СЭЛЭНГЭ МӨРНИЙ САВ ГАЗРЫН ГОЛ МӨРНИЙ УСНЫ ЧАНАРЫН АЖИГЛАЛТ ХЭМЖИЛТИЙН НЭГДСЭН ХӨТӨЛБӨР

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "СЭЛЭНГЭ МӨРНИЙ САВ ГАЗРЫН ГОЛ МӨРНИЙ УСНЫ ЧАНАРЫН АЖИГЛАЛТ ХЭМЖИЛТИЙН НЭГДСЭН ХӨТӨЛБӨР"

Transcript

1 Гүйцэтгэгчид: Холбооны улсын төсвийн байгууллага «Усны химийн хүрээлэн» (ХУТБ «УХХ»); Холбооны улсын төсвийн байгууллага «Бурятский ЦГМС» СЭЛЭНГЭ МӨРНИЙ САВ ГАЗРЫН ГОЛ МӨРНИЙ УСНЫ ЧАНАРЫН АЖИГЛАЛТ ХЭМЖИЛТИЙН НЭГДСЭН ХӨТӨЛБӨР Гүйцэтгэгчид: Монгол улсын Ус, цаг уур орчны хүрээлэн; Байгаль орчин хэмжил зүйн төв лаборатори

2 Агуулга 1 Ерөнхий зүйл ОХУ болон Монгол улсын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн систем Сэлэнгэ мөрний сав газарт нэгдсэн ажиглалт хэмжилт зохион байгуулах санал Шинжилгээний багаж төхөөрөмжийн чанарын шалгалт Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын нэгдсэн ажиглалт хэмжилтийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө... 14

3 1 Ерөнхий зүйл Байгаль нуур бол өмнө хүний үйл ажиллагаанд харьцангуй бага өртсөн байгалийн онцгой ач холбогдол бүхий экосистем болно. Сэлэнгэ мөрний сав газрын экосистемийн (Байгаль нуурын сав газрын экосистемийн хамтаар) байгалийн нөхцөлийг хадгалж, хамгаалах асуудал бол зөвхөн Оросын Холбооны улс хийгээд Монгол улсын ашиг сонирхол төдийгүй бүхэлдээ даян дэлхийн хамтын нийгэмлэгийн асуудал болно. ОХУ ба Монгол улсын нутаг дэсвгэр дээрх гадаргын усны төлөв байдал, бохирдлын хяналт, ажиглалт хэмжилт нь юуны өмнө хоёр улсын хилийн харилцаа холбоо хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, сав газрын байгаль орчны бусад мэдээллийн хамтаар усны чанарын талаарх харьцуулан нэгтгэх боломж бүхий нэгдсэн мэдээлэл цуглуулж, солилцоход чиглэсэн байвал зохино. Энэ бүхний үндсэн дээр Байгаль болон Хөвсгөл нуурын сав газрын байгалийн баялаг, нөөцийг зүй зохистой, цогц хэлбэрээр хамгаалж, ашиглахад чиглэсэн үнэн зөв, бодит шийдвэр гаргах боломжтой болж улмаар хоёр нуурын хосгүй экосистемийг хамгаалах түүний тогтвортой оршин тогтнох нөхцөлийг бүрдүүлэх юм. Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын нэгдсэн хяналт, ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөр нь ОХУ ба Монгол улсын мониторингийн системийг ойртуулан нягтруулж, хяналт тавих, ажиглалт хэмжилт зохион байгуулах, гүйцэтгэх явцад гарч болзошгүй зөрчил, маргаан, үл нийцэх байдлыг зохицуулан шийдвэрлэж, арилгахад чиглэсэн болно. Гадаргын усны бохирдлын нэгдсэн ажиглалт, хэмжилт нь дараах гол зарчмуудтай байхаар төлөвлөж байна. Үүнд: ажиглалт хэмжилтийг тогтсон системтэйгээр зохион байгуулах; ажиглалт хэмжилтийг голын усны горимын тодорхой үеүдэд харилцан тохирсон хугацаанд хийх; усны найрлага, чанарыг харилцан тохирсон, харьцуулах боломж бүхий нэг аргаар хийж байх; тухайн цэг, харуулын онцлогийг харгалзсан болон ажиглалт хэмжилтийн бүх цэг сүлжээнд заавал гүйцэтгэх ёстой үзүүлэлтүүдийг тусгасан ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөрийг бий болгох: тухайн цэг сүлжээний ойролцоо нийлүүлж буй хаягдал усны болон тухайн усан обьектын урьдчилсан шинжилгээ судалгааны мэдээ, мэдээлэл дээр үндэслэн тодорхойлох үзүүлэлтүүдийг харилцан тогтооно; шалгагдаж, баталгаажсан хийгээд мэдрэмж сайтай хэмжилтийн арга, багаж төхөөрөмж хэрэглэх; 2

4 хэмжилтийн чанарын дотоод шалгалтыг тогтмол хийх ба гадаад шалгалтыг тогтсон хугацаанд хийж (усны найрлагын үзүүлэлтүүдийн хэмжилтийн аргын лаборатори хоорондын харьцуулсан туршилт). ОХУ ба Монгол улсын усны чанарын хяналт, ажиглалт хэмжилт хийх эрх бүхий бүх оролцогчид дээр дурьдсан үндсэн зарчмуудыг өөрсдийн үйл ажиллагаанд хэрэглэснээр хил орчмын усан обьектын төлөв байдлын үнэлгээ ба моинторинг хийх явцад бодит хийгээд харьцуулан, нэгтгэж болох дүн шинжилгээ хийх боломж бүхий мэдээлэл олж авах болно. 2. ОХУ ба Монгол улсын нутаг дэсвгэр дээрх Сэлэнгэ мөрний сав газрын мониторингийн сүлжээ, систем Өнөөдрийн байдлаар Сэлэнгэ мөрний сав газрын ОХУд хамаарах нутаг дэвсгэр дээрх гадаргын усны чанар, бохирдлын хяналт, ажиглалт хэмжилтийн улсын сүлжээнд усны горимын ажиглалтын 26 цэг харуул ( гол ба тэдгээрийн цутгал 16 гол дээрх цэг сүлжээ) ажиллаж байгаа бөгөөд ОХУын талаас дээрх сүлжээг хоёр улсын хамтарсан хийгээд нэгдсэн сүлжээнд оруулах саналтай байна. Эдгээр мониторингийн цэг сүлжээний дэлгэрэнгүй тодорхойлолтыг Хавсралт Ад үзүүлсэн болно. Сэлэнгэ мөрөн ба түүний цутгал дээрх ОХУын талын ажиглалт хэмжилтийн улсын сүлжээний (ГСН) цэг харуулын бохирдуулагч элемент, бодисын ажиглалтын хөтөлбөрт 3443 үзүүлэлт орох тэдгээрийн мэдээллийг Хавсралт Бд үзүүлсэн байна. Тогтсон категорийн дагуу ажиглалт хэмжилтийг тодорхой хөтөлбөрөөр хийж усны сорьцыг тогтсон хугацааг баримтлан авч байх ёстой. Цаг агаар, уур амьсгалын нөхцөлөөс шалтгаалан (жишээлбэл, гол мөрөн хөлдөх гэх мэт) зарим үед завь болон бусад хөвөх хэрэгсэл байхгүй буюу тэдгээрийг түрээслэн авах боломжгүй, эсвэл бензин шатахуун хүрэлцээгүй, дутагдалтай, түүнчлэн зарим ажиглалт хэмжилтийн цэг, харуул шинжилгээ хийх лабораториас алслагдсан байх тул химийн мэргэжилтэн болон сорьц авах хүнгүй байх зэрэг шалтгаанаар зарим цэг харуулд сорьц авах цаг, хугацаа, давтамж алдагдах тохиолдол гарна. Бохирдуулагч элементүүдээс гадна бүх цэг харуулд дараах үзүүлэлтүүдийг заавал тодорхойлно. Үүнд: усны температур, ус төрөгчийн үзүүлэлт, хөвүүр хагшаас, өнгө, тунгалагшил, үнэр, ууссан хүчилтөрөгч, нүүрс хүчлийн давхар исэл, нүүрс төрөгчийн диоксин, цахиур, калцийн ион, сульфатные, хлор, гидрокарбонатын ионууд болон хатуулаг зэрэг болно. Усан орчин хүчилтөрөгчөөр ханасан байдлын хувь, ионуудын нийлбэр, натри болон калийн ионуудын 3

5 нийлбэр, минерал азотын нийлбэр, магнийн ионы агууламж зэргийг тооцоолон гаргана. ОХУын талын дээр дурьдсан 26 ажиглалт хэмжилтийн цэгийн 6 цэг орчим хаягдал усыг зохион байгуулалттай нийлүүлдэг болно (Хавсралт А үзэх). Хотын ахуйн бохирдолт, усан зам тээвэр (Сэлэнгэ мөрөн дээр Улаан үд хот орчмоор), одоогоор үйл ажиллагааг нь зогсоогоод байгаа Жидийн вольфраммолибденийн үйлдвэрийн уурхайн болон сав газрын угаалгын ус (Модонкуль дээр Закаменск суурингийн орчим), Дулааны цахилгаан станц, нисэх онгоцны үйлдвэр (Үүд гол Улаан үд хотын орчим) зэрэг нь дээр дурьдсан 6 цэгийн бохирдуулагч гол эх үссвэрүүд болно. Зохион байгуулалт, хяналтгүй бохир хаяж буй бусад цэгүүд дэх бохирдуулагч гол эх үүсвэр нь тэр орчмын сав газрын гадаргын урсац байдаг. Сүүлийн 10 жилд ОХУын талд их бохирдолт (ВЗ) ба онцгой их бохирдсон (ЭВЗ) тохиолдол ажиглагдаагүй байна. Хил орчмын гадаргын усны ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний дээр дурьдсан дэд системд (ПМ ТПВС) Сэлэнгэ мөрний баруун гарын цутгал болох Цөх, Минж ба Хяраан голууд дээрх дээрх ОХУын Ус, цаг уурын албаны харъяа ус судлалын улсын сүлжээний горимын харуулуудыг оруулахын зэрэгцээ хил орчмын усыг хамгаалах, ашиглах тухай ОХУ ба Монголын засгийн газар хорондын 199 оны 2 дугаар сарын 11нд байгуулсан гэрээний хүрээнд ажиллаж буй Сэлэнгэ мөрний зүүн гарын цутгал Зэлтэр ба Хиагт гол дээрх цэг сүлжээг мөн хамарсан болно. Сэлэнгэ мөрний сав газрын Монголын талын хил орчмын усны чанарын ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний хувьд урьд өмнө харилцан тохирсон 13 цэг харуулаас гадна нэмэлт 6 цэг харуулыг сонгон хийж байна. Усны химийн найрлага, бохирдлын шинжилгээг Байгаль орчин, хэмжил зүйн төв лаборатори (БОХЗТЛ) болон орон нутгийн лабораторид хийж байна. Харин Монголын талд Минж ба Цөх гол дээр усны химийн үзүүлэлтүүдийн ажиглалт хэмжилт хийдэггүй. Хяраан голын хувьд 2011 онд Монголын талаас зарим сорьц авч, усны шинжилгээ хийсэн дүн байдаг. Хоёр улсын хооронд байгуулсан хилийн усны гэрээний хүрээнд Сэлэнгэ, Зэлтэр ба Хиагт зэрэг голууд дээр хилийн усны чанарын хяналтыг Монголын талаас тавьж байгаа болно. ОХУын горимын сүлжээнд оруулах нэмэлт (Хавсралт А) болон Усны чанарын ажиглалт хэмжилтийн Нэгдсэн хөтөлбөрт оруулахаар ОХУ ба Монголын талаас санал болгож буй хил орчмын ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжэээний товч тодорхойлолтыг доор нэгтгэв (Хүснэгт 1). 4

6 Хүснэгт 1 ОХУ ба Монголын хил орчмын ажиглалт хэмжилтийн цэг, харуулууд Улс ОХУ Монголия ОХУ Монголия ОХУ Монголия ОХУ ОХУ Ажиглалт хэмжилтийн цэг, харуул Сэлэнгэ мөрөн Наушк суурин Сэлэнгэ мөрөн Сүхбаатар хот р. Хиагт гол Хиагт * Хиагт гол Алтанбулаг Зэлтэр гол Зэлтэр суурин Зэлтэр гол Цагаан нуур сум Цагаан нуур Цөх голцөх суурин р. Хяраан голхяраан тосгон Сорьц авах чиглэл Суурин ба ус судлалын харуулаас Зүүн өмнөд зүгт 1, км Сүхбаатар хотоос баруун хойд зүт км Харуул нээгдсэ н он Цэг, харуулаас улсын хил хүртэлх зай, км 190 0,1 Хиагт хотын өмнөд захад ,1 ОХУ Монголын хилийн Алтанбулаг боомтын баруун захад Зэлтэр сууринд Зэлтэр сумын зүүнхойд захад суурин ба ус судлалын харуулаас зүүн тийш 2 км Ус судлалын харуулаас дээш 1. км ба улсын хилээс 3 км 1968 Ус судлалын харуул хүртэлх зай, (ГП) ус судлалын харуул орчим, Наушки Жилд сорьц авах давтамж, 9 0,0 Ус судлалын харуулгүй 0,0 6 ус судлалын харуул орчим 0 4 Улсын хил хүртэл шууд 3.0 км ,0 ус судлалын харуул II орчим буюу Цөхийн арьс ширний үйлдвэр Ус судлалыын харуул болон Усть Киранаас дээш 1, км 4 4 8, 4

7 Улс Ажиглалт хэмжилтийн цэг, харуул Сорьц авах чиглэл Харуул нээгдсэ н он Цэг, харуулаас улсын хил хүртэлх зай, км Ус судлалын харуул хүртэлх зай, (ГП) Жилд сорьц авах давтамж ОХУ Минж гол Укыр суурин Ус судлалын харуул болон суурингээс дээш 0,4 км ,0 * тухайн цэг улсын хяналт шинжилгээний сүлжээнд байхгүй судлалын харуул II орчим, Укыр Хиагт3 хотоос Хиагт гол руу нийлүүлж буй хаягдал уснаас бусад цэгт зохион байгуулалттай хаягдал усны нийлүүлэлт байхгүй болно. Гадаргуугийн шууд урсацаар болон ахуйн шинжтэй тохиолдлын хаягдал ус орох мөн түүнчлэн хилийн гаднаас бохирдолт орж ирэх зэрэг бохирдлын гол үүсвэрүүд бий. Сэлэнгэ мөрний сав газрын ОХУын тал дахь ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний байршлыг Зураг 1д, мөн Зураг 2т Сэлэнгэ мөрний сав газрын Монголын тал дахь ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний цэг, харуулын байршлыг тус тус үзүүлэв. 6

8 Зураг 1 ОХУын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний байршил

9 р.орхонп.сухебатор р. Селенгап. Дзунбурен р.харап. Дархан Зураг 2 Сэлэнгэ мөрний сав газрын хил орчмын ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний байршил 8

10 Зураг 3 Монгол улсын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн сүлжээний байршил 9

11 3 Сэлэнгэ мөрний сав газарт усны чанарын хяналт, ажиглалт хэмжилтийн арга зүй, багаж төхөөрөмж, шинжилгээний үзүүлэлтийн нэгдсэн хөтөлбөр бий болгох санал ОХУ ба Монгол улсын тал дахь ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийг дараах чиглэлүүдээр нэгтгэн, харилцан нийцүүлэх шаардлагатай байна. Үүнд: 1) ажиглалт хэмжилтийг цаг хугацаа, давтамжийн хувьд нийцүүлэх; 2) сорьц авах шаардлага, сорьцыг шинжилгээнд бэлтгэх, сорьцыг лабораторид хүргэх хугацааны хувьд болон сорьцыг хадгалах зэрэг сорьц авах, шинжилгээний аргын хувьд хоёр тал харилцан зохицон нийцүүлэх; 3) усны шинжилгээний үзүүлэлтийн хувьд хоёр тал нэг нэгдсэн жагсаалттай болох; 4) Аналитик хэмжилтийн чанарын нэгдсэн хяналтын асуудлыг шийдвэрлэх зэрэг болно. Хүснэгт 2оос үзэхэд сорьц авах хугацаа, давтамжийн хувьд ОХУ ба Монголын талд тодорхой ялгаа байгаа нь харагдаж байна. Ажиглалт хэмжилтийн давтамжийн хувьд улсын сүлжээний цэг, харуулд тавьдаг шаардлагыг харгалзан бохируудлагч бодисын агуулгын ажиглалт хэмжилтийг голын усны горимын тодорхой үеүдийг хамруулан жилдээ 9 удаа хийж байх нь тохиромжтой гэж үзэж байна. Хавсралт Вд усны сорьцод тодорхойлж буй үзүүлэлтүүдийн жагсаалт болон хэргэлж буй шинжилгээний аргын тухай оруулсан болно. Үүнд: ОХУ болон Монголын талд нэгэн адил хэрэглэж, харьцуулах боломжтой, цаашид нийцүүлэх шаардлагагүй аргууд (Хүснэгт В.1); ОХУ болон Монголын талд хэрэглэж буй, цаашид нэгтгэж, нийцүүлэх шаардлагатай, харьцуулалт хийх боломжгүй аргууд (Хүснэгт В.2); Зөвхөн ОХУын талд зөвшөөрөгдсөн аргаар шинжлэн тодорхойлдог үзүүлэлтүүд ба дурьдсан аргуудыг Монголын талд нэвтрүүлж, улмаар нэгдсэн хөтөлбөрийг өргөжүүлэхээр санал болгож буй үзүүлэлтүүдийн жагсаалт (Хүснэгт В.3). Сэлэнгэ мөрний сав дахь усны чанарын нэгдсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх явцад шинжилгээний буюу чанарын үзүүлэлтүүдийг өргөжүүлэхэд Монголын талд доорх багаж төхөөрөмж шаардлагатай байна. Үүнд: 1. Нүхний диаметр нь 0,4 мкм бүхий мембран шүүлтүүр. 2. Сорьц боловсруулах хэт богинодолгионы систем 3. Цахилгаандулааны болон дөлөн автоматчилал бүхий атомын абсорбционы спектрфотометр 4. Мөнгөн усыг тодорхойлох хүйтэн уурын атомын абсорбци дээр үндэслэгдсэн анализатор 10

12 . Хлорын пестицид болон бусад органик бодисыг тодорхойлоход шаардлагатай хийн хромограф Хавсралт Вд нэгтгэсэн дэлгэрэнгүй хүснэгт дээр үндэслэн Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөрт оруулах үзүүлэлтүүдийн жагсаалтыг бүрдүүлэв (Хүснэгт 2). Өнөөгийн байдлаар марганец, хөнгөн цагаан, ерөнхий хром, ерөнхий фосфор, гадаргуугийн идэвхит нийлэг бодис, альфа ба гаммагхцг, 4,4' ДДТ зэргийг зөвхөн ОХУын талд тодорхойлж байна. Иймд эдгээр үзүүлэлтүүдийг Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөрт оруулахаар санал болгож байна. Одоогоор Сэлэнгэ мөрний сав газрын бохирдлын үнэлгээг хоёр талд харьцуулалт хийх боломж бүхий аргаар (хүснэгт 2), 1 үзүүлэлтээр хоёр талд тодорхойлох боломжтой байна. Иймд харьцуулалт хийх боломжгүй аргаар тодорхойлж буй 1 үзүүлэлт түүнчлэн Монголын талд одоогоор тодорхойлох боломжгүй байгаа 8 үзүүлэлтээр Монголын талд шинэ арга, багаж төхөөрмжийг дугаар хэсэгт тусгасан Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний дагуу нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Хүснэгт 2 Сэлэнгэ мөрний сав газрын ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөрт оруулахаар санал болгож үзүүлэлтүүдийн жагсаалт ОХУ ба Монгол улсын талд харилцан нийцүүлэх шаардлагагүй, харьцуулах боломж бүхий арга зүй хэрэглэн тодорхойлж буй усны чанарын үзүүлэлүүдийн жагсаалт 11 ОХУ ба Монгол улсын талд харилцан нийцүүлэх шаардлагатай, харьцуулах боломж бүхий арга зүй хэрэглэн тодорхойлж буй усны чанарын үзүүлэлүүдийн жагсаалт Үзүүлэлтүүдийн нэр д/д д/д Үзүүлэлтүүдийн нэр Тайлбар 1 Усны температур 1 Хлор 2 Усны цахилгаан 2 дамжуулах чанар Гидрокарбонат 3 Ус төрөгчийн 3 үзүүлэлтүүд Аммоны азот 4 Умбуур бодис 4 Нийт ууссан төмөр Химийн хэрэгцээт Ууссан хүчилтөрөгч хүчилтөрөгч 6 Сульфат 6 Нефтийн бүтээгдэхүүн Кальц Хром (VI) 8 Магни Зарим нөхцөлд 8 Цайр 9 Хатуулаг харьцуулах боломжтой 9 Кадмий

13 10 Натри ба калийн ионы нийлбэр 11 Нитратын азот (хатуулагийн хэмжээ 0, ммоль/дм 3 дээш үед КВЭ) 1 Зарим нөхцөлд харьцуулах боломжтой (нитритын азотын агууламж 0, мг/дм 3 дээш үед) Никель Тугалга Нитритын азот Зэс 13 Фосфатууд (натрийн 13 фосфат доторх фосфорт Кобальт тооцсоноор) 14 Цахиур 14 Мөнгөн ус 1 Биологийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч 1 Зарим нөхцөлд харьцуулах боломжтой (бохир усны шинжилгээний үед харьцуулалт хийх боломжтой) 1 моль/ дм 3 КВЭ бодисын эквивалентын тоо буюу мгэкв/дм 3 Фтор Эндээс хүснэгт2ын зүүн хэсэгт дурьдсан доорх үзүүлэлтүүд нь нэгэн адил арга, багаж хэрэгслээр тодорхойлж буй тул цаашид нэгтгэж, нийцүүлэх шаардлагагүй тул ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөрт шууд оруулах боломжтой болно. Үүнд: усны температур, цахилгаан дамжуулах чанар, ус төрөгчийн үзүүлэлтүүд, умбуур бодис, ууссан хүчилтөрөгч, сульфат, кальц, натрийн нийлбэр, калийн ион, нитритын азот, фосфатууд (натрийн фосфат доторх фосфорт тооцсоноор) зэрэг болно. Түүнчлэн магни, хатуулаг, азот нитратын азот ба биологийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч гэсэн 4 үзүүлэлтийг зарим нөхцөлд харьцуулах боломжтой (бохир усны шинжилгээний үед). Харин бусад үзүүлэлтүүдийг нийцүүлэн нэгтгэхийн тулд төлөвлөгөөнд туссан үйл ажиллагаа, судалгаа, ажил үүргийг хоёр тал хамтран гүйцэтгэх шаардлагатай. Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг хэрэгжүүлснээр ОХУын тал дахь 28 цэг харуул болон Монголын талын 6 цэг, харуулд усны чанар, бохирдлыг 38 үзүүлэлтээр харилцан харьцуулах боломж бүхий арга, техникээр тодорхойлж улмаар Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын талаарх үнэн зөв, бодит мэдээлэл авах, үнэлэлт өгөх боломжтой болно. Ажиглалт хэмжилтийн нэгдсэн хөтөлбөр боловсруулах ажлыг Монголын талд аммоны азот, нитритууд, нийт төмөр, хлорууд (2013 он), нитратууд, химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, нефтийн бүтээгдэхүүн,

14 гадаргуугийн идэвхит нийлэг бодис (2014 он), болон хүнд металууд (201 он), хлорорганикийн пестицидуудыг (2016 он) тодорхойлоход шинэ хийгээд илүү мэдрэмтгий, сонгомол арга, багаж хэрэгслийг нэвтрүүлэх ажлаас эхэлбэл зохино. Байгал нуур болон Хөвсгөл нуурын сав газрын уул уурхайн үйлдвэрлэл болон аялал, жуулчлалын үлэмж боломж хийгээд тэдгээрийн эрчимтэй хөгжилтэй уялдаж сав газрын усан обьектууд дахь аюултай бохирдуулагч элементүүдийн ажиглалт хэмжилтийн сүлжээ, түүний хөтөлбөрийг өргөжүүлэх асуудлыг зайлшгүй авч хэлэлцэх шаардлага тулгарч байна. Хил орчмын усан обьектын ажиглалт хэмжилтэд нэвтрүүлэхээр санал болгож буй РД 2.24 нэрийн дор Усны химийн хүрээлэнд боловсруулсан арга зүйг Монголын усны химийн лаборторид буцалтгүй тусламж хэлбэрээр шилжүүлэх боломжтой. 4 Аналитик хэмжилтийн чанарын хяналт Аналитик хэмжилтийн чанарын хяналтын системийг хангах, ОХУ ба Монголын тал дахь усны бохирдлын лабораторуудын шинжилгээний үр дүнгийн үнэмшил, бодит байдлыг дээшлүүлэх үүднээс чанарын хяналтын систем бий болгох, түүнийг хэрэгжүүлэх аргазүй нь хоёр талд адил, нийцсэн байх шаардлагатай. Санал болгож буй системийн баталгаа ба мэдээллийн чанарын хяналтыг бий болгоход доорх зүйлүүдийг анхаарсан байвал зохино. Үүнд: усны найрлаганд нэн тэргүүнд зайлшгүй тодорхойлох шаардлагатай үзүүлэлтүүдийг зөв сонгох; усны чанарыг төлөөлөхүйц сорьцыг авах; ГОСТ 8.63 болон бусад нормчилсон дүрэм журмаар батлагдсан хэмжилтийн аргазүй болон усны сорьцыг бэлтгэх ба шинжилгээ хийх нөхцөл, шаардлагыг биелүүлэн, чанд мөрдөх; усны найрлагын үзүүлэлтүүдийн хэмжилтийг баталгаажсан аргазүйгээр гүйцэтгэх Хэмжилтийн чанарын дотоод хяналт буюу сорьц авалтын чанарын хяналт, шинжилгээний хийх зарчим, журмын шуурхай хяналт болон шинжилгээний дүнгийн тогтвортой байдлын хяналт зэрэг орсон байна (хяналт тавьж буй бүхий л хугацаан дахь шинжилгээний үр дүнгийн нийлбэр үнэлгээ); лаборатори хоорондын харьцуулсан туршилтад хамрагдах, оролцох (хэмжилтийн чанарын гадаад хяналт). 13

15 ОХУ ба Монголын лабориториудад хийсэн шинжилгээний үр дүнгийн харьцуулсан ба зэрэгцээ шалгалтыг дараах арга замаар гүйцэтгэх. Үүнд: усны сорьцыг авах түүнийг лабораторид шинжлэх ажлыг хамтарсан хэлбэрээр зохион байгуулах, шинжилгээний дүнг хэмжилтийн нарийвчлал алдааг тооцон харилцан харьцуулах; ОХУд (ХУТБ «УХХ») бэлтгэсэн хяналтын сорьц, сорьцуудыг хэмжилтийн чанарт гадаад хяналт тавих зорилгоор гадагшаа илгээж шинжлүүлэх тусгай туршилт, арга хэмжээ зохион байгуулах зэрэг болно. Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын нэгдсэн (нийцсэн) хөтөлбөрийг харэгжүүлэх үйл ажиллагааны төлөвлөгөө ОХУ ба Монголын тал дахь Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын хяналт, ажиглалт хэмжилтийн Нэгдсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зорилгоор дараах төлөвлөгөөг боловсруулав. Хүснэгт 3 Сэлэнгэ мөрний сав газрын усны чанарын нэгдсэн (нийцсэн) хөтөлбөрийг харэгжүүлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагааны төлөвлөгөө Үйл ажиллагааны нэр төрөл Гүйцэтгэгч байгууллага 2013 онд төлөвлөсөн үйл ажиллагаа* 1 ХУТБ «УХХ» зүгээс санал болгож Монголын Холбооны улсын талаас зөвшөөрсний үндсэн дээр хоёр улсын төсвийн байгууллага лаборатор хоорондын хамтарсан туршилт хийх: «Усны химийн Хил орчмын ажиглалт хэмжилтийн цэг хүрээлэн» (ХУТБ сүлжээнд зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээг үе үе «УХХ» ФГБУ давж ажиглагдаж буй доорх элементүүдийг «ГХИ») агуулсан хяналтын сорьцыг бэлтгэж хүргүүлэх. зохицуулагч; Үүнд: зэс, тугалга, цинкийн ионууд зэрэг болно ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс», Монголын талаас 2 Хяналтын сорьцонд дүн шинжилгээ хийж, шинжилгэний дүнг ажлын зохицуулагчид (ХУТБ «УХХ») танилцуулан цаашдын боловсруулалтыг хийх 3 Хяналтын сорьцын шинжилгээний дүнг лаборатори хоорондын хамтарсан туршилтад зориулан боловсруулж, үр дүнг гүйцэтгэгч нарт тайлагнах 14 БОХЗТЛ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс», Монголын талаас БОХЗТЛ, ХУТБ «УХХ», Гүйцэтгэх хугацаа 2013 оны ба 6 дугаар сард 2013 ны 68 дугаар сард ХУТБ «УХХ» 2013 оны 9 дүгээр сар 4 ОХУ ба Монголын хил орчмын усан объектоос ХУТБ «Байгалийн Сорьц авах

16 Үйл ажиллагааны нэр төрөл Гүйцэтгэгч байгууллага 2013 онд лаборатор хоорондын хамтарсан чанад дахь ус цаг туршилтад зориулан сорьц авах ажлыг зохион уурын албабайгуулах ба авсан нэг сорьцыг хувааж хоёр УГМС», Монголын талд шинжлэх хэлбэрээр гүйцэтгэнэ. талаас БОХЗТЛ, болон УЦУОХ Холбооны улсын төсвийн байгууллага «Усны химийн хүрээлэн» нд (ХУТБ «УХХ» ФГБУ «ГХИ») олон улсын стандарт шаардлага дээр үндэслэн боловсруулсан, аммоний ион, төмөр, хлор, нитрат, химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, нефтийн бүтээгдэхүүн ба гадаргуугийн идэвхт нийлэг бодис зэргийг тодорхойлох өндөр мэдрэмж бүхий аргазүйн сургалтыг Монголын БОТЛийн 2 мэргэжилтэнд зориулан зохион байгуулах 6 Монголын талын лабораторид нитрат, аммоны ион, хлор, төмөр зэргийг тодорхойлох шинэ аргазүйг нэвтрүүлэх 2013 оны ажлыг дүгнэж, цаашдын хамтын ажиллагааны талаар шийдвэр гаргах ХУТБ «УХХ» ба ЦЛОСМ Монголын БОХЗТЛ, Монголын БОХЗТЛ ХУТБ «УХХ» ФГБУ «ГХИ»), ХУТБ «Байгалийн чанд дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ болон УЦУОХ 2014 онд төлөвлөсөн үйл ажиллагаа.* Монголын БОХЗТЛ 8 Монголын талын лабораторид химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, нитрат нефтийн бүтээгдэхүүн ба гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис зэргийг тодорхойлох шинэ арга зүйг нэвтрүүлэх 9 Цахилгаандулааны болон дөлөн автоматчлалтай, атомабсорбционий спектрофотометрийг Монголын БОХЗТЛ ба ОХУын ХУТБ «Байгалийн чанд дахь ус цаг уурын алба УГМС»нд тавьж өгөх UNOPS болон ОХУын ус цаг уурын албаны санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр Гүйцэтгэх хугацаа хугацааг ажлын хэсгийн хуралдаанаар харилцан тохирч шийдвэрлэнэ 2013 оны 6 дугаар сард ОХУын Ростов хотод 2013 оны 9 10 дугаар сар 2013 оны 11 дүгээр сар, ОХУын Улаан үд хотод 2014 оны 13 дугаар сард онуудад 10 Нийт металын агууламжийг тодорхойлоход шаардлагатай усны болон ёроолын хагшаасны сорьц авах бэлтгэл ажлын хангах зориулалт бүхий хэт богинодолгионы системийг Монголын БОХЗТЛ ба ОХУын ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын алба УГМС»нд тавьж өгөх 11 Атомабсорбционий аргаар ууссан металуудыг (никель, кадмий, тугалга, цэс, кобальт. цайр, 1 UNOPS болон ОХУын ус цаг уурын албаны санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр ХУТБ «Байгалийн чанд дахь ус цаг 2014 онд 2014 онд

17 Үйл ажиллагааны нэр төрөл Гүйцэтгэгч байгууллага хөнгөн цагаан) тодорхойлох аргыг хил орчмын уурын албаажиглалт хэмжилтийн цэгүүдэд нэвтрүүлэх УГМС», Монголын (Атомабсорбционны спектрофотометрийг талаас БОХЗТЛ суурилуулснаас хойших 6 сарын дотор) ХУТБ «УХХ» зүгээс санал болгож Монголын талаас зөвшөөрсний үндсэн дээр азот, аммон, нитрат, нефтийн бүтээгдэхүүн ба химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч бүхий хяналтын уусмалуудаар хоёр улсын лаборатори хоорондын хамтарсан туршилт хийх 201 онд төлөвлөсөн үйл ажиллагаа* 13 Атомабсорбционий аргаар ууссан металууд болон ёроолын хагшаасан дахь нийт металыг (никель, кадмий, тугалга, цэс, кобальт, цайр, хөнгөн цагаан) тодорхойлох аргыг хил орчмын ажиглалт хэмжилтийн цэгүүдэд нэвтрүүлэх (Атомабсорбционий спектрофотометрийг суурилуулснаас хойших 6 сарын дотор) 14 ХУТБ «УХХ» зүгээс санал болгож Монголын талаас зөвшөөрсний үндсэн дээр никелийн ион, кадмий болон марганец бүхий хяналтын уусмалуудаар хоёр улсын лаборатори хоорондын хамтарсан туршилт хийх 1 Атомын абсорбцийн хүйтэн уурын зарчим дээр үндэслэгдсэн, өндөр мэдрэмж бүхий мөнгөн ус тодорхойлох багажийг Монголын БОХЗТЛ ба ОХУын ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс»нд авч өгөх 16 Шинэ багажийг (анализатор) ашиглан мөнгөн ус тодорхойлох аргыг хоёр талд нэвтрүүлэх (шинэ багажийг суурилуулснаас хойших 6 сарын дотор) ХУТБ «УХХ» ФГБУ «ГХИ») удирдан зохион байгуулж ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс», Монголын талаас БОХЗТЛ оролцоно ХУТБ «Байгалийн чанд дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ ХУТБ «УХХ» ФГБУ «ГХИ») удирдан зохион байгуулж ХУТБ «Байгалийн чанд дахь ус цаг уурын албаугмс», Монголын талаас БОХЗТЛ оролцоно UNOPS болон ОХУын ус цаг уурын албаны санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ Гүйцэтгэх хугацаа 2014 оны 6 дугаар сард 201 он 201 оны 6 дугаар сард 201 онд 201 онд 1 ОХУ ба Монголын хил орчмын усан объектоос 201 онд лаборатор хоорондын хамтарсан туршилтад зориулан сорьц авах ажлыг зохион байгуулах ба авсан нэг сорьцыг хувааж хоёр талд шинжлэх хэлбэрээр гүйцэтгэнэ. 16 ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ Хугацааг ажлын хэсгийн хуралдаанаар харилцан

18 Үйл ажиллагааны нэр төрөл Гүйцэтгэгч байгууллага оны хамтарсан ажлыг дүгнэх, Сэлэнгэ мөрний сав газрын Нэгдсэн буюу нийцүүлсэн ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлын үр дүнгээр шийдвэр гаргаж, ирээдүйн хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцэх ХУТБ «УХХ» ФГБУ «ГХИ»), ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ болон УЦУОХ 2016 онд төлөвлөсөн үйл ажиллагаа* UNOPS болон ОХУын ус цаг уурын албаны санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр 19 Хлорын пестицид болон бусад органик бодисыг тодорхойлоход шаардлагатай хийн хроматографыг ОХУын ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс»нд авч өгөх 20 Хлорын пестицид болон бусад органик бодисыг тодорхойлох аргыг нэвтрүүлэх 21 ОХУ ба Монголын хил орчмын усан объектоос 2016 онд лаборатори хоорондын хамтарсан туршилтад зориулан сорьц авах ажлыг зохион байгуулах ба авсан нэг сорьцыг хувааж хоёр талд шинжлэх хэлбэрээр гүйцэтгэнэ. БОХЗТЛ УЦУОХ, Монгол улс ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ 22 ХУТБ «УХХ» зүгээс санал болгож Монголын ХУТБ «УХХ» талаас зөвшөөрсний үндсэн дээр мөнгөн усны ион ФГБУ «ГХИ») ба хөнгөн цагаан бүхий хяналтын уусмалуудаар удирдан зохион хоёр улсын лаборатори хоорондын хамтарсан байгуулж туршилт хийх ХУТБ «Байгалийн чанад дахь ус цаг уурын албаугмс», Монголын талаас БОХЗТЛ оролцоно оны ажлыг дүгнэх, Сэлэнгэ мөрний сав ХУТБ «УХХ» газрын Нэгдсэн буюу нийцүүлсэн ажиглалт ФГБУ «ГХИ»), хэмжилтийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлын ХУТБ «Байгалийн үр дүнгээр шийдвэр гаргаж, ирээдүйн хамтын чанад дахь ус цаг ажиллагааны талаар хэлэлцэх уурын алба УГМС», Монголын талаас БОХЗТЛ болон УЦУОХ *) Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх санхүүлжилтын талаар UNOPSийн хүрээнд ярилцаж шийдвэрлэх Гүйцэтгэх хугацаа тохирно 201 оны дүгээр сард,охуын Улаан үд хотод 2016 онд 2016 онд Хугацааг ажлын хэсгийн хуралдаанаар харилцан тохирно 2016 оны 6 дугаар сард 2016 оны дүгээр сард,охуын Улаан үд хотод 1

19 Хавсралт А Хүснэгт А.1 ОХУын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрөн ба түүний цутгал голуудын усны бохирдын ажиглалт хэмжилтийн улсын сүлжээний харуулуудын тодорхойлолт д /д Ус, цаг уурын албаны сүлжээний дугаар (индекс) ба цэг, харуулын нэр Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээний байршил Цэг, харуулын категор Цэг, харуулын нээсэн он Расположение Босоонуудын голын өргөнөөс эзлэх хувь левого берега Босоонуудын солбицолын дугаар Адгаас харуул хүртэлх зай, км Ажиглалт хэмжилтийн тухайн цэг, харуулыг нээсэн үндэслэл Сэлэнгэ мөрөн Наушки тосгон Сэлэнгэ мөрөн Новоселенгинск тосгон 1019 Сэлэнгэ мөрөн УлаанҮд хот 1020 Сэлэнгэ мөрөн Кабанск суурин 1021 Ус судалын харуул болон тосгоноос зүүн өмнө зүгт 1, кмд байрлана Ус судлалын харуул болон тосгоноос доош 1.6 км 1. УлаанҮд хотоос дээш 2 кмт 2. ГОСын хаягдал ус нийлүүлдэг хэсгээс доош 0. км болон хотоос доош 1.0 км 3.Ус судлалын харуул болон хотоос доош 22. кмт 1. Селенгинск суурингийн МУП ЖКХын бохирдол. хаядаг цэгээс дээш 3 кмт болон суурин газраас дээш 23. км 2. Селенгинск суурингийн , , , , , 0, 0, 0, 0, ,0 148,,0 6,0 63,2 Монгол улсын хилийг дайрч өнгөрөх хэсэг дэх голын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Хүн ам суурьшсан хэсгийн голын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Агнуурын ач холбогдол бүхий загасны үржлийн хэсгийн болон хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын дээд ангиллын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор болон ГСМОС/Вода хэмээх үндэсний дэд систем дэх химийн бодисын

20 Сэлэнгэ мөрөн Мурзино суурин 1022 Зэд гол Хамней суурин 1023 Зэд гол Джида суурин 1024 Модонкуль гол Закаменск хот 102 Темник гол УланУдунга 1026 Цөх гол Гремячка суурин 102 МУП ЖКХын бохирдол. хаядаг цэгээс доош 0.8 км буюу суурингаас дээш 3. Ус судлалын харуул болон суурингаас доош 0. кмт Ус судлалын харуул болон суурингаас доош 0.4 кмт Ус судлалын харуул болон суурингаас дээш 4 кмт 4 км Станц болон ус судлалын харуулаас зүүн өмнөд зүгт 3. кмт байрлана. 1. Хотоос болон ус судлалын харуулаас дээш 2 кмт 2. Хотоос доош 1,3 кмт Улусаас зүүн өмнөд зүгт 1 км, Ус судлалын харуул дээр Суурин болон ус судлалын харуулаас доош 0,2 км 0, , , , , , , ,0 0, ,0 0, , , , , ,0 ялгаруулалтын тусгай ажиглалт хэмжилт хийх зорилготой. Байгал нуурын үндсэн цутгалын адаг орчмын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Голын усны чанарын дундаж ангиллын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулсан ба Тусгай ажиглалт хэмжилтүүд: ажиглалтын цэгийн дэвсгэр ажиглалт ба ГСМОС/Вода үндэсний дэд системийн ажиглалт хэмжилт хийх зорилготой Дундаж ангиллын голын адгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилготой Хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Дундаж ангиллын голын агнуурын ач холбогдол бүхий загасны үржлийн болон өвөлжөө орчмын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан 19

21 Цөх гол Чикой суурин 1028 Цөх гол Поворот суурин 1029 Аса гол Аца суурин 1031 Минж гол Укыр суурин 1032 Хяраан гол Хяраан суурин 1033 Хилок гол Хилок хот 1034 Хилок гол Малета суурин 103 Хилок гол Хайлааст суурин 1036 Блудная гол Энгорок суурин 103 Суурин болон ус судлалын харуулаас зүүн зүгт 2 км Суурин болон ус судлалын харуулаас дээш 0, км Суурин болон ус судлалын харуулаас дээш 4 км Суурин болон ус судлалын харуулаас дээш 0,4 км Улсын хилээс 3 кмт буюу ГПээс дээш 1. км 1. Хотоос дээш 0,2 км мөн ус судлалын харуулаас дээш 0,8 км 2. Хотоос доош 0,2 км ба Хилок станцын цэвэрлэх байгууламжийн хаягдал ус нийлүүлдэг цэгээс доош 3,км Суурингаас дээш 0, км ба мөн ус судлалын харуулаас дээш 0, км Суурингийн дагуул сууринд, ус судлалын харуул дээр Суурингаас дээш 0, км, ГПээс дээш 0, км , , , , , , , , , ,0 0, , , , , , , , , , Монголын улсын хилийн ойролцоох дундаж ангиллын голын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Дундаж ангиллын голын адаг орчмын усны чанарын мэдээлэл авах зорилготой. Дэвсгэр нөхцөлийн ажиглалт хэмжилтийн цэг дэх усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Монгол улсын хилийг дайрч өнгөрөх хэсэг дэх голын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Монгол улсын хилийг дайрч өнгөрөх хэсэг дэх голын усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Дундаж ангиллын голын дунд орчмын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Дундаж ангиллын голын адаг орчмын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Дэвсгэр нутгийн нөхцөлийн ажиглалт хэмжилтийн цэг дэх усны чанарын мэдээлэл авах тухай 20

22 Баляга гол Петровск Забайкальский хот 1038 Унго гол Усть Унго суурин 1039 Куйтунка гол Тарвагатай суурин 1042 Үд гол Улаан Үд хот 1043 Она гол Нижняя Майла суурин 102 Курба гол Новая Курба суурин 1046 Брянка гол Заиграево суурин Хотоос дээш 0, км 2. Хотоос доош 0, км Суурин ба ус судлалын харуулаас дээш 1, км Суурин ба ус судлалын харуулаас дээш 0,2 км 1. Хотоос дээш 1 км ба ГПээс дээш,9 км выше 2. Хотын захад буюу ГПээс доош 3,6 км Суурингийн захад буюу ус судлалын харуулын орчим Суурин ба ус судлалын харуулаас дээш 3 км Станц ба ус судлалын харуулаас дээш 0,2 км 0, , , , , , , 01020,0 0, , , , , , , , , ,1 Хот суурин газрын хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Дундаж ангиллын голын адаг орчмын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Бохирдолтой цутгал голын адаг орчмын усны чанарын ажиглалт хэмжилт хийх зорилготой Үйлдвэрийн хаягдал ус зохион байгуулалттай нийлүүлж буй хэсгийн усны чанарын мэдээлэл авах зорилгоор байгуулагдсан Дундаж ангиллын голын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Дундаж ангиллын голын адаг орчмын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. Дундаж ангиллын голын усны чанарын мэдээлэл цуглуулах зорилготой. 21

23 22 Хүснэгт А.2 Монгол улсын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрөн ба түүний цутгал голуудын усны бохирдлын ажиглалт хэмжилтийн улсын сүлжээний харуулуудын тодорхойлолт д /д Ус, цаг уурын албаны сүлжээний дугаар (индекс) ба цэг, харуулын нэр Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээний байршил Цэг, харуулын нээсэн он Босоонууды н голын өргөнөөс эзлэх хувь Босоонууды н солбицолын дугаар Адгаас харуул хүртэлх зай, км Ажиглалт хэмжилтийн тухайн цэг, харуулыг нээсэн үндэслэл Сум болон ус судлалын Суурин газар орчмын голын усны чанарын Сэлэнгэ мөрөн 1 Зүүнбүрэн сум харуулаас зүүн өмнөд хяналт тавих зорилгоор , чиглэлд 1, кмт байрлана Сэлэнгэ мөрөн Сүхбаатар хот Идэр голзүрх сум Дэлгэрмөрөн гол Мөрөн сум Бүгсий гол Төмөрбулаг сум 2010 Суман голтариат сум 2098 Чулуут голөндөр Улаан сум 2099 Эг гол Хантай сум 2021 Улсын хил болон ус судлалын харуулаас 11 кмын зайд байрлана Сум ба ус судлалын харуулаас доош 0.8 км Мөрөн хотоос баруун өмнө зүгт 8 км ба хаягдал ус нийлүүлдэг цэгээс доош 400 м Сум ба ус судлалын харуулаас дээш 01. км , ОХУын хилийн ойролцоох голын усны чанарын хяналт тавих 0, Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор , Сумын захад , Төмөр бетонон гүүр болон ус судлалын харуулаас доош 0,2 км Сум ба ус судлалын харуулаас доош 0,2 км , , Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Ус судлалын харуул орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор

24 Үүр гол ЦагаанҮүр сум 2010 Орхон голорхон баг Орхон гол Сүхбаатар хот Хойт тамирын гол Ихтамир сум 209 Зүүнтүрүү гол Булган сум Хангал гол Жаргалант сум Туул гол Улаанбаатар хот Туул гол Лүн сум Тэрэлж гол Тэрэлж баг Хараа голдархан хот 2043 Шарын гол Жимсний станц 2044 Сум болон ус судлалын харуулаас зүүн зүгт 2 км Сум ба ус судлалын харуулаас дээш 0,4 км , , Улсын хилээс 3 км зайд 193 0, Сум болон ус судлалын харуулаас доош 2 км 199 0, Булган хотын захад , Сумаас баруун өмнөд зүгт 6 км 199 0, Улаанбаатар хотын захад , Сумаас дээш 0, км 199 0, Суурингаас дээш 1, км , ГПээс дээш.9 км болон хотоос дээш 1 км Суурингийн захад буюу ус судлалын харуул орчим , , Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Бохир усыг зохион байгуулалттай хаядаг суурин газар орчмын голын усны чанарын талаарх мэдээлэл цуглуулах зорилгоор байгуулагдсан Бохир усыг зохион байгуулалттай хаядаг суурин газар орчмын голын усны чанарын талаарх мэдээлэл цуглуулах зорилгоор байгуулагдсан Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Үйлдвэрийн бохир усыг зохион байгуулалттай хаядаг суурин газар орчмын голын усны чанарын талаарх мэдээлэл цуглуулах зорилгоор байгуулагдсан Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор 23

25 Ерөө гол Дулаанхаан сум Хүдэр голхүдэр сум Ус судлалын харуул дээр Сум болон ус судлалын харуулаас дээш 3 км , Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор 22 Зэлтэр голзэлтэр сум Станц болон ус судлалын харуулаас дээш 0,2 км , ,6 Суурин газар орчмын голын усны чанарын хяналт тавих зорилгоор 24

26 2 п/ п Хавсралт Б Хүснэгт Б.1 ОХУын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрөнийн сав газар ба түүний цутгал голууд дээрх улсын сүлжээний цэг, харуул дээрх бохирдуулагч бодисын агуулгын ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөр, 20 он Ажиглалтын цэг Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж ХПК. БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол 2 Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром Сэлэнгэ мөрөн Наушки тосгон 1018 Сэлэнгэ мөрөн Новоселенгинс к тосгон 1019 Сэлэнгэ мөрөн УлаанҮд хот , 3 1 0, , 0, 0, 2 Хураангуй хөтөлбөр 3 1) : 9 удаа хөтөлбөр 2) : удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : 9 удаа хөтөлбөр : удаа Хураангуй хөтөлбөр 1 3) : 36 удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : удаа хөтөлбөр : удаа Мөн адил Хураангуй Зургаан валентийн хром Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос Фторууд Хүхэрт ус төрөгч α, γгхцг, ДДТ

27 26 п/ п 4 Ажиглалтын цэг Сэлэнгэ мөрөн Кабанск суурин 1021 Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор 0, 0, 0, 2 Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж хөтөлбөр 3 : удаа хөтөлбөр : удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр 3 : 8 удаа хөтөлбөр : удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : раз хөтөлбөр : удаа ХПК. БПК 8 NH4, NO2, NO3 8 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром Хураангуй Сэлэнгэ мөрөн хөтөлбөр 3 : 9 Мурзино удаа 1 0,3 3 суурин хөтөлбөр : удаа 6 Зэд гол 1 0, Зургаан валентийн хром Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос 8 Фторууд Хүхэрт ус төрөгч 8 α, γгхцг, ДДТ 6

28 2 п/ п Ажиглалтын цэг Хамней суурин 1023 Зэд гол Джида суурин 1024 Модонкуль гол Закаменск хот 102 Темник гол УланУдунга 1026 Цөх гол Гремячка суурин 102 Цөх гол Чикой суурин 1028 Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор 1 0, Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : удаа 0, 0, 4 хөтөлбөр : удаа 1 0, , 4 1 0,1 3 хөтөлбөр : 4 удаа хөтөлбөр : 4 удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : 8 удаа хөтөлбөр : удаа ХПК. БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром Зургаан валентийн хром Хураангуй Цөх голхөтөлбөр 3 : 8 Поворот 1 0, 3 удаа суурин 1029 хөтөлбөр : удаа Аса гол 1 0, Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос Фторууд Хүхэрт ус төрөгч α, γгхцг, ДДТ

29 28 п/ п Ажиглалтын цэг Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж Аца суурин хөтөлбөр : 4 удаа 1031 Минж гол 14 Укыр суурин 1 0, 4 хөтөлбөр : удаа 1032 Хяраан гол 1 Хяраан суурин 1 0, 4 хөтөлбөр : 4 удаа 1033 Хилок гол 1 0, 16 Хилок хот 2 0, 3 хөтөлбөр : удаа 1034 Мөн адил Хилок гол 1 Малета суурин 1 0, 4 хөтөлбөр: удаа 103 Хилок гол Хайлааст , 3 суурин хөтөлбөр: удаа Блудная гол Энгорок суурин 1 0, 4 хөтөлбөр : 4 удаа 103 Баляга гол Петровск 1 0, 20 Забайкальский 2 0, 3 хөтөлбөр : удаа хот 1038 ХПК. БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол 28 Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром Зургаан валентийн хром Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос Фторууд Хүхэрт ус төрөгч α, γгхцг, ДДТ 4

30 29 п/ п Ажиглалтын цэг Унго гол Усть Унго суурин 1039 Куйтунка гол Тарвагатай суурин 1042 Үд гол Улаан Үд хот 1043 Она гол Нижняя Майла суурин 102 Курба гол Новая Курба суурин 1046 Брянка гол Заиграево суурин 104 Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор 1 0, 4 1 0, ,8 0, , , , 4 Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж хөтөлбөр : 4 удаа хөтөлбөр : 4 удаа Хураангуй хөтөлбөр 3 : удаа хөтөлбөр : удаа Мөн адил хөтөлбөр : 4 удаа хөтөлбөр : 4 удаа хөтөлбөр : 4 удаа ХПК. БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол 29 Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром Зургаан валентийн хром Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос Фторууд Хүхэрт ус төрөгч α, γгхцг, ДДТ

31 30 п/ п Ажиглалтын цэг Чиглэлийн дугаар Босоо Цэг, харуулын категор Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж ХПК. БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд, нийт фосфор Полифосфатууд Органик фосфор Тодорхойлох бохирдуулагч бодис Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн Давирхай ба асфальт гадаргуугын идэвхт нийлэг бодис Нийт төмөр Зэс, Цайр, кадми,хар тугалга, винец Нийт хром 1) СП 3 хураангуй хөтөлбөр буюу тухайн цэг, харуулд сар бүр тодорхойлох шаардлагатай бүх бохирдуулагч бодис буюу температур, цахилгаан дамжуулах чадвар, ууссан хүчилтөрөгч, химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, биологийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч ба гидрологийн үзүүлэлтүүд; 2) ОП тухайн цэг харуулд тодорхойлох шаардлагатай бүх үзүүлэлтүүдийг тодорхойлох хөтөлбөр; 3) СП 1 температур, цахилгаан дамжуулах чанар, ууссан хүчилтөрөгч ба бусад гидрологийн үзүүлэлтүүд болон тухайн цэг харуулыг онцлогийг харуулсан 23ын зэрэг бохирдуулагч бодисуудыг арав хоног бүр тодорхойлох хөтөлбөрийг хураангуй хөтөлбөр гэх. Зургаан валентийн хром Марганец, никель Мөнгөн ус Хөнгөн цагаан Ванадий, кобальт Өөх тос Фторууд Хүхэрт ус төрөгч α, γгхцг, ДДТ 30

32 31 Хүснэгт Б.1 Монгол улсын нутаг дахь Сэлэнгэ мөрөнийн сав газар ба түүний цутгал голуудын цэг, харуул дээрх бохирдуулагч бодисын агуулгын ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөр, 20 он Тодорхойлох бодисууд д/д Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээ Чиглэлийн дугаар Босоо Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж t усны температур, ph, цахилгаан дамжуулах чанар, перменганатнын исэлдүүлэгч, умбуур бодис О2, БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн гадаргуугын идэвхт Хром (VI), Нийт төмөр Зэс, цайр, кадмий, хар тугалга Фторууд Марганец, никель Мөнгөн ус Сэлэнгэ мөрөн Зүүнбүрэн сум Сэлэнгэ мөрөн Сүхбаатар хот Идэр голзүрх сум Дэлгэрмөрөн гол Мөрөн сум Бүгсий гол Төмөрбулаг сум 2010 Суман голтариат сум ,3 хөтөлбөр : удаа 1 0,3 хөтөлбөр : удаа 1 0, хөтөлбөр : 9 удаа , 1 0, хөтөлбөр : удаа удаа хөтөлбөр : 4 удаа 1 0, хөтөлбөр : удаа

33 32 Тодорхойлох бодисууд д/д Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээ Чиглэлийн дугаар Босоо Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж t усны температур, ph, цахилгаан дамжуулах чанар, перменганатнын исэлдүүлэгч, умбуур бодис О2, БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн гадаргуугын идэвхт Хром (VI), Нийт төмөр Зэс, цайр, кадмий, хар тугалга Фторууд Марганец, никель Мөнгөн ус Чулуут гол Өндөрулаан сум 2099 Эг гол Хантай сум 2021 Үүр гол Цагаан Үүр сум 2010 Орхон голорхон баг Орхон гол Сүхбаатар хот Хойт тамирын гол Ихтамир сум 209 Зүүнтүрүү гол Булган сум Хангал гол Жаргалант сум , 1 0, 1 0, 1 0, 1 0, 1 0, 1 0,8 1 0, хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : 6 удаа хөтөлбөр: 6 удаа хөтөлбөр : удаа

34 33 Тодорхойлох бодисууд д/д Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээ Чиглэлийн дугаар Босоо Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж t усны температур, ph, цахилгаан дамжуулах чанар, перменганатнын исэлдүүлэгч, умбуур бодис О2, БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн гадаргуугын идэвхт Хром (VI), Нийт төмөр Зэс, цайр, кадмий, хар тугалга Фторууд Марганец, никель Мөнгөн ус 14 Туул гол Улаанбаатар хот Туул гол Лүн сум Тэрэлж гол 16 Тэрэлж баг Хараа гол 1 Дархан хот 2043 Шарын гол 18 Жимсний станц 2044 Орхон гол 19 Сүхбаатар хот Ерөө гол 20 Дулаанхаан сум Хүдэр голхүдэр 21 сум , 1 0, 1 0, 1 0,8 1 0, 1 0,8 1 0, 1 0, хөтөлбөр : 6 удаа хөтөлбөр : 9 удаа хөтөлбөр : 6 удаа хөтөлбөр: удаа хөтөлбөр : удаа хөтөлбөр : 8 удаа хөтөлбөр : 9 раз хөтөлбөр : 4 удаа

35 34 Тодорхойлох бодисууд д/д Ажиглалт хэмжилтийн цэг сүлжээ Чиглэлийн дугаар Босоо Ажиглалт хэмжилтийн хөтөлбөрийн төрөл ба сорьц авах давтамж t усны температур, ph, цахилгаан дамжуулах чанар, перменганатнын исэлдүүлэгч, умбуур бодис О2, БПК NH4, NO2, NO3 Фосфатууд Дэгдэмхий фенол Нефтийн бүтээгдэхүүн гадаргуугын идэвхт Хром (VI), Нийт төмөр Зэс, цайр, кадмий, хар тугалга Фторууд Марганец, никель Мөнгөн ус 22 Зэлтэр голзэлтэр сум ,8 хөтөлбөр : 4 удаа

36 3 Хавсралт В Хүснэгт В.1 Харьцуулах боломж бүхий шинжилгээний аргаар ОХУ ба Монгол улсын усны сорьцонд тодорхойлох үзүүлэлтүүдийн жагсаалт Тодорхойлох үзүүлэлтүүд Температура Цахилгаан дамжуулах чанар Ус төрөгчийн үзүүлэлтүүд Умбуур бодис Ууссан хүчилтөрөгч Сульфатууд Кальц Магни Хэрэглэж буй аргууд (шифр, хэмжилтийн аргын зарчим РД , Гадаргын усны температур, тунгалагшил ба үнэр, РД , Усны ус төрөгчийн үзүүлэлтүүд ба цахилгаан дамжуулах чанар. Хэмжилт гүйцэтгэх арга: цахилгаан хэмжилтийн арга РД Усны ус төрөгчийн үзүүлэлтүүд ба цахилгаан дамжуулах чанар. Хэмжилт гүйцэтгэх арга: цахилгаан хэмжилтийг арга РД Умбуур бодис ба усан дахь хатуу бодисын нийт агуулга. Гравиметрийн аргаар хэмжилтийн гүцэтгэнэ. РД Усан дахь ууссан хүчилтөрөгчийн жингийн агуулга Иодометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. РД Усан дахь сульфатуудын жингийн агууламж. Турбидиметрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. РД Усан дахь кальцийн жингийн агууламжийг трилон Б бүхий титрийн аргаар хэмжинэ. РД Усны хатуулаг. Трилон Б бүхий титрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ Хэрэглэж буй аргууд ба тэдгээрийн тодорхойлолтууд ОХУын талд Монгол улсын талд Тодорхойлж буй хамгийн Хэрэглэж буй аргууд (шифр, бага агууламж, хэмжилтийн аргын зарчим хэмжээ 3 Тодорхойлж буй хамгийн бага агууламж, хэмжээ 0 о С 0 о С 0,00мСм/см 4 ед.рн MNS ISO 4889:99 Кондукт метрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. MNS ISO 1023:2001 Хэмжилт гүйцэтгэх арга: цахилгаан хэмжилтийн арга мг/дм 3 MNS ISO 11923:2001 Гравиметрийн аргаар хэмжилтийг гүцэтгэнэ. 1 мг/дм 3 MNS (ISO) 4816:99 Иодометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. MNS 621: мг/дм 3 Турбидиметрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. MNS (ISO) 22:99 1 мг/дм 3 Трилон Б бүхий титрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. Өгөгдөл мэдээгүй болно 310 2мг/дм 3 Тооцооны арга Тайлбар 0,0 мг/дм 3 * 0, мг/дм 3 * 0, мг/дм 3 Харьцуулалт хийх боломж

37 36 Тодорхойлох үзүүлэлтүүд Хатуулаг Натрийн ба калийн ионуудын нийлбэр Нитратын азот Нитритын азот Фосфатууд (натрийн фосфат доторх фосфорт тооцсоноор) Цахиур Хэрэглэж буй аргууд (шифр, хэмжилтийн аргын зарчим РД Усны хатуулаг. Трилон Б бүхий титрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ РД Усан дахь натрийн болон калийн ионы агуулга болон нийт ионы агуулгыг тооцооны аргаар тодорхойлно. РД Усан дахь нитратын массын агуулга. Гриссын урвалж бүхий фотометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ (кадмийн редукторт сэргээсний дараа) РД Усан дахь ниратын массын агууламж. Гриссын урвалж бүхий фотометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ РД Усан дахь фосфатууд ба полифосфатуудын агууламж. Фотометрийн аргаар хэмжлтийг гүйцэтгэнэ РД Гадаргын усан дахь силикатын массын агууламж. Молибиденцахиурын хүчил бүхий фотометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ (сэргээсэн, хөх өнгөтэй) Хэрэглэж буй аргууд ба тэдгээрийн тодорхойлолтууд ОХУын талд Монгол улсын талд Тодорхойлж буй хамгийн Хэрэглэж буй аргууд (шифр, бага агууламж, хэмжилтийн аргын зарчим хэмжээ 0,06 ммоль/дм 3 КВЭ ** MNS ISO 609:2001 Усны хатуулаг. Трилон Б бүхий титрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ Б MNS 421:1994 Салицилатын 0,01 мг/дм 3 натри бүхий фотометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ 0,01 мг/дм 3 MNS 4431:200 Гриссын урвалж бүхий фотометрийн аргаар хэмжлтийг гүйцэтгэнэ Тодорхойлж буй хамгийн бага агууламж, хэмжээ Тайлбар 0, мгэкв/дм 3 хязгаарлагдмал Тооцооны арга 0,01 мг/дм 3 MNS ISO 688:2001 Молибдатын аммон бүхий фотометрийн аргаар хэмжлтийг гүйцэтгэнэ 0,1 мг/дм 3 MNS ISO 33:1983 Молибиденцахиурын хүчил бүхий фотометрийн аргаар хэмжлтийг гүйцэтгэнэ (сэргээсэн) 0,1 мг/дм 3 Хязгаарлагдмал харьцуулалт (азотын нитратын агууламж 0, мг/дм 3 ахиу нөхцөлд харьцуулалт хийнэ) 0,00 мг/дм 3 0,00 мг/дм 3 0,02 мг/дм 3 36

38 3 Тодорхойлох үзүүлэлтүүд Биологийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч Хэрэглэж буй аргууд (шифр, хэмжилтийн аргын зарчим РД Гадаргын усан дахь силикатын массын агууламж. Молибденцахиурын хүчил бүхий фотометрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ (сэргээсэн, шар өнгөтэй) РД Усан дахь хүчилтөрөгчийн биоаиминй хэрэглээ. Скляночны аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. Тайлбар * илрэх хязгаар (detection limit) ** моль/ дм 3 КВЭ бодисын эквивалентын тоо буюу мгэкв/дм 3 Хэрэглэж буй аргууд ба тэдгээрийн тодорхойлолтууд ОХУын талд Монгол улсын талд Тодорхойлж буй хамгийн Хэрэглэж буй аргууд (шифр, бага агууламж, хэмжилтийн аргын зарчим хэмжээ Тодорхойлж буй хамгийн бага агууламж, хэмжээ Тайлбар 0, мг/дм 3 1,0 мг/дм 3 MNS ISO 81:2001 Скляночны аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. 3 мг/дм 3 Хязгаарлагдмал харьцуулалт (бохирдсон усны шинжилгээний үед харьцуулах боломжтой) Хүснэгт В.2 Харьцуулах боломжгүй шинжилгээний аргаар ОХУ ба Монгол улсын усны сорьцонд тодорхойлох үзүүлэлтүүдийн жагсаалт Тодорхойлох үзүүлэлт Хлорууд Хэрэглэж буй аргууд (шифр, хэмжилтийн аргын зарчим РД Усан дахь хлорын агууламж. Меркуриметрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. Хэрэглэж буй аргууд ба тэдгээрийн тодорхойлолтууд ОХУын талд Монгол улсын талд Тодорхойлж буй хамгийн Хэрэглэж буй аргууд (шифр, бага агууламж, хэмжилтийн аргын зарчим хэмжээ 1 мг/дм 3 MNS 3968 Меркуриметрийн аргаар хэмжилтийг гүйцэтгэнэ. 3 Тодорхойлж буй хамгийн бага агууламж, хэмжээ 10мг/дм 3 Тайлбар Харьцуулах боломжгүй (хлорын агууламж 10 мг/дм 3 багатай усан обьектын хувьд ) Гидрокарбонат РД Гадаргын ус болон 10 мг/дм 3 MNS mg/l Мэдээлэл

Байгаль нуурын сав газрын хил орчмын бага гүнтэй уст давхаргын газар доорх усны нөөц баялгийн өнөөгийн байдал ба хамгаалалт, менежмент

Байгаль нуурын сав газрын хил орчмын бага гүнтэй уст давхаргын газар доорх усны нөөц баялгийн өнөөгийн байдал ба хамгаалалт, менежмент ДДБОС-НҮБХХ-НҮБТҮА Байгаль нуурын сав газрын хил дамнасан экосистемийн Байгалийн нөөцийн нэгдсэн менежмент төсөл Байгаль нуурын сав газрын хил орчмын бага гүнтэй уст давхаргын газар доорх усны нөөц баялгийн

Διαβάστε περισσότερα

Барилгын дулаалгын материалын шинэ стандартууд

Барилгын дулаалгын материалын шинэ стандартууд Барилгын дулаалгын материалын шинэ стандартууд MNS EN 13162 2011 MW MNS EN 13163 2011 EPS MNS EN 13163 2011 XPS MNS EN 13163 2011 PUR АГУУЛГА 1. Хамрах хүрээ 2. Норматив ишлэл 3. Нэр томъёо, тодорхойлолт,

Διαβάστε περισσότερα

MNS ISO TR 25107:2013

MNS ISO TR 25107:2013 9. СОРОНЗОН БӨӨМИЙН СОРИЛ - ТҮВШИН I, II БА III MNS ISO TR 25107:2013 Ардаа тоотой E ба P үсгэн тэмдэглэгээ нь харгалзан онолын (education) ба дадлагын (pratical) сургалтын цагийг тэмдэглэгээ болно. Агуулга

Διαβάστε περισσότερα

SOLITE SILVER БА RUIYU/OEM АККУМЛЯТОРЫН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА. Б.Цэцэнхуар 1, Ц.Өлзийбаатар 2*

SOLITE SILVER БА RUIYU/OEM АККУМЛЯТОРЫН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА. Б.Цэцэнхуар 1, Ц.Өлзийбаатар 2* This article is published under the Creative Commons CC-BY License. DOI: https://doi.org/10.5564/mjas.v22i03.964 SOLITE SILVER БА RUIYU/OEM АККУМЛЯТОРЫН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА Б.Цэцэнхуар

Διαβάστε περισσότερα

Байгаль орчны бохирдлын талаар Япон улсаас авч хэрэгжүүлж буй хамтын ажиллагааны үнэлгээ

Байгаль орчны бохирдлын талаар Япон улсаас авч хэрэгжүүлж буй хамтын ажиллагааны үнэлгээ Япон улсын Гадаад хэргийн яамнаас хэрэгжүүлж буй 2016 оны Хөгжлийн Албан Ёсны Тусламж (ХАЁТ)-ийн үнэлгээ Байгаль орчны бохирдлын талаар Япон улсаас авч хэрэгжүүлж буй хамтын ажиллагааны үнэлгээ 2017 оны

Διαβάστε περισσότερα

Барилгын эрчим хүч хэмнэлтийн төв БАРИЛГЫН БИТҮҮМЖЛЭЛ ТҮҮНИЙГ ТООЦОХ БОЛОН ТОДОРХОЙЛОХ АРГАЧЛАЛ. Менежер: Б. Билгүүн

Барилгын эрчим хүч хэмнэлтийн төв БАРИЛГЫН БИТҮҮМЖЛЭЛ ТҮҮНИЙГ ТООЦОХ БОЛОН ТОДОРХОЙЛОХ АРГАЧЛАЛ. Менежер: Б. Билгүүн Барилгын эрчим хүч хэмнэлтийн төв БАРИЛГЫН БИТҮҮМЖЛЭЛ ТҮҮНИЙГ ТООЦОХ БОЛОН ТОДОРХОЙЛОХ АРГАЧЛАЛ Менежер: Б. Билгүүн Агуулга 1.Агаар нэвтрүүлэлт түүний нөлөөлөл 2.Агаар нэвтрүүлэлтийн стандарт 3.Барилгын

Διαβάστε περισσότερα

Монгол Улсын Нэгдсэн Түрүүлэгч Индикатор (НТИ, СLI) Др. Б. Эрдэнэбат

Монгол Улсын Нэгдсэн Түрүүлэгч Индикатор (НТИ, СLI) Др. Б. Эрдэнэбат Монгол Улсын Нэгдсэн Түрүүлэгч Индикатор (НТИ, СLI) Др. Б. Эрдэнэбат Сангийн Яам, Дэлхийн Банкны Олон Салбарыг Хамарсан Техник Туслалцааны Төсөл Агуулга I. Зорилго, хэрэглээ II. Бодлого боловсруулагчдын

Διαβάστε περισσότερα

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ. Стандартчилал, Хэмжилзүйн Үндэсний Зөвлөлийн 2009 оны 12 дугаар сарын 24- ний өдрийн 52 дугаар тогтоолоор батлав.

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ. Стандартчилал, Хэмжилзүйн Үндэсний Зөвлөлийн 2009 оны 12 дугаар сарын 24- ний өдрийн 52 дугаар тогтоолоор батлав. МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Ангилалтын код 91.040.30 Орон сууцны барилгын доторх сууцны талбай тооцох аргачлал Methodology of housing unit area calculation in residential buildings Стандартчилал, Хэмжилзүйн

Διαβάστε περισσότερα

МОНГОЛ ХОНИНЫ НООСНЫ БҮТЭЦ, ШИНЖ ЧАНАРЫГ ЭЛЕКТРОН МИКРОСКОПИЙН АРГААР СУДЛАХ

МОНГОЛ ХОНИНЫ НООСНЫ БҮТЭЦ, ШИНЖ ЧАНАРЫГ ЭЛЕКТРОН МИКРОСКОПИЙН АРГААР СУДЛАХ 82 МОНГОЛ ХОНИНЫ НООСНЫ БҮТЭЦ, ШИНЖ ЧАНАРЫГ ЭЛЕКТРОН МИКРОСКОПИЙН АРГААР СУДЛАХ Г.Ганбат 1, Ц.Хишигжаргал 1, Ч.Ганзориг 2, Э.Оюунсүрэн 1, Л.Ганчимэг 2 1-ХААИС, Биологийн нөөцийн менежментийн сургууль 2-МУИС,

Διαβάστε περισσότερα

Õóðààíãóé. Түлхүүр үг: GPS тропосфер Монголд, усны уурын агууламж, агаар мандлын зайнаас тандалт

Õóðààíãóé. Түлхүүр үг: GPS тропосфер Монголд, усны уурын агууламж, агаар мандлын зайнаас тандалт АГААР МАНДАЛ ДАХЬ УСНЫ УУРЫН АГУУЛАМЖИЙГ GPS ХЭМЖИЛТЭЭС ТОДОРХОЙЛСОН ДҮН Ш. Амаржаргал 1, Г. Даваахүү 1, Д. Лхагвасүрэн 1, С. Санжжав 1, Н. Хишигжаргал 2, Ч. Мөнхчимэг 2, 1 Одон Орон Геофизикийн Судалгааны

Διαβάστε περισσότερα

Хавсралт дэх жилийн Япон дах сургалтын үр дүнгийн илтгэлийн материал (Зуух Бүртгэл Хяналтын Тогтолцоо (ЗБХТ))

Хавсралт дэх жилийн Япон дах сургалтын үр дүнгийн илтгэлийн материал (Зуух Бүртгэл Хяналтын Тогтолцоо (ЗБХТ)) Хавсралт2.5-1 1 дэх жилийн Япон дах сургалтын үр дүнгийн илтгэлийн материал (Зуух Бүртгэл Хяналтын Тогтолцоо (ЗБХТ)) 3-351 3-352 Нам даралтын халаалтын зуухны бүртгэлийн тогтолцоог бүрдүүлэх Япон Улс Монгол

Διαβάστε περισσότερα

Монгол Улс Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах хяналтын чадавхийг бэхжүүлэх төсөл

Монгол Улс Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах хяналтын чадавхийг бэхжүүлэх төсөл Монгол Улс Нийслэлийн Агаарын чанарын алба (НАЧА) Монгол Улс Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах хяналтын чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 2013 он 3 сар Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага

Διαβάστε περισσότερα

Нэгдсэн халаалтын системийн Усан халаалтын зуухыг сайжруулах, шинэчлэх төсөл- -д хийсэн үзүүлэх магадлагаа, нотлогооны ажлын зарим туршлага

Нэгдсэн халаалтын системийн Усан халаалтын зуухыг сайжруулах, шинэчлэх төсөл- -д хийсэн үзүүлэх магадлагаа, нотлогооны ажлын зарим туршлага Нэгдсэн халаалтын системийн Усан халаалтын зуухыг сайжруулах, шинэчлэх төсөл- -д хийсэн үзүүлэх магадлагаа, нотлогооны ажлын зарим туршлага СЭХҮТ, Сүүри Кэйкакү, JQA 2012 Магадлах, нотлох үйл ажиллагаа

Διαβάστε περισσότερα

Барилгын эрчим хүчний паспортыг хөтлөх тайлбар, хавсралтууд

Барилгын эрчим хүчний паспортыг хөтлөх тайлбар, хавсралтууд Барилгын эрчим хүчний паспортыг хөтлөх тайлбар, хавсралтууд Хавсралт 1. Өвлийн улирлын барилгын дотор агаарын зөвшөөрөгдөх температур ба харьцангуй чийглэг, [2] хүснэгт 1 д/д Хүснэгт 1 Барилгын дотор Барилгын

Διαβάστε περισσότερα

Эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээ, тохируулгад ашиглаж буй хэмжих хэрэгсэл, багаж төхөөрөмжийн судалгаа НЭГ. ҮНДЭСЛЭЛ

Эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээ, тохируулгад ашиглаж буй хэмжих хэрэгсэл, багаж төхөөрөмжийн судалгаа НЭГ. ҮНДЭСЛЭЛ 203 он НЭГ. ҮНДЭСЛЭЛ Эмнэлгийн хэмжил зүй гэдэг нь хэмжил зүйн нэгэн чиглэл бөгөөд гол үүрэг нь эрүүл мэндийн салбарт хэмжлийн нэгдмэл байдлыг болон шинжилгээ, оношлогоо, эмчилгээний хэмжих хэрэгсэл, тоног

Διαβάστε περισσότερα

Appendix1.4-3 Sustainable Capacity Development Mechanism (SCDM) matrix (7 th JCC)

Appendix1.4-3 Sustainable Capacity Development Mechanism (SCDM) matrix (7 th JCC) Appendix1.4-3 Sustainable Capacity Development Mechanism (SCDM) matrix (7 th JCC) 1-163 1-164 1. ТӨСЛИЙН ҮР ДҮНГИЙН ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ МАТРИЦ ҮР ДҮН-1 Чадавхийн хөгжил (ЧХ)-ийн

Διαβάστε περισσότερα

Appendix2.1-8 Training Handout for Emission Inventory & Diffusion Simulation ( )

Appendix2.1-8 Training Handout for Emission Inventory & Diffusion Simulation ( ) Appendix2.1-8 Training Handout for Emission Inventory & Diffusion Simulation (2012.09) 1-405 1-406 Цаг уурын өгөгдөл мэдээний шинжилгээ Орчны агаарын чанарын агууламжийн мэдээлэл, Эх үүсвэрийн өнөөгийн

Διαβάστε περισσότερα

Зохиогч: Ч. Ганбаатар Удирдагч: Доктор (Ph.D) Б. Батзолбоо. ШУТИС-Компьютерийн Техник Менежментийн Сургуулийн Програмчлалын профессорын баг.

Зохиогч: Ч. Ганбаатар Удирдагч: Доктор (Ph.D) Б. Батзолбоо. ШУТИС-Компьютерийн Техник Менежментийн Сургуулийн Програмчлалын профессорын баг. АВТОМАШИНЫ ДУГААР ИЛРҮҮЛЭХ СИСТЕМИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХ АСУУДАЛД: Зохиогч: Ч. Ганбаатар Удирдагч: Доктор (Ph.D) Б. Батзолбоо ШУТИС-Компьютерийн Техник Менежментийн Сургуулийн Програмчлалын профессорын баг. Хураангуй:

Διαβάστε περισσότερα

АРВАНГУРАВДУГААР АЖИЛ Тасалгааны цацрагийн дэвсгэр түвшинг тодорхойлох нь

АРВАНГУРАВДУГААР АЖИЛ Тасалгааны цацрагийн дэвсгэр түвшинг тодорхойлох нь АРВАНГУРАВДУГААР АЖИЛ Тасалгааны цацрагийн дэвсгэр түвшинг тодорхойлох нь Ажлын зорилго: Тасалгааны цацрагийн дэвсгэр түвшинг тодорхойлон хэмжихэд оршино. Хэрэглэгдэх багаж: PASCO- Гейгер-Мюллерийн тоолуур,

Διαβάστε περισσότερα

ЗАРИМ СОРТЫН БУУДАЙ, ГУРИЛЫН ЧАНАРЫН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА

ЗАРИМ СОРТЫН БУУДАЙ, ГУРИЛЫН ЧАНАРЫН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА МОНГОЛ УЛСЫН БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ЯАМ МОНГОЛ УЛСЫН ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ Хатагин овогт Жамбалын Туяацэцэг ЗАРИМ СОРТЫН БУУДАЙ, ГУРИЛЫН ЧАНАРЫН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА Мэргэжил :

Διαβάστε περισσότερα

ARTICLES ХҮЧНИЙ ТРАНСФОРМАТОРЫН ЭВДРЭЛ ГЭМТЭЛ, ТҮҮНИЙГ ОНОШЛОХ АРГА ЗҮЙ

ARTICLES ХҮЧНИЙ ТРАНСФОРМАТОРЫН ЭВДРЭЛ ГЭМТЭЛ, ТҮҮНИЙГ ОНОШЛОХ АРГА ЗҮЙ Шинжлэх Ухааны Академийн Мэдээ 27 (221) ARTICLES ХҮЧНИЙ ТРАНСФОРМАТОРЫН ЭВДРЭЛ ГЭМТЭЛ, ТҮҮНИЙГ ОНОШЛОХ АРГА ЗҮЙ О.Чинбат Цахилгаан хангамж, электроникийн тэнхим, Техник технологийн дээд сургууль, Монгол

Διαβάστε περισσότερα

Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо. (магадлалын сонгодог тодорхойлолт) AB = ( x x ) + ( y y ) ХУВИЛÁАР А ÍÝÃÄ ÃÝÝÐ ХЭСЭГ

Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо. (магадлалын сонгодог тодорхойлолт) AB = ( x x ) + ( y y ) ХУВИЛÁАР А ÍÝÃÄ ÃÝÝÐ ХЭСЭГ МАТЕМАТИК 006 Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо Математикийн хичээлийн даалгавар - 006. 0 0 sin(90 - α )= cos α; cos α(90 - α )= sinα. { k } a арифметик прогресс бол (a + a n ) n

Διαβάστε περισσότερα

Ерөнхий эмиттертэй транзисторт өсгөгч Унших материал

Ерөнхий эмиттертэй транзисторт өсгөгч Унших материал ажил7 Ерөнхий эмиттертэй транзисторт өсгөгч Унших материал Electronic Deices and ircuits, 4 th edition: Section 5-1, Ac amplifier Fundamentals; Section 5-3, Amplifier Analysis Usg Small-Signal Models,

Διαβάστε περισσότερα

Рекурсив Хамгийн бага Квадратын аргаар MIMO сувгийг дагах алгоритм

Рекурсив Хамгийн бага Квадратын аргаар MIMO сувгийг дагах алгоритм Рекурсив Хамгийн бага Квадратын аргаар MIMO сувгийг дагах алгоритм Б.Золбоо, А.Мөнхбаясгалан, М.Баярпүрэв МУИС, Хэрэглээний Шинжлэх Ухаан, Инженерчлэлийн Сургууль Электроник, Холбооны Инженерчлэлийн Тэнхим

Διαβάστε περισσότερα

Бодолт: ( ) ,2

Бодолт: ( ) ,2 46. AOB = 9, Rрадиустай секторын AO, OB хэрчмүүд болон AB нумыг шүргэсэн тойрог багтсан бол тойргийн радиусыг ол. Бодолт: MO = x, OO = OK OK OO = R x, OO M = 45 = OMO OM = OM = O K = x, x + Rx R = ( )

Διαβάστε περισσότερα

Пүрвээгийн АРИУНБОЛОР

Пүрвээгийн АРИУНБОЛОР МОНГОЛ УЛСЫН БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ЯАМ МОНГОЛ УЛСЫН ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ Пүрвээгийн АРИУНБОЛОР БОГИНО ХОЛБОГДСОН РОТОРТОЙ АСИНХРОН ХӨДӨЛГҮҮРИЙН ДИНАМИК ЗАГВАРЧЛАЛ УЛААНБААТАР

Διαβάστε περισσότερα

ARTICLES МОНГОЛЫН ГОВЬД АЖИГЛАГДСАН ШОРООН ШУУРГАНЫ ҮЕИЙН ТООСНЫ БОСОО УРСГАЛЫГ ҮНЭЛСЭН НЬ

ARTICLES МОНГОЛЫН ГОВЬД АЖИГЛАГДСАН ШОРООН ШУУРГАНЫ ҮЕИЙН ТООСНЫ БОСОО УРСГАЛЫГ ҮНЭЛСЭН НЬ 02 01 (226) (225) ARTICLES МОНГОЛЫН ГОВЬД АЖИГЛАГДСАН ШОРООН ШУУРГАНЫ ҮЕИЙН ТООСНЫ БОСОО УРСГАЛЫГ ҮНЭЛСЭН НЬ Д.Жүгдэр* Ус, цаг уур, орчны судалгаа мэдээллийн хүрээлэн, Монгол улс --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

ИСЛАНД УЛСЫН БАГА ТЕМПЕРАТУРТАЙ, ГАЗРЫН ГҮНИЙ ДУЛААНЫ ИЛЭРЦТЭЙ ТАЛБАЙ ДЭЭРХ ТЕМ БА МТ АРГУУДЫН ХЭРЭГЛЭЭ

ИСЛАНД УЛСЫН БАГА ТЕМПЕРАТУРТАЙ, ГАЗРЫН ГҮНИЙ ДУЛААНЫ ИЛЭРЦТЭЙ ТАЛБАЙ ДЭЭРХ ТЕМ БА МТ АРГУУДЫН ХЭРЭГЛЭЭ Шинжлэх Ухааны Академийн Мэдээ 2017 оны 02 (222) DOI: http://dx.doi.org/10.5564/pmas.v57i2.849 ИСЛАНД УЛСЫН БАГА ТЕМПЕРАТУРТАЙ, ГАЗРЫН ГҮНИЙ ДУЛААНЫ ИЛЭРЦТЭЙ ТАЛБАЙ ДЭЭРХ ТЕМ БА МТ АРГУУДЫН ХЭРЭГЛЭЭ Л.Саранцэцэг

Διαβάστε περισσότερα

НУТГИЙН ИРГЭДЭД ТҮШИГЛЭСЭН БЭЛЧЭЭРИЙН МЕНЕЖМЕНТ ТӨСЛИЙН НИЙГМИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ БОЛОН ҮР ДҮН

НУТГИЙН ИРГЭДЭД ТҮШИГЛЭСЭН БЭЛЧЭЭРИЙН МЕНЕЖМЕНТ ТӨСЛИЙН НИЙГМИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ БОЛОН ҮР ДҮН НУТГИЙН ИРГЭДЭД ТҮШИГЛЭСЭН БЭЛЧЭЭРИЙН МЕНЕЖМЕНТ ТӨСЛИЙН НИЙГМИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ БОЛОН ҮР ДҮН Preliminary Results, June 18, 2013 ХУВЬ НЭМЭР ОРУУЛСАН БАГИЙН ГИШҮҮД Maria E. Fernandez-Gimenez, Batkhishig B., Batbuyan

Διαβάστε περισσότερα

МОР2 ТӨСЛИЙН ЭКОЛОГИЙН СУДАЛГАА АВАХ ЕРӨНХИЙ ТОЙМ оны 6 сарын 13

МОР2 ТӨСЛИЙН ЭКОЛОГИЙН СУДАЛГАА АВАХ ЕРӨНХИЙ ТОЙМ оны 6 сарын 13 МОР2 ТӨСЛИЙН ЭКОЛОГИЙН СУДАЛГАА АВАХ ЕРӨНХИЙ ТОЙМ -2013 2013 оны 6 сарын 13 Тойм Судалгааны асуултууд болон Таамаглалууд Судалгаа авах аргачлал Шалгуур үзүүлэлтүүд 2013 Судалгааны асуултууд болон Таамаглалууд

Διαβάστε περισσότερα

:xeu 2+ - ИЙГ ГАРГАН АВАХ БОЛОН ТҮҮНИЙ ГЭРЛИЙН ЦАЦАРГАЛТЫН СУДАЛГАА

:xeu 2+ - ИЙГ ГАРГАН АВАХ БОЛОН ТҮҮНИЙ ГЭРЛИЙН ЦАЦАРГАЛТЫН СУДАЛГАА DOI: https://doi.org/10.5564/pmas.v57i3.888 :xeu 2+ - ИЙГ ГАРГАН АВАХ БОЛОН ТҮҮНИЙ ГЭРЛИЙН ЦАЦАРГАЛТЫН СУДАЛГАА Н.Төвжаргал 1, *, Б. Алтантулга 1, н.цогхүү 2, О.Төгс 2, Ж.Даваасамбуу 1 1 МУИС-ийн Физикийн

Διαβάστε περισσότερα

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ИДЭВХТЭЙ БАЙДАЛД НӨЛӨӨЛӨГЧ ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙН ЭКОНОМЕТРИК ШИНЖИЛГЭЭ

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ИДЭВХТЭЙ БАЙДАЛД НӨЛӨӨЛӨГЧ ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙН ЭКОНОМЕТРИК ШИНЖИЛГЭЭ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ИДЭВХТЭЙ БАЙДАЛД НӨЛӨӨЛӨГЧ ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙН ЭКОНОМЕТРИК ШИНЖИЛГЭЭ МБДС, Бизнесийн удирдлага мэдээлэл зүйн тэнхимийн оюутан Г.Нямдорж, Б. Болортуяа Хураангуй Монгол Улсын ажиллах хүчний оролцоо

Διαβάστε περισσότερα

Физикийн даалгавар 10-р анги оны хичээлийн жил Нэгдүгээр хэсэг (тест)

Физикийн даалгавар 10-р анги оны хичээлийн жил Нэгдүгээр хэсэг (тест) Нэгдүгээр хэсэг (тест) Утгат оронг алдагдуулахгүй тооцоол. Тестийн дугаар 1 2 3 4 25.05+37.5= 54-22.4= 12 15.5 = 18.75 7.5 = A 62.55 31.6 186 2.5 B 62.5 31 190 2.50 C 62.6 32 180 3.0 D 63 30 186.0 2.0

Διαβάστε περισσότερα

МОНГОЛЫН МОБАЙЛ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ЧАНАРЫГ ҮНЭЛЭХ НЬ

МОНГОЛЫН МОБАЙЛ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ЧАНАРЫГ ҮНЭЛЭХ НЬ МОНГОЛЫН МОБАЙЛ ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ЧАНАРЫГ ҮНЭЛЭХ НЬ Хашхүүгийн Ариунаа докт.,(ph.d), дэд профессор, Бизнесийн удирдлага, Бизнесийн Удирдлага, Хүмүүнлэгийн Сургууль, Монгол Улсын Шинжлэх Ухаан Технологийн Их

Διαβάστε περισσότερα

Валютын ханшийн эрсдэлээс хамгаалах санхүүгийн хэрэгсэл

Валютын ханшийн эрсдэлээс хамгаалах санхүүгийн хэрэгсэл Валютын ханшийн эрсдэлээс хамгаалах санхүүгийн хэрэгсэл Эдийн Засгийн Судалгаа, Эрдэм Шинжилгээний Хүрээлэн 2013 оны 8-р сар 1 Валютын опцион ханшийн хэлбэлзлээс хамгаалах хэрэгсэл Манай Засгийн газрын

Διαβάστε περισσότερα

Компьютерийн шинжлэх ухаан Computer science Натурал компьютер: онол ба хэрэглээ Natural computing: theory and aplication

Компьютерийн шинжлэх ухаан Computer science Натурал компьютер: онол ба хэрэглээ Natural computing: theory and aplication ЗУНЫ ЛЕКЦ 2010 MyPhone Компьютерийн шинжлэх ухаан Computer science Натурал компьютер: онол ба хэрэглээ Natural computing: theory and aplication И. Цэрэн Онолт Цр 23 07 2010, Улаанбаатар computation is

Διαβάστε περισσότερα

ПРОПАНТ ХӨӨСТ КАМЕРТ БҮРТГЭГДСЭН ХАРИМХАЙ БУС ХАРИЛЦАН ҮЙЛЧЛЭЛЭЭР ҮҮССЭН ЭЕРЭГ ЦЭНЭГТ БӨӨМИЙГ ЯЛГАН ТАНИХ НЭГЭН БОЛОМЖ

ПРОПАНТ ХӨӨСТ КАМЕРТ БҮРТГЭГДСЭН ХАРИМХАЙ БУС ХАРИЛЦАН ҮЙЛЧЛЭЛЭЭР ҮҮССЭН ЭЕРЭГ ЦЭНЭГТ БӨӨМИЙГ ЯЛГАН ТАНИХ НЭГЭН БОЛОМЖ Proceedings of the Mongolian Academy of Sciences Vol. 56 No 01 (217) 2016 DOI: http://dx.doi.org/10.5564/pmas.v56i01.671 ПРОПАНТ ХӨӨСТ КАМЕРТ БҮРТГЭГДСЭН ХАРИМХАЙ БУС ХАРИЛЦАН ҮЙЛЧЛЭЛЭЭР ҮҮССЭН ЭЕРЭГ ЦЭНЭГТ

Διαβάστε περισσότερα

Барилгын хашлага бүтээцийн дулаан техникийн тооцооны программ суулгаж тохиргоо хийх тухай

Барилгын хашлага бүтээцийн дулаан техникийн тооцооны программ суулгаж тохиргоо хийх тухай Барилгын хашлага бүтээцийн дулаан техникийн тооцооны программ суулгаж тохиргоо хийх тухай Барилгын хашлага бүтээцийн дулаан техникийн тооцооны программ ыг компьютерт суурилуулахад доорх техник, тоног төхөөрөмж

Διαβάστε περισσότερα

Химийн даалгавар 11-р анги оны хичээлийн жил

Химийн даалгавар 11-р анги оны хичээлийн жил Нэгдүгээр хэсэг: Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 68 оноотой бөгөөд даалгавар тус бүр 1 оноо болно. Даалгавар бүрээс зөвхөн нэг хариултыг 1. Азотын атомын электронт бүтцийн томьёог. 1s 2 2s 2 2p 1. 1s 2 2s

Διαβάστε περισσότερα

S.PH101 ФИЗИК-1 ЛЕКЦ 13

S.PH101 ФИЗИК-1 ЛЕКЦ 13 ЛЕКЦ 3 S.PH0 ФИЗИК- ПОТЕНЦИАЛ, ЦАХИЛГААН ОРНЫ ХҮЧЛЭГ БА ПОТЕНЦИАЛЫН ХОЛБОО, ЦАХИЛГААН ОРОН ДАХЬ ДАМЖУУЛАГЧ, ДАМЖУУЛАГЧ ДАХЬ ЦЭНЭГҮҮДИЙН ТЭНЦВЭР, ГАДНЫ ЦАХИЛГААН ОРОН ДАХЬ ДАМЖУУЛАГЧ, ЦАХИЛГААН БАГТААМЖ,

Διαβάστε περισσότερα

Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо = = 7. 1 AB BC AC AB BC AC. цэгийг дайрсан шулууны тэгшитгэл = ХУВИЛБАР А

Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо = = 7. 1 AB BC AC AB BC AC. цэгийг дайрсан шулууны тэгшитгэл = ХУВИЛБАР А МАТЕМАТИК 007 Шалгалтын бодлогуудын бодолтод øаардагдах çàðèì тоìüёо Математикийн хичээлийн даалгавар - 007 (a + a n ) n. a ± b = ( a± b)( a ab+ b ). -í - S n =. b sin + = 4.. lim = 5. Виетиéн теорåм

Διαβάστε περισσότερα

АДРОНЫ КЛАСТЕРЫГ ЯЛГАХАД ЗОРИУЛСАН ПАРАМЕТРИЙГ ТОДОРХОЙЛСОН НЬ

АДРОНЫ КЛАСТЕРЫГ ЯЛГАХАД ЗОРИУЛСАН ПАРАМЕТРИЙГ ТОДОРХОЙЛСОН НЬ DOI: http://dx.doi.org/10.5564/pmas.v54i2.657 АДРОНЫ КЛАСТЕРЫГ ЯЛГАХАД ЗОРИУЛСАН ПАРАМЕТРИЙГ ТОДОРХОЙЛСОН НЬ Р.Тогоо 1, Ж.Шинэбаяр 2, Д.Отгонсүрэн 1 1) ШУА, Физик технологийн хүрээлэн 2) МУБИС, Боловсрол

Διαβάστε περισσότερα

Хавсралт2.1-1 Зуухны бүртгэлийн тогтолцоо болон ялгарлын инвенторын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал (

Хавсралт2.1-1 Зуухны бүртгэлийн тогтолцоо болон ялгарлын инвенторын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал ( Хавсралт2.1-1 Зуухны бүртгэлийн тогтолцоо болон ялгарлын инвенторын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал (2010.06.25) 1-207 1-208 Workshop On Boiler Registration and Permission System, and

Διαβάστε περισσότερα

МОНГОЛ ОРНЫ ЭНДЕМИК УРГАМАЛ МОНГОЛ ДОГАР- CARYOPTERIS MONGOLICA BGE.-ИЙГ IN VITRO НӨХЦӨЛД ҮРЖҮҮЛСЭН ДҮНГЭЭС

МОНГОЛ ОРНЫ ЭНДЕМИК УРГАМАЛ МОНГОЛ ДОГАР- CARYOPTERIS MONGOLICA BGE.-ИЙГ IN VITRO НӨХЦӨЛД ҮРЖҮҮЛСЭН ДҮНГЭЭС Proceedings of the Mongolian Academy of Sciences Vol. 52 No 2 (202) 2012 МОНГОЛ ОРНЫ ЭНДЕМИК УРГАМАЛ МОНГОЛ ДОГАР- CARYOPTERIS MONGOLICA BGE.-ИЙГ IN VITRO НӨХЦӨЛД ҮРЖҮҮЛСЭН ДҮНГЭЭС Д.Бямбасүх ШУА, Ботаникийн

Διαβάστε περισσότερα

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР Элсэлтийн ерөнхий шалгалт-07 он Элсэлтийн ерөнхий шалгалт-07 он Хувилбар А - Хими НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 7 оноотой бөгөөд -8 дугаар даалгавар тус бүр оноотой, 9-40

Διαβάστε περισσότερα

7 Цаг уур, агаарын чанарын мониторингийн өгөгдлийн дүн шинжилгээ 7.1 Цаг уурын өгөгдлийн анализ

7 Цаг уур, агаарын чанарын мониторингийн өгөгдлийн дүн шинжилгээ 7.1 Цаг уурын өгөгдлийн анализ 7 Цаг уур, агаарын чанарын мониторингийн өгөгдлийн дүн шинжилгээ 7.1 Цаг уурын өгөгдлийн анализ 7.1.1 Олж авсан цаг уурын өгөгдлийг боловсруулах болон алдааг шалгах Цаг уурын жилийн тайланг боловсруулсанаар

Διαβάστε περισσότερα

ГУРАВДУГААР АЖИЛ Гэрлийн туйлшрал судлан Малюсын хуулийг шалгах

ГУРАВДУГААР АЖИЛ Гэрлийн туйлшрал судлан Малюсын хуулийг шалгах ГУРАВДУГААР АЖИЛ Гэрлийн туйлшрал судлан Малюсын хуулийг шалгах Ажлын зорилго: Энэхүү ажлаар гэрлийн туйлшралын үзэгдэлтэй танилцан, туршлагаар Малюсын хуулийг шалгахад оршино. Хэрэглэгдэх багаж: Гэрэл

Διαβάστε περισσότερα

МОНГОЛ ОРНЫ ЗАРИМ ЭМИЙН МӨӨГНИЙ ХИМИЙН НАЙРЛАГЫГ СУДАЛСАН ДҮН

МОНГОЛ ОРНЫ ЗАРИМ ЭМИЙН МӨӨГНИЙ ХИМИЙН НАЙРЛАГЫГ СУДАЛСАН ДҮН DOI: http://dx.doi.org/10.5564/pmas.v54i3.646 МОНГОЛ ОРНЫ ЗАРИМ ЭМИЙН МӨӨГНИЙ ХИМИЙН НАЙРЛАГЫГ СУДАЛСАН ДҮН Ш.Наранмандах, Н.Дагийсүрэн МУИС. Шинжлэх ухааны сургуь Хураангуй Сүүлийн жилүүдэд монголчууд

Διαβάστε περισσότερα

САЙНШАНДЫН АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ПАРК-д ЗЭС ХАЙЛУУЛАХ ҮЙЛДВЭР БОЛОН БОРДООНЫ ХИМИЙН ҮЙЛДВЭР БАЙГУУЛАХ БОЛОМЖ

САЙНШАНДЫН АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ПАРК-д ЗЭС ХАЙЛУУЛАХ ҮЙЛДВЭР БОЛОН БОРДООНЫ ХИМИЙН ҮЙЛДВЭР БАЙГУУЛАХ БОЛОМЖ САЙНШАНДЫН АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН ПАРК-д ЗЭС ХАЙЛУУЛАХ ҮЙЛДВЭР БОЛОН БОРДООНЫ ХИМИЙН ҮЙЛДВЭР БАЙГУУЛАХ БОЛОМЖ С.Дамбадаржаа / Инженер металлург / Ч. Хурц / Геологи уул уурхайн сайд асан, Геологи, эрдэс зүйн ухааны

Διαβάστε περισσότερα

Нэг. Курсын ажлын зорилго

Нэг. Курсын ажлын зорилго Нэг. Курсын ажлын зорилго - Судалгаа шинжилгээний арга зүйд сургах - Бие даасан үйл ажиллагааны дадал эзэмшүүлэх - Аливаа асуудалд үнэлэлт, дүгнэлт гаргах, өөрийн санал дүгнэлтээ илэрхийлэх Хоёр.Курсын

Διαβάστε περισσότερα

Хавсралт2.1-4 Эх үүсвэрийн инвентор болон тархалтын загварчлалын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал ( )

Хавсралт2.1-4 Эх үүсвэрийн инвентор болон тархалтын загварчлалын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал ( ) Хавсралт2.1-4 Эх үүсвэрийн инвентор болон тархалтын загварчлалын талаархи ажил хэргийн хуралдааны илтгэлийн материал (2011.06.13) 1-291 1-292 Эх үүсвэрийн хаягдлын жагсаалт бүртгэл болон тархалтын загварчлалын

Διαβάστε περισσότερα

Хавсралт Эрчим хүч хэмжнэлтийн лекцийн материал

Хавсралт Эрчим хүч хэмжнэлтийн лекцийн материал Хавсралт2.4-11 Эрчим хүч хэмжнэлтийн лекцийн материал 3-167 3-168 Зуухны бүтээмжийн хяналт-агаарын бохирдлыг багасгах арга хэмжээ - Дулаан- Цахилгааны энерги хэмнэлтийн сургалт Зохион байгуулагдах газар:

Διαβάστε περισσότερα

ªÐÕ ÄÝÄ Ó ÐÀÕ ÈÍÔËßÖÈÉÍ ÄÀÐÀÌÒ

ªÐÕ ÄÝÄ Ó ÐÀÕ ÈÍÔËßÖÈÉÍ ÄÀÐÀÌÒ ªÐÕ ÄÝÄ Ó ÐÀÕ ÈÍÔËßÖÈÉÍ ÄÀÐÀÌÒ Хураангуй Эдийн засгийн судалгаа, эрдэм шинжилгээний хүрээлэн Боловсруулсан: Судалгааны багийн ахлагч Г.Рагчаасүрэн Судалгааны багийн гишүүн: Б.Цолмон 2015 оны 4-р сар Энэхүү

Διαβάστε περισσότερα

г усанд 10 г давсыг уусгахад үүссэн уусмалын процентын концентрацыг бодож олно уу. A. 5% B. 10% C. 15% D. 20% E. 25%

г усанд 10 г давсыг уусгахад үүссэн уусмалын процентын концентрацыг бодож олно уу. A. 5% B. 10% C. 15% D. 20% E. 25% НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 68 оноотой бөгөөд 1 5 дугаар тест тус бүр 1 оноо, 6 0 дугаар тест тус бүр оноо, 1 1 дүгээр тест тус бүр оноо болно. Даалгавар бүрээс зөвхөн

Διαβάστε περισσότερα

Монгол улс Улаанбаатар хотын Агаарын бохирдлын хяналтын чадавхыг бэхжүүлэх төсөл (2-р үе шат)

Монгол улс Улаанбаатар хотын Агаарын бохирдлын хяналтын чадавхыг бэхжүүлэх төсөл (2-р үе шат) Монгол улс Агаарын бохирдлыг бууруулах газар (АББГ) Монгол улс Улаанбаатар хотын Агаарын бохирдлын хяналтын чадавхыг бэхжүүлэх төсөл (2-р үе шат) Техникийн хамтын ажиллагааны үр дүнгийн тайлан 05 Агаар

Διαβάστε περισσότερα

Дан болон давхар урвуу дүүжингийн тэнцвэржилт

Дан болон давхар урвуу дүүжингийн тэнцвэржилт Дан болон давхар урвуу дүүжингийн тэнцвэржилт Б.Луубаатар, А.Батмөнх ШУТИС-МХТС-ийн ахлах багш, ШУТИС-МХТС-ийн профессор Хураангуй Энэхүү өгүүлэлд дан болон давхар урвуу дүүжингийн загварчлал, тэдгээрийн

Διαβάστε περισσότερα

КИНЕМАТИК, МЕХАНИК ХӨДӨЛГӨӨН, ХУРД, ХУРДАТГАЛ, ЭРГЭХ ХӨДӨЛГӨӨН

КИНЕМАТИК, МЕХАНИК ХӨДӨЛГӨӨН, ХУРД, ХУРДАТГАЛ, ЭРГЭХ ХӨДӨЛГӨӨН ЛЕКЦ 1 S.PH101 ФИЗИК-1 КИНЕМАТИК, МЕХАНИК ХӨДӨЛГӨӨН, ХУРД, ХУРДАТГАЛ, ЭРГЭХ ХӨДӨЛГӨӨН Бэлтгэсэн: О.СҮХ, Б.ОДОНТУЯА S.PH101 Физик-1 [Лекц-1] КИНЕМАТИК 1-1 МЕХАНИК ХӨДӨЛГӨӨН Материйн хамгийн энгийн хөдөлгөөн

Διαβάστε περισσότερα

Физикийн хичээлийн даалгавар (үндэсний хөтөлбөр)

Физикийн хичээлийн даалгавар (үндэсний хөтөлбөр) Нэгдүгээр хэсэг: Сонгох даалгавар Дараах даалгаврууд нь 5 сонгох хариулттай. Тэдгээрийн зөвхөн нэг нь зөв. Хамгийн зөв гэсэн хариултыг сонгож хариултын хуудсанд будаж тэмдэглэнэ. Нийт 46 сонгох даалгавар

Διαβάστε περισσότερα

802.11b утасгүй сүлжээн дээгүүр TCP протоколын дамжуулах чадамжийг үнэлэх математик загвар

802.11b утасгүй сүлжээн дээгүүр TCP протоколын дамжуулах чадамжийг үнэлэх математик загвар MMT-013 80.11b утасгүй сүлжээн дээгүүр TCP протоколын дамжуулах чадамжийг үнэлэх математик загвар Я.Дашдорж, П. Минж Шинжлэх Ухаан Технологын Их Сургуулийн Компюьтерийн Техник Менежментийн Сургууль эмайл:

Διαβάστε περισσότερα

ЦАГААН УУЛЫН ДҮҮРГИЙН ГЕОЛОГИЙН ТОГТОЦ БА ПОЛИМЕТАЛЫН ХҮДЭРЖИЛТИЙН БАЙРШЛЫН ЗҮЙ ТОГТОЛ

ЦАГААН УУЛЫН ДҮҮРГИЙН ГЕОЛОГИЙН ТОГТОЦ БА ПОЛИМЕТАЛЫН ХҮДЭРЖИЛТИЙН БАЙРШЛЫН ЗҮЙ ТОГТОЛ МОНГОЛ УЛС БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ЯАМ ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ ГЕОЛОГИ, ГАЗРЫН ТОСНЫ СУРГУУЛЬ МӨНХЖАРГАЛЫН ТОДБИЛЭГ ЦАГААН УУЛЫН ДҮҮРГИЙН ГЕОЛОГИЙН ТОГТОЦ БА ПОЛИМЕТАЛЫН ХҮДЭРЖИЛТИЙН

Διαβάστε περισσότερα

O 8. ), жонш (KAlSi 3

O 8. ), жонш (KAlSi 3 Шинжлэх Ухааны Академийн Мэдээ 2013 оны 03 (207) Полиминералын post IR-IR болон кварцын кристаллын люминесценцийн аргыг хослуулан олдворын он цагийг тогтоох нь С.Саран 1,2, С.Тэнгис 1, Б. Оргил 1, Р.Мөнхтулга

Διαβάστε περισσότερα

8x100. 8x100. 8x100. 8x100

8x100. 8x100. 8x100. 8x100 1 1-р хэсэг. Элсэлтийн ерөнхий шалгалт 016-С 1. 6 7 тооны урвуу тоог олоорой. A. 6 7 B. 7 6 C. 1 1 6 1 D. 6 7 1 E. 0.86 A нь A тооны эсрэг тоо. 1 тоо нь A тооны урвуу тоо юм. Иймд зөв хариу A нь 7 6 =11

Διαβάστε περισσότερα

Химийн даалгавар 12-р анги оны хичээлийн жил. D. d судлах шингэн = m ус d ус

Химийн даалгавар 12-р анги оны хичээлийн жил. D. d судлах шингэн = m ус d ус Нэгдүгээр хэсэг: Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 68 оноотой бөгөөд даалгавар тус бүр 1 оноо болно. Даалгавар бүрээс зөвхөн нэг хариултыг 1. Урвалын тэгшитгэлүүдээс ногоон ургамал шим бодис нийлэгжүүлэх урвалыг

Διαβάστε περισσότερα

S.PH101 ФИЗИК-1 ЛЕКЦ 12

S.PH101 ФИЗИК-1 ЛЕКЦ 12 ЛЕКЦ 12 S.PH101 ФИЗИК-1 ЦАХИЛГААН ЦЭНЭГ, КУЛОНЫ ХУУЛЬ, ЦАХИЛГААН ОРОН, ОРНЫ ХҮЧЛЭГ, СИСТЕМ ЦЭНЭГҮҮДИЙН ХАРИЛЦАН ҮЙЛЧЛЭЛ, ДИПОЛЬ, СИСТЕМ ЦЭНЭГҮҮДИЙН ОРНЫГ ХОЛ ЗАЙД ТООЦОХ, ЦАХИЛГААН СТАТИК ОРНЫ ЦИРКУЛЯЦ,

Διαβάστε περισσότερα

ТААМАГЛАЛЫН ТОДОРХОЙ БУС БАЙДАЛ: ИНФЛЯЦИЙН ТААМАГЛАЛЫН FAN CHART, ТҮҮНД ҮНДЭСЛЭСЭН ШИНЖИЛГЭЭ

ТААМАГЛАЛЫН ТОДОРХОЙ БУС БАЙДАЛ: ИНФЛЯЦИЙН ТААМАГЛАЛЫН FAN CHART, ТҮҮНД ҮНДЭСЛЭСЭН ШИНЖИЛГЭЭ ТААМАГЛАЛЫН ТОДОРХОЙ БУС БАЙДАЛ: ИНФЛЯЦИЙН ТААМАГЛАЛЫН FAN CHART, ТҮҮНД ҮНДЭСЛЭСЭН ШИНЖИЛГЭЭ Д.Ган-Очир 1 gan_ochir.d@mongolbank.mn П.Авралт-Од Avralod@mongolbank.mn Б.Даваадалай davaadalai@mongolbank.mn

Διαβάστε περισσότερα

Эцсийн тайлан УЛААНБААТАР ХОТЫН ЦЭВЭР АГААР ТӨСӨЛ ТӨСЛИЙН ДУГААР CWHB-01-A ЭЦСИЙН ТАЙЛАН

Эцсийн тайлан УЛААНБААТАР ХОТЫН ЦЭВЭР АГААР ТӨСӨЛ ТӨСЛИЙН ДУГААР CWHB-01-A ЭЦСИЙН ТАЙЛАН УЛААНБААТАР ХОТЫН ЦЭВЭР АГААР ТӨСӨЛ ТӨСЛИЙН ДУГААР CWHB-01-A ЭЦСИЙН ТАЙЛАН ГЭРИЙН ЗУУХНЫ ОДОО МӨРДӨГДӨЖ БАЙГАА СТАНДАРТЫГ БҮРЭН ШАТАЛТТАЙ САЙЖРУУЛСАН ЗУУХНЫ БОДИТ ҮЗҮҮЛЭЛТТЭЙ ОЙРТУУЛАН ШИНЭЧЛЭН САЙЖРУУЛАХ

Διαβάστε περισσότερα

245 кв хүртэлх хэвтээ тэнхлэгт дундын

245 кв хүртэлх хэвтээ тэнхлэгт дундын 245 кв хүртэлх хэвтээ тэнхлэгт дундын 245 кв тасардаг хүртэлх хэвтээ GW55 тэнхлэгт маягийн дундын цэгээр цэгээр хуурайтасардаг салгуур GW55 маягийн хуурай салгуур Дээд зэргийн найдвартай ажиллагаа, засвар

Διαβάστε περισσότερα

Орон сууцны зээлийн эдийн засагт үзүүлэх нөлөө

Орон сууцны зээлийн эдийн засагт үзүүлэх нөлөө Орон сууцны зээлийн эдийн засагт үзүүлэх нөлөө Д.Гансүлд (СЭЗИС) Б.Түвшинтөгс (ЭЗСЭШХ) 2018 оны 03-р сарын 13 Д.Гансүлд (СЭЗИС), Б.Түвшинтөгс (ЭЗСЭШХ) Орон сууцны зээлийн эдийн засагт үзүүлэх нөлөө2018

Διαβάστε περισσότερα

Тухайн Дифференциал Тэгшитгэл ба Түүний Нийтлэг Хэрэглээ

Тухайн Дифференциал Тэгшитгэл ба Түүний Нийтлэг Хэрэглээ Тухайн Дифференциал Тэгшитгэл ба Түүний Нийтлэг Хэрэглээ Сүхболдын Төгөлдөр 2012 оны 1р сарын 23 1 Өмнөх Үг Юуны өмнө энэ семинарт оролцох боломжийг олгосон Төмөр ахдаа баярлалаа. Миний бие астрофизикийн

Διαβάστε περισσότερα

Физикийн хичээлийн даалгавар (үндэсний хөтөлбөр)

Физикийн хичээлийн даалгавар (үндэсний хөтөлбөр) Нэгдүгээр хэсэг: Сонгох даалгавар Дараах даалгаврууд нь 5 сонгох хариулттай. Тэдгээрийн зөвхөн нэг нь зөв. Хамгийн зөв гэсэн хариултыг сонгож хариултын хуудсанд будаж тэмдэглэнэ. Нийт 46 сонгох даалгавар

Διαβάστε περισσότερα

ХӨДӨЛМӨРИЙН БҮТЭЭМЖ, ЦАЛИНГИЙН СТАТИСТИК ШИНЖИЛГЭЭ

ХӨДӨЛМӨРИЙН БҮТЭЭМЖ, ЦАЛИНГИЙН СТАТИСТИК ШИНЖИЛГЭЭ МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ ЭДИЙН ЗАСГИЙН СУРГУУЛЬ СТАТИСТИКИЙН ТЭНХИМ БААТАРЫН ОЮУН-ЭРДЭНЭ ХӨДӨЛМӨРИЙН БҮТЭЭМЖ, ЦАЛИНГИЙН СТАТИСТИК ШИНЖИЛГЭЭ Мэргэжлийн индекс : E310900 Эдийн засгийн ухааны магистрын зэрэг

Διαβάστε περισσότερα

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 69 оноотой бөгөөд - дүгээр тест тус бүр оноо, -7 дугаар тест тус бүр оноо, 8- дүгээр тест тус бүр - хүртэлх оноотой болно. Даалгавар бүрээс

Διαβάστε περισσότερα

ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ U.MT101-МАТЕМАТИК I ХИЧЭЭЛИЙН СЕМИНАРЫН ЗӨВЛӨМЖ он

ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ U.MT101-МАТЕМАТИК I ХИЧЭЭЛИЙН СЕМИНАРЫН ЗӨВЛӨМЖ он ШИНЖЛЭХ УХААН ТЕХНОЛОГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ СУРГУУЛЬ U.MT-МАТЕМАТИК ХИЧЭЭЛИЙН СЕМИНАРЫН ЗӨВЛӨМЖ 5 он . КОМПЛЕКС ТОО, ТҮҮН ДЭЭР ХИЙХ ҮЙЛДЛҮҮД Жишээ. A i( + i) + (7 i) +i илэрхийллийг

Διαβάστε περισσότερα

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлд нэмүү өртөг нэмэгдүүлэх нь

Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлд нэмүү өртөг нэмэгдүүлэх нь 2016. 6. 7. Мал аж ахуйн үйлдвэрлэлд нэмүү өртөг нэмэгдүүлэх нь KOPIA Mongolia Center Director Dr. Hong Seong-Koo 1 I БНСУ-ын ХХДГазар / МААШУХүрээлэн танилцуулага II КОПИА МОНГОЛ ТӨВ-ийн танилцуулага

Διαβάστε περισσότερα

Surveillance of drug-resistant bacteria among the pediatric patients. Background

Surveillance of drug-resistant bacteria among the pediatric patients. Background Surveillance of drug-resistant bacteria among the pediatric patients Bachelor student: Batzaya Supervisor: Ass.Prof. Chimeddorj Battogtokh /MNUMS, School of Pharmacy and Biomedicine/ Background Bacterial

Διαβάστε περισσότερα

III. Химийн бодисын харилцан үйлчлэл

III. Химийн бодисын харилцан үйлчлэл CHEM101: Органик биш хими I Лекц 11 III. Химийн бодисын харилцан үйлчлэл III.1 ТЕРМОДИНАМИК, ХИМИЙН УРВАЛЫН ЧИГЛЭЛ Аяндаа явагдах өөрчлөлт. Термодинамикийн II хууль. Энтропи (S), стандарт энтропи. Термодинамикийн

Διαβάστε περισσότερα

Үндэсний СТАТИСТИК. Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн улирал тутмын цахим сэтгүүл

Үндэсний СТАТИСТИК. Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн улирал тутмын цахим сэтгүүл Үндэсний СТАТИСТИК 2018 01 (6) Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн улирал тутмын цахим сэтгүүл АРТУРО МАРТИНЕЗ: Монгол Улсыг туршилтын судалгаа явуулсан нөгөө хоёр улстай харьцуулахад хөрөнгийн өмчлөлийн асуудëààð

Διαβάστε περισσότερα

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ. СОНГОХ ДААЛГАВАР Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 69 оноотой бөгөөд - дүгээр тест тус бүр оноо, -7 дугаар тест тус бүр оноо, 8- дүгээр тест тус бүр - хүртэлх оноотой болно. Даалгавар бүрээс

Διαβάστε περισσότερα

Лекц 11. Карбон хүчлийн функциональт уламжлалууд. Оксихүчил

Лекц 11. Карбон хүчлийн функциональт уламжлалууд. Оксихүчил Лекц 11 Карбон хүчлийн функциональт уламжлалууд Окси Ангилал ба нэршил Молекулдаа гидроксил (-ОН), карбоксил (-СООН) бүлэг агуулсан карбон хүчлүүдийг окси гэнэ. Оксихүчлийг карбоксил (-СООН) бүлгийн тоогоор

Διαβάστε περισσότερα

ГАЛИЛЕЙН ХАРЬЦАНГУЙ ЗАРЧИМ, ИНЕРЦИАЛ БИШ ТООЛЛЫН СИСТЕМ, ИНЕРЦИЙН ХҮЧНҮҮД, ХАРЬЦАНГУЙН ТУСГАЙ ОНОЛ, ЛОРЕНЦЫН ХУВИРГАЛТ БА ТҮҮНИЙ МӨРДЛӨГӨӨ

ГАЛИЛЕЙН ХАРЬЦАНГУЙ ЗАРЧИМ, ИНЕРЦИАЛ БИШ ТООЛЛЫН СИСТЕМ, ИНЕРЦИЙН ХҮЧНҮҮД, ХАРЬЦАНГУЙН ТУСГАЙ ОНОЛ, ЛОРЕНЦЫН ХУВИРГАЛТ БА ТҮҮНИЙ МӨРДЛӨГӨӨ ЛЕКЦ 5 S.PH101 ФИЗИК-1 ГАЛИЛЕЙН ХАРЬЦАНГУЙ ЗАРЧИМ, ИНЕРЦИАЛ БИШ ТООЛЛЫН СИСТЕМ, ИНЕРЦИЙН ХҮЧНҮҮД, ХАРЬЦАНГУЙН ТУСГАЙ ОНОЛ, ЛОРЕНЦЫН ХУВИРГАЛТ БА ТҮҮНИЙ МӨРДЛӨГӨӨ Бэлтгэсэн: О.СҮХ, Б.ОДОНТУЯА 2 S.PH101

Διαβάστε περισσότερα

СуДАлгААны АЖИл. Товхимол-9

СуДАлгААны АЖИл. Товхимол-9 СуДАлгААны АЖИл Товхимол-9 Улаанбаатар 2014 Өмнөх үг Эрхэм уншигч Таны амар амгаланг айлтгая! 2014 он Монголбанкны хувьд эдийн засгийн тогтвортой байдлыг макро түвшинд хангах хүндхэн сорилтыг даван туулсан

Διαβάστε περισσότερα

Химийн даалгавар 11-р анги оны хичээлийн жил

Химийн даалгавар 11-р анги оны хичээлийн жил Нэгдүгээр хэсэг: Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нийт 40 оноотой бөгөөд даалгавар тус бүр 1 оноо болно. Даалгавар бүрээс зөвхөн нэг хариултыг 1. Дараах томьёо бүхий бодисуудын нэр хаяггүй гурван уусмалыг нихром

Διαβάστε περισσότερα

Физикийн даалгавар 12-р анги оны хичээлийн жил

Физикийн даалгавар 12-р анги оны хичээлийн жил Утгат оронг алдагдуулахгүй тооцоол. Тестийн дугаар 1 2 3 4 25.05+37.5= 54-22.4= 12 15.5 = 18.75 7.5 = A 62.55 31.6 186 2.5 B 62.5 31 190 2.50 C 62.6 32 180 3.0 D 63 30 186.0 2.0 Абсольют алдаагаар өгөгдсөн

Διαβάστε περισσότερα

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЭРСДЭЛИЙГ ТООЦОХ ЗӨВЛӨМЖ

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЭРСДЭЛИЙГ ТООЦОХ ЗӨВЛӨМЖ Ìîíãîëáàíêíû Åðºíõèéëºã èéí 006 îíû -ð ñàðûí 7-íû ºäðèéí 537 äóãààð òóøààëûí õàâñðàëò ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЭРСДЭЛИЙГ ТООЦОХ ЗӨВЛӨМЖ НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ Санхүүгийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны эрсдэлийг

Διαβάστε περισσότερα

Холимог бодис. Уусмал

Холимог бодис. Уусмал Холимог бодис. Уусмал CHEM101: Органик биш хими I Лекц 9 1. Дисперс систем. Уусмал, уусмалын ангилал. Уусахын дулаан Уусах чанар Уусмалын концентрацийг илэрхийлэх аргууд 2. Шингэн уусмалын шинж чанар Раулийн

Διαβάστε περισσότερα

Дамжууллын гэмтэл ба Сувгийн. багтаамж. Оюутан юу эзэмших вэ:

Дамжууллын гэмтэл ба Сувгийн. багтаамж. Оюутан юу эзэмших вэ: Дамжууллын гэмтэл ба Сувгийн Оюутан юу эзэмших вэ: багтаамж Дамжууллын гэмтэл үүсгүүр гэж юу болохыг тодорхойлох Унтралтыг тайлбарлах, тооцоолол хийх Дохионы гажуудлыг тайлбарлах Өгөгдлийн хурд буюу Найквистийн

Διαβάστε περισσότερα

Хувилбар - 3. ГЗ.33-ын үр дүнд үндэслэн шинэчлэв. Япон улсын Байгаль орчны яам Дэлхийн байгаль орчны стратегийн хүрээлэн

Хувилбар - 3. ГЗ.33-ын үр дүнд үндэслэн шинэчлэв. Япон улсын Байгаль орчны яам Дэлхийн байгаль орчны стратегийн хүрээлэн Япон улсын Байгаль орчны яам Дэлхийн байгаль орчны стратегийн хүрээлэн - Хувилбар - 3 2007 оны 8-р сар ГЗ.33-ын үр дүнд үндэслэн шинэчлэв. Зүүн Хойт Азийн Эдийн засгийн судалгааны хүрээлэн Южи МИЗҮНО Дэлхийн

Διαβάστε περισσότερα

орон нутгийн эдийн ЗАСАг, САнхүүгИйн САлБАРын Тойм Боловсруулсан: МБСГ, СХ-ийн эдийн засагч Ë.Дөлгөөн Удирдаж зөвлөсөн: МБСГ, СХ-ийн захирал Н.

орон нутгийн эдийн ЗАСАг, САнхүүгИйн САлБАРын Тойм Боловсруулсан: МБСГ, СХ-ийн эдийн засагч Ë.Дөлгөөн Удирдаж зөвлөсөн: МБСГ, СХ-ийн захирал Н. орон нутгийн эдийн ЗАСАг, САнхүүгИйн САлБАРын Тойм Боловсруулсан: МБСГ, СХ-ийн эдийн засагч Ë.Дөлгөөн Удирдаж зөвлөсөн: МБСГ, СХ-ийн захирал Н.Амар ОРОН НУТГИЙН ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН ТОЙМ Л.Дөлгөөн

Διαβάστε περισσότερα

Хамтарсан кредит олгох механизмын хүрээнд Магадлагаа, Нотологоо хийх талаар Төсөлд оролцогч талын олж мэдсэн зарим туршлага ЕЕС ХХК

Хамтарсан кредит олгох механизмын хүрээнд Магадлагаа, Нотологоо хийх талаар Төсөлд оролцогч талын олж мэдсэн зарим туршлага ЕЕС ХХК Хамтарсан кредит олгох механизмын хүрээнд Магадлагаа, Нотологоо хийх талаар Төсөлд оролцогч талын олж мэдсэн зарим туршлага Ж. Доржпүрэв ЕЕС ХХК 04 оны -рр сарын, Улаанбаатар Дулаан хангамжийн зориулалттай,

Διαβάστε περισσότερα

Сонгуулийн прогноз хийх арга зүй: асуудал, хувилбар, арга. Ц.Болд, Ч.Тамир /МУИС-ийн Социологийн тэнхмийн багш нар/

Сонгуулийн прогноз хийх арга зүй: асуудал, хувилбар, арга. Ц.Болд, Ч.Тамир /МУИС-ийн Социологийн тэнхмийн багш нар/ Сонгуулийн прогноз хийх арга зүй: асуудал, хувилбар, арга.сонгуулийн прогноз хийх үндсэн нөхцөл, хүчин зүйлс Ц.Болд, Ч.Тамир /МУИС-ийн Социологийн тэнхмийн багш нар/ Сонгуулийн дүнг прогнозчилох явдал

Διαβάστε περισσότερα

II бүлэг. Химийн элементийн геохимийн тархалт

II бүлэг. Химийн элементийн геохимийн тархалт CHEM 323: Геохимийн үндэс Атом ба химийн элемент Лекц 5 II бүлэг. Химийн элементийн геохимийн тархалт Химийн элементийн үүслийн тухай таамаглал Цацраг идэвх чанар. Цацараг идэвхт изотоп, түүний задрал

Διαβάστε περισσότερα

С.Бямбахорлоо (Доктор Ph.D, ММНБ, Аудитор, ТМЗ) СЭЗДСургуулийн ахлах багш

С.Бямбахорлоо (Доктор Ph.D, ММНБ, Аудитор, ТМЗ) СЭЗДСургуулийн ахлах багш С.Бямбахорлоо (Доктор Ph.D, ММНБ, Аудитор, ТМЗ) СЭЗДСургуулийн ахлах багш babur_26@yahoo.com ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ӨРСӨЛДӨХ ЧАДВАРЫГ ӨРТГИЙН УДИРДЛАГААР ДЭМЖИХ НЬ (Ноос боловсруулах үйлдвэрлэлийн жишээн дээр)

Διαβάστε περισσότερα

ХДХВ, БЗДХ-ЫН ТАНДАЛТЫН СУДАЛГААНЫ ТАЙЛАН, 2011 МОНГОЛ УЛС

ХДХВ, БЗДХ-ЫН ТАНДАЛТЫН СУДАЛГААНЫ ТАЙЛАН, 2011 МОНГОЛ УЛС ХДХВ, БЗДХ-ЫН ТАНДАЛТЫН СУДАЛГААНЫ ТАЙЛАН, 2011 МОНГОЛ УЛС ЭМЯ-ны Глобаль сангийн дэмжлэгтэй ДОХ, сүрьеэгийн төслийн мэргэжил арга зүй, санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр хийв ТАЛАРХАЛ Хүний дархлал хомсдолын вирус

Διαβάστε περισσότερα

ÑÍ 2. NH 2 -òîñíû õ èë 4-àìèíáóòàíû õ èë ÑÍ 3 ÑÍ ÑÍ 2 ÑÎÎÍ ÑÍ 2 ÑÍ 2 ÑÎÎÍ HOOC CH 2 CH COOH NH 2

ÑÍ 2. NH 2 -òîñíû õ èë 4-àìèíáóòàíû õ èë ÑÍ 3 ÑÍ ÑÍ 2 ÑÎÎÍ ÑÍ 2 ÑÍ 2 ÑÎÎÍ HOOC CH 2 CH COOH NH 2 ЛЕКЦ 15 АМИН ХҮЧИЛ БА УУРАГ Амьд организмын найрлаганд ордог, түүний үйл ажиллагаанд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг, нийлмэл бүтэцтэй органик бодисыг протеин гэх бөгөөд энэ нь анхдагч гэсэн утгатай грек үгнээс

Διαβάστε περισσότερα

БҮРЭН ДУНД БОЛОВСРОЛЫН ЦӨМ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТИЙГ ДЭМЖИХ АРГА ЗҮЙН ЗӨВЛӨМЖ. (суралцахуйн удирдамжийг удирдлага болгоно)

БҮРЭН ДУНД БОЛОВСРОЛЫН ЦӨМ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТИЙГ ДЭМЖИХ АРГА ЗҮЙН ЗӨВЛӨМЖ. (суралцахуйн удирдамжийг удирдлага болгоно) БҮРЭН ДУНД БОЛОВСРОЛЫН ЦӨМ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТИЙГ ДЭМЖИХ АРГА ЗҮЙН ЗӨВЛӨМЖ (суралцахуйн удирдамжийг удирдлага болгоно) ДИЗАЙН ТЕХНОЛОГИ Бүрэн дунд боловсролын цөм хөтөлбөрт үндэслэн дизайн технологийн

Διαβάστε περισσότερα

Физикийн даалгавар 8-р анги оны хичээлийн жил

Физикийн даалгавар 8-р анги оны хичээлийн жил 8-р анги физик 1. 100м-н гүн усандахь даралтыг ол. Агаарын даралтыг тооцохгүй A) 10 5 Па B) 10 4 Па C) 10 3 Па D) 10 6 Па 2. 10атм даралт ойролцоогоор хэдэн Па даралттай тэнцэх вэ? A) 10 5 B) 10 4 C) 10

Διαβάστε περισσότερα

ТУХАЙН ДИФФЕРЕНЦИАЛТ ТЭГШИТГЭЛ. Contents Bibliography 11 References 11 Index 12

ТУХАЙН ДИФФЕРЕНЦИАЛТ ТЭГШИТГЭЛ. Contents Bibliography 11 References 11 Index 12 ТУХАЙН ДИФФЕРЕНЦИАЛТ ТЭГШИТГЭЛ ҮҮЕЭ ОТГОНБАЯР Contents 1. 2 2. 5 3. 8 Bibliography 11 References 11 Index 12 Date: August 23, 2008. 1 2 ҮҮЕЭ ОТГОНБАЯР 1 Бид Nakhlé H. Asmar-ийн Partial Differential Equations

Διαβάστε περισσότερα

Хичээлийн хөтөлбөрийн загвар 11-р анги Хими. 1-р хувилбар

Хичээлийн хөтөлбөрийн загвар 11-р анги Хими. 1-р хувилбар Хичээлийн хөтөлбөрийн загвар 11-р анги Хими 1-р хувилбар 11-р ангийн химийн хөтөлбөрийн зорилго Химийн хичээлийн хөтөлбөрөөр дараах зорилгыг хэрэгжүүлнэ: 1. Туршилтын болон практик биологийн шинжлэх ухааны

Διαβάστε περισσότερα

ХАР МОД /LARIX SIBIRICA Ldb./-НЫ МӨЧРИЙН БООМЫН НЯН /BACILLUS ANTHRACIS/-ГИЙН ЭСРЭГ ИДЭВХИТ НЭГДЛИЙН СУДАЛГАА

ХАР МОД /LARIX SIBIRICA Ldb./-НЫ МӨЧРИЙН БООМЫН НЯН /BACILLUS ANTHRACIS/-ГИЙН ЭСРЭГ ИДЭВХИТ НЭГДЛИЙН СУДАЛГАА ХАР МОД /LARIX SIBIRICA Ldb./-НЫ МӨЧРИЙН БООМЫН НЯН /BACILLUS ANTHRACIS/-ГИЙН ЭСРЭГ ИДЭВХИТ НЭГДЛИЙН СУДАЛГАА Abstract П.Эрдэнэбаатар 1, Ж.Батхүү 2*, Д.Ганболд 3*, Ш.Оюунцэцэг 3, Д.Отгонбаатар 3, Д.Цэрэнноров

Διαβάστε περισσότερα

ТЭЭВРИЙН СТАТИСТИКИЙН АРГАЧЛАЛ

ТЭЭВРИЙН СТАТИСТИКИЙН АРГАЧЛАЛ ҮСГ-ын даргын 2008 оны...-ын өдрийн... тоот тушаалын I хавсралт ТЭЭВРИЙН СТАТИСТИКИЙН АРГАЧЛАЛ ҮНДЭСНИЙ СТАТИСТИКИЙН ГАЗАР 2008 ОН Тээврийн статистикийн аргачлал Гарчиг I. Тээврийн статистикийн аргачлалын

Διαβάστε περισσότερα