Σχεδόν Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ Σχολεία ςτθ Μεςόγειο. Δρ. Νίκθ Γαϊτάνθ Ομάδα Ερευνϊν Κτθριακοφ Περιβάλλοντοσ

Transcript

1 Σχεδόν Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ Σχολεία ςτθ Μεςόγειο Δρ. Νίκθ Γαϊτάνθ Ομάδα Ερευνϊν Κτθριακοφ Περιβάλλοντοσ

2 Κτήρια Τα κτιρια αποτελοφν τθ μεγαλφτερθ διακζςιμθ πθγι για τθν οικονομικά αποδοτικότερθ εξοικονόμθςθ ενζργειασ και τθν περαιτζρω μείωςθ των εκπομπϊν του διοξειδίου του άνκρακα (CO₂) ςτθν ΕΕ Ο ςτόχοσ τθσ μείωςθσ τθσ ενεργειακισ κατανάλωςθσ ςτα κτιρια, οδιγθςε ςτθν ιδζα των Κτθρίων Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ (ZEB) Στισ Mεςογειακζσ περιοχζσ τθσ Ιταλίασ, τθσ Ελλάδασ, τθσ Ιςπανίασ και τθσ Γαλλίασ υπάρχουν περίπου ςχολεία και παρουςιάηεται μια ιςχυρι δυναμικι ςτθν προϊκθςθ τθσ ενεργειακισ απόδοςθσ

3 Ευρωπαϊκό Νομοθετικό πλαίςιο nzeb (1) Στο πλαίςιο τθσ Ευρωπαϊκισ Νομοκεςίασ, τα Σχεδόν Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ Κτιρια (nzeb) βρίςκονται ςτο κζντρο τθσ προςοχισ των αρμόδιων φορζων H Οδθγία ςχετικά με τθν Ενεργειακι Απόδοςθ των Κτθρίων (EPBD, 2010/31/EU) κακιερϊςε ζνα πλικοσ απαιτιςεων ςυμπεριλαμβανομζνων: 1. του πιςτοποιθτικοφ ενεργειακισ απόδοςθσ των κτθρίων 2. των επικεωριςεων για τουσ λζβθτεσ και τισ εγκαταςτάςεισ κλιματιςμοφ 3. κακϊσ και των ενεργειακϊν απαιτιςεων ϊςτε τα καινοφργια κτιρια να κινοφνται προσ τθν κατεφκυνςθ τθσ ςχεδόν Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ

4 Ευρωπαϊκό Νομοθετικό πλαίςιο nzeb (2) Η ςυγκεκριμζνθ δζςμευςθ, απαιτεί τθν παράλλθλθ προςπάκεια όλων των κρατϊν μελϊν, μζςω τθσ υιοκζτθςθσ των κατάλλθλων κανονιςτικϊν και πολιτικϊν ρυκμίςεων, ϊςτε να επιτευχκεί θ ενεργειακι αποδοτικότθτα των κτθρίων Η ενεργειακι πολιτικι τθσ ΕΕ ενκαρρφνει : τα κράτθ μζλθ να ξεκινιςουν τθ μετατροπι του κτθριακοφ δυναμικοφ ςε ςχεδόν μθδενικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ (nzeb) τισ δθμόςιεσ αρχζσ να υιοκετιςουν υποδειγματικζσ ενζργειεσ (Energy Performance of Buildings Directive 2010) Η οδθγία για τθν ενεργειακι απόδοςθ ςτοχεφει ςτθν επιτάχυνςη του ρυθμοφ ανακαίνιςησ των δημόςιων κτιρίων Ecofys 2012 by order of: EURIMA

5 Ευρωπαϊκό Νομοθετικό πλαίςιο nzeb (3) Η οδθγία για τθν Ενεργειακι Απόδοςθ (Energy Efficiency Directive) που εγκρίκθκε τον Οκτϊβριο του 2012 Περιλαμβάνει τθν απαίτθςθ, τα Κράτθ Μζλθ, να αναπτφξουν ςε εκνικό επίπεδο μακροχρόνιεσ ςτρατθγικζσ ανακαίνιςθσ για τα κτιρια που βρίςκονται ςτθ διάκεςθ τουσ Αναπτφχκθκε με ςκοπό να ςυμβάλει ςτθν επίτευξθ του πρωταρχικοφ ςτόχου τθσ ΕΕ για 20% τθσ ενεργειακισ απόδοςθσ μζχρι το 2020 «τα κράτθ μζλθ κα μεριμνιςουν ϊςτε μζχρι τισ 31 Δεκεμβρίου 2020 όλα τα νζα κτιρια είναι ςχεδόν μθδενικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ» «μετά τισ 31 Δεκεμβρίου 2018 τα νζα κτιρια που ςτεγάηουν ι ανικουν ςε δθμόςιεσ αρχζσ κα είναι ςχεδόν μθδενικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ»

6 Οριςμόσ nzeb Σχεδόν Μθδενικισ Ενεργειακισ Κατανάλωςθσ Κτιριο κεωρείται το κτιριο που διακζτει υψθλι ενεργειακι απόδοςθ Το ςχεδόν μθδενικό ι το πολφ χαμθλό επίπεδο ενζργειασ που απαιτείται, κα πρζπει, μζχρι ενόσ ςθμαντικοφ βακμοφ, να καλυφκεί από ενζργεια που προζρχεται από ανανεϊςιμεσ πθγζσ, περιλαμβανομζνθσ τθσ παραγομζνθσ επιτόπου ι πλθςίον του κτθρίου Ο ποιοτικόσ οριςμόσ που υιοκετείται, κακϊσ και οι διαφορετικζσ προςεγγίςεισ που χρθςιμοποιοφνται ςε παγκόςμιο επίπεδο, ϊςτε να επιτευχκεί ςχεδόν μθδενικι ενεργειακι κατανάλωςθ, ζχουν εγείρει ερωτιματα μεταξφ των ειδικϊν Υπιρξαν ςθμαντικζσ προςπάκειεσ ϊςτε να αντιμετωπιςτεί το ευρφ φάςμα προςεγγίςεων, με επιπλζον εξειδικεφςεισ και κζματα, ςε ορολογία και οριςμοφσ γφρω από κτιρια που καταναλϊνουν χαμθλά ι μθδενικά ποςά ενζργειασ (ι άνκρακα) ςυμπεριλαμβανομζνων και εκείνων των κτθρίων με κακαρι παραγωγι ενζργειασ- ενεργειακά κετικά

7 Οριςμόσ nzeb ΘΕΡΜΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΑΠΕ Μειωμζνθ Zιτθςθ Δυναμικό ΑΠΕ Υφιςτάμενη κατάςταςη Ανακαίνιςη με καλφτερη ποιότητα εςωτερικοφ περιβάλλοντοσ nzeb

8 Ανακαινίςεισ κτηρίων Στθν Ευρϊπθ και ςτθν παροφςα χρονικι περίοδο, θ δραςτθριότθτα των ανακαινίςεων, ωσ επί το πλείςτον, επιτυγχάνει χαμθλά επίπεδα ενεργειακισ εξοικονόμθςθσ, ςε ποςοςτό που κυμαίνεται μεταξφ του 20-30% Το ποςοςτό αυτό κα πρζπει να αυξθκεί, με ανακαινίςεισ που κα γίνονται ςε βάκοσ, και με ποςοςτό τθσ τάξεωσ του 60%

9 Σχολεία ςτην Ελλάδα (1) Σφμφωνα με τα επίςθμα ςτοιχεία από το Κζντρο Εκπαιδευτικισ Ζρευνασ, ο ςυνολικόσ αρικμόσ των Ελλθνικϊν ςχολικϊν κτθρίων είναι και φιλοξενεί τισ δραςτθριότθτεσ των διαφορετικϊν εκπαιδευτικϊν βακμίδων: Ποςοςτό Σχολικϊν Κτηρίων % Παιδικοφσ ςτακμοφσ Γυμνάςια Δθμοτικά ςχολεία Λφκεια 13% 12% 38% 37%

10 Σχολεία ςτην Ελλάδα (2) 1. Η ςυνολικι ζκταςθ που καταλαμβάνεται από τα Ελλθνικά ςχολικά κτιρια είναι m 2 (34% των οποίων ανικει ςτισ τάξεισ) 2. Ο ςυνολικόσ αρικμόσ των μακθτϊν που είναι εγγεγραμμζνοι είναι Περίπου το 41% του ςυνολικοφ αρικμοφ των ςχολικϊν κτθρίων είναι θλικίασ άνω των 40 ετϊν, με 59% των δημοτικϊν ςχολείων να ζχουν καταςκευαςτεί πριν από το Κατά ςυνζπεια, αυτά τα κτιρια δεν είναι κερμομονωμζνα δεδομζνου ότι ο κανονιςμόσ κερμομόνωςθσ ειςιχκθ το Η ςυνολικι κατανάλωςθ ενζργειασ των ςχολικϊν κτθρίων είναι περίπου MWh 6. Η μζςθ τελικι κατανάλωςθ θλεκτρικισ ενζργειασ με βάςθ τουσ λογαριαςμοφσ εκτιμάται ςε 16kWh/m²/Υ και για κζρμανςθ χϊρων με πετρζλαιο ςτα 68 kwh/m²/υ

11 Πρόγραμμα ZEMedS Το ζργο ZEMeds ςυγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ζνωςη ςτo πλαίςιο του Προγράμματοσ «Ευφυήσ Ενζργεια» (ΙΕΕ), και προωθεί την ανακαίνιςη των ςχολείων ςε Σχεδόν Μηδενικήσ Ενεργειακήσ Κατανάλωςησ (nzeb) Ο κφριοσ ςτόχοσ του, είναι να ενιςχφςει τθν τεχνογνωςία ςε κζματα nzeb και παράλλθλα να υποςτθρίξει νζεσ πρωτοβουλίεσ ςτθν ανακαίνιςθ των ςχολείων τθσ Μεςογείου ϊςτε να γίνουν nzeb Στο πρόγραμμα εξετάηεται θ κατάςταςθ των ςχολικϊν κτθριϊν ςε 4 Μεςογειακζσ χϊρεσ (Γαλλία, Ιταλία, Ιςπανία και Ελλάδα), με ζμφαςθ ςτισ παροφςεσ ςυνκικεσ αλλά και ςτα μζτρα επίτευξθσ τθσ nzeb ανακαίνιςθσ του κτθριακοφ αποκζματοσ

12 Εταίροι του ZEMedS Η περιοχή ενδιαφζροντοσ αντιπροςωπεφει το 17% του πληθυςμοφ τησ ΕΕ

13 Στόχοι ZEMedS 1. Ενίςχυςθ τθσ δθμοςιότθτασ, ενημζρωςη για τα οφζλη των nzeb οδθγιϊν για τα υφιςτάμενα ςχολεία 2. Παροχή υποςτήριξησ ςτουσ ςχεδιαςτζσ κτιρίων και ςτουσ υπεφκυνουσ λιψθσ των αποφάςεων ζτςι ϊςτε να προετοιμάςουν το δρόμο για τθν αναβάκμιςθ των ςχολικϊν μονάδων, ζχοντασ ωσ τελικό ςτόχο τθ ςχεδόν μθδενικι κατανάλωςθ ενζργειασ 3. Ενθμζρωςθ ςτισ βζλτιςτεσ πρακτικζσ και ςτρατηγικζσ nzeb 4. Παροχι κακοδιγθςθσ για τθ διαςφάλιςη τησ διαδικαςίασ ενεργειακήσ αναβάθμιςησ, όταν αυτι πραγματοποιείται ςε διάφορα ςτάδια 5. Ανάπτυξη εργαλείων για τουσ φορείσ λιψθσ αποφάςεων ϊςτε να αξιολογιςουν αποτελεςματικά τισ ευκαιρίεσ με τθν εφαρμογι μζτρων nzeb αναβάκμιςθσ 6. Παροχι κακοδιγθςθσ ςτθν ανάλυςη κόςτουσ οφζλουσ και πλθροφόρθςθ ςχετικά με τα τρζχοντα κόςτθ των μζτρων nzeb 7. Υποςτθρικτικι δράςθ για τθν επιλογι των ιδθ υφιςτάμενων χρθματοδοτικϊν πόρων και εξερεφνηςη καινοτόμων υποςτηρικτικϊν δράςεων, ζτςι ϊςτε να βοθκθκοφν αυτοί που χαράςςουν πολιτικζσ να κακορίςουν καινοτόμεσ δράςεισ 8. Προϊκθςθ μιασ παραδειγματικισ αλλαγισ ςτον κτθριακό τομζα με τθν ενίςχυςη τησ ςυμμετοχήσ τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ και των ιδωτικϊν φορζων

14 Στόχοι του ZEMedS Στρατηγικζσ U Façade : W/m 2 K U Roofs : W/m 2 K U Windows : W/m 2 K Ηλιακι προςταςία Περιοριςμόσ διαρροϊν Αεροςτεγανότθτα Ολοκλθρωμζνοσ ςχεδιαςμόσ Συμμετοχι των χρθςτϊν Ενεργειακι διαχείριςθ Μείωςη των Ενεργειακϊν Απαιτήςεων και Κάλυψη των Ενεργειακϊν Αναγκϊν από ΑΠΕ (a) Η ετιςια κατανάλωςθ πρωτογενοφσ ενζργειασ να καλφπτεται από ανανεϊςιμεσ πθγζσ : C PE Prod RES 0 Όπου: C PE : Ετιςια κατανάλωςθ πρωτογενοφσ ενζργειασ για όλεσ τισ χριςεισ (Σε εναρμόνιςη με τουσ εθνικοφσ δείκτεσ πρωτογενοφσ ενζργειασ) Prod RES : Παραγόμενθ ενζργεια από ανανεϊςιμεσ (b) Συνολικι ενεργειακι τελικι κατανάλωςθ : C FE 25 kwh/m θερμ. επιφάνεια ².year Θζρμανςθ, ψφξθ, αεριςμόσ : CHVAC 20 kwh/m².year Φωτιςμόσ : Clighting 5 kwh/m².year

15 Στόχοι του ZEMedS CO ppm Ελάχιςτθ κεμοκραςία τθ χειμερινι περίοδο:19-21ºc Μζγιςτθ κερμοκραςία τθ κερινι περίοδο:25-27ºc (c) Η υπερκζρμανςθ δεν πρζπει να υπερβαίνει τισ 40 ϊρεσ ετθςίωσ: T air above 28 C 40 hours/year Στρατηγικζσ Βαθμόσ αεριςμοφ: 5-13 (l/s ανά άτομο) Μζςθ τιμι: 8 l/s ανά άτομο Η ςτρατθγικι αεριςμοφ μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τθν τοποκεςία και το τοπικό κλίμα, μεταξφ φυςικοφ αεριςμοφ και πλιρωσ αυτοματοποιθμζνου τεχνθτοφ αεριςμοφ με ανάκτθςθ κερμότθτασ (λαμβάνοντασ υπ όψθ πολλζσ ενδιάμεςεσ λφςεισ); Η χριςθ μθ τοξικϊν υλικϊν και θ κατάλλθλθ επιλογι φίλτρων εξαεριςμοφ βοθκοφν ςτθ βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ του αζρα

16 Δράςεισ του ZEMedS Toolkit: Τεχνο-οικονομικό εγχειρίδιο Case Studies: 10 Μελζτεσ Περιπτϊςεων ςε Μεςογειακά Σχολεία Tendering Specifications: Ανάπτυξθ προδιαγραφϊν για διαγωνιςμοφσ για 5 δθμόςιεσ αρχζσ Mentoring actions: Υποςτιριξθ 40 νζων πρωτοβουλιϊν μετατροπισ ςχολείων ςε nzeb Dissemination to school users: Διάχυςθ τθσ γνϊςθσ ςτουσ χριςτεσ Trainings for professionals Διοργάνωςθ και φιλοξενία 60 εκπαιδευτικϊν ςεμιναρίων και ςυμμετοχι ςε 8 ςυνζδρια

17 Μελζτεσ Περιπτϊςεων

18 Τεχνο-οικονομικό εγχειρίδιο

19 Για περιςςότερεσ πλθροφορίεσ