1. Εισαγωγή 2 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. - Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001: Σκοπός του Προγράμματος 3 4. Κατηγορίες Υποψηφίων που

Transcript

1

2 1. Εισαγωγή 2 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. - Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001: Σκοπός του Προγράμματος 3 4. Κατηγορίες Υποψηφίων που Γίνονται Δεκτοί στο Πρόγραμμα - Τρόπος Ένταξης 3 5. Το Πιστοποιητικό ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ 4 6. Χρονική Διάρκεια και Κόστος Φοίτησης 4 7. Προαπαιτούμενα 4 8. Δομή και Τρόπος Παρουσίασης Μαθημάτων 4 9. Τρόπος Διεξαγωγής του Προγράμματος Επιστημονικό Γραφείο Υποστήριξης (Help Desk) Τρόπος Εξέτασης και Βαθμολόγησης Λοιπές Υποχρεώσεις Εκπαιδευόμενων - Προ ποθέσεις Χορήγησης Πιστοποιητικού Συγγραφείς του Εκπαιδευτικού Υλικού Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος Πως Διαμορφώνεται η Ύλη του Προγράμματος Υπόδειγμα Χορηγούμενου Πιστοποιητικού 11

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο εκπαιδευτικό αντικείμενο Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων. Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση, αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως: στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης, στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους, στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος. Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων, τις προ ποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του προγράμματος. 2. ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008 Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Το ΚΕΚ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π ) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην Ελλάδα (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.), από τον Οκτώβριο του Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης, το ΚΕΚ λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008 Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του ΚΕΚ του ΕΚΠΑ, από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης. 2

4 3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το πρόγραμμα «Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων» έρχεται να καλύψει ένα πολύ επίκαιρο κενό που υπάρχει στην εκπαίδευση/ μετεκπαίδευση στελεχών τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού που βασίζεται σε πιθανά μελλοντικά σενάρια. Ένα από τα βασικά προβλήματα που εμφανίζεται στη στρατηγική σκέψη και σχεδιασμό τις μέρες και που οδήγησε σε μεγάλο βαθμό στην κρίση που ζούμε είναι ότι σκεφτόμαστε ότι το μέλλον είναι μία γραμμική προέκταση του πρόσφατου παρελθόντος και του παρόντος. Αυτό όμως ισχύει μονάχα σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο καθώς μεσομακροπρόθεσμα νέες δράσεις και τάσεις που αναπτύσσονται στο εξωτερικό περιβάλλον μπορούν να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα. Στο πρόγραμμα αυτό θα δούμε ότι πρέπει είτε σε προσωπικό, είτε σε επιχειρησιακό, είτε σε εθνικό, είτε ακόμα και σε υπερεθνικό επίπεδο να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση και να παρατηρούμε σημαντικές αλλαγές τάσεων που συμβαίνουν γύρω μας και στη συνέχεια να αναλύουμε πως μπορούν να εξελιχθούν οι τάσεις αυτές και τι επίδραση μπορούν να έχουν πάνω μας. Οι εξελίξεις αυτές δεν είναι μονοσήμαντες αλλά διαμορφώνουν έναν αριθμό πιθανών σεναρίων για τα οποία οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε καλλιεργώντας και εκπαιδεύοντας είτε τον εαυτό μας, είτε τους συναδέλφους μας, είτε τους συνανθρώπους μας ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο γίνεται ο σχεδιασμός βάσει σεναρίων. Καθ όλη αυτή τη διάρκεια της προετοιμασίας για την αντιμετώπιση των πιθανών αυτών μελλοντικών εξελίξεων συνεχίζουμε να καταγράφουμε τις επικρατούσες αλλά και τις νεοεμφανιζόμενες τάσεις έτσι να αποκλείσουμε κάποια από τα σενάρια που δημιουργήσαμε και να ενισχύσουμε κάποια άλλα. Ο σχεδιασμός βάσει σεναρίων και η προετοιμασία για την αντιμετώπιση των πιθανών μελλοντικών εξελίξεων αποτελεί πλέον κρίσιμο αντικείμενο για κάθε επιχειρηματική οντότητα καθώς πλέον οι αλλαγές στο περιβάλλον είναι ταχύτατες και ραγδαίες. 4. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΡΟΠΟΣ ΈΝΤΑΞΗΣ Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο), όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο Πρόγραμμα. Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν: απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με συναφή στο αντικείμενο εργασιακή εμπειρία Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων Βαθμός πτυχίου ή Απολυτηρίου Λυκείου Επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας Επιπρόσθετές γνώσεις και ικανότητες (γνώσεις Η/Υ, συμμετοχή σε σεμινάρια, εργασιακή εμπειρία) Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας Η αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 3

5 5. ΤΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Η επιτυχής ολοκλήρωση των τριών (3) μαθημάτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης στο γνωστικό αντικείμενο «Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων». Παρακάτω, παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των εκπαιδευομένων. 6. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι τρεις (3) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας εκτιμάται στις 65 ώρες. Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε επίπεδο διδακτικών ενοτήτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου χρόνου διδασκαλίας αποσκοπεί στην διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προκύπτει δε, από τον συνολικό αριθμό των διδακτικών ενοτήτων του εκπαιδευτικού υλικού, επί την αναγωγή των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας του σε ώρες δια ζώσης διάλεξης (ανάλογα με τον γνωστικό όγκο και τον βαθμό δυσκολίας του), ανά διδακτική ενότητα. Τα παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων. Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι 700 ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα. 7. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι: Πρόσβαση στο Διαδίκτυο Κατοχή προσωπικού Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών 8. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος που βρίσκεται στο Διαδίκτυο αφορά στα κύρια σημεία της θεωρίας και είναι εμπλουτισμένο κυρίως με τα εξής: παραδείγματα λυμένες ασκήσεις ασκήσεις αυτοαξιολόγησης μελέτες περιπτώσεων πάνω σε πραγματικά δεδομένα πρόσθετη βιβλιογραφία 4

6 Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των μαθημάτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ ότι σε ένα παραδοσιακού τύπου έντυπο. Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να: καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του, προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό, επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες, αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του, εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών. 9. ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε μαθήματος αναρτώνται σε σχετικό link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως: Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests, Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της μελέτης του εκπαιδευόμενου, Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση του μαθήματος (εφόσον το απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει και να επισυνάψει την απάντησή του. Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τα μαθήματα και τις ασκήσεις αξιολόγησης. Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book), προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του. 10. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (HELP DESK) Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος, ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί. 5

7 11. ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε μαθήματος προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση αυτού. Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%. Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προ πόθεση ότι ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία. 12. ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ - ΠΡΟ ΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού απαιτούνται τα εξής: Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Η διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του ΚΕΚ, επικοινωνεί τηλεφωνικώς με ένα τυχαίο δείγμα εκπαιδευόμενων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν αντιμετώπισαν προβλήματα σε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους, καθώς και με τη γενικότερη μαθησιακή διαδικασία. Η τηλεφωνική επικοινωνία διεξάγεται με την ολοκλήρωση του εκάστοτε προγράμματος, ενώ η μέση χρονική διάρκειά της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι περίπου 2-3 λεπτά. Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν η βαθμολογία που έχει συγκεντρώσει ο εγγεγραμμένος στο πρόγραμμα είναι προβιβάσιμη. 6

8 Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών, προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου από τον εκπαιδευόμενο μετά την περάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της εν λόγω διαδικασίας αξιολόγησης είναι αφενός η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη, και αφετέρου στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς αναβάθμισης του Προγράμματος e-learning του ΕΚΠΑ, μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, για εύλογο χρονικό διάστημα και μέχρι την κάλυψη της εκκρεμότητας. 13. ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη ΔΕΠ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή. 14. Ο ΑΚΑΔΗΜΑ ΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πετράκης Παναγιώτης, ο οποίος έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημα κής διαδικασίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 7

9 15. ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΎΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Διοικώντας το Μέλλον Διδακτική Ενότητα 1: Μέλλον: Ένας συνδυασμός Συνέχειας και Αλλαγών Στην πρώτη διδακτική ενότητα του μαθήματος, εξετάζεται αν το μέλλον αποτελεί γραμμική προέκταση του παρελθόντος και κατά συνέπεια, αν μπορεί να είναι προβλέψιμο. Παρουσιάζονται οι βασικοί παράγοντες που διασφαλίζουν την συνέχεια μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. Όπως επίσης, και οι παράγοντες οι οποίοι, αποτελούν τις βασικές πηγές που επιφέρουν τις αλλαγές στο μέλλον. Διδακτική Ενότητα 2: Η χρησιμότητα και ο ρόλος των προβλέψεων(forecasts forecasts) και των σχεδίων(plans plans), στην διαδικασία πρόβλεψης του μέλλοντος Στην δεύτερη διδακτική ενότητα του μαθήματος, διερευνάται η δυνατότητα πρόβλεψης του μέλλοντος, βεβαίως με κάποιους βαθμούς αβεβαιότητας, οι οποίοι θα εξαρτώνται από τις διαφορετικές συνθήκες που κάθε φορά θα επικρατούν. Γίνεται αναφορά στις διάφορες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη του μέλλοντος (forecasts-plans), οι οποίες όμως έχουν περιορισμένη χρησιμότητα και πάντα υπό προ ποθέσεις και όρους. Διδακτική Ενότητα 3: «Futuring«και Visioning», συμπληρωματικές προσεγγίσεις στην στρατηγική λήψη αποφάσεων Στην ενότητα αυτή, παρουσιάζονται οι έννοιες του Futuring καθώς και του Visioning. Χρησιμοποιώντας την έννοια του «Fututring», αναφερόμαστε σε μια συστηματική διαδικασία σκέψεως, που σχετίζεται με την πρόβλεψη του μέλλοντος. Στόχος είναι η σχηματοποίηση των εύλογων προσδοκιών μας για το μέλλον, αλλά και ο προσδιορισμός των αναδυόμενων ευκαιριών και απειλών που αυτό εμφανίζει. Τον όρο «Visioning, τον χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μια διαδικασία αξιολόγησης, αναφορικά με το πως είμαστε σήμερα και πως θα μπορούσαμε να αναπτυχθούμε στο μέλλον. Διδακτική Ενότητα 4: Προ ποθέσεις αξιοπιστίας πλάνων(plans plans) ) και προβλέψεων (forecasts) Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με απόλυτη ακρίβεια και βεβαιότητα το μέλλον. Οι προβλέψεις που προκύπτουν, ανεξάρτητα από τον τρόπο, ή την μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για να γίνουν, περιέχουν κάποιο βαθμό αναξιοπιστίας. Στην τέταρτη διδακτική ενότητα του μαθήματος, εξετάζονται οι λόγοι για τους οποίους οι προβλέψεις αλλά και τα σχέδια που γίνονται για την πρόβλεψη του μέλλοντος αποτυγχάνουν. Επίσης, αναλύονται οι προ ποθέσεις κάτω από τις οποίες αυτά θα μπορούσαν να ισχύουν σε περιορισμένη, βέβαια έκταση. Διδακτική Ενότητα 5: Αμετάβλητες προβλέψεις και πλάνα σε ένα αμετάβλητο κόσμο Στην πέμπτη διδακτική ενότητα του μαθήματος, εξετάζεται αν μπορεί να γίνουν και κατ επέκταση, να χρησιμοποιηθούν, με απόλυτη ακρίβεια, προβλέψεις για το μέλλον, καθώς επίσης, αν υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας σχεδίων και πλάνων, αμετάβλητων. Αποτελεί κοινό τόπο ότι, οι προβλέψεις και 8

10 τα πλάνα, πρέπει συνεχώς να παρακολουθούνται, συνεχώς να αξιολογούνται και να αναθεωρούνται ανάλογα με τα νέα δεδομένα που προκύπτουν, αλλά και τις συνθήκες. Στόχος των παραπάνω διαδικασιών, είναι η βελτίωση σε πραγματικά χρονικά πλαίσια, της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για την επιλογή στρατηγικών προς την επίτευξη επιθυμητών αποτελεσμάτων στο μέλλον. Στην ενότητα αυτή, λοιπόν, εξετάζεται αν μπορεί να δημιουργηθούν και κατ επέκταση, να χρησιμοποιηθούν αμετάβλητες προβλέψεις για το μέλλον, καθώς επίσης να δημιουργηθούν σχέδια, πλάνα επίσης αμετάβλητα. Scenario Planning Διδακτική Ενότητα 1: Γιατί είναι Απαραίτητη η Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να αναπτυχθούν επιχειρήματα που να καταδεικνύουν τη σημασία της διαδικασίας πρόβλεψης και αντιμετώπισης μελλοντικών εξελίξεων από τις επιχειρήσεις προκειμένου να βελτιώσουν την απόδοσή τους καθώς και να διαφυλάξουν επεκτείνουν τη θέση τους στην αγορά. Περιληπτικά, θα δείξουμε ότι ο συνδυασμός εύρωστων, σταθερών και καλοδουλεμένων επιχειρηματικών ιδεών και στρατηγικών με ένα ισχυρό βαθμό ανταπόκρισης και αντανακλαστικών είναι βασικός παράγοντας επιτυχίας στα δυναμικά μεταβαλλόμενα επιχειρηματικά περιβάλλοντα των ημερών μας. Οι συμπαγείς δομές μίας επιχείρησης αλλά και η ικανότητά της να αντιδρά στις εξωτερικές αλλαγές μπορούν να επιτευχθούν και να βελτιωθούν όταν τόσο η δομή όσο και οι εργαζόμενοι της επιχείρησης είναι εμποτισμένοι με την κουλτούρα της σκέψης, της δοκιμής και του πειραματισμού. Η σκέψη, παρατήρηση και ευαισθησία σε ότι αφορά τις αλλαγές των τάσεων που επικρατούν στο περιβάλλον καθώς και η διαρκής αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων προκείμενου η επιχείρηση να προσαρμοστεί καλύτερα στις αλλαγές αυτές είναι καίριες για το μέλλον μίας επιχείρησης χωρίς ωστόσο να επιδιώκονται ούτε καν να ενθαρρύνονται ιδιαίτερα στην πλειοψηφία τους καθώς για τους παραδοσιακούς επιχειρηματίες εκλαμβάνονται ως χάσιμο χρόνου και χρήματος και αποπροσανατολιστικές για τους εργαζόμενους. Κατά συνέπεια είναι τομείς στους οποίους υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτιστοποίησης των εταιρειών καθώς με το ρυθμό που μεταβάλλονται οι συνθήκες σήμερα θα γίνει τελικά αντιληπτό από τους επιχειρηματίες ότι η πρόβλεψη και αντιμετώπιση μελλοντικών σεναρίων δεν αποτελεί πολυτέλεια για την επιχείρηση αλλά αναγκαιότητα. Διδακτική Ενότητα 2: Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων: Εισαγωγή και Θεωρητική Προσέγγιση Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να γίνει μία εισαγωγή στη λογική του σχεδιασμού βάσει σεναρίων. Γίνεται μία εκτενής αναφορά στις αιτίες που οδήγησαν τις επιχειρήσεις να προσφύγουν στη συγκεκριμένη μεθοδολογία ενώ παράλληλα γίνεται σύγκριση με τη μέθοδο του παραδοσιακού στρατηγικού σχεδιασμού που αποτελούσε τη κυρίαρχη μεθοδολογία σχεδιασμού μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Στη συνέχεια αναλύονται τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μία ομάδα σεναρίων προκειμένου να είναι πραγματικά χρήσιμη για την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων και τη λήψη ορθότερων αποφάσεων από τα στελέχη της επιχείρησης. Δίνεται επίσης ένα ιστορικό του σχεδιασμού βάσει σεναρίων και το πως εξελίχθηκε από τη γέννηση του μέχρι και σήμερα. Τέλος, περιγράφεται αναλυτικά το πλαίσιο πάνω στο οποίο βασίζεται η μεθοδολογία αυτή εξηγώντας σημείο προς σημείο τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. 9

11 Διδακτική Ενότητα 3: Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων: Πώς εφαρμόζεται στην Πράξη Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να δοθεί στον αναγνώστη μία σαφής ιδέα του πως εφαρμόζονται όλα όσα διάβασε στις πρώτες δύο ενότητες των σημειώσεων. Γίνεται εκτενής αναφορά στη μεθοδολογία εφαρμογής του σχεδιασμού βάσει σεναρίων TAIDA με αναλυτικά παραδείγματα όπου εφαρμόστηκε κάθε ένα από τα βήματα της μεθόδου έτσι ώστε να γίνει πλήρως αντιληπτή από τον αναγνώστη και η χρησιμότητα αλλά και η πρακτικότητα της μεθοδολογίας αυτής. Στο τέλος της ενότητας περιγράφεται η εφαρμογή της μεθόδου στην αντιμετώπιση κρίσεων γεγονός που είναι τόσο επίκαιρο στις μέρες μας, ενώ κλείνουμε με την συνοπτική αναφορά των δυσκολιών με τις οποίες μπορεί να έρθει κανείς αντιμέτωπος όταν προγραμματίζει βάσει σεναρίων. Διδακτική Ενότητα 4: Οι Βασικές Αρχές της Στρατηγικής Σκέψης και της Σκέψης βάσει Σεναρίων Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιάσει στον αναγνώστη τις βασικές αρχές της στρατηγικής σκέψης και της σκέψης με σενάρια. Ουσιαστικά αποτελεί μία περίληψη όσων ειπώθηκαν στις προηγούμενες τρεις ενότητες κωδικοποιώντας τις βασικές αρχές σε επτά κυρίαρχα σημεία για τη σκέψη βάσει σεναρίων και επτά για τη στρατηγική σκέψη. Ο ακρογωνιαίος λίθος της σκέψης με σενάρια είναι ότι λειτουργεί σαν ένα κινηματογραφικό έργο. Ότι, δηλαδή, βλέπουμε το μέλλον σαν ένα έργο στο οποίο οι ηθοποιοί είναι οι διάφοροι παράγοντες που το επηρεάζουν και επιδρούν σε αυτό. Στην ενότητα αυτή περιγράφονται διάφορες μεθοδολογίες και δίδονται εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη στρατηγική σκέψη και στη σκέψη με σενάρια. Η Ηγεσία στη Νέα Εποχή Διδακτική Ενότητα 1: Η Ηγεσία στη σύγχρονη εταιρεία Σκοπός της πρώτης διδακτικής ενότητας είναι η εισαγωγική παρουσίαση και ανάλυση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες, οι νέες αντιλήψεις για το ρόλο και τη θέση της ηγεσίας σε μια σύγχρονη εταιρεία σε συνδυασμό με τα στοιχεία και τα πορίσματα που προκύπτουν από σχετικές μελέτες περιπτώσεων. Περιγράφονται οι λόγοι και οι αναγκαιότητες που οδήγησαν στην ανέλιξη των θεμάτων ηγεσίας στην ατζέντα των επιχειρηματικών αναλύσεων, της έρευνας και ακαδημα κής βιβλιογραφίας και στην αυξημένη σπουδαιότητα που δίδεται σήμερα σε αυτά τα ζητήματα και σε πρακτικό επίπεδο. Διδακτική Ενότητα 2: Η Ηγεσία στην Παγκόσμια Οικονομία Στη δεύτερη διδακτική ενότητα, επιχειρείται η παρουσίαση της ηγεσίας όπως αυτή προσεγγίζεται στο σύγχρονο σύνθετο επιχειρησιακό περιβάλλον της παγκοσμιοποιημένης και συνεχώς μεταβαλλόμενης οικονομίας, της κρίσης και των συνθηκών αβεβαιότητας. Γίνεται μια ανάλυση των επιχειρηματικών εκείνων παραμέτρων που έχουν μεταβληθεί στην παγκόσμια οικονομία (πχ δυνατότητα άντλησης πόρων και ανθρώπινου δυναμικού, ενοποίηση αγορών, είσοδος νέων τεχνολογιών, εταιρικές δομές και κουλτούρα, κ.α.) και στη συνέχεια παρουσιάζεται η σύνδεση τους με τη λειτουργία της ηγεσίας και τον τρόπο με τον οποίο ένας ηγέτης αντιλαμβάνεται και ανταποκρίνεται σε αυτές τις παραμέτρους. 10

12 Διδακτική Ενότητα 3: Ηγεσία εν μέσω κρίσης Στη διδακτική ενότητα 3, αναλύονται τα ζητήματα που αναδύθηκαν σε επίπεδο ηγεσίας από την κρίση που πλήττει τόσο το εγχώριο όσο και το διεθνές περιβάλλον, αλλά και από τις επιπτώσεις που αυτή έχει στη λειτουργία των εταιρειών τόσο σε μεσοπρόθεσμό όσο και σε πιο μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Γίνεται αναφορά στις προκλήσεις και τις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ηγέτες της νέας αυτής εποχής, καθώς επίσης και στην ανάγκη από τη μια πλευρά προσαρμογής στα νέα δεδομένα της οικονομικής πραγματικότητας σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο και από την άλλη οριοθέτησης των στοιχείων εκείνων που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κρίσης και θα αποτελέσουν οδηγό για το μέλλον. Διδακτική Ενότητα 4: Μελέτη Περίπτωσης Τέλος στη διδακτική ενότητα 4, παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης σχετικά με την ηγεσία της νέας εποχής. Τα πορίσματα των μελετών περίπτωσης αποτελούν χρήσιμο εργαλείο μάθησης για τους ηγέτες της νέας εποχής και αποτυπώνουν με τρόπο πρακτικό τις διαπιστώσεις των προηγούμενων ενοτήτων. 16. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Πρόβλεψη και Αντιμετώπιση Μελλοντικών Εξελίξεων 11