Διάλεξη 13. Φορολογία και διανομή του εισοδήματος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διάλεξη 13. Φορολογία και διανομή του εισοδήματος"

Transcript

1 Διάλεξη 13 Φορολογία και διανομή του εισοδήματος 1

2 Γενικά Υπάρχουν δύο βασικές έννοιες για το πως επιμερίζεται το φορολογικό βάρος: Νομική επίπτωση Με βάση το νόμο το βάρος του φόρου το φέρει εκείνος που είναι υποχρεωμένος να πληρώσει το φόρο. Π.χ. Η κυβέρνηση επιβάλλει ένα φόρο στη βενζίνη 50 ανά λίτρο και το φόρο πρέπει να τον αποδώσει το διυλιστήριο 2

3 Γενικά Οικονομική επίπτωση Είναι η μεταβολή στη διανομή του εισοδήματος που προκαλείται από την επιβολή του φόρου. Π.χ. Η κυβέρνηση επιβάλλει ένα φόρο στη βενζίνη 50 ανά λίτρο και η τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής αυξάνει κατά 25. Οι δύο αυτές έννοιες διαφέρουν λόγω της μετακύλισης του φόρου. 3

4 Γενικά Μόνο άνθρωποι πληρώνουν φόρο Οι επιχειρήσεις όταν πληρώνουν τους φόρους τους, απλά μετακυλύουν το φορολογικό βάρος σε διαφορετικά άτομα. Μπορούμε να εξετάσουμε από τι αποτελείται το εισόδημα των ατόμων, αν δηλαδή προέρχεται από εργασία, από κεφάλαιο, κ.ο.κ. Μπορούμε επίσης να εξετάσουμε πως κατανέμονται τα φορολογικά βάρη ανά περιοχή. 4

5 Γενικά Η μετακύλιση εξαρτάται από το πως προσδιορίζονται οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών. Και αυτό εξαρτάται από Τη διάρθρωση της αγοράς και ενός κλάδου Το αν αναφερόμαστε σε βραχυχρόνια ή μακροχρόνια περίοδο. 5

6 Γενικά Η μετακύλιση ενός φόρου εξαρτάται από το πως χρησιμοποιούνται τα εισπραττόμενα έσοδα. Μετακύλιση ισοσκελισμένου προϋπολογισμού: Εξετάζει τις συνδυασμένες επιδράσεις της επιβολής φόρων και των δαπανών που χρηματοδοτούνται με αυτά τα φορολογικά έσοδα. Μετακύλιση διαφορικών φόρων: Εξετάζει τη μετακύλιση ενός φόρου που αντικαθιστά κάποιον άλλο, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το πως ξοδεύονται τα έσοδα. Συχνά ό φόρος με τον οποίο γίνεται η σύγκριση είναι ο εφ άπαξ φόρος σταθερού ποσού. 6

7 Δομή των φόρων Ηδομήτωνφορολογικών συντελεστών περιγράφει τη σχέση μεταξύ των φορολογικών εσόδων που εισπράττονται σε μια περίοδο και της φορολογικής βάσης. Μέσος φορολογικός συντελεστής (ATR) είναι το σύνολο των φορολογικών εσόδων του φόρου διαιρεμένο με τη φορολογική βάση. Οριακός φορολογικός συντελεστής (ΜTR) είναι ο επιπλέον φόρος που εισπράττεται από μια αύξηση της φορολογικής βάσης κατά μια μονάδα. 7

8 Δομή των φόρων Αναλογικός φόρος είναι εκείνος με τον οποίο ο μέσος φορολογικός συντελεστής δεν αλλάζει όταν αλλάζει η φορολογική βάση. Π.χ., ένας φόρος εισοδήματος 20%, θα φορολογούσε όλο το εισόδημα με 20%. Ένας τέτοιος φόρος λέγεται, μερικές φορές, και ενιαίος φόρος (flat tax). Για τον αναλογικό φόρο ο μέσος και ο οριακός φορολογικός συντελεστής είναι ίσοι. 8

9 Αναλογικός φόρος Φορολογικός συντελεστής MTR = ATR 9 Φορολογική βάση

10 Προοδευτικός φόρος Προοδευτικός φόρος είναι εκείνος όπου ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξάνει όσο αυξάνει η φορολογική βάση, στην οποία εφαρμόζεται ο συντελεστής. Όσο πιο μεγάλη η φορολογική βάση τόσο μεγαλύτερος ο μέσος φορολογικός συντελεστής. Στην προοδευτική φορολογία, ο οριακός συντελεστής σταδιακά υπερβαίνει το μέσο συντελεστή, καθώς αυξάνει ο οριακός συντελεστής. 10

11 Προοδευτικός φόρος Φορολογικός συντελεστής MTR ATR Φορολογική βάση

12 Αντίστροφα προοδευτικός φόρος Αντίστροφα προοδευτικός φόρος είναι εκείνος στον οποίο ο μέσος φορολογικός συντελεστής μειώνεται καθώς αυξάνει η φορολογική βάση. Με την αντίστροφα προοδευτική φορολογία, ο οριακός συντελεστής είναι μικρότερος από το μέσο, καθώς αυξάνεται το εισόδημα. 12

13 Αντίστροφα προοδευτικός φόρος 15.0% 11.0% ATR 3.0% MTR 13 72, ,000

14 Μέσοι και οριακοί φορολογικοί συντελεστές Είναι δυνατό να υπάρχει ένας μόνο φορολογικός συντελεστής και η φορολογία να είναι προοδευτική. Ας υποθέσουμε ότι εισόδημα μέχρι δεν πληρώνει καθόλου φόρο. Τότε στο επόμενο αριθμητικό παράδειγμα βλέπουμε ότι με ένα μόνο συντελεστή 20%, ο φόρος γίνεται προοδευτικός. 14

15 Μέσοι και οριακοί φορολογικοί συντελεστές Εισόδημα Ποσό φόρου Μέσος ΦΣ ,08 0,14 0,18 Οριακός ΦΣ 0,20 0,20 0,20 0,20 0,20 15

16 Δύο μέτρα προοδευτικότητας του φόρου Όσο μεγαλύτερος ο μέσος φορολογικός συντελεστής καθώς αυξάνει το εισόδημα, τόσο πιο προοδευτικός είναι ο φόρος. v 1 = T I I 1 1 T I I 1 0 T 0 και T 1 είναιτοπραγματικόποσόφόρουστααντίστοιχαεπίπεδα εισοδήματος, I 0 και I 1, με I 1 > I Το φορολογικό σύστημα με τη μεγαλύτερη τιμή του v 1 θεωρείται πιο προοδευτικό.

17 Δύο μέτρα προοδευτικότητας του φόρου Ένα φορολογικό σύστημα θεωρείται πιο προοδευτικό από ένα άλλο, όταν η ελαστικότητα των φορολογικών εσόδων σε σχέση με το εισόδημα είναι μεγαλύτερη. v 2 = ( T1 T0) ( I1 I0) T0 I 0 17

18 Δύο μέτρα προοδευτικότητας του φόρου: παράδειγμα Ας υποθέσουμε ότι το ποσό του φόρου που πληρώνεται αυξάνει για όλους κατά 20%. Το T 0 αυξάνει στο 1,2T 0, και Το T 1 αυξάνει στο 1,2T 1 Τι συμβαίνει στο v 1 και στο v 2 ; 18

19 Δύο μέτρα προοδευτικότητας του φόρου: παράδειγμα T 1 T T1 12. T 0 v 1 = I I 1 I I = I 1 I I 1 0 I 0 Το v 1 αυξάνει κατά 20%; Άραμεαυτότομέτροη προοδευτικότητα αυξάνει. 19

20 Δύο μέτρα προοδευτικότητας του φόρου: παράδειγμα v = 2 ( T1 T 0) ( I1 I 0) = T 0 I 0 (. 12T1 12. T 0) ( I1 I 0) 12. T 0 I 0 Το v 2 δεν αλλάζει: Άρα η προοδευτικότητα δεν αλλάζει με βάση αυτό το μέτρο. Και ο αριθμητής και ο παρονομαστής πολλαπλασιάζονται με το 1,2. 20

21 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τα υποδείγματα μερικής ισορροπίας εξετάζουν μόνο την αγορά εκείνη στην οποία επιβάλλεται ο φόρος και αγνοεί τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλούνται στις άλλες αγορές. Η ανάλυση αυτή είναι κατάλληλη στις περιπτώσεις εκείνες όπου το ποσό που δαπανάται για το φορολογούμενο αγαθό είναι μικρό σε σχέση με τις συνολικές δαπάνες του καταναλωτή. 21

22 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Οι φόροι ανά μονάδα προϊόντος επιβάλλονται ως ένα σταθερό ποσό ανά μονάδα πωλούμενου αγαθού. Π.χ. Ο φόρος ανά λίτρο βενζίνης είναι 30 λεπτά, ήανά πακέτο τσιγάρα είναι 50 λεπτά. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε τέλειο ανταγωνισμό, τότε μπορούμε να χρησιμοποιούσαμε το απλό διάγραμμα ζήτησης και προσφοράς. Ας πάρουμε π.χ. Την αγορά βενζίνης και αρχικά στην τιμή 1,50 η ζητούμενη ποσότητα είναι 100 (εκατομμύρια λίτρα) 22

23 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Τιμή (P) S 1 P 1 = 1.50 A Αρχική ισορροπία, χωρίς φόρους D 23 Q 1 = 100

24 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Ας υποθέσουμε τώρα ότι επιβάλλεται ένας φόρος tανά λίτρο στον παραγωγό (πωλητή) βενζίνης. Στην αρχική ισορροπία, χωρίς φόρο, ητιμήτου πληρώνει ο καταναλωτής και παίρνει ο πωλητής είναι ηίδια.. Όταν όμως υπάρχει φόρος τότε η τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής διαφέρει από εκείνη που παίρνει ο πωλητής. 24

25 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Τιμή (P) 2.00 P 2 = 1.80 C B S 2 S 1 Βάρος καταναλωτή = 0.30 Ένας φόρος 50 λεπτών ανά λίτρο μετατοπίζει την καμπύλη προσφοράς προς τα πάνω.. P 1 = A Βάρος πωλητή = 0.20 Το φορολογικό βάρος μοιράζεται μεταξύ καταναλωτή και πωλητή. D D 25 Q 2 = 90

26 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Στην αρχική ισορροπία η ζητούμενη ποσότητα είναι 100 εκατ. λίτρα στην τιμή 1,50 ανά λίτρο. Ο φόρος των 50 λεπτών αυξάνει το οριακό κόστος και μετατοπίζει την καμπύλη προσφοράς στη θέση S 2. Στην αρχική τιμή υπάρχει τώρα μια υπερβάλλουσα ζήτηση 20 εκατ. λίτρα. Ητιμήαυξάνεταιστο 1,80, όπου η αγορά ισορροπεί στην ποσότητα

27 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Η ανάλυση αυτή αποκαλύπτει ότι το πραγματικό βάρος στους πωλητές δεν είναι 50 λεπτά, αλλά ένα μικρότερο ποσό, επειδή μέρος του βάρους το φέρει ο αγοραστής, με την καταβολή υψηλότερης τιμής. Φορολογική σφήνα είναι η διαφορά μεταξύ της τιμή που πληρώνει ο αγοραστής και εκείνης την οποία παίρνει ο πωλητής. Η σφήνα στην περίπτωση μας είναι η διαφορά μεταξύ της τιμής που πληρώνει ο αγοραστής ( 1,80) και της τιμής που παίρνει ο πωλητής ( 1,30). 27

28 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Τι θα συμβεί αν ο φόρος δεν επιβληθεί στον παραγωγό (πωλητή), αλλά στον καταναλωτή (αγοραστή); Η αρχική ισορροπία είναι στην τιμή 1,50 και στην ποσότητα

29 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Αν και η συνολική προθυμία του καταναλωτή για πληρωμή ενός λίτρου βενζίνης δεν αλλάζει, ο φόρος των 50 λεπτών ανά λίτρο μειώνει την προθυμία του καταναλωτή για το ποσό που πληρώνει στον παραγωγό κατά 50 λεπτά, αφού ο καταναλωτής πρέπει τώρα να πληρώσει στο κράτος το φόρο. Άρα, η καμπύλη ζήτησης μετατοπίζεται στη θέση D 2. Στην αρχική τιμή της αγοράς υπάρχει τώρα υπερβάλλουσα προσφορά βενζίνης και έτσι οι παραγωγοί θα μειώσουν την τιμή τους μέχρι την τιμή 1,30, όπου αποκαθίσταται η ισορροπία. 29

30 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος P Ηνέατιμή ισορροπίας είναι 1.30, και η ποσότητα είναι 90. S Ηποσότηταείναι ακριβώς η ίδια όπως και πριν όταν ο φόρος επιβλήθηκε στον παραγωγό P 3 = 1.80 P 1 = 1.50 P 2 = Βάρος καταναλωτή Βάρος πωλητή C B A 0.50 Το οικονομικό βάρος του φόρου είναι ακριβώς το ίδιο με πριν. D 2 D 1 30 Q 2 = 90 Q 1 = 100

31 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Ας σημειωθεί ότι το φορολογικό βάρος τόσο στην περίπτωση που ο φόρος επιβάλλεται στον παραγωγό όσο και στην περίπτωση που επιβάλλεται στον καταναλωτή είναι το ίδιο. Το σημαντικό μάθημα είναι ότι για τη μετακύλιση του φόρου δεν έχει σημασία το αν ο φόρος επιβάλλεται στον καταναλωτή ή στον παραγωγό. Από οικονομική άποψη το αποτέλεσμα είναι ακριβώς το ίδιο. 31

32 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος ανά μονάδα προϊόντος Ενώ υπάρχει μόνο μια τιμή στην αγορά, όταν επιβάλλεται ο φόρος τότε ο οικονομολόγος διαπιστώνει δύο τιμές.. Την ακαθάριστη τιμή που είναι η τιμή της αγοράς. Την τιμή μετά από το φόρο, που είναι η ακαθάριστη τιμή μείον το ποσό του φόρου (αν οι παραγωγοί πληρώνουν φόρο) ή συν το ποσό του φόρου (αν ο καταναλωτής πληρώνει το φόρο) 32

33 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Ας υποθέσουμε ότι η αγορά σαμπάνιας χαρακτηρίζεται από τις εξής συναρτήσεις προσφοράς και ζήτησης, αντίστοιχα : Q Q S D = P = 100 2P 33

34 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Αν η κυβέρνηση επιβάλλει ένα φόρο ανά μονάδα προϊόντος στους καταναλωτές 8 ανά μονάδα, ο φόρος δημιουργεί μια σφήνα μεταξύ της τιμής που πληρώνουν οι καταναλωτές και της τιμής που παίρνει ο παραγωγός. Πριν το φόρο μπορούμε να ξαναγράψουμετιςεξισώσειςμαςωςεξής: Q Q P S S D = P = 100 2P = P D S D 34

35 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Μετά την επιβολή του φόρου, ο πωλητής παίρνει 8 λιγότερο ανά μονάδα από την τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής. Άρα: P P = P S D D S = P D τ 8 35

36 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Λύνοντας το σύστημα πριν το φόρο βρίσκουμε P=20 και Q=60. Μετά την επιβολή του φόρου βρίσκουμε: ( ) Q = Q P 8 = 100 2P S D D D P = 24, P = 16, Q = 52 D S 36

37 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Στην περίπτωση αυτή, η νομική μετακύλιση είναι 100% στους αγοραστές, αλλά η οικονομική μετακύλιση είναι 50% στους αγοραστές και 50% στους πωλητές: P D τ P = = 8 0,5 37

38 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Στο προηγούμενο αριθμητικό παράδειγμα, η επιβολή του φόρου στους αγοραστές οδήγησε στην εξής σχέση: P = P τ P = P 8 S D D S D Αν ο φόρος επιβληθεί στους πωλητές, τότε έχουμε ότι: P = P + τ P = P + 8 P = P 8 D S S D S S D 38

39 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ένα αριθμητικό παράδειγμα Είναι σαφές ότι οι σχέσεις αυτές είναι ταυτόσημες και επομένως καταλήγουν στις ίδιες τιμές και ποσότητες με πριν. Άρα ηνομικήεπίδρασητωνφόρωνδενέχεικαμιά σχέση με την οικονομική επίπτωση. Η φορολογική σφήνα ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ της τιμής που πληρώνουν οι καταναλωτές και της τιμής που παίρνουν οι πωλητές. 39

40 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ο ρόλος της ελαστικότητας Η μετακύλιση ενός φόρου ανά μονάδα προϊόντος εξαρτάται από τις ελαστικότητες προσφοράς και ζήτησης. Γενικά, όσο πιο ελαστική η καμπύλη ζήτησης τόσο λιγότερος φόρος πληρώνεται από τους καταναλωτές, ceteris paribus. Οι ελαστικότητες μας δίνουν ένα μέτρο της δυνατότητας ενός φορέα να «αποφύγει» το φόρο. Όσο πιο ελαστική είναι η ζήτηση, τόσο πιο εύκολο είναι για τον καταναλωτή να στραφεί σε άλλα προϊόντα όταν αυξάνει η τιμή ενός προϊόντος. Έτσι, οι πωλητές πληρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του φόρου. 40

41 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Ο ρόλος της ελαστικότητας Στα πιο κάτω διαγράμματα παρουσιάζουμε δύο περιπτώσεις. Στο πρώτο διάγραμμα έχουμε την περίπτωση μιας τελείως ανελαστικής καμπύλης ζήτησης. Στο δεύτερο διάγραμμα έχουμε την περίπτωση μιας τελείως ελαστικής καμπύλης ζήτησης. Στην πρώτη περίπτωση, ο καταναλωτής πληρώνει όλο το ποσό του φόρου. Στη δεύτερη περίπτωση, η τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής δεν αλλάζει και άρα όλο το ποσό του φόρου το πληρώνει ο πωλητής. 41

42 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τελείως ανελαστική ζήτηση P D S 2 S 1 P 2 = 2,00 Βάρος καταναλωτή P 1 = 1, Με τελείως ανελαστική ζήτηση ο καταναλωτής πληρώνει όλο το φόρο. 42 Q 1 = 100 Q

43 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τελείως ανελαστική ζήτηση Ανπάρουμετοπαράδειγμαμετοφόροστηβενζίνη, τότε: Η νέα τιμή ισορροπίας είναι 2,00, που είναι κατά 50. υψηλότερη από την αρχική τιμή Φορολογικό βάρος καταναλωτή = 50 Φορολογικό βάρος πωλητή = 0 43

44 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τελείως ανελαστική ζήτηση Σημειώστε ότι αν και ο φόρος, με βάση το νόμο, πληρώνεται από τον πωλητή, το συνολικό βάρος του φόρου το υφίσταται ο καταναλωτής. Πλήρη μετακύλιση έχουμε όταν η μια πλευρά των συναλλασσομένων υφίσταται όλο το φορολογικό βάρος. Με τελείως ανελαστική ζήτηση, οι καταναλωτές πληρώνουν όλο το ποσό του φόρου. 44

45 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τελείως ελαστική ζήτηση P S 2 S Με τελείως ελαστική ζήτηση, οι πωλητές πληρώνουν όλο το φόρο. P 1 = Βάρος πωλητή D 45 Q 2 = 90 Q 1 = 100 Q

46 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Τελείως ελαστική ζήτηση Ανπάρουμετοπαράδειγμαμετοφόροστηβενζίνη, τότε: Η νέα τιμή ισορροπίας είναι 1,50, όσο η αρχική τιμή Φορολογικό βάρος καταναλωτή =0 Φορολογικό βάρος πωλητή = 50 46

47 Τρεις κανόνες για την επίπτωση του φόρου Αξίζει να τονίσουμε τα εξής σημεία: Τα μέρη που έχουν ανελαστική καμπύλη ζήτησης ή προσφοράς φέρουν το βάρος του φόρου. Τα μέρη με ελαστική καμπύλη προσφοράς ή ζήτησης δεν πληρώνουν το φόρο. Η ζήτηση είναι πιο ελαστική όταν υπάρχουν πολλά υποκατάστατα Η ζήτηση είναι λιγότερο ελαστική όταν υπάρχουν πολύ λίγα υποκατάστατα. Η προσφορά είναι πιο ελαστική όταν ο παραγωγός μπορεί να χρησιμοποιήσει τους συντελεστές παραγωγής που χρησιμοποιεί σε περισσότερες εναλλακτικές χρήσεις. 47

48 Τρεις κανόνες για την επίπτωση του φόρου P (α) Φόρος στον παραγωγό χάλυβα P (β) Φόρος στον πωλητή χάλυβα S 2 S 1 φόρος P 2 P 1 Βάρος καταναλωτή B A P 2 P 1 Βάρος καταναλωτή B A φόρος S 2 S 1 D D 48 Q 2 Q 1 Q Q 2 Q 1 Q

49 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόροςεπίτηςαξίας(Ad-valorem) Ένας φόρος επί της αξίας είναι ο φόρος που επιβάλλεται ως ποσοστό στην τιμή του αγαθού.. Π.χ. Ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Η γραφική παράσταση είναι περίπου η ίδια με αυτή του φόρου ανά μονάδα προϊόντος. Αντί να μεταθέτουμε την καμπύλη ζήτησης προς τα κάτω κατά το ίδιο απόλυτο ποσό για κάθε ποσότητα, τη μετακινούμε προς τα κάτω με την ίδια αναλογία. 49

50 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόροςεπίτηςαξίας(Ad-valorem) Στο πιο κάτω διάγραμμα έχουμε την απεικόνιση ενός φόρου επί της αξίας, που επιβάλλεται στους καταναλωτές. Όπως και στην περίπτωση του φόρου ανά μονάδα προϊόντος, η καμπύλη ζήτησης θεωρείται από τους πωλητές ως να έχει αλλάξει και η ίδια ανάλυση όπως και πριν εφαρμόζεται για να βρούμε τις τιμές και τις ποσότητες. 50

51 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος επί της αξίας (στον καταναλωτή) P S P 1 P 3 P 2 Βάρος καταναλωτή Βάρος πωλητή C A B 51 D 2 D 1 Q 2 Q 1

52 Ανάλυση μερικής ισορροπίας Φόρος επί της αξίας (στον πωλητή) Τιμή (P) S 2 S 1 P 2 P 1 Β Βάρος καταναλωτή A Βάρος πωλητή D 52 Q 2 Q 1

53 Φόρος επί της αξίας Αριθμητικό παράδειγμα Αα πάμε στο προηγούμενο παράδειγμα μας με το φόρο ανά μονάδα προϊόντος στους καταναλωτές, είχαμε: Q Q S D = P S = 100 2P D P = P τ S D D 53

54 Φόρος επί της αξίας Αριθμητικό παράδειγμα Με το φόρο επί της αξίας έχουμε Q Q S D = P S = 100 2P D P ( 1 τ ) = P S D D 54

55 Φόρος επί της αξίας Αριθμητικό παράδειγμα Αν ο φόρος επί της αξίας που επιβάλλεται στους καταναλωτές είναι 10%, τότε η σχέσεις που έχουμε: P S = 09. P D (. ) Q = Q P = 100 2P S D D D P = 2105., P = , Q = D S 55

56 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Υπάρχουν πολλοί φόροι που επιβάλλονται στους συντελεστές παραγωγής, όπως π.χ. στην εργασία. Ας πάρουμε μια περίπτωση που ένας φόρος επιβάλλεται στην εργασία. Μια τέτοια περίπτωση απεικονίζεται στο πιο κάτω διάγραμμα. 56

57 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Μισθός (W) Ένας φόρος στους εργάτες (αυτούς που προσφέρουν εργασία),μειώνει το μισθό. S 2 S 1 Φόρος Βάρος επιχείρησης Βάρος εργασίας W 2 = 5.65 W 1 = 5.15 W 3 = 4.65 B C A D 1 57 H 2 H 1 Ώρες εργασίας (H)

58 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Ο φόρος του 1 ανά ώρα εργασίας μειώνει το μισθό σε όλα τα επίπεδα απασχόλησης. Έτσι ο εργαζόμενος ζητά τώρα μια αύξηση στο μισθό του κατά 1 για κάθε ποσότητα εργασίας που προσφέρει. Ως αποτέλεσμα η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται προς τα επάνω κατά το ποσό του φόρου. Με αμετάβλητη τη ζήτηση εργασίας, ο νέος μισθός ισορροπίας είναι 5,65. Στην περίπτωση αυτή, ο φόρος μετακυλίεται εξίσου στον εργαζόμενο και την επιχείρηση. 58

59 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Ας πάρουμε τώρα την περίπτωση που ο φόρος δεν επιβάλλεται στον εργαζόμενο, αλλά στην επιχείρηση, δηλαδή σε αυτόν που ζητά εργασία. Η περίπτωση αυτή απεικονίζεται στο επόμενο διάγραμμα. 59

60 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Μισθός (W) Ένας φόρος στην επιχείρηση μειώνεται ο μισθός. S 1 Βάρος επιχείρησης Βάρος στην εργασία W 2 = 5.65 W 1 = 5.15 W 3 = 4.65 B C A Φόρος D 1 D 2 60 H 2 H 1 Ωρες εργασίας (H)

61 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Όταν ο φόρος επιβάλλεται στην επιχείρηση, η καμπύλη ζήτησης για εργασία μετατοπίζεται προς τα κάτω στη θέση D 2, και ο μισθός ισορροπίας μειώνεται στο 4,65. Η επιχείρηση πληρώνει στον εργαζόμενο, 50 λιγότερο από τον αρχικό μισθό, που ήταν 5,15. Η επιχείρηση όμως πρέπει να πληρώσει στο κράτος 1. Στην πράξη πληρώνει ένα μισθό 5,65. Όπως στις αγορές αγαθών, δεν κάνει καμιά διαφορά αν ο φόρος επιβάλλεται στην πλευρά της ζήτησης ή της προσφοράς. 61

62 Επίπτωση του φόρου στις αγορές συντελεστών Η πιο πάνω ανάλυση δεν θα είναι σωστή αν υπάρχουν προβλήματα στην προσαρμογή του μισθού στις συνθήκες της αγοράς. Συχνά ο κατώτατος μισθός ή το κατώτερο ημερομίσθιο νομοθετείται και ο εργαζόμενος δεν μπορεί να παίρνει λιγότερα από αυτό το επίπεδο. Όταν υπάρχει κατώτατος μισθός, ή άλλες ατέλειες, τότε δεν έχουμε πλήρη προσαρμογή στις συνθήκες της αγοράς και άρα η επίπτωση θα είναι διαφορετική. 62

63 Επίπτωση του φόρου σε μονοπώλιο Αντίθετα με αυτό που συμβαίνει στον τέλειο ανταγωνισμό, το μονοπώλιο αντιμετωπίζει μια κατερχόμενη καμπύλη οριακού εσόδου, επειδή για να πουλήσει περισσότερο πρέπει να μειώσει την τιμή του. Έτσι η καμπύλη οριακού εσόδου είναι σε όλα της τα σημεία, κάτω από την καμπύλη ζήτησης. Το μονοπώλιο μεγιστοποιεί τα κέρδη του θέτοντας το οριακό του κόστος ίσο με το οριακό του έσοδο. MR 1 =MC. 63

64 Επίπτωση του φόρου σε μονοπώλιο Οικονομικά κέρδη Ισορροπία πριν το φόρο 64 Q

65 Επίπτωση του φόρου σε μονοπώλιο Τιμή Οικονομικά κέρδη μετά από ένα φόρο ανά μονάδα προϊόντος Τα κέρδη μειώνονται Ισορροπία μετά το φόρο 65

66 Ανάλυση μερικής ισορροπίας: φορολογία κερδών Οι επιχειρήσεις μπορεί να φορολογηθούν για οικονομικά κέρδη τους, τα οποία ορίζονται ως η απόδοση που έχουν οι ιδιοκτήτες τους, πάνω από το κόστος ευκαιρίας των συντελεστών που χρησιμοποιούν στην παραγωγή τους. Για επιχειρήσεις που μεγιστοποιούν τα κέρδη τους, η αναλογική φορολογία των κερδών τους δεν μπορεί να μετακυλιστεί. Ερμηνεία βασισμένη στη διαίσθηση: Και μετά το φόρο ισχύει η ίδια σχέση τιμής-ποσότητας που αρχικά οδηγούσε σε μεγιστοποίηση των κερδών. Η ποσότητα δεν αλλάζει. 66

67 Ανάλυση μερικής ισορροπίας: φορολογία κερδών Ειδικότερα θέματα ανακύπτουν όταν έχουμε φορολογία της γης. Σταθερή προσφορά, μη δυνατότητα μετακίνησης, και διάρκεια. 67 Έστω ότι η ετήσια απόδοση (το ετήσιο ενοίκιο) είναι R t στο χρόνο t. Αν η αγορά για γη είναι ανταγωνιστική, ηαξίατηςείναι απλά ίση με την παρούσα αξία των μελλοντικών αποδόσεων. P R = R 0 R1 + + (1 + r) R2 (1 + r) RT (1 + r) T

68 Ανάλυση μερικής ισορροπίας: φορολογία κερδών Ας υποθέσουμε ότι επιβάλλεται ένας φόρος τ, σε κάθε περίοδο t. Οι αποδόσεις που έχουν οι ιδιοκτήτες γης μειώνονται και όσοι σκέφτονται να αγοράσουν γη το λαμβάνουν υπόψη τους. Άρα η τιμή της γης μειώνεται. ' P R = R1 τ1 R2 τ 2 ( R0 τ 0) (1 + r) (1 + r) RT τ T T (1 + r) 68

69 Υποδείγματα μερικής ισορροπίας: κεφαλαιοποίηση Η διαφορά στις τιμές αυτές είναι απλά η παρούσα (προεξοφλημένη) αξία των φόρων : P R P R ' u1 u2 = u0 + + (1 + r ) (1 + r ) ut (1 + r ) T Κατά το χρόνο που επιβάλλεται ο φόρος (όχι όταν εισπράττεται), η τιμή της γης μειώνεται κατά το ποσό της παρούσας αξίας όλων των μελλοντικών πληρωμών φόρων, μια διαδικασία που λέγεται κεφαλαιοποίηση. 69

70 Ανάλυση μερικής ισορροπίας: φορολογία κερδών Εκείνος που υφίσταται το βάρος του φόρου στο διηνεκές είναι ο ιδιοκτήτης γης και στο χρόνο που επιβάλλεται ο φόρος. Όσοι στο μέλλον αγοράσουν γη θα συνεχίσουν να πληρώνουν το φόρο στο κράτος, αλλά οι πληρωμές αυτές δεν αποτελούν βάρος για τους ιδιοκτήτες, επειδή έχουν πληρώσει μικρότερη τιμή για την αγορά της (αφού έχουν λάβει υπόψη τους το φόρο). Το ίδιο ισχύει και στην αντίθετη περίπτωση, όταν π.χ. ανακοινωθεί μια επιδότηση ή μια βελτίωση υποδομών, όπως σχολείο, κ.α. 70

71 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας Η εξέταση της μετακύλισης του φόρου σε υποδείγματα μερικής ισορροπίας μπορεί να μην είναι επαρκής, όταν ο τομέας αυτός είναι αρκετά μεγάλος σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας συνολικά. Η ανάλυση γενικής ισορροπίας λαμβάνει υπόψη τον τρόπο με τον οποίο οι διάφορες αγορές αλληλεπιδρούν. Λαμβάνονται υπόψη τόσο οι αγορές αγαθών όσο και συντελεστών παραγωγής. 71

72 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας Στην πιο απλή μορφή του, ένα υπόδειγμα γενικής ισορροπίας υποθέτει συνήθως: 2 αγαθά (F=τρόφιμα, M=βιομηχανικά προϊόντα) 2 συντελεστές παραγωγής (L=εργασία, K=κεφάλαιο) Δενυπάρχουναποταμιεύσεις 72

73 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας Ισοδυναμία φόρων Σε ένα τέτοιο υπόδειγμα μπορούν να επιβληθούν εννέα φόροι επί της αξίας: Τέσσερις μερικοί φόροι στους συντελεστές t KF = φόρος στο κεφάλαιο που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τροφίμων t KM = φόρος στο κεφάλαιο που χρησιμοποιείται στην παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων t LF = φόρος στην εργασία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τροφίμων t LM = φόρος στην εργασία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων. 73

74 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας Ισοδυναμία φόρων Πέντε άλλοι δυνατοί φόροι επί της αξίας: Δύο φόροι στην κατανάλωση (στα τρόφιμα και τα βιομηχανικά προϊόντα) t F = φόρος στην κατανάλωση τροφίμων t M = φόρος στην κατανάλωση βιομηχανικών προϊόντων Δύο φόρους στους συντελεστές παραγωγής t K = φόρος στο κεφάλαιο και στους δύο τομείς t L = φόρος στην εργασία και στους δύο τομείς Φόρος εισοδήματος t=γενικός φόρος εισοδήματος 74

75 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας Ισοδυναμία φόρων Ορισμένοι συνδυασμοί αυτών των εννέα φόρων είναι ισοδύναμοι με άλλους. Ίσοι φόροι κατανάλωσης είναι ισοδύναμοι με ένα φόρο στο εισόδημα. Ίσοι φόροι στους συντελεστές είναι ισοδύναμοι με ένα φόρο στο εισόδημα. Ίσοι μερικοί φόροι στους συντελεστές είναι ισοδύναμοι με ένα φόρο κατανάλωσης στο αγαθό. 75

76 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Εφαρμογή του υποδείγματος γενικής ισορροπίας για τη μετακύλιση του φόρου: Τεχνολογία: Σταθερές αποδόσεις κλίμακας, η παραγωγή μπορεί να διαφέρει από τομέα σε τομέα σε σχέση με την ελαστικότητα υποκατάστασης και ο ένας να είναι εντάσεως εργασίας και ο άλλος εντάσεως κεφαλαίου. Η εργασία και το κεφάλαιο είναι απόλυτα ευκίνητα μεταξύ τομέων και άρα οι καθαρές αποδόσεις τους είναι ίδιες. Όλες οι αγορές είναι τέλεια ανταγωνιστικές Η συνολική προσφορά κάθε συντελεστή είναι σταθερή. Οι καταναλωτές έχουν όλοι τις ίδιες προτιμήσεις Διαφορική μετακύλιση φόρου Πλήρης απασχόληση όλων των συντελεστών 76

77 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Φόρος στα αγαθά: Ένας φόρος στα τρόφιμα οδηγεί σε Σε αύξηση της σχετικής τιμής των τροφίμων Οι καταναλωτές υποκαθιστούν τα τρόφιμα με βιομηχανικά προϊόντα Η παραγωγή τροφίμων μειώνεται και των βιομηχανικών προϊόντων αυξάνεται Καθώς η παραγωγή τροφίμων μειώνεται, το κεφάλαιο και η εργασία μετατοπίζονται στην παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων. Επειδή οι λόγοι εργασίας/κεφαλαίου διαφέρουν μεταξύ των τομέων, οι σχετικές τιμές των συντελεστών αλλάζουν για να μπορεί η βιομηχανία να απορροφήσει τους μη απασχολούμενους συντελεστές. 77

78 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Φόρος στα αγαθά: Ένας φόρος στα τρόφιμα οδηγεί σε Αν η παραγωγή τροφίμων είναι σχετικά εντάσεως κεφαλαίου, σχετικά μεγάλη ποσότητα κεφαλαίου πρέπει να απορροφηθεί από τη βιομηχανία. Η σχετική τιμή του κεφαλαίου πέφτει. Το κεφάλαιο συνολικά είναι σε χειρότερη θέση και όχιμόνοτοκεφάλαιοπουαπασχολείταιστην παραγωγή τροφίμων. Γενικά, ο φόρος στο προϊόν ενός τομέα προκαλεί μια μείωση στη σχετική τιμή του συντελεστή που χρησιμοποιείται εντατικά στον τομέα αυτό. 78

79 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Συμπέρασμα: Η φορολόγηση τροφίμων τείνει να βλάπτει τα άτομα που παίρνουν σχετικά μεγάλο ποσοστό του εισοδήματοςτουςαπόκεφάλαιο. Θα βλάψει επίσης εκείνους που καταναλώνουν μεγάλη αναλογία τροφίμων (αν δεχτούμε ότι όλα τα άτομα δεν έχουν τις ίδιες προτιμήσεις). 79

80 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Φόρος εισοδήματος: Αφού είναι ισοδύναμο το να θέσουμε τον ίδιο φόρο στο κεφάλαιο και εργασία και οι συντελεστές είναι σταθεροί σε προσφορά, ο φόρος εισοδήματος δεν μπορεί να μετακυλιστεί. Φόρος στην εργασία: Η εργασία υφίσταται όλο το βάρος του φόρου αφού δεν υπάρχει κανένα κίνητρο για να μετακινηθεί η εργασία από τον ένα τομέα στον άλλο. Μερικός φόρος σε συντελεστές: Δύο επιδράσεις αρχικά Αποτέλεσμα προϊόντος Αποτέλεσμα υποκατάστασης συντελεστών Βλέπε σχηματικά τις επιδράσεις του φόρου. 80

81 Υποδείγματα γενικής ισορροπίας: Το υπόδειγμα του Harberger Ο φόρος στο κεφάλαιο στη βιομηχανία προκαλεί αύξηση στο κόστος του Αποτέλεσμα προϊόντος Αποτέλεσμα υποκατάστασης συντελεστών Σχετική τιμή βιομηχανικού αγαθού αυξάνει Αν η βιομηχανία είναι εντάσεως εργασίας, η σχετική τιμή του κεφαλαίου αυξάνει Αν η βιομηχανία είναι εντάσεως κεφαλαίου, η σχετική τιμή του Κεφαλαίου πέφτει Αν υποκατάσταση δυνατή, η σχετική τιμή του κεφαλαίου πέφτει Η σχετική τιμή του κεφαλαίου πέφτει 81 Η μεταβολή στη σχετική τιμή του κεφαλαίου είναι θεωρητικά αμφίβολη

Διάλεξη 11 Φορολογία και διανομή του εισοδήματος

Διάλεξη 11 Φορολογία και διανομή του εισοδήματος Διάλεξη 11 Φορολογία και διανομή του εισοδήματος 1 Γενικά Υπάρχουν δύο βασικές έννοιες για το πως επιμερίζεται το φορολογικό βάρος: Νομική επίπτωση Με βάση το νόμο το βάρος του φόρου το φέρει εκείνος που

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Γενικά. Γενικά. Γενικά. Γενικά. Διάλεξη 11

Γενικά. Γενικά. Γενικά. Γενικά. Γενικά. Διάλεξη 11 Γενικά Διάλεξη 11 Φορολογία και διανομή του εισοδήματος Υπάρχουν δύο βασικές έννοιες για το πως επιμερίζεται το φορολογικό βάρος: Νομική επίπτωση Με βάση το νόμο το βάρος του φόρου το φέρει εκείνος που

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 7: Φορολογία και Διανομή Εισοδήματος Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων (για εισοδήματα του 2010) Φόρος εισοδήματος φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

1 ου πακέτου. Βαθµός πακέτου

1 ου πακέτου. Βαθµός πακέτου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2011-2012 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Χειµώνας-Άνοιξη Μάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να στείλετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 10-13) Ερώτηση 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου 5 Φόροι στην περιουσία 6 Φόροι στην κατανάλωση 7 Φόροι στην κατανάλωση Κενό ΦΠΑ, 2013-2014

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία Διάλεξη 1 Αρχές φορολογίας 1 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Φορολογικά έσοδα, 8-13 Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία 5 6 Φόροι στην κατανάλωση Κενό ΦΠΑ, 13-14 7 Φόρος

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην περιουσία. Φόροι στην κατανάλωση

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην περιουσία. Φόροι στην κατανάλωση Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Διάλεξη 1 Αρχές φορολογίας 1 Φόροι στην περιουσία 5 Φόροι στην κατανάλωση Φορολογικά έσοδα, 8-13 6 Φόροι στην κατανάλωση Φόρος εισοδήματος φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Διάλεξη 12. Υπερβάλλον βάρος: Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός

Γενικά. Διάλεξη 12. Υπερβάλλον βάρος: Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός Γενικά Διάλεξη Φορολογία και αποτελεσματικότητα ν η φορολογία από μηδέν που είναι τώρα αυξηθεί στο 0% π.χ., αυτό πως επηρεάζει την ευημερία του καταναλωτή; Σίγουρα η κατανάλωση θα μεταβληθεί λόγω της αύξησης

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι φορολογική βάση

Τι είναι φορολογική βάση Διάλεξη 1 Αρχές φορολογίας 1 Πίνακας.3. Ελλάδα: Εξέλιξη φορολογικών εσόδων σε εκατ. ευρώ 1965 1975 1985 1995 7 8 9 1 11 Σύνολο φορολογικών εσόδων 1965 1975 1985 1995 7 8 9 1 11 Φόροι από εισόδημα και κέρδη

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 12. Φορολογία και αποτελεσματικότητα. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 12. Φορολογία και αποτελεσματικότητα. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 12 Φορολογία και αποτελεσματικότητα 1 Γενικά Αν η φορολογία από μηδέν που είναι τώρα αυξηθεί στο 10% π.χ., αυτό πως επηρεάζει την ευημερία του καταναλωτή; Σίγουρα η κατανάλωση θα μεταβληθεί λόγω

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας

Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Φορολογία κερδών και μερισμάτων Φορολογία κερδών στην εταιρεία Φορολογία μερισμάτων 2000 2005 2010 2012 2013 2000 2005 2010 2012 2013 Αυστρία 34,0 25,0

Διαβάστε περισσότερα

25. Μία τυπική επιχείρηση που λειτουργεί σε καθεστώς τέλειου ανταγωνισμού, στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας της: α. πραγματοποιεί θετικά οικονομικά κέρδη. β. πραγματοποιεί μηδενικά οικονομικά κέρδη. γ.

Διαβάστε περισσότερα

Βαθμός 1 ου πακέτου. Βαθμός 2 ου πακέτου

Βαθμός 1 ου πακέτου. Βαθμός 2 ου πακέτου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να στείλετε

Διαβάστε περισσότερα

Ελαστικότητες Ζήτησης και Προσφοράς Εκδόσεις Κριτική

Ελαστικότητες Ζήτησης και Προσφοράς Εκδόσεις Κριτική 4 Ελαστικότητες Ζήτησης και Προσφοράς Η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή...μετράει την ευαισθησία της ζητούμενης ποσότητας ενός αγαθού σε μια μεταβολή της τιμής του. Ορίζεται ως: ποσοστιαία μεταβολή

Διαβάστε περισσότερα

από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία Σχέση ελαστικότητας ζήτησης και κλίση της καμπύλης ζήτησης.

από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία Σχέση ελαστικότητας ζήτησης και κλίση της καμπύλης ζήτησης. ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΖΗΤΗΣΗΣ Ορισμός: Η ελαστικότητα ζήτησης, ενός αγαθού ως προς την τιμή του δίνεται από την ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής του. Δηλαδή %

Διαβάστε περισσότερα

Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες

Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες Έστω μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές: 1 και. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ (ή: την εργασία ) και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Η. Ζήτηση, Προσφορά, Ελαστικότητες και Ισορροπία

ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Η. Ζήτηση, Προσφορά, Ελαστικότητες και Ισορροπία ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Η Ζήτηση, Προσφορά, Ελαστικότητες και Ισορροπία Μάθημα : Πολιτική Οικονομία και Δημόσια Οικονομική 1 Τί είναι αγορά; Είναι μια ομάδα αγοραστών και πωλητών ενός συγκεκριμένου αγαθού ή υπηρεσίας.

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική. Ελαστικότητες

Μικροοικονομική. Ελαστικότητες Μικροοικονομική Ελαστικότητες Σημασία ελαστικοτήτων Είδαμε πως οι δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης αλληλεπιδρούν και σχηματίζουν σημεία ισορροπίας στα οποία σε μία δεδομένη τιμή ισορροπίας η προσφερόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 15. Βραχυχρόνια προσφορά. Προσφορά κλάδου. Προσφορά από ανταγωνιστικό κλάδο

Διάλεξη 15. Βραχυχρόνια προσφορά. Προσφορά κλάδου. Προσφορά από ανταγωνιστικό κλάδο από ανταγωνιστικό κλάδο Διάλεξη 15 κλάδου Πώς συνδυάζονται οι αποφάσεις προσφοράς των πολλών ιδιωτικών επιχειρήσεων σε µια ανταγωνιστική αγορά για να βρούµε την καµπύλη προσφοράς ενός κλάδου;!1!2 1 2 από

Διαβάστε περισσότερα

Προσφορά από ανταγωνιστικό κλάδο

Προσφορά από ανταγωνιστικό κλάδο Προσφορά από ανταγωνιστικό κλάδο Πώς συνδυάζονται οι αποφάσεις προσφοράς των πολλών ιδιωτικών επιχειρήσεων σε μια ανταγωνιστική αγορά για να βρούμε την καμπύλη προσφοράς ενός κλάδου; Με δεδομένο ότι κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών 1. Έστω ότι μία οικονομία, που βρίσκεται πάνω στην καμπύλη των παραγωγικών της δυνατοτήτων, παράγει σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή 10 τόνους υφάσματος και 00 τόνους τροφίμων.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Κεφάλαιο 6, και Κυβερνητικές Πολιτικές! Σε µια αγορά που λειτουργεί χωρίς παρεµβάσεις, οι δυνάµεις της αγοράς οδηγούν στην τιµή και ισορροπίας! Αν και στην ισορροπία επιτυγχάνεται

Διαβάστε περισσότερα

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα.

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται από δύο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ43. Απάντηση 2ης ΓΕ Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής. ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 17 Περιστέρι ,

ΔΕΟ43. Απάντηση 2ης ΓΕ Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής. ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 17 Περιστέρι , ΔΕΟ43 Απάντηση 2ης ΓΕ 2016-2017 Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής 1 ΑΣΚΗΣΗ Νο 1 (20%) ΟΔΗΓΙΑ: Σε κάθε ερώτηση πολλαπλής επιλογής επιλέγετε μία απάντηση, και η επιλογή σας σημειώνεται με 1 στο αντίστοιχο πεδίο

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία Διάλεξη 15 Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία 1 Άριστη φορολογία αγαθών Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εισπράξει κάποια έσοδα από ένα φόρο για να χρηματοδοτήσει κάποιες δαπάνες. Ποιος είναι

Διαβάστε περισσότερα

(1β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων

(1β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων (β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων Ελεύθερη Είσοδος και Ισορροπία Μηδενικών Κερδών - Η δυνατότητα νέων επιχειρήσεων να εισέρχονται ελεύθερα στην αγορά

Διαβάστε περισσότερα

Κρατική παρέμβαση φορολογία

Κρατική παρέμβαση φορολογία Κρατική παρέμβαση φορολογία Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Θα εξετάσουμε: Φόροι Κόστος Φορολογίας Φόροι στους παραγωγούς Φόροι στους καταναλωτές Επίδραση στο Συνολικό Πλεόνασμα

Διαβάστε περισσότερα

Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά).

Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά). Ζήτηση και Προσφορά ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Αγορές: Αγορά είναι οτιδήποτε φέρνει σε επικοινωνία αγοραστές και πωλητές. Η αγορά έχει δύο πλευρές: αγοραστές (Ζήτηση) και πωλητές (Προσφορά). Ανταγωνιστικές Αγορές: Είναιοιαγορές,

Διαβάστε περισσότερα

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική 1. Η καμπύλη δυνατοτήτων χρησιμότητας δύο καταναλωτών, του Α και του Β, δίνεται από τη σχέση 2U A + U B = 250, όπου U A είναι η χρησιμότητα του καταναλωτή Α, και U B είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά

Μικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά Μικροοικονομική Ζήτηση και προσφορά Ο νόμος της ζήτησης Σύμφωνα με το Νόμο της Ζήτησης, όταν μειώνεται η τιμή ενός αγαθού, αυξάνεται η ζητούμενη ποσότητά του και το αντίστροφο με τους προσδιοριστικούς

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Προσφορά-Ζήτηση και Κρατική Παρέμβαση. Αρ. Διάλεξης: 6

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Προσφορά-Ζήτηση και Κρατική Παρέμβαση. Αρ. Διάλεξης: 6 Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Προσφορά-Ζήτηση και Κρατική Παρέμβαση Αρ. Διάλεξης: 6 Προσφορά, Ζήτηση και Κυβερνητικές Πολιτικές Σε μια ελεύθερη και χωρίς κανόνες αγορά, οι δυνάμεις της προσφοράς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΓΟΡΩΝ Κεφάλαιο 7 Οικονοµικά της ευηµερίας! Τα οικονοµικά της ευηµερίας εξετάζουν τους τρόπους µε τους οποίους η κατανοµή των πόρων επηρεάζει την ευηµερία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ 1. Στην περίπτωση των εξωτερικών επιβαρύνσεων στην παραγωγή, η επιβολή ενός φόρου ανά µονάδα προϊόντος ίσου µε το µέγεθος της οριακής εξωτερικής επιβάρυνσης µπορεί να οδηγήσει:

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Συνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto Συνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς.

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. ΤΙΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΖΗΤΗΣΗ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. Χρησιμότητα ενός αγαθού, για τον καταναλωτή, είναι η ικανοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αγαθό το οποίο δημιουργεί κατά την παραγωγή ή την κατανάλωσή του έναν ρύπο, και ας υποθέσουμε ότι για κάθε μία μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HECKSCHER-OHLIN

3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HECKSCHER-OHLIN 3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HESHER-OHIN Υπάρχουν δύο συντελεστές παραγωγής, το κεφάλαιο και η εργασία τους οποίους χρησιμοποιεί η επιχείρηση για να παράγει προϊόν Y μέσω μιας συνάρτησης παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

Ζήτηση, Προσφορά και Ισορροπία στην Ανταγωνιστική Αγορά

Ζήτηση, Προσφορά και Ισορροπία στην Ανταγωνιστική Αγορά Ζήτηση, Προσφορά και Ισορροπία στην Ανταγωνιστική Αγορά - Ορισμός: Η αγορά ενός αγαθού είναι η διαδικασία (θεσμικό πλαίσιο) μέσω της οποίας έρχονται σε επικοινωνία οι αγοραστές και οι πωλητές του συγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ 1. Έννοια και λειτουργία της αγοράς Σε μια πρωτόγονη οικονομία, όπως του Ροβινσώνα Κρούσου, όπου δεν υπάρχει καταμερισμός της εργασίας ο άνθρωπος παράγει μόνος του

Διαβάστε περισσότερα

Η αρχική γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: Η νέα γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: wt + V w

Η αρχική γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: Η νέα γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: wt + V w Επιπτώσεις μιας Μεταβολής του Εισοδήματος (V) που δεν προέρχεται από Εργασία - Κανονικά και Κατώτερα Αγαθά (i) Αν η ζήτηση ενός αγαθού αυξάνεται καθώς αυξάνεται το εισόδημα του ατόμου, τότε το αγαθό ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής

Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής Διάλεξη 15: Προσφορά κλάδου Ανδρέας Παπανδρέου Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Προσφορά από ανταγωνιστικό

Διαβάστε περισσότερα

10/3/17. Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά. Μικροοικονομική. Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Πολιτικές διάκρισης τιµών

10/3/17. Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά. Μικροοικονομική. Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Πολιτικές διάκρισης τιµών /3/7 HL R. VRIN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Πρόκειται, κυρίως, για θέματα κλειστού τύπου από τις εξετάσεις των προηγούμενων ετών). Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Διεθνές Εμπόριο και Διανομή του Εισοδήματος Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους το διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία: dq1 dq1 dq1 P1 E1. dq2 dq2 dq2 P2 E2 1 1 P E E. d π dp dc dq dq dq. dp dc dq dq

Θεωρία: dq1 dq1 dq1 P1 E1. dq2 dq2 dq2 P2 E2 1 1 P E E. d π dp dc dq dq dq. dp dc dq dq Θεωρία: Θέµα ο Η συνάρτηση κέρδους του µονοπωλητή ο οποίος πραγµατοποιεί διάκριση τιµών τρίτου βαθµού µεταξύ δύο αγορών και είναι η π µε τύπο π (, ) = R ( ) + R ( ) C( + ) Συνθήκες α' τάξης = R ' C ' =

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011 ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011 ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011 ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος 2016-17 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) 1 ιάλεξη2 Ανταγωνισμός, οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

ΖΗΤΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΣΣΟΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ

ΖΗΤΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΣΣΟΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ 1 ΚΦΑΛΑΙΟ 6 ΖΗΤΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΣΣΟΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ Οι καµπύλες ζήτησης και προσφοράς είναι αναγκαίες για να προσδιορίσουν την τιµή στην αγορά. Η εξοµοίωσή τους καθορίζει την τιµή και τη ποσότητα ισορροπίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ιοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΕΟ 34 - Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2010-11 ΟΝΟΜΑ - ΕΠΩΝΥΜΟ:.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών.

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : Η ΖΗΤΗΣΗ Να σημειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Όταν η ζήτηση ενός αγαθού είναι ελαστική, η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για το αγαθό αυτό μειώνεται καθώς αυξάνεται

Διαβάστε περισσότερα

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ Facebook: Didaskaleio Foititiko

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ  Facebook: Didaskaleio Foititiko Άσκηση. «Σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται στον κλάδο της γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το φαινομενικά παράδοξο να ευημερούν οι αγρότες περισσότερο όταν οι σοδειές τους δεν είναι καλές, και να πλήττονται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 13. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 13. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 13 Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία 1 Άριστη φορολογία αγαθών Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εισπράξει κάποια έσοδα από ένα φόρο για να χρηματοδοτήσει κάποιες δαπάνες. Ποιος είναι

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 03: Ζήτηση και προσφορά αγαθών Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Εφαρμοσμένη Ανάλυση, VA 16, 23

Διάλεξη 3. Εφαρμοσμένη Ανάλυση, VA 16, 23 Διάλεξη 3 Εφαρμοσμένη Ανάλυση, VA 16, 23 Φόροι επί της ποσότητας Ένας φόρος επί της ποσότητας, που αντιστοιχεί σε t ανά μονάδα προϊόντος, είναι ένας φόρος t, ο οποίος πληρώνεται ανά μονάδα αγοραζόμενης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β1) Υποθέστε ότι στη θέση ισορροπίας της αγοράς ενός αγαθού η ζήτησή του ως προς την τιμή του είναι ελαστική. Μία μείωση της προσφοράς του αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να στείλετε την αυτοαξιολόγησή

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικό Πρόβλημα &

Οικονομικό Πρόβλημα & Οικονομικό Πρόβλημα & Οικονομική Επιστήμη Ανεπάρκεια Σπανιότητα Οικονομική επιστήμη Πως κατανέμονται οι διαθέσιμοι πόροι για την ικανοποίηση των αναγκών Περιορισμένοι Εργασία Κεφάλαιο Απεριόριστες Πρώτες

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι.

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2013-2014 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξεταστική περίοδος Απριλίου Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός.

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός. Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης υνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto υνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής : Ερωτήσεις σωστού λάθους.

Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής : Ερωτήσεις σωστού λάθους. Ερωτήσεις και Ασκήσεις κεφ. 5, Ο προσδιορισμός των τιμών. Η τιμή ισορροπίας ενός κανονικού αγαθού αυξάνεται όταν: 0 α. η προσφορά μειώνεται και η ζήτηση παραμένει σταθερή β. η ζήτηση παραμένει σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ. Οι αγοραίες δυνάµεις της προσφοράς και ζήτησης

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ. Οι αγοραίες δυνάµεις της προσφοράς και ζήτησης ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ Κεφάλαιο 4 Οι αγοραίες δυνάµεις της προσφοράς και ζήτησης! Προσφορά και Ζήτηση είναι οι πιο γνωστοί οικονοµικοί όροι! Η λειτουργία των αγορών προσδιορίζεται από δύο βασικές δυνάµεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΜΜΕΣΩΝ ΦΟΡΩΝ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΜΜΕΣΩΝ ΦΟΡΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΜΜΕΣΩΝ ΦΟΡΩΝ Κάθε ανταγωνιστική επιχείρηση max Π MC=MR (=AR=P). Βραχυχρόνια : Ρ AC, Ρ AC Μακροχρόνια : Ρ = ΑC Όχι υπερκανονικά κέρδη ούτε ζημίες. ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΕΛΕΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. Το µαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

www.onlineclassroom.gr

www.onlineclassroom.gr ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Στις παρακάτω 10 ερωτήσεις, να γράψετε τον αριθμό της κάθε ερώτησης στην εργασία σας και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Η κάθε σωστή απάντηση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 1. Εισαγωγή Όπως έχουμε τονίσει, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο προσδιορίζεται η τιμή ενός αγαθού απαιτεί κατανόηση των δύο δυνάμεων της αγοράς, δηλαδή της ζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών.

10. Η επιδίωξη της μέγιστης χρησιμότητας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς του καταναλωτή στη ζήτηση αγαθών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : Η ΖΗΤΗΣΗ Να σημειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Όταν η ζήτηση ενός αγαθού είναι ελαστική, η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για το αγαθό αυτό μειώνεται καθώς αυξάνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ

ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Ο 1 ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο 1. Οι συναρτήσεις αγοραίας ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού είναι αντίστοιχα: Q D1 = 600

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομία ΙΙ: Μονοπωλιακός ανταγωνισμός

Μικροοικονομία ΙΙ: Μονοπωλιακός ανταγωνισμός Μικροοικονομία ΙΙ: Μονοπωλιακός ανταγωνισμός Ρεβέκκα Χριστοπούλου Εαρινό εξάμηνο 2017 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Διαφοροποίηση προϊόντων Μέχρι τώρα περιγράψαμε: τον πλήρη ανταγωνισμό ως μια αγορά με πολλούς

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 4 Ελαστικότητα

Διάλεξη 4 Ελαστικότητα ΑΡΧΕΣ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Διάλεξη 4 Ελαστικότητα 4.1 Ελαστικότητα ζήτησης Ελαστικότητα ζήτησης Γιατί τα αεροπορικά εισιτήρια που βγάζουμε την τελευταία στιγμή είναι τόσο ακριβά; Ελαστικότητα ζήτησης Γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Ακαδημαϊκό έτος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής

Ακαδημαϊκό έτος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής Ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής ΛΥΣΕΙΣ ΤΡΙΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Άσκηση 1. α) Για την συνάρτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΟΜΑΔΑ Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 12 ΙΟΥΛΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ : ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ / ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ηµεροµηνία: Παρασκευή 17 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α.1 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής

Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής Περίγραµµα Ανάλυση µερικής ισορροπίας των δασµών: προσφορά, ζήτηση και εµπόριο σ ένα µεµονωµένο κλάδο Κόστος και όφελος των δασµών Επιδοτήσεις εξαγωγών Ποσοστώσεις στις

Διαβάστε περισσότερα

Α.Ο.Θ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Α.Ο.Θ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α.Ο.Θ ΕΡΩΣΗΕΙ ΚΛΕΙΣΟΤ ΣΤΠΟΤ ΑΝΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ Γ τάξης Γενικοφ Λυκείου ΝΙΚΟ ΠΕΡΟΤΛΑΚΗ Οικονομολόγος, ΙΕΡΑΠΕΣΡΑ Σηλ. 6977246129 ΑΟΘ ΝΙΚΟ ΠΕΡΟΥΛΑΚΗ Οικονομολόγος ελίδα 1 Γ τάξης Γενικοφ Λυκείου ΕΡΩΣΗΕΙ ΚΛΕΙΣΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 100 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΠΡΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗ Vol. 1 ΑΘΗΝΑ ΜΑΪΟΣ 2013 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΣΥΝΤΑΞΗ 1 ΤΟΜΟΣ 1 ΜIΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ 1) Εάν ο οριακός λόγος υποκατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Δευτέρα, 3 Ιουνίου 2013

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Άσκηση 1 Αν το επιτόκιο είναι 10%, ποια είναι η παρούσα αξία των κερδών της Monroe orporation στα επόμενα 5 χρόνια; Χρόνια στο μέλλον

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Ελαστικότητα και Εφαρμογές Ελαστικότητα... μας επιτρέπει να αναλύσουμε την προσφορά και τη ζήτηση σε βάθος. αποτελεί μια μέτρηση για τον τρόπο με τον οποίο πόσοι παραγωγοί

Διαβάστε περισσότερα

Εξετάσεις Η επιβολή από το κράτος κατώτατης τιμής στα αγροτικά προϊόντα έχει ως σκοπό την προστασία του εισοδήματος των αγροτών.

Εξετάσεις Η επιβολή από το κράτος κατώτατης τιμής στα αγροτικά προϊόντα έχει ως σκοπό την προστασία του εισοδήματος των αγροτών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ Να σημειώσετε με Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Η επιβολή από το κράτος ανώτατης τιμής σε ένα προϊόν δημιουργεί συνήθως «μαύρη αγορά». Εξετάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 2ο Η ελαστικότητα και οι εφαρμογές της

Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 2ο Η ελαστικότητα και οι εφαρμογές της Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Τραπεζικής και Χρηματοοικονομικής Διοικητικής Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Χρηματοοικονομική Ανάλυση για Στελέχη» Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 2ο Η ελαστικότητα και οι εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Προσφορά των Αγαθών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Προσφορά των Αγαθών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Προσφορά των Αγαθών Καμπύλη Προσφοράς Υποθέσεις 1. Η επιχείρηση είναι αποδέκτης τιμών (price taker) και όχι διαμορφωτής τιμών (price maker). 2. H επιχείρηση στοχεύει στην μεγιστοποίηση του κέρδους.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Ελαστικότητα και Εφαρμογές. Αρ. Διάλεξης: 5

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Ελαστικότητα και Εφαρμογές. Αρ. Διάλεξης: 5 Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Ελαστικότητα και Εφαρμογές Αρ. Διάλεξης: 5 Ελαστικότητα... μας επιτρέπει να αναλύσουμε την προσφορά και τη ζήτηση σε βάθος. αποτελεί μια μέτρηση για τον τρόπο με τον

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1. Μικροοικονοµική 5. ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ. 5η Εισήγηση. Αξία ραδιοφώνων. Αριθµός ραδιοφώνων που χάνονται κάθε εβδοµάδα

Άσκηση 1. Μικροοικονοµική 5. ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ. 5η Εισήγηση. Αξία ραδιοφώνων. Αριθµός ραδιοφώνων που χάνονται κάθε εβδοµάδα Αριθµός φυλάκων Αριθµός ραδιοφώνων που χάνονται κάθε Άσκηση 1 Αξία ραδιοφώνων που χάνονται κάθε Πρόσθετο όφελος από κάθε φρουρό 0 100 1000 1 70 700 300 2 50 500 200 3 40 400 100 4 32 320 80 5 25 250 70

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ενότητα #5: ΠΡΟΣΦΟΡΑ, ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ενότητα #5: ΠΡΟΣΦΟΡΑ, ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ενότητα #5: ΠΡΟΣΦΟΡΑ, ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Διδάσκων: Μανασάκης Κωνσταντίνος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Τα κείμενα και

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Έστω συνάρτηση ζήτησης με τύπο Q = 200 4P. Να βρείτε: α) Την ελαστικότητα ως προς την τιμή όταν η τιμή αυξάνεται από 10 σε 12. 1ος τρόπος Αν P 0 10 τότε Q 0 200 410

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΕΝΤΕΚΑ (11) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΕΝΤΕΚΑ (11) ΣΕΛΙΔΕΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΩΡΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: Πέμπτη, 31 Μαΐου 2018 08:00-11:00 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΕΝΤΕΚΑ (11)

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση

Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Εισαγωγή στην Οικονομική Ανάλυση Εξετάσεις περιόδου Ιουνίου-Ιουλίου 011 1 Ιουλίου 011 Νίκος Θεοχαράκης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑ Α ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων - Στο υπόδειγμα ertrand, οι επιχειρήσεις, παράγουν ένα ομοιογενές αγαθό, οπότε η τιμή είναι η μοναδική μεταβλητή που ενδιαφέρει τους καταναλωτές και οι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Ζητήματα που θα εξεταστούν: Ποια είναι η έννοια και πως ορίζεται το πλεόνασμα του καταναλωτή και

Διαβάστε περισσότερα