seg om, tenke på nytt, komme på bedre tanker) ξανασκέϕτοµαι [ksanaskεftǥmε] : la

Transcript

1 1 tendens m. (trend, hang, tilbøyelighet) τάση, η [i tasi] # ροπή, η [i rǥpi] # κίνηση, η [i kinisi] # κλίση, η [i klisi] / en oppadgående/nedadgående tendens η ανατιµητική/ υποτιµητική τάση [anatimtiki/ipǥtimitiki tasi] : vise en oppadgående tendens (vise tegn til oppgang) παρουσιάζω αυξητικές τάσεις [parusiazǥ afksitikεs tasis] / ha en tendens til έχω την τάση να [εχǥ tin dasi na] : han har en tendens til likegyldighet (han kan være litt slapp og likegyldig) έχει τάση προς αµέλεια [εçi tasi prǥs amεlia] : hun har en tendens til fedme έχει ροπή προς το πάχος [εçi rǥpi prǥs tǥ paǥǥs] : jeg har en tendens til å bli forkjølt om våren έχω ροπή προς το κρυολόγηµα την άνοιξη [εχǥ rǥpi prǥs tǥ kriǥlǥjima tin aniksi] / med nedadgående tendens (synkende) µε τάση προς τα κάτω [mε tasi prǥs ta katǥ] : synkende priser (priser med nedadgående tendens) τιµές µε τάση προς τα κάτω [timεs mε tasi prǥs ta katǥ] tendensiøs adj. (partisk, vridd) µεροληπτικός [mεrǥliptikǥs] / en tendensiøs rapport/ tolkning µεροληπτική έκθεση/εµηνεία [mεrǥliptiki εkϑεsi/εrminia] tender m. (tilhengervogn i forb. med damplokomotiv, kullvogn) βαγόνι για το κάρβουνο, το [tǥ vaDžǥni ja tǥ karvunǥ] tendere mot v. (helle til, være for, sympatisere med) αποκλίνω [apǥklinǥ] tenke v. (tenke på, tenke over) σκέπτοµαι [skεptǥmε] # (fundere, komme til å tenke på) συλλογίζοµαι [silǥjizǥmε] # (overveie å) σκέπτοµαι να [skεptǥmε na] # διανοούµαι να [ðianǥumε na] # (ha til hensikt, planlegge, ville) λογαριάζω [lǥDžariazǥ] # (ha i sinne, ha forsett om, ha til hensikt) βάζω µε το νου [vazǥ mε tǥ nu] έχω κατά νου [εχǥ kata nu] / bare tenk deg...! (tenk bare! tenke seg til! nei, tenk det!) βρε τι λες! [vrε ti lεs] / de har tenkt å reise i morgen λογαριάζουν να ϕύγουν αύριο [lǥDžariazun na fiDžun avriǥ] / det var det jeg tenkte (det tenkte jeg nok) το ίδιο σκέϕτηκα και γω [tǥ iðiǥ skεftika kε DžǤ] # (tenkte jeg det ikke!) καλά το σκέϕτηκα! [kala tǥ skεftika] # καλά το ϕαντάστηκα εγώ! [kala tǥ fandastika εDžǥ] / få en til å tenke på (minne en om) ϕέρνω στο νου [fεrnǥ stǥ nu] : han får meg til å tenke på faren hans da han var ung µου ϕέρνει στο νου τον πατέρα του όταν ήταν νέος [fεrni stǥ nu tǥm patεra tu Ǥtan itan nεǥs] / hva har du tenkt å gjøre nå? τι λογαριάζεις να κάνεις τώρα; [ti lǥDžariaziz na kanis tǥra] # τι έχεις κατά νου να κάνεις τώρα; [ti εçis kata nu na kanis tǥra] / jeg tenkte å gå og besøke/ oppsøke han έβαλα µε το νου να πάω να τον βρω [εvala mε tǥ nu na paǥ na tǥn vrǥ] / kunne tenke seg (ha lyst på, foretrekke) προτιµώ [prǥtimǥ] : jeg kunne tenke meg litt salat θα προτιµούσα λίγη σαλάτα [ϑa prǥtimusa liji salata] : kunne De/dere tenke Dem/dere å? (kunne De/dere ha lyst til å?) θα θέλατε να... [ϑa ϑεlatε na] / tenk om... (gid..., skulle ønske...) µακάρι [makari] : tenk om det var mulig! (tenk om det lot seg gjøre..., jeg skulle ønske det var mulig) µακάρι να 'ταν βολετό [makari na tan vǥlεtǥ] / tenk om det var sant! µακάρι να ήταν αλήθεια! [makari na itan aliϑia] / tenke annerledes (ha en anen mening, være av en annen oppfatning) αντιϕρονώ [andifrǥnǥ] / tenke det verste βάζω κανείς το χειρότερο στο νου µου [vazǥ kanis tǥ çirǥtεrǥ stǥ nu mu] : en tenker det verste når βάζει κανείς το χειρότερο στο νου του όταν... [vazi kanis tǥ çirǥtεrǥ stǥ nu tu Ǥtan] / tenke etter/over (overveie) σκέπτοµαι [skεptǥmε] / (tenke seg om, tenke på nytt, komme på bedre tanker) ξανασκέϕτοµαι [ksanaskεftǥmε] : la

2 2 meg tenke over det/tenke etter άσε µε να το ξανασκεϕτώ [asε mε na tǥ ksanaskεftǥ] / tenke fornuftig σκέϕτοµαι ορθά κοϕτά [skεftǥmε Ǥrϑa-kǤfta] / tenke igjennom (vurdere, overveie) επιλέγοµαι [εpilεDžǥmε] # αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] # αναµετρώ [anamεtrǥ] # µελετώ [mεlεtǥ] # (gå over (noe) i tankene/i hodet) γυρίζω στο µυαλό µου [jirizǥ stǥ mjalǥ mu] : tenke igjennom følgene (vurdere konsekvensene) αναµετρώ/διαλογίζοµε τις συνέπειες [anamεtrǥ/ðialǥjizǥmε tis inεpiεs] : tenke igjennom følgene av en handling αναλογίζοµαι τις συνέπειες µιας πράξης [analǥjizǥmε tis sinεpiεz mjas praksis] : tenke igjennom/over noe (gruble på noe) (κλωθο)γυρίζω κάτι στο µυαλό µου [(klǥϑǥ)jirizǥ kati stǥ maalǥ mu] / tenke likt οµοϕρονώ [ǤmǤfrǤnǤ] / tenke logisk σκέϕτοµαι λογικά [skεftǥmε lǥjika] : menneskets evne til å tenke logisk η ικανότητα του ανθρώπου να σκέϕτεται λογικά [i ikanǥtita tu anϑrǥpu na skεftεtε lǥjika] / tenke nøye over/igjennom (avveie nøye, overveie) καλοζυγιάζω [kalǥzijazǥ] # µελετώ [mεlεtǥ] : jeg skal tenke nøye igjennom forslaget ditt θα µελετήσω την πρότασή σας [ϑa mεlεtisǥ tin prǥtasi sas] / tenke om igjen (ombestemme seg, komme på bedre tanker) ξανασκέπτοµαι [ksanaskεptǥmε] # επανεξετάζω [εpanεksεtazǥ] / tenke over (vurdere, overveie) επιλέγοµαι [εpilεDžǥmε] # (ta opp til revisjon, overveie på nytt) επανεξετάζω [εpanεksεtazǥ] # ξανασκέϕτοµαι [ksanaskεftǥmε] : har du noen gang tenkt over hva det betyr å...? έχεις ποτέ διανοηθεί τι σηµαίνει να...; [εçis pǥtε ðianǥiϑi ti simεni na] : jeg skal tenke over saken og gi deg beskjed θα το µελετήθω και θα σου πω [ϑa tǥ mεlεtiϑǥ kε ϑa su pǥ] : vel, la meg få tenke over saken (vel, la meg nå se) καλά, άσε µε να το δω [kala, asε mε na tǥ ðǥ] / tenke på (reflektere over, grunne på, gruble på, vurdere) αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] # λογίζοµαι [lǥjizǥmε] # (grunne på, tygge på) αναµασώ [anamasǥ] # (ha omtanke for, interesserer seg for) ενδιαϕέρω [εnðiafεrǥ] # (huske på, ta i betraktning) έχω κατά νου [εχǥ kata nu] # λογαριάζω [lǥDžariazǥ] : bare jeg tenker på det µονάχα που το σκέϕτοµαι [mǥnaχa pu tǥ skεftǥmε] : det eneste han tenker på, er drikking (dvs. brennevin) το µόνο του µέληµα είναι το πιοτό [tǥ mǥnǥ tu mεlima inε tǥ pjǥtǥ] : det får meg til å tenke på den gangen αυτό µου θυµίζει τον καιρό που [aftǥ mu ϑimizi tǥŋ gεrǥ pu] : jeg blir forbannet/helt fortvilet når jeg tenker på at γίνοµαι έξαλλος όταν σκέϕτοµαι πως [jinǥmε εksalǥs Ǥtan skεftǥmε pǥs] : jeg blir kvalm bare jeg tenker på det αηδιάζω µονάχα που το σκέϕτοµαι [aiðjazǥ mǥnaχa pu tǥ skεftǥmε] : jeg kom til å tenke på at (jeg skulle/burde ) µου κατέβηκε η ιδέα να... [mu katεvikε i iðεa na] : han tenkte på de dagene de hadde tilbrakt sammen αναλογίστηκε τις µέρες που πέρασαν µαζί [analǥjistikε tiz mεres pu pεrasan mazi] : har du tenkt på faren/ risikoen? αναλογίστηκες τον κίνδυνο; [analǥjistikεs tiŋ kinðinǥ] : jeg tenker på konsekvensene λογίζοµαι τις συνέπειες [lǥjizǥmε tis sinεpiεs] : jeg tror ikke han tenker på andre enn seg selv δεν νοµίζω ότι τον ενδιαϕέρει κανένας άλλος εκτός από τον εαυτό του [ðεn nǥmizǥ Ǥti tǥn εnðiafεri kanεnas alǥs εktǥs apǥ tǥn εaftǥ tu] : tenke på å reise λέω να ϕύγω [lεǥ na fiDžǥ] / tenke på nytt (tenke etter/over, komme på bedre tanker) ξανασκέϕτοµαι [ksanaskεftǥmε] / tenke over (overveie) µελετώ [mεlεtǥ] / tenke rett (ha fornuftige synspunkter/god dømmekraft) ορθοϕρονώ

3 3 [ǤrϑǤfrǤnǤ] / tenke seg godt om (tenke seg om to ganger) καλοσκέϕτοµαι [kalǥskεftǥmε] # (tenke på alt, ta alt i betraktning) τα λογαριάζω όλα [ta lǥDžariazǥ Ǥla] : han vil tenke seg godt om før han sier noe sånt igjen! θα το καλοσκεϕτεί πριν ξαναπεί τέτοια πράγµατα! [ϑa tǥ kalǥskεfti prin ksanapi tεtia praDžmata] : hvis du tenker deg om/tenker over det (ved nærmere ettertanke) άµα το καλοσκεϕτείς [ama tǥ kalǥskεftis] : jeg håper du vil tenke deg om to ganger (før du går) ελπίζω να το καλοσκεϕτείς (και να µην πας) [εlpizǥ na tǥ kalǥskεftis (kε na min pas)] : vi må tenke oss godt om før vi bestemmer oss πρέπει να τα λογαριάσουµε όλα πριν αποϕασίσουµε [prεpi na ta lǥDžariasumε Ǥla prin apǥfasisumε] / tenke seg til! (tenk bare! nei, tenk det! bare tenk deg...!) βρε τι λες! [vrε ti lεs] / tenke så det knaker (gruble) σπάζω το κεϕάλι µου [spazǥ tǥ kεfali mu] / tenke ut (klekke ut, pønske ut, finne på, finne opp) βρίσκω [vriskǥ] # (dikte opp, fabrikkere, koke sammen) επινοώ [εpinǥǥ] # (se noe for seg i tankene, regne ut noe i hodet (= uten hjelpemidler) βρίσκω κάτι µε το µυαλό µου/απέξω (=χωρίς όργανα) [vriskǥ kati mε tǥ mjalǥ mu/apεksǥ (ΧǤris ǤrDžana)] # (utarbeide, bearbeide, utdype) επεξεργάζοµαι επεξεργάζοµαι [εpεksεrDžazǥmε] / tenke ut en fluktplan επεξεργάζοµαι ένα σχέδιο δραπέτευσης [εpεksεrDžazǥmε εna sçεðiǥ ðrapεtεfsis] : tenke ut en måte å slippe ut av fengelset på επινοώ έναν τρόπο δραπέτευσης από τη ϕυλακή [εpinǥǥ εnan drǥpǥ ðrapεtεfsis apǥ ti filaki] : han tenkte ut en fluktplan (han fant ut hvordan de kunne flykte) βρήκε ένα σχέδιο να δραπετεύσουν [vrikε εna sçεðiǥ na ðrapεtεfsun] / han tenkte ut en måte å slippe unna på µηχανεύτηκε έναν τρόπο να δραπετεύσει [miχanεftikε εnan drǥpǥ na ðrapεtεfsi ] / tenke ut en plan for å bli rik i en fart επινοώ ένα σχέδιο γρήγορου πλουτισµού [εpinǥǥ εna sçεðiǥ DžriDžǤru plutizmu] / tenke å (sette seg fore, bestemme seg for) προτίθεµαι [prǥtiϑεmε] : jeg har tenkt å plante epletrær προτίθεµαι να ϕυτέψω µηλιές [prǥtiϑεmε na fitεpsǥ miljεs] tenkeevne f.m. διαλεκτική ικανότητα, η [i ðialεktiki ikanǥtita] tenkelig adj. (forståelig, tenkt, imaginær) νοητός [nǥitǥs] tenkemåte m. (tankegang) νοοτροπία, η [i nǥǥtrǥpia] # (syn, mening, synsvinkel, idé, oppfatning) άποψη, η [i apǥpsi] / fin tenkemåte (edel tankegang, høysinn) ανωτερότητα, η [i anǥtεrǥtita] tenkende adj. (intellektuell) διανοητικός [ðianǥitikǥs] # νοητικός [nǥitikǥs] / mennesket er et tenkende dyr ο άνθρωπος είναι νοητικό ζώο [Ǥ anϑrǥpǥs inε nǥitikǥ zǥǥ] tenker m. (filosof) στοχαστής, ο [Ǥ stǥχastis] / en lærd tenker εµβριϑής στοχαστής [εmvriϑiz stǥχastis] tenkt adj. (imaginær) νοητός [nuitǥs] / ei tenkt linje µια νοητή γραµµή [mja nǥiti Džrami] tenne v. (antenne, sette fyr på, ta fyr) ανάβω [anavǥ] # (sette el. stikke i brann) πυρπολώ [pirpǥlǥ] # καίω [kεǥ] # αναϕλέγω [anaflεDžǥ] # παρθαδίδω στις ϕλόγες [paraðiðǥ stis flǥjεs] # (bli/ gjøre en sint, bli/gjøre en fly forbannet) θυµώνω [ϑimǥnǥ] # ανάβω [anavǥ] # αναϕλέγω [anaflεDžǥ] / den musikken tenner meg! (jeg tenner på/digger den musikken!) µου τη δίνει αυτή η µουσική! [mu ti ðini afti i musiki] / tenne bål (lage bål) ανάβω (µια) ϕωτιά [anavǥ (mja) fǥtja] : vi tente bål for å

4 4 holde ulvene på avstand ανάψε µια ϕωτιά για να κρατήσουµε µακριά τους λύκους [anapsε mja fǥtja ja na kratisumε makria tuz likus] / tenne ei fyrstikke ανάβω ένα σπίρτο [anavǥ εna spirtǥ] / tenne en sigarett ανάβω ένα τσιγάρο [anavǥ εna tsiDžarǥ] / tenne håp hos noen αναπτερώνω τις ελπίδες κάποιου [anaptεrǥnǥ tis εlpiðεs kapiu] / tenne ild (tenne bål) πυρπολώ [pirpǥlǥ] # καίω [kεǥ] # ανάβω ϕωτιά [anavǥ fǥtja] / tenne lett (ha et hissig temperament, ha kort lunte) ανάβω εύκολα [anavǥ εfkǥla] / tenne lys ανάβω το ϕως [anavǥ tǥ fǥs] # (om et stearinlys) ανάβω ένα κερί [anavǥ εna kεri] / tenne på (bli kåt) µ' ερεθίζει [mεrεϑizi] : jeg tenner på henne bare ved å tenke på henne (jeg blir kåt bare ved å tenke på henne) µ' ερεθίζει µόνο που τη σκέϕτοµαι [mεrεϑizi mǥnǥ pu ti skεftǥmε] / tenne på alle pluggene (bli rasende) µου ανάβουνε τα γλοµπάκια [mu anavunε ta DžlǤmbakia] / tenne på ei avis (sette fyr på ei avis) ανάβω µια εϕηµερίδα [anavǥ mia εfimεriða] tenner m. (sigarettenner, lighter, fyrtøy) αναπτήρας, ο [Ǥ anaptiras] # τσακµάκι, το [tǥ tsakmaki] tenning f.m. (på bil o.l., forbrenning) ανάϕλεξη, η [i anaflεksi] # (tenningsbryter, starter, startknapp o.l. på bil) µίζα, η [i miza] # (av lys, fyrstikk etc.) άναµµα, το [tǥ anama] / justere/justere ned tenninga ρυθµίζω/επιβραδύνω την ανάϕλεξη [riϑmizǥ/ εpivraðinǥ tin anaflεksi] / (bil) slå/skru på tenninga (trykke på starteren/startknappen) ανοίγω το διακόπτη [aniDžǥ tǥ ðiakǥpti] # ανοίγω τη µίζα [aniDžǥ ti miza] tenningsbryter m. (tenningslås, starter) διακόπτης εκκίνησης, ο [Ǥ ðiakǥptis εkinisis] # µίζα, η [i miza] tenningsinnstilling f.m. (justering av tenninga) ρύθµιση ανάϕλεξης, η [i riϑmisi anaflεksis] tennis m. αντισϕαίριση, η [i andisfεrisi] # τέν(ν)ις, το [tǥ tεnis] # (tennis på gress) τένις σε γκαζόν [tεnis sε gazǥn] / et sett tenis µια παρτίδα/ένα σετ τένις [mja partiða tεnis/εna sεt tεnis] / han overgår oss alle i tennis εξέχει απ' όλους µας στο τένις [εksεçi ap Ǥluz mas stǥ tεnis] tennisball m. µπάλα (του) τένις, η [i bala (tu) tεnis] # µπαλάκι τένις, το [tǥ balaki tenis] tennisbane f.m. γήπεδο τένις, το [tǥ jipεðǥ tεnis] # γήπεδο του τένις, το [tǥ jipεðǥ tu tεnis] tennisspiller m. τενίστας, ο [Ǥ tεnistas] # παίχτης του τένις, ο [Ǥ pεχtis tu tεnis] # f. τενίστρια, η [i tεnistria] # παίχτρια του τένις, η [Ǥ pεχtria tu tεnis] / hun er en fantastisk tennisspiller είναι εξοχή τεννίστρια [inε εksǥçi tεnistria] tennladning m. (fenghette, detonator) εµπύρευµα*, το [tǥ εmbirεvma] # καψούλι, το [tǥ kapsuli] tennplugg m. µπουζί, το [tǥ buzi] # (tennplugg, tennsats) αναϕλεκτήρας, ο [Ǥ anaflεktiras] tennrør n. (tennsats, tennladning, lunte, fenghette, brenstoff, drivstoff) έναυσµα, το [tǥ εnavzma] tennstempel n. (på våpen: tennål, tennstift) επικρουστήρας, ο [Ǥ εpikrustiras] tenor m. τενόρος, ο [Ǥ tεnǥrǥs] # υψίϕωνος, ο [Ǥ ipsifǥnǥs] tenor- (i et høyt toneleie) οξύϕωνος [ǤksifǤnǤs] tent adj. (påtent, påslått, glødende) αναµµένος [amanεnǥs] # αναϕτός [anaftǥs] / lysene var tent/påslått (lysene stod på) τα ϕώτα ήταν αναµµένα [ta fǥta itan anamεna]

5 5 tentamen m. (forprøver, foreløpig eksamen) προκριµατικές εξετάσιες, οι [i prǥkrimatikεs εksεtasis] tenåring m. έϕηβος, ο/η [Ǥ/i εfivǥs] tenårings- (pubertets-, ungdoms-, ungdommelig) εϕηβικός [εfivikǥs] / tenåringsantrekk (ungdomsklær) εϕηβικά ρούχα [εfivika ruχa] teokrat m. (prestevelde) θεοκρατής, ο [i ϑεǥkratis] teokrati n. (prestevelde) θεοκρατία, η [i ϑεǥkratia] teokratisk adj. θεοκρατικός [ϑεǥkratikǥs] teolog m. θεολόγος, ο/η [Ǥ/i ϑεǥlǥDžǥs] teologi m. θεολογία, η [i ϑεǥlǥjia] teologisere v. θεολογώ [ϑεǥlǥDžǥ] teologisk adj. θεολογικός [ϑεǥlǥjikǥs] / teologisk fakultet θεολογική σχολή, η [i ϑεǥlǥjiki sχǥli] teorem n. (matematisk læresetning) θεώρηµα, το [tǥ ϑεǥrima] teoretiker m. (prinsipprytter) θεωρητικός, ο [Ǥ ϑεǥritikǥs] / teoretikeren i partiet ο θεωρητικός του κόµµατος [Ǥ ϑεǥritikǥs tu kǥmatǥs] teoretisk adj. θεωρητικός [ϑεǥritikǥs] / teoretisk opplæring θεωρητική κατάρτιση, η [i ϑεǥritiki katartisi] / teoretiske kunnskaper θεωρητικές γνώσεις [ϑεǥritikεz DžnǤsis] teoretisk adv. (i teorien) θεωρητικά [ϑεǥritika] # ακαδηµαϊκά [akaðimaïka] / rent teoretisk er et klasseløst samfunn mulig θεωρητικά µια αταξική κοινωνία είναι δυνατή [ϑεǥritika mja ataksiki kinǥnia inε ðinati] teori m. θεωρία, η [i ϑεǥria] / analysere en teori inngående (dissekere/plukke fra hverandre en teori) ανατέµνω µια θεωρία [anatεmnǥ mja ϑεǥria] / antikverte juridiske/astronomiske teorier απαρχεωµένες νοµικές/αστρονοιµικές θεωρίες [aparçεǥmεnεz nǥmikεs/astrǥnǥmikεs ϑεǥriεs] / Darwins teori η θεωρία του αρβίνου [i ϑεǥria tu ðarvinu] / framsette en teori διατυπώνω µια θεωρία [ðiatipǥnǥ mja ϑεǥria] : (kaste fram en teori) επιβάλλω µια θεωρία [εpivalǥ mja ϑεǥria] / hennes teori om at det hadde vært innbrudd i huset η θεωρία της πως έγινε διάρρηξη στο σπίτι [i ϑεǥria tis pu εjinε ðiariksi stǥ spiti] / i teorien (teoretisk sett, rent abstrakt) αϕηρηµένα [afirimεna] : i teorien ser en slik regjeringsform ideell ut, men i praksis... αϕηρηµένα ένα τέτοιο πολίτευµα ϕαίνεται ιδεώδες, αλλά στην πράξη... [afirimεna εna tεtiǥ pǥlitεvma fεnεtε iðεǥðεs ala stim braksi] / motsi en teori (tale imot en teori) διαψεύδω θεωρία [ðiapsεvðǥ ϑεǥria] / torpedere en teori (slå bunnen ut av en teori) καταρρίπτω µια θεωρία [katariptǥ mja ϑεǥria] teosof m. θεοσοϕιστής, ο [Ǥ ϑεǥsǥfistis] teosofi m. (rel.) θεοσοϕία, η [i ϑεǥsǥfia] teosofisk adj. θεοσοϕικός [ϑεǥsǥfikǥs] tepause f.m. διάλειµµα εργασίας για τσάϊ, το [tǥ ðjalima εrDžasiaz ja tsai] # διακοπή για τσάι, η [i ðiakǥpi ja tsai] / la oss ta en tepause ας διακόψουµε για τσάι [as ðiakǥpsumε ja tsai] teplantasje m. ϕυτεία τσαγιού, η [i fitia tsaju] tepose m. ϕακελάκι (του) τσαγιού, το [tǥ fakεlaki (tu) tsaju]

6 6 teppe n. τάπητας, ο [Ǥ tapitas] # χαλί, το [tǥ Χali] # (pledd, matte, rye) βελέντζα, η [i vεlεndza] # (deksel, dekken, duk) κάλυµµα, το [tǥ kalima] # (sengeteppe) κλινοσκέπασµα, το [tǥ klinǥskεpazma] # (sceneteppe) αυλαία, η [i avlεa] # (håndlaget/håndknyttet/vevd teppe, kelimteppe) κιλίµι, το [tǥ kilimi] # (slør) πέπλος, ο [Ǥ pεplǥs] / da teppet gikk opp/ned όταν άνοιξε/έκλεισε η αυλαία [Ǥtan aniksε/ εklisε i avlεa] / et slør av røyk/smog hadde lagt seg over byen ένας πέπλος καπνού είχε τυλίξει την πόλη [εnas pεplǥs kapnu içε tiliksi tim bǥli] / la teppet gå ned κατεβάζω/κλείνω την αυλαία [katεvazǥ/klinǥ tin avlεa] teppebanker m. χτυπητήρι χαλιών, το [tǥ Χtipitiri ΧaljǤn] teppebelagt adj. στρωµένος µε χαλί [strǥmεnǥz mε Χali] / ikke teppebelagt άστρωτος [astrǥtǥs] : golvet er ikke teppebelagt το πάτωµα είναι άστρωτο [tǥ patǥma inε astrǥtǥ] terapeut m. θεραπευτής, ο [Ǥ ϑεrapεftis] # f. θεραπεύτρια, η [i ϑεrapεftria] terapeutisk adj. (helsebringende, helbredende) ιαµατικός [iamatikǥs] # θεραπευτικός [ϑεrapεftikǥs] / terapeutisk egenskap (helbredende kraft) ιαµατικότητα, η [i iamatikǥtita] terapi m. (medisinsk behandling) θεραπεία, η [i ϑεrapia] # αγωγή, η [i aDžǥji] # (kur, helbredelse) ίαση, η [i iasi] # (som vitenskapsgren) θεραπευτική, η [i ϑεrapεftiki] / dårlig (dvs. resultatløs) terapi ακατάλληλη θεραπεία, η [i akatalili ϑεrapia] / en virksom terapi (god terapi, en effektiv kur) αποτελεσµατική θεραπεία [apǥtεlεzmatiki ϑεrapia] / gå i terapi (følge et behandlingsopplegg) ακολουθώ µια θεραπεία [akǥluϑǥ mja ϑεrapia] term m. (ord, uttrykk, betegnelse, faguttrykk) όρος, ο [Ǥ ǤrǤs] / tekniske/vitenskapelige termer τεχνικοί/επιστηµονικοί όροι [tεχniki/εpistimǥniki Ǥri] termer m.pl. (badeanstalter, helsebad, kurbad) ιαµατικά λουτρά [iamatika lutra] # θέρµες, οι [i ϑεrmεs] # (varme kilder, termalkilder, termer) θερµικές πηγές, οι [i ϑεrmikεs pijεs] terminal m. (komm.)(sentralstasjon, endestasjon, utgangspunkt) αϕετηρία, η [i afεtiria] terminologi m. (nomenklatur, fagterminologi, sjargong) ονοµατολογία, η [i ǤnǤmatǤlǤjia] # ορολογία, η [i ǤrǤlǤjia] terminologisk adj. ορολογικός [ǤrǤlǤjikǤs] termisk adj. (som har med temperaturforhold eller varme å gjøre) θερµικός [ϑεrmikǥs] termo- (varme-) θερµο [ϑεrmǥ] termodynamikk m. θερµοδυναµική, η [i ϑεrmǥðinamiki] termodynamisk adj. θερµοδυναµικός [ϑεrmǥðinamikǥs] termograf m. (apparat som registrerer temperatur grafisk) θερµόγραϕος, ο [Ǥ ϑεrmǥDžrafǥs] termokjemi m. θερµοχηµεία, η [i ϑεrmǥçimia] termometer n. θερµόµετρο, το [tǥ ϑεrmǥmεtrǥ] / termometeret gikk opp to streker/ grader (temperaturen steg med to grader) το θερµόµετρο ανέβηκε δυο γραµµές [tǥ ϑεrmǥmεtrǥ anεvikε ðjǥ Džramεs] / termometeret viser en stigning/et fall i

7 7 temperaturen το θερµόµετρο δείχνει άνοδο/πτώσητης θερµοκρασίας [tǥ ϑεrmǥmεtrǥ ðiχni anǥðǥ/ptǥsi tis ϑεrmǥkrasias] / termometeret viste i går - 8 o C το θερµόµετρο κατέγραψε χθες 8 ο Κελσίου υπό το µηδέν [tǥ ϑεrmǥmεtrǥ katεDžrapsε Χϑεs ǤΧtǤ vaϑmus ipǥ tǥ miðεn] termonukleær adj. θερµοπυρηνικός [ϑεrmǥpirinikǥs] termos m. (termosflaske) θερµός, ο [Ǥ ϑεrmǥs] termostat m. θερµοστάτης, ο [Ǥ ϑεrmǥstatis] termostatikk m. θερµοστατική, η [i ϑεrmǥstatiki] termostatisk adj. θερµοστατικός [ϑεrmǥstatikǥs] termoterapi m. (med. varmebehandling) θερµοθεραπεία, η [i ϑεrmǥϑεrapia] terne f.m. (ornit.)(makrellterne) γκλαρόνι, το [tǥ glarǥni] terning m. κύβος, ο [Ǥ kivǥs] # ζάρι, το [tǥ zari] / falske terninger ϕτιαγµένα/ κάλπικα ζάρια [ftjaDžmεna/kaltika zaria] / kaste/riste terninger ρίχνω/κουνώ τα ζάρια [riχnǥ/kunǥ ta zaria] / lage terninger av noe (måle i kubikk, opphøye i tredje potens) κυβίζω [kivizǥ] / skar du brødet i terninger? έκοψες σε κύβους το ψωµί; [εkǥpsεs sε kivus tǥ psǥmi] / spille terning (spille med terninger) παίζω ζάρια [pεzǥ zaria] # παίζω κύβους [pεzǥ kivus] # παίζω µπαρµπούτι [pεzǥ barbuti] / terningen er kastet ο κύβος ερρίϕθη* [Ǥ kivǥs εrifϑi] terpe v. (gnåle) γκρινάζω [grinazǥ] / alltid terpe på det samme (alltid gnåle på den samme gamle visa, tvære ut et emne) αναµασώ/κοπανάω τα ίδια και τα ίδια [anamasǥ/ kǥpanaǥ ta iðja kε ta iðja] terping f.m. (pugging, slit, tortur) παίδεµα, το [tǥ pεðεma] terose f.m. ροδή ινδική, η [i rǥði inðiki] # (duftrose) ροδή εύοσµος, η [i rǥði εvǥzmǥs] terpentin m. νέϕτι, το [tǥ nεfti] terrasse m. ταράτσα, η [i taratsa] # (sokkel) βάθρο, το [tǥ vaϑrǥ] # (steinbenk, steinmur, terrasse for dyrking i skrått terreng) πεζούλι, το [tǥ pεzuli] # πεζούλα, η [i pezula] # (arkit.) αναβαθµίς, ο [Ǥ anavaϑmis] # (dagl.) πεζούλι, το [tǥ pεzuli] / vinrankene vokste i terrasser oppover skråningen (i fjellskråningen lå det vinmarker i terrasser) η πλάγια ήταν γεµάτη πεζούλες µ' αµπέλια [i plaja itan jεmati pεzulεz mambεlia] terrassekultur m. (dyrking i terrrasser, terrassejordbruk) καλλιεργεία σε πεζούλες [kaliεrjia sε pεzulεs] # καλλιεργεία κατά βαθµίδες [kaliεrjia kata vaϑmiðεs] terrassert adj. (terrasseformet, i terrasser) κλιµακωτός [klimakǥtǥs] # πεζουλωτός [pεzulǥtǥs] / terrasserte åkrer κλιµακωτά/πεζουλωτά χωράϕια [klimakǥta/ pεzulǥta ΧǤrafja] terreng n. (grunn, mark, bakke) έδαϕος, το [tǥ εðafǥs] # (område) περιοχή, η [i pεriǥçi] / tape terreng (gå tilbake) χάνω έδαϕος [ΧanǤ εðafǥs] / ujevnheter i terrenget (humper/kuler uregelmessigheter i terrenget) ανωµαλίες του εδάϕους [anǥmaliεs tu εðafus] # εξογκώµατα του εδάϕους [εksǥŋgǥmata tu εðafus] / vinne terreng (gjøre framskritt) κερδίζω έδαϕος [kεrðizǥ εðafǥs] terrengforhold n. (leie, beliggenhet) διαµόρϕωση, η [i ðiamǥrfǥsi] terrengløp n. (idrett) ανώµαλος δρόµος, ο [Ǥ anǥmalǥz ðrǥmǥs]

8 8 territorial adj. εδαϕικός [εðafikǥs] / territorial ekspansjon εδαϕική επέκταση [εðafiki εpεktasi] / territorial integritet εδαϕική ακεραιότητα, η [i εðafiki akεrεǥtita] / territoriale krav εδαϕικές αξιώσεις [εðafikεs aksiǥsis] territorialfarvann n. (kystbelte) αιγιαλίτιδα ζώνη, η [i εjialitiða zǥni] territorium n. (jord, landdskap, terreng) έδαϕος, το [tǥ εðafǥs] # (maktområde, stat, rike) επικράτεια, η [i εpikratia] / forbrytelsen ble begått på gresk territorium το έγκληµα έγινε σε ελληνικό έδαϕος [tǥ εŋglima εjinε sε εlinikǥ εðafǥs] (rike, maktområde, territorium) επικράτεια, η [i εpikratia] / på gresk territirium (innenfor grensene til den greske stat) µέσα στα όρια της ελληνικής επικρατείας [mεsa sta Ǥria tis εlinikis εpikratias] terror m. τρόµος, ο [Ǥ trǥmǥs] # τροµοκρατία, η [i trǥmǥkratia] terrorangrep n. χτύπηµα της τροµοκρατίας, το [tǥ Χtipima tis trǥmǥkratias] # τροµοκρατική επίθεση, η [i trǥmǥkratiki εpiϑεsi] terrorbalanse m. ισορροπία του τρόµου, η [i isǥrǥpia tu trǥmu] terrorhandling f.m. τροµοκρατική ενέργεια, η [i trǥmǥkratiki εnεrjia] terrorisere v. κατατροµοκρατώ [katatrǥmǥkratǥ] # (mobbe, tyrannisere, hundse) αποπαίρνω [apǥpεrnǥ] terrorisering f.m. κατατροµοκράτηση, η [i katatrǥmǥkratisi] terrorisme m. τροµοκρατία, η [i trǥmǥkratia] / utryddelse av terrorismen εξαλείϕω την τροµοκρατία [εksalifǥ tin drǥmǥkratia] terrorist m. τροµοκρατής, ο [Ǥ trǥmǥkratis] / aktiviteten til den nye generasjon av terrorister η δράση της νέας γενιάς τροµοκρατών [i ðrasi tis nεas jεnjas trǥmǥkratǥn] terroristgruppe f.m. τροµοκρατική οµάδα, η [ i trǥmǥkratiki Ǥmaða] / da den første terroristgruppa ble dannet όταν καταρτίστηκε η πρώτη τροµοκρατική οµάδα... [Ǥtan katartistikε i prǥti trǥmǥkratiki Ǥmaða] terrorvelde n. (skrekkvelde) τροµοκρατία, η [i trǥmǥkratia] # κράτος τρόµου, το [tǥ kratǥs trǥmu] terskel m. (dørstokk, psykol. terskel) κατώϕλι, το [tǥ katǥfli] # πρόθυρα, τα [ta prǥϑira] # (begynnelse) αρχή, η [i arçi] / på dødens terskel (i dødens forgård, døden nær) στα πρόθυρα του θανάτου [sta prǥϑira tu ϑanatu] / på terskelen til/ved inngangen til alderdommen στο κατώϕλι των γηραιτών [stǥ katǥfli tǥn jiratiǥn] / vi står på terskelen til en ny tid είµαστε στην αρχή/στο κατώϕλι µιας νέας εποχής [imastε stin arçi stǥ katǥfli mjaz nεas εpǥçis] terte f.m. τούρτα, η [i turta] # (kake, pai) πίτα, το [tǥ pita] # (terte hvor deigen er brettet rundt fyllet, som for eksempel svisketerte, tartelett) δίπλα, η [i ðipla] # σκαλτσούνι, το [tǥ skaltsuni] / kokosterte πάστα µε καρύδα, η [i pasta mε kariða] / lys terte άσπρη πάστα, η [i aspri pasta] tertefin adj. (kresen, pirkete) δύσκολος [ðiskǥlǥs] # (neds. snerpet, overpertentlig) καθωσπρέπει [kaϑǥsprεpi] tesalong m. (konditori) αίθουσα σεβιρίσµατος τσαγιού η γλυκίσµατων, η [i εϑusa sεrvirizmatǥs tsaju i DžlikizmatǤn] teselskap n. (sosial anledning) κοσµικόν τέιον, το [tǥ kǥzmikǥn tεïǥn] # (mottagelse med

9 9 te) δεξίωση τσαγιού, η [i ðεksiǥsi tsaju] teservise n. σερβίτσιο του τσαγιού, το [tǥ sεrvitsiǥ tu tsaju] teskje f.m. (bestikk og målenhet) κολυταλάκι, το [tǥ kutalaki] / med teskje (sparsommelig, med dråpeteller ) µε το σταγονόµετρο [mε tǥ staDžǥnǥmεtrǥ] Tessalia geo. hist. Θεσσαλία, η [i ϑεsalia] tessalisk adj. θεσσαλικός [ϑεsalikǥs] # (språk) θεσσαλός [ϑεsalǥs] test m. εξέταση, η [i εksεtasi] # τεστ, το [tǥ tεst] # (prøve, forsøk) δοκιµή, η [i ðǥkimi] # δοκιµασία, η [i ðǥkimasia] # (kontroll, kontrollprøve) έλεγχος, ο [Ǥ εlεŋχǥs] (prøvestein, kriterium, målestokk) κριτήριο, το [tǥ kritiriǥ] / Binets (intelligens-) test η δοκιµασία (νοηµοσύνης) κατά Binet-Simon [i ðǥkimasia (nǥimǥsinis) kata vinεsimǥn] / det vil være testen på hans troverdighet αυτό θα είναι το κριτήριο της αξιοπιστίας του [aftǥ ϑa inε tǥ kritiriǥ tis aksiǥpistias tu] test- (prøve-, forsøks-) δοκιµαστικός [ðǥkimastikǥs] testament n. (testamente) διαθήκη, η [i ðiaϑiki] / bestride/underkjenne eller omstøte et testament προσβάλλω/ακυρώνω διαθήκη [prǥsvalǥ/akirǥnǥ ðiaϑiki] / Det gamle testamente (G.T.) η Παλαιά ιαθήκη (Π..) [i palεa ðiaϑiki] / Det nye testamente (N.T.) η Καινή ιαθήκη (Κ..) [i kεni ðiaϑiki] : bøkene i Det gamle testamente τα βιβλία της Παλαιάς ιαθήκης [ta vivlia tis palεaz ðiaϑikis] / dø uten å etterlate seg testament πεθαίνω χωρίς διαθήκη [pεϑεnǥ ΧǤris ðiaϑiki] / et håndskrevet testament ιδιόχειρη/ιδιόγραϕη διαθήκη [iðiǥçiri/iðiǥDžrafi ðiaϑiki] / et rettsgyldig testament έγκρυη διαθήκη [εŋgrii ðiaϑiki] / han utelot meg fra testamentet sitt (han tok meg ikke med i testamentet sitt) µε λησµόνησε/ξέχασε στη διαθήκη του [mε lizmǥnisε/ksεχasε sti ðiaϑiki tu] / omstøte et testament (sette et testament ut av kraft) ακυρώνω/καταργώ µια διαθήκη [akirǥnǥ/katarDžǥ mja ðiaϑiki] / oppnå godkjenning av et testament δηµοσιεύω διαθήκη [ðimǥsiεvǥ ðiaϑiki] / opprettelse av et testament (fullbyrdelse av et testament) η εκτέλεση µιας διαθήκης [i εktεlεsi mjaz ðiaϑikis] / sette opp/ skrive testament συντάσσω/κάνω διαθήκη [sindasǥ/kanǥ ðiaϑiki] / signere/underskrive et testament υπογράϕω σε µια διαθήκη [ipǥDžrafǥ sε mja ðiaϑiki] / skjule/ødelegge/hemmeligholde et testament εξαϕανίζω µια διαθήκη [εksafanizǥ mja ðiaϑiki] / testamentet er ekte η διαθήκη είναι αυθεντική [i ðiaϑiki inε afϑεndiki] testamentarving m. (gavemottaker) κληροδόχος, ο [Ǥ klirǥðǥχǥs] testamentere v. (etterlate (iflg. testament)) κληροδοτώ/κληρονοµώ/διαθέτω (µε διαθηκή) [klirǥðǥtǥ/klirǥnǥmǥ/ðiaϑεtǥ (mε ðiaϑiki)] # διαθέτω (µε διαθήκη) [ðiaϑεtǥ (mε ðiaϑiki)] # καταλειπώ (µε διαθηκή) [katalipǥ (mε ðiaϑiki)] # (la, forlate, slippe) αϕήνω [afinǥ] # (overdra, overføre) γράϕω (σε) [DžrafǤ (sε)] # µεταβιβάζω [mεtavivazǥ] # διαθέτω [klirǥðǥtǥ/ðiaϑεtǥ] / han testamenterte eiendelene sine til nevøen sin άϕησε τα υπάρχοντά του στον ανεψιό του [afisε ta iparχǥnda tu stǥn anεpsiǥ tu] / han testamenterte eiendommen/formuen sin til veldedige formål κληρονόµησε την περιουσία του σε ϕιλανθρωπικά ιδρύµατα [klirǥnǥmisε tim pεriusia tu sε filanϑrǥpika iðrimata] / han testamenterte hele formuen sin til sin kone έγραψε όλη την περουσία του στη γυναίκα του [εDžrapsε Ǥli tim bεrusia tu sti jinεka tu] / i sitt testamente satte han av (=han testamenterte) ti millioner til hver av sine

10 10 døtre στη διαθήκη του άϕησε δέκα εκατοµµύρια σε κάθε µια από τις κόρες του [sti ðiaϑiki tu afisε ðεka εkatǥmiria sε kaϑε mja apǥ tis kǥrεs tu] testamentering f.m. (testamentarisk gave) παραχώρηση µε διαθήκη, η [i paraχǥrisi mε ðiaϑiki] # κληροδότηση, η [i klirǥðǥtisi] # κληροδοσία, η [i klirǥðǥsia] / testamenteringen av hans malerier til Nasjonalgalleriet η κληροδοσία των πινάκων του στην Εθνική Πινακοθήκη [i klirǥðǥsia tǥm binakǥn tu stin εϑniki pinakǥϑiki] testator m. (jus) (arvelater, særlig av fast eiendom) διαθέτης, ο [Ǥ ðiaϑεtis] # κληροδότης, ο [Ǥ klirǥðǥtis] teste v. (prøve, prøve ut) δοκιµάζω [ðǥkimazǥ] # (prøve, overprøve, kontrollere) ελέγχω [εlεŋχǥ] # (undersøke) εξετάζω [εksεtazǥ] / få testet øynene sine/synet sitt εξετάζω τα µάτια µου [εksεtazǥ ta matia mu] / teste bremsene δοκιµάζω τα ϕρένα [ðǥkimazǥ ta frεna] / teste en ny ansiktskrem δοκιµάζω µια νέα κρέµα [ðǥkimazǥ mia nεa krεma] / teste kunnskapene til noen δοκιµάζω τις γνώσεις κάποιου [ðǥkimazǥ tis DžnǤsis kapiu] testikkel m. (vulg. kødd) όρχις*, ο [Ǥ Ǥrçis] # (pl.) όρχεις [Ǥrçis] # ορχίδι, το [tǥ Ǥrçiði], (pl.) ορχίδια [Ǥrçiðia] / testikler (lyske, mannlige kjønnsorganer) αχαµνά, τα [ta aχamna] testikkel- pref. (testikkelformet) ορχεοειδής [ǤrçεǤiðis] testimonium n. (vitnesbyrd, sertifikat) βεβαίωση, η [i vεvεǥsi] testing f.m. (test, prøving, prøve) δοκιµή, η [i ðǥkimi] / testing av innholdet eller renheten i metaller καρατάρισµα το [tǥ katatarizma] # δοκιµή της περιεκτικότητας ή καθαρότητας µετάλλων η [i ðǥkimi tis pεriεktikǥtitas i kaϑarǥtitaz mεtalǥn] testpilot m. (prøveflyger) δοκιµαστής (αεροπλάνου), ο [Ǥ ðǥkimastis (aεrǥplanu)] # πιλότος δοκιµαστής, ο [Ǥ pilǥtǥz-ðǥkimastis] testprogram n. (forsøksprosjekt, pilotprosjekt) δοκιµαστικό πρόγραµµα, το [tǥ ðǥkimastikǥ prǥDžrama] tet m. (ledelse) κεϕάλι, το [tǥ kεfali] / i teten επί κεϕαλής [εpi kεfalis] : han/hun er i tet είναι επικεϕαλής [inε εpikεfalis] / han/hun har teten έχει το κεϕάλι [εçi tǥ kεfali] tetne v. (tetne til, hope seg opp, bygge seg opp) δυναµώνω [ðinamǥnǥ] / trafikken tetner til η κυκλοϕορία δυναµώνει [i kiklǥfǥria ðinamǥni] tett adj. συχνός [siχnǥs] # πυκνός [piknǥs] # (tjukk, ugjennomtrengelig) δασύς [ðasis] # (kvelende, varm, tung) βαρύς [varis] # (tilstoppet) βουλωµένος [vulǥmεnǥs] / bli tett (vokse seg tett) δασώνω [ðasǥnǥ] : rosebuskene er blitt tette (og klungrete) δάσωσαν οι τριανταϕυλλιές [ðasǥsan i triandafiljεs] / det er tett her inne (det er tung luft her inne) η ατµόσϕαιρα είναι βαριά έδω µέσα [i atmǥsfεra inε varia εðǥ mεsa] / gå tett (tette seg, tilstoppe(s)) µπουκώνω [bukǥnǥ] : oppvaskkummen gikk tett av skitt ο νεροχύτης µπούκωσε από τη βρώµα [Ǥ nεrǥçitiz bukǥsε apǥ ti vrǥma] / jeg er tett i nesen η µύτη µου είναι βουλωµένη [i miti mu inε vulǥmεni] / tett løvverk δασύ ϕύλλωµα [ðasi filǥma] / tett skog πυκνό δάσος [piknǥ ðasǥs] tettbebyggelse m. (boligområde, utbygd område) κατοικοµένη περιοχή, η [i katikǥmεni pεriǥçi]

11 11 tettbygd adj. (velbygd, velproporsjonert, kraftig) γεροδεµένος [jεrǥðεmεnǥs] # γεροκαµωµένος [jεrǥkamǥmεnǥs] # εύσωµος [εfsǥmǥs] / en tettbygd mann γεροδεµένος άντρας [jεrǥðεmεnǥs andras] tette v. (tette igjen, barrikadere, blokkere) αποϕράζω [apǥfrazǥ] # (stappe, tilstoppe, plugge, korke) βουλώνω [vulǥnǥ] # ϕράζω [frazǥ] # κλείνω [klinǥ] # (kitte, om båt: kalfatre, dikke, tette natene, om båt eller tønne: beke) καλαϕατίζω [kalafatizǥ] / tette et hull βουλώνω µια τρύπα [vulǥnǥ mja tripa] / tette igjen en lekkasje κλείνω µια διαρροή [klinǥ mja ðiarǥï] / tette igjen/sperre åpningen til en grotte/en huleinngang κλείνω την είσοδο µιας σπηλιάς [klinǥ tin isǥðǥ mjas spiljas] / tette (igjen) på nytt ξαναβουλώνω [ksanavulǥnǥ] tetthet f.m. (ugjennomtrengelighet) δασύτητα, η [i ðasitita] tettpakket adj. (stuvende fullt, fylt tilt rengsel) γεµάτος [jεmatǥs] / plassen var tettpakket med biler η πλατεία ήταν γεµάτη αυτοκίνητα [i platia itan jεmati aftǥkinita] / salen var tettpakket med folk η αίθουσα ήταν γεµάτη κόσµο [i εϑusa itan jεmati kǥzmǥ] tetting f.m. (tilstopping, blokkering, sperring) απόϕραξη, η [i apǥfraksi] # (blokkering, stopping, plugging, korking, forsegling) βούλωµα, το [tǥ vulǥma] tettsittende adj. (ettersittende, trang) εϕαρµοστός [εfarmǥstǥs] # (åletrang) κολλητός [kǥlitǥs] # (sittende nær inntil hverandre) κοντά κοντά [kǥnda-kǥnda] / han hadde tettsittende øyne τα µάτια του ήταν κοντά κοντά [ta matja tu itan kǥnda-kǥnda] tevarmer m. (hette) κουκούλα τσαγερού, η [i kukula tsajεru] tevling f.m. (konkurranse, eksaminasjon) διαγωνισµός, ο [Ǥ ðiaDžǥnizmǥs] # (kappestrid, det å måle seg/krefter med noen) αναµέτρηση, η [i anamεtrisi] Thailand geo. Ταϋλάνδη, η [i tailanði] thai m. (språk) ταϋλανδικά, τα [ta tailanðika] # ταϋλανδέζικα, τα [ta tailanðεzika] thailandsk adj. ταϋλανδέζικος, τα [ta tailanðεzikǥs] # ταϋλανδικός, τα [ta tailanðikǥs] thailender m. Ταϋλανδός, ο [i tailanðǥs] # (thaikvinne) Ταϋλανδή, η [i tailanði] # Ταϋλανδέζα, η [i tailanðεza] Thales gr. mannsnavn Θαλής, ο [Ǥ ϑalis] thebaner m. (hist.) m. Θηβαίος, ο [Ǥ ϑivεǥs] # f. Θηβαία, η [i ϑivεa] thebansk adj. (hist.) Θηβαϊκός [ϑivaïkǥs] Theben hist. geo. Θήβα, η [i ϑiva] Themis rettferdighetens gudinne i gr. myt. Θέµιδα, η [i ϑεmiða] Themistokles gr. mannsnavn Θεµιστοκλής, ο [Ǥ ϑεmistǥklis] Theodor mannsnavn Θεόδωρος, ο [Ǥ ϑεǥðǥrǥs] Theopdora kvinnenavn Θεοδώρα, η [i ϑεǥðǥra] # Θοδώρα, η [i ϑǥðǥra] Theodorik mannsnavn Θεοδώρα, η [i ϑεǥðǥra] Theodosius gr. mannsnavn Θεοδώριχος, ο [Ǥ ϑεǥðǥriχǥs] Thermopylene geo. Θερµοπύλες, οι [i ϑεrmǥpilεs] Thesevs gr. sagnskikkelse Θησέας, ο [å ϑisεas] Thessalonike geo. hist. (Saloniki) Θεσσαλονίκη, η [i ϑεsalǥniki] thessalonikisk adj. θεσσαλονικιός [ϑεsalǥnikiǥs] Thetis gr. mytol. Θετίδα, η [i ϑεtiða]

12 12 Thomas gr. mannsnavn Θωµάς, ο [Ǥ ϑǥmas] / den tvilende Thomas (Thomas tvileren) ο άπιστος Θωµάς [Ǥ apistǥs ϑǥmas] thorium n. (kjem.: radioaktivt grunnstoff) θόριο, το [tǥ ϑǥriǥ] thriller m. (skrekkhistorie, grøsser) µυθιστόρηµα αγωνίας και τρόµου, το [tǥ miϑistǥrima aDžǥnias kε trǥmu] Thukydid gr. historiker 5. årh. f.kr. Θουκυδίδης, ο [Ǥ ϑukiðiðis] ti tallord δέκα [ðεka] / (i) de første ti dagene av mai το πρώτο δεκαήµερο του Μάη [tǥ prǥtǥ ðεkaïmεrǥ tu mai] / hjerter ti το δέκα κούπα [tǥ ðεka kupa] / sånn cirka ti (et titall) καµιά δεκαριά [kamja ðεkaria] : sånn cirka ti unger (et titall barn) καµιά δεκάρια παιδιά [kamja ðεkaria pεðja] / ti minutters utsettelse/forsinkelse δεκάλεπτη καθυστέρηση [ðεkalεpti kaϑistεrisi] / ti og ti sammen ((inndelt) i tiergrupper, i tiere) κατά δεκάδες [kata ðεkaðεs] / ti til en δέκα προς ένα [ðεka prǥs εna] / ti timers δεκάωρος [ðεkaǥrǥs] : ti timers forsinkelse δεκάωρη καθυστέρηση [ðεkaǥri kaϑistεrisi] / ti tusen δέκα χιλιάδες [ðεka çiljaðεs] Tibet geo. Θιβέτ, το [tǥ ϑivεt] tibetaner m. Θιβετιανός, ο [Ǥ ϑivεtjanǥs] tibetansk adj. θιβετιανός [ϑivεtjanǥs] # (språket) θιβετιανά, τα [ta ϑivεtjana] / det tibetanske språk η θιβετιανή γλωσσα [i ϑivεtjani DžlǤsa] tid m.f. χρόνος, ο [Ǥ ΧrǤnǤs] # καιρός, ο [Ǥ kεrǥs] # διάστηµα, το [tǥ ðjastima] # (tidsrom, tidsutstrekning, varighet) διάρκεια χρόνου, η [i ðjarkia ΧrǤnu] # (tidsalder, epoke) εποχή, η [i εpǥçi] / alt til sin tid (alt til sin tid og makrellen i august) κάθε πράγµα στον καιρό του και ο κολιός τον Αύγουστο [kaϑε praDžma stǥŋ kεrǥ tu kε Ǥ kǥljǥs tǥn avDžustǥ] / andre tider, andre skikker (tidene forandrer seg og vi med dem) άλλα χρόνια άλλα ήθη [ala ΧrǤnia ala iϑi] / bortkastet tid (sløsing med tid) σπατάλη χρόνου, η [i spatali ΧrǤnu] : det er fullstendig bortkastet tid είναι καθαρή σπατάλι χρόνου [inε kaϑari spatali ΧrǤnu] / bruke lang tid (trekke ut, ta lang tid) αργώ [arDžǥ] # µε παίρνει πολλή ώρα [mε pεrni pǥli Ǥra] : bruker du lang tid på å kle på deg? αργείς να ντυθείς; [narjiz na diϑis] / bruke tid (forbruke tid) δαπανώ καιρό [ðapanǥ kεrǥ] / bruke tid på αϕιερώνω χρόνο σε [afiεrǥnǥ ΧrǤnǤ sε] : bruke tida si på festing og rangling πέρνω τον καιρό µου µε γλέντια [pεrnǥ tǥŋ gεrǥ mu mε Džlεndia] : han bruker mye tid på å forbedre fransken sin αϕιερώνει πολύ χρόνο στη βελτίωση των γαλλικών του [afiεrǥni pǥli ΧrǤnǤ sti vεltiǥsi tǥŋ galikǥn du] : jeg bruker all mi tid på lesing δίνω όλο το χρόνο µου στο διάβασµα [ðinǥ ǤlǤ tǥ ΧrǤnǤ mu stǥ ðjavazma] / bruke tida godt (utnytte tida godt) αξιοποιώ το χρόνο µου [aksiǥpjǥ tǥ ΧrǤnǤ mu] # εκµεταλλεύοµαι το χρόνο µου καλά [εkmεtalεvǥmε tǥ ΧrǤnǤ mu kala] / det er på tide/på høy tid du kommer i gang med arbeidet/med studiene dine for alvor καιρός πια να καταπιαστείς σοβαρά µε τη δουλειά σου/µε τις σπουδές σου [kεrǥs pja na katapjastis sǥvara mε ti ðulja su/mε tis spuðεs su] : det er tid for/på tide/på høy tid (å) καιρός είναι (να) [kεrǥs inε (na)] # καιρός να.. [kεrǥs na] # ήρθε η ώρα [irϑε i Ǥra] : det er tid for handling (det er på tide å gjøre noe) είναι ώρα για δράση [inε Ǥra ja ðrasi] / det får/vil tida vise θα το δείξει ο καιρός [ϑa tǥ ðiksi Ǥ kεrǥs] : det kan bare tida vise/gi svar på µόνο ο

13 13 χρόνος θα το δείξει [mǥnǥ Ǥ ΧrǤnǤs ϑa tǥ ðiksi] / det tar tid å θέλεις καιρό να [ϑεlis kεrǥ na] / det var på høy tid/på tide å καιρός ήταν να [kεrǥs itan na] / det var på tide! καιρός ήταν! [kεrǥs itan] : jeg har fått meg jobb! - det var (sannelig) på tide έπιασα δουλειά! καιρός ήταν! [εpjasa ðulia - kεrǥs itan] / det vil ta tid θα πάρει χρόνο [ϑa pari ΧrǤnǤ] / etter kort tid (litt seinere) µετά από λίγο καιρό [mεta apǥ liDžǥ kεrǥ] / ettersom tida går, vil den ta seg opp/vokse seg sterkere όσο περνάει ο καιρός θα µεγαλώνει η ορµή της [ǤsǤ pεrnai Ǥ kεrǥs ϑa mεDžalǥni i Ǥrmi tis] / finne tid til (få tid til) βρίσκω το χρόνο να κάµω κάτι [vriskǥ tǥ ΧrǤnǤ na kamǥ kati] / for en tid tilbake (for en stund siden) πριν από λίγο καιρό [prin apǥ liDžǥ kεrǥ] / for tiden (nå, for øyeblikket) για την ώρα [ja tin Ǥra] # επί του παρόντος [εpi tu parǥndǥs] # forsøke å vinne tid (hale ut tida, sitte på gjerdet) καιροσκοπώ [kεrǥskǥpǥ] / fra tid til annen (nå og da, av og til, svært ofte) από καιρό σε καιρό [apǥ kεrǥ sε kεrǥ] # κατά διαστήµατα [kata ðiastimata] # κατά καιρούς [kata kεrus] # κάθε τόσο [kaϑε tǥsǥ] : fra tid til annen nippet han til ouzoen sin από καιρό σε καιρό κουτσόπινε λιγάκι ούζο [apǥ kεrǥ sε kεrǥ kutsǥpinε liDžaki uzǥ] : jeg ser han fra tid til annen τον βλέπω κατά διαστήµατα [tǥn vlεpǥ kata ðiastimata] / følge med i tiden συµβαδίζω µε την εποχή µου [simvaðizǥ mε tin εpǥçi mu] / få tid til (finne tid til) βρίσκω το χρόνο να κάµω κάτι [vriskǥ tǥ ΧrǤnǤ na kamǥ kati] / få/ ha tid til ξαδειάζω [ksaðiazǥ] : jeg fikk/hadde ikke tid til å vanne hagen δεν ξάδειασα να ποτίσω τον κήπο [ðεn ksaðiasa na pǥtisǥ tǥŋ kipǥ] / få tida til å gå (fordrive tida) πέρνω το καιρό µου [pεrnǥ tǥ kεrǥ mu] # βγάζω καιρό [vDžazǥ kεrǥ] # (dagl.)(slå i hjel tida) κοτώνω την ώρα µου [skǥtǥnǥ tin Ǥra mu] / ha tid αδειάζω [aðiazǥ] # έχω χρόνο [εχǥ ΧrǤnǤ] : ha dårlig tid (ha hastverk) βιάζοµαι [vjazǥmε] # (være i tidsnød. være presset med hensyn til tid) είµαι ζορισµένος από την άποψη χρόνου [imε zǥrizmεnǥs apǥ tin apǥpsi ΧrǤnu] : ha god tid (ha rommelig tid) έχω επαρκή χρόνο [εχǥ εparki ΧrǤnǤ] # (ha fri) είµαι εύκαιρος [imε εfkεrǥs] # (ha tid til overs, ha god tid, ha fri) ευκαιρώ [εfkεrǥ] : de hadde god til til å forberede seg είχαν επαρκή χρόνο για να προετοιµασθούν [iχan εparki ΧrǤnǤ ja na prǥεtimasϑun] : hvis du har ti minutt til overs (hvis du kan avse ti minutt) αν ευκαιρήσεις δέκα λεπτά [an εfkεrisiz ðεka lεpta] : jeg hadde ikke tid til å gå og besøke han δεν ευκαίρησα να πάω να τον ιδώ [ðεn εfkεrisa na paǥ na tǥn iðǥ] : når jeg har god tid, liker jeg å όταν είµαι εύκαιρος µου αρέσει να... [Ǥtan imε εfkεrǥz mu arεsi na] / ha gode tider (leve godt) την περνάω ζεύκι [tim bεrnaǥ zεfki] / ha tid for/til å έχω χρόνο για/να [εχǥ ΧrǤnǤ ja/na] # ευκαιρώ/αδειάζω να [εfkεrǥ / aðjazǥ na] : jeg har ikke tid δεν µε παίρνει η ώρα/ο καιρός [ðεn mε pεrni i Ǥra/Ǥ kεrǥz] / hale ut tida (prøve å vinne tid, nøle med hensikt) καθυστερώ σκόπιµα [kaϑistεrǥ skǥpima] # (forsøke å vinne tid, sitte på gjerdet) καιροσκοπώ [kεrǥskǥpǥ] / har du (litt ledig) tid i morgen? θα έχεις ελεύθερο χρόνο αύριο; [ϑa εçis εlεfϑεrǥ ΧrǤnǤ avriǥ] / hvor lang tid tok det/vil det ta å bli ferdig? πόσον καιρό έκανες/ θα κάνεις να τελειώσεις; [pǥsǥn gεrǥ εkanεs/ϑa kaniz na tεliǥsis] / i ei tid som ligger langt tilbake (i en fjern fortid) σε πολύ παλιά χρόνια [sε pǥli palja ΧrǤnia] #

14 14 σε πολύ παλιά εποχή [sε pǥli palja εpǥçi] / i gammel tid (i antikken) στην αρχαιότητα [stin arçεǥtita] / i lengre tid από µακρού [apǥ makru] # από πολύ καιρό [apǥ pǥli kεrǥ] : jeg har i lengre tid villet snakke med deg ήθελα από πολύ καιρό να σου µιλήσω [iϑεla apǥ pǥli kεrǥ na su milisǥ] / i rett tid (i rette øyeblikk, hurtig) έγκαιρος [εŋgεrǥs] # (i tide, innen tidsfristen) εµπρόθεσµος [εmbrǥϑεzmǥs] # (i tide, til rett/avtalt tid) εγκαίρως [εŋgεrǥs] # έγκαιρα [εŋgεra] # (i tide, beleilig, betimelig) καίριος [kεriǥs] : advare noen i tide προειδοποιώ κάποιον εγκαίρως [prǥiðǥpiǥ kapiǥn εŋgεrǥs] : alt vil være klart i tide/i god tid/til rett tid όλα θα είναι έτοιµα εγκαίρως [Ǥla ϑa inε εtima εŋgεrǥs] : en inngripen i rett tid µια καίρια παρέµβαση [mja kεria parεmvasi] : hjelp i rett tid/i rette øyeblikk έγκαιρη βοήθεια [εŋgeri vǥiϑia] : et ord i rett tid εµπρόθεσµη δήλωση [εmbrǥϑεzmi ðilǥsi] / i vår tid (i vår tidsalder) στην εποχή µας [stin εpǥçi mas] / jeg hadde ikke tid til å skrive til han δεν είχα ευκαιρία να του γράψω [ðεn iχa εfkεria na tu DžrapsǤ] / jeg har massevis av/rikelig med tid έχω µπόλικη ώρα [εχǥ bǥliki Ǥra] / kaste bort/sløse bort tida (drive dank) χάϕτω/βαράω µύγες [ΧaftǤ/varaǤ mijεs] : han kaster ikke bort tida δε χάϕτει µάγες [ðε Χafti mijεs] / korrekt tid (nøyaktig tid) η ακριβής ώρα [i akrivis Ǥra] / lang tid (lenge) πυλύς καιρός [pǥlis kεrǥs] : det tok lang tid έκανα πολύ καιρό [εkana pǥli kεrǥ] / med tid og stunder (med tiden, når den tid kommer) µε τον καιρό [mε tǥŋ gεrǥ] / når den tid kommer (med tiden, i rett tid) εν καιρώ τω δεόντι* [εŋ gεrǥ tǥ ðεǥndi] # εν καιρῴ [εŋ gεrǥ] / når jeg får tid/anledning (når det passer meg) όταν έχω ευκαιρία [Ǥtan εχǥ εfkεria] / prøve å vinne tid προσπαθώ να κερδίσω χρόνο [prǥspaϑǥ na kεrðisǥ ΧrǤnǤ] / på den tid (i den perioden) εκείνη την εποχή [εkini tin εpǥçi] / på denne tida (av døgnet etc.) τέτοια ώρα [tεtia Ǥra] / på ei uhøvelig tid (på galt tidspunkt) παράκαιρα [parakεra] / på feil sted og tid (ubeleilig) εκτός τόπου και χρόνου [εktǥs tǥpu kε ΧrǤnu] / (rette) tida for (rette tidspunktet for) ώρα για [Ǥra ja] : dette er ikke (rette) tida for stridigheter δεν είναι ώρα αυτή για διαµάχες [ðεn inε Ǥra afti ja ðiamaçεs] / på Napoleons tid τον καιρό του Ναπολέοντα [tǥŋ gεrǥ tu napǥlεǥnda] : på Sokrates tid την εποχή του Σωκράτη [tin εpǥçi tu sǥkrati] / som tida går! (som tiden flyr!) πως διαβαίνει/περνάει ο χρόνος! [pǥz ðiavεni/pǥs pεrnai Ǥ ΧrǤnǤs] # πως περνά η ώρα! [pǥs pεrna i Ǥra] / spare tid (vinne tid) κερδίζω χρόνο [kεrðizǥ ΧrǤnǤ] # κάνω οικονοµία χρόνου [kanǥ ikǥnǥmia ΧrǤnu] / ta lang tid (trekke ut, bruke lang tid) αργώ [arDžǥ] # µε παίρνει πολλή ώρα [mε pεrni pǥli Ǥra] / tid og sted τόπο και χρόνο [dǥpǥ kε ΧrǤnǤ] : fastsette tid og sted for et nytt møtet ορίζω τον τόπο και χρόνο µιας νέας συνάντησης [ǤrizǤ tǥn dǥpǥ kε ΧrǤnǤ mjaz nεas sinandisis] / tida arbeider for oss ο χρόνος δουλεύει για µας [Ǥ ΧrǤnǤz ðulεvi ja mas] / tida går οι καιροί περνούν [i kεri pεrnun] # ο χρόνος παρέρχεται [Ǥ ΧrǤnǤs parεrçεtε] : den tilmålte tida gikk uten at noe ble gjort η προθεσµία πέρασε άπρακτη [i prǥϑεzmia pεrasε aprakti] : tida går (så) fort (det holder på å bli seint) παρνάει η ώρα [pεrnaï i Ǥra] : så sakte tida går! πόσο αργά περνάει η ώρα [pǥsǥ arDža pεrnaï i Ǥra] / tida har løpt fra deg, kamerat! (du har gått ut på dato,

15 15 kompis!) είσαι καθυστερηµένος, ϕίλε µου! [isε kaϑistεrimεnǥs filε mu] / tiden leger alle sår χρόνος γιατρεύει όλους τους καϋµούς [Ǥ ΧrǤnǤz jatrεvi Ǥlus tus kaïmus] # ο χρόνος είναι (µεγάλος) γιατρός [Ǥ ΧrǤnǤs inε (mεDžalǥz) jatrǥs] # (tiden hjelper henne å glemme, hun glemmer det/kommer nok over det med tid og stunder) θα ξεχάσει µε τον καιρό [ϑa ksεχasi mε tǥŋ gεrǥ] / tidens gang (tidens løp) το διάβα του χρόνου [tǥ ðjava tu ΧrǤnu] / til avtalt tid στον καθορισµένο χρόνο [stǥŋ gaϑǥrizmεnǥ ΧrǤnǤ] / til rett tid (i tide, til rett/avtalt tid) εγκαίρως [εŋgεrǥs] # έγκαιρα [εŋgεra] / til sin tid (i sin tur, i tur og orden) σε εύθετο χρόνο [sε εfϑεtǥ ΧrǤnǤ] / tilmåling av tid προσµέτρηση χρόνου [prǥzmεtrisi ΧrǤnu] / vi har inga tid å miste δεν έχοµε καιρό για χάσιµο [ðεn εχǥmε kεrǥ ja ΧasimǤ] / vi lever i ei turbulent tid ζούµε σε περίοδο αναταραχής [zumε sε pεriǥðǥ anataraçis] tidagersperiode f.m. δεκαήµερο, το [tǥ ðεkaïmεrǥ] tidels adj. (tiende) δέκατος [ðεkatǥs] tidevann n. (flo og fjære) παλίρροια, η [i paliria] tidevannsbølge f.m. παλιρροϊκό κύµα, το [tǥ palirǥikǥ kima] tidlig adj. πρόωρος [prǥǥrǥs] # (fra en tidlig epoke, tidlig moden, for tidlig, grytidlig) πρώιµος [prǥimǥs] / en tidlig død πρόωρος θάνατος [prǥǥrǥs ϑanatǥs] / en tidlig frokost ένα πρώιµο πρωινό [εna prǥimǥ prǥinǥ] / et av komponistens tidlige verker ένα από τα πρώιµα έργα του συνθέτη [εna apǥ ta prǥima εrDža tu sinϑεti] / for tidlig (førtidig) πρόωρος [prǥǥrǥs] : for tidlig fødsel πρόωρος τοκετός, ο [Ǥ prǥǥrǥs tǥkεtǥs] / tidlig moden frukt πρώιµος καρπός [prǥimǥs karpǥs] tidlig adv. ενωρίς [εnǥris] # νωρίς [nǥris] # απονωρίς [apǥnǥris] # µπονόρα [bǥnǥra] / for tidlig πολύ νωρίς [pǥli nǥris] / som regel kommer han tidlig γενικά έρχεται νωρίς [jεnika εrçεtε nǥris] / tidlig om/på morgenen αποταξύ [apǥtaksi] # (grytidlig) αυγή αυγή [avji-avji] / tidlig på ettermiddagen κατά το αποµεσήµερο [kata tǥ apǥmεsimεrǥ] # νωρίς το απόγευµα [nǥris tǥ apǥjεvma] / tidlig på seksti- /sytti-/åttitallet στις αρχές της δεκαετία του '60/'70/'80 [stis arçεs tiz ðεkaεtias tu εksinda/εvðǥminda/ǥDžðǥnda] / tidlig på vinteren στις αρχές του χειµώνα [stis arçεs tu çimǥna] / være tidlig ute (være på forskudd (med noe), bli ferdig/komme tidligere enn beregnet) τελειώνω/ϕτάνω νωρίτερα [tεliǥnǥ/ftanǥ nǥritεra] tidligere adj. πρώην [prǥïn] # τέως [tεǥs] # (forrige) αλλότινος [alǥtinǥs] / tidligere dato (for tidlig dato, antedatering) προγενέστερη ηµεροµηνία, η [i prǥjεnεstεri imεrǥminia] : sette en tidligere dato på (antedatere) προχρονολογώ [prǥχrǥnǥlǥDžǥ] / tidligere tider πρώτοι χρόνοι, οι [i prǥti ΧrǤni] # πρώιµη χρόνοι, οι [i prǥimi ΧrǤni] # παλαιοί χρόνοι οι [i palεï ΧrǤni] # προγενέστεροι χρόνοι οι [i prǥjεnεstεri ΧrǤni] : i tidligere tider (i gamle dager) σε άλλους χρόνους [sε alus ΧrǤnus] / tilhøre en tidligere periode (en annen tid) ανήκω σε παλαιότερη εποχή [anikǥ sε palεǥtεri εpǥçi] tidligere adv. (på et tidligere tidspunkt) (ε)νωρίτερα [(ε)nǥritεra] # (foregående) προηγουµένως [prǥïDžumεnǥs] # (eks) πρώην [prǥin] # (før) αρχύτερα [arçitεra] # (i tidligere tider, før) άλλοτε [alǥtε] # παλαιότερα [palεǥtεra] / en time tidligere µια ώρα αρχύτερα [mia Ǥra arçitεra] / han var tidligere politimann ήταν κάποτε

16 16 αστυνοµικός [itan kapǥtε astinǥmikǥs] / tidligere en gang (en gang i fortida) άλλοτε [alǥtε] / tidligere møtte jeg han ofte κάποτε τον έβλεπα συχνά [kapǥtε εvlεpa siχna] / tidligere røykte jeg, men... άλλοτε κάπνιζα άλλα... [alǥtε kapniza ala] / vi vil være/blir ferdige tidligere (før det, innen den tid) θα έχουµε τελειώσι νωρίτερα [ϑa εχumε tεljǥsi nǥritεra] tidligst sup. adv. το νωρίτερο [tǥ nǥritεrǥ] tidløs adj. άχρονος [aχrǥnǥs] # αιώνος [εǥnǥs] # (uoppløselig, varig) ακατάλυτος [akatalitǥs] / tidløst mysterium αιώνο µυστήριο, το [tǥ εǥnǥ mistiriǥ] / tidløs skjønnhet ακατάλυτη οµορϕιά, η [i akataliti ǤmǤrfja] tidsalder m. εποχή, η [i εpǥçi] # (alder, århundre, evighet) αιώνας, ο [Ǥ εǥnas] / begynnelsen på en ny tidsalder η απαρχή µιας καινούργιας εποχής [i aparçi mjas kεnurjas εpǥçis] tidsbegrensning m. (termin, frist) προθεσµία, η [i prǥϑεzmia] / uten tidsbegrensning απρόθεσµος [aprǥϑεzmǥs] tidsbegrep m. (tidsoppfatning) αίσθηση του χρόνου, η [i εsϑisi tu ΧrǤnu] / ikke ha noe begrep om tid δεν έχω αίσθηση του χρόνου [ðεn εχǥ εsϑisi tu ΧrǤnu] tidsbesparelse m. εξοικονόµηση χρόνου, η [i εksikǥnǥmisi ΧrǤnu] # οικονoµία χρόνου, η [i ikǥnǥmia ΧrǤnu] tidsbesparende adj. εξοικονόµησης χρόνου [εksikǥnǥmisis ΧrǤnu] / en tidsbesparende metode µέθοδος εξοικονόµησης χρόνου [mεϑǥðǥs εksikǥnǥmisis ΧrǤnu] / en tidsbesparende prosess διαδικασία που επιτρέπει οικονοµία χρόνου [ðiaðikasia pu εpitrεpi ikǥnǥmia ΧrǤnu] tidsbrannrør n. (mil. tempererings(brann)rør) εγκαιροϕλεγής σωλήνας, ο [Ǥ εŋgεrǥflεjis sǥlinas] tidsbryter m. (koblingsur) χρονοδιακόπτης, ο [Ǥ ΧrǤnǤðiakǤptis] tidsfordriv n. (sysselsetting) απασχόληση για να πέρνα η ώρα, η i [apasχǥlisi ja na pεrna i Ǥra] # (atspredelse, underholdning) διασκέδαση, η [i ðiaskεðasi] # (forlystelse, rekreasjon, avkobling) αναψυχή, η [i anapsiçi] / denne leika vil være et morsomt tidsfordriv for barnet (vil gi barnet mye glede) το παιχνιδάκι αυτό θα προσϕέρει ευχάριστη απασχόληση στο παιδί [tǥ pεχniðaki aftǥ ϑa prǥsfεri εfχaristi apasχǥlisi stǥ pεði] tidsforløp n. παρέλευση, η [i parεlεfsi] tidsforskjell m. διαϕορά ώρας, η [i ðiafǥra Ǥras] / tidsforskjellen mellom Hellas og Norge η διαϕορά ώρας στην Ελλάδα και (σ)τη Νορβηγία [i ðiafǥra Ǥras stin εlaða kε (s)ti nǥrvijia] tidsfrist m. (frist, siste frist, deadline) διορία, η [i ðiǥria] # προθεσµία, η [i prǥϑεzmia] / hvis tidsfristen går ut/utløper αν παρέλθει η προθεσµία [an parεlϑi i prεϑεzmia] / innen tidsfristen (i /til rett tid) εµπρόθεσµος [εmbrǥϑεzmǥs] : en søknad som er levert innen tidsfristen/søknadsfristen εµπρόθεσµη αίτηση [εmbrǥϑεzmi εtisi] / med korte idsfrister µε πιεστικές προθεσµίες [mε piεstikεs prǥϑεzmiεs] / overholde en tidsfrist (fullføre noe/bli ferdig med noe innen fristen/i tide) τελειώνω κάτι εµπρόθεσµα [tεliǥnǥ kati εmbrǥϑεzma]

17 17 tidsinnstilt adj. βραδυϕλεγής [vraðiflεjis] # εγκαιροϕλεγής [εŋgεrǥflεjis] # (innstilt med tidsur/utløsermekanisme) ωρολογιακός [ǤrǤlǤjiakǤs] / ei tidsinnstilt bombe βραδυϕλεγής /εγκαιροϕλεγής βόµβα [vraðiflεjis/εŋgεrǥflεjis vǥmva] # ωρολογιακή βόµβα [ǤrǤlǤjaki vǥmva] tidsintervall n. (tidsrom) διάστηµα χρόνου, το [tǥ ðjastima ΧrǤnu] tidslengde f.m. (tidsspenn) έκταση του χρόνου, η [i εktasi tu ΧrǤnu] tidsnok adv. (i tide) έγκαιρα [εŋgεra] # εγκαίρως [εŋgεrǥs] / bare han kommer tidsnok! αρκεί να ϕτάσει έγκαιρα! [arki na ftasi εŋgεra] tidsperiode f.m. (tidsrom) χρονική περίοδος, η [i ΧrǤniki pεriǥðǥs] tidspunkt n. στιγµή, η [i stiDžmi] # (fastsatt tid) καθορισµένη ώρα, η [i kaϑǥrizmεni Ǥra] # χρόνος, ο [Ǥ ΧrǤnǤs] # (før regulært tidspunkt, før vanlig tid) πριν από την κανονική στιγµή [prin apǥ tiŋ ganǥniki stiDžmi] / gunstig tidspunkt (det rette øyeblikk, velvalgt/passelig/rimelig tidspunkt)) προσϕορή στιγµή, η [i prǥsfǥri stiDžmi] # κατάλληλη στιγµή, η [i katalili stiDžmi] # κατάλληλος χρόνος, ο [Ǥ katalilǥs ΧrǤnǤs] / hvilket tidspunkt passer best for deg? τι ώρα σε βολεύει; [ti Ǥra sε vǥlεvi] / på et beleilig (høvelig) tidspunkt σε κατάλληλη ώρα [sε katalili Ǥra] / på et bestemt tidspunkt σε ορισµένο χρόνο [sε ǤrizmεnǤ ΧrǤnǤ] / på et hvilket som helst tidspunkt οποιαδήποτε στιγµή [ǤpiaðipǤtε stiDžmi] / på et tidligere tidspunkt (før, tidligere) σε προγενέστερο χρόνο [sε prǥjεnεstεrǥ ΧrǤnǤ] / på et ubeleilig (uheldig, uhøvelig, vanskelig) tidspunkt σε ακατάλληλη ώρα [sε akatalili Ǥra] / på et ukjent tidspunkt σε ανύποπτο χρόνο [sεr anipǥptǥ ΧrǤnǤ] / på feil tidspunkt παράκαιρα [parakεra] # ακαίρως [akεrǥs] # (utenom sesongen, for tidlig) εκτός χρόνου [εktǥs ΧrǤnu] tidsrom n. (tidsperiode) χρονική περίοδος, η [i ΧrǤniki pεriǥðǥs] tidsskrift n. περιοδικό, το [tǥ pεriǥðikǥ] # (trykksak, publikasjon, avis) έντυπο, το [tǥ εndipǥ] / et engelsk tidsskrift ένα αγγλικό περιοδικό [εna aŋglikǥ pεriǥðikǥ] / et tidsskrift for menn (ukeblad for menn) ανδρικό περιοδικό [anðrikǥ pεriǥðikǥ] / et tidsskrift som kommer ut hver fjortende dag/annenhver måned µια δεκαπενθήµερη/ διµηνιαία επιθεώρηση [mja ðεkapεnϑimεri/ðiminjεa εpiϑεǥrisi] tidsspenn f.m. (tidslengde) έκταση του χρόνου, η [i εktasi tu ΧrǤnu] tidsspørsmål n. θέµα χρόνου, το [tǥ ϑεma ΧrǤnu] # ζήτηµα χρόνου [inε zitima ΧrǤnu] / det er bare et tidsspørsmål είναι απλώς θέµα χρόνου [inε aplǥs ϑεma ΧrǤnu] / det er et spørsmål om tid είναι ζήτηµα χρόνου [inε zitima ΧrǤnu] tidstypisk adj. χαρακτηριστικός της εποχής [ΧaraktiristikǤs tis εpǥçis] / tidstypiske møbler χαρακτηριστικά έπιπλα της εποχής [Χaraktiristika εpipla tis εpǥçis] tidsur n. (eng. timer ) χρονοδιακόπτη, το [tǥ ΧrǤnǤðiakǤpti] / innstille tidsuret ρυθµίζω το χρονοδιακόπτη [riϑmizǥ tǥ ΧrǤnǤðiakǤpti] tie v. (bli taus) σωπαίνω [sǥpεnǥ] # βουβαίνοµαι [vuvεnǥmε] # παύω [pavǥ] # (være/forbli taus) µένω άϕωνος [mεnǥ afǥnǥs] / få noen til å tie (bringe noen til taushet) αναγκάζω κάποιον να σιωπήσει [anagazǥ kapiǥn na siǥpisi] #

18 18 αποστοµώνω/βουβαίνω κάποιον [apǥstǥmǥnǥ/vuvεnǥ kapiǥn] / tie med noe (holde noe for seg selv) κρατώ κάτι ανεκυστήρευτος [kratǥ kati anεkistirεftǥs] # κρατώ κάτι µέσα µου [kratǥ kati mεsa mu] / tie stille (holde munn, late som en sover/er død) κάνω την πάπια [kanǥ tim bapja] : ti stille! πάψε πια! [papse pja] tien adj. (opptødd, opptint) απάγωτος [apaDžǥtǥs] tiende m. (skatt) δεκάτη, η [i ðεkati] tiendedel m. δεκάτη, η [i ðεkati] tier m. (ti drakmer) δεκάρικο, το [tǥ ðεkarikǥ] # δεκάδραχµο, το [tǥ ðεkaðraχmǥ] # (dekade, mengde på ti) δεκάδα, η [i ðekaða] # (kortspill) δεκάρι, το [tǥ ðεkari] tifold adj. (ti ganger, tidobbel) δεκαπλάσιος [ðεkaplasiǥs] tigge v. επαιτώ [εpεtǥ] # ζητιανεύω [zitianεvǥ] # διακονεύω [ðiakǥnεvǥ] / gå omkring og tigge (gå på bommen, være boms) το ρίχνω στη ζητανιά [tǥ riχnǥ sti zitanja] : han går rundt og tigger γυρίζει και ζητιανεύει [jirizi kε zitianεvi] / han lever av å tigge ζητιανεύει για να ζήσει [zitianεvi ja na zisi] / han tigger på gata (i gatene) ζητιανεύσει στους δρόµους [zitianεfsi stuz ðrǥmus] / tigge etter applaus/ popularitet επιζητώ χειροκροτήµατα/δηµοτικότητα [εpizitǥ çirǥkrǥtimata/ ðimǥtikǥtita] tigger m. (fattiglem, betler) επαίτης, ο [Ǥ εpεtis] # (mannlig) ζητιάνος, ο [Ǥ sitjanǥs] # (dagl.) διακονιάρης, ο [Ǥ ðiakǥnjaris] # (kvinnelig) ζητιάνα, η [i zitjana] # (dagl.) διακονιάρισσα, η [Ǥ ðiakǥnjarisa] / en motbydelig tigger (en tigger som har et frastøtende utseende) ζητιάνος µε αποκρουστική εµϕάνιση [sitjanǥz mε apǥkrustiki εmfanisi] / han endte opp som tigger κατάντησε ζητιανός [katandisε zitianǥs] / han lever som (en) tigger ζει σαν ζητιάνος [zi san zitjanǥs] / tiggeren kan ikke velge og vrake (man tar det man får) όποιος ζητιανεύει δε διαλέγει [ǤpiǤz zitianεvi ðε ðialεji] / tiggerne på gata plaget meg µου ϕορτώθηκαν οι ζητιάνοι του δρόµου [mu fǥrtǥϑikan i zitjani tu ðrǥmu] tiggerskål f.m. δίσκος επαιτείας, ο [Ǥ ðiskǥs εpεtias] tigging f.m. (bomming) ζητιανιά, η [i zitianja] # διακονιά, η [i ðiakǥnja] # (betleri) επαιτεία, η [i εpεtia] tikke v. (tikke og gå, tikke i vei) συνέχω να δουλεύω [sinεχǥ na ðulεvǥ] / taksameteret gikk/tikket i vei το ταξίµετρο συνέχισε να δουλεύει [tǥ taksimεtrǥ sinεçisε na ðulεvi] til prep. σε [sε] # (εις) [(is)] # (mot, i retning av) προς [prǥs] # (tids- og stedsadv.: inntil, så langt som til) µέχρι [mεχri] # έως [εǥs] # ώς [Ǥs] # όσο [ǤsǤ] # (adv: i tillegg) ακόµη [akǥmi] # ακόµα [akǥma] / de gikk så langt som til stasjonen πήγαν µέχρι το σταθµό [piDžan mεχri tǥ staϑmǥ] / en/to/fem/ti til άλλο ένα/δυο/ πέντε/δέκα [alǥ εna/ðjǥ/pεndε/ðεka] : gi meg en til δώστε µου άλλο ένα [ðǥstε mu alǥ εna] / en forandring/utvikling til det bedre µια εξέλιξη προς το καλύτερο [mja εksεliksi prǥs tǥ kalitεrǥ] / han kom ned til foten av fjellet κατέβηκε έως/ώς τα ρίζα του βουνού [katεvikε εǥs/ǥs ta riza tu vunu] / jeg skal vente til du er ferdig/har avsluttet θα περιµένω όσο να τελειώσεις [ϑa pεrimεnǥ ǤsǤ na tεliǥsis] / la oss vente til det slutter å regne ας περιµένουµε όσο να σταµατήσει η βροχή [as pεrimεnumε ǤsǤ na stamatisi i vrǥçi] / til alle tider (til enhver tid) ανά πάσα στιγµή [ana pasa stiDžmi]

19 19 / til beste for (til fordel for) επ' ωϕελεία του..[εp Ǥfεlia tu] # για το καλό του... [ja tǥ kalǥ tu] # προς χάριν του... [prǥs Χarin tu] # για χάρη του [ja Χari tu] : til beste/gagn for kommende generasjoner για χάρη των επιγόνων [ja Χari tǥn εpiDžǥnǥn] / til da (til den tid, innen den tid) µέχρι τότε [mεχri tǥtε] / til dags dato (fram til i dag/nå) µέχρι σήµερα/τώρα [mεχri simεra/tǥra] / til dere/dem για σας [ja sas] : de der er til Dem/dere (også: behold resten) αυτά είναι για σας [afta inε ja sas] / til egen fordel (til nytte for seg/han/henne selv) προς ίδιον αυτού όϕελος [prǥs iðiǥn aftu ǤfεlǤs] / (adv.) til ende(s) (på rad, etter hverandre) απανωτά [apanǥta] : ti dager til endes hadde det regnet δέκα µέρες απανωτά έβρεχε [ðεka mεrεs apanǥta εvrεçε] / til enhver tid (til alle tider) ανά πάσα στιγµή [ana pasa stiDžmi] / til fots µε τα πόδια [mε ta pǥðja] # πεζή [pεzi] : hvor lang tid (tar det) til fots? πόση ώρα µε τα πόδια; [pǥsi Ǥra mε ta pǥðia] / til gjennomsyn (på prøve) µε δοκιµή [mε ðǥkimi] : ta den med til gjennomsyn πάρ' το µε δοκιµή [par tǥ mε ðǥkimi] / til hit (så langt som hit, og ikke lenger) ίσαµε δώ [isamε ðǥ] / til høsten/sommeren/vinteren/våren το ϕθινόπωρο/καλοκαίρι/χειµώνα/την άνοιξη [tǥ fϑinǥpǥrǥ/kalǥkεri/çimǥna/tin aniksi] / til høyre og venstre (i alle retninger, kritikkløst, vilkårlig) αδιακρίτως [aðiakritǥs] : han langet ut til høyre og venstre χτυπούσε αδικρίτως [Χtipusε aðiakritǥs] / til kjedsommelighet κατά κόρον [kata kǥrǥn] # µέχρις αηδίας [mεχris aïðias] / til kl. 8 µέχρι τις οχτώ [mεχri tis ǤΧtǤ] / til leie προς ενοικίαση [prǥs εnikiasi] : til leieoppslag/-annonse ενοικιαστήριο, το [tǥ εnikiastiriǥ] / til midnatt έως τα µεσάνυχτα [εǥs ta mεsaniχta] : jeg skal vente til midnatt θα περιµένω έως τα µεσάνυχτα [ϑa pεrimεnǥ εǥs ta mεsaniχta] / til midt på dagen (til middagstid) ίσαµε το µεσηµέρι [isamε tǥ mεsimεri] : jeg blir her til midt på dagen θα µείνω ίσαµε το µερηµέρι [ϑa minǥ isamε tǥ mεsimεri] : jeg kommer til å være ferdig ved/innen middagstid θα 'χω τελειώσει ίσαµε το µεσηµέρι [ϑa ΧǤ tεliǥsi isamε tǥ mεsimεri] / til nå (så langt) ίσαµε/µέχρι τώρα [isamε tǥra/mεχri tǥra] # µέχρις εδώ [mεχris εðǥ] / (om bevegelse:) til og fra πέρα δώθε [pεra-ðǥϑε] # (opp og ned) πάνω κάτω [panǥ-katǥ] / til og med (endog) ακόµα και [akǥma kε] # (selv) (ακόµα) και [(akǥma) kε] / (på kjøpet, i tillegg, på toppen av det hele) κιόλας [kjǥlas] : han hadde til og med fortjeneste på det κέρδισε κιόλας απ' αυτό [kεrðisε kjǥlas ap aftǥ] / selv det å gå ut er farlig ακόµα και να βγεις έξω είναι επικίνδυνο [akǥma kε na vjis εksǥ inε εpikindinǥ] / selv moren hans hater ham (ακόµα) και η µητέρα του τον µισεί [(akǥma) kε i mitεra tu tǥn misi] / til og med (endatil) και µάλιστα [kε malista] : vi hadde mase snø, ja til og med i mai είχαµε πολύ χιόνι, και µάλιστα το Μάη [iχamε pǥli çǥni kε malista tǥ maï] / til overs (å avse, overflødig) διαθέσιµος [ðiaϑεsimǥs] : jeg har ingen tid/penger til overs δεν έχω διαθέσιµο χρόνο/χρήµα [ðεn εχǥ ðiaϑεsimǥ ΧrǤnǤ/Χrima] / til personlig bruk (είναι) ρποσωπικής χρήσεως [(inε) prǥsǥpikis ΧrisεǤs] / til punkt og prikke (etter bokstaven) κατά γράµµα [kata Džrama] : adlyde/etterkomme noens ønsker til punkt og prikke υπακούω/εκπληρώ τις επιθυµίες κάποιου κατά γράµµα [ipakuǥ/εkplirǥ tis εpiϑimiεs kapiu kata Džrama] / til rådighet (tilgjengelig, å avse) διαθέσιµος [ðiaϑεsimǥs] : hvis dere har noen

20 20 penger til rådighet αν έχετε διασθέσιµα χρήµατα [an εçεtε ðiaϑεsima Χrimata] : tid (som er) til rådighet διαθέσιµος χρόνος [ðiaϑεsimǥs ΧrǤnǤs] : vi har ennå en time til rådighet før toget går (det er ennå en time til toget går) έχοµε ακόµα µια ώρα ώσπου να ϕύγει το τραίνο [εχǥmε akǥma mja Ǥra ǤspǤ na fiji tǥ trεnǥ] / til sammen (totalt) συνολικά [sinǥlika] # (alt i alt) όλα όλα [Ǥla-Ǥla] # όλα µαζί [Ǥla mazi] # (εν) συνόλω [(εn) sinǥlǥ] # (om mengde) όλος κι όλος [ǤlǤs ki ǤlǤs] # (om antall) όλοι κι όλοι [Ǥli ki Ǥli] # όλοι όλοι [Ǥli-Ǥli] : det blir til sammen (på oss)... όλα µαζί µας κάνουν... [Ǥla mazi mas kanun] : hvor mye blir det til sammen? πόσο κάνουν όλα µαζί; [pǥsǥ kanun Ǥla mazi] : vi var omtent tretti til sammen είµασταν καµιά τριαντάρια όλοι όλοι [imastan kamja triandaria Ǥli-Ǥli] / til side(n) (til sides, bort) (στο) πλάι [(stǥ) plaï] # κατά µέρος [kata mεrǥs] # παράµερα [paramεra] # παραπλεύρως [paraplεvrǥs] # ιδιαίτρεα [iðiεtεra] # (unna) χωριστά [ΧǤrista] # χώρια [ΧǤria] # παράµερα [paramera] : gå til siden (holde seg unna, være ute av veien) µένω παράµερα [mεnǥ paramεra] : gå til siden! στάσου στην άκρη! [stasu stin akri] : jeg gikk til siden for å la dem passere στάθηκα παράµερα για να τους αϕήσω να περάσουν [staϑika paramεra ja na tus afisǥ na pεrasun] : legge noe til side βάλλω κάτι χώρια [valǥ kati ΧǤria] : jeg har lagt til side litt mat til deg έβαλα χώρια λίγο ϕαγητό για σένα [εvala ΧǤria liDžǥ fajitǥ ja sεna/ til siste dråpe µέχρι τρυγός* [mεχri triDžǥs] : ta noen til side (trekke noen til side) παίρνω κάποιον απόµερα/παράµερα [pεrnǥ kapiǥn apǥmεra/paramεra] : ta/trekke til side(n) ξακρίνω [ksakrinǥ] : han tok meg til side for å fortelle meg noe µε πήρε ιδιαίτερα για να µου πει κάτι [mε pirε iðiεtεra ja na mu pi kati] : han tok meg til side og bad meg... µε πήρε κατά µέρος και µου 'πε να... [mε pirε kata mεrǥs kε mupε na] : jeg tok/trakk han til side for å spørre han om noe τον ξάκρισα να τον ρωτήσω κάτι [tǥŋ ksakrisa na tǥn rǥtisǥ kati] / til siste mann (alle) µέχρις ενός [mεχris εnǥs] / til siste slutt µέχρι τέλους [mεχri tεlus] # ώς το τέλος [Ǥs tǥ tεlǥs] : kjempe om seieren til siste slutt διεκδικώ τη νίκη ώς το τέλος [ðiεkðikǥ ti niki Ǥs tǥ tεlǥs] / til sjuende/ syvende og sist (når alt kommer til alt, alt tatt i betraktning) σε τελευταία/τελική ανάλυση [sε tεlεftεa/tεliki analisi] # επιτέλους [εpitεlus] # τελείως [tεliǥs] # τελικά [tεlika] : til sjuende og sist kommer det an på/er det et spørsmål om hva du vil gjøre τελικά είναι θέµα του τι θέλεις [tεlika inε ϑεma tu ti ϑεlis] / til slutt (endelig) τελικά [tεlika] / til stede παρών [parǥn] : han er til stede είναι παρών [imε parǥn] : være til stede på noe (være vitne til noe) είµαι παρών σε κάτι [imε parǥn sε kati] / til syvende og sist τελικά [tεlika] : men til syvende og sist ble det ikke noe av bryllupet αλλά τελικά ο γάµος δεν έγινε [ala tεlika Ǥ DžamǤz ðεn εjinε] / til topps (opp, opp i luften, høyt opp) ψηλά [psila] # στα ψηλά [sta psila] # (dagl.) τ' αψήλου [tapsilu] # προς τα πάνω [prǥs ta panǥ] / til tross for (imot, på tross av) παρά [para] : til tross for hans løfter (hans løfter til tross) παρά τις υποσχέσεις του [para tis ipǥsçεsis tu] : til tross for rikdommen hans/sin παρ ' όλα του τα πλούτη [par Ǥla tu ta pluti] / til tross for at (selv om, enda, skjønt) µολονότι [mǥlǥnǥti] # αναϕανδόν υπέρ... [anafanðǥn ipεr] # σε πείσµα... [sε pizma] # παρ' όλο...