ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών"

Transcript

1 ιεπιστηµονική Φροντίδα Υγείας (2011) Τόµος 3, Τεύχος 2, ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών Σταθαρού Α. 1, Παπαθανασίου Ι. 2, Γκούβα Μ. 3, Μασδράκης Β. 4, Μπερκ Α. 5, Νταραγιάννης. 6, Κοτρώτσιου Ε. 7 1 Νοσηλεύτρια Ψυχικής Υγείας, MSc, Α Πανεπιστηµιακή Ψυχιατρική κλινική, Αιγινήτειο νοσοκοµείο,αθήνα 2 Καθηγήτρια Εφαρµογών, Τµήµα Νοσηλευτικής, ΣΕΥΠ, ΤΕΙ Λάρισας 3 Επίκουρος Καθηγήτρια ΤΕΙ Ηπείρου 4 Λέκτορας Ψυχιατρικής, Α Πανεπιστηµιακή Ψυχιατρική κλινική, Αιγινήτειο νοσοκοµείο, Αθήνα 5 Νοσηλεύτρια Ψυχικής Υγείας, MSc, Α Πανεπιστηµιακή Ψυχιατρική κλινική, Αιγινήτειο νοσοκοµείο, Αθήνα 6 Νοσηλευτής, Α Πανεπιστηµιακή Ψυχιατρική κλινική, Αιγινήτειο νοσοκοµείο, Αθήνα 7 Καθηγήτρια, Τµήµα Νοσηλευτικής, ΣΕΥΠ, ΤΕΙ Λάρισας ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση, στον ελληνικό πληθυσµό, του βαθµού επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών, η σχέση της επιβάρυνσης µε δηµογραφικούς και άλλους παράγοντες και η αξιολόγηση των επιπτώσεων που επιφέρει η επιβάρυνση στην ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία, των φροντιστών. Υλικό και µέθοδος: χορηγήθηκαν ειδικά διαµορφωµένα ερωτηµατολόγια σε 122 φροντιστές σε δοµές της Πανεπιστηµιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινήτειου νοσοκοµείου. Εκτός από δηµογραφικά στοιχεία και µεταβλητές σχετικές µε τον ψυχικά ασθενή συγγενή τους, οι συµµετέχοντες συµπλήρωσαν τέσσερα ψυχοµετρικά εργαλεία: α) την κλίµακα οικογενειακής επιβάρυνσης (McMaster Family Assessment Device), β) το ερωτηµατολόγιο ποιότητας ζωής σχετιζόµενης µε την υγεία SF-12, γ) την αυτοσυµπληρούµενη κλίµακα κατάθλιψης Zung και δ) το τµήµα του ερωτηµατολογίου του Spielberger, που εκτιµά το άγχος ως χαρακτηριστικό (trait) της προσωπικότητας. Οι συµµετέχοντες στην έρευνα είχαν διαφορετική ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, εκπαίδευση, επαγγελµατική απασχόληση, φύλο και σχέση µε τον ψυχικά ασθενή συγγενή τους. Αποτελέσµατα: Όπως προέκυψε από τη στατιστική ανάλυση των δεδοµένων, οι φροντιστές ανέφεραν χαµηλά επίπεδα ποιότητας ζωής σχετιζόµενης µε την υγεία, τόσο στη σωµατική όσο και στην ψυχική της διάσταση. Η ηλικιακή οµάδα ετών, οι εργαζόµενοι και µορφωµένοι δήλωσαν µεγαλύτερη ενόχληση στη σωµατική συνιστώσα, ενώ στην ψυχική συνιστώσα πέραν της ίδιας ηλικιακής οµάδας χαµηλότερη ποιότητα ανέφεραν οι συγγενείς των ασθενών που δεν ήταν σύζυγοί τους. Αντιθέτως υψηλά ήταν τα επίπεδα οικογενειακής επιβάρυνσης που παρουσίασαν οι φροντιστές του δείγµατός µας, όπως προκύπτουν από τη σύγκριση µε ευρήµατα άλλων µελετών. Περισσότερο προσαρµοσµένοι και ανθεκτικοί στην επιβάρυνση φάνηκαν να είναι οι συνταξιούχοι ή/και νοικοκυρές, παντρεµένοι, γονείς των ψυχικά ασθενών που τους φροντίζουν για µεγάλο χρονικό διάστηµα. Τα ηλικιωµένα άτοµα του δείγµατος δήλωσαν υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και άγχους. Το 20,8% των συµµετεχόντων έδωσε απαντήσεις ενδεικτικές κλινικής κατάθλιψης. Συνολικά τόσο το άγχος όσο και η κατάθλιψη και η ψυχική διάσταση της ποιότητας ζωής φάνηκε να συσχετίζονται µε µεγαλύτερη οικογενειακή επιβάρυνση και δυσλειτουργία των φροντιστών. Συµπεράσµατα : Τα αποτελέσµατα αυτής της έρευνας δείχνουν ότι η επιβάρυνση των φροντιστών είναι µια πραγµατικότητα και στην ελληνική κοινωνία. Για το λόγο αυτό προτείνεται η εφαρµογή προγραµµάτων εκπαίδευσης οικογένειας, ψυχοεκπαίδευσης ή και γνωσιακήςσυµπεριφορικής ψυχοθεραπείας. Λέξεις-Κλειδιά: ψυχικές διαταραχές, επιβάρυνση, φροντιστής, κατάθλιψη, άγχος Υπεύθ. Αλ/φίας: Σταθαρού Α. Θεοκλήτου 7,11745, Αθήνα Τηλ , angsta2@hotmail.com 59

2 Interscientific Health Care (2011) Vol 3, Issue 2, Investigation the burden of mentally ill careers Statharou A. 1, apathanasiou I 2,Gouva M. 3, Masdrakis V. 4, Berk A. 5, Daragiannis D. 6, Kotrotsiou E. 7 1 RN, Msc, A sychiatric Department, University of Athens, Eginitio hospital 2 RN, MSc, Clinical rofessor of Nursing Department, TEI of Larissa 3 hd, Assistant rofessor Nursing Department TEI Hepirus hd, 4 MD, hd, Lecturer, A sychiatric Department, University of Athens, Eginitio Hospital 5 RN, Msc, A sychiatric Department, University of Athens, Eginitio Hospital 6 RN,A sychiatric Department, University of Athens, Eginitio Hospital 7 RN, MSc, hd, rofessor of Νursing Department TEI of Larissa ABSTRACT Aim: of this research was to investigate, in Greek population, the degree of burden of caregivers of psychiatric patients, the ratio of burden and demographic and other factors. Finally, the purpose of this study was to evaluate the effect which, the burden, has on quality of life and mental health of caregivers. Materials and methods: For this purpose, specially constructed questionnaires were administered to 122 carers in structures belonging to the University sychiatric Department of Eginition Hospital. Except of demographic data and variables related to their relative-patient, the participants filled out four psychometric tools: a) the McMaster Family Assessment Device), b) the quality of life questionnaire SF-12, γ) Zung s self-rated depression scale και δ) the trait part of Spielberger s State- Trait Anxiety Inventory. The study s participants had variable age, family status, education, profession, gender and relationship with the psychiatric patient who was their relative. Results : The statistical analysis of the data showed that the carers reported low levels of health-related quality of life, both in the physical and in the mental component. The years age group, the working and more educated class reported bigger distress in the physical dimension; in the mental dimension apart from the previous age group, worse quality of life was reported by relatives other than spouses. On the other hand, the burden levels show for the carers in our sample, were high in comparison with findings from other studies. ensioners and/or homemakers, married, parents of psychiatric patients who cared for their relatives for a long period of time were proven more adjusted and resistant to burden. Older ages reported, though, higher levels of depression and anxiety. 20.8% of the participants gave answers indicative of clinical depression. In general, anxiety and depression as well as the mental component of the quality of life were found to be associated with bigger family burden and dysfunctional of carers. Conclusion: This study shows that the burden of carers is a reality in Greek society as well. For this reason, it is suggested that family education, psycho education and cognitive- behavioral psychotherapy programs are implemented. Keywords: psychiatric disorders, burden, depression, anxiety ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι ψυχικές διαταραχές προσβάλλουν ανθρώπους σε όλες τις χώρες και κοινωνίες και παρουσιάζονται σε όλες τις πληθυσµιακές οµάδες ανεξαρτήτως κοινωνικο-οικονοµικής τάξης. Ο επιπολασµός τους εκτιµάται ότι είναι 10% στους ενήλικες, και ένα ποσοστό 20-25% του πληθυσµού θα εµφανίσει κάποια στιγµή στη ζωή του ψυχικές διαταραχές (World Health Organization, 2001). Από επιδηµιολογικές έρευνες στη κοινότητα διαπιστώνεται αυξητική τάση του µεγέθους της ψυχολογικής επιβάρυνσης και ψυχιατρικής νοσηρότητας στο γενικό πληθυσµό τα τελευταία 60 χρόνια. Στις ΗΠΑ, το ποσοστό επιπολασµού, για µία ή περισσότερες ψυχιατρικές διαταραχές ήταν περίπου 30% (Kessler et al, 1994). Στην Ελλάδα, οι ψυχικές διαταραχές είναι συχνές. Επιδηµιολογικές µελέτες που έχουν γίνει στον γενικό πληθυσµό δείχνουν ότι 14-16% των Ελλήνων πάσχει από µια ψυχιατρική διαταραχή, µε συχνότερη την αγχώδη διαταραχή. Σε µελέτη της Παγκόσµιας Οργάνωσης Υγείας, στην οποία συµµετείχε και η Ελλάδα, βρέθηκε ότι 22% αυτών που επισκέπτονται υπηρεσίες πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας πάσχουν από µια ψυχιατρική διαταραχή κατά την διάρκεια του Cor. Author: Statharou A Theoklitou 7,11745, Athens Tell , angsta2@hotmail.com

3 τελευταίου µήνα και έµφαση από την ψυχιατρική κοινότητα, δίνεται στη σηµασία της πρόληψής τους (Λιονής, 2003). Κοινωνικo - δηµογραφικά χαρακτηριστικά ατόµων και µελών οικογενειών που φροντίζουν ασθενείς µε ψυχικές διαταραχές Μετά την ψυχιατρική µεταρρύθµιση και το κίνηµα της αποϊδρυµατοποίησης, η φροντίδα των ασθενών µετατοπίστηκε στην οικογένεια, η οποία συµβάλλει πλέον στην εξέλιξη του ατόµου µε ψυχικές διαταραχές (Τοµαράς και συν,1990). Οι συγγενείς των ασθενών µε ψυχικές διαταραχές βιώνουν αισθήµατα απώλειας, θλίψης, ντροπής, ενοχής και θυµού και παράλληλα βιώνουν το στιγµατισµό και την κοινωνική αποµόνωση. Η καθηµερινότητά τους διαταράσσεται καθώς καλούνται να παρέχουν, µε συνέπεια, την φροντίδα τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε οικονοµικό επίπεδο (Sartorious, 1998). Σύµφωνα µε τους Schene et al (1998) και σε µελέτη που έγινε σε µέλη οικογενειών της Ολλανδίας που φροντίζουν ασθενείς µε σχιζοφρένεια ή άλλη χρόνια ψυχική βρέθηκε ότι το 48% φροντίζει τους ασθενείς όταν η νόσος διαρκεί περισσότερο από δέκα έτη, ενώ όταν η διάρκεια της είναι τέσσερα έως δέκα έτη το ποσοστό είναι 40,4%.Το 71,3% των φροντιστών είναι γυναίκες, τα τρία τέταρτα είναι γονείς (80%), το 7,3% αδέλφια, το 9,2% σύντροφοι, το 1,3% τα παιδιά των ατόµων µε ψυχικές διαταραχές, το 0,8% πρώην σύντροφοι και 0,4% έχουν άλλου είδους σχέση (Schene et al,1998). Ο Winefield et al (1994) αναφέρει ότι η επιβάρυνση ήταν µεγαλύτερη στους συζύγους και στα ενήλικα παιδιά, µε µέσο όρο 14,2 χρόνια από τη διάγνωση της νόσου (Winefield et al,1994). Οι Meijer et al (2004) σε έρευνα που διεξήγαγαν σε πέντε Ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, ανία, Ενωµένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία), βρήκαν ότι η πλειοψηφία των προσώπων που φροντίζουν ασθενείς µε ψυχικές διαταραχές ήταν γυναίκες έγγαµες (60%), τα 2/4 γονείς (µητέρα / πατέρας), το 1/4 αδέλφια και το 1/4 σύζυγοι. Το 57% των ατόµων µε ψυχικές διαταραχές έµενε µαζί µε τους οικείους του (Meijer et al, 2004) Ορισµοί «φροντιστή-επιβάρυνσης» Σύµφωνα µε τη διεθνή βιβλιογραφία, ο όρος «φροντιστής» αποδίδεται σε συγγενείς ή φίλους ή και άτοµα πέρα από το στενό οικογενειακό περιβάλλον, που φροντίζουν µέλος µε ειδική ανάγκη (άνοια, καρκίνος, εγκεφαλική βλάβη, ψυχική νόσο). Ως φροντιστής µπορεί ακόµη να οριστεί οποιοδήποτε πρόσωπο βοηθά κάποιο άλλο, το οποίο δεν είναι ικανό να αντεπεξέλθει στις καθηµερινές του ανάγκες, προσωπικές ή οικιακές. Ένας δεύτερος όρος, που σχετίζεται αρκετά στενά µε τον όρο «φροντιστής» είναι η έννοια «επιβάρυνση». Λέγοντας επιβάρυνση εννοούµε αυτό που δύσκολα µπορεί κανείς να αντέξει, σωµατικά ή συναισθηµατικά. Η επιβάρυνση αποτελεί πηγή µεγάλης ανησυχίας ή άγχους και ειδικά όταν σχετίζεται µε µια ευθύνη ή ένα καθήκον» ( Caqueo-Urízar et al.,2009) Στη βιβλιογραφία περιγράφονται διάφορα είδη επιβάρυνσης, αλλά η πιο γνωστή διάκριση είναι αυτή που τη διαχωρίζει στην αντικειµενική και την υποκειµενική επιβάρυνση (Zarit et al,1980). Η αντικειµενική επιβάρυνση περιλαµβάνει οποιονδήποτε παράγοντα µπορεί να διαταράξει την οικογενειακή ζωή και οφείλεται στα προβλήµατα του ασθενούς. Η υποκειµενική επιβάρυνση σχετίζεται µε την υποκειµενική εµπειρία και τα συναισθήµατα του φροντιστή. (Schene et al, 1994) Το πρόβληµα της επιβάρυνσης είναι πολυδιάστατο και δεν εξαρτάται µόνο από τα χαρακτηριστικά και τα προβλήµατα του ασθενούς, αλλά επεκτείνεται µέσα στο ευρύτερο θεωρητικό πλαίσιο του στρες και της αντιµετώπισής του. (earlin et al, 1990). Πολλές µελέτες έχουν βρει ότι οι στρατηγικές που χρησιµοποιούν τα άτοµα για να αντιµετωπίσουν το στρες της φροντίδας, αποτελούν σηµαντικό προγνωστικό παράγοντα της έντασης και της επιβάρυνσης την οποία βιώνουν (Donaldson et al,1999). Παράγοντες επιβάρυνσης Σε µελέτη της Moller για φροντιστές ψυχικά ασθενών, διαπιστώθηκαν µεθοδολογικά προβλήµατα όπως: οι ορισµοί και η λειτουργικότητα των όρων «επιβάρυνση φροντιστών» είναι ετερογενείς οι περισσότερες µελέτες για αξιολόγηση της επιβάρυνσης εστιάζονται στη σχιζοφρένεια περιορίζοντας έτσι τις συγκριτικές µελέτες µεταξύ των ψυχικών διαταραχών το δείγµα των ασθενών δεν είναι οµοιογενές λόγω της διαφορετικής διάρκειας της νόσου και εκτός αυτού σπάνια ή ελάχιστα καταγράφονται ασθενείς µε πρώτο επεισόδιο µελέτες που διερευνούν παράγοντες κινδύνου και προστατευτικούς παράγοντες παράλληλα, δεν καταλήγουν σε ερευνητικό συµπέρασµα σπάνια διεξάγονται µακροχρόνιες µελέτες όπου τα συµπεράσµατα µε την πάροδο του χρόνου- µπορούν να τροποποιηθούν. (Moller, 2005). Ψυχικές νόσοι και επιβάρυνση Οι συγγενείς ψυχικά ασθενών αποτελούν ένα «αόρατο» υγειονοµικό σύστηµα λόγω της χρονιότητας των νόσων αυτών και της αναγκαιότητας για µακροχρόνια χρήση των κοινοτικών υπηρεσιών υγείας. Η επιβάρυνση των φροντιστών ψυχικά ασθενών διακρίθηκε από τους Hoening και Hamilton, σε ένα αισθητό αντικειµενικό φορτίο (οικονοµικό κόστος, µείωση αποδοτικότητας στην εργασία, διαταραχή οικογενειακής καθηµερινότητας) και σε ένα υποκειµενικό φορτίο (αισθήµατα απώλειας, ανησυχία, κατάθλιψη ή αµηχανία για το κοινωνικό γίγνεσθαι) (Roick et al, 2006). Σε µελέτη του Ostman σε σχέση µε την επιβάρυνση οικογενειών, βρέθηκαν διαφορές οι οποίες σχετίζονταν µε τη χρήση ψυχιατρικών υπηρεσιών. Όταν η παρεχόµενη φροντίδα από τις υπηρεσίες υγείας ήταν ποιοτική, ο φροντιστής δεν επιβαρυνόταν ακόµη και αν ο ασθενής είχε επανειληµµένες εισαγωγές σε ψυχιατρείο, η δε υπηρεσία ψυχικής υγείας είχε θετική επιρροή στο περιβάλλον ώστε να µην υποφέρουν από την ψυχολογική πτυχή του στίγµατος. Αυτό αντιστρεφόταν όταν οι συγγενείς προσεγγίζοντας τις 61

4 ψυχιατρικές υπηρεσίες, δεν ελάµβαναν την απαραίτητη προσοχή από τους επαγγελµατίες ψυχικής υγεία (Ostman, 2004). Σκοπός της µελέτης είναι: να διερευνήσει το βαθµό επιβάρυνσης των φροντιστών ψυχικά ασθενών να εκτιµήσει τη συσχέτιση της επιβάρυνσης µε δηµογραφικούς παράγοντες, όπως φύλο, ηλικία, εκπαίδευση, εργασία, και µε άλλους παράγοντες, όπως έτη φροντίδας και σχέση µε τον ψυχικά ασθενή να αξιολογήσει το άγχος ή/και κατάθλιψη που αυτοί βιώνουν και τέλος να αξιολογήσει την επίπτωση που έχει η επιβάρυνση αυτή στην ποιότητα ζωής και στην ψυχική υγεία των φροντιστών. Ερευνητικές υποθέσεις Τα ερευνητικά ερωτήµατα της µελέτης ήταν: 1. Εάν οι φροντιστές ασθενών µε ψυχική νόσο υφίστανται οικογενειακή επιβάρυνση, όπως αξιολογείται από τις απαντήσεις τους στην κλίµακα οικογενειακής επιβάρυνσης. Η υπόθεσή µας ήταν ότι οι φροντιστές υφίστανται σηµαντική οικογενειακή επιβάρυνση σε διάφορες διαστάσεις του χρησιµοποιούµενου ερωτηµατολογίου. 2. Εάν η ποιότητα ζωής τους είναι χαµηλή και εάν εµφανίζουν άγχος και κατάθλιψη. Η υπόθεσή µας ήταν ότι η ποιότητα ζωής τους θα είναι χαµηλή και ότι θα εµφανίζουν υψηλά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης. 3. Εάν θα υπάρχει συσχέτιση µεταξύ οικογενειακής επιβάρυνσης, χαµηλής ποιότητας ζωής, και ύπαρξης άγχους και κατάθλιψης στην οµάδα των φροντιστών. Η υπόθεσή µας ήταν ότι τα υψηλά επίπεδα επιβάρυνσης θα συσχετίζονται µε υψηλά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, καθώς και χαµηλότερη ποιότητα ζωής σχετιζόµενη µε την υγεία. 4. Εάν παράγοντες δηµογραφικοί (π.χ. φύλο, ηλικία, επάγγελµα) ή σχετικοί µε τη φροντίδα (σχέση µε τον ασθενή, έτη φροντίδας του) θα επιδρούν στο βαθµό της επιβάρυνσης που δέχονται οι φροντιστές. εν κάναµε συγκεκριµένες υποθέσεις αλλά ο στόχος ήταν η διερεύνηση του προφίλ των φροντιστών που είναι πιο ανθεκτικοί στην επιβάρυνση καθώς και των παραγόντων που τους κάνουν πιο ευάλωτους. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΣ Το υλικό της µελέτης αποτέλεσαν φροντιστές ψυχικά ασθενών από δοµές της Πανεπιστηµιακής Ψυχιατρικής Κλινικής Αθηνών, Αιγινήτειο νοσοκοµείο. όθηκαν 150 ερωτηµατολόγια, εκ των οποίων επιστράφηκαν συµπληρωµένα τα 122. Η συλλογή του υλικού πραγµατοποιήθηκε κατά το χρονικό διάστηµα Μάιος-Ιούλιος 2009, αφού εξασφαλίστηκε η σχετική άδεια από την Επιτροπή Ηθικής και εοντολογίας του παραπάνω φορέα. Το δείγµα συλλέχθηκε µε τυχαίο τρόπο Το ερωτηµατολόγιο περιελάµβανε : α) δηµογραφικά χαρακτηριστικά β) ερωτηµατολόγιο Υγείας (SF12) γ) κλίµακα οικογενειακής επιβάρυνσης (The McMaster Family Aassessment Device) ( Cronbach s- α >0,7) δ)ερωτηµατολόγιο αυτοαξιολόγησης (Zung) ( Cronbach s- α >0,09) (Fountoulakis et al, 2001) ε) ερωτηµατολόγιο άγχους του Spielberger (State-Trait Anxiety Inventory).Σκοπός του ερωτηµατολογίου είναι η µέτρηση του άγχους ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας (Σταλίκας και συνεργάτες, 2002). Για την ανάλυση χρησιµοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραµµα SSS Οι µέσες τιµές (mean) και οι τυπικές αποκλίσεις (Standard Deviation=SD) χρησιµοποιήθηκαν για την περιγραφή των ποσοτικών µεταβλητών. Η σύγκριση αναλογιών έγινε µε τη χρήση του earson s χ2 test ή του Fisher s exact test, όπου ήταν απαραίτητο. Για τη σύγκριση των ποσοτικών µεταβλητών µεταξύ δυο οµάδων χρησιµοποιήθηκε o έλεγχος Student s ή το µη παραµετρικό κριτήριο Mann-Whitney. Για τη σύγκριση των ποσοτικών µεταβλητών µεταξύ τριών ή παραπάνω διαφορετικών οµάδων χρησιµοποιήθηκε o παραµετρικός έλεγχος ανάλυσης διασποράς (ANOVA). Για τον έλεγχο του σφάλµατος τύπου Ι, λόγω των πολλαπλών συγκρίσεων χρησιµοποιήθηκε η διόρθωση κατά Bonferroni. Για τον έλεγχο της σχέσης δυο ποσοτικών µεταβλητών χρησιµοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης του earson ή ο µη παραµετρικός του Spearman (r). Η ανάλυση γραµµικής παλινδρόµησης (linear regression analysis) χρησιµοποιήθηκε για την εύρεση ανεξάρτητων παραγόντων που σχετίζονται µε τις διαστάσεις ποιότητας ζωής και τις υπόλοιπες κλίµακες από την οποία προέκυψαν συντελεστές εξάρτησης (β) και τα τυπικά σφάλµατά τους (standard errors=se). Τα επίπεδα σηµαντικότητας είναι αµφίπλευρα και η στατιστική σηµαντικότητα τέθηκε στο 0,05. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από την µελέτη βρέθηκε ότι : 61,7% ήταν γυναίκες, το 36,1% άνω των 61 ετών, στην πλειοψηφία τους έγγαµοι µε το ποσοστό να φτάνει το 63,1%, το 43,4% εργαζόµενοι και τέλος το 90,1% ήταν συγγενείς µε το άτοµο που φρόντιζαν.(πίνακας 1) Η ηλικία των συµµετεχόντων συσχετίζεται σηµαντικά και µε τις δύο διαστάσεις του SF12. Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι τα άτοµα ηλικίας άνω των 61 ετών είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στη σωµατική διάσταση (CS) από τα άτοµα που ήταν ετών (p<0,001) και από τα άτοµα που ήταν ετών (p<0,001). Επίσης, τα άτοµα ηλικίας ετών είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στη σωµατική διάσταση (CS) από τα άτοµα που ήταν ετών (p=0,017). Όσο αφορά στη βαθµολογία της ψυχικής διάστασης (MCS), µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni δεν βρέθηκε διαφορά µεταξύ των διάφορων ηλικιακών οµάδων. Επίσης, το επάγγελµα συσχετίζεται µε τη βαθµολογία στη σωµατική διάσταση (CS). Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι οι εργαζόµενοι είχαν σηµαντικά χαµηλότερη βαθµολογία από τους συνταξιούχους (p=0,004) και τους άνεργους ή τα άτοµα που ασχολούνταν µε τα οικιακά (p=0,037). Τέλος, βρέθηκε ότι τα άτοµα που ήταν συγγενείς µε το άτοµο 62

5 N % Φύλο Άνδρας 46 38,3 Γυναίκα 74 61,7 Ηλικία , , , ,8 άνω των ,1 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 77 63,1 Άγαµος /η 19 15,6 Χήρος /α 8 6,6 ιαζευγµένος /η 18 14,8 Επάγγελµα Εργαζόµενος 53 43,4 Άνεργος 3 2,5 Οικιακά 27 22,1 Συνταξιούχος 39 32,0 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 10 8,3 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής ,1 Φίλος ή γείτονας ή άλλο 2 1,7 Πίνακας 1. ηµογραφικά στοιχεία συµµετεχόντων CS MCS Φύλο Άνδρας 34,7±7,4 0,363 38±11,6 0,242 Γυναίκα 36,1±8 40,8±12,3 Ηλικία ,8±4,5 <0,001* 37,7±13,4 0,036* ,9±7,5 44,9±12, ,9±7 42,7±11,4 άνω των 61 39,6±7,8 36,7±11,1 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 36,3±7,9 0,198* 39,2±13 0,348* Άγαµος /η 32,6±6,2 43,7±11,4 ιαζευγµένος /η- Χήρος /α 36±8,2 39,3±9,2 Επάγγελµα Εργαζόµενος 32,8±6,6 0,002* 39,9±11,3 0,280* Οικιακά / Άνεργος 37,3±7,1 42,7±14,3 Συνταξιούχος 38,2±8,7 37,8±11,1 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 35,1±6,1 0,828 47,5±15,4 0,044 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής 35,7±8 39,4±11,7 *Anova Πίνακας 2. SF12 και δηµογραφικά στοιχεία συµµετεχόντων που φροντίζουν είχαν µικρότερη βαθµολογία στην ψυχική διάσταση (ΜCS) από τα άτοµα που φρόντιζαν τον/την σύζυγο τους (Πίνακας 2). Η οικογενειακή κατάσταση των συµµετεχόντων και το επάγγελµα σχετίζονται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Επίλυση προβλήµατος». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι οι διαζευγµένοι είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Επίλυση προβλήµατος» από τους έγγαµους (p=0,004). Επίσης, οι εργαζόµενοι είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Επίλυση προβλήµατος» από τους συνταξιούχους (p=0,003). Η οικογενειακή κατάσταση των συµµετεχόντων σχετίζεται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Επικοινωνία». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι οι διαζευγµένοι είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Επικοινωνία» από τους έγγαµους (p=0,041). Το επάγγελµα βρέθηκε να σχετίζεται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Ρόλοι». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni δεν βρέθηκε 63

6 Επίλυση προβλήµατος Επικοινωνία Ρόλοι Συναισθηµατική ανταπόκριση Φύλο Άνδρας 13±2,7 0,879 20,3±4,2 0,67 26,8±3,1 0,218 15,1±2,8 0,363 Γυναίκα 13,1±2,9 19,9±4,7 27,7±4,7 14,5±3,6 Ηλικία ,3±2,6 0,094* 20±5,2 0,886* 28±4,7 0,273* 14,7±3,5 0,974* ,4±2,4 21±4,1 28,8±4,9 14,9±3, ,1±2,9 20,1±4,3 26,6±4 14,5±3,4 άνω των 61 12,3±2,9 20±4,6 27,1±3,5 14,9±3,2 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 12,5±2,6 0,005* 19,3±3,9 0,029* 27,1±4,5 0,773* 14,5±3,1 0,571* Άγαµος /η 13,3±3 21,1±4,8 27,7±4 14,8±3,7 ιαζευγµένος /η- Χήρος /α 14,6±3 21,9±5,3 27,7±3,3 15,3±3,7 Επάγγελµα Εργαζόµενος 13,9±2,5 0,004* 20,8±4,3 0,144* 27,8±3,5 0,049* 15±3,3 0,611* Οικιακά / Άνεργος 13,1±2,9 20,5±3,7 28,3±4,9 14,9±3,2 Συνταξιούχος 11,9±2,8 18,9±5,2 26±4,1 14,3±3,5 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 12,3±2,6 0,362 18,4±3,8 0,192 28,1±6,2 0,598 13,8±3,5 0,360 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής 13,2±2,9 20,4±4,5 27,3±4 14,8±3,4 *Anova Πίνακας 3. ηµογραφικοί παράγοντες και διαστάσεις FAD Επίλυση προβλήµατος Επικοινωνία Ρόλοι Συναισθηµατική ανταπόκριση Αριθµός παιδιών r 0,09 0,03-0,06 0,09 0,311 0,763 0,494 0,315 Έτη εκπαίδευσης r 0,32 0,15 0,24 0,09 0,001 0,149 0,014 0,360 Έτη φροντίδας από την έναρξη της νόσου r -0,26-0,30-0,07-0,22 0,005 0,001 0,480 0,016 Πίνακας 4. Συντελεστές συσχέτισης του Spearman διαφορά στη βαθµολογία των συµµετεχόντων µεταξύ των κατηγοριών του επαγγέλµατος. εν βρέθηκε να σχετίζεται σηµαντικά κανείς από τους δηµογραφικούς παράγοντες µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Συναισθηµατική ανταπόκριση». (Πίνακας 3) Υπήρξε σηµαντική θετική µέτρια συσχέτιση των ετών εκπαίδευσης των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Επίλυση προβλήµατος». Επίσης, υπήρξε σηµαντική αρνητική χαµηλή συσχέτιση των ετών φροντίδας των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Επίλυση προβλήµατος». Οπότε, όσο αυξάνονται τα έτη εκπαίδευσης τόσο αυξάνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Επίλυση προβλήµατος» και όσο αυξάνονται τα έτη φροντίδας τόσο µειώνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Επίλυση προβλήµατος». Υπήρξε σηµαντική αρνητική χαµηλή συσχέτιση των ετών φροντίδας των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Επικοινωνία». Οπότε, όσο αυξάνονται τα έτη φροντίδας τόσο µειώνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Επικοινωνία». Υπήρξε σηµαντική θετική χαµηλή συσχέτιση των ετών εκπαίδευσης των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Ρόλοι». Οπότε, όσο αυξάνονται τα έτη εκπαίδευσης τόσο αυξάνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Ρόλοι». Υπήρξε σηµαντική αρνητική χαµηλή συσχέτιση των ετών φροντίδας των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Συναισθηµατική ανταπόκριση». Οπότε, όσο αυξάνονται τα έτη φροντίδας τόσο µειώνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Συναισθηµατική ανταπόκριση» (Πίνακας 4). Η ηλικία και η οικογενειακή κατάσταση των συµµετεχόντων σχετίζονται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Συναισθηµατική εµπλοκή». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni δεν βρέθηκε διαφορά στην βαθµολογία στη διάσταση «Συναισθηµατική εµπλοκή» ανάλογα µε την ηλικία των συµµετεχόντων ενώ βρέθηκε ότι οι διαζευγµένοι είχαν 64

7 Συναισθηµατική εµπλοκή Έλεγχος συµπεριφοράς Γενική λειτουργικότητα Φύλο Άνδρας 16,4±2,6 0,102 20,9±3,5 0,976 27,5±5,4 0,969 Γυναίκα 15,5±3,3 20,9±3,5 27,4±6,2 Ηλικία ±3,6 0,043* 19,2±2,4 0,060* 27,7±6 0,702* ,8±2,7 22±3,8 28,9±6, ,3±2,9 20,9±3,8 27,6±6 άνω των 61 16,9±2,8 21,3±3,3 26,9±5,7 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 15,3±2,8 0,002* 20,7±3,5 0,008* 26,4±5,2 0,014* Άγαµος /η 15,8±3,7 19,4±2,9 28,2±5,8 ιαζευγµένος /η- Χήρος /α 17,7±2,5 22,7±3,1 30,2±6,9 Επάγγελµα Εργαζόµενος 15,7±2,8 0,759* 21,2±3,4 0,681* 28,9±5,7 0,050* Οικιακά / Άνεργος 15,8±2,8 20,8±3 27,6±6 Συνταξιούχος 16,2±3,5 20,6±3,8 25,8±5,7 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 13,5±2,8 0,009 20,3±4,9 0,573 27,3±2,5 0,709 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής 16,1±3 21±3,3 27,7±6,1 *Anova Πίνακας 5. ιαστάσεις FAD και δηµογραφικά στοιχεία Συναισθηµατική εµπλοκή Έλεγχος συµπεριφοράς Γενική λειτουργικότητα Αριθµός παιδιών r 0,10 0,17 0,08 0,296 0,061 0,389 Έτη εκπαίδευσης r 0,04-0,05 0,20 0,656 0,604 0,041 Έτη φροντίδας από την έναρξη της νόσου r -0,02-0,12-0,37 0,798 0,221 <0,001 Πίνακας 6. Συντελεστές συσχέτισης του Spearman σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Συναισθηµατική εµπλοκή» από τους έγγαµους (p=0,001). Επίσης, τα άτοµα που είχαν συγγενική σχέση µε το άτοµο που φρόντιζαν είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Συναισθηµατική εµπλοκή» από τα άτοµα που φρόντιζαν τον/την σύζυγο τους. Η οικογενειακή κατάσταση των συµµετεχόντων σχετίζεται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Έλεγχος συµπεριφοράς». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι οι διαζευγµένοι είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Έλεγχος συµπεριφοράς» από τους άγαµους (p=0,007). Η οικογενειακή κατάσταση και το επάγγελµα βρέθηκαν να σχετίζονται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα». Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι οι διαζευγµένοι είχαν σηµαντικά υψηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Γενική λειτουργικότητα» από τους έγγαµους (p=0,013) και ότι οι συνταξιούχοι είχαν σηµαντικά χαµηλότερη βαθµολογία στην διάσταση «Γενική λειτουργικότητα» από τους εργαζόµενους (p=0,044).(πίνακας 5) Υπήρξε σηµαντική θετική χαµηλή συσχέτιση των ετών εκπαίδευσης των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα». Επίσης, υπήρξε σηµαντική αρνητική µέτρια συσχέτιση των ετών φροντίδας των συµµετεχόντων µε τη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα». Οπότε, όσο αυξάνονται τα έτη εκπαίδευσης τόσο αυξάνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα» και όσο αυξάνονται τα έτη φροντίδας τόσο µειώνεται η βαθµολογία των συµµετεχόντων στη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα» (Πίνακας 6). Η ηλικία των συµµετεχόντων σχετίζεται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη κλίµακα κατάθλιψης. Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι τα άτοµα ηλικίας ετών είχαν σηµαντικά χαµηλότερη βαθµολογία στη κλίµακα κατάθλιψης από τα άτοµα ηλικίας ετών (p<0,001), ετών (p<0,001) και άνω των 61 ετών (p=0,015). (Πίνακας 7) Η ηλικία των συµµετεχόντων σχετίζεται σηµαντικά µε τη βαθµολογία στη κλίµακα άγχους. Συγκεκριµένα, µετά τη διόρθωση κατά Bonferroni βρέθηκε ότι τα άτοµα ηλικίας ετών είχαν σηµαντικά χαµηλότερη βαθµολογία στη κλίµακα άγχους από τα άτοµα ηλικίας. 65

8 Κλίµακα κατάθλιψης Φύλο Άνδρας 40,7±8,5 0,335 Γυναίκα 42,4±10 Ηλικία ,5±6,5 <0,001* ,7±12, ,6±8,7 άνω των 61 41,5±8,1 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 41,4±9,9 0,056* Άγαµος /η 38,8±7,5 ιαζευγµένος /η- Χήρος /α 45,4±8,5 Επάγγελµα Εργαζόµενος 41,9±9,9 0,399* Οικιακά / Άνεργος 43,6±10 Συνταξιούχος 40,5±8,4 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 41,8±11 0,954 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής 42±9,3 *Anova Πίνακας 7. ηµογραφικοί παράγοντες και κλίµακα κατάθλιψης (zung). Κλίµακα άγχους Φύλο Άνδρας 44,3±8 0,326 Γυναίκα 46,1±10,5 Ηλικία ,1±9,2 0,001* ,8±10, ,9±8,2 άνω των 61 44,7±8,9 Οικογενειακή κατάσταση Έγγαµος /η 45,2±9,9 0,624* Άγαµος /η 44,3±8,1 ιαζευγµένος /η- Χήρος /α 47±9,7 Επάγγελµα Εργαζόµενος 45,4±9,7 0,534* Οικιακά / Άνεργος 47±10,7 Συνταξιούχος 44,4±8,5 Ποιά είναι η σχέση σας µε το άτοµο το οποίο φροντίζετε Σύζυγος 46,8±10 0,668 Κόρη, γιος, ή άλλος συγγενής 45,4±9,6 *Anova Πίνακας 8. ηµογραφικοί παράγοντες και κλίµακα άγχους (trait) ετών (p=0,026) και ετών (p<0,001) (Πίνακας 8) Η βαθµολογία στη ψυχική διάσταση (MCS) σχετίζεται σηµαντικά αρνητικά µε όλες τις διαστάσεις της κλίµακας επιβάρυνσης (FAD) εκτός από την «Επίλυση προβλήµατος». Οπότε όσο αυξάνεται η βαθµολογία σε όλες τις διαστάσεις της κλίµακας επιβάρυνσης (FAD) εκτός από την «Επίλυση προβλήµατος» τόσο µειώνεται και η βαθµολογία στην ψυχική διάσταση (MCS). Επίσης, τόσο η κλίµακα άγχους όσο και η κλίµακα κατάθλιψης σχετίζονται σηµαντικά θετικά µε όλες τις διαστάσεις της κλίµακας επιβάρυνσης (FAD). Οπότε όσο αυξάνονται οι βαθµολογίες στις κλίµακες κατάθλιψης, άγχους και στη διάσταση MCS τόσο αυξάνονται και οι βαθµολογίες σε όλες τις διαστάσεις του FAD (Πίνακας 9). Υπήρξε σηµαντική θετική υψηλή συσχέτιση µεταξύ της κλίµακας άγχους και της κλίµακας κατάθλιψης των συµµετεχόντων. Οπότε όσο αυξάνεται η βαθµολογία στη κλίµακα άγχους τόσο αυξάνεται η βαθµολογία στη κλίµακα κατάθλιψη(πίνακας 10). 66

9 CS MCS Κλίµακα κατάθλιψης Κλίµακα άγχους r r r r Επίλυση προβλήµατος -0,07 0,452-0,13 0,169 0,36 <0,001 0,34 <0,001 Επικοινωνία 0,04 0,648-0,30 0,001 0,40 <0,001 0,40 <0,001 Ρόλοι 0,12 0,204-0,38 <0,001 0,44 <0,001 0,44 <0,001 Συναισθηµατική ανταπόκριση 0,02 0,862-0,22 0,021 0,29 0,001 0,32 <0,001 Συναισθηµατική εµπλοκή 0,14 0,151-0,23 0,015 0,37 <0,001 0,39 <0,001 Έλεγχος συµπεριφοράς 0,12 0,204-0,17 0,077 0,41 <0,001 0,34 <0,001 Γενική λειτουργικότητα 0,00 0,984-0,34 <0,001 0,47 <0,001 0,47 <0,001 Πίνακας 9. Συντελεστές συσχέτισης του earson των διαστάσεων FAD-F12-Zung-Traite Κλίµακα κατάθλιψης Κλίµακα άγχους r 0,81 <0,001 Πίνακας 10. Συσχέτιση κλίµακας άγχους µε κλίµακα κατάθλιψης. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Η παρούσα εργασία είχε ως στόχο την εκτίµηση της επιβάρυνσης των φροντιστών ασθενών µε ψυχική νόσο σε συνάρτηση µε τις δηµογραφικές µεταβλητές τους και την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής τους, καθώς και του άγχους ή/και κατάθλιψης που αυτοί βιώνουν. Οι συµµετέχοντες στην έρευνα είχαν διαφορετικές ηλικίες, οικογενειακή κατάσταση, εκπαίδευση, επαγγελµατική απασχόληση, φύλο και σχέση µε τον ψυχικά ασθενή συγγενή τους. Γενικά οι συµµετέχοντες ανέφεραν χαµηλά επίπεδα ποιότητας ζωής σχετιζόµενης µε την υγεία. Ως προς τη σωµατική διάσταση (CS) τη µεγαλύτερη ενόχληση δήλωσαν οι νέοι (20-40 ετών), εργαζόµενοι και µορφωµένοι, ενώ ως προς την ψυχική συνιστώσα (MCS) εκτός από τους πιο νέους χειρότερη ποιότητα ζωής δήλωσαν και οι φροντιστές που είχαν άλλη συγγενική σχέση µε τους ασθενείς, πέραν της συζυγικής. Αναφορικά µε την οικογενειακή επιβάρυνση τα έτη φροντίδας του ασθενή, η χαµηλότερη εκπαίδευση, η έγγαµη ζωή και η µη εξωτερική εργασία (συνταξιούχοι/οικιακά) συσχετίστηκαν µε πιο λειτουργικές και λιγότερο επιβαρυµένες οικογένειες. Τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης ήταν αξιοσηµείωτα στην οµάδα των φροντιστών και ιδιαίτερα στις µεγαλύτερες ηλικίες. Συνολικά τόσο το άγχος όσο και η κατάθλιψη και η ψυχική διάσταση (MCS) της ποιότητας ζωής φάνηκε να συσχετίζονται µε µεγαλύτερη οικογενειακή επιβάρυνση και δυσλειτουργία των φροντιστών. Το ποσοστό των φροντιστών που προσεγγίστηκαν αλλά δε συµµετείχαν στην έρευνα ήταν σχετικά χαµηλό (18,7%). Τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά του δείγµατός µας οµοιάζουν µε αυτά άλλων ερευνών που πραγµατοποιήθηκαν σε φροντιστές. Πιο συγκεκριµένα, το φύλο των συµµετεχόντων (61,7% γυναίκες) είναι ανάµεσα στο 60% αυτού που βρήκαν οι Meijer et al (2004) και στο 71,3% αυτού που βρήκαν οι Schene et al (1998). Το 8,2% ήταν σύντροφοι που πλησιάζει περισσότερο το 9,2% των Schene et al (1998) παρά το 25% που βρήκαν οι Meijer et al (2004). Τέλος,το µεγαλύτερο ποσό των συµµετεχόντων, 90,1% είχαν αναλάβει τη φροντίδα κόρης, γιου ή κάποιου άλλου συγγενικού τους προσώπου. Στη µελέτη των Schene et al (1998) η πιθανότητα να φροντίζεται ένας ασθενής από τους συγγενείς του, αν είχε ψυχική ασθένεια για περισσότερα από 10 έτη ήταν 48%, ενώ η ίδια πιθανότητα, αν ήταν ασθενής για περισσότερα από 10 έτη, ήταν 40,4%, αναλογία περίπου 1,2:1. ηλαδή, οι συγγενείς έτειναν να φροντίζουν οι ίδιοι τους ασθενείς τους, εάν η νόσος τους ήταν πολύχρονη παρά ολιγόχρονη. Αντίστοιχα, στην έρευνά µας ο µέσος χρόνος φροντίδας του ασθενή από την έναρξη της νόσου ήταν 12,3 έτη, που δείχνει ότι και στο δείγµα µας η φροντίδα των ασθενών ήταν πολύχρονη και κατά µέσο όρο µεγαλύτερη των 10 ετών. Σε ότι αφορά την ποιότητα ζωής τη σχετιζόµενη µε την υγεία, δε βρέθηκαν στατιστικά σηµαντικές διαφοροποιήσεις σχετικά µε το φύλο, παρότι στο γενικό πληθυσµό οι άνδρες εµφανίζονται σε πλεονεκτικότερη θέση έναντι των γυναικών (Szende et al, 2001). Μετά την ηλικία των 40 ετών η ποιότητα ζωής έφθινε µε την ηλικία, όπως βρίσκουν και άλλες µελέτες (Congdon, 2001), µια και φθίνει παράλληλα και η κατάσταση της υγείας. Από την ανάλυση των αποτελεσµάτων της κλίµακας SF-12 προέκυψε ότι τα άτοµα ηλικίας άνω των 61 ετών, αυτά που δεν εργάζονταν και αυτά που είχαν χαµηλή εκπαίδευση, είχαν υψηλότερη βαθµολογία δηλαδή καλύτερη ποιότητα ζωής στη σωµατική διάσταση του SF-12. Αναφορικά µε την ψυχική διάσταση του SF-12 βρέθηκε ότι τα άτοµα ηλικίας ετών και τα άτοµα που είχαν συζυγική σχέση µε τον ασθενή είχαν υψηλότερη βαθµολογία δηλαδή καλύτερη ποιότητα ζωής από ό,τι άτοµα µικρότερης ηλικίας ή από άτοµα που φρόντιζαν το παιδί ή άλλο συγγενικό τους πρόσωπο. Αναφορικά µε την οικογενειακή επιβάρυνση των φροντιστών από τη φροντίδα του ψυχικά ασθενή συγγενή τους, στο δείγµα µας δεν υπήρχε στατιστικά σηµαντική επικράτηση ενός από τα δύο φύλα. Η διαφορά από το εύρηµα του Upkong (2006), που βρήκε ότι ο άνδρας-φροντιστής λόγω πολύωρης απουσίας από το σπίτι για εργασία, βιώνει λιγότερη επιβάρυνση, οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί από 67

10 τους άντρες του δείγµατός µας ήταν συνταξιούχοι µε αποτέλεσµα να αφιερώνουν ώρα για τη φροντίδα του ασθενή όση περίπου και οι γυναίκες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρηµά µας ότι στο σύνολο των διαστάσεων που αξιολογήθηκαν, περισσότερο λειτουργικές και λιγότερο επιβαρυµένες οικογένειες ανέφεραν οι συµµετέχοντες που δήλωσαν έγγαµοι, συνταξιούχοι, χαµηλής εκπαίδευσης και που υποστηρίζουν τον ασθενή συγγενή τους για µεγάλο χρονικό διάστηµα. Τα τέσσερα αυτά χαρακτηριστικά επηρεάζουν τη διάσταση «Γενική λειτουργικότητα» που, µε βάση τους κατασκευαστές της κλίµακας (Epstein et al, 1983), είναι αυτή που αξιολογεί αδρά και συνολικά την οικογενειακή λειτουργικότητα. Οι ίδιοι τέσσερεις παράγοντες αναδεικνύονται και από τη συνολική µελέτη και των επτά διαστάσεων της κλίµακας. Η πιο πιθανή εξήγηση για το αποτέλεσµα αυτό είναι ότι πρόκειται για µια συγκεκριµένη οµάδα φροντιστών µε τα πιο πάνω δηµογραφικά χαρακτηριστικά. Οι φροντιστές αυτοί, συχνά γονείς των ασθενών, έχουν αντιµετωπίσει το πρόβληµα της ψυχικής ασθένειας για µεγάλο χρονικό διάστηµα, έχουν πιθανότατα περάσει από οικογενειακές κρίσεις και αναταραχές, κι έχουν επιβιώσει και προσαρµοστεί στη ζωή µαζί µε την ψυχική ασθένεια. Εξάλλου, η επιβάρυνση όντας µια υποκειµενική έννοια εξαρτάται περισσότερο από τη σηµασία που της αποδίδουν οι ίδιοι οι φροντιστές (Szmukler et al,2003) καθώς και από την ωριµότητα και το χαρακτήρα τους (Ogilvie et al, 2005). Έτσι, οι ηλικιωµένοι φροντιστές φαίνεται ότι αντιµετωπίζουν πιο στωικά τις δυσκολίες της φροντίδας. Επιπροσθέτως, αφού είναι συνήθως συνταξιούχοι ή νοικοκυρές µπορούν να περνούν περισσότερο χρόνο µε το συγγενή τους, ενώ µια και οι περισσότεροι είναι έγγαµοι, όπως φαίνεται από τη µελέτη µας, ίσως µοιράζονται τις ευθύνες και τη φροντίδα µε το/τη σύζυγό τους. Τέλος, η αρνητική συσχέτιση της εκπαίδευσης µε την επιβάρυνση δε σηµαίνει απαραίτητα ότι οι µορφωµένοι έχουν περισσότερες δυσλειτουργίες. Απλώς η οµάδα αυτή των ανθρώπων, που είναι συνταξιούχοι και µεγάλης ηλικίας, είναι εκείνη η κοινωνική οµάδα που στη σύγχρονη ελληνική πραγµατικότητα έχει και τη χαµηλότερη εκπαίδευση. Σχετικά µε τις επιµέρους διαστάσεις της οικογενειακής επιβάρυνσης, είναι σηµαντικό να αναφερθεί ότι τα τέσσερα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν (έγγαµοι, συνταξιούχοι/οικιακά, χαµηλή εκπαίδευση και πολλά έτη φροντίδας) που σχετίζονται µε τη γενική λειτουργικότητα της οικογένειας, επηρεάζουν λιγότερο ή περισσότερο και τις υπόλοιπες επιµέρους διαστάσεις, όπως την «Επίλυση προβληµάτων» και τη «Συναισθηµατική εµπλοκή». Οι διαστάσεις «Επικοινωνία» και «Ρόλοι» επηρεάστηκαν λιγότερο από παρόµοια χαρακτηριστικά, ενώ η «Συναισθηµατική ανταπόκριση» και ο «Έλεγχος συµπεριφοράς» δε φάνηκε να διαφοροποιούνται σηµαντικά µε βάση τις δηµογραφικές παραµέτρους. Το πρότυπο αυτό συσχετίσεων είναι πιθανόν να αντικατοπτρίζει τις ισορροπίες της ελληνικής οικογένειας, που χαρακτηρίζεται από εστίαση στην επίλυση προβληµάτων και στενή αλληλεξάρτηση µεταξύ των µελών, ενώ αντίθετα δε δίνεται ιδιαίτερος χώρος στην συναισθηµατική έκφραση και επικοινωνία τους. Ο 68 λόγος για την ασύµµετρη αυτή λειτουργία της συγκεκριµένης κλίµακας οικογενειακής επιβάρυνσης θα πρέπει να αναζητηθεί στην ίδια την κλίµακα. Όπως αναφέρουν τόσο οι κατασκευαστές (Epstein et al, 1983) όσο και άλλοι ερευνητές (Kazarian, 2009), το συγκεκριµένο ψυχοµετρικό εργαλείο δεν λειτουργεί µε τον ίδιο τρόπο στις διάφορες χώρες, επειδή εκτός από τη γλώσσα διαφέρουν και ως προς την κουλτούρα, τον τρόπο ανατροφής, τα οικογενειακά πρότυπα, κλπ. Η κλίµακα αυτή δεν έχει σταθµιστεί για την ελληνική κοινωνία αλλά, εκτιµήθηκε η εγκυρότητα και αξιοπιστία της µε τον δείκτη Crobach-a. Ανεξαρτήτως των δηµογραφικών παραµέτρων, οι συµµετέχοντες δήλωσαν κατά µέσο όρο µεγαλύτερη οικογενειακή επιβάρυνση στο σύνολο των υποκλιµάκων σε σύγκριση τόσο µε το αυθεντικό δείγµα στάθµισης της κλίµακας οικογενειακής επιβάρυνσης (Epstein et al, 1983) όσο και άλλων ερευνών που έγιναν µε αυτό (π.χ. eterson & rillaman, 2000, Kazarian, 2009). Φαίνεται λοιπόν ότι οι φροντιστές βιώνουν σηµαντική επιβάρυνση στην λειτουργία της οικογένειάς τους. Τη στιγµή της έρευνας δεν υπήρχαν δεδοµένα για το χρησιµοποιούµενο ερωτηµατολόγιο στον ελληνικό πληθυσµό, βάσει των οποίων θα µπορούσαµε να συγκρίνουµε πιο αξιόπιστα τις απαντήσεις των φροντιστών. Το άγχος και η κατάθλιψη στο δείγµα µας βρέθηκαν περισσότερο αυξηµένα στις µεγαλύτερες ηλικίες, όπως ισχύει γενικώς για τις παθήσεις αυτές. Μάλιστα, η κατάθλιψη, όπως ανιχνεύτηκε από τις αυξηµένες βαθµολογίες στην κλίµακα αυτοαναφοράς του Zung, αφορούσε το 20,8% των συµµετεχόντων. Το ποσοστό αυτό είναι σηµαντικά υψηλότερο από το 6,4% που αποτελεί την καλύτερη εκτίµηση του επιπολασµού της κατάθλιψης στο γενικό πληθυσµό ( Γαρύφαλλος,2008), ακόµα και από το 14-16% που αντιστοιχεί στο σύνολο των ψυχιατρικών διαταραχών στην Ελλάδα. Το εύρηµα αυτό φανερώνει από µόνο του τη σοβαρότητα της επιβάρυνσης που υφίστανται οι φροντιστές, η οποία φτάνει σε τέτοια επίπεδα που προκαλεί διαταραχή στην ψυχική ζωή και των ίδιων. Η επίδραση της επιβάρυνσης των φροντιστών όχι µόνο στην ψυχική (Roick et al, 2006, Stengler et al, 2004) αλλά και στην κοινωνική ευεξία και σωµατική τους υγεία (Reinares et al, 2004) είναι ένα εύρηµα που βρίσκεται κατ' επανάληψη στις αντίστοιχες µελέτες. Στη δική µας έρευνα αυτό το στοιχείο ήταν εµφανές από τις υψηλές συσχετίσεις που είχαν όλες οι υποκλίµακες οικογενειακής επιβάρυνσης τόσο µε τις κλίµακες άγχους και κατάθλιψης (θετικές συσχετίσεις) όσο και µε την ψυχική διάσταση της ποιότητας ζωής (αρνητικές συσχετίσεις). Συνολικά, η έρευνα αυτή καταδεικνύει ότι και στην ελληνική κοινωνία η φροντίδα στο σπίτι ασθενών µε ψυχικές νόσους επιβαρύνει τη λειτουργικότητα των οικογενειών, µειώνει την ποιότητα ζωής και ειδικότερα τη διανοητική-ψυχική συνιστώσα της και προκαλεί άγχος και κατάθλιψη στους φροντιστές. Οι επιδράσεις αυτές δεν περιορίζονται σε µια συγκεκριµένη οµάδα συγγενών αλλά λιγότερο ή περισσότερα αφορούν όλους ανεξαρτήτως του φύλου, της ηλικίας, του επαγγέλµατος ή του είδους της σχέσης τους µε τον ασθενή. Για το λόγο αυτό είναι σηµαντικό το σύστηµα υγείας να γίνει "φροντιστής των φροντιστών", να τους υποστηρίξει δηλαδή, εφαρµόζοντας προγράµµατα

11 εκπαίδευσης οικογένειας, ψυχοεκπαίδευσης (Dixon et al, 2001, Solomon, 1996, Bertrando, 1992) ή και γνωσιακής-συµπεριφορικής ψυχοθεραπείας (Κuipers et al, 2006). Οι παρεµβάσεις αυτές δεν έχουν ως στόχο να ελαφρύνουν το βάρος που τους αναλογεί στην φροντίδα των ασθενών αλλά να τους µάθουν πώς να φροντίζουν τόσο το συγγενή τους όσο και τον εαυτό τους, ώστε να παραµείνουν υγιείς και δυνατοί στην προσπάθειά τους αυτή. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Γαρύφαλλος Γ. Κατάθλιψη και συνοσυρότητα. Θεραπευτικές οδηγίες, Hellenic sychiatry General Hospital, 2008; 5(1) 2. Λιονής Χ. Συχνότητα των ψυχικών διαταραχών στην Πρωτοβάθµια Φροντίδα υγείας και ο ρόλος του ιατρού γενικής/οικογενειακής ιατρικής: εµπειρίες από την Ελλάδα. Hellenic sychiatry General Hospital, 2003; 1(1) 3. Σταλίκας A, Τριλίβα Σ, Ρούσση Π,Τα ψυχοµετρικά εργαλεία στην Ελλάδα, εκδ. Ελληνικά Γράµµατα, 2002, Τοµαράς Β, Μαυρέας Β, Σχιζοφρένεια και οικογένεια: Ο ρόλος της οικογένειας στην πορεία και τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, Ιατρική 1990; 57(3), Bertrando, Beltz J, Bressi C, Clerici M, Farma T, Invernizzi G, Cazzullo CL,Br J sychiatry. 1992, 161: Caqueo-Urízar A, Gutiérrez-Maldonado J, Miranda- Castillo C. Quality of life in caregivers of patients with schizophrenia: a literature review. Health Qual Life Outcomes. 2009, 11;7: Congdon, (2001), Health status and healthy life measures for population health need assessment: modelling variability and uncertainty, Health & lace, 7, Dixon L, Stewart B, Burland J, Delahanty J, Lucksted A, Hoffman, M, ilot Study of the Effectiveness of the Family-to-Family Education rogram, sychiatr. Serv. 52: , Donaldson SI, Sussman S, Dent CW, Severson HH, Stoddard JL, Ηealth behavior, quality of work life, and organizational effectiveness in the lumber industry, Health Educ Behav Aug; 26(4): Epstein N.B, Baldwin L.M, & Bishop D, (1983),The McMaster family assessment device. Journal of Marital and Family Therapy, 9, Fountoulakis Κ, Ιacovides Α, Samolis S, Kleanthous S, Kaprinis S, Kaprinis G, Bech R, Reliability, validity and psychometric properties of the Greek translation of the zung depression rating scale, BMC sychiatry 2001, 1:6 12. Kazarian, S. (2009). Cultural appropriateness of the Family Assessment Device (FAD) in the case of ethnic armenian adolescents in Lebanon. Int J Soc sychiatry, July 10, Kessler R, McGonagle K, Zhao S, Nelson C, Hughes M, Eshleman S, Wittchen HU, Kendler K, Lifetime and 12- Month revalence of DSM-III-R sychiatric Disorders in the United States -Results From the National Comorbidity Survey, Arch Gen sychiatry, 1994;51(1): Κuipers E, Bebbington, Dunn G, Fowler D, Freeman D, Watson, Hardy A, Garety, Influence of carer expressed emotion and affect on relapse in nonaffective psychosis, BJ ( ) :18 8, Meijer K, Schene A, Koeter M, Knudsen H, Becker T, Thornicroft G, Vasquez-Barquero JL,Tansella M, Needs for care of patients with schizophrenia and the consequences for their informal caregivers. Results from the ESILON multi center study on schizophrenia, Soc sychiatr Epidemiol 2004; 39: Moller-Leimkοhler AM, Burden of relatives and predictors of burden. Baseline results from the Munich 5-year-follow-up study on relatives of first hospitalized patients with schizophrenia or depression, Eur Arch sychiatry Clin Neurosci (2005) 255 : Ogilvie AD, Morant N, Goodwin GM, The burden on informal caregivers of people with bipolar disorder, Bipolar Disord (2005), 7 (Suppl. 1): Östman M, Family burden and participation in care: differences between relatives of patients admitted to psychiatric care for the first time and relatives of readmitted patients,journal of sychiatric and Mental Health Nursing (2004),11: earlin LI, Mullan JT, Semple SJ, Skaff MM, Caregiving and the stress process: an overview of concepts and their measures, Gerontologist : eterson, R., & rillaman, J. (2000). Implementation of a Web-Based, Self-Scoring Version of the Family Assessment Device (FAD) for arent Education. Journal of Extension, 36 (6). 21. Reinares M, Vieta E, The burden of the family of bipolar patient, Clin Appr Bipolar Disorder, 2004:3, Roick C, Heider D, Toumi M, Angermeyer MC, The impact of caregivers_ characteristics, patients_ conditions and regional differences on family burden in schizophrenia: a longitudinal analysis, Acta sychiatr Scand (2006) : 114: Sartorius N, Stigma: what can psychiatrists do about it?, Lancet, 1998; vol. 352, no 9133, Schene A, Tessler R, Gamache G, Instruments measuring family or caregiver burden in severe mental illness, Soc sychiatry sychiatr Epidemiol,1994; 24: Schene A,van Wijngaarden B, Koeter M, Family caregiving in schizophrenia: domains and distress, Schizophrenia Bulletin, 1998; 24: Solomon, Moving from psychoeducation to family education for families of adults with serious mental illness, sychiatric Services 47: , Stengler-Wenzke K,Trosbach J,Sandra Dietrich S,Angermeyer MC, Coping strategies used by the relatives of people with obsessive-compulsive disorder, Journal of Advanced Nursing (2004), 48(1), Szende, A., Molnar, L. (2001), Inequalities in health status and inequity in the delivery of health care in Hungary, Archives of Hellenic Medicine, 18, (2), Szmukler G, Kuipers E, Joyce J, Harris T, Leese M, Maphosa W, Staples E. An exploratory randomised controlled trial of a support programme for carers of patients with a psychosis, Soc sychiatry sychiatr Epidemiol. 2003, 38(8): Ukpong DI, Demographic factors and clinical correlates of burden and distress in relatives of service users experiencing schizophrenia: A study from south-western Nigeria, Intern J of Mental Health Nurs (2006) 15, World Health Organization (WHO). The World Health Report 2001: Mental Health: New Understanding, New Hope. Geneva: World Health Organization, Winefield H. R, Harvey E. J. Needs of family in chronic schizophrenia. Schizophrenia Bulletin,1994; 20: Zarit SH, Reever KE, Bach-eterson J. Relatives of the Impaired Elderly: Correlates of Feelings of Burden, The Gerontologist.1980, 20(6):

ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών

ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών ιεπιστηµονική Φροντίδα Υγείας (2011) Τόµος 3, Τεύχος 2, 59-69 ιερεύνηση της επιβάρυνσης φροντιστών ψυχικά ασθενών Σταθαρού Α. 1, Παπαθανασίου Ι. 2, Γκούβα Μ. 3, Μασδράκης Β. 4, Μπερκ Α. 5, Νταραγιάννης.

Διαβάστε περισσότερα

Antoniou, Antonis. Neapolis University. þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

Antoniou, Antonis. Neapolis University. þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ µà¹² ÁÅ½Ã Ä Â ¹º ³ ½µ¹±Â þÿæá ½Ä µ¹ ¼»  ¼µ Ãǹ Æ Antoniou, Antonis

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή διατριβή

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή διατριβή ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΓΟΝΕΙΣ & ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ»

«ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΓΟΝΕΙΣ & ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ» Τ Ζ Ο Υ Α Ν Α Κ Η Σ Ι Ω Α Ν Ν Η Σ, Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ο Σ M SC Κ Ο Ι. Κ Ε. Ψ Υ Π Ε Β Ε Ν Ι Ζ Ε Λ Ε Ι Ο Υ Ν Ο Σ Ο Κ Ο Μ Ε Ι Ο Υ Κ Ρ Η Τ Η Σ. ΡΑ Ϊ Κ Ο Υ Μ Α Ρ Ι Α, Κ Α Θ Η Γ Η Τ Ρ Ι Α Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Η Σ Ε

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχο-εκπαίδευση, εκπαίδευση και θεραπεία οικογένειας ψυχικά ασθενών.

Ψυχο-εκπαίδευση, εκπαίδευση και θεραπεία οικογένειας ψυχικά ασθενών. ιεπιστηµονική Φροντίδα Υγείας(2012) Τόµος 4,Τεύχος 4, 136-140 ISSN 1791-9649 Ψυχο-εκπαίδευση, εκπαίδευση και θεραπεία οικογένειας ψυχικά ασθενών. 1 1 2 Σταθάρου Α., Μπέρκ Α., Γαλάτου Χ. 1 Νοσηλευτρια,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΩΝΙΔΟΥ Λεμεσός, 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Μάθημα: Ψυχολογική Υποστήριξη σε Κλινικούς Πληθυσμούς Γνωστικοί & συναισθηματικοί παράγοντες Γνωστική Ψυχική ευεξία λειτουργία Υγεία & fittness

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδες ψυχολογικής στήριξης σε άτομα με Ήπια Νοητική Διαταραχή και συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.

Ομάδες ψυχολογικής στήριξης σε άτομα με Ήπια Νοητική Διαταραχή και συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Ομάδες ψυχολογικής στήριξης σε άτομα με Ήπια Νοητική Διαταραχή και συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Toυμπαλίδου Μαρία, Ψυχολογος-Ψυχοθεραπευτρια Εγκιαζάροβα Μαρία, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτρια Ζούζουλα Ειρήνη,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ Copyright 2010 Τόμος 9 ος, Τεύχος 4 ο, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2010

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ Copyright 2010 Τόμος 9 ος, Τεύχος 4 ο, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2010 www.vima-asklipiou.gr Σελίδα 394 ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Ανάγκες νοσηλευομένων ασθενών με στεφανιαία νόσο Κ ατά τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου της επιβίωσης των ασθενών με στεφανιαία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ Παναγιώτου Νεοφύτα 2008969752 Επιβλέπων καθηγητής Δρ. Νίκος Μίτλεττον,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Επιπτώσεις από τη χρήση αντικαταθλιπτικής αγωγής στην εγκυμοσύνη στο έμβρυο Όνομα Φοιτήτριας: Άντρια Λυσάνδρου Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ Φοινίκη Αλεξάνδρου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ

ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ Παναγιώτα Παπαϊωάννου Λεμεσός, Μάιος 2018 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο

Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Μιχαήλ Δρακομαθιουλάκης,

Διαβάστε περισσότερα

HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ X.ΠΩΓΩΝΙΔΗΣ 1,Α.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 2,Ε.ΞΕΝΟΔΟΧΙΔΟΥ 3, Δ.ΟΥΖΟΥΝΗΣ 2, Μ.ΤΣΟΥΛΗ 3,Α.ΠΑΠΠΑ 3, Ε.ΚΑΡΑΜΠΕΛΑ 4 1.Κ.Υ ΜΑΥΡΟΘΑΛΑΣΣΑΣ, 2.Κ.Υ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Τόπος: Children s Hospital Los Angeles Children s Hospital San Diego

Τόπος: Children s Hospital Los Angeles Children s Hospital San Diego Συγγραφείς & έτος 2004 Kathleen Meeske et al. 2009 Sung L. et al Σκοπός & επιμέρους στόχοι Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να εξετάσει την ποιότητα ζωής και τα επίπεδα κούρασης παιδιών που διαγνώστηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ 1 ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. Θ. "Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ", 2 Α' ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ, 3ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΔΠΘ, Π. Γ. Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Θεοφάνης Παύλου Αρ. Φοιτ. Ταυτότητας: 2010207299 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ)

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Μητράκη Μαριλένα Κοινωνική Λειτουργός Ένα από τα χαρακτηριστικά της Παγκόσμιας Κοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ. Πηπρηαθή εξγαζία

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ. Πηπρηαθή εξγαζία ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ Πηπρηαθή εξγαζία ΣΟ ΑΓΥΟ ΠΟΤ ΒΙΧΝΟΤΝ ΓΟΝΔΙ ΣΗΝ ΦΡΟΝΣΙΓΑ ΑΤΣΙΣΙΚΟΤ ΠΑΙΓΙΟΤ 2-18 ΔΣΧΝ Φξεηδεξίθε Νενθιένπο Λεκεζόο, 2014 ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE

«ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE «ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ» ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ GAMIAN- EUROPE We would like to invite you to participate in GAMIAN- Europe research project. You should only participate if you want to and choosing

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΟΚΚΑ Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ ͽ Á ¼ µà±³³µ»¼±ä¹º  þÿµ¾ Å ½Éà  ³º» ³¹ºÎ½ ½ à þÿ ɺÁ Ä ÅÂ,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Δρ. Λαμπρινού Αικατερίνη Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση εκπαιδευτικής παρέµβασης στην νοσηλευτική φροντίδα κατά την περίθαλψη ηλικιωµένων µε άνοια σε δηµόσια νοσοκοµεία

Αξιολόγηση εκπαιδευτικής παρέµβασης στην νοσηλευτική φροντίδα κατά την περίθαλψη ηλικιωµένων µε άνοια σε δηµόσια νοσοκοµεία ΑΝΟΙΑ ΣΕ ΓΕΝΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ Αξιολόγηση εκπαιδευτικής παρέµβασης στην νοσηλευτική φροντίδα κατά την περίθαλψη ηλικιωµένων µε άνοια σε δηµόσια νοσοκοµεία Υπ. Διδάκτορας: Γκιόκα Μάρα 3 µελής επιτροπή: Παπαγιαννόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Εισαγωγή Η διάγνωση καρκίνου του μαστού αποτελεί ιδιαίτερα τραυματικό γεγονός 1,2 Στην τελευταία έκδοση του Diagnostic and Statistical

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό

Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ ΩΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΟΓΕΝΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ Γεωργία Χαραλάµπους Λεµεσός

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών

Πίνακας Προτεινόμενων Πτυχιακών Εργασιών ΕΝ4.10-1Α Έκδοση 1 η /.10.014 ΣΧΟΛΗ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ:ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Α/Α Τίτλος Θέματος Μέλος Ε.Π. Σύντομη Περιγραφή Προαπαιτούμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Ο ΠΡΟΩΡΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ Όνομα Φοιτήτριας: Χρυσοστομή Αγαθοκλέους Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Καρδιολογικό τμήμα, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος

Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος Εμπειρίες από υπηρεσίες ψυχικής ενδυνάμωσης για παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο Π. Παναγοπούλου, MD, MPH, PhD Παιδίατρος ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ψυχική υγεία είναι μια κατάσταση συναισθηματικής,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ

ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ Νευροψυχολογική αξιολόγηση των νοητικά υστερούντων ατόμων στην Τρίτη Ηλικία - Αποτελέσματα παρούσας μελέτης Α. ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Ε. ΛΥΚΟΥ, ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Ι. ΠΑΠΑΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Τάσος Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, Τομέας Κοινωνικής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Τάσος Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, Τομέας Κοινωνικής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Οικογενειακοί δεσμοί, Λειτουργική Ανικανότητα και η επίδραση της Οικογένειας: Αποτελέσματα από την Έρευνα για την Υγεία τη Γήρανση και τη Συνταξιοδότηση στην Ευρώπη (SHARE) 50+ στην Ευρώπη: Δεδομένα από

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Γνώση και στάση νοσηλευτών στη διαχείριση του πόνου καρκινοπαθών που νοσηλεύονται Παναγιώτης Χαραλάμπους Λεμεσός, 2014 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο

Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην έρευνα χρησιµοποίησης υπηρεσιών υγείας χρησιµοποιούνται επιδηµιολογικές, κοινωνιολογικές, οικονοµετρικές, καθώς και καθαρά

Διαβάστε περισσότερα

Εταιρεία Alzheimer Αθηνών. 15 χρόνια δράσης» Παρασκευή Σακκά. Νευρολόγος Ψυχίατρος. Εθνικό Παρατηρητήριο για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer

Εταιρεία Alzheimer Αθηνών. 15 χρόνια δράσης» Παρασκευή Σακκά. Νευρολόγος Ψυχίατρος. Εθνικό Παρατηρητήριο για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer «Εταιρεία Alzheimer Αθηνών 15 χρόνια δράσης» Παρασκευή Σακκά Νευρολόγος Ψυχίατρος Εταιρεία Alzheimer Αθηνών Εθνικό Παρατηρητήριο για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer Η άνοια στην Ελλάδα σήμερα 200.000

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Γιώργος Γιαννακόπουλος, Ειδ. Παιδοψυχίατρος Στρογγυλό Τραπέζι: «Οι διάφορες διαστάσεις της Διασυνδετικής-

Διαβάστε περισσότερα

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: MANΩΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ Ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής σε εργαζόμενες

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ Ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής σε εργαζόμενες Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ 2009-2014 Ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής σε εργαζόμενες γυναίκες στην Ελλάδα ΕΟΧ GR07/3672 Μεθοδολογία Εργαλείο

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση στεφανιαίας νόσου και άγχους - κατάθλιψης

Σχέση στεφανιαίας νόσου και άγχους - κατάθλιψης Τρίμηνη, ηλεκτρονική έκδοση του Τμήματος Νοσηλευτικής Α, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας _ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ_ Πολυκανδριώτη Μαρία 1, Φούκα Γεωργία 2 1. Καθηγήτρια Εφαρμογών Νοσηλευτικής Α, ΤΕΙ Αθήνας 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ. Ευγενία Β. Γκιντώνη Ψυχολόγος, MSc Επιστημονική Συνεργάτης Ψ.Ν.Τ ΚΕΔΔΥ Αρκαδίας

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ. Ευγενία Β. Γκιντώνη Ψυχολόγος, MSc Επιστημονική Συνεργάτης Ψ.Ν.Τ ΚΕΔΔΥ Αρκαδίας ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ Ευγενία Β. Γκιντώνη Ψυχολόγος, MSc Επιστημονική Συνεργάτης Ψ.Ν.Τ ΚΕΔΔΥ Αρκαδίας ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ Εντάσσεται στο Μέτρο 2.3 «Ενέργειες Πρόληψης Ενίσχυσης της Κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΕΑΝΙΚΗ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Όνομα Φοιτήτριας: Μαρία Θωμά Αριθμός φοιτητικής ταυτότητας:2010221455

Διαβάστε περισσότερα

"Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα"

Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα "Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα" Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Ιατρικό Σύλλογο και το Σύνδεσμο Νοσηλευτών η κατ οίκον

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ

Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος. Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ Ψυχοκοινωνικοί βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος Γ. Ραχιώτης Ειδικός ιατρός εργασίας Λέκτορας Επιδημιολογίας ΠΘ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Τροποποίηση της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332 ,**1 The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research +,, +,, +,, + -. / 0 1 +, -. / 0 1 : :,**- +,**. 1..+ - : +** 22 HIV AIDS HIV HIV AIDS : HIV AIDS HIV :HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 HIV

Διαβάστε περισσότερα

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics

Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Brinia A 1, Katsaounou P 1, Rovina N 1,Kompoti E 2, Mikos N 2, Kontodimopoulos N 3, Syrigou

Διαβάστε περισσότερα

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών

9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer και Συγγενών Διαταραχών Στρογγυλό Τραπέζι Σωματική άσκηση και Άνοια. Από τη Γενική Ιατρική και την κοινότητα στο νοσοκομείο και στις εξειδικευμένες υπηρεσίες: Παρέμβαση στην Ελλάδα του σήμερα 9 o Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου A lzheimer

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή Η παιδική παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδα επιδημίας στις μέρες μας. Μαστίζει παιδιά από μικρές ηλικίες μέχρι και σε εφήβους. Συντείνουν αρκετοί παράγοντες που ένα παιδί γίνεται παχύσαρκο

Διαβάστε περισσότερα

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Γενικοί Ιατροί ΚΥ Αβδήρων, Σταυρούπολης, Εχίνου- Ξάνθη Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ AΠΙΝΙΔΩΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Οι εµφυτεύσιµοι απινιδωτές µε ή χωρίς δυνατότητες για αµφικοιλιακή βηµατοδότηση µειώνουν την θνητότητα σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο και σε ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΑΝΤΛΙΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΕΚΧΥΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Χατζηκωνσταντίνου Θωμάς, ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική κλινική Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ)

Χατζηκωνσταντίνου Θωμάς, ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική κλινική Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ) ΙΑΤΡΕΙΟ-ΔΥΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ; ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Χατζηκωνσταντίνου Θωμάς, ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική κλινική Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ) ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

Το κοινωνικό στίγμα της ψυχικής ασθένειας

Το κοινωνικό στίγμα της ψυχικής ασθένειας Διεπιζηημονική Φρονηίδα Υγείας(2015) Τόμος 7,Τεύχος 1, 8-18 ISSN 1791-9649 Το κοινωνικό στίγμα της ψυχικής ασθένειας Κνξδώζε Α 1, Σαξίδε Μ 2, Σνπιηώηεο Κ 3 1 Ννζειεύηξηα ΤΔ, MSc, Γεληθό Ννζνθνκείν Κνξίλζνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Φ.Τ:2008670839 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Μαρία Χρίστου Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Φίλιππος Λουκά Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία.

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. CLINICAL TRIALS ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ 25 Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. Τσάνταλη, Ε. 1,2,3, Οικονομίδης,

Διαβάστε περισσότερα

To δομικό στίγμα και το φορτίο της φροντίδας των ατόμων με άνοια Η σημασία της ψυχικής ανθεκτικότητας

To δομικό στίγμα και το φορτίο της φροντίδας των ατόμων με άνοια Η σημασία της ψυχικής ανθεκτικότητας To δομικό στίγμα και το φορτίο της φροντίδας των ατόμων με άνοια Η σημασία της ψυχικής ανθεκτικότητας Συμεών Χ Παναγιωτάκης Παθολόγος Γηρίατρος Πανεπιστημιακό Νοσ Ηρακλείου Caregivers report higher rates

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΟΣΩΡΙΣΑΤΕ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΚΑΛΟΣΩΡΙΣΑΤΕ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΛΟΣΩΡΙΣΑΤΕ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΘΕΜΑ Διερεύνηση ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών συνύπαρξης ψυχιατρικής διαταραχής με εξάρτηση από ψυχοδραστικές ουσίες. Η Περίπτωση του θεραπευτικού προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ «LLM-Care»

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ «LLM-Care» ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ «LLM-Care» 1 Μούσιου Αδαμαντία, 2 Αργυροπούλου Σοφία, 3 Γκογκολάκη Παναγιώτα, 4 Ρωμανοπούλου Ευαγγελία, 4 Ζηλίδου Βασιλική, 5 Καρτσακλής Α. Λυκούργος, 4 Μπαμίδης

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Από τη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΤΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Άντρη Αγαθαγγέλου Λεμεσός 2012 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Βασιλική Αλκιβιαδου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΗΓΜΕΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Αξιολόγηση της αποδιδόμενης

Διαβάστε περισσότερα

Παρεχόμενες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ασθενείς με άνοια από το «Βοήθεια στο σπίτι» Δήμου Χίου

Παρεχόμενες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ασθενείς με άνοια από το «Βοήθεια στο σπίτι» Δήμου Χίου Παρεχόμενες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας σε ασθενείς με άνοια από το «Βοήθεια στο σπίτι» Δήμου Χίου ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΚΟΥΔΗ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Α.Π.Θ.- ΜΒΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΥΓΕΝΙΑ ΦΥΚΑΡΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Θεσσαλονίκης Σχολή Επαγγελµάτων Υγείας και Πρόνοιας Τµήµα Νοσηλευτικής Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Κα. Μελισσά Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ Δρ. Νίκη Παπαγεωργίου Αν. Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Α.Π.Θ. ΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Τα προβλήματα υγείας ενός

Διαβάστε περισσότερα

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ΕΝΟΤΗΤΑ IV: ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Κυριάκος Σουλιώτης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

Kyriakou, Eupraxia. Neapolis University. þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

Kyriakou, Eupraxia. Neapolis University. þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2014 þÿ À±³³µ»¼±Ä¹º ¹º±½ À à ÄÉ þÿ½ ûµÅÄν À Å µá³ ½Ä±¹ à þÿ µ½¹ºì Ã

Διαβάστε περισσότερα

Λογαριθµιστική εξάρτηση

Λογαριθµιστική εξάρτηση Είδη δεδοµένων Σε µία επιδηµιολογική έρευνα, καταγράφονται τα παρακάτω δεδοµένα για κάθε άτοµο: Λογαριθµιστική εξάρτηση Βάνα Σύψα Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδηµιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

Σύγκριση επιπέδων θρησκευτικότητας μεταξύ νοητικά υγιών ηλικιωμένων, ηλικιωμένων με Ήπια Γνωστική Διαταραχή (ΗΓΔ) και ασθενών με ήπια άνοια

Σύγκριση επιπέδων θρησκευτικότητας μεταξύ νοητικά υγιών ηλικιωμένων, ηλικιωμένων με Ήπια Γνωστική Διαταραχή (ΗΓΔ) και ασθενών με ήπια άνοια Σύγκριση επιπέδων θρησκευτικότητας μεταξύ νοητικά υγιών ηλικιωμένων, ηλικιωμένων με Ήπια Γνωστική Διαταραχή (ΗΓΔ) και ασθενών με ήπια άνοια Τσατάλη Μ., Μηνοπούλου Δ., Γιαλαουζίδης Μ., Τσολάκη Μ. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας

Παρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας Παρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας Όνομα Φοιτήτριας: Κουρεμάδη Ισμήνη Όνομα Επιβλέποντα Καθηγητή: Καλούρη Ουρανία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο : ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ

Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Κόντζιαλη Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας: 2010414838

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ Ονοματεπώνυμο : Φάραχ Βαλεντίνα Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας : 2008899422 ΚΥΠΡΟΣ- ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2012

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Συγγραφέας Βασίλης Γ. Παυλόπουλος Περίληψη Οι κοινωνικές αναπαραστάσεις του γάμου και της οικογένειας

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία επαγγελματικής-προσωπικής ζωής: Αποτελέσματα ποσοτικής έρευνας

Ισορροπία επαγγελματικής-προσωπικής ζωής: Αποτελέσματα ποσοτικής έρευνας Ισορροπία επαγγελματικής-προσωπικής ζωής: Αποτελέσματα ποσοτικής έρευνας Μαρία Ξέστερου Λέκτωρ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Παναγιώτης Καλογεράκης Ερευνητής Αθανάσιος Κατσής Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας

Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας Συναδέλφισσες, συνάδελφοι, Σήμερα, Τρίτη 10 Οκτωβρίου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, αναδεικνύουμε τις πτυχές

Διαβάστε περισσότερα

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1

Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 Αιμιλίζα Στεφανίδου 1, Δημοσθένης Μπούρος 2, Μιλτιάδης Λειβαδίτης 2, Αθανασία Πατάκα 1, Παρασκευή Αργυροπούλου 1 1 Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α.Π.Θ., Γ.Π.Ν. «Γ.Παπανικολάου» 2 Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι. Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.- Λέκτορας Συναισθηματική Νοημοσύνη - Μια μορφή κοινωνικής νοημοσύνης, η

Διαβάστε περισσότερα

«Το κοινωνικό στίγµα της ψυχικής ασθένειας»

«Το κοινωνικό στίγµα της ψυχικής ασθένειας» «Το κοινωνικό στίγµα της ψυχικής ασθένειας» Mαρίνα Οικονόµου-Λαλιώτη Επικ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής Επιστηµονικά Υπεύθυνη του Προγράµµατος «αντι-στίγµα» ΕΠΙΨΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΨΥΧΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση συνολικών πορισμάτων έρευνας από την εφαρμογή του εργαλείου P.R.I.W.A.

Παρουσίαση συνολικών πορισμάτων έρευνας από την εφαρμογή του εργαλείου P.R.I.W.A. Παρουσίαση συνολικών πορισμάτων έρευνας από την εφαρμογή του εργαλείου P.R.I.W.A. (Psychosocial Risks & Impacts on Workplace Assessment) σε ελληνικές επιχειρήσεις Πέτρος Ρούσσος, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κ.ΚΙΤΣΙΟΣ, Ε.ΓΕΩΡΕΛΗ, Ν.ΚΑΔΟΓΛΟΥ 1, Β.ΣΤΟΥΠΑΣ, Ι.ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ν.ΣΑΙΛΕΡ 2, Α.ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ

Κ.ΚΙΤΣΙΟΣ, Ε.ΓΕΩΡΕΛΗ, Ν.ΚΑΔΟΓΛΟΥ 1, Β.ΣΤΟΥΠΑΣ, Ι.ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ν.ΣΑΙΛΕΡ 2, Α.ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 24o ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ Κ.ΚΙΤΣΙΟΣ, Ε.ΓΕΩΡΕΛΗ, Ν.ΚΑΔΟΓΛΟΥ 1, Β.ΣΤΟΥΠΑΣ, Ι.ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ν.ΣΑΙΛΕΡ 2, Α.ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, EUROMEDICA

Διαβάστε περισσότερα

ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 2010

ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 2010 H ποιότητα ζωής στον αντίποδα της ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 16-2-2010 2010 Μ. Τζινιέρη Κοκκώση, Ph.D Επικ. Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας Α Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών-Αιγινήτειο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος των ψυχοκοινωνικών παραμέτρων στην έκβαση της ΡΑ: Προοπτική μελέτη παρέμβασης. Δημητράκη Γεωργία. Υπ. Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας της Υγείας

Ο ρόλος των ψυχοκοινωνικών παραμέτρων στην έκβαση της ΡΑ: Προοπτική μελέτη παρέμβασης. Δημητράκη Γεωργία. Υπ. Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας της Υγείας Ο ρόλος των ψυχοκοινωνικών παραμέτρων στην έκβαση της ΡΑ: Προοπτική μελέτη παρέμβασης Δημητράκη Γεωργία Ψυχολόγος Υγείας MSc Υπ. Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας της Υγείας Δομή παρουσίασης... Συννοσηρότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΤΣΕΠΗΣ. European Society of Human Reproduction and Embryology

ΟΔΗΓΟΣ ΤΣΕΠΗΣ. European Society of Human Reproduction and Embryology European Society of Human Reproduction and Embryology ΟΔΗΓΟΣ ΤΣΕΠΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΗΝ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΘΕΙΤΕ ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙ ΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ TA ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝ ΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙ ΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ TA ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝ ΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 21 Νοεµβρίου 2014 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙ ΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ TA ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝ ΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Σκοπός της έρευνας ήταν η συλλογή

Διαβάστε περισσότερα

H επίδραση της γονικής παρουσίας και του παιχνιδιού σε επώδυνες διαδικασίες στα παιδιά

H επίδραση της γονικής παρουσίας και του παιχνιδιού σε επώδυνες διαδικασίες στα παιδιά ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ 2008, 47(3):367 373 H επίδραση της γονικής παρουσίας και του παιχνιδιού σε επώδυνες διαδικασίες στα παιδιά Ανθή Χρυσοστόμου Νοσηλεύτρια ΠΕ, ΜSc, Kέντρο Ελέγχου και Πρόληψης

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide

Διαβάστε περισσότερα

Το Φορτίο των Φροντιστών Ανοϊκών Aσθενών

Το Φορτίο των Φροντιστών Ανοϊκών Aσθενών Το Φορτίο των Φροντιστών Ανοϊκών Aσθενών Δρ. Παρασκευή Σακκά Νευρολόγος Ψυχίατρος Τμήμα Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου Ιατρείο Μνήμης Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα