ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Transcript

1 ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟΑΣΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ Α σ θ ε ν ώ ν. Πε ρ ίπ τ ω σ η Ν ο μ ο ύ Π ιε ρία ς ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΉΤΡΙΑ: ΣΑΚΕΛΑΡΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΣΤΡΙΜΠΑ ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 2006

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σ ΥΝΤ ΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ...6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 8 Κεφάλαιο 1: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΙΤΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΨΥΧΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ Ταξινόμηση των Ψυχικών νόσων Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΟ ΣΑΝΑΤΟΡΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΣΕ ΨΝΠΟ Η θέση και ο σκοπός του ιδρύματος ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Κεφάλαιο 2: Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΟ ΨΝΠΟ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΞΩΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ...31 Κεφάλαιο 3: Η ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Αναδρομή Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Στόχοι της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Επίπεδα λειτουργίας της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» Η Α' ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» Η Β' ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ - ΔΟΜΩΝ Ξενώνας Οικοτροφείο Προστατευμένα Διαμερίσματα Υποδομή των Δομών Υλικοτεχνική Υποδομή των μονάδων Παρεχόμενες Υπηρεσίες των Μονάδων- Δομών

3 3.5.7 Η Σύνθεση του Προσωπικού των Μονάδων Η Λειτουργία των Μονάδων - Δομών Κεφάλαιο 4: ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟ Ν (Μ Κ 0 Π 5 ^ Σ 1 β ίη Σ.0 Ρ Γ ΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ** * - - -* / ΤΟ Θ Ι^ ίικ Ο ν Η Α,^ 10 ΤΗΕ ΑΚΟΥΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΤΟ ΘΕΣΜ^ΓΓΠ7ϊΑβ βί1ίη#σ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κεφάλαιο 5: ΕΞΩΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΤΟΥ ΨΝΠΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΟΜΩΝ Σχέση της Κλινικής Οξέων με άλλες Μονάδες ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ «ΔΑΦΝΗ» ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ «ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ» ΞΕΝΩΝΑΣ «ΔΙΟΝΥΣΟΣ» ΞΕΝΩΝΑΣ «ΑΡΜΟΝΙΑ» ΞΕΝΩΝΑΣ «ΠΟΛΥΜΝΙΑ» ΞΕΝΩΝΑΣ «ΕΡΑΤΩ» ΞΕΝΩΝΑΣ «ΘΑΛΕΙΑ» ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ...86 Κεφάλαιο 6:ΑΛΛΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΤΙΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Κεφάλαιο 7: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΩΝ Κεφάλαιο 8: ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ. 8.1 ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΨΝΠΟ Διάρθρωση Ιατρικής Υπηρεσίας Διάρθρωση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Διάρθρωση Διοικητικής Υπηρεσίας

4 8.2 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΥΡΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΨΝΠΟ Αριθμητική και ποσοτική κάλυψη των προβλεπόμενων θέσεων του Προσωπικού Ποιοτική ανάλυση του προσωπικού του ΨΝΠΟ Κεφάλαιο 9: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΨΝΠΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

5 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΘΠ ΓΝΚ ΔΕ ΔΥ ΔΥΠΕ ΕΕ ΕΙ ΕΚΤ ΕΟΚ ΕΟΦ ΕΠ ΕΠΙΨΥ ΕΣΥ ΘΨΠ ΙΚΑ ΚΕΚ ΚΗ ΚΗΔ ΚΠΣ ΚοιΣΠΕ ΚΨΥ ΜΥΠΕΜ ΜΨΥ ΜΨΑ ΝΔ ΝΠΔΔ ΝΠΙΔ ΟΑΕΔ ΟΓΑ ΟΗΕ ΠΕ ΠΔ ΠΕ ΠΕΚΕΚ ΠΕΣΥΠ ΠΘΟ ΠΟΥ ΠΔΚΥ ΠΦΥ Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Διοικητική Υπηρεσία Διοίκηση Υγειονομικής Περιφέρειας Ευρωπαϊκή Ένωση Εξωτερικά Ιατρεία Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Εθνικό Σύστημα Υγείας Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Κέντρο Ημέρας Κέντρο Ημερήσιων Δραστηριοτήτων Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης Κοινωνικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης Κέντρο Ψυχικής Υγείας Μονάδα Υποστήριξης Εμψύχωσης και Παρακολούθησης Μονάδα Ψυχικής Υγείας Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Νομοθετικό Διάταγμα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση Προστατευμένα Διαμερίσματα Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση Περιφερειακό Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Περιφερειακό Σύστημα Υγείας Πρόνοιας Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας Πρότυπο Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας 6

6 ΣΔ ΤΕ ΤΕΨΥ ΤοΨΥ ΤΥ ΥΕ ΦΕΚ ΨΚΑ ΨΜ ΨΝΘ ΨΝΠΟ Συμβούλιο Διοίκησης Τεχνολογική Εκπαίδευση Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Τομέας Ψυχικής Υγείας Τεχνική Υπηρεσία Υποχρεωτική Εκπαίδευση Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης τα προγράμματα αποασυλοποίησης που υλοποιούνται και τις εξωνοσοκομειακές δομές που δημιουργήθηκαν στο Ν.Πιερίας καθώς και τη διοικητική διάρθρωση του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου. Είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζονται και μελετώνται αυτές οι πλευρές του Ψυχιατρείου αυτού. Γι' αυτό και καταβλήθηκε κάθε δυνατή προσπάθεια να παρατεθούν με αντικειμενικότητα και ακρίβεια τα στοιχεία που σχετίζονται με το θέμα και το αποτέλεσμα είναι πλέον στη διάθεση του αναγνώστη. Τα τελευταία χρόνια είναι φανερό ότι παρατηρείται μια ολοένα αυξανόμενη ευαισθητοποίηση της κοινωνίας πάνω σε θέματα που αφορούν τους ψυχικά πάσχοντες. Η νοοτροπία που διαπνέει το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας μας έχει αλλάξει αισθητά και όσοι παλαιότερα ψυχικά ασθενείς θα καίγονταν στην πυρά ως δαιμονισμένοι ή στην καλύτερη περίπτωση, θα χαρακτηριζόταν ως τρελοί, σήμερα ελκύουν το ενδιαφέρον της πολιτείας, φορέων και οργανισμών, και έχουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν μια πιο αξιοπρεπή διαβίωση μέσα στην κοινωνία ή έστω σε κάποιο περιορισμένο τμήμα της. Το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο του ΟΗΕ το 1975 προσδιόρισε ότι «ψυχικά ανάπηρο άτομο νοείται εκείνο το άτομο που δεν μπορεί να εξασφαλίσει μόνο του όλες ή ένα μέρος από τις ανάγκες μιας φυσιολογικής ζωής, λόγω κάποιου εκ γενετής ή επίκτητου διανοητικού μειονεκτήματος». Η επιείκεια που δείχνει ο σύγχρονος κόσμος απέναντι στους ψυχικά ασθενείς, ίσως είναι και επιβεβλημένη αφού ο αριθμός τους αυξάνεται σοβαρά. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά πως διακόσια εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρο τον κόσμο υποφέρουν από ψυχικές διαταραχές ελάσσονος μορφής, ενώ σαράντα πέντε εκατομμύρια άτομα νοσούν από ψυχικές ασθένειες που έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη δομή της προσωπικότητας και συμπεριφοράς τους.1 Στη χώρα μας, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που έχει αρχίσει εδώ και κάποια χρόνια σημείωσε αξιόλογα βήματα. Αυτό φαίνεται αφ' ενός από την αλλαγή στη λειτουργία των Ψυχιατρείων στη χώρα μας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου, αφ' ετέρου από τις δομές ψυχιατρικής περίθαλψης που δημιουργήθηκαν λόγω του 1 Ν.Βούρα, «Η Ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», ττερ.προσέγγιση, αρ.τεύχους 37, Κατερίνη, Μάρτιος

8 προγράμματος αποασυλοποίησης «Ψυχαργώς» που έχει αρχίσει να εφαρμόζεται. Σκοπός και Δομή της εργασίας Η εργασία που ακολουθεί έχει σαν στόχο την παρουσίαση των αλλαγών που επέφερε το πρόγραμμα αποασυλοποίησης «Ψυχαργώς» στη δομή των Ψυχιατρείων της χώρας καθώς και στη λειτουργία τους, την παρουσίαση των εξωνοσοκομειακών δομών που δημιουργήθηκαν, τη διάρθρωση και στελέχωση των δομών αυτών καθώς και την κίνηση των ασθενών στις δομές αυτές. Το πρώτο κεφάλαιο έχει τίτλο Ιστορική εξέλιξη του ΨΝΠΟ, γίνεται αναφορά για την εξέλιξη της ψυχιατρικής περίθαλψης που υπήρχε στη χώρα μας. Επίσης, αναφέρεται η ιστορική εξέλιξη του ΨΝΠΟ μέχρι τον μετασχηματισμό του σε Πρότυπο Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται μια γενική αναφορά στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση και στην έννοια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Ακόμη παρουσιάζεται η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που έγινε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου. Στο τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται ο ορισμός και οι στόχοι της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, παρουσιάζεται το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» και αναλύεται η Α' και Β' φάση του. Επίσης γίνεται αναφορά στις Μονάδες ΨΚΑ και τη λειτουργία τους. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι Εξωνοσοκομειακές Δομές που δημιουργήθηκαν, το προσωπικό της κάθε δομής, καθώς και τα δημογραφικά στοιχεία των νοσηλευθέντων. Επιπλέον περιλαμβάνει και άλλες υποστηρικτικές μονάδες-υπηρεσίες του ΨΝΠΟ. Το πέμπτο κεφάλαιο εισέρχεται στο θεσμικό πλαίσιο της ψυχιατρικής περίθαλψης, στο νομικό πλαίσιο της ακούσιας και εκούσιας νοσηλείας. Ακόμη αναφέρεται στην εθνική και ευρωπαϊκή πολιτική για την ψυχική υγεία. Στο έκτο κεφάλαιο εξετάζεται η οργανωτική διάρθρωση του ΨΝΠΟ ξεχωριστά για κάθε υπηρεσία Ιατρική, Νοσηλευτική και Διοικητική, καθώς και τα αυτοτελή τμήματα. Παρουσιάζεται επίσης, η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση του προσωπικού. Το έβδομο κεφάλαιο περιλαμβάνει τα χαρακτηριστικά των ασθενών καθώς και την κίνηση των ασθενών στις εξωνοσοκομειακές δομές του ΨΝΠΟ. Η προσπάθεια που έγινε για την ολοκλήρωση της εργασίας συνάντησε αρκετές δυσκολίες. Η πρώτη δυσκολία ήταν η έλλειψη σχετικής βιβλιογραφίας. Για το λόγο αυτό το υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην εργασία προέρχεται κυρίως από περιοδικά, διακηρύξεις και προφορική συζήτηση με τους εργαζόμενους. Επιπλέον, αν και εκ μέρους της διοίκησης υπήρχε προθυμία για την παροχή των πληροφοριών δυσκολία υπήρξε λόγω της διάσπαρτης εγκατάστασης των εξωνοσοκομειακών δομών, κάποιοι υπάλληλοι των δομών δεν ήταν συνεργάσιμοι για την παροχή όλων των απαιτούμενων πληροφοριών. Ωστόσο, έγινε επανειλημμένος έλεγχος των στοιχείων που δίνονταν κάθε φορά. 9

9 1. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥΨΝΠΟ 1.1 Εισαγωγή Ο θεσμός της ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα εμφανίζεται για πρώτη φορά στην αρχαιότητα. Η ιστορική της εξέλιξη χωρίζεται σε τρεις περιόδους. Η πρώτη, από την αρχαιότητα ως τη σύσταση του Νεοελληνικού κράτους. Η δεύτερη, από τη σύσταση του Νεοελληνικού κράτους έως τις αρχές της δεκαετίας του 80 έως σήμερα. Η παραπάνω διάκριση δεν έγινε με βάση κάποιο επιστημονικό κριτήριο. Έγινε με βάση τη μορφή με την οποία παρέχοταν η ψυχιατρική περίθαλψη. Έτσι, στην πρώτη περίοδο η ψυχιατρική περίθαλψη παρέχοταν κυρίως σε ιερά και αργότερα σε μοναστήρια. Μέχρι και το 1980 η περίθαλψη των ψυχικά αρρώστων περιοριζόταν, όπως θα δούμε και παρακάτω, στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία - Άσυλα. Αργότερα, το 1984, με τον Κανονισμό 815/84, που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, επιχειρείται μια πρώτη προσπάθεια ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας, κυρίως με την ανάπτυξη εξωνοσοκομειακών δομών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας (Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Ξενώνες, Προστατευμένα Διαμερίσματα κ.ό.κ.). Το κοινό χαρακτηριστικό, πάντως όλων τω περιόδων είναι ότι από την αρχαιότητα έως σήμερα, το ψυχικά διαταραγμένο άτομο αντιμετωπίζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Στις αρχές της δεκαετίας του 80, η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην Ελλάδα δεν ήταν αναπτυγμένη και περιλάμβανε μόνο οκτώ (8) μεγάλα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία με ασυλικές συνθήκες, ένα (1) μόνο Ψυχιατρικό τομέα Γενικού Νοσοκομείου στο Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης και τέσσερα (4) Κέντρα Ψυχικής Υγείας. Το σύστημα ψυχιατρικής περίθαλψης της χώρας μας, χαρακτηριζόταν από συγκεντρωτισμό υπηρεσιών, ανισοκατανομή προσωπικού και ασθενών, απουσία απογραφικού συστήματος αρρώστων κ.ά.. Αποτέλεσμα των ανωτέρω χαρακτηριστικών ήταν η λειτουργία ολιγάριθμων ψυχιατρείων με μεγάλο αριθμό κρεβατιών, μακρύ χρόνο νοσηλείας, αναποτελεσματικότητα και ανισοκατανομή της παρεχόμενης ψυχιατρικής περίθαλψης. Πριν τη δεκαετία του '80 ο ψυχικά ασθενής αποτελούσε μεγάλο στίγμα, αβάσταχτο φορτίο πολλά χρόνια. Χρειάσθηκαν πολλές και επίπονες προσπάθειες να αλλάξει η νοοτροπία ότι τα ψυχιατρεία δεν είναι τόπος απομόνωσης ούτε φυλακής αλλά Νοσοκομεία όπου οι ψυχικά ασθενείς 10

10 πάσχουν από ασθένειες οι οποίες δε διαφέρουν από τις άλλες και κατά συνέπεια έχουν τα ίδια δικαιώματα στη ζωή όπως όλοι. Με την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλάζει το σκηνικό στο χώρο της Ψυχικής Υγείας. Ο Κανονισμός 815/84 του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σηματοδοτεί την αφετηρία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Ο Κανονισμός αυτός ως στόχο είχε την εξασφάλιση οικονομικής ενίσχυσης στην Ελληνική Δημοκρατία για την ανέγερση, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης και Κέντρων Αποκατάστασης ατόμων που πάσχουν από ψυχικές διαταραχές. Αργότερα ο Νόμος 2071/92 καθορίζει ένα πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας της ψυχικής υγείας υιοθετώντας τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη φύση της ψυχικής διαταραχής και θεσμοθετεί την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση. Το Υπουργείο Υγείας στην προσπάθειά του να συνεχίσει την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στη χώρα μας μέσα από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «Καταπολέμηση του Αποκλεισμού από την Αγορά Εργασίας» σχεδίασε το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» το οποίο αποτελούνταν από δύο φάσεις. Με την Α φάση του Προγράμματος προγραμματίσθηκαν δράσεις για την αποασυλοποίηση των ασθενών από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία. Η κατανομή των ασθενών έγινε με βάση τον τόπο καταγωγής τους. Η Β φάση του Προγράμματος «Ψυχαργώς» αναφέρεται στη δημιουργία δομών στην κοινότητα με σκοπό την κάλυψη του συνόλου των αναγκών του Τομέα Ψυχικής Υγείας. Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου συμμετέχοντας ενεργά σε όλες αυτές τις εξελίξεις της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, έκλεισε την πόρτα του ασύλου. Η 27 Ιανουάριου 2004 αποτελεί μέρα «σταθμό» για τον ελλαδικό χώρο γιατί είναι το πρώτο Ψυχιατρείο το οποίο μετασχηματίζεται σε ένα Πρότυπο Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών. Δόθηκε έτσι η ευκαιρία στους συνανθρώπους μας που από το 1970 που άρχισε να λειτουργεί το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου που ζούσαν στην απομόνωση, να ζουν ανάμεσά μας σε Ξενώνες, Οικοτροφεία και Προστατευμένα Διαμερίσματα με στόχο την ψυχοκοινωνική τους αποκατάσταση και την κοινωνική τους επανένταξη. «Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές άξιζαν ένα καλύτερο παρελθόν, δικαιούνται ένα ανθρώπινο παρόν και ένα καλύτερο μέλλον». 11

11 1.2 Αίτια δημιουργίας ψυχικών ασθενειών Τα αίτια που προξενούν τις ψυχικές ασθένειες ταξινομούνται βασικά σε τρεις κατηγορίες: - ενδογενείς παράγοντες, δηλαδή βιολογικά-κληρονομικά αίτια, - εξωγενείς παράγοντες, που είναι τα οικογενειακά-κοινωνικά-πολιτιστικά αίτια και - πολυπαραγοντικά αίτια, που είναι ο συνδυασμός όλων των παραπάνω αιτιών. Η πλειοψηφία των ανθρώπων διατηρούν μεταξύ των δυνάμεων που ασκούν αυτοί οι παράγοντες, λεπτή ισορροπία, που τους επιτρέπει να διάγουν μια σχετικά σταθερή ζωή. Η ισορροπία διατηρείται με τους μηχανισμούς άμυνας, οι οποίοι είναι η απώθηση, η προβολή, η άρνηση, η ματαίωση, η απομόνωση, η μετάθεση, η εκλογίκευση και η ταυτοποίηση. Όταν η ισορροπία διαταραχθεί τότε έχουμε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση stress, πρώτον στο ίδιο το άτομο, που προκαλεί «νευρικές» αντιδράσεις όπως άγχος ή κατάθλιψη, συνοδευόμενο συχνά από διαταραχές των βιολογικών λειτουργιών όπως του ύπνου ή της ορέξεως και δεύτερον στους γύρω από το άτομο ανθρώπους, που προκαλείται από τη λεγάμενη «αντικοινωνική συμπεριφορά» και προκαλεί διαταραχή της προσωπικότητας. Ο συνδυασμός και των δύο κάνει το άτομο απροσάρμοστο, δημιουργώντας έτσι stress στον εαυτό του και στους άλλους, με αποτέλεσμα την εμφάνιση κάποιας ψυχικής ασθένειας Ταξινόμηση των ψυχικών νόσων Η ταξινόμηση των ψυχικών νόσων σε διαγνωστικές κατηγορίες είναι μια αρκετά δύσκολη υπόθεση, εφ' όσον ο διαχωρισμός μεταξύ φυσιολογικής και παθολογικής ψυχικής κατάστασης και συμπεριφοράς δεν είναι τόσο εύκολος. Ωστόσο, μετά από πολλές συζητήσεις, ο Αμερικανικός Ψυχιατρικός Σύλλογος έχει καθορίσει «διαγνωστικά κριτήρια» για όλες τις ψυχικές διαταραχές που έχουν καταγραφεί στο διαγνωστικό εγχειρίδιο το οποίο δημοσιεύθηκε το 1980, με την επωνυμία Diagnostic and Statistical Manual of 12

12 Mental Disorders (DSM-III) και το οποίο αναθεωρήθηκε το 1987 (DSM III- R). Η νεότερη έκδοση αναθεωρήθηκε το 1995 (DSM IV). Στο εγχειρίδιο αυτό καταγράφονται όλες οι ψυχικές διαταραχές και γίνεται η ομαδοποίησή τους. Η πρώτη μεγάλη κατηγορία είναι οι ψυχώσεις. Ο όρος ψυχώσεις χρησιμοποιείται για ορισμένες σοβαρές ψυχικές διαταραχές οργανικής, συναισθηματικής ή λειτουργικής προέλευσης, με κύριο χαρακτηριστικό τη σοβαρή διαταραχή στην αντίληψη της πραγματικότητας2 Τα ψυχωτικά άτομα έχουν ελάχιστη έως καθόλου συνείδηση των συμπτωμάτων που εμφανίζουν, και είναι σε τέτοιο βαθμό διαταραγμένα ώστε αδυνατούν να ανταποκριθούν στις συνήθεις απαιτήσεις της ζωής. Διακρίνονται στις έκδηλα οργανικές ψυχώσεις, όπως άνοια, εγκεφαλική ατροφία, συγχυτικές καταστάσεις επί νευρολογικών και γενικών νόσων, και τις λειτουργικές ψυχώσεις χωρίς ανιχνεύσιμη βλάβη στο νευρικό σύστημα. Τέτοιες είναι η μανία, η μελαγχολία, οι κρίσεις παραληρήματος, η σχιζοφρένεια και άλλες. Η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται ως διαταραχή της σκέψης με τη μορφή ψευδαισθήσεων και εκδηλώνεται με παράξενη συμπεριφορά και κοινωνική αποστροφή. Η μανιοκατάθλιψη είναι μια διαταραχή της συναισθηματικής σφαίρας του ανθρώπου.. Άλλες κατηγορίες διαταραχών είναι οι οργανικές ψυχικές διαταραχές, οι σχιζοφρενικές διαταραχές και οι διαταραχές προσωπικότητας. Αυτές θεωρούνται ως οι πλέον σοβαρές διαταραχές, οι οποίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις (σε περιόδους έξαρσης) στη συμπεριφορά του ασθενούς προς τον εαυτό του (αυτοκτονία) και τους άλλους (ανθρωποκτονία- σεξουαλική βία). Η συγκεκριμένη συμπεριφορά αφορά έναν πολύ μικρό αριθμό ασθενών, ωστόσο έχει σχηματιστεί μια εντελώς λανθασμένη αντίληψη περί του θέματος, με αποτέλεσμα να υπάρχει έντονη προκατάληψη σε οποιαδήποτε ψυχική νόσο. Στην ταξινόμηση των ψυχικών ασθενειών πρέπει να τονιστεί ότι αποφεύγεται η χρήση όρων που υποδηλώνουν αιτιολογία, για κάθε ψυχική διαταραχή. Για την ταξινόμηση αυτή χρησιμοποιούνται πέντε άξονες, που περιλαμβάνουν: α) πληροφορίες, για το παρόν επεισόδιο, β) το ιστορικό του ασθενούς, γ) τη δομή της προσωπικότητας και το κοινωνικό και οικογενειακό του περιβάλλον. Πρόκειται δηλαδή, για ένα σύστημα περιγραφής της κατάστασης και της σοβαρότητας της ασθέναας, παρά την αιτιολογία της. Ένας άλλος τρόπος ταξινόμησης των ψυχικών νόσων με πρακτικό ενδιαφέρον είναι: 1. Σε οξείες που εκδηλώνονται με παροδικές, συχνά επαναλαμβανόμενες κρίσεις, και έχουν φυσική τάση προς ίαση, και 2. Σε χρόνιες, των οποίων η εξέλιξη είναι συνεχής και προοδευτική ή κατά κρίσεις. 2 Δ. Πλουμττίδης, Ιστορία της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα, Σύγχρονα Θέματα, Θεσσαλονίκη

13 1.3 Η Ιερά Μονή Πέτρας Ολυμπου Στη γεωγραφική θέση στην οποία βρισκόταν οι πρώην εγκαταστάσεις του ΨΝΠΟ, είχε ιδρυθεί η Ιερά μονή Πέτρας Ολύμπου στα μέσα του 9ου αιώνα μ.χ. και σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την σημερινή πόλη της Κατερίνης στη βόρεια πλευρά του Ολύμπου. Το Ψυχιατρείο πήρε το όνομά του από τον οικισμό «Πέτρα» που βρίσκετε εκεί. Σώζεται μέχρι και σήμερα η εκκλησία «Εισόδια της Θεοτόκου» βυζαντινής τεχνοτροπίας, με εντοιχισμένη πλάκα και χρονολογία ίδρυσης το 1134 μ.χ. Πρόκειται για ένα από τα μοναστήρια που θεωρούνται ως πρόμαχοι των θρησκευτικών πεποιθήσεων των Ελλήνων. Λέγεται ότι το μοναστήρι αυτό συνέβαλε τα μέγιστα στον αγώνα κατά των Τούρκων καθώς και στη διατήρηση της εθνικής συνείδησης των κατοίκων της περιοχής. Εκτός από τη μεγάλη βιβλιοθήκη που υπήρχε στη Μονή, φυλάσσονταν σ αυτή και πίνακες μεγάλης ιστορικής αξίας, που όμως καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ή λεηλατηθήκαν από ανθρώπους που δεν γνώριζαν την αξία αυτών των αντικειμένων Το Σανατόριο της Ιεράς Μονής Πέτρας Με Νομοθετικό Διάταγμα που εκδόθηκε στις 8/8/1925 προβλέπεται η ίδρυση του Σανατορίου της Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου και σε συνδυασμό με τις αριθμ /127 και 41117/1927 Υπουργικές Διαταγές καταλήφθηκαν υπέρ του ιδρύματος, όλα τα ακίνητα της Ιεράς Μονής (κατάληψη των κτιρίων της Μονής μαζί με τα αγροτικά, δασικά, και λοιπά ακίνητά της) για τη λειτουργία της ως Σανατορίου. Για την εν λόγω ενέργεια, που πραγματοποιήθηκε το 1927 συστήθηκε τριμελής επιτροπή, την οποία αποτελούσαν: α) ο Οικονομικός Έφορος Πιερίας, β) ο Δασάρχης Πιερίας και γ) ο Προϊστάμενος Εποικισμού Κατερίνης. Δυο χρόνια αργότερα το 1929, με το Ν. 3929/13/22 ιδρύεται στη θέση «Πέτρα» Ολύμπου της Περιφέρειας Κατερίνης, Νοσοκομείο Φυματιώντων, με την επωνυμία «Σανατόριο Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου» και έρχονται στην κυριότητά του 43 χιλιάδες, περίπου στρέμματα καλλιεργήσιμου, θαμνώδους και δασώδους εδάφους τα οποία αποτέλεσαν την ακίνητη περιούσια του νοσοκομείου. 3 Α. Αίδινόπουλος - Θ. Αυγερινός, «Ιστορική Αναδρομή», ενημερωτ. Έντυπο, Πορεία προς την αναβάθμιση, Κατερίνη, Δεκέμβριος 1996, ο. 7 14

14 Το 1976 το Ψυχιατρείο κάνει δωρεάν μεταβίβαση στο Δημόσιο και συγκεκριμένα στο Υπουργείο Γεωργίας στρέμματα από το σύνολο των στρεμμάτων προς αποκατάσταση ακτημόνων καλλιεργητών και απομένουν στην κυριότητά του στρέμματα δασικής έκτασης. Το Σανατόριο λειτουργούσε υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγιεινής, Πρόνοιας και Δημόσιας Αντίληψης και σκοπός του ήταν η παροχή νοσηλείας σε άπορους ιδιώτες φυματικούς. Οι πόροι για τη λειτουργία του σανατορίου προερχόταν: α) από το εισόδημα της ακίνητης περιουσίας β) από ετήσια επιχορήγηση του κράτους γ) από δωρεές και κληροδοτήματα δ) από νοσήλια εύπορων ασθενών και ε) προαιρετικές εισφορές των Δήμων και Κοινοτήτων του Νομού Το Σανατόριο, λειτούργησε μέχρι το Μάρτιο του 1969, οπότε και διακομίστηκαν οι εναπομείναντες νοσηλευόμενοι σε άλλα Σανατόρια. Σ αυτό το χρονικό διάστημα νοσηλευτήκαν περίπου ασθενείς και απασχολήθηκαν περιοδικά 500 περίπου υπάλληλοι. Το επιστημονικό και κοινωνικό έργο που επιτελέστηκε ήταν πολύ σπουδαίο. Στο τέλος όμως, αυτής της τετρακονταετίας, το σανατόριο παραχώρησε τη θέση του σε ένα άλλο ίδρυμα, το «Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου». ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΨΥΧΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ. Το 1969 με το αριθμ.703/ (ΦΕΚ 220/ ) Βασιλικό διάταγμα ιδρύθηκε το Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου με ανεπτυγμένες 500 κλίνες και 191 προβλεπόμενες οργανικές θέσεις προσωπικού, οι οποίες με Προεδρικό διάταγμα του 1978 αυξήθηκαν σε 235. Το νέο αυτό ίδρυμα διέθετε σύγχρονη μορφή και μπορούσε να ανταπεξέλθει στις τελευταίες επιστημονικές απαιτήσεις της τότε εποχής. Οι πρώτοι νοσηλευόμενοι ήταν 151 γυναίκες και 119 άνδρες. Για την στέγαση και περίθαλψη όλων αυτών των ασθενών χρησιμοποιήθηκαν κτιριακά συγκροτήματα που δεν έμοιαζαν να διαφέρουν πολύ από φυλακές: συρματοπλέγματα και σιδεριές ήταν τοποθετημένες παντού, σε πόρτες και παράθυρα. Οι θάλαμοι φιλοξενούσαν πενήντα έως εκατό αρρώστους ο καθένας. 15

15 Την περίοδο αυτή, όχι μόνο η γενική αντίληψη του κόσμου αλλά και η μέχρι τότε πρόοδος της επιστήμης δεν επέτρεπαν παρά μια τέτοια αντιμετώπιση του ψυχικά ασθενούς ατόμου. Και η ισχύουσα νομοθεσία μας δίνει μια ιδέα της άποψης που, κατά κανόνα επικρατούσε στο σύνολο της κοινωνίας. Με βάση την ίδια αυτή αντίληψη λειτούργησε και το ψυχιατρείο Πέτρας Ολύμπου, με θεσμούς που φτιάχτηκαν για να αντιμετωπίσουν το αντικείμενο «αρρώστια» και με δευτερεύοντα στόχο την επανάκτηση της ανθρώπινης προσαρμοστικότητας και φυσιολογικής συμβίωσης με τους υπολοίπους. Αυτή ήταν η κατά κάποιο τρόπο, «επίσημη» ελληνική ψυχιατρική αντίληψη.4 Επί μια δεκαετία, από το 1970 και μετά, το ίδρυμα παρείχε νοσηλεία ασυλικού τύπου σε ασθενείς από όλη την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα. Το προσωπικό ήταν ελάχιστα εκπαιδευμένο, ενώ ένα άλλο μειονέκτημα που δυσχέραινε την επίτευξη της λεγάμενης «κοινωνικής αποκατάστασης» ήταν και η γεωγραφική «απομόνωση» του ιδρύματος: απείχε τέσσερα χιλιόμετρα από το κοντινότερο χωριό και η συγκοινωνία πραγματοποιούταν μια ή δύο φορές την εβδομάδα. Από τις αρχές τις δεκαετίας του '80 το θεραπευτήριο παύει να δέχεται ασθενείς από τα λοιπά άσυλα της χώρας και καλύπτει, πλέον τις ανάγκες της ψυχιατρικής και υγειονομικής περίθαλψης ασθενών που προέρχονταν από τους τέσσερις νομούς της Θεσσαλίας: Λάρισας, Μαγνησίας, Καρδίτσας και Τρικάλων, καθώς και των νομών Πιερίας, Γρεβενών και Κοζάνης. Σκοπός αυτού του ψυχιατρείου ήταν : α) Η ιατρική και νοσηλευτική περίθαλψη αυτών που πάσχουν από ιατά και ανίατα ψυχικά νοσήματα. β) Η εξυπηρέτηση της ψυχιατρικής αντιλήψεως και η προέκταση της ιατρικής και κοινωνικής μέριμνας στον τομέα της ψυχικής υγιεινές. γ) Η παρακολούθηση της ψυχικής υγείας των εξερχομένων ασθενών του ιδρύματος και η κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση αυτών. δ) Η ειδίκευση επιστημονικού προσωπικού. 4 Α. Αϊδινόπουλος - Θ. Αυγερινός, «Ιστορική Αναδρομή», ενημερωτ. Έντυπο, Πορεία προς την αναβάθμιση, Κατερίνη, Δεκέμβριος 1996, σ. 9 16

16 1.5 Η Μετεξέλιξη σε ΨΝΠΟ Το 1986 με την αριθμ. Α 3β/οικ /86 (ΦΕΚ 648/Β71986) απόφαση του Υπουργού Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1397/1983 «Εθνικό Σύστημα Υγείας» και το Π.Δ. 87/86 «Ενιαίο Πλαίσιο Οργάνωσης των Νοσοκομείων» έγινε η τελευταία αναμόρφωση, τροποποίηση και συμπλήρωση του οργανισμού που ισχύει μέχρι και σήμερα. Ορίζεται ως ειδικό Ψυχιατρικό Νοσοκομείο και μετονομάζεται σε «ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ» Με έδρα του Νοσοκομείου την Πέτρα Ολύμπου, δυναμικότητας 450 κλινών και με προβλεπόμενες θέσεις προσωπικού 433. Η αλλαγή αυτή συντελέστηκε μέσα στα πλαίσια της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης που άρχισε να κάνει δειλά τα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα5. Το πρώτο μεγάλο βήμα για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Πιερία πραγματοποιήθηκε όταν τόλμησε το Ψ.Ν.Π.Ο να θέσει σε λειτουργία, το 1987, τη Μονάδα Αποκατάστασης μέσα στο χώρο του ιδρύματος, όπου θα παρουσιαστεί σε επόμενο κεφάλαιο αναλυτικότερα Η Θέση και ο Σκοπός του Ιδρύματος Στον εθνικό δρόμο Κατερίνης-Ελασσόνας, στις βόρειες υπώρειες του Ολύμπου, σε μια μαγευτική τοποθεσία βρίσκονταν και λειτουργούσαν οι εγκαταστάσεις της παλαιός δομής του ΨΝΠΟ. Με τον όρο «εγκαταστάσεις παλαιάς δομής του ΨΝΠΟ» νοούνται όλα τα κτίρια και οι χώροι που εξυπηρετούσαν αρχικά τις ανάγκες λειτουργίας της Μονής Πέτρας και ασφαλώς τα κτίρια που ανεγέρθηκαν αργότερα για τις ανάγκες λειτουργίας του Ψυχιατρείου. Το «παλαιό» ΨΝΠΟ απέχει 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Κατερίνης. Κατά μήκος του εθνικού δρόμου υπάρχουν προειδοποιητικές και κατευθυντήριες πινακίδες που δηλώνουν τη θέση εγκατάστασης του ιδρύματος. Η πρόσβαση στο ΨΝΠΟ γίνεται οδικώς, είτε με ιδιωτικά αυτοκίνητα είτε χρησιμοποιώντας τα λεωφορεία του προσωπικού, που ξεκινούσαν από τα γραφεία του Ψυχιατρείου στην Κατερίνη. 5Β. Γκούβερης, «Γράμμα της Σύνταξης», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 4, Κατερίνη, Ιανουάριος 1991, σ.4 17

17 Όλες τις ημέρες της εβδομάδα, ακόμη και τις Κυριακές και τις αργίες πραγματοποιούνται δρομολόγια προς και από το Ψυχιατρείο, πρωινά, μεσημβρινά και βραδινά. Σκοπός του ιδρύματος, είναι: Α) Η παροχή πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης στους ασθενείς, στο πλαίσιο των προγραμμάτων της γενικότερης πολιτικής στον τομέα της ψυχικής υγείας. Αυτή παρέχεται ισότιμα για κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική και επαγγελματική του κατάσταση, σύμφωνα με τους κανόνες του Εθνικού Συστήματος Υγείας και ειδικότερα: - η διαφώτιση, πρόληψη και προέκταση της κοινωνικής μέριμνας στον τομέα της ψυχικής υγείας - η συμβολή στην κοινωνική αποκατάσταση και επαγγελματική επαναδραστηριοποίηση των ασθενών, με την φροντίδα του Νοσοκομείου Β) Η ανάπτυξη και προαγωγή της ιατρικής έρευνας, και Γ) Η εφαρμογή προγραμμάτων ειδίκευσης συνεχούς εκπαίδευσης γιατρών καθώς και εκπαίδευσης και επιμόρφωσης λειτουργών άλλων κλάδων. 18

18 1.6 Υφιστάμενη Κατάσταση Αργότερα, μετά τον κανονισμό 815/84 της ΕΟΚ, και μέσα στα πλαίσια της αποασυλοποίησης και κοινωνικοποίησης των ψυχικά ασθενών, το ΨΝΠΟ ίδρυσε και λειτούργησε σε νέες δομές. Τα κτίσματα όλων των νέων δομών που αναπτύχθηκαν στο ΨΝΠΟ, καθώς και τα διοικητικά γραφεία βρίσκονται μέσα στην Κατερίνη και μάλιστα σε διαφορετικές περιοχές όμως η ονομασία «Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου» παρέμεινε ίδια και στις νέες εγκαταστάσεις του. Λέγοντας Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου εννοούνται πλέον όλες οι νέες δομές του Ψυχιατρείου Πιερίας. Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου ξεκίνησε την ψυχιατρική μεταρρύθμιση από τη δεκαετία του 80 (καν. 815/84). Στη συνέχεια με την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ Α' και Β' φάση έχει μετασχηματισθεί σε ένα δίκτυο εξωνοσοκομειακών δομών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ήτοι πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης, στο Δήμο Κατερίνης αλλά και σε άλλους Δήμους του Ν. Πιερίας. Με τις διατάξεις του νόμου 2889/2001 «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 37/2001 τ.α ) το ΨΝΠΟ έπαψε να υφίσταται ως ΝΠΔΔ και αποτελεί αποκεντρωμένη και ανεξάρτητη μονάδα του Β Πε.Σ.Υ.Π. Κεντρικής Μακεδονίας με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια μαζί με άλλα δέκα (10) Γενικά Νοσοκομεία ( Γ. Παπανικολάου, Γ.Γεννηματάς, Άγιος Δημήτριος, Ειδικών Παθήσεων, Γ. Παπαγεωργίου, Έδεσσας, Νάουσας, Βέροιας, Γιαννιτσών, και Κατερίνης) καθώς και το Ψυχιατρικό της Θεσσαλονίκης6. Ο σκοπός του Νοσοκομείου περιγράφεται στο αρθ.3 του ισχύοντος Οργανισμού ( Α 3β /οικ /86 υπουργ. Αποφ.) και είναι: - Η παροχή πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης στο πλαίσιο των προγραμμάτων της γενικότερης πολιτικής στον τομέα της Ψυχικής Υγείας ισότιμα για κάθε πολίτη ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική, και επαγγελματική του κατάσταση, σύμφωνα με τους κανόνες του Εθνικού Συστήματος Υγείας, και ειδικότερα : Η διαφώτιση, πρόληψη και προέκταση της κοινωνικής μέριμνας στον τομέα της Ψυχικής Υγείας, και Η συμβολή στην κοινωνική αποκατάσταση και επαγγελματική επανένταξη των ασθενών, με τη φροντίδα της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου. Η ανάπτυξη και προαγωγή της Ιατρικής Έρευνας 6 Τ. Ζησκάτας, «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Πιερίας», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 125, Κατερίνη, Ιούλιος

19 Η εφαρμογή προγραμμάτων ειδίκευσης συνεχούς εκπαίδευσης γιατρών, καθώς και εκπαίδευσης και επιμόρφωσης λειτουργών άλλων κλάδων Υγείας. 20

20 ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ I Μ; 2.1 Εισαγωγή Το κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας που έχουν σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη, καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές αυτιστικού τύπου και με μαθησιακά προβλήματα. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας διαρθρώνονται, οργανώνονται και λειτουργούν με βάση τις αρχές της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποασυλοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης. Για να φθάσει η Ψυχιατρική στο σημερινό της πλαίσιο αλλά και στο ρόλο που διαδραματίζει στην κοινωνία έχει περάσει από ποικίλες εξελικτικές βαθμίδες. Ουσιαστικά ο ρόλος της, σαν ιατρική επιστήμη δεν εξαρτήθηκε μόνο από τις επιτεύξεις και την πρόοδο στον επιστημονικό τομέα αλλά και από τη στάση του κοινωνικού συνόλου απέναντι στον ψυχικά άρρωστο και την ψυχική αρρώστια. Οι φόβοι και οι προκαταλήψεις απέναντι στην τρέλα είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο οι ρίζες του οποίου ξεκινάνε από την δημιουργία των πρώτων ανθρώπινων κοινωνιών. Έτσι σήμερα μπορούμε να πούμε ότι η τροποποίηση της απορριπτικής στάσης και του κοινωνικού στίγματος αποτελεί ίσως την ουσιαστικότερη προσπάθεια της Ψυχιατρικής. Το τέλος του περασμένου αιώνα σηματοδοτείτε από τη δημιουργία των μεγάλων ψυχιατρείων, όπου οι ασθενείς εφυλάσσοντο απομονωμένοι από το κοινωνικό σύνολο. Λόγω των προκαταλήψεων που υπήρχαν για τις ψυχικές διαταραχές και του κοινωνικού στιγματισμού τα άτομα ήταν ανεπιθύμητα για το "υγιές κοινωνικό σύνολο. Το στερεότυπο του ανεύθυνου, επικίνδυνου και ανίατου ψυχασθενή κυριαρχούσε και η ψυχιατρική περίθαλψη χαρακτηριζόταν από περιοριστικά μέτρα ασφαλείας. Η θεραπεία ήταν στη ουσία μόνο φροντίδα και κάλυψη στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης των ασθενών. Η μακρά παραμονή και διαβίωση του ψυχικά ασθενή στο ψυχιατρείο του στερούσε από τις κοινωνικές του δραστηριότητες και κατέληγε σε κοινωνική απομόνωση και λειτουργική αναπηρία. 21

21 Χρειασθήκαν πολλές και επίπονες προσπάθειες να αλλάξει η νοοτροπία ότι τα ψυχιατρεία δεν είναι τόπος απομόνωσης ούτε ψυλακής αλλά νοσοκομεία όπου οι ψυχικά ασθενείς πάσχουν από ασθένειες οι οποίες δεν διαφέρουν από τις άλλες και κατά συνέπεια έχουν τα ίδια δικαιώματα στη ζωή όπως όλοι. Το πέρασμα από την Ασυλική Ψυχιατρική (με τα κλειστά νοσηλευτήρια αποκομμένα από την κοινωνία και συχνά από την ίδια την ζωή) σε μια διαφορετική συνολική προσέγγιση του ψυχικά πάσχοντα στην Κοινοτική - Κοινωνική Ψυχιατρική και στην Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (με την ανάπτυξη ενός κοινοτικού συνολικού συστήματος Κοινωνικών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας) αποτελεί σήμερα, γενικώς παραδεκτή εξέλιξη στο χώρο της Ψυχικής Υγείας. Στην Ελλάδα αλλάζει το σκηνικό της ψυχικής υγείας με την είσοδο της ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 2.2 Έννοια της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει τα χαρακτηριστικά της αποδόμησης - δόμησης: αποδόμηση των θεσμών που έχουν δημιουργηθεί γύρω από την ψυχική ασθένεια (αναφερόμαστε στις αρχές του αποϊδρυματισμού) και δόμηση μιας νέας προσέγγισης στην ψυχική υγεία όπου δεν γίνεται πλέον λόγος για αντιμετώπιση της ασθένειας αλλά για φροντίδα της ψυχικής υγείας σε νέο πλαίσιο, με άλλους στόχους και διαφορετικούς πρωταγωνιστές (αναφερόμαστε στις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής). Η αποδόμηση του παλαιού -που ταυτίζεται με το άσυλο- πρέπει απαραίτητα να συμπληρωθεί απ τη δόμηση του καινούριου. Διαφορετικά δεν γίνεται λόγος για αποϊδρυματοποίηση αλλά για διαδικασίες απονοσοκομειοποίησης, διαδικασίες οι οποίες σε άλλες χώρες όπου εφαρμόστηκαν - εξυπηρετώντας λογικές μείωσης των δημοσίων δαπανών και όχι λογικές προσαρμογής του συστήματος στις σύγχρονες απαιτήσειςείχε πολλές φορές καταστροφικά για τους έχοντες χρεία υπηρεσιών αποτελέσματα. Οι νέες δομές που δημιουργούνται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης έρχονται να επιτελέσουν διπλή λειτουργία: από τη μια μεριά να φροντίσουν με ανθρώπινο τρόπο, στην κοινότητα, σεβόμενες το δικαίωμα του πάσχοντα στη φροντίδα, όσους παρέμεναν έγκλειστοι στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία (οι δομές της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης: ξενώνες, οικοτροφεία, προστατευμένα διαμερίσματα, κ.α.). Από την άλλη να προάγουν πρακτικές που θα απαντούν στις ανάγκες φροντίδας όσων νοσούν τώρα και όσων θα νοσήσουν στο μέλλον και των οποίων οι ανάγκες 22

22 αυτές σε διαφορετική περίπτωση ή θα έμεναν αναπάντητες ή θα ελάμβαναν^, απαντήσεις ακατάλληλες. Το πλαίσιο των αρχών λειτουργίας των νέων μονάδων είναι αυτό που παρέχει η κοινοτική ψυχιατρική: τομεοποίηση, αποφυγή του ιδρυματισμού, διαφοροποίηση των απαντήσεων, συνεχές της φροντίδας, διασφάλιση της ποιότητας, προσβασιμότητα των υπηρεσιών και ανταπόκριση στις ανάγκες του πληθυσμού4. Η επίτευξη των στόχων λειτουργίας των νέων δομών σύμφωνα μάλιστα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αφορά σε: σύνδεση της ψυχιατρικής φροντίδας με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας διαθεσιμότητα της χρήσης των ψυχοφαρμάκων παροχή της φροντίδας στην κοινότητα εκπαίδευση και επιμόρφωση των πολιτών συμμετοχή της κοινότητας των οικογενειών και των χρηστών των υπηρεσιών ψυχικής υγείας προάσπιση των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων ενίσχυση της έρευνας 2.3 Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα Στην χώρα μας η δεκαετία του 80 ήταν η εποχή των σημαντικών αλλαγών στο χώρο της ψυχικής υγείας, με την ανάπτυξη δομών ανοιχτής περίθαλψης και ψυχοκοινωνικής μέριμνας ενώ η εικόνα του ασύλου τείνει να εκλείψει. Η ριζική μεταρρύθμιση των υπηρεσιών παροχής ψυχικής υγείας ξεκίνησε στη χώρα μας με την ψήφιση του νόμου για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ν.1397/83). Αρωγός προς την κατεύθυνση της μεταρρύθμισης ήλθε η Ευρωπαϊκή Ένωση, που αναγνώρισε με τον Κανονισμό 815/84 την ανάγκη για μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και αποφάσισε την οικονομική ενίσχυση στον 4 Ν. Βούρα, «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 37, Κατερίνη 2005, σ. 5 23

23 κοινωνικό τομέα για την δημιουργία μεταξύ άλλων, κέντρων κατάρτισης ψυχικά πασχόντων με στόχο την κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση. Γενικότερα, ο κανονισμός αυτός αποτέλεσε κινητήρια δύναμη των προσπαθειών για την δημιουργία των βασικών προϋποθέσεων εφαρμογής μιας μεταρρύθμισης του συστήματος ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα. Παράλληλα συνέβαλε στις προσπάθειες βελτίωσης των συνθηκών αλλά και της αποσυμφόρησης των ψυχιατρικών ιδρυμάτων. Ο Νόμος 1716/99 για την «Ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας» ήρθε να καλύψει και θεσμικά τις συντελούμενες αλλαγές και να προσδώσει μια νέα δυναμική στην μεταρρύθμιση. Τα τελευταία χρόνια μιλάμε για ψυχιατρική μεταρρύθμιση εννοώντας, το σύνολο των παρεμβάσεων που επιτρέπουν την αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας χωρίς να εμποδίζουν το άτομο να παραμείνει ενεργός πολίτης μέσα στο οικογενειακό του περιβάλλον, μα αυτονομία, οικονομική δράση και κοινωνική ένταξη. Τα προγράμματα που προτάθηκαν και εγκρίθηκαν αφορούσαν την ανάπτυξη ενός ευρύτερου φάσματος υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Πιο συγκεκριμένα, ο πενταετής προγραμματισμός περιλάμβανε τη δημιουργία Κέντρων Ψυχικής Υγείας και Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων, καθώς και Κινητών Μονάδων για τις αγροτικές και νησιωτικές περιοχές. Επίσης περιλάμβανε τη δημιουργία ψυχιατρικών τομέων στα γενικά νοσοκομεία, με κύριο στόχο την αντιμετώπιση των οξέων και επειγόντων περιστατικών, καθώς και την προοδευτική αποασυλοποίηση των μεγάλων ψυχιατρείων με την δημιουργία δικτύου εξωνοσοκομειακής περίθαλψης5. Η υλοποίηση, όμως, της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας συνάντησε στο ξεκίνημά της πολλές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να έχει υλοποιηθεί ένα μικρό μόνο μέρος των αρχικά εγκριθέντων προγραμμάτων και έργων, με συνέπεια τη σημαντική επιβράδυνσή στην εξέλιξή της. Η ενίσχυση της προσπάθειας αυτής από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, για μια ακόμα τριετία, με την εφαρμογή του Κανονισμού 4130/88, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα αποφάσισε τελικά, ύστερα από μια αρνητική εκτίμηση της πορείας της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα, την αναστολή της χρηματοδότησης του Κανονισμού 815/84. Η υποβολή, για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1991, ενός ολοκληρωμένου και κεντρικά σχεδιασμένου προγράμματος για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας, από την Επιτροπή Υγείας του Υπουργείου Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, είχε ως αποτέλεσμα την ενεργοποίηση ξανά της χρηματοδότησης του Κανονισμού 815/84 από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Το πρόγραμμα αυτό στόχευε στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας, το οποίο θα κάλυπτε ολόκληρο τον πληθυσμό της χώρας, διαμοιράζοντας περιφερειακά τις υπηρεσίες κατάλληλα και λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες ανάγκες, τις δυσκολίες αλλά και τις δυνατότητες. Για να εξασφαλιστεί η οργάνωση της φροντίδας με τον τρόπο αυτό, η χώρα έχει διαιρεθεί σε Τομείς Ψυχικής Υγείας, όπου ο 5 Δ. Πλουμπίδης, Ιστορία της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα, Σύγχρονα θέματα, Θεσσαλονίκη 1995, σ.45 24

24 κάθε νομός της χώρας είναι και ένας Τομέας (εκτός μερικών νομών με μικρό πληθυσμό, που εντάσσονται στον ίδιο Τομέα με όμορους νομούς). Εξαιρέσεις επίσης αποτελούν οι νομοί Αττικής και Θεσσαλονίκης οι οποίοι διαιρούνται σε περισσότερους του ενός Τομείς και σε τομείς εξειδικευμένους για παιδιά και εφήβους. Η υλοποίηση των έργων αυτού του προγράμματος είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική προώθηση της ελληνικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Έτσι, προς το τέλος της δεκαετίας του 90, το σύστημα υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας μας, διέθετε: α) δεκαεννέα (19) Ψυχιατρικούς τομείς σε Γενικά Νοσοκομεία, β) είκοσι τρία (23) Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας, γ) δεκαεννέα (19) Κέντρα Ημέρας, δ) σαράντα τρεις (43) Μονάδες για τη διαβίωση και περίθαλψη χρόνιων αρρώστων και ε) είκοσι δύο (22) Μονάδες Εργαστήρια για την προεπαγγελματική και επαγγελματική εκπαίδευση αρρώστων με ψυχικές διαταραχές. 2.4 Η Ψυγιατρική Μεταρρύθυιση στο ΨΝΠΟ Το ΨΝΠΟ συμμετείχε ενεργά σε όλες τις εξελίξεις της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και έτσι σιγά σιγά μετασχηματίζεται σ ένα Πρότυπο Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών σε όλη την Ελλάδα. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση είχε ως στόχο την αποϊδρυματοποίηση των ψυχικά ασθενών που είχαν μακρόχρονη νοσηλεία στα Ψυχιατρεία - Άσυλα μέσα στην κοινότητα, την ανάπτυξη δομών και υπηρεσιών πρόληψης της ψυχικής ασθένειας πάντα σύμφωνα με τις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής και της τομεοποίησης. Το ΨΝΠΟ στα πλαίσια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης υλοποίησε προγράμματα και ανέπτυξε δομές μέσω του κανονισμού 815/84, του προγράμματος HORIZON και του προγράμματος Ψυχαργώς Α και Β φάση. Ειδικότερα με το Εθνικό Πρόγραμμα Ψυχαργώς Β φάση, μέρος του οποίου εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υγεία - Πρόνοια του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, προβλέφθηκε η πλήρης αποασυλοποίηση του ΨΝΠΟ. Το πρόγραμμα αποασυλοποίησης Ψυχαργώς ξεκίνησε την και ολοκληρώθηκε την οπότε έφυγαν και οι τελευταίοι ασθενείς που βρισκόταν στο Τμήμα Μακράς νοσηλείας του ΨΝΠΟ. Όλοι οι χρόνιοι ασθενείς (250 περίπου), που νοσηλεύονταν στο ΨΝΠΟ ζουν σήμερα σε 25

25 Οικοτροφεία, Ξενώνες ή Προστατευμένα Διαμερίσματα στο νομό Πιερίας και σε νομούς της Θεσσαλίας. Σήμερα, είναι το πρώτο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο στη χώρα μας που κλείνει τα Τμήματα Μακράς Νοσηλείας του και λειτουργεί πλέον ως Πρότυπο Δίκτυο το οποίο διαρκώς αναπτύσσεται, αποτελούμενο από δομές που παρέχουν υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης σε άτομα με ψυχιατρικά προβλήματα6. Το Δίκτυο αυτό περιλαμβάνει: 1. Τμήμα Οξέων επειγόντων περιστατικών με 22 κλίνες. 2. Τακτικά και έκτακτα Εξωτερικά Ιατρεία ψυχιατρικής 3. Τακτικά ιατρεία νευρολογίας και οδοντιατρικής 4. Κέντρο Ψυχικής Υγείας με τμήματα ενηλίκων και παιδοψυχιατρικά 5. Δύο (2) Οικοτροφεία 6. Πέντε (5) Ξενώνες 7. Πέντε (5) Προστατευμένα Διαμερίσματα 8. Τέσσερα Προστατευμένα Εργαστήρια 9. Ένα Κέντρο Ημέρας 10. Δύο (2) Κινητές Μονάδες (νομού Πιερίας και νομού Καρδίτσας) 11. Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης για συνεχιζόμενη κατάρτιση του προσωπικού. Όλο το Δίκτυο υποστηρίζεται από τη Διοικητική Υπηρεσία, την Τεχνική καθώς και υπηρεσία Ξενοδοχειακής Υποστήριξης. Στην πορεία προς τον μετασχηματισμό του, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου (ΨΝΠΟ) υλοποίησε τα παρακάτω προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Προγράμματα "Κανονισμού 815/84 της (τότε) ΕΟΚ, με το οποίο δημιουργήθηκε: ο Μονάδα Αποκατάστασή στην Πέτρα Ολύμπου, ως μεταβατικός ξενώνας, για την προετοιμασία των χρόνιων ψυχικά αρρώστων για την εγκατάστασή τους στην Κοινότητα, ο 1 Ξενώνας στην Κατερίνη, ο 2 Προστατευμένα Διαμερίσματα, δυναμικότητας 10 ατόμων συνολικά, στην Κατερίνη, ο Κέντρο Ψυχικής Υγείας, σε κεντρική περιοχή της Κατερίνης, ο Τμήμα Βραχείας Ψυχιατρικής Νοσηλείας (Κλινική Οξέων Ψυχιατρικών Περιστατικών) στην Κατερίνη, ο Κέντρο Προεπαγγελματικής Κατάρτισης, στην Κατερίνη, ο Κινητή Μονάδα για επανεκτίμηση ψυχικά ασθενών που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές της περιοχής ευθύνης (Cachment Area) του ΨΝΠΟ (νομός Πιερίας και οι 4 νομοί της Θεσσαλίας: -Ν.Καρδίτσας, Ν.Τρικάλων, Ν.Λάρισας, Ν.Μαγνησίας) 6 Ν. Βούρα, «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 37, Κατερίνη 2005, σ.6 26

26 Πρόγραμμα Horizon με τη λειτουργία της ταβέρνας Τρίστρατο. Πρόγραμμα Ψυχαργώς Α' και ΕΓ φάση. Θα παρουσιαστούν στη συνέχεια αναλυτικότερα. Ποόνοαυυα Ψυγαονάκ Α' φάση Με το Πρόγραμμα Ψυχαργώς Α' φάση, δόθηκε η δυνατότητα σε 55 πρώην νοσηλευόμενα άτομα στην Πέτρα Ολύμπου, να ζουν σήμερα σε 6 Ξενώνες, στους τόπους καταγωγής τους και να καταρτιστούν σε Επαγγελματικά Εργαστήρια. Δημιουργήθηκαν με το Πρόγραμμα και λειτουργούν: Δύο Ξενώνες στην Κατερίνη. Στην Αρτο-ζαχαροπλαστική εκπαιδευτήκαν 11 άτομα και σε εργασίες Θερμοκηπίου άλλα 11 άτομα - ένοικοι του Ξενώνα. Δίνεται έμφαση στην ανεξαρτησία, την αυτονομία, την ποιότητα ζωής, την κοινωνική ένταξη των ενοίκων και την αποφυγή τυχόν επανεισαγομένων τους στο ΨΝΠΟ. Ένας Ξενώνας στο Βόλο. Έξι άτομα - ένοικοι εκπαιδεύτηκαν σε Ραφείο παπουτσιών. Ένας Ξενώνας στην Καρδίτσα. Στην Αρτο-ζαχαροπλαστική εκπαιδεύτηκαν 5 άτομα -ένοικοι. Ένας Ξενώνας στην Λάρισα. Ένδεκα άτομα - ένοικοι εκπαιδεύτηκαν σε Συνεργείο καθαρισμού. Ένας Ξενώνας στα Τρίκαλα. Ένδεκα άτομα - ένοικοι εκπαιδεύτηκαν στην Αγγειοπλαστική. Ποόνοαυυα Ψυγαονάκ Β' Φάση. Το πρόγραμμα αυτό είναι σε εξέλιξη. Καταγράφονται παρακάτω, κάποιες από τις σημαντικότερες ενέργειες, δραστηριότητες και αποτελέσματα από την μέχρι σήμερα υλοποίησή του.7 -ι Λειτουργία Συντονιστικής Επιτροπής Β' Φάσης Προγράμματος Ψυχαργώς. Με την αριθμ. 24/ συνεδρίαση του Συμβουλίου Διοίκησης του ΨΝΠΟ ορίσθηκε η Ομάδα Έργου - Συντονιστικής Επιτροπής της Β' φάσης του προγράμματος Ψυχαργώς' στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού προγράμματος Υγεία Πρόνοια' του Π Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Αποτελεί Συμβουλευτικό Όργανο στο Συμβούλιο Διοίκησης. 7 Ι.Καραθάνα, «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις εκπαιδευτών, Κατερίνη 2005,σ.11 27

27 Στόχος της Συντονιστικής Επιτροπής είναι ο συντονισμός των ενεργειών υλοποίησης της Β' φάσης του Προγράμματος Ψυχαργώς. Λειτουργεί με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης του ΨΝΠΟ. Η Συντονιστική αυτή Επιτροπή έχει ως αντικείμενο: 1. Τον σχεδίασμά της Αποασυλοποίησης μέσω του Γ' ΚΠΣ 2. Το συντονισμό των ενεργειών για την έγκαιρη και ορθή συμπλήρωση των τεχνικών δελτίων και 3. Την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων που θα εγκριθούν. Μετέχουν 14 λειτουργοί ψυχικής υγείας που εργάζονται στο ΨΝΠΟ. Ο Πρόεδρος είναι Διευθυντής Ψυχίατρος ΕΣΥ. Ως μέλη συμμετέχουν όλοι οι Επιστημονικά Υπεύθυνοι των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου, ο Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας, Διευθυντής Διοικητικής Υπηρεσίας και η Διευθύντρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του ΨΝΠΟ. Γίνεται μία συνάντηση των μελών κάθε εβδομάδα (με ατζέντα συγκεκριμένων θεμάτων). Πραγματοποιούνται επίσης, συναντήσεις με το προσωπικό και τη Διοίκηση του Νοσοκομείου για ενημέρωση. Με την έναρξη υλοποίησης της Β' φάσης του Προγράμματος Ψυχαργώς, έγινε εκ νέου επικοινωνία με τους συγγενείς των ασθενών που νοσηλεύονταν στην Πέτρα. Αρκετοί ενημερώθηκαν τηλεφωνικά ή σε συναντήσεις με τα μέλη της Κοινωνικής Υπηρεσίας του ΨΝΠΟ. Σε όλους τους συγγενείς ταχυδρομήθηκε ένα έντυπο, όπου μεταξύ άλλων,.έγραφε: Σας ενημερώνουμε για μια ποιοτικά αναβαθμισμένη και ριζική αλλαγή στον τρόπο φροντίδας και περίθαλψης του / της συγγενή σας. Σύντομα θα οργανωθεί και θα λειτουργήσει στην περιοχή σας μια Προστατευμένη Δομή Στέγασης (Ξενώνας / Οικοτροφείο). Η ριζική αυτή αλλαγή που είναι καρπός μακρόχρονης επιστημονικής και οργανωτικής προετοιμασίας, έχει αρχσει να υλοποιείται μέσα στο 2002, δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά οικονομική ή άλλη επιβάρυνση για σας. Οι αυτοί ένοικοι του Ξενώνα / Οικοτροφείου δεν θα είναι χωρίς επίβλεψη και υποστήριξη. Παρόμοιοι Ξενώνες, Οικοτροφεία, και Προστατευμένα Διαμερίσματα ήδη λειτουργούν και θα δημιουργηθούν νέα και σε άλλες πόλεις και περιοχές της Ελλάδας.... Επίσης, με την έναρξη υλοποίησης της Β' φάσης του Προγράμματος έγινε προετοιμασία των ασθενών με τη χρησιμοποίηση ερωτηματολογίων για την ένταξή τους στην Κοινότητα, που αφορούσαν τους ασθενείς και το προσωπικό. Οι παράμετροι που εκτιμήθηκαν ήταν: επίπεδο λειτουργικότητας, ύπαρξη σωματικής ανικανότητας, κοινωνικές σχέσεις και επαφές, κοινωνικά απαράδεχτες συμπεριφορές σε τόσο σημαντικό βαθμό, ώστε να δυσχεραίνεται η επανένταξη του ατόμου στην Κοινότητα, ψυχολογικές διαταραχές του ατόμου που επηρεάζουν τη δυνατότητά του να λειτουργεί σε κάποιον ικανοποιητικό βαθμό, προβλήματα στις σχέσεις του ατόμου με τους άλλους (συγγενείς, φίλοι) που μπορεί να έκαναν προβληματική την επανένταξη του στην Κοινότητα. 28

28 Για τον κάθε νοσηλευόμενο καταστρώθηκε από την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα (ΠΘΟ) ένα ατομικό αποκαταστασιακό πρόγραμμα ημερήσιων δραστηριοτήτων (προκατάρτισης, βασικών δεξιοτήτων). Από την ΠΘΟ ορίστηκε ένα άτομο που λειτουργούσε ως πρόσωπο αναφοράς - case m anager/key worker3. Έπειτα πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις, που μπορούν να χαρακτηριστούν ως φιλικές, των νοσηλευομένων σε τμήματα του ΨΝΠΟ, σε ήδη λειτουργούντες Ξενώνες της Κατερίνης και πόλεων της Θεσσαλίας, για να συναντηθούν με γνωστούς και φίλους τους που ήδη ζουν εκεί. Στόχος ήταν η άμβλυνση των αντιστάσεων για την μετακίνησή τους από το ΨΝΠΟ σε Δομές και η ομαλή τους επανένταξη στην Κοινότητα8 2.5 Αντιδράσεις για την δημιουργία Εξωνοσοκομειακών Δομών Στο τέλος της δεκαετίας του 1980 άρχισε και στη χώρα μας η διαδικασία της αποϊδρυματοποίησης των ατόμων με χρόνιες ψυχικές διαταραχές, παράλληλα με την ανάπτυξη υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα, όπως είναι τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, τα ψυχιατρικά τμήματα των γενικών νοσοκομείων, τα Κέντρα Ημέρας, οι Μονάδες Επαγγελματικής Κατάρτισης, οι Ξενώνες, τα Οικοτροφεία, τα Προστατευμένα Διαμερίσματα. Αν και πολλά πρέπει να γίνουν ακόμη για την ολοκλήρωση του Δικτύου των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, έτσι ώστε να καλύπτονται με επάρκεια οι υπάρχουσες ανάγκες σε κοινοτικό επίπεδο. Σήμερα υπάρχουν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας κοινοτικές ψυχιατρικές υπηρεσίες που προσφέρουν περίπου τρεις χιλιάδες (3.000) θέσεις ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Τα άτομα που χρήζουν ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης είναι άτομα που έχουν πολύχρονη ιδρυματική εμπειρία, όχι τόσο για θεραπευτικούς λόγους, όσο για κοινωνικοπρονοιακούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η στέγαση. Παράλληλα στις σχέσεις τους με την οικογένεια και την κοινωνία υπάρχει ρήξη, λόγω της μέχρι και τώρα, σ' ένα βαθμό επικρατούσης πρακτικής του χρόνου εγκλεισμού των ψυχικά διαταραγμένων ατόμων στο g Ι.Καραθάνα, «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις εκπαιδευτών, Κατερίνη 2005,σ

29 ψυχιατρείο, δεδομένου του στίγματος, της προκατάληψης και του φόβου που συνδέονται με την ψυχική διαταραχή9. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που αντιδρά η τοπική κοινωνία στην αποϊδρυματοποίηση ατόμων με ψυχικές διαταραχές και στη δημιουργία εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Αυτές οι αντιδράσεις παίρνουν τη μορφή διαμαρτυρίας σε τοπικές και κεντρικές αρχές (Δήμους- Νομαρχίες- Υπουργεία), ενώ συχνά καταλήγουν και σε προσφυγές και δικαστήρια με αίτημα την απαγόρευση της λειτουργίας της, όπως συνέβη για παράδειγμα με τον Ξενώνα Πολύμνια που στεγάζεται σε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Κατερίνης. Τα επιχειρήματα των κατοίκων, όπως αυτά εκφράζονται σε έγγραφες διαμαρτυρίες, μπορεί να ταξινομηθούν σε δύο κατηγορίες: α) Σ' αυτή του καλοπροαίρετου αποκλεισμού, κατά την οποία προτάσσεται η δήθεν ανάγκη των ατόμων με ψυχικές διαταραχές να ζουν σ' ένα ήσυχο περιβάλλον κοντά στη φύση, μέσα στο πράσινο και στον καθαρό αέρα και συνεπώς μακριά από τη γειτονιά τους. β) Σ' αυτή του αρνητικού αποκλεισμού, επικαλούνται αιτιάσεις, όπως η επικινδυνότητα των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, η κυκλοφορική συμφόρηση από τα αυτοκίνητα του προσωπικού και των επισκεπτών και τέλος η προσβολή της προσωπικότητας των κατοίκων. Για τον Ξενώνα Πολύμνια που στεγάζεται σε τουριστικό δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Κατερίνης, κυρίαρχο επιχείρημα υπήρξε ο τουρισμός και η υπονόμευση της τουριστικής κίνησης κατά τους θερινούς μήνες, καθώς και η υποβάθμιση της περιοχής. Έγινε προσφυγή από ομάδα επιχειρηματιών της περιοχής στο δικαστήριο, όμως η απόφαση γι'αυτούς υπήρξε αρνητική. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, κοινή συνισταμένη αυτών των αντιδράσεων, στην πράξη είναι η άρνηση του δικαιώματος της κοινωνικής επανένταξης αυτών των ατόμων και συνεπώς η άρνηση του δικαιώματος να ζουν μια, κατά το δυνατόν, φυσιολογική ζωή μέσα στην κοινότητα, απ' όπου και τους δίνεται η ενδεδειγμένη θεραπευτική φροντίδα. Η άρνηση αυτή πηγάζει από την κρατούσα κοινωνική στάση του εγκλεισμού και της απομόνωσης των διαφορετικών, των επικίνδυνων. Οι αναφερόμενες κοινωνικές στάσεις και αντιλήψεις του αποκλεισμού αποκτούν μια ιδιαίτερη αρνητική σημασία όταν εκφράζονται και από εκπροσώπους αρχών και θεσμών (Τοπική Αυτοδιοίκηση, δικαστικές αποφάσεις), ενώ είναι σαφώς αναντίστοιχες με τις επιλογές της πολιτείας που σχεδιάζει, χρηματοδοτεί και εποπτεύει τη δημιουργία αυτών των δομών, εναρμονιζόμενη με τη διεθνή επιστημονική και θεσμική πρακτική και το εθνικό νομικό πλαίσιο όπως αυτό εκφράζεται από το Νόμο 2716/99 «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας». Βέβαια, σε πολλές περιπτώσεις οι πρώτες αντιδράσεις αποκλεισμού μεταστρέφονται σε στάσεις ανοχής, ουδετερότητας και στην καλύτερη περίπτωση σε θετικές στάσεις, όπως συνέβη και στην περίπτωση του Ξενώνα Πολύμνια, όταν με τη λειτουργία αυτών των δομών οι τοπικές κοινότητες διαπιστώσουν στην 9 Αικ. Ξαφοπούλου, «Αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών στην αποϊδρυματοποίηση ατόμων με ψυχικές διαταραχές», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Κατερίνη, Οκτώβριος 2004, σ

30 πράξη το υπερβολικό και αβάσιμο των φόβων τους. Σ' αυτό συμβάλλουν η οργανωμένη και μεθοδική κοινοτική παρέμβαση από τους φορείς που αναλαμβάνουν την ευθύνη της λειτουργίας τους. Φαίνεται λοιπόν, ότι στην πορεία για την αποϊδρυματοποίηση και την παράλληλη ανάπτυξη υπηρεσιών ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης στην κοινότητα, υπάρχουν ακόμα αρκετές αντιστάσεις. Το ξεπέρασμά τους θα είναι σταδιακό και συναρτόμενο με το βαθμό και το ρυθμό ανάπτυξης πρωτοβουλιών που θα ενημερώνουν και θα ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη αλλά και τους φορείς και θεσμούς για τα θέματα ψυχικής υγείας. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση είναι ο καλύτερος τρόπος για την άρση του στίγματος της προκατάληψης και του φόβου που στο παρελθόν οδήγησε το σύστημα περίθαλψης των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και έχει ιδρυματικό χαρακτήρα μ' ότι αρνητικό σήμαινε αυτό, ιδιαίτερα για περιπτώσεις μακροχρόνιων νοσηλειών, που πολλές φορές παρατηρήθηκε, παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αξιοπρέπειας των περιθαλπομένων Κοινοτική Ψυχιατρική Η κοινοτική ψυχιατρική ή κοινωνική ψυχικής υγείας είναι μια εξέλιξη στον τομέα της ψυχιατρικής φροντίδας που άρχισε να αναπτύσσεται μετά το ΕΓ Παγκόσμιο Πόλεμο και όπως διαμορφώθηκε σταδιακά, αναφέρεται σε όλες τις δραστηριότητες που αναλαμβάνει μία κοινότητα για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της ψυχικής υγείας. Ουσιαστικά, δεν πρόκειται για έναν άλλο κλάδο της ψυχιατρικής ένα άλλο κομμάτι της. Είναι εντελώς μια άλλη στάση για τον ψυχικά άρρωστο. Βλέπει τον άρρωστο σαν "ισότιμο με τους άλλους ανθρώπους, στέκεται δίπλα του και δεν τον θεωρεί κατώτερο ούτε τον βλέπει φιλανθρωπικά. Απαραίτητο όμως είναι να αποδεχθεί η κοινότητα ότι ο άρρωστος της ανήκει. Να μη νοιώθει ντροπή γι αυτόν ούτε να τον απορρίπτει. Αντίθετα να τον βοηθά και να φροντίζει για την αποκατάστασή του. Ο όρος Κοινοτική Ψυχιατρική αφορά την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς μέσα στην κοινότητα, χωρίς να τους απομακρύνει από το φυσικόκοινωνικό τους περιβάλλον ενώ συγχρόνως ενεργοποιείτε η συμμετοχή τους στην κοινότητα. Η κοινοτική ψυχιατρική στοχεύει στην ανίχνευση, πρόληψη και έγκαιρη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών όπως αυτές (που) αναπτύσσονται στην 10 Στο ίδιο, σ.14 31

31 κοινότητα παρά όπως αυτές που γίνονται αντιληπτές ή αντιμετωπίζονται στο ψυχιατρείο ή στις συγκεντρωτικές ψυχιατρικές υπηρεσίες. Ειδική έμφαση αποδίδεται στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που συσχετίζονται με την εκδήλωση της ψυχικής αρρώστιας. Η κοινοτική ψυχιατρική υλοποιείται με την δημιουργία εναλλακτικών προς το άσυλο μορφών περίθαλψης των ασθενών μιας συγκεκριμένης πληθυσμιακής περιοχής. Η ανάπτυξη γίνεται σύμφωνα με τις Αρχές : α) Τομεοποίησης β) Της συνέχισης της φροντίδας του ασθενούς γ) Της αποτελεσματικής και πλήρους κάλυψης των αναγκών του πληθυσμού. Η Αρχή της Τομεοποίησης (catchments areasectear), αφορά την διαίρεση της χώρας σε πληθυσμιακές και αντίστοιχες γεωγραφικές περιοχές και τον προσδιορισμό των πληθυσμών για τους οποίους σχεδιάζεται το σύστημα παροχής υπηρεσιών, δηλαδή των τομέων. Ο πληθυσμός των τομέων, σύμφωνα με διεθνείς προδιαγραφές πρέπει να κυμαίνεται από χιλ. κατοίκους. Η Αρχή της συνέχειας της φροντίδας του ασθενούς (continuous of care), σημαίνει την δυνατότητα της θεραπευτικής ομάδας να παραμείνει υπεύθυνη για τον ασθενή της σε όλες τις φάσεις της νόσου και ανεξάρτητα από το είδος περίθαλψης το οποίο απαιτείται για τον ασθενή. Μ' αυτό τον τρόπο διατηρείται η θεραπευτική σχέση και αποφεύγονται οι υποτροπές της νόσου. Η Αρχή της αποτελεσματικότητας και πλήρους κάλυψης των αναγκών του πληθυσμού (comprehensiveness of care), υπονοεί το σχεδίασμά των υπηρεσιών μετά από προσδιορισμό των αναγκών του πληθυσμού του τομέα, για την πλήρη κάλυψη με πρόληψη και θεραπεία των ψυχικών διαταραχών καθώς και για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ψυχικά πασχόντων. Η οργάνωση και η κατανομή των πόρων θα πρέπει να συμβάλλει στην επίτευξη της μέγιστης αποτελεσματικότητας του συστήματος με μικρότερο κόστος11. Στον τομέα της Αποκατάστασης περιλαμβάνονται και η βαθμιαία συρρίκνωση των ψυχιατρείων. Έτσι, τα χαρακτηριστικά που ορίζουν σήμερα την Κοινοτική Ψυχιατρική είναι: Δίνει έμφαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ψυχιατρικής φροντίδας μέσα στην κοινότητα σε αντιδιαστολή με την παραδοσιακή περίθαλψη. Δίνει έμφαση στην άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων και αναπτύσσει κατάλληλες τεχνικές γι αυτό Εργάζεται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας με διεπιστημονικό τρόπο. Οι πολύπλευρες ανάγκες δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν μόνο από έναν θεραπευτή ή από μια μόνο ειδικότητα. Η κοινοτική ψυχιατρική ομάδα αποτελείται από ψυχίατρο, ψυχολόγο, 11 Ν. Βούρα, «Κοινοτική Ψυχιατρική», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 37, Κατερίνη 2005, σ

32 ψυχιατρικό νοσηλευτή, κοινωνικό λειτουργό, επισκέπτη υγείας, εργοθεραπευτή κ.λπ. Απευθύνεται σε όλο τον πληθυσμό μιας κοινότητας, συνεργάζεται και εμπλέκει την κοινότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ψυχικής υγείας. Διερευνά και μελετά τα προβλήματα της κοινότητας και σχεδιάζει για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας. Ένα σύγχρονο σύστημα ψυχιατρικής περίθαλψης θα πρέπει να προβλέπει υπηρεσίες για την πρόληψη, την θεραπεία και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ψυχικά πασχόντων. Για την σωστή ανάπτυξη των υπηρεσιών αυτών, είναι απαραίτητη η ενεργητική συμμετοχή της κοινότητας η οποία επιτυγχάνεται με ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ατόμων σε θέματα ψυχικής υγείας. Επίσης η κατάλληλη εκπαίδευση στελεχών των υπηρεσιών ψυχικής υγείας κρίνεται απαραίτητη ώστε να αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη της κοινοτικής ψυχιατρικής. Οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας διακρίνονται: 1. Νοσηλευτικές Μονάδες Ψυχιατρικά Τμήματα Γενικού Νοσοκομείου Τμήμα Οξέων Περιστατικών 2. Κέντρα Ψυχικής Υγείας 3. Εξωτερικά Ιατρεία 4. Οι ενδιάμεσες δομές Ξενώνες Οικοτροφεία Προστατευμένα Διαμερίσματα Μονάδες Ημερήσιας Περίθαλψης Μονάδες ανάδοχων οικογενειών Μονάδες Επαγγελματικής Αποκατάστασης 33

33 3. ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 3.1 Εισαγωγή Η μακρόχρονη παραμονή στο ψυχιατρείο οδηγεί στην ιδρυματοποίηση. Ένας από τους στόχους της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης είναι και η αποϊδρυματοποίηση των χρονιών ασθενών από το ψυχιατραο και η επανένταξη τους στην κοινότητα. Η αποϊδρυματοποίηση, όμως επέρχεται εφ' όσον εφαρμοσθούν απαραιτήτως κάποιες μέθοδοι αποκατάστασης, ώστε να καταπολεμηθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις του ιδρυματισμού. Η εφαρμογή μεθόδων αποκατάστασης έχουν ως απώτερο στόχο το να μπορέσει ο χρόνια ψυχικά άρρωστος να βγει από το ψυχιατρείο για να ζήσει μέσα στην κοινότητα μια δημιουργική και ευχάριστη ζωή. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που άρχισε από τα μέσα της δεκαετίας του '80 στη χώρα μας, ολοένα και προχωρεί, και η εικόνα του ασύλου τείνει να εκλείψει. Μια σειρά από προγράμματα, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υλοποιήθηκαν σε ψυχιατρεία όλης της χώρας. Αποτέλεσμα της υλοποίησης τέτοιων προγραμμάτων ήταν η δημιουργία εξωνοσοκομειακών δομών οι οποίες με την καθοδήγηση νέων κυρίως, και κατάλληλα εκπαιδευμένων ατόμων, γίνονται «οικογενειακές εστίες» και «κυψέλες» εργασίας, για εκείνους που κάποτε ήταν αποκομμένοι από την κοινωνία. Επρόκειτο για προγράμματα περιορισμένης χρονικής διάρκειας και η χρηματοδότησή τους ήταν επίσης χρονικά περιορισμένη και κάλυπτε μόνο τις δαπάνες για ανέγερση των καινούριων κτιρίων. Στο ΨΝΠΟ παρά το μειονέκτημα της γεωγραφικής απομονώσεως και της αποστάσεως από τα κέντρα λήψεως των αποφάσεων, διοικούντες, γιατροί και εργαζόμενοι εισήλθαν από νωρίς στα νέα δεδομένα. Έτσι, το ίδρυμα προχώρησε στην εφαρμογή προγραμμάτων και στην εγκατάσταση και λειτουργία, κυρίως μέσα στην πόλη της Κατερίνης, εξωνοσοκομειακών δομών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Σήμερα όλοι οι ασθενείς του ΨΝΠΟ βρίσκονται σε στεγαστικές δομές στην κοινότητα. Στις 27 Ιανουάριου 2004 έφυγε από τα Τμήματα Μακράς Νοσηλείας στην Πέτρα και ο τελευταίος ασθενής. Έτσι τα τμήματα αυτά έκλεισαν και ολοκληρώθηκε ο κύκλος μιας ιστορίας 34 χρόνων, από το 1970, όταν για πρώτη φορά λειτούργησε το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο ως «Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου», στους πρόποδες του βουνού. 34

34 Τότε, στο πλαίσιο της «αποσυμφόρησης - απονοσοκομειοποίησης» του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και της μείωσης του αριθμού των ασθενώ του, μεταφέρθηκαν στην Πέτρα ασθενείς που νοσηλεύονταν για χρόνια στο ΨΝΘ, με σχετικά βαριά ψυχοπαθολογία, οι οποίοι είτε δεν είχαν καθόλου συγγενείς, είτε οι τυχόν υπάρχοντες συγγενείς τους δεν έδειχναν σημαντικό ενδιαφέρον για την κατάστασή τους. 3.2 Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση Ψυγοκοινωνική Αποκατάσταση (ΨΚΑ) - Οοισυόο Σύμφωνα με την ΠΟΥ, η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση είναι μια διαδικασία η οποία διευκολύνει τις ευκαιρίες για άτομα - με έκπτωση της λειτουργικότητας, ανίκανα ή ανάπηρα από μια ψυχική διαταραχή - να επιτύχουν ένα όσο το δυνατό καλύτερο επίπεδο ανεξάρτητης λειτουργίας τους στην κοινότητα. Η ΨΚΑ χαρακτηρίζεται από μεγάλη πολυπλοκότητα επειδή: α) συμπεριλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τομείς και επίπεδα (από ψυχιατρικά νοσοκομεία, σπίτια, χώρους εργασίας) και β) αυτοί που εμπλέκονται στην ΨΚΑ ποικίλουν (χρήστες υπηρεσιών, επαγγελματίες, οικογένειες, υπεύθυνοι των κοινοτικών υπηρεσιών) Αναδρομή Ψοιχωκοινωνικής Αποκατάστασης Η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση (ΨΚΑ), αν και ιστορικά έχει μακρινές καταβολές, εντούτοις αναπτύχθηκε επιστημονικά κυρίως στις δεκαετίες του 1970 και Σ αυτό συνέβαλαν κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις, σε αρκετές γεωπολιτικές περιοχές. Η ΨΚΑ είναι το αποτέλεσμα του ανοίγματος των πυλών των ασύλων στη Δύση, στη δεκαετία του 1950 και 1960, και της ανάπτυξης κινημάτων για τα Ν.Βούρα, «Η Ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», περ.προσέγγιση, αρ.τεύχους 37, Κατερίνη, Μάρτιος 2005,σ.12 35

35 ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα φυλετικών και κοινωνικών μειονοτήτων και κινημάτων για την ένταξη των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία, ως ισότιμα μέλη. Στην Ελλάδα, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ταυτόχρονα με τις υποχρεώσεις που ανέλαβε απέναντι στην ΕΟΚ για την αναμόρφωση της Ψυχιατρικής (προγράμματα του Κανονισμού 815/84), σημειώθηκε μια ανάπτυξη ειδικών αποκαταστασιακών υπηρεσιών ποικίλου φάσματος, ενώ ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ειδικών επιστημόνων και ατόμων με ειδικές ανάγκες εμπλέκονται στη διαδικασία της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Η ΨΚΑ που παλιά εθεωρείτο ως τριτοταγής πρόληψη, έχει εξελιχθεί σ' έναν πολυσύνθετο όγκο γνώσεων γύρω από τρόπους οργάνωσης των υπηρεσιών και μεθόδων, μέσα από την ανάπτυξη ευρέος φάσματος εκπαιδευτικών μεθόδων θεραπευτικών τεχνικών και παρεμβάσεων. Επειδή η ΨΚΑ αρχικά εφαρμοζόταν στα ασυλικού τύπου μεγάλα κρατικά ψυχιατρεία, η πλειοψηφία των τεχνικών και της ορολογίας της συνδέονται με τη νοσοκομειακή φροντίδα. Πρόσφατες προσπάθειες και πρωτοβουλίες έχουν αποδείξει ότι η ΨΚΑ αφορά όχι μόνο ανθρώπους που συνδέονται με τη νοσοκομειακή φροντίδα, αλλά και εκείνους που ακολουθούν κοινοτική φροντίδα. Οι μέθοδοι της ΨΚΑ συμπεριλαμβάνουν τρόπους οργάνωσης των υπηρεσιών με στόχο τη μεγιστοποίηση της συνέχειας της φροντίδας της θεραπείας και των ολοκληρωμένων παρεμβάσεων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της βελτίωσης των ικανοτήτων των ατόμων και μείωσης του άγχους, με σκοπό να καταστεί εφικτή η όσο το δυνατόν καλύτερη οικονομική και κοινωνική συμμετοχή των ατόμων αυτών στα κοινά, και να αποτραπεί πιθανή υποτροπή των ασθενών. Ως στόχους η ΨΚΑ θέτει τα εξής: α) Τη μείωση του στίγματος και της αναπηρίας β) Την προαγωγή της ισότητας και των ευκαιριών Οι λειτουργοί της ΨΚΑ συμμετέχουν: 1. Σε προσπάθειες οργανωτικού, νομοθετικού, επαγγελματικού χαρακτήρα 2. Σε προσπάθειες διασφάλισης της ποιότητας της φροντίδας και της ποιότητας της ζωής 3. Στις οργανώσεις των οικογενειών και στήριξης, αυτοβοήθειας και συμμετοχής 4. Σε εκπαιδευτικές προσπάθειες και προσπάθειες προαγωγής για την ενίσχυση και επέκταση των υπηρεσιών και της έρευνας και τη βελτίωση των συστημάτων παροχής υπηρεσιών Α. Αιδινόπουλος - Θ. Αυγερινός, «Ιστορική Αναδρομή», ενημερωτ. Έντυπο, Πορεία προς την αναβάθμιση, Κατερίνη, Δεκέμβριος 1996, σ

36 3.2.2 Στόχοι ΨΚΑ Οι ενδιάμεσοι στόχοι της διαδικασίας της ΨΚΑ εμπλέκουν μια σειρά βημάτων. Αυτά είναι: Η μείωση της συμπτωματολογίας, μέσω κατάλληλης φαρμακοθεραπείας, ψυχολογικών χειρισμών και ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων. - Η μείωση των ιατρογενών προβλημάτων, μέσα από τη μείωση ή και την απάλειψη -όπου είναι δυνατόν- των αρνητικών σωματικών και συμπεριφορικών συνεπειών των ανωτέρω αναφερόμενων ιατρικών παρεμβάσεων και ιδιαίτερα του παρατεταμένου ιδρυματισμού. - Η βελτίωση των κοινωνικών ικανοτήτων μέσω της αύξησης των κοινωνικών δεξιοτήτων των ατόμων, της ψυχολογικής αντιμετώπισης και της απασχόλησης. - Η μείωση των διακρίσεων και του στίγματος. - Η παροχή υποστήριξης σε εκείνες τις οικογένειες που έχουν ένα μέλος με ψυχονοητική διαταραχή. - Η κοινωνική υποστήριξη μέσω της δημιουργίας και διατήρησης ενός μακρόπνοου συστήματος κοινωνικής στήριξης, της ελάχιστης κάλυψης των βασικών αναγκών όσον αφορά τη στέγη, την απασχόληση, το κοινωνικό δίκτυο και τον ελεύθερο χρόνο. - Η ενίσχυση των χρηστών των υπηρεσιών μέσα από την αύξηση της αυτονομίας, της αυτάρκειας και των ικανοτήτων αυτοϋποστήριξης των χρηστών και των επαγγελματιών Επίπεδα Λεπουργίας της ΨΚΑ Τα κύρια συστατικά της ΨΚΑ μπορούν να περιγραφούν σε τρία επίπεδα λειτουργίας. Αυτά είναι: α) Το ατομικό επίπεδο β) Το επίπεδο υπηρεσιών ψυχικής υγείας και ανθρώπινων πόρων γ) Το κοινωνικό επίπεδο Η ΨΚΑ είναι αποτελεσματική όταν εφαρμόζεται σε κοινοτικό επίπεδο με τη συμμετοχή των ατόμων, των οικογενειών και της κοινότητας. Πιο αναλυτικά, τα εργαλεία που επιστρατεύονται για την εφαρμογή της ΨΚΑ στα παραπάνω επίπεδα λειτουργίας, είναι τα εξής: 37

37 α) Σε ατουικό επίπεδο Φαρμακευτική αγωγή. Η σωστή χρήση των ψυχοφαρμάκων είναι κύριο συστατικό της ΨΚΑ, αφού συντελεί στη μείωση των συμπτωμάτων και των διαταραχών, καθώς και στην πρόληψη των υποτροπών. Εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες και δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης. Η εκπαίδευση σε δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης σχετίζεται με καθημερινές δραστηριότητες π.χ. διατροφή, ένδυση, σωματική φροντίδα. Η εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες σχετίζεται με τη μάθηση για την απόκτηση, γενίκευση και διάρκεια των δεξιοτήτων που απαιτούνται σε κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις. Ψυχολογική στήριξη σε ασθενείς και τις οικογένειές τους. Αποτελεί βασικό συστατικό των προγραμμάτων της ΨΚΑ Οι ομάδες αυτοβοήθειας για συγγενείς χρόνιων ασθενών έχουν επιφέρει ιδιαίτερα αποτελέσματα. Στέγαση. Διαφορετικές στρατηγικές στέγασης, που θα είναι εναλλακτικές σε σχέση με το ψυχιατρείο, μπορούν να υιοθετηθούν, ανάλογα με τους τοπικούς πόρους και τους τοπικούς πολιτισμικούς κανόνες. Κυρίως θα πρέπει να παρέχεται η κανονική στέγαση (ατομική ή με άλλους, αν ο χρήστης αποδέχεται κάτι τέτοιο) με την υποστήριξη εξειδικευμένων επαγγελματιών. Επιπλέον, ένα μεγάλο μέρος μειονεκτούντων ατόμων παραμένει σε ιδρύματα. Αν και οι εναλλακτικές δομές είναι περισσότερο επιθυμητές, το περιβάλλον πολλών ψυχιατρείων θα πρέπει να βελτιωθεί. Επαγγελματική αποκατάσταση και απασχόληση. Η εργασία και η απασχόληση με κάποιο επάγγελμα αυξάνει την ικανοποίηση και την εκτίμηση του χρήστη και σπάει τον κύκλο της φτώχειας και της εξάρτησης. Επιπλέον, αυτή παρέχει δυνατότητες κοινωνικοποίησης και επικοινωνίας. Η επαγγελματική κατάρτιση μπορεί να ξεκινήσει μέσα στο ψυχιατρείο και αργότερα να συνεχιστεί σε προστατευόμενα εργαστήρια που βρίσκονται σε επαφή με την αγορά εργασίας. Δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης. Συνιστούν ένα διαρκές σύνολο ανθρώπινων σχέσεων που βιώνονται από τα άτομα με θετικό τρόπο και είναι δυνατόν να έχουν επίδραση στη ζωή τους, μέσα από τη συναισθηματική, σωματική και διανοητική επίδραση. Ενεργούν μέσω της ενδυνάμωσης της ικανότητας του ατόμου για να ανταπεξέρχεται στις ψυχοπιεστικές καταστάσεις. Ελεύθερος χρόνος. Η ικανότητα επιλογής για συμμετοχή σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και η ικανοποίηση που αυτές συνεπάγονται, αποτελεί ουσιαστικό συστατικό της ΨΚΑ. β) Σε επίπεδο υπηρεσιών ψυγικιίο υνείαο και ανθρώπινων πόρων Πολιτική υπηρεσιών ψυχικής υγείας και κατανομή των οικονομικών πόρων. Η ΨΚΑ θα πρέπει να αποτελεί κύριο συστατικό στην πολιτική υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται ο διαχωρισμός 38

38 ανάμεσα σε υπηρεσίες που θα προσανατολίζονται σε ιατρικές αγωγές και σε υπηρεσίες που θα προσανατολίζονται σε ΨΚΑ. Επιπλέον, θα πρέπει να εξασφαλίζονται οι κατάλληλοι οικονομικοί πόροι για τα προγράμματα της ΨΚΑ. Βελτίωση των ιδρυματικών χώρων και των χώρων διαμονής. Η βελτίωση των ανθρώπινων πόρων και των περιβαλλοντικών συνθηκών των ιδρυμάτων αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την επιτυχία ενός οποιουδήποτε προγράμματος ΨΚΑ. Εκπαίδευση για το προσωπικό. Κρίνεται αναγκαία σήμερα η εισαγωγή εξειδικευμένων στοιχείων ΨΚΑ στα προγράμματα εκπαίδευσης και επαγγελμάτων υγείας. Διασφάλιση της ποιότητας. Το ζήτημα της ποιότητας της φροντίδας είναι ένα από τα πιο ουσιώδη. Αυτή εκτιμάται από γραπτά πρότυπα και δείκτες, εφ όσον είναι διαθέσιμα. Τα τελευταία είναι θεμελιώδη τόσο για την παρακολούθηση όσο και για την αξιολόγηση της ποιότητας. ν) Σε κοινωνικό επίπεδο Βελτίωση της σχετικής νομοθεσίας. Κρίνεται πλέον, αναγκαία η βελτίωση της ισχύουσας νομοθεσίας, τόσο στην οργάνωση όσο και στην πρόσβαση στο σύστημα φροντίδας για την ψυχική υγεία. Η αναθεωρημένη νομοθεσία θα πρέπει να καλύπτει την ισότητα των δικαιωμάτων των μειονεκτούντων ατόμων και την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, τη στέγαση, την εκπαίδευση, την παροχή κοινωνικής πρόνοιας και την ακούσια αγωγή και νοσηλεία. Ενίσχυση των χρηστών των υπηρεσιών. Οι χρήστες θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στο σχεδίασμά, την παροχή και την αξιολόγηση των προγραμμάτων ΨΚΑ. Βελτίωση της κοινής γνώμης και των στάσεων που υιοθετούνται απέναντι στις ψυχικές διαταραχές. 39

39 3.3 Το Πρόγραμμα Ψυχαργώς Το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» είναι ένα διαρκές - δεκαετούς ανάπτυξης - πρόγραμμα δράσεων, που στοχεύει στην αποασυλοποίηση των ψυχικά ασθενών καθώς επίσης και να καλύψει σταδιακά όλες τις ανάγκες σε εθνικό επίπεδο στον τομέα της Ψυχικής Υγείας. Αποτέλεσε κατά βάση, την συνέχεια του Κανονισμού και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση και επέκταση των ευκαιριών κατάρτισης και απασχόλησης των ψυχικά πασχόντων και πρωτίστως στην αξιοποίηση του νέου και καινοτόμου θεσμού των «Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης». Ειδικότερα, στο μετασχηματισμό όλων των ψυχιατρικών ιδρυμάτων σε τριτοβάθμιες μονάδες παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών και την εξασφάλιση παράλληλα, ενός επαρκούς δικτύου εναλλακτικών προληπτικών και θεραπευτικών υπηρεσιών και δομών στην Κοινότητα προσανατολισμένων στην κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά πασχόντων. Η κωδική του ονομασία προέρχεται από την μυθολογική «Αργώ» και την επιστροφή του χρυσόμαλλου δέρατος. Ο συμβολισμός παραπέμπει στην «επιστροφή» των ψυχικά ασθενών στην Κοινότητα που επιφέρει η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση. Η προσπάθεια, μέσω του Ε.Π. Ύγεία-Πρόνοια για βελτίωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και μετασχηματισμό από άσυλα σε Δίκτυα Ψυχοκοινωνικών Δομών κρίνεται θετικά. Ο δεύτερος Αξονας προτεραιότητας "Ψυχική Υγεία", απορροφά το μεγαλύτερο μέρος (42,59%) των κοινοτικών και εθνικών πόρων του Ε.Π. Η δράση αυτή αποτελεί συνέχεια της χρηματοδοτικής ενέργειας με 60,000,000 ECU, της Ε.Ε., βάσει του εγκεκριμένου Κανονισμού 815/84 για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα, για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών, με στόχους οι οποίοι ταυτίζονται με τους στόχους του Ε.Π. Συγκεκριμένα, οι στόχοι του προσδιορίζονταν: στην αποασυλοποίηση, στη βελτίωση των συνθηκών στα ψυχιατρεία, στην ανάπτυξη ψυχιατρικών τομέων στα γενικά νοσοκομεία, στην ανάπτυξη Κέντρων Ψυχικής Υγείας, στην ανάπτυξη Παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών, στην ανάπτυξη προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής φροντίδας στην κοινότητα, στην ανάπτυξη προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, στην ενίσχυση προγραμμάτων υποδομής και 40

40 στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το ανειδίκευτο προσωπικό ψυχικής υγείας. Το πρόγραμμα διαμορφώθηκε κατά το 1997 για την περίοδο και αναθεωρήθηκε για την περίοδο Η περίοδος αποτελεί την Α φάση υλοποίησης και η περίοδος τη Β φάση υλοποίησης, στο τέλος της οποίας προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί η δεύτερη αναθεώρηση του προγράμματος για την περίοδο Κάθε αναθεώρηση στοχεύει στην επικαιροποίηση των στοιχείων και δεδομένων, ώστε να διαμορφώνεται ένας ακριβέστερος χρονικός προγραμματισμός και να επέρχονται επιμέρους αλλαγές όπου είναι απαραίτητο. Το πρόγραμμα αποτελείται από δύο μέρη: Το πρώτο αναφέρεται στον προγραμματισμό των δράσεων για την αποασυλοποίηση των ασθενών από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία και διαμορφώνεται με βάση την διασπορά των ασθενών κάθε ψυχιατρείου στους τόπους από τους οποίους αυτοί προέρχονται. Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στις δομές στην Κοινότητα για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών του τομέα της Ψυχικής Υγείας και διαμορφώνεται σε περιφερειακή βάση, ενώ εξειδικεύεται σε επίπεδο νομού και τομέα. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στο ποσό των εκατ. Ευρώ. Για την περίοδο θα διατεθούν εκατ. Ευρώ από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, εκατ. Ευρώ από το εθνικό πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, περίπου εκατ. Ευρώ από τον Τακτικό προϋπολογισμό και εκατ. Ευρώ από την κοινωνική ασφάλιση14. Μέχρι το 2010 προβλέπεται να έχουν αντικατασταθεί από ψυχιατρικές υπηρεσίες των Γενικών Νοσοκομείων, οι υπηρεσίες των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και να κλείσουν τα εξής Ψυχιατρικά Νοσοκομεία: α) Παιδοψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, β) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Τρίπολης, γ) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας, δ) Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Χανίων και το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου το οποίο έχει ήδη καταργηθεί. 14 Γ. Αγγελίδης, «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις Εκπαιδευτών, Κατερίνη 2005, σ.8 41

41 3.3.1 Α' Φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς»( ) Η Α' φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς» υλοποιήθηκε κατά τη διετία και εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Καταπολέμηση του αποκλεισμού από την αγορά εργασίας», ως «ειδικό πρόγραμμα ολοκληρωμένης παρέμβασης για την κοινωνικοοικονομική ένταξη ατόμων με ψυχικά και νοητικά προβλήματα» και χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και από το Ελληνικό Δημόσιο. (Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων). Η Α' φάση του προγράμματος εφαρμόστηκε σε 31 πόλεις σε όλη τη χώρα και περιλάμβανε ολοκληρωμένες παρεμβάσεις αποασυλοποίησης ασθενών απ όλα τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία. Ο προγραμματισμός για την ανάπτυξη των δομών στην κοινότητα, ενώ αρχικά προέβλεπε σημαντικές δραστηριότητες, δυστυχώς τροποποιήθηκε στην πορεία λόγω των καταστροφών που έφερε ο σεισμός της 7ης Σεπτεμβρίου Έτσι μεγάλο βάρος και αρκετά μεγάλο ποσοστό του προϋπολογισμού διατέθηκε για την αποκατάσταση του 80% των κτιριακών υποδομών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Παρ όλα αυτά, στο ίδιο χρονικό διάστημα δημιουργήθηκαν, ένα Κέντρο Ημέρας για πρόσφυγες ψυχικά ασθενείς μουσουλμανικού θρησκεύματος, ένα Κέντρο Ημέρας για ψυχικά ασθενείς Ρομ και κατασκευάστηκαν 6 Ψυχιατρικά Τμήματα σε νέα κτίρια Γενικών Νοσοκομείων. Σημαντική κρίνεται η λειτουργία της α φάσης του εθνικού προγράμματος "Ψυχαργώς", σύμφωνα με το κείμενο του Ε.Π. και η αποτελεσματικότητα των πραγματοποιηθέντων δράσεων και ενεργειών, όσον αφορά στην αποασυλοιποίηση ενός ικανού αριθμού ψυχικά ασθενών και στην εγκατάστασή τους σε δομές στην κοινότητα. Οι παρεμβάσεις και οι δράσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας, κυρίως μέσω του Προγράμματος "Ψυχαργώς" θέτουν τις βάσεις για το σχεδίασμά των δράσεων της νέας προγραμματικής περιόδου Τα αποτελέσματα της Α' Φάσης του προγράμματος υπήρξαν τα εξής: 1. Δημιουργία 49 Ξενώνων και 6 Οικοτροφείων. 2. Δημιουργία 71 Εργαστηρίων κατάρτισης 3. Προκατάρτιση, Κατάρτιση, Απασχόληση 973 ασθενών 4. Αποϊδρυματισμός, διαμονή σε εξωνοσοκομειακές δομές (Ξενώνες- Οικοτροφεία) 1000 ασθενών 5. Πρόσληψη και εκπαίδευση 630 ατόμων 6. Κατάρτιση 1200 ατόμων ως στελεχών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. 15 Στο ίδιο, σ

42 Στο πλαίσιο της Α' φάσης του «Ψυχαργώς» είχε εγκριθεί ως πιλοτική δράση, η δημιουργία και λειτουργία «Μονάδας Υποστήριξης, Εμψύχωσης και Παρακολούθησης (ΜΥΠΕΠ) των φορέων υλοποίησης» του προγράμματος. Ο στόχος της μονάδας ήταν η συμβολή στην οργάνωση της υλοποίησης των δράσεων των φορέων και η υποστήριξη της κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων με ψυχικά προβλήματα που επωφελήθηκαν της αποασυλοποίησης. Το έργο της σύστασης, συγκρότησης και λειτουργίας της Μονάδας ανατέθηκε στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), έπειτα από σχετική προκήρυξη και ανοιχτό διαγωνισμό. Η δραστηριότητα της Μονάδας αναπτύχθηκε στους ακόλουθους τομείς: 1. Συλλογή, επεξεργασία και κωδικοποίηση πληροφοριών και στοιχείων. 2. Σχεδιασμός και λειτουργία Βάσεων Δεδομένων και Τηλεματικού Συστήματος. 3. Εντοπισμός, ανάλυση και επικύρωση της καινοτομίας. 4. Ενέργειες διάδοσης - ευαισθητοποίησης 5. Σεμινάρια και συσκέψεις εργασίας. 6. Εμψύχωση και ενεργός τεχνική υποστήριξη των φορέων υλοποίησης και τεχνική υποστήριξη της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας. 7. Οργάνωση Ελληνικού δικτύου φορέων υλοποίησης και τεχνική υποστήριξη σχεδίων διακρατικών συνεργασιών. Το έργο της Μονάδας Υποστήριξης Εμψύχωσης & Παρακολούθησης ολοκληρώθηκε με επιτυχία και αξιολογήθηκε θετικά από Ομάδα Ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων - αξιολογητών, αλλά και από το σύνολο των εμπλεκομένων στο πρόγραμμα φορέων. 43

43 3.3.2 Β' Φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς»( ) Η Β' φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς» αναφέρεται στην περίοδο και συμπίπτει με την υλοποίηση του Τομεακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υγεία-Πρόνοια του Ρ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης», αφορά δε την ανάπτυξη δομών και υποδομών ψυχικής υγείας σε όλη τη χώρα. Με τις δομές αυτές εξασφαλίζεται η παροχή Ψυχικής Υγείας που έχουν σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη και απευθύνονται σε ενήλικες, παιδιά και εφήβους. Η ανάπτυξη δομών και υποδομών έχει σχεδιαστεί με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια της ψυχιατρικής φροντίδας. Δίνεται έμφαση αφενός στην αποϊδρυματοποιήση και την κοινωνική επανένταξη 3500 ασθενών με μακρά παραμονή στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία της χώρας και αφετέρου στην πρωτοβάθμια εξωνοσοκομειακή αλλά και νοσοκομειακή περίθαλψη στο πλαίσιο του Γενικού Νοσοκομείου. Οι μονάδες Ψυχικής Υγείας που προβλέπεται να αναπτυχθούν ώστε να επιτευχθεί η κάλυψη των αναγκών όλης της χώρας είναι ενδεικτικά οι παρακάτω: τπ Ολοκληρωμένα ψυχιατρικά τμήματα και ολοκληρωμένα παιδοψυχιατρικά τμήματα στα Γενικά Νοσοκομεία, που θα περιλαμβάνουν κλασικό τμήμα νοσηλείας, μονάδα βραχείας νοσηλείας και μονάδα οξέων. τπ Κέντρα Ψυχικής Υγείας για ενήλικες και ιατροπαιδαγωγικά κέντρα για παιδιά & εφήβους. χΰ Μονάδες άμεσης παρέμβασης στην κρίση των χρηστών ναρκωτικών ουσιών σε Γενικά Νοσοκομεία. π Μονάδες σωματικής απεξάρτησης και ψυχολογικής υποστήριξης για αλκοολικούς. π Ολοκληρωμένες μονάδες για άτομα με διαταραχές αυτιστικού τύπου, τπ Κινητές μονάδες ψυχικής υγείας για περιοχές με ιδιαίτερα προβλήματα πρόσβασης.(νησιά κυρίως και απομακρυσμένες ορεινές περιοχές) τσ Κέντρα ημέρας για ενήλικες και παιδιά ή εφήβους, τσ Ξενώνες υψηλού ή μέσου βαθμού υποστήριξης και βραχείας ή μέσης διάρκειας παραμονής διασυνδεμένοι με τα ολοκληρωμένα ψυχιατρικά τμήματα. τυ Μονάδες επαγγελματικής επανένταξης. τπ Ειδικές μονάδες παροχής υπηρεσιών προς την οικογένεια, τσ Ξενώνες, Οικοτροφεία και προστατευμένα διαμερίσματα για την εγκατάσταση περίπου ατόμων με μακρά διαβίωση στα ψυχιατρικά νοσοκομεία. 44

44 χΰ Κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης ισάριθμοι ως προς τους Τομείς Ψυχικής Υγείας (ΤΟΨΥ). Η ανάπτυξη ολοκληρωμένων ψυχιατρικών τμημάτων στα γενικά νοσοκομεία αντικαθιστά βαθμιαία το μοντέλο νοσηλείας στα ψυχιατρικά νοσοκομεία ενώ παράλληλη δράση της αποασυλοποίησης επιτρέπει τη μείωση του μεγέθους και του ρόλου των ψυχιατρικών νοσοκομείων με στόχο την οριστική κατάργησή τους. Συγχρόνως, η συμπλήρωση του δικτύου με Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας, που λειτουργούν με βάση την τομεοποίηση της χώρας, με ταυτόχρονη ανάδειξη του ρόλου των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας (ΤΕΨΥ). Η ουσιαστική βασική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση του προσωπικού των αντίστοιχων δομών, καθώς και η αγωγή της κοινότητας και η κινητοποίηση κοινωνικών δυνάμεων προς την κατεύθυνση της αποδοχής της ιδιαιτερότητας του ασθενούς, εξασφαλίζουν την εδραίωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην χώρα μας και την παγίωση των μέχρι τώρα αποτελεσμάτων. Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη των ειδικών μονάδων που ιδρύονται και λειτουργούν στο πλαίσιο των συνθήκες για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος. Για την υποστήριξη και παρακολούθηση του προγράμματος «Ψυχαργώς» Β' φάση το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας (Κοινωνικής Αλληλεγγύης) διενήργησε ανοιχτό διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου που ανέλαβε το έργο «Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης φορέων υλοποίησης του προγράμματος Ψυχαργώς Β' φάση»16. Στην προκήρυξη αξιολογήθηκε θετικά η ένωση φορέων στην οποία συμμετέχουν το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής με ποσοστό 60,3%, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών με ποσοστό 7%, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με 3,1% και ο Όμιλος Μελετών και Αναπτυξιακού Σχεδιασμού με ποσοστό 29,6%. Η μονάδα θα αναλάβει σε πρώτη φάση την τεχνική υποστήριξη των φορέων υλοποίησης ώστε να εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι όροι αξιοποίησης έγκαιρης και εντός των οικονομικών περιορισμών, εκτέλεσης έργων. Θα αναλάβει να προσφέρει λύσεις και υπηρεσίες σε θέματα συνολικού σχεδιασμού και προγραμματισμού δράσης για να βελτιώσει τις λειτουργίες των φορέων έναντι των υποχρεώσεων εκτέλεσης των έργων. 16 Στο ίδιο, σ.10 45

45 3.4 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Πρόκειται για μονάδες που διασφαλίζουν το βασικό δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στην αξιοπρεπή διαβίωση στην κοινότητα καθώς έχουν σκοπό την τοποθέτηση και ψυχιατρική παρακολούθηση, σε χώρους διαβίωσης, θεραπείας και υποστήριξης, για μακρόχρονη ή βραχεία παραμονή των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όταν δεν έχουν στέγη ή κατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον. Στις ΜΨΑ διενεργείται η πρόληψη και η διάγνωση της ψυχικής διαταραχής, η θεραπεία της και η συνέχιση της θεραπευτικής αγωγής, η κοινωνική επανένταξη και η επαγγελματική αποκατάσταση προσώπων που πάσχουν από ψυχική διαταραχή. Οι δομές διαμονής διακρίνονται ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες των ατόμων που φιλοξενούνται σε αυτές, σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας, σε Ξενώνες, Οικοτροφεία και Προστατευμένα Διαμερίσματα. Η περιγραφή τους προέρχεται από την σχετική υπουργική απόφαση για την οργάνωση και λειτουργία τέτοιων μονάδων από το δημόσιο, τον ιδιωτικό και τον μη κερδοσκοπικό τομέα. Η Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση είναι μια διαδικασία με την οποία παρέχονται οι δυνατότητες σε άτομα με ψυχικές διαταραχές ή νοητική στέρηση να επιτύχουν ένα όσο το δυνατόν καλύτερο επίπεδο ανεξάρτητης λειτουργίας τους στην κοινότητα. Αυτή η διαδικασία πετυχαίνεται μέσα από τις δομές της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης οι οποίες είναι Ξενώνες, Οικοτροφεία, Προστατευμένα Διαμερίσματα. Οι δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης στελεχώνονται από την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ουάδα (ΠΘΟ) και από τον Επιστηυονικά Υπεύθυνο17. Πιο συγκεκριμένα: Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα Το σύνολο των εργαζομένων που ανήκουν σε μια δομή ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης αποτελεί την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα. Συγκεκριμένα περιλαμβάνει: ψυχίατρο ή παιδοψυχίατρο, ψυχολόγο, κοινωνική λειτουργό, επισκέπτη υγείας, εργοθεραπεύτρια και διοικητικό υπάλληλο. Ανάλογα με το επιτελούμενο έργο και σκοπό της κάθε μονάδας η Ομάδα μπορεί να πλαισιώνεται και από άλλες ειδικότητες (λογοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές). Ακόμα με απόφαση του διοικούντος οργάνου του φορέα στο οποίο ανήκει η Μονάδα ορίζει Επιστημονικό Υπεύθυνο που προέρχεται από τις ειδικότητες που πλαισιώνουν την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα και είναι υπεύθυνος για τον συντονισμό και την υλοποίηση του έργου της. 17 Τ. Ζησκάτας, «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Πιερίας», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 24, Κατερίνη, Σεπτέμβριος 2003, σ

46 Βασική αρχή λειτουργίας της Ομάδας αυτής είναι η αμοιβαία, ισότιμη συνεργασία με σκοπό την συμβολή της κάθε ειδικότητας στην σύνθεση του πολύπλευρου έργου της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης. Έργο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση όλων των ενεργειών για την πραγματοποίηση των στόχων της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης έτσι ώστε ο ασθενής να επανενταχθεί στην κοινωνία. Γενικά οι εργαζόμενοι στις Δομές θα πρέπει να δραστηριοποιούνται στην επίτευξη των εξής στόχων: 1. Βελτίωση των κοινωνικών ικανοτήτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές μέσω της αύξησης των κοινωνικών δεξιοτήτων τους και της απασχόλησης. 2. Διαρκής βελτίωση της λειτουργικότητας των ατόμων και ελαχιστοποίηση των ανικανοτήτων τους. 3. Διασφάλιση της ποιότητας ζωής και της αυτόνομης διαβίωσης στην κοινότητα. 4. Μείωση του στίγματος και των διακρίσεων. 5. Διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας για τα άτομα με ψυχικές διαταραχές. Η σύνθεση της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας δεν μεταβάλλεται παρά μόνο με εισήγηση του Επιστημονικά Υπεύθυνου ή με αίτημα του ενδιαφερομένου μέλους. Αυτό δημιουργεί ένα αίσθημα σιγουριάς και εμπιστοσύνης από τους ασθενείς προς το προσωπικό και μπορούν να πετύχουν μια γρήγορη και σωστή αποκατάσταση. Κάθε μέλος της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας αναλαμβάνει να οργανώσει και να συντονίσει την φροντίδα για τον ασθενή, όπως έχει σχεδιαστεί κατά την κατάρτιση του Ατομικού Θεραπευτικού Προγράμματος και καλείται «πρόσωπο αναφοράς». Ένας εργαζόμενος δεν μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του προσώπου αναφοράς για περισσότερους από έξι (6) ενοίκους των μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Ο αριθμός των εργαζομένων στις Μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης προσδιορίζεται από τον Επιστημονικά Υπεύθυνο ανάλογα με την χρονική φάση της λειτουργίας του, το βαθμό υποστήριξης και την λειτουργικότητα των ατόμων που διαμένουν σ αυτά. Ο εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης (μερικής - πλήρης) και η κατανομή του χρόνου αυτού μέσα στις μονάδες ορίζεται από τον Επιστημονικά Υπεύθυνο σύμφωνα με τις ανάγκες που συσχετίζονται με το βαθμό υποστήριξης και λειτουργικότητας των ατόμων που διαμένουν στις δομές αυτές. Στην αρχή λειτουργίας π.χ. ενός ξενώνα το προσωπικό έχει σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων διαβίωσης των ασθενών, που με τον καιρό ο ρόλος του προσωπικού γίνεται εποπτικός αφού οι ασθενείς έχουν αναπτύξει την δεξιότητα της αυτοφροντίδας. 47

47 Επιστημονικά Υπεύθυνος Προέρχεται από τις ειδικότητες που πλαισιώνουν την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα. Έχει ευθύνη συντονισμού και υλοποίησης του έργου της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας και την επιστημονική ευθύνη για την λειτουργία της Μονάδας. Μπορεί ένα άτομο να οριστεί Επιστημονικά Υπεύθυνος σε πολλές μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ή προγράμματα Προστατευμένου Διαμερίσματος του ίδιου φορέα. 3.5 Ορισμοί και Υποδομή των Μονάδων - Δομών ΞΕΝΩΝΑΣ Ο Ξενώνας είναι Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που φιλοξενεί άτομα με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικού βαθμού ανεξάρτητης λειτουργίας τους στην κοινότητα. Σ έναν ξενώνα φιλοξενούνται άτομα που δεν έχουν οικογενειακό περιβάλλον ή άτομα για τα οποία κρίνεται ότι είναι θεραπευτική η προσωρινή απομάκρυνση τους από το περιβάλλον της οικογένειάς τους ή που χρειάζονται μια περίοδο προσαρμογής και επανεκπαίδευσης για τη ζωή στην κοινότητα. Η δυναμικότητα ενός ξενώνα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15 άτομα18. Διαβαθμίζονται ανάλογα με τον χρόνο παραμονής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και με το βαθμό υποστήριξης που παρέχεται σε: 1. Βρανείαο διάρκειας παραυονήο: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 8 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού βαθμού υποστήριξης. 2. Μέσηο διάρκειαο παραυονήο: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 20 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού ως μέσου βαθμού υποστήριξης. 3. Μακοάς διάρκειας παοαυονήο: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 36 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα μέσου ως χαμηλού βαθμού υποστήριξης. Ανάλογα με το χώρο εγκατάστασης τους χωρίζονται σε ενδονοσοκουειακούο και εεωνοσοκουειακούο. Οι ενδονοσοκομειακοί ξενώνες βρίσκονται μέσα στο χώρο του νοσοκομείου και γίνεται η 18Στο ίδιο, σ.10 48

48 προετοιμασία για την μετάβαση των ψυχικά ασθενών σε εξωνοσοκομειακούς ξενώνες. Οι εξωνοσοκομειακοί ξενώνες βρίσκονται στην κοινότητα και είναι βραχείας, μέσης και μακράς διάρκειας παραμονής. Η υποστήριξη των ξενώνων διαβαθμίζεται ανάλογα με την παρουσία του προσωπικού ως εξής: Υψηλός βαθμός υποστήριξης: 24ωρη παρουσία προσωπικού Μέσος βαθμός υποστήριξης: Κατώτερη του 24ωρου παρουσία του προσωπικού Χαμηλός βαθμός υποστήριξης: Η περιοδική παρουσία του προσωπικού για την παρακολούθηση και υποστήριξη των ατόμων. Ο αριθμός του προσωπικού ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες των ενοίκων και τον βαθμό υποστήριξης του ξενώνα. Οι ειδικότητες των εργαζομένων που καλύπτουν την 24ωρη λειτουργία του ξενώνα είναι οι εξής: Ψυχίατρος - Ψυχολόγος Οικονόμος Νοσηλευτής/τρια Κοινωνικός λειτουργός Εργοθεραπευτής/τρια Διοικητικός υπάλληλος Βοηθητικό προσωπικό Ειδικός Παιδαγωγός Άλλες ειδικότητες όπως λογοθεραπευτής, γυμναστές, φυσιοθεραπευτές, απασχολούνται στον ξενώνα μόνον όταν κριθεί απαραίτητο ή δημιουργηθεί κάποιο πρόγραμμα. Το ίδιο προσωπικό υπάρχει και στα οικοτροφεία. Η λειτουργία του ξενώνα είναι ανοικτή στην κοινωνία και προσομοιάζει με οικογενειακό περιβάλλον. Για αυτό το λόγο επιβάλλεται η παρουσία τους σε περιοχές κατοικίας. Άλλωστε η διαμονή των ενοίκων μέσα στον ξενώνα δεν έχει μόνιμο χαρακτήρα, αλλά είναι ένα μέρος μιας μεταβατικής διαδικασίας από το Άσυλο στην Κοινότητα που στοχεύει σε μια πιο αυτόνομη μορφή διαβίωσης. Στόχοι των Ξενώνων είναε Βελτίωση και ανάπτυξη των κοινών δεξιοτήτων των ενοίκων, διαρκείς βελτίωση της λειτουργικότητας και ελαχιστοποίηση των ανικανοτήτων και μειονεξιών τους. Ανάπτυξη του επιπέδου ανεξαρτησίας και ενθάρρυνση στη συμμετοχή τους στην κοινότητα. Διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών από το προσωπικό. Μείωση του στίγματος και των διακρίσεων. 49

49 Υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων. Διασφάλιση της αυτόνομης διαβίωσης των ενοίκων στην κοινότητα ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ Το Οικοτροφείο είναι Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης υψηλού βαθμού προστασίας στο οποίο φιλοξενούνται για διαβίωση, υποστήριξη και θεραπεία άτομα με ψυχικές διαταραχές με σκοπό να διασφαλιστεί η παραμονή τους στην κοινότητα και η συνέχιση των σχέσεων αυτών των ατόμων με τη ζωή και τη δράση της τοπικής κοινωνίας. Ο αριθμός των ατόμων που φιλοξενούνται σε ένα Οικοτροφείο δεν μπορεί να ξεπερνά τα 25 και μπορούν να διαμένουν είτε α) άτομα που χρειάζονται ψυχογηριατρική φροντίδα, είτε β) άτομα με νοητική υστέρηση και δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές είτε, τέλος, γ) άτομα που μπορούν να ζουν στην κοινότητα αλλά επειδή έχουν χαμηλό βαθμό αυτοδυναμίας έχουν ανάγκη από μια στεγαστική δομή υψηλής προστασίας19. Τα Οικοτροφεία και οι Ξενώνες συνιστώνται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Τα είδη των οικοτροφείων δημιουργούνται από τις ηλικίες των ατόμων που διαμένουν σε αυτά και είναι τα εξής: Οικοτροφεία νέων από ετών Οικοτροφεία ενηλίκων από ετών και Οικοτροφεία από 56 ετών και άνω ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Τα Προστατευμένα Διαμερίσματα είναι χώροι στέγασης, σε πολυκατοικίες ή μονοκατοικίες, ατόμων με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές τα οποία έχουν αυξημένες αλλά όχι πλήρεις ικανότητες αυτοφροντίδας και αυτοεξυπηρέτησης. Σε ένα προστατευμένο διαμέρισμα δεν μπορούν να διαμένουν περισσότερα από έξι άτομα. Η ψυχοκοινωνική φροντίδα που παρέχεται σε αυτά τα άτομα έχει 19 Στο ίδιο, σ.12 50

50 σκοπό την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανεξαρτησίας, αυτονομίας και αποτελεσματικότητας τους, ώστε να λειτουργήσουν στην κοινότητα με επιτυχία και στόχο την πλήρη αυτόνομη διαβίωση ΥΠΟΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ α) Ξενώνες - Οικοτροφεία Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία πρέπει να διαθέτουν: 1. Μπάνιο με \Λ/.0. και νιπτήρα ανά πέντε (5) άτομα διαστάσεων τουλάχιστον 4τμ. το καθένα. 2. Ευρύχωρη κουζίνα τμ. Τουλάχιστον ανά 10 άτομα, ώστε να μπορούν οι ένοικοι να εκπαιδεύονται στη μαγειρική. 3. Υπνοδωμάτια των δύο (2) ατόμων. Κατ' εξαίρεση, μετά από εισήγηση της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας και έγκριση της Δ/νσης Ψυχικής Υγείας μπορεί τα υπνοδωμάτια να είναι τριών (3) ατόμων, όπου το επιτρέπει ο χώρος. 4. Κοινόχρηστους χώρους α) καθιστικό, το οποίο μπορεί να εξυπηρετεί τουλάχιστον τα 2/3 των ενοίκων ταυτοχρόνως, β) τραπεζαρία, για σίτιση τουλάχιστον το 1/3 των ενοίκων ταυτοχρόνως, γ) αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, όπου αυτό είναι δυνατόν. 5. Γραφείο των επαγγελματιών, το οποίο χρησιμοποιείται για τις ειδικές ανάγκες στις ημέρες εφημερίας για όσες στεγαστικές δομές ενταχθούν στο πρόγραμμα εφημερίας όπως αυτό προσδιορίζεται από την Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγειάς στον οποίο υπάγονται. β) Ποοστατευυένα Διαυερίσυατα Κάθε κατοικία που εντάσσεται στο πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος πρέπει να διαθέτει: 1. Μπάνιο με \ZV.C. και νιπτήρα ανά πέντε (5) άτομα διαστάσεων τουλάχιστον 4τμ. το καθένα. 2. Ευρύχωρη κουζίνα 9τμ. τουλάχιστον. 3. Υπνοδωμάτιο των δύο (2) ατόμων. 4. Ευρύχωρο καθιστικό ώστε να εξυπηρετείται το σύνολο των ενοίκων ταυτοχρόνως. 20 Στο ίδιο, σ.15 51

51 3.5.5 ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ Ο ξενώνας, το οικοτροφείο και το προστατευμένο διαμέρισμα πρέπει να έχουν την κατωτέρω υλικοτεχνική υποδομή: α) θέρμανση σε όλα τα δωμάτια και ψύξη τουλάχιστον στα υπνοδωμάτια β) κρεβάτι με στρώμα και δύο μαξιλάρια για κάθε άτομο, ατομικά κομοδίνα και ερμάρια και ντουλάπες ανά δύο άτομα γ) σεντόνια και μαξιλαροθήκες σε επαρκή αριθμό και κλινοσκεπάσματα τουλάχιστον τέσσερα ανά άτομο δ) οτιδήποτε απαιτεί η λειτουργία ενός μέσου νοικοκυριού όπως ενδεικτικά: κουρτίνες, καναπέδες, καρέκλες, πολυθρόνες, μοκέτες, καθρέπτες. ε) είδη διακόσμησης όπως ενδεικτικά: αντίγραφα έργων τέχνης ή δικές τους δημιουργίες που μπορούν να αναρτηθούν ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας και των ενοίκων ζ) ηλεκτρικές συσκευές νοικοκυριού όπως ενδεικτικά πλυντήρια ρούχων και πιάτων, κουζίνα, όλα με προδιαγραφές μακρόχρονης αντοχής λόγω του αριθμού των ενοίκων που τα χρησιμοποιούν. η) είδη μπάνιου και ειδικά εξαρτήματα όπου χρειάζονται όπως για άτομα με κινητικές αναπηρίες. θ) ηλεκτρονικός- υποστηρικτικός εξοπλισμός όπως ενδεικτικά τηλεόραση, ραδιόφωνο, τηλέφωνο ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ - ΔΟΜΩΝ Όσο αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες των δομών και των διαμερισμάτων ο Επιστημονικά Υπεύθυνος και η Πολυκλαδική Ομάδα καταρτίζουν εξαμηνιαίο πρόγραμμα για τις παρεχόμενες υπηρεσίες καθώς επίσης και Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα για κάθε φιλοξενούμενο άτομο. Ανά εβδομάδα καταχωρούνται στον φάκελο του κάθε ατόμου κάθε είδους δραστηριότητά του. Οι υπηρεσίες που παρέχονται μέσω των μονάδων και διαμερισμάτων είναι οι εξής: Φαρμακευτική αγωγή Εκπαίδευση σε δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης Ψυχολογική στήριξη στους ίδιους και στις οικογένειές τους Επαγγελματική εκπαίδευση και απασχόληση εφόσον η ηλικία τους το επιτρέπει Συμμετοχή σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου Συνεχής αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και ανάλογες ερευνητικές δραστηριότητες Πρόγραμμα ενημέρωσης της κοινότητας για την καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος και των προκαταλήψεων που σχετίζονται με τις ψυχικές διαταραχές. 52

52 3.5.7 Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ α) Στον Ξενώνα το προσωπικό αποτελείται από: Ψυχίατρο, ψυχολόγο, οικονόμος, νοσηλευτής/τρια, κοινωνικός λειτουργός, εργοθεραπευτής/τρια, διοικητικός υπάλληλος, βοηθητικό προσωπικό, ειδικός παιδαγωγός. β) Στο Οικοτροφείο το προσωπικό αποτελείται από: Το ίδιο με τον Ξενώνα. γ) Στα Προστατευμένα Διαμερίσματα το προσωπικό αποτελείται από: Ψυχίατρος, ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός, επισκέπτης υγείας, εργοθεραπευτής, διοικητικός υπάλληλος, και οι άλλοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ - ΔΟΜΩΝ Οι αποκαταστασιακοί στόχοι των Μονάδων - Δομών για την αποασυλοποίηση και επανένταξη των ψυχικά ασθενών υλοποιούνται με: 1. Τη συνεχή εφαρμογή προγραμμάτων που ωθούν το άτομο στην απόκτηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης λειτουργικότητας. 2. Την ανάπτυξη προγραμμάτων με τα οποία δίνεται η δυνατότητα να εκπαιδευτούν. 3. Προγράμματα που βοηθούν το άτομο να αποκτήσει δυνατότητα κριτικής και αξιολόγησης των υπηρεσιών που του παρέχονται. 4. Δράσεις που βοηθούν το άτομο στη διεκδίκηση και άσκηση των νομικών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του. 5. Προγράμματα δράσεων ανάπτυξης της συνεργασίας με εθελοντές και συλλόγους. 6. Προγράμματα ενθάρρυνσης της συμμετοχής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές στα κοινά. 7. Προγράμματα ευαισθητοποίησης της κοινότητας για την καταπολέμηση του στίγματος της ψυχικής ασθένειας, την ενημέρωση για τις εξωιδρυματικές μορφές φροντίδας και την αναγνώριση των δικαιωμάτων των ασθενών με ψυχικές διαταραχές. 8. Ο επιστημονικά υπεύθυνος και η ΠΘΟ συντονίζουν τις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν στις μονάδες αυτές, ώστε να προσαρμόζονται επιτυχώς στις ανάγκες των ατόμων που φιλοξενούν. 53

53 4. ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ' ' :. Ν: ', " : ' 4.1 Το Νομικό Πλαίσιο της οργάνωσης της ψυχιατρικής περίθαλψης Ο κάθε ασθενής που έρχεται σε επαφή με όλες τις υπηρεσίες υγείας έχει θεσμοθετημένα δικαιώματα, τα οποία πρέπει να γνωρίζει και να διεκδικεί. Ο όρκος του Ιπποκράτη θεωρείται το πρώτο ιστορικό κείμενο που επί είκοσι περίπου αιώνες προστατεύει, έστω και έμμεσα, τα δικαιώματα αυτά με την αναφορά του κυρίως στο ιατρικό απόρρητο. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Ελληνικός Οργανισμός Φαρμάκου (ΕΟΦ), η UNICEF, καθώς και άλλες παγκόσμιες οργανώσεις, έχουν εκδώσει ψηφίσματα και νόμους που αφορούν στα δικαιώματα των αρρώστων και την κατοχύρωσή τους. Μέχρι σήμερα δεν έχει διαμορφωθεί ούτε εφαρμοστεί ένας νόμος - πλαίσιο για την ψυχική υγεία, που να περιλαμβάνει την οργάνωση, διοίκηση και διαχείριση των ψυχιατρικών υπηρεσιών στα πλαίσια της επιδιωκόμενης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Μια πρώτη προσπάθεια έγινε το 1983 με το Ν. 1397, περί «Εθνικού Συστήματος Υγείας». Αυτός, στο άρθρο 21, προσπάθησε να καλύψει αυτό το νομοθετικό κενό προβλέποντας τις οργανικές δομές, δηλαδή την έλλειψη: α) Κέντρων Υγείας και β) Ψυχιατρικών Τομέων στα Γενικά Νοσοκομεία. Αργότερα, με το Ν. 2071/92, το σύστημα της ψυχιατρικής περίθαλψης διαρθρώνεται σε ψυχιατρικούς τομείς. Στο άρθρο 92, παρ. 1, ορίζεται ότι «σε κάθε νομό συνίσταται Τομέας Ψυχικής Υγείας». Η σύσταση των Τομέων Ψυχικής Υγείας γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ο οποίος καθορίζει τα όρια, την περιοχή και την έδρα κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας. Στην παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι «στην έδρα κάθε ΤοΨΥ συγκροτείται Τοπική Επιτροπή Ψυχικής Υγείας (ΤΕΨΥ). Οι ΤΕΨΥ έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες σε τοπικό επίπεδο: α) Γνωμοδοτούν και εισηγούνται σε θέματα προγραμματισμού ψυχικής υγείας και καταρτίζουν ανάλογα προγράμματα. β) Εποπτεύουν και συντονίζουν τις δραστηριότητες των Μονάδων Ψυχικής Υγείας. γ) Παρακολουθούν την πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και των ειδικότερων προγραμμάτων για την προώθηση της ψυχικής υγείας, σύμφωνα με τον εθνικό προγραμματισμό. 54

54 Αυτή η νομοθεσία στηρίχθηκε στις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής και της επαγγελματικής και κοινωνικής επανένταξης του αρρώστου. Νομιμοποίησε την τομεοποίηση και απαρίθμησε τις εσω- και εξωνοσοκομειακές δομές, χωρίς να προσδιορίσει με σαφή τρόπο τις προϋποθέσεις της δημιουργίας τους, με αποτέλεσμα, η τομεοποίηση να εφαρμόζεται στην πράξη μόνο σε ορισμένες υπηρεσίες- «πιλότους».21 Στη χώρα μας τα Δικαιώματα των πολιτών στον τομέα της Υγείας προστατεύονται έμμεσα από το Σύνταγμα, το Δίκαιο, τους διάφορους επαγγελματικούς κώδικες και άλλες διατάξεις, καθώς και άμεσα από τους νόμους που αναφέρονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). 4.2 Το Θεσμικό Πλαίσιο της ακούσιας νοσηλείας Εδώ και είκοσι (20) χρόνια η ψυχιατρική περίθαλψη στη χώρα μας βρίσκεται σε φάση μεταρρύθμισης. Ο νόμος 1397/1983 για το ΕΣΥ αναφέρεται για πρώτη φορά στην οργάνωση του συστήματος ψυχικής υγείας στην Ελλάδα. Με τον Ν. 1397/1983 που καθιέρωσε το ΕΣΥ, διακηρύχθηκε το βασικό δικαίωμα ισότιμης παροχής υπηρεσιών υγείας σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική ή επαγγελματική του κατάσταση και τον τόπο της κατοικίας του, καθώς και η ευθύνη του κράτους για την παροχή υπηρεσιών υγείας στο σύνολο των πολιτών με την οργάνωση ενιαίου συστήματος. Ο Κανονισμός 815/84 αλλά και άλλα Ευρωπαϊκά Επιχειρησιακά Προγράμματα και πρωτοβουλίες έδωσαν ώθηση στη δημιουργία ενδο- και εξωνοσοκομειακών δομών (πρόληψης, νοσηλείας, αποκατάστασης). Οι Νόμοι 2071/1992, 2716/1999 και 2889/2001 καθορίζουν το ισχύον πλαίσιο, στο οποίο κινείται η φροντίδα ψυχικής υγείας στη χώρα μας. Αναλυτικότερα: Ο Νόμος 2071/1992 καθορίζει τις προϋποθέσεις και συνθήκες ενός σημαντικού ζητήματος, της ακούσιας νοσηλείας, που απασχολεί από χρόνια τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς κύκλους του χώρου της ψυχικής υγείας, όσους ασχολούνται με θέματα αστικών και ατομικών δικαιωμάτων λόγω θέσης (π.χ. οι δικαστικοί και οι νομικοί γενικότερα), αλλά και τους ευαισθητοποιημένους πολίτες. Αφορά, όχι μόνο ζητήματα υγείας και ασθένειας, αλλά αγγίζει και άλλες ευαίσθητες περιοχές, όπως αυτή των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών καθώς και των ορίων του κράτους στις σχέσεις τού με τους πολίτες.22 Ακούσια νοσηλεία είναι η χωρίς τη συγκατάθεση του ασθενούς εισαγωγή και παραμονή του για θεραπεία σε κατάλληλη Μονάδα Ψυχικής Υγείας. 21 Π. Σταθόττουλος, Κοινωνική Πρόνοια-μια γενική θεώρηση, Έλλην, Αθήνα 1997,σ Η. Σττυρόττουλος, «Ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών», περ. Ψυχιατρικά Τετράδια, αρ.60, Δεκέμβριος 1997,σ

55 Προϋποθέσεις για την ακούσια νοσηλεία είναι: Ο ασθενής να πάσχει από ψυχική διαταραχή. Ο ασθενής να μην είναι ικανός να κρίνει για το συμφέρον της υγείας του. Η έλλειψη νοσηλείας να έχει σαν συνέπεια είτε να αποκλεισθεί η θεραπεία του είτε να επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας του. Η νοσηλεία ασθενούς, που πάσχει από ψυχική διαταραχή να είναι απαραίτητη για να αποτραπούν πράξεις βίας κατά του ιδίου ή τρίτου. Για να αποτραπούν πιθανές παρεξηγήσεις, ο νόμος διευκρινίζει, πως η αδυναμία ή η άρνηση ενός προσώπου να προσαρμόζεται στις κοινωνικές ή ηθικές ή πολιτικές αξίες, που φαίνεται να επικρατούν στην κοινωνία, δεν αποτελεί καθ' αυτή ψυχική διαταραχή. Ο νόμος ορίζει για τη διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας, ότι αυτή κινείται είτε από συγγενείς πρώτου και δευτέρου βαθμού, είτε από κηδεμόνες με αίτηση προς τον εισαγγελέα πρωτοδικών. Η αίτηση συνοδεύεται από γραπτές γνωματεύσεις δύο ψυχιάτρων. Αυτεπάγγελτα μπορεί ο εισαγγελέας να διατάξει τη μεταφορά του ασθενούς για εξέταση σε δημόσια Μονάδα Ψυχικής Υγείας, όπου μέσα σε 48 ώρες πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες εξετάσεις και η σύνταξη γνωματεύσεων από δύο ψυχιάτρους. Μετά την εισαγωγή του για νοσηλεία, ο ασθενής ενημερώνεται τόσο προφορικά όσο και εγγράφως από το προσωπικό για το δικαίωμα του να ασκήσει ένδικα μέσα (προσφεύγοντας μέσα σε ένα δεκαήμερο στο Πολυμελές Πρωτοδικείο με δικηγόρο και με τεχνικό σύμβουλο) για την ακύρωση της απόφασης για ακούσια νοσηλεία. Η ακούσια νοσηλεία μπορεί να μετατραπεί σε εκούσια, αν ο ασθενής αναγνωρίζει την ανάγκη νοσηλείας του και συνεργάζεται με την θεραπευτική ομάδα.23 Οι συνθήκες ακούσιας νοσηλείας (Άρθρο 98 του Ν. 2071/92) πρέπει να εξυπηρετούν τις ανάγκες της θεραπείας. Τα περιοριστικά μέτρα δεν επιτρέπεται να αποκλείουν τα απαραίτητα για την θεραπεία μέσα, όπως είναι οι άδειες, οι οργανωμένες έξοδοι, η διαμονή σε χώρους που εποπτεύονται έξω από τα κλειστά ιδρύματα. Οι προϋποθέσεις και ο τρόπος εφαρμογής των θεραπευτικών αυτών μέσων καθορίζονται ειδικότερα με απόφαση του Υπουργού Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Σε κάθε περίπτωση και σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας, πρέπει να επιδεικνύεται σεβασμός προς την προσωπικότητα του ασθενούς. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται στην ατομική ελευθερία του ασθενή, προσδιορίζονται μόνο από την κατάσταση της υγείας του και τις ανάγκες της νοσηλείας. Η διάρκεια της ακούσιας νοσηλείας δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες, ενώ στους τρεις (3) πρώτους μήνες πρέπει να αιτιολογηθεί κατάλληλα η ανάγκη για συνέχιση της νοσηλείας, αν αυτό απαιτείται, από τον επιστημονικό διευθυντή της ψυχιατρικής κλινικής και από έναν άλλο 23 ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ Η., «Ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών», περ. Ψυχιατρικά Τετράδια, αρ.60, Δεκέμβριος 1997,σ

56 ψυχίατρο του τομέα ψυχικής υγείας όπου υποβάλλουν έκθεση στον εισαγγελέα για την κατάσταση της υγείας του ασθενή. Στις σπάνιες περιπτώσεις που η πέραν του εξαμήνου νοσηλεία κρίνεται αναγκαία, ο νόμος προβλέπει επίσης την κατάλληλη αιτιολόγηση αυτής της απόφασης. Ως προς το εξιτήριο του ασθενούς που νοσηλεύεται ακούσια, αυτό αποφασίζεται από την θεραπευτική ομάδα ενώ ταυτόχρονα με το εξιτήριο αποστέλλεται σχετική έκθεση στον αρμόδιο εισαγγελέα. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί για όσο διάστημα κρίνεται απαραίτητο μετά το εξιτήριο, σε εξωτερική βάση. Αυτό μπορεί να γίνει είτε στα εξωτερικά ιατρεία της Μονάδας, στην οποία νοσηλεύθηκε ο ασθενής, είτε στην πιο κοντινή στον τόπο διαμονής του Μονάδα Ψυχικής Υγείας, που έχει τέτοια δυνατότητα.24 Ο Νόμος 2716/1999 με τίτλο «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας» καθορίζει το πλαίσιο, μέσα στο οποίο κινείται η φροντίδα της ψυχικής υγείας στη χώρα μας καθώς δίνεται νέα διάσταση στην προστασία των Ψυχικά Ασθενών: η βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας των Νοσοκομείων, η ποιότητα των υπηρεσιών, η διευκόλυνση του πολίτη και κυρίως η ανθρώπινη συμπεριφορά. Σύμφωνα με αυτό το νόμο, το κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, που έχουν σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη, καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές αυτιστικού τύπου και με μαθησιακά προβλήματα. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας διαρθρώνονται, οργανώνονται, αναπτύσσονται και λειτουργούν με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποϊδρυματοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, καθώς και της πληροφόρησης και εθελοντικής αρωγής της κοινότητας στην προαγωγή της ψυχικής υγείας. Συνίσταται ειδική υπηρεσία για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων (Γραφείο για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές) που είναι ενταγμένη στην αυτοτελή υπηρεσία προστασίας των δικαιωμάτων των ασθενών, η οποία λειτουργεί στο Υπουργείο υγείας και Πρόνοιας. Ο νόμος καθορίζει επίσης, ποιες Μονάδες Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης συγκροτούν τον Τομέα Ψυχικής Υγείας, ενώ μεγάλο μέρος του είναι αφιερωμένο στην νομοθετική πλαισίωση των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.), που αποτελούν το κύριο εργαλείο για την επαγγελματική αποκατάσταση και εργασιακή ένταξη των ατόμων με χρόνιες και ψυχικές διαταραχές, που προκαλούν αναπηρία. Με το νόμο 2889/2001 «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του ΕΣΥ» θεσμοθετείται η περιφερειακή συγκρότηση του ΕΣΥ και καθιερώνεται ένα 24 Στο ίδιο,σ.37 57

57 νέο θεσμικό πλαίσιο για την οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία των Νοσοκομείων, μέσω των ΔΥΠΕ. 4.3 Το Θεσμικό Πλαίσιο της εκούσιας νοσηλείας Εκούσια νοσηλεία είναι η με τη συγκατάθεση του ασθενή εισαγωγή και παραμονή του για θεραπεία, σε κατάλληλη μονάδα Ψυχικής Υγείας. Το θέμα της εκούσιας νοσηλείας προβλέπεται για πρώτη φορά στο Ν. 6077/34 «περί οργανώσεως των δημοσίων ψυχιατρείων». Αργότερα, ο Ν. 431/1968 περιλαμβάνει στις διατάξεις του τη δυνατότητα εκούσιας αναζήτησης φροντίδας και περίθαλψης σε μια δημόσια ψυχιατρική δομή και χωρίς εγκλεισμό. Σήμερα, σύμφωνα με το άρθρο 94 του Ν.2071/92, ως προϋπόθεση για την εκούσια νοσηλεία του ψυχικά ασθενούς, εκτός από το ότι πρέπει να είναι ικανός να κρίνει για το συμφέρον της υγείας του, είναι να συμφωνήσει και επιστημονικός διευθυντής ή ο νόμιμος αναπληρωτής του για την ανάγκη θεραπείας. Σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο, αυτός που νοσηλεύεται εκούσια έχει όλα τα δικαιώματα που συνδέονται με την άσκηση των ατομικών του ελευθεριών, τα οποία έχουν και οι ασθενείς που νοσηλεύονται για άλλη αιτία, εκτός της ψυχικής διαταραχής25 Η εκούσια νοσηλεία εντός της κλινικής περατώνεται οποτεδήποτε με αίτηση του ίδιου του ασθενούς ή μετά από εκτίμηση του επιστημονικού διευθυντή ή του νόμιμου αναπληρωτή του ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω νοσηλεία. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι αν κάποιος ασθενής που νοσηλεύτηκε ακούσια «ζητήσει» την εκούσια νοσηλεία του, πρέπει να βεβαιωθεί από δύο ψυχιάτρους η ικανότητα του ασθενούς να κρίνει για το συμφέρον της υγείας του. Αν είναι αδύνατη η εξεύρεση δεύτερου ψυχιάτρου, η βεβαίωση παρέχεται από έναν ψυχίατρο και έναν ιατρό παθολόγο, ένας εκ των οποίων δεν ανήκει στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας, στην οποία νοσηλεύεται ο ασθενής και υποδεικνύεται από αυτόν. Αντίγραφο της βεβαίωσης αυτής στέλνεται αμέσως στον εισαγγελέα, ο οποίος είχε κινήσει τη διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας. 23 Β. Γκούβερης, «Γράμμα της σύνταξης», ττερ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 14, Κατερίνη, Ιανουάριος 1991,σ

58 4.4 Εθνική Πολιτική - Ευρωπαϊκή Πολιτική Α. Εθνική Πολιτική Η εθνική πολιτική για την Ψυχική Υγεία ευθυγραμμίζεται με τις ακόλουθες δέκα (10) συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. 1. Δυνατότητα θεραπευτικής αντιμετώπισης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) : Δίνει την ευκαιρία στον μεγαλύτερο αριθμό ατόμων να έχει καλύτερη και ταχύτερη πρόσβαση στις υπηρεσίες. Έτσι, όχι μόνο παρέχονται καλύτερες υπηρεσίες αλλά περιορίζονται οι περιττές εξετάσεις και οι ακατάλληλες και μη εξειδικευμένες θεραπείες. Η εκπαίδευση των επαγγελματιών της ΠΦΥ στις βασικές δεξιότητες της παροχής υπηρεσιών σ' αυτό το επίπεδο αποτελεί προϋπόθεση για τη διασφάλιση της άριστης χρήσης της διαθέσιμης γνώσης στο μέγιστο αριθμό ατόμων και στην άμεση εφαρμογή των παρεμβάσεων. 2. Διαθεσιμότητα ψυχοτρόπων φαρμάκων : Τα βασικά ψυχότροπα φάρμακα πρέπει να διατίθενται πάντα σε όλα τα επίπεδα της υγειονομικής περίθαλψης και να συμπεριλαμβάνονται στη βασική λίστα φαρμάκων, έστω κι αν αυτό μπορεί να απαιτεί αλλαγή στη νομοθεσία. Αυτά τα φάρμακα αμβλύνουν τα συμπτώματα, μειώνουν την ανικανότητα, επιταχύνουν την αποθεραπεία και προλαμβάνουν τις υποτροπές. Δίνουν την δυνατότητα μιας αρχικής αντιμετώπισης, ιδιαίτερα σε καταστάσεις όπου δεν είναι δυνατές ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις και δεν υπάρχει εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. 3. Παροχή περίθαλψης μέσα στην κοινότητα : Η περίθαλψη στην κοινότητα έχει καλύτερα αποτελέσματα από αυτή που προσφέρεται στα ιδρύματα, τόσο στην έκβαση όσο και στην ποιότητα ζωής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Είναι οικονομικά συμφέρουσα και σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δίνει τη δυνατότητα έγκαιρης παρέμβασης και περιορίζει το στιγματισμό των ασθενών. Τα μεγάλα ψυχιατρικά άσυλα θα πρέπει να αντικατασταθούν από κατάλληλες δομές στην κοινότητα, που υποστηρίζονται από ψυχιατρικά τμήματα στα γενικά νοσοκομεία, και από την κατ' οίκον παροχή υπηρεσιών. Οι νέες δομές θα πρέπει να εξυπηρετούν τις ανάγκες όλων των πρώην χρόνιων ασθενών, που διέμεναν στα μεγάλα ψυχιατρικά νοσοκομεία. Οι αλλαγές αυτές απαιτούν και ανάλογη μετακίνηση των εργαζομένων στον τομέα της ψυχικής υγείας και των υπηρεσιών αποκατάστασης από τα ιδρύματα στην κοινότητα. Θα πρέπει επίσης να υπάρξει πρόνοια για την παρέμβαση σε κρίσεις και την προστατευμένη στέγαση και απασχόληση. 4. Ενημέρωση του κοινού : Πρέπει να αρχίσουν εκστρατείες ενημέρωσης σε θέματα ψυχικής υγείας. Ο κύριος στόχος είναι να διευκολυνθεί η φροντίδα και η θεραπεία, αφού το κοινό θα γνωρίζει περισσότερα για την συχνότητα 59

59 των ψυχικών διαταραχών, τις θεραπευτικές δυνατότητες, την διαδικασία ανάρρωσης και τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Για να μπορούν οι επαγγελματίες του χώρου, τα MME και οι πολιτικοί να ανταποκρίνονται σωστά στα θέματα ψυχικής υγείας, θα πρέπει να γνωρίζουν τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν και τα πλεονεκτήματά τους. Η ορθά σχεδιασμένη ενημέρωση μπορεί να μειώσει το στίγμα και τις διακρίσεις, να αυξήσει τη χρήση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και να μειώσει το χάσμα μεταξύ σωματικής και ψυχικής υγείας. 5. Συνεργασία κοινοτήτων, οικογενειών και χρηστών : Οι κοινότητες, οι οικογένειες και οι χρήστες των υπηρεσιών θα πρέπει να συμμετέχουν στην ανάπτυξη πολιτικών και στις αποφάσεις, στα προγράμματα και στις υπηρεσίες. Έτσι οι υπηρεσίες θα είναι καλύτερα προσαρμοσμένες στις ανάγκες και πιο φιλικές. Επιπλέον, οι παρεμβάσεις θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ηλικία, το φύλο, την κουλτούρα και τις κοινωνικές συνθήκες κατά περίπτωση. 6. Ύπαρξη εθνικών πολιτικών, προγραμμάτων και νομοθεσίας : Τα τρία αυτά στοιχεία θα πρέπει να βασίζονται στην υπάρχουσα γνώση και να λαμβάνουν υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα προκειμένου να προβούν σε σημαντική και σε βάθος χρόνου δράση. Αύξηση του προϋπολογισμού για την ψυχική υγεία, ανάπτυξη ή αναθεώρηση της πολιτικής και της νομοθεσίας αναφορικά με την εφαρμογή προγραμμάτων για την ψυχική υγεία και γενικότερα, μεταρρυθμίσεις στην ψυχική υγεία θα πρέπει να είναι μέρος ευρύτερων μεταρρυθμίσεων στο σύστημα υγείας. Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί δεν θα πρέπει να αποκλείουν τα άτομα με ψυχικές διαταραχές από τα ασφαλιστικά προγράμματα υγείας, ώστε περισσότεροι να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία, και να μειωθεί το βάρος που δέχεται η κοινωνική πρόνοια. 7. Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων : Η ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων, η αύξηση και η βελτίωση της εκπαίδευσης των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, που παρέχουν εξειδικευμένη περίθαλψη και υποστηρίζουν τα προγράμματα πρωτοβάθμιας υγείας είναι αναγκαία και θα πρέπει να ενθαρρύνεται, στα πλαίσια στελέχωσης υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Αν και η πρωτοβάθμια περίθαλψη είναι το καλύτερο περιβάλλον όσον αφορά την αρχική φροντίδα, οι ειδικοί χρειάζονται για ένα ευρύτερο φάσμα υπηρεσιών. Οι ομάδες ειδικών στην ψυχική υγεία συμπεριλαμβάνουν ιατρικό και μη ιατρικό προσωπικό, όπως ψυχιάτρους, κλινικούς ψυχολόγους, νοσηλευτές, κοινωνικούς λειτουργούς και εργοθεραπευτές, που μπορούν να συνεργασθούν με στόχο την ολοκληρωμένη περίθαλψη και την ενσωμάτωση των ασθενών στην κοινωνία. 8. Δεσμοί με άλλους τομείς : Τομείς εκτός της υγείας, όπως της εκπαίδευσης, εργασίας, δικαιοσύνης και άλλων κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς και μη κυβερνητικές οργανώσεις, θα πρέπει να εμπλακούν στην προσπάθεια βελτίωσης της ψυχικής υγείας του πληθυσμού. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις θα πρέπει να είναι πολύ πιο δραστήριες, με καλύτερα καθορισμένους ρόλους και να ενθαρρύνονται, να υποστηρίζουν περισσότερο τις τοπικές πρωτοβουλίες. 60

60 9. Καταγραφή της ψυχικής υγείας σε κοινοτικό επίπεδο : Η καταγραφή αυτή είναι απαραίτητη για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των θεραπευτικών και προληπτικών παρεμβάσεων στην ψυχική υγεία, ενώ μπορεί να ενισχύσει τα επιχειρήματα υπέρ της προσέλκυσης πόρων. Οι καταγραφές αυτές επίσης μπορούν να βοηθήσουν, ώστε να καθοριστούν οι τάσεις και να ανιχνευθούν οι μεταβολές στην ψυχική υγεία, που οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, όπως οι καταστροφές. Η ανάπτυξη νέων δεικτών για την ψυχική υγεία κρίνεται ως απολύτως απαραίτητη για την καλύτερη εκτίμηση των αναγκών στην κοινότητα. 10. Υποστήριξη περισσότερης έρευνας : Περισσότερη έρευνα στις βιολογικές και ψυχοκοινωνικές πλευρές της ψυχικής υγείας είναι αναγκαία, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ψυχικές διαταραχές και να αναπτύξουμε αποτελεσματικότερες παρεμβάσεις. Η έρευνα θα πρέπει να γίνεται σε ευρεία διεθνή βάση, ώστε να κατανοήσουμε τις διαφορές από κοινότητα σε κοινότητα και να μάθουμε περισσότερα για παράγοντες που ενέχονται στην αιτιολογία, την πορεία και την έκβαση των ψυχικών διαταραχών. Η δημιουργία ερευνητικής υποδομής στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.26 Γ. Ευρωπαϊκή Πολιτική Από το 1999 έχει ξεκινήσει στη χώρα μας το πρόγραμμα Ψυχαργώς ( ), που χρηματοδοτείται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Στην Α' φάση εφαρμογής του μειώθηκε η δύναμη των ασυλικών ασθενών των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων ενώ αναπτύχθηκαν 55 δομές στέγασης και 91 εξοπλισμένα εργαστήρια κατάρτισης. Από τη Β' φάση προβλεπόταν το κλείσιμο 5 Ψυχιατρείων (Κέρκυρας, Τρίπολης, Πέτρας Ολύμπου, Χανίων και Παιδοψυχιατρικό Αττικής), η ανάπτυξη στεγαστικών δομών, η δημιουργία Ψυχιατρικών Τμημάτων στα Γενικά νοσοκομεία της χώρας καθώς και η δημιουργία Κέντρων Ψυχικής Υγείας και η εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού. Ένα μέρος της Β' φάσης είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό πρόγραμμα «Υγεία Πρόνοια » του Γ' ΚΠΣ, και χρηματοδοτείται από το ΕΚΤ, και από εθνικούς πόρους.27 Οι κυριότεροι στόχοι του Άξονα 2 της Ψυχικής Υγείας του παραπάνω Επιχειρησιακού Προγράμματος αφορούν: 26 Μ. Μαδιανός, Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η ανάπτυξη της, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1994,σ Ν. Βούρα, «Η Ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», περ.προσέγγιση, αρ.τεύχους 37, Κατερίνη, Μάρτιος 2005,σ

61 -Την τομεοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας -Την ανάπτυξη ειδικής δράσης, που αφορά τη λειτουργική αναβάθμιση κυρίως του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. -Τη λειτουργική αναβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας -Την ανάπτυξη κοινοτικών δομών και προγραμμάτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας και τη διασύνδεση των υπηρεσιών σε ολοκληρωμένα δίκτυα στο πλαίσιο των τομέων ψυχικής υγείας. -Τη διασφάλιση της συνέχειας της φροντίδας για τους πληθυσμούς - στόχους στο επίπεδο της κοινότητας -Την προαγωγή της πρόληψης -Την ανάπτυξη ενεργειών, που προωθούν την κοινωνική αλληλεγγύη και ενισχύουν τις δράσεις ένταξης των πληθυσμών στόχων στην αγορά εργασίας. 62

62 5. ΕΞΩΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΔΟΜΕΣ 5. Δίκτυο Δομών Σήμερα το ΨΝΠΟ, ως Ειδικό Νοσοκομείο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας περιλαμβάνει τις ακόλουθες ψυχοκοινωνικές δομές : 5.1 ΚΛΙΝΙΚΗ ΟΞΕΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Είναι βραχείας νοσηλείας και βρίσκεται στην πόλη της Κατερίνης, σε ιδιόκτητο κτίριο που αγοράστηκε στα πλαίσια του Κανονισμού 815/84 το Η λειτουργία της κλινικής εγκαινιάστηκε το 1999 ενώ τον ίδιο χρόνο διέκοψε οριστικά την λειτουργία της η αντίστοιχη κλινική της Πέτρας Ολύμπου. Μία καινοτομία που χαρακτηρίζει την νέα Κλινική Οξέων είναι η παρουσία της κοντά σε αστικό κέντρο (Κατερίνη). Στην κλινική Οξέων Περιστατικών (Βραχείας Νοσηλείας) νοσηλεύονται ενήλικα άτομα και των δύο φύλων, των οποίων η ψυχική διαταραχή βρίσκεται σε έξαρση (σε κρίση ) είτε ως υποτροπή, είτε ως πρώτη εκδήλωση (έναρξη) της ψυχική νόσου. Στην κλινική δεν επιτρέπεται η νοσηλεία ατόμων κάτω των 18 ετών. Διαθέτει 22 κλίνες ενώ η μέση διάρκεια νοσηλείας είναι 20 ημέρες. Τα 22 κρεβάτια της είναι κατειλημμένα όλες τις ημέρες του μήνα (η πληρότητα υπερβαίνει το 100%). Εφημερεύει καθημερινά σε 24ωρη βάση. Η υγειονομική ευθύνη της κλινικής περιλαμβάνει τους νομούς: Πιερίας, Λάρισας, Μαγνησίας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Γρεβενών, και Κοζάνης. Δεν επιτρέπεται η νοσηλεία ατόμων κάτω των 18 ετών. Στόχοι της Κλινικής Βασικό έργο της Κλινικής είναι η μείωση (ή η εξάλειψη) της παθολογικής συμπτωματολογίας με τη χορήγηση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής και η παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Η εφαρμογή αντιασυλικών μέτρων (αποϊδρυματισμός) ανήκει στις βασικές μέριμνες της Κλινικής Οξέων. Οι αναβαθμισμένες συνθήκες διαβίωσης - παραμονής των νοσηλευόμενο (ευχάριστος και άνετος ξενοδοχειακός εξοπλισμός, εκσυγχρονισμένοι και επαρκείς χώροι ατομικής φροντίδας και υγιεινής), η διαρρύθμιση του κτιρίου σε θαλάμους ενός, δύο ή τριών το πολύ κλινών, η θεραπευτική στάση - συμπεριφορά του προσωπικού, η χορήγηση δοκιμαστικών 63

63 (ψυχοθεραπευτικών) αδειών, η οργάνωση ψυχαγωγικών εξόδων, η σε ατομικό ή σε ομαδικό επίπεδο ψυχοθεραπευτική παρέμβαση, η εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση, η ενεργοποίηση του παραϊατρικού προσωπικού και η συνεργασία της Κλινικής με τις άλλες Εξωνοσοκομειακές Δομές και Υπηρεσίες που υπάρχουν στην Πιερία και στους άλλους Νομούς, μπορούν να εξασφαλίσουν ένα καλό επίπεδο περίθαλψης το οποίο ελαχιστοποιεί ή και αποκλείει τους παράγοντες του ιδρυματισμού. Επίσης, παρατηρούμε ότι ο αριθμός των ανεπτυγμένων κλινών θεωρείται ελλιπής σε σχέση με τον πληθυσμό της περιοχής υγειονομικής ευθύνης. (22 κλίνες για επτά νομούς). Προϋποθέσεις εισαγωγής και διαδικασίες Συνήθως, τα άτομα που προσκομίζονται στην Κλινική Οξέων βρίσκονται σε κρίση δηλαδή έχουν τον χαρακτήρα του επείγοντος περιστατικού. Πρόκειται δε περί ψυχικά πασχόντων οι οποίοι συνήθως δεν αναγνωρίζουν το παθολογικό της κατάστασής τους, απορρίπτουν κάθε βοήθεια και αρνούνται έντονα να εισαχθούν στην Κλινική. Έτσι, προκύπτει η ανάγκη της λεγάμενης ακούσιας νοσηλείας, δηλαδή της αναγκαστικής, χωρίς τη συγκατάθεση του ασθενή εισαγωγής του στην κλινική. Η ακούσια νοσηλεία είναι ένα θέμα ευαίσθητο που απαιτεί λεπτές οριοθετήσεις μεταξύ της ανάγκης για θεραπευτική ασφάλεια και του οφειλόμενου σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων. Τις λεπτές αυτές οριοθετήσεις, τις προϋποθέσεις και τους όρους της ακούσιας νοσηλείας ορίζει ο Νόμος 2071/1992. Σύμφωνα με τον παραπάνω Νόμο κρίνεται αναγκαία η ακούσια εισαγωγή, όταν: υπάρχει ψυχική διαταραχή ο ασθενής δεν γνωρίζει το συμφέρον της υγείας του η μη νοσηλεία του θα έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό της θεραπείας του ή και την επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του η νοσηλεία του ψυχικά πάσχοντα θα αποτρέψει πράξεις βίας κατά του εαυτού του ή κατά τρίτων προσώπων. Οι διαδικασίες της ακούσιας εισαγωγής περιλαμβάνουν: γραπτή αίτηση προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών από τους συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού ή από τους κηδεμόνες του ασθενή η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από γνωματεύσεις δύο Ψυχιάτρων, οι οποίες πρέπει να συμφωνούν ως προς τη φύση της ψυχικής διαταραχής και ως προς την αναγκαιότητα της ακούσιας νοσηλείας εάν δεν είναι δυνατό να εξασφαλισθούν ψυχιατρικές γνωματεύσεις, τότε ο Εισαγγελέας μπορεί να διατάξει αυτεπάγγελτα την μεταφορά του ασθενή στην κλινική για εξέταση. Εντός δε 48ωρών πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες εξετάσεις και να συνταχθούν 2 γνωματεύσεις από Ψυχιάτρους της κλινικής 64

64 κατά την εισαγωγή του ο ασθενής ενημερώνεται, προφορικά και γραπτά, για τα δικαιώματα του γίνεται γνωστό επίσης στον νοσηλευόμενο, ότι μπορεί εντός 10 ημερών να προσφύγει, με δικηγόρο και τεχνικό σύμβουλο, στο Πολυμελές Πρωτοδικείο και να ζητήσει την ακύρωση της αποφάσεως για την ακούσια εισαγωγή του στην κλινική τα περιοριστικά μέτρα δεν αποκλείουν οπωσδήποτε, τις τυχόν βραχυπρόθεσμες εξόδους (άδειες, οργανωμένες ψυχαγωγικές εξόδους κ.λπ.), που γίνονται για θεραπευτικούς λόγους η διάρκεια της αναγκαστικής νοσηλείας δεν υπερβαίνει τον μήνα συνήθως εάν απαιτηθεί (σπανίως) νοσηλεία πέραν του τριμήνου ή ακόμη σπανιότερα, πέραν του εξαμήνου, τότε πρέπει να σταλεί στον Εισαγγελέα σχετική έκθεση που θα τεκμηριώνει (αιτιολογεί) την ανάγκη αυτής της παράτασης κατά την έξοδο του νοσηλευόμενου από την κλινική, στέλνεται στον εισαγγελέα έκθεση με περιγραφή της ψυχικής κατάστασης του εξερχομένου κατά την έξοδο του ο νοσηλευθείς εφοδιάζεται με ενημερωτικό σημείωμα και του παρέχονται οι κατάλληλες οδηγίες για τη συνέχιση της θεραπείας (και επανένταξής του) στην κοινότητα28 Πίνακας 1, Στελέχωση της Κλινικής Οξέων ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Ιατρικό προσωπικό: Ψυχίατρος Διευθυντής ΕΣΥ 1 Ψυχίατρος Επιμελητής Α' ΕΣΥ 1 Ψυχίατροι Επιμελητές Β' ΕΣΥ 2 Επιστημονικό προσωπικό Ψυχολόγος 1 Ειδικό προσωπικό Κοινωνική Λειτουργός 1 Επισκέπτρια Υγείας 1 Εργοθεραπευτής 1 Νοσηλευτικό Προσωπικό Προϊσταμένη 1 Νοσηλεύτριες 4 Βοηθοί Νοσηλευτές 11 Νοσηλευτικό βοηθητικό υγειονομικό προσωπικό 8 Λοιπό βοηθητικό προσωπικό 6 Σύνολο 38 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 28 Γ. Αγγελίδης, «Αφιέρωμα στον μετασχηματισμό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου & στην ανάπτυξη Δικτύου Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Κοινότητα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ.49 65

65 Το προσωπικό που παρέχει τις υπηρεσίες του στην Κλινική Οξέων αποτελείται από: Ιατρό Ψυχίατρο, Ψυχολόγο, Επισκέπτη Υγείας, Νοσηλευτή/τρια, Βοηθητικό προσωπικό, Προσωπικό Εστίασης, Προσωπικό Καθαριότητας και Διοικητικό προσωπικό. Στον πίνακα 1 φαίνεται το προσωπικό καθώς και το γενικό σύνολο Σχέση της Κλινικής Οξέων με άλλες Μονάδες Στους νοσηλευόμενους στην Κλινική Οξέων ενδέχεται να προκόψουν και άλλες ανάγκες, οι οποίες καλύπτονται από τις ακόλουθες Μονάδες και Υπηρεσίες: Α. Για προβλήυατα Σωυατικής Υνείας 1. Η Διευθύντρια Παθολόγος του ΨΝΠΟ καλύπτει τα τυχόν προβλήματα σωματικής υγείας των νοσηλευομένων στην Κλινική Οξέων. 2. Το Νευροφυσιολογικό Εργαστήριο του ΨΝΠΟ καλύπτει τις ανάλογες διαγνωστικές ανάγκες (νευρολογική εκτίμηση, παρακλινικός έλεγχος κ.λπ.) σε καθημερινή βάση. 3. Το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του ΨΝΠΟ πραγματοποιεί αιμοληψίες στην Κλινική Οξέων για εξετάσεις ρουτίνας ή και ειδικότερες. Για τα επείγοντα περιστατικά εξετάσεις γίνονται κάθε μέρα ενώ μπορούν να προσέρχονται για αιμοληψία και για ασθενείς που έχουν λάβει εξιτήριο αλλά χρειάζονται τακτικό περιοδικό έλεγχο. 4. Στο Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης πραγματοποιούνται ακτινολογικές εξετάσεις ρουτίνας ή και ειδικότερες, για τους νοσηλευόμενους στην Κλινική Οξέων. Επίσης στο Γενικό Νοσοκομείο καλύπτονται διαγνωστικές ή άλλες νοσηλευτικές ανάγκες, που άπτονται στις άλλες ιατρικές ειδικότητες (Καρδιολογικές. Ορθοπεδικές, Ουρολογικές, Δερματολογικές κ.ά.), όταν παρουσιάζονται ανάλογα προβλήματα υγείας στους νοσηλευομένους. 5. Οδοντιατρικά προβλήματα αντιμετωπίζονται καθημερινά, στο Οδοντιατρείο του ΨΝΠΟ. Β. Συιιβολή στην υυγοκοινωνική υποστήριξη Με τη συμπλήρωση της νοσηλείας και την έκδοση του εξιτηρίου, η Κλινική Οξέων μεριμνά για την ομαλή προσαρμογή του εξερχομένου αρρώστου στις «νέες» γγ αυτόν συνθήκες ζωής. Συνεργαζόμενη δε με εξωνοσοκομειακές Μονάδες, Υπηρεσίες και Δομές της Κατερίνης συμβάλλει σημαντικά στις διαδικασίες της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, όπως παρακάτω: 1. Κοινωνικοί Λειτουργοί και Επισκέπτριες Υγείας της Κλινικής Οξέων. 66

66 Οι Υπηρεσίες αυτές διευθετούν ασφαλιστικές, επαγγελματικές, κοινωνικές εκκρεμότητες των νοσηλευθέντων. Επίσης συμμετέχουν στις δραστηριότητες πρόληψης και συμβουλευτικής. Συνδέουν την οικογένεια με τον θεράποντα Ψυχίατρο και συνεργάζονται με τις τοπικές αρχές και αρμόδιους φορείς υποβοηθώντας αποφασιστικά τις διαδικασίες της επανένταξης. 2. Υπηρεσίες Ψυχολόγων, που βοηθούν σημαντικά στην ορθότερη διάγνωση, έχουν σημαντικό πόλο στην ομαδική ψυχοθεραπεία και συνεργάζονται σε πολλούς τομείς με την θεραπευτική ομάδα. Στελεχώνουν πάντοτε τις διάφορες κοινοτικές δομές. 3. Μονάδες επανερχομένων της Κλινικής Οξέων. Μετά τη λήψη του εξιτηρίου, οι νοσηλευθέντες παρουσιάζονται, ανά τακτά διαστήματα στην Κλινική Οξέων για επανεξέταση και παρακολούθηση της πορείας της υγείας τους. Οι συναντήσεις ορίζονται ανάλογα με τις συγκοινωνιακές ευχέρειες των ασθενών. Οι τρεις (3) Ψυχίατροι της Κλινικής συναντούν τους επανερχόμενους νοσηλευθέντες συνήθως, στη διάρκεια των εφημεριών τους. 4. Οι Κινητές Μονάδες. Το ΨΝΠΟ. διαθέτει ήδη, Κινητές μονάδες δύο τύπων: α. Κινητή Μονάδα για το νομό Πιερίας β. Κινητή Μονάδα για τους άλλους νομούς (Θεσσαλίας) Οι Κινητές Μονάδες επικεντρώνουν τις υπηρεσίες τους σε ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στην Κλινική και σε ασθενείς που δεν συνεργάζονται και δεν συμμορφώνονται στη θεραπεία τους. 5. Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης. Είναι το Κέντρο με πολυσχιδείς δραστηριότητες και σημαντικούς στόχους (πρόληψη, αγωγή της κοινότητας, συμβουλευτική, κ.ά.). Σε επόμενη ενότητα θα παρουσιαστεί το Κέντρο Ψυχικής Υγείας. 6. Τα Εξωτερικά Ιατρεία του ΨΝΠΟ. Στα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία εξετάζονται έκτακτα και επείγοντα περιστατικά καθώς και ασθενείς ύστερα από τηλεφωνική προσυνεννόηση (ραντεβού) και αν χρειαστεί γίνεται παραπομπή για νοσηλεία στην Κλινική των Οξέων Περιστατικών. Επίσης, γίνεται συνταγογράφηση, επανεξέταση, επαναρρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής και παρακολούθηση της υγείας των ασθενών ενώ τα Έκτακτα Εξωτερικά Ιατρεία λειτουργούν στην Κλινική των Οξέων Περιστατικών. 7. Οι Κοινοτικές Δομές Στέγασης (Οικοτροφεία, Ξενώνες, Προστατευμένα Διαμερίσματα). Στην Κλινικά Οξέων μπορούν να νοσηλευθούν, οι τυχόν υποτροπιάζοντες ένοικοι των παραπάνω κοινοτικών δομών στέγασης, τόσο της Κατερίνης, όσο και των νομών της υγειονομικής ευθύνης του ΨΝΠΟ. 67

67 Διαγνωστικές κατηγορίες νοσηλευομένων Στον παρακάτω πίνακα 2 αναφέρονται οι συνηθέστερες διαγνωστικές κατηγορίες και τα δημογραφικά στοιχεία των νοσηλευθέντων στην Κλινική Οξέων, κατά το έτος Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που νοσηλεύονται στην Κλινική Οξέων είναι άνδρες. Στην πλειοψηφία τους είναι άνεργοι και το μορφωτικό τους επίπεδο είναι πολύ χαμηλό. Ως τόπος καταγωγής των νοσηλευομένων ο Ν.Πιερίας, κατέχει την πρώτη θέση στην εισαγωγή ασθενών στην κλινική οξέων. Αυτό συμβαίνει, επειδή η κλινική βρίσκεται κοντά στην Κατερίνη σε σχέση με τους άλλους νομούς ευθύνης του ΨΝΠΟ. Ακολουθεί ο Ν.Λάρισας και ο Ν.Τρικάλων. Η πλειοψηφία των ασθενών είναι άγαμοι και είναι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, που σημαίνει ότι οι περισσότεροι ασθενείς κατάγονται από αγροτικές περιοχές. Οι ασθενείς που εισάγονται στην Κλινική Οξέων πάσχουν κυρίως από σχιζοφρένεια και ψυχωτικό σύνδρομο το 75% του συνόλου των ασθενών, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ασθενών πάσχει από άλλες ψυχικές ασθένειες. 68

68 Πίνακας 2, Στοιχεία νοσηλευόμενων ΦΥΛΛΟ ΗΛΙΚΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ (ΝΟΜΟΣ) ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ ΨΝΠΟ Πηγή: ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΝΔΡΕΣ 80% ΓΥΝΑΙΚΕΣ 20% % % % % ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Πολλοί ΔΗΜΟΤΙΚΟ Λίγοι ΓΥΜΝΑΣΙΟ Ελάχιστοι ΛΥΚΕΙΟ Σπάνια ΤΕΙ Σπάνια ΑΕΙ Σπάνια ΑΝΕΡΓΟΙ 70% ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ 30% ΠΙΕΡΙΑΣ 1η ΛΑΡΙΣΑΣ 2η ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 4η ΤΡΙΚΑΛΩΝ 3η ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 5η ΚΟΖΑΝΗΣ 7η ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6η ΑΓΑΜΟΣ 39% ΕΓΓΑΜΟΣ 31% ΧΗΡΟΣ 10% ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΣ 20% ΠΡΟΝΟΙΑ 20% ΟΓΑ 65% ΑΛΛΗ 15% ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ & 75% ΨΥΧΩΣΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ 10% ΑΓΧΩΔΗΣ ΝΕΥΡΩΣΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ 15% ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΗΜΕΡΕΣ Όλοι Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ

69 5.2 ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ «ΔΑΦΝΗ» Το Οικοτροφείο επί της οδού Δάφνης 3, στην πόλη της Κατερίνης λειτουργεί από το 1998 σε ισόγειο και 1 όροφο στα πλαίσια του προγράμματος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης του κανονισμού 815/84. Φιλοξενεί είκοσι (20) ενοίκους πρώην νοσηλευόμενους στο Ψ.Ν.Π.Ο. και έχει δυναμικότητα είκοσι (20) κλινών. Οι ένοικοι που διαμένουν στο Οικοτροφείο είναι άτομα που χρειάζονται ψυχογηριατρική φροντίδα και άτομα που μπορούν να ζουν στην κοινότητα αλλά επειδή έχουν χαμηλό βαθμό αυτοδυναμίας έχουν ανάγκη στεγαστικής δομής υψηλής εποπτείας. Το οικοτροφείο φιλοξενεί την Τεχνική Υπηρεσία και τα εργαστήρια φυσιοθεραπείας και ραπτικής, τα οποία εξυπηρετούν και τις υπόλοιπες δομές. Επίσης υπάρχει χώρος για γυμναστική και χορό με συμμετοχή ενοίκων και από άλλες δομές. Η διαβίωση των ενοίκων γίνεται σε άνετους, επαρκείς και άρτιους χώρους. Οι υπηρεσίες που παρέχονται κατά περίπτωση, στη διαδικασία της ψυχιατρικής αποκατάστασης των φιλοξενούμενων ατόμων είναι: Α. Φαρμακευτική αγωγή με σκοπό τη βελτίωση της ψυχικής κατάστασής τους. Β. Εκπαίδευση σε δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης και σε κοινωνικές δεξιότητες. Γ. Ψυχολογική στήριξη Δ. Συμμετοχή σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου με οργάνωση ομαδικών δραστηριοτήτων μέσα στο τμήμα και έξω από αυτό. Οι ένοικοι κυκλοφορούν ελεύθερα στην πόλη της Κατερίνης για αγορά - κινηματογράφο - θέατρο - συμμετοχή σε συναυλίες. Καθημερινά πηγαίνουν, όσοι επιθυμούν, στο Κέντρο Ημερήσιων Δραστηριοτήτων ή σε άλλες δομές του ΨΝΠΟ όπου απασχολούνται στην εργοθεραπεία. Συχνά χορηγούνται στους ενοίκους άδειες να πηγαίνουν στους συγγενείς τους για όσο διάστημα είναι απαραίτητο. Δύο από τους ενοίκους εργάζονται στο κυλικείο των Εξωτερικών Ιατρείων του ΨΝΠΟ και ένας στο Κέντρο Ημερησίων Δραστηριοτήτων. Γενικά γίνεται προσπάθεια κοινωνικοποίησης των ενοίκων από την κλειστή διαβίωση του ΨΝΠΟ στην κοινότητα με συνθήκες ελευθερίας, αξιοπρέπειας και συμμετοχή στα κοινά29. Η σύνθεση του προσωπικού που εργάζεται στο Οικοτροφείο Δάφνης φαίνεται στον παρακάτω πίνακα 3 : 29 Γ. Αγγελίδης, «Αφιέρωμα στον μετασχηματισμό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμττου & στην ανάπτυξη Δικτύου Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Κοινότητα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ.16 70

70 Πίνακας 3, Στελέχωση του Οικοτροφείου Δάφνη ΚΛΑΔΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΕ ΙΑΤΡΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ 1 ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ 1 ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ 2 ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ 1 ΥΓΕΙΑΣ ΕΡΓΟΘΕΡ ΑΠΕΥΤΡΙΑ 1 ΔΕ ΒΟΗΘΟΙ 5 ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΥΝΟΛΟ 11 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Οι συνηθέστερες διαγνωστικές κατηγορίες και τα δημογραφικά στοιχεία των ενοίκων στο Οικοτροφείο φαίνονται παρακάτω στον πίνακα 4. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που νοσηλεύονται στο Οικοτροφείο είναι άνδρες, ηλικίας από 50 έως 60 χρόνων. Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι Δημοτικού, άρα υπάρχει χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Οι νοσηλευόμενοι προέρχονται κυρίως από το Ν. Λάρισας και το Ν. Μαγνησίας. Η πλειοψηφία των ασθενών είναι άγαμοι και είναι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, που σημαίνει ότι οι περισσότεροι κατάγονται από αγροτικές περιοχές. Οι ασθενείς που εισάγονται στο Οικοτροφείο Δάφνη πάσχουν κυρίως από ψυχωτικό σύνδρομο, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ασθενών πάσχει από άλλες ψυχικές ασθένειες. 71

71 ΦΥΛΛΟ Πίνακας 4, Στοιχεία νοσηλευόμενων ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΆΝΔΡΕΣ 14 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΗΛΙΚΙΑ και άνω 2 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ 15 ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ 3 ΆΝΕΡΓΟΙ 9 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ (ΝΟΜΟΣ) ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ 8 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ 1 ΣΤΟ ΨΝΠΟ ΠΙΕΡΙΑΣ 2 ΛΑΡΙΣΑΣ 4 ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 4 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 1 ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 1 ΚΟΖΑΝΗΣ 2 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2 ΑΛΛΩΝ ΝΟΜΩΝ 2 ΑΓΑΜΟΙ 12 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΓΓΑΜΟΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 2 ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΙ 4 ΠΡΟΝΟΙΑ 5 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΙΚΑ 1 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ Ψ.Ν.Π.Ο. ΟΓΑ 12 ΨΥΧΩΣΙΚΗ 11 ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΚΑΤ ΑΘΛΙΠΤΙΚΗ 2 ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ 2 ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ 1 ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΟΡΓΑΝΙΚΟ 1 ΨΥΧΟΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΜΗΝΕΣ ΜΗΝΕΣ ΕΤΗ ΕΤΗ 4 ΣΥΝΟΛΟ 18 Δ ιαθέσ ιμ ες κλίνες 20 Κενές Κλίνες 2 Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ

72 5.3 ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ «ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ» Το Οικοτροφείο βρίσκετε στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κονταριώτισσας του Δήμου Δίου, Ν.Πιερίας. Το κτίριο είναι ενοικιαζόμενο από τη ΕΓ φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς» και φιλοξενεί δεκαπέντε (15) ενοίκους. Στις έληξε η χρηματοδότηση του έργου από το πρόγραμμα Β' φάση «Ψυχαργώς» του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Υγεία - Πρόνοια» και από όλα τα λειτουργικά του έξοδα καλύπτονται από τους ίδιους πόρους (προϋπολογισμός του ΨΝΠΟ).30 Οι υπηρεσίες που παρέχονται κατά περίπτωση στη διαδικασία ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης των φιλοξενούμενων ατόμων είναι: 1. Παροχή νοσηλευτικής φροντίδας. 2. Ανάπτυξη ατομικών δεξιοτήτων και αυτοεξυπηρέτησης. 3. Ανάκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων - ικανότητα προσαρμογής. 4. Πρόγραμμα κοινωνικοποίησης. 5. Προετοιμασία διαβίωσης σε πλέον αυτόνομα περιβάλλοντα. Η λειτουργία του Οικοτροφείου στοχεύει: Στην περαιτέρω ανάπτυξη των κοινωνικών ικανοτήτων των ατόμων με ψηχογηριατρικά προβλήματα, μέσω της βελτίωσης των κοινωνικών τους δεξιοτήτων. Στη βελτίωση της λειτουργικότητας και την ελαχιστοποίηση των ανικανοτήτων και μειονεξιών τους. Στην ανάπτυξη του επιπέδου ανεξαρτησίας τους, στην ενθάρρυνση της κοινωνικής τους συμμετοχής και της παραγωγικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους στην Κοινότητα. Στη διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας του προσωπικού και της ποιότητας της ζωής των ενοίκων στην Κοινότητα. Στη μείωση του στίγματος και των διακρίσεων με την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας. Στην παροχή ικανού θεραπευτικού περιβάλλοντος, που αναιρεί την κοινωνική περιθωριοποίηση και ευνοεί την κοινωνική επανένταξη. Στην υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων. Οι ένοικοι του Οικοτροφείου υπό την εποπτεία της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας (ΠΘΟ) η οποία δυνητικά, απαρτίζεται από Ψυχίατρο, Ψυχολόγο, Οικονόμο, Νοσηλευτές/τριες (ΤΕ και ΔΕ), Κοινωνικό Λειτουργό, Εργοθεραπευτή/τρια, Διοικητικό και Βοηθητικό προσωπικό, Φυσιοθεραπευτή/τρια, Γυμναστή κ.λπ. Έργο της ΠΘΟ είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση όλων των ενεργειών για την επίτευξη των στόχων, τη 30 Τ. Ζησκάτας, «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Πιερίας», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 125, Κατερίνη, Ιούλιος 2001,σ

73 θεραπεία/νοσηλεία και της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Βασική αρχή της ομάδας είναι η αμοιβαία, ισότιμη συνεργασία των μελών της με σκοπό η συντονισμένη συμβολή της κάθε ειδικότητας στο πολύπλευρο έργο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Η ΠΘΟ εκπονεί μία ετήσια εσωτερική μελέτη, ώστε να προσδιορίσει τα δυνατά και αδύνατα σημεία στη λειτουργία και τα προγράμματα του οικοτροφείου. Στον πίνακα 5 παρουσιάζεται αναλυτικά το προσωπικό που υπηρετεί κατά κλάδο καθώς και το γενικό σύνολο. Πίνακας 5, Στελεχωση Οικοτροφείου Τερψιχόρη ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΑΝΕΠΤ. ΚΕΝΕΣ ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ ΚΛΙΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ 16 0 Ιατροί Ψυχίατροι Ψυχολόγος(μερικής απασχόλησης) 1 Επισκέπτης Υγείας (μερικής απ) 1 Εργοθεραπευτής (μερ.απασχ.) 1 ΤΕ Νοσηλευτών/τριων 4 ΔΕ Αδελφών Νοσοκόμων 5 ΔΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 4 ΔΕ Επιμελ. Ασθενών 1 ΥΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 2 ΥΈ Προσωπ.Καθαριότητας 1 ΔΕ Μαγείρων 1 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 22 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Το Οικοτροφείο φιλοξενεί ηλικιωμένα άτομα (άνω των 60 ετών) και των δύο φύλων, με ψυχικές διαταραχές και πλήθος παθολογικών (οργανικών) προβλημάτων, τα οποία στερούνται οικογενειακού περιβάλλοντος και οι οποίοι έχουν βιώσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε Ψυχιατρεία - Άσυλα με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση τους όπως η έλλειψη επαφής και συμμετοχής σε κοινωνικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες. Ο επαγγελματισμός και η ευαισθησία των υπαλλήλων του ΨΝΠΟ έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην αναπτέρωση των ονείρων των φιλοξενούμενων ενοίκων για μια καλύτερη ζωή. Το βέβαιο είναι ότι ο αριθμός των φιλοξενούμενων από τα άσυλα θα μειωθεί ή θα εξαλειφθεί πλήρως τα αμέσως επόμενα έτη. 74

74 5.4 ΞΕΝΩΝΑΣ «ΔΙΟΝΥΣΟΣ» Ο Ξενώνας «Διόνυσος» είναι εγκατεστημένος στην οδό Α παρ. Γ. Ολυμπίου 8 στην Κατερίνη. Λειτουργεί από 26 Ιουνίου 2000 στα πλαίσια του προγράμματος Α φάση «Ψυχαργώς» σε ενοικιαζόμενο κτίριο, στο οποίο προσφέρεται η δυνατότητα φιλοξενίας σε άτομα που αντιμετωπίζουν κυρίως ψυχοκοινωνικά προβλήματα και φιλοξενεί δέκα (10) ενοίκους. Από τις αρχές του 2000 όλα τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από ιδίους πόρους (προϋπολογισμός ΨΝΠΟ). Ο Ξενώνας είναι στελεχωμένος από εκπαιδευμένους και έμπειρους επαγγελματίες ψυχικής υγείας οι οποίοι στηρίζονται: α) στην οικονομική δυνατότητα του προγράμματος για την ανάπτυξη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. β) στην διοικητική εμπειρία και στην αμέριστη συμπαράσταση των στελεχών όλης της βαθμίδας της διοίκησης και των άλλων υπηρεσιών υγείας του ΕΣΥ. Η προσπάθεια όλων επικεντρώνεται στο να υλοποιήσουν ένα θεραπευτικό σχεδίασμά εξατομικευμένο και ρεαλιστικό για κάθε ένοικο του Ξενώνα, που θα στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του. Οι επιμέρους προσπάθειες και δραστηριότητες στοχεύουν: - στη συνεχή και σταθερή εφαρμογή προγραμμάτων που ωθούν τον ένοικο στην απόκτηση του μέγιστου δυνατού επιπέδου της λειτουργικότητας του και στη βελτίωση των κοινωνικών του δεξιοτήτων. - στη διασφάλιση της ποιότητας ζωής και της αυτόνομης διαβίωσης για τους ενοίκους. Επιπλέον οι στόχοι του Ξενώνα υλοποιούνται: α) με δράσεις που βοηθούν τους ενοίκους στη διεκδίκηση και άσκηση των νομικών, πολιτικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων, β) με προγράμματα ενθάρρυνσης της συμμετοχής των ενοίκων στα κοινά, γ) με την ενημέρωση για τις εξωϊδρυματικές μορφές φροντίδας των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους δ) με επαγγελματική κατάρτιση στη ζαχαροπλαστική Σημειωτέον ότι στον 1 όροφο του κτιρίου της Διοίκησης του ΨΝΠΟ στην Κατερίνη στεγάζεται το εργαστήριο Αρτοζαχαροπλαστικής. Καθημερινά κάποιοι ένοικοι του ξενώνα μεταβαίνουν εκεί και απασχολούνται για λίγες ώρες. Αντλούν μεγάλη ικανοποίηση παρασκευάζοντας αρτοσκευάσματα και ποικιλία από γλυκά. Η προσαρμογή των ενοίκων στο εργαστήριο Αρτοζαχαροπλαστικής έγινε σταδιακά, προσαρμόζοντας αρχικά τα ωράριά τους. Κατά τη διάρκεια της κατάρτισης επανεμφανίστηκαν οι παλιές τους ξεχασμένες δεξιότητες, ανεβάζοντας τη λειτουργικότητά τους σε υψηλά επίπεδα Γ. Αγγελίδης, «Αφιέρωμα στον μετασχηματισμό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολυμπου & στην ανάπτυξη Δικτύου Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Κοινότητα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ.28 75

75 Το προσωπικό του Ξενώνα αποτελείται από: Ιατρό Ψυχίατρο, Ψυχολόγο, Κοινωνική Λειτουργός, Νοσηλευτές, Βοηθητικό προσωπικό, Προσωπικό Εστίασης και Προσωπικό καθαριότητος. Στον πίνακα 6 φαίνεται αναλυτικά ο αριθμός του προσωπικού καθώς και το γενικό σύνολο του υπηρετούντος προσωπικού. Πίνακας 6, Στελέχωση Ξενώνα Διόνυσου ΞΕΝΩΝΑΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΤΉΛ ΑΝΕΠΤ. ΚΕΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ 12 0 Ιατροί Ψυχίατροι 1 Ψυχολόγος (μερ.απασχόλ.) 1 Κοιν.Λειτουργός(μερ.αττασχ,) 1 Ζαχαροπλάστης (εργαστήριο) 1 ΤΕ Νοσηλευτών/τριων 4 ΔΕ Αδελφών Νοσοκόμων 4 ΔΕ Βοηθ.Υγ. Προσωπικού 3 ΔΕ Επιμελ.Ασθενών 1 ΥΕ Π ροσωπ. Εστίασης 1 ΥΕ Π ροσωπ. Καθαριότητος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 18 Πηγή:Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Παρακάτω στον πίνακα 7 παρουσιάζονται κάποια χαρακτηριστικά των ενοίκων - ασθενών όπως ηλικία, φύλλο, γραμματικές γνώσεις κ.ά. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που νοσηλεύονται στον Ξενώνα είναι άνδρες, ηλικίας 50 έως 60 χρόνων. Οι περισσότεροι κατάγονται από τον Ν.Πιερίας, είναι άγαμοι με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και απασχολούνται στον Ξενώνα μέσα από το εργαστήριο αρτοζαχαροπλαστικής που υπάρχει. Η πλειοψηφία των ασθενών είναι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, άρα η καταγωγή τους προέρχεται από αγροτικές κυρίως περιοχές. Οι ασθενείς που εισάγονται στον Ξενώνα πάσχουν κυρίως από σχιζοφρενική διαταραχή. 76

76 ΦΥΛΛΟ ΗΛΙΚΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ (ΝΟΜΟΣ) ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ Ψ.Ν.Π.Ο. Πίνακας 7, Στοιχεία νοσηλευόμενων ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΆΝΔΡΕΣ 8 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1 ΔΗΜΟΤΙΚΟ 6 ΓΥΜΝΑΣΙΟ 1 ΛΥΚΕΙΟ 2 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟ 10 Ψ.Ν.Π.Ο. ΠΙΕΡΙΑΣ 6 ΛΑΡΙΣΑΣ 1 ΚΟΖΑΝΗΣ 1 ΑΛΛΟΥ ΝΟΜΟΥ 2 ΑΓΑΜΟΣ 7 ΧΗΡΟΣ 1 ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΣ 2 ΠΡΟΝΟΙΑ 1 ΙΚΑ 4 ΟΓΑ 5 Οργανικό Ψυχοσύνδρομο 1 Σχιζοφρενική διαταραχή 8 παρανοϊκού τύπου Σχιζοσυναισθηματική 1 διαταραχή 1-5 ΕΤΗ ΕΤΗ ΕΤΗ 1 20 ΕΤΗ ΚΑΙ ΑΝΩ ΕΤΗ 1 ΣΥΝΟΛΟ 10 Διαθέσιμες κλίνες 11 Κενές Κλίνες 1 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 77

77 5.5 ΞΕΝΩΝΑΣ «ΑΡΜΟΝΙΑ» Ο Ξενώνας «Αρμονία» είναι εγκατεστημένος στην οδό Γώγου Πετρίδη 2 σε ιδιόκτητο κτίριο του ΨΝΠΟ. Πρόκειται για μια διώροφη οικοδομή που αποτελείται από δυο οροφοδιαμερίσματα όπως ακόμη και ένα οικόπεδο ενός στρέμματος εντός του οποίου λειτουργεί εργαστήριο θερμοκηπίου, που αγοράστηκε στα πλαίσια του προγράμματος. Το κάθε διαμέρισμα έχει κουζίνα, σαλόνι, μπάνιο, \Λ/.0. και 3 υπνοδωμάτια, από δύο κρεβάτια το καθένα. Φιλοξενεί 12 ενήλικα άτομα με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη. Η επίπλωση και ο εξοπλισμός δίνουν την αίσθηση σπιτιού και όχι νοσοκομειακής μονάδας. Στο ισόγειο υπάρχουν δύο χώροι γραφείων για το προσωπικό. Ο Ξενώνας λειτουργεί από 26 Ιουνίου 2000 στο πλαίσιο του προγράμματος Α' φάση «Ψυχαργώς». Από τις αρχές του 2002 όλα τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από ιδίους πόρους (προϋπολογισμός του ΨΝΠΟ). Στόχοι της Ομάδας του προσωπικού είναι: 1. Φροντίδα του ατομικού τους χώρου. 2. Ανάπτυξη προγραμμάτων που παρέχουν δυνατότητες για εκπαίδευση, απασχόληση και εργασία στα άτομα αυτά. 3. Καθημερινή απασχόληση στο θερμοκήπιο που υπάρχει στον ευρύτερο χώρο του ξενώνα 4. Απασχόληση στην εργοθεραπεία και στο Κέντρο Ημερήσιων Δραστηριοτήτων. 5. Συμμετοχή ορισμένων ενοίκων στο χορευτικό συγκρότημα του ΨΝΠΟ καθώς και σε κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σήμερα οι ένοικοι έχουν εξελιχθεί σε σημαντικό βαθμό. Έχουν αναπτύξει ατομικές και κοινωνικές δεξιότητες. Στην πλειοψηφία τους έχουν βελτιώσει το επίπεδο αυτονομίας τους και έχουν κατακτήσει μια υψηλή ποιότητα ζωής. Στον Ξενώνα «Αρμονία» παρέχουν υπηρεσίες Ιατρός Ψυχίατρος, Ψυχολόγος, Γεωπόνος, Κοινωνικός Λειτουργός, Νοσηλευτές, Βοηθητικό προσωπικό και Προσωπικό Εστίασης. Στον πίνακα 8 παρουσιάζεται αναλυτικά ο αριθμός του προσωπικού στον Ξενώνα. 78

78 Πίνακας 8, Στελέχωση Ξενώνα Αρμονία ΞΕΝΩΝΑΣ ΑΡΜΟΝΙΑ ΤΗ Λ ΑΝΕΠΤ. ΚΛΙΝΕΣ ΚΕΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟ ΣΩ Π ΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ 12 0 Ιατροί Ψ υχίατροι 1 ιχο λόγος (μερικής απασχόλησ 1 ΠΕ Γεω πόνος 1 ΔΕ Φ υτικής παραγωγής 1 Κοινω νική Λειτουργός 1 ΤΕ Ν οσηλευτώ ν/τριω ν 3 ΔΕ Α δελφ ώ ν Νοσοκόμων 5 ΔΕ Βοπθ.Υγ.Προσω πικού 2 Υ Ε Βοηθ.Υγ.Π ροσω πικού 1 ΥΕ Προσωπ. Εστίασης 1 ΓΕΝ ΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 17 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ «ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ» Το εργαστήριο στον Ξενώνα «Αρμονία» άρχισε να λειτουργεί από την ημέρα που εγκαταστάθηκαν οι ένοικοι στον Ξενώνα. Το αντικείμενο του εργαστηρίου είναι το θερμοκήπιο 120 τετρ. μέτρων προστατευμένο και θερμαινόμενο και βρίσκεται δίπλα στον Ξενώνα. Μέσα στο θερμοκήπιο καλλιεργείται ντομάτα σ όλη τη διάρκεια του έτους. Έξω από το θερμοκήπιο και σ ένα χώρο ενός στρέμματος περίπου, γίνεται καλλιέργεια και άλλων κηπευτικών ειδών. Τους θερινούς μήνες καλλιεργείται ντομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, αγγουράκι κ.ά. και τους χειμερινούς σπανάκι, μαρούλι, λάχανο, κρεμμύδι κ.ά. Όταν άρχισε η παραγωγή, προσφέρθηκε μικρή ποσότητα προϊόντων για κατανάλωση και ζητήθηκε η γνώμη ατόμων, με τα οποία προϋπήρχε συνεργασία. Οι εντυπώσεις ήταν άριστες. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα υπήρξε ένας ικανοποιητικός βαθμός καταναλωτών. Τα χρήματα από τις πωλήσεις διανέμονται στους ενοίκους μηνιαίως, ανάλογα με την προσφορά τους. Επίσης χρησιμοποιούνται για ομαδικές εξόδους για την ψυχαγωγία των ενοίκων. Στόχοι του εργαστηρίου είναι να βρουν οι ένοικοι τις χαμένες ικανότητές τους, ν ανακαλύψουν δεξιότητες που είχαν, να δοκιμάσουν τις δυνατότητές τους, να ενεργοποιηθούν, να οργανώσουν το χρόνο τους σ ένα περιβάλλον πραγματικής εργασίας. Επιθυμητό θα ήταν να μπορέσουμε να απομονώσουμε τις ικανότητες κάποιων καταρτιζόμενων σε συγκεκριμένες εργασίες, που θα τους βοηθήσουν ν απορροφηθούν στην ελεύθερη αγορά. 79

79 Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που νοσηλεύονται στον Ξενώνα Αρμονία είναι άνδρες,οι περισσότεροι ασθενείς είναι άγαμοι με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης που απασχολούνται στο θερμοκήπιο του ξενώνα και είναι ασφαλισμένοι στο ταμείο πρόνοιας. Οι ασθενείς που εισάγονται στην Ξενώνα Αρμονία πάσχουν κυρίως από ψυχωτικό σύνδρομο ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ασθενών πάσχει από άλλες ψυχικές ασθένειες. Πίνακας 9, Στοιχεία νοσηλευόμενων ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΝΔΡΕΣ 6 ΦΥΛΛΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 2 ΗΛΙΚΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ (ΝΟΜΟΣ) ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ Ψ.Ν.Π.Ο ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1 ΔΗΜΟΤΙΚΟ 4 ΛΥΚΕΙΟ 3 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ 8 ΣΤΟ ΨΝΠΟ ΠΙΕΡΙΑΣ 3 ΛΑΡΙΣΑΣ 2 ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 1 ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 1 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 1 ΑΓΑΜΟΙ 5 ΧΗΡΟΣ 2 ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΙ 1 ΠΡΟΝΟΙΑ 6 ΟΓΑ 2 ΨΥΧΩΣΙΚΗ 3 ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ 2 ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ 1 ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΕΤΗ ΕΤΗ ΕΤΗ 4 20 ΕΤΗ ΚΑΙ ΑΝΩ ΕΤΗ 1 ΣΥΝΟΛΟ 8 Διαθέσιμες κλίνες 12 Κενές Κλίνες 4 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 80

80 5.6 ΞΕΝΩΝΑΣ «ΠΟΛΥΜΝΙΑ» Ο Ξενώνας «Πολύμνια» στεγάζεται στην Ολυμπιακή Ακτή του Δήμου Κατερίνης, σε ενοικιαζόμενο κτίριο στα πλαίσια του προγράμματος Β φάση «Ψυχαργώς», του οποίου η χρηματοδότηση έληξε στις Ο Ξενώνας «Πολύμνια"» του ΨΝΠΟ αποτελεί εξωνοσοκομειακή μονάδα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης με υψηλού βαθμού υποστήριξη και φιλοξενεί ενήλικα άτομα με ψυχοκοινωνικές διαταραχές για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη με σκοπό την διασφάλιση της παραμονής τους στην κοινότητα και τη συνέχιση των σχέσεων τους με τη ζωή και τη δράση της τοπικής κοινωνίας Λειτουργικά εντάσσεται στο ΚΨΥ Κατερίνης. Η λειτουργία του Ξενώνα είναι ανοιχτή στην κοινωνία και προσομοιάζει με οικογενειακό περιβάλλον. Είναι σημαντικό να αγκαλιάσουμε αυτούς τους ανθρώπους, να τους απλώσουμε το χέρι και να βαδίσουμε μαζί. Είναι απαραίτητο να το κάνουμε, αρκεί να σκεφτούμε πως όλοι μας σε κάποια στιγμή της ζωής μας χρειαστήκαμε στήριξη και κατανόηση. Στόχοι του Ξενώνα Πολύμνια : 1. Βελτίωση και ανάπτυξη των κοινών δεξιοτήτων των ενοίκων. 2. Διαρκής βελτίωση της λειτουργικότητας και ελαχιστοποίηση των ανικανοτήτων και μειονεξιών τους. 3. Ανάπτυξη του επιπέδου ανεξαρτησίας και ενθάρρυνση στη συμμετοχή τους στην κοινότητα. 4. Διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας και της αυτόνομης διαβίωσης των ενοίκων στην κοινότητα. 5. Μείωση του στίγματος και των διακρίσεων. 6. Υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων. 7. Διασφάλιση της ποιότητας φροντίδας για τους ενοίκους. Κοινή προσπάθεια τόσο του προσωπικού όσο και των ενοίκων είναι η εκπαίδευση με την κοινότητα καθώς και ο επαναπροσδιορισμός όλων εκείνων των χαρακτηριστικών που θα τις ολοκληρώσουν σαν προσωπικότητες και θα τους επιτρέψουν να δράσουν αυτόνομα και σε αρμονία με το κοινωνικό σύνολο. Η ομαλή συμβίωση των ενοίκων με την κοινότητα είναι ο μόνος δρόμος για να νοιώσουν άνθρωποι που αξίζουν και να αναπτύξουν τις συμπεριφορές εκείνες που θα βοηθήσουν όλους μας να συνυπάρξουμε δημιουργικά χωρίς φόβους και προκαταλήψεις.32 Στον Ξενώνα φιλοξενούνται δέκα (10) ένοικοι ενώ το που απασχολείται είναι: Ιατρός Ψυχίατρος, Ψυχολόγος, Κοινωνικός Λειτουργός, Νοσηλευτές, 32 Γ. Αγγελίδης, «Αφιέρωμα στον μετασχηματισμό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου & στην ανάπτυξη Δικτύου Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Κοινότητα», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ.17 81

81 Βοηθητικό προσωπικό, Προσωπικό καθαριότητος και Προσωπικό εστίασης. Στον πίνακα 10 παρουσιάζεται αναλυτικά το προσωπικό του Ξενώνα καθώς και το γενικό σύνολο. Πίνακας 10, Στελέχωση Ξενώνα Πολύμνια ΞΕΝΩΝΑΣ ΠΟΛΥΜΝΙΑ ΤΗΛ ΑΝΕΠΤ. ΚΕΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ 12 0 Ιατροί Ψυχίατροι 1 Ψυχολόγος (μερικής απασχόλησης) 1 Κοινών. Λειτουργός (μερ.απασχ.) 1 ΤΕ Νοσηλυτών/τριων 4 ΔΕ Αδελφών Νοσοκόμων 6 ΔΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 2 ΥΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 2 ΥΕ Προσωπ. Καθαριότητος 1 ΥΕ Προσωπ. Εστίασης 1 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 19 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο νκνπο 5.7 ΞΕΝΩΝΑΣ «ΕΡΑΤΩ» Ο Ξενώνας είναι εγκατεστημένος στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κορινού του Δήμου Κορινού του Ν. Πιερίας, λειτουργεί από σε ενοικιαζόμενο κτίριο στα πλαίσια του προγράμματος Β φάση «Ψυχαργώς». Η χρηματοδότηση του έληξε στις και όλα τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από ιδίους πόρους (προϋπολογισμός του ΨΝΠΟ). Είναι ένα κτίριο κατάλληλα διαμορφωμένο που δίνει στους ενοίκους την αίσθηση οικογενειακής θαλπωρής, αποτελούμενο από δυο διαμερίσματα με άνετους χώρους, καθιστικό, τραπεζαρία, κουζίνα, δίκλινα δωμάτια, κοινόχρηστους χώρους και χώρο απασχόλησης-εργοθεραπείας των ενοίκων. Ο Ξενώνας Ερατώ είναι μια από τις κοινοτικές ψυχιατρικές δομές που ήταν στόχος του ΨΝΠΟ να δημιουργηθούν πριν το κλείσιμο του Ψυχιατρείου με βασικό στόχο την κοινωνική επανένταξη των χρόνιων ψυχωτικών ασθενών, δια μέσου της θεραπείας, της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κοινωνικής συμπεριφοράς. Οι ένοικοι είναι πρώην χρόνιοι ασθενείς του ΨΝΠΟ που λόγω της αρρώστιας τους και της μακροχρόνιας νοσηλείας στα Ψυχιατρικά Άσυλα έχουν αποκοπεί και περιθωριοποιηθεί από την κοινότητα. Η διαμονή τους εκεί δεν έχει μόνιμο χαρακτήρα αλλά είναι μέρος μιας μεταβατικής διαδικασίας από το Άσυλο στην Κοινότητα, που στοχεύει σε μια πιο αυτόνομη μορφή διαβίωσης, μέσα στον ξενώνα αναπτύσσουν δραστηριότητες αυτονομίας με τη συμμετοχή τους στο καθημερινό πρόγραμμα λειτουργίας του Ξενώνα. 82

82 Σήμερα η δύναμη των ενοίκων του Ξενώνα είναι δέκα (10) ατόμων από τους οποίους οι τέσσερις είναι γυναίκες και οι έξι άνδρες, ηλικίας ετών, ενώ έχουν αναπτυχθεί στον 2 όροφο επιπλέον 8 κρεβάτια βραχείας νοσηλείας ως μεταβατικό στάδιο του τμήματος Οξέων περιστατικών, λόγω μη επάρκειας των ανεπτυγμένων κλινών στην κλινική των Οξέων περιστατικών.33 Οι ένοικοι αντιμετωπίζονται εξατομικευμένα από όλο το θεραπευτικό προσωπικό και διαφοροποιείται το πρόγραμμά τους (ομαδικό και ατομικό) ως προς τους θεραπευτικούς στόχους. Οι θεραπευτικοί στόχοι σχετίζονται με: Την ενίσχυση των δραστηριοτήτων ανεξάρτητης διαβίωσης. Την ενίσχυση ομαδικού πνεύματος. Την αξιόλογη ποιότητα ζωής. Την καλλιέργεια αυτοεκτίμησης, υπευθυνότητας και αυτοσεβασμού. Τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Τη διαχείριση μηνιαίου εισοδήματος. Το προσωπικό που εργάζεται στον Ξενώνα αποτελεί την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα (ΠΘΟ), η σύνθεση της οποίας είναι: 1. Γιατρός, Ψυχίατρος. 2. Νοσηλευτικό προσωπικό. 3. Κοινωνική Λειτουργός. 4. Μάγειρας. 5. Βοηθητικό προσωπικό. Η ΠΘΟ παίρνει μέρος σε εσωτερικά προγράμματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης - κατάρτισης. Συντάσσει ένα Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα (ΑΘΠ) για κάθε ένοικο με σκοπό την αποκατάσταση ψυχικών, λειτουργικών και κοινωνικών δεξιοτήτων του ενοίκου. Στο ΑΘΠ περιλαμβάνεται ο σχεδιασμός της φροντίδας της σωματικής και ψυχικής υγείας των ενοίκων, των θεραπειών τους, της συμμετοχής σε οργανωμένες δραστηριότητες στον Ξενώνα και στην Κοινότητα, της ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων, της οργάνωσης της απασχόλησης και της ψυχαγωγίας, της επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης του ενοίκου με τον συντονισμό, οργάνωση, καθοδήγηση, παρακολούθηση, εκτίμηση, αξιολόγηση όλης της ΠΘΟ με τις τακτές [προγραμματισμένες συναντήσεις που συντονίζει ο Επιστημονικά Υπεύθυνος του Ξενώνα. Στον πίνακα 11 φαίνεται αναλυτικά το προσωπικό που εργάζεται στον Ξενώνα. 33 Τ. Ζησκάτας, «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Πιερίας», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 125, Κατερίνη, Ιούλιος 2001,σ

83 Π ίνακας 11, Στελέχωση Ξενώνα Ερατώ ΑΝΕΠΤ. ΚΕΝΕΣ ΞΕΝΩΝΑΣ ΕΡΑΤΩ ΚΛΙΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ 18 0 Ιατροί Ψυχίατροι 1 Ψυχολόγος 1 Κοινών. Λειτουργός 1 ΤΕ Νοσηλευτών/τριων 5 ΔΕ Αδελφών Νοσοκόμων 4 ΔΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 2 ΥΕ Προσωπ.Καθαριότητος 1 ΥΕ Προσωπ.Εστίασης 1 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 16 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο νρνπο 5.8 ΞΕΝΩΝΑΣ «ΘΑΛΕΙΑ» Ο Ξενώνας είναι εγκατεστημένος στο Δημοτικό Διαμέρισμα Νέου Κεραμιδιού του Δήμου Κατερίνης, σε ενοικιαζόμενο κτίριο στα πλαίσια του προγράμματος Β φάση «Ψυχαργώς» και η λειτουργία του άρχισε στις όπου εγκαταστάθηκαν στον Ξενώνα και οι τελευταίοι ασθενείς του Ασύλου της Πέτρας. Ολοκληρώθηκε έτσι, ο μετασχηματισμός του ψυχιατρικού Ασύλου σε ένα δίκτυο με σύγχρονες δομές που προσφέρουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας ψυχικής υγείας στην Κοινότητα. Η χρηματοδότηση του έληξε στις και όλα τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται από ιδίους πόρους. Παρέχει υψηλού βαθμού προστασία σε δέκα (10) ενήλικα άτομα με ψυχοκοινωνικά και κινητικά προβλήματα. Πριν την έναρξη της λειτουργίας του, έγινε η προετοιμασία των ασθενών και του προσωπικού που στελεχώνει την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα με συναντήσεις μεταξύ τους, ώστε η προσαρμογή στο καινούριο περιβάλλον να γίνει ομαλά. Στον Ξενώνα επιλέχθηκε και δόθηκε η ονομασία «Θάλεια» προς τιμή της Πιερίδας Μούσας, προστάτιδας του Θεάτρου και της Κωμωδίας. Η έκφραση συναισθημάτων μέσα από την κωμωδία και το θέατρο γενικότερα επιδρά θεραπευτικά στους ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές. Η ΠΘΟ ανέλαβε να υλοποιήσει το πρόγραμμα του Ξενώνα γεμάτη αισιοδοξία. Σκοπός και μέριμνα της ΠΘΟ είναι να κατευθύνει τους ενοίκους ώστε να εγκαταλείψουν την ασυλική συμπεριφορά της Απομόνωσης και να ενταχθούν στην πλατιά κοινωνική ομάδα όπου φυσιολογικά ανήκουν. Βοηθά να επανακτήσουν τις χαμένες ατομικές, κοινωνικές και επαγγελματικές 84

84 δεξιότητες, να διευρύνουν τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησή τους, ώστε να ανοίξουν τα φτερά τους στην ενεργό δράση και συμμετοχή σ' όλα τα κοινωνικά δρώμενα, ισότιμα και με ίσες ευκαιρίες. Προσπαθεί να προσδώσει ότι αξίζει στα άτομα, δηλαδή αγάπη, κατανόηση, βοήθεια ώστε να ανακτήσουν κάποιες χαμένες ικανότητες και δεξιότητες και να γίνουν παράλληλα χρήσιμα ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Την πίστη αυτή των μελών του προσωπικού ενίσχυσε σε μεγάλο βαθμό η επίσκεψη τους σε αντίστοιχες Υπηρεσίες του εξωτερικού. Τα μέλη της ΠΘΟ πείσθηκαν ότι υπάρχει θεραπεία, κοινωνική επανένταξη και επαγγελματική αποκατάσταση σε άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Το προσωπικό αυτού του Ξενώνα αποτελείται από Ιατρό Ψυχίατρο, Ψυχολόγο, Κοινωνικό Λειτουργό, Νοσηλευτές, Βοηθητικό προσωπικό, Μαγείρους και Προσωπικό καθαριότητος. Παρακάτω στον πίνακα 12 αναφέρονται ο συνολικός αριθμός των κλινών και αριθμός του προσωπικού κατά κλάδο. Πίνακας 12, Στελεχωση Ξενώνα Θάλεια ΞΕΝΩΝΑΣ ΘΑΛΕΙΑ ΑΝΕΠΤ. ΚΛΙΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ ΣΥΝΟΛΟ Ιατροί Ψυχολόγοι 1 Ψυχολόγος 1 Κοιν.Λειτουργός 1 ΤΕ Νοσηλευτών/τριων 4 ΔΕ Αδελφών Νοσοκόμων 4 ΔΕ Βοηθ.Υγ.Προσωπικού 2 ΔΕ Μαγείρων 1 ΥΈ Προσωπ.Καθαριότητος 1 ΥΕ Προσωπ.Εστίασης 1 ΥΕ Βοηθ.Υγ.Πρπσωπικού 4 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 20 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ ΚΕΝΕΣ ΚΛΙΝΕΣ 12 0 Οι προαναφερόμενοι Ξενώνες του ΨΝΠΟ αποτελούν εξωνοσοκομειακές μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και έχουν χαρακτήρα θεραπευτικό κι υποστηρικτικό. Σκοπό έχουν την διασφάλιση της παραμονής των φιλοξενούμενων ατόμων στην κοινότητα και την επανένταξη τους στη ζωή και δράση της τοπικής κοινωνίας. Από την ανωτέρω σύντομη περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης εύκολα διαπιστώνεται, πως όλες οι δομές αναπτύσσουν μεγαλύτερο αριθμό κλινών από τις προβλεπόμενες διότι υπάρχει αδυναμία κάλυψης της ζήτησης από τις υπάρχουσες δομές. Τα λειτουργικά έξοδα των επιπλέον κλινών επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του ΨΝΠΟ 85

85 5.9 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Τα Προστατευμένα Διαμερίσματα (ΠΔ) του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμττου ιδρύθηκαν και λειτουργούν με βάση τον κανονισμό 815/84 της ΕΟΚ, για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα. Το πρώτο Προστατευμένο Διαμέρισμα με έδρα στα Καταφιώτικα στην πόλη της Κατερίνης ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του Εγκαταστάθηκαν τότε, σε ενοικιαζόμενο κτίριο στην Κατερίνη, άνδρες που νοσηλεύονταν για πολλά χρόνια στο ΨΝΠΟ. Πέντε χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 1995, ιδρύθηκε και δεύτερο Π.Δ. πάλι στα Καταφιώτικα ενώ το Νοέμβριο του 2002 άρχισαν να λειτουργούν άλλα τρία στο κέντρο της πόλης. Σήμερα λειτουργούν συνολικά πέντε Π.Δ. σε ιδιόκτητους χώρους του ΨΝΠΟ. Τα δύο στην περιοχή Καταφιώτικα έχουν δυναμικότητα 10 κλινών και τα άλλα τρία στο κέντρο της πόλης, με τις ονομασίες: «Ευτέρπη», «Κλειώ» και «Καλλιόπη», με την ίδια επίσης δυναμικότητα (10 κλίνες). Κατά καιρούς, ένοικοι εργάστηκαν σε διάφορα προστατευμένα εργαστήρια, όπως ραφείο, ξυλουργείο, κηροπλαστείο, συνεργείο καθαριότητας, Διοικητικές Υπηρεσίες, κυλικείο ΨΝΠΟ Σήμερα ένοικοι των Π.Δ. απασχολούνται σε επιμέρους εργασίες του ΨΝΠΟ, σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και σε προγράμματα ευαισθητοποίησης της κοινότητας και έκφρασης της δημιουργικής τους σκέψης. Τα Προστατευμένα Διαμερίσματα επιβλέπονται από τις Πολυκλαδικές Θεραπευτικές Ομάδες (ΠΘΟ), βασικές αρχές των οποίων είναι: Η αμοιβαία και ισότιμη συνεργασία, με σκοπό τη συμβολή της κάθε ειδικότητας στη σύνθεση του πολύπλευρου έργου της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Η υποβολή προτάσεων αναφορικά με την συμμετοχή των ενοίκων σε προστατευμένα εργαστήρια (αρτοζαχαροπλαστική) σε καλλιέργειες κηπευτικών προϊόντων (εργαστήριο θερμοκηπίου) και στα κοινά (διάφορες οργανώσεις τοπικών φορέων: Δήμοι, Νομαρχία) και σε δραστηριότητες Εθελοντικών Οργανώσεων (π.χ. πρόγραμμα δενδροφύτευσης, καθαριότητας ακτών κ.λπ.) και η χάραξη της υλοποίησής τους. Η διατήρηση της επαφής των ενοίκων με το οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον (συγγενείς, φίλους). Η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης και συμβουλευτικής στα προβλήματα καθημερινής ζωής των ενοίκων και των οικογενειών τους. Βασική αρχή της λειτουργίας της ΠΘΟ είναι η αμοιβαία, ισότιμη συνεργασία, με σκοπό τη συμβολή της κάθε ειδικότητας στη σύνθεση του πολύπλευρου έργου της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Έτσι προκύπτουν προτάσεις και χαράσσεται η υλοποίησή τους μεθοδευμένα από όλα τα μέλη της ομάδας. Αυτές οι προτάσεις αφορούν σε συμμετοχή των ενοίκων σε Προστατευμένα εργαστήρια 86

86 (Αρτοζαχαροπλαστική), καθώς και σε καλλιέργειες αγροτικών προϊόντων (Εργαστήριο Θερμοκηπίου). Ακόμη αφορούν συμμετοχές των ενοίκων στα κοινά (διάφορες διοργανώσεις τοπικών Φορέων: Δήμοι, Νομαρχία κ.λ.π.) και σε δραστηριότητες Εθελοντικών Οργανώσεων (π.χ. Πρόγραμμα δενδροφύτευσης, καθαριότητας ακτών κ.λπ.) Η μορφή της επίβλεψης των ενοίκων από τη ΠΘΟ είναι χαλαρή, δίνοντας τους πρωτοβουλίες, αφού απώτερος στόχος είναι να επιτύχει το μεγαλύτερο δυνατόν επίπεδο αυτονομίας και υψηλότερο επίπεδο ζωής. Η ψυχοκοινωνική φροντίδα που παρέχεται στα άτομα, που διαμένουν στα Π.Δ. έχει σκοπό την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανεξαρτησίας, αυτονομίας και αποτελεσματικότητας τους, ώστε να λειτουργήσουν στην κοινότητα με επιτυχία και στόχο την πλήρη αυτόνομη διαβίωση. Κάθε μέλος της ΠΘΟ κατέχει το δικό του επαγγελματικό ρόλο. Τα μέλη πραγματοποιούν 'Κλινική' συνάντηση σε καθορισμένη ώρα, στα πλαίσια του εβδομαδιαίου προγράμματος των Διαμερισμάτων με τη μορφή ομάδας προσωπικού, προκειμένου να συζητηθούν και να αναλυθούν κλινικά δεδομένα της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και της γενικής εξέλιξης κάθε ενοίκου ατομικά. Ακόμη τα μέλη της ΠΘΟ συναντώνται με τους ενοίκους - ομαδικά και ατομικά - ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν, προκειμένου να διεκπεραιώσουν υποθέσεις ή να παρέμβουν με τη συμβολή τους όταν προκύπτουν θέματα διαφόρων φύσεων, στους ενοίκους. Κάθε φορά σημειώνονται τα πρακτικά των συναντήσεων και τίθενται τα θέματα της επόμενης συνάντησης, προκειμένου να τα επεξεργασθεί κάθε μέλος ξεχωριστά και ύστερα όλοι μαζί ομαδικά. Κύριο μέλημα όλων των μελών είναι ο καθορισμός και η επίτευξη διαφορετικών κάθε φορά στόχων.34 Την ΠΘΟ απαρτίζουν: ένας (1) Ιατρός, ένας (1) Επισκέπτης Υγείας, ένας (1) Ψυχολόγος, μία (1) Νοσηλεύτρια, πέντε (5) άτομα Νοσηλευτικό - Βοηθητικό προσωπικό. 34 Τ. Ζησκάτας, «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Πιερίας», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 125, Κατερίνη, Ιούλιος 2001,σ.35 87

87 Πίνακας 13, Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας ΚΛΑΔΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΕ ΙΑΤΡΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ 1 ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ 1 ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΕΕΣ 1 ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ 1 ΕΡΓΟΘΕΡ ΑΠΕΥΤΡΙΑ 1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ 1 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ 1 ΔΕ ΒΟΗΘΟΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ 2 ΣΥΝΟΛΟ 9 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Οι συνηθέστερες διαγνωστικές κατηγορίες και τα δημογραφικά στοιχεία των ενοίκων ενός των πέντε Προστατευμένων Διαμερισμάτων φαίνονται στον πίνακα παρακάτω. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών κατέχουν οι άνδρες, ηλικίας από 40 έως 60 χρόνων ενώ το μορφωτικό τους επίπεδο είναι χαμηλό. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ασφαλισμένοι στο ταμείο της Πρόνοιας, είναι άγαμοι και κατάγονται κυρίως από τους Ν.Τρικάλων και Ν.Καρδίτσας. Οι ένοικοι των Προστατευμένων Διαμερισμάτων συμμετέχουν στο Αρτοζαχαροπλαστείο και σε καλλιέργειες αγροτικών προϊόντων (θερμοκήπιο Ξενώνα Αρμονία). Η διάγνωση της ασθένειας των περισσότερων ασθενών είναι ψυχωτικό σύνδρομο ενώ οι υπόλοιποι ασθενείς πάσχουν είτε από σχιζοφρένεια είτε από νοητική καθυστέρηση όπως φαίνεται στον πίνακα

88 ΦΥΛΛΟ ΗΛΙΚΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ (ΝΟΜΟΣ) ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ Ψ.Ν.Π.Ο. Πίνακας 14, Στοιχεία νοσηλευόμενων ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΝΔΡΕΣ 7 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΙ 2 ΔΗΜΟΤΙΚΟ 8 ΓΥΜΝΑΣΙΟ 1 ΛΥΚΕΙΟ 1 ΑΝΕΡΓΟΙ 9 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ 3 ΣΤΟ Ψ.Ν.Π.Ο. ΛΑΡΙΣΑΣ 1 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 3 ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 3 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 1 ΑΛΛΟΥ ΝΟΜΟΥ 4 ΕΓΓΑΜΟΙ 3 ΑΓΑΜΟΙ 8 ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΣ 1 ΠΡΟΝΟΙΑ 6 ΙΚΑ 1 ΟΓΑ 5 ΨΥΧΩΣΙΚΗ 8 ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ 1 ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ 2 ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΕΤΗ ΕΤΗ ΕΤΗ ΕΤΗ 1 20 ΕΤΗ ΚΑΙ ΑΝΩ 4 ΕΤΗ ΣΥΝΟΛΟ 12 Διαθέσιμες κλίνες 20 Κενές Κλίνες 8 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 89

89 6. ΑΛΛΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 6.1 ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Με βάση τον υπάρχοντα προγραμματισμό του Υπουργείου Υγείας της ΕΓ ΔΥΠΕ Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και με τις ισχύουσες υπουργικές αποφάσεις, επήλθε συρρίκνωση του ΨΝΠΟ και ο μετασχηματισμός του σε ένα Δίκτυο Κοινοτικών Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Πιερία. Έτσι, όλα τα άτομα που προηγούμενα νοσηλευόταν σ'αυτό, χρειάστηκε να μετακινηθούν και να ενταχθούν σε Δομές Προστατευμένης Στέγασης (ξενώνες, οικοτροφεία, προστατευμένα διαμερίσματα) στην Κοινότητα. Το Κέντρο Ημερήσιων Δραστηριοτήτων (ΚΗΔ) του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου, «Οι 4 εποχές» όπως ονομάζεται, αποτελεί Μονάδα Ψυχικής Υγείας που υπάγεται στο ΨΝΠΟ Β ΔΥΠΕ Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με το νόμο 2716/99 το ΚΗΔ αποτελεί κέντρο εξειδικευμένης περίθαλψης και λειτουργεί για άτομα με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές, καθώς και για άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, που ζουν στην Πιερία. Τις δραστηριότητές του τις παρακολουθούν άτομα από όλο το Δίκτυο Υπηρεσιών του ΨΝΠΟ (Προστατευμένα Διαμερίσματα, Ξενώνες, Οικοτροφεία, αλλά και από άλλους φορείς, όπως Εξωτερικά Ιατρεία ΨΝΠΟ, Κέντρο Ψυχικής Υγείας κ.λπ.). Συγκεκριμένα το ΚΗΔ καλύπτει την ανάγκη δημιουργίας και λειτουργίας ενός Κέντρου Ημέρας στην Κατερίνη, σε σχετικά κεντρική περιοχή, εύκολα προσβάσιμη από μέσα μαζικής μεταφοράς. Το Κέντρο Ημέρας είναι απαραίτητο για την ημερησία φροντίδα χρόνιων ψυχικά ασθενών που έχουν εξέλθει από το ΨΝΠΟ στο οποίο νοσηλεύθηκαν από χρόνιο ή οξύ ψυχιατρικό πρόβλημα και ζουν πλέον στην κοινότητα σε Δήμους της Πιερίας.35 Το ημερήσιο πρόγραμμα περιλαμβάνει τις ακόλουθες δραστηριότητες: συζήτηση με καφέ, επιτραπέζια ομαδικά παιχνίδια, εορταστικές εκδηλώσεις, σχολιασμός εφημερίδας, εκμάθηση ζαχαροπλαστικής, παρακολούθηση - σχολιασμό Τ\/ κ.ά. Παραπομπές στο ΚΗΔ γίνονται από: Αυτοπομπές Το Ψ.Ν.Π.Ο. (από ολόκληρο το δίκτυο υπηρεσιών του όπως Ξενώνες, Ι.Καραθάνα, 2005,σ.15. «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις εκπαιδευτών, Κατερίνη 90

90 Προστατευμένα Διαμερίσματα, Οικοτροφεία, Εξ.Ιατρεία) Τις Υπηρεσίες και Φορείς Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας του Νομού Πιερίας. Κοινωνικές υπηρεσίες Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους και Κατερίνης Συλλόγους εθελοντών Ιδιώτες, κατοίκους της περιοχής. Κύριος και βασικός στόχος της λειτουργίας του Κέντρου Ημέρας είναι η κατά το δυνατόν επαρκής για κάθε άτομο - μέλος του ΚΗ ψυχοκοινωνική επανένταξη στην κοινότητα και λειτουργική αυτονόμησή του. Τα εφαρμοζόμενα προγράμματα ψυχοκοινωνικής στήριξης, αυτών των ατόμων στο Κέντρο Ημέρας θα συμβάλλουν στην: Μείωση των συμπτωμάτων εκδήλωσης της ψυχικής ασθένειας και της περιθωριοποίησης τους. Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και εμπιστοσύνης του ατόμου στον εαυτό του. Ανάπτυξη των κοινωνικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτοεξυπηρέτησης. Οι ενδιάμεσοι στόχοι που θα βοηθήσουν ώστε να επιτευχθεί ο βασικός αυτός στόχος είναι: Η ενδυνάμωση των ατομικών ικανοτήτων του ατόμου, καθώς και η βελτίωση των ελλειμματικών δεξιοτήτων του. Η ενθάρρυνση και η ενίσχυση αλλαγών στις συμπεριφορές και στις συνήθειες που έχουν αποδειχθεί δυσλειτουργικές για το ίδιο το άτομο. Η συνεργασία με τους θεραπευτές των ατόμων και το τοπικό ή ευρύτερο δίκτυο υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η υποβοήθηση της ακολουθούμενης θεραπευτικής αγωγής και η συνεργασία με εργασιακές δομές της Κοινότητας. Η συνεργασία με την οικογένεια, το συγγενικό περιβάλλον, τους τοπικούς φορείς (Δήμοι, Πολιτιστικοί και Κοινωνικοί φορείς). Η ανάπτυξη Εκπαιδευτικών - Κοινωνικών δραστηριοτήτων, όπως: α. Τμήματα εργοθεραπείας β. Θεατρική ομάδα από ενοίκους των δομών του ΨΝΠΟ. γ. Έκθεση ζωγραφικής ενοίκων των δομών του ΨΝΠΟ. Εντούτοις το ΚΗΔ αντιμετωπίζει διάφορα λειτουργικά προβλήματα όπως ότι δεν υπάρχει αύλιος χώρος, όπου τα μέλη του ΚΗΔ να μπορούν να κινούνται ελεύθερα, ο εξαερισμός του χώρου δεν είναι απόλυτα ανεπαρκής, ενώ λόγω της μεγάλης κίνησης των αυτοκινήτων στο δρόμο είναι κάποιες φορές επικίνδυνη η διέλευση των μελών του ΚΗΔ επειδή δεν υπάρχει χώρος στάθμευσης μπροστά στο ΚΗΔ 91

91 Η παροχή υπηρεσιών είναι Δωρεάν. Το Κέντρο Ημέρας στελεχώνεται σήμερα από: 1 Ψυχίατρο, 1 Εργοθεραπευτή, 1 Κοινωνικό Λειτουργό, 1 Γυμναστή με μερική απασχόληση, 2 Νοσηλεύτριες ΤΕ, 2 Νοσηλεύτριες ΔΕ, 1 Βοηθητικό προσωπικό ΥΕ με πλήρη απασχόληση, καθώς και εθελοντές από την Κατερίνη και άλλες περιοχές της Πιερίας. Βεβαίως από την μέχρι τώρα πορεία λειτουργίας του Κέντρου Ημέρας διαπιστώνεται ότι, τα μέλη του είναι αρκετά ικανοποιημένα, από τη συμμετοχή τους σε διάφορες δραστηριότητες, αφού το ΚΗ αποτελεί γι αυτούς έναν αγαπητό χώρο ψυχαγωγίας και επικοινωνίας. 6.2 ΚΤΙΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Το κτίριο της Διοίκησης έχει τα γραφεία του στην Κατερίνη, σε ιδιόκτητο κτίριο, στην οδό 25ης Μαρτίου 102, το οποίο αγοράσθηκε στα πλαίσια του προγράμματος «Ψυχαργώς» και εγκαινιάστηκε στις Ο Διοικητής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου έχει τη γενική και ειδική ευθύνη διοίκησης και λειτουργίας του νοσοκομείου και προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του. Το κτίριο διαθέτει 3 ορόφους όπου στεγάζονται: Ισόνειο: Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης 1ος όροφος: Οικονομικές Υπηρεσίες, Γραφείο Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. 2ος όοοφοο: Διοικητικός Δ/ντής, Γραμματεία, Γραφείο προσωπικού, Τεχνική Υπηρεσία, Τμήμα Πληροφορικής. 3ος όροφος: Γραφείο Διοικητή, Γραφείο Επικοινωνίας με τον Πολίτη, Γραφείο δικαιωμάτων ασθενών και Γραφείο Διευθύντριας Νοσηλευτικής Υπηρεσίας. Η Διοικητική Υπηρεσία αποτελεί Διεύθυνση του ΨΝΠΟ με υποδιευθύνσεις Διοικητικού και Οικονομικού. Η Υποδιεύθυνση Διοικητικού διαρθρώνεται στα τμήματα: Προσωπικού, 92

92 Γραμματείας, Κίνησης Ασθενών, Γραμματείας Εξωτερικών Ιατρείων, Κοινωνικής Υπηρεσίας και Παραϊατρικών Επαγγελμάτων, ενώ η Υποδιεύθυνση Οικονομικού στα τμήματα: Οικονομικού, Πληροφορικής Οργάνωσης και Διατροφής. Στη Διοικητική Υπηρεσία ανήκουν και δύο αυτοτελή γραφεία: Επιστασίας και Ιματισμού. Ο συντονισμός των λειτουργιών, οικονομικών και διοικητικών, γίνεται από τον Διοικητικό Διευθυντή. Οι δύο υποδιευθύνσεις έχουν συναλλαγές με τους πολίτες και υποστηρίζουν την Ιατρική και Νοσηλευτική Υπηρεσία για την εύρυθμη εκτέλεση των καθηκόντων που αφορά την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στον πληθυσμό της Πιερίας και στους Νομούς ευθύνης του ΨΝΠΟ. Οι προαναφερόμενες Εξωνοσοκομειακές Δομές - Κοινοτικές Δομές Στέγασης δημιουργήθηκαν για την μετάβαση από το Ψυχιατρείο - Άσυλο σε δίκτυο δομών για την ομαλή επανένταξη των ψυχικά ασθενών στην κοινωνία. 6.3 ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) Κατερίνης είναι αποκεντρωμένη μονάδα παροχής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας της Β' Διοίκησης Υγειονομικής Περιφέρειας (Β'ΔΥΠΕ) Κεντρικής Μακεδονίας που λειτουργεί στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Διοικητικά υπάγεται στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου. Λειτουργεί Τμήμα Ενηλίκων και Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα. Τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας συνιστώνται με κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτίριο, επί της οδού Βυζαντίου 2 στην Κατερίνη, το οποίο αγοράσθηκε στα πλαίσια του κανονισμού 815/84 και του προγράμματος «Ψυχαργώς» και εγκαινιάστηκε στις Παρέχει υπηρεσίες για όλες τις ηλικίες. Το ΚΨΥ Κατερίνης εφαρμόζει θεραπευτικά προγράμματα σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες που πάσχουν από ψυχικές αρρώστιες ή παρουσιάζουν ψυχοκοινωνικά προβλήματα. 93

93 Στόχος Λειτουργίας Στόχος λειτουργίας του ΚΨΥ είναι η κάλυψη των ψυχοκοινωνικών αναγκών, η προαγωγή της ψυχικής υγείας των κατοίκων της Πιερίας (120 χιλιάδες άτομα - τομεοποιημένη παροχή υπηρεσιών), καθώς και η αύξηση του αριθμού πελατών του, των ατόμων δηλαδή που επιζητούν τις υπηρεσίες του και απευθύνονται σ αυτό. Προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης προσπαθεί να αναπτύξει, να διατηρήσει και να επεκτείνει τις δραστηριότητες του όπως: => Να εκτιμήσει τις ψυχοκοινωνικές ανάγκες των κατοίκων της Πιερίας και να αντιστοιχίσει τις προσψερόμενες υπηρεσίες του προς τις πραγματικές ανάγκες αυτών των ατόμων. => Να γίνει ευρύτερα γνωστό και προσιτό στα άτομα του νομού. => Να ενσωματωθεί στον τοπικό κοινωνικό ιστό (να συνδεθεί, δηλαδή, και να συνεργάζεται με τους υπάρχοντες φορείς Υγείας, Πρόνοιας, Εκπαίδευσης, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και με την Εκκλησία, με Πολιτιστικούς και άλλους τοπικούς φορείς.) Το ΚΨΥ συμβάλλει στην ενεργοποίηση κοινωνικών πολιτικών, τόσο σε τοπικό όσο και σε επίπεδα περιφέρειας, με στόχο τη στήριξη ευπαθών ομάδων πληθυσμού (άνεργοι, οικονομικοί μετανάστες, παλιννοστούντες, κ.ά.) και την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών στους τομείς της κατοικίας, της εργασίας, της επαγγελματικής κατάρτισης και της ποιότητας ζωής. Συντελεί επίσης, στη μετάθεση της βασικής ψυχιατρικής φροντίδας από το Ψυχιατρείο στην Κοινότητα. Το έργο του ΚΨΥ είναι θεραπευτικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό.36 Σκοπός του ΚΨΥ Κατερίνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 της αρ. Α3α/οικ. 3835/ Κοινής Υπουργικής Απόφασης, όπως δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 354/92 τ.β είναι: η ψυχοκοινωνική μέριμνα, η συμβουλευτική παρέμβαση στην κοινότητα και η διαφώτιση, η πρόληψη, η θεραπεία και η συμβολή στην αποκατάσταση και κοινωνική ένταξη του αρρώστου. Οι αρχές λειτουργίας του Κέντρου: Διέπονται από την υπευθυνότητα για μια δεδομένη ομάδα πληθυσμού (κάτοικοι νομού Πιερίας),την αναζήτηση των αληθινών αναγκών τους και τον σχεδίασμά υπηρεσιών για την κάλυψη τους. Η θεραπεία γίνεται κοντά στον ψυχικά ασθενή όσο το δυνατό πιο έγκαιρα. Οργανώνονται και αναπτύσσονται υπηρεσίες που να καλύπτουν τις ειδικές ανάγκες του πληθυσμού. 36 Γ. Αγγελίδης, «Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης. Στοιχεία από τη λειτουργία του», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ.14 94

94 Υπάρχει συνεχιζόμενη, αδιάκοπη φροντίδα για την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών και στα τρία στάδια (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής πρόληψη). Αναπτύσσεται συμβουλευτική υπηρεσία ψυχικής υγείας στην Κοινότητα και στενή σύνδεση με άλλες κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας του νομού Πιερίας. Δίνεται έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών. Γίνεται αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πολίτες. Γίνεται επιδημιολογική επιστημονική έρευνα όπου καταγράφονται ψυχοκοινωνικά προβλήματα των πολιτών της Πιερίας και σχεδιάζονται τρόποι για παρέμβαση, διευθέτηση και επίλυση τους. Οι υπηρεσίες του ΚΨΥ απευθύνονται: - Στα άτομα που προσέρχονται για διάγνωση και θεραπεία, - Στα άτομα που δεν προσέρχονται μεν στο ΚΨΥ, αλλά ωστόσο παρουσιάζουν ψυχοκοινωνικά προβλήματα, - Στα υγιή άτομα για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την πρόληψη. Στο ΚΨΥ Κατερίνης παρέχεται πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής πρόληψη. Στόχος της πρωτογενούς είναι η πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, δηλαδή η μείωση των νέων περιστατικών ψυχικών διαταραχών στην Κοινότητα. Επιδίωξη της δευτερογενούς πρόληψης είναι η μείωση της διάρκειας των ψυχικών διαταραχών και των επιπτώσεών τους με την ανίχνευση περιπτώσεων, την έγκαιρη παραπομπή, τη διάγνωση και τη θεραπεία τους. Στόχος της τρπογενούς πρόληψης είναι η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση, η μείωση δηλαδή της έκπτωσης της λειτουργικότητας που προέρχεται από τη χρονιότητα τα νόσου. Επίσης, στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης αντιμετωπίζονται πολυποίκιλα προβλήματα και ψυχοκοινωνικές καταστάσεις (όπως προβλήματα γάμου, οικογενειακά προβλήματα, πένθος, στρες, άγχος, τάσεις αυτοκτονίας, διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχικές αρρώστιες). Αντιμετωπίζεται ο άνθρωπος που προσέρχεται στο Κέντρο ως ολότητα βιοψυχο-κοινωνική. Το φάσμα παροχής υπηρεσιών στο ΚΨΥ ακολουθεί ένα ευέλικτο και ολοκληρωμένο σχήμα που καλύπτει ποικίλες ανάγκες και ψυχοπαθολογικές καταστάσεις (κρίση, ύφεση, συντήρηση, ίαση ή χρονιότητα). Η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής, ψυχοθεραπείας και βοήθειας σε κοινωνικό επίπεδο. Γίνεται επαφή με την οικογένεια, επίσκεψη στο σπίτι, εάν κριθεί απαραίτητο, καθώς και συνεργασία με προηγούμενους θεραπευτές και φορείς. Καταβάλλεται προσπάθεια ώστε να εξασφαλίζεται η θεραπευτική συνέχεια και η εμπλοκή της οικογένειας στη θεραπευτική διαδικασία. 95

95 Το ΚΨΥ Κατερίνης καλύπτει όλο το φάσμα των ψυχιατρικών αρρώστων αλλά και του πληθυσμού της Πιερίας του οποίου η δυσλειτουργία μπορεί να εκδηλώνεται στις διαπροσωπικές ή οικογενειακές σχέσεις, στην εργασία ή στη σχολική προσαρμογή και απόδοση37. Στο κέντρο μπορεί να προσέλθει κανείς, με δική του πρωτοβουλία, ή να παραπεμφθεί από άλλες υπηρεσίες υγείας και Φορείς της περιοχής, από γιατρούς ή από ασφαλιστικούς οργανισμούς. Το προσωπικό του ΚΨΥ Τα μέλη του προσωπικού του Κέντρου, όπως δήλωσαν, πιστεύουν πως η ψυχική υγεία δεν σημαίνει μόνο την απουσία συμπτωμάτων, αλλά παράλληλα επίσης, υψηλή ψυχοκοινωνική λειτουργικότητα σε σχέση με την εξέλιξη και τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Από τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας που εργάζονται στο Κέντρο καταβάλλεται προσπάθεια, ώστε να μη γίνεται μια απλή ατομική προσέγγιση της αρρώστιας αλλά να σχεδιάζεται και να εφαρμόζεται μια συλλογική δράση και ένα σχέδιο φροντίδας με επίκεντρο τον κάθε ασθενή και το περιβάλλον του. Έτσι, το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επαγγελματιών ψυχικής υγείας του Κέντρου έχει μετατεθεί από την αρρώστια στο άτομο και στην κοινωνική ανικανότητα που αυτό παρουσιάζει. Στο Κ.Ψ.Υ. εργάζονται δύο (2) ψυχίατροι ενηλίκων, ένας (1) παιδοψυχίατρος, ένας (1) ψυχολόγος, μία (1) κοινωνική λειτουργός, ένας (1) επισκέπτης υγείας, μία (1) εργοθεραπεύτρια, δύο (2) διοικητικοί υπάλληλοι και δύο (2) άτομα γενικών καθηκόντων. Σημερινές Δραστηριότητες - Διαγνωστική συνέντευξη - Ατομική ψυχοθεραπεία - Συμβουλευτική παρέμβαση - Θεραπεία με χρήση φαρμάκων - Ψυχομετρικά tests - Ψυχολογική διερεύνηση και θεραπευτική παρέμβαση - Ψυχοκοινωνική στήριξη ατόμων - Διευκόλυνση στην εξεύρεση και διατήρηση εργασίας - Δημιουργική απασχόληση, στο πλαίσιο της εργοθεραπείας, ατόμων με σοβαρά ψυχιατρικά προβλήματα. - Εκτίμηση των συνθηκών και των προβλημάτων διαβίωσης στην Κοινότητα 37 Στο ίδιο, σ.16 96

96 - Υποβοήθηση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα. - Διασυνδετική εργασία του Κέντρου (Τμήμα Ενηλίκων και Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα) με άλλους φορείς και υπηρεσίες της Πιερίας (Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας της Νομαρχίας). - Μέσα από τις διάφορες συνεργασίες με φορείς και υπηρεσίες της Κοινότητας (Δήμοι, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, κ.ά.), εξασφαλίζεται η ενσωμάτωση της λειτουργίας του ΚΨΥ στη ζωή και τις δραστηριότητες της Κοινότητας. - Ενημέρωση - ευαισθητοποίηση της Κοινότητας και αγωγή του πληθυσμού σε θέματα ψυχικής υγείας. - Παρέμβαση τόσο γενικά στην Κοινότητα, όσο και στις γενικές ευαίσθητες ομάδες με ομιλίες, ραδιοφωνικές εκπομπές, άρθρα σε τοπικές εφημερίδες. - Ενημερωτικές παρουσιάσεις σε μαθητές Μέσης Εκπαίδευσης. - Ενημερωτικές συναντήσεις με εκπαιδευτικούς και γονείς. - Έκδοση ενημερωτικών βιβλίων και φυλλαδίων. - Συμμετοχές με ανακοινώσεις σε Επιστημονικά Συνέδρια, Ημερίδες. - Δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά. - Ερευνητικά προγράμματα. - Συνεργασία με φορείς. - Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά / Διακρατικά προγράμματα. - Χορηγούνται γνωματεύσεις και πιστοποιητικά μετά από αίτηση του άμεσα ενδιαφερομένου και εκτίμηση της κατάστασης της ψυχικής τους υγείας. Το Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα Το Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Κατερίνης δέχεται παιδιά και εφήβους έως 18 ετών, καθώς και τις οικογένειες τους. Επεκτείνεται διαρκώς σε δραστηριότητες και καλύπτει όλο και περισσότερα αιτήματα της Κοινότητας. Η τάση αυτή θα είναι σημαντικά αυξητική στο άμεσο μέλλον, με τα έντονα προβλήματα και τις ανάγκες που εκφράζονται γι αυτή την ηλικιακή ομάδα του πληθυσμού. Μπορεί κανείς να ζητήσει βοήθεια για προβλήματα: ψυχολογικά, συναισθηματικά, οικογενειακά, μαθησιακά, εφηβείας και ψυχοκοινωνικά. Το Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα παρέχει διάγνωση και θεραπεία, με κύρια έμφαση στην ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση. Έτσι, ανάλογα με την περίπτωση, τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με ατομική ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική εργασία με τους γονείς, οικογενειακή ψυχοθεραπεία, όταν υπάρχει απόλυτη ένδειξη. Στις περιπτώσεις που αφορούν προβλήματα που παρουσιάζονται ή εκδηλώνονται στο σχολικό περιβάλλον, μπορεί να κριθεί απαραίτητη η συνεργασία και με τους εκπαιδευτικούς. Γίνεται προσπάθεια, παράλληλα με 97

97 το κλινικό έργο, να αναπτυχθεί και συνεργασία με Φορείς της τοπικής κοινωνίας με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα ψυχικής υγείας. Η διεπιστημονική ομάδα του Ιατροπαιδαγωγικού τμήματος αποτελείται από 1 παιδοψυχίατρο, 1 ψυχολόγο και 1 κοινωνική λειτουργό. Με βάση τα Διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα, η Παγκόσμια Ψυχιατρική Εταιρεία δέχεται ότι Χρειάζεται ένας παιδοψυχίατρος με μια πλήρως στελεχωμένη ομάδα για κάθε παιδιά και εφήβους προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν. Υπολογίζεται άλλωστε, ότι ένα ποσοστό παιδιών και εφήβων που ανέρχεται σε 10% ενδεχόμενα να χρειαστεί βοήθεια και παρέμβαση ειδικών ψυχικής υγείας.38 Έτσι, μόνο για την κάλυψη των βασικών αναγκών του παιδικού και εφηβικού πληθυσμού του νομού Πιερίας, ο οποίος ανέρχεται σε περίπου με βάση την τελευταία απογραφή, απαιτούνται τουλάχιστον τρεις πλήρως στελεχωμένες Παιδοψυχιατρικές ομάδες. Παρόλο που η ομάδα του Ιατροπαιδαγωγικού του ΚΨΥ Κατερίνης είναι αριθμητικά πολύ μικρή, προσπαθεί να ανταποκρίνεται στο έργο της με συνέπεια και υπευθυνότητα, έχοντας ως στόχο την παροχή ποιοτικά αναβαθμισμένων υπηρεσιών στα παιδιά και τις οικογένειες τους. Στους παρακάτω πίνακες παρουσιάζεται ο αριθμός των περιστατικών που εκτιμήθηκαν συνολικά κατά το έτος 2004 και Όπως βλέπουμε στους πίνακες το 2005 αυξήθηκε ο συνολικός αριθμός των περιστατικών. Στο τμήμα ενηλίκων αυξήθηκε περισσότερο η ανάγκη για ψυχολογική βοήθεια το 2005 ενώ στο τμήμα παίδων μειώθηκε ο αριθμός των περιστατικών το Όμως η αύξηση στο τμήμα των ενηλίκων ήταν μεγαλύτερη από τη μείωση γι αυτό και παρατηρείται αύξηση στο γενικό σύνολο των περιστατικών το Πίνακας 1, Αριθμός Περιστατικών ΤΜ ΗΜ Α ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2004 ΕΝΗΛΙΚΩΝ 966 ΠΑΙΔΩΝ 640 ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Πίνακας 2, Αριθμός Περιστατικών ΤΜ ΗΜ Α ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2004 ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΠΑΙΔΩΝ 437 ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 38 Γ. Αγγελιδης, «Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης. Στοιχεία από τη λειτουργία του», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ

98 Πρόγραμμα Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας στο ΚΨΥ Κατερίνης. Εισαγωγή Επιστημονικές έρευνες που έχουν διεξαχθεί σε όλο τον κόσμο έχουν αποδείξει ότι συγγενείς και φίλοι που φροντίζουν ψυχικά άρρωστα άτομα έχουν λιγότερη υπερένταση και παίρνουν κουράγιο, όταν χρειάζεται να φροντίζουν τον άρρωστο συγγενή τους και τον εαυτό τους, εν όσον έχουν αποκτήσει κάποιες γνώσεις στις ψυχικές αρρώστιες και πως μπορούν να τα βγάζουν πέρα με δύσκολα συμπτώματα και καταστάσεις. Είναι διαπιστωμένο επίσης, ότι όσο περισσότερο ένα άτομο είναι ενήμερο για την ψυχική αρρώστια του και το βαθμό που αυτή επηρεάζει τη δική του ζωή, αλλά και άλλων συγγενικών του προσώπων, τόσο πιο πολύ μπορεί να ελέγχει την αρρώστια του και τα συμπτώματά της. Αυτό σημαίνει πως όταν το άτομο αποκτήσει κατάλληλες γνώσεις και διδαχθεί τις θεραπευτικές τεχνικές, τότε είναι δυνατό, τα επεισόδια της ψυχικής αρρώστιας να εμφανίζονται σπανιότερα, να είναι πιο ήπια και να διαρκούν λιγότερο. Σκοπός του προγράμματος Σκοπός του αρχικού Προγράμματος Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης ήταν να παράσχει γνώσεις για την ψυχική αρρώστια (κυρίως την σχιζοφρένεια), καθώς και ανάπτυξη δεξιοτήτων σε συγγενείς ατόμων με ψυχικό πρόβλημα. Οι συγγενείς θα μπορούσαν να μάθουν διάφορες τεχνικές για να τα βγάζουν πέρα με τις σοβαρές ψυχικές αρρώστιες και τις επιπτώσεις τους. Θα ήταν δυνατό επίσης, να συζητήσουν και να διδαχθούν από τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, κάποιους τρόπους επικοινωνίας με τα άτομα που πάσχουν από ψυχικές αρρώστιες. Οι συγγενείς και φίλοι ατόμων με ψυχικό πρόβλημα που θα συμμετείχαν στο Πρόγραμμα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τον αρχικό πυρήνα για την ίδρυση και λειτουργία στην Πιερία ενός Συλλόγου Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία. Στα άτομα που θα συμμετείχαν, θα παρεχόταν από τους επαγγελματίες του ΚΨΥ Κατερίνης υποστήριξη και βοήθεια, ώστε να διασυνδεθούν με Υπηρεσίες και Φορείς Υποστήριξης που λειτουργούν στην Κοινότητα (όπως για παράδειγμα ο ΟΑΕΔ, το Γραφείο Κοινωνικής Πρόνοιας, κ.ά.) 99

99 Το Πρόγραμμα Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας παρέχεται δωρεάν στο πλαίσιο λειτουργίας του ΚΨΥ Κατερίνης. Κατά το σχεδίασμά του λήφθηκαν υπ όψη διεθνείς επιστημονικές μελέτες, καθώς και οι εμπειρίες από την πραγματοποίηση παρόμοιων προγραμμάτων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Πρόγραμμα Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας δεν είναι μόνο θεραπεία. Είναι έτσι σχεδιασμένο, ώστε να αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου θεραπευτικού προγράμματος. Βοηθά την οικογένεια και τους φίλους ενός ατόμου που πάσχει από κάποια σοβαρή ψυχική αρρώστια, να μπορέσουν να αντιληφθούν τι συμβαίνει σ αυτό το άτομο, ώστε να του συμπαρασταθούν και να το φροντίσουν. Α Φάση: Προετοιμασία Η δυνατότητα υλοποίησης ενός Προγράμματος Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας συζητήθηκε με τους επαγγελματίες του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Κατερίνης, στην Ομάδα Υπηρεσιών για ενήλικες. Εκτιμήθηκε ότι υπάρχουν αρκετά μέλη οικογενειών πελατών του ΚΨΥ ή των Εξωτερικών Ιατρείων του ΨΝΠΟ στην Πιερία που θα μπορούσαν, να ωφεληθούν πολλαπλά από τη συμμετοχή τους σε ένα τέτοιο Πρόγραμμα. Η κοινωνική λειτουργός του ΚΨΥ ήρθε σε τηλεφωνική επικοινωνία και συνάντησε συγγενείς και φίλους ατόμων με σοβαρή ψυχική διαταραχή που προσέρχονται ως πελάτες στο ΚΨΥ Κατερίνης ή στα Εξωτερικά Ιατρεία του ΨΝΠΟ. Τους εξήγησε τους σκοπούς του Προγράμματος και τα πιθανά οφέλη από τη συμμετοχή τους σ αυτό. Προσπάθησε παράλληλα, να χειριστεί τις αρχικές αντιστάσεις και τους προβληματισμούς που ανέπτυξε ο καθένας από τους συγγενείς. Όλοι είχαν αρκετούς ενδοιασμούς να συμμετάσχουν σε μια ομαδική συνάντηση μαζί με άλλους ανθρώπους που δεν γνώριζαν. Κανείς τους δεν είχε προηγούμενη εμπειρία. Αντιμετώπιζαν με μεγάλη επιφυλακτικότητα και σκεπτικισμό τη δυνατότητα, να μοιραστούν μα άγνωστους συναισθήματα και σκέψεις που τα θεωρούσαν απόλυτα προσωπικά και ταμπού. Τυπώθηκε από το ΚΨΥ Κατερίνης ενημερωτικό φυλλάδιο που διανέμεται δωρεάν στο κοινό της Πιερίας και περιέχει πληροφορίες για το Πρόγραμμα Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας. Μέσα από τις σελίδες του καλούνται, όσοι ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν ένα τέτοιο Πρόγραμμα, να απευθυνθούν στο ΚΨΥ Κατερίνης. Συζητήθηκαν και αποφασίστηκαν από τέσσερις επαγγελματίες του ΚΨΥ επιμέρους λεπτομέρειες υλοποίησης του προγράμματος. Στις ομαδικές συναντήσεις θα καταβαλλόταν προσπάθεια να συμμετέχουν όλοι. Μόνο σε ιδιαίτερα έκτακτες περιπτώσεις θα μπορούσε κάποιος να απουσιάσει. Ο ένας από αυτούς θα έπαιζε το ρόλο του leader. Έτσι, καταστρώθηκε το θεματολόγιο του προγράμματος και σαν χώρος επιλέχθηκε η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του ισογείου κτιρίου του ΚΨΥ. Η αίθουσα διαμορφώθηκε κατάλληλα με αναπαυτικά καθίσματα, μηχάνημα στερεομουσικής και δυνατότητα για σερβίρισμα αναψυκτικών και εδεσμάτων. ιοο

100 Β Φάση: Αρχική συνάντηση Έγινε μια αρχική συνάντηση (σε ατομικό, προσωπικό επίπεδο) γνωριμίας κάθε συγγενούς με τους επαγγελματίες του ΚΨΥ που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα. Δόθηκε η δυνατότητα να συζητηθούν με τον κάθε συγγενή ξεχωριστά τα κυριότερα προβλήματα που προκύπτουν από το χειρισμό του ατόμου με το πρόβλημα ψυχικής υγείας. Συζητήθηκαν οι προσδοκίες, οι ελπίδες αλλά και οι προβληματισμοί των συγγενών από τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα. Σημαντικός σκεπτικισμός υπήρχε για τη συζήτηση προσωπικών και οικογενειακών προβλημάτων με άγνωστους ανθρώπους. Π Φάση: Οι συναντήσεις Οι δέκα προγραμματισμένες συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν μέσα σε χρονικό διάστημα τριάμισι μηνών περίπου. Ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε τη συμμετοχή 8 οικογενειών (9 άτομα). Επρόκειτο συνήθως για γονείς που ζούσαν με το ψυχικά άρρωστο παιδί τους. Δύο μόνο κυρίες ζούσαν με τον ψυχικά άρρωστο σύζυγό τους. Καταβλήθηκε προσπάθεια να διατηρηθεί η προγραμματισμένη θεματολογία του προγράμματος. Ωστόσο, συχνά τα μέλη της ομάδας επιζητούσαν να εκφράσουν τα προσωπικά τους συναισθήματα, τις ματαιώσεις και τους προβληματισμούς τους για την συμβίωση με τον ψυχικά άρρωστο συγγενή τους. Σε μια συνάντηση κλήθηκαν και συμμετείχαν ενεργά δυο μέλη του Συλλόγου Οικογενειών και Φίλων Ψυχικής Υγείας του νομού Σερρών. Παρουσίασαν την εμπειρία τους από τη λειτουργία του συλλόγου στις Σέρρες και τις θετικές επιπτώσεις και προοπτικές για την ποιότητα ζωής των ψυχικά ασθενών συγγενών τους. Η πρόσκληση αυτή εντασσόταν στην προσπάθεια οργάνωσης και λειτουργίας στην Πιερία ενός συλλόγου με παρόμοιους στόχους και δραστηριότητες.39 Αποτελέσματα Οι σκοποί και στόχοι που τέθηκαν αρχικά, με την προετοιμασία και έναρξη υλοποίησης του προγράμματος, θεωρούμε ότι επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Η ιδέα να λειτουργήσει για πρώτη φορά στο ΚΨΥ Κατερίνης ένα πρόγραμμα Υποστήριξης και Ψυχοεκπαίδευσης Οικογένειας βρήκε σύμφωνους τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας που εργάζονται σ αυτό. Ο καθορισμός, εκ των προτέρων, μικρών και εφικτών στόχων για τα μέλη της ομάδας των συγγενών, όσο και ο ξεκάθαρος ρόλος των μελών της θεραπευτικής ομάδας των επαγγελματιών, βοήθησε στην ομαλότερη προσαρμογή και λειτουργικότητα του όλου σχήματος. 3 9 Ι.Καραθάνα, «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις εκπαιδευτών, Κατερίνη 2005, σ

101 Στις πρώτες συναντήσεις παρατηρήθηκε επιφυλακτικότητα, αγωνία και έντονη ανησυχία για την έκβαση και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας. Η επιστημονική γνώση και η εμπιστοσύνη που ανέπνεαν οι επαγγελματίες του ΚΨΥ αλλά και ο συντονισμός της ίδιας της ομάδας, βοήθησαν στο να αισθανθεί κάθε μέλος ενδυναμωμένο και άνετο, ώστε να μπορεί να εκφράσει ελεύθερα, χωρίς αναστολές και επιφύλαξη, τα προσωπικά του βιώματα. Δημιουργήθηκε ένα κλίμα άνεσης και προσωπικών εκμυστηρεύσεων, η αίσθηση της συνοχής της ομάδας, ειδικά μετά από τις τρεις - τέσσερις πρώτες συναντήσεις. Επίσης, παρατηρήθηκε μια δυσκολία τήρησης των θεματικών ενοτήτων, κυρίως σεβόμενοι την επιθυμία των μελών της ομάδας να εκφράσουν τους προσωπικούς τους προβληματισμούς και ανησυχίες. Μεγαλύτερη ικανοποίηση όμως ήλθε με το κλείσιμο του κύκλου των συναντήσεων, όταν τα ίδια τα μέλη δήλωναν ότι βοηθήθηκαν σημαντικά σε θέματα πρακτικής και χειρισμών στην καθημερινότητα τους με τους δικούς τους ανθρώπους, αλλά και με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Παρολαυτά υπήρξαν προβλήματα κατά την υλοποίηση του προγράμματος. Λίγοι συγγενείς ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των επαγγελματιών του ΚΨΥ. Οι αιτίες αυτής της άρνησης είναι πολλές. Ανάμεσα σ αυτές μπορεί να υποθέσει κανείς, την επιφυλακτικότητα να ανοιχτεί κάποιος από αυτούς και να μιλήσει σε έναν άλλο, άγνωστο, για τον άρρωστο συγγενή του και τα προβλήματα που σχετίζονται με αυτόν. Το Πρόγραμμα αντιμετωπίστηκε σαν κάτι πρωτάκουστο, πρωτοποριακό που εγείρει σκεπτικισμό και επιφύλαξη ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου (ΨΝΠΟ), στην οδό 25ης Μαρτίου 102 στην Κατερίνη λειτουργούν: 1. Εξωτερικό Ψυχιατρικό Ιατρείο, (1ος όροφος) το οποίο εξυπηρετεί έκτακτες και μη ανάγκες ατόμων με ψυχικά προβλήματα. Υπάρχει Ψυχίατρος (εναλλάσσονται όλοι οι ψυχίατροι του ΨΝΠΟ) ο οποίος δέχεται ασθενείς όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Η επίσκεψη γίνεται ύστερα από τηλεφωνική προσυνεννόηση (ραντεβού) με τη γραμματεία των Εξωτερικών Ιατρείων. 40 Στο ίδιο, σ

102 Επίσης, στο χώρο του Εξωτερικού Ιατρείου υπάρχει φαρμακείο, το οποίο παρέχει ψυχιατρικά και νευρολογικά κυρίως φάρμακα σε ασθενείς που κατέχουν βιβλιάριο υγείας της Κοινωνικής Πρόνοιας. 2. Εξωτερικό Νευρολογικά Ιατρείο, (1ος όροφος) το οποίο εξυπηρετεί έκτακτες και μη ανάγκες ατόμων με νευρολογικές παθήσεις. Υπάρχει Νευρολόγος ο οποίος δέχεται ασθενείς όλων των ασφαλιστικών ταμείων. 3. Νευροφυσιολογικό Εργαστήριο, όπου υπάρχουν: Α. Ηλεκτροεγκεφαλογράφος Β. Χαρτογράφος Γ. Συσκευή προκλητών δυναμικών - μυογράφου Γίνονται οι ανάλογες εξετάσεις σε ασθενείς που παραπέμπονται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία και το Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας. Η επίσκεψη γίνεται ύστερα από τηλεφωνική προσυνεννόηση (ραντεβού). Η Γραμματεία των Εξωτερικών Ιατρείων (1ος όροφος) έχει την ευθύνη και τη φροντίδα για τη γραμματειακή στήριξη του Ψυχιατρικού, Νευρολογικού και Οδοντιατρικού Ιατρείου, την υποδοχή και εξυπηρέτηση των προσερχόμενων ασθενών. Τηρεί στατιστικά στοιχεία όσο αφορά την κίνηση των Εξωτερικών Ιατρείων. Ρυθμίζει τη σειρά προσέλευσης των ασθενών και προγραμματίζει την επανεξέταση τους με προσυνεννόηση (ραντεβού). Ενημερώνει το κοινό για τη λειτουργία των Εξωτερικών Ιατρείων και εξυπηρετεί τους ασθενείς όσο αφορά τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις πριν εισέλθουν στο ζητούμενο Ιατρείο. Τα Εξωτερικά Ιατρεία λειτουργούν από το 1978 με ετήσιο μέσο όρο παρακολουθούντων ασθενών. Στα Εξωτερικά Ιατρεία εργάζονται πλην της Προϊσταμένης και της Υπεύθυνης, μία ΤΕ Νοσηλεύτρια και πέντε ΔΕ Βοηθοί Νοσηλεύτριες. Οι νοσηλεύτριες υποδέχονται τον ασθενή και τηρούν την προτεραιότητα κατά ραντεβού, αλλά και κατά αναγκαιότητα περιστατικού. Συνεργάζονται με τον γιατρό και αντιμετωπίζουν τον ασθενή σαν ξεχωριστή και μεμονωμένη προσωπικότητα. Δημιουργούν έμπιστο και φιλικό περιβάλλον, σέβονται τις αξίες του ασθενή και τηρούν πάντα το ιατρικό απόρρητο. Διασφαλίζουν την ποιότητα της νοσηλευτικής φροντίδας και καθοδηγούν, συμβουλεύουν και υποστηρίζουν τα άτομα με ψυχικές διαταραχές, με σκοπό να διασφαλισθεί η παραμονή τους στην κοινότητα και η συνέχιση των σχέσεων των ατόμων αυτών με τη ζωή και τη δράση της τοπικής κοινωνίας. Ακόμη στα Εξωτερικά Ιατρεία υπάρχει Επισκέπτρια Υγείας, που ασχολείται με κάθε κοινωνικό, οικογενειακό και ασφαλιστικό πρόβλημα των ατόμων που προσέρχονται σ αυτά. Οι Επισκέπτριες Υγείας κάνουν κατ οίκον επισκέψεις στις οικογένειές τους με σκοπό να διαπιστώσουν τους κοινωνικούς παράγοντες (κατοικία, διατροφή, εργασία, μόρφωση, υγειονομική, οικονομική και οικογενειακή κατάσταση) και να συμβάλλουν, όσο είναι δυνατόν, σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για τους ασθενείς και τις οικογένειες τους. 103

103 Στα κτίρια της Διοίκησης και των Εξωτερικών Ιατρείων, λειτουργεί κυλικείο, με την ευθύνη τριμελούς επιτροπής, υπαλλήλων των Εξωτερικών Ιατρείων, όπου απασχολούνται με οικονομικό, θεραπευτικό κίνητρο, δύο ένοικοι, οι οποίοι διαμένουν στο Οικοτροφείο Δάφνης και στα Προστατευμένα Διαμερίσματα. Το κυλικείο αυτό εξυπηρετεί τις ανάγκες των εργαζομένων και των προσερχόμενων ασθενών και των συνοδών τους. 4. Οδοντιατρικό Τμήμα Στα Εξωτερικά Ιατρεία του Ψ.Ν.Π.Ο. λειτουργεί το Οδοντιατρικό Τμήμα του από το Σήμερα είναι ανεπτυγμένο στο ισόγειο του κτιρίου των εξωτερικών ιατρείων. Αποτελείται από δύο (2) ιατρεία πλήρως εξοπλισμένα με σύγχρονης τεχνολογίας μηχανολογικό εξοπλισμό. Είναι στελεχωμένο από δύο (2) οδοντιάτρους του Ε.Σ.Υ., έναν Διευθυντή και έναν Επιμελητή Α \ Οι οδοντίατροι είναι πλαισιωμένοι από δύο (2) νοσηλεύτριες. Πρώτη προτεραιότητα του Οδοντιατρικού Τμήματος είναι η οδοντιατρική περίθαλψη των ενοίκων των εξωνοσοκομειακών δομών. Δεύτερη προτεραιότητα αποτελεί η οδοντιατρική περίθαλψη όλων των Πιεριέων με ψυχικά νοσήματα που επισκέπτονται τα εξωτερικά ιατρεία. Τρίτη προτεραιότητα αποτελούν οι πρώτες βοήθειες σε όλα τα έκτακτα περιστατικά. Παράλληλα το Οδοντιατρικό Τμήμα οργανώνει και υλοποιεί κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, κάθε χρόνο ένα πρόγραμμα προληπτικής οδοντιατρικής για τους μαθητές της Δ' και ΣΤ' τάξης όλων των Δημοτικών Σχολείων της Πιερίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μάθημα για να κατανοήσουν οι μαθητές τις παθήσεις των δοντιών και των ούλων, εκμάθηση σωστού βουρτσίσματος των δοντιών, οδοντοστοματολογική εξέταση. 6.5 ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Το γραφείο των Επισκεπτριών Υγείας βρίσκεται στα Εξωτερικά Ιατρεία του ΨΝΠΟ, στον πρώτο όροφο του κτιρίου του Κέντρου Ψυχικής Υγείας. Οι Επισκέπτριες Υγείας ανήκουν στους επαγγελματίες υγείας και είναι απόφοιτοι της Ανωτέρας Σχολής Επισκεπτριών Υγείας. Οι δραστηριότητες των Επισκεπτριών Υγείας αφορούν τους ασθενείς που έχουν ψυχικές διαταραχές και ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Ειδικότερα αφορούν: 104

104 1. Ασθενείς οι οποίοι ζουν στην κοινότητα, μετά από κάποια νοσηλεία μικρού ή μεγάλου χρονικού διαστήματος σε Ψυχιατρικό Νοσοκομείο ή σε Ιδιωτική Ψυχιατρική Κλινική, καθώς και σε ψυχωτικούς ασθενείς με λιγότερο βαριά συμπτωματολογία οι οποίοι δεν έχουν νοσηλευθεί. 2. Ασθενείς που διαμένουν σε ψυχιατρικές δομές: Προστατευμένα Διαμερίσματα, Ξενώνες, Οικοτροφεία. 3. Ασθενείς που νοσηλεύονται στο τμήμα Οξέων Περιστατικών. Το κύριο αντικείμενο εργασίας τους είναι η παροχή πρωτογενούς πρόληψης και δευτερογενούς φροντίδας υγείας στους ψυχικά αρρώστους. Επίσης, ειδικότερα: τπ Στα Εξωτερικά Ιατρεία γίνεται μια καλύτερη και λεπτομερέστατη παρακολούθηση της υγείας του ασθενούς από τις Επισκέπτριες Υγείας, με το μηχανογραφημένο πρόγραμμα οικογενειακής παρακολούθησης και συμβουλευτικής, και επιτυγχάνεται ευκολότερα η διασύνδεση με τους όποιους φορείς χρειαστεί για τυχόν δυσχέρειες που προκύπτουν. τπ Το πρόγραμμα οικογενειακής παρακολούθησης πραγματοποιείται με την κατ' οίκον επίσκεψη. Η Επισκέπτρια Υγείας παρακολουθεί αρρώστους με σκοπό να: Α. Ελέγξει την κατάσταση του ψυχικά αρρώστου από πλευράς συμμόρφωσης στην φαρμακευτική αγωγή και την ενδεχόμενη εμφάνιση παρενεργειών της. Β. Εφαρμόζει οικογενειακή συμβουλευτική με σκοπό να εκπαίδευση τον ίδιο τον άρρωστο και την οικογένειά του να αποδεχθούν τη νόσο. Επίσης, παρέχει οδηγίες για τυχόν υποτροπές της. Γ. Ελέγχει για τη σωστή διατροφή και τις κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης και διαμονής των ασθενών στο σπίτι. Δ. Ενεργοποιεί το άτομο μέσα στην οικογένεια και την κοινωνία με συμμετοχή του σε εργασίες και επιδοτούμενα προγράμματα. Οι Επισκέπτριες Υγείας μπορούν να χαρακτηρισθούν ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της οικογένειας και των υπηρεσιών του ΨΝΠΟ. τυ Η Επισκέπτρια Υγείας παρακολουθεί ασθενείς που βρίσκονται στην Κλινική Οξέων Περιστατικών όπου λαμβάνει το ιατροκοινωνικό ιστορικό και τηρεί αρχείο ασθενούς. Συμμετέχει στην διεπιστημονική ομάδα για την καθημερινή παρακολούθησή του μέσα στο τμήμα και τέλος είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ οικογένειας και του τμήματος. Με τη συμμετοχή των Επισκεπτριών, λειτουργεί από το 1997 στο Οικοτροφείο Δάφνη Ομάδα Επανερχομένων όπου παρακολουθούνται τα ίδια άτομα που έχουν πάρει εξιτήριο από την Κλινική Οξέων Περιστατικών, δύο φορές το μήνα, με σκοπό την πρόληψη υποτροπών, κρίσεων και επανεισαγωγών. Επίσης, βοηθάει στην κοινωνικοποίηση τους και την επίλυση διαφόρων συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών προβλημάτων. 4. Το ΨΝΠΟ διαθέτει ψυχιατρικές κινητές μονάδες, οι οποίες στελεχώνονται από ένα Ψυχίατρο και μια Επισκέπτρια Υγείας. Γίνονται κατ' οίκον επισκέψεις από τους προαναφερόμενους και αξιολογείται η παρούσα ψυχική κατάσταση των ασθενών, με στόχο την καλύτερη δυνατή πορεία της 105

105 υγείας τους, την μείωση των υποτροπών και την εξασφάλιση της συνέχειας στην ψυχιατρική φροντίδα, για να συνεχίσουν τη διαβίωσή τους στο φυσικό τους περιβάλλον 5. Η ψυχιατρική κινητή μονάδα (Ψυχίατρος και Επισκέπτρια Υγείας) προσφέρει τις υπηρεσίες της και στο γηροκομείο της περιοχής που παρακολουθούνται άνθρωποι τρίτης ηλικίας με σκοπό να διερευνηθεί η υπό κατάλληλες συνθήκες διαβίωσή τους και φροντίζει για την σωστή ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη 41 Ακόμη η Επισκέπτρια Υγείας είναι ενεργό μέλος της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας για Προστατευμένα Διαμερίσματα, Ξενώνες και Οικοτροφεία. Τέλος η Επισκέπτρια Υγείας: α) Συμμετέχει στο διαγνωστικό έργο μα τη διερεύνηση του ιστορικού του ψυχικά αρρώστου προκειμένου να διευκρινιστεί και να υποστηριχθεί η σχέση του αρρώστου με την οικογένεια και τον κοινωνικό του περίγυρο, β) Διατηρεί συνεχή επικοινωνία με το οικογενειακό περιβάλλον με σκοπό: - Την καλύτερη πληροφόρηση για την πορεία της υγείας του αρρώστου - Την επίλυση ατομικών ή οικογενειακών προβλημάτων. - Την συμβολή στην επίλυση ασφαλιστικών προβλημάτων. - Τη βοήθεια για την κοινωνική επανένταξη. γ) Τηρεί αρχείο με στατιστικά στοιχεία που αφορά τη βελτίωση ή όχι της κατάστασης της νόσου. δ) Προωθεί και υλοποιεί δράσεις που σχετίζονται με την κοινότητα, με σκοπό την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, μείωση και απαλοιφή του κοινωνικού στίγματος. ε) Συμμετέχει στις δραστηριότητες (πολιτιστικές, κοινωνικές) του Νοσοκομείου στ) Συνεργάζεται με τον ψυχίατρο και την εργοθεραπεύτρια, για την σύσταση ομάδας με σκοπό την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την κοινωνικοποίηση των ασθενών ή ενοίκων. Με αυτούς τους τρόπους επιτυγχάνεται η καλύτερη εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση του ασθενή και γίνονται προτάσεις για τη συνέχιση της θεραπείας του. 6.6 ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Η Κοινωνική Υπηρεσία του ΨΝΠΟ στελεχώνεται από τέσσερις (4) Κοινωνικούς Λειτουργούς και η άσκηση των καθηκόντων τους αφορά όλες τις δομές του ΨΝΠΟ. Οι αρμοδιότητες και οι στόχοι της είναι: - Συναισθηματική στήριξη του ασθενή και του περιβάλλοντος του. 41Γ. Αγγελίδης, «Τμήμα Εττισκεπτριών Υγείας», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ

106 - Βοήθεια ώστε να συνειδητοποιήσει ο ασθενής και η οικογένεια του τις αλλαγές, που επιφέρει στη ζωή του το πρόβλημα υγείας και τις δυνατότητες που δίνονται για την αντιμετώπισή του. - Ερευνά τις οικονομικοκοινωνικές του συνθήκες διαβίωσης στην οικογένειά του και προσπαθεί πάντα να τον προστατέψει από καταστάσεις οικονομικές, κοινωνικές κ.λπ., που θα τον επηρεάσουν αρνητικά στη βελτίωση της ψυχικής του υγειάς. - Η κατεύθυνση του ασθενή για προγράμματα απασχόλησης και εργασίας και η παραπομπή του σε άλλους φορείς ώστε να υπάρχει βοήθεια και υποστήριξη του ασθενή μετά την έξοδό του από το Νοσοκομείο. - Με την είσοδο του ασθενή γίνεται η λήψη κοινωνικού ιστορικού και προσπάθειες για την επανασύνδεσή του με την οικογένεια, καθώς διερευνώνται οι συνθήκες που οδήγησαν στη νόσο. Συζητά με τον ασθενή θέματα που τον αφορούν, αλλά κάνει και ομαδικές συζητήσεις για διάφορα πολιτιστικά θέματα κ.λπ. - Συνεργάζεται με τους άλλους επαγγελματίες υγείας και συμμετέχει σε ψυχοθεραπευτικές εκδηλώσεις των ασθενών. 6.7 ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Στο Τμήμα Εργοθεραπείας παρέχεται μετανοσοκομειακή φροντίδα ψυχωτικών ασθενών. Λειτουργούν εργαστήρια ζωγραφικής, μικροκατασκευών, καθώς και θεατρική ομάδα. Προϊόντα - κατασκευές των ατόμων αυτών έχουν εκτεθεί και πουληθεί σε εκθέσεις που οργανώθηκαν στην Πιερία, καθώς και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Στο Τμήμα Εργοθεραπείας υλοποιείται ένα οργανωμένο πρόγραμμα αποκατάστασης στο οποίο συμμετέχουν 10 άτομα με χρόνια ψυχιατρικά προβλήματα που ζουν στην Κοινότητα με τις οικογένειές τους. Τα τμήματα Εργοθεραπείας καλύπτουν σήμερα τέσσερις (4) εργοθεραπευτές, του κλάδου Τ.Ε., οι οποίοι παρεμβαίνουν θεραπευτικά, προσφέροντας υπηρεσίες στις εξωνοσοκομειακές δομές του Ψ.Ν.Π.Ο. Πιο συγκεκριμένα, λειτουργούν δύο τμήματα περιφερειακά κι ένα στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης. Καθημερινά στο ΚΨΥ, λειτουργεί τμήμα εργοθεραπείας όπου παραπέμπονται άτομα από την κοινότητα. Στο Οικοτροφείο «Τερψιχόρη», όπου προσέρχονται ένοικοι από το οικοτροφείο «Δάφνη», από το Προστατευμένο Διαμέρισμα «Ευτέρπη» και από τον Ξενώνα «Αρμονία». Στον Ξενώνα «Ερατώ», όπου προσέρχονται ένοικοι από τους Ξενώνες «Θάλεια», «Διόνυσο» και «Πολύμνια», από τα Προστατευμένα Διαμερίσματα «Κλειώ» και «Καλλιόπη» και από την Κλινική Οξέων. 107

107 Η μετακίνηση των ενοίκων στους χώρους εργοθεραπείας, γίνεται καθημερινά σε πρωινό ωράριο με ιδιόκτητα λεωφορεία του Ψ.Ν.Π.Ο. Οι ένοικοι που προσέρχονται στα τμήματα Εργοθεραπείας παραπέμπονται από τον θεράποντα ιατρό και στη συνέχεια αξιολογούνται από τον/την Εργοθεραπευτή/τρια. Εφαρμόζοντας ατομικά αποκαταστασιακά προγράμματα και μέσα από ομαδικές και ατομικές συνεδρίες, οργανώνεται ο θεραπευτικός σχεδιασμός και θέτονται οι στόχοι. Επιγραμματικά οι θεραπευτικοί στόχοι της Εργοθεραπείας για άτομα με ψυχικές διαταραχές, μπορούν να είναι: - Καλλιέργεια ενδιαφερόντων και κλίσεων - Ανάπτυξη ικανοτήτων για δημιουργική έκφραση - Βελτίωση συγκέντρωσης και προσοχής - Δυνατότητα εφαρμογής των γνώσεων που αποκτήθηκαν μέχρι σήμερα, καθώς και εκμάθηση νέων γνώσεων - Ανάπτυξη αισθήματος αυτοεκτίμησης, επικοινωνίας και πνεύματος συνεργασίας - Ενθάρρυνση για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών - Δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου και συναισθηματική εκτόνωση - Κινητοποίηση - Κοινωνικοποίηση του ατόμου - Ενίσχυση της ικανότητας για εργασία - Βελτίωση της καθημερινής διαβίωσης μέσα από εκπαίδευση σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Ο εργοθεραπευτής/τρια επιλέγει τις πιθανές θεραπευτικές δραστηριότητες αξιολογώντας: Τις απόψεις και την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τον ένοικο, για τη δραστηριότητα η οποία στη συνέχεια μπορεί να αλλάξει και να προσαρμοστεί, ανάλογα με την επίδραση ή την προτίμηση του ενοίκου. Το παραπεμπτικό σημείωμα από τον θεράποντα ιατρό. Την εκτίμηση του νοσηλευτικού προσωπικού. Παράλληλα με την θεραπευτική παρέμβαση γίνεται προσπάθεια για συνεργασίες με εργαστήρια εταιρείες ενώ αναπτύσσονται συνεργασίες με διάφορους φορείς (Δήμο, πολιτιστικούς συλλόγους κ.λπ.) για διοργάνωση πολιτιστικών εκθέσεων και δραστηριοτήτων συμβάλλοντας στην καταπολέμηση του στίγματος της ψυχικής ασθένειας42 Μεγάλη είναι η συμμετοχή της Εργοθεραπείας σε εποχικές εκθέσεις (Χριστούγεννα - Πάσχα), με μικροκατασκευές των ενοίκων. Τα εκθέματα μπορούν να είναι πίνακες ζωγραφικής, υαλογραφίες, συνθέσεις με διάφορα φυσικά ή τεχνητά υλικά, κεντήματα, κεριά. Η κινητοποίηση των ενοίκων για συμμετοχή σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως γιορτές, εκδρομές, παρακολούθηση πολιτιστικών δρώμενων και θεατρικών έργων ενισχύουν την Εργοθεραπευτική παρέμβαση και την επανένταξή τους στην κοινότητα. 42 Γ. Αγγελίδης, «Τμήμα Εργοθεραπείας», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ

108 6.8 ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα έχουν περιορισμένη δυνατότητα για ανεύρεση και διατήρηση θέσης εργασίας. Η φροντίδα ψυχικής υγείας για τα άτομα αυτά περιλαμβάνει την ανάγκη δημιουργίας ευκαιριών για εργασία. Θα πρέπει μάλιστα να δημιουργείται ένα ευρύ πεδίο ευκαιριών ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του κάθε ατόμου. Η εργασία των ατόμων αυτών στις μονάδες Επαγγελματικής Αποκατάστασης του ΨΝΠΟ επιδρά ωφέλιμα στην πορεία των ψυχιατρικών προβλημάτων και αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα στις στρατηγικές τους για να τα βγάζουν πέρα με τις αντιξοότητες της ζωής. Σήμερα στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου λειτουργούν οι παρακάτω Μονάδες Επαγγελματικής Αποκατάστασης: Εοναστήοιο ΑοτοζαγαροπλαστικΓΚ Από τον Ιούνιο του 2000, 12 ένοικοι του Ξενώνα «Διόνυσος» καταρτίστηκαν επαγγελματικά στην Αρτοζαχαροπλαστική. Το εργαστήριο λειτουργεί στο πλαίσιο του προγράμματος Ψυχαργώς Α' φάση, που έχει σαν κύριο στόχο την κοινωνικο-οικονομική ένταξη ατόμων με ψυχικά προβλήματα. Παράλληλη επιδίωξη του είναι η καταπολέμηση του αποκλεισμού από την αγορά εργασίας. Η προσαρμογή των καταρτιζομένων στο εργαστήριο ανέπτυξε παλιές, ξεχασμένες δεξιότητες. Σήμερα το εργαστήριο λειτουργεί καθημερινά τροφοδοτώντας με γλυκά όλες τις Δομές του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου (ΨΝΠΟ), συμμετέχοντας και αναλαμβάνοντας την τροφοδοσία διαφόρων εκδηλώσεων του ΨΝΠΟ. Ταβέρνα Τρίστρατο Η ταβέρνα Τρίστρατο ξεκίνησε σαν μια πρωτοβουλία για επαγγελματική αποκατάσταση ατόμων με ψυχικές διαταραχές που υλοποιήθηκε με το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα HORIZON. Πρόκειται για μια Μονάδα Επαγγελματικής Αποκατάστασης με τη μορφή Αστικής Εταιρείας που λειτουργεί από χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας με την καθοδήγηση και την υποστήριξη του ΨΝΠΟ. Στόχος όλης της ομάδας στήριξης που αποτελείται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, είναι η μεγαλύτερη κινητοποίηση και καθοδήγηση των εργαζομένων (χρηστών υπηρεσιών ψυχικής υγείας), η βελτίωση της λειτουργικότητάς τους, η ανάπτυξη του επιπέδου της ανεξαρτησίας τους, καθώς και η βελτίωση των κοινωνικών τους ικανοτήτων. Παράλληλα, έμφαση δίνεται στο συντονισμό των εργαζομένων για την καλύτερη λειτουργία της ταβέρνας και κατά συνέπεια την καλύτερη ποιότητα ζωής 109

109 τους. Στους εργαζόμενους παρέχεται συνεχόμενη ιατρική, ψυχολογική και κοινωνική φροντίδα. Το Τρίστρατο έχει αναλάβει την τροφοδοσία όλων των Δομών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου με το απογευματινό των ασθενών, καθώς και την τροφοδοσία του πρωινού και μεσημεριανού γεύματος όλων των Προστατευμένων Διαμερισμάτων του ΨΝΠΟ. Οι φιλόξενοι χώροι του είναι ανοιχτοί και υποδέχονται όλους τους πολίτες της Κατερίνης. Ανοοτικές καλλιέονειεο - θεουοκήπιο Το θερμοκήπιο άρχισε να λειτουργεί από την ημέρα που εγκαταστάθηκαν οι ένοικοι στον Ξενώνα Αρμονία. Πρόκειται για ένα θερμοκήπιο 120 τ.μ. προστατευμένο και θερμαινόμενο, που βρίσκεται δίπλα στον Ξενώνα. Μέσα σ' αυτό καλλιεργείται ντομάτα όλη τη διάρκεια του έτους. Έξω από το θερμοκήπιο και σε ένα χώρο ενός στρέμματος περίπου, γίνεται καλλιέργεια και άλλων κηπευτικών ειδών. Στόχοι του Εργαστηρίου είναι να επανακτήσουν οι εργαζόμενοι τις χαμένες ικανότητές τους, να ανακαλύψουν δεξιότητες που είχαν, να δοκιμάσουν τις δυνατότητές τους, να κινητοποιηθούν και να οργανώσουν το χρόνο τους σ' ένα περιβάλλον πραγματικής εργασίας. Επιθυμητό θα ήταν να μπορέσουν να επικεντρωθούν οι ικανότητες κάποιων καταρτιζομένων σε συγκεκριμένες εργασίες, που θα τους βοηθούσαν να ενταχθούν στην ελεύθερη αγορά εργασίας. 6.9 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ Οι σύγχρονοι προσανατολισμοί στον τομέα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τόσο σε Διεθνές όσο και σε Εθνικό επίπεδο, επιβάλλουν την επανεξέταση και σε πολλές περιπτώσεις, την αναθεώρηση παγιωμένων αντιλήψεων και πρακτικών που αφορούν στον τομέα παροχής φροντίδας Υγείας στον Πολίτη. Ανταποκρινόμενο στο παραπάνω, έντονα κοινωνικού χαρακτήρα αίτημα, το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας θέσπισε το Ν. 2519/97 με τον οποίο συστήνονται και οι Επιτροπές Προάσπισης Δικαιωμάτων του Πολίτη και τα Γραφεία Επικοινωνίας με τον Πολίτη που καλούνται να συμβάλουν αποφασιστικά στον εκσυγχρονισμό και την ποιοτική βελτίωση του ΕΣΥ Γ. Αγγελίδης, «Επιτροπή προστασίας των δικαιωμάτων του πολίτη», περ. Προσέγγιση, αρ. τεύχους 32, Οκτώβριος 2004, σ

110 1. Γραφείο Επικοινωνίας με τον πολίτη Στο ΨΝΠΟ με απόφαση του ΣΔ συγκροτήθηκε και λειτουργεί υπό την άμεση εποπτεία και ευθύνη της Διοίκησης, Γραφείο Επικοινωνίας με τον Πολίτη, το οποίο: => Φροντίζει για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους εντός του Νοσοκομείου, επιμελείται την έκδοση σχετικών φυλλαδίων και παρακολουθεί σε συνεργασία με την επιτροπή την τήρηση της σχετικής νομοθεσίας και όλων των συναφών διατάξεων και εγκυκλίων, που αφορούν στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, π.χ. τρόπος κλεισίματος ραντεβού κ.λπ. => Επιλαμβάνεται των παραπόνων που του αναφέρονται και συνεργάζεται με τις υπηρεσίες για τη διευθέτηση τους ή ενημερώνει την επιτροπή αν το θέμα είναι σημαντικό και δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει. => Φροντίζει για την προβολή του έργου του Νοσοκομείου. => Υποβάλλει ετήσια έκθεση (απολογισμό) λειτουργίας, με παρατηρήσεις και προτάσεις στη Διοίκηση και στην Υπηρεσία Προστασίας Δικαιωμάτων Ασθενών. 2. Τριμελείς Επιτροπές Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου με απόφαση του ΣΔ συγκροτήθηκε και λειτουργεί Τριμελής Επιτροπή Προάσπισης Δικαιωμάτων του Πολίτη η οποία: Εξετάζει και διερευνά καταγγελίες που αφορούν την παροχή υπηρεσιών προς ασθενείς και ενημερώνει για τα στοιχεία που συνέλεξε και τα συμπεράσματά της το ΣΔ και την Υπηρεσία Προστασίας Δικαιωμάτων Ασθενών του Υπουργείου μας, αν το κρίνουν σκόπιμο, και οπωσδήποτε, αν έχει διαβιβασθεί από εκεί κάποια καταγγελία. Παρακολουθεί την τήρηση των διατάξεων για τα δικαιώματα των ασθενών και υποβάλλει σχετικές προτάσεις και παρατηρήσεις στα παραπάνω όργανα. Υποβάλλει στο ΣΔ του Νοσοκομείου και στην Υπηρεσία Προστασίας Δικαιωμάτων Ασθενών έκθεση-απολογισμό λειτουργίας της μαζί με προτάσεις για τη βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης κάθε τέλος ημερολογιακού έτους. 111

111 7.1 Νοσολογική Κίνηση Ασθενών ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Το ΨΝΠΟ είναι ειδικό νοσοκομείο που παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας στους τομείς πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης. Η πρόληψη (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής) της ψυχικής ασθένειας γίνεται από διάψορες υπηρεσίες όπως, τα Εξωτερικά Ιατρεία Ψυχιατρικής, τα προγράμματα ομάδων επανεισερχομένων που λειτουργούν στο τμήμα Οξέων περιστατικών, τις Κινητές Μονάδες εντός του νομού Πιερίας και στην περιοχή ευθύνης και τέλος το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης. Η θεραπεία γίνεται στο τμήμα Οξέων περιστατικών και στα Εξωτερικά Ιατρεία. Η αποκατάσταση γίνεται από τους 5 Ξενώνες, τα 2 Οικοτροφεία, τα 5 Προστατευμένα Διαμερίσματα, Εργαστήρια, το Κέντρο Ημέρας και το ΚΨΥ. Το ΨΝΠΟ έχει αναπτύξει και άλλες δραστηριότητες που παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις της αντιμετώπισης των ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Ακολουθούν αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την κίνηση των θεραπευτικών Δομών (Κλινική Οξέων, Εξωτερικά Ιατρεία, Εργαστήρια εξωτερικών ιατρείων) καθώς και των Κοινοτικών Δομών (Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, Κινητές Μονάδες). Πρώτα όμως θα παρουσιαστεί ο πληθυσμός του κάθε νομού από την περιοχή ευθύνης του ΨΝΠΟ στον πίνακα

112 Πίνακας 1, ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΨΝΠΟ ΝΟΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2003) ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Πίνακας 2. Εισαγωγές Κλινικής Οξέων Περιστατικών για τα έτη ΝΟΜΟΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ 2004 ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ 2005 ΠΙΕΡΙΑΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΕΚΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΥΝΟΛΟ % 100% Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Από τον πίνακα 2 φαίνεται ότι ο μεγαλύτερος αριθμός εισαγωγών είναι από το νομό Πιερίας λόγω ότι βρίσκεται εκεί η Κλινική. Ακολουθεί ο νομός Λάρισας που είναι και ο μεγαλύτερος νομός από τις περιοχές ευθύνης. Πίνακας 3 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΕΤΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ

113 Όπως φαίνεται στον πίνακα 3 κατά το έτος 2005 παρατηρείται μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των εισαγωγών, γεγονός που οφείλεται στην έλλειψη κλινών μακράς νοσηλείας. Έτσι οι ασθενείς προσέρχονταν συχνότερα στην Κλινική Οξέων. Πίνακας 4 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΙΑΤΡΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ Ε.Ι. Αριθμός εξετασθέντων Αριθμός εξετασθέντω ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΜΠΟ Στον πίνακα 4 φαίνεται ο αριθμός των εξετασθέντων το 2005 να έχει αυξηθεί σε όλα τα εξωτερικά ιατρεία. Παρακάτω στον πίνακα 5 δείχνονται οι εργαστηριακές πράξεις του Νευροφυσιολογικού Ιατρείου για το έτος Πίνακας 5 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ Ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα Προκλητά δυναμικά 443 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Στον πίνακα 6 παρουσιάζεται ο αριθμός των περιστατικών που δέχονται την κατ' οίκον φροντίδα από τις κινητές μονάδες του ΨΝΠΟ. Πίνακας 6. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΕΤΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 114

114 Σχήμα 1 ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΕΤΗ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Η αύξηση των περιστατικών που παρακολουθούνται στο σπίτι αυξήθηκε τα τελευταία έτη, αυτό σχετίζεται: Με την επιτευχθείσα αποασυλοποίηση Με την μη ύπαρξη κλινικής μακράς νοσηλείας Πίνακας 7 ΚΙΝΗΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σύνολο εξετασθέντων ανά φύλλο (Έτος 2005) ΝΟΜΟΙ ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΘΕΝΤΩΝ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 115

115 Η Θεσσαλία, ως περιοχή ευθύνης του ΨΝΠΟ, κατέγραψε στην Κινητή Μονάδα της (κατ' οίκον επίσκεψη), το σύνολο των εξετασθέντων για το έτος 2005 ανά φύλλο και νομό. Οι άνδρες εξετασθέντες, στο σύνολο των νομών, είναι περισσότεροι από τις γυναίκες. Στον πίνακα 8 φαίνεται ο αριθμός των εξετάσεων που έχουν γίνει το έτος 2005 στο μικροβιολογικό εργαστήριο. Επίσης, φαίνεται ο αριθμός ανδρών και γυναικών που έχουν υποβληθεί στις εξετάσεις. Πίνακας 8 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ 2005 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Μικροβιολογικό 280 3,05% Αιματολογικό ,24% Ανοσολογικό 400 4,35% Βιοχημικό ,36% ΣΥΝΟΛΟ % Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο Ψm o Παρακάτω παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των ενοίκων, από κάποιους ξενώνες και οικοτροφεία, ανά φύλο ενοίκου. Πίνακας 9 ΞΕΝΩΝΑΣ ΕΡΑΤΩ ΈΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΟΙΚΩΝ ΆΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Στον ξενώνα Ερατώ ένας ένοικος μεταφέρθηκε το 2004 στην κλινική οξέων περιστατικών λόγω υποτροπίασης της κατάστασής του, ενώ κανένας θάνατος ενοίκου δεν υπήρξε στα τρία χρόνια λειτουργίας του. Πίνακας 10 ΞΕΝΩΝΑΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΈΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΟΙΚΩΝ ΑΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 116

116 Ο ξενώνας Διόνυσος ξεκίνησε με 12 ενοίκους, το 2002 ένας ένοικος απεβίωσε αλλά προσήλθαν άλλοι τέσσερις, το 2003 δύο ένοικοι πήγαν σε προστατευμένο διαμέρισμα, το 2004 τρεις ένοικοι πήγαν στα σπίτια τους και το 2005 παρέμεινε σταθερός ο αριθμός των ενοίκων. Πίνακας 11. ΞΕΝΩΝΑΣ ΠΟΛΥΜΝΙΑ ΈΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΟΙΚΩΝ ΆΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Ο ξενώνας Πολύμνια ξεκίνησε με 6 ενοίκους ( ), στις έγινε εισαγωγή δύο (2) νέων ενοίκων οπότε συνολικά υπήρχαν 8 ένοικοι για το έτος Στις έγινε εισαγωγή έξι (6) νέων ενοίκων, στις έγινε μεταφορά ενός (1) ενοίκου σε δομή εκτός του νομού Πιερίας, οπότε συνολικά απέμειναν έντεκα (11) ένοικοι και στις έγινε εισαγωγή ενός (1) ενοίκου από άλλο ξενώνα του ΨΝΠΟ, στο τέλος του 2004 υπήρχαν δώδεκα (12) ένοικοι στον ξενώνα. Το 2005 έγινε εισαγωγή ( ) ενός ενοίκου από την κλινική οξέων ενώ στις ένας (1) ένοικος απεβίωσε έτσι ο συνολικός αριθμός των ενοίκων ήταν δώδεκα (12). Πίνακας 12 ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΔΑΦΝΗ ΕΙΣΕΛΘΟΝΤΕΣ ΕΞΕΛΘΟΝΤΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ * ΘΑΝΑΤΟΙ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ * Μεταφορά από άλλα τμήματα στο οικοτροφείο ή από το οικοτροφείο σε άλλα τμήματα. 117

117 Πίνακας 13 ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ ΈΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΟΙΚΩΝ ΆΝΔΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ Πηγή:]Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Στο οικοτροφείο Δάφνη ο συνολικός αριθμός των ενοίκων ανά έτος είναι περίπου είκοσι (20) ένοικοι ενώ στο οικοτροφείο Τερψιχόρη είναι περίπου δεκαέξι ένοικοι ετησίως από την ημέρα λειτουργίας του Ξενώνα. Πίνακας 14 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΤΟΣ 2005 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΟΙΚΩΝ 2005 ΈΝΟΙΚΟΙ Π.Δ. 23 ΕΞΙΤΗΡΙΑ 1 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΕ 9 ΑΛΛΕΣ ΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΕ 1 ΔΟΜΕΣ ΕΚΤΟΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΕΙΣΕΛΘΟΝΤΕΣ ΑΠΟ 10 ΑΛΛΕΣ ΔΟΜΕΣ ΤΟΥ Ψ.Ν.Π.Ο. Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Επισημαίνεται ότι το 2002, έτος το οποίο ξεκίνησε το επιδοτούμενο πρόγραμμα των ΠΔ στα πλαίσια της αποασυλοποίησης, οι νέοι ένοικοι οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στα τρία επιπλέον ΠΔ ήταν δεκατρείς (13) και προερχόταν είτε από δομές του ΨΝΠΟ, είτε από άλλες δομές του. 118

118 7.2 Κοινωνικά Χαρακτηριστικά των ασθενών Όπως είδαμε οι νομοί από τους οποίους προέρχονται οι ασθενείς είναι κυρίως αυτοί που υπάγονται στην περιοχή ευθύνης, και είναι οι τέσσερις νομοί της Θεσσαλίας: Λάρισας, Μαγνησίας, Καρδίτσας και Τρικάλων καθώς και των νομών Πιερίας, Γρεβενών κα Κοζάνης. Ο νομός Πιερίας, με πρωτεύουσα την Κατερίνη, ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, έχει έκταση Κπι2 και συγκεντρώνει το 1,2% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Λάρισας, με πρωτεύουσα την Λάρισα, ανήκει στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχει έκταση Κπι2 και συγκεντρώνει το 2,5% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Τρικάλων, με πρωτεύουσα τα Τρίκαλα, ανήκει στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχει έκταση 3,384 Κπι2 και συγκεντρώνει το 1,3% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Καρδίτσας, με πρωτεύουσα την Καρδίτσα, ανήκει στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχει έκταση 2,636 Κπι2 και συγκεντρώνει το 1,2% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Μαγνησίας, με πρωτεύουσα τον Βόλο, ανήκει στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, έχει έκταση Κιπ2 και συγκεντρώνει το 1,9% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Κοζάνης, με πρωτεύουσα την Κοζάνη, ανήκει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, έχει έκταση Κπι2 και συγκεντρώνει το 1,4% του πληθυσμού της χώρας. Ο νομός Γ ρεβενών, με πρωτεύουσα τα Γ ρεβενά, ανήκει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, έχει έκταση Κπι2 και συγκεντρώνει το 0,3% του πληθυσμού της χώρας. Τα παραπάνω δεδομένα ενισχύουν τη συνέχιση εφαρμογής της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της τομεοποίησης της χώρας, ώστε να παρέχεται ολοκληρωμένη φροντίδα στους ασθενείς όλων των ηλικιών. Σε κάθε περιοχή θα πρέπει να δημιουργηθούν και άλλες υπηρεσίες στελεχωμένες με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, για να παρέχουν υπηρεσίες σε πρωτοβάθμιο, δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο επίπεδο, δηλαδή από την πρόληψη ως την αποκατάσταση. Το σημαντικό είναι, ότι οι ασθενείς θα έχουν κοντά τις οικογένειές τους, οι οποίες δεν θα χρειάζεται να διανύουν χιλιόμετρα για να τους επισκέπτονται, όπως συμβαίνει σήμερα και η εξυπηρέτηση των κατοίκων του κάθε νομού θα είναι καλύτερη. Έτσι, θα συντελεστεί πραγματική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των ασθενών που εξετάσθηκαν είναι: η χώρα καταγωγής ή και διαβίωσης των ασθενών, οι νομοί από τους οποίους κατάγονται, η ηλικία τους, κ.λπ. Η παράθεση των χαρακτηριστικών αυτών θα γίνει κυρίως σε πίνακες, τους οποίους θα συνοδεύουν κάποιες επιπρόσθετες πληροφορίες. 119

119 Πίνακας 15 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΨΝΠΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΛΛΟΔ. ΩΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ ΠΛΗΘ. ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ(100%) ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ,18% ΝΟΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ,41% ΝΟΜΟΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ,11% ΝΟΜΟΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ,11% ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ,09% ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ,50% ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ,45% ΝΟΜΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ,76% ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΨΝΠΟ ,20% Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Ο νομός Πιερίας είναι πέμπτος σε μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού από του νομούς ευθύνης του ΨΝΠΟ αν και είναι πρώτος σε εισαγωγές ασθενών στην Κλινική Οξέων Περιστατικών. Πίνακας 16 ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ ΝΟΜΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Στους παρακάτω πίνακες παρουσιάζονται οι χιλιομετρικές αποστάσεις των περιοχών ευθύνης του ΨΝΠΟ από την Κατερίνη (17), καθώς και ο χρόνος πρόσβασης απ' τις περιοχές αυτές προς την Κλινική Οξέων (18). 120

120 Πίνακας 17 ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΠΟΥ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΨΝΠΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΛΑΡΙΣΑ ΒΟΛΟΣ ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΚΟΖΑΝΗ ΓΡΕΒΕΝΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΊίΨίΠΟ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ Η κατάσταση του οδικού δικτύου διευκολύνει την πρόσβαση προς τις Εξωνοσοκομειακές Δομές του ΨΝΠΟ σε συγγενείς των ασθενών ή κατά τη μεταφορά των ασθενών. ΝΟΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2003) Πίνακας 18 ΧΡΟΝΟΣ* ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ (ΣΕ ΛΕΠΤΑ) ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΟΞΕΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ X ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΕΣΟΣ ΣΤΑΘΜΙΣΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΟΞΕΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ,15 ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ *ΜΕΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 50Κιη/1ι Πηγή: Επιχειρησιακό Σ χέδιο Ψ ΝΠ Ο Ακόμη, στα μητρώα των ασθενών σημειώνεται ως πιο συνηθισμένη έκβαση των ασθενειών τους η βελτίωση. Τα ποσοστά των τεσσάρων (4) πιθανών εκβάσεων (βελτίωση, στάσιμη κατάσταση, επιδείνωση, θάνατος) δίνονται παρακάτω. Πρέπει να αναφερθεί ότι οι θάνατοι που αναγράφονται εξηγούνται από κάποια προϋπάρχουσα σωματική ασθένεια των τροφίμων ή λόγω προχωρημένης ηλικίας. 121

121 Σχήμα 2 ΈΚΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ 0,0% 1,4% 35,95% 62,65% ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΑΣΙΜΗ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΘΑΝΑΤΟΣ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Στο παρακάτω σχήμα 3 δίνεται σε ποσοστά η οικογενειακή κατάσταση των ασθενών. Τα ποσοστά της πιθανής οικογενειακής κατάστασης (έγγαμος, άγαμος, διαζευγμένος, χήρος) παρουσιάζονται στο γράφημα που ακολουθεί. Περισσότεροι είναι οι άγαμοι- ες και λιγότεροι οι χήροι- ες Σχήμα 3 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΈΓΓΑΜΟΣ/Η ΆΓΑΜΟΣ/Η ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΣ/Η ΧΗΡΟΣ/ Α Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 122

122 Οι γραμματικές γνώσεις που παρουσιάζουν οι ένοικοι όλων των δομών του ΨΝΠΟ αναφέρονται παρακάτω στο γράφημα. Όπως φαίνεται οι περισσότεροι ένοικοι είναι απόφοιτοι δημοτικού ενώ μεγάλο είναι και το ποσοστό των αναλφάβητων. Σχήμα 4 Γ ραμματικές Γ νώσεις Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Παρακάτω στον πίνακα 19 αναφέρεται το ασφαλιστικό ταμείο από το οποίο υποθάλπονται οι ένοικοι των διαφόρων δομών. Η ασφάλιση που έχουν οι περισσότεροι ασθενείς είναι του ΟΓΑ, κάτι που σημαίνει ότι οι περισσότεροι προέρχονται από αγροτικές περιοχές, ενώ ακολουθεί η ασφάλιση του ΙΚΑ. Αισθητά μικρότερα είναι τα ποσοστά ασφάλισης στην Πρόνοια και σε άλλα ταμεία. Πίνακας 19, ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΣΟΣΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΙΚΑ 31,52 ΠΡΟΝΟΙΑ 4,57 ΟΓΑ 32,86 ΚΑΜΙΑ- 1,20 ΠΛΗΡΩΣΑΝ ΚΑΜΙΑ- 15,24 ΔΩΡΕΑΝ ΑΛΛΑ ΤΑΜΕΙΑ 14,61 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 123

123 Η ηλικία των ασθενών που διαμένει στις δομές του ΨΝΠΟ, φαίνεται παρακάτω στον πίνακα 20.Το μεγαλύτερο ποσοστό κυμαίνετε στην ηλικία ετών Πίνακας 20, ΗΛΙΚΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΗΛΙΚΙΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ,3% ,5% ,0% ,2% 60 και άνω 16,0% Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Αποτελέσματα απογραφής το 2001 στο Ν. Πιερίας Πίνακας 21 Δήμος Πληθυσμός Δ. Ανατολικού Ολύμπου Δ. Ελαφίνας Δ. Κολινδρού Δ. Κορινού Δ. Λιτοχώρου Δ. Μεθώνης Δ. Πέτρας Δ. Παραλίας Δ. Πιερίων Δ. Πύδνας Δ. Κατερίνης Δ. Δίου Δ. Αιγινίου Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 124

124 8. ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ 8.1 Οργανωτική Διάρθρωση του ΨΝΠΟ Ο υφιστάμενος οργανισμός του ΨΝΠΟ ττροβλέττεται σύμφωνα με την αριθ. Α3β/οικ / (ΦΕΚ 648/ τ.β') Υπουργική Απόφαση, όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα και παραμένει σε ισχύ μέχρι την έκδοση νέου Οργανισμού, που θα περιλαμβάνει όλες τις υπάρχουσες ήδη δομές και τις προτεινόμενες δράσεις. Με τη διάταξη του άρθρου 1 παρ.4 του Ν. 2889/01 το ΨΝΠΟ παύει να αποτελεί ΝΠΔΔ αλλά είναι αποκεντρωμένη και ανεξάρτητη μονάδα του Β' ΠΕΣΥΠ Κεντρικής Μακεδονίας με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Όργανα διοίκησης του ΨΝΠΟ είναι: α.) Το Συμβούλιο Διοίκησης, του οποίου η θητεία είναι διετής. Το ΣΔ είναι επταμελές και αποτελείται: από τέσσερα (4) πρόσωπα με επιστημονική κατάρτιση ή σχετική εμπειρία, που ορίζονται από τον Υπουργό Υγεία από έναν (1) εκπρόσωπο της Ιατρικής Υπηρεσίας από έναν (1) εκπρόσωπο των υπολοίπων εργαζομένων, και από έναν (1) εκπρόσωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. β.) Ο Διοικητής Ο Διοικητής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου έχει τη γενική και ειδική ευθύνη διοίκησης και λειτουργίας του νοσοκομείου και προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του. Η οργανωτική διάρθρωση του ΨΝΠΟ διακρίνεται σε δύο μέρη: Θεραπευτικές δομές Κλινική Οξέων Περιστατικών Εξωτερικά Ιατρεία Εργαστήρια Εξωτερικών Ιατρείων Κοινοτικές Δομές Οι κοινοτικές δομές υπάγονται απ ευθείας στον Διοικητή του Νοσοκομείου. Α. Μονάδες και προγράμματα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Δύο (2) Οικοτροφεία Πέντε (5) Ξενώνες Πέντε (5) Προστατευμένα Διαμερίσματα 125

125 Κέντρο Ημέρας Β. Κινητές Μονάδες Κινητή Μονάδα νομού Πιερίας Κινητή Μονάδα Θεσσαλίας Γ. Ειδικές Μονάδες Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης. Προστατευμένα Εργαστήρια Ζαχαροπλαστικής - Θερμοκηπίου Δ. Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) Ε. Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης ΣΤ. Υποστηρικτικές υπηρεσίες (Διοικητική και Τεχνική) αυτών. Οι κύριες υπηρεσίες του Οργανισμού του ΨΝΠΟ είναι τέσσερις (4): - Ιατρική - Νοσηλευτική - Διοικητική - Σε επίπεδο Διευθύνσεων, που διαρθρώνονται σε επιμέρους οργανικές μονάδες: Τομείς ή Υποδιευθύνσεις, Τμήματα, Μονάδες ή Αυτοτελή Γραφεία. Οι θεραπευτικές και αποκαταστασιακές δομές υποστηρίζονται από προσωπικό και των τεσσάρων υπηρεσιών. Τα στοιχεία της προηγούμενης παραγράφου αποτυπώνονται στα οργανογράμματα που ακολουθούν : Διάρθρωση Ιατρικής Υπηρεσίας Η πρώτη από τις υπηρεσίες του ΨΝΠΟ, η Ιατρική διαρθρώνεται σε τρεις τομείς και κάθε ένας από τους τομείς αυτούς απαρτίζεται από τμήματα, οι τομείς είνα ι: α) ο Χειρουργικός Τομέας, διαρθρώνεται σε ένα τμήμα το οδοντιατρικό, β) ο Α' Ψυχιατρικός Τομέας, περιλαμβάνει το τμήμα Οξέων Περιστατικών, γ) ο Β' Ψυχιατρικός Τομέας, περιλαμβάνει τα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία. Αρμοδιότητες των Ιατρών είναι: Προωθούν και προάγουν την υγεία, την έρευνα και την εκπαίδευση, παρέχουν υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου και προγραμματίζουν και ελέγχουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Είναι υπεύθυνοι για τη διάγνωση και θεραπεία των νοσηλευομένων στο τμήμα Οξέων περιστατικών, των ενοίκων των εξωτερικών δομών και των εξεταζομένων στα Εξωτερικά Ιατρεία. Μεριμνούν και εισηγούνται για το φαρμακευτικό και υγειονομικό υλικό. Έχουν την ευθύνη του συντονισμού και της υλοποίησης του έργου της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας (ΠΘΟ), ενισχύουν την ομαδικότητα και συμμετέχουν ενεργά σε δράσεις Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης 126

126 Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι όπου γίνεται αναφορά στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, εννοούνται: το μικροβιολογικό, το νευρολογικό και ακτινοδιαγνωστικό. Στο σχήμα 1 φαίνεται η διάρθρωση της Ιατρικής Υπηρεσίας. Της Ιατρικής Υπηρεσίας προΐσταται πενταμελές επιστημονικό συμβούλιο. ΟΤα μέλη του συμβουλίου αυτού είναι γιατροί ή άλλοι επιστήμονες της Ιατρικής Υπηρεσίας, και εκλέγονται από τους ειδικευόμενους γιατρούς του Νοσοκομείου, καθώς και από τους λοιπούς επιστήμονες που είναι εντεταγμένοι στην Ιατρική Υπηρεσία. Έτσι, το επιστημονικό συμβούλιο αποτελείται από: 1) Δύο (2) Διευθυντές 2) Έναν (1) Επιμελητή Α' 3) Έναν (1) Επιμελητή ΕΓ 4) Έναν ειδικευόμενο Το επιστημονικό συμβούλιο εκφράζει γνώμη για κάθε θέμα λειτουργίας του ΨΝΠΟ, που έχει σχέση με την Ιατρική Υπηρεσία, και για τον επιστημονικό εξοπλισμό του σε τεχνολογικό υλικό, συντονίζει και ελέγχει την εκπαίδευση των γιατρών για τη λήψη ειδικότητας και χορηγεί τα πιστοποιητικά άσκησης και απόδοσής τους. Η συγκρότηση του επιστημονικού συμβουλίου γίνεται με απόφαση του ΣΔ και η θητεία των μελών της είναι τριετής. Στις συνεδριάσεις του επιστημονικού συμβουλίου συμμετέχουν, χωρίς ψήφο, οι Διευθυντές των τομέων της Ιατρικής Υπηρεσίας. Η γνώμη του λαμβάνεται υπ' όψιν από το ΣΔ χωρίς να είναι δεσμευτική. Οι γιατροί του κάθε τομέα και οι λοιποί επιστήμονες εκλέγουν κάθε τρία χρόνια το διευθυντή του κάθε τομέα. Ο διευθυντής κάθε τομέα είναι υπεύθυνος για το συντονισμό της επιστημονικής λειτουργίας των τμημάτων, την εφαρμογή και ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, παρακολουθεί και βεβαιώνει την εκπαίδευση των γιατρών. 127

127 Σχήμα 1 ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Δ ΙΟ ΙΚ Η Τ Η Σ Σ Υ Μ ΙϊΟ Υ Α ΙΟ Δ ΙΟ Ι Κ Η ΣΗ Σ Α ' Ψ Υ Χ ΙΑ Τ Ρ ΙΚ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Β 'Ψ Υ Χ ΙΑ Τ Ρ ΙΚ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ ί Χ Ε ΙΡ Ο Υ Ρ Γ ΙΚ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Τ Μ Η Μ Α Ο Ξ Ε Ω Ν Π Ε Ρ ΙΣ Τ Α Τ ΙΚ Ω Ν Τ Α Κ Τ ΙΚ Α Ε Ξ Ω Τ Ε Ρ ΙΚ Α ΙΑ Τ Ρ Ε ΙΑ Ο Δ Ο Ν Τ ΙΑ Τ Ρ ΙΚ Ο Τ Μ Η Μ Α Ν Ε Υ Ρ Ο Φ Υ Σ ΙΟ Λ Ο Γ ΙΚ Ο Ε Ρ Γ Α Σ Τ Η Ρ ΙΟ Μ ΙΚ Ρ Ο Β ΙΟ Λ Ο Γ ΙΚ Ο Ε Ρ Γ Α Σ Τ Η Ρ ΙΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 128

128 8.1.2 Διάρθρωση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Η δεύτερη υπηρεσία του ΨΝΠΟ είναι η Νοσηλευτική, που όπως φαίνεται και στο σχήμα 2 διαρθρώνεται σε δύο τομείς, οι οποίοι είναι: α) ο Α' Νοσηλευτικός τομέας, καλύπτει, από πλευράς νοσηλευτικής φροντίδας, τον Α' Ψυχιατρικό τομέα της Ιατρικής Υπηρεσίας και περιλαμβάνει το τμήμα Οξέων Περιστατικών. β) ο Β' Νοσηλευτικός τομέας, καλύπτει τον Β' Ψυχιατρικό τομέα καθώς και τον Χειρουργικό τομέα της Ιατρικής Υπηρεσίας και περιλαμβάνει τα Εξωτερικά Ιατρεία και το Οδοντιατρικό τμήμα. Σχήμα 2. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ 2 Κ ΙΝ Η Τ Ε Σ Μ Ο Ν Α Δ Ε Σ Ε ΙΔ ΙΚ Ε Σ Μ Ο Ν Α Δ Ε Σ Α Π Ο Κ /Σ Η Σ & Ε Π Α Γ Γ Ε Λ Μ Α Τ ΙΚ Η Σ Ε Π Α Ν Ε Ν Τ Α Ξ Η Σ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 129

129 Αρμοδιότητες της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας το ΨΝΠΟ είναι: - Η παροχή νοσηλείας στους αρρώστους, σύμφωνα με τα διδάγματα της νοσηλευτικής και στο πλαίσιο των κατευθύνσεων των υπευθύνων, σε κάθε περίπτωση, ιατρών. - Η προώθηση και προαγωγή της νοσηλευτικής και της εκπαίδευσης στον τομέα αυτό. - Ο προγραμματισμός και ο έλεγχος της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας. Η Νοσηλευτική Υπηρεσία αποτελεί Διεύθυνση του ΨΝΠΟ, που έχει το συντονισμό και την ευθύνη της οργάνωσης και του προγραμματισμού των δύο ψυχιατρικών τομέων. Είναι η μεγαλύτερη, αριθμητικά, υπηρεσία και στελεχώνει όλα τα τμήματα και τις εξωτερικές δομές του Νοσοκομείου. Το προσωπικό που απαρτίζει τη Νοσηλευτική Υπηρεσία είναι Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Νοσηλεύτριες και Επισκέπτριες Υγείας) - μέρος των οποίων έχουν αποκτήσει την ψυχιατρική νοσηλευτική ειδικότητα-, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Το Νοσηλευτικό προσωπικό παρέχει πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια νοσηλευτική φροντίδα σε νοσηλευόμενους ασθενείς, καθώς και σε άτομα που δέχονται φροντίδα στην κοινότητα (Εξωτερικά Ιατρεία, Ξενώνες, Οικοτροφεία, Προστατευμένα Διαμερίσματα και στους τόπους διαμονής τους). Εφαρμόζει τεχνικές και μεθόδους της Νοσηλευτικής Επιστήμης για να διασφαλίσει και να προάγει την ψυχική υγεία. Αντιμετωπίζει τον άρρωστο ως ξεχωριστή και μεμονωμένη προσωπικότητα, σέβεται, υποστηρίζει και προστατεύει την ατομικότητα και τις αξίες του και του παρέχει ισότιμη και εξατομικευμένη νοσηλευτική φροντίδα. Εκπαιδεύει τον άρρωστο για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και καλλιεργεί ξεχασμένες δεξιότητες, για την ομαλότερη προσαρμογή του στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Παροτρύνει τον άρρωστο σε θέματα ατομικής υγιεινής και αυτοφροντίδας. Αντιμετωπίζει με δεξιότητα επείγοντα περιστατικά και παρατηρεί, αξιολογεί, φροντίζει και προάγει την ψυχική υγεία των ψυχικά αρρώστων ατόμων. Συνεργάζεται με το Ιατρικό και Διοικητικό προσωπικό και συμμετέχει σε προγράμματα αποασυλοποίησης και κοινωνικής - οικογενειακής - επαγγελματικής - οικονομικής αποκατάστασης των ασθενών, που πάσχουν από κάποιο ψυχικό νόσημα. Της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας προΐσταται η Διευθύνουσα Νοσηλεύτρια ή ο Διευθυντής Νοσηλευτής, με βαθμό α' της κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ ο οποίος έχει και την ευθύνη για την ομαλή λειτουργία των τομέων και των τμημάτων, καθώς και για την ποιότητα του προσφερόμενου νοσηλευτικού έργου. Άμεσος συνεργάτης της Διευθύνουσας ή του Διευθυντή είναι η Υποδιευθύνουσα, η οποία στηρίζει το έργο της/του ανωτέρας/ανωτέρου και την/τον αντικαθιστά σε περίπτωση απουσίας. Στο ενδιάμεσο επίπεδο διοίκησης μεταξύ νοσηλευτικής διεύθυνσης και νοσηλευτικού τμήματος, υπεύθυνος είναι ο προϊστάμενος του νοσηλευτικού τομέα, που συντονίζει τη 130

130 λειτουργία των τμημάτων και ασκεί διοικητική εποπτεία. Ο προϊστάμενος /η έχει τον βαθμό α' της κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ του κλάδου Νοσηλευτών /-τριών. Στο ΨΝΠΟ συστήνεται, επίσης και πενταμελής Νοσηλευτική Επιτροπή. Αυτή αποτελείται: 1. Από το Διευθυντή /Διευθύνουσα της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, ως πρόεδρο 2. Από τους προϊσταμένους των δύο νοσηλευτικών τμημάτων, και 3. Από δύο πτυχιούχους νοσηλευτές τμημάτων από τους δυο νοσηλευτικούς τομείς. Η επιτροπή αυτή γνωμοδοτεί για κάθε θέμα που αφορά την οργάνωση και λειτουργία της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας και εισηγείται σχετικά στο ΣΔ του ΨΝΠΟ, μέσω του προέδρου της. Δηλαδή η Νοσηλευτική επιτροπή είναι το συμβουλευτικό όργανο της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας σε θέματα που αφορούν το σχεδίασμά και τη λήψη αποφάσεων για τα νοσηλευτικά θέματα. Επίσης, στο σχήμα φαίνονται να αποτελούν ξεχωριστά τμήματα το Δίκτυο Παροχής Ψυχιατρικών Υπηρεσιών και το Κέντρο Ψυχικής Υγείας. Το Δίκτυο Παροχής Ψυχιατρικών Υπηρεσιών αποτελείται από τις ακόλουθες δομές: - Μονάδες και Προγράμματα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (2 Οικοτροφεία, 5 Ξενώνες, 5 Προστ.Διαμερ., Κέντρο Ημέρας) - Δύο (2) Κινητές Μονάδες - Ειδικές Μονάδες Αποκ/σης και Επαγγελματικής Επανένταξης Το Κέντρο Ψυχικής Υγείας αποτελεί αποκεντρωμένη μονάδα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του Β' ΠΕΣΥΠ Κ. Μακεδονίας, λειτουργεί στα πλαίσια του ΕΣΥ και Διοικητικά υπάγεται στο ΨΝΠΟ Διάρθρωση Διοικητικής Υπηρεσίας Η τρίτη υπηρεσία του ΨΝΠΟ είναι η Διοικητική Υπηρεσία. Η διάρθρωση της βασίζεται σε τρεις άξονες, που αφορούν τις κατά κλάδο δραστηριότητες της και αποτελούν τις παρακάτω υποδιευθύνσεις: - Η Υποδιεύθυνση Διοικητικού - Η Υποδιεύθυνση Οικονομικού - Η Υποδιεύθυνση Τεχνικής Υπηρεσίας Κάθε υποδιεύθυνση χωρίζεται σε τμήματα ενώ υπάρχουν και αυτοτελή γραφεία. Έτσι λοιπόν, συναντούμε τις εξής υποδιαιρέσεις : 131

131 Υποδιεύθυνση Διοικητικού Τμήματα Προσωπικού Γραμματείας Κίνησης Ασθενών Γραμματείας Εξωτερικών Ιατρείων Κοινωνικής Υπηρεσίας Παραϊατρικών επαγγελμάτων Υποδιεύθυνση Οικονομικού Τμήματα Οικονομικού Πληροφορικής Διατροφής Αυτοτελή Γραφεία Επιστασίας Ιματισμού Υποδιεύθυνση Τεχνικού Τμήματα Τεχνικού Βιοϊατρικής Τεχνολογίας Η Διοικητική Υπηρεσία του ΨΝΠΟ έχει τις εξής αρμοδιότητες: - Συντονισμό λειτουργιών των άλλων υπηρεσιών - Υποστήριξη του έργου των άλλων υπηρεσιών - Διαχείριση της κινητής και ακίνητης περιουσίας - Εκπαίδευση στελεχών της Διοικητικής Υπηρεσίας σε θέματα διοίκησης - διαχείρισης - Φροντίδα αυτοδύναμης λειτουργίας και ανάπτυξης του ΨΝΠΟ Παρακάτω φαίνονται σχηματικά οι υποδιευθύνσεις και τα τμήματα της Διοικητικής Υπηρεσίας. 132

132 Σ χήμα 3. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 133

133 8.2 Σύντομη Περιγραφή κύριων και υποστηρικτικών λειτουργιών Α. Κύριες υπηρεσίες ψυχικής uvεíαc A 1 Yπnpεσíεc πρόληψης (πρωτογενούς - δευτερογενούς- τριτογενούς) που παρέχονται απ ό: -Τα τακτικά ΕΙ Ψυχιατρικής στην Κατερίνη -Τις Κινητές Μονάδες στο Νομό Πιερίας -Τις ομάδες επανερχομένων στο Τμήμα Οξέων. Α2 Υπηρεσίες θεραπείας - νοσηλείας που παρέχονται από : -Το Τμήμα Οξέων (βραχείας νοσηλείας) Κατερίνης -Τα τακτικά εξωτερικά ιατρεία. Α 3 Υπηρεσίες ψυγοκοινωνικής αποκατάστασης που παρέχονται από: -Τις αποκαταστασιακές δομές (Ξενώνες, Οικοτροφεία και Προστατευμένα Διαμερίσματα). Οι προαναφερόμενες υπηρεσίες παρέχονται από δομές που βρίσκονται διασκορπισμένες σε διάφορα σημεία του Ν. Πιερίας. Ένα μέρος του προσωπικού έχει part time (ημιαπασχόληση) απασχόληση στις διάφορες αυτές δομές. Οι υπηρεσίες που παρέχονται από το προσωπικό (θεραπευτική ομάδα) είναι και εκπαιδευτικές, με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων εκ μέρους των ασθενών, τη βελτίωση της λειτουργικότητας τους και την κοινωνική τους επανένταξη. Β, Υποστηρικτικές Λειτουργίες Βι Φαουακείο Το φαρμακείο λειτουργεί απέναντι από τα Εξωτερικά Ιατρεία, για την άμεση χορήγηση φαρμάκων και την καλύτερη εξυπηρέτηση των εξωτερικών ασθενών. Έχει την ευθύνη για τη φύλαξη, την ταξινόμηση, τη χορήγηση, τη διανομή, τη διακίνηση, τη διαχείριση του φαρμακευτικού του υγειονομικού υλικού. Επιπλέον έχει την ευθύνη του επιστημονικού ελέγχου, του συνταγολογίου, της εκτέλεσης οποιοσδήποτε συνταγής που θα ζητήσει το Ιατρικό Τμήμα, καθώς και του ελέγχου των προς εκτέλεση συνταγών. Υπάρχει πληροφοριακό σύστημα, το οποίο όμως δεν είναι ακόμη δικτυωμένο με τις δομές. 134

134 Β9 Διοικητική Υπηρεσία Όλα τα τμήματα της Δ.Υ. είναι πλήρως στελεχωμένα. Υπάρχει πλήρης μηχανοργάνωση και διακίνηση πληροφορίας μεταξύ των γραφείων. Β3. Τεννική Υπηρεσία Από το προσωπικό της Τ.Υ. πραγματοποιείται ένα μεγάλο μέρος των επισκευών, συντηρήσεων και βελτιώσεων των εγκαταστάσεων. Η Τ.Υ. είναι στελεχωμένη ώστε να έχει επάρκεια επίβλεψης και εκτέλεσης έργων με αυτεπιστασία. Β4. Ξενοδογειακή Υποστήριξη Πλυντήρια - Στεγνωτήρια Τα πλυντήρια-στεγνωτήρια λειτουργαύν σε κάθε αποκεντρωμένη, αποκαταστασιακή μονάδα. Β5. Διατροφή Η αποθήκη τροφίμων βρίσκεται στην Πέτρα σε καινούριες εγκαταστάσεις, με σύγχρονο εξοπλισμό και εξειδικευμένο προσωπικό. Η παρασκευή του φαγητού γίνεται σε κάθε δομή ξεχωριστά για τους δικούς της ενοίκους. Β6 Μεταφορές Λόγω της πολυδιάσπασης των δομών και των μεταξύ των αποστάσεων χρειάζεται να γίνονται πολλές μεταφορές (ασθενών, προσωπικού και υλικού) από τα μεταφορικά μέσα που διαθέτει το Νοσοκομείο. 135

135 8.3 Στελέχωση Προσωπικού του ΨΝΠΟ Όπως σε κάθε νοσοκομειακή μονάδα του υγειονομικού τομέα, έτσι και στο ΨΝΠΟ, το ανθρώπινο δυναμικό του δεν είναι μόνο αριθμητικά μεγάλο αλλά και ποιοτικά παρουσιάζει υψηλό καταμερισμό εργασίας, επιστημονικής γνώσης και δεξιοτήτων. Σύμφωνα με τον ισχύοντα οργανισμό του, το ΨΝΠΟ περιλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα ειδικοτήτων, όπως γιατρούς και νοσηλευτές, παραϊατρικό και διοικητικό προσωπικό, λογιστές και οικονομολόγους και χειριστές ιατρικών μηχανημάτων. Σε όλες τις προβλεπόμενες ειδικότητες, όχι μόνο δεν πρέπει να υπάρχουν ελλείψεις προσωπικού, αλλά σχεδόν επιβάλλεται σήμερα η ύπαρξη υψηλής εξειδίκευσης και απόλυτου συντονισμού και συνεργασίας, έτσι ώστε να χρησιμοποιείται σωστά η ιατρική τεχνολογία και να εφαρμόζονται οι κατάλληλες ψυχοπαθητικές θεραπευτικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση της αρρώστιας. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο των δαπανών, την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, για θέματα χρηματοδότησης και γενικά για την εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος. Παρακάτω θα δούμε τα στοιχεία του προσωπικού του ΨΝΠΟ και κατά πόσο πληρούν εκείνες τις προϋποθέσεις για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων Αριθμητική και ποσοτική κάλυψη των προβλεπόμενων θέσεων του προσωπικού Παρακάτω, στον πρώτο πίνακα, παρουσιάζονται αναλυτικά οι οργανικές, οι καλυμμένες και οι κενές θέσεις του προσωπικού κατά κατηγορία και ειδικότητα. 136

136 Πίνακας 1. Αποτύπωση του απασχολούμενου προσωπικού του ΨΝΠΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΡΓΑΖΟ Μ ΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ 9ΕΣΕΙΣ ΥΠΗΡ/ΝΤΕΣ 9ΕΣΕΙΣ ΚΕΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ 1. ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ Α ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ Β ΣΥΝΟΛΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΕ Τ.Ε Δ.Ε Υ.Ε Τ.Ε. ΝΟΣ/ΤΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ MH ΙΑΤΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ. Π.Ε Δ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ Π.Ε Τ.Ε Δ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΧΝΙΚΟ Π.Ε Τ.Ε Δ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΛΟΙΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Υ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» - «H O R IZ O N» Π.Ε Τ.Ε Δ.Ε Υ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ Παρατηρήσεις: 1. Στο σύνολο των υπηρετούντων αναφέρονται και οι 25 υπάλληλοι του προγράμματος «Ψυχαργώς» 2. Υπηρετούν στον κλάδο των ιατρών (1) Επίκουρος και (6) Ειδικευόμενοι Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 137

137 Η κάλυψη των οργανικών θέσεων φτάνει το 61,7% γεγονός που δυσχεραίνει τη λειτουργία του ΨΝΠΟ. Εμφανίζονται προβλήματα έλλειψης προσωπικού λόγω της πολυδιάσπασης των δομών ( 5 ξενώνες, 2 οικοτροφεία, 5 προστατευμένα διαμερίσματα, κέντρο ημέρας, κλινική οξέων περιστατικών, εξωτερικά ιατρεία, αποθήκες στην Πέτρα Ολύμπου). Σε σύνολο 282 υπηρετούντων υπαλλήλων, οι 82 ή 35,4% είναι επιστημονικό (ΠΕ, ΤΕ) και οι 200 ή 64,6% είναι ΔΕ και ΥΕ. Κατάσταση Πλήρωσης Θέσεων Προσωπικού σήμερα στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Πίνακας 2 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡ/ΝΤΕΣ ΚΕΝΕΣ ΑΠΟΣΠΑΠΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΘΕΣΕΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟ ΝΟΣΟΚ. 1. ΓΡΑΦΕΙΟ ΙΑΤΡΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ Α ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ Β ΣΥΝΟΛΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Π.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΟΙΝ. ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ Τ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΡΑΜ Μ ΑΤΕΙΑΣ Δ.Ε Υ.Ε ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ

138 Εν όψει πάντως του μετασχηματισμού του Νοσοκομείου σε δίκτυο παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάγκη πρόσληψης εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού (ΠΕ, ΤΕ) επαγγελμάτων ψυχικής υγείας και αναβάθμισης του ήδη υπηρετούντος προσωπικού με ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης (αρχών κοινοτικής ψυχιατρικής, θεραπευτικών παρεμβάσεων, λειτουργίας αποκαταστασιακών δομών, μεθόδων πρόληψης) αλλά και χρήσης ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων. Επίπεδο εκπαίδευσης υπηρετούντος προσωπικού (ΨΝΠΟ και πρόγραμμα «Ψυχαργώς» Α' φάση) Πίνακας 3 Επίπεδο εκπαίδευσης Υπηρετούντες Ποσοστό % ΠΕ 27 9,57 ΤΕ 63 22,34 ΔΕ ,58 ΥΕ 55 19,50 Σύνολο Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Επίπεδο εκπαίδευσης υπηρετούντος προσωπικού ΚΨΥ Κατερίνης Πίνακας 4. Επίπεδο εκπαίδευσης Υπηρετούντες Ποσοστό % ΠΕ 4 36,36 ΤΕ 3 27,27 ΔΕ 2 18,18 ΥΕ 2 18,18 Σύνολο Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 139

139 Προγραμματισμός Προσλήψεων Τακτικού Προσωπικού έτους 2005 Πίνακας 5 Α Τ Η Γ Ο Ρ ΙΑ Κ Λ Α Δ Ο Σ Ε ΙΔ ΙΚ Ο Τ Η Τ Α Ε Ρ Γ Α Σ ΙΑ Κ Η Σ Χ Ε Σ Η Θ Ε Σ Ε ΙΣ Δ Α Π Α Ν Η Μ ΙΣ Θ Ο Δ Ο Σ ΙΑ Σ ΑΓΓΟΥΜ. ΟΡΓΑΝ. ΚΑΛΥΜΜ. ΚΕΝΕΣ Ε Τ Η Σ ΙΑ ΠΕ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΤΕ Δ/ΝΣΗΣ ΝΟΣΟΚ. ΜΟΝΙΜΟ ΤΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΣ ΜΟΝΙΜΟ ΤΕ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΤΕ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΔΕ ΠΡΟΣ.ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΜΟΝΙΜΟ ΔΕ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΥΕ ΒΟΗΘ.ΠΡΟΣΩΠΙΚ. ΜΟΝΙΜΟ ΥΕ ΠΡΟΣ. ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤ. ΜΟΝΙΜΟ ΥΕ ΠΡΟΣ. ΕΣΤΙΑΣΗΣ ΜΟΝΙΜΟ ΥΕ ΕΡΓ.ΓΕΝ.ΚΑΘΗΚΟΝΤ. ΜΟΝΙΜΟ ΥΕ ΦΥΛΑΚΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΔΕ ΒΟΗΘ. ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΜΟΝΙΜΟ ΠΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΤΕ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΜΟΝΙΜΟ ΔΕ ΕΠΙΜΕΛ.ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΟΝΙΜΟ Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 140

140 8.3.2 Ποιοτική ανάλυση του προσωπικού του ΨΝΠΟ Παρακάτω παρατίθενται η ποιοτική ανάλυση του προσωπικού του ΨΝΠΟ, της Ιατρικής, Νοσηλευτικής και Διοικητικής υπηρεσίας ξεχωριστά. Πίνακας 6. Το προσωπικό της Ιατρικής Υπηρεσίας κατά ειδικότητα και βαθμίδα Προσωπικό Ειδικότητα Κατήγορό Οργανικές θέσεις Καλλυμέ- Κενές νες θέσεις θέσεις Ιοσοστό πληρότητας Ιατροί εργαζόμενοι στο ΕΣΥ Επιμέρους Σύνολο Ειδικευόμενοι Ιατροί Επιμέρους Σύνολο Λοιποί Επιστήμονες Επιμέρους Σύνολο Λοιπό προσωπικό Επιμέρους Σύνολο Διευθυντές Ψυχιατρικής Επιμελητές Α' Ψυχιατρικής Επιμελητές Β' Ψυχιατρικής Διευθυντής Οδοντιατρικής Επιμελητής Α' Οδοντιατρικής Επιμελητής Β' Οδοντιατρικής ΠΕ % ΠΕ % ΠΕ % ΠΕ % ΠΕ % ΠΕ % % Διευθυντές ΠΕ % Νευρολογίας Διευθυντές ΠΕ % Παθολογίας Διευθυντές % Ακτινοδιαγνωστικής ΠΕ Επιμελητής Α' Μικροβιολογίας ΠΕ % % Φαρμακοποιοί ΠΕ % Ψυχολόγοι ΠΕ % % Βοηθοί φαρμακοποιών ΠΕ % % Γενικό Σύνολο % 141

141 Στον παραπάνω πίνακα 6 παρατίθενται οι οργανικές, οι καλυμμένες και οι κενές θέσεις καθώς και τα ποσοστά πληρότητας αυτών, αλλά και η εκπαίδευση του προσωπικού της Ιατρικής Υπηρεσίας του ΨΝΠΟ κατά ειδικότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το ποσοστό κάλυψης των οργανικών θέσεων φτάνει το 75%. Αναλυτικότερα, η κατηγορία των ειδικευόμενων γιατρών εμφανίζει ποσοστό κάλυψης 100%, ενώ στους γιατρούς του ΕΣΥ το ποσοστό είναι 70%. Μεγαλύτερη έλλειψη παρουσιάζεται στους λοιπούς επιστήμονες, που καλύπτουν μόλις το 40% των προβλεπόμενων οργανικών θέσεων. Στον πίνακα 7 δίνονται τα ποσοστά πληρότητας των θέσεων της Νοσηλευτικής υπηρεσίας αναλυτικά. Παρατηρούμε ότι οι οργανικές θέσεις καλύπτονται κατά 72%, περίπου στα ίδια επίπεδα με την ιατρική υπηρεσία. Το Νοσηλευτικό προσωπικό έχει το μεγαλύτερο ποσοστό πληρότητας, ίσο με 90% ενώ το Βοηθητικό προσωπικό και οι Επισκέπτες υγείας εμφανίζουν κάλυψη 57% το κάθε ένα. Πίνακας 7. Το προσωπικό της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας κατά κατηγορία Προσωπικό Ειδικότητα Κατηγορία Οργανικές Καλλυμέ- Κενές Ποσοστό θέσεις νες θέσεις θέσεις πληρότητας Νοσηλευτικό Νοσηλευτών ΠΕ % -τριών Νοσηλευτών ΤΕ % -τριών Αδελφών ΔΕ % Νοσοκόμων Πρακτικών ΔΕ % Νοσοκόμων Επιμέρους σύνολο % Επισκεπτών Υγείας Επιμέρους σύνολο Βοηθητικό Υγειονομικό προσωπικό Επιμέρους σύνολο Γενικό σύνολο Επισκεπτών / -τριών Νοσοκόμοι - Φύλακες ασθενών Μεταφορείς Ασθενών- Βοηθοί Νοσοκόμο ΤΕ % % ΔΕ % ΥΕ % % % 142

142 Παρακάτω δίνονται σε πίνακα 8 τα αντίστοιχα στοιχεία για τη Διοικητική Υπηρεσία του ΨΝΠΟ. Πίνακας 8 Το προσωπικό της Διοικητικής Υπηρεσίας κατά κατηγορία Προσωπικό Ειδικότητα Κατηγορία Οργανικές Καλλυμέ- Κενές Ποσοστό θέσεις νες θέσεις Ιέσεις πληρότητας Διοικητικό Διοικητικοί - Λογιστές ΠΕ % Λογιστές ΤΕ % Διοικητικοί - Λογιστές ΔΕ % Διοίκησης Νοσοκομείου ΤΕ % Πληροφορικής ΠΕ % Δακτυλογράφοι ΔΕ % Τηλεφωνητές ΔΕ % Επιμέρους σύνολο % Κοινωνικής Μέριμνας Επιμέρους σύνολο Κοινωνικοί Λειτουργοί ΤΕ % % Παραΐατρικό Εργοθεραπευτές ΤΕ % Φυσιοθεραπευτές ΤΕ % Γυμναστές ΠΕ % Διαιτολόγοι ΠΕ % Επιμέρους σύνολο Τεχνολόγοι Τροφίμων ΤΕ % % Τεχνικό Μηχανικοί ΠΕ % Τεχνολόγοι Εφαρμογών ΤΕ % Τεχνολόγοι ΔΕ % Επιμέρους σύνολο % Βοηθητικό Επιμέρους σύνολο Βοηθητικό προσωπικό ΥΕ % % Εστίασης Προσωπικό Εστίασης ΥΕ % Μάγειροι ΔΕ % Επιμέρους % 143

143 σύνολο Εργάτες Επιμέρους σύνολο Ασφαλείας Επιμέρους σύνολο Εργάτες γενικών καθηκόντων Προσωπικό ασφαλείας ΥΕ % % ΔΕ % % Φυλάκων Φύλακες ΥΕ % Επιμέρους σύνολο % Καθαριότητας Προσωπικό καθαριότητας Επιμέρους σύνολο ΥΕ % % Με έμμισθη εντολή Δικηγόροι ΠΕ % Επιμέρους σύνολο % Γενικό σύνολο % Το ποσοστό πληρότητας της Διοικητικής υπηρεσίας, όπως φαίνεται στον παραπάνω πίνακα ανέρχεται στο 43%. Το χαμηλό αυτό ποσοστό οφαλεται κυρίως στο ότι σε αρκετές ειδικότητες, αν και προβλέπονται θέσεις, ωστόσο δεν καλύπτεται καμία. Επιπλέον, μια άλλη αιτία για το χαμηλό ποσοστό της Διοικητικής υπηρεσίας είναι τα χαμηλά ποσοστά που εμφανίζει η πλειοψηφία των ειδικοτήτων του προσωπικού της. Το μικρότερο το έχει το προσωπικό καθαριότητας με 18%. Ακολουθούν το προσωπικό των εργατών με 33% και το παραϊατρικό προσωπικό με 38%. Κάνοντας μια σύγκριση των τριών υπηρεσιών του ΨΝΠΟ, η Διοικητική υπηρεσία έχει το μικρότερο ποσοστό, άρα και τις περισσότερες κενές θέσεις. Ελλείψεις παρουσιάζονται και στις τρεις υπηρεσίες, ακόμη και σε προσωπικό όπως ψυχίατροι, ψυχολόγοι, καθαριστές γεγονός που επηρεάζει και την εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος. 144

144 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 9.1 Γενικά Η οικονομική αξιολόγηση ενός νοσοκομείου πραγματώνεται κυρίως με τη γνώση των οικονομικών του στοιχείων. Το κυριότερο μέσο παράθεσης τέτοιων στοιχείων είναι ο προϋπολογισμός του. Ως προϋπολογισμός ορίζεται η διοικητική πράξη με την οποία προσδιορίζονται τα έσοδα και καθορίζονται τα όρια των εξόδων συνήθως για ένα οικονομικό έτος. Σε ότι αφορά το ΨΝΠΟ, οι οικονομικές υπηρεσίες του μέσα στις νόμιμες προθεσμίες, προβαίνουν κάθε φορά στις διαδικασίες κατάρτισης του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος. Αυτός καταρτίζεται με βάση τις εκτιμήσεις των μελλοντικών εσόδων, βάσει των οποίων προσδιορίζονται και καθορίζονται τα όρια και το ύψος των δαπανών για κάθε πηγή, π.χ. μισθοί, κατασκευές, αναλώσιμα υλικά κ.λπ., με την αναγραφή των ανάλογων κονδυλίων. Τα έσοδα του προϋπολογισμού προσδιορίζονται: α) Βάσει της εξαγγελίας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μέσω των τακτικών-έκτακτων επιχορηγήσεων, καθώς και του προϋπολογισμού των δημοσίων επενδύσεων, προς κάλυψη των λειτουργικών δαπανών, των δαπανών μισθοδοσίας και των δαπανών για επενδύσεις. β) Βάσει των ιδίων εσόδων του Νοσοκομείου -πρόκειται για τα έσοδα που προέρχονται είτε από τα νοσήλεια είτε από ίδιες προσόδους, γ) Από δωρεές φυσικών προσώπων, είτε δια δικαιοπραξίας εν ζωή, είτε δια τελευταίας βούλησης(κληροδοτήματα). Η κατάρτιση του προϋπολογισμού γίνεται σύμφωνα με όσα ισχύουν για τα ΝΠΔΔ, και ακολουθείται η κωδικοποίηση που καθιερώθηκε με την υπ' αριθμόν 25614/9912, εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους. Επίσης, λαμβάνονται υπ' όψη ο Νόμος 2071/92, αριθ. 49 και η εγκύκλιος με αριθμό πρωτοκόλλου / , του Υπουργείου Οικονομικών. Μετά την κατάρτισή του, ο προϋπολογισμός υποβάλλεται μαζί με την εισηγητική του έκθεση, στα αρμόδια όργανα, για την έγκρισή του, τουλάχιστον ένα μήνα πριν την έναρξη του οικονομικού έτους. Αρχικά, εγκρίνεται με πράξη του ΔΣ και στη συνέχεια υποβάλλεται στην Υπηρεσία 145

145 Εντελλομένων Εξόδων της Περιφερειακής Διεύθυνσης, για την τελική έγκριση. Εάν με την έναρξη του νέου έτους δεν έχει εγκριθεί ο προϋπολογισμός, τότε είναι δυνατή η εκτέλεση του κατά το 25% των αντιστοίχων πιστώσεων του προϋπολογισμού του λήξαντος οικονομικού έτους και για χρονικό διάστημα μέχρι του ενός τριμήνου. Χαρακτηριστικά των προϋπολογισμών του ΨΝΠΟ, κυρίως από το 1999 μέχρι και σήμερα, είναι ότι απαιτείται η κρατική επιχορήγηση, άλλοτε για λειτουργικές δαπάνες και κυρίως για δαπάνες σε επενδύσεις. Η πολιτική της απαίτησης κρατικής επιχορήγησης απορρέει από την παροχή καλύτερων υπηρεσιών ψυχικής υγείας. 9.2 Περιουσιακά Στοιχεία ΨΝΠΟ Στους παρακάτω πίνακες θα γίνει παρουσίαση των περιουσιακών στοιχείων του ΨΝΠΟ. Πίνακας 1. Ιδιόκτητα κτίοια Κτίριο Όροφοι Τ.μ. Αντικειμενική Αξία Ημερ/νια κτήσης Νοσοκομείο , , Διοικ/κες Υπηρ.-ΚΕΚ 4 761, , Κ.Ψ.Υ , , Κλινική Οξέων Προστ. Διαμερ. Ξενώνας «Δάφνη» Ξενώνας «Αρμονία» , , , , , , , Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο Η" ΝΠΟ Τρόπος απόκτησης νίεταβίβαση της Ιεράς νΐονής με Ν.Δ. από Αγορά αριθ. Σύμβ. 2277/ Αγορά αριθ. Σύμβ. 2146/ Αγορά αριθ. Σύμβ. 4739/ Αγορά αριθ. Σύμβ. 4918/ Αγορά αριθ. Σύμβ / Αγορά αριθ. Σύμβ. 6054/ Πίνακας 2. Ενοικια όυενα κτίοια 146

146 1. Ξενώνας «Διόνυσος», τ.μ. 388,77 2. Ξενώνας «Θάλεια», τ.μ. 500,00 3. Ξενώνας «Πολύμνια», τ.μ. 334,00 4. Ξενώνας «Ερατώ», τ.μ. 450,92 5. Οικοτροφείο «Τερψιχόρη», τ.μ. 70,00 Πίνακα 3. Ιδιόκτητα οικόπεδα Οικόπεδα Περιοχή Τ.μ. Αντικειμενική Αξία Χαρακτηρισμός (αγροτεμάχιο κλπ) Τρόπος απόκτησης Γήπεδο με Δασική Π.Δ. 3925/16- Πέτρα Ολυμπου κτίσματα περιοχή 22/2/29 Δάσος Πέτρα Ολύμπου ,83 Δάσος Π.Δ. 3925/16- στρέμματα 22/2/29 Κληροτεμάχιο ,36 Αγροτεμάχιο Π.Δ. 3925/16- Κοντάριωτισσα 22/2/29 Οικόπεδο 1.290, ,89 Οικοδομήσιμο Αγορά αρ. συμβ. Βατάν 5424/ Οικόπεδο με κτίσμα (Διοικ. Υπηρεσ.) Οικόπεδο με κτίσμα (ΚΨΥ) Οικόπεδο με κτίσμα (Κλινική Οξέων) Οικόπεδο με κτίσμα (Προστ. Διαμερίσμ.) Οικόπεδο με κτίσμα (Ξένων. Δάφνης) Κατερίνη 483,5 Οικοδομήσιμο Κατερίνη 483,5 Οικοδομήσιμο Κατερίνη Οικοδομήσιμο Κατερίνη 254,7 Οικοδομήσιμο Κατερίνη 760,7 Οικοδομήσιμο Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Λγορά αρ. συμβ. 2277/ Αγορά αρ. συμβ. 2146/ Αγορά αρ. συμβ. 4739/ Αγορά αρ. συμβ. 4918/ Αγορά αρ. συμβ. 2050/ Αναξιοποίητα παραμένουν ακόμα, η δασική έκταση και το κληροτεμάχιο καθώς και ο συντελεστής δόμησης του οικοπέδου όπου βρίσκεται η κλινική των Οξέων Περιστατικών και το οικόπεδο στην περιοχή Βατάν. 147

147 Π ίνα κ α 3. Ε ξο ττλισ υ < χ Α/Α Περιγραφή αντικειμένου Εξοπλισμού Είδος μέτρησης Μονάδα Ημερ/νια αγοράς Συνολική Αξία 1 Οδ/κή Μονάδα Μηχάνημα 1 Τεμάχιο Οδ/κή Μονάδα Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,23 3 Οδ/κή Μονάδα Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,25 4 Αναλ. Ιόντων Μηχάνημα 1 Μηχάνημα ,38 5 Μικροσκόπιο Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,92 6 Φωτόμετρο Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,62 7 Αιματολ. Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,16 Αναλυτής 8 Ορμονολογ. Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,35 Αναλυτής 9 Βιοχημικός Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,65 Αναλυτής 10 Αναλ. Ιόντων Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,11 11 ΗΕΓ, Η/Υ Μηχάνημα 3 Τεμάχιο ,58 12 Η/Υ Μηχάνημα 24 Τεμάχιο ,7 13 Νευρομυογρά- Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,8 φρς 14 Μικροσκόπιο Μηχάνημα 1 Τεμάχιο ,27 15 Γ εωργ. Μηχάνημα 1 Τεμάχιο Ανελκυστηρ. Γ εωργικό 16 Ασθενοφόρο Αυτ/το 1 Τεμάχιο Λεωφορείο Αυτ/το 1 Τεμάχιο Φορτηγάκι Αυτ/το 1 Τεμάχιο ΙλΝΙΜΟΟ Μηχάνημα 1 Τεμάχιο Λεωφορείο Αυτ/το 1 Τεμάχιο Λεωφορείο Αυτ/το 1 Τεμάχιο Φορτηγάκι Αυτ/το 1 Τεμάχιο Ασθενοφόρο Αυτ/το 1 Τεμάχιο Αυτ/το Ι.Χ. Αυτ/το 1 Τεμάχιο ,21 25 Δίκυκλο Μηχανάκι 1 Τεμάχιο Ηλεκτροπαρά- Μηχάνημα 2 Τεμάχιο 1987, γωγο ζεύγος Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός καλύπτει τις ανάγκες του οδοντιατρείου και των εργαστηρίων Μικροβιολογικού και Νευροφυσιολογικού. Τα τρία λεωφορεία χρησιμοποιούνται κυρίως για τη μεταφορά του προσωπικού και των ασθενών είτε σε άλλες δομές είτε σε διάφορες εκδηλώσεις. Το μηχάνημα υηίιποο με πλήρη εξοπλισμό και εξαρτήματα (εκχιονιστικό, ρίψης νερού, δεξαμενή νερού) χρησιμοποιείται κατά την περίοδο του χειμώνα για τη διάνοιξη του οδικού δικτύου και την περίοδο του καλοκαιριού για πυρόσβεση. 148

148 9.3 Παρουσίαση Οικονομικών Καταστάσεων Όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα 4 το συνολικό ύψος των εσόδων διαμορφώθηκε κατά την οικονομική χρήση του 2001, στο ποσό των ενώ το 2004 στο ποσό των ,31. Δηλαδή, Δηλαδή τα έσοδα αυξήθηκαν κατά ,82. Πιο συγκεκριμένα, κατά το έτος 2004 εισπράχθηκαν ως έσοδα από Επιχειρηματική Δραστηριότητα και Επιχορηγήσεις Δημοσίων Επενδύσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα ποσά των ,97 και ,77 αντίστοιχα ενώ κατά το έτος 2001 τα ποσά των προαναφερόμενων ήταν ,61 και ,17 αντίστοιχα. Ως επιχορηγήσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό δεν εισπράχθηκαν καθόλου ποσά κατά τα έτη , μόνο το 2001 εισπράχθηκε το ποσό των ,80. Το 2002 δεν εισπράχθηκαν καθόλου ποσό για τις επιχορηγήσεις από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων. Το συνολικό ύψος των εξόδων του ΨΝΠΟ κατά το 2001 ανήλθε στο ποσό των ,54 έναντι 1, ,78 που δαπανήθηκαν κατά το Δηλαδή οι δαπάνες παρουσίασαν μείωση ίση με ,76. Πιο αναλυτικά, κατά το έτος 2004 δαπανήθηκαν ,21 για αμοιβές και έξοδα προσωπικού και ,73 για παροχές τρίτων. Αντίστοιχα, τα ποσά που δαπανήθηκαν κατά το 2001 ήταν ,56, ,31. Μικρά παρουσιάζονται να είναι τα κονδύλια για επισκευή και συντήρηση κτιρίων. Έτσι το 2001 το ποσό των δαπανών ανερχόταν στα ,30 ενώ το 2004 αυξήθηκε κατά ,18. Στα διάφορα έξοδα περιλαμβάνονται επιχορηγήσεις για αγορά και ανέγερση νέων κτιρίων και για προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα μεγαλύτερα κονδύλια που δαπανήθηκαν κατά την περίοδο προερχόταν από τις προαναφερόμενες επιχορηγήσεις. Το 2001 (περίοδος όπου γινόταν η δημιουργία των νέων δομών) το δαπανώμενο ποσό ανερχόταν στα ,96 ενώ το 2004 μειώθηκε στα ,

149 Πίνακας 4 Απολογισμοί χρήσεων ΕΤΟΣ Α. ΕΣΟΔΑ ΧΡΗΣΕΩΣ , , , ,31 1. Έσοδα από Κύρια Δραστηριότητα , , , ,00 2. Έσοδα από Επιχ/κή Δραστηριότητα , , , ,97 3. Λοιπά Έσοδα* , , , ,19 Σύνολο Οργανικών Εσόδων , , , ,16 Ταμειακό Υπόλοιπο , , , ,15 Β. ΕΞΟΔΑ ΧΡΗΣΕΩΣ , , , ,78 1. ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ 1.1 Πρώτες & βοηθητικές ύλες 1.2 Αναλώσιμα υλικά 1.3 Ανταλλακτικά παγίων στοιχείων 2. ΑΜΟΙΒΕΣ & ΕΞΟΔΑ ΠΡΟΣΩΠ , , , , Μισθοί - Ημερομίσθια , , , , Αποζημίωση και εκπαιδευτική άδεια 3.398, , , Εργοδοτικές εισφορές 578,03 105,64 144, Παρεπόμενες παροχές , , ,16 3. ΑΜΟΙΒΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΤΡΙΤΩΝ , , , ,45 4. ΠΑΡΟΧΕΣ ΤΡΙΤΩΝ , , , , ΔΕΗ , , , , ΕΥΔΑΠ 5.813, , , , OTE , , , , Ενοίκια 7.454, , , , Ασφάλιστρα 9.369, , Επισκευές - Συντηρήσεις , , , ,48 5. Φ Ο ΡΟ Ι-ΤΕΛ Η 58, , ,18 6. ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ , , , ,21 7. ΤΟΚΟΙ & ΣΥΝΑΦΗ ΕΞΟΔΑ 8. ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ Σύνολο Οργανικών Εξόδων , , , ,78 Γ. ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΑΠΟΤ/ΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ , , , ,53 (Α-Β) Δ. ΕΚΤΑΚΤΑ ΕΣΟΔΑ Ε. ΕΚΤΑΚΤΑ ΕΞΟΔΑ & ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΣΤ. ΚΕΦΑΛ/ΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΑΕ , Ζ. ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΕ , , , ,58 Η. ΟΙΚ/ΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ , , , ,81 ΧΡΗΣΕΩΣ Θ. ΕΠΙΧ/ΣΕΙΣ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ,80 ΠΡΟΫΠΟΛ. I. ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΔΕ, ΕΕ , , ,77 Κ. ΚΑΘΑΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ , , , ,58 ΧΡΗΣΕΩΣ (Η+Θ+Ι) Μισθοί - Ημερομίσθια (μέσω Κρατικ , , , ,78 Προϋπολογισμού) Εφημερίες -Υπερωρίες (μέσω Κρατικ. Προϋπολογισμού) , , ,12 στα Λοιπά Έσοδα δεν περιλαμβάνεται η επιχορήγηση από τον Τακτικό Προϋπολογισμό 150

150 Προβλεπόμενα οικονομικά αποτελέσματα Η πρόβλεψη σεναρίων στο μέλλον είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς δίνει την δυνατότητα μέτρησης της προόδου, που επιτυγχάνεται από την υλοποίηση του Επιχειρησιακού σχεδίου. Στα άμεσα σχέδια δράσης του ΨΝΠΟ είναι η δημιουργία νέας Κλινικής Οξέων και η επέκταση της ήδη υπάρχουσας καθώς και η ανάπτυξη νέων κλινών, η ανάπτυξη δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η εφαρμογή προγραμμάτων εκπαίδευσης του προσωπικού και η καθιέρωση συστήματος αξιολόγησης παρεχομένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Όλα τα παραπάνω είναι υλοποιήσιμα και θα έχουν θετικά αποτελέσματα εφ' όσον: 1. Εγκριθούν οι προϋπολογισμοί εκπόνησης μελετών και υλοποίησης των έργων καθώς και οι δαπάνες λειτουργικών εξόδων και εξοπλισμού. 2. Αξιοποιηθεί το υπάρχον αποθεματικό 3. Γίνεται κανονικά και τακτικά η καταβολή των νοσηλίων από τα ασφαλιστικά ταμεία. 4. Εξασφαλιστεί η επιχορήγηση τους από Ευρωπαϊκά Προγράμματα Ακολουθούν πίνακες με προβλέψεις: Πίνακας 5 Πρόβλεψη Νοσηλευτικών δεικτών και στοιχείων στο Τμήμα Οξέων Α. Νοσηλευτ. Δείκτες Αριθμός κλινών Εισαγωγές Νοσηλευθέντες Ημέρες Νοσηλείας Μ.Δ.Ν.* 11,81 11,45 11,32 11,32 % Κάλυψης Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Πίνακας 6 Πρόβλεψη Κάλυψης Στεγαστικών Δομών Αριθμός θέσεων Αριθμός ενοίκων Αριθμός ημερών φιλοξενίας Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ Πίνακας 7 Πρόβλεψη Διάρθρωσης Προσωπικού Διάρθρωση προσωπ Ιατρικό προσωπ Νοσηλευτικό πρ Διοικητικό προσωπ Τεχνικό προσωπ Λοιπό προσωπ Σύνολο Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 151

151 Πίνακας 8 Προβλεπόμενοι Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων ΕΤΟΣ Α. Ε Σ Ο Δ Α Χ Ρ Η Σ Η Σ , , , , Έ σ ο δ α από Π αροχή Υ πηρεσιώ ν , , , , Έ σοδα από Επιχ/κή Δραστηριότητα 7.714, , , ,08 3. Λ οιπά Έ σοδα , , , ,13 Σ ύ νολο Ο ργα νικ ώ ν Ε σόδω ν , , , ,2 6 Β. Ε Ξ Ο Δ Α Χ Ρ Η Σ Ε Ω Σ 1. Α Π Ο Θ Ε Μ Α Τ Α , , , , Π ρώ τες & βοηθητικές ύλες , , , , Α να λώ σιμ α υλικά , , , , Α νταλλακτικά παγίω ν στοιχείω ν 5.947, , , ,57 2. Α Μ Ο ΙΒ Ε Σ & Ε Ξ Ο Δ Α Π ΡΟ ΣΩ Π , , , , Μ ισθοί - Η μερομίσθια , , , , Α π οζη μ ίω σ η και εκπαιδευτική άδεια , , , , Ε ργοδοτικές εισφ ορές 152, , , , Π α ρ επ ό μ ενες π α ρ οχές , , , , Α Μ Ο ΙΒ Ε Σ Κ Α Ι Ε Ξ Ο Δ Α ΤΡΙΤΩ Ν , , , ,85 4. Π Α Ρ Ο Χ Ε Σ Τ ΡΙΤ Ω Ν , , , , ΔΕ Η , , , , Ε Υ Δ Α Π , , , , ΟΤΕ , , , , Ε νοίκια , , , , Α σφ άλιστρα , , , , Ε πισκευές - Συντηρήσεις , , , ,03 5. Φ Ο Ρ Ο Ι -Τ Ε Λ Η , , , , Δ ΙΑ Φ Ο Ρ Α Ε Ξ Ο Δ Α , , , , Τ Ο Κ Ο Ι & Σ Υ Ν Α Φ Η Ε Ξ Ο Δ Α 8. Α Π Ο Σ Β Ε Σ Ε ΙΣ , , , ,3 2 Σ ύ νολο Ο ργα νικ ώ ν Ε ξόδω ν , , , ,4 6 Γ. Ο Ρ Γ Α Ν ΙΚ Α Α Π Ο Τ /Τ Α Χ ΡΗ ΣΕΩ Σ (Α -Β ) , , , ,79 ΣΤ. Ο ΙΚ Ο Ν Ο Μ ΙΚ Ο Α Π Ο Τ Ε Λ Ε Σ Μ Α Χ Ρ Η Σ Ε Ω Σ Ζ. Ε Π ΙΧ Ο Ρ Η Γ Η Σ Ε ΙΣ Τ Α Κ Τ ΙΚ Ο Υ Π Ρ Ο Ϋ Π Ο Λ Ο Γ , , , ,79 Η. Κ Α Θ Α Ρ Ο Α Π Ο Τ Ε Λ Ε Σ Μ Α Χ Ρ Η Σ Ε Ω Σ (Σ Τ + Ζ) , , , ,79 Πηγή: Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΝΠΟ 152

152 Στον πίνακα 8 παρουσιάζονται τα προβλεπόμενα αποτελέσματα που αναμένονται κατά τα επόμενα έτη μαζί με προηγούμενα έτη, σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΨΝΠΟ. Τα έσοδα κατά τα επόμενα έτη πρόκειται να αυξηθούν, έτσι το 2005 τα έσοδα ανερχόταν στο ποσό των ,92 το 2008 προβλέπεται να αυξηθούν στο ποσό των ,26. Σημαντική πηγή εσόδων προβλέπεται να είναι από την παροχή των υπηρεσιών. Από επιχορηγήσεις του τακτικού προϋπολογισμού δεν προβλέπονται έσοδα για τα επόμενα έτη. Τα προϋπολογιζόμενα έξοδα του ΨΝΠΟ ενώ το 2005 ήταν ,34 το 2008 υπολογίζεται να ανέρχεται στο ποσό των ,46. Τα έξοδα θα αυξηθούν εξαιτίας της δημιουργίας νέων επιπλέον δομών που είναι στα άμεσα σχέδια του ΨΝΠΟ. Σε σύγκριση με τις άλλες κατηγορίες δαπανών, εκείνη που παρουσιάζεται να απορροφά τα μεγαλύτερα κονδύλια είναι για επισκευές και συντήρηση κτιρίων. Το 2005 για επισκευές και συντήρηση κτιρίων οι δαπάνες ανερχόταν στις ,72 το 2008 προβλέπεται να φθάσουν στο ποσό των ,03. Το 2005 οι δαπάνες για τους μισθούς και τα ημερομίσθια ανερχόταν στο ποσό των ,57, ενώ το 2008 προβλέπεται να ανέρχεται στις ,22. Οι δαπάνες για αποζημίωση και εκπαιδευτική άδεια το 2005 ανερχόταν στο ποσό των 3.120,84 ενώ το 2008 προβλέπεται να αυξηθεί το ποσό στις 6.283,

153 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ψυχιατρείο, ένας χώρος με μακρόχρονη ιστορία, που ξεχειλίζει από ανθρώπινο πόνο, που κλείνει μέσα του συνανθρώπους μας, ασθενείς στην ψυχή. Η πρώην Ιερά Μονή της Πέτρας Ολύμπου και αργότερα Σανατόριο, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1971 ως Ψυχιατρείο με την επωνυμία «Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου», απομακρυσμένο από την κοινωνία στο βουνό του θεϊκού Ολύμπου, για να δεχθεί τους «ανεπιθύμητους» από την κοινωνία. Για την στέγαση και περίθαλψη όλων αυτών των ασθενών χρησιμοποιήθηκαν κτιριακά συγκροτήματα που δεν έμοιαζαν να διαφέρουν πολύ από φυλακές: συρματοπλέγματα και σιδεριές ήταν τοποθετημένες παντού, σε πόρτες και παράθυρα. Την περίοδο αυτή, όχι μόνο η γενική αντίληψη του κόσμου αλλά και η μέχρι τότε πρόοδος της επιστήμης δεν επέτρεπε παρά μόνο μια τέτοια αντιμετώπιση του ψυχικά ασθενούς ατόμου. Με βάση την ίδια αυτή αντίληψη λειτουργούσε και το ψυχιατρείο Πέτρας Ολύμπου. Από τότε έως σήμερα έχουν γίνει ριζικές αλλαγές στον τρόπο περίθαλψης και στη δομή του Ψυχιατρείου. Μετά την 27η Ιανουάριου 2004 όπου έφυγε από το τμήμα Μακράς νοσηλείας στην Πέτρα και ο τελευταίος ασθενής τα τμήματα αυτά έκλεισαν. Ολοκληρώθηκε, έτσι ο κύκλος μιας ιστορίας 34 χρόνων, από το 1970, όταν για πρώτη φορά λειτούργησε το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου, εκεί που παλιότερα στα χρόνια του μεσοπολέμου λειτουργούσε Σανατόριο και ακόμη πιο παλιά το Μοναστήρι της Ιεράς Μονής. Είναι το πρώτο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο στη χώρα μας που κλείνει. Αυτό οφείλεται σε μια μακροχρόνια, επίπονη, συλλογική προσπάθεια πολλών ανθρώπων μαζί και Υπηρεσιών που ανταποκρίθηκαν στο πλήθος των αλλαγών που απαιτούσε η ψυχιατρική μεταρρύθμιση μετά τον κανονισμό 815/84 της ΕΕ. Επρόκειτο για αλλαγές στον τρόπο περίθαλψης, στάσης και συμπεριφοράς προς τους νοσηλευομένους και αλλαγές στις στεγαστικές δομές του Ψυχιατρείου. Νέα κτίσματα και χώροι ήρθαν να προστεθούν και να καταργηθεί ο ασυλικός τύπος του Ψυχιατρείου, με τα προγράμματα αποασυλοποίησης που άρχισαν να εφαρμόζονται. Σημαντική επίσης, είναι η συμβολή του προσωπικού και της Διοίκησης του ΨΝΠΟ, των ίδιων των ασθενών, του ΔΥΠΕ της περιοχής, της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, των Γενικών Νοσοκομείων Βόλου, Καρδίτσας, Λάρισας και Τρικάλων, της Διαχειριστικής αρχής του Π ΚΠΣ, και πολλών άλλων. 154

154 Κυρίαρχη θέση, ανάμεσα σε όλες αυτές τις. υπηρεσίες και τους ανθρώπους, για τη συμβολή της στον μετασχηματισμό του ΨΝΠΟ από ένα σύγχρονο «Δίκτυο Κοινοτικών Ψυχιατρικών Υπηρεσιών», κατέχει η Συντονιστική Επιτροπή του προγράμματος «Ψυχαργώς Β' φάση» του ΨΝΠΟ. Η Συντονιστική αυτή Επιτροπή ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Δεκέμβριο 2001 με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης του ΨΝΠΟ ως συμβουλευτικό όργανο του ΣΔ για τον σχεδίασμά και παρακολούθηση υλοποίησης του προγράμματος «Ψυχαργώς Β' φάση», στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υγεία- Πρόνοια» του Ρ ΚΠΣ. Ως αποτέλεσμα των Εξωνοσοκομειακών Δομών και τις νέας αντίληψης που δημιουργήθηκαν είναι η μείωση του αριθμού των ασθενών σε σχέση με παλαιότερα έτη και η αύξηση του προσωπικού. Αν και η κατάσταση στο ΨΝΠΟ βελτιώθηκε, ωστόσο υπάρχουν προβλήματα στη λειτουργία του, που οφείλονται κυρίως: - Στην έλλειψη προσωπικού. Αν και το προσωπικό αυξήθηκε μετά την αναμόρφωση και την δημιουργία των δομών, όμως οι ανάγκες εξακολουθούν να είναι μεγάλες. Από τις εκατόν ογδόντα πέντε (185) οργανικές θέσεις Νοσηλευτικού Προσωπικού, οι εκατόν σαράντα (140) είναι καλυμμένες, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη προσωπικού. Ως τελικό σύνολο όλων των υπηρεσιών, από τις τετρακόσιες είκοσι μία οργανικές θέσεις (421) οι εκατόν εξήντα τέσσερις (164) παραμένουν κενές, το ποσοστό πληρότητας αγγίζει το 66%. Ακόμα λόγω της έλλειψης των πόρων δεν γίνονται προσλήψεις καταρτισμένου προσωπικού για τις συγκεκριμένες δομές που έχουν σαν απόρροια την μεταφορά της ιδρυματικής συμπεριφοράς από το παλιό προσωπικό στις νέες δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. - Στην έλλειψη χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για ανέγερση νέων κτιρίων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο χρηματοδοτεί για το πρόγραμμα Ψυχαργώς κατά 75% και το Ελληνικό Δημόσιο κατά 25%. Η χρηματοδότηση του ΕΚΤ δεν είναι αρκετή γιατί περιέχει τα κόστη λειτουργίας των δομών και όχι τα κόστη ή οτιδήποτε χρειάζεται να γίνει πριν λειτουργήσει μια μονάδα(χρηματοδότηση μελέτης κτιρίου). Λόγω αυτού του προβλήματος πολλές υποδομές δεν έχουν υλοποιηθεί. - Ο κοινωνικός στιγματισμός των ψυχικά ασθενών και η μη σωστή πληροφόρηση των πολιτών οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές. Αναπτύχθηκαν πολλά προβλήματα για την δημιουργία ξενώνων μέσα σε πόλεις διότι οι πολίτες φοβόντουσαν ότι η δημιουργία ξενώνα στην πόλη τους θα υποβάθμιζε την περιοχή και οι ασθενείς θα δημιουργούσαν πολλά προβλήματα. Για όλα τα παραπάνω υπάρχει λύση αρκεί να τεθούν σωστές προτεραιότητες, να επαναπροσδιοριστούν οι ανάγκες και να σχεδιαστούν πολιτικές που κεντρικό σημείο να είναι ο σεβασμός του ανθρώπου. Ως πιθανές προτάσεις για την καλύτερη λειτουργία, θα μπορούσαν να τεθούν τα παρακάτω: Την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού και την οργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων για το συνεχή καταρτισμό των εργαζομένων στην ψυχική υγεία 155

155 Την εξασφάλιση πόρων για τη συνέχιση των ήδη λειτουργούντων προγραμμάτων και την υλοποίηση καινούριων. Η αλλαγή της στάσης και της νοοτροπίας της ευρύτερης κοινωνίας απέναντι στον ψυχικά πάσχοντα. Μέχρι τώρα έχουν σημειωθεί κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, ωστόσο υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, τόσο από την πλευρά των εργαζομένων, όσο και του υπόλοιπου κοινωνικού συνόλου. Η «υγιής» κοινωνία οφείλει να σέβεται τα ασθενή μέλη της, να δείχνει κατανόηση και να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συμβίωση με αυτά. Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στην προσωπική αξιοπρέπεια, τον σεβασμό και στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ανεξαρτησίας. Στόχος των παρεχόμενων υπηρεσιών του ΨΝΠΟ, είναι να προάγουν την ποιότητα ζωής του ατόμου με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, να προωθούν την ανεξαρτησία του, να τιμούν τα δικαιώματα του και να καλύπτουν τις ανάγκες του. 156

156 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ Γ., «Αφιέρωμα στον μετασχηματισμό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου & στην ανάπτυξη Δικτύου Ψυχιατρικών Υπηρεσιών στην Κοινότητα», περ.π ροσέγγιση, αρ.τεύχους 32, Οκτώβριος ΑΪΔΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Α., ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ Θ., «Ιστορική αναδρομή», ενημερ.έντυπο Π ορεία προς την αναβάθμιση, Κατερίνη, Δεκέμβριος ΒΟ ΥΡΑ Ν., «Η Ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα», περ.προσέγγιση, αρ.τεύχους 37, Κατερίνη, Μάρτιος ΓΚΟΥΒΕΡΗΣ Β., «Γράμμα της σύνταξης», περ. Προσέγγιση, αρ.τεύχους 14, Κατερίνη, Ιανουάριος ΖΗΣΚΑΤΑΣ Τ., «Η σημερινή κατάσταση παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών, Ν.Π ιερίας», περ. Π ροσέγγιση, αρ.τεύχους 125, Κατερίνη, Ιούλιος ΙΩ ΑΝΝΟ Υ I., «Εισήγηση στην Α ' συνάντηση των φορέων υλοποίησης του Π ρογράμματος», περ. Προσέγγιση, αρ. 114, Κατερίνη Κ Α ΡΑ Θ Α Ν Α I., «Το εθνικό πρόγραμμα Ψυχαργώς», Εισηγήσεις εκπαιδευτών, Κατερίνη Μ ΑΔΙΑΝΟΣ Μ., Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η ανάπτυξη της, Ελληνικά Γράμματα, Α θήνα ΞΑΦ ΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚ., «Αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών στην αποϊδρυματοποίηση ατόμων με ψυχικές διαταραχές», περ.προσέγγιση, αρ. τεύχους 158, Κ ατερίνη, Οκτώβριος ΠΛΟΥΜ ΠΙΔΗΣ Δ., Ιστορία της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα, Σύγχρονα Θέματα, Θ εσσαλονίκη ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ Π., Κοινωνική Πρόνοια-μια γενική θεώρηση, Έλλην, Αθήνα ΣΠΥΡΟΠΟΥΑΟΣ Η., «Ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών», περ.ψυχιατρικά Τετράδια, αρ.60, Δεκέμβριος

157 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

158 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Ε ικ ό νες α π ό το εσ ω τερικ ό της Κ λινική Ο ξέω ν Π ερ ισ τα τικ ώ ν Εικόνες από τα Εξωτερικά Ιατρεία Νευρολογικό Χώρος αναμονής Ε.Ι. Ο δοντια τρ είο

159 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Ε ικ ό ν ες α π ό το εσ ω τερικ ό της Κ λινική Ο ξέω ν Π ερ ισ τα τικ ώ ν Εικόνες από τα Εξωτερικά Ιατρεία Νευρολογικό Χώρος αναμονής Ε.Ι. Ο δοντια τρ είο

160 Ε ικ όνες από Ξ ε νώ ν ες Ξενώνας Διόνυσος Ξενώνας Πολύμνια

161 Ε ικ ό νες α πό Ο ικ οτρ οφ εία Οικοτροφείο Τερψιχόρη εξωτερική όψη Οικοτροφείο Δάφνη

162 Κέντρο Ημέρας Ψΐ ΚΙΙΚΙΗΧίί ΝίΚΜΜΜΗΚί» ΙΙή(Μΐς Π1ι«μπ«ιι* ΑΛίίρο Ψνχιχής Υγπ'α; λαηρινη;

163 Δ Ο Μ Ε Ι Φ Υ Χ Ο Κ Ο ΙΝ αμ Χ Κ Η Χ : Α ηο Κ Λ Τ Α Γ Τ Α Γ Η Ϊ Ο ικ α τ ρ ο ψ ε ιο Ξ κμαμ ιικ ιβ κ «> Ιο μ < π «Δ Ο Μ Ε Ι ΕΤΝΜ Κ Ο ΙΝ Ο ΤΚ ΤΛ Ε ^ 1 1 ρ «ΐΔ 1 «Τ Α ΐ Κ έ ν ίρ ^ ΦΜ^ΐΜίΚ Υν«Ι(Κ Κέντρο Ημερο«: Κη*«ι*ς ΜεΜΒκχ; Μ ΟΝΑΔΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜ ΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ! Π μ ο «τ α τ ΐιιΐ ΐέ Μ ΐ Ε μ ν α ^ τ ^ μ ΐϋ Πβλαιέ «; Ε ν ι«η «ν *ο «κ Μ Π.Ο Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ψιΐ ΐαιρ<ϋ6 Τμι^ΐΜ ΝοοηΑιϋκ 041«ων Ι ι*ι«*τλ<; Μ«ΙηΝΜΙ*< Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ Χάρτης Δημοτικών Διαμερισμάτων Νομού Πιερίας

164 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Αθήνα 16/5/2000 ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Αριθ. Πρωτ.:Α3α/οικ.876 Δ/ΝΣΗ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Α' Ταχ. Δ/νση : Αριστοτέλους 19 ΚΟΙΝΗ ΑΠΟΦα ΣΗ Ταχ. Κ ώ δικας: FAX : *. Πληροφορίες :Α. Λύτρα-Ε.Ζαχαριάς Τηλέφωνο : ΘΕΜΑ : Καθορισμός του τρόπου οργάνωσης και λειτουρ }.ας των Μονάδων Ψυχοκο; ιωνικής Αποκατάστασης ( Οικοτροφεία, Ξενώνες ) και των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτων του άρθρο1 9 του Ν. 2716/99. Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ-ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Εχοντες υπόψη: 1. Τις διατάξεις του Ν. 2716/1999 (ΦΕΚ 96/Α ) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. 2. Τις διατάξεις του Π.Δ. 138/921 (ΦΕΚ 68/Α ) Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα. 3. Τις. διατάξεις των οργανισμών των ειδικών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και τϋν Γενικών Νοσοκομείων. 4. Την αρ /441/α006/ κοινή Απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον; Υφυπουργό Οικονομικών Γεώργιο Δρύ (Φ.Ε.Κ. 571/Β ). 5. Την υπ αριθμ. Δ 1α/οικ / απόφασή μας με την οποία συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για τον καθορισμό των προϋποθέσεων και του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας των αρχών και της στελέχωσης των ξενώνων, οικοτροφείων και προστατευμένων διαμερισμάτων. ι

165 6. Τις διατάξεις της παρ.2'του άρθρου 1 του Ν.2469/97 (Φ.Ε.Κ. 38/Α797) και' το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ Καθορίζουμε τις αρχές, τις προϋποθέσεις, τη στελέχωση, τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτω. ν του άρθρου 9 του ν. 2719/99 για άτ»μα με ψυχικές διαταραχές και νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές ως κατωτέρω: ΚΕΦΆΛΑΙΟ Α: ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Αρθρο 5 Αρχές Οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και τα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων του άρθρου 9 του ν. 2716/99 διέπονται και εφαρμόζουν τις ακόλουθες αρχές: α. Τις αρχές που ορίζονται στην παρ. 2, του άρθρου 1 του ν. 2716/99. β. Την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 2 παρ. 3 του ν. 2716/99 καθώς και κάθε άλλου συνταγματικού τους δικαιώματος ώς πολιτών. γ. Τις αρχές και τους στόχους της Συναινετικής Διακήρυξης για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Παγκόσμιας Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, όπως αυτή δημοσιεύθηκε στην WHO/MNH/MND/ 96.2 έκδοση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. / 2

166 1 I Αρθρο 2 Προϋποθέσεις Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη λειτουργία των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (Οικοτροφεία, Ξενώνες) και των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτων, είναι οι ακόλουθες: Α. Για τις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που συνιστώνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ'. 3 του άρθρου 9 του Ν. 2716/99 και τα προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων που υλοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του ιδίου άρθρου, α) Σύσταση της μονάδας β) Σύσταση των θέσεων προσωπικού. ) Εξασφάλιση της κτιριακής υποδομής και του απαραίτητου εξοπλισμού ο) Ορισμός του επιστημονικού υπευθύνου ε;> Διορισμός του προσωπικού ή εξασφάλ.ση της πολυκλαδικής θεραπευτικής ομάδας από το προσωπικό που ήδη υπηρετεί στον φορέα, για τον οποίο συστήνεται ο ξενώνας ή το οικοτροφείο, ή εγκρίνεται το πρόγραμμα προστατευμένων διαμερισμάτων. ίττ) Λειτουργική διασύνδεση της μονάδας ή των προστατευμένων διαμερισμάτων με άλλες υπηρεσίες του Τομέα. Β. Για τις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και τα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων,που ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του νόμου 2716/1999, οι προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά για την άδεια λειτουργίας τους ορίζονται ειδικότερα στην από τη διάταξη της παρ. 4 του ιδίου άρθρου προβλεπόμενη υπουργική απόφαση. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 4* Αρθρο 3 κένωνες 1. Ο ξενώνας ως Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης φιλοξενεί άτομα με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη ύστερα από αίτησή τους και με τη σύμφωνη γνώμη 3

167 ί V του θεράποντος ψυχιάτρου ή της θεραπευτικής ψυχιατρικής ομάδας με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικού βαθμού ανεξάρτητης Λειτουργίας τους στη ν κοινότητα. Ειδικότερα στους ξενώνες φιλοξενούνται άτομα με ψυχικές διαταραχές που δεν έχουν οικογενειακό περιβάλλον, ή άτομα που κρίνεται ότι είναι θεραπευτική η προσωρινή απομάκρυνσή τους από το περιβάλλον της οικογένειας τους ή που χρειάζονται μια περίοδο προσαρμογής και επανεκπαίδευσης για την ζωή στην κοινότητα. Κ λειτουργία του ξενώνα είναι ανοικτή στην κοινωνία και προσομοιάζει με οικογενειακό περιβάλλον. Η δυναμικότητα του ξενώνα δεν απορεί να υπερβαίνει τα 15 άτομα. 2. Οι ξενώνες, διαβαθμίζονται ανάλογα με το χρόνο παραμονής των ατόμων με ψυχικές διαταοαχες και του βαθμού υποστήριξης αυτών, σε : - Βραχείας διάρκειας παραμονής: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 8 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού βαθμού υποστήριξης. - Μ έσης διάρκειας παραμονής : όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 20 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού έως μέσου βαθμού υποστήριξης. - Μ ακράς διάρκειας παραμονής : όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 36 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα μέσου έως χαμηλού βαθμού υποστήριξης. Αλλαγή της ανωτέρω διαβάθμισης μπορεί να γίνει με τεκμηριωμένη εισήγηση του Επιστημονικού Υπευθύνου και της διοίκησης του φορέα σ τ η ν οποία ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης στην Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας και έγκριση από την Δ/νση Ψυχικής Υγείας. 3. Οι ξενώνες ανάλογα με το χώρο εγκατάστασής τους χωρίζονται σε ενδονοσοκομειακούς και εξωνοσοκομειακούς Οι ενδονοσοκομειακοί ξενώνες βρίσκονται μέσα στο χώρο του νοσοκομείου, είναι βραχείας και μέσης διάρκειας παραμονής, έχουν υψηλό ως μέσο βαθμό υποστήριξης και σε αυτούς γίνεται η προετοιμασία για τη μετάβαση των ατόμων μτ. ψυχικές διαταραχές που νοσηλεύονται σε ψυχιατρικά τμήματα Ψυχιατρικών ή Γενικών Νοσοκομείων στους εξωνοσοκομειακούς ξενώνες. Οι εξωνοσοκομειακοί ξενώ νες βρίσκόνται στην κοινότητα, είναι βραχείας, μέσης και μακράς διάρκειας παραμονής και έχουν υψηλό ή μέσο ή χαμηλό βαθμό υποστήριξης. 4. Η υποστήριξη των ξενώνων διαβαθμίζεται ανάλογα με την παρουσία του. προσωπικού στον ξενώ να ως εξής: Υ ψηλός βαθμός υποστήριξης : εικοσιτετράωρη παρουσία προσωπικού Μ έσος βαθμός υποστήριξης :κατώτερη του εικοσιτετραώρου παρουσία του προσωπικού και Χ αμηλός βαθμός υποστήριξης : η κατά περίπτωση περιοδική παρουσία του προσωπικού για την παρακολούθηση και υποστήριξη των ατόμων.

168 1 I Άρθρο 4 Οικοτροφεία 1. Το Οικοτροφείο είναι Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης υψηλού βαθμού προστασίας, στο οποίο φιλοξενούνται για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη άτομα με ψυχικές διαταραχές με σκοπό να διασφαλισθεί η παραμονή τους στην κοινότητα και η συνέχιση των σχέσεων των ατόμων αυτών με τη ζωή και τη δράση της τοπικής κοινωνίας. Ο αριθμός των ατόμων που φιλοξενεί το Οικοτροφείο δεν ξεπερνά τους 25 Δεν υπάρχει περιορισμός στο χρο ό παραμονής τους σε αυτό. Ειδικότερα τα άτομα που διαμένουν στο Οικοτροφείο είναι: α) άτομα που χρειάζονται ψυχογηριατρική φροντίδα, β) άτομα με νοητική υστέρηση και δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές, γ) άτομα που μπορούν να ζουν στην κοινότητα αλλά επειδή έχουν χαμηλό βαθμό αυτοδυναμίας έχουν ανάγκη στεγαστικής δομής υψηλής εποπτείας. 2. Διαφοροποιήσεις των Οικοτροφείων, ανάλογα με την ηλικία, δύνανται να γίνουν στην περίπτωση που αναπτυχθούν πολλά Οικοτροφεία σε έναν Τομέα Ψυχικής Υγείας, μετά από εισήγηση του Επιστημονικά Υπευθύνου και της διοίκησης του φορέα που ανήκουν και γνώμη της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας και με απόφαση του Υπουργού Υγείας-Πρόνοιας. Οι διαφοροποιήσεις των οικοτροφείων ανάλογα με την ηλικία των ατόμων που διαμένουν σ' αυτά είναι: α. Οικοτροφείο νέων από ετών β. Οικοτροφείο ενηλίκων από έτών και γ. Οικοτροφείο από 56 ετών και άνω» Άρθρο 5 Προγράμματα Προστάτευμένων Διαμερισμάτων 1. Το προστατευμένο διαμέρισμα είναι χώρος στέγασης σε πολυκατοικίες ή μονοκατοικίες, ατόμων με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές τα οποία έχουν αυξημένες αλλά όχι πλήρεις ικανότητες αυτοφροντίδας και αυτοεξυπηρέτησης. Ο αριθμός των ατόμων που διαμένουν στα προστατευμένα διαμερίσματα δεν υπερβαίνει τα έξι. 5

169 2. Η Ψυχοκοινωνική φροντίδά που παρέχεται στα άτομα που διαμένουν στα προστατευμένα διαμερίσματα έχει σκοπό την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανεξαρτησίας, αυτονομίας και αποτελεσματικότητάς τους, ώστε να λειτουργήσουν στην κοινότητα με επιτυχία και στόχο την πλήρη αυτόνομη διαβίωση. Αρθρο 6 Ξενώνες και Οικοτροφεία Παιδιών ή Εφήβων Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία Παιδιών ή Εφήβων με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές προσφέρουν θεραπευτικό περιβάλλον μακριά από την οικογένεια, όταν αυτό επιβάλλ-ετ -:ι από τις συνθήκες θεραπείας τους και εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα, κατά την περίοδο εκείνη, τα άτομα αυτά να ενταχθούν σε Φιλοξενούσες Οικογένειες της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν.2716/99, όπως αυτό βεβαιώνεται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο στην αντίστοιχη Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας η οποία λαμβάνει και την τελική απόφαση.. Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία φιλοξενούν τα παιδιά και τους εφήβους για βραχύ ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που προσδιορίζεται εκάστοτε από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο σε συνεργασία με την αντίστοιχη Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας και μέχρις ότου ενηλικιωθούν. Μετά την ενηλικίωση η συνέχεια της φροντίδας παρέχεται σε κατάλληλη Μονάδα Ψυχικής Υγείας μετά από απόφαση της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας. Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία φιλοξενούν ενδεικτικά: *Παιδιά προσχολικής ηλικίας με προβλήματα σωματικής κακοποίησης ή συναισθηματικής παραμέλησης.ο αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα * Παιδιά λανθάνουσας ή προεφηβικής ηλικίας που προέρχονται από διαταραγμένες οικογένειες, οι οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών. Ο αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα 15. *Έφηβοι με παραπτωματική συμπεριφορά, με ψυχικές διαταραχές ή χωρίς σοβαρή ψυχική διαταραχή αλλά με σοβαρά διαταραγμένους γονείς. Ο αριθμός των εφήβων δεν υπερβαίνει τους Δεν επιτρέπεται η λειτουργία --Ξενώνων ή Οικοτροφείων στους οποίους φιλοξενούνται παιδιά και έφηβοι μαζί. 6

170 » I Αρθρο 7 Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση 1. Η Ψυχοκοινιονική Αποκατάσταση είναι μια διαδικασία, με την οποία παρέχονται οι δυνατότητες στα άτομα με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές να επιτύχουν ένα όσο το δυνατόν καλύτερο επίπεδο ανεξάρτητης λειτουργίας τους στην κοινότητα. Οι εργαζόμενοι στην Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση οφείλουν να δραστηριοποιούνται στην επίτευξη των κατωτέρω βασικών στόχων της: α. Βελτίωση των κοινωνικών ικανοτήτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές μέσω της αύξησης των κοινωνικών δεξιοτήτων τους και της απασχόλησης, β. Διαρκής βελτίωση της λειτουργικότητας των ατόμων και ελαχιστοποίηση των ανικανοτήτων και μειονεξιών τους. γ. Διασφάλιση της ποιότητας της ζωής και της αυτόνομης διαβίωσης στην κοινότητα. δ. Μείωση του στίγματος και των διακρίσεων. ε. Διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας για τα άτομα με ψυχικές διαταραχές. 2. Κύριο εργαλείο για την εφαρμογή της Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης είναι οι στεγαστικές δομές στην κοινότητα όπως αναφέρονται στο άρθρο 9 του ν.2716/99. Αρθρο 8 1 Παρεχόμενες Υπηρεσίες 1. Οι υπηρεσίες που παρέχονται κατά περίπτωση στην διαδικασία ψυχο κοινωνικής αποκατάστασης των φιλόξενου μένω ν ατόμων που διαμένουν σε Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και σε Προστατευμένα Διαμερίσματα και τις οποίες οφείλει να εξασφαλίζει ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, είναι: 1. φαρμακευτική αγωγή 2. εκπαίδευση σε δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης και σε κοινωνικές δεξιότητες 3. ψυχολογική στήριξη στους ίδιους και τις οικογένειές τους 7

171 4. επαγγελματική εκπαίδευση1και απασχόληση εφόσον η ηλικία τους το επιτρέπει 5. συμμετοχή σε δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης 6. συμμετοχή σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου 7. προγράιιματα εκπαίδευσης για το προσωπικό 8. συνεχής αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και ανάλογες ερευνητικές δραστηριότητες 9. ανάπτυξη γραπτών προτύπων και δεικτών για τη διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας ψυχικής υγείας. 10. προγράμματα ενημέρωσης της κοινότητας για την καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος και των προκαταλήψεων που σχετίζονται με τις ψυχικές διαταραχές. Ο Επιστημονικά Υπεύθυνος και η Πολύ κλαδική Θεραπευτική Οαάδα καταρτίζουν εξαμηνιαίο πρόγραμμα για κάθε μία α:ιό τις ανωτέρω παρεχόμενες υπηρεσίες καθώς επίσης και Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα για κάθε φιλοξενούμενο άτομο στο οποίο αποτυπώνονται τα ανωτέρω, και καταγράφονται λεπτομερώς και συστηματικά με την ενεργό συμμετοχή τού ενδιαφερομένου στον ατομικό του φάκελο. Το Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα αναθεωρείται τουλάχιστον κάθε εξάμηνο. Ανά εβδομάδα καταχωρείται στο φάκελο του κάθε ατόμου κάθε είδους δραστηριόιητά του μέσα και έξω από το χώρο κατοικίας είτε αυτή προβλέπεται στο Ατομικό Θεραπευτικό Πρόγραμμα είτε όχι. Τα προγράμματα αυτά κατατίθενται στο Δ/ντή Ιατρικής Υπηρεσίας και στο Δ/ντή Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του φορέα στον οποίο ανήκει η Μονάδα Ψυχικής Υγείας και το Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος οι οποίοι έχουν και την αρμοδιότητα ελέγχου από κοινού της πλήρους και ακριβούς εφαρμογής τους. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ: ΤΡΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ί Αρθρο 9 Πολυκλαδικη Θεραπευτική Ομάδα 1. Το σύνολο των εργαζομένων σε κάθε Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και στα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων που ανήκουν σε αυτήν αποτελεί την Πολυκλαδικη Θεραπευτική Ομάδα. Η Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα ορίζεται με απόφαση του διοικούντος' 8

172 ο ρ γ ά ν ο υ του φ ορέα στον ' οποίο ανήκει η Μ ονά δα Ψ υχοκοινω νικής Α π ο κ α τά σ τα σ η ς μετά από εισήγηση του Επιστημονικά Υ πεύ θυ νου. Η σύνθεση του π ρ οσω π ικ ού που απαρτίζει την Π ολυκλαδική Θ εραπευτική Ομάδα π ερ ιλ α μ β ά νει ενδεικτικά ψυχίατρο ή παιδοψ υχίατρο (στις Μ ονάδες Ψ υ χο κ ο ινω νικ ή ς Α ποκατάστασης παιδιών και εφ ήβω ν), ψ υ χολόγο, κοινω νικό/ή λ ειτ ο υ ρ γ ό, νοσηλευτή/τρια, επισκέπτη/'τρια υγεία ς, εργοθεραπευτή/τρια, δ.οικητικό/ή υ π ά λλη λο. Η Π ολυκλαδική Θ εραπευτική Ο μ ά δα/ δύναται να π λα ισ ιώ νετα ι και με άλλες ειδικότητες κατά περίπτω ση ή ά νά λ ό γα με το επ ιτελ ο ύ μ ενο έργο, μετά από εισήγηση του Ε πιστημονικά Υ πεύθυνου. 2. Έ ρ γ ο της Π ολύ κλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας είνα ι ο σ χεδια σ μ ός και η υ λ ο π ο ίη σ η ό λ ω ν τω ν ενεργειώ ν για την επίτευξη των στόχω ν της Ψ υ χο κ ο ινω νικ ή ς Α ποκατάστασης όπως α να φ έρ οντα ι στη Συναινετική Δ ια κ ή ρ υ ξη μέσω τω ν μεθόδω ν που περιγράφονται σ τη ν παρούσα απόφαση. Β α σικ ή αρχή λειτουργίας της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας είναι η α μ οιβ α ία, ισότιμη συνεργασία με σκοπό τη σ υμ βολή της κάθε ειδικότητας στη σ ύ νθ εσ η του π ολύπλευ ρου έργου της Ψ υχοκοινω νικής Α ποκ ατάστασης 3. Μ ε α πόφ α σ η της διοίκησης του φορέα σ τον οποίο υπάγεται η μονάδα και μ,.τά α π ό εισήγηση του Επιστημονικά Υ πευθύνου ορίζετα ι εξω τερικός επόπτης με. εξειδ ίκ ευ σ η και εμπειρία σ ε θέματα δυναμικής της ομάδας για τη ν ετήσια επ οπτεία του έργου της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας. 4. Η σ ύ νθ εσ η της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας δ εν μεταβάλλεται παρά μ ό νο με α ιτιολογη μένη εισήγηση του Ε πιστημονικού Υ πεύ θυνου ή με αίτημα του ενδ ια φ ερ ο μ ένο υ μέλους ή αποχώρησή του από το φ ορέα.. Η σταθερότητα της σ ύ ν θ εσ η ς της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας στις ειδικότητες και στα ά τομα π ο υ έχ ο υ ν οριστεί αποτελεί ευθύνη της Δ ιοίκ η σης του φ ορέα σ τον οποίο ανήκει η Μ ονά δα Ψ υχοκοινω νικής Α ποκ ατάστασης ή το Π ρόγραμμα Π ρ ο σ τα τευ μ ένο υ Δ ιαμερίσματος. Α ναιτιολόγητη α λλα γή αποτελεί παράβαση τω ν δια τά ξεω ν της παρούσας απόφ ασης από τη Δ ιοίκηση. Α ρθρο 10 Ε π ισ τη μ ο νικ ό ς Υ π ε ύ θ υ ν ο ς 1. Μ ε α πόφ α σ η του δ ιοικ ούντος'οργά νου του φ ορέα, σ τον οποίο ανήκει η Μ ονά δ α Ψ υχοκ οινω νικ ή ς Α ποκατάστασης ή το Π ρ όγρ α μ μ α Π ροστατευμένου Δ ια μ ερ ίσ μ α τος, ορίζεται Ε πιστημονικός Υ π εύ θ υ νο ς σ ε κάθε Μ ονάδα Ψ υ χοκ οινω νικ ή ς Α ποκατάστασης ή Π ρόγραμμα Π ροστατευμένω ν Δ ια μ ερισμ ά τω ν. Ο Ε πιστημονικός Υ πεύθυνος ορίζεται με κριτήρια τη γνώση και εμ π ειρ ία του και την αποδοχή των αρχών που διατυπώ νονται στο Κ εφάλαιο 9

173 I * Α' της παρούσας, αποδεικνυομένων κυρίως από την ενεργό συμμετοχή του σε αντίστοιχες δράσεις Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος προέρχεται από τις ειδικότητες που συνθέτουν και στελεχώνουν την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα. 2. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος, έχει την ευθύνη συντονισμού και υλοποίησης του έργου της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας, όπως αυτό περιγράφεται ανωτέρω, την επιστημονική ευθύνη για τη λειτουργία της Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και του Προγράμματος Προστατευμένου Διαμερίσματος γενικότερα και τη -διασύνδεσή της με τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας και την Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του Τομέα που ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή το Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος. Το αυτό πρόσωπό μπορεί να ορίζεται Επιστημονικός Υπεύθυνος σε περισσότερες από μία Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή Προγράμματα Προστατευμένων Διαμεριο μάτων του ιδίου φορέα. Αρθρο 11 Προσωπικό 1. Οι θέσεις του προσωπικού των Ξενώνων και των Οικοτροφείων συνιστώνται με Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 9 του ν.2716/99. Το προσωπικό των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτων προέρχεται από το προσωπικό του φορέα στον οποίο ανήκουν τα προγράμματα αυτά. Ο εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης ( μερική ή πλήρης ) και η κατανομή του χρόνου αυτού μέσα στο εικοσιτετράωρο κάθε μέλους του προσωπικού στη Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή το Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος καθορίζεται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο σύμφωνα με τις ανάγκες που συσχετίζονται με το βαθμό υποστήριξης και λειτουργικότητας των ατόμων που διαμένουν σ αυτά. Ο αριθμός των εργαζομένων στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή το Πρόγραμμα Προστατευμένων Διαμερισμάτων προσδιορίζεται από τον Επιστημονικά Υπεύθυνο ανάλογα με τη χρονική φάση της λειτουργίας τους, το βαθμό υποστήριξης και τη λειτουργικότητα των ατόμων που διαμένουν σ αυτά. Για τις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή τα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων του άρθρου 11 του Ν.2716/99 ο εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης (μερική ή πλήρης) κάθε μέλους του προσωπικού τους η κατανομή του χρόνου αυτού μέσα στο εικοσιτετράωρο και ο αριθμός των ίο

174 ερ γ α ζο μ ένω ν σ αυτές εγκρίνεται από την αντίστοιχη Τομεακή Επιτροπή Ψ υχικής Υ γεία ς σ τη ν οποία ανήκει η Μ ονάδα Ψ υχικής Υ γείας. 2. Μ ε ευ θ ύ νη του Επιστημονικά Υ πεύθυνου διασφ αλίζεται ότι οι ρόλοι των ερ γ α ζο μ ένω ν εκ τός των καθηκόντων που α πορ ρ έουν από την ειδικότητά τους σ υ νδ υ ά ζο ντα ι και προσαρμόζονται στους α ποκαταστασιακούς σ τόχους καθώς και στο χ ρ ό ν ο α πασχόλη σης ( μερική ή πλήρης ) στη Μ ονά δ α Ψ υχοκοινω νικής Α π οκ α τά σ τα σ η ς ή στο Π ρόγραμμα Π ροστατευμένου Δ ιαμερίσματος. 3. Το μ έλ ο ς της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας π ου αναλαμβάνει να οργα νώ σ ει και να συντονίσει την φροντίδα για τον ασθενή, όπ ω ς έχει σχεδιασθεί κατά την κατάρτιση του Α τομικού Θ εραπευτικού Π ρογράμματος σύμφω να με το άρθρο 8 της π αρούσας, καλείται «π ρόσ ω πο-αναφ οράς» για τον ασθενή αυτό. Οι ερ γ α ζό μ ενο ι σ ε Μ ονάδα Ψ υγοκοινω νικής Α ποκ ατά στασης και Π ρόγραμμα Π ρ οσ τα τευ μ ένο υ Διαμερίσματος οφ είλ ο υ ν να υ π η ρ ετούν το ρόλο του «π ροσώ π ου - αναφοράς» για τους διαβιούντες στις ανω τέρω Μ ονάδες κοο Π ρογράμματα. Ο Επιστημονικά Υ π εύ θυ νος ορίζει από το σ ύ νολο των ερ γα ζο μ ένω ν κάθε έναν, ανεξαρτήτως ειδικότητας, για π οιους συγκεκριμένους α σθενείς α να λ α μ β ά νει το ρόλο το-ο «προσώ που - α να φ οράς» γι αυτούς. 4. Κ α νένα ς ερ γα ζό μ ενο ς δεν μπορεί να α να λα μ β ά νει το ρ ό λ ο του «προσώ που -α ν α φ ο ρ ά ς» για περισσότερου*, από έξι (6) ενο ίκ ο υ ς τω ν Μ ονάδω ν Ψ υχοκ οινω νικ ή ς Α ποκατάστασης ή του Π ρογράμματος Π ροστατευμένου Δ ια μ ερίσματος. 5. Σ ύνθεση προσω πικού: α) Στον ξενώ να : Ο α ρ ιθ μ ό ς και η σύνθεση του προσω πικού ποικίλει α νά λογα με τις εξειδ ικ ευ μ ένες α νά γκ ες των ενοίκων και το βαθμό υπ οστή ριξη ς του ξενώ να καθώς και του αριθμού των Π ρογραμμάτω ν Π ρ οσ τα τευμ ένω ν Διαμερισμάτω ν που υ λοπ οιεί. Οι ειδικ ότη τες των εργαζομένω ν που καλύπτουν την εικοσιτετράωρη λειτουργία του ξενώ να είναι ενδεικτικά οι εξής: Ψ υχίατρος Ψ υ χο λ ό γος Ο ικ ονόμ ος Ν οσ η λ ευ τή ς/τρ ια Κ οινω νικ ός Λ ειτουργός Ε ργοθεραπευτή ς/τρια Δ ιοικητικός Β οηθητικό προσω πικ ό Ε ιδικός Π α ιδα γω γός Ά λ λ ες ειδικότητες όπως ενδεικτικά λ ο γοθερ α π ευ τές, γυμναστές, φ υ σ ιοθερ α π ευ τές απασχολούνται στον ξενώ να μ όνο για ό σ ο χ ρ ό ν ο και για κάθε φ ορά που ανα πτύσ σετα ι αντίστοιχο πρόγραμμα σ' αυτόν. 11

175 . 'Γ. ' ' I β) Στο οικοτροφείο: Το προσωπικό ποικίλει ανάλογα με τις εξειδικευμένες ανάγκες των ατόμων που διαμένουν σ αυτό. Οι ειδικότητες που καλύπτουν την 24ωρη λειτουργία του Οικοτροφείου είναι ενδεικτικά οι εξής: Ψυχίατρος Ψυχολόγος Οικονόμος Νοσηλευτή ς/τρια Κοινωνικός Λειτουργός Εργοθεραπευτής/τρια Διοικητικός Βοηθητικό πρόσω ακό Ειδικός Παιδαγωγός ' Άλλες - -ειδικότητες όπως ενδεικτικά λογοθέράπεΰτες, γυμναστές, φυσιοθεραπευτές απασχολούνται στον ξενώνα μόνο για όσο χρόνο και γισ. κάθε φορά που αναπτύσσεται αντίστοιχο πρόγραμμα σ αυτό. ί γ) Στα προστατευμένα διαμερίσματα: Η λειτουργία της πολυκλαδικής θεραπευτικής ομάδας της αντίστοιχης Μονάδας Ψυχικής Υγείας, στην Φροντίδα της οποίας ανατίθενται τα άτομα που εγκαθίστανται στο Προστατευμένο Διαμέρισμα, έχει την ευθύνρ^ ην καλή λειτουργία του προγράμματος προστατευμένων διαμερισμάτων. Αυτή η ομάδα στελεχώνεται ενδεικτικά από: Ψυχίατρο Ψυχολόγο Κοινωνικό Λειτουργό Εργοθεραπευτή Επισκέπτη υγείας - Διοικητικό Υπάλληλο Άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας Ο αριθμός του προσωπικού που στηρίζει την υλοποίηση των προγραμμάτων προστφευβ,ένων διαμερισμάτων καθορίζεται από τη διοίκηση του φορέα που ανήκει η Μονάδα Ψυχικής Υγείας μετά από εισήγηση του αντίστοιχου επιστημονικού υπεύθυνού της στην οποία ανατίθεται το πρόγραμμα προστατευμένου διαμερίσματος με βάση τον αριθμό των προστατευμένων διαμερισμάτων που έχουν ανατεθεί στη Μονάδα Ψυχικής Υγείας και το βαθμό αυτονομίας των ατόμων με ψυχικές διαταραχές που διαμένουν σε αυτά. Ο αριθμός των μελών της Θεραπευτικής Ομάδας είναι από πέντε (5) μέχρι δέκα (10) και παρέχουν πλήρη ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε, κατ ανώτατο όριο πενήντα (50) άτομα με ψυχικές διαταραχές που διαβιούν σε προστατευμένα 12

176 διαμερίσματα και παρέχουν 'τις υπηρεσίες τους σ αυτά σύμφωνα με το πρόγραμμα που συντάσσει ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Ψυχικής Υγείας στην οποία έχει ανατεθεί το πρόγραμμα του προστατευμένου διαμερίσματος. δ) Στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Παιδιών ή Εφηβων: Στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Παιδιών ή Εφήβων το προσωπικό που καλύπτει την 24ωρη λειτουργίας τους απαρτίζεται ενδεικτικά από τις εξής ειδικότητες: Παιδοψυχίατρος ή Ψυχίατρος με εμπειρία ή και εξειδίκευση στη θεραπεία εφήβων με ψυχικές διαταραχές. Ψυχολόγος Οικονόμος Νοσηλε οτής/τρια Κοινών.κός,\ >ιν ουργός Εργοθερ απευτήςυρια Διοικητικός Βοηθητικό προσωπικό Ειδικός Παιδαγωγός Αλλες ειδικότητες όπως ενδεικτικά λογοθεραπευτές, γυμναστές, φυσιοθεραπευτές απασχολούνται στον ξενώνα μόνο για όσο χρόνο και για κάθε φορά που αναπτύσσεται αντίστοιχο πρόγραμμα σ αυτά. Η αναλογία του προσωπικού προς τους φιλοξενούμενους οφείλει να είναι τουλάχιστον 3:1 (εργαζόμενοι / φιλοξενούμενοι) και η παρουσία του σε κάθε Μονάδα είναι απαραίτητη σε εικοσιτετράωρη βάση. Στους ξενώνες παιδιών ή εφήβων ανάλογα με το πρόγραμμα και τις κατά περίπτωση ειδικές ανάγκες των παιδιών και των εφήβων εγκρίνεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας πρόσθετη εξειδικευμένη κατά περίπτωση στελέχωση, μετά από εισήγηση του,επιστημονικά Υπεύθυνου στην Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων του Τομέα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων που ανήκει ο ξενώνας και αντίστοιχη πρόταση από την αρμόδια Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων ή την Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας όπου δεν υφίσταται Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Ενδεικτικά: *Στις Μονάδες που φιλοξενούν παιδιά προσχολικής ηλικίας στο προσωπικό περιλαμβάνονται νηπιαγωγοί και βοηθητικό προσωπικό πλέον του προσωπικού που έχει περιγράφει ανωτέρω. *Στις Μονάδες που φιλοξενούν παιδιά λανθάνουσας και προεφηβικής ηλικίας στο προσωπικό περιλαμβάνονται απαραίτητα ειδικοί παιδαγωγοί. *Στις Μονάδες που φιλοξενούν εφήβους στο προσωπικό περιλαμβάνονται ειδικοί παιδαγωγοί και άλλοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας. 13

177

178 διαμερίσμαύα και παρέχουν 'τις υπηρεσίες τους σ αυτά σύμφωνα με το πρόγραμμα που συντάσσει ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας Ψυχικής Υγείας στην οποία έχει ανατεθεί το πρόγραμμα του προστατευμένου διαμερίσματος. δ) Στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Παιδιών ή Εφηβων: Στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Παιδιών ή Εφήβων το προσωπικό που καλύπτει την 24ωρη λειτουργίας τους απαρτίζεται ενδεικτικά από τις εξής ειδικότητες: Παιδοψυχίατρος ή Ψυχίατρος με εμπειρία ή και εξειδίκευση στη θεραπεία εφήβων με ψυχικές διαταραχές. Ψυχολόγος Οικονόμος Νοσηλεοτής/τρ α Κοινών.κός,\ ει* ουργός Εργοθερ απευτής'φία Διοικητικός Βοηθητικό προσωπικό Ειδικός Παιδαγωγός Αλλες ειδικότητες όπως ενδεικτικά λογοθεραπευτές, γυμναστές, φυσιοθεραπευτές απασχολούνται στον ξενώνα μόνο για όσο χρόνο και για κάθε φορά που αναπτύσσεται αντίστοιχο πρόγραμμα σ αυτά. Η αναλογία του προσωπικού προς τους φιλοξενούμενους οφείλει να είναι τουλάχιστον 3:1 (εργαζόμενοι / φιλοξενούμενοι) και η παρουσία του σε κάθε Μονάδα είναι απαραίτητη σε εικοσιτετράωρη βάση. Στους ξενώνες παιδιών ή εφήβων ανάλογα με το πρόγραμμα και τις κατά περίπτωση ειδικές ανάγκες των παιδιών και των εφήβων εγκρίνεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας πρόσθετη εξειδικευμένη κατά περίπτωση στελέχωση, μετά από εισήγηση του.επιστημονικά Υπεύθυνου στην Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων του Τομέα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων που ανήκει ο ξενώνας και αντίστοιχη πρόταση από την αρμόδια Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων ή την Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας όπου δεν υφίσταται Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Ενδεικτικά: *Στις Μονάδες που φιλοξενούν παιδιά προσχολικής ηλικίας στο προσωπικό περιλαμβάνονται νηπιαγωγοί και βοηθητικό προσωπικό πλέον του προσωπικού που έχει περιγράφει ανωτέρω. *Στις Μονάδες που φιλοξενούν παιδιά λανθάνουσας και προεφηβικής ηλικίας στο προσωπικό περιλαμβάνονται απαραίτητα ειδικοί παιδαγωγού *Στις Μονάδες που φιλοξενούν εφήβους στο προσωπικό περιλαμβάνονται ειδικοί παιδαγωγοί και άλλοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας. 13

179 6. Η ένταξη σ ε πρόγραμμα 'προστατευμένου διαμερίσματος ενό ς ασθενούς γίνεται με αίτηση του ιδίου ατόμου και με πρόταση του θεράποντα ψυχιάτρου ή άλλου επ α γγελμ α τία ψυχικής υγεία ς ή οποιοσδήποτε κοινοτικής ή πανεπιστημιακής ψυχιατρικής υπηρεσίας που είχε την ευθύνη παρακολούθησης αυτού του α τό μ ο υ πριν την παραπομπή του προς τη Π ολυκλαδική Θ εραπευτική Ο μάδα του υ λ ο π ο ιεί το Πρόγραμμα του Π ροστατευμένου Δ ια μ ερίσματος. Μ αζί με την ιιρόταση κατατίθεται ιστορικό του ασθενούς στο ο π οίο καταχω ρούνται τα στοιχεία που α φ ο ρ ο ύ ν στη λειτουργικότητα του ατόμου, τη σ υμ μ ετοχή του σ ε κοινωνικές δραστηριότητες, το κοινωνικό του δίκτυο (σ υχνότη τα και ένταση σχέσεω ν με ο ικ ο γένεια, φίλους) το εργασιακό του ιστορικό και όποια άλλα στοιχεία κρίνει απαραίτητα η πολυκλαδική θεραπευτική ομάδα. 7. Οι ξενώ νες κ α ι τα οικοτροφεία των παιδιώ ν και των εφ ή β ω ν διασυνδέονται /.ιτουργυ.ά με τις παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες?ου Τ ομέα Ψ υχικής Υ γείας Παιδιών και Ε φ ή β ω ν στον οποίο υπάγονται. Επίσης μετέχουν στο πρόγραμμα εφημεριώ ν του Τ ο μ έα Ψυχικής Υγείας Π αιδιώ ν και Εφήβω ν μ ετά από εισήγηση της Τ ομεα^ής Ε πιτροπής Ψυχικής Υ γείας Παιδιών και Εφήβω ν ή της Τομεακής Επιτροπτε. Ψ υχικ ή ς Υ γείας όπου δεν έχει συσταθεί ή δεν έχει λειτουργήσει η ολ τίστοιχι; Τ ομεα κ ή Επιτροπή Ψυχικής Υ γεία ς Παιδιών και Ε φ ή βω ν. Η π ροετοιμ ασία του ενοίκου που βαίνει προς ενηλικίωση και θα χρειασθεί να π αραμεινιι για μ εγαλύτερο χρονικό διάστημα σε π ροσια τευ μ ένη στεγαστική δομή, για τη μ εταφορά του στην αντίστοιχη μονάδα ενη λίκ ω ν του Τομέα Ψ υχικής 'Υγείας π ο υ ανήκει, είναι ευθύνη του Επιστημονικά Υ π εύ θ υ νο υ και της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ομάδας και της Μ ονάδας Ψ υχικής Υ γεία ς που τον φ ιλοξενεί και τη ς Μ ονάδας Ψυχικής Υ γεία ς που θα τον υποδεχθεί. Α ρ θ ρ ο 12 4 Ε σ ω τερ ικ ό ς Κ α νο νισ μ ό ς Λ ειτο υ ρ γία ς Κ αταρτίζεται Ε σω τερικός Κ ανονισμ ός Λ ειτουργίας από τη διοίκηση του φορέα σ το ν ο π ο ίο ανήκει η Μ ονάδα Ψ υχοκ οινω νικής Α π οκ α τά σ τα σ η ς ή το Π ρόγραμμα Π ροσ τα τευμένου Δ ιαμερίσματος, σε διάστημα έξι (6 ) μηνώ ν από την έναρξη λειτουργίας τους, όπ ου θα περιγράφονται αναλυτικά τα αναφερόμενα σ τα προηγούμενα κεφ ά λα ια, υποβάλλεται στη Δ /ν σ η Ψ υχικής Υ γείας και εγκ ρ ίνετα ι από τον Υπουργό Υ γεία ς καιπ ρόνοιας. 14

180 Αρθρο 13 Τρόπος παραπομπής Στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και τα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων παραπέμπονται άτομα με ψυχικές διαταραχές ή νοητική υστέρηση με δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές από τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 4 του ν. 2716/99 κατά τα οριζόμενα στην παρ.2 του άρθρου 9 του ιδίου νόμου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ : ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Αρθρο 14 Διοικητικό-οικονομική διαχείριση Η διοικητικό-οικονομική διαχείριση κάθε Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Προγράμματος Προστατευμένου Διαμερίσματος είναι αυτοτελής και αυτόνομη. Η οικονομική διαχείριση κάθε Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Προγράμματος Προστατευμένου Διαμερίσματος, καταγράφεται, εγκρίνεταμ παρακολουθείται και ελέγχεται χωριστά στο πλαίσιο του δικού της προϋπολογισμού που ενσωματώνεται στον προϋπολογισμό του φορέα στον οποίο ανήκει και απεικονίζεται ως παράρτημά του. Η αυτοτελής διαχείριση αφορά τιξ ατομικές δαπάνες των χρηστών που ενδεικτικά είναι: η ένδυση, η διατροφή, οι ατομικές αγορές και τα ατομικά έξοδα, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας κοινωνικής τους επανένταξης. ' '? Ψ ί Αρθρο 15 / Η διαχείριση στους ξενώνες 1. Η προμήθεια τροφίμων και ποτών, ενδυμάτων, ειδών υπόδησης, ειδών καθαριότητας και υγιεινής, διενεργείται από τον ασθενή που συνοδεύεται από τον εκπαιδευτή του, μέλος της πολυκλαδικής θεραπευτικής ομάδας, για το χρονικό διάστημα που ο επιστημονικός υπεύθυνος εκτιμά ότι ο ασθενής δεν 15

181 είναι έτοιμ ος να διενεργεί τις προμήθειες του μόνος του. Ο εκπαιδευτής ενημερώ νει για την οικονομική αυτή δραστηριότητα κάθε φ ορά τον διαχειριστή του ξενώ να. Μ ετά την ολοκλήρω ση της εκπαίδευσης και όποτε ο επιστημονικός υπεύθυνος εκτιμήσει ότι ο ασθενής είναι ικ α νός να διενεργεί τις προμήθειες των ανωτέρω ειδώ ν μ ό ν ο ς του, εκδίδει σχετική πράξη την οποία κ οινοποιεί στον διαχειριστή. Ό ταν οι π ρομ ή θειες των ανωτέρω ειδώ ν γίνονται για τη ν κάλυψη των αναγκώ ν του σ υ νό λ ο υ των ασθενώ ν, η προμήθεια διενεργείται από τριμελή επιτροπή. Η επιτροπή αποτελείται από δύο α σ θ ενείς και ένα ν εκπαιδευτή. Στα καθήκοντα κ ά θε εκπαιδευτού μ έλ ο υ ς της Π ολυκλαδικής Θ εραπευτικής Ο μάδας και του επιστημονικού υπευθύνου είνα ι η άσκηση του ασθενή-χρήστη τω ν υπ η ρεσ ιώ ν του ξενώ να στην έρευνα της αγοράς και σ τη ν ανάδειξη των ιδιαίτερων π ροτιμ ή σεω ν του ασθενή, έτσι ώ στε να αποκτήσει την δεξιότητα να αναζητά τη ν άριστη σχέση τιμής οφ έλους σ το πλαίσιο του π ροϋπολογισ μ ού για κάθε αγαθό ή υπηρεσία που προτίθεται νο καταναλώ σει. 2. Στις Μ ονά δες Ψ υχοκοινω νικήζ Α ποκ ατά στασης και ειδικότερα σ ε αυτές που ανή κουν σ ε φ ορείς που διέπονται απο τις διατάξεις του ν /9 5 Περί Δ η μ όσιου Λ ογιστικ ού, ελέγχου των δαπανώ ν του κράτους και ά λ λ ες διατάξεις ή χρηματοδοτούνται τουλάχιστον κατά 50% από τον κρατικό προϋπολογισμό,, η διοικητικό-οικονομική τους διαχείριση σε ότι αφορά τις λειτουργικ ές δαπάνες διενεργείται στα π λαίσια ενός εγκ εκ ριμ ένου κλειστού π ρ οϋπολογισ μ ού. Η διοίκηση του φ ορέα στον οποίο ανήκει ο ξενώ νας ορίζει υ π ό λ ο γ ο από το προσω πικό του, εκτός εκείνου που υπηρετεί σ τον ξενώ να, και διαχειριστή από το σ ύ νο λ ο του προσω πικού που α πασχολείτα ι στον ξ ενώ να με πλήρη απασχόλη ση σ ε α υτόν και ασκεί τα καθήκοντά του επί εξά μ η νο. Ο διαχειριστής μεριμνά για την εύρυθμη λειτουργία του ξενώ να σε ότι α φ ορά τα υλικά, τις προμήθειες και τη ν οικονομική ορ γά νω ση των δραστηριοτήτω ν, όπως ενδεικτικά οι εκπαιδευτικές και ψ υχαγω γικές δραστηριότητες του ξενώ να, η αντικατάσταση του φ θαρέντος εξοπ λισ μ ού, οι πληρω μές τω ν π αγίω ν (Ενοίκιο, Ο.Τ.Ε, Δ.Ε.Η, νερ ό κ.λ.π), η καταβολή των επιδομάτω ν, όπου αυτά χορη γούντα ι, και αποδίδει λογαριασμό σ τον υ π ό λογο που έχει ο ρ ίσ ει ο φορέας σ τον οποίο ανήκει Ρ ξενώ νας. Ο "επιστημονικός υπεύθυνος του ξενώ να ορίζει εκ περιτροπής ένα ν ασθενή- χρήστη τω ν υπηρεσιώ ν του ξενώ να ως βοη θό του διαχειριστή μ ε δίμηνη θητεία έτσι ώστε κάθε α σθενή ς να εκπαιδευτεί στη ν οικονομική διαχείριση του ξενώ να. Στον ξενώ να ο διαχειριστής τηρεί βιβλίο δαπανώ ν και ενερ γ ειώ ν στο οποίο καταγράφονται οι δραστηριότητες από οικ ονομικ ή ς άποψ ης και περιγράφονται οι ανάγκες που ικανοποιήθηκαν. Η οικονομική διαχείριση στον ξενώ να γίνετα ι με πάγια π ροκαταβολή που εκδίδει η οικονομική υπηρεσία του φ ορέα σ τον οποίο ανήκει ο ξενώ να ς το ύψ ος της οποίας καλύπτει πλήρω ς το 1/12 του π ροϋπολογισ μ ού του ξενώ να. 16

182 Όλες οι άλλες δαπάνες του ξενώνα που αφορούν την μισθοδοσία του προσωπικού, την συντήρηση του κτιρίου-εφόσον διενεργείται από το προσωπικό του φορέα στον οποίο ανήκει ο ξενώνας- και τις έκτακτες και απρόβλεπτες ανάγκες διενεργούνται από τον φορέα που ανήκει ο ξενώνας. Αρθρο 16 Η διαχείριση στο Οικοτροφείο Η διοικητικο-οικονομική διαχείριση των οικοτροφείων ακολουθεί τις διατάξεις της παρούσας απόφασης που αφορούν την διαχείριση των ξενώνων. Ειδικότερα, εφόσον οι ασθενεις-χρήστες των υπηρεσιών του οικοτροφείου κατα την εκτίμηση του επιστημονικού υπευθύνου δεν μπορούν να πραγματοποιούν τις ατομικές οικονομικές τους δραστηριότητες μόνοι τους, τότε οι αντίστοιχες πράξεις γίνονται με την εποπτεία του εκπαιδευτή τους, ο οποίος αποδίδει λογαριασμό στον διαχειριστή του οικοτροφείου και αυτός στον υπόλογο. - Σε περίπτωση που η πλειοψηφία των ασθενών-ενοίκων του οικοτροφείου δεν είναι σε κατάσταση να πραγματοποιήσουν αυτόνομα τις οικονομικές τους δραστηριότητες, για προμήθειες που αφορούν τις ανάγκες του συνόλου των ενοικίων του οικοτροφείου αυτές διενεργούνται από τριμελή επιτροπή στην οποία το ένα μέλος είναι ασθενής-ένοικος του οικοτροφείου εξ αυτών που ο επιστημονικός υπεύθυνος έχει βεβαιώσει ότι δύνανται να ασκούν οικονομικές δραστηριότητες αυτοτελώς. Αρθρο 17 Η διαχείριση στα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων Η διοίκηση του φορέα στον οποίο ανήκει η Μονάδα Ψυχικής Υγείας που αναπτ^σει προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων ορίζει υπόλογο από το προσωπικό του, εκτός εκείνου που εργάζεται στο Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος,και διαχειριστή από το σύνολο του προσωπικού που απασχολείται στο Πρόγραμμα Προστατευμένων Διαμερισμάτων. Ο προϋπολογισμός που αφορά το προστατευμένο διαμέρισμα συντίθεται από δύο μέρη. Το ένα μέρος αφορά τις «υποστηρικτικές» δαπάνες που πραγματοποιεί απευθείας ο φορέας στον οποίο ανήκει το διαμέρισμα και περιλαμβάνει το μέρος της μισθοδοσίας των εργαζομένων του φορέα αυτού, που απασχολούνται με οποιονδήποτε τρόπο και για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα 17

183 στο προστάζει;μένο διαμέρισμα καθώς και τις δαπάνες για την προμήθεια φαρμάκων των ασθενών-ενοίκων του προστατευμενού διαμερίσματος που είναι ανασφάλιστοι. Το άλλο μέρος αφορά τις δαπάνες «λειτουργίας», των παγίων (Ενοίκιο, OTE, ΔΕΗ, νερό κ.λ.π.) και τις δαπάνες ψυχαγωγίας. Για τη διαμόρφωση του μέρους αυτού του προϋπολογισμού συνυπολογίζεται και το 80% των εισοδημάτων που έχει κάθε ένοικος από οποιαδήποτε ιδία πηγή εισοδήματος. Η συνεισφορά αυτή δεν μπορεί να ξεπερνά τις δρχ. μηνιαίως. Το σύνολο του προϋπολογισμού του μέρους των «λειτουργικών» δαπανών του προστατευμένου διαμερίσματος αναλογίζεται σε κάθε δωδεκατημόριό του ισόποσα σε κάθε ένοικο του προστατευ μένου διαμερίσματος, ο οποίος συμμετέχει ισομερώς στην κάλυψη των δαπανών και την πραγματοποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτω. του πρ ' στατευμένου διαμερίσματος. Ένας εν των ασθενώ ν-ενοίκων του προστατευ μένου διαμερίσματος εκ περιτροπής και για διάστημα τεσσάρων (4) μηνών ορίζεται βο 0 χ του διαχειριστή και ασκεί καθήκοντα οικονόμου του διαμερίσματος και επιβλέπει την εφαρμογή >ων από κοινού με το σύνολ.ο των ενοίκων του πρόστασε;ιμένου διαμερίσματος ατ:οφάσεων για τις οικονομικές δραστηριότητας του προστατευ μένου διαμ ερ ίσμα ιος. Ο διαχειριστής από κοινού με το βοηθό του αποδίδουν λογαριασμό στον υπόλογο. Αρθρο 18 Γενικές κατευθύνσεις 1. Οι προμήθειες των αναλώσιμων ειδών στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και στα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων γίνονται σε ημερήσια βάση. Σε περίπτωση μαζικής προμήθειας αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνει την κάλυψη των αναγκών των ενοίκων της Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή του Προγράμματος Προστατευ μένου Διαμερίσματος για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των επτά (7) ημερών. 2. Το σύνολο των απασχολούμενων και των χρηστών-ενοίκων κάθε Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή Προγράμματος Προστατευμένων Διαμερισμάτων είναι υπεύθυνοι-υπόλογοι για την κινητή και ακίνητη περιουσία της μονάδας ή του προγράμματος και είναι ισομερώς υπόλογοι για αυτήν στο φορέα στον οποίο ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή το Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος. 3. Τον μήνα Ιανουάριο κάθε έτους γίνεται απογραφή της περιουσίας της Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης η οποία κατατίθεται στον φορέα 18

184 στον οποίο άνήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και στον οποίο ανήκει το σύνολο της περιουσίας αυτής. Κάθε αντικείμενο που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί επειδή τέθηκε εκτός λειτουργίας ή αποφασίστηκε η αντικατάστασή του παραδίδεται στον φορέα που ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικός Αποκατάστασης προς αχρήστευσή του. 4. Κατά τα λοιπά για τις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που ανήκουν σε Ν.Π.Δ Δ ή σε Ν.Π.Ι.Δ που επιχορηγούνται τουλάχιστον κατά 50% από τον κρατικό προϋπολογισμό ισχύουν οι διατάξεις που διέπουν την διαχείριση του φορέα που ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, ε^ώ για τις λοιπές Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ισχύουν οι αντίστοιχες διατάξεις που διέπουν την λειτουργία του φορέα στον οποίο ανήκουν Σε όλες τις περιπτώσεις η εφαρμογή των διατάσεων αυτών οφείλει να εξυπηρετεί την εκπαίδευση των ασθενών-ενοίκων στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και να διασφαλίζει τη λειτουργία της Μονάδας στο πρότυπο της λειτουργίας οικογενειακού περιβάλλοντος. Κ Ε Φ Α Λ Α ΙΟ Ε Λ Ε ΙΤ Ο Υ Ρ Γ ΙΑ Αρθρο 19 Λειτουργία 1. Οι αποκαταστασιακοί στόχοι λειτουργίας των ξενώνων, των οικοτροφείων και των προστατευμένων διαμερισμάτων υλοποιούνται με : α. Τη συνεχή και σταθερή εφαρμογή προγραμμάτων που ωθούν το άτομο στην απόκτηση του μέγιστου δυνατού επιπέδου λειτουργικότητάς του. β. Την ανάπτυξη προγραμμάτων που παρέχουν δυνατότητες για εκπαίδευση στα άτομαάυτά. γ. Προγράμματα και δραστηριότητες που προωθούν και βοηθούν το άτομο να αποκτήσει δυνατότητες κριτικής ^και αξιολόγησης των δράσεων και των υπηρεσιών που του παρέχονται. δ. Δράσεις που βοηθούν το άτομο στη διεκδίκηση και άσκηση των νομικών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του. ε. Προγράμματα δράσεων ανάπτυξης συνεργασίας με εθελοντές και συλλόγους, στ. Προγράμματα ενθάρρυνσης της συμμετοχής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές στα κοινά. 19

185 ζ. Προγράμματα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης της κοινότητας για την καταπολέμηση του στίγματος της ψυχικής νόσου, την ενημέρωση για τις εξωιδρυματικές μορφές φροντίδας των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους. 2. Ο Επιστημονικά Υπεύθυνος και η Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα οφείλουν να συντονίζουν τις δραστηριότητες και τις λειτουργίες που δύναται να αναπτυχθούν στις Μονάδες Ψυχοκοινω νίκης Αποκατάστασης και τα Προγράμματα Προστάτουμένων Διαμερισμάτων ώστε αυτές να προσαρμόζονται στις ανάγκες των ατόμων που φιλοξενεί και να εγκαθιδρύουν άμεσες σχέσεις μεταξύ των ατόμων στα οποία απευθύνεται και της κοινοί νιας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ: ΥΠΟΔΟΜΗ Αρθρο 20 Περιγραφή του χώρου αίξενώνεοοικοτοονοεία Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία πρέπει να διαθέτουν: 1. Μπάνιο με Υ/.Ο. και νιπτήρα ανά πέντε (5) άτομα διαστάσεων τουλάχιστον 4τμ. το καθένα. 2. Ευρύχωρη κουζίνα τμ. τουλάχιστον ανά 10 άτομα, ώστε να μπορούν οι ένοικοι να εκπαιδεύονται στη μαγειρική. 3. Υπνοδωμάτια των δύο (2) ατόμων. Κατ' εξαίρεση, μετά από εισήγηση της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας και έγκριση της Δ/νσης Ψυχικής Υγείας μπορεί τα υπνοδωμάτια να είναι των τριών (3) ατόμων, όπου το επιτρέπει ο χώρος. I 4. Κοινόχρηστους χώρους α) καθιστικό, το οποίο μπορεί να εξυπηρετεί τουλάχιστον τα 2/3 των ενοίκων ταυτοχρόνους, β) Τραπεζαρία, για σίτιση τουλάχιστον του 1/3 των ενοίκων ταυτοχρόνως, γ) αίθουσας πολλαπλών χρήσεων, όπου αυτό είναι δυνατόν. / 5. Γραφείο των επαγγελματιών, το οποίο χρησιμοποιείται για τις ειδικές ανάγκες στις ημέρες εφημερίας για όσες στεγαστικές δομές ενταχθούν στο πρόγραμμα εφημερίας όπως αυτό προσδιορίζεται από την Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας στον οποίο υπάγονται. Με μεταγενέστερη απόφασή μας θα καθορισθούν τα πρότυπα κατασκευής των ανωτέρω στεγαστικών δομών. 20

186 I β^πρόνραιιιια Προστατευιιένων Διαμερισιιάτων Κάθε κατοικία που εντάσσεται στο Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος πρέπει να διαθέτει: 1. Μπάνιο με \ν.ο. και νιπτήρα ανά πέντε (5) άτομα διαστάσεων τουλάχιστον 4τμ. το καθένα. 2. Ευρύχωρη κουζίνα 9τμ. τουλάχιστον. 3. Υπνοδωμάτιο των δύο(2) ατόμων., το μέγιστο 4. Ευρύχωρο καθιστικό ώστε να εξυπηρετείται το σύνολο των ενοίκων ταυτοχρόνως. Αρθρο 21 Υλικοτεχνική Υποδομή 1. Ο ξενώνας, το οικοτροφείο και το τροστατευμένο διαμέρισμα πρέπει να' έχουν την κατωτέρω υλικοτεχνική υποδομή: α) θέρμανση σε όλα τα δωμάτια και ψύξη τουλάχιστον στα υπνοδωμάτια, β) κρεβάτι με στρώμα και δύο μαξιλάρια για κάθε άτομο, ατομικά κομοδίνα και ερμάρια και ντουλάπες ανά δύο άτομα, γ)σεντόνια, υποσέντονα και μαξιλαροθήκες σε επαρκή αριθμό και κλινοσκεπάσματα τουλάχιστον τέσσερα ανά άτομο (δύο χειμερινά και δύο καλοκαιρινά) δ)ο,τιδήποτε άλλο απαιτεί η λειτουργία ενός μέσου νοικοκυριού όπως ενδεικτικά: κουρτίνες, καναπέδες, καρέκλες, πολυθρόνες, μοκέτες, καθρέπτες. ε) είδη διακόσμησης όπως ενδεικτικά: αντίγραφα έργων τέχνης ή δικές τους δημιουργίες που μπορούν να αναρτηθούν μετά από σύμφωνη γνώμη της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας ^και των ενοίκων, σταχτοδοχεία, βάζα, στ) τουλάχιστον τα αναγκαία σε ποσότητες και είδη σκεύη κουζίνας και μαγειρικής, τραπεζομάντιλα κ.λ,π. ζ) ηλεκτρικές συσκευές νοικοκυριού όπως ενδεικτικά πλυντήρια ρούχων και πιάτων ψυγείο, κουζίνα, απορροφητήρας, όλα με προδιαγραφές μακρόχρονης αντοχής λόγω του αριθμού των ενοίκων που τα χρησιμοποιούν, η) ηλεκτρονικός- υποστηρικτικός-εκπαιδευτικός εξοπλισμός όπως ενδεικτικά τηλεόραση, στερεοφωνικό συγκρότημα, video, fax, τηλέφωνο, φωτογραφική μηχανή. θ) είδη μπάνιου και ειδικά εξαρτήματα όπου χρειάζονται, όπως ενδεικτικά για άτομα με κινητικές αναπηρίες και για γηριατρικά περιστατικά 21

187 1 β)ποόνοααμα Προστατευαένων Διαμερισιιάτων Κάθε κατοικία που εντάσσεται στο Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος πρέπει να διαθέτει: 1. Μπάνιο με ν/.ο, και νιπτήρα ανά πέντε (5) άτομα διαστάσεων τουλάχιστον 4τμ. το καθένα. 2. Ευρύχωρη κουζίνα 9τμ. τουλάχιστον. 3. Υπνοδωμάτιο των δύο(2) ατόμων., το μέγιστο 4. Ευρύχωρο καθιστικό ώστε να εξυπηρετείται το σύνολο των ενοίκων ταυτοχρόνως. Αρθρο 21 Υλικοτεχνική Υποδομή 1. Ο ξενώνας, το οικοτροφείο και το τροστατευμένο διαμέρισμα πρέπει να' έχουν την κατωτέρω υλικοτεχνική υποδομή: α) θέρμανση σε όλα τα δωμάτια και ψύξη τουλάχιστον στα υπνοδωμάτια, β) κρεβάτι με στρώμα και δύο μαξιλάρια για κάθε άτομο, ατομικά κομοδίνα και ερμάρια και ντουλάπες ανά δύο άτομα, γ)σεντόνια, υποσέντονα και μαξιλαροθήκες σε επαρκή αριθμό και κλινοσκεπάσματα τουλάχιστον τέσσερα ανά άτομο (δύο χειμερινά και δύο καλοκαιρινά) δ)ο,τιδήποτε άλλο απαιτεί η λειτουργία ενός μέσου νοικοκυριού όπως ενδεικτικά: κουρτίνες, καναπέδες, καρέκλες, πολυθρόνες, μοκέτες, καθρέπτες. ε) είδη διακόσμησης όπως ενδεικτικά: αντίγραφα έργων τέχνης ή δικές τους δημιουργίες που μπορούν να αναρτηθούν μετά από σύμφωνη γνώμη της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας ^και των ενοίκων, σταχτοδοχεία, βάζα, στ) τουλάχιστον τα αναγκαία σε ποσότητες και είδη σκεύη κουζίνας και μαγειρικής, τραπεζομάντιλα κ.λ,π. ζ) ηλεκτρικές συσκευές νοικοκυριού όπως ενδεικτικά πλυντήρια ρούχων και πιάτων, ψυγείο, κουζίνα, απορροφητήρας, όλα με προδιαγραφές μακρόχρονης αντοχής λόγω του αριθμού των ενοίκων που τα χρησιμοποιούν, η) ηλεκτρονικός- υποστηρικτικός-εκπαιδευτικός εξοπλισμός όπως ενδεικτικά τηλεόραση, στερεοφωνικό συγκρότημα, video, fax, τηλέφωνο, φωτογραφική μηχανή. θ) είδη μπάνιου και ειδικά εξαρτήματα όπου χρειάζονται, όπως ενδεικτικά για άτομα με κινητικές αναπηρίες και για γηριατρικά περιστατικά 21

188 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ: ΕΙΔΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Αρθρο 22 Γενικές Διατάξεις 1. Σε χρονικό διάστημα 4 έως 6 μηνών από την έναρξη λειτουργίας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτων τα άτομα που διαμένουν και λαμβάνουν χρηματικά ποσά σε εφαρμογή των προβλεπομένων στα άρθρα 13 και 14 του ν.2716/99 συμμετέχουν, για εκπαιδευτικούς λόγους και ως καταναλωτές των υπηρεσιών που τους παρέχονται, στις δαπάνες που αφορούν στο ενοίκιο, διατροφή, κοινόχρηστους λογαριασμούς για μεν' το ποσό που προέρχεται από τη διάταξη του άρθρου 14 σε αναλογία που συνολικά δεν μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ του λαμβανομένου χρηματικού ποσού και με ολόκληρο το ποσό που προέρχεται από τη διάταξη της παρ.2 του άρθρου 13 του Ν.2716/ Μέχρι τη σύσταση και λειτουργία των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής. Υγείας, η Δ/νση Ψυχικής Υγείας εκδίδει απόφαση προσωρινής έγκρισης σκοπιμότητας και λειτουργίας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή των Προγραμμάτων Προστατευμένων Διαμερισμάτων του άρθρου 9 του ν.2716/99 και των αντίστοιχων του άρθρου 11 του ιδίου νόμου από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα 3. Εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, εκτός της ψυχιατρικής παρακολούθησης η οποία παρέχεται με ευθύνη του φορέα στον οποίο υπάγονται οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή τα Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων καθώς και άλλες υπηρεσίες όπως φυσιοθεραπεία, λογοθεραπεία κ.α. αναζητούνται κο&ά προτεραιότητα από δημόσιους φορείς στην περιοχή λειτουργίας τους ή πλησίον αυτών. Ο Επιστημονικά Υπεύθυνος της Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή του Προγράμματος Προστατευμένων Διαμερισμάτων μεριμνά για τη διασύνδεση μ' άυτές τις υπηρεσίες. Στην περίπτωση αντιμετώπισης δυσκολιών στην εξεύρεση αυτών των υπηρεσιών, απευθύνεται εγγράφως στην Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας η οποία αναλαμβάνει την διεκπεραίωση του θέματος μέσω της Δ/νσης Ψυχικής Υγείας. Στην περίπτωση αδυναμίας κάλυψης των αναγκών για τις προαναφερόμενες υπηρεσίες αυτές αναζητούνται σε ιδιωτικό τομέα ή εξετάζεται η περίπτωση πρόσληψης με μερική απασχόληση, του ανάλογου ειδικού επαγγελματία. Η προτίμηση της πρώτης ή της δεύτερης εναλλακτικής λύσης βασίζεται σε συνδυασμό χρηματοοικονομικών και θεραπευτικών κριτηρίων, στην αντίστοιχη απόφαση 22

189 . ' *. ;> «*.... :. ' ι. " ' τ ί * της Διοίκησης του φορέα, ότον οποίο ανήκει η Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ή το Πρόγραμμα Προστατευμένου Διαμερίσματος. Αρθρο 23 Τελική Ρύθμιση Με την έκδοση της παρούσας απόφασης κάθε προγενέστερη σχετική απόφαση καταργείται. Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευση του ν. 2716/ Η παρούσα να δημοσιευθεί στην εφημερίδα της κυβερνήσεως. Αθήνα 16 Μαΐου 2000 Ο Υπουργός Υ γείας κα; Πρόνοιας Ο Υφυπουργός Οικονομικών Αλεξ. Παπαοόπουλος Γεώργιος Δρύς 4? ;" 23

190 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Τ Ε Υ Χ Ο Σ Π Ρ Ω Τ Ο Αρ. Φύλλου Μαΐου 1999 ΝΟΜΟΣ ΥΠ'ΑΡΙΘ Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υ γείας και άλλες διατάξεις, ΓΊΟ Π Ρ Ο Ε Δ Ρ Ο Σ" ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λ ΓΕΝΙΚΕΣ Α ΡΧΕΙ Αρθρο 1 Γενικές Αρχές Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας 1, Το Κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας που έχουν σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη, καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές αυτιστικού τύπου και με μαθησιακά προβλήματα. 2. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας διαρθρώνονται, οργανώνονται, αναπτύσσονται και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποϊδρυματοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, καθώς και της πληροφόρησης και εθελοντικής αρωγής της κοινότητας στην προαγωγή της ψυχικής υγείας. Άρθρο 2 Γραφείο και Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές 1. Συνιστάται, στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, στην αυτοτελή υπηρεσία προστασίας των δικαιωμάτων των ασθενών, Γραφείο για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές. 2. Συνιστάται Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές στην Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 165 Α/ ). Με απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Ασθενών του ν. 2519/1997 ορίζεται πενταμελής Εκτελεστική Γραμματεία της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών. Η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές είναι επταμελής και αποτελείτοι από: α) έναν ψυχίατρο και έναν παιδοψυχίατρο, β) δύο κοινωνικούς λειτουργούς, γ) έναν από τους λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας και δ) δύο νομικούς. Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχ ου _Πρόστασίας των Δικαιωμάτων τώνάτόμων με Ψυχικές Διαταραχές,' καθώς" και οι αναπληρωτές τους, ορίζονται με απόφαση τόϋ Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από γνώμη της Επιτροπής Ελέγχου Προσταοίας των Ασθενών του ν. 2519/1997. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδετσι μέσα σε διάστημα τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, ορίζονται τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Ειδικής Επιτροπής. Ένα εκ των μελών ορίζεται ως Πρόεδρος με την ίδια απόφαση Η θητεία της Επιτροπής είναι πενταετής. 3. Η Ειδική Επιτροπή εποπτεύει και ελέγχει την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, όπως το δικαίωμα για αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, το δικαίωμα για εξειδικειψιένη ατομική θεραπεία, το δικαίωμα να αμφισβητεί ο ασθενής στο δικαστήριο την ακούσια νοσηλεία, να συνομιλεί κατ' ιδίαν με δικηγόρο, να έχει πρόσβαση στα δεδομένα των αρχείων που τον αφορούν, το δικαίωμα να προστατεύει την περιουσία του, το δικαίωμα της κοινωνικής του επανένταξης. Ειδικότερα η-ειδική- Επιτροπή: α) Δέχεται παράπονα, αναφορές ή καταγγελίες από κάθε πολίτη, οργάνωση, φορέα ή οποιαδήποτε Επιτροπή ή Αρχή. β) Επισκέπτεται σε τακτά χρονικά διαστήματα τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. γ) Πραγματοποιεί αυτεπαγγέλτως ή μετά από καταγγελία έκτακτες επισκέψεις σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας. δ) Ενημερώνει τους πολίτες για τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων, καταχωρίσεις στον Τύπο ή τηλεοπτικά μηνύματα.

191 1732 ε) Δέχεται και διερευνά περαιτέρω τις ετήσιες υποχρεωτικές εκθέσεις των υπευθύνων των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ή των νόμιμων αναπληρωτών τους, καθώς και των τριμελών επιτροπών προάσπισης των δικαιωμάτων των ασθενών του άρθρου 1 παρ. 4 εδ. 2 του ν. 2519/1997. στ) Υποβάλλει ετήσιες εκθέσεις για το έργο της στον Πρόεδρό της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών. ζ) Υποβάλλει έκθεση κάθε φορά που διαπιστώνει παραβίαση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές σταν Πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών του ν. 2519/ 1997, η οποία προβαίνει στις περαιτέρω νόμιμες ενέργειες, όταν κρίνεται απαραίτητο. η) Παρεμβαίνει κάθε φορά πού διαπιστώνει παραβίαση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, προβαίνει σε συστάσεις και αποστέλλει αναφορά στο αρμόδιο όργανο για την ποινική ή πειθαρχική δίωξη. θ) Οργανώνει, εποπτεύει και συντονίζει σε συνεργασία με τους Δικηγορικούς Συλλόγους του τόπου κατοικίας ή διαμονής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές την εθελοντική δικηγορική αρωγή σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων τους, σύμφωνα με τις αρχές οργάνωσης του τμήματος δικηγορικής αρωγής του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών 4. Με κοινή οπόφάση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Υγείας και Πρόνοιας, μετά από εισήγηαη του Προέδρου της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων, ορίζονται ot προϋποθέσεις, τα κριτήρια, ο τρόπος οργάνωσης κοι παροχής της δικηγορικής αρωγής για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος άρθρου, 5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός τεσσάρων (4) μηνών από της δημοσιεύσεως του παρόντος, ορίζονται το ύψος της αμοιβής ή αποζημίωσης του Προέδρου και των μελών της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Αοθενών του ν. 2519/1997 και της ανωτέρω Ειδικής Επιτροπής κατά τις κείμενες διατάξεις, η γραμματειακή υποστήριξη, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος άρθρου. Για τις δαπάνες κίνησης των μετακινούμενων μελών της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Ασθενών και της Ειδικής Επιτροπής ισχύουν οι κείμενες διατάξεις για τη μετακίνηση με εντολή του Δημοσίου για εκτέλεση υπηρεσίας, Οι Πρόεδροι εκδίδουν τις σχετικές εντολές μετακίνησης. Το αυτό ισχύει και για τα μέλη της Εκτελεστικής Γραμματείας της Επιτροπής Ελέγχου των Δικαιωμάτων των Αοθενών του ν. 25(9/ Στην παρ. 1 εδ. β του άρθρου 1 του ν. 2519/1997 προστίθεται και 'ένας εκπρόσωπος της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων που προτείνεται από αυτήν με το νόμιμο αναπληρωτή του. Ομοίως ορίζονται οι αναπληρωτές των μελών της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών'. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗ Άρθρο 3 Τομείς Ψυχικής Υγείας - Ένταξη των Μονάδων Ψυχικής Υγείας στους Τομείς Ψυχικής Υγείας ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) πλήθυσμιακά. στους οποίους εντάσσονται Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.) που οργανώνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. 2. Με αιιόφαοη του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από γνώμη του Κ.Ε.Σ.Υ., καθορίζονται τα όρια, η περιοχή και η έδρα κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας εντός έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος. Με την ίδια ή όμοια απόφαση γίνεται: α) Η σύσταση Τομέα Ψυχικής Υγείας (Το.Ψ.Υ.) οε κάθε νομό ή οε ευρύτερη περιοχή. β) Η σύσταση στην Αττική και το Νομό Θεσσαλονίκης, καθώς και αε όποιο νομό απσιτρύν οι συνθήκες, περισσοτέρων του ενός Τομέων Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων. Στην Αττική, οτο Νομό Θεσσαλονίκης και σε όποιο νομό απαιτούν οι συνθήκες, ουστήνοντοι και Τομείς Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (Το.Ψ.Υ.Π.Ε.). γ) Η υπαγωγή των Τομέων Ψυχικής Υγείας που δεν διαθέτουν επαρκείς Μονάδες Ψυχικής Υγείας οε όμορους ή μη Τομείς Ψυχικής Υγείας της αυτής Υγειονομικής Περιφέρειας. δ) Η υπαγωγή των Τομέων Ψυχικής Υγείας που δεν διαθέτουν επαρκείς Μονάδες Ψυχικής Υγείας σε όμορους ή μη Τομείς Ψυχικής Υγείας διαφορετικής Υγειονομικής Περιφέρειας. 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του τυχόν κατά περίπτωση συναρμόδιοϋ Υπουργού ορίζονται οι Μονάδες Ψυχικής Υγείος που εντάσσονται και λειτουργούν σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας. Οι Μονάδες αυτές είναι: α> Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που ανήκουν στα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 (ΦΕΚ 254 Α") και του ν. 1397/1983 (ΦΕΚ 143 Α'), οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που ανήκουν οε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης, που ιδρύονται με τον παρόντα νόμο. β) Τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομείο κοι οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που ανήκουν οε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή οε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. 4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, καθώς χοι Υ γείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός εννεα (9) μηνών από τη δημοσίευση, ορίζονται οι προϋποθέσεις, ο τρόπος επιστημονικής, εκπαιδευτικής, νοσηλευτικής και λειτουργικής διασύνδεσης των υπηρεσιών των Μονάδων Ψυχικής Υγείας των Τομέων Ψυχικής Υγείας που υπάγονται σε διαφορετικές Υγειονομικές Περιφέρειες, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής της πορ. 2 εδ. δ' του παρόντος άρθρου. 5. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του τυχόν κατά περίπτωση συνορμόδιου Υπουργού, Μονάδες Ψυχικής Υγείας αιτιολογημένα μπορεί να ε ξυπηρετούν τις ανάγκες περισσοτέρων του ενός Τομέων Ψυχικής Υγείας όπου κρίνεται αναγκαίο. 6. Οι Τομεοκές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας είνοι πενταμελείς και συγκροτούνται εντός πέντε (5) μηνών από της δημοσιεύσεως της απόφασης σύστασης του Τομέα, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ., από: α) Επιστημονικούς Διευθυντές ή Υπεύθυνους των Μονάδων Ψυχικής Υγείας των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 του Τομέα (Το.Ψ.Υ.) με τους νόμιμους αναπληρωτές τους ή κατά περίπτωση των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων. 'Ενας τουλάχιστον είναι Επιστημονικός Διευθυντής ή Υπεύ 1. Οι Υγειονομικές Περιφέρειες διαιρούνται σε Τομείς θυνος των Μ.Ψ.Υ. του άρθρου 5 παρ. 1 με το νόμιμο Ψυχικής Υγείος (Το. Ψ.Υ.). με κριτήρια γεωγραφικά και αναπληρωτή του.

192 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1733 β) Λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, επιοκέπτες υγείας, νοσηλευτές με ψυχιατρική ειδικότητα, παιδαγωγούς, εκπαιδευτικούς) που υπηρετούν στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1993 με τους νόμιμους αναπληρωτές τους ή κατά περίπτωση των Πανεπιστημιακών ψυχιατρικών Νοσοκομείων. γ) Ψυχίατρους ή παιδοψυχίατρους ή λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας, οι οποίοι υπηρετούν σε Μονάδες Ψυχικής Υγείας νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του όρδρου 11 του παρόντος νόμου, οι οποίες ανήκουν στο συγκεκριμένο Τομέα. 7. Τρία (3) μέλη της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος, είναι από τα οριζόμενα στην παρ. 5 εδ, α'. Τα λοιπά μέλη, μεταξύ των οποίων ο Αντιπρόεδρος, από τα οριζόμενα στην παρ. 6 εδ. β' και γ\ Στην περίπτωση που δεν υπάρχει επαρκής αριθμός μελών για τη συγκρότηση των ανωτέρω Τομεακών Επιτροπών, ο Υπουργός ορίζει ως μέλη, πρόσωπα κύρους και με εμπειρία στην ψυχική υγεία. Ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος κοι τα μέλη της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας είναι ελευθέρως ανακλητά με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. ^=>Η θητεία των ανωτέρω Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας (Τ.Ε.Ψ.Υ.) είναι τριετής και οι Θέσεις τιμητικές και άμισθες. 8. Ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος και το μέλη των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας (Τ.Ε.Ψ.Υ.) προσφέρουν τις υπηρεσίες τους παράλληλα με τα κύρια καθήκοντά τους. Η Τ.Ε.Ψ.Υ. συνεδριάζει στην έδρα της Μονάδας Ψυχικής Υγείας από την οποία προέρχεται ο Πρόεδρος και υποστηρίζεται γραμματειακά από διοικητικό υπάλληλο της Μονάδας. Στα πρακτικά των συνεδριάσεων αναφέρεται αναλυτικά τόσο η απόφαση της πλειοψηφίας όσο και η γνώμη της μειοψηφίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας καταβάλλεται στον Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και μέλη της Τ.Ε.ΨΐΥ., αποζημίωση κατά συνεδρίαση σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ο Πρόεδρος της Τ.Ε.Ψ Υ. δύναται να αναπληρώνεται, κατά τη διάρκεια της τριετούς θητείας του, στα ιατρικά του καθήκοντα εν όλω ή εν μέρει κατ ανάλογη εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 3 του άρθρου 18 του ν. 2519/1997. Γιυ τις δαπάνες κινήσεως των μετακινούμενων μελών της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας (Τ.Ε.Ψ.Υ.) ισχύουν οι κείμενες διατάξεις για τη μετακίνηση με εντολή του Δημοσίου για εκτέλεση υπηρεσίας. 0 Πρόεδρος εκδίδει τις σχετικές εντολές μετακίνησης. Οι δαπάνες λειτουργίας της Τ.Ε.Ψ.Υ. βαρύνουν τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου οπό το οποίο προέρχεται ο Πρόεδρός της μετά από έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου του. 9?;Οι Τομεακές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας (Τ.Ε.Ψ.Υ.) έχουν τις εξής αρμοδιότητες: α) Εποπτεύουν και συντονίζουν την ενδοτομεακή ιατρική, νοσηλευτική, διοικητική, επιστημονική, εκπαιδευτική κοι Λειτουργική διασύνδεση των Μονάδων Ψυχικής Υγείυς στην περιοχή αρμοδιότητάς τους με κριτήριο την ποιοτική παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα άτομα με ψυχικές διαταραχές. Εισηγούνται στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας προς έγκριση τον κατάλογο των Μονάδων Ψυχικής Υγείας που εφημερεύουν και το πρόγραμμα εφημεριών αυτών, με σκοπό σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων, καθώς και Παιδιών και Εφήβων, νο εφημερεύουν Μονάδες Ψυχικής Υγείας σε εικοσιτετράωρη βάση. β) Γνωμοδοτούν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, ύστερα οπό γνώμη των επιστημονικών υπευθύνων των Μονάδων Ψυχικής Υγείας που ανήκουν στα νοσοκομεία που υπάγονται στις διατάξεις του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 ή στα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και των επιστημονικών υπευθύνων των λοιπών Μονάδων Ψυχικής Υγείας της περιοχής αρμοδιότητάς τους, δράσεις για την πρόληψη, την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη των ατόμων με ψυχικές διαταραχές.* Ομοίως γνωμοδοτούν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, μετά από γνώμη της Επιστημονικής Επιτροπής των ψυχιατρικών νοσοκομείων για την ανάπτυξη και οργάνωση εντός της κοινότητας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 8, 9, 10 και 11 του παρόντος με Οκοπό την αποιδρυματοποίηση, ψυχοκοινωνική αποκατάσταση, καθώς και κοινωνική και επαγγελματική ε πανένταξη ατόμων με χρόνιες ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα που νοσηλεύονται στα ψυχιατρικά νοσοκομεία. γ) Παρακολουθούν και αξιολογούν, ετηαίως, στην περιοχή αρμοδιότητάς τους την αποδοτικότητα των δραστηριοτήτων των Μονάδων Ψυχικής Υγείας. δ) Γνωμοδοτούν στον Υπουργό Υγείας κοι Πρόνοιας για την τροποποίηση των Οργανισμών των ψυχιατρικών νοσοκομείων και των γενικών νοσοκομείων ως προς τις Μονάδες τους Ψυχικής Υγείας. ε) Προτείνουν, εισηγούνται ή γνωμοδοτούν. κατά περίπτωση, στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας για τη σύσταση Μονάδων Ψυχικής Υγείας στο δημόσιο τομέα, καθώς και για την έκδοση της άδειας ίδρυσης Μονάδων Ψυχικής Υγείας στον ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό τομέα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, στ) Διαμορφώνουν προτάσεις προς τον Υπουργό Υ γείας και Πρόνοιας για την προαγωγή της ιμιχικής υγείας και την ανάπτυξη κατάλληλων Μονάδων Ψυχικής Υγείας στην περιοχή αρμοδιότητάς τους. ζ) Γνωμοδοτούν σε θέματα που αφορούν την πολιτική ψυχικής υγείας, όταν τους ζητηθεί από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, το ΚΕ.Σ.Υ., το ΣΥ.Σ.Ε.Λ.ΥΠ.Υ. και το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. η) Διαμορφώνουν και προάγουν διατομεακές συνεργασίες ή συνεργασίες με άλλες υπηρεσίες και φορείς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, της Πρόνοιας και της Κοινωνικής Προστασίας, σε επίπεδο περιφερειών. Επίσης διαμορφώνουν και προάγουν συνεργασίες με υπηρεσίες των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, οι δραστηριότητες των οποίων έχουν επιδράσεις στην ψυχική υγεία του πληθυσμού της περιοχής αρμοδιότητάς τους. θ) Υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις γιο το έργο τους στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. 10. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας, η διαδικασία και κόθε λεπτομέρεια εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου που αφορούν τη λειτουργία των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας. Σε περίπτωση σύστασης Τομέων Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, σύμφωνα με την παρ. 2. εδ. β' περ. β' ισχύουν τα αυτά και για τις Τομεακές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας Παιδιών κοι Εφήβων {Τ Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.). 11. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας κοι Πρόνοιας που εκδίδετσι με πρόταση των Τομεοκών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας, μετό από γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ. κοι εισήγηση των διοικητικών συμβουλίων των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 κοι του ν. 1397/1983, κάθε τμήμα τους αναλαμβάνει την ευθύνη να παρέχει νοσηλεία κοι

193 1734 ΕΦΗΜΗΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) υπηρεσίες αποκατάστασης αε έναν ή περισσότερους Τομείς Ψυχικής Υ γειας της αυτής ή άλλης Περιφέρειας στο πλαίσιο των αντίστοιχων Τομέων Ψυχικής Υγείας. Το αυτό ισχύει για τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, εφόσον ενταχθούν στους Τομείς Ψυχικής Υγείας. 12. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και τοϋ τυχόν κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται η οργάνωση και λειτουργία κοινών υπηρεσιών στο αντικείμενο της ψυχικής υγείας ή η συγχώνευση, η μεταφορά και η ένταξη αυτών που ήδη υπάρχουν ή η συνεργασία για την εκτέλεση κοινών προγραμμάτων λειτουργίας των Μονάδων Ψυχικής Υ γείας που αναλαμβάνουν να παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στους αντίστοιχους Τομείς Ψυχικής Υγείας. 13. Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα άτομα με ψυχικές διαταραχές που κατοικούν ή διαμένουν στην περιοχή αρμοδιότητας του Τομέα. Το αυτά ισχύει και στην περίπτωση ακούσιας νοσηλείας. Η διάταξη αυτή δεν ισχύει στις περιπτώσεις: α) επείγουσας ανάγκης, β) απουσίας ανάλογης Μονάδας Ψυχικής Υγείας στον αρμόδιο Τομέα Ψυχικής Υγείας. Σε κάθε περίπτωση φροντίδας ατόμου με ψυχικές διαταραχές από Μονάδα Ψυχικής Υγείας άλλου Τομέα Ψυχικής Υγείας, αυτή έχει την υποχρέωση να ενημερώνει την αρμόδια Μονάδα Ψυχικής Υγείας του-τομέα Ψυχικής Υγείας της κατοικίας και να αναπέμπει οε αυτήν τα άτομα με ψυχικές διαταραχές μετά τη λήξη της φροντίδας που τους παρασχέθηκε. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Άρθρο 4 Γενικές διατάξεις 1. Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.) είναι τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, τα Πολυδύναμα Ψυχιατρικά Ιατρεία, τα Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά ιατρεία, οι Κινητές Μονάδες, τα Ψυχιατρικά Τμήματα Ενηλίκων ή Παιδιών και Εφήβων Γενικών Νομαρχιακών ή Περιφερειακών Νοσοκομείων, οι Πανεπιστημιακές Ψυχιατρικές Κλινικές Ενηλίκων ή Παιδιών και Εφήβων, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και οι Πανεπιστημιακές Μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή Παιδοψυχιατρικά Νοσοκομεία, οι Ιδιωτικές Κλινικές, τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης, οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, τα Ειδικά Κέντρα ή οι Ειδικές Μονάδες Κοινωνικής Επανένταξης και οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης, 2. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μετά από γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ. μπορεί να ορίζονται και λοιπές μορφές Μ.Ψ.Υ. για την καταλληλότερη παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών ψυχικής υγείας του πληθυσμού, σύμφωνα με το άρθρο 1 του παρόντος νόμου. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται οι προϋποθέσεις, ο τρόπος οργάνωσης, λειτουργίας και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής. 3. Με όμοια απόφαση, η οπαία εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από της δημασιεύαεως της απόφασης σύστασης του Τομέα, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι αρχές και ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας των μονάδων ασφαλιστικών οργανισμών και ταμείων, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και υπηρεσιών του Δημοσίου, που ήδη λειτουργούν και παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, και όσων θα αναπτυχθούν για το σκοπό αυτόν. 4. Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας, οποιοσδήποτε νομικής μορφής, υπάγονται στην εποπτεια του Υπουργείου Υ γείας και Πρόνοιας ως προς τον τρόπο παροχής ψυχιατρικών και ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών ψυχικής υ γείας. στον τρόπο άσκησης του ιατρικού, νοσηλευτικού, επιστημονικού και εκπαιδευτικού έργου και γενικά στον τρόπο λειτουργίας τους. 5. Για τις Μονάδες Ψυχικής«Υνείας που έχουν συσταθεί από νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 ή από μονάδες ψυχικής υγείας που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιχορηγούνται εν άλω ή εν μέρει, άμεσα ή έμμεοα από το Δημόσιο, η εποπτεια εκτείνεται και στον τρόπο διοίκησης και στην οικονομική τους διαχείριση. Η διάταξη της παραγράφου αυτής δεν ισχύει για τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας των Ενόπλων Δυνάμεων, των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων. 6. Η χρήση των όρων 'Κέντρα Ψυχικής Υγείας', Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα", 'Πολυδύναμα Ψυχιατρικά Ιατρεία, Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Ιατρεία'. Υ πηρεσίες Νοσηλείας και Ειδικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας κατ' Οίκον', 'Φιλοξενούσες Οικογένειες', * Κέντρα Εξειδικεϋμένης Περίθαλψης" σε συνδυασμό ή όχι με οποιονδήποτε άλλο τίτλο ή επωνυμία γίνεται αποκλειστικά για υπηρεσίες ψυχικής υγείας που παρέχονται από το Δημόσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Η χρήση των όρων σε τίτλο ή επωνυμία από κάθε τρίτο, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, απαγορεύεται. Στην απαγόρευση υπάγονται όλα τα φυσικά η νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα, που εποπτεύονται ή όχι από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Τα.ανωτέρω νομικά πρόσωπα, εφόσον έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τίτλους με τους συγκεκριμένους όρους, υποχρεώνονται σε διάστημα έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου να αφαιρέσουν τους όρους από τον τίτλο τους. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμο και οε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους οε νέα προθεσμία με αφαίρεση της άδειας λειτουργίας. Άρθρα 5 Κέντρα ψυχικής Υγείας - Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα Πολυδύναμα Ψυχιατρικά Ιατρεία Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Ιατρεία 1. Τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας και τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα ουνιστώνται με καινή απόφαση των Υπουργών Εοωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, μετά από γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ. και πρόταση τής αρμόδιος κατά τόπο Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, ως αποκεντρωμένες οργανικές μονάδες των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983. Με την αυτή ή όμοια απόφαση ουνιστώνται και οι θέσεις προσωπικού των Μονάδων αυτών. Τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία δύνανται να αναπτύσσουν Κέντρα Ψυχικής Υγείας και Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, τα οποία συνιατώνται με κοινή απόφαση των Υ πουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, Υγείας και Πρόνοιας και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. 2. Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας

194 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1735 Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, καθώς και Υγείας και Πρόνοιας, μετά από πρόταση της αρμόδιας κατά τόπο Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, στις περιοχές που δεν λειτουργούν Κέντρα Ψυχικής Υγείας ή Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, μπορεί να συνιατώνται Πολυδύναμα Ψυχιατρικά ιατρεία ή Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Ιατρεία ως αποκεντρωμένες μονάδες των Κέντρων Ψυχικής Υγείας ή των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων του αντίστοιχου Τομέα Ψυχικής Υγείας και οι θέσεις προσωπικού τους. 3. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, καθορίζεται ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης των Κέντρων Ψυχικής Υγείας καν των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων, ανάλογα με τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό και τις τυχόν γεωγραφικές ιδιαιτερότητες του Τομέα Ψυχικής Υγείας. 4. Σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, Πολυδύναμα Ψυχιατρικά Ιατρεία και Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Ιατρεία, τα οποία είναι εγκατεστημένα σε περιοχές που ο πληθυσμός που εξυπηρετούν έχει ιδιαίτερα προβλήματα πρόσβασης σε άλλες Μ.Ψ.Υ. παροχής νοσηλείας, μπορεί να λειτουργούν περιορισμένα τμήματα βραχείας ή μερικής νοσηλείας (ημερήσιας ή νυχτερινής). Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ορίζονται οι μονάδες που αναπτύσσουν τμήματα βραχείας ή μερικής νοσηλείας, τα κριτήρια, οι συνθήκες, οι προϋποθέσεις λειτουργίας και η στελέχωση των τμημάτων αυτών. Άρθρο 6 Υπηρεσίες Νοσηλείας και Ειδικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας κατ' Οίκον Παρέχονται υπηρεσίες νοσηλείας ή ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας κατ' οίκον από τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή από πς Μονάδες Ψυχικές Υγείας του άρθρου 5 του παρόντος νόμου. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός εννέα (9) μηνών από της δημοσιεύαεως του παρόντος νόμου, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι κατηγορίες των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, ο τρόπος και η διαδικασία παροχής των υπηρεσιών αυτών, καθώς και κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. Άρθρο 7 Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείος 1. Ot Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας ουνιατώνται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμάδιου Υπουργού, που εκδίδετοι μετά από πρόταση της αρμόδιας κατά τόπο Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας ως μονάδες νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, ή ως μονάδες των Μονάδων Ψυχικής Υγείας του άρθρου 5 παρ. 1 του παρόντος νόμου για την εξυπηρέτηση των αναγκών ψυχικής υγείας των περιοχών με ιδιαίτερα προβλήματα πρόσβασης ατις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. 2. Οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας παρέχουν υπηρεσίες πρόληψης και νοσηλείας ή ειδικής φροντίδας ι ιυχικής υγείας κατ' οίκον οε συγκεκριμένο Τομέα Ψυχικής Υγείας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας κοι Πρόνοιας, ύστερα από γνώμη της Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας μπορεί να εξυπηρετούν περισσότερους του ενός Τομείς Ψυχικής Υγείας της αυτής ή άλλης Υγειονομικής Περιφέρειας. 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται, εντός έξι (6) μηνών από της δημοσιεύσεως, ο τρόπος λειτουργίας, η στελέχωση, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος. I Άρθρο 8* Τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης Τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης μπορεί να είναι Κέντρα Ημέρας, Νοσοκομεία Ημέρας και Κέντρα Παρέμβασης στην Κρίση για Ενήλικες, Παιδιά ή Εφήβους. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Πρόνοιας, Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και κάθε συναρμάδιου Υπουργού κατά περίπτωση, μετά από πρόταση των αντίστοιχων Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείος, ορίζονται τα τμήματα, οι Μονάδες ή οι υπηρεσίες των αποκεντρωμένων μονάδων των Γενικών Νοσοκομείων, των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, οι οποίες λειτουργούν ως Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Πρόνοιας και Εσωτερικών, Δημόσιος Διοίκησης και Αποκέντρωσης, μετά από πρόταση της αντίστοιχης Τ.Ε.Ψ.Υ., μετατρέπονται τμήμα ή τμήματα ή υπηρεσίες των αποκεντρωμένων μονάδων των νοσοκομείων και Ψυχιατρικών Νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 σε Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης. Με απόφαση των Υπουργών Υγείας και Πρόνοιας και Ε θνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, μετά από γνώμη της αντίστοιχης Τ.Ε.Ψ.Υ. και της οικείας Ιατρικής Σχολής, μετατρέπονται τμήμα ή τμήματα ή μονάδες των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, σε Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμάδιου Υπουργού ορίζονται ο τρόπος οργάνωσης κοι λειτουργίας, οι προϋποθέσεις και οι όροι, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος. Άρθρο 9 Μονάδες και Προγράμματα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης 1. Οι Μονάδες ή προγράμματα όπου παρέχονται υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης για ενήλικες. παιδιά ή εφήβους είναι τα Οικοτροφεία, οι Ξενώνες, τα Προστατευμένα Διαμερίσματα και οι Φιλοξενούσες Οικογένειες. 2. Οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, καθώς και τα προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων και Φιλοξενουσών Οικογενειών έχουν σκοπό την τοποθέτηση και ψυχιατρική παρακολούθηση, σε χώρους διαβίωσης, θεραπείας και υποστήριξης, για μακρόχρονη ή βραχεία παραμονή των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, στον δεν έχουν στέγη ή κατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον, μετά από αίτησή τους, με σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ψυ

195 1736 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) χιάτρου ή της θεραπευτικής ψυχιατρικής ομάδας. 3. Τα Οικοτροφεία κοι οι Ξενώνες συνιστώνται με κοινή απόφοση των Υπουργών Εσωτερικών, δημοσίας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, μετά από πρόταση της αρμόδιας κατά τόπο Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, ως αποκεντρωμένες μονάδες νοσοκομείων τοσ ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1963. των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων. των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία ή των Μανάδων Ψυχικής Υγείας του άρθρου 5 ταυ παρόντος νόμου με σκοπό την παροχή ιδίως στεγαστικών, θεραπευτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών υπηρςριών. Ειδικότερα, τα Οικοτροφεία και οι'ξενώνες αναπτύσσουν δραστηριότητες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και συμμετέχουν από κοινού με όλλα νομικά πρόσωπα της περιοχής τους σε δραστηριότητες πολιτιστικές και εκπαιδευτικές, καθώς και κοινωνικής και επαγγελματικής επανένταξης. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, συνιστώνται κοι οι θέσεις προσωπικού των μονάδων αυτών. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται οι προϋποθέσεις, ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας, οι αρχές, η οτελέχωση, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος, εντός έξι (6) μηνών από της δημοσιεύσεως. Η τοποθέτηση στις Μονάδες και τα Προγράμματα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και η ιμυχιατρική παρακολούθηση σε αυτά παιδιών ή εφήβων με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα παρέχεται μετά από απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου. Στις περιπτώσεις αυτές λαμβόνεται υπόψη και η γνώμη του ανηλίκου. 4. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα προγράμματα των Προστατευμένων Διαμερισμάτων παρέχονται από τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και τις Πανεπιστημιακές Μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία ή τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 5 του παρόντος νόμου, με απόφαση των Διοικητικών Συμβουλίων τους, μετά από πρόταση των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας, με σκοπό την εγκατάσταση και ψυχιατρική παρακολούθηση ενήλικων ατόμων με ψυχικές διαταραχές, σε διαμέρισμα ή άλλης μορφής κατοικία στην κοινότητα. Στα Προστατευμένα Διαμερίσματα εγκαθίσταται αριθμός ατόμων με ςιυχικές διαταραχές, μέχρι έξι (6), με περιορισμένη εποπτεία και παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας από το προσωπικό της Μονάδας Ψυχικής Υγείας στην οποία υπάγονται. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα Προστατευμένα Διαμερίσματα παρέχονται σε χώρους που ανήκουν ή μισθώνονται από τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/195.3 και του ν. 1397/(983. καθώς και από τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, το Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και τις Πανεπιστημιακές Μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία ή από τα ίδια τα άτομα με 'ψυχικές διαταραχές, όπως επίσης σε χώρους που ποραχωρείται η χρήση τους από οπουδήποτε νομικό ή φυσικό πρόσωπο ή δωρίζονται ή κληροδοτούνται, στην αντίστοιχη Μονάδα Ψυχικής Υ γείας γι' αυτόν το συγκεκριμένα σκοπό. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών. Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωοη συναρμόδιου Υπουργού. η οποία εκδίδεται μέσα σε έξι (6) μήνες από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου καθορίζονται οι προϋποθέσεις εφαρμογής των προγραμμάτων αυτών ως και οι προϋποθέσεις καταβολής χρηματικών ποσών που χορηγεί το νοσοκομείο στον ασθενή για την αντιμετώπιση των δαπανών διαβίωσης οτο πλαίσιο της Οεραπευτικής-εκπαιδευτικής διαδικασίας κοινωνικής τους επανένταξης, τα της εη^ιογής του υπολόγου διαχείρισης απο τη θεραπευτική 'μονάδα, α τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος. 5. Οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα προγράμματα Φιλοξενουσών Οικογενειών παρέχονται από τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και τις Πανεπιστημιακές Μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, καθώς και από τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 5 παρ. 1 του παρόντος νόμου και έχουν ως σκοπό την τοποθέτηση και ψυχιατρική παρακολούθηση ενηλίκων με μιυχικές διαταραχές σε κατάλληλες οικογένειες. Οι Φιλοξενούσες Οικογένειες μπορεί να ανήκουν στο φιλικό ή συγγενικό περιβάλλον του ασθενή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν τελούν σε πρώτο βαθμό συγγένειας με τον ασθενή. Τα καθήκοντα της Φιλοξενούοας Οικογένειας μπορεί να ανατεθούν και σε μεμονωμένα άτομα. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται οι προϋποθέσεις, η οργάνωση, η λειτουργία, οι αρχές και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος εντός εννέα (9) μηνών από της δημοσιεύσεως. Τα αυτά ισχύουν και για τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 που λειτουργούν ψυχιατρικά τμήματα ή Πανεπιστημιακές Ψυχιατρικές Κλινικές παιδιών και εφήβων και για τις μονάδες αυτών του άρθρου 5 του παρόντος νόμου, ως προς την τοποθέτηση και ψυχιατρική παρακολούθηση σε Φιλοξενούσες Οικογένειες παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές μετά από απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου. Στις περιπτώσεις αυτές λαμβάνεται υπόψη και η γνώμη του ανηλίκου. Με απόφοση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται οι προϋποθέσεις, ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας των Υπηρεσιών Φιλοξενουσων Οικογενειών, τα κριτήρια και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος εντός εννέα (9) μηνών από της δημοσιεύσεως. Άρθρο 10 Ειδικά Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης Ειδικές Μονάδες Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης ί. Υπηρεσίες αποκατάστασης και κοινωνικής-επαγγελματικής επανένταξης παρέχονται από ένα ή περισσότερα τμήματα ή μονάδες των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, το>ν Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και ταυ ν. 1397/1983. Τα τμήματα αυτά ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από πρόταση των αντίστοιχων Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας Ε νηλίκων, ως Ειδικά Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης. Τα Ειδικά Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης μπορεί να είναι Θεραπευτικές Μονάδες Αποκατάστασης και

196 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1737 Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης για ενήλικες, παιδιά η εφήβους και Κέντρα Προεπαγγελμαπκής Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης για ενήλικες και εφήβους. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού ορίζονται ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας, οι προϋποθέσεις και οι όροι, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος εντός εννέα (9) μηνών από της δημοαιεύσεως. 2. Οι Ειδικές Μονάδες Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης είναι τα Προστατευμένα Εργαστήρια και τα Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για ενήλικες ή έφηβους ηλικίας δεκαπέντε (15) ετών και άνω, με χρόνιες ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Τα Προστατευμένα Εργαστήρια και τα Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης συνιστώνται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κατά περίπτωση μετά από πρόταση της αρμόδιας κοτά τόπο Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας, ως αποκεντρωμένες μονάδες νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 και των Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και ως Μονάδες των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενό τους την ψυχική υγεία. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιος Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας κσι Πρόνοιας, συνιστώνται και οι θέσεις προσωπικού αυτών. Τα Προστατευμένα Εργαστήρια και τα Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης λειτουργούν σε χώρους ποσ ανήκουν ή μισθώνονται από τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, καθώς και από τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, ως και σε χώρους που τους παραχωρούν ται δωρεάν κατά χρήση γι' αυτόν το συγκεκριμένο σκοπό. Στα Προστατευμένα Εργαστήρια και τα Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης παρέχονται υπηρεσίες για πην απόκτηση λειτουργικών, μαθησιακών και επαγγελματικών δεξιοτήτων στα άτομα με χρόνιες ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα από το κατάλληλο προσωπικό με σκοπό τη θεραπεία, την κοινωνική επανένταξη και την τοποθέτησή τους στην ελεύθερη ή προοτατευμένη αγορά εργασίας ή σε Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης ή άλλες μορφές κοινωνικών ή δημοτικών επιχειρήσεων. Με απόφαση του Υπουργού Υγείος και Πρόνοιας και ταυ κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, η οποία εκδίδεται εντός έτους από της δημοσιεύσεως του παρόντος, καθορίζονται η οργάνωση και λειτουργία των Προστατευμένων Εργαστηρίων και των Εργαστηρίων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια επιλογής, η στελέχωσή τους, καθώς και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος άρθρου. Άρθρο 11 Μονάδες Ψυχικής Υγείας στον Ιδιωπκό Κερδοσκοπικό και μη Κερδοσκοπικό Τομέα Προστατευμένων Διαμερισμάτων, Οικοτροφείων, Ξενώνων, Ειδικών Κέντρων Κοινωνικής Επανένταξης και Ειδικών Μονάδων Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης. Από νομικό πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιτρέπεται η λειτουργία και Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας. Το αυτό φυσικά ή νομικά πρόσωπο μπορεί να λειτουργεί περισσότερες από μια Μ.Ψ.Υ.. Οι μονάδες αυτές των φυσικών και νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου εντάσσονται στον αντίστοιχο Τομέα Ψυχικής Υγείας (Το.Ψ.Υ.). ι 2. Η άδεια ίδρυσης χορηγείται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας εντός τριών (3) μηνών από την απόφαση σκοπιμότητας, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη της αρμόδιας Τομεακής Επιτροπής Ψυχικής Υ γείας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός έξι (6> μηνών από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου, καθορίζονται τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για την έγκριση σκοιιιμότητας. 3. Με όμοια απόφααη, η οποία εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, τα απαπουμενα δικαιολογηπκά, η διαδικασία και κάθε λεπτομέρεια για τη χορήγηοη άδειας ίδρυσης των Μ.Ψ,Υ. του παρόντος άρθρου. 4. Τα φυσικό και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα υποβάλλουν εντός έ τους, από τότε που έλαβαν τη σχετική άδεια Ιδρυσης των Μ.Ψ,Υ. της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τα σχετικό δικοιολογηπκά για να λάβουν την άδεια λειτουργίας, η οποία χορηγεύαι με απόφαση του Υ πουργού Υγείας και Πρόνοιας. Σε αντίθετη περίπτωση η άδεια ίδρυσης που χορηγήθηκε ανακαλείται αμέσως και επιβάλλονται κυρώσεις οι οποίες προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του π.δ. 247/1991 όπως κάθε φορά ισχύει. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου, καθορίζονται οι διαδικασίες ελέγχου, τα δικαιολογητικό, οι προϋποθέσεις και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την έκδοση της άδειας λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας από φυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωπκού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα. 5. Δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας σε νομικό πρόσωπα των οποίων οι νόμιμοι εκπρόσωποι, οι διαχειριστές ή τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν καταδικαστεί για παράβαση των διατάξεων ταυ ποινικού νόμου, που ουνιστά κώλυμα διορισμού στο Δημόσιο ή για παράβαση που αφορά το νόμο για τα ναρκωτικά ή για εγκλήματα κατά γενετήσιας ελευθερίας. Λεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας σε νομικά πρόσωπα των οποίων οι νόμιμοι εκπρόσωποι ή διαχειριστές είναι γιατροί ή ψυχολόγοι κλάδου Ε.Σ.Υ. ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας που έχουν τη δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα. Δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειος ίδρυσης, εφόσον δεν υπάρχει σκοπιμότητα. 6. Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που ήδη λειτουργούν υποχρεούνται να προσαρμοστούν στις διατάξεις του παρόντος και των αποφάσεων που θα εκδοθούν εντός προθεσμίας έτους οπό τη δημοσίευσή τους. 1. Επιτρέπεται η Ιδρυση και λειτουργία από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα, πέραν των όσων προβλέπονται από τις διατάξεις του π.δ. 247/1991 (ΦΕΚ 93 Α') και του π.δ. 517/1991 (ΦΕΚ 202 Α ) αποκλειστικά Κέντρων Ημέρας, Άρθρο 12 Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) 1. Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης

197 1738 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) (Κοι,Σ.Π Ε.) αποβλέπουν στην κοινωνικά - οικονομική ενσωμάτωση και επαγγελματική ένταξη των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα και συμβάλλουν στη θεραπεία τους και στην κατά το δυνατόν οικονομική τους αυτάρκεια. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με περιορισμένη ευθύνη των μελών ιούς, έχουν εμπορική ιδιότητα και αποτελούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας, οι οποίες εντάσσονται στους Τομείς Ψυχικής Υγείας, Η μέριμνα για την ανάπτυξή τους και η εποπτεία τους ανήκουν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας και ασκούνται μέσω της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας. 2. Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης μπορούν να είναι ταυτόχρονα παραγωγικές, καταναλωτικές, εμπορικές, προμηθευτικές, μεταφορικές, τουριστικές, οικοδομικές, πιστωτικές. αναπτυξιακές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές μονάδες και να αναπτύσσουν οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα (αγροτική, κιηνοτροφική, μελισσοκομικη, αλιευτική, δασική, βιομηχανική, βιοτεχνική, ξενοδοχειακή, εμπορική, παροχής υπηρεσιών, κοινωνικής ανάπτυξης). Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης μπορεί: α) Να ιδρύουν και να διατηρούν καταστήματα πώλησης και υποκαταστήματα οπουδήποτε. β) Να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας εφόσον η συμμετοχή αυτή επιτρέπεται από τις ειδικές κατά περίπτωση διατάξεις. Ειδικότερα, μπορεί να συμμετέχουν σε Ευρωπαϊκούς Ομίλους Οικονομικού Σκοπού (Ε Ο.Ο.Σ.), Κοινοπραξίες, Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.), Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.) και Δημοτικές Επιχειρήσεις. γ) Να συμμετέχουν σε αναπτυξιακά προγράμματα ή να συμμετέχουν με άλλες επιχειρήσεις ή εταιρείες στην πραγματοποίησή τους και να συνεργάζονται μέαω κοινοπραξιών ή προγραμματικών συμβάσεων με άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εταιρείες ή άλλες ενώσεις κάθε τύπου, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την ανάπτυξη δραστηριοτήτων, απά αυτές που προβλέποντοι στον παρόντα νόμο. Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης έχουν έδρα τους το δήμο στον οποίο εδρεύει η διοίκησή τους. Η επωνυμία τους περιλαμβάνει υποχρεωτικά τον ορο Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης κοι την έδρα. Μπορεί να περιλαμβάνει και διακριτικό τίτλο. Σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας συστήνεται και λειτουργεί αποκλειστικά ένας Κοινωνικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης. Η επωνυμία των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης δισκρίνεται από την επωνυμία άλλων συνεταιρισμών, οι οποίοι εδρεύουν στον ίδιο δήμο, αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους στον ίδιο Τομέα Ψυχικής Υγείας και έχουν τον ίδιο ή παρεμφερή σκοπό. Στην επωνυμία δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνονται ονόματα φυσικών προσώπων ή επωνυμίες άλλων νομικών προσώπων 3. Η σύσταση των Κοι.Σ.Π.Ε. ρυθμίζεται από τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1667/1986 (ΦΕΚ 196 Α') χωρίς τον περιορισμό για υπογραφή του καταστατικού από εκατό (100) τουλάχιστον πρόσωπα αν πρόκειται για καταναλωτικό συνεταιρισμό. Απαιτείται άδεια σκοπιμότητας, η οποία χορηγείται από τον Υ πουργό Υγείας και Πρόνοιας μετά από εξέταση του προτεινόμενου καταοτατικού και αφού ληφθούν υπόψη οι δυνατότητες των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, τα α ναπτυξιακά δεδομένα της περιοχής δράσης και η γνώμη του Τομέα Ψυχικής Υγείας. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις των παρ. 4 έως 8 του άρθρου 1 του ν.1667/ 1986 εκτός από τα εδάφια δ" και ε' της παρ. 4, 4. Μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε. μπορούν να γίνουν: α) Φυσικά πρόσωπα, ενήλικες ή ανήλικοι τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών, οι οποίοι λόγω ψυχικής διαταραχής έχουν ανάγκη αποκατάστασης, όπως αυτή προσδιορίζεται από την αντίστοιχη Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας, ανεξάρτητα από τη διαγνωστική κατηγορία, το στάδιο της νόσου και τη διαμονή (Προσωπική Κατοικία. Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ταυ παρόντος νόμου, νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., κυρίως ψυχιατρικά. Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή άλλες Μ.Ψ.Υ.), χωρίς να απαιτείται να έχουν την ικανότητα για δικαιοπραξία, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Αστικού Κώδικα και των νόμων Περί Συνεταιρισμών. Τα μέλη αυτής της κατηγορίας αποτελούν τουλάχιστον το 35% του συνόλου των μελών. β) Ενήλικες που εργάζονται στο χώρο της ψυχικής υγείας, όπως εργοθεραπευτές, εκπαιδευτές και άλλες κατηγορίες επαγγελμαπών της ψυχικής υγείας. Επιτρέπεται η συμμετοχή των δημοσίων υπαλλήλων ή ψυχιάτρων ή ψυχολόγων κλάδου Ε.Σ.Υ.. Τα μέλη αυτής της κατηγορίας δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν το 45% του συνόλου των μελών. γ) Δήμοι, κοινότητες ή άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό των συνεταιρισμών, και ειδικότερα τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., κυρίως τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Γ ενικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Ν.Π.Ι.Δ. τα οποία έχουν αναπτύξει Μονάδες Ψυχικής Υγείας και υπάγονται στον κατά περίπτωση Τομέα Ψυχικής Υγείας. Τα μέλη αυτής της κατηγορίας δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν το 20% του συνόλου των μελών. Μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε. δεν μπορεί να γίνουν νομικά ή φυσικά πρόσωπα τα οποία μετέχουν σε άλλο συνεταιρισμό, ο οποίος έχει τον ίδιο ή παρεμφερή άκοπά και έχει την έδρα του στον ίδιο Τομέα Ψυχικής Υγείας. 5. Τα μέλη των συνεταιρισμών μπορεί να απασχολούνται στους Κοι.Σ.Π.Ε. ως εξής: α) Τα μέλη της πρώτης κατηγορίας μπορεί να παρέχουν εργασία στους Κοι.Σ.Π.Ε. και να αμείβονται ανάλογα με την παραγωγικότητά τους και το χρόνο της εργασίας τους, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό εσωτερικής λειτουργίας του κατά περίπτωση Κοι.Σ.Π.Ε.. Αν τα απασχολούμενα μέλη της κατηγορίας αυτής έχουν σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας ή επίδομα πρόνοιας ή επιδόματα επανένταξης ή οποιοσδήποτε μορφής νοσήλιο ή παροχή, δεν χάνουν αυτές τις παροχές. ολλά συνεχίζουν να τις εισπράττουν ταυτόχρονα και αθροιστικά με την αμοιβή τους από το συνεταιρισμό. Αν τα απασχολούμενα μέλη της πρώτης κατηγορίας της παρ. 6 εδ. α δεν είναι ασφαλισμένα, ούτε καλύπτονται από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 18 του ν.2072/1992 ασφαλίζονται από τους Κοι.Σ.Π.Ε. στους αντίστοιχους ασφαλιστικούς οργανισμούς των κλάδων τους. β) Τα μέλη της δεύτερης κατηγορίας μπορεί νο παρέχουν εργασία στους συνεταιρισμούς, με πλήρη ή μερική απασχόληση, σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται από τα καταστατικό και ταν κανονισμό ε σωτερικής λειτουργίας τους. Ειδικότερα, εργαζόμενοι σε Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας με την οποία οι συνεταιρισμοί συνεργάζονται γιο επιστημονικούς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς μπορεί να απασχολούνται παράλληλα, να μετακινούνται ή να αποοπώνται με τη συναίνεσή τους στους Κοι.Σ.Π.Ε.. Τα απαοχολούμενα μέλη αυτής της κατηγορίας δεν αμείβονται απά τους Κοι.Σ.Π.Ε.. Οι συνεταιρισμοί οφείλουν μόνο να καταβάλουν σε αυτά τις

198 ΦΕΚ 3 6 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1739 δαπάνες στις οποίες Ίίποβλήθηκαν λόγω της εργασίας τους σε αυτούς. 6. Τα ιδρυτικά μέλη γίνονται μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε, με την υπογραφή του καταστατικού. Η εγγραφή νέων μελών είναι πάντοτε ελεύθερη σε νομικά και φυσικά πρόσωπα που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του νόμου και του καταστατικού. Η διαδικασία εγγραφής διέπεται από τις διατάξεις του ν. 1667/1986 άρθρο 2 παράγραφοι 4-6, Τα μέλη μπορεί να αποχωρήσουν από τους Κσι.Σ.Π.ε. με γραπτή δήλωσή τους, που υποβάλλεται στο Δ.Σ. τρεις (3) μήνες τουλάχιστον πριν από το τέλος της οικονομικής χρήσης. Το Δ.Σ. μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις να επιτρέψει την αποχώρηση μελών πριν από τη συμπλήρωση του παραπάνω χρονικού διαστήματος. Το μέλος διαγράφεται από τους συνεταιρισμούς στις περιπτώσεις που προβλέπει το καταστατικό η αν λόγω μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων τους βλάπτονται τα συμφέροντα των Κοι.Σ.Π.Ε.. Στα μέλη που αποχωρούν ή διαγράφονται από τους Κοι.Σ.Π.Ε. αποδίδεται η συνεταιριστική μερίδα που εισέφεραν γο αργότερο τρεις (3) μήνες από την έγκριση του ισολογισμού της χρήσης μέσα στην οποία έγινε η αποχώρηση ή η διαγραφή. 7. Κάθε μέλος εγγράφεται με μια υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα που καθορίζεται στο καταστατικό. Αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά, η εισφορά της ουνε ταίριατικής μερίδας γίνεται μέσα αε ένα (1) μήνα από την καταχώριση του συνεταιρισμού ή από την εγγραφή του μέλους. Η συνεταιριστική μερίδα είναι αδιαίρετη και ίση για όλα τα μέλη. Το καταστατικό μπορεί να επιτρέπει την απόκτηση οπό κάθε μέλος έως 5 προαιρετικών μερίδων, εκτός από την υποχρεωτική μερίδα και να ορίζει χωρίς περιορισμό τον αριθμό προαιρετικών μερίδων που μπορούν να αποκτήσουν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή νομικά πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χορακτηρα που υπάγονται στον ευρύτερο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Η αξία κάθε προαιρετικής μερίδας είναι ίση με την αξία της υποχρεωτικής. Για την απόκτηση της υποχρεωτικής ή των προαιρετικών μερίδων τα νομικά πρόσωπα 'δημοσίου δικαίου εγγράφουν στον προϋπολογισμό τους ανάλογη πίστωση για το σκοπό αυτόν. Η μεταβίβαση της συνεταιριστικής μερίδας σε τρίτο γίνεται εγγράφως ύστερα από συναίνεση του Δ.Σ., εφόσον στο πρόσωπο του τρίτου συντρέχουν οι όροι που απαιτούνται για την είσοδό του ως μέλους. Η προαιρετική συνεταιριστική μερίδα μπορεί να μεταβιβάζεται χωρίς προηγούμενη άδεια του Δ.Σ. σε άλλο μέλος ταυ Κοι.Σ.Π.Ε.. Ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 1667/1986. Η συνεταιριστική ιδιότητα δεν κληρονομείται ούτε κληροδοτείται. Στους κληρονόμους αποδίδεται η συνεταιριστική μερίδα. 8. Τα δικαιώματα των μελών διέπονται από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 1667/ί 986. Κάθε νέο μέλος υποχρεούται να καταβάλει, εκτός από το ποσά της μερίδας του και εισφορά ανάλογη προς την καθαρή περιουσία του συνεταιρισμού, όπως αυτή προκύπτει από τον ισολογισμό της τελευταίας χρήσης. Η εισφορά αυτή φέρεται σε ειδικό αποθεμαπκό. Το καταστατικό μπορεί να ορίζει καταβολή μικρότερης εισφοράς ή συμβολικής αξίας εισφορά για τα μέλη της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι τα μέλη υποχρεούνται να καταβάλουν ορισμένο χρηματικό ποσό για την κάλυψη ζημιών των συνεταιρισμών και μόνο ύστερα από απόφαση της Γ.Σ.. Τα μέλη ευθύνονται για τα χρέη των συνεταιρισμών σε τρίτους μέχρι το ποσό της συνεταιριστικής τους μερίδας Η ευθύνη των μελών υφίσταται και για χρέη που είχαν δημιουργηθεί πριν γίνουν μέλη και δεν περιλαμβάνει τα χρέη που δημιουργήθηκαν μετά την έξοδό τους. Η σχετική αξίωση παραγράφεται μετά την παρέλευση ενός (1) έτους από την έξοδο του μέλους ή από την περάτωοη της πτώχευσης ή της εκκαθάρισης. Δεν απαγγέλλεται ποτέ προσωπική κράτηση κατά των μελών των οργάνων των συνεταιρισμών για χρέη προς τρίτους και προς το Δημόσιο, καθώς και για χρέη μεταξύ μελών και συνεταιρισμών. 9. Το Δ.Σ. αποτελείται από επτά (7) τακτικά μέλη και ισάριθμα αναπληρωματικά ποδ εκλέγονται από τη Γ.Σ.. Η σύνθεση του Δ.Σ. είναι η ακόλουθη: Πέντε (5) μέλη της δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, καθώς και δύο (2) μέλη της πρώτης κατηγορίας του παρόντος άρθρου εφόσον δεν τελούν σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. Το Δ.Σ., με πρόσκληση του συμβούλου που πλειοψήφησε, συνέρχεται και εκλέγει με φανερή ψηφοφορία πρόεδρο, ταμία και γραμματέα. Δεν μπορεί να εκλεγούν σιη θέση του προέδρου, γραμματέα και ταμία μέλη της πρώπ^ς κατηγορίας. Το Δ.Σ. μέσα σε τρεις (3) μήνες πρέπει να δηλώσει την εκλογή του για καταχώριση στο μητρώο συνεταιρισμών του αρμόδιου Ειρηνοδικείου. Η διάρκεια της θητείας του Δ.Σ. είναι τριετής και παρατείνεται μέχρι την εκλογή νέου Δ.Σ. το πολύ για τρεις (3) μήνες. Το Δ.Σ. συνέρχεται σε τακτική συνεδρίαση μία φορά το μήνα και σε έκτακτη, όταν το συγκαλέσει ο πρόεδρος ή το ζητήσουν τρία (3) από τα μέλη του. Βρίσκεται σε απαρτία κσ< συνεδριάζει έγκυρα, όταν παρίστανται πέντε (5) τουλάχιστον μέλη του. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία των παρόντων μελών. Σε περίπτωση άρτιου αριθμού, υπερισχύει η ψήφος του προέδρου. Εκπροσώπηση μέλους δεν επιτρέπεται. Οι αποφάσεις καταχωρούνται από το γραμματέα στο βιβλίο πρακτικών του Α Σ.. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 7 του ν. 1667/ Το Εποπτικό Συμβούλιο αποτελείται από τρία (3) μέλη που εκλέγονται από τη Γ.Σ.. Το ίδιο μέλος δεν μπορεί να μετέχει στο Ε.Σ. και στο Δ.Σ.. Μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε. της πρώτης κατηγορίας δεν μετέχουν στο Ε.Σ.. Τα μέλη του Ε.Σ. και του Δ.Σ. δεν επιτρέπεται να έχουν μεταξύ τους συγγένεια μέχρι δεύτερο βαθμό ή να είναι σύζυγοι. Αν τα μέλη ταυ συνεταιρισμού είναι λιγότερα από είκοσι (20) δεν απαιτείται η εκλογή Ε.Σ., εκτός αν ορίζει διαφορετικά το κατασταπκό. Μείωση των μελών κάτω των πενήντα (50) δεν θίγει τη σύνθεση και τη λειτουργία του Ε.Σ. μέχρι τη λήξη της θητείας του. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της παρ. 9. Το Ε.Σ. ελέγχει τις πράξεις του Δ.Σ., καθώς και την τήρηση των αποφάσεων της Γ.Σ. από το Δ.Σ.. Το Ε.Σ. έχει δικαίωμα και καθήκον να λαμβάνει γνώση οποιοσδήποτε βιβλίου, εγγράφου ή στοιχείων των συνεταιρισμών, να διενεργεί λογιστικό και διαχειριστικό έλεγχο και να παρακολουθεί την πορεία των υποθέσεων του συνεταιρισμού. Για τη διενέργεια λογιστικού και διαχειριστικού ελέγχου μπορεί να διορίσει έναν ειδικό σύμβουλο ή εμπειρογνώμονα. Το Ε.Σ. αν διαπιστώσει παραβάσεις του νόμου, του καταστατικού ή των αποφάσεων της Γ.Σ. εκ μέρους του Δ.Σ. ή παρατυπίες ως προς τη διαχείριση, που βλάπτουν τα συμφέροντα των συνεταιρισμών, υποδεικνύει εγγράφως την επανόρθωσή τους και ζητεί εκτάκτως από το Δ.Σ. τη σύγκληση της Γ.Σ Η Γ ενική Συνέλευση των μελών είναι τα ανώτατο όργανο του Κοι.Σ.Π.Ε., αποφασίζει για κάθε υπόθεση

199 1740 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) που δεν υπάγεται στην αρμοδιότητα άλλου οργάνου και έχει την εποπτεία και τον έλεγχο των οργάνων της Διοίκησης. Στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Γ.Σ. εκτός από τις προβλέψεις της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 1667/1986, υπάγονται: α) Η έγκριση για συμμετοχή σε Ευρωπαϊκούς Ομίλους Οικονομικού Σκοπού (Ε.Ο Ο Σ.), σε Εταιρείες ή Επιχειρήσεις δημόσιου συμφέροντος, καθώς και η αποχώρηση από αυτές. β) Η έγκριση για συμμετοχή των συνεταιρισμών σε Κοινοπραξίες ή Ενώσεις συνεταιριστικές ανώτερου βαθμού και η αποχώρησή τους από αυτές. γ) Η παύση των μελών των οργάνων της Διοίκησης, οποτεδήποτε, για σπουδαίο λόγο και κυρίως για παράβαση καθήκοντος ή για ανικανότητα να ασκήσουν την τακτική διαχείριση. Η Γ.Σ. απαρτίζεται από όλα τα μέλη, που συνέρχονται σε τακτική ή έκτακτη συνεδρίαση όπως ορίζει ο παρών νόμος. Όλα τα μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε., ανεξάρτητα από κατηγορία, μετέχουν και ψηφίζουν αυτοπροσώπως, ε κτός αν το καταστατικό προβλέπει την αντιπροσώπευση διαμέσου άλλου μέλους εξουοιοδοτουμένου από αυτά. Ειδικότερα τα μέλη της πρώτης κατηγορίας παρέχουν έγκυρη εξουσιοδότηση κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Αστικού Κώδικα για δίκαιο πρακτική ικανότητα. Η εξουσιοδότηση γενικά παρέχεται με απλό έγγραφο. Κάθε παρισιόμενο. μέλος μπορεί να αντιπροσωπεύει μόνο ένο απόν μέλος. Θέματα σύγκλησης, λειτουργίας και εγκυρότητας των αποφάσεων της Γ.Σ. ρυθμίζονται από τις διατάξεις των παραγράφων 2-6 και θ του άρθρου 5 του ν. 1667/1986. Η σύγκληση της Γ.Σ. γνωστοποιείται και στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας. Αιτήματα για σύγκληση έκτακτης Γ.Σ. υποβάλλονται από τουλάχιστον πέντε (5) μέλη στα οποία περιλαμβάνονται και μέλη του εδαφίου α' της παρ. 4 του παρόντος άρθρου. της τελευταίας χρήσης. Το καταστατικό μπορεί να ορίζει την καταβολή μικρότερης εισφοράς. Τα μέλη που είναι Ν.Π.Δ Λ. ή μη κερδοσκοπικά Ν.Π ί.δ. του ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί νο μην εισπράττουν τα καθαρά κέρδη χρήσης, με απόφαση του διοικούντος οργάνου τους, για το σχηματισμό ειδικού αποθεματικού Το ποσό αυτό χρησιμοποιείται όταν το αποθεματικό είναι ανεπαρκές για την κάλυψη ζημιών των Κοι.Σ.Π.Ε. και κυρίως για την απαλλαγή οπό έκτακτη εισφορά των συγκεκριμένων μελών που δεν εισέπραξαν τα διανεμηθέντα καθορά κέρδη. Οι επιχορηγήσεις από τον Τακτικό Κρατικό Προϋπολογισμό, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, τα Α ναπτυξιακά Προγράμματα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τα έσοδα από χαριστική οιτία, εφόσον ο σκοπός τους δεν ορίζεται ειδικά, αποτελούν ειδικό αποθεματικό για την κάλυψη των προγραμμάτων, των εργασιών, των δαπανών και των αναγκών των Κοι.Σ.Π.Ε.. Σε περίπτωση διάλυσης των συνεταιρισμών το ειδικό ουτό αποθεματικό δεν διανέμεται εξίσου στα μέλη τοσ, ολλά διατίθεται για παρεμφερείς σκοπούς. Εκτός από το αποθεματικα που προβλέπονται στον παρόντα νόμο και στο καταστατικό, η Γ,Σ. μπορεί να αποφασίζει για το σχηματισμό έκτακτων και αδικών αποθεματικών. Μετά την αφαίρεση των αποθεματικών, το υπόλοιπο των καθαρών κερδών διανέμεται μεταξύ των μελών Ειδικότερα, αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά, τα μισό καθαρά κέρδη διανέμονται ανάλογα με τις συνεταιριστικές μερίδες, με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος άρθρου και του καταστατικού και τα άλλα μισό ανάλογα με την ποσοστιαία συμμετοχή τους οτις εργασίες του συνεταιρισμού. Το καταστατικό καθορίζει τον τρόπο υπολογισμού της ποσοστιαίας συμμετοχής. 13. Πέραν των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 1667/1986. οι οποίες ρυθμίζουν θέματα διαχείρισης, 12. Οι πόροι των συνεταιρισμών προέρχονται από: οι Κοι.Σ.Π.Ε. ύποχρεούντοι να δημοσιεύσουν α) Επιχορήγηση από τον Τακτικό Κρατικό Προϋπολογισμό ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αποκλειστικά για συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση ή Διεθνείς Οργανισμούς. β) Χρηματοδότηση από Εθνικούς Οργανισμούς, το Πρόγραμμα Δημοαίων Επενδύσεων, Αναπτυξιακά Προγράμματα, καθώς και από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση ή Διεθνείς Οργανισμούς. γ) Κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων. δ) Έσοδα από την άσκηση των δραστηριοτήτων των Κοι.Σ.Π.Ε. ε) Έσοδα από την εκμετάλλευση περιουσιακών τους στοιχείων. Το κεφάλαιο των Κοι.Σ.Π.Ε. απαρτίζεται οπό: α) τις συνεταιριστικές μερίδες, β) το τακτικό αποθεματικό, γ) το έκτακτο αποθεματικό, δ) τα ειδικά αποθεματικό του παρόντος άρθρου και τα ειδικά αποθεματικό που τυχόν αποφασίζει η Γ.Σ.. Τακτικό αποθεματικό σχηματίζεται από την παρακράτηση τουλάχιστον του ενός εικοστού (1/20) των καθαρών κερδών χρήσης. Η συγκεκριμένη παρακράτηση δεν είναι υποχρεωτική όταν το ύψος του αποθεματικού έχει εξισωθεί με τη συνολική αξία των συνεταιριστικών μερίδων. Επιπλέον περιέρχεται στο τακτικό αποθεματικό κάθε άλλο έσοδο γιο το οποίο δεν υπάρχει ειδική πρόβλεψη στον παρόντα νόμο και στο καταστατικό. Ειδικό αποθεματικό σχηματίζεται από την εισφορά νέων μελών ανάλογη προς την καθαρή περιουσία των Κοι.Σ.Π.Ε.. όπως αυτή προκύπτει από τον ισολογισμό περίληψη του ισολογισμού τους στον αθηναϊκό ή ε παρχιακό τύπο, αναλάγως της έδρας τους. Οι Κοι.Σ.Π.Ε τηρούν τα εξής βιβ,.ία: α) βιβλίο Εσόδων-Εξόδων, που προβλέπει η φορολογική νομοθεοία, β) ημερολόγιο, βιβλίο απογραφών κινητής και ακίνητης περιουσίας και βιβλίο επιστολών που προβλέπει η ε μπορική νομοθεσία, γ) βιβλίο πρακτικών Δ.Σ., δ) βιβλίο πρακτικών Ε.Σ., ε) βιβλίο πρακτικών Γ.Σ., στα οποίο καταχωρούνται τα πρακτικά των αντίστοιχων οργάνων, στ) βιβλίο μητρώου μελών ΚουΣ.Π.Ε., στο οποίο καταχωρούνται με χρονολογική σειρά η ημερομηνία εγγραφής, τα στοιχεία ταυτότητας του μέλους, ο αριθμός των μερίδων και η αξία τους, η εισφορά νέων μελών και η χρονολογία τυχόν αποχώρησης ή διαγραφής των μελών. Τα βιβλία υπό στοιχεία (γ) έως (στ) θεωρούνται πριν από τη χρήση τους οπό το Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου εδρεύουν οι συνεταιρισμοί. 14. Οι Κοι.Σ-Π.Ε. διαλύονται: α) Αν τα μέλη τους μειωθούν κάτω των δέκα (10). β) Όταν λήξει ο χρόνος διάρκειάς τους, όπως ορίζεται στο καταστατικό, γ) Αν αποφασίσει η Γ.Σ.. δ) Αν κηρυχθούν σε πτώχευση, μόνο αφού αποτϋχει η διαδικασία για έκτακτη εισφορά κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου Η σχετική διαπιστωτική πράξη καταχωρείται. με μέριμνα του Δ.Σ., στο μητρώο συνεταιρισμών του Ειρη-

200 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1741 υοδικείου στην περιφέρεια του οποίου εδρεύουν οι Κοι.Σ.Π.Ε.. Κατά τα λοιπά, ισχύουν οι διατάζεις των παραγράφων 2-4 του άρθρου 10 και της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 1667/1986 Αν αποτΰχει η διαδικασία η οποία προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου Π του ν. 1667/1986. οι Κοι.Σ.Π.Ε. κηρύσσονται σε πτώχευση με απόφαση του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, ύστερα από δήλωση του Δ.ί. των συνεταιρισμών ή οίτηση οποιοσδήποτε δανειστή. Μέσα σε τρεις (3) μήνες από την υποβολή της δήλωσης ή αίτησης για την κήρυξη σε πτώχευση των συνεταιρισμών, το Δ.Σ είναι υποχρεωμένο να δηλώσει στο Ειρηνοδικείο αν θα καταβληθούν τα χρέη των συνεταιρισμών ή αν η διαφορά μεταξύ παθητικού και ενεργητικού μειώθηκε κάτω ΰπό το ένα τρίτο (1/3). Μετά την πάροδο του τρίμηνου, πριν από τη λήψη οποιοσδήποτε άλλου μέτρου, ο Ειρηνοδίκης συγκαλεί τους δανειστές για συμβιβασμό. Κατά το συμβιβασμό, στη συνέλευση των δανειστών προεδρεύει ο Ειρηνοδίκης. Ο συμβιβασμός, εφόσον επιτευχθεί, επικυρώνεται από το Ειρηνοδικείο. Μετά την επικύρωση οι συνεταιρισμοί συνεχίζουν τις εργασίες τους. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας με φροντίδα του Δ.Σ. του Κοι.Σ.Π.Ε.. Σε περίπτωση που αποτΰχει ο συμβιβασμός, το Ειρηνοδικείο κηρύσσει σε πτώχευση τους συνεταιρισμούς. Από την κήρυξή τους σε πτώχευση οι συνεταιρισμοί διαλύονται. Αρμόδιο δικαστήριο για την πτώχευση είναι το Ειρηνοδικείο της έδρας των συνεταιρισμών. Καθήκοντα εισηγητή δικαστή εκτελεί ο Ειρηνοδίκης. Σύνδικος διορίζεται αυτός παυ υποδεικνύει η πλειοψηφία των δανειστών, εκτός αν σπουδαίος λόγος δεν ίο επιτρέπει. 15. Πέντε (5) τουλάχιστον Κοι.Σ.Π.Ε. που διέπονται από αυτό το άρθρο μπορεί να συστήσουν Ενωση Κοι.Σ.Π.Ε. με σκοπό το συντονισμό και την προώθηση των δραστηριοτήτων τους. Η Γ.Σ της Ένωσης απαρτίζεται απο τους αντιπροσώπους των συνεταιρισμών - μελών. Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται από τη Γ.Σ. κάθε Κοι.Σ.Π.Ε. οε αναλογία ένας ανά δέκα (10) μέλη Κάθε αντιπρόσωπος έχει μία-ψήφο, Οι Ενώσεις Κοι.Σ.Π.Ε. και οι Κοι.Σ.Π.Ε. που διέπονται από αυτό το άρθρο μπορεί να συστήσουν την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Κοινωνικών Συνεταιρισμών. Η Π.Ο.Ε Κοι.Σ.Π.Ε. έχει ως σκοπό τη γενικότερη εκπροσώπηση και το συντονισμό των δραστηριοτήτων της κοινωνικά-οικονομικής ενσωμάτωσης, της επαγγελματικής ένταξης ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Κάθε Ένωση Κοι.Σ.Π.Ε. και κάθε Κοι.Σ.Π.Ε. συμμετέχει στη Γ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κοι.Σ.Π.Ε. με δύο (2) αντιπροσώπους. Κάθε αντιπρόσωπος διαθέτει μία ψήφο Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται από τη Γ.Σ. της Ένωσης Κοι.Σ.Π.Ε. η των Κοι.Σ.Π.Ε.. Στις Ενώσεις Κοι.Σ.Π.Ε. κοι στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Κοι.Σ.Π.Ε. εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος άρθρου 16. Τα Δ Σ. μπορεί να προσλάβει εργαζομένους που δεν είναι μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε.. Οι εργαζόμενοι που δεν είναι μέλη των συνεταιρισμών μπορεί νο παρίστανται στη Γ Σ. και να εκφέρουν τη γνώμη τους χωρίς δικαίωμα ψήφου, εφόσον προβλέπεται στο καταστατικό. 17. Το Δημόοιο, οι Δημόσιοι Οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α' και β βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα προμηθεύονται αγαθά και δέχονται υπηρεσίες από τους Κοι.Σ.Π.Ε.. Η προμήθεια αγαθών και η παροχή υπηρεσιών της παραγράφου αυτής απαλλάσσεται από κάθε κράτηση υπέρ τρίτου. Το Δημόσιο, οι Δημόσιοι Οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα επιτρέπεται να παραχωρούν κατά χρήση στους Κοι.Σ.Π.Ε. πράγματα κινητά ή ακίνητα και κάθε μορφής εγκαταστάσεις. Ειδικότερα. το ίδιο ισχύει για νοσοκομεία του ν.δ. 2592/ 1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και λοιπές Μ.Ψ.Υ. που λειτουργούν ως Ν.Π.Δ Δ. ή Ν.Π Ι.Δ.. Παραχώρηση κατά χρήση πραγμάτων κινητών ή ακινήτων και κάθε μορφής εγκαταστάσεων, που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος σε άτυπες συνεταιριστικές δραστηριότητες ή σε μανάδες επανένταξης ή αποκατάοτασης που δημιουργήθηκαν με τον Καν. 815/1984, διατηρούνται μέχρι τη σύσταση των Κοι.Σ.Π.Ε.. Μετά τη σύσταση των Κοι Σ.Π.Ε. επιτρέπεται η κατά παραχώρηση χρήση. Τα καταστατικά ή τροποποιήσεις των καταστατικών των Κοι.Σ.Π.Ε., πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων, δεν υπόκεινται ατο τέλος χαρτοσήμου ή άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. απαλλάσσονται από κάθε φόρο άμεσο, έμμεσο ή υπέρ τρίτων εκτός του φόρου Προστιθέμενης Αξίας όπου εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν 1642/19Β6 όπως ισχύει. 18. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. διέπονται από τις διατάξεις του παρόντος και συμπληρωματικά από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, από το νόμο για τους αστικούς συνεταιρισμούς και από κανόνες δικαίου που ρυθμίζουν ψυχιατρικά θέματα. 19. Στο ν. 1892/1990, όπως κάθε φορά ισχύει, υπάγονται και οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, καθώς και του τυχόν κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται το ίδιο κεφάλαιο συμμετοχής, το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης των Κοι.Σ.Π.Ε., οι προϋποθέσεις, το κριτήρια, οι όροι, ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής, -καθώς και κάθε λεπτομέρεια ε φαρμογής του ν. 1892/Γ990, όπως κάθε φορά ιαχυει. και ως προς τους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' Άρθρο 13 Πάροι των Μονάδων Ψυχικής Υγείας 1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται μέσα αε τρεις (3) μήνες από της δημοσιεύσεως του παρόντος, καθορίζεται ειδικό νοσήλιο, για τις μονάδες και προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, τις υπηρεσίες νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας κατ' οίκον και το Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης, των άρθρων 6, 7. 8, 9, 10 και Με την αυτή ή όμοιο απόφαση καθορίζεται το ποσοστό του ειδικού νοσηλίου το οποίο αποδίδεται στη Φιλοξενούσα Οικογένεια και στον ασθενή τοσ Προστατεμένου Διαμερίσματος. 3. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υ γείας και Πρόνοιας παρέχεται οικονομική ενίσχυση στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας για τα ανασφάλιστα, οικονομικά αδύνατα άτομα με ψυχικές διαταραχές, που βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. 4. Οι δαπάνες λειτουργίας των Μονάδων Ψυχικής Υγείας των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983 βαρύνουν τον προϋπολογισμό του οικείου

201 1742 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) νοσοκομείου. στον οποίο εγγράφονται κάθε χρόνο α ντίστοιχες πιστώσεις σε ιδιαίτερο φορέα κοι κωδικό αριθμό. 5. Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. οι οποίες εντάσσονται στους Τομείς Ψυχικής Υγείας δικαιούνται του οδικού νοσηλίου της παρ, 1 του παρόντος και των πόρων της παρ. α' του άρθρου 28 του ν. 2519/1997 για την παροχή των υπηρεσιών σε άτομα με ψυχικές διαταραχές. 6. Στο άρθρο 28 του ν. 2519/1997 το τελευταίο εδάφιο της παρ. δ' αριθμείται ως παρ. ε' και οι λοιπές παράγραφοι αναριθμούνται αναλόγως. 7. Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας των Νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινατιτούτα Ψυχικής Υγιεινής και αι Πανεπιστημιακές Μονάδες, καθώς και το Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής, που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, μπορούν να επιχορηγούνται απο τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας για την ανάπτυξη ερευνών και μελετών του Τομέα της Ψυχικής Υγείας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις κο! κάθε λεπτομέρεια που αφορά την εφαρμογή της παραγράφου αυτής. Άρθρο 14 Κίνητρα επανένταξης Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, η οποία εκδίδεται εντός οκτομήνου από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου, καθορίζονται οι προϋποθέσεις έγκρισης οργανωμένων προγραμμάτων αποκατάστασης, στα οποία προβλέπεται και χορήγηση χρηματικού ποσού σε βάρος του προϋπολογισμού του προγράμματος είτε ως θεραπευτικού κινήτρου για άτομα με ψυχικές διατοραχές που έχουν μακρά παραμονή για νοσηλεία σε Μονάδες Ψυχικής Υγείας είτε ως κινήτρου επανένταξης για άτομα που διαμένουν στην κοινότητα. Άρθρο 15 Μετακίνηση του προσωπικού των Μονάδων Ψυχικής Υγείας 1. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Τ.Ε.Ψ.Υ., το προσωπικό των Μονάδων Ψυχικής Υγείας που υπάγονται στον Τομέα Ψυχικής Υγείας μπορεί να απασχολείται εκ περιτροπής σε οποιαδήποτε Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Τομέα, με πλήρη ή μερική απασχόληση εντός του κανονικού ωραρίου εργασίας.του ή και για την πραγματοποίηση εφημεριών κατ' εξαίρεση των διατάξεων του Υπαλληλικού Κώδικα και των διατάξεων του άρθρου 75 του ν. 2071/1992 ( ΦΕΚ 123/Γ.Α ) και του άρθρου 25 του ν. 2519/1997 για την εξυπηρέτηση των αναγκών των Μονάδων Ψυχικής Υγείας των Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. του ευρύτερου δημάαιου και του ιδιωτικού τομέα των Τομέων Ψυχικής Υγείας. 2. Με όμοια απόφαση το προσωπικό των Μονάδων Ψυχικής Υγείας κάθε τομέα μπορεί να απασχολείται κατά τα οριζόμενα στην παρ.1 ταυ παρόντος άρθρου στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας όμορου ή μη Τομέα Ψυχικής Υ γειας, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 εδάφια γ-. δ του παρόντος νόμου. Η απασχόλησή του αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τους τρεις (3) μήνες κατ' έτος, Άρθρο 16 Ακούσια νοσηλεία Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι ιδιωτικές κλινικές, προκειμένου να δέχονται ασθενείς με ψυχικές διαταραχές για ακούσια νοσηλεία και ορίζεται ο τρόπος διασύνδεσης αυτών των ιδιωτικών κλινικών με την Ειδική Επιτροπή προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και η παρακολούθηση των ασθενών από τις Τομεακές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε* Άρθρο 17 Μεταβοτικές διατάξεις 1. Τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ανέπτυξαν μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και επανένταξης για άτομα με ι(ιυχικές διαταραχές ή και άλλες ειδικές ανάγκες, σύμφωνα με τον Κανονισμό (Ε.Ο.Κ.) 815/1984. οι οποίες εξακολουθούν να λειτουργούν με κρατική επιχορήγηοη. υποχρεούνται εντός δύα (2) μηνών από τη δημοσίευση του νόμου να δηλώσουν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας αν θα συνεχίσουν τουλάχιστον επί διετία ή όχι την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών στον Τομέα Ψυχικής Υγείας. Εφόσον δηλώσουν ότι επιθυμούν τη συνέχιση, υποχρεούνται κατά τις προϋποθέσεις των παραγράφων 4 και 6 του άρθρου 11 να προσαρμοστούν στις διατάξεις του παρόντος νόμου και να λάβουν την άδεια λειτουργίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωοης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, οι μονάδες μεταφέρονται σε Μονάδες Ψυχικής Υγείας των νοσοκομείων του ν.δ. 2592/1953 και του ν.1397/1983 ή των Πανεπιστημιακών Ψι/χιατρικών Νοσοκομείων οε περίπτωση μη υποβολής της δήλιοσης, δήλωσης περί μη συνέχισης λειτουργίας ή μη προσαρμογής στις διατάξεις του παρόντος νόμου κατά τα ανωτέρω, Η διάταξη αυτή δεν αφορά το προσωπικό. 2. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας κοι Πρόνοιας οι μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας του Κοινωφελούς Ιδρύματος του ν.δ. 572/1970 (ΦΕΚ 125 Α/ ) με την επωνυμία Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής εντάσσονται στις λειτουργίες του Τομέα Ψυχικής Υγείας της περιοχής τους. Σε Τομείς Ψυχικής Υγείας στους οποίους λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας σύμφωνά με τις διατάξεις του παρόντος νόμου δύναται, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, που εγκρίνεται οπό τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, να καταργούντατ οι αντίστοιχες μονάδες του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής. Το προσωπικό των Μονάδων που καταργούνται και που υπηρετεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου τοποθετείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείσς και Πρόνοιας, Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης σε νοσοκομεία ή Μονάδες Ψυχικής Υγείας αυτών στον αντίστοιχο Τομέα Ψυχικής Υγείας (Το.Ψ Υ.) μετά από αίτησή του και ύστερα από κρίση του υπηρεσιακού συμβουλίου και εφόσον συγκεντρώνει τα νόμιμο προσόντα καταλαμβάνει κενές οργανικές θέσεις με την ίδια σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου Σε περίπτωση έλλειιμης κενών οργανικών θέσεων καταλαμβάνει προσωποπαγείς θέσεις οι οποίες καταρ-

202 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1743 γούνται με την καθ' οιονδήποτε τρόπο αποχώρηση των υπαλλήλων οπό την υπηρεσία. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών. Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται οι διαδικασίες και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής της παραγράφου αυτής, καθώς και η αποκλειστική προθεσμία για την υποβολή Γης σχετικής αίτησης 3. Οι προβλεπόμενες υπουργικές και κοινές υπουργικές αποφάσεις μπορούν να τροποποιούνται μετά την πρώτη έκδοσή τους με όμοιες αποφάσεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο Τ8 1. Οι διατάξεις της παρ. Β του άρθρου 26 tou ν. 2519/1997 έχουν εφαρμογή και για τους γιατρούς κλάδου Ε.Σ.Υ,που έχουν συμπληρώσει συνεχή υπηρεσία πέντε (5) ετών σε θέσεις επιμελητών Ρ. 2. Στην παράγραφο 3 του άρθρου 26 του ν. 2166/1993 (ΦΕΚ 137 Α') προστίθεται δεύτερο εδάφιο, που έχει ως ακολούθως: "Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και σε περίπτωση κωλύματος του το, από το Διοικητικό Συμβούλιο, οριζόμενο μέλος του, των ανωνύμων εταιρειών στις οποίες παρασχέθηκε η εν λόγω άδεια Ιδρυσης, έχει το δικαίωμα να μετέχει με δικαίωμα ψήφου και ανεξάρτητα από το εάν έχει ή όχι την ιδιότητα του φαρμακοποιού, στις τακτικές και έκτακτες γενικές συνελεύσεις του 'Πανελληνίου Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων' ως ισότιμο μέλος αυτού και δικαιούται να εκλέγει Kat να εκλέγεται ως τακτικό και αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και του Πειθαρχικού Συμβουλίου τούτου, υπό τους λοιπούς όρους και προϋποθέσεις, που ορίζουν οι διατάξεις των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου Η. του π δ. 613/1977 (ΦΕΚ 199 Α ). Τα ανωτέρω ισχύουν και για τον οριζόμενο κατά νόμο ως εκπρόαωπο των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, στις οποίες παρασχέθηκε η εν λόγω άδεια ίδρυσης. Άρθρο 19 Η παρ. 2 του άρθρου 7 ταυ ν. 1729/1987 (ΦΕΚ 144 Α), η οποία ανπκαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 2161/1993 (ΦΕΚ 19 Α), αντικαθίσταται ως εξής: 2. Η χορήγηση ουσιών για υποκατάσταση της εξάρτησης και των ανταγωνιστικών ουσιών που αδρανοποιούν τους υποδοχείς των οπιούχων, απαγορεύεται. Κατ' εξαίρεση η χορήγηση των ουσιών αυτών επιτρέιιεται από: α. Ειδικές προς τούτο δημόσιες μονάδες στις οποίες χορηγείται η σχετική άδειο, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μετά από γνώμη του Ο.ΚΑ.ΝΑ.. β. Τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. μετά από σχεπκή άδεια που χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Στις ανωτέρω αποφάσεις καθορίζονται ειδικώς οι ουσίες των οποίων επιτρέπεται η χορήγηση και οι όροι κάτω από τους οποίους θα χορηγούνται. Οποιος χορηγεί ουσίες για υποκατάσταση της εξάρπιοης ή α νταγωνιστικές ουσίες κατά παράβαση αυτής της διάταξης τιμωρείται σύμφωνο με το άρθρο 10 του ν. 2161/1993. Με απόφοση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μπορεί να καθορίζονται γενικοί όροι, προιίποθέσεις και άλλες λεπτομέρειες εφαρμογής προγραμμάτων υποκατάστασης και χορήγησης ανταγωνιστικών ουσιών. Άρθρο Το προσωπικό της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν 2646/1998 (ΦΕΚ 236 Α ) με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Π Ι.Κ.Π.Α., του Ε.Ο.Π. και του Κ.Β. "Η ΜΗΤΕΡΑ, που επιλέγεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας να ενταχθεί στο νέο φορέα Εθνικό Οργανισμό Κοινωνικής Φροντίδας' και μετά από δήλωαή του εντάσσεται οε μόνιμες θέσεις δημοσίου δικαίου, κατατάσσεται σε βαθμό και μισθολογικά κλιμάκια ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας που έχει διανυθεί στο νομικό πρόσωπο α«ό το οποίο προέρχεται, με τα τυπικά προσόντα ταυ κλάδου στον οποίο κατατάσσεται. Ο χρόνος που τυχόν πλεονάζει στο βαθμό κατάταξης του υπαλλήλου θεωρείται άτι έχει διανυθεί στα βαθμό αυτόν, για την προαγωγή στον επόμενο βαθμό και την επιλογή του ως Προϊσταμένου οργανικής μονάδας. Ο συνολικός χρόνος υπηρεσίας, που έχει διανυθεί στο νομικό πρόσωπο από το οποίο προέρχεται ο υπάλληλος, θεωρείται ως πραγματική υπηρεσία για θέματα υπηρεσιακής του κατάστασης. 2. Η διάταξη της προηγούμενης παραγράφου έχει εφαρμογή και στους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωπκού δικαίου αορίστου χρόνου της παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 2646/1999 (ΦΕΚ 236 Α ) των καταργούμενων νομικών προσώπων Π.Ι.Κ.Π.Α., Ε.Ο.Π. και Κ.Β. Ή ΜΗΤΕΡΑ που μετά τη συγχώνευσή τους στο νέο φορέα Εθνικό Οργανισμό Κοινωνικής Φροντίδας" μετατάσσονται σε εποπτευόμενα από το Υπουργείο Υ γείας και Πρόνοιας Ν.Π.Δ.Δ. ή σε υπηρεσίες της Περιφέρειας, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α' βαθμού και ε ντάσσονται, μετά από δήλωσή τους, σε μόνιμες θέσεις δημοσίου δικαίου. Οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν 2646/1998 (ΦΕΚ 236 Α), καθώς κσι η διάταξη της προηγούμενης παραγράφου, έχουν ε φαρμογή και στο προσωπικό των εξοχών του Π.Ι.Κ.Π.Α., των βρεφικών - παιδικών σταθμών, βρεφονηπιοκομείων και νηπιαγωγείων του Π.Ι.Κ.Π.Α., του Κ.Β. Ή ΜΗΤΕΡΑ" και αντίστοιχων προγραμμάτων βρεφονηπιακής φροντίδας, που λειτουργούν στο πλαίσιο άλλων δραστηριοτήτων του Ε.Ο.Π., των ταπητουργείων, κιλιμοποιείων, εργαστηρίων και γενικά των υπηρεσιών οικοτεχνίας του Ε.Ο.Π., των Ιατροκοινωνικών Κέντρων και της Παιδικής Πολυκλινικής του Π.Ι.Κ.Π.Α. ως και του προσωπικού των Βρεφονηπιακών Σταθμών Αθηνών (Ι.Β.Σ.Α.), Θεσσαλονίκης (Ι.Β.Σ.Θ.) και Λάρισας (Ι.Β.Σ.Λ.), του Κοινωνικού Κέντρου Οικογένειας και Νεότητας (Κ.Κ.Ο.Ν.) και των κατασκηνώσεων του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, nou μεταφέρεται και μετατάσσεται σπς υπηρεσίες πρόνοιας των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού, σπς υπηρεσίες υγείας του Ε.Σ.Υ., πε Δημοτικά Νομικά Πρόσωπο των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α' βαθμού και οε Ν.Π.Δ.Δ. εποπτευόμενα από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Άρθρο *21 Τα νομικό πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συστάθηκον α) μέ το από 7 Φεβρουάριου 1925 προεδρικά διάταγμα (ΦΕΚ 33 Α/1925) Νοσοκομείο Φυματιώντων νομού Ηρακλείου", περιοχής Μονής Ιερουσαλήμ Μαλεβιζίου, β) με το π.δ. 608/1985 (ΦΕΚ 221 Α /1985) "Θεραπευτήριο Χρονιών Παθήσεων Παιδιών Ηρακλείου Κρήτης, καταργούνται ως αυτοτελή νομικό πρόσωπα και συγχωνεύονται σε ένα Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία Κέντρο Προστασίας και Αποκατάστασης Παιδιών - Ενηλίκων λ Τόμων με Ειδικές Ανάγκες Ηρακλείου Κρήτης, το οποίο υπάγεται οτην εποπτεία του Υπουργείου Υγείας

203 1744 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) και Πρόνοιας με έδρα το Λουτράκι Μαλεβιζίου Ηρακλείου. Η κινητή και ακίνητη περιουσία των συνγχωνευόμενων Ν.Π.Δ.Δ. μεταφέρεται οτο νέο Ν.Π.Δ.Δ., το οποίο υ ποκαθίσταται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις τους. Το Κέντρο διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποία διορίζεται με ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη, για τρία χρόνια, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας κοι αποτελείται από: α. έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, β. έναν αιρετό εκπρόσωπο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της έδρας του Κέντρου, γ. έναν εκπρόσωπο της Ιερός Αρχιεπισκοπής Κρήτης, δ τέσσερα πρόσωπο με επιστημονικό κύρος ή εξειδίκευση η εμπειρία στον τομέα της κοινωνικής φροντίδας. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Υγείας και Πρόνοιας, Εσωτερικών, Δημόσιος Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομικών, καθορίζεται ο σκοπός, ο τρόπος οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας αυτού. 'Αρθρο 22 Η παρ. 3 του άρθρου 1Β του ν. 2072/1992 (ΦΕΚ 125 Α) αντικαθίσταται ως ακολούθως: '3. Άτομα με ειδικές ανάγκες με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%. που επιδοτούνται με προνοιακό ή άλλο επίδομα, διατηρούν το επίδομά τους αυτό και όταν υποβάλλονται σε φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία, απασχολησιοθεραπεία, λογοθεραπεία, ημερήσια φύλαξη και ψυχολογική στήριξη'. Άρθρο 23 Στο άρθρο 7 του ν. 2646/1998 προστίθεται παράγραφος 9, ως ακολούθως: '9. Οι προϋπολογισμοί των καταργούμενων φορέων Π.Ι.Κ.Π.Α., Ε.Ο.Π., Κ.Β. 'ΜΗΤΕΡΑ', αποτελούν προϋπολογισμό του Ε.Ο Κ:Φ. από το οικονομικό έτος 1999 και μέχρι την υλοποίησή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου. Για την πληρωμή των πόσης φύσεως δαπανών των εγγεγραμμένων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς T01V καταργούμενων φορέων Π.Ι.Κ.Π.Α., Ε.Ο.Π., Κ.Β 'ΜΗΤΕΡΑ', επιχορηγείται ο Ε.Ο Κ.Φ.. Η εκκαθάριση των δαπανών γίνεται σύμφωνα με τις επί μέρους διατάξεις που διέπουν τους ως άνω φορείς. Πληρωμές που έχουν γίνει ατούς επί μέρους φορείς μέχρι της δημοσίευσης του παρόντος νόμου θεωρούντοι νόμιμες.' Άρθρο Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1963/1991 (ΦΕΚ 138 Α ) αντικαθίσταται ως εξής: *1. Αδεια ίδρυσης φαρμακείου χορηγείται μετά γνώμη του οικείου φαρμακευτικού συλλόγου με απόφαση του αρμόδιου νομάρχη: α) Για δήμο ή κοινότητα της χώρας ατον οποίο δεν επήλθε μεταβολή με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α) και β) για συγκεκριμένο δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα δήμου ή κοινότητας που ουνεστήθη με τις διατάξεις του ίδιου ως άνω άρθρου" Οι διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 1963/1991 (ΦΕΚ 138 Α') εφαρμόζονται ανάλογα και στις περιπτώσεις των καταργηθέντων δήμων και κοινοτήτων, όπου δε σε αυτές αναφέρεται ο όρος δήμος ή κοινότητα, νοείται το οικείο δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα οτο οποίο αντιστοιχεί ο καταργηθείς με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α) Ο.Τ.Α., Όπου στις διατάξεις των άρθρων 3 και 6 του ν. 1963/1991 (ΦΕΚ 138 Α) αναφέρεται ο όρος δήμο ή κοινότητα' αυτός συμπληρώνεται ως εξής: 'δήμο ή κοινότητα ή δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, των δήμων και κοινοτήτων που συστάθηκον με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α ).' Η παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 5607/1932 (ΦΕΚ 300 Α) αντικαθίσταται ως εξής: «Μ. Η μεταφορά φαρμακείων επιτρέπεται μόνο: α) εντός των ορίων των δήμων και κοινοτήτων στους οποίους δεν επήλθε μεταβολή με τις διατάξεις του άρθρου ί του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α) και β) εντός των ορίων των εδαφικών περιφερειών των δημοτικών ή κοινοτικών διαμερισμάτων των δήμων και κοινοτήτων που συνεστήθησαν με τις διατάξεις του ίδιου ως άνω άρθρου.' Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου ισχύουν από Η προκήρυξη για την πρόσληψη ιατρικοί! και νοσηλευτικού προσωπικού, τεχνολόγων ιατρικών εργαστηρίων, παρασκευαστών, ραδιολογίας - ακτινολογίας και χειριστών - εμφανιστών σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας και το Ε.Κ.Α.Β. γίνεται μέοα στο ίδιο έτος κατά το οποίο η θέση κενώθηκε, για οποιονδήποτε λόγο, πλην της μετάταξης, με απόφαση του Δ.Σ. του Ν.Π.Δ.Δ. μετά οπό έγκριση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας χωρίς να απαιτείται Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (Π.Υ.Σ.). Η πρόσληψη του ιατρικού προσωπικού γίνεται με βάση το ν. 1397/1993, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Η πρόσληψη του λοιπού προσωπικού διενεργείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 2190/1994, όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα. Η επιλογή και κατάρτιση του πίνακα επιλογής κοι κατάταξης των υποψηφίων γίνεται από τριμελή επιτροπή που συγκροτεί ο Γ ενικός Γραμματέας της Περιφέρειας, στην οποία υπάγεται το νοσοκομείο και αποτελείται από δύο τακτικούο υπαλλήλους της Διεύθυνσης Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης της Περιφέρειας και έναν τακτικό υπάλληλο του νοσοκομείου. Η σχετική προκήρυξη δημοσιεύεται ολόκληρη οτην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Προκηρύξεων Α Σ Ε.Π.) και περίληψή της σε δύο (2) τουλάχιστον ημερήσιες εφημερίδες Αθηνών. Η προκήρυξη αποστέλλεται πριν τη δημοσίευσή της στο Α.Σ.Ε Π. το οποίο οφείλει να την ελέγξει από άποψη νομιμότητας εντός δέκα (10) ημερών. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία των δέκα (10) ημερών τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη του Α.Σ.Ε.Π.. Οι σχετικοί πίνακες κατάταξης των υποψηηιίων αποατέλλονται οτο Α.Σ.Ε.Π. το οποίο ασκεί έλεγχο ουτεπαγγέλτως ή κατ' ένσταση υποψηφίων. Μετά τον έλεγχο η επιτροπή του οικείου φορέα καταρτίζει τους οριστικούς πίνακες κατάταξης, καθώς και τους πίνακες διοριστέων, τους οποίους αποστέλλει για δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος προκηρύξεων Α.Σ.Ε.Π.). Η πρόσληψη του προσωπικού γίνεται αμέαως μετά την κατάρτιση των πινάκων κατάταξης των υποψηφίων και πριν το αυτεπάγγελτο ή κατ' ένοταοη έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π.. Μετά τη δημοσίευση των οριστικών πινάκων διοριστέων οι τυχόν ήδη προαληφθέντες που δεν περιλαμβάνονται οε αυτούς απολύονται Οι απολυόμενοι λαμβάνουν αποδοχές που προβλέπονται για την απασχόλησή τους έως την ημέρα της απόλυσης, χωρίς οποιαδήποτε αποζημίωση από την αιτία αυιή.

204 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) Το πρωί ο εδάφιο της πορ. 6 του άρθρου 6 του ν. 3519/1997 (ΦΕΚ 165 Α/21.Β.1997) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός rou Εθνικού Συοτήματος Υγείας, οργάνωση των Υγειονομικών Υπηρεσιών, ρυθμίσεις για το Φάρμακο και άλλες διατάξεις' αντικαθίσταται ως εξής: Για την κατάληψη θέσης γιατρού δημόσιας υγείας απαιτείται, ατυ βαθμό Β ηλικία μέχρι 40 ετών και κατοχή τίτλου ειδικότητας ή του μεταπτυχιακού τίτλου ή πενταετής τουλάχιστον αποδεδειγμένη εμπειρία στον τομέα δημόσιας υγείας, όπως αυτός περιγράφεται στο άρθρο 3 του παρόντος, στο βαθμό Α', που προκηρύσσεται, ηλικία μέχρι 45 ετών και πενταετής κατοχή του τίτλου ειδικότητας ή του μεταπτυχιακού τίτλου ή ε πταετής προϋπηρεσία στον τομέα δημόσιας υγείας, όπως αυτός περιγράφεται στο ήρθρο 3 του παρόντος και στο βαθμό Διευθυντή, που προκηρύσσεται, ηλικία μέχρι 50 ετών και οκταετής κατοχή του τίτλου ειδικότητας ή του μεταπτυχιακού τίτλου ή δεκαετής τουλάχιστον προϋπηρεσία στον τομέα δημόσιας υγείας, όπως αυτός περιγράφεται στο άρθρο 3 του παρόντος.' 4. Στις ειδικές Επιτροπές της παραγράφου 12 του άρθρου 37 του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 Λ ) nou εκδικάζουν ενστάσεις για ιατρικές θέσεις στις οποίες δικαιούνται να διοριοθούν γιατροί περισσοτέρων της μιας ειδικοτήτων οις μέλη των Επιτροπών και εισηγητές, μετέχουν γιατροί όλων αυτών των ειδικοτήτων που προτείνονται αντιστοίχους από τους φορείς των περιπτώσεων β', γ'. δ. Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος με την πρότασή του όριζα το μέλος της επιτροπής που προεδρεύει. 5. Πιστοποιητικό εξειδίκειισης ατη Λοιμωξιολογίπ μπορεί επίσης να λάβουν με τις προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά και τη διαδικασία του άρθρου 4 του π.δ. 386/1995 "Καθορισμός της εξειδίκευσης στη Λοιμωξιολογία και της εξειδίκεσσης στη Μικροβιολογία' (ΦΕΚ 216 A ). ιατροί εφόσον μετά την κτήοη του τίτλου της ειδικότητας Παθολογίας ή Παιδιατρικής; έ χουν μετεκπαιδευθει οτο εξωτερικό για δύο (2) τουλάχιστον χρόνια στο αντικείμενο των λοιμώξεων σε Κέντρα Λοιμώξεων (Κρατικών ή Πανεπιστημιακών Κλινικών) τα οποία, κατά την κρίση της Επιτροπής της παρ. 1 III του άρθρου 3 του προαναφερόμενου 386/1995 προεδρικού διατάγματος, είναι κατάλληλα για εξειδίκευση γιατρών στη Λοιμωξιολογία. Η υποβολή της σχετικής αίτησης γίνεται μέσα σε τρίο (3) χρόνια από την περάτωση της εξειδίκευσής τους. Σε κόθε περίπτωση η παραπάνω Επιτροπή προκειμένου να διαμορφώσει γνώμη για τη χορήγηση ή μη πιστοποιητικού Λοιμωξιολογίας μπορεί και να καλέσει τον αιτούντα σε προφορική συνέντευξη. 6. Ιατροί που κατέχουν με τη δημοσίευση του παρόντος θέσεις Δ.Ε.Π. σε Τμήματα Πανεπιστημίων τα οποία είναι αναγνωρισμένα να παρέχουν άσκηση στην ειδικότητα της Ιατροδικαστικής, μπορούν να αναγνωρίσουν το χρόνο της προϋπηρεσίας τους ως χρόνο άσκησης στην ειδικότητα της Ιατροδικαστικής, μετά από γνώμη του ΚΕ.Σ,Υ.. Η απόκτηση της ειδικότητας γίνεται κατόπιν εξετάσεων, σύμφωνα με -μς ισχύουοες διατάξεις. 7. Στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, όταν κρίνει επί θεμάτων που αφορούν σε υπαλλήλους των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ., ως αιρετά μέλη κατά το εδάφιο (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 160 του ν. 2683/1999 (ΦΕΚ 19 Λ) συμμετέχουν εκπρόσωποι των εργαζομένων των Νοσοκομείων του Ε Σ Υ. με βαθμό τουλάχιστον Α'. που προτείνονται από την ΠΟΕΔΗΝ. Μέχρι τον ορισμό εκπροσώπων από π]ν ΠΟΕΔΗΝ, το υπάρχον Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υ πουργείου Υγείας και Πρόνοιας εξακολουθεί να κρίνει επί θεμάτων που αφορούν στους υπαλλήλους των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ.. Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από την ημερομηνία ισχύος του ν 2683/ 1999 (ΦΕΚ 19 Α ). Β. Το πρώιο εδάφιο της τελευταίας παραγράφου του άρθρου 40 του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 Α ) αντικαθίσταται ως εξής: 'Χρέη Διευθυντή Φαρμακείου εκτελούν, μέχρι την προκήρυξη και πλήρωση των θέσεων κλάδου Φαρμακοποιών ΕΣΥ., οι ήδη υττηρετταύντες προϊστάμενοι τμημάτων.' 9. Οι έχοντες προοληφθεί και όσοι θα προσληφθούν σε θέσεις του κλάδου ΓΙΕ φαρμακοποιών στα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., μετά την ισχύ του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 Α / ) κατατάσσονται σε συνιστώμενες προσωρινές θέσεις κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του αναφερόμενου νόμου, μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 44 του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 Α / ). 10. Η παρ. 1 του άρθρου 28 του ν. 2646/1998 (ΦΕΚ 236 Α/ ) μετά τις λέξεις "περιφερειακών ιατρείων, συμπληρώνεται ως εξής: Ή διάταξη της παρ. I του άρθρου 54 του ν. 1759/1988, όπως τροποποιήθηκε από τη διάταξη της παρ 1 του άρθρου 28 του ν. 2646/1998 εφαρμόζεται για τα κέντρα υγείας νησιών στα οποία δεν λειτουργούν νοσοκομεία.' Άρθρο Στο πρώτο εδάφιο της παρ, 7 του άρθρου 8 του ν. 2470/1997 (ΦΕΚ 40 Α') μετά τη λέξη 'Νοσοκομείων' προστίθεται η φράση ", Κέντρων Υγείας, Κέντρων Ψυχικής Υγείας'. 2. Στην περίπτωση σ' της παρ. 7 του άρθρου 8 του ν. 2470/1997 (ΦΕΚ 40 Α"), μετά τη λέξη 'Εργαστηρίων', προστίθεται η φράση ",των κλάδων ΤΕ Φυοικοθεραπεϋτών και ΔΕ Βοηθών Φαρμακείου", 3. Στο άρθρο 8 του ν. 2470/1997 (ΦΕΚ 40 Α'), προστίθεται παρ. 13 που έχει ως εξής: Ί3. Επίδομα τροφής του προσωπικού (πλην Ιατρικού) των Κέντρων Ψυχικής Υγείας', 4. Στην περίπτωση γ' της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 2470/1997 (ΦΕΚ 40 Α ) μετά τη λέξη Νοσοκομείων", προστίθεται η φράση Κέντρων Υγείας*. 5. Για τις εφημερίες που έχουν πραγματοποιηθεί οι γιατροί σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2606/1998 και της /342/0022/ ερμηνευτικής εγκυκλίου, μέσα στην αναλογία του 1/3, 1/5, της Α" Ζώνης και 1/2 της Β' και Γ' Ζώνης επί τοσ συνόλου αντίστοιχα, από μέχρι την έκδοση των κανονιστικών α ποφάσεων για κάθε Νοσοκομείο, 0α καταβληθούν τα αναλογούντα σε αυτούς ποοά που θο καθοριστούν με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Ποσά τα οποία μετά την εκκαθάριση των τακτικών αποδοχών και των εφημεριών μέχρι πρέπει να επιστραφούν από γιατρούς δεν είναι απαιτητά, ε φόσον δεν έχουν εισπραχθεί καθ υπέρβαση ορίων που προβλέπονται από το άρθρο 7 παρ. 8 του ν. 2606/1998 και του άρθρου 104 του Συντάγματος. 6. Διατηρείται από της ισχύος του ν. 2470/1997 το επίδομα ετοιμότητας της παρ. 2. εδ. α' του άρθρου 3 του ν. 828/1978, που διατηρήθηκε με το άρθρο 12 παρ. 1 του ν. 1643/1986, και επίσης με το άρθρο 20 παρ. 1 του ν. 1963/1991 και καταβάλλεται οε όλους τους αγροτικούς γιατρούς (υπόχρεους με παράταση, με θη-

205 1746 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) τεία, μόνιμους), που υπηρετούν σε περιφερειακά Ιατρεία, Κέντρα Υγείας και στους αγροτικούς γιατρούς που υπηρετούν με οποίο νδήποτε τρόπο σε Νοσοκομεία, λόγω ειδικών συνθηκών άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος. Επίσης διατηρούνται οι πρόσθετες αποδοχές των εδαφίων ά Kat γ' της πσρ. 2 της Α3α/οικ /89 (ΦΕΚ 732 Β ) κοινής υπουργικής απόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, όπως κυρώθηκε με το ν. 1881/1990 (ΦΕΚ 42 Α ) και διατηρήθηκε με το άρθρο 20 παρ. 2 του ν. 1963/1991 και καταβάλλονται στους γιατρούς υπηρεσίας υπαίθρου για όσο χρονικό διάστημα αυτοί υπηρετούν σε περιφερειακά ιατρεία που έχουν χαρακτηρισθεί ως άγονα με τις Α3α/οικ /89 (ΦΕΚ 732 /τ. B ), Α/ οικ / /ΦΕΚ 771 τ.β' / και ΔΥ 1α/33202/2.9.93/ ΦΕΚ 703/Τ.Β κοινές υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν: α) για τους οπλίτες γιατρούς υπόχρεους υπηρεσίας υπαίθρου του ν.δ. 67/1968 που διατίθενται από το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας και β) για τους γιατρούς του κλάδου Ε.Σ.Υ.. 7. Συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικού, που έχει προσληφθεί στο Ψ.Ν.Α. για το πρόγραμμα Απεξάρτησης από το Ναρκωτικά ούμφωνα: α) με την αριθμ. 334/ Π.Υ.Σ., όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 413/ Π.Υ.Σ., β) με την αριθμ. 124/ Π.Υ.Σ., όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 200/ Π.Υ.Σ. και έληξαν, παρατείνοντας έως τη δημοσίευση του παρόντος νόμου κατά παρέκκλιση των διατάξεων που καθορίζουν την ανώτατη διάρκεια της σύμβασης και η σχέση μετατρέπεται αυτοδίκαια σε σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Το προσωπικό αυτό κατατάσσεται σε θέσεις ειδικότητας αντίστοιχης των τυπικών προσόντων ή ειδικότητας που καθορίζεται με την πράξη κατάταξης σε θέσεις που συνιστώνται αυτοδικαίως με την Ιδια πράξη. Οι συνιστώμενες θέσεις είναι προσωποπαγείς και καταργούνται με την ένταξη του προσωπικού αυτού σε θέσεις που θα συσταθούν με τον οργανισμό του Ψ.Ν.Α.. 8. Γ ιατροί ή οδοντίατροι που έχουν ενταχθεί σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 11 του άρθρου 6 του ν. 2519/1997 Kat υπηρετούν κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου σε θέσεις του κλάδου γιατρών Δημόσιας Υγείας Ε.Σ.Υ. του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, καθώς και των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, επανεντάσσονται, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, μετά από κρίση από το Συμβούλιο της παραγράφου 4 του άρθρου 6 του ν. 2519/1997, στον.κλάδο που υπηρετούν και σε βαθμό αναλόγως μέ τα χρόνια συνολικής προϋπηρεσίας τους, όπως αυτά αναφέρονται στην παράγραφο 11 του άρθρου 6 του ανωτέρω νόμου. Ο χρόνος προϋπηρεσίας που διανύθηκε μετά την απόκτηση των τυπικών προσόντων της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2519/1997, προκειμένου για τους γιατρούς που θα επανενταχθούν στο βαθμό Β' και ο χρόνος προϋπηρεσίας που διανύθηκε μετά τη συμπλήρωση της δεκαετίας, προκειμένου για τους γιατρούς ncu θα επανενταχθούν στο βαθμό Α', θεωρείται ως πλεονάζων χρόνος παραμονής στο βαθμό που θα ε πανενταχθούν και προσμετράται στα χρόνο που απαιτείται για την προαγωγή τους στον επόμενο βαθμό. Άρθρο Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 5 του ν. 1316/1983 (ΦΕΚ 3 Α'), όπως αντικαταστάθηκαν με τα άρθρο 2 του ν. 1965/1991 (ΦΕΚ 146 Α ), αντικαθίστανται ως ακολούθως: Ί. Ο Ε.Ο.Φ. διοικείται από θμελές Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και επτά (7) μέλη. Πς μέλη του Δ.Σ. ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας φαρμακοποιοί, γιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι, χημικοί, οικονομολόγοι και ειδικοί στην πληροφορική, με ειδικές γνώσεις και εμπειρία στο αντικείμενο του Ε.Ο.Φ., ένας Διευθυντής Ελεγκτικού Συνεδρίου και ένας πάρεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. 2. Ως πρόεδρος και αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ. ορίζονται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μετά από πρόταση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, πρόσωπα που έχουν γνώση οργάνωσης και διοίκησης. Ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος έχουν πλήρη και αποκλειστική απασχόληση. Με την απόφαση διορισμού του προέδρου και αντιπροέδρου του Ε.Ο.Φ. καθορίζονται και οι αμοιβές τους. 2. Η παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 1965/1991, που προστέθηκε με το άρθρο 36 του ν. 2161/1993 (ΦΕΚ 119 Α), κατσργείται. 3. Η θητεία των μελών του υφιστάμενου κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ. λήγει από το διορισμό του νέου Δ.Σ., με βάση την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου. Άρθρο Για τη νοσηλεία στο εξωτερικό των ασφαλισμένων του Οίκου Ναύτου εφαρμόζονται οι εκάστοτε υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 39 του ν. 1759/1988 (ΦΕΚ 50 Α). 2. Η νομοθεσία του Οίκου Ναύτου εξακολουθεί να ισχύει για όλα τα θέματα που δεν ρυθμίζονται με τις διατάξεις της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Άρθρο 28 Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζουν διαφορετικά οι επί μέρους διατάξεις. Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Ε φημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως Νόμου του Κράτους. Αθήνα, 14 Matou 1999 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ETO TER K O N. ΛΗΜ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩ ΣΗΣ ΒΑΣ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΥΑΓ. ΒΕΝΙΖΕΑΟΣ ΓΕ Ο Ρ Π Α Ι ΓΕΩΡΓ. ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ. ΛΑΜΠΡ. ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΛΥΤΙΛΙΑΓ ΣΤΑΥΡ. ΣΟΥΜΑΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜ ΙΚΟΝ ΠΑΝ. ΠΑΠΑΝΤΩΝίΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΡΑΣ. ΑΡΣΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΜΙλτ. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΕΥΑΓ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Θεωρήθηκε κ σι τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους Αθήνα, 14 Μαΐου 1999 Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΥΑΓ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

206 Ο ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Τ Ε Υ Χ Ο Σ Π Ρ Ω Τ Ο Αρ. Φύλλου Μαρτίου 2001 ΝΟΜΟΣ ΥΠ ΑΡΙΘ Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομετον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥΕ.Σ.Υ. Άρθρο 1 Περιφερειακά Συστήματα Υγείας (Πε.Σ.Υ.) -Ίδρυση 1. Η επικράτεια διαιρείται σε Υγειονομικές Περιφέρειες, οι οποίες ταυτίζονται με τις Διοικητικές. 2. Σε κάθε Υγειονομική Περιφέρεια της χώρας ιδρύεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία "Περιφερειακό Σύστημα Υγείας", που συμπληρώνεται από το όνομα της οικείας Περιφέρειας. Έδρα έχει την πόλη που εδρεύει η Διοικητική Περιφέρεια και εποπτεύεται και ελέγχεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. Κατ' εξαίρεση, στην Περιφέρεια Αττικής συνιστώνται τρία (3) Πε.ΣΎ. και στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου συνιστώνται από δύο (2) Πε.Σ.Υ. Ειδικότερα: Α. Το Α' Πε.Σ.Υ. Αττικής περιλαμβάνει: α) Το Δήμο Αθηναίων, εκτός από την περιοχή που περικλείεται μεταξύ των λεωφόρων Μεσογείων και Κατεχάκη και συνορεύει με τους Δήμους Παπάγου και Χολαργού. β) Τους Δήμους Γαλατσίου, Ζωγράφου, Καισαριανής, Καλλιθέας, Νέας Φιλαδέλφειας, Νέας Χαλκηδόνας, Νέου Ψυχικού, Ταύρου, Φιλοθέης και Ψυχικού της Νομαρχίας Αθηνών. Έδρα του Α' Πε.Σ.Υ. Αττικής ορίζεται ο Δήμος Αθηναίων. Β. Το Β' Πε.Σ.Υ. Αττικής περιλαμβάνει: α) Τους Δήμους Αγίας Παρασκευής, Αγίου Δημητρίου, Αλίμου, Αμαρουσίου, Αργυρουπόλεως, Βριλησσίων, Βύρωνα, Γλυφάδας, Δάφνης, Εκάλης, Ελληνικού, Ηλιουπόλεως, Ηρακλείου, Κηφισιάς, Λυκόβρυσης, Μελισσίων, Μεταμόρφωσης, Νέας Ερυθραίας, Νέας Ιωνίας, Νέας Πεντέλης, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Παπάγου, Πεντέλης, Πεύκης, Υμηττού, Χαλανδρίου και Χολαργού της Νομαρχίας Αθηνών, καθώς και την περιοχή του Δήμου Αθήνας που περικλείεται μεταξύ των λεωφόρων Μεσογείων και Κατεχάκη και έχει όρια με τους Δήμους Παπάγου και Χολαργού. β) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής. Έδρα του Β' Πε.Σ.Υ. Αττικής ορίζεται ο Δήμος Αγίας Παρασκευής. Γ. Το Γ Πε.ΣΎ. Αττικής περιλαμβάνει: α) Τους Δήμους Αγίας Βαρβάρας, Αγίων Αναργύρων, Αιγάλεω, Ιλίου, Καματερού, Μοσχάτου, Περιστεριού, Πετρούπολης και Χαϊδαρίου της Νομαρχίας Αθηνών. β) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Δυτικής Αττικής και γ) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Πειραιά. Έδρα του Γ Πε.Σ.Υ. Αττικής ορίζεται ο Δήμος Πειραιά. Δ. Το Α' Πε.Σ.Υ. Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνει: α) Το 4ο και 5ο Διαμέρισμα του Δήμου Θεσσαλονίκης και την περιοχή του 1ου Διαμερίσματος, που περιλαμβάνεται μεταξύ των λεωφόρων Στρατού, Αγγελάκη, Εθνικής Αμύνης, Αγίου Δημητρίου και Καυταντζόγλου. β) Τους Δήμους Αγίου Γεωργίου, Απολλωνίας, Αρέθουσας, Βασιλικών, Επανομής, Θερμαϊκού, Θέρμης, Καλαμαριάς, Καλλινδοίων, Κορωνείας, Μαδύτου, Μηχανιώνας, Μίκρας, Πανοράματος, Πυλαίας, Ρεντίνας, Σοχού, Τριανδρίας του Νομού Θεσσαλονίκης, γ) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Κιλκίς, δ) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Σερρών και ε) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Χαλκιδικής. Έδρα του Α' Πε.Σ.Υ. Κεντρικής Μακεδονίας ορίζεται ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Ε. Το Β' Πε.Σ.Υ. Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνει: α) Το 1ο, 2ο και 3ο Διαμέρισμα του Δήμου Θεσσαλονίκης, εκτός της περιοχής του 1ου Διαμερίσματος που περιγράφεται στην περίπτωση α'του εδαφίου Δ'. β) Τους Δήμους Αγίου Αθανασίου, Αγίου Παύλου, Αμπελοκήπων, Αξιού, Ασσήρου,Βερτίσκου, Εγνατίας, Ελευθερίου - Κορδελιού, Ευόσμου, Εχεδώρου, Καλλιθέας, Κουφαλίων, Λαγκαδά, Λαχανά, Μενεμένης, Μυγδονίας, Νεαπόλεως, Πολίχνης, Σταυρουπόλεως, Συκεών, Χαλάστρας, Χαλκηδόνος, Χορτιάτη, Ωραιοκάστρου και τις Κοινότητες Ευκαρπίας και Πεύκων του Νομού Θεσσαλονίκης

207 1080 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) γ) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Πέλλας, δ) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Ημαθίας και ε) Τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Πιερίας. Έδρα του Β' Πε.Σ.Υ. Κεντρικής Μακεδονίας ορίζεται ο Δήμος Θεσσαλονίκης. ΣΤ. Το Α' Πε.Σ.Υ. Νοτίου Αιγαίου περιλαμβάνει τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Κυκλάδων. Έδρα του Α' Πε.Σ.Υ. Νοτίου Αιγαίου ορίζεται ο Δήμος Ερμουπόλεως. Ζ. Το Β' Πε.Σ,Υ. Νοτίου Αιγαίου περιλαμβάνει τους Δήμους και Κοινότητες της Νομαρχίας Δωδεκανήσου. Έδρα του Β' Πε.Σ.Υ. Νοτίου Αιγαίου ορίζεται ο Δήμος Ρόδου. Η. Η έδρα των Πε.Σ.Υ. μπορεί να μεταβάλλεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Θ. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Πρόνοιας επιτρέπεται, για λειτουργικούς λόγους, να υπάγονται ορισμένες περιοχές ή μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας ορισμένων περιοχών μιας Υγειονομικής Περιφέρειας σε άλλη Υγειονομική Περιφέρεια ή να μεταβάλλεται η μεταξύ των Πε.Σ.Υ. της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας χωρική αρμοδιότητα. I. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται ο αριθμός των Πε.Σ.Υ. κάθε Υγειονομικής Περιφέρειας και να ορίζεται η χωρική τους αρμοδιότητα και η έδρα τους. 3. Τα Πε.Σ,Υ. οργανώνονται, διοικούνται και στελεχώνονται κατάτις διατάξεις του παρόντος νόμου. Σκοπός τους είναι: α) Η δημιουργία ολοκληρωμένων συστημάτων παροχής υπηρεσιών υγείας σε επίπεδο Περιφέρειας, που θα εγγυώνται μια πλήρη δέσμη υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας, από την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας, την πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή περίθαλψη μέχρι τη μετανοσοκομειακή φροντίδα, την αποκατάσταση και την κατ' οίκον νοσηλεία. β) Ο συντονισμός των δράσεων και των πολιτικών παροχής υπηρεσιών υγείας σε επίπεδο Περιφέρειας και η διασφάλιση της αποτελεσματικής οργάνωσης και διοίκησης όλων των μονάδων υγείας του Ε.Σ.Υ., που ανήκουν στην αρμοδιότητάτους, με στόχο την υψηλότερη δυνατή λειτουργική και οικονομική αποδοτικότητα. 4. Όλες οι Νοσοκομειακές Μονάδες, καθώς και τα Κέντρα Υγείας με τα Περιφερειακά τους Ιατρεία, που ανήκουν στο Ε.Σ.Υ. και βρίσκονται και λειτουργούν στη χωρική αρμοδιότητα κάθε ιδρυόμενου Πε.Σ.Υ., μετστρέπονται αυτοδικαίως, από τη δημοσίευση αυτού του νόμου, σε αποκεντρωμένες και ανεξάρτητες υπηρεσιακές μονάδες του αντίστοιχου Πε.Σ.Υ., με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Οι αποκεντρωμένες μονάδες συνεχίζουν να έχουν τη διοίκηση του προσωπικού τους και οι υπάλληλοι διατηρούν τους κλάδους και τις θέσεις τους. Στο Πε.Σ,Υ. περιέρχεται αυτοδικαίως, κατά κυριότητα, χωρίς την τήρηση οποιουδήποτε τύπου, πράξης ή συμβολαίου, το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας των μονάδων αυτών, οι οποίες εξακολουθούν να έχουν την αποκλειστική χρήση και διαχείριση των περιουσιακών τους στοιχείων, κατά τα οριζόμενα στις ειδικότερες διατάξεις του παρόντος νόμου. 5. Η νόμιμη εκπροσώπηση των ανωτέρω αποκεντρωμένων και αυτοτελών μονάδων των νοσοκομείων, δικαστική και εξώδικη, ανήκει στους διοικητές τους. 6. Τα Κέντρα Υγείας εκπροσωπούνται δικαστικώς και εξωδίκως από τον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ. 7. Όλες οι αρμοδιότητες των υφιστάμενων Διοικητικών Συμβουλίων και των Προέδρων των νοσοκομείων περιέρχονται στην αρμοδιότητα του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε αρμόδιου, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού, Πε.Σ,Υ., εκτός από τις ειδικώς προβλεπόμενες στην παράγραφο 5 εδ. Β' του άρθρου 5 και στην παράγραφο 7 εδ. Α'του ίδιου άρθρου αυτού του νόμου, οι οποίες περιέρχονται στο Συμβούλιο Διοίκησης και τον Διοικητή των νοσοκομείων, αντιστοίχως. Το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. μπορεί, με αποφάσεις του, να μεταβιβάζει στο Διοικητή του νοσοκομείου ή στο Συμβούλιο Διοίκησης αυτού μέρος ήτο σύνολο των αρμοδιοτήτων του. 8. Στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας συνιστάται Συμβούλιο Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (Συ.Πε.Σ,Υ.), που σκοπό έχει το συντονισμό των Πε.Σ.Υ. και την εναρμόνιση των περιφερειακών πολιτικών τους για την υγεία. Το Συ.Πε.Σ.Υ. αποτελείται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, ως Πρόεδρο, αναπληρούμενο από τον οριζόμενο από αυτόν Υφυπουργό του ίδιου Υπουργείου και τους Προέδρους - Γ ενικούς Διευθυντές όλων των Πε.Σ.Υ. Στο Συμβούλιο συμμετέχει και ο Πρόεδρος του ΚΕ.Σ.Υ. Το Συμβούλιο συνέρχεται τακτικά κάθε τρεις (3) μήνες και κατά περίπτωση, για ειδικά θέματα, σε έκτακτες συνεδριάσεις, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου του και λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου κεφαλαίου (άρθρα 13,14,15) του ν. 2690/1999, όπως κάθε φορά ισχύουν, για τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων της Διοίκησης. Το Συμβούλιο υποστηρίζεται από τις υπηρεσίες της Γ ε νικής Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης και Τεχνικών Υποδομώντου Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, οι οποίες έχουν την ευθύνη για την τήρηση των πρακτικών των συνεδριάσεων, παρακολουθούν την εφαρμογή των αποφάσεων και γενικότερα εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις ομαλής επικοινωνίας μεταξύ των Πε.Σ.Υ., καθώς και μεταξύ των Πε.Σ,Υ. και του Υπουργείου. Άρθρο 2 Όργανα Διοίκησης 1. Όργανα διοίκησης του Πε.Σ,Υ. είναι: α) το Διοικητικό Συμβούλιο, β) ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., ο οποίος είναι και Γ ενικός Διευθυντής του Πε.Σ.Υ. 2. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. είναι εννεαμελές και αποτελείται από: α) τον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ., β) τέσσερα (4) πρόσωπα, με ιδιαίτερη επιστημονική και κοινωνική δραστηριότητα, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους, τρία (3) από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας και ένα (1) από τον Γενικό Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας, γ) έναν (1) εκπρόσωπο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, που προτείνεται με τον αναπληρωτή του από την ΕΝΑΕ, δ) στις Περιφέρειες του Πε.Σ.Υ., που υπάρχουν Πανεπιστημιακές Κλινικές, ένα (1) μέλος προτείνεται ως εκπρόσωπος του Ιατρικού Τμήματος, μαζί με τον αναπληρωτή του με απόφαση της Γ ενικής Συνέλευσης του Τμήματος.

208 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1081 Όπου δεν υπάρχει Ιατρικό Τμήμα Α.Ε.Ι ορίζεται ως μέλος ένας (1) εκπρόσωπος των ιατρών της Περιφέρειας, με απόφαση του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, ε) έναν (1) εκπρόσωπο των ιατρών Ε.Σ.Υ., που υπηρετούν στις αποκεντρωμένες μονάδες του Πε.Σ.Υ. και στα διασυνδεόμενα λειτουργικά με αυτό νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., που εκλέγεται μαζί με τον αναπληρωτή του, στ) έναν (1) εκπρόσωπο των λοιπών, πλην των ιατρών, εργαζομένων, που υπηρετούν στις αποκεντρωμένες μονάδες του Πε.Σ.Υ. και στα διασυνδεόμενα λειτουργικά με αυτό νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., που εκλέγεται μαζί με τον αναπληρωτή του. Για τον τρόπο, τη διαδικασία και τις λοιπές προϋποθέσεις για την ανάδειξη των αιρετών εκπροσώπων των ιατρών και των υπαλλήλων εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης της παραγράφου 4 του άρθρου 160 του ν. 2683/1999 (ΦΕΚ 19 Α"). Μέχριτην έκδοση της απόφασης αυτής εφαρμόζονται οι διατάξεις των υπ. αριθ. Α.Π ΔΙΚΠΡ / Φ80 / 30 / 8703 / (ΦΕΚ 684 Β ) και ΔΙΚΠΡ / Φ80 / 54 / / (ΦΕΚ 876 Β ) υπουργικών αποφάσεων 'Τρόπος, διαδικασία και προϋποθέσεις εκλογής των εκπροσώπωντων υπαλλήλων στα υπηρεσιακά συμβούλια του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου". Όλα τα μέλη του Πε.Σ.Υ., οριζόμενα και αιρετά, πρέπει να είναι κάτοχοι πτυχίου Πανεπιστημιακής ή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Οι εκπρόσωποι μαζί με τους αναπληρωτές τους ορίζονται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την αποστολή σχετικής πρόσκλησης του Υπουργού. Αν κάποιος εκπρόσωπος δεν προτείνεται εμπρόθεσμα, ορίζεται άλλο πρόσωπο ως μέλος του Δ.Σ., με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Ειδικά, οι αιρετοί εκπρόσωποι ορίζονται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από το πέρας της εκλογής τους, σύμφωνα με τις διαδικασίες των ανωτέρω αποφάσεων. Μέχρι τότε το Δ.Σ του Πε.Σ.Υ. συγκροτείται νομίμως από τα υπόλοιπα μέλη. Εάν αιρετός εκπρόσωπος δεν ορισθεί εμπρόθεσμα, προτείνεται άλλο πρόσωπο, ως προσωρινό μέλος του Δ.Σ., από την Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (Ο.Ε.Ν.Γ.Ε.) ή την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (Π.Ο.Ε.ΔΗ.Ν.), με θητεία ενός (1) τουλάχιστον έτους ή μέχρι να προταθεί ο αιρετός εκπρόσωπος, αν η πρόταση γίνει μετά την πάροδο του έτους. Μετά την πάροδο του έτους, η θητεία του παραπάνω μέλους λήγει ένα (1) μήνα μετά την τυχόν πρόταση του αιρετού εκπροσώπου. 3. Η συγκρότηση του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με την απόφαση συγκρότησης του Δ.Σ ορίζεται ένα από τα μέλη του ως Ανππρόεδρος. Όταν ο Πρόεδρος κωλύεται, απουσιάζει ή ελλείπει, τον αναπληρώνει στη διεύθυνση των συνεδριάσεων του Δ.Σ. και στα λοιπά καθήκοντά του ο Αντιπρόεδρος, για διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις (3) συνεχόμενους μήνες. Μετά την πάροδο του τριμήνου αυτού ορίζεται νέος Πρόεδρος. Ο Πρόεδρος μπορεί, με αποφάσεις του, να αναθέτει στον Αντιπρόεδρο ειδικά καθήκοντα ή νατού εκχωρεί μέρος των αρμοδιοτήτων του. Η θητεία των μελών του Δ.Σ. είναι πενταετής. Εππρέπεται η αιτιολογημένη αντικατάσταση μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου για το υπόλοιπο της θητείας του, αζημίως για το Δημόσιο. Η αντικατάσταση και ο ορισμός του αντικαταστάτη γίνεται με τη διαδικασία του αρχικού ορισμού. Το Διοικητικό Συμβούλιο λεπουργεί νόμιμα με τα λοιπά μέλη του, εφόσον αυτά επαρκούν για το σχηματισμό απαρτίας και μετέχει ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος. Στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. προσκαλούνται να μετέχουν, χωρίς ψήφο, οι Διοικητές των Νοσοκομείων και οι Διευθυντές των Κέντρων Υγείας της οικείας Περιφέρειας, όταν συζητούνται θέματαπου αφορούν τις μονάδες τους, καθώς και οποιοσδήποτε υπάλληλος του Πε.ΣΎ. ή εκπρόσωπος οποιουδήποτε φορέα, κατά την κρίση του Προέδρου του. Στον Αντιπρόεδρο, στα μέλη και στον υπάλληλο, που ασκεί καθήκοντα Γραμματέα, καθώς και σε αυτούς που μετέχουν στις συνεδριάσεις, ύστερα από πρόσκληση, καταβάλλεται αποζημίωση, το ύψος της οποίας ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Κατά τα λοιπά στα Δ.Σ. των Πε.Σ.Υ. εφαρμόζονται οι διατάξεις του δεύτερου κεφαλαίου (άρθρα 13,14,15), που αφορούν τα συλλογικά όργανα της διοίκησης του ν. 2690/ Το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. έχει τις παρακάτω ειδικές αρμοδιότητες, πέραν των γενικών, που περιέρχονται σε αυτό με τη διάταξη της παραγράφου 7 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου: α) Συντονίζει, εξειδικεύει και ασκεί την πολιτική παροχής υπηρεσιών υγείας στην Περιφέρεια. β) Εκπονεί το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης για την παροχή υπηρεσιών υγείας στην Περιφέρεια και το υποβάλλει για έγκριση στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. γ) Εκπονεί και επικαιροποιεί τον Υγειονομικό Χάρτη της Περιφέρειάςτου και εισηγείται τις ενέργειες εφαρμογής του. δ) Εισηγείται στον Υπουργό Υγείας και Π ρόνοιας, τη χωροταξική κατανομή των μονάδων υγείας. ε) Καταρτίζει και υποβάλλει για έγκριση στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, τους οργανισμούς των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας. στ) Εισηγείται στον Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας την ίδρυση νέων τμημάτων και μονάδων, τη μείωση ή τη συγχώνευση των τμημάτων των νοσοκομείων, τη μεταφορά τμημάτων του Ε.Σ.Υ. ή την εγκατάσταση ή μετεγκατάσταση Πανεπιστημιακών Κλινικών από νοσοκομείο σε άλλο νοσοκομείο. ζ) Αποφασίζει για την ανέγερση ή την επέκταση ή την αναδιάταξη των διαφόρων μονάδων του και τη μεταφορά του εξοπλισμού τους. η) Εισηγείται στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας το συνολικό ετήσιο προγραμματισμό των προσλήψεων της Κεντρικής Υπηρεσίας και των αποκεντρωμένων μονάδων του. θ) Αποφασίζει, σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις, για τις μετατάξεις, τις αποσπάσεις και τις μεταθέσεις του προσωπικού, πλην του ιατρικού, μεταξύ των μονάδων του. ι) Καταρτίζει τον ενιαίο προϋπολογισμό των μονάδων του. ια) Εγκρίνει και ελέγχει την εκτέλεση των προϋπολογισμών των μονάδων του και συντάσσει τον ενοποιημένο ισολογισμό και απολογισμό στο τέλος της χρήσης.

209 1082 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) ιβ) Παρακολουθεί την εφαρμογή του Ενιαίου Λογιστικού Σχεδίου στα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας. ιγ) Εποπτεύει τις διαδικασίες προμηθειών των αποκεντρωμένων μονάδωντου. ιδ) Αποφασίζει για την εισαγωγή μηχανοργάνωσης, τον εκσυγχρονισμό λειτουργικών συστημάτων καιτηντροφοδοσία βάσεων δεδομένων περιφερειακού ενδιαφέροντος. ιε) Συντάσσει Ετήσια Έκθεση Πεπραγμένων, την οποία υποβάλλει στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. ιστ) Παρακολουθεί τη λειτουργία και αξιολογεί το παραγόμενο έργο των μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας, με βάση ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες. ιζ) Εγκρίνει τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα έπειτα από εισήγηση των Επιστημονικών Συμβουλίων των νοσοκομείων, αποφασίζει για την οικονομική ενίσχυση και διοικητική υποστήριξη αυτών και παρακολουθεί την υλοποίησή τους. ιη) Αποφασίζει για τη σύσταση αυτοτελώς ή από κοινού με άλλα Πε.Σ.Υ., Ανωνύμων Εταιρειών, που το μετοχικό τους κεφάλαιο ανήκει κατά ποσοστό 100% στο Πε.Σ.Υ. ή στα Πε.Σ.Υ., και έχουν σκοπό τη μελέτη, κατασκευή ή συντήρηση κτιριακών υποδομών και του συναφούς εξοπλισμού, καθώς και την ανάπτυξη άλλων κοινών υποστηρικτικών λειτουργιών, όπως η φροντίδα για την καθαριότητα ή την τροφοδοσία των αποκεντρωμένων μονάδων του, εξαιρουμένωντων νοσηλευπκών και ιατρικών υπηρεσιών. ιθ) Αποφασίζει για την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας. κ) Αποφασίζει για τα θέματα λειτουργικής διασύνδεσης των νοσοκομείων, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 5 αυτού του νόμου. 5. Ο Πρόεδρος του Πε.ΣΎ. έχει τις παρακάτω αρμοδιότητες: α) Παρακολουθεί και συντονίζει την εφαρμογή των πολιτικών υγείας, που εκπονούνται και ασκούνται στην Περιφέρεια του Πε.Σ.Υ. β) Συντονίζει τη δράση όλων των μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας, που ανήκουν στο Πε.Σ.Υ. ή συνδέονται λειτουργικά με αυτό. γ) Εποπτεύει και εξασφαλίζει την ορθή και αποτελεσματική λειτουργία τόσο της Κεντρικής Υπηρεσίας του Πε.Σ.Υ. όσο και των αποκεντρωμένων μονάδων. δ) Συγκαλεί το Δ.Σ του Πε.Σ.Υ. και διευθύνει τις συνεδριάσεις του. ε) Συγκροτεί ομάδες εργασίας ή επιτροπές για τη μελέτη, εισήγηση ή παροχή γνωμοδοτήσεων σε θέματα που αναφέρονται στη δραστηριότητα του Πε.Σ.Υ. στ) Εκπροσωπείτο Πε.Σ,Υ. σε οποιοδήποτε δικαστήριο, οποιοσδήποτε βαθμού ή δικαιοδοσίας, σε οποιαδήποτε άλλη αρχή, καθώς και έναντι τρίτων, εκτός αν άλλως ορίζεται με τις διατάξεις του νόμου αυτού. ζ) Δύναται να αναθέτει την εκπροσώπηση, ενώπιον κάθε δικαστικής ή διοικητικής αρχής ή σε συναλλαγές με τρίτους, στον Αντιπρόεδρο ή αναπληρωτή Γ ενικό Διευθυντή ή σε άλλο μέλος του Δ.Σ. και διορίζει πληρεξούσιους δικηγόρους. η) Ασκεί την πειθαρχική εξουσία σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο αυτόν. θ) Ασκεί όλες τις αρμοδιότητες που προβλέπονται στις διατάξεις του νόμου αυτού και όσες του αναθέτει το Διοικητικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. 6. Σε κάθε Πε.Σ.Υ. συνιστάται ένα Επιστημονικό Συμβούλιο, που αποτελείται από ένδεκα (11) μέλη, που είναι επιστήμονες επαγγελμάτων υγείας, με βαθμό Διευθυντή και εργάζονται στις αποκεντρωμένες μονάδες του Πε.Σ.Υ. και στα διασυνδεόμενα λειτουργικά με αυτό νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. Το Επιστημονικό Συμβούλιο συγκροτείται από: α) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των τμημάτων των Παθολογικών Τομέων των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., β) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των τμημάτων των Χειρουργικών Τομέων των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., γ) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των Βιοπαθολογικών Εργαστηρίων και Εργαστηρίων Παθολογικής Ανατομίας των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., δ) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των τμημάτων Απεικόνισης και Πυρηνικής Ιατρικής των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.ΣΎ., ε) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των τμημάτων των Ψυχιατρικών Τομέων των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., στ) έναν ιατρό Διευθυντή, που εκλέγεται ανάμεσα στους Διευθυντές των Παιδιατρικών Τμημάτωντων νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.ΣΎ, ζ) έναν Πανεπιστημιακό ιατρό, Καθηγητή ή Αναπληρωτή Καθηγητή, Διευθυντή Κλινικής, Εργαστηρίου ή μονάδας, που εκλέγεται από τη Γ ενική Συνέλευση του ιατρικού τμήματος της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ. Αν στην Περιφέρειατου Πε.ΣΎ. δεν υπάρχει πανεπιστημιακό ιατρικό τμήμα, το μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου ορίζεται από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, η) έναν Διευθυντή ιατρό Κέντρου Υγείας, με ειδικότητα Γ ενικής Ιατρικής, και σε περίπτωση έλλειψης, με ειδικότητα Παθολογίας, που εκλέγεται από όλους τους Διευθυντές ιατρούς των Κέντρων Υγείας, θ) έναν οδοντίατρο Διευθυντή, που εκλέγεται από όλους τους Διευθυντές οδοντιάτρους των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., ι) έναν φαρμακοποιό Διευθυντή, που εκλέγεται από όλους τους Διευθυντές φαρμακοποιούς των νοσοκομείων της Περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., ια) έναν επιστήμονα της Ιατρικής Υπηρεσίας, εκτός των ιατρών, οδοντιάτρων και φαρμακοποιών, με βαθμό Διευθυντή, που εκλέγεται από όλους τους επιστήμονες της Ιατρικής Υπηρεσίας, με βαθμό Διευθυντή, εκτός των ιατρών, οδοντριάτρων και φαρμακοποιών. Όλα τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου εκλέγονται με τον αναπληρωτή τους. Στις υγειονομικές περιφέρειες όπου υπάρχουν Πανεπιστημιακές Κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., τα μέλη των περιπτώσεων α' έως και στ' μπορούν να είναι Καθηγητές ή Αναπληρωτές Καθηγητές, Διευθυντές κλινικών, εργαστηρίωνή μονάδων. Αν οποιοδήποτε μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου χάσει την ιδιότητα με την οποία έχει εκλεγεί, αντικαθίσταται με την αρχική διαδικασία. Τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία τον Πρόεδρο μεταξύ των Διευθυντών ιατρών και τον Αντιπρόεδρο. Η θητεία του Επιστημονικού Συμβουλίου είναι τριετής και η συγκρότησή του γίνεται με πράξη του Π ροέδρου του Πε.Σ.Υ.

210 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1083 Γιατην εκλογή των μελώντου Επιστημονικού Συμβουλίου εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού. Κατ' εξαίρεση το Επιστημονικό Συμβούλιο του Α' Πε.ΣΎ. Νοτίου Αιγαίου αποτελείται από: α) τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Σύρου, β) τρεις (3) Διευθυντές Κέντρων Υγείας, που εκλέγονται από όλους τους Διευθυντές ιατρούς των Κέντρων Υγείας. 7. Το Επιστημονικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α) Γνωμοδοτεί και εισηγείται στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. για επιστημονικά θέματα υγείας. β) Γνωμοδοτεί σε ερωτήματατου Προέδρουτου Πε.Σ.Υ. γ) Απαντά σε ερωτήματα των Επιστημονικών Συμβουλίων των νοσοκομείων της Περιφέρειας. δ) Συγκροτεί Επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας, καθώς και επιστημονικές επιτροπές και ομάδες εργασίας, με σκοπό τη μελέτη θεμάτων υγείας της Υγειονομικής Πε-, ριφέρειας. Στις επιτροπές προεδρεύει ένα μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου. ε) Εισηγείται στο ΚΕ.Σ.Υ., μέσω του Δ.Στου Πε.Σ.Υ., για επιστημονικά θέματα της Περιφέρειας. 8. Σε κάθε Πε.Σ.Υ. συνιστάται Νοσηλευτικό Συμβούλιο, που αποτελείται από τους Διευθυντές της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας όλωντων αποκεντρωμένων μονάδων του. Πρόεδρος του Συμβουλίου ορίζεται ο αρχαιότερος Διευθυντής. Το Νοσηλευτικό Συμβούλιο γνωμοδοτεί, κατόπιν ερωτήματος του Προέδρου του Πε.Σ.Υ., για κάθε θέμα που αφορά τη Νοσηλευτική Υπηρεσία. Το Νοσηλευτικό Συμβούλιο, ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο, επιλέγει και προτείνει στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. τους Διευθυντές της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας των αποκεντρωμένων μονάδων του. Οι Διευθυντές της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας των νοσοκομείων προέρχονται από τους υπαλλήλους όλων των αποκεντρωμένων μονάδων του οικείου Πε.Σ.Υ., που ανήκουν στους κλάδους των οποίων οι υπάλληλοι, κατά τον οργανισμό του νοσοκομείου, μπορούν να προΐστανται στη Νοσηλευτική Υπηρεσία. Για την εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 82 του ν. 2683/1999, το Νοσηλευτικό Συμβούλιο, ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο, με βάση τις καταστάσεις όλων των αποκεντρωμένων μονάδωντου Πε.Σ.Υ., που συντάσσονται κατά τις διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 2683/1999, καταρτίζει ενιαίο πίνακα προακτέων στο βαθμό του Διευθυντή. Οι υπάλληλοι που περιλαμβάνονται στον ενιαίο πίνακα προακτέων στο βαθμό του Διευθυντή προάγονται, κατά τη σειρά της εγγραφής τους, στο βαθμό του Διευθυντή και τοποθετούνται σε κενή ή κενούμενη θέση Διευθυντή της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας σε οποιοδήποτε νοσοκομείο του οικείου Πε.Σ.Υ. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν είναι δυνατή, σύμφωνα με τον ενιαίο πίνακα προακτέων, η πλήρωση κενών θέσεων Διευθυντών της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας των νοσοκομείων του Πε.Σ.Υ., λόγω έλλειψης υπαλλήλων που έχουν τα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα για προαγωγή στο βαθμό του Διευθυντή, το Νοσηλευτικό Συμβούλιο εφαρμόζει τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 82 του ν. 2683/1999. Το Νοσηλευτικό Συμβούλιο ορίζεται και ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο γιατην επιλογή τωνπροϊσταμένωντωντομέων (τομεαρχών) της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας κάθε νοσοκομείου του οικείου Πε.Σ.Υ. Η επιλογή γίνεται, χωριστά για κάθε νοσοκομείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 85 του ν. 2683/1999. Όσοι επιλέγονται, τοποθετούνται ως τομεάρχες με απόφαση του Διοικητή του οικείου νοσοκομείου. Τ ο Νοσηλευτικό Συμβούλιο, όταν ενεργεί ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο, συγκροτείται από τους τρεις (3) αρχαιότερους Διευθυντές και δύο (2) αιρετούς εκπροσώπους των νοσηλευτών, κατηγορίας τουλάχιστον ΔΕ με απολυτήριο Λυκείου και με βαθμό τουλάχιστον Α'. Γ ια τον τρόπο, τη διαδικασία και τις λοιπές προϋποθέσεις γιατην ανάδειξη των αιρετών εκπροσώπων εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στην παραγράφο 15 του άρθρου 3 αυτού του νόμου. Στο Α' Πε.Σ.Υ. Νοτίου Αιγαίου, η Νοσηλευτική Επιτροπή του Νοσοκομείου Σύρου λειτουργεί και ως Νοσηλευτικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ., χωρίς αρμοδιότητες Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Η επιλογή του Διευθυντή και των τομεαρχών της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου Σύρου γίνεται από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο του άρθρου 159 του ν. 2683/1999. Ο ορισμός των μελώντου Νοσηλευτικού Συμβουλίου γίνεται με πράξη του Προέδρου του Πε.Σ.Υ., με την οποία ορίζεται και ένας (1) διοικητικός υπάλληλος του Πε.Σ.Υ. ή των αποκεντρωμένων μονάδων του, με τον αναπληρωτή του, ως Γραμματέας. 9. Στον Πρόεδρο, στα μέλη και στο Γραμματέατου Επιστημονικού και του Νοσηλευτικού Συμβουλίου των Πε.Σ.Υ. καταβάλλονται αποζημίωση και έξοδα κίνησης, το ύψος των οποίων καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Άρθρο 3 Οργάνωση - Στελέχωση 1. Σε κάθε Πε.Σ.Υ. συνιστάται μία Γ ενική Διεύθυνση στην οποία προΐσταται ο Πρόεδρος του Πε.Σ.Υ. Στην εκτέλεση των καθηκόντων του, ο Πρόεδρος συνεπικουρείται από έναν Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή, ο οποίος είναι αρμόδιος για τα θέματα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, αναπληρώνει τον Πρόεδρο στη Διοίκηση της Γ ενικής Διεύθυνσης, ασκεί τις αρμοδιότητες που ο Πρόεδρος του εκχωρεί με αποφάσεις του και υπογράφει, με εντολή του, διάφορα υπηρεσιακά έγγραφα. Σε κάθε Πε.Σ.Υ. συνιστώνται δύο (2) οργανικές θέσεις της κατηγορίας ΕΘ, του άρθρου 79 του ν. 2683/1999, με βαθμό 1ο και 2ο, οι οποίες καταλαμβάνονται, αντίστοιχα, από τον Πρόεδρο και τον Αναπληρωτή Γ ενικό Διευθυντή του Πε.Σ.Υ. Ο Πρόεδρος και ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και διορίζονται με πενταετή θητεία, που μπορεί να ανανεώνεται, με την ακόλουθη διαδικασία: Ο Πρόεδρος διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ύστερα από γνώμη της Βουλής των Ελλήνων, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό αυτής. Τα προσόνταπου πρέπει να διαθέτει ο Πρόεδρος του Πε.Σ.Υ. είναι: πτυχίο Α.Ε.Ι., δοκιμασμένη ικανότητα σε θέματα οργάνωσης και διοίκησης και ιδιαίτερο κύρος, συνεκτιμωμένων των μεταπτυχιακών σπουδών και της επιστημονικής εξειδίκευσης σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, οργάνωσης και διοίκησης, καθώς και της ανάλογης εμπειρίας. Τα προσόντα που πρέπει να δια

211 1084 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) θέτει ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής είναι: πτυχίο Α.Ε.Ι., ιδιαίτερη ικανότητα στην άσκηση διευθυντικών καθηκόντων σε υπηρεσίες ή οργανισμούς ή επιχειρήσεις του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα της ημεδαπής ή αλλοδαπής, συνεκτιμωμένων των μεταπτυχιακών σπουδών και της επιστημονικής εξειδίκευσης σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, οργάνωσης διοίκησης και λειτουργίας νοσοκομείων ή επιχειρήσεων, καθώς και της ανάλογης εμπειρίας. Σε θέση Προέδρου ή Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή του Πε.Σ.Υ. επιτρέπεται να είναι υποψήφιοι και να διορίζονται και δημόσιοι λειτουργοί ή υπάλληλοι δημοσίων υπηρεσιών και Ν.Π.Δ.Δ. ή στελέχη οργανισμών ή τραπεζών ή άλλων φορέων του δημόσιου τομέα, καθώς και μέλη Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. και Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Π.) των Τ.Ε.Ι., εφαρμοζομένων των διατάξεων του άρθρου 32 παρ. 18 του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α% της παραγράφου 6 του άρθρου 8του ν. 2194/1994 (ΦΕΚ34 Α') και του άρθρου 4 του ν. 2198/1994 (ΦΕΚ 43 Α"), όπως κάθε φορά ισχύουν, καθώς και των διατάξεων του άρθρου 14του ν. 2530/1997 (ΦΕΚ 218 Α") και των άρθρων 5 παρ. 11 β και 14 του ν. 2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α"), προκειμένου περί μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.I. ή Ε.Π. των Τ.Ε. I. μερικής απσχόλησης. Προϋπόθεση, για να κριθούν οι ανωτέρω λειτουργοί και υπάλληλοι, αποτελεί η έγκριση του φορέα στον οποίο υπηρετούν, η οποία θεωρείται ότι συντρέχει, εάν ο φορέας δεν απαντήσει αρνητικά, εντός δέκα (10) ημερών από την πρωτοκόλληση του εγγράφου ερωτήματος της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. Μετά τη λήξη ή τη διακοπή της θητείας τους, οι λειτουργοί και υπάλληλοι του προηγούμενου εδαφίου επανέρχονται στην προτέρα θέση τους και ο αντίστοιχος χρόνος της θητείας τους θεωρείται ως πραγματική υπηρεσία σε θέση προϊσταμένου τμήματος ή διεύθυνσης, προκειμένου να κριθούν για προαγωγή, αντίστοιχα, στο βαθμό του Διευθυντή ή του Γενικού Διευθυντή, κατά τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 82 του ν. 2683/1999. Η μισθοδοσία των ανωτέρω βαρύνει τις πιστώσεις του προϋπολογισμού των Πε.Σ.Υ., ανεξάρτητα από την επιλογή των αποδοχών της παραγράφου 3 του άρθρου 3 του παρόντος ή αυτών της οργανικής τους θέσης. Ο διορισμός του Αναπληρωτή Γ ενικού Διευθυντή γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από πρόταση της Επιτροπής της επόμενης παραγράφου. 2. Στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας συνιστάται Επιτροπή Αξιολόγησης και Επιλογής Ανώτερων Στελεχών Υπηρεσιών Υγείας, που απαρτίζεται από τα εξής μέλη: α) τον Πρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ., αναπληρούμενο από τον Αντιπρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ., β) ένα ανώτερο διοικητικό στέλεχος ΔΕΚΟ ή τράπεζας του δημόσιου τομέα, που ορίζεται, με τον αναπληρωτή του, με κοινή πρόταση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Υγείας και Πρόνοιας, γ) ένα (1) μέλος Δ.Ε.Π., μαζί με τον αναπληρωτή του, με αντικείμενο την Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων ή την Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, που προτείνεταιαπότοδ,σ.του οικείου τμήματος Α.Ε.Ι., δ) τον Γενικό Διευθυντή Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, με αναπληρωτή του Γ ενικό Διευθυντή του ίδιου Υπουργείου, ε) έναν Γενικό Διευθυντή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με αναπληρωτή του Γ ενικό Διευθυντή της ίδιας υπηρεσίας. Η συγκρότηση της Επιτροπής γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Η προκήρυξη για την πλήρωση των θέσεων των Αναπληρωτών Γ ενικών Διευθυντών γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, με την οποία ορίζονται τα δικαιολογητικά, η προθεσμία, ο τύπος, καθώς και κάθε σχετική λεπτομέρεια για την υποβολή της αίτησης. Η προκήρυξη δημοσιεύεται σε τρεις (3) τουλάχιστον ημερήσιες αθηναϊκές εφημερίδες. Οι υποψήφιοι υποβάλλουν βιογραφικό σημείωμα μαζί με τα σχετικά πιστοποιητικά, καθώς και πρόσθετα στοιχεία, που κατά την κρίση τους αποδεικνύουν την ικανότητά τους να ασκήσουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους ως Αναπληρωτές Γ ενικοί Διευθυντές. Η Επιτροπή μπορεί να καλείτους υποψηφίους σε προφορική συνέντευξη. Η επιλογή απάτην Επιτροπή γίνεται ύστερα από εκτίμηση των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων των υποψηφίων. Για την επιλογή συνεκτιμώνται τα στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος, τα πρόσθετα προσόντα, καθώς και τα συμπεράσματα της προφορικής συνέντευξης. Η Επιτροπή με απόφασή της, που δημοσιεύεται οτην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καταρτίζει πίνακα προτεραιότητας των υποψηφίων, κατά αξιολογική σειρά, στον οποίο καταχωρείται τουλάχιστον διπλάσιος αριθμός επιτυχόντων από τον αριθμό των θέσεων που έχουν προκηρυχθεί. Ο πίνακας υποβάλλεται στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, ο οποίος διορίζει, κατά σειρά προτεραιότητας, ισάριθμους με τις θέσεις που προκηρύχθηκαν υποψήφιους και τους τοποθετεί κατά την κρίση του σε οποιαδήποτε από τις θέσεις αυτές. Αν κάποιος από αυτούς που επιλέχθηκαν δεν αποδεχθεί το διορισμό του ή παραιτηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του, διορίζεται ο αμέσως επόμενος στον πίνακα κατάταξης. 3. Οι πάσης φύσεως μηνιαίες αποδοχές και επιδόματα του Προέδρου και του Αναπληρωτή Γ ενικού Διευθυντή ορίζονται, χωρίς περιορισμό ως προς το ύψος τους, από άλλες γενικές ή ειδικές διατάξεις, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Με την ίδια απόφαση παρέχονται επιδόματα εορτών και άδειας, καθώς και αποζημίωση για έξοδα κίνησης και έξοδα παράστασης. 4. Η Γενική Διεύθυνση του Πε.Σ.Υ. συγκροτείται από: Α. Τη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Πολιτικών Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, που περιλαμβάνει τα τμήματα: α) Τμήμα Περιφερειακού Χάρτη Υγείας και Πρόνοιας, β) Τμήμα Βελτίωσης και Ελέγχου Ποιότητας, γ) Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Β. Τη Διεύθυνση Οργάνωσης και Διοικητικής Υποστήριξης, που περιλαμβάνει τα τμήματα: α) Τμήμα Οικονομικής Διαχείρισης Μονάδων Υγείας, β) Τμήμα Οργανωτικής Ανάπτυξης, Μηχανοργάνωσης και Εξοπλισμού, γ) Τμήμα Προμηθειών. Γ. Τη Διεύθυνση Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, που περιλαμβάνει τα τμήματα: α) Τμήμα Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων, β) Τμήμα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Διεθνών Συνεργασιών. Δ. Το Αυτοτελές Τμήμα Διοίκησης. Ε. Το Γραφείο Προέδρου. ΣΤ. Το Νομικό Γ ραφείο. 5. Η Διεύθυνση Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Πολι

212 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1085 τικών Υγείας έχει αρμοδιότητα για το σχεδίασμά των πολιτικών παροχής υπηρεσιών υγείας στην Περιφέρεια, η οποία κατανέμεται στα τέσσερα τμήματα αυτής, ως εξής: α) Τμήμα Περιφερειακού Χάρτη Υγείας Το τμήμα αυτό: - Καταγράφει και αναλύει τα επιδημιολογικά, κοινωνιολογικά και περιβαλλοντικά στοιχεία, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο απαραίτητο για τη χάραξη της πολιτικής υγείας στην Περιφέρεια. - Με βάση τα στοιχεία αυτά, εκπονεί και επικαιροποιεί το Χάρτη Υγείας της Περιφέρειας. - Εκπονεί το Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για την παροχή υπηρεσιών υγείας, το οποίο εξειδικεύει σε συνεργασία με τα Συμβούλια Διοίκησης των Νοσοκομείων και τις διοικήσεις των Κέντρων Υγείας. - Προτείνει, με βάση την αξιολόγηση αυτή, στο Διοικητικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ., τη συγχώνευση, μεταφορά ή κατάργηση Νοσοκομειακών Μονάδων ή τμημάτων αυτών, ως και τη δημιουργία νέων ή εξειδικευμένων μονάδων, με βάση το Χάρτη Υγείας και Πρόνοιας της Περιφέρειας. β) Τμήμα Βελτίωσης και Ελέγχου Ποιότητας Το τμήμα αυτό καθιερώνει και γνωστοποιεί κριτήρια αξιολόγησης και βελτίωσης των παρεχόμενων, από τις μονάδες του Πε.ΣΎ., υπηρεσιών υγείας και ελέγχει την εφαρμογή τους, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Έρευνας και Ελέγχου Ποιότητας των Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ι.Ε.Ε.Π.Υ.Υ.) και τις συναρμόδιες ελεγκτικές αρχές. γ) Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης Το τμήμα αυτό: - Διαχειρίζεται κονδύλια ερευνητικών, αναπτυξιακών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, που προέρχονται από χρηματοδότηση αντίστοιχων επιστημονικών προτάσεων εργαζομένων στο Ε.Σ.Υ. Η διαχείριση αυτή γίνεται μέσω Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε.Λ.Κ.Ε.Α.). Η σύσταση, ο καθορισμός των αρμοδιοτήτων των οργάνων διοίκησης, ελέγχου και διαχείρισης και η ρύθμιση του τρόπου ανάληψης και διάθεσης των κονδυλίων και κάθε αναγκαίας λεπτομέρειας για τη λειτουργία του Ε.Λ.Κ.Ε.Α. γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Υγείας και Πρόνοιας. Η διοίκηση και διαχείριση του Ε.Λ.Κ.Ε.Α. πραγματοποιείται από τα όργανά του. Όργανα διοίκησης και διαχείρισης του λογαριασμού είναι: α) τριμελής επιτροπή, που αποτελείται από τον Πρόεδρο του οικείου Πε.Σ.Υ., έναν (1) Διευθυντή της Κεντρικής Υπηρεσίας ή αποκεντρωμένης μονάδας του Πε.Σ.Υ., που ορίζεται από το Δ.Σ. αυτού, και τον προϊστάμενο του τμήματος έρευνας και ανάπτυξης, β) η Γραμματεία του λογαριασμού. - Προκηρύσσει και χρηματοδοτεί από τα αποθεματικά του Ε.Λ.Κ.Ε.Α. ερευνητικά ή εκπαιδευτικά προγράμματα, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη στόχων υγείας του πληθυσμού της Περιφέρειας ή είναι γενικότερου ενδιαφέροντος και συντονίζονται από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. - Μεριμνά για την εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων των ερευνητικών προγραμμάτων και ευρεσιτεχνιών, όπως αυτή καθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Υγείας και Πρόνοιας. - Παρακολουθεί μέσω της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας, τη διενέργεια των ερευνών, ώστε αυτές να ακολουθούν τους διεθνείς κανόνες περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βιοηθικής, δεοντολογίας, προστασίας και σεβασμού του περιβάλλοντος, εφαρμογών της βιοτεχνολογίας και χρήσης πειραματόζωων. 6. Η Διεύθυνση Οργάνωσης και Διοικητικής Υποστήριξης έχει αρμοδιότητα για την υποστήριξη των μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας σε όλες τις βασικές διοικητικές και οικονομικές λειτουργίες τους, η οποία κατανέμεται στα ακόλουθα τμήματα: α) Τμήμα Οικονομικής Διαχείρισης Μονάδων Υγείας Το τμήμα αυτό: - Συντάσσει τον προϋπολογισμό της Κεντρικής Υπηρεσίας του Πε.Σ.Υ., παρακολουθεί τη σύνταξη των προϋπολογισμών των μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας και μεριμνά για τη σύνταξη του ενοποιημένου ισολογισμού, καθώς και τον έλεγχο εκτέλεσης των προϋπολογισμών αυτών. - Μεριμνά για την παρακολούθηση των περιουσιακών στοιχείων των Νοσοκομείων και Κ.Υ. της Περιφέρειας. β) Τμήμα Οργανωτικής Ανάπτυξης, Μηχανοργάνωσης και Εξοπλισμού Το τμήμα αυτό: - Μεριμνά για τον εκσυγχρονισμό των οργανωτικών και λειτουργικών συστημάτωντων μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας της περιφέρειας και για την υποστήριξη αυτών με σύγχρονα συστήματα πληροφορικής και επικοινωνίας. γ) Τμήμα Προμηθειών Το τμήμα αυτό συγκεντρώνει τα προγράμματα προμηθειών της κεντρικής υπηρεσίας και όλων των αποκεντρωμένων μονάδωντου Πε.Σ,Υ., αξιολογεί και ελέγχειπς προτάσεις και καταρτίζει το ετήσιο ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών του Πε.Σ.Υ., το οποίο εγκρίνεται από το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. και ακολούθως υποβάλλεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης, για την ένταξή του στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών, κοινοποιούμενο στο εποπτεύον Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Παρακολουθεί και κατευθύνει όλες τις διαδικασίες προμηθειών της κεντρικής υπηρεσίας και των αποκεντρωμένων μονάδωντου Πε.Σ.Υ. 7. Η Διεύθυνση Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας έχει αρμοδιότητα για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, ιατρικού, νοσηλευτικού και διοικητικού, η οποία κατανέμεται στα ακόλουθα τμήματα: α) Τμήμα Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων Στο τμήμα αυτό ανήκει: - Ο σχεδιασμός για την κάλυψη των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό που έχουν οι μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας. - Η μέριμνα για τις μετακινήσεις, αποσπάσεις, μετατάξεις και εν γένει μετακινήσεις του αναγκαίου προσωπικού προς κάλυψη δημιουργούμενων αναγκών, ανάμεσα σε μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας της Περιφέρειας. β) Τμήμα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Διεθνών Συνεργασιών, που συγκροτείται σε δύο (2) Γραφεία: ί) Το Γ ραφείο Ιατρικής, Νοσηλευτικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και ϋ) Το Γραφείο Διοικητικής και Οργανωτικής Εκπαίδευσης. Τα Γραφεία αυτά μεριμνούν για την κατάρτιση εκπαιδευτικών προγραμμάτων στους αντίστοιχους τομείς, την οικονομική ενίσχυση, τη διοικητική υποστήριξη και την παρακολούθηση της υλοποίησης των προγραμμάτων αυτών.

213 1086 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 8. Το Αυτοτελές Τμήμα Διοίκησης υπάγεται απευθείας στο Γενικό Διευθυντή και Πρόεδρο του Δ.Σ. Έχει γενικά όλες τις αρμοδιότητες διοικητικής και οικονομικής υποστήριξης των υπηρεσιών της Κεντρικής Υπηρεσίας του Πε.Σ.Υ. Ειδικότερα: - Μεριμνά για όλα τα θέματα υπηρεσιακής κατάστασης του κάθε φύσης προσωπικού της Κεντρικής Υπηρεσίας του Πε.ΣΥ., καθώς και για την απόσπαση, διάθεση, μετάταξη, μεταφορά υπαλλήλων από τα Νοσοκομεία και από υπηρεσίες των Περιφερειών και των Υπουργείων στο Πε.Σ.Υ., καταρτίζοντας και τις διοικητικές πράξεις που απαιτούνται κάθε φορά. - Μεριμνά για την κατάρτιση του προϋπολογισμού, ισολογισμού και απολογισμού της Κεντρικής Υπηρεσίας του Πε.Σ.Υ. - Παρέχει γραμματειακή εξυπηρέτηση στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., σε ομάδες εργασίας και επιτροπές. - Καταρτίζει τα σχέδια των αποφάσεων που είναι αναγκαίες για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Γενικού Διευθυντή - Προέδρου του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. και ασκεί κάθε αρμοδιότητα σχετική με τα ως άνω θέματα. 9. Το Γ ραφείο Προέδρου είναι αρμόδιο για την υποβοήθηση του έργου του Προέδρου και του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. 10. Το Νομικό Γ ραφείο είναι αρμόδιο για τη νομική καθοδήγηση των οργάνων του Πε.Σ.Υ. και τη δικαστική ή εξώδικη υποστήριξη του Πε.Σ.Υ. 11. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μπορεί, μετά από αίτησή τους, να αποσπώνται, χωρίς γνώμη των Υπηρεσιακών Συμβουλίων και για χρονικό διάστημα μέχρι δύο (2) ετών, που μπορεί να ανανεώνεται μόνο μια φορά και για ίσο χρονικό διάστημα, μετά από γνώμη των Υπηρεσιακών Συμβουλίων, για κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των Κεντρικών Υπηρεσιών των Πε.Σ.Υ., ιατροί και υπάλληλοι των αποκεντρωμένων μονάδων των Πε.Σ.Υ., καθώς και του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας και των εποπτευόμενων από το Υπουργείο αυτό νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου. Ο χρόνος της απόσπασης θεωρείται, για κάθε συνέπεια, ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας στην οργανική θέση από την οποία προέρχονται οι αποσπώμενοι, οι οποίοι δικαιούνται, κατά το χρόνο της απόσπασής τους, να λαμβάνουν, από το φορέα υποδοχής τους, πλήρεις τις τακτικές και πάσης φύσεως πρόσθετες απολαβές της οργανικής τους θέσης. 12. Επιτρέπεται η μετάταξη υπαλλήλων από Περιφέρειες ή Υπουργεία ή Ν.Π.Δ.Δ. ή κρατικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου στα Πε.Σ.Υ., εφόσον ο μετατασσόμενος έχει τα προσόντα, που απαιτούνται για την κατάληψη της θέσης στην οποία μετατάσσεται. Η μετάταξη διενεργείται μετά από αίτηση του υπαλλήλου και συνεκτίμηση των υπηρεσιακών αναγκών, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη των οικείων Υπηρεσιακών Συμβουλίων ή Δ.Σ. των Ν.Π.Δ.Δ. Εάν δεν υπάρχει κενή θέση, η μετάταξη γίνεται με μεταφορά της θέσης που κατέχει ο μετατασσόμενος. 13. Για την αντιμετώπιση των αναγκώντων Πε.Σ.Υ. σε ειδικό επιστημονικό προσωπικό, συνιστώνται σε κάθε Πε.ΣΎ. τέσσερις (4) θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Οι ειδικότητες των θέσεων αυτών καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Προσόντα διορισμού για τις θέσεις του ειδικού επιστημονικού προσωπικού ορίζονται τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του ισχύοντος κάθε φορά προεδρικού διατάγματος για το προσοντολόγιο των υπαλλήλων του Δημοσίου, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 25 παρ. 2 του ν. 1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α'), που μπορεί να εξειδικεύονται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. 14. Σε κάθε Πε.ΣΎ. συνιστώνται οι ακόλουθες θέσεις μονίμων υπαλλήλων: Α. Κατηγορία ΠΕ α) Κλάδος ΠΕ Οικονομικός, θέσεις δύο (2) β) Κλάδος ΠΕ Κοινωνιολόγων ή Κοινωνικής Διοίκησης, θέσεις δύο (2) γ) Κλάδος ΠΕ Διοικητικός - Λογιστικός, θέσεις τέσσερις (4) δ) Κλάδος ΠΕ Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, θέσεις τρεις (3) ε) Κλάδος ΠΕ Πληροφορικής, θέσεις δύο (2) στ) Κλάδος ΠΕ Γιατρών, ΠΕ Ιατρών Ειδικοτήτων, ΠΕ Οδοντιάτρων, ΠΕ Νοσηλευτικής, ΠΕ Φαρμακοποιών, θέσεις πέντε (5) ζ) Κλάδος ΠΕ Στατιστικής, θέση μία (1). η) Μία θέση δικηγόρου παρ Αρείω Πάγω, με πάγια αντιμισθία. Β. Κατηγορία ΤΕ α) Κλάδος ΤΕ Διοικητικός - Λογιστικός, θέσεις τέσσερις (4) β) Κλάδος ΤΕ Πληροφορικής, θέσεις τρεις (3) γ) Κλάδος ΤΕ Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας, θέσεις έξι (6). Γ. Κατηγορία ΔΕ α) Κλάδος ΔΕ Χειριστών ρ.ο, θέσεις τέσσερις (4) β) Κλάδος ΔΕ Τεχνικός, ειδικότητας οδηγού οχημάτων, θέσεις δύο (2). Δ. Κατηγορία ΥΕ α) Κλάδος ΥΕ Επιμελητών θέσεις δύο (2) β) Κλάδος ΥΕ Φυλάκων - Νυκτοφυλάκων θέσεις δύο (2). γ) Κλάδος ΥΕ Προσωπικού Καθαριότητας θέσεις τέσσερις (4). 15. Το προσωπικό των νοσοκομείων των Πε.ΣΎ., εκτός από το ιατρικό προσωπικό, για τα θέματα της υπηρεσιακής του κατάστασης, με εξαίρεση την περίπτωση της παραγράφου 7 του άρθρου 6 του παρόντος, υπάγεται στα Υπηρεσιακά Συμβούλια του νοσοκομείου, ήτα κοινά Υπηρεσιακά Συμβούλια, που συνιστώνται κατά τις διατάξεις του άρθρου 159 του ν. 2683/1999. Στα Υπηρεσιακά αυτά Συμβούλια υπάγονται και οι ειδικευόμενοι ιατροί, για τα θέματα της υπηρεσιακής τους κατάστασης. Για την εκδίκαση των πειθαρχικών παραπτωμάτων των υπαλλήλωντης Κεντρικής Υπηρεσίας και των αποκεντρωμένων μονάδων των Πε.Σ.Υ., πλην του ιατρικού προσωπικού, συνιστάται, με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, στην έδρα κάθε Πε.Σ.Υ., ένα Πρωτοβάθμιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο, στο οποίο, με την επιφύλαξη της διάταξης του άρθρου 158 παρ.1 περ. ατού ν. 2683/1999, υπάγονται όλοι οι μόνιμοι ή συνδεόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου υπάλληλοι της κεντρικής υπηρεσίας του Πε.Σ.Υ. και των αποκεντρωμένων μονάδων του, πλην του ιατρικού προσωπικού. Το πειθαρχικό αυτό συμβούλιο είναι αρμόδιο και για τα παραπτώματα των ειδικευόμενων ιατρών.

214 ΦΕΚ37 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1087 Οι υπάλληλοι της κεντρικής υπηρεσίας των Πε.Σ.Υ. και των Κέντρων Υγείας υπάγονται στο παραπάνω υπηρεσιακό συμβούλιο και γιατα θέματα της υπηρεσιακής τους κατάστασης. Τα παραπάνω Υπηρεσιακά Συμβούλια είναι πενταμελή και αποτελούνται από: α) Τρεις (3) μόνιμους υπαλλήλους με βαθμό Διευθυντή, από αυτούς που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, από τους οποίους ο ένας ορίζεται ως Πρόεδρος. Με την απόφαση συγκρότησης ορίζεται ως αναπληρωτής του Προέδρου ένα από τα τακτικά μέλη του Συμβουλίου. β) Δύο (2) αιρετούς εκπροσώπους των μονίμων υπαλλήλων, κατηγορίας τουλάχιστον ΔΕ με απολυτήριο Λυκείου και με βαθμό τουλάχιστον Α' ή, αντίστοιχα, δύο (2) αιρετούς εκπροσώπους των υπαλλήλων με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι ειδικευόμενοι ιατροί, κατηγορίας τουλάχιστον ΔΕ με απολυτήριο Λυκείου και με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία. Ο τρόπος, η διαδικασία και οι λοιπές προϋποθέσεις για την ανάδειξη των αιρετών εκπροσώπων των υπαλλήλων καθορίζονται με την κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 160 του ν. 2683/1999. Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής εφαρμόζονται οι διατάξεις των υπ. αριθ. Α.Π ΔΙΚΠΡ / Φ80 / 30 / 8703 / (ΦΕΚ 684 Β'/ ) και ΔΙΚΠ Ρ / Φ80 / 54 /11988 / (ΦΕΚ 876 Β ) υπουργικών αποφάσεων Τρόπος, διαδικασία και προϋποθέσεις εκλογής των εκπροσώπων των υπαλλήλων στα υπηρεσιακά συμβούλια του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου". Τα μέλη των Υπηρεσιακών Συμβουλίων ορίζονται αντίστοιχα με ισάριθμους αναπληρωτές. Σε περίπτωση μη ορισμού αιρετών εκπροσώπωντο Υπηρεσιακό Συμβούλιο λειτουργεί νόμιμα με τα υπόλοιπα μέλη του. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 158 έως 164 του ν. 2683/1999, όπως αντικαταστάθηκαν και συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2839/2000 (ΦΕΚ 196 Α') "Ρυθμίσεις θεμάτων Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και άλλες διατάξεις". Άρθρο 4 Πόροι 1. Πόροι του Πε.Σ.Υ. είναι: α) Επιχορηγήσεις από τον Τακτικό Κρατικό Προϋπολογισμό. β) Επιχορηγήσεις από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων. γ) Ποσοστό 1 % επί του συνολικού προϋπολογισμού των Νοσοκομειακών Μονάδων του Πε.Σ.Υ. δ) Δωρεές, κληροδοτήματα και άλλες παροχές τρίτων. ε) Έσοδα από την εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων. στ) Κάθε άλλο έσοδο που προκύπτει από τη δραστηριότητάτου. ζ) Έσοδα από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων Ελληνικών ή Διεθνών Οργανισμών ή μη κερδοσκοπικών Οργανισμών ή από άλλες ερευνητικές δραστηριότητες. 2. Τα Πε.Σ.Υ. και οι αποκεντρωμένες μονάδες τους έχουν όλα τα δικονομικά και ουσιαστικά προνόμια τα οποία απολαμβάνει το Δημόσιο. 3. Για τα Πε.Σ.Υ. και τις αποκεντρωμένες μονάδες τους εξακολουθούν να ισχύουν οι φορολογικές απαλλαγές που υφίστανται για τα νοσοκομεία, κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος του νόμου αυτού. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ Άρθρο 5 Ίδρυση νοσοκομείων - Διοίκηση 1. Τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ιδρύονται με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών, Υγείας και Πρόνοιας, ως αποκεντρωμένες και ανεξάρτητες υπηρεσιακές μονάδες των Πε.Σ.Υ. με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Έχουν δικό τους πρωτόκολλο, αρχείο και σφραγίδα, υπόκεινται δε στην εποπτεία του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Η εποπτεία αναφέρεται στον τρόπο παροχής των υπηρεσιών υγείας, στον τρόπο άσκησης του ιατρικού, νοσηλευτικού, επιστημονικού και εκπαιδευτικού έργου και γενικά στον τρόπο λειτουργίας των νοσοκομείων, καθώς και στον έλεγχο του τρόπου διοίκησης και της οικονομικής τους διαχείρισης, εφαρμοζομένων των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 1397/1983 (ΦΕΚ 143 Α"), που επαναφέρθηκαν σε ισχύ με τη διάταξη του άρθρου 14 του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 165 Α"). Με όμοια, ως άνω, προεδρικά διατάγματα τα νοσοκομεία μπορεί να συγχωνεύονται, να καταργούνται, ολικά ή μερικά, να μετατρέπονται σε γηριατρικά νοσοκομεία, σε νοσοκομεία αποκατάστασης, σε νοσοκομεία χρόνιων παθήσεων, σε Ειδικά Κέντρα ή Κέντρα Υγείας και να ρυθμίζονται όλα τα προκύπτοντα ζητήματα σχετικά με την τακτοποίηση του προσωπικού. Δεν απαιτείται η έκδοση νέου ιδρυτικού διατάγματος για τα υφιστάμενα νοσοκομεία, που υπάγονται στα Πε.Σ.Υ, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού και τα οποία μετατρέπονται σε ανεξάρτητες και αποκεντρωμένες μονάδες των Πε.Σ.Υ. από τη δημοσίευση του νόμου αυτού. 2. α) Τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Τα Γενικά και τα Ειδικά. Η διάκριση σε Νομαρχιακά και Περιφερειακά καταργείται. Γενικά νοσοκομεία είναι όσα διαθέτουν τμήματα κύριας νοσηλείας σε περισσότερες από μια θεραπευτικές κατηγορίες. Ειδικά είναι όσα διαθέτουν τμήματα κύριας νοσηλείας σε μια θεραπευτική κατηγορία. Η κατάταξη των νοσοκομείων σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες γίνεται με τον οργανισμό τους. β. Τα νοσοκομεία κάθε Πε.Σ.Υ. συνδέονται μεταξύ τους λειτουργικά, νοσηλευτικά, επιστημονικά και εκπαιδευτικά, κάτω από το συντονισμό της Κεντρικής Υπηρεσίαςτου οικείου Πε.Σ.Υ. Ειδικότερα, με αποφάσεις του Δ.Σ. του οικείου Πε.Σ,Υ., μπορεί να μετακινούνται ιατροί, οδοντίατροι και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας για κάλυψη εφημεριών και έκτακτων αναγκών για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από ένα (1) μήνα, μέσα στο ίδιο έτος. Με όμοιες αποφάσεις μπορεί να καθορίζονται οι διαδικασίες για τη διενέργεια κοινών διαγωνισμών για την προμήθεια πάσης φύσεως εξοπλισμού και υλικού, καθώς και για την κατάρτιση κοινών εκπαιδευ

215 1088 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) τικών προγραμμάτων και προγραμμάτων κοινής λειτουργίας τμημάτων, εργαστηρίων και μονάδων δύο ή περισσότερων νοσοκομείων ή Κέντρων Υγείας. Η πιο πάνω διασύνδεση παρέχει τη δυνατότητα σε νοσοκομεία, που έχουν συγκεκριμένες εκπαιδευτικές ανάγκες, να συνάπτουν ιδιαίτερες συμφωνίες με άλλα νοσοκομεία που διαθέτουν εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, εγκρινόμενες απότοδ.σ.του Πε.Σ.Υ., γιατηνπροσωρινή, μέχρι τρεις (3) μήνες, υποδοχή εκπαιδευτών ιατρών, οι οποίοι λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή, το ύψος της οποίας καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Η σχετική δαπάνη βαρύνει τις πιστώσεις των λειτουργικών εξόδων του προϋπολογισμού του νοσοκομείου υποδοχής. Η πιο πάνω διασύνδεση μπορεί να γίνεται και μεταξύ νοσοκομείων δύο ή περισσότερων Πε.Σ.Υ. Με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μπορεί να εξειδικεύονται και να συμπληρώνονται οι προϋποθέσεις και να ρυθμίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για τη λειτουργική διασύνδεση των νοσοκομείων. 3. Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. που έχουν Πανεπιστημιακά Τμήματα ή ιατρικά τμήματα με ερευνητικές, εκπαιδευτικές και μετεκπαιδευτικές δραστηριότητες, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ονομάζονται "Ακαδημαϊκά Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ.'1. Διατηρούντην ονομασία τους, ως Πανεπιστημιακά", τα Γενικά Νοσοκομεία Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Ηρακλείου, Λάρισας, Πατρών και Χαϊδαρίου Αττικής. 4. Όργανα διοίκησης νοσοκομείου του Ε.Σ.Υ. είναι: α) Το Συμβούλιο Διοίκησης β) Ο Διοικητής. 5. Α. Το Συμβούλιο Διοίκησης (Σ.Δ.) συγκροτείται από: α) το Διοικητή του νοσοκομείου, ως Πρόεδρο, β) το Διευθυντή της Διοικητικής Υπηρεσίας, αναπληρούμενο από τον Προϊστάμενο της Υποδιεύθυνσης Οικονομικού, γ) το Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας, αναπληρούμενο από τον αρχαιότερο Διευθυντή τομέα της Ιατρικής Υπηρεσίας, δ) το Διευθυντή της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, αναπληρούμενο από τον αρχαιότερο τομεάρχη της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, ε) τον Πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου του νοσοκομείου, αναπληρούμενο από τον Αντιπρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου. Στα νοσοκομεία, με δυναμικότητα πάνω από 400 κλίνες, μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης είναι και ο Αναπληρωτής Διοικητής. Ο Πρόεδροςτου Σ.Δ. μπορεί, κατά την κρίση του, να καλεί στις συνεδριάσεις εκπροσώπους των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων, καθώς και κάθε υπηρεσιακό παράγοντα ή εκπρόσωπο οποιουδήποτε επιστημονικού ή τοπικού φορέα. Η λειτουργίατου Σ.Δ. διέπεται απότις διατάξειςτων άρθρων 13,14 και 15 του ν. 2690/1999, που αφορούν τη λειτουργία των Συλλογικών Οργάνωντης Διοίκησης. Β. Το Σ.Δ. ασκεί, ιδίως, τις εξής αρμοδιότητες: α) Ασκεί όλες τις αρμοδιότητες, που του εκχωρούνται με απόφαση του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. β) Ασκεί όλες τις γνωμοδοτικές αρμοδιότητες που είχαν, δυνάμει γενικών ή ειδικών διατάξεων, τα καταργούμενα Δ.Σ. των νοσοκομείων, γ) Γνωμοδοτεί προς τον Πρόεδρο ή το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., κατά περίπτωση, για τη λήψη μέτρων που εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου και την ορθολογική και αποδοτική διαχείριση των οικονομικών πόρων και της περιουσίας του, ώστε να ανταποκρίνεται στην κοινωνική αποστολή του. δ) Γνωμοδοτεί για τον προϋπολογισμό του νοσοκομείου, καθώς και τον ισολογισμό και απολογισμό της οικονομικής χρήσης κάθε έτους. ε) Γνωμοδοτεί για τις τροποποιήσεις του προϋπολογισμού, ανεξαρτήτως ποσού. Οι τροποποιήσεις αυτές υποβάλλονται από το Διοικητή, για έγκριση, στον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ. στ) Προτείνει το σχεδίασμά και τα επί μέρους προγράμματα για την ανάπτυξη της υλικοτεχνικής υποδομής του νοσοκομείου και εγκρίνει το σχεδίασμά και την εκτέλεση έργων επέκτασης, διαρρύθμισης, επισκευών, βελτίωσης και αναβάθμισης της κτιριακής υποδομής και των χώρων του νοσοκομείου, ποσού: 1) από τριάντα εκατομμύρια ( ) μέχρι εβδομήντα εκατομμύρια ( ) δραχμές, για νοσοκομείο με ετήσιο προϋπολογισμό μεγαλύτερο από δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές, 2) από δέκα εκατομμύρια ( ) μέχρι τριάντα εκατομμύρια ( ) δραχμές, για νοσοκομείο με προϋπολογισμό μέχρι δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές. Τα παραπάνω ποσά μπορεί να αναπροσαρμόζονται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. ζ) Αποφασίζει, χωρίς την έγκριση της σκοπιμότητας από άλλο όργανο, για την προμήθεια, με τη νόμιμη διαδικασία, ιατροτεχνολογικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού, ποσού: 1) από τριάντα εκατομμύρια ( ) μέχρι εβδομήντα εκατομμύρια ( ) δραχμές, για νοσοκομείο με ετήσιο προϋπολογισμό μεγαλύτερο από δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές, 2) από δέκα εκατομμύρια ( ) μέχρι τριάντα εκατομμύρια ( ) δραχμές, για νοσοκομείο με ετήσιο προϋπολογισμό μέχρι δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές. η) Προτείνει την αναμόρφωση, συμπλήρωση και τροποποίηση του οργανισμού του νοσοκομείου, καθώς και τη σύσταση θέσεων προσωπικού. θ) Αποφασίζει για την αποδοχή δωρεών και κληροδοτημάτων υπέρ του νοσοκομείου, καθώς και για την αξιοποίησή τους, εκτός εάν πρόκειται για θέματα αποδοχής εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας ή της δαπάνης ανάπτυξης νέων τμημάτων, για τα οποία αποφασίζει το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. ι) Αποφασίζει για τη διάθεση, σε άλλα νοσοκομεία ή Κέντρα Υγείας, του μη χρησιμοποιούμενου υλικού του νοσοκομείου, για το χαρακτηρισμό παλαιού υλικού ως άχρηστου, καθώς και για την καταστροφή ή την εκποίηση του υλικού αυτού. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζεται η διαδικασία και ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την καταστροφή ή την εκποίηση του άχρηστου υλικού. 6. Α. Σε κάθε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ. συνιστάται μία (1) οργανική θέση Διοικητή, με πενταετή θητεία, με βαθμό 1 ο της κατηγορίας ΕΘ. Η προκήρυξη για την πλήρωση των θέσεων των Διοικητώντων νοσοκομείων γίνεται χωριστά για κάθε Πε.Σ.Υ. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ορίζονται τα δικαιολογητικά, η προθεσμία, ο τύπος καθώς και κάθε σχετική λεπτομέρεια για την υποβολή της αίτησης.

216 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1089 Η προκήρυξη δημοσιεύεται σε δύο (2) ημερήσιες αθηναϊκές εφημερίδες και τουλάχιστον σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα της περιφέρειας του κάθε Πε.Σ.Υ. Κάθε υποψήφιος μπορεί να υποβάλει αίτηση σε περισσότερα του ενός Πε.Σ.Υ. Ο Διοικητής διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 3 του παρόντος, για την επιλογή των Αναπληρωτών Γενικών Διευθυντών του Πε.Σ.Υ. Τα προσόντα που πρέπει να διαθέτουν οι υποψήφιοι είναι: Πτυχίο Α.Ε.Ι, ιδιαίτερη ικανότητα στην άσκηση διευθυντικών καθηκόντων σε υπηρεσίες ή οργανισμούς του Δημοσίου ή επιχειρήσεις του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα της ημεδαπής ή αλλοδαπής, συνεκτιμωμένων και των μεταπτυχιακών σπουδών και επιστημονικής εξειδίκευσης σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, οργάνωσης διοίκησης και λειτουργίας νοσοκομείωνή επιχειρήσεων, οικονομικών της υγείας ή κοινωνικής διοίκησης, καθώς και της ανάλογης εμπειρίας. Σε νοσοκομεία με δυναμικότητα μέχρι 200 κλίνες μπορεί να διορίζεται ως Διοικητής και πτυχιούχος Τ.Ε.Ι., που διαθέτει τα προσόντα του προηγούμενου εδαφίου. Β. Ο Διοικητής, πριν από την ορκωμοσία και ανάληψη υπηρεσίας, υπογράφει με το οικείο Πε.Σ.Υ. "συμβόλαιο αποδοτικότητας", στο οποίο καταχωρούνται οι ειδικότερες υποχρεώσεις που αναλαμβάνει ο διοικητής για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Η μη επίτευξη των στόχων αυτών συνεπάγεται τη λήξη της θητείας του και την απόλυσή του, με απόφασητου Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από κρίση της Επιτροπής Αξιολόγησης και Επιλογής Ανώτερων Στελεχών Υπηρεσιών Υγείας, που ειδικά για την περίπτωση αυτή ορίζεται ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο. Γ. Ο Διοικητής είναι πλήρους και αποκλεισπκής απασχόλησης και διορίζεται με πενταετή θητεία, που μπορεί να ανανεώνεται. Η ανανέωση της θητείας γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, ύστερα από γνώμη του Δ. Σ. του αρμόδιου Πε.Σ.Υ. Για την ανανέωση λαμβάνεται υπόψη η εκπλήρωση των όρωντου συμβολαίου αποδοτικότητας, καθώς και η όλη επίδοση κατά το διάστημα της θητείας του, ο τρόπος άσκησης των καθηκόντων του, η ικανότητα αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού του νοσοκομείου, η προθυμία και το πνεύμα συνεργασίας, η εν γένει συμπεριφορά προς τους πολίτες και η αποτελεσματικότητα των ενεργειών του για τη διαρκή βελτίωση των συνθηκών λειτουργίαςτου νοσοκομείου και ιδιαίτερα για την αποδοτική διαχείριση των διατιθέμενων πόρων για την ανάπτυξη και λειτουργία του νοσοκομείου. 7. Α. Ο Διοικητής έχει τη γενική και ειδική ευθύνη διοίκησης και λειτουργίαςτου νοσοκομείου και προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του. Ειδικότερα, ο Διοικητής έχει, ιδίως, τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α) Προεδρεύει στο Συμβούλιο Διοίκησης. β) Λαμβάνει όλες τις αναγκαίες αποφάσεις για την εκπλήρωση των σκοπών και στόχων του νοσοκομείου μέσα στα πλαίσια της γενικής πολιτικής και του προγραμματισμού. γ) Συντάσσει και υποβάλλει στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης του νοσοκομείου. δ) Προΐσταται όλων των υπηρεσιών του νοσοκομείου, ασκεί ιεραρχικό και πειθαρχικό έλεγχο και μπορεί να αναθέτει τη διενέργεια ένορκης διοικητικής εξέτασης σε οποιονδήποτε υπάλληλο του νοσοκομείου ή, μετά από σύμφωνη γνώμη του Προέδρου του Πε.Σ.Υ., σε οποιονδήποτε υπάλληλο όλων των μονάδων του Πε.ΣΎ. ε) Έχει την ευθύνη της οργάνωσης, συντονισμού και ελέγχου των υπηρεσιών του νοσοκομείου, ώστε να ανταποκρίνονται στην αποστολή τους και αναπτύσσει συνεργασία με τις κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες του ΠΕ.ΣΎ. στ) Εξασφαλίζει την ορθολογική διαχείριση των πόρων και της περιουσίας του νοσοκομείου. ζ) Μεριμνά για την κατάρτιση και υποβολή στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. του προϋπολογισμού του νοσοκομείου, στον οποίο πρέπει να προβλέπονται τα κονδύλια κατά διοικητικό τομέα, τμήμα και εργαστήριο. η) Είναι αρμόδιος για την αναμόρφωση και τροποποίηση του προϋπολογισμού, μέχρι ποσού πέντε εκατομμυρίων ( ) δραχμών για νοσοκομεία με δυναμικότητα μέχρι 200 κλίνες, δέκα εκατομμυρίων ( ) δραχμών για νοσοκομεία με δυναμικότητα μέχρι 400 κλίνες και δεκαπέντε εκατομμυρίων ( ) δραχμών για νοσοκομεία με δυναμικότητα πάνω από 400 κλίνες. Οι αποφάσεις αυτές γνωστοποιούνται στον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ. θ) Εισηγείταιτις αναμορφώσεις και τροποποιήσεις του προϋπολογισμού προς τον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ. ή το Δ.Σ. του Πε.ΣΎ. για ποσά, αντίστοιχα, μέχρι το 50% ή άνω του 50% των μεταφερόμενων πιστώσεων. ι) Μεριμνά για την κατάρτιση και υποβολή στο Δ.Σ. του Πε.ΣΎ. του προγράμματος προμηθειών του νοσοκομείου. ια) Αποφασίζει για τη σύσταση και συγκρότηση πάσης φύσεως επιτροπών εργασίας ή ομάδων εκτέλεσης συγκεκριμένου έργου. ιβ) Καθορίζει τα κριτήρια διάθεσης των κλινών στις θέσεις Β και Α και ελέγχει την τήρησή τους. ιγ) Ελέγχει την τήρηση της λίστας αναμονής ασθενών για προγραμματισμένες χειρουργικές επεμβάσεις ή εξειδικευμένες διαγνωστικές εξετάσεις. ιδ) Εγκρίνει τα προγράμματα υπερωριακής απασχόλησηςτου ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού και λοιπού προσωπικού, μετά από εισήγηση των Διευθυντών της Ιατρικής, Νοσηλευτικής ή Διοικητικής Υπηρεσίας αντίστοιχα. ιε) Αποφασίζει, χωρίς την έγκριση της σκοπιμότητας από άλλο όργανο, για την εκτέλεση, με τη νόμιμη διαδικασία, έργων βελτίωσης της κτιριακής υποδομής και των χώρωντου νοσοκομείου, καθώς και για την προμήθεια, ιατροτεχνολογικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού ποσού μέχρι τριάντα εκατομμύρια ( ) δραχμές, εάν πρόκειται για νοσοκομείο με ετήσιο προϋπολογισμό πάνω από δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές και ποσού μέχρι δέκα εκατομμύρια ( ) δραχμές, εάν πρόκειται για νοσοκομείο με ετήσιο προϋπολογισμό μέχρι δέκα δισεκατομμύρια ( ) δραχμές. ιστ) Αποφασίζει για τις μετακινήσεις του προσωπικού του νοσοκομείου ανάμεσα στα διάφορα τμήματα αυτού. ιζ) Αποφασίζει για την πρόσληψη Συμβούλων Οργάνωσης. ιη) Συγκροτεί το Επιστημονικό Συμβούλιο του νοσοκομείου. ιθ) Καταρτίζει την ετήσια έκθεση πεπραγμένων του έργου και των δραστηριοτήτων του νοσοκομείου.

217 1090 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) κ) Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που είναι αναγκαία για την αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία του νοσοκομείου. 8. Σε νοσοκομεία 400 κλινών και άνω προστίθεται στον Οργανισμό τους μία (1) θέση Αναπληρωτή Διοικητή, με πενταετή θητεία, με βαθμό 2ο της κατηγορίας ΕΘ. Τα προσόντα για το διορισμό στη θέση αυτή είναι ίδια με αυτά που ορίζονται για το Διοικητή του νοσοκομείου στο εδάφιο Α'της παραγράφου 6 του άρθρου αυτού. Ο Αναπληρωτής Διοικητής αξιολογείται, επιλέγεται και διορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παραπάνω εδαφίου Α' της παραγράφου 6 του άρθρου αυτού. Οι διατάξεις του εδαφίου Γ της παραγράφου 6 του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και για τον Αναπληρωτή Διοικητή. Σε περίπτωση κωλύματος, απουσίας ή έλλειψης, το Διοικητή αναπληρώνει, σε όλες τις αρμοδιότητές του, ο Αναπληρωτής Διοικητής και ελλείποντος αυτού, κατά σειρά, ο Διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας, ο Διευθυντής της Διοικητικής Υπηρεσίας ή έμπειρος και ικανός υπάλληλος του ίδιου ή άλλου νοσοκομείου πτυχιούχος Α.Ε.Ι., ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Δ.Στου οικείου Πε.Σ.Υ. Ο Αναπληρωτής Διοικητής ασκεί τα καθήκοντα που του ανατίθενται με απόφαση του Διοικητή. 9. Σε θέση Διοικητή ή Αναπληρωτή Διοικητή των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. επιτρέπεται να είναι υποψήφιοι και να διορίζονται και δημόσιοι λειτουργοί ή υπάλληλοι δημοσίων υπηρεσιών και Ν.Π.Δ.Δ. ή στελέχη οργανισμών ή τραπεζών ή άλλων φορέων του δημόσιου τομέα, καθώς και μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. και Ε.Π. των Τ.Ε.Ι., εφαρμοζομένων των διατάξεων του άρθρου 32 παρ. 18 του ν. 2190/1994, της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 2194/1994 και του άρθρου 4 του ν. 2198/1994, όπως κάθε φορά ισχύουν, καθώς και των διστάξεωντου άρθρου 14 του ν. 2530/1997 (ΦΕΚ 218 Α') και των άρθρων 5 παρ. 11 β και 14 του ν. 2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α"), προκειμένου περί μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. ή Ε.Π. των Τ.Ε.Ι. μερικής απασχόλησης. Προϋπόθεση για να κριθούν οι ανωτέρω λειτουργοί και υπάλληλοι αποτελεί η έγκριση του φορέα στον οποίο υπηρετούν, η οποία θεωρείται ότι συντρέχει, εάν ο φορέας δεν απαντήσει αρνητικά εντός δέκα (10) ημερών από την πρωτοκόλληση του εγγράφου ερωτήματος της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. Μετά τη λήξη ή τη διακοπή της θητείας τους, οι λειτουργοί και υπάλληλοι του προηγούμενου εδαφίου επανέρχονται στην προτέρα θέση τους και ο αντίστοιχος χρόνος της θητείας τους θεωρείται ως πραγματική υπηρεσία σε θέση προϊσταμένου τμήματος ή διεύθυνσης, προκειμένου να κριθούν για προαγωγή, αντίστοιχα, στο βαθμό του Διευθυντή ή του Γ ενικού Διευθυντή, κατά τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 82 του ν. 2683/1999. Η μισθοδοσία των ανωτέρω βαρύνει τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του νοσοκομείου, ανεξάρτητα από την επιλογή των αποδοχών της παρ. 10 του παρόντος ή αυτών της οργανικής τους θέσης. Υπάλληλοι νοσοκομείων δεν επιτρέπεται να επιλεγούν και να διορισθούν ως διοικητές ή αναπληρωτές διοικητές στο νοσοκομείο, στο οποίο ανήκουν οργανικά. 10. Οι πάσης φύσεως μηνιαίες αποδοχές και επιδόματα του Διοικητή και του Αναπληρωτή Διοικητή των νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ. ορίζονται, χωρίς περιορισμό ως προς το ύψος τους, από άλλες γενικές ή ειδικές διατάξεις, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Με την ίδια απόφαση παρέχονται επιδόματα εορτών και άδειας, καθώς και αποζημίωση για έξοδα κίνησης και έξοδα παράστασης. 11. Α. Σε κάθε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ. συνιστάται Επιστημονικό Συμβούλιο, που συγκροτείται από: α) Τρεις (3) ιατρούς, Διευθυντές τμημάτων ή κλινικών, προκειμένου περί μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι, που εκλέγονται από όλους τους Διευθυντές ιατρούς του νοσοκομείου. β) Έναν (1) ιατρό Αναπληρωτή Διευθυντή, που εκλέγεται από όλους τους Αναπληρωτές Διευθυντές του νοσοκομείου. γ) Έναν (1) ιατρό με βαθμό Επιμελητή Α', που εκλέγεται από όλους τους Επιμελητές Α'του νοσοκομείου. δ) Έναν (1) ιατρό με βαθμό Επιμελητή Β', που εκλέγεται από όλους τους Επιμελητές Β'του νοσοκομείου. ε) Έναν (1) επιστήμονα της Ιατρικής Υπηρεσίας, μη ιατρό, που εκλέγεται από όλους τους επιστήμονες μη ιατρούς που υπάγονται στην Ιατρική Υπηρεσία. στ) Έναν (1) νοσηλευτή κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ, με βαθμό τουλάχιστον Α', που εκλέγεται από όλους τους νοσηλευτές ΠΕ ή ΤΕ με βαθμό τουλάχιστον Α'. Στα νοσοκομεία των Πε.ΣΎ., που είναι εγκατεστημένες και πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, προστίθεται ένα επιπλέον μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου, το οποίο είναι πανεπιστημιακός ιατρός, που εκλέγεται από όλους τους πανεπιστημιακούς ιατρούς που εργάζονται στις παραπάνω κλινικές, χωρίς να αποκλείεται η εκλογή και άλλου πανεπιστημιακού ιατρού ως μέλουςτου Επιστημονικού Συμβουλίου των περιπτώσεων α' και γ'. Στο Επιστημονικό Συμβούλιο μετέχει, χωρίς δικαίωμα ψήφου, αιρετός εκπρόσωπος των ειδικευόμενων ιατρών. Όλα τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου εκλέγονται με τον αναπληρωτή τους. Αν οποιοδήποτε μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου χάσει την ιδιότητα με την οποία έχει εκλεγεί, αντικαθίσταται με την αρχική διαδικασία. Τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο μεταξύ των Διευθυντών ιατρών. Η θητεία του Επιστημονικού Συμβουλίου είναι τριετής και η συγκρότησή του γίνεται με απόφαση του Διοικητή του νοσοκομείου. Β. Αρμοδιότητες του Επιστημονικού Συμβουλίου είναι: α) Εισηγείται στο Συμβούλιο Διοίκησης για κάθε επιστημονικό θέμα λειτουργίας του νοσοκομείου. β) Εισηγείται τη συγκρότηση επιτροπών και ομάδων εργασίας για συγκεκριμένα επιστημονικά θέματα του νοσοκομείου. γ) Εισηγείται για επιστημονικά θέματα στο Επιστημονικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. δ) Γνωμοδοτεί προς το Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας για τις εκπαιδευτικές άδειες του επιστημονικού προσωπικού. ε) Συντονίζει και παρακολουθεί τα εκπαιδευτικά και μετεκπαιδευτικά προγράμματα του επιστημονικού προσωπικού του νοσοκομείου και μεριμνά για τη διοργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων. στ) Γνωμοδοτεί σε επιστημονικά ερωτήματα του Διοικητή ή του Διευθυντή ιατρικής υπηρεσίας. ζ) Γνωμοδοτεί προς το Διευθυντή της ιατρικής υπηρεσίας για το πρόγραμμα εφημεριώντων ιατρών και του λοιπού προσωπικού της Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου.

218 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1091 η) Έχει τις αρμοδιότητες Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας. Άρθρο 6 Οργάνωση νοσοκομείων 1. Όλα τα νοσοκομείατων Πε.Σ.Υ. οργανώνονται και λειτουργούν σύμφωνα με τον οργανισμό τους. Η έκδοση ή τροποποίηση των οργανισμών γίνεται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, μετά από εισήγηση του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται το νοσοκομείο. Οι παραπάνω κοινές υπουργικές αποφάσεις ακολουθούν υποχρεωτικά τα πλαίσια οργάνωσης που ορίζονται στο νόμο αυτόν, όπως συμπληρώνονται με το ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης των νοσοκομείων του άρθρου 4 του ν. 1397/1983, όπως κάθε φορά ισχύει. Οι οριστικοί οργανισμοί των νοσοκομείων των Πε.Σ.Υ. θα εκδοθούν μετά την έγκριση, από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, του Υγειονομικού Χάρτη κάθε Περιφέρειας. Μέχρι τότε οι υφιστάμενοι οργανισμοί παραμένουν σε ισχύ και μπορεί να τροποποιούνται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. 2. Με τον οργανισμό του νοσοκομείου ορίζονται, ιδίως, η επωνυμία του, ο συνολικός αριθμός κλινών και η κατανομή τους στους τομείς, οι τομείς και τα τμήματα της Ιατρικής Υπηρεσίας, τα εργαστήρια, η διάρθρωση της Νοσηλευτικής, Διοικητικής - Οικονομικής και Τεχνικής - Ξενοδοχειακής Υπηρεσίας, καθώς και οι αρμοδιότητές τους, οι κλάδοι προσωπικού, οι κατά κλάδο και κατηγορία θέσεις και η διαβάθμισή τους, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που ισχύουν για τις θέσεις του ιατρικού προσωπικού, ο αριθμός και οι ειδικότητες του με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου προσωπικού, η οργάνωση νοσοκομειακού φαρμακείου. Στον οργανισμό μπορεί να προβλέπονται, από ξενοδοχειακής άποψης και μόνο, θέσεις Β' και Α' κατηγορίας, με ειδικό υψηλότερο νοσήλιο. Οι θέσεις αυτές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 20% της δυναμικότητας σε κλίνες του νοσοκομείου. Η διάθεση των κλινών των θέσεων Β' και Α' γίνεται μόνο με την προϋπόθεση ότι δεν είναι απαραίτητες για τη νοσηλεία ιδιαιτέρως βαρέων περιστατικών, από το Διοικητή του νοσοκομείου, με κριτήρια τη βαρύτητα των περιστατικών και τη σειρά προτεραιότητας. Ο Διοικητής μπορεί να εκχωρήσει αυτή την αρμοδιότητα στο Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας. 3. Σε κάθε νοσοκομείο, που διαθέτει πάνω από 400 κλίνες, συνιστώνται δύο (2) οργανικές θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού, Συμβούλων Οργάνωσης, με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, η οποία μπορεί να καταγγέλλεται ελεύθερα σε περίπτωση αποχώρησης του Διοικητή, για οποιονδήποτε λόγο. Σε κάθε νοσοκομείο που διαθέτει μέχρι 400 κλίνες συνιστάται μια (1) οργανική θέση του προηγούμενου εδαφίου. Προσόντα διορισμού για τις θέσεις του παραπάνω ειδικού επιστημονικού προσωπικού ορίζονται τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 26 του π. δ. 194/1988 (ΦΕΚ84Α'), σε συνδυασμό μετιςδιατάξειςτου άρθρου 25 παρ. 2 του ν. 1943/ Σε κάθε νοσοκομείο συνιστάται υποχρεωτικά Ειδικό Γραφείο με τίτλο Τραφείο Υποδοχής Ασθενών, το οποίο στελεχώνεται με κατάλληλο προσωπικό, για την υποδοχή και την καθοδήγηση των προσερχόμενων ασθενών και των συνοδών τους και την πληροφόρησή τους για τους κανόνες λειτουργίας του νοσοκομείου. 5. Με τον οργανισμό κάθε νοσοκομείου με δυναμικότητα πάνω από 200 κλίνες συνιστάται υποχρεωτικά αυτοτελές Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (Τ.Ε.Π.), με ειδική στελέχωση και εξοπλισμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας ρυθμίζονται η οργάνωση και ο τρόπος λειτουργίας και στελέχωσης των Τ.Ε.Π. με εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό, ο διορισμός, ως Προϊσταμένου αυτού, ιατρού Διευθυντή ή Αναπληρωτή Διευθυντή του Ε.Σ.Υ., ο τρόπος συνεργασίας αυτού με το Ε.Κ.Α.Β. και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για την εφαρμογή των πιο πάνω διατάξεων. 6. Κάθε νοσοκομείο απαρτίζεται από τις υπηρεσίες: α) Ιατρική, β) Νοσηλευτική, γ) Διοικητική - Οικονομική και δ) Τεχνική - Ξενοδοχειακή, εφόσον το επιτρέπει η οργανική του δύναμη. Στην Ιατρική Υπηρεσία του νοσοκομείου υπάγονται οι ιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, φυσικοί νοσοκομείων - ακτινοφυσικοί, χημικοί, κλινικοί χημικοί, βιοχημικοί, βιολόγοι, ψυχολόγοι, διαιτολόγοι, τεχνολόγοι τροφίμων, τεχνολόγοι ακτινολόγοι και οι λοιποί επιστήμονες των κλάδων υγείας, καθώς και τα τμήματα παράίατρικού προσωπικού και κοινωνικής εργασίας. Στον οργανισμό κάθε νοσοκομείου προβλέπεται αυτοτελές τμήμα Οργάνωσης και Πληροφορικής, που υπάγεται απευθείας στο Διοικητή του νοσοκομείου. Σε νοσοκομεία με δυναμικότητα μεγαλύτερη των 400 κλινών μπορεί να συνιστάται Διεύθυνση Πληροφορικής και να προβλέπονται αυτοτελή τμήματα Ελέγχου Ποιότητας, Έρευνας και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης, που υπάγονται απευθείας στο Διοικητή του νοσοκομείου, καθώς και το τμήμα Προμηθειών. 7. Ο Διευθυντής της Διοικητικής και της Τεχνικής Υπηρεσίας, καθώς και ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Πληροφορικής των νοσοκομείων προέρχεται από τους υπαλλήλους όλωντων μονάδωντου οικείου Πε.Σ.Υ., που ανήκουν στους κλάδους των οποίων οι υπάλληλοι μπορούν να προΐστανται, κατά τον οργανισμό του νοσοκομείου, στη Διοικητική ή την Τεχνική Υπηρεσία ή τη Διεύθυνση Πληροφορικής και έχουν τα νόμιμα προσόντα για προαγωγή στο βαθμό του Διευθυντή. Για την εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 82 του ν. 2683/1999, το Υπηρεσιακό Συμβούλιο της παραγράφου 15 του άρθρου 3 αυτού του νόμου, με βάση τις καταστάσεις όλων των μονάδων του Πε.Σ.Υ., που συντάσσονται κατά τις διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 2683/1999, καταρτίζει ενιαίο πίνακα προακτέων στο βαθμό του Διευθυντή. Οι υπάλληλοι που περιλαμβάνονται στον ενιαίο πίνακα προακτέων στο βαθμό του Διευθυντή προάγονται, κατάτη σειρά της εγγραφής τους, στο βαθμό του Διευθυντή και τοποθετούνται σε κενή ή κενούμενη θέση Διευθυντή της Διοικητικής ή της Τεχνικής Υπηρεσίας ή της Διεύθυνσης Πληροφορικής σε οποιοδήποτε νοσοκομείο του οικείου Πε.Σ.Υ. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν είναι δυνατή, σύμφωνα με τους ενιαίους πίνακες προακτέων, η πλήρωση κενών θέσεων Διευθυντών της Διοικητικής ή Τεχνικής υπηρεσίας των νοσοκομείων του Πε.Σ.Υ., λόγω έλλειψης

219 1092 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) υπαλλήλων που έχουντατυπικά και ουσιασπκάπροσόντα για προαγωγή στο βαθμό του Διευθυντή, μπορεί να ανατίθενται τα καθήκοντα της θέσης Διευθυντή της Διοικητικής Υπηρεσίας ή της Τεχνικής Διεύθυνσης ή της Διεύθυνσης Πληροφορικής σε υπάλληλο οποιοσδήποτε μονάδας του Πε.Σ.Υ., του αμέσως κατώτερου βαθμού, με την προϋπόθεση ότι ανήκει σε κλάδο, οι υπάλληλοι του οποίου προβλέπεται, από τις οικείες οργανικές διατάξεις, ότι μπορεί να προΐστανται. Άρθρο 7 η) Επιλαμβάνεται όλων των θεμάτων δυσλειτουργίας της Ιατρικής Υπηρεσίας που προκύπτουν και δίνει τις απαραίτητες λύσεις με γνώμονα την ιατρική δεοντολογία και το συμφέρον του ασθενούς. ι) Ασκεί όλεςπς αρμοδιότητες που προκύπτουν από την ιεραρχική του θέση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ή όσες του αναθέτει ο Διοικητής του νοσοκομείου. 3. Κατά τη διάρκεια της τριετούς θητείας του, ο Διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας μπορεί να ορίζει ως αναπληρωτή, στα ιατρικά του καθήκοντα, έναν Αναπληρωτή Διευθυντή ή έναν Επιμελητή Α'. 4. Η Ιατρική Υπηρεσία διαρθρώνεται σε τμήματα και το Διάρθρωση Ιατρικής Υπηρεσίας μείς, ο καθένας από τους οποίους απαρτίζεται από τμήματα με συναφές επιστημονικό αντικείμενο. Οι βασικοί το 1. Στην Ιατρική Υπηρεσία προΐσταται ιατρός Διευθυντής, προϊστάμενος τμήματος, εργαστηρίου ή μονάδας. μείς είναι: Σε νοσοκομεία που είναι εγκατεστημένες και πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, ο Διευθυντής Ια α) Παθολογικός β) Χειρουργικός τρικής Υπηρεσίας μπορεί να είναι Καθηγητής ή Αναπληρωτής Καθηγητής, που έχει τη διεύθυνση κλινικής, εργα γ) Εργαστηριακός δ) Ψυχικής Υγείας. στηρίου ή μονάδας. Σε νοσοκομεία με δυναμικότητα πάνω από 400 κλίνες, Οι ενδιαφερόμενοι για τη θέση υποβάλλουν αίτηση και είναι δυνατόν να συνιστώνται περισσότεροι από ένας Παθολογικοί, Χειρουργικοί ή Εργαστηριακοί τομείς, καθώς πλήρες βιογραφικό σημείωμα μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση σχετικής και τομείς Παιδιατρικός, Απεικόνισης, Επείγουσας Ιατρικής, Εντατικής Ιατρικής, Κοινωνικής Ιατρικής ή άλλοι ειδι πρόσκλησης του Διοικητή του νοσοκομείου. Το Επιστημονικό Συμβούλιο του νοσοκομείου καταρτίζει πίνακα κοί τομείς. Σε κάθε νοσοκομείο λειτουργούντμήματα διααξιολόγησης των υποψηφίων με κριτήρια την επιστημονική επάρκεια, τις διοικητικές ικανότητες, την εκπαιδευτική 5. Κάθε τομέας έχει ορισμένο αριθμό κλινών, που εξυ τομεακά με ενιαία διεύθυνση. και ερευνητική δραστηριότητα, τη συμπεριφορά προς πηρετούν αδιακρίτως όλα τα τμήματά του. Η δύναμη κάθε τομέα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 200 κλίνες. τους ασθενείς, το κύρος τους μεταξύ των συναδέλφων και το πνεύμα συνεργασίας τους. Ο Διοικητής υποβάλλει Εφόσον η κτιριακή υποδομή επιτρέπει τη χωροταξική τον πίνακα, μαζί με εισήγησή του, στο Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. αυτοτέλεια των κλινών των τμημάτων εντός του νοσοκομείου, το Συμβούλιο Διοίκησης μεριμνά και αποφασίζει Το Δ.Σ. του Πε.Σ,Υ. ορίζει έναν από τους τρεις πρώτους στον πίνακα ως Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας, με τριετή για την αυτοτέλεια αυτήν, αφού λάβει υπόψη την εισήγηση του Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας, προκειμένου να θητεία, χωρίς να δεσμεύεται από τη σειρά εγγραφής. Εάν δεν υποβληθούν αιτήσεις μέσα στην αποκλειστική επιτευχθεί καλύτερη και σύμφωνη με τις σύγχρονες προδιαγραφές νοσηλεία και περίθαλψη των ασθενών. προθεσμία των δέκα (10) ημερών, ο διευθυντής της ιατρικής υπηρεσίας ορίζεται από το Δ.Σ. του ΠΕ.Σ.Υ., μετά από 6. Σε κάθε τομέα προΐσταται ο Διευθυντής του τομέα. εισήγηση του Διοικητή. Ως Διευθυντής τομέα ορίζεται ιατρός Διευθυντής, που 2.0 Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας έχει ως κύριο έργο προΐσταται τμήματος, εργαστηρίου ή μονάδας. Στα νοσοκομεία όπου είναι εγκατεστημένες πανεπιστημιακές την παρακολούθηση της εύρυθμης λειτουργίας της ιατρικής υπηρεσίας, της οποίας είναι και διοικητικός προϊστάμενος. Στο πλαίσιο αυτό: μπορεί να είναι Καθηγητής ή Αναπληρωτής Καθηγητής, κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, ο Διευθυντής του τομέα α) Συντονίζει το έργο των τομέων και των τμημάτων, που έχει τη διεύθυνση κλινικής, εργαστηρίου ή μονάδας. όσον αφορά στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Το Επιστημονικό Συμβούλιο του νοσοκομείου καταρτίζει πίνακα αξιολόγησης των Διευθυντών των τμημάτων β) Εισηγείται στο Διοικητή του νοσοκομείου το πρόγραμμα και το ωράριο λειτουργίας των τακτικών εξωτερικών ιατρείων, ύστερα από γνώμη των Διευθυντών των τομέων. οικητικές ικανότητες, την εκπαιδευτική και ερευνητική κάθε τομέα με κριτήρια την επιστημονική επάρκεια, τις δι γ) Εισηγείται στο Διοικητή το πρόγραμμα εφημεριών δραστηριότητα, τη συμπεριφορά προς τους ασθενείς, το των ιατρών και του λοιπού προσωπικού της Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου, έπειτα από γνώμη του Επιστηνεργασίας τους και τον υποβάλλει στο Διοικητή του νο κύρος τους μεταξύ των συναδέλφων και το πνεύμα συμονικού Συμβουλίου. σοκομείου. Ο Διοικητής επιλέγει ελεύθερα έναν από τους δ) Εισηγείται στο Διοικητή για τη χορήγηση οποιοσδήποτε μορφής άδειας στο προσωπικό της Ιατρικής Υπηρε Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου επιτρέπεται να τρεις πρώτους, ως Διευθυντή τομέα, με τριετή θητεία. σίας. επιλέγεται ως Διευθυντής τομέα, αλλά κωλύεται να συμε) Εισηγείται στο Διοικητή το πρόγραμμα επισκεπτηρίου νοσηλευομένων. πίνακα αξιολόγησης των Διευθυντών των τμημάτων των μετάσχει, ως μέλος του Συμβουλίου, στην κατάρτιση του στ) Ελέγχει και εποπτεύει τις δραστηριότητες των τμημάτων και μονάδων της Ιατρικής Υπηρεσίας που δεν ανή 7. Ο Διευθυντής του τομέα είναι υπεύθυνος για το συ τομέων. κουν σε τομέα. ντονισμό της λειτουργίας των τμημάτων. Ειδικότερα: ζ) Επιμελείται την τήρηση του πρωτοκόλλου της Ιατρικής Υπηρεσίας και των ατομικών φακέλων με τις ετήσιες κών, μετεκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων α) Εποπτεύει και ελέγχει την εφαρμογή των εκπαιδευτι εκθέσεις αξιολόγησης των Διευθυντώντομέων, που προ- του τομέα σύμφωνα με τις αποφάσεις του Επιστημονικού βλέπονται στο άρθρο 36 του ν. 2519/1997. Συμβουλίου.

220 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1093 β) Καταρτίζει και εισηγείταιτον προϋπολογισμό του τομέα, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις των Διευθυντών των τμημάτων και παρακολουθεί την εκτέλεσή του. γ) Προτείνει στο Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας το πρόγραμμα τακτικών και εκπαιδευτικών αδειών του προσωπικού της Ιατρικής Υπηρεσίας του τομέα. δ) Αποφασίζει την κατανομή των χειρουργικών τραπεζών μετά από γνώμη της επιτροπής χειρουργείου. ε) Αξιολογεί και συμμετέχει στη βαθμολόγηση του ιατρικού προσωπικού του τομέα, σύμφωνα με το άρθρο 36 του ν. 2519/1997, καθώς και του λοιπού προσωπικού του τομέα που ανήκει στην Ιατρική Υπηρεσία. Για την υποβοήθηση των Διευθυντών των τομέων και του Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, διατίθεται από τη Διεύθυνση Διοικητικού το απαραίτητο προσωπικό. 8. Σε κάθε τμήμα προΐσταται ιατρός Διευθυντής ή άλλος επιστήμονας της Ιατρικής Υπηρεσίας με βαθμό Διευθυντή. Κάθε τμήμα έχει επιστημονική αυτοτέλεια. Επιστημονικός υπεύθυνος του τμήματος είναι ο Διευθυντής. Ο Διευθυντήςτου τμήματος, όταν απουσιάζει ή κωλύεται, ορίζει ως αναπληρωτή του έναν Αναπληρωτή Διευθυντή ή, αν δεν υπάρχει, έναν Επιμελητή Α'. Αν ο Διευθυντής του τμήματος ελλείπει και μέχρι την κάλυψη της οργανικής θέσης, ο Διοικητής, ύστερα από εισήγηση του Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας, ορίζει προσωρινό προϊστάμενο του τμήματος. 9. Ο Διευθυντής του τμήματος είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία του τμήματος. Ειδικότερα: α) Συντονίζει τη λειτουργία όλου του προσωπικού, ιατρικού, νοσηλευτικού, παράίατρικού και διοικητικού, που εργάζεται στο τμήμα του. β) Προτείνει και παρακολουθεί την εκτέλεση του προϋπολογισμού του τμήματός του στα πλαίσια του προϋπολογισμού του τομέα. γ) Συντάσσει απολογισμό και ετήσια έκθεση πεπραγμένων του τμήματός του. δ) Ελέγχει τηντήρηση του ωραρίου του ιατρικού και του λοιπού προσωπικού του τμήματος, που ανήκει στην Ιατρική Υπηρεσία. ε) Αξιολογεί, ως Α' βαθμολογητής, το ιατρικό προσωπικό του τμήματος και το λοιπό προσωπικό του τμήματος, που ανήκει στην Ιατρική Υπηρεσία. στ) Εποπτεύει και ελέγχει την εφαρμογή των εκπαιδευτικών, μετεκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων του τμήματος. 10. Στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., που είναι εγκατεστημένες πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια και μονάδες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 1397/ 1983, ο οικείος Διευθυντής υποβάλλει υποχρεωτικά στο Διοικητή του νοσοκομείου, μέσα σε ένα (1) μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος, ονομαστική κατάσταση όλου του πανεπιστημιακού προσωπικού, που παρέχει πάσης φύσεωςέργο στην πανεπιστημιακή κλινική, εργαστήριο ή μονάδα. Η παραπάνω ονομαστική κατάσταση υποβάλλεται, αναθεωρημένη, σε κάθε μεταβολή προσωπικού. Άρθρο 8 Πε.Σ.Υ., μετά από επιλογή του από το Νοσηλευτικό Συμβούλιο, που λειτουργεί ως Υπηρεσιακό Συμβούλιο, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 8 του άρθρου 2 του νόμου αυτού. 2. Η Νοσηλευτική Υπηρεσία διαρθρώνεται σε τομείς, που ακολουθούν τη διάρθρωση της Ιατρικής Υπηρεσίας. Επικεφαλής των τομέων είναι Τομεάρχες, που ορίζονται από το Διοικητή του νοσοκομείου μετά από επιλογή τους από το Νοσηλευτικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ., κατά τα οριζόμενα στη παράγραφο 8 του άρθρου 2 του νόμου αυτού. 3. Οι προϊστάμενοι των τμημάτων των τομέων της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας επιλέγονται από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο, στο οποίο υπάγονται οι υποψήφιοι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 85 του ν. 2683/1999. Άρθρο 9 Ολοήμερη λειτουργία νοσοκομείων 1. Από επιτρέπεται στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. μετά το τακτικό ωράριο, η λειτουργία απογευματινών ιατρείων και η διενέργεια διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων. Στα απογευματινά ιατρεία των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους: α) οι Διευθυντές ιατροί, β) οι Αναπληρωτές Διευθυντές ιατροί, γ) οι Επιμελητές Α' ιατροί και δ) οι πανεπιστημιακοί ιατροί, που κατέχουν τίτλο ειδικότητας και εργάζονται σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, που είναι εγκατεστημένες στο νοσοκομείο. Σε νοσοκομεία με δυναμικότητα κάτω από 200 κλίνες επιτρέπεται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα απογευματινά ιατρεία όλοι οι ειδικευμένοι ιατροί, που υπηρετούν στα νοσοκομεία αυτά. 2. Σε απογευματινό ιατρείο μπορούνναπροσφέρουντις υπηρεσίεςτους ιατροί, που διενεργούντακτικό πρωινό ιατρείο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οι ιατροί που απασχολούνται σε απογευματινό ιατρείο δεν επιτρέπεται να είναι σε εφημερία και ο αριθμός τους δεν μπορεί να υπερβαίνειτο μισό του ιατρικού προσωπικού κάθετμήματος. Η απασχόληση κάθε ιατρού σε απογευματινό ιατρείο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο (2) ημέρες την εβδομάδα. Η απασχόληση των ιατρών του χειρουργικού τομέα σε απογευματινά χειρουργεία δεν μπορεί να υπερβαίνει τη μία (1) ημέρα την εβδομάδα πλέον των δύο (2) ημερών άσκησης απογευματινού ιατρείου. Ο προγραμματισμός των διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων που διενεργούνται μετά το τακτικό ωράριο πραγματοποιείται, με επιμέλειατου Διευθυντή του τομέα, με την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται κατά απόλυτη προτεραιότητα η εξυπηρέτηση των αναγκών της εφημερίας, των νοσηλευόμενων ασθενών και των τακτικών πρωινών εξωτερικών ιατρείων. Η επιστημονική ευθύνη για την απογευματινή λειτουργία κάθε τμήματος, εργαστηρίου ή μονάδας ανήκει στο Διευθυντή του τμήματος, του εργαστηρίου ή της μονάδος. Τα ωράρια απογευματινής απασχόλησης, ο αριθμός των περιστατικών που εξετάζονται ανά ημέρα, καθώς και Διάρθρωση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ο αριθμός των διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων 1. Στη Νοσηλευτική Υπηρεσία προΐσταται ο Διευθυντής ανά ημέρα καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή, ύστερα Νοσηλευτικής Υπηρεσίας. Ο Διευθυντής Νοσηλευτικής Υπηρεσίας κάθε νοσοκομείου ορίζεται από το Δ.Σ. του από εισήγηση του Συμβουλίου Διοίκησης, ανάλογα με τις ανάγκες και τις πρακτικές δυνατότητες του νοσοκο

221 1094 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) μείου. Ο αριθμός των περιστατικών που εξετάζονται από κάθε ιατρό ανά εβδομάδα, καθώς και ο αριθμός των διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων, που διενεργεί κάθε ιατρός ανά εβδομάδα, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τον αριθμό των αντίστοιχων πράξεων, που διενεργούνται από τον ίδιο ιατρό στοτακπκό ωράριο. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. μπορεί με απόφασή του να καθορίζει γενικότερους όρους λειτουργίας των απογευματινών ιατρείων, που ισχύουν και για τα νοσοκομεία που δεν ανήκουν στο Πε.Σ,Υ. αλλά συνδέονται λειτουργικά με αυτό. 3. Η αμοιβή για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο καταβάλλεται απευθείας στο νοσοκομείο από τον εξεταζόμενο ασθενή. Η αμοιβή για τις διαγνωστικές και θεραπευτικές πράξεις, που διενεργούνται κατά την απογευματινή λειτουργία του νοσοκομείου, καταβάλλονται στο νοσοκομείο με βάση τις ισχύουσες κάθε φορά ρυθμίσεις και τιμολόγιο, είτε από τον ασθενή είτε από τον ασφαλιστικό του φορέα. Αν ο ασθενής δεν είναι ασφαλισμένος, καταβάλλει στο νοσοκομείο αμοιβή για τις πράξεις αυτές με βάση το ισχύον κάθε φορά τιμολόγιο. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζεται το ύψος της αμοιβής, που καταβάλλεται για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο, καθώς και το ποσοστό που παρακρατεπαι από το νοσοκομείο και το ποσοστό που κατανέμεται στους ιατρούς και το λοιπό προσωπικό που απασχολείται στην απογευματινή λειτουργία των ιατρείων, χειρουργείων και εργαστηρίων, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Η καταβαλλόμενη στο νοσοκομείο αμοιβή, για επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο και για τις λοιπές ιατρικές πράξεις και επεμβάσεις, που διενεργούνται κατά την απογευματινή λειτουργία του νοσοκομείου, κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό του νοσοκομείου, που συνιστάται με την παρούσα διάταξη. Η διοίκηση και διαχείριση του λογαριασμού γίνεται από τα όργανά του. Όργανα διοίκησης και διαχείρισης του λογαριασμού είναι: α) Τριμελής Επιτροπή, που αποτελείται από το Διοικητή, τον Προϊστάμενο της Ιατρικής Υπηρεσίας και τον Προϊστάμενο της Διοικητικής - Οικονομικής Υπηρεσίας το νοσοκομείου, β) Η Γραμματεία του λογαριασμού. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται οι αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησης, ελέγχου και διαχείρισης, ο τίτλος, ο τρόπος ανάληψης και διάθεσης των κονδυλίων, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία του παραπάνω ειδικού λογαριασμού των νοσοκομείων. 4. Από οι πανεπιστημιακοί ιατροί, που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες που είναι εγκατεστημένες σε νοσοκομεία που ανήκουν σε Α.Ε.Ι., μπορούν να ασκούν απογευματινό ιατρείο αποκλειστικά εντός του νοσοκομείου, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1, 2 και 3 του άρθρου αυτού. Μέχριτότε οιπανεπιστημιακοί ιατροίπου εργάζονται σε πανεπιστημιακές κλινικές, που είναι εγκατεστημένες σε νοσοκομεία είτε του Ε.Σ.Υ. είτε των Α.Ε.Ι., μπορούν να ασκούν ιδιωτικό ιατρείο σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. 5. Η παραβίαση των όρων λειτουργίας του απογευματινού ιατρείου συνεπάγεται την αναστολή άσκησης του απογευματινού ιατρείου, από τον παραβάτη ιατρό, για έξι (6) μήνες. Η αναστολή επιβάλλεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πε.Σ.Υ., μετά από εισήγηση του Διοικητή του νοσοκομείου και μετά έγγραφη κλήση του ιατρού να υποβάλει τις αντιρρήσεις του εντός δέκα (10) ημερών. Σε περίπτωση υποτροπής αίρεται ορισπκάτο δικαίωμα άσκησης απογευματινού ιατρείου, από το συγκεκριμένο ιατρό, με την ίδια διαδικασία. Το παράπτωμα αυτό λαμβάνεται υπόψη σε κάθε κρίση και αξιολόγηση του ιατρού, όταν πρόκειται για ιατρό του Ε.Σ.Υ. Άρθρο 10 Κέντρα Αριστείας Ειδικά κέντρα, ερευνητικά κέντρα ή κέντρα αναφοράς συγκεκριμένης ιατρικής ειδικότητας ή υπηρεσίας υγείας, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου 19του ν. 2519/1997, καθώς και μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας που αναπτύσσουν δραστηριότητες σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών εκπαίδευσης και έρευνας, σύμφωνα με υψηλές διεθνείς προδιαγραφές, έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν διαδικασία αξιολόγησης και να αναχθούν σε "Κέντρα Αριστείας". Η αξιολόγηση, που επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, γίνεται από επιτροπή εμπειρογνωμόνων διεθνούς κύρους, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Η τήρηση των διεθνών και υψηλών προδιαγραφών λειτουργίας καθορίζει και τη διατήρηση της μονάδας στο επίπεδο του "Κέντρου Αριστείας". Τα "Κέντρα Αριστείας" λαμβάνουν ειδική επιχορήγηση. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται τα κριτήρια και η διαδικασία αξιολόγησης, καθώς και το ύψος της επιχορήγησης που λαμβάνουν τα "Κέντρα Αριστείας". ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Άρθρο 11 Ιατροί Ε.Σ.Υ. 1. Οι ιατροί του Ε.Σ.Υ. είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Η λειτουργία ιδιωτικού ιατρείου εντός ή εκτός του νοσοκομείου ή του κέντρου υγείας ή η με οποιονδήποτε τρόπο απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα αποτελεί, εκτός από το παράπτωμα της παραγράφου 1εδάφιο α' του άρθρου 77 του ν. 2071/1992 (ΦΕΚ 123 Α'), το πειθαρχικό αδίκημα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς για υπάλληλο συμπεριφοράς του άρθρου 109παρ. 2περ. δ'του ν. 2683/1999 και συνεπάγεται την άμεση θέση του παραβάτη σε κατάσταση αναστολής καθηκόντων, κατά τις διατάξεις του άρθρου 104 του ίδιου νόμου, με απόφαση του Δ.Σ. του οικείου Πε.Σ.Υ., που δεν απαιτείται να έχει περαιτέρω αιτιολογία εκτός από τη διαπίστωση της παράβασης, καθώς και την παραπομπή του υπαιτίου στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο με το ερώτηματης οριστικής παύσης. 2. Από οι πανεπιστημιακοί ιατροί που προσφέρουντις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, που είναι εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ ή σε νοσοκομεία των Α.Ε.Ι, απαγορεύεται να ασκούν ιδιωτικό ιατρείο.

222 ΦΕΚ37 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) Οιπανεπιστημιακοί ιατροί που υπηρετούν σε κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., και παραβιάζουν την υποχρέωση της προηγούμενης παραγράφου, διαπράττουν το πειθαρχικό παράπτωμα της χαρακτηριστικούς αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς και, ανεξάρτητα από την πειθαρχική τους δίωξη, εάν υπηρετούν σε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ., απομακρύνονται μονομερώς από το νοσοκομείο, με εισήγηση του Διοικητή και απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίουτου Πε.Σ,Υ., μετά από κλήση να υποβάλουν τις αντιρρήσεις τους εντός δέκα (10) ημερών. Η απόφαση του Δ.Σ. του Πε.Σ,Υ. κοινοποιείται στον Πρόεδρο του ιατρικού τμήματος και τον Πρύτανη του οικείου Α.Ε.Ι., για την άσκηση της πειθαρχικής δίωξης. 4. Μετά τρεις (3) μήνες από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού απαγορεύεται στους πανεπιστημιακούς ιατρούς που εργάζονται σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, που είναι εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., η παροχή υπηρεσιών, με οποιαδήποτε σχέση, περιλαμβανομένης και αυτής του συμβούλου, σε ιδιωτικές κλινικές ή σε ιδιωτικά διαγνωστικά ή θεραπευτικά εργαστήρια και γενικότερα σε κάθε είδους ιδιωτικές επιχειρήσεις, που παρέχουν ή καλύπτουν ασφαλιστικά υπηρεσίες υγείας, καθώς και η εγκατάσταση ιδιωτικών ιατρείων ή ιατρικών μηχανημάτων εντός των παραπάνω ιδιωτικών φορέων. Για τους πανεπιστημιακούς ιατρούς του εργαστηριακού τομέα, που δεν έχουν ιδιωτικό εργαστήριο, αλλά διατηρούν, μόνο, εργαστήριο εντός ιδιωτικών φορέων, η απαγόρευση του προηγούμενου εδαφίου αρχίζει από την 1η Ιανουάριου του έτους Η παραβίαση της διάταξης αυτής συνιστά για τον πανεπιστημιακό ιατρό το πειθαρχικό παράπτωμα της χαρακτηριστικώς αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς και για την ιδιωτική επιχείρηση συνεπάγεται την επιβολή, με απόφαση του οικείου Γ ενικού Γ ραμματέα Περιφέρειας, χρηματικής ποινής ύψους είκοσι πέντε εκατομμυρίων ( ) δραχμών και σε περίπτωση υποτροπής την ανάκληση της άδειας λειτουργίας του φορέα από τον αρμόδιο νομάρχη. Εάν ο πανεπιστημιακός ιατρός εργάζεται σε πανεπιστημιακή κλινική, εργαστήριο ή μονάδα, που είναι εγκατεστημένη σε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ., ανεξάρτητα από την πειθαρχική του δίωξη, απομακρύνεται μονομερώς από το νοσοκομείο, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πε.Σ,Υ., μετά από κλήση του να υποβάλειτις αντιρρήσεις του εντός δέκα (10) ημερών. Η απόφαση του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. κοινοποιείται στον Πρόεδρο του ιατρικού τμήματος και τον Πρύτανη του οικείου Α.Ε.Ι., για την άσκηση της πειθαρχικής διώξης. 5. Όλοι οι ιατροί που προσλαμβάνονται πρώτη φορά στο Ε.Σ.Υ. μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ανεξάρτητα από τη βαθμίδα για την οποία επιλέγονται, διορίζονται με πενταετή θητεία. Στο τέλος της πενταετίας η θέση επαναπροκηρύσσεται. Εφόσον ο ιατρός που κατέχει τη θέση επιλεγεί για την κατάληψή της, διορίζεται πάλι με πενταετή θητεία. Στο τέλος της δεύτερης πενταετίας η θέση επαναπροκηρύσσεται και, εφόσον επιλεγεί ο ίδιος ιατρός, διορίζεται ως μόνιμος. Ιατροί που επιλέγονται τρεις φορές για κατάληψη θέσης στο Ε.Σ.Υ. μονιμοποιούνται αυτοδικαίως, στη θέση και το βαθμό που κατέχουν, μετά τη συμπλήρωση υπηρεσίας δέκα (10) ετών. Η προϋπηρεσία ειδικευμένου ιατρού, σε υπηρεσίες του κρατικού συστήματος υγείας κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, υπολογίζεται, γιατην εξέλιξη του ιατρού, ως προϋπηρεσία στο Ε.Σ.Υ. 6. Η διαδικασία επαναπροκήρυξης της θέσης αρχίζει ένα (1) έτος πριν τη λήξη της πενταετούς θητείας του ιατρού και η διαδικασία επιλογής πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τη λήξη της θητείας αυτής. Αν η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί, ο ιατρός αποχωρεί από την οργανική μονάδα στην οποία υπηρετεί με τη λήξη της θητείας του. Αν ο ίδιος ιατρός επιλεγεί και πάλι γιατην κατάληψη της θέσης, η νέα πενταετής θητεία του αρχίζει την ημέρα της νέας ορκωμοσίας του. 7. Γ ια όσους υπηρετούν, κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού, ως Επιμελητές Γ, Β' και Α' και Διευθυντές, με θητεία, ισχύουν τα ακόλουθα: α) Η τετραετής θητεία των Επιμελητών Γ και Β', της παραγράφου 2 του άρθρου 70 του ν. 2071/1992, μετατρέπεται σε πενταετή και εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 5. β) Η τριετής θητεία των Επιμελητών Α' και των Διευθυντών της παραγράφου 2 β του άρθρου 34 του ν. 2519/ 1997 μετατρέπεται σε πενταετή. Στο τέλος της πενταετούς θητείας οι ιατροί αυτοί κρίνονται για μονιμοποίηση. Οι Επιμελητές Α' κρίνονται από τα Συμβούλια Αξιολόγησης της παραγράφου 14 και οι Διευθυντές από τα Συμβούλια Αξιολόγησης Διευθυντών Ε.Σ.Υ. της παραγράφου 11. γ) Θέσεις ιατρών Ε.Σ.Υ., στις οποίες τοποθετήθηκαν μόνιμοι αγροτικοί ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στη συνέχεια ειδικεύτηκαν, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του ν. 1579/1985 (ΦΕΚ 217 Α"), μετατρέπονται σε θέσεις αντίστοιχης ειδικότητας, με βαθμό Επιμελητή Α' αν κατά τη δημοσίευση αυτού του νόμου οι ενδιαφερόμενοι έχουν συμπληρώσει στην ειδικότητα τουλάχιστον επτά (7) έτη και με βαθμό Επιμελητή Β' αν κατέχουν την ειδικότητα για μικρότερο των επτά (7) ετών χρονικό διάστημα. Η μετατροπή γίνεται, κατόπιν απήσεως των ενδιαφερομένων, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, με την οποία οι θέσεις μπορεί να μεταφέρονται και να προστίθενται στον οργανισμό οποιουδήποτε Νοσοκομείου ή κέντρου υγείας του οικείου Πε.Σ.Υ. Ο χρόνος της μόνιμης, με την ειδικότητα, προϋπηρεσίας προσμετράται σε κάθε περίπτωση, ως χρόνος που διανύθηκε στο βαθμό της νέας θέσης. 8. Σε κάθε Πε.Σ.Υ. συγκροτούνται, με απόφαση του Προέδρου του, Περιφερειακά Συμβούλια Επιλογής των Επιμελητών Ιατρών Ε.Σ.Υ., ανά ειδικότητα. Τα Περιφερειακά Συμβούλια Επιλογής είναι πενταμελή και αποτελούνται από: α) Το Διοικητή του νοσοκομείου, για τον οποίο γίνεται η κρίση, ως Πρόεδρο ή τον Αναπληρωτή Γ ενικό Διευθυντή του Πε.Σ.Υ., όταν πρόκειται για Κέντρα Υγείας. β) ΤοΔιευθυντήτου οικείου τμήματος ή κλινικήςτου Νοσοκομείου ή το Διευθυντή του Κέντρου Υγείας. γ) Το Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου ή τον Πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου του Πε.Σ.Υ., όταν πρόκειται για Κέντρα Υγείας. δ) Έναν (1) ιατρό Διευθυντή της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας, με αυτή για την οποία γίνεται η κρίση, που υπηρετεί σε Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας του οικείου Πε.Σ.Υ. και προτείνεται από το ΚΕ.Σ.Υ. ε) Έναν (1) ιατρό Επιμελητή Α' ή Αναπληρωτή Διευθυντή

223 1096 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας με αυτή για την οποία γίνεται η κρίση, που υπηρετεί σε Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας του οικείου Πε.ΣΎ. και προτείνεται από τον Π.Ι.Σ. Όλα τα μέλη των Περιφερειακών Συμβουλίων Επιλογής ορίζονται με τους αναπληρωτές τους. Τα μέλη των περιπτώσεων δ' και ε' ορίζονται ως εισηγητές. 'Οταν πρόκειται για κρίση οδοντιάτρων ως μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου Επιλογής για τις περιπτώσεις δ' και ε' ορίζονται οδοντίατροι. 9. Τα Περιφερειακά Συμβούλια Επιλογής λειτουργούν σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 9 του άρθρου 37 του ν. 2519/1997 για τη λειτουργία των Συμβουλίων Κρίσης και Επιλογής Ιατρικού και Οδοντιατρικού Προσωπικού Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Σ.Κ.Ε.Ι.Ο.Π.Ν.Ι.). Τα κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης των υποψηφίων για θέσεις Επιμελητών Ε.Σ.Υ. καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Μέχρι την έκδοση της απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, εφαρμόζεται η υπουργική απόφαση αριθ. ΔΥ13α / οικ / «Ιεράρχηση των κριτηρίων κρίσης και αξιολόγησης υποψηφίων για θέσεις του κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ.» (ΦΕΚ1088 Β ). 10. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μετά από εισήγηση του ΚΕ.Σ.Υ., καταρτίζεται στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας κατάλογος Εθνικών Κριτών, ανά ειδικότητα, συμπεριλαμβανομένηςτης Οδοντιατρικής, με σκοπό τη στελέχωση των Συμβουλίων Επιλογής και των Συμβουλίων Αξιολόγησης Διευθυντών ιατρών Ε.Σ.Υ. Ο κατάλογος περιλαμβάνει: α) Διευθυντές τμημάτων ή μονάδων του Ε.Σ.Υ. ή Έλληνες Διευθυντές κλινικών ή μονάδων νοσοκομείων της αλλοδαπής. β) Καθηγητές ή Αναπληρωτές Καθηγητές ιατρικών σχολών. Ο αριθμός των περιλαμβανομένων στον κατάλογο, ανά κατηγορία, πρέπει να είναι τουλάχιστον τριπλάσιος από τον αριθμό των μελών με τα οποία συμμετέχει κάθε κατηγορία στα συμβούλια επιλογής και αξιολόγησης. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται η διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής των ιατρών που καταχωρούνται στον κατάλογο και ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής. Ο κατάλογος ανασυντάσσεται κάθε τρία (3) χρόνια. Η επιλογή των μελών για τη στελέχωση των Συμβουλίων Επιλογής και των Συμβουλίων Αξιολόγησης γίνεται με χωριστή κλήρωση, σε δημόσια συνεδρίαση, από τριμελή επιτροπή, η οποία αποτελείται από: α) τον Πρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ., με αναπληρωτή τον Ανππρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ., β) ένα μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείαςτου ΚΕ.Σ.Υ. με αναπληρωτή ένα άλλο μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας, που ορίζονται από τον Πρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ. και γ) έναν Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, με αναπληρωτή του Διευθυντή του ίδιου υπουργείου, που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. 11. Στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας συνιστώνται, για κάθε ειδικότητα, Συμβούλια Επιλογής και Συμβούλια Αξιολόγησης Διευθυντών ιατρών Ε.Σ.Υ. Τα Συμβούλια Επιλογής αποτελούνται από: α) Τον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ., στο οποίο ανήκει ή με το οποίο συνδέεται λειτουργικά το νοσοκομείο, για το οποίο γίνεται η κρίση, ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή του το Διοικητή του νοσοκομείου ή τον Αναπληρωτή Γ ενικό Διευθυντή του Πε.Σ.Υ., όταν κρίνεται ιατρός Κέντρου Υγείας. β) Τρεις (3) Διευθυντές ιατρούς Ε.Σ.Υ. της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας. Ένας (1) απότουςτρεις (3) Διευθυντές μπορεί να είναι Έλληνας ιατρός, Διευθυντής τμήματος ή μονάδας αναγνωρισμένου νοσοκομείου της αλλοδαπής. γ) Έναν (1) Πανεπιστημιακό καθηγητή Α' ή Β' βαθμίδας της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας. Τα Συμβούλια Αξιολόγησης αποτελούνται από: α) Τον Πρόεδρο του Πε.Σ.Υ., στο οποίο ανήκει ή συνδέεται λειτουργικάτο νοσοκομείο, για το οποίο γίνεταιη κρίση, ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή του το Διοικητή του νοσοκομείου ή τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή του Πε.Σ.Υ., όταν κρίνεται ιατρός Κέντρου Υγείας. β) Τρεις (3) Διευθυντές ιατρούς Ε.Σ.Υ. της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας. Ένας (1) απότουςτρεις (3) Διευθυντές μπορεί να είναι Έλληνας ιατρός, Διευθυντής τμήματος ή μονάδας αναγνωρισμένου νοσοκομείου της αλλοδαπής. γ) Έναν (1) Πανεπιστημιακό καθηγητή Α' ή Β' βαθμίδας της ίδιας ή συναφούς ειδικότητας. Τα μέλη των περιπτώσεων β' και γ' των ανωτέρω δύο Συμβουλίων ορίζονται, μαζί με τους αναπληρωματικούς τους, από τον κατάλογο Εθνικών Κριτών, με κλήρωση που διενεργείται από την επιτροπή της παραγράφου 10 του παρόντος άρθρου. Τα Συμβούλια συγκροτούνται με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Για κάθε επιλογή ή αξιολόγηση, τα Συμβούλια ορίζουν δύο (2) από τα μέλη τους από τις περιπτώσεις β' και γ ως εισηγητές. Όταν πρόκειται για κρίση Διευθυντών Οδοντιάτρων, τα μέλη των περιπτώσεων β' και γ' είναι οδοντίατροι. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας μπορεί να συγκροτούνται περισσότερα του ενός Συμβούλια Επιλογής ή Συμβούλια Αξιολόγησης για την ίδια ειδικότητα. Τα κρπήρια συγκριτικής αξιολόγησης των υποψηφίων για θέσεις Διευθυντών ιατρών Ε.Σ.Υ. καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Μέχρι την έκδοση της απόφασης αυτής εφαρμόζεται η υπουργική απόφαση αριθ. ΔΥ 13α/οικ / Ιεράρχηση των κριτηρίων κρίσης και αξιολόγησης υποψηφίων για θέσεις του κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ." (ΦΕΚ 1088 Β'/ ). Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας παρέχουν την αναγκαία διοικητική και γραμματειακή υποστήριξη για τη λειτουργία των Συμβουλίων Επιλογής και των Συμβουλίων Αξιολόγησης. 12. Τα δικαιολογητικάτων υποψηφίων για τις θέσεις Διευθυντών Ε.Σ.Υ. υποβάλλονται στο νοσοκομείο, το οποίο έχει προκηρύξει τη θέση. Το νοσοκομείο διαβιβάζει τα δικαιολογητικά στη γραμματεία του Συμβουλίου Επιλογής Διευθυντών ιατρών Ε.Σ.Υ., η οποία τα παραδίδει στους εισηγητές. Κάθε εισηγητής συντάσσει και υποβάλλει την εισήγησή του στη γραμματεία του Συμβουλίου μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την παραλαβή των φακέλων με τα δικαιολογητικά των υποψηφίων. Αντίγραφα των εισηγήσεων αποστέλλονται σε όλους τους υποψηφίους, οι οποίοι μπορούν να υποβάλουν τις τυχόν αντιρρήσεις τους σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών. Οι εισηγητές υποχρεούνται, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες, να απαντήσουν εγγράφως και τεκμηριωμένα στις αντιρρήσεις των υποψηφίων και η απάντησή τους υποβάλλεται, μαζί με τις εισηγήσεις, στο Συμβούλιο. Το Συμβούλιο συγκαλείται, εξε

224 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1097 τάζει τις αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί και τις απόψεις των εισηγητών και τις καταχωρεί στο πρακτικό κρί αυτού, μόνιμοι Επιμελητές Α', εφόσον συμπληρώνουν πε 14. Οι υπηρετούντες, κατά τη δημοσίευση του νόμου σης. Το Συμβούλιο συντάσσει αξιολογικό πίνακα των υποψηφίων πλήρως αιτιολογημένο, τον οποίο αποστέλλει μεταξύ κριθεί για κατάληψη ομοιόβαθμης θέσης αξιολονταετή υπηρεσία στον ίδιο βαθμό, χωρίς να έχουν εν τω στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Το Συμβούλιο υπο- γούνται, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων της χρεούται να ολοκληρώσει την κρίση εντός ενός (1) μήνα παραγράφου 13 του άρθρου αυτού, από Συμβούλια Αξιολόγησης που συγκροτούνται ανά Πε.Σ.Υ. από: από την υποβολή των απαντήσεων των εισηγητών επί των αντιρρήσεων των υποψηφίων. Ο Υπουργός Υγείας και α) Το Διοικητή του νοσοκομείου ως Πρόεδρο ή τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή του Πε.Σ.Υ., όταν πρόκειται Πρόνοιας εξετάζει μόνο τη νομιμότητα της διαδικασίας και εφόσον διαπιστώσει παράβαση των σχετικών διατάξεων, μπορεί να αναπέμψειτην απόφαση στο Συμβούλιο, β) Το Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου, για ιατρούς των Κέντρων Υγείας. μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από την παραλαβή του αξιολογικού πίνακα. κού Συμβουλίου του Πε.Σ.Υ., όταν πρόκειται για ιατρούς που είναι και εισηγητής ή τον Πρόεδρο του Επιστημονι Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί ο Πρόεδρος του των Κέντρων Υγείας. Πε.Σ.Υ. ναπαρατείνειτις προθεσμίες για την υποβολή των γ)τον Πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου του νοσοκομείου. εισηγήσεων μέχρι δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες. Αν οι εισηγητές δεν τηρήσουν τις προθεσμίες, εκπίπτουν αυτοδικαίως από μέλη του Συμβουλίου, αντικαθίστανται με ίδιας ειδικότητας από νοσοκομεία ή Κέντρα Υγείας της δ) 'Εναν Διευθυντή και έναν Αναπληρωτή Διευθυντή της τη διαδικασία διορισμού τους και απαγορεύεται η συμμετοχή τους σε οποιοδήποτε άλλο Συμβούλιο Επιλογής ή αναπληρωτές τους από το ΚΕ.Σ.Υ. περιφέρειας του Πε.Σ.Υ., που προτείνονται μαζί με τους Συμβούλιο Αξιολόγησης. Η παράλειψη αυτή θεωρείται Η συγκρότηση του Συμβουλίου γίνεται με απόφαση του παράβαση του υπηρεσιακού καθήκοντος του ιατρού και Προέδρου του ΠΕ.Σ.Υ. λαμβάνεται υπόψη σε κάθε κρίση ή αξιολόγησή του. Με την ίδια διαδικασία και τις ίδιες προϋποθέσεις αξιολογούνται και όσοι Επιμελητές ιατροί 13. Οι υπηρετούντες, κατά τη δημοσίευση του νόμου μονιμοποιη-θούν αυτού, μόνιμοι Διευθυντές αξιολογούνται ανά πενταετία από τα Συμβούλια Αξιολόγησης Διευθυντών Ε.Σ.Υ. Η αξιολόγηση αρχίζει από τους αρχαιότερους υπηρετούντες Διευθυντές. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται η διαδικασία, τα κριτήρια και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια γιατην εφαρμογή της διάταξης αυτής. Με απόφαση του Δ.Σ. του Πε.Σ,Υ., ύστερα από εισήγηση του Διοικητή του οικείου νοσοκομείου, μπορεί να παραπέμπεται για αξιολόγηση, χωρίς τηντήρηση του κριτηρίου της αρχαιότητας, ιατρός Διευθυντής που έχει αξιολογηθεί αρνητικά επί τρία (3) συνεχόμενα έτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 2519/1997, ή ιατρός Διευθυντής, ο οποίος με την εν γένει συμπεριφορά του παραβιάζει τους κανόνες της ιατρικής ηθικής και δεοντολογίας. Το Συμβούλιο Αξιολόγησης βαθμολογεί τους κρινόμενους με Α, Β ή Γ. Με Α βαθμολογείται εκείνος που κρίνεται επαρκής και ικανός για την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων και καθηκόντων της συγκεκριμένης θέσης. Με Β βαθμολογείται εκείνος που κατ αρχήν κρίνεται επαρκής, αλλά χρειάζεται να βελτιωθεί σε συγκεκριμένα σημεία. Τα σημεία αυτά, καθώς και η διαδικασία βελτίωσης του κρινόμενου, μέσα από διαδικασίες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, του υποδεικνύονται από το Συμβούλιο. Σε αυτήν την περίπτωση η αξιολόγηση επαναλαμβάνεται μετά τριετία. Αν μετά την τριετία κριθεί ότι δεν έχει βελτιωθεί, τοποθετείται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, σε προσωρινή προσωποπαγή ομοιόβαθμη θέση, που συνιστάται με την ίδια απόφαση σε οποιοδήποτε νοσοκομείο ή αποκεντρωμένη μονάδα του οικείου Πε.Σ.Υ., ανάλογα με την ειδικότητά του και τις συνολικές ανάγκες παροχής υπηρεσιών υγείας του Πε.Σ.Υ. και η θέση του επαναπροκηρύσσεται. Με Γ βαθμολογείται εκείνος που κρίνεται ανεπαρκής και ακατάλληλος για τη θέση που κατέχει. Στην περίπτωση αυτήν η θέση επαναπροκηρύσσεται και ο ιατρός τοποθετείται σε προσωρινή προσωποπαγή θέση, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο ή μετατάσσεται, κατόπιν αιτήσεώς του, σε Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή δημόσια υπηρεσία. μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. 15. Σε ιατρούς του Ε.Σ.Υ., με βαθμό Διευθυντή, μπορεί νααπονέμεται ο τίτλος του Κλινικού Καθηγητή του Ε.Σ.Υ. Τα προσόντα για την απονομή του τίτλου του Κλινικού Καθηγητή του Ε.Σ.Υ. είναι ανάλογα εκείνων που απαπούνται γιατην εκλογή σε θέση Καθηγητή Πανεπιστημίου. Ο τίτλος του Κλινικού Καθηγητή του Ε.Σ.Υ. αφαιρείται, εάν κατά την ανά πενταετία αξιολόγηση, ο Διευθυντής κριθεί αρνητικά για τη διατήρηση της θέσης Διευθυντή του τμήματός του. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζονται το εκλεκτορικό σώμα, το οποίο συγκροτείται από Καθηγητές των ιατρικών τμημάτων των Α.Ε.Ι, ο τύπος του τίτλου, ο φορέας που τον απονέμει, τα ειδικότερα κριτήρια, και ρυθμίζεται η διαδικασία και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής. 16. Με απόφαση του Προέδρου κάθε Πε.Σ,Υ., ύστερα από γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης όλων των ιατρών, οδοντιάτρων και λοιπών επιστημόνων της Ιατρικής Υπηρεσίας, που υπηρετούν στις μονάδες του Πε.Σ,Υ., καθώς και ο χρόνος πρακτικής άσκησης αυτών σε πιστοποιημένους φορείς και κλινικέςτου Ε.Σ.Υ., που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση και η επιτυχής πρακτική άσκηση συνεκτιμώνται σε κάθε κρίση ή αξιολόγηση του παραπάνω προσωπικού. 17. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε Πε.Σ.Υ., μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Συμβουλίου, μπορεί να οργανώνονται κοινά εκπαιδευτικά προγράμματα για τους ιατρούς και το λοιπό επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό, που υπηρετεί στα νοσοκομεία, στα κέντρα υγείας και στα περιφερειακά ιατρεία του Πε.Σ.Υ. 18. Η εκπαιδευτική άδεια για συμμετοχή σε συνέδρια στο εσωτερικό ή το εξωτερικό χορηγείται στο επιστημονικό προσωπικό της Ιατρικής Υπηρεσίας, με την προϋπόθεση ότι ο ενδιαφερόμενος θα έχει ανακοίνωση ή ενεργό

225 1098 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) συμμετοχή σε επιστημονικές εκδηλώσεις, συζητήσεις ή διαλέξεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση χορηγείται εκπαιδευτική άδεια για την παρακολούθηση παγκόσμιων ή πανευρωπαϊκών συνεδρίων ή συνεδρίων ιδιαίτερου επιστημονικού ενδιαφέροντος, μετά από εισήγηση του Διευθυνπί του οικείου τομέα και απόφαση του Διοικητή του νοσοκομείου, που εκδίδεται με την προϋπόθεση ότι ο λειτουργός ή υπάλληλος γνωρίζει άριστα τη γλώσσα που χρησιμοποιείται στο συνέδριο και ότι ο συνολικός αριθμός του προσωπικού που απουσιάζει σε εκπαιδευτική ή άλλη άδεια δεν υπερβαίνει το 50% των υπηρετούντων στο τμήμα του αιτούντος και δεν διαταράσσεται κατά τα λοιπά η εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας. Απαγορεύεται σε ιατρούς, στο λοιπό επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Ε.Σ. Υ., καθώς και σε πανεπιστημιακούς ιατρούς, που εργάζονται σε κλινικές εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., να συμμετέχουν σε συνέδρια ή σεμινάρια στο εσωτερικό ή εξωτερικό, που οργανώνονται από φαρμακευτικές εταιρείες ή εταιρείες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού για την προβολή των προϊόντων τους. 19. Οι βραχυχρόνιες αναρρωτικές άδειες που προβλέπονται στο άρθρο 56 παρ. 2του ν. 2683/1999 χορηγούνται στο προσωπικό των νοσοκομείων από το Διευθυντή του τμήματος ή το Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας. 20. Η παράγραφος 5 του άρθρου 39 του ν. 2519/1997 αντικαθίσταται ως εξής: "5. Το προβλεπόμενο από τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 34 του ν. 1397/1983 Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο αποτελείται από: α) έναν (1) Αντιπρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή του έναν Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, που ορίζονται από τον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, β) έναν (1) Πρόεδρο Πε.ΣΎ., με αναπληρωτή Πρόεδρο άλλου Πε.ΣΎ., που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, γ) τον Πρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ. με αναπληρωτή του τον αντιπρόεδρο του ΚΕ.Σ.Υ., δ) τον Πρόεδρο του Ανώτατου Πειθαρχικού Συμβουλίου του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, με αναπληρωτή του τον Αντιπρόεδρο του ίδιου Συμβουλίου ή τον Πρόεδρο, με αναπληρωτή τον Αντιπρόεδρο, του Πειθαρχικού Συμβουλίου της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, προκειμένου για πειθαρχική δίωξη οδοντιάτρων, ε) έναν (1) Γ ενικό Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, με αναπληρωτή του άλλο Γενικό Διευθυντή του ίδιου Υπουργείου, που ορίζεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. 21. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας προβλέπονται ειδικά κίνητρα, οικονομικά και επιστημονικά: α) για ειδικότητες εν ανεπαρκεία, όπως αυτές της γενικής ιατρικής, της ιατρικής της εργασίας, της αναισθησιολογίας, της ψυχιατρικής, καθώς και για εξειδίκευση στην επείγουσα και εντατική ιατρική, β) για φαρμακοποιούς, βιολόγους, βιοχημικούς, χημικούς, κλινικούς χημικούς, νοσηλευτές και άλλους επιστήμονες του τομέα υγείας που υπηρετούν στο Ε.Σ.Υ., για μετεκπαίδευση πάνω σε θέματα σχετικά με το αντικείμενό τους, γ) για στελέχη του τομέα υγείας για μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό σε θέματα δημόσιας υγείας, διοίκησης και οργάνωσης υπηρεσιών υγείας, δ) γιατηνπροσέλκυση ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού για την κάλυψη ειδικών αναγκών σε ακριτικές, δυσπρόσιτες, απομονωμένες και νησιωτικές περιοχές της χώρας. 22. Στο τέλος της πρώτης παραγράφου του άρθρου 23 του ν. 2519/1997 προστίθενται τα εξής εδάφια: ''Στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας καταρτίζεται κατάλογος επικουρικών ιατρών ανά ειδικότητα για την κάλυψη έκτακτων αναγκών και των επειγουσών αναγκών σε δυσπρόσιτες, απομονωμένες και νησιωτικές περιοχές της χώρας, ανεξάρτητα από την ύπαρξη κενών οργανικών θέσεων. Στον κατάλογο αυτόν εγγράφονται με αίτησή τους ειδικευμένοι ιατροί, που είναι εγγεγραμμένοι στον Οργανισμό Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) και ιατροί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα. Προηγούνται οι άνεργοι ιατροί και η προτεραιότητα μεταξύ αυτών καθορίζεται από τη σειρά εγγραφής τους στον Ο.Α.Ε.Δ. Οι ιατροί, που εγγράφονται στον κατάλογο αυτόν, δεν πρέπει να κατέχουν τον τίτλο ειδικότητας περισσότερο από πέντε (5) έτη και δεν μπορούν να παραμείνουν στον κατάλογο περισσότερο από πέντε (5) έτη. Οι επικουρικοί ιατροί, με την εγγραφή τους στον κατάλογο, δηλώνουν και το χρονικό διάστημα για το οποίο δεσμεύονται να απασχοληθούν, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, που δεν μπορεί να είναι μικρότερο των τριών (3) μηνών και μεγαλύτερο του ενός (1) έτους, καθώς και τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους. Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας καταρτίζει πρόγραμμα ετοιμότητας των επικουρικών ιατρών, ώστε να υπάρχει κάλυψη καθ' όλο το έτος. Οι επικουρικοί ιατροί, κατά το χρόνο απασχόλησής τους στην κάλυψη των έκτακτων αναγκών, είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και ο χρόνος αυτός υπολογίζεται ως χρόνος προϋπηρεσίας στο Ε.Σ.Υ., όταν κρίνονται για την κατάληψη θέσης ιατρού Ε.Σ.Υ. Οι επικουρικοί ιατροί λαμβάνουν τις αποδοχές πρωτοδιοριζόμενου Επιμελητή Β'του Ε.Σ.Υ. και η δαπάνη γιατην αμοιβή των επικουρικών ιατρών βαρύνει τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του νοσοκομείου, αν αυτοί καλύπτουν ανάγκες νοσοκομείου ή τον προϋπολογισμό του Πε.Σ.Υ., εάν καλύπτουν ανάγκες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Η σύμβαση συνάπτεται, αντιστοίχως, με το οικείο νοσοκομείο ή Πε.Σ.Υ. Οι προσλήψεις της παραγράφου αυτής εξαιρούνται από την αναστολή των διορισμών και προσλήψεων και τη διαδικασία έγκρισης της ΠΥΣ 55/ (ΦΕΚ 252 Α'), όπως κάθε φορά ισχύει". 23. Όλες οι ρυθμίσεις του άρθρου αυτού για τους ιατρούς ισχύουν και για τους οδοντιάτρους. Άρθρο 12 Πειθαρχικές διατάξεις 1. α. Ο Διοικητής νοσοκομείου του Ε.Σ.Υ., ως Πειθαρχικός Προϊστάμενος, μπορεί να επιβάλλει σε βάρος του ιατρικού προσωπικού τις ποινές της επίπληξης και του προστίμου μέχρι το ήμισυ των μηνιαίων αποδοχών. Ο Διευθυντής Κέντρου Υγείας μπορεί να επιβάλλει στο ιατρικό προσωπικό τις ποινές της επίπληξης και του προστίμου έως το ήμισυ των μηνιαίων αποδοχών. β. Το Συμβούλιο Διοίκησης του νοσοκομείου, ως πειθαρχικό συλλογικό όργανο, μπορεί να επιβάλλει σε βά

226 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1099 ρος του ιατρικού προσωπικού τις ποινές της επίπληξης και του προστίμου μέχρι και τις αποδοχές ενός (1) μηνός. Κατά των αποφάσεων των ανωτέρω πειθαρχικών οργάνων επιτρέπεται η άσκηση ένστασης ενώπιοντου Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ. 2. Το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., ως πειθαρχικό όργανο, ασκεί πειθαρχική δικαιοδοσία, σε πρώτο ή σε δεύτερο βαθμό, σε βάρος του ιατρικού προσωπικού των νοσοκομείων, των κέντρων υγείας και των περιφερειακών ιατρείων που υπάγονται στην αρμοδιότητά του. Σε πρώτο βαθμό, το Δ.Σ. του Πε.Σ. Υ. μπορεί να επιβάλλει μόνο τις ποινές που προβλέπονται, υπό στοιχεία α' έως και γ', στην παράγραφο 1 του άρθρου 39 του ν. 2519/1997. Σε δεύτερο βαθμό κρίνει τις ενστάσεις κατά των πειθαρχικών αποφάσεωντου Διοικητή και του Συμβουλίου Διοίκησης του νοσοκομείου. Κατά των πειθαρχικών αποφάσεωντου Δ.Σ.του Πε.ΣΎ., που επιβάλλουν από την ποινή προστίμου ισόποσου με τις αποδοχές τεσσάρων (4) μηνών και άνω έως και την ποινή της διακοπής του δικαιώματος για την υποβολή υποψηφιότητας κατάληψης θέσης ανώτερου βαθμού, επιτρέπεται η άσκηση έφεσης ενώπιοντου Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου. Το Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο δικάζει σε πρώτο βαθμό τα πειθαρχικά αδικήματα που μπορεί να επισύρουν μέχρι και την ποινή της αφαίρεσης της άδειας άσκησης επαγγέλματος και σε δεύτερο βαθμό κρίνει τις εφέσεις κατά των πειθαρχικών αποφάσεων των Διοικητικών Συμβουλίων των Πε.Σ,Υ., που επιβάλλουν την ποινή του προστίμου ισόποσου με τις αποδοχές τεσσάρων (4) μηνών και άνω, ως και της διακοπής του δικαιώματος για την υποβολή υποψηφιότητας κατάληψης θέσης ανώτερου βαθμού. Οι τελεσίδικες πειθαρχικές αποφάσεις των Δ.Σ. των Πε.Σ.Υ. και οι οριστικές αποφάσεις του Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον του Συμβουλίου της Επικράτειας, μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης. Οι διατάξεις των παραγράφων 2,3 και 4 του άρθρου 39 του ν. 2519/1997 καταργούνται. 3. Ο Διοικητής νοσοκομείου των Πε.Σ.Υ., ως πειθαρχικός προϊστάμενος, μπορεί να επιβάλλει σε βάρος του λοιπού προσωπικού, πλην του ιατρικού, τις ποινές της επίπληξης και του προστίμου μέχρι το ήμισυ των μηνιαίων αποδοχών. Την ίδια αρμοδιότητα έχει και ο Διευθυντής των Κέντρων Υγείας. Το Συμβούλιο Διοίκησης του νοσοκομείου, ως πειθαρχικό συλλογικό όργανο, μπορεί να επιβάλλει σε βάροςτου λοιπού, πληντου ιατρικού, προσωπικού τιςποινέςτης επίπληξης μέχρι τις αποδοχές ενός (1) μήνα. Κατά των αποφάσεων των ανωτέρω πειθαρχικών οργάνων επιτρέπεται η άσκηση ένστασης ενώπιοντου Διοικητικού Συμβουλίου του Πε.Σ.Υ. Το Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., ως πειθαρχικό όργανο, ασκεί πειθαρχική δικαιοδοσία κατά του λοιπού, πληντου ιατρικού, προσωπικού των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας της αρμοδιότητάς του είτε σε πρώτο βαθμό είτε σε δεύτερο βαθμό, ύστερα από άσκηση ένστασης κατά των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων της προηγούμενης παραγράφου. Το Δ.Σ. του Πε,Σ.Υ., όταν δικάζει σε πρώτο βαθμό πειθαρχικά παραπτώματα του λοιπού, πληντου ιατρικού, προσωπικού μπορεί να επιβάλλει τις ποινές της παραγράφου 1 περ. α', β'και γ'του άρθρου 109 του ν. 2683/1999. Κατά των πειθαρχικών αποφάσεωντου Δ.Σ.του Πε.Σ.Υ., που επιβάλλει ποινή βαρύτερη από τη στέρηση των αποδοχών ενός (1) μηνός, επιτρέπεται η άσκηση ένστασης ενώπιον του Πρωτοβάθμιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου τηςπαρ.15του άρθρου 3 του παρόντος νόμου. Το Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ της παρ. 15 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, όταν δικάζει σε πρώτο βαθμό, μπορεί να επιβάλλει οποιαδήποτε ποινή. Κατά των οριστικών αποφάσεων του Πρωτοβάθμιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου επιτρέπεται η άσκηση έφεσης ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου του άρθρου 163ατου ν. 2683/1999, που προστέθηκε μετο άρθρο 15 του ν. 2839/2000 και εφαρμόζονται, κατά τα λοιπά, οι πειθαρχικές διατάξεις του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. 4. Τις προβλεπόμενες στις προηγούμενες παραγράφους 1, 2 και 3 ένσταση και έφεση δικαιούνται να ασκήσουν: α) ο λειτουργός ή υπάλληλος, εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημέρα που του κοινοποιήθηκε η απόφαση, β) κατά του λειτουργού ή υπαλλήλου, ο Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την έκδοση της απόφασης. 5. Στην παρ. 1 του άρθρου 77 του ν. 2071/1992 προστίθεται περίπτωση ζ ως εξής: ζ. η αδικαιολόγητη απουσία ή εγκατάλειψη θέσης". Γιατο αδίκημα αυτό, μετά από δεύτερη υποτροπή, μπορεί να επιβληθεί η ποινή της οριστικής παύσης. 6. Τα μονομελή πειθαρχικά όργανα οφείλουν να εκδίδουν την απόφασή τους μέσα σε ένα (1) μήνα από την ημέρα παραλαβής του πειθαρχικού φακέλου. Για τα συλλογικά πειθαρχικά όργανα η παραπάνω προθεσμία ορίζεται σε δύο (2) μήνες από την ημέρα παραλαβής του σχετικού φακέλου. Η υπαίτια παραβίαση των ανωτέρω προθεσμιών αποτελεί παράβαση του υπαλληλικού καθήκοντος και διώκεται πειθαρχικά. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο Απαγορεύεται η εγκατάσταση προσφερόμενου ιατρικού εξοπλισμού σε νοσοκομείο, χωρίς την προηγούμενη άδεια του Διοικητή αυτού. Η εγκατάσταση εξοπλισμού με τη μέθοδο της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) γίνεται μόνο ύστερα από ειδική έγκριση του Διοικητή του νοσοκομείου. 2. Η διάταξη της παραγράφου 12 του άρθρου 28 του ν. 2646/1998 (ΦΕΚ 236 Α") αντικαθίσταται ως εξής: "Τα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας των Πε.Σ.Υ. επιτρέπεται να αναθέτουν με σύμβαση έργου, κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, χωρίς την έγκριση της σκοπιμότητας από άλλο όργανο, τη φύλαξη των χώρωντους σε ειδικά συνεργεία παροχής υπηρεσιών ασφαλείας, ανεξάρτητα αν η αμοιβή του αναδόχου υπερβαίνει την απαιτούμενη δαπάνη για την πλήρωση των κενών οργανικών θέσεωντων οικείων κλάδων ή ειδικοτήτων". 3. Στην παρ. 1του άρθρου 44 του ν. 2519/1997 προστίθεται δεύτερο εδάφιο, ως εξής: "Οι θέσεις του προηγούμενου εδαφίου προστίθενται

227 1100 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) στον οργανισμό κάθε νοσοκομείου και οι δαπάνες μισθοδοσίας του προσωπικού των κλάδων Ε.Σ.Υ.: α) νοσοκομειακών φαρμακοποιών, β) φυσικών νοσοκομείων - ακτινοφυσικών, γ) κλινικών χημικών, χημικών, βιοχημικών, βιολόγωντων ιατρικών εργαστηρίων δ) ψυχολόγων, που διορίζονται στις θέσεις αυτές, βαρύνουν τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του νοσοκομείου". Οι προσωρινές διαβαθμισμένες θέσεις φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., που κατέχουν οι ήδη υπηρετούντες φαρμακοποιοί, μετατρέπονται σε οργανικές διαβαθμισμένες θέσεις κλάδου νοσοκομειακών φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. και εντάσσονται στον οργανισμό του νοσοκομείου που υπηρετούν. 4. Στον Πρόεδρο, στον Αντιπρόεδρο και στα μέλη: α) του Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου, β) του Συμβουλίου Επιλογής Διευθυντών Ε.Σ.Υ., γ) του Συμβουλίου Αξιολόγησης Διευθυντών Ε.Σ.Υ., δ) των Περιφερειακών Συμβουλίων Επιλογής Επιμελητών Ε.Σ.Υ., ε) Των Περιφερειακών Συμβουλίων Αξιολόγησης Επιμελητών Ε.Σ.Υ. και στ) της Επιτροπής Αξιολόγησης και Επιλογής Ανώτερων Στελεχών Υπηρεσιών Υγείας, καταβάλλονται αμοιβή και έξοδα κίνησης, το ύψος των οποίων καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. 5. Τα εισοδήματα των ιατρών του Ε.Σ.Υ, από την απογευματινή εργασίατηςπαρ. 1 του άρθρου 9του νόμου αυτού, καθώς και αυτάτωνπανεπιστημιακών ιατρών από την απογευματινή εργασία των παραγράφων 1και 4 του ίδιου άρθρου, όπως επίσης και η προβλεπόμενη στην επόμενη παράγραφο 6του άρθρου αυτού ειδική αμοιβή γιατηνπαροχή κλινικού και εργαστηριακού έργου από πανεπιστημιακούς ιατρούς, που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., θεωρούνται ότι προέρχονται από άσκηση ιδιωτικού έργου και φορολογούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 περ. Ζ' του άρθρου 4 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ151 Α"). 6. Από , στους πανεπιστημιακούς ιατρούς που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., καταβάλλεται, από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οικείου νοσοκομείου, ειδική αμοιβή για το κλινικό και εργαστηριακό έργο που παρέχουν, το ύψος της οποίας ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. 7. Επιτρέπεται, με αίτησή του, η μετάθεση του ιατρικού και πάσης φύσεως προσωπικού του Πε.Σ.Υ., από οργανική θέση αποκεντρωμένης μονάδας του σε οργανική θέση άλλης αποκεντρωμένης μονάδας του, χωρίς γνώμη των Υπηρεσιακών Συμβουλίων, με απόφαση του Δ.Σ. του Πε.Σ.Υ., που εγκρίνεται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 67 του ν. 2683/1999. Ιατροί ή οδοντίατροι του Ε.Σ.Υ., που υπηρετούν σε προσωποπαγείς θέσεις σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., ως υπεράριθμοι, δύνανται, ύστερα από αίτησή τους και πρόταση των οικείων Πε.ΣΥ., να μετατεθούν ή μεταταγούν με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας σε Νοσοκομεία ή Κέντρα Υγείας άγονων περιοχώντης ίδιας ή άλλης υγειονομικής περιφέρειας με μεταφορά της θέσης τους. 8. Το Συμβούλιο Διοίκησης του Γενικού Νοσοκομείου Μυτιλήνης "ΒΟΣΤΑΝΕΙΟ" έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για τη διαχείριση, διοίκηση, αξιοποίηση και διάθεση των υφιστάμενων κληροδοτημάτων, καθώς και για την υποβολή στη Διεύθυνση Εθνικών Κληροδοτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών του ετήσιου προϋπολογισμού λειτουργίας των κληροδοτημάτων και του αντίστοιχου απολογισμού και ισολογισμού. 9. Στο Διοικητικό Συμβούλιο των Πε.Σ.Υ., στα οποία υπάγονται το Γενικό Νοσοκομείο Κοζάνης "ΜΑΜΑΤΣΕΙΟ" και το Γενικό Νοσοκομείο Νέας Ιωνίας "Η ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ", συμμετέχει ο Δήμαρχος Κοζάνης και ένας εκπρόσωπος της δωρήτριας ή των κληρονόμων της, αντιστοίχως, και ορίζεται ένα επιπλέον μέλος από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. 10. Διατηρούντο υφιστάμενο νομικό καθεστώς τους και δεν υπάγονται στις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 1του νόμου αυτού: α) το Γ ενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης "ΑΧΕΠΑ", β) το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Αθηνών "Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒ ΒΑΣ", γ) το Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων "ΑΝΔΡΕΑΣΣΥΓΓΡΟΣ", δ) το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών "ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ - ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ", ε) το Γ ενικό Νοσοκομείο "ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ", στ) το Γενικό Νοσοκομείο Παίδων "ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΙ ΑΓΛΑΪΑΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ', ζ) το Γ ενικό Νοσοκομείο" ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ", η) το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής "ΔΡΟΜΟΚΑΪ- ΤΕΙΟ", θ) το Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Πστρών "ΚΑΡΑΜΑΝ- ΔΑΝΕΙΟ", ι) Το Σπηλιωπούλειο Παθολογικό Νοσοκομείο Αθηνών "Η ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ", ια) Το Ινστιτούτο Έρευνας Νοσημάτων Θώρακα, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε.), ιβ) Το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών "Η ΕΛΠΙΣ". Τα παραπάνω νοσοκομεία, που ανήκουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καθώς και το Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε. και τα παραρτήματα αυτού διασυνδέονται λειτουργικά με το Πε.Σ.Υ, στην τοπική αρμοδιότητα του οποίου βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 5 αυτού του νόμου. Η οργάνωση και διοίκηση των ανωτέρω νοσοκομείων διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 5,6,7 και 8 αυτού του νόμου, οι οποίες ισχύουν από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι αρμοδιότητες που ασκούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, από το Διοικητικό Συμβούλιο του Πε.Σ.Υ. και το Συμβούλιο Διοίκησης των νοσοκομείων, περιλαμβανομένων και των πειθαρχικών αρμοδιοτήτων του άρθρου 12, ανήκουν στα Διοικητικά Συμβούλια των παραπάνω νοσοκομείων, τα οποία συγκροτούνται κατά τις ισχύουσες κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού ειδικές για τα νοσοκομεία αυτά διατάξεις, συμπληρούμενες από τις διατάξειςτου άρθρου 15του ν. 2519/1997, όπως τροποποιήθηκε με αυτές της παρ. 15 του άρθρου 28 του ν. 2646/1998 και του άρθρου 21 του ν. 2703/1999 (ΦΕΚ 72 Α'), οι οποίες διατηρούνται σε ισχύ, ειδικώς, για την εφαρμογή της διάταξης αυτής. Ο Διοικητής των παραπάνω νοσοκομείων είναι και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, εκτός εάν η ιδιότητα αυτή επιφυλάσσεται σε ορισμένο πρόσωπο, με ειδική πρόβλεψη πράξης δωρεάς εν ζωή ή διαθήκης ή σύμβασης ή διάταξης ειδικού νόμου. Ο Διοικητής έχει τις αρμό-

228 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1101 διότητες που ορίζονται στην παράγραφο 7 του άρθρου 5 και τις λοιπές διατάξεις αυτού του νόμου. 11. Εξαιρούνται από τις διατάξεις αυτού του νόμου το Γενικό Περιφερειακό Νοσοκομείο "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ" και το "ΩΝΑΣΕΙΟ" Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, τα οποία διασυνδέονται λειτουργικά με το Πε.Σ.Υ. στην τοπική αρμοδιότητα του οποίου βρίσκονται, εφαρμοζομένων αναλόγωςτωνδιατάξεωντηςπαρ. 2του άρθρου 5 αυτού του νόμου. Η οργάνωση και διοίκηση των παραπάνω νοσοκομείων διέπεται από τις ισχύουσες γι αυτά ειδικές διατάξεις, οι οποίες καθορίζουν και τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τους όρους απασχόλησης, τόσο κατά το τακτικό ωράριο όσο και κατά την απογευματινή λειτουργία, των απασχολούμενων ιατρώντου Ε.Σ.Υ. καιτωνπανεπιστημιακών ιατρών. Για τους ιατρούς του Ε.Σ.Υ. και τους πανεπιστημιακούς ιατρούς, που εργάζονται στους παραπάνω φορείς, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2,3 και 4 του άρθρου 11 αυτού του νόμου. 12. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας μπορούν να εντάσσονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και να οργανώνονται κατά τις διατάξεις αυτού του νόμου οι νοσηλευτικές μονάδες των φυλακών, που υπάγονται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, χωρίς να μεταβάλλονται οι εργασιακές σχέσεις του υπηρετούντος σε αυτές μέχρι την ένταξη ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού. Με την ίδια απόφαση ρυθμίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την ένταξη. 13. Στο τέλος της παραγράφου 6 του άρθρου 24 του ν. 2530/1997 (ΦΕΚ 218 Α') προστίθεται το παρακάτω εδάφιο: Τ ια τους ιατρούς του Εθνικού Συστήματος Υγείας, που κατέχουν θέση μέλους Δ. Ε.Π. στα Τμήματα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.)τωνΑ.Ε.Ι., εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 1 του ν. 2188/1994 (ΦΕΚ 18 Α'). Οι ιατροί αυτοί μπορούν να ανακαλέσουν τη δήλωση παραίτησης από μέλος Δ.Ε.Π. των Τ.Ε.Φ.Α.Α. εντός αποκλειστικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση αυτού του νόμου." 14. Με τις διατάξεις του νόμου αυτού δεν θίγονται: α) οι διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του ν. 1268/ 1982, όπως ισχύουν, περί ίδρυσης, κατάργησης, συγχώνευσης ή μετονομασίας κλινικών, εργαστηρίων και μονάδων των Α.Ε.Ι., β) οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 1397/1983, όπως ισχύουν, περί εγκατάστασης ή μετεγκατάστασης πανεπιστημιακών κλινικών, εργαστηρίων και μονάδων σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., γ) οι διατάξεις του ν. 249/1976 και της παραγράφου 23 του άρθρου 45 του ν. 1268/1982, όπως ισχύουν, περί πειθαρχικής αρμοδιότητας για τα μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. και δ) οι κείμενες διατάξεις, που αναφέρονται στην αρμοδιότητα των τμημάτων Α.Ε.Ι. και των τομέων τους, καθώς και των κλινικών, εργαστηρίων και μονάδωντους, για άλατα ζητήματα, που αφορούν το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο τους. 15. Ιατροί, υπήκοοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτοχοι άδειας ασκήσεως επαγγέλματος και τίτλου ειδικότητας, που έχουν αναγνωριστεί στην Ελλάδα, οι οποίοι έχουν εκπληρώσει στο κράτος προέλευσης υπηρεσία τουλάχιστον δεκαπέντε (15) μηνών, αντίστοιχη με την υπηρεσία υπαίθρου του άρθρου 1 παρ. 1 του ν.δ. 67/1968 (ΦΕΚ 303 Α'), μπορούν να είναι υποψήφιοι για θέση κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ., κατά παρέκκλιση της διάταξης της παραγράφου 11 του άρθρου 21 του ν. 2737/1999 (ΦΕΚ 174 Α'). Ως αντίστοιχη υπηρεσία θεωρείται, ιδίως, ο χρόνος πρακτικής άσκησης της ιατρικής σε νοσοκομείο ή ιατρείο, εάν απαιτείται ως υποχρεωτική προϋπόθεση μετά τη λήψη του πτυχίου για την έναρξη εκπαίδευσης σε ιατρική ειδικότητα. 16. Στο ν. 2071/1992 (ΦΕΚ 123 Α') αντικαθίσταται η παρ. 1του άρθρου 88 ως εξής: "Οι ιατροί του Ε.Σ.Υ., όλων των βαθμών, οι οδοντίατροι, καθώς και οι φαρμακοποιοί, χημικοί, βιοχημικοί, κλινικοί χημικοί, βιολόγοι και φυσικοί νοσοκομείων - ακτινοφυσικοί, που υπηρετούν στα Νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας, υποχρεούνται σε εφημερία στο Νοσοκομείο ή στο Κέντρο Υγείας σύμφωνα με τις ανάγκες των τμημάτων, εργαστηρίων και ειδικών μονάδων και εν γένει σύμφωνα με τις ανάγκες για την απρόσκοπτη λειτουργία του Νοσοκομείου ή του Κέντρου Υγείας. Στους ιατρούς και τους λοιπούς ως άνω επιστήμονες ενεργού εφημερίας καταβάλλεται αποζημίωση για υπερωριακή απασχόληση, που καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τον καθορισμό της υπερωριακής απασχόλησης". Η ισχύς της διάταξης αυτής αρχίζει από Το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 2716/1999 (ΦΕΚ 96 Α-) αντικαθίσταται ως εξής: "Η προκήρυξη για την πρόσληψη ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, τεχνολόγων ιατρικών εργαστηρίων, παρασκευαστών, ραδιολογίας - ακτινολογίας, χειριστών - εμφανιστών, χειριστών ιατρικών συσκευών, χειριστών ιατρικών μηχανημάτων σε Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία και Ε.Κ.Α.Β., καθώς και του προσωπικού του κλάδου ΔΕ πληρωμάτων ασθενοφόρωντου Ε.Κ.Α.Β., γίνεται μέχριτο τέλος του επόμενου έτους κατά το οποίο η θέση κενώθηκε για οποιονδήποτε λόγο, πλην της μετάταξης, με απόφαση του Γ ενικού Γ ραμματέα της οικείας Περιφέρειας, μετά από έγκριση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, χωρίς να απαιτείται Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (Π.Υ.Σ.)." 18. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού οι εκλεγμένοι πρόεδροι του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας και του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, οι οποίοι υπηρετούν ως υπάλληλοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα, επιτρέπεται να απέχουν από τα καθήκοντά τους για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με αυτήν την ιδιότητα καθ όλο το χρονικό διάστημα της θητείας τους. Η καταβολή των αποδοχώντους βαρύνει το φορέα από τον οποίο προέρχονται. 19. Με τη διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου μπορεί να επιτρέπεται η μερική αποχή των παραπάνω προσώπων από τα καθήκοντά τους. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Έ ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 14 Τελικές διατάξεις 1. Με αποφάσειςτου Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού ρυθμίζονται τα κάθε είδους ειδικότερα θέματα, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεωντου νόμου αυτού.

229 1102 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργούνται οι διατάξεις: α) των άρθρων 6 παρ. 1, 8, 12παρ. 1, 11 παρ. 3 του ν. 1397/1983 (ΦΕΚ 143 Α'), β) της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1579/1985 (ΦΕΚ 217 ΑΟ, Υ) των άρθρων 48 παράγραφοι 1 και 2, 54, 55 πλην της παρ. 3,56 παρ. 1 και 3,58 παράγραφοι 1, 3,4 και 5 και 60 τουν. 2071/1992 (ΦΕΚ 123 Α"), δ) της παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 2194/1994 (ΦΕΚ 34 Α'), ε) των άρθρων 15,16,17,34 παράγραφοι 1, 2 εδ. α' και β', 3 και του άρθρου 37 παράγραφοι 1,2, 3,4 και 5 του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 165 Α"), καθώς και κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη προς τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Καταργούνται οι διατάξεις της παρ. 2 α (3) βτου άρθρου 12, των περιπτώσεων (1), (2), (4), (5) και (6) του στοιχείου β' της παρ. 2 του άρθρου 13, των περιπτώσεων (1), (10), (12), (13) του εδαφίου α'της παρ. 2του άρθρου 14καιτων περιπτώσεων (1) και (4) του εδαφίου β'της παρ. 1 του άρθρου 33 του προεδρικού διατάγματος 95/2000 "Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας" (ΦΕΚ 76 Α'), καθώς και οι διατάξεις της περίπτωσης 1 του εδαφίου Ζ της παρ. 1 του άρθρου 1 τουν. 2647/1998 (ΦΕΚ 237 Α-) ως προς την προβλεπόμενη, από τις διατάξεις αυτές, έγκριση σκοπιμότητας εκτέλεσης έργων και προμήθειας πάσης φύσεως εξοπλισμού. 3. Τα Περιφερειακά Συμβούλια Υγείας (Πε.Σ.Υ.) του άρθρου 3 του ν. 1397/1983 "Εθνικό Σύστημα Υγείας" (ΦΕΚ 143 Α') καταργούνται. Άρθρο 15 Μεταβατικές διατάξεις 1. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου αρχίζουν οι διαδικασίες για τη συγκρότηση των Διοικητικών Συμβουλίων, καθώς και για την οργάνωση και τη στελέχωση των Πε.Σ.Υ. και των αποκεντρωμένων και ανεξάρτητων μονάδων τους. Η διοικητική μέριμνα, μέχρι την έναρξη της λειτουργίας της Κεντρικής Υπηρεσίας των Πε.Σ.Υ., παρέχεται από τη Διοικητική Υπηρεσία του μεγαλύτερου, σε αριθμό κλινών, νοσοκομείου της χωρικής τους αρμοδιότητας και οι απαιτούμενες πιστώσεις βαρύνουν τα λειτουργικά έξοδα του προϋπολογισμού του φορέα αυτού. 2. Η έναρξη της λειτουργίας των Κεντρικών Υπηρεσιών των Πε.Σ.Υ. ορίζεται με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Μέχρι την έναρξη της λειτουργίας των Κεντρικών Υπηρεσιών των Πε.ΣΎ., ο Πρόεδρος και τα υφιστάμενα Διοικητικά Συμβούλια των νοσοκομείων συνεχίζουν να ασκούν όλες τις, αντίστοιχες, αρμοδιότητες που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2519/1997 ή από κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη. Από την ημέρα έναρξης της λειτουργίας των Κεντρικών Υπηρεσιών των Πε.Σ.Υ., οι αρμοδιότητες που προβλέπονται στον παρόντα νόμο για τους Διοικητές και τα Συμβούλια Διοίκησης των ανεξάρτητων Μονάδων του Πε.Σ.Υ., ασκούνται, αντίστοιχα, μέχρι την τοποθέτηση των Διοικητών και τη συγκρότηση των Συμβουλίων Διοίκησης, από τους Προέδρους και τα σημερινά Διοικητικά Συμβούλια των νοσοκομείων. Μέχρι την τοποθέτηση των λοιπών οργάνων διοίκησης των νοσοκομειακών μονάδων του Πε.Σ.Υ. ή τη συγκρότηση των λοιπών συλλογικών οργάνων, που προβλέπονται στον παρόντα νόμο, διατηρούνται οι αρμοδιότητες και η λειτουργία των οργάνων, που προβλέπονται στην υφιστάμενη οργάνωση των νοσοκομείων. 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, μπορεί να αντικαθίσταται, σε περίπτωση παραίτησήςτου, ο Πρόεδρος ή οποιοδήποτε άλλο όργανο διοίκησης ή μέλος συλλογικού οργάνου της μεταβατικής περιόδου. 4. Η έναρξη της λειτουργίας των Κέντρων Υγείας και των Περιφερειακών τους ιατρείων, ως αποκεντρωμένων μονάδων των Πε.Σ.Υ., ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Μέχρι την έκδοση της υπουργικής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, τα Κέντρα Υγείας, μετά Περιφερειακά τους Ιατρεία, εξακολουθούν να λειτουργούν ως αποκεντρωμένες μονάδες των νοσοκομείων, στα οποία υπάγονται μέχρι σήμερα, και οι δαπάνες λειτουργίας τους βαρύνουν τις πιστώσεις του προϋπολογισμού των νοσοκομείων αυτών. 5. Από την έναρξη της λειτουργίας των Κέντρων Υγείας ως αποκεντρωμένων μονάδων του Πε.Σ.Υ., οι θέσεις του προσωπικού όλων των κλάδων των Κέντρων Υγείας και των Περιφερειακών τους Ιατρείων καταργούνται ως οργανικές θέσεις του αντίστοιχου νοσοκομείου και συνιστώνται ισάριθμες και ομοιόβαθμες θέσεις, οι οποίες προστίθενται στους οργανισμούς των αντίστοιχων Κέντρων Υγείας. Το πάσης φύσεως προσωπικό, που υπηρετεί κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού στα Κέντρα Υγείας και τα Περιφερειακά τους Ιατρεία και κατέχει οργανικές θέσεις αυτών ενσωματωμένες στους οργανισμούς των νοσοκομείων, εντάσσεται, αυτοδικαίως, από την ημέρα έναρξης της λειτουργίας αυτών, στις συνιστώμενες κατά την προηγούμενη παράγραφο θέσεις. Για την ένταξη εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Η προϋπηρεσία των εντασσομένων υπαλλήλων προσμετράται στη νέα τους θέση για κάθε περίπτωση. 6. Τα Συμβούλια Κρίσης και Επιλογής Ιατρικού και Οδοντιατρικού Προσωπικού Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Σ.Κ.Ε.Ι.Ο.Π.Ν.Ι.) της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 1397/ 1983, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 1759/1988 και τροποποιήθηκε με τις παραγράφους 1έως 6του άρθρου 37του ν. 2519/1997 καταρ-γούνται από την έναρξη της λειτουργίας των Περιφερειακών Συμβουλίων Επιλογής Επιμελητών ιατρών Ε.Σ.Υ. και των Συμβουλίων Επιλογής και των Συμβουλίων Αξιολόγησης των Διευθυντών ιατρών Ε.Σ.Υ., που προβλέπονται στιςπαραγράφους 8 και 11 του άρθρου 11 του νόμου αυτού. Η ημέρα έναρξης της λειτουργίας των ανωτέρω Συμβουλίων ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Μέχρι την ημέρα αυτή εξακολουθεί η λειτουργία των Σ.Κ.Ε.Ι.Ο.Π.Ν.Ι. και παρατείνεται μέχρι τότε η θητεία των μελών τους, εάν λήγει νωρίτερα ή έχει λήξει πριν από τη δημοσίευση αυτού του νόμου χωρίςτα Συμβούλια να ανασυγκροτηθούν. Όπου στις κείμενες διατάξεις υπάρχει η λέξη Σ.Κ.Ε.Ι.Ο.Π.Ν.Ι. νοείται, ανάλογα με το βαθμό του κρινόμενου ή αξιολογούμενου, το Περιφερειακό Συμβούλιο Επιλογής ή το Συμβούλιο Αξιολόγησης Επιμελητών ιατρών Ε.Σ.Υ. των παραγράφων 8 και 14 του άρθρου 11 ή το

230 ΦΕΚ37 ΕΦΗΜΕΡ1Σ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1103 Συμβούλιο Επιλογής ή το Συμβούλιο Αξιολόγησης Διευθυντών ιατρών Ε.Σ. Υ. της παραγράφου 11 του άρθρου 11 αυτού του νόμου. 7. Μέχρι τη συγκρότηση των Υπηρεσιακών Συμβουλίων των Πε.Σ.Υ., της παρ. 15του άρθρου 3 του παρόντος, διατηρούν την πειθαρχική δικαιοδοσία τους τα υφιστάμενα Υπηρεσιακά Συμβούλια των νοσοκομείων ή τα κοινά Υπηρεσιακά Συμβούλια, όπου υπάρχουν, στα οποία εξακολουθούν να υπάγονται οι υπάλληλοι των αποκεντρωμένων μονάδωντων Πε.Σ.Υ., πληντου ιατρικού προσωπικού. 8. Το Κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο εξακολουθεί να λειτουργεί με τη σύνθεση που προβλέπεται στη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 39 του ν. 2519/1997, μέχρι τη συγκρότησή του κατά τα οριζόμενα στην παραγράφο 20 του άρθρου 11 του παρόντος. Άρθρο 16 Η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 2747/ 1999 (ΦΕΚ 226 Α') τροποποιείται ως εξής: "Παροχές ασθένειας Ι.Κ.Α. Κατ εξαίρεση για το έτος 2001 στους άνεργους απολυμένους της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης του Περάματος και στα μέλη οικογένειας τους που αναφέρονται στο άρθρο 33 του α.ν. 1846/1951 (ΦΕΚ 179 Α') παρέχεται από το Ι.Κ.Α. πλήρης ιατροφαρμακευτική περίθαλψη εφόσον έχουν πραγματοποιήσει τριάντα (30) τουλάχιστον συνολικά ημέρες εργασίας σε ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες κατά τα έτη 1996,1997 και 1998." Άρθρο Η επιλογή του προσωπικού του κλάδου ΔΕ Φύλαξης των Καταστημάτων Κράτησης της Χώρας διενεργείται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, κατ ανάλογη εφαρμογή των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 9 του ν. 2734/1999, σχετικά με την πρόσληψη φρουρών της ΕΛ.ΑΣ. Για το προσωπικό του κλάδου αυτού, τα θέματα που προβλέπονται στην παράγραφο 6 του άρθρου 9 του ν. 2734/1999 ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης. 2. Η διευθέτηση της έννομης κατάστασης η οποία ανέκυψε ύστερα από την απόφαση αρ. 79/2001 του Ε' Τμήματος του Συμβουλίου Επικράτειας, με την οποία ακυρώθηκε το αρ. 163/ (ΦΕΚ 158 Α") προεδρικό διάταγμα ίδρυσης του Εφετείου Λαμίας, πρέπει να γίνει μέσα σε ένα τρίμηνο από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου με την έκδοση νέου προεδρικού διατάγματος, που είτε θα ανακαλεί το ιδρυτικό του Εφετείου Λαμίας διάταγμα είτε θα το τροποποιεί είτε θα επανιδρύει το Εφετείο. Στο τρίμηνο δεν υπολογίζεται ο χρόνος έκφρασης γνώμης από τονάρειο Πάγο, σύμφωνα με τον. 1756/1988, ούτεοχρόνος επεξεργασίας του νέου προεδρικού διατάγματος από το Συμβούλιο της Επικράτειας. Το Εφετείο Λαμίας θα εξακολουθεί να λειτουργεί και να παρέχει απρόσκοπτα έννομη προστασία στο μεταβατικό χρονικό διάστημα έως την έκδοση νέου προεδρικού διατάγματος. Οι ως τώρα πράξεις του Εφετείου Λαμίας παραμένουν έγκυρες. Άρθρο 18 Συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, προσωπικού που προσλήφθηκε για την υλοποίηση των προγραμμάτων: α. Κοινοτικής Πρωτοβουλίας "ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ" άξονας HORIZON β. Επιχειρησιακού Προγράμματος "Καταπολέμηση του Αποκλεισμού από την Αγορά Εργασίας" (Υποπρόγραμμα 4 - Μέτρα 1, 2 και 3, Υποπρόγραμμα 5 - Μέτρο 5) και γ. Επιχειρησιακού Προγράμματος Ύγεία-Πρόνοια" (Υποπρόγραμμα 3 - Μέτρο 3), το οποίο εξακολουθεί να υπηρετεί κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού, θεωρούνται ότι ουδέποτε έληξαν και το προσωπικό αυτό κατατάσσεται σε κενές οργανικές θέσεις του φορέα απασχόλησης, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Εάν δεν υφίστανται κενές θέσεις, η κατάταξη γίνεται σε προσωρινές θέσεις αντίστοιχης ειδικότητας, που συνιστώνται με την απόφαση κατάταξης και καταργούνται με την καθ οιονδήποτε τρόπο αποχώρηση του εργαζόμενου από την υπηρεσία. Προϋπόθεση για την παραπάνω κατάταξη αποτελεί η συνέχιση, από το οικείο νοσηλευτικό ίδρυμα, της δραστηριότητας παροχής υπηρεσιών υγείας, που ανέπτυξε το σχετικό πρόγραμμα. Ο τερματισμός της παραπάνω δραστηριότητας συνεπάγεται την αυτοδίκαιη καταγγελία της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Το παραπάνω προσωπικό αξιολογείται, από ειδική επιτροπή του οικείου φορέα, για την απόδοση και το ήθος του, τουλάχιστον μία φορά κάθε διετία. Τυχόν αρνητική κρίση αποτελεί λόγο υποχρεωτικής καταγγελίας της σύμβασης, η οποία λύεται από την κοινοποίηση σχετικής έγγραφης δήλωσης της υπηρεσίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζεται η συγκρότηση των ειδικών επιτροπών αξιολόγησης, ορίζονται τα κριτήρια και η διαδικασία αξιολόγησης του παραπάνω προσωπικού και ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής. Άρθρο Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που από το σύνολο των περιστάσεων κρίνονται δικαιολογημένες για την αποκατάσταση της υγείας οικονομικά αδυνάτων ατόμων, που πάσχουν από ανίατες ή δυσίατες ασθένειες ή έχουν υποστεί βαρειές σωματικές κακώσεις, μπορεί, με αιτιολογημένες αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, να εγκρίνεται η συγκέντρωση χρημάτων με τραπεζικούς λογαριασμούς, που έχουν ανοιχτεί στο όνομα των παραπάνω προσώπων ή αυτών που έχουντηνεπιμέλειάτους, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν. 5101/1931 "περί ενεργείας εράνων και λαχειοφόρων ή φιλανθρωπικών αγορών" (ΦΕΚ 238 Α) και να αποδίδονται εν όλω ή εν μέρει τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν στα παραπάνω πρόσωπα. 2. Στο άρθρο 48 παρ. 1α του ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 165 Α') προστίθεται περίπτωση (ι), ως εξής: "(ι) Την εξέταση ή επανάκριση ανά μορφή και περιεκτικότητα φαρμακευτικού προϊόντος, προκειμένου αυτό να περιληφθεί στον κατάλογο των συνταγογραφούμενων φαρμάκων ή να επανακριθεί σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 2737/1999 (ΦΕΚ 174Α"). 3. Αρμόδια αρχή για θέματα ιατροτεχνολογικών προϊόντων, κατά την έννοια των σχετικών οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ορίζεται ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.). Η διάταξη της περίπτωσης 3 του στοιχείου δ'τηςπαραγράφου 2του άρθρου 33τουπ.δ. 95/2000 "οργανισμός του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας (ΦΕΚ 76 Α') καταργείται. 4. Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων διοικείται από δε-

231 1104 ΕΦΗΜΕΡΙΣΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) καμελές Διοικητικό Συμβούλιο. Στα μέλη του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ. που προβλέπονται σ ιη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 1316/1983 (ΦΕΚ 3 Α'), όπως ισχύει, προστίθεται ένας (1) εκπρόσωποςτου Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Άρθρο 20 Στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας συνιστάται Εθνικό Συμβούλιο Πρόληψης Βιολογικών και Τοξικών Κινδύνων, με γνωμοδοτικές αρμοδιότητες για την πρόληψη και προστασία της υγείας του ελληνικού πληθυσμού από βιολογικούς και τοξικούς παράγοντες, που μπορεί να προέρχονται ιδίως από πολεμικές αιτίες, ατυχήματα, φυσικές καταστροφές ή επιδημίες. Ειδικότερα, το Εθνικό Συμβούλιο Πρόληψης Βιολογικών και Τοξικών Κινδύνων: 1. Αξιολογεί δεδομένα επιδημιολογικής επιτήρησης. 2. Εισηγείται μέτρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση πιθανών βιολογικών και τοξικών κινδύνων. 3. Εξασφαλίζει το συντονισμό μηχανισμών ταχείας αντίδρασης σε περίπτωση βιολογικής απειλής της ανθρώπινης ζωής και υγείας. 4. Μεριμνά για την πληροφόρηση του κοινού σχετικά με θέματα που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του, καθώς και για τους τρόπους προφύλαξης. 5. Αξιολογεί προτάσεις πρόληψης συμβαμάτων από βιολογικούς και τοξικούς κινδύνους. 6. Εισηγείται στην πολιτική ηγεσία μέτρα και δράσεις σε επικείμενες ή νεοεμφανιζόμενες βιολογικές καταστροφές ή επιδημίες. 7. Επιβλέπει την εκπαίδευση των επαγγελμάτων υγείας σχετικά με βιολογικούς και τοξικούς κινδύνους. Μέλη του Συμβουλίου διορίζονται με θητεία τριών ετών: α. Ακαδημαϊκοί και Καθηγητές των Α.Ε.Ι., που καλύπτουν τα απαραίτητα γνωστικά αντικείμενα και ορίζονται από τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας. β. Ο Γενικός Διευθυντής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. γ. Εκπρόσωποςτου Υπουργού Εθνικής Άμυνας. δ. Εκπρόσωποςτου Υπουργού Περιβάλλοντος. ε. Εκπρόσωπος του Υπουργού Γεωργίας. Το Συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, ο οποίος προεδρεύει και μπορεί να αναθέτει σε μέλη του Συμβουλίου την παρακολούθηση ειδικών θεμάτων και την υποβολή σχετικής εισήγησης. Το Συμβούλιο υποστηρίζεται για τη λειτουργία του από το Γ ραφείο Πρόληψης Βιολογικών και Τοξικών Κινδύνων, που συνιστάται στο Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (Κ.Ε.Ε.Λ.) και το οποίο εξασφαλίζει την παροχή στο Εθνικό Συμβούλιο όλων των απαραίτητων πληροφοριών για την εκπλήρωση των στόχων του, καθώς και τη διοικητική υποστήριξή του. Άρθρο 21 Έναρξη ισχύος Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις του. Παραγγέλλομετη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως Νόμου του Κράτους. Αθήνα, 2 Μαρτίου 2001 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΝ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ Β. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑ3ΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Κ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γ. ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙΠΡΟΝΟΙΑΣ Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 01 ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ Α. ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Π. ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ Τ. ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ Μ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ Θεωρήθηκε καί τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους Αθήνα, 2 Μαρτίου 2001 Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ Μ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ

232 ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Α β Η» A Ξ Π Τ Ε Μ 8 Ρ ΙΟ Υ < ι ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΡΙΘΜ ΟΧ OT.VAOT Τ Ρ Π Κ Ε Ι ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Δ ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ Άρθρο 3. Α34/οίχ οη Οργανισμού ττυ 9 ερσεεεοτηρίου ψ ιγ.*<λ ι Παθήσεων Ιεράς Με,νής Πέτρας Ολύμεσευ. Ο ΤΠΟΤΡΓΟΣ 411 ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ χο /τ=ς υεεόόη: 2te-raci"_τω ν! εεαρσγράβων ' ί ~-cz άρτου Νεεισυ i 397/1983 «Εθνιχό Σύστημα 43/A/1983). 87/1986 Π.Λ. «Ενιαίο εελσαπο οργάνωσης των :ων» (ΦΕΪ 32/Α71986). αετέ τάση 18/ ετυ Διοιτ.ε-,τιεχεύ Σ^μέευλϊ» ιετευτηρίου Έ'-ητχών Π αθήτεων Γερός Μονής Πεειεεεου. -Α ^ : Αρθρο i. νανισμός tsj θεραττυτημαυ ψτχτχών Παθήσεων.σνής Πάτρας Ολόμεταε. όετως αυτές ισχύει με ~ Π. Δ/γμ-α «~ρ: τραετοετειετσεως χα: συμεγληρώτεως σνισμου rsa 6εσ ααευτηρ fou ψυχιχών Π αθήσεων [εής Πέτρας ΟλΑι-α» (ΦΕΚ 12/Α/1978). τ/αμζ: σόμρωνα μ- τις 3ιατ σςεις της αετόρασης»αής. Άσθσο 2. ;η μορφή Εετωνυμια ' «Σσραγίόα. -Ή ',,,» gnoaoxcuan αυτό του υεταγετα: στες «ιαταςεις ταυ 92^4.953 «03pi οργανώσεως γης Ιατριχής Αντό V ΡΕΚ. 254/Α/1953) χσα αποτελεί Νομιχό Πρόσωσ»υ Δ'χαίσυ... εεεχι 3«-=3. c:i αοό τις διατάσεις too ; 30Tirjt όπως αυτές εροετοετοιήθ'ηχαν χα: ασμτεληρ-ώ- ταγϊμεβττερλ χαι ασχ τ:ς Βιστάςσις you Ν. 1S97/83 Σύστημα Υγείας». ορίζεται <ι>ς ειοιχίι Έητάτριχο :ια χαι μετονοαάζσται «3 «ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ ΝΟΣΟ- 3 ΠΕΤΡΑίΣ ΟΛΓΜΠΟΤ». ίρα της Κεντριχής Υτηρχσίας του Νεάοχσμείου είναι : Ολύμεεσυ. Νοσσχεμιειο έχε: σσραγίόα στρογγυλή, στην ο-τοεε: Ύται cm σχάλληλους χόχλους «ΕΛΚΗΝΤΚΗ ΔΗ- ΤΙΑ ΤΠΟΤΡΓΈΙΟ ΤΓΕΙΑΣ. ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΗΝΩΝΤΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ C ΐΛ /Π Γ 'Τ /'Χ - Γ Τ Τ Ί γ τ γ T-\ * r-v /-»» χ--» ^ Τ-Ρ /-Ν Εαυτός του Νοστεχεμεϊσυ είναι: οι Η ταραχή τρωτοέάθμισς χα: εευτερτέάθμισς τσαίθαλ- Ήΐ στο Τλαόχο των τρσ γραμμάτων της γενιχέτεστς λι- -^ης στον =μέβ -της ψι»χ χής Υγείας. ισότιμα για χάθ* 20ΛΙΥΥ7 σνεααρτητα στο την τιχσνεμιχή. χοιι-ωνιχή χσι czsrγελματτ/.ή ττν χατάστατη, ςόμτωνα με τευς χετάνες α Ε- ννιχαΐ Σοατήματτς Τγειας xci ειτιχότεσα: ' Π ε.αςώτιση, τρ'.ληή'η χα: τροέχττση γης χτινων '--- μεσιανός γ ν ττμαχ της 'ΡηΛχής Τγείας. τ-πι Η ττμίολή της; χπτ/ωνιχή Γτοχατααταση χα: ετττγ τλμαηχη εττ'ίενταςη των ασθενών. χε τη τρτντιέα τχς Εεινωντχής Ττηρεσιας τοο Νοσαχτμείτα » Η οναττυς- χα: τ=ρατγι>γη της Ιατειχής ' Οεεενας. χα: Τ ) Η ε ς α σ μ α γ ή τ ρ ο γ ρ α μ μ ά τ ω ν ε ι ε ί χ ε τ σ η ς. α υ ν ε ν τ ό ς σ χ. χ ε ιτ τ ε ιρ γ ω ν ά / Α ω ν χ λ α ε τ ε ν ΊΓ-ραιας. ΣΑρθοο 4. Έεεεόα. Τα ίστόα τευ Νοστοαμυείοο «μ<γ:: α; Οι εαιγορηγήσχες ατό τεν Κεατιχό. Ταχτιχσ Πετύατ- ΛΟν-τμο χα: αατ τσ; Προότολεγιαμά Αημοτιων Εεεενίόσεων. '31 Οι ειστράςχις αγτό νοσήλια, εςίττστρα χα: λειτές μαε: ίές για ταρογή οτηρεσιών. γ) Οι τρόεπεεσι ααό1 την ίεια αοτοό τεριοταια. 3) Τα ίσο2α αετ: εωρείς. χληρσόοτήματα. εχγτε:ήσεις χλα.... Άρθρο 5... Δόνβμη Κρεόατεών. Η ατναλιχή 3άνομη γη! Νοστχτμενοο ορίζεται τε Υετεαχόσια αενήντα (450) χρεόάτια. :='Αρθρο 6. Δεάχριση Ττηρεσιων ί. Το'Νοτοχαμειία αυτό αοσρττζετεπ.αετό τι; οετηρεσίες; α) Ιατροχή _ >/:' ' 3) Νοαηλευτεχή γ) Διοιχηςιχή. 2. Κάθε υεοηρεσια έχει τη 8Ίχή της ςεγωριστη βετρερότητη χαε ιχραρ-χιχή ίεάρ-θίρωση. Οι τρεις υεεηρ.εσιες εενα; με, ταςν τοος ; ισότιμες χατ. υτάγανται ιεραργχα στον Π ρόεόρε του Δ.Σ. ταυ Νοαπχβμίώϋ. 3. Το εατκτωεεεχό αου ΥοευοθεΥαετα. χαι υεεηρετεό σε άλλη εετηρεσια αεε' αυγή εταυ ογατγεταε χατα χλεάο χαι χατηγεαέεε. χ

233 R D H M E P IZ Τ Η Σ Κ Υ Β Ε Ρ Ν Η Σ Ε ΙΣ (Τ Ε Υ Χ Ο Σ Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο Ι o-cj ΝαοαΓατρικών επαγγελμάτων (Τεχνολόγων ) Η Υποδιεύθυνση Ο ικονομικού στα τμήματα Οικονομικού y ' - ' - - τ τ - ^ τ - ;πτ7_: β. αληροφοοi xifç Οοτ νωσης yy '^V * γ. i i στ οο «τής Δύναμη Διακόσια εβδομήντα (270) κοε38άτια μκ^γμό~όύνανη -. ν'; Γ~. και β τβ Αυτοτελή Γ ρ α οεία : εκατόν αγόόντα(ιθο) κ ρεββά τια. Επιστασίας * 9«Ιματισμού í. *. -~VV "/ ' "" 3 Υποδιεύθυνση Τεχνικού ata tduara: a- Τεχνικού. Σ Τ -~ T 3 ΐο ΐα τ ρ ικ ή ς Τ ε χ ν ο λ ο γ ία ς ^ χ ΐσ τ ρ ικ ά (.Ο ξ έ α, Γ ε ν ικ ό, Χ ρόνιο) Άρθρο _ 10 ^ΑΤΓΪΖΟΓ ΤΟΙ^ΓλΓ Α ρμοόιότητες Υπηρεοιών γ η ρ ια τρ ικ ό ^ ^ -λ ε ιτο υ ρ γ ο ύ ν ta x -rix c εξω τερικό Οι αρμοόιότητες χόθε ια τρ ε ία τ ις ε ιό ιχ ο τ η τ ε ς των γιατρών,. tfv^ffto-^ Νοσοκομείο. tfo xûôc γ ια lüst^x^xvôv ι a ιιό λ ε ιτ ο ν ρ γ ε ία ς Ξ προώθηση ματιαμός τα /* c u v ro - Υπηρεσίας cί_ναι : και ποοσγωγή της υ γ ε ία ς, της έρευνας χαι χαι ο έλεγχος.ρμοόιέτττες 2. τον Νοσοκομείου. 'Y j c i των παρεπομένων» πηρεα.ών. ^αρμα χ εν τι χο ί Ταή μ α^"?: την ευθύνη γ ια τον προγραμματιομό προμτ.τειώυ, τ τ γύ λαςς, την τα ξινό μ η σ η, την παοασκσυό i Ôiocxcîîccuptji, Ά ρθρο >5:2=5^ ;---?w,' v Διάρθρωση Νοσηλεντι χής Υπηρεσίας ^Νοσηλευτι χή Υ πηρεσία τον Νοαοχομείον ocíc ovrs της εκταίδ ενσης, Π παροχή υπηρεσιών Υ γείας x ei ο ποογραμ- ΐ θ ε ρ σ π ε ν τικ ή ς Ομάδας, όπως αυτή ε ξ ε ιδ ικ ε ύ ε τ α ι με τον τον έλεγχο, ττ.ν χοοόγηση, την Διανομή, τ^ν 6 ι α χ ί. ηση,τπν ιπ ν ε '. - 3V ao u sx c rrix o ;' α π ο τε λ εί Διεύθυνση χαι Δ ιαρ- χαι λοιπού»ιλικού αρμοδιότττας το.. 3.»«ra ^ ^ c. Δύο C2) tou ε ί ς ίο χαι 2ο πον ο καθένας Δ ισρ-.ηχόμη *»ειττν ε ν θ ν ν ÊëÈÎ-.'αε Ν οσηλευτικό Τμήματα ως τοπ ολογίαν, της ε χ τ έ λ ε ο -ς οποί ααό^τοτε συνταγής ακολούθως: τον Ιτιστημόνικο * ελέγτο*. ^ ^ τ ο ΰ ί α ς σε έ ξ ι (δ ) τμήματα πον καλύπτουν τον πρώτο ξητήοει το ια τρ ικ ό τμήμα κ ^ ό ς cpctxó τομέα τη ς Ια τ ο ιχ ή ς Υ πηρεσίας. εκτέλεση συνταγών. ffigfrar'- 2ός-~τομέας oc π έν τε!. 3 ) τμήματα πον καλύπτουν τον Δεν- ψξβ? : - Y παραχή *:οο** ι ε * τ ι κ^ς ώΰησπ και εροατ'^ττή ν Δ ιευθυντή - i/v - r p ic της Νοσηλευτικής Υ πη ρεσίεςt ως Si? ;.. ελ έγ χα - τ-»ν προς. rr~ο c ~ αε_ χαι στς π λ α ίσ ιο θύνσεων των τπεντύνω ν σε χόθε Χ ε ίτ α ι erro': χσι τον το- σ: ν.το: ΰπ νοσ~λείας ατα ς αρρώστους, í -jc u v : με τ ι «ιδόγματα της νοσ πλ εντικ ή ς -Τα. Νοσοκομείο σ υ ν ισ τ ά τα ι Νοστ λ ε ντιχό πιτρσπό πον των χατε* - περίπτωση για τρ ώ ν, η τρο- της νοσ ηλεντιχής χαι τη ς εκπαίόενσ*i ττον τομέα αυτό xei ο τρογραμμστιαμός χαι ο έλεγχος των 00. παρεχομένων ν-πηρεσιών. y a _ í1 ) Π ροϊστάμενο Tuó-^ατος erró χόθε tou u. c ve jç> ': ιí* í ευοόι τ~τ c ~ 2. Τ ν χ ια τ ρ ιχ ό T o u te, το ν Χ ειρονργιχό to u a και τα εξμτερικα C z %"'της Ια τ ρ ικ ή ς 'τ η p e a ία ς. Διπλωματούχο τμήματος eró I. χάσε τομέα. ;ρ μ οόιότπ τες ττ ; Δ ιο ικ ητ ικ ό ς?eóua Προοωπιχ ο ν : λη (9 ) χαι (γ? ε χλ έ γ ο ν τα ι για Δυο (2 ) χρόνια με :ττ~οεσί ας ε ίν α ι : ν ο ο ν τ ί 'ε ι Τια»όθε θέμα που έ χ ε ι κή οηφοφορία από το νοσ η λ εντιχό προσωπικό τον α ν τ ί- σχέση ou τοα α, που σ υ ν έ ρ χ ε τα ι με πρόσκληση τον.ίσοΐρταυέναι του Νοσοκομείου, καθώς και t ic την εποπ τεία και έλεγχο le μέλη το ν λ ντιπ ο ό εό ο ο μεταξύ των ιελών χ α ι τον Γραμματέα μεταξύ των υπό σ το ιχ ε ίω ν J. Η Ν οσηλευτική Επιτροπή γνω μοόοτεί σχέση με την οργάνωση τη ς γραμματειακής σ τή ρ ις η ς σύμφωνα (γ ) με τ ι ς αποδόσεις για κόόε θέμα εσ ία ς χ α ιε ι σ η γ ε ί τ α ι σ χ ε τ ικ ό με τον Νοόεάρό ^ης στα Διακίνηση δ ια όργανα ποούλήΐιατο^ Τ^β του Νοσοκομείου«άιάοθρωση Δ ιο ικ η τ ικ ή ς Υπηρεσίας γρ οντίδ α γ ια την έχδοση «ίΐτη ρ ίω ν και την τήρηση καταλόγου αναμονής εισαγύτγής. 'Τηρεί ρώστους. V..."" γ ια την εισαγωγή τους, σύμφωνα με την σ ειρ ά στον χοτόλογο αναμονής. Φ ρ ο ν τίζ ει για την λ ο γισ τικ ή παρακολούθηση ποόιπύνυνση Ο ικο νο μ ικο ύ. Ιπ οόιεύ θυνσ η Τ εχ νικ ο ύ «τη ς μερίδας των νοσηλευόμενων, την χρέωση Δαπανών νοσηλείας -, * : Υ ποόιενθυνση Δ ιαρθρώ νεται σε τμήματα χαι Αυτοτελή ϊπ σ ά ιεύ θυνσ η Λρρώστων: Η ρ ι 9 λίο κενών χόθε φορά κρεββατιών και ενημερώνει τ ο ν ς αρ ρ ε ίς (3 ) Υ π ο ό ιε υ θ ό ν σ εις : σ τ ι ς αχόλ^ιυθες καρατρ0?ονς. αντιμ ετώ πιση χόθε διεκπεραίω ση του έργου τον Νοσοκομείο». εισ ιτη ρ ίω ν για την εισαγωγή των αρρώστων, την έκόοση των Δ ιο ικ η τικ ή Υπηρεσία, α π ο τε λ εί Διεύθυνση χ α ι Διαρθρώνεται c ía j όπως της αλληλογραφίας και την γ ) Τυόμα Κίνησης 9 π οόιεύθυνση Δ ιο ικ η τ ικ ο ύ. τη ς Δ ιοίκησης χαι των άλλων υπηρεσιών του Νοσοκομείου, τη ν τήρηση του γεν ικ ο ύ πρωτοκόλλου, την αφορά την οργάνωση χ α ι λ ε ιτ ο υ ρ γ ία τη ς Ν οσηλευτικής 'λ ο ^ ρ ο χοτόστασπ τον προσωπικόν = 1 Τμήμα Γρομμα τ ε ία ς : φ ρ ο ν τ ίζ ε ι για κάθε θέμα πη έ χ ε ι σ τ π χ ε ίω ν -rr.ó με την υπηρεαιοχή ταυ προσωπικού όλων των υπηρεσιών τοι Νοσοκομείου. τη ς Τ ο σ π λ εντιχή ς Ι-πτρ ο π ή ς εκλέγουν με κή <»n?<*?ooía : Αομοόιότπτες Γάτοι χός τμήματος τωι>?νχ ια τρ ικ ώ ν τομέων, ο * ^ μ 0 ν ό ς ' γ ια τ ρ ό ς έ χ ε ι νκό την ενθύνη τον μ έχρι Ê3 OX α σ θ ε ν ε ίς χ α ι ε ίν α ι υπεύθυνος υπηρεσ ίας ως ακολούθως : και την έχδοση των Δελτίων -«αοοχής υπηρεσιών. Τηρεί ΐιί1λ(ο. ασθενών χαι π α ρ έχει χόθε πληροφορία γ ι'α υ τ ο ύ ς. Ξπίσης τηρεί ; j.- 'J, _ T ' ' Τ λεπτομερή σ τα τ ισ τικ ό σ τ ο ιχ ε ία της νοσηλευτικής κ ίνησ ης, Δ ιο ιχ ν τ ιχ ο ν στα τυήματα: λαρηγεί π ισ το π ο ιη τικ ό στους σρρώατους όταν τα ζη το ύ ν, μετά loocum^koí pauutrrr í a c - από υποβολή α χ ε τ ιχ ή ς α ίτη σ η ς.

234 -5 I f>3 s O C Í e v - j ía t :7 ia τ ο υ Tpd.ro \ t ίτ ο υ ο γ ία ς τους. *ώ~' -. : " -.;. * '. ffftiif! Ττησεσίζο : Π. ru-.h» y η και φρσντ f i s 71.«την.-JU-".aocí =- 9 ù j t i v C V Ç : x^ o ν~ joououc'co ru s */ -r xotvrvtxd τους TPd3i.nps, CSC'ívnrn των i it {u v του too κ αλού ν τα τοοιίλίίματα γ ε ν i x y o o v r C c i 7 να τ η ν s v r ιμ ε τ ω ε io n των κ ο ι - a S fiñ íid x u il n o * τ λ α ί σ ν ο τ η ς γ ευ ix d T co n c l a ιυ ω υ ιχ ό ς ~ ο λ ι - -, '.*.>. * Ι τ - τ τ τ λα^τηιυ 'Tryvo A dfw ) ; Ξντ>ίσσουται ο u όοαστηg&ottfφ ί'getsz v x ü v χαι συσ ixoocscscvrtiv, dcaç αυτές y p & f t û u r è c p i x κ α ν ο ν ισ μ ό Xx ιτ ο υ ρ γ ί α ς t c j 7 ο σ ο χ ο μ ε ίο υ. *]*:.. _... ** í c τνο- την μελέτη των οικονομικών α- -. Ííet^T^v εισήγηση για την έγκαιρη επεζίρτασέα V'. t & z d c x ι ση του.τορίίκολογισμσιί του Liadαατος, * ί if*twv 7-Ics ανάυ, την εχχαδόαιση των ααοόοχών τοοσω- _^ΞΤσίπμ t!-τω ν, την roourfoc ια δ ια χείρισ η και μλϊχω ν ' το ν x p cu ic o v ïai γ.α την λε ιτουοτ Ca του 7ο- ^Τ _ 0ΤΓ.'-Τη του ισολοτ'-οϋοΐί και ωτολογισμου, την ττ',- ijx ί~ υ, καλιάς και την :C ru a n των csddsv του iv^jmyvvrj 4,... * 7 '.s την ι;τ υ \α ;π τ-ς τεοισυσιας του - 3υ- Tav οικονομικών στατιστικών στοιχείω ν.. - ~ 3 S = í : í r c X i W i ' ; Γ ά τ ο ιχλς ^ p c u C ^ c ". - *. Η Ιατρική Tinoco C a στελεχώ νεται: a ) And γ ι α τ ο ο ^ ς 'no«r κ α τ έ χ ο υ ν δ έ σ ε ι ς <λλ ο«τ.οτρώ υ Ι. Τ. 3. -του αυνι στώντα».σύμφωνα_μ«τ ις δια τά ζεις του focsov ' '. *". - -*-» Τ-: r ' το» T /8 3, 3Τσν_κλ«$δο γ ια τ ο ώ ν 2.Γ.Γ. το«* Τ τ ο ΐ-ρ γείο τ "?r "od ν ο υ ς χ α ι Ζ ο ι ναινν χών Α σφαλίσεω ν και κ ο τ σ ν έμ ο ν τ σ ι <tts Ι ο α ο χ ο μ ε ίο -.'...i.....ώ. -. " 3) And ειδικευόμ ενους v'-otsoíc του τοτο >ετο(ΐ /Τ3 ΐ sc >ε=τεες_ ειδικευομένων γιατρών j χον έχον συστο^εί με onoiaoti-ra-rc Tsdno μέχρι τη δημοοίενση της sxdpair-ς τυττ?ς ( σίμοωνα με τ ις δισ τά ζεις τον ισχνονν χά^ε?ocd. T) Td όλλους επιστήμονες sou rrpoao^corv s«. vas ci ς.rr-- ρεα ίες με το έογο της Γττριχιίς Γ τηοεσ ίτς των ταεεχατω κ ζ Ίατηγοοία κλάδων, sc χαϋένσ end τους οηοίο» ς οι αντίατοιχα οριζόμενες δέσ εις: ΐ~ν 3τώ ντη 'e ÿ à f l t. v ~ - Τογ 5voto- 7 : s ST*r5v«7. 3 την οργάνωση T < 'Ρίχανογρέτητης, της ετεζεοτταίος χα. τόργοτς ^ t^ ie T lw s v CToi^ííiuv, της ττοσχ (ς και όι^χι JSjSáftfcíí '."". flils^ c m c νττρ εσ ίες το loccxossío -., στο Ταονοττίο ς~ Kc ι Ζοινωνιχών.σφαλίσεων χαι στο«ς άλλους äi? '-r ' ς ;Γκαι κάδε ίλαι* τ : * 4 φ \ εργασία. SggjH *'*:»ν^η.σνν ο». δραστηριότητες του σ χετίζο ντα ι npdcet5 C7 VKwv crx-;; Tjv ααδενών τα ι ταοσωηιχοί 5 Ρ9<ίρηση τα ι έκτα i δει αη των νοσηλει-ο μενών W icvwv των cíutcoixiúv.οτοειω ν, του έχουν ÉjVi ': " - iwfjyistrrri»? ττντί- MVfC'~ evrdoeovtci CTI τη ς οι (ταιστημονιχές,οοττ- WW&gj ÍL :ν.,.-.. A e iií! \r. ς ται ά ισ ικ η τιχ ές ρασττρκί-γητες όλων issfe..,. TSlSfAf * 5 Tpooiua rxc την τ3ουη εια μέχρι την votbcceg: CoovríCoi xáíc î ua του έχει άτητα των ςίοω ν τον Γοσοχομεισυ χαι ^γβ νιχόίν εργασιών χαι μετογοοών. ïffis i j. ; ~ 'wie*) - η όι άνομη, «εττιόιόρτοχχπ TOV ιμστιομού του τροσωηιχού τον οσοηοιιεέον ΤΙ quay 7 1 s εςιττηρέτηση των νοση λουσμένων. Μ[ _ aate^.;.. TOCOK'-i :' Ξ ευό^νη γισ το ν χοογραμματίσμό χαι ^ ^ ÇyCXTέλεσης των «τχαραιτητων έργων «ιν«ήττ. ζης, ^νσνέωσπς χαι όιαπχσίΐς ελτέωσυς των χυιριαχών..ππαυαβτίσεων του Ιόο^ματΌς χαι για την ^^ΜΧβαίτη-τον εέσηλισμο«?. Ζαταρτέ^ει μελέχε ς ^w ^F ftp»»v, c riix ín c i την εχχέλεσή τους χαι ' τ IΟ την rcototixif χαιηοσο-πχτί ηαραλαότί τους. * ' UcsAj^~~λ ς ιτ ο υ ρ γ ί α των ηλχχτρολογιχιών ετχαττα- r r xcrgpoxdqctov ταροχ^ς αερίω ν, Τ*Γ*' εγχαταστάσεων....i : h- - χειρ ο υ ργεία χα ι γ ε ν ιχά για την ομαλ^ λογικών εγχαταα-τ σεων. Κ^χαΐβί.ΐ-Λ pík-atóaft-tt«* *-ί - > - ; 1r. «ÿrnv ουντ^ρηση χαι χανονιχι^ λειτουοτία το«> ^. ΐΛ 'τεχυολογιχον εζ,οχλ,ι,σμου, χαϋώς χαι των ilvior ίο A Atlv - : rz JA^ti;j:crorrr (2Î -ΐέσεις Γ χ ί ς ί^ ) νέα ε ις δ) And Tpoownixd των ταραχάτω χατέ χστηγοοία χλόδον, s χαΰένα snd τους σηοίους συνιστώ ντοι οι τντίετοιτ.ο οιζέμ τέ σ εις: TJ.kC.CZ Ιυο 1Ζ "*CHaCr7 3 τ»*.!2ΐ δέσεις Άρθοο 2 Γτελέχωση ΖοσηΑ-ευτιχές Ζ ττρεσίες â ΙΓοστλεΐ τ.xd Τ τηρεσίτ στελεχώ νεται m d ssca_.nixd των TsscxcTu χα τί χα-τηγοοία χλέέ^ν συνιατώνται οι αντίστοιχα οοιζδαενες τέσ εις : Ιέ ντε.p is ντ a LUùOC ludor Ζ ^ντα,5) δέσεις ΓΤΙ? Γ '«Τ C3 0 ) θ έ σ ε ις i l ΑΔΖλΟΟΣΓ TTOrC^QIZgr (SO) δέσεις σε χστένα sno τους σηοίατς Οι είκοσι (ΙΟ) δ έ σ ε ις του χλάδου <rutnd εληρσί/νται χατά τον cμjloμd χου δεν χλη ρούντα ι, λόγω έλλειψ ης 'Λο^ηφίων}ο ι ςίχο σ ι ( 2 0 ) δέσ εις του χλ^δου TU ϊοσηλτυτώ ν - τρ ιώ ν. ζλλί,οζ αγ rgaütixqtt Torroomir ni?orn?t7or) L^oi^crfç" 7 εγνολογία ς: 2 ευή νη χαι φροντίδα ^ XC^OTic τον ictoixcd ε^ιστημονιχοΐί' εζοχλισ μ οί, Zvvdc ( 9 ) δ έ σ ε ις Οι δέσ εις του χλδδου aucod χατασγσι5ντ αι μετά την με oro io ó rfssc Tcdxo σεοχώρηση twv νταλλ^λων xttj τ ι ς χατέχουν., μίγαν»μ νη τεχνικ ά νποστ^ριξ^ του, ί ΣλτζτοΡίΑ rz v^.vt Ç.-Aίι. -π... ηγ 1.. *.. -J : '7^ *ct;tt«v υττηρεσιών,. ότηυς χαδορίζονται μχ τ ις _ ^ ΖΑΑέΟΣ Υ Ζ B O E B S n Z O r TmONOMIZCT Œ?orgrr_7JTf '4s &t?óiju οτοτοΰ i ; acxodvrai σΰμφοινα με < te Xcrrto ] O ' '. ε ίν μ ε τ ο ν εσωτεριχέ xavovioud λειτουργέ ας τον y.t^'x:-j.. Ογόδντα (80) δέσει.,. o Ο *^í «χλέδος αυτός srpix cuôdvci τ ι ς ε ιδ ικ ό τ η τ ε ς ; 7οσοχδαων - «-"eyo q v: dev έχει εχά ο νεί courseεχος χανονισμίς^ν;:^r>" ^ '.: - Ü tä iw.. ασδενώυ, ilc-ταφορέων ασδενών, Βοηδών δαλδμων.γο \ / 2

235 6-1S4 - - ΕωΗΜΕΡΙΣ 1 H l ΚΥΒΕΡΜΗ>ΙΕΏΣ ΓΓΕΥΧΟΣ^ΔΕ^ΕΡΟ)" θέσεων του χλόδσυ αντού χστανέμεται"- σ τ ις.c.^_^*rx^t?tc^. o o o x iju v «Φνλ^χοιν ασθενών -! ( 23) ííflci ç ηθών -4«jLí uev ταψορέων ασθενών : Δυο iq ^irtr - ( 5 ) _θέαει (2 ) δ έ σ ε ις ρ '~ α '.:.. ταυομή των λοιχών θέσεων σ τ ις c i δ ιχ ό τη τε ς. γ ί v ç ra i χόθε lie τη ν σκόφαση χροχ^ρυςης αυτών. Ετελέγωαη 'λρθρο 13 Δ ιο ικ η τικ έ ς Υπηρεσίας δ ιο ικ η τικ έ Υκηρεσίε»στελεχώνεται ατό χροσωκιχό των ταοα- ατό χατη γο ρ ία, κλόδων, σε χαθένα ιστώντσι οι αντί era ι ja οριζόμενες θ έ σ ε ις : rcfi; ΠΞ ge HZ izozzrznzoe - λογζγπηογ V σ ερ ις (» ) θ έσ εις ΓΥλΠΓΑΕΓΤΖ^ ( 1 ) θέση δογ πζ r:2.t? o c q? ~ r \. ( 1 ) θέση ( 2 ) θ έσ εις *Γ' θ έ ε ε ις λδέες ιν τό ς e m ó _τονς οκοίους χ ερ ιλ α ιιέ ίν ε ι τ ι ς ε ιδ ικ ό τ η τ ε ς : Αεγ,ιτεκτόνων τνιχύ/ν, Π ολιτικών LItjsvouÍ v, Η λεκτρολόγω ν- Ηλεκτρονικών ενολόγυν Πτ γανιχών. σσερις '2 Î θ έ σ ε ις *2 ) θ έ σ ε ις \4 ) θέσεις --- 'J σ σ εο ις ' (4 ) θ έ σ ε ις. - r r~r "t't ' T?\Cr 'rttrry',^~* Tt a o 1 } θέση (2 ) θ έ σ ε ις χλ-όάος αυτός τ ε ρ ιxcuflóvcι τ ι ς ε ιδ ικ ό τ η τ ε ς : Ηλεκτρονικών : j νιτώ ν ^YsoutR^viχών, Εχεδιαστών. ; LiilOn Δ ΔΙ 1ίΓ:ΠιΤΙ^:0Ζ - Α0Γ7ΓΖΖΗ0Ζ ΛΟΓ \j> ίκοσ ι ( 2 0 ) θ έ σ ε ις ΛΛΔΟΓ 2 ' ΔΑΓΓΪ *ΟΓ?»QH - ' ρ ε ίς ίααδογ ;doocoic ίλλίΰζ C3 Î θ έ σ ε ις (4) S íacic &S AjJ^Iggg - &Β8ίΠτΓΤΜ(Τ^0ΓΠΓΓΚ) ) :ία 1 ( 1 )» ί ο π 0 ί : I ' *>" ΐ 'Λ~ ί!*12 1"'~ - I θέση τον χλόδου αυτού χ α τα ρ γείτα ι μετίί την με σχοιοδή-χοτ* 1- :... ': \1*ΪΓ.-:.Φ Γ :o<sxo αλοχώεηβη jtou νχαλ}ηλλν tou την κατέ-χεί. cíaíor ' is"*stnz?grv'.. ΣΛλΔΟΓ ΔΖ rzoeotttof Ι 0αΐ?-1Γ Δύο Α 2 ) θ έ σ ε ί ς 'ν ^ ^ ^. ^... / - - ~ * 3. ÛJJuLCr tz ŒUPTPGZr Δύο (2) θ έσ εις τ --» ΖΑΑΔΟΖ ΔΕ ΤΞΖΖΙΗ Ο Γ '."V * ' :?; ' r.. ϊρ ιό ντα (30) θ έσ εις.' - i r '. - 0 χλόδος at»tó< εεριλαίιάόνεϊ τ ις ειδ ικ ό τη τες: Ηλεκτραyt * Λγ_ Τ,τχνιχών, βεεμ^στών, Ξ λεχτρστεςνιχώ ν, Εργοδηγών, Ζχεόιαστώ Ζηχάνατεχνιχών, Υδραυλικών τερμούδραυλικών, Ζτιατών.- ΑUUQXOνιαστών, Ξυλουργών, τειχών, Ζλαιογρωυατιστών, Γιόηροι^. ργών, Κοττριών -?τχτρ ι uv - ΓεΟ-ττρ ιών, Πλι2αν ιστών - λκοστειρωτών, Ζονοεέων - Εουμωτριών, Οδηγών αντοχι v*(tov χαι έλλες συναφείς ειδικ ό τη τες.' Πο 1 / 2 των θέσεων χστανέμεται σ τις ειδικό τη τες: Πλεχτ ρ οτ c j ν ι τώ ν ϊ -- ο 2 θέσει ς 'ίδραυλι χών : Jo.2 ; θέα ε ις θερμαστών : λίο ^! θέεεις Ζλαιojpw usr; ατών : Δόο ;? ; θέσειε Οδηγών αντοκινότον : 4 : θέσεις - Γστττριών - >Πσιττριώ - c ::: «ι ρέιαν - Πομμ-τριών : δίο. 2 θ έ εεις x-τςνομέ " -,ν λοιτών θέσεων σ τις eiair.á T με την rróoccr Tpoxrp*.ςης r.-τών. ' Ζλ?ΖΓ0?Γλ_ Π ~-la CZ Οχτώ (β) θέσ εις TQg ST - V» 7I?CZ το ι xàdôor αντο ; Τίνετει xa *ς >occ - ' χλόδος αυτές περιλαμαένει τ ις ε ιό ικ ό ττ τες: ΙλΓτέρυν, τ-. ρωςών Γο 1 / 2 των θέσεων του χλέδον εντοέ χοτσνέμετει σ τις ειδικότατες Ζλητέρων : Ζία *1) θέση θυραοών : Ιρ ε ίς ΐμ ) θέεεις Η χατανομέ των γορό λοιχών θέσεων σ τις ειδικ ό τη τες γίνετα ι χέθε με -η ν -τχόγαστ τροχ^ρυ 'η ς οντόν. TJ..KCC Z n Z?ornZZZCT ΙΑΘαΠ Τ -^Γ λ: ΰενέντα C5Q) θέσ εις 0 κλόδος αυτός χέριλβ μ3 όνει τ ις ειδικότητες: Ζαθσριστών -τριόν. Πλυντών τριώ ν, Ζοεοσοδόρων ~ 2>.άηρωτών τριών».ο 1 / 2 των θέσεων του χλόόον α υτοί χατανέμεται σ τις ειδιχότητε ^; Ζαθαριστών - τριών : Είκοσι!20 ' θέσεις ΰλυντρών - τριώ ν : Π ρείς ί3) θέσεις Πρεσσαόόρων Ζιδηρ«/τών - τριών : δίο -.2 } θ έσ εις Η κατανομή των λοιχών θέσεων στις ειόιχότττες γίνεται κόθε φαρό με τηναχόφαση χροχόρυίης αυτών. TlAA-iCZ ΤΓ Π3>0 Γ Τ γττ ^γυ Ζ1'ΖΊ"'~τ~. Lxo^vrra-. (42) θώ σεις ι 0 ou-tác ΈΕ0 ΐΧαΜβιί νεΐ τ ις ΕΐίιχιίτητΕς : ΐο π ίγ ζο ^ ιι'τν.. Βοη^ν»«TEf^, ld 1/2 ^ 0Ι '' του χλόδσυ αυτού χτανέμσται σ τις ειδικότητες: Τραχεζοχόμαιν : Δέκα χ ίν τ ε (15) θέσεις 3οηθών ρχεγείροιν. : Τ ρείς (3) θέσεις όσ-ντζόρηάβν : Ζρείς (3) θέσ εις Η κατανομή τον λοιχών θέσεων σ τις ε ιδιχό τη τες γ ίν ε τ α ι κόθε φορό με τηνσπόφαση χροχήρυζης αυτών. SAAAQE..T S Z?TATQg ΓΖ3ΙΖΡ7Γ ΗλβΓΚΟΐ!Ζς? \ Τ ρ ε ίς (3) θ έ σ ε ις ΚΛΑΔΟΓ ΤΗ ΡΥΛΑΣΟΖ - m STO CTZAgS - δλζοοΐjlaitgit..... Οχτώ ( 8 ) θ έ σ ε ις Βο ^ n3λξ- s ^ y / /' έ11 θέση Δ ικ η γ ό ρ ο υ ^

236 Ι Ρ Ε Φ Η Μ Ε Ρ ΙΣ Τ Η Σ Κ Υ Β Ε Ρ Ν Η Σ Ε Ι Σ (Τ Ε Υ Χ Ο Σ Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο ) *νϋαθορίζο ντα ι ν ζ - π ν 1 Ζ Ζ ί / π τ / 2 3 / < Ζ Ζ 5/ «όυ^υαουργού Νροεόοίας της Νυβέονηση διοοισμού * ( Νμοσοντολόηο *113 ^ /55) - / Νροσωπικού λαοαλεί, ας ό τι ισ χ ύ ε ι ΕηΙΚ&._. ΜΑι. '«δο^.ΐν Λ ιοικητικό - Λ ογιστικό.,'' '» «'???> οόαληψης, εκπαίδευσης, πειθα ρχικό1 ενοννιαο'.ας; 'σ το λή ς} κλπ του κλάδου αυτού εφαρμόζονται ν ' -τ ~ :ί γ α υνιγ2 τ.ΐ 339/33 ι όπως ιβ^νβν* κάθε φορά. ',' ν. ΊίΓ Τ' Οέσεις^«>Γ: δικηγόρων μβ μισθό εντολές α π α ιτε ίτα ι.* *.-. ί - Γ. ^ 5» ν ;Τ Λ ΐΧ Β ν ποοσόντων και άδεια άσκησης όικηγοοιας '..νρνοο ΠροΓοτίμενοι Υπηρεσιών Ια^νχήντΥ ππ ρ ο β ία π ρ ο ίσ τ σ τ α ι η! κ ιβ π ;ο ν ιη ι( Γ π ιτρ ο τή -. Ζττοι'Ι -ΙΖΓ~ /3 3. η οποία έ χ ε ι μόνο ε π ισ τ η μ ο ν ικ έ ς τ τ έ ί ^ Ζ τ ο τ ς : τ ο μ ε ίς και τα τμόματο α υτής ο ι Ν ρογστάμενοι ν.μςίώνβμε τ ις δι στάζει ς των παραγραφών J χαι - σ αΰσκεντικό τν-ημα προϊατπτπι πάλληλος με 2αθμά α 'τη ς Ρίς^Ι^-τοι» κλάδου ώαομς χοποιών. -όσηχβντικη Υπηρεσία τρ ο ίσ τα ται: ΰ'έν > ν<γ', νπάλλ*'1 ας με ζαθμό α 'της χ α τ η γ ο ο ίσ ς * -- ι' ', ιτγ-ρσ^λ,εμ-τ-ν - τ=<ι_ν.?τομείς υπάλληλος με βαθμό α 'τη ς χατηγορίας ;ί*: ^ * ίου Νοσηλευτών - τριώ ν. Ε ϊβ κ ;-:-":- Γμόμβτα, υπόλλπ νοςμε βαθμό α 'τη ς κατηγορίας» 0'' ο<^λευτών - τριών ή *=.ς χατηγορίας Γ7 του κλάδο * -^ιώ ν,ςν - ιχ( τμήματα και ιφόοον δεν -.χάρχει» υπάλληλος της ίιπάγζζ^το» κλάδου Αδελφών Νοσοκόμων με βσθμό α. 3--μΓ ν --:, Λ ιοικητική Υπηρεσία π ο οίαταται: Είε*όθι νθη και στιςυποδιευθήνσεω Λ ιοικητιχού και?ικονοττάλλτ.λος με βαθμό σ 'τ - ς χαττγοοίας 7 Ζ ΤΟ κλάδου ιχοι - Λοτλσ τίχ ο ι.» μποόι ε ; ) *νση Τεχ - \ κοέ, ττόλλπλος με 'α\>μό ι ττς κατπγο- του κλόόου Μηχανικών. π ερ ιπ τώ σ εις σ και 2, σν εν ϋπηρετοόν νπόλληχοι με 2 'τ τ ς καπτττ^ο^^ προγσταντσι τχιίλλλχοι μ* 2 αόμό 5,α«τ^ΓΟι3ν*,- ς "ΖΖ 4 Ι Ζ των αντίστοιχω ν κλόδων. κ α δ έ ν α από τα τμήματα ροσωκιη ο (, Γραμματείας, Λ ίνηστς ων και Γραμματείας Γζ^τερικών Γατοείων, ηόλληλοι -με 0 'τ η ς κατπ^οοίοζ ί3 του κλόδου ιο ιχη τικ ο ό - άοτ οτ^κοό 'χατηυο'ρί,ος ΤΓ του κλέδου Ιισίκηαπς Γοσοκομείων μ της,ρ 4 ου*\κλόδον δ ιο ικ η τικ ο ύ -. μ>τιατικο(*.. Ο ικονομικού, τιιίλληλος με ατμό α 'τη ς κατηγορίας.. >ν:.. V.,,Λ 2>4'4ο : ίιο ικ η τικ ο ν - Λ ογιστικοί ^ της κητηγοριας * κλάδου >γ^ςνχκμς. ^. : * * \ \ ί' * λ. το.γμϊίμβ Λ ν ιχ ο ΰ,.\τπάλλ_ηλος με αόμό α 'τη ς κατηγοοίας '. '* ' 'ί '*/^ ο ^ ^ λ α ό ο υ ^ ί^ ν ν χ ώ ν ^ της κατηγορίας ΤΓ του κλάδου Τεχνο Λ-^σομογΐ5. το τμτ μά.πληρ^οοι-χιίς,-οργάνωσης. υπάλληλός με βαθμό α 'τη ς * - - νγ γο ρ ία ς ΓΙ2 ' Υ ν*' ^ν<:η& δσυ'τιληρο9 οριχ^ς* V.. ^ ', Ϊ ^ τκ ρ ι το τμόμα' διετροβη ^ Λ λ η λ ρ ς μ* βαθμ4 ^ α 'τη ς κατηγορίας "* Γ^ΓΓ '"V /.'-Υ^ι.V»? ο.» κλάδου: ά ια ϊτο ό γ ω ν. *.' * * ί.. το τμόμα λοιν ω ν ι^ - Τπηρεαίας, υπάλληλοςμε βαθμό α της > γ ο ο ίς ς ΤΞ ταυ κλάδου Κοινωνικών Λειτουργών. > τμόμ«ξ ιο ια τ ρ ιχ ό ς Τεχνολογίας, υπάλληλος με βαθμό α 'τ η ς ίρ ία ς ΠΖ του κλάδου 1^1 γονικών ^ της κατηγοοίας ΤΖ του ) Τ εχνολογικώ ν Τηαομστών. 3 τμήμα ΕαραΓατσικών Ξ*αγγ*.λμάτων(Τζχνολόγυ»ν ) υπάλληλος )μό α 'τη ς κατηγορίας Ζ Σ του κλάδου <9υσιχοθεραπευτών ή ' Γ'*. με βαθμό ι'τ η ς κατηγορίας 7Σ τον κλάδου διοίκησης Γοαοχομείων ί -ίγς κατηγορίας ιΐ του κλάδου διο ικ η τικο ί ~.\βγιατιχου. Γ:- ' ' ':-"* «.... Ζ 5. Οι τκόλληλοι που >α πρσγαταυται στο δαομαχεντιχό.μ.,μα. στη Ισσηλευτιχά Υπηρεσία, ατη διο ικ η τικ ή Υπηρεσία και τ ις! Οργανικές Υ ποδιαιρέσεις τυ τάν, αίμφωνα με τ ι ς ταρατράοο ς 2 ^ και 1 του παρο ντος άρθοον, οοίζσνται αί μ9< να γ" δ ια τά ζεις του άοθρου 9 τον 55δ/2δ 'Υ αθμολογικ^ διάρτοωστ των θέσεων του -δημοσίου, ><..λδ και Γ... <, %,./λ/2ο^, 'λοθρο ίδ * 1. Ιτο προσωπικά που εφημερεύει πέρα από το κανονικό ωοαοιο εργασίας του, β ρ έχετα ι δωοεάν τροφή κατά το διάστημα της εργασίας του- 2, Ί ί απόφαση του δ ιο ικ η τικ ο ύ Γυαέουλίου του Νοσοκομείου μπορεί να παρέχεται τροφή σ 'όλο το προσωπικό του Νοσοκομείου με χαταδολή α ντιτίμ ο υ που ισουται με τα ποσό χ ο ν χαθοοίζεται κάθε οορά γιο το ημερήσιο εφόδιο τροφής των νοσηλευόμενων. Νεταματι κές 'Λρφρο ί? # διο τα ςεις *.. Ζ λ χ την πρώτη εφαρμογή του πααοντσς οςγπνιααατ ττους κλάδους που οι- >^β*ις χατανέμοντσι σε πεαεασότερες τ τ.ό μία ίιδ ικ ό τη τε ς κατατάσσονται ή εντάσσονται σι -.πετρετσυντες κατά την δημοσίευση αντίστοιχα κατ= ^ρμ.ή τους. Ν :ιό>ηαι ;όμενη ττς -.πόσασης 5υ τή ς, - πά\ίτ, νοι μα το προσόντε τνεζί.ρτ~τε σπό ττν -απ^γ ειδικότητα κατανομή μετπζ? μν ειδικοτήτω ν, ργ.τβ::άζ:ται τταόισπά στο ά».~:ό τον χενο :νται αι ν έ θ ε ις -ετά ν ε οποιοόήηοτε τρόπο :πο ώρηση των -πάλλέ'οον το τ.ς κατέγο /. :. η3 μό ν ι ο προσωπικό εχτός το? -.άτριχο^, πο- ττρ ε τε ι τε 3θγτνικές > αεις χατς τπ δ" μοσίε ση τ~ς απόεπσ"ς ζ χ ~?Γ.. κατατάσσεται κατά χατ~*γοοία χαι χλαόο αντίστοιχης _ΐ3ΐκ ό τ ττς ε τ ις } σεις τον συνιστω νται,.ε τπν σπόοαστ ~ τ, σύμφωνο.ε τ ις δια τά ζεις του Ν. *5τδ/3δ "Ξατμολογ.κπ διαοτοωση των -ίσε:., του δΐυοσίο ΓΓ.Ζ- δ.δ. και. '. τ ς ι ίλλες ιτ τ ά ζ ε ιί *- ;:/δ /2 6 '.. Ζ ί..όνιμο προσωπικό τον υπηρετεί τ τ ο Νοσοκομείο κατά τη δημοσίευση της απόφασης ιυπής με οποιαδόποτε σχέσπ εαγ-αίος εντάσσεται σε δέσ εις του ταραμένοτν κενές μετα την εφαρμογή της ταοαγράοου 2 το παρόντος άοθοον χ. σε προ- σωο ι ν?ς }έσεις που συνιοτω νται κατσχλάδο -ε την πο σ ζη διοριβμου και κστπογοάνται όταν κε /«*Λ>αυν με σποιοώ^ποτε τρόπο σίμφωνα με τ ις δ ια τ ά ζ ε ις του - - ~*σ/24 /ω. 2 δ ;ι/5, όπως συμπληρώθηκαν με το -ίοθρο του Ν. 5'-»-/ 25. *-ί- ^ζ/.ν/ξ? :»αι -αχν ερμηνευτική ό ιά τςζη ττς πσρπγράοου ; του άρθρο- ΓΓ τα- Ν. 1579/55! 2 :7 /λ /2 5 ϊ. λ. 'Γαοι τπό το μη μόνιμο ποοσωπικό δεν συγχεν-ρρώνουν τσ νόμιμα προσόντα ή ύε?.* υποόάλουν αίτηση γι«ένταζ-,,# ςςακολοντοόν να πηρεπουν σε προσωοινές θ έσ εις αο«αννιστώνται με απόφαση "τοι; δ.ζ του ΙΓοσ κ ομείου, σύμφωνα με τ ις δ ια τ ά ζ ε ις 5 Του."Ν. 1475/54. _ - β ταυ άρθρου 5- Οι κενές οργανικές θ έ α ε ις 7 άε χάθε κλάδο στον οποίο έχουν συστοθχί προσωοινές θ έ σ ε ις, σόμφωνσ με την παράγραφο Α του αςρόντος έρθχ»σι, πληρουνται στον εισςγιυτικό ρσθμό κατά τον αριθμό που χενουντα ι και χαταργουνται οι προσωοινές θ έ σ ε ις, εφόσον ο συνολικός τριθμάς των προσωρινών θέσεων δβν υπερβαίνει το σύνολο των οργανικών θέσεων.* Η βη^ίοαση αυτή να όημοσιενθεί στην εφημερίδα της _ν5ερ /ήσεως. _. Χ&ψα, δ_λ'.η-οάτ:θΐ19βν} τ.... ' ' : V