47ο Ετήσιο Συμπόσιο ΠΕΒΕ, 2017

Transcript

1 47ο Ετήσιο Συμπόσιο ΠΕΒΕ, 2017 Επιδημιολογία της φυματίωσης και αντιφυματικός εμβολιασμός στην Ελλάδα: Τι έχει αλλάξει Εμμανουήλ Ροηλίδης 3η Παιδιατρική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

2

3 The three HBC lists of 30 countries each that will be used by WHO

4 TB EU/EEA 2015 ECDC data 4

5 TB EU/EEA 2015 ECDC data

6 Επιδημιολογία ΤΒ στην Ελλάδα ΚΕΕΛΠΝΟ 6

7 Επιδημιολογία ΤΒ στην Ελλάδα KEELPNO 7

8 KEELPNO 8

9 Πρόληψη Έλεγχος μόλυνσης ανοσιακής απάντησης (Mantoux, Quantiferon) Επιδημιολογική αναζήτηση μεταδοτικών ασθενών Εμβολιασμός (BCG) 9

10 10

11 11 Αθήνα 22/1/15, Αριθ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.6050

12 16/5/2016 BCG ;; Mantoux ;; 12

13 BCG Προφυλάσσει >80% από διασπορά του βακίλου (κεχροειδής, Tb μηνιγγίτιδα) και ~50% από πνευμονική Tb Ποικιλία εμβολιαστικών σχημάτων στις Ευρωπαϊκές χώρες. Ελάχιστες χρησιμοποιούν πλέον τον καθολικό εμβολιασμό. Καμία δεν χρησιμοποιεί την πολιτική του καθολικού εμβολιασμού στα 6 χρόνια. Αλλαγή στο εμβολιαστικό σχήμα της φυματίωσης στην Ελλάδα. Διακοπή καθολικού BCG στα παιδιά, και σύσταση εμβολιασμού νεογνών υψηλού κινδύνου. 13

14 Γιατί διακόπηκε ο καθολικός εμβολιασμός με BCG στην Ελλάδα; International Union against Tuberculosis & Lung Disease. Tuberc Lung Dis 1994; 75:

15 5 / πληθυσμού ΚΕΕΛΠΝΟ 15

16 Εκτιμώμενη επίπτωση TB στην Ελλάδα 2015 WHO, Global Tuberculosis Report 2016 Α. Μέση ετήσια αναφερόμενη επίπτωση πνευμονικής TB με (+) πτύελα 5/ για 3 χρόνια 16

17 Πιθανότητα εξέλιξης σε νόσο μετά από λοίμωξη με M. tuberculosis Ηλικία κατά την Όχι νόσος Πνευμονική Κεχροειδής ή Πρωτολοίμωξη (έτη) (%) νόσος (%) φυματίωση ΚΝΣ (%) < , , <0,5 > <0,5 Cruz AT et al, Paediatr Respir Rev 2007, 8:

18 TB μηνιγγίτιδα στην Ελλάδα ΤΒ μηνιγγίτιδα σε παιδιά <5 ετών Πανελλήνια μελέτη περιστατικών που νοσηλεύθηκαν σε 11 τριτοβάθμια νοσοκομεία μια 10ετία ( ) 0,58 περιπτώσεις / γενικού πληθυσμού Rallis D et al. Int J Tuberc Lung Dis. 2013; 17: Β. Μέση ετήσια επίπτωση TB μηνιγγίτιδας σε παιδιά <5 ετών <1/10 εκατομμύρια πληθυσμού για 5 χρόνια 18

19 Κίνδυνος μόλυνσης από TB στην Ελλάδα Μέσος ετήσιος κίνδυνος μόλυνσης 2006: παιδιά γενικού πληθυσμού: 0,036% παιδιά μεταναστών: 0,346% παιδιά ελλήνων μουσουλμάνων: 0,145% Παναγιωτόπουλος και συν. ΕΣΔΥ, 2006 Γ. Μέσος ετήσιος κίνδυνος μόλυνσης <0,1% 19

20 Το BCG συστήνεται πλέον σε: Νεογνά μεταναστών από χώρες με υψηλό ή μέσο δείκτη φυματιώδους διαμόλυνσης Νεογνά Ρομά καθώς και άλλων πληθυσμιακών ομάδων που ζουν σε συνθήκες ομαδικής διαβίωσης Νεογνά μητέρων που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV (εξαιρούνται βρέφη που έχουν ήδη συμπτωματολογία βρεφικού AIDS) Νεογνά οικογενειών που πρόκειται να μετακινηθούν σε χώρες με υψηλό ή μέσο δείκτη φυματιώδους διαμόλυνσης Νεογνά στο άμεσο περιβάλλον των οποίων υπάρχει άτομο με ενεργό φυματίωση, το οποίο δεν συμμορφώνεται στη θεραπεία ή πάσχει από πολυανθεκτική νόσο και το παιδί δεν μπορεί να απομακρυνθεί Μεγαλύτερα βρέφη & παιδιά μέχρι και την ηλικία των 5 ετών που ανήκουν στις προαναφερθείσες ομάδες αυξημένου κινδύνου και δεν έχουν εμβολιαστεί με BCG 20

21 Δερμοαντίδραση Mantoux συστήνεται σε: 1. Παιδιά που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου μηνών 4-6 ετών ετών ανεξαρτήτως ηλικίας όποτε δοθεί η ευκαιρία 2. Σε όλα τα παιδιά στο νηπιαγωγείο 3. Σε κάθε περίπτωση κατά την κρίση του θεράποντος παιδιάτρου (ιστορικό επαφής με ενήλικο πάσχοντα από φυματίωση, θεραπεία με βιολογικό παράγοντα κλπ) 21

22 Υλοποίηση οδηγιών 3 η και 4 η ΥΠΕ (εγκύκλιος 3 ης ΥΠΕ, 6/2/17) Συστήθηκε ομάδα εργασίας στο Ιπποκράτειο που περιλάμβανε λοιμωξιολόγους, παιδιάτρους, πνευμονολόγο, υπεύθυνο δημόσιας υγείας, επισκέπτρια υγείας Μελετήθηκαν όλα τα δυνατά σενάρια εφαρμογής του νεογνικού εμβολιασμού Ελήφθησαν υπόψη τα εμβολιαστικά σχήματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών με πολλούς μετανάστες και μειονότητες Ελήφθησαν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της επάρκειας εμβολίων και φυματίνης καθώς και οι συνθήκες οικονομικής κρίσης 22

23 Πόλεις εκτός Θεσσαλονίκης Ο αντιφυματικός εμβολιασμός νεογνών & παιδιών υψηλού κινδύνου στις επαρχιακές πόλεις θα γίνεται υπό την ευθύνη της Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Ο προσδιορισμός των νεογνών υψηλού κινδύνου που χρήζουν εμβολιασμού γίνεται από παιδίατρο/νεογνολόγο του δημόσιου ή ιδιωτικού ιδρύματος που γεννιέται το νεογνό Η ανάγκη ανοσοποίησης με BCG θα επισημαίνεται στο βιβλιάριο υγείας με σφραγίδα και υπογραφή, σε εμφανές σημείο Το εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται εντός 15 ημερών από τη γέννηση 23

24 Στη Θεσσαλονίκη... 3 εμβολιαστικά κέντρα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Εμβολιάζονται νεογνά που γενιούνται στο Ιπποκράτειο ή μένουν κοντά στο Ιπποκράτειο Κέντρο Υγείας Θέρμης Νεογνά που γενιούνται στα ιδ. μαιευτήρια & μένουν στην ανατ. Θεσσαλονίκη ΠΕΔΥ Πύλης Αξιού Νεογνά που μένουν στην δυτ. Θεσσαλονίκη 24

25 Αν χρειαστούν, επιπλέον: Νοσοκομείο Παπαγεωργίου ΚΥ Ευόσμου ΚΥ Τούμπας 25

26 Υλοποίηση οδηγιών (εγκύκλιος 3 ης ΥΠΕ, 6/2/17) Οι επαγγελματίες υγείας που διενεργούν τα συνήθη εμβόλια του παιδιού θα ελέγχουν κατά πόσο διενεργήθηκε ο νεογνικός εμβολιασμός με το BCG και θα το παραπέμπουν για άμεσο εμβολιασμό αν πρέπει να γίνει και δεν έχει γίνει Τα νεογνά υψηλού κινδύνου που χρήζουν εμβολιασμού με BCG θα καταγράφονται σε κατάλογο ο οποίος θα παραδίδεται στη Δ/νση Υγείας για έλεγχο συμμόρφωσης των οικογενειών 26

27 Τους 2 τελευταίους μήνες... Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Εκπαίδευση Επισκεπτριών Υγείας Εμβολιασμός το τελευταίο 2μηνο >50 νεογνών Κέντρο Υγείας Θέρμης Έναρξη εμβολιασμού ΠΕΔΥ Πύλης Αξιού Εκπαίδευση Επισκεπτριών Υγείας 27

28 Ποιες είναι οι χώρες με μέσο/υψηλό δείκτη φυματιώδους διαμόλυνσης; Δεν προσδιορίζονται με σαφήνεια στις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών 28

29 Ποιες είναι οι χώρες με μέσο/υψηλό δείκτη φυματιώδους διαμόλυνσης; 29 WHO, Global Tuberculosis Report 2016

30 Ποιες είναι οι χώρες με μέσο/υψηλό δείκτη φυματιώδους διαμόλυνσης; Από την Ομάδα Εργασίας καθορίσθηκαν χώρες με επίπτωση 50 περιπτώσεις / κατοίκους σύμφωνα με την κατάταξη του ΠΟΥ (αναφορά 2015 με στοιχεία του 2014) Νεογνά από οικογένειες που προέρχονται από τις χώρες αυτές θεωρούνται υψηλού κινδύνου για ΤΒ και πρέπει να εμβολιάζονται 30

31 31

32 Πρόγραμμα ελέγχου ΤΒ στη Β. Ελλάδα Πρόληψη - Διάγνωση Αντιμετώπιση Αντιφυματικό Ιατρείο Ιπποκρατείου (παιδιά) Αντιφυματικό Ιατρείο Παπανικολάου (ενήλικες) Πνευμονολόγοι (για ενήλικες) Παιδίατροι (για παιδιά) Επισκέπτριες υγείας (Mantoux στα σχολεία, BCG σε υψηλού κινδύνου νεογνά παιδιά) 32

33 Ευχαριστώ για την προσοχή σας Καλό Πάσχα