Project θεάτρου «Το. θέατρο της Δευτέρας. Δευτέρας»

Transcript

1 Project θεάτρου «Το θέατρο της Δευτέρας Δευτέρας»

2 Υπεύθυνη καθηγήτρια : Καραμπάση Μαρία 1 η ομάδα «ΘΕΩΡΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ» Αντέμ Οζγκιέ Ιακωβίδης Ραφαήλ Καπούλα Εύα Καρύδη Σοφία Κυριακού Ραφαέλα Κουλτούκης Θανάσης Παγουνάκη Αμαλία Παναγιωτοπούλου Ειρήνη Τζαμπαζίδου Αναστασία Μιανιαμσίδης Βασίλης

3 2η ομάδα «Μολιέρος Αρχοντοχωριάτης» Λουκά Κατερίνα Πετράς Γιάννης Τζίμου Χρυσούλα Χατζηνέστωρος Ελένη

4 3η ομάδα «Λουίτζι Πιραντέλλο Έτσι είναι......αν έτσι νομίζετε» Νικητίδου Μαρία Ρεσήτ Αϊνούρ Ρεσήτ Σεζέρ 4 η ομάδα «Τέννεσι Ουίλιαμς» Ζουμπούλογλου Δημήτρης Λεβεντοπούλου Ξένια Μπαξεβάνη Αθανασία

5 Θεωρία θεάτρου

6 Οι συντελεστές μιας θεατρικής Ο σκηνογράφος Ο ενδυματολόγος Ο μουσικός Ο υπεύθυνος φωτισμού Ο υπεύθυνος για τον ήχο Ενδεχομένως ο χορογράφος Και βεβαίως οι ηθοποιοί παράστασης είναι : Τη γενική εποπτεία έχει ο σκηνοθέτης ενώ έχει μεγάλη συμβολή στην πραγματοποίηση μιας θεατρικής παράστασης και ο ρόλος του κοινού Κάποια από αυτά τα στοιχεία θα εξετάσουμε παρακάτω:

7 Ο Ρόλος Του Σκηνοθέτη Σκηνοθέτης: ονομάζεται το πρόσωπο που κατευθύνει την παραγωγή ενός οπτικοακουστικού έργου, συνηθέστερα μιας κινηματογραφικής ταινίας, ενός τηλεοπτικού προγράμματος ή μιας θεατρικής παράστασης. Ένας σκηνοθέτης οραματίζεται την πραγματοποίηση ενός σεναρίου, ελέγχει τις καλλιτεχνικές πτυχές του έργου και κατευθύνει το τεχνικό συνεργείο και τους ηθοποιούς προς την κατεύθυνση που ο ίδιος φαντάστηκε.

8 Αναλυτικότερα: Ένας σκηνοθέτης διατυπώνει, για τον εαυτό του και για τους συνεργάτες του, μια γενικότερη ερμηνευτική άποψη που θα δώσει στην παράσταση στόχους και τη συνοχή της. Κατευθύνει τους ηθοποιούς. Μοιράζει τους ρόλους (διανομή) και κατευθύνει τις δοκιμές. Συλλαμβάνει τις βασικές γραμμές του σκηνικού χώρου, σε συνεργασία με το σκηνογράφο. Κάποτε επεμβαίνει στο κείμενο με περικοπές ή και αλλαγές. Τέλος, προσπαθεί να ενώσει όλα τα επιμέρους στοιχεία σε αρμονικό σύνολο.

9

10 Λειτουργίες σκηνοθέτη 1. Μία τεχνική λειτουργία: λύση των τεχνικών προβλημάτων και σύνθεση των στοιχείων της παράστασης. 2. Μία παιδαγωγική λειτουργία: καθοδήγηση των ηθοποιών. 3. Μία αισθητική λειτουργία: σύλληψη και υλοποίηση της γενικής αισθητικής γραμμής που διέπει την παράσταση. 4. Μία ιδεολογική λειτουργία: καθορισμός των <<μηνυμάτων μηνυμάτων>> που αποδεσμεύει η παράσταση.

11 Ο ρόλος του κοστουμιού Στο θέατρο τα κοστούμια αλλάζουν ανάλογα με το έργο, τη σκηνή, το ρόλο, τα συναισθήματα του ήρωα. Δεν έχει σημασία οι ηθοποιοί να ντύνονται με την τελευταία λέξη της μόδας, με ρούχα ακριβά, φθηνά, φανταχτερά, σεμνά, μαύρα ή πολύχρωμααρκεί να φοράνε ρούχα που αντικατοπτρίζουν τον εσωτερικό κόσμο του ρόλου του ήρωα.

12

13 Τα κοστούμια που φορούν τα μέλη του θιάσου κατά τη διάρκεια όλης της παράστασης πρέπει να είναι επιβλητικά και πομπώδη έτσι, ώστε να απεικονίζουν στα μάτια των θεατών το ρόλο καθεαυτό. Το κοστούμι λοιπόν είναι η αισθητική πανοπλία μέσα από την οποία συντηρούνται και εξαπολύονται όλοι οι ηθικοί, κοινωνικοί, ιδεολογικοί κανόνες.

14

15 Ειδικότερα στην αρχαία Ελλάδα ο ρόλος του κοστουμιού ήταν πολύ σημαντικός. Η εμφάνιση των ηθοποιών στην σκηνή ήταν λαμπρή, μεγαλειώδης, όπως ταίριαζε και στους ρόλους αλλά και στον γενικότερο χαρακτήρα του θεάτρου, του οποίου βασικό γνώρισμα ήταν η μεγαλοπρέπεια. Ο υποκριτής φορούσε προσωπείο και κοστούμι, ανάλογο με την εξουσία του. Τα κοστούμια ήταν για οπτικούς και λειτουργικούς ρόλους εξογκωμένα, έτσι ώστε οι ήρωες να είναι επιβλητικοί.

16 Ο ρόλος του θεατή Το θέατρο είναι μια γλώσσα που φέρει τους δικούς της κώδικες επικοινωνίας. Αυτοί οι κώδικες τίθενται σε λειτουργία στη θεατρική παράσταση μέσα από το σχήμα: πομπός- δέκτης. Το έργο τέχνης δεν έχει καμία αυτάρκεια. χωρίς τον δέκτη, δεν υπάρχει

17 Στον κινηματογράφο: Ενεργοποιείται εύκολα η φαντασίωση και ο ψυχισμός φτάνει στις βαθιές βάσεις του ενώ ο θεατής του θεάτρου έχει συνείδηση των συμβάσεων παραμένει αρχι-χειριστής χειριστής, ο οδηγός των συγκινήσεων του, ο τεχνίτης του θεατρικού γεγονότος: πηγαίνει ο ίδιος προς στη σκηνή, ενώ η οθόνη απορροφά αμετάκλητα τον θεατή του κινηματογράφου

18 Το θέατρο στηρίζεται στη συμφωνία θεατών και εκτελεστών Η ικανοποίηση των θεατών ποικίλλει : «απατώμαι από την ψευδαίσθηση, πιστεύω και δεν πιστεύω, όπου το ακίνητο σώμα του δοκιμάζει δίχως να διακινδυνεύει, επικίνδυνες, τρομακτικές ή ικανοποιητικές καταστάσεις». Θεωρητικά, μπορεί να παρέμβει στη σκηνή, να ενοχλήσει, να χειροκροτήσει ή να σφυρίξει,. στην πραγματικότητα, εσωτερικεύει αυτές τις συνήθειες παρεμβολής, δίχως να διαταράξει την τελετή που σκηνοθετείται από τους καλλιτέχνες, σπάνια όμως έχουν καταγραφεί και φαινόμενα ακραίων αντιδράσεων και αποδοκιμασίες από ξεσηκωμένους θεατές που ένιωθαν ότι αυτό που έβλεπαν προσέβαλλε την αισθητική τους.

19 Το κοινό υπαγορεύει αντιδράσεις που ποικίλλουν από βραδιά σε βραδιά και που μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την απόδοση των ηθοποιών. Ακόμα και τις σιωπές, ο ηθοποιός τις διαπιστώνει και ανάλογα ενθαρρύνεται ή πανικοβάλλεται.

20 Η χρησιμότητα του θεατή στο Η παράσταση δεν τελείται απλώς ενώπιον των θεατών, τους εμπεριέχει, δε γίνεται γι αυτούς αλλά κυριολεκτικά μαζί τους. Το έργο τέχνης δεν έχει καμία αυτάρκεια χωρίς το δέκτη, δεν υπάρχει. Πράγματι, η μη προσέλευση ενός ελάχιστου αριθμού θεατών ματαιώνει την ίδια τη δημιουργία. θέατρο

21 Στο φετινό μάθημα της ερευνητικής εργασίας ασχοληθήκαμε με την ιστορική σειρά της ΕΡΤ «Το Θέατρο της Δευτέρας, που έφερε το θέατρο μέσα σε κάθε ελληνικό σπίτι και με αφορμή αυτήν τη σειρά γνωρίσαμε στο 2 ο τετράμηνο άλλους δύο θεατρικούς συγγραφείς.ο ένας είναι ο Μολιέρος, του οποίου το έργο «Αρχοντοχωριάτης» διδάσκεται στη Λογοτεχνία της Α Λυκείου. Ο δεύτερος είναι ο Λουίτζι Πιραντέλλο, ιταλός δραματουργός των αρχών του 20 αιώνα. Το έργο του «Έτσι είναι αν......έτσι νομίζετε» μιλά για τις διαφορετικές οπτικές γωνίες από τις οποίες μπορούμε να δούμε έναν άνθρωπο και μπορεί να συνδυαστεί με τις Οπτικές της Γλώσσας, που βλέπουμε στην Έκφραση Έκθεση της Α Λυκείου. 20 ου

22 Μολιέρος

23 - ΜΟΛΙΕΡΟΣ- βιογραφία

24

25

26

27

28

29 ΠΕΡΙΛΗΨΗ «Ο ΑΡΧΟΝΤΟΧΩΡΙΑΤΗΣ» Ο Ιορδάνης είναι ένας ευκατάστατος νοικοκύρης. Έχει εισοδήματα, ένα άνετο σπίτι, μία υπέροχη σύζυγο και μία χαριτωμένη κόρη. Πάσχει όμως από μεγαλομανία και θέλει να δείχνει ανώτερος από αυτό που πραγματικά είναι. Προσπαθεί να μη δείχνει την ταπεινή του καταγωγή και να αποκτήσει χαρακτηριστικά της ανώτερης τάξης, της αριστοκρατίας. Μιμείται συμπεριφορές ξένες προς την ιδιοσυγκρασία του και σπαταλάει τεράστια ποσά σε δασκάλους για να τον μεταμορφώσουν και να γίνει αποδεκτός από την άρχουσα τάξη. Πέφτει όμως θύμα εκμετάλλευσης από τον αδέκαρο ξιπασμένο Δωράντη ο οποίος δανείζεται χρήματα από αυτόν χωρίς να τα επιστρέψει. Ο καλοκάγαθος Ιορδάνης ονειρεύεται να παντρέψει την κόρη του με τον Δωράντη και να εισχωρήσει με αυτόν το γάμο στους κύκλους της αριστοκρατίας. Παρόλα αυτά η κόρη του Λουκίλη αγαπάει ένα νεαρό της δικής της τάξης, τον Κλεόντη, ο οποίος με την βοήθεια της μητέρας της, της καμαριέρας (Νικολέτα) και του δαιμόνιου υπηρέτη του (Κοβιέλο) θα παρακάμψει όλα τα εμπόδια και θα αποκτήσει την αγαπημένη του. Ο Kλεάνθης και ο υπηρέτης του εμφανίζονται μεταμφιεσμένοι ως ο γιος και ο γραμματέας του τούρκου σουλτάνου και θα απονείμουν στον κ. Ιορδάνη ένα υποτιθέμενο βαρύτιμο παράσημο, με την συγκατάθεσή του για το γάμο της κόρης με τον μεταμφιεσμένο νεαρό Kλεάνθη.

30 Κριτικές εποχής

31

32 Ως τέχνημα δημιουργήσαμε στον υπολογιστή δύο αφίσες για την παράσταση «Αρχοντοχωριάτης» του Μολιέρου:

33 Ο «Αρχοντοχωριάτης» του Μολιέρου Κεντρική Σκηνή: Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 1962 Ώρα 21:00 Σκηνοθεσία: Καραντινός Σωκράτης Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΚΘΒΕ: Καραντινός Σωκράτης Σκηνικά & Κοστούμια: Εγγονόπουλος Νίκος Χορογραφία: Τσάτσου-Συμεωνίδη Ντόρα Συγγραφέας: Μολιέρος

34 ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ Ο «Αρχοντοχωριάτης» ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΟΥ ΜΟΛΙΕΡΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1933 ΩΡΑ 10 ΜΜ Ηθοποιοί : Τηλέμαχος Λεπενιώτης - Μιχαήλ Ιακωβίδης - Νίκος Δενδραμής Ευάγγελος Μαμίας Σκηνοθεσία: Φώτος Πολίτης Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης Χορογράφος: Άγγελος Γριμάνης Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς Διευθυντής ορχήστρας: Μανώλης Σκουλουδής

35 Λουίτζι Πιραντέλο

36 Γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας. Αρχικά, ήθελε να ακολουθήσει σταδιοδρομία φιλολόγου και διαλεκτολόγου και εισοδηματία ποιητή -τα πρώτα του δημοσιεύματα είναι πράγματι μικροί τόμοι λυρικών ποιημάτων που κλίνουν προς την ευαισθησία του λυκόφωτος και του ρομαντισμού, όπως τα Mal giocondo (Χαρούμενο κακό,, 1889), Pasqua di Gea (Πάσχα( της Γης,, 1891) και Elegia renane (Ελεγεία του Ρήνου,, 1895)- που έχουν συντεθεί λίγο πολύ πάνω στο πρότυπο των Ρωμαϊκών ελεγείων του Γκαίτε τα οποία μετέφρασε τον επόμενο χρόνο. Ο ίδιος ο συγγραφέας έλεγε πως ήταν ελληνικής καταγωγής και πως το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος.

37 Σπούδασε φιλολογία στο Παρίσι και στη Βόννη και δίδαξε ως καθηγητής της ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Έγινε γνωστός στο ευρύτερο κοινό με το μυθιστόρημά του "Ο μακαρίτης Ματθαίος Πασκάλ". Εκείνο όμως που τον έκανε παγκοσμίως γνωστό ήταν το θεατρικό του έργο. Το πρώτο μέρος του συνολικού θεατρικού του έργου ο Πιραντέλο το έγραψε σε μια ιδιαίτερα οδυνηρή εποχή γι' αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της συζύγου του. Από τα πολλά έργα του Πιραντέλο αναφέρουμε τα : "Όταν ήμουν τρελός", "Όπως με θέλεις", "Να ντύσουμε τους γυμνούς", "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", "Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε", "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε".

38 Εργογραφία του Πιραντέλο Così è (se vi pare) (Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε,, 1916) : Μάριος Πλωρίτης ("Γκόνη Γκόνη") Liolà (Λιολά,, 1916) : Πάρις Θεοφανίδης ("Δωδώνη Δωδώνη") Il piacere dell'onestà (Η ηδονή της τιμιότητος,, 1917) : Μάριος Πλωρίτης ("Γκόνη Γκόνη") La patente (Η πατέντα,, 1918) : Μάνθος Κρίσπης (Νέα Εστία,, 1961 Β ) Sei personaggi in cerca d'autore (Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα,, 1921) : Αλέξης Σολομός ("Δωδώνη Δωδώνη") Enrico IV (Ερρίκος Δ ) : Γ.Ρούσος ("Γκόνη Γκόνη") L'imbecille (Ο ηλίθιος,, 1922) : Μάριος Πλωρίτης ("Δωδώνη Δωδώνη") Vestire gli ignudi (Να ντύσουμε τους γυμνούς,, 1922) : Μάριος Πλωρίτης ("Γνώση Γνώση") L'uomo dal fiore in bocca (Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα,, 1923) : Λ.Μυριβήλη ("Γκόνη Γκόνη") Come tu mi vuoi ('Οπως με θέλεις,, 1930) : Μάριος Πλωρίτης ("Δωδώνη Δωδώνη") Questa sera si recita a soggetto (Απόψε αυτοσχεδιάζουμε,, 1930) : Δημήτρης Μυράτ ("Δωδώνη Δωδώνη") O di uno o di nessuno (Ενας( ή κανένας,, 1929) και All' uscita (Στην( Εξοδο, 1916) μετ. Ιάνης Λο Σκόκκο (ἐκδ. Μαρή)

39 Πεζογραφία L esclusa (Η( αποδιωγμένη,, 1901) : Πάνος Ράμμος ("Παρατηρητής Παρατηρητής") Il fu Mattia Pascal (Ο( μακαρίτης Ματία Πασκάλ, 1904) : Μανώλης Γιαλουράκης ("Πανεπιστημιακός Τύπος") Quaderni di Serafino Gubbio, operatore (Τετράδια( του Σεραφίνο Γκούμπιο, κινηματογραφιστή,, 1916 & 1925) : Γ.Λαμπιδώνης ("Αστάρτη Αστάρτη") διηγήματα : πλείονες ("Δίφρος Δίφρος") διηγήματα : Κατ.Γλυκοφρύδη ("Καστανιώτης Καστανιώτης")

40 Λ.Πιραντέλλο: Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε Παρακολουθώντας τις τελευταίες τηλεδίκες, που στήνονται με την "βολική" δικαιολογία αναζήτησης της δημοσιογραφικής αλήθειας, έπιασα τον εαυτό μου να επιστρέφει σε σκηνές από το "Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε" του Λουίτζι Πιραντέλο. Η απόλυτη εμμονή ενός περίγυρου με τις "ξένες" προσωπικές υποθέσεις (τις ανέξοδα ανιχνεύσιμες) που εξυπηρετεί τις ανάγκες ενός αδηφάγου κοινωνικού σχολιασμού (κουβέντα να γίνεται) και κρύβεται πίσω από λογικές του "ό,τι συμβαίνει γύρω μου με αφορά".

41 Κι ό,τι συμβαίνει μέσα μου Ο Πιραντέλο στον πρόλογο του έργου του γράφει: Νομίζω πως η ζωή είναι μία πολύ θλιβερή φάρσα. Γιατί έχουμε μέσα μας - χωρίς να μπορούμε να ξέρουμε πως, γιατί κι από που- την ανάγκη να εξαπατούμε αδιάκοπα τον εαυτό μας, δημιουργώντας μία πραγματικότητα (μία για τον καθέναν και ποτέ την ίδια για όλους) που κάθε τόσο αποδεικνύεται ότι είναι μάταιη και φανταστική. Όταν ένας άνθρωπος ζει, ζει και δεν φαίνεται. Λοιπόν, κάντε έτσι ώστε να φαίνεται, δείξτε τον την ώρα που ζει υπό το κράτος των παθών του. Βάλτε μπροστά του έναν καθρέφτη. Τότε ή μένει κατάπληκτος από την όψη του ή στριφογυρίζει τα μάτια του για να μην δει τον εαυτό του ή έξω φρενών φτύνει την εικόνα του ή οργισμένος δίνει μία γροθιά για να την καταστρέψει. Κι αν έκλαιγε δεν μπορεί πια να κλάψει. Κι αν γελούσε δεν μπορεί πια να γελάσει άλλο. Μια φορά, κάτι δυσάρεστο θα είναι το αποτέλεσμα. Αυτό το δυσάρεστο είναι το Θέατρό μου.

42 ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΤΕ Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε Πιραντέλο ΛΟΥΙΤΖΙ Πρώτη Παρουσίαση: Θέατρο Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών Κεντρική Σκηνή,, Σε μια επαρχία βυθισμένη στη μικρότητα και στο κουτσομπολιό, ο θάνατος μιας γυναίκας ταράζει το λογικό της μητέρας της και του συζύγου της, που καταρρέουν μέσα στο εχθρικό περιβάλλον. Ένα πικρό έργο για τη μοναξιά του ανθρώπου και την αδυναμία του να επικοινωνήσει με τον διπλανό του. Ο Πιραντέλο εμπνεύστηκε απ το γεγονός ότι πολλοί θεωρούσαν πως προσπαθούσε να πείσει τους γύρω του ότι η γυναίκα του είναι τρελή, ενώ πίστευαν τρελό τον ίδιο. Πως ν αποδείξεις την αλήθεια με βάση τα φαινόμενα και να ξεχωρίσεις την αλήθεια από τα φαινόμενα ( Αποσπασμα από αρθρο της εφημεριδας ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ). Θεατρική παράσταση στα πλαίσια της εκπομπής «ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ Της ΔΕΥΤΕΡΑΣ Η παράσταση επαναπροσλήφθηκε τηλεοπτικά 2 φορές. Στις 20 Μαρτίου 1978 \στις 22 Δεκεμβρίου \ 09;04 έτσι είναι αν έτσι νομίζετε, του Λουίτζι Πιραντελλο Από το δημο Ηλιούπολης Νοεμβρίου ΣΧΟΛΙΑ 21 Ένα από τα πιο δημοφιλή θεατρικά έργα του Λουίτζι Πιραντέλο το έτσι είναι αν έτσι νομίζετε, σε σκηνοθεσία Γιώργου Σίσκου, ανεβαίνει από την θεατρική ομάδα Ηλιούπολης, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Οργανισμό του δήμου, στο θέατρο του δημαρχικού μεγάρου. Οι παραστάσεις θα δοθούν την πεμπτη15, την Παρασκευή 16, το Σάββατο 17, Κυριακή 18 Νοεμβρίου στις 8;30 μ.μ και είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

43 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ο διπρόσωπος Λουίτζι Πιραντέλο ο ιταλός σκηνοθέτης Franco zeffirelli αναλύει τον συμπατριώτη του, που φέτος τον τίμησε το ελληνικό θέατρο. Του Franco zefirelli - the Guardian Όταν ήμουν παιδί το πιο δημοφιλές τραγούδι την Ιταλία ήταν ένα που έλεγε ; Είναι ο Μπρούνερι ή είναι ο Κανέλα ; Ήταν εμπνευσμένο από μια δική που είχε συναρπάσει ολόκληρη την Ιταλία. Τον Μάρτιο του 1926 ένας άνδρας βρέθηκε να κλέβει λάμπες από το εβραϊκό νεκροταφείο. Είχε χάσει τη μνήμη του και δεν είχε ιδέα ποιος είναι. Τον πήγαν στο νοσοκομείο και οι εφημερίδες δημοσίευσαν μια φωτογραφία του με τον υπότιτλο Ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος. μια γυναίκα ισχυρίστηκε ότι αναγνώρισε σ αυτόν τον σύζυγό της, τον καθηγητή ιστορίας Κανέλα, ο οποίος είχε εξαφανιστεί χρόνια πριν. Το ζευγάρι συναντήθηκε μέσα σε ένα παραλήρημα χαράς και ζήσανε μαζί από τότε. Λίγο μετά παρουσιάστηκε ένας άνθρωπος και αναγνώρισε στο πρόσωπο του ανθρώπου αυτού τον αδελφό του, ΜΠΡΟΥΝΕΡΙ έναν μικροαπατεώνα. Η αστυνομία είχε τα δακτυλικά αποτυπώματα του πραγματικού, Μπρουνέρι, και είδε ότι ήταν πανομοιότυπα με αυτά του αγνώστου ξένου, οπότε τον συνέλαβαν αμέσως. η κυρία Κανέλα ήταν συντετριμμένη προφανώς το ερωτικό της πάθος για τον άνδρα που ισχυριζόταν ότι είναι σύζυγός της, είχε αναζωπυρωθεί.. Η υπόθεση κατέληξε στα δικαστήρια και κράτησε πολύ καιρό. Ήταν σχεδόν το μόνο θέμα που συζητούσε ο κόσμος, ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Μπρουνέρι ή ο Κανέλα;.. Η υπερβολική κάλυψη του θέματος από τις εφημερίδας ενισχύθηκε από τον Μουσολίνι, ο οποίος ήθελε να αποσπάσει την προσοχή του κοινού από την καταστρεπτική εσωτερική του πολιτική. Τελικά το δικαστήριο απεφάνθη ότι ήταν ο Μπνουνέρι, αλλά τότε πια το ζεύγος Κανέλα είχε καταφύγει στη Βραζιλία, όπου έζησε ζωή χαρισάμενη μέχρι τέλους. Χρόνια αργότερα μια εκκλησιαστική απόφαση όριζε ότι ο άνθρωπος εκείνος ήταν πράγματι ο Κανέλα και έτσι νομιμοποιήθηκαν τα παιδία του. Πάλι όμως δεν ήταν τίποτα εκατό τοις εκατό βέβαιο.

44 ΜΥΣΤΗΡΙΟ Οι θρύλοι της Σικελίας είναι γεμάτη βρίθουν από ιστορικές παρόμοιες με την υπόθεση Μπρουνέρι-Κανέλα, ανθρώπους που χάνουν την αίσθηση του ποιοι είναι και συμπεριφέρονται με εξωφρενικό τρόπο. Ο Λουίτζι Πιραντέλο ένιωθε πάντοτε έλξη για τέτοιους ανθρώπους και για παρόμοιες ιστορίες\ τα βιβλία του είναι στοιχειωμένα απ αυτές αυτές. Το θεατρικό έργο του ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΤΕ, που παίζεται αυτές τις μέρες στο Λονδίνο, έχει να κάνει με το μυστήριο της ταυτότητας και με την ακόρεστη γοητεία που ασκεί στο κοινό η ζωή των άλλων ανθρώπων καθώς και την αδυναμία να μάθει τελικά κανείς την αλήθειας για οτιδήποτε. ΤΟ ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΤΕ Ο Πιραντέλο το εμπνεύστηκε από μιαν άλλη πραγματική περίπτωση, στην οποία ένας άνδρας, η γυναίκα του η πεθερά του έχασαν όλα τα χαρτιά τους σε ένα σεισμό και άρχισαν να διηγούνται ιστορίες που δεν μπορούσαν να αποδειχθούν. Ο Πιραντέλο έγραψε δύο διηγήματα στηριγμένα σ αυτά τα γεγονότα [ ένα για τον σύζυγο και ένα για την πεθερά. Και τα δύο αυτά διηγήματα τον άφησαν ανικανοποίητο, γι αυτό τα συνδύασε σε ένα θεατρικό έργο. Μπορεί να πει κανείς ότι ούτε ο ίδιος δεν ήθελε να αποφασίσει ποια ήταν η αλήθεια. Η καλλιτεχνική ψυχή του Πιραντέλο διαμορφώθηκε από τη σύνθεση δύο διαφορετικών πολιτισμικών ρευμάτων. Ήταν φορέας αυτών των διαφορετικών προσωπικοτήτων και προσπαθούσε να τις συνενώσει σε ένα ενιαίο σύνολο. Αυτός που σκηνοθετεί τα θεατρικά του έργα πρέπει να σέβεται και τις δύο εξίσου. Αν επιλέξεις τη μια, βλάπτεις την άλλη. Αν σκεφθεί κανείς τον Πιραντέλο ως ένα λαμπερό Σιτσιλιάνο θεατρικό συγγραφέα, τον αδικεί, γιατί είναι ταυτόχρονα και ένας καταπληκτικός Βορειοευρωπαίος στοχαστής.

45 ΠΡΟΒΛΗΜΑ Και αυτό δεν είναι το μόνο λάθος που κάνει ο κόσμος όταν προσπαθεί να αποτιμήσει τον Πιραντέλο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχει ένα τεράστιας εμβέλειας χιούμορ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι εξέφραζε τη χιουμοριστική του διάθεση σε μία καθαρά κλασικού τύπου γλώσσα, κάτι τελείως έξω από την πεπατημένη. Δεν χρησιμοποιούσε τη συνηθισμένη γλώσσα των κωμωδιών, τουλάχιστον όχι όπως το εννοούν αυτό στα αγγλικά. Η ουσία, όμως, των έργων του είναι κωμική. Πολλοί από τους μεγάλους Ιταλούς συγγραφείς που ήταν σύγχρονοι του Πιραντέλο ήταν Σικελοί και εσκεμμένα προσπαθούσαν να γράφουν τέλεια ιταλικά. Όμως αυτή η γλωσσική φόρμα ξένιζε το θεατρικό κοινό, ειδικά αυτούς που είχαν αδυναμία στην κωμωδία. Όσον αφορά την αντίδραση του κοινού στην πρεμιέρα του <<Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε>> το 1918 στη Ρώμη, ήταν η απόλυτη σχεδόν εικονογράφηση του πιραντελικού χιούμορ και της ικανότητάς του να αναστατώνει το ακροατήριο. Ο κόσμος εξοργίστηκε με το τέλος του έργου, που ήταν πρωτοφανές στην ιστορία του θεάτρου. Παραβίαζε όλους τους κανόνες. Όταν υψώθηκε η αυλαία και εμφανίστηκε ο συγγραφέας μερικοί ζητωκραύγασαν υπήρχαν όμως μερικοί όπου εκτόξευσαν αισχρότητες εναντίον του. Ένας εξαιρετικά οργισμένος θεατής ξήλωσε μία καρέκλα και την εξακόντισε στη σκηνή. Παρά τρίχα δεν έπεσε στο κεφάλι του Πιραντέλο και προσγειώθηκε στα πόδια του. Εκείνος έσκυψε, τη σήκωσε, κάθισε πάνω της και είπε: : <<Σας ευχαριστώ πολύ, η ημέρα μου ήταν πολύ κουραστική σήμερα>>.

46 Δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στα πλαίσια του μαθήματος Α) Στις 28 Μαρτίου 2013 η ολομέλεια του τμήματος παρακολούθησαμε στο ΔΗ.ΠΕ ΠΕ.ΘΕ Κομοτηνής την παράσταση της Λούλας Αναγνωστάκη «Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ» σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι και ερμηνευτές τους Μάνο Καρατζογιάννη και Βασιλική Τρουφάκου. Μετά την παράσταση ακολούθησε πολύ χρήσιμη και ενδιαφέρουσα συζήτηση με τους ηθοποιούς καθώς και καταγραφή των εντυπώσεών μας.

47

48 Β) Στις 24 Απριλίου 2013 η ομάδα θεάτρου του τμήματός μας επισκέφτηκε την ΕΡΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ και ηχογράφησε ως ραδιοφωνικό θέατρο το απόσπασμα από το έργο του Πιραντέλλο «Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε» που θα παρακολουθήσετε στη συνέχεια για το πρόγραμμα «Κάνε την εκπομπή σου».(μεταδόθηκε από την ΕΡΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ στις 18/5/2013)

49 Γ) Τέλος, σήμερα θα παρακολουθήσετε ένα σύντομο απόσπασμα από την πρώτη σκηνή, τη σκηνή του προλόγου, του έργου του Πιραντέλλο που αναφέραμε και παραπάνω «Έτσι είναι... αν έτσι νομίζετε»

50 Παίζουν με τη σειρά που εμφανίζονται: Αφήγηση : Ελένη Χατζηνέστωρος Λαμπέρτο Λαουντίτσι : Θανάσης Κουλτούκης κ.αμαλία : Ραφαέλα Κυριακού Ντίνα (ανιψιά)) : Εύα Καπούλα Υπηρέτης: Αμαλία Παγουνάκη Κυρία Σιρέλλι: Σοφία Καρύδη Κύριος Σιρέλλι: Ραφαήλ Ιακωβίδης Κυρία Τσίνι: Ρένα Παναγιωτοπούλου Υπηρέτρια (συντονισμός κειμένων): Τζαμπαζίδου Αναστασία

51 Στιγμιότυπα από τις πρόβες

52

53

54 Βιβλιογραφία Μαρία Χανιωτάκη, "Η Μαγική Σκηνή" (πρόκειται να εκδοθεί σύντομα) Νικηφόρος Παπανδρέου,«Περί Περί Θεάτρου»,University Studio Press, Θεσσαλονίκη,.1989 Αρχείο Εθνικού Θεάτρου Αρχείο Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος Φράνκο Τζεφιρέλι, «Ο διπρόσωπος Λουίτζι Πιραντέλλο» (Guardian,Καθημερινή) Wikipedia Ψηφιακό Αρχείο ΕΡΤ, «Το Θέατρο της Δευτέρας»

55