H εξελικτική σκέψη στον 19ο αιώνα

Transcript

1 Lamarck H εξελικτική σκέψη στον 19ο αιώνα Iστορία της Bιολογίας Σταύρος Ιωαννίδης, ΜΙΘΕ/ΕΚΠΑ Mάθη6α 4 27/4/2017

2 Εξέλιξη και ΕBανάσταση -Ο Λα6άρκ ( ) γεννήθηκε σε 6ια αριστοκρατική αλλά φτωχή οικογένεια αbό την Βόρεια Γαλλία. -> ΣBουδάζει 6ε τους ιησουίτες. -> Στα 17 του, κατατάσσεται στο στρατό για να Bολε6ήσει στον Ε"ταετή Πόλε*ο ( ). -Μετά το τέλος του Bολέ6ου, Bηγαίνει στο Παρίσι να σbουδάσει ιατρική. Για να υbοστηρίξει τον εαυτό του οκονο6ικά Bαράλληλα δουλεύει σε γραφείο τραbεζίτη. -Αρχίζει να ενδιαφέρεται για την *ετεωρολογία, τη χη*εία, και κυρίως τη βοτανική, και είναι Bολύ Bαραγωγικός και στους τρεις αυτούς το6είς. -Η αναγνώρισή του αbό την εbιστη6ονική κοινότητα αρχίζει το ε τη δη6οσίευση της τετράτο6ης Bραγ6ατείας Flore française, ση6αντική συ6βολή στην βοτανική ονο6ατολογία των ειδών. Η Bραγ6ατεία αυτή τυχαίνει θερ6ής αbοδοχής αbό τον Buffon, ο οbοίος τον ίδιο χρόνο Bετυχαίνει να εκλεγεί ο Lamarck στην Academie des Sciences. -Λίγο αργότερα, ο Lamarck γράφει τους Bρώτους δυό6ιση (αbό τους οκτώ συνολικά) τό6ους του Dictionnaire de Botanique. -To 1788, Bαίρνει τη θέση του βοτανολόγου στο Jardin du Roi, το οbοίο, 6ε εbικεφαλής τον Buffon, είχε γίνει ση*αντικό ε"ιστη*ονικό κέντρο.

3

4 Εξέλιξη και ΕBανάσταση -Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής ΕBανάστασης, συ6βαίνει 6ια 6εγάλη αλλαγή στη σκέψη του Lamarck για την εξέλιξη. -> Πριν την ΕBανάσταση, η γαλλική κοινωνία ήταν ένα φεουδαρχικό σύστη*α, ένα σύστη6α στατικό και ιεραρχικά δο*η*ένο (αbό τους δουλοbάροικους 6έχρι τους γαιοκτή6ονες και τον βασιλιά). Ο καθένας, αbό τη στιγ6ή Bου γεννήθηκε, είχε 6ια συγκεκρι6ένη κοινωνική θέση στο σύστη6α αυτό. -Αυτή η τάξη Bραγ6ατών θα αλλάξει το ε την εξέγερση των αγροτών, των τεχνιτών, και των *εσαίων τάξεων της Γαλλίας εναντίον των Bρονο6ίων της αριστοκρατίας και του βασιλιά.

5 Εξέλιξη και ΕBανάσταση -Το 1799 ο Να"ολέων Βονα"άρτης καταλα6βάνει την εξουσία (BραξικόBη6α της 18ης ΜBρυ6αίρ) και 6έχρι το 1804 γίνεται αυτοκράτορας της Γαλλίας. -> Αν και η ΕBανάσταση είχε τελειώσει, οι ιδέες Bου ενέbνευσε και η αντίληψη ότι όλοι οι άνθρωbοι BρέBει να είναι ελεύθεροι και ίσοι εξαbλώθηκαν και σε άλλες χώρες. -Αλλά αυτή η αλλαγή στην κοινωνική δο6ή και στην Bολιτικοκοινωνική σκέψη, δεν ήταν αυτό Bου οδήγησε τον Lamarck να σκεφτεί ότι 6ια Bαράλληλη εξελικτική αλλαγή ισχύει και στον φυσικό κόσ6ο.

6 Εξέλιξη και ΕBανάσταση -Το αbοτέλεσ6α της ΕBανάστασης στη σκέψη του Lamarck ήταν Bιο έ66εσο: τον οδήγησε σε 6ια 6ετατόBιση στην καριέρα του αbό βοτανολόγος γίνεται ζωολόγος. -Το 1793, το έτος κατά το οbοίο αbοκεφαλίστηκε ο Λουδοβίκος ο 16ος και η Marie Antoinette και οι εbικριτές της καινούριας κυβέρνησης φυλακίζονται ή εκτελούνται κατά τη διάρκεια της Τρο6οκρατίας, το Jardin du Roi αναδιοργανώνεται και γίνεται Muséum National d Histoire Naturelle (Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας), το οbοίο γίνεται το ευρωbαϊκό κέντρο για την ζωολογική έρευνα. -Στον Lamarck δίνεται 6ια καινούρια θέση ως καθηγητής των εντό*ων, σκωλήκων, και *ικροσκο"ικών ζώων. Τα καθήκοντά του είναι να δίνει διαλέξεις και να ταξινο6εί την 6εγάλη συλλογή των ζώων χωρίς σbονδύλους, τα οbοία ονο6άζει ασ"όνδυλα. - ιαbρέbει στην ταξινό*ησή τους, και η *ελέτη των ασ"όνδυλων είναι αυτό "ου θα τον οδηγήσει να διερευνήσει τα θε*ελιώδη ζητή*ατα "ου σχετίζονται *ε την εξέλιξη.

7 we perceive that, relative to the animal kingdom, we should chiefly devote our attention to the invertebrate animals, because their enormous multiplicity in nature, the singular diversity of their systems of organization, and of their means of multiplication,..., show us, much better than the higher animals, the true course of nature, and the means which she has used and which she still unceasingly employs to give existence to all the living bodies of which we have knowledge. [1803]

8

9 Εξέλιξη και ΕBανάσταση Τρεις Bαράγοντες οδηγούν τον Lamarck στην ιδέα της εξέλιξης: -> οι αbόψεις του για το τι συνιστά την ουσία της ζωής στους αbλούστερους οργανισ6ούς (θερ6ικό ρευστό (caloric theory of heat) και ηλεκτρισ6ός) -> η άbοψή του για τον φυσικό τρό"ο ταξινό*ησης -> η γεωλογική του σκέψη (σταδιακή αλλαγή κατά τη διάρκεια 6ακρών χρονικών Bεριόδων) ->Αντίθετα 6ε τους συγχρόνους του, ο Lamarck Bίστευε ότι η γη ήταν Bάρα Bολύ Bαλιά, χιλιάδων ή ίσως και εκατο66υρίων αιώνων.

10 Εξέλιξη και ΕBανάσταση -> Γράφει αρκετά βιβλία στα οbοία αναbτύσσει την εξελικτική του σκέψη, αρχίζοντας όταν είχε γίνει BερίBου 60 χρονών: -Σύστη6α των Ασ"όνδυλων Ζώων (1801) -ΣBουδές στην Οργάνωση των Ζωντανών Σω*άτων (1802) -Ζωολογική Φιλοσοφία (1809) -> κλασικό έργο Bου 6εταφράζεται σε Bολλές γλώσσες -Φυσική Ιστορία των Ασ"όνδυλων Ζώων (1815, 1822).

11 ύο 6ύθοι για τον Lamarck ύο γενικοί *ύθοι Bου υbάρχουν σχετικά 6ε τον Lamarck και Bου βρίσκου6ε σε διδακτικά εγχειρίδια βιολογίας και εκλαϊκευτικά έργα. i) ο Lamarck ως 6ια ρο*αντική ιδιοφυΐα, αbο6ονω6ένος και αγνοη6ένος αbό τους συγχρόνους του, καταδιωκό6ενος αbό την κρατική εξουσία και το εbιστη6ονικό κατεστη6ένο, Bου εbανανακαλύbτεται αργότερα τον 20ό αιώνα. ii) ο Lamarck ως ένας "ρώι*ος αρβίνος : BροσBάθησε ανεbιτυχώς να αντι6ετωbίσει τα Bροβλή6ατα της Bροσαρ6ογής και της καταγωγής των ειδών Bριν τον αρβίνο. -> Τελείως διαφορετική εικόνα του Lamarck αbό τους ιστορικούς: δεν ήταν Bρώι6ος αρβίνος -> Έθετε "ολύ διαφορετικά ερωτή*ατα αbό τον αρβίνο.

12 Lamarck και κληρονό6ηση εbίκτητων χαρακτηριστικών -Ο Lamarck είναι γνωστός σή6ερα (στο ευρύ κοινό αλλά και στους βιολόγους) ως ο εbινοητής ενός 6ηχανισ6ού για την εξελικτική αλλαγή διαφορετικού αbό του αρβίνου. Βασιζόταν στην κληρονο*ικότητα των ε"ίκτητων χαρακτηριστικών: όbως ακριβώς και η Bεριουσία, τα χαρακτηριστικά Bου αbοκτώνται κατά τη διάρκεια της ζωής κληρονο6ούνται στους αbογόνους. -Αυτό γίνεται είτε 6έσω 6ιας ά*εσης αντίδρασης σε *ια "εριβαλλοντική αλλαγή (6αύρισ6α του δέρ6ατος 6ετά αbό έκθεση στον ήλιο), είτε 6έσω χρήσης/αχρησίας ενός 6έρους του οργανισ6ού (6Bορεί να είναι και η δραστηριότητα του ατό6ου γενικά). -> Σή6ερα η κληρονό6ηση των εbίκτητων χαρακτηριστικών (6ε την BαραBάνω 6ορφή) θεωρείται λανθασ*ένη. -> Ό6ως, "αρα"λανητική είναι και η αbόδοση αυτής της αντίληψης αbοκλειστικά στον Lamarck, και η θεώρησή της ως κεντρική για την θεωρία του.

13 Lamarck και κληρονό6ηση εbίκτητων χαρακτηριστικών -ΥBάρχουν 3 λόγοι γιατί είναι BαραBλανητικό να αbοδίδου6ε την κληρονό6ηση των εbίκτητων χαρακτηριστικών ως 6ηχανισ6ού της εξέλιξης στον Lamarck και να αντιδιαστέλλου6ε τη θεωρία αυτή 6ε τη θεωρία του αρβίνου. i) η ιδέα της κληρονό6ησης των εbίκτητων χαρακτηριστικών δεν "ροέρχεται αbό τον Lamarck. ΥBάρχει ήδη στους ι""οκρατικούς συγγραφείς, και ήταν συνήθης αντίληψη τόσο στη λαϊκή Bαράδοση όσο και στα έργα Bολλών φιλοσόφων και φυσιοδιφών. Πριν αbό τον Lamarck, ο Erasmus Darwin (BαBBούς του αρβίνου) την είχε χρησι6οbοιήσει ως βάση στη δική του θεωρία της εξέλιξης. ii) ο αρβίνος ε"ίσης "ίστευε στην κληρονο6ικότητα των εbίκτητων χαρακτηριστικών (όbως και Bολλοί άλλοι εξελικτικοί) -> γιατί τότε ο Lamarck γίνεται αντικεί6ενο κριτικής και χλεύης;

14 Lamarck και κληρονό6ηση εbίκτητων χαρακτηριστικών iii) η κληρονο6ικότητα των εbίκτητων χαρακτηριστικών ήταν για τον Lamarck ένας τρόbος εξελικτικής αλλαγής, αλλά όχι ο *όνος. -> Άλλος τρόbος Bου το Bεριβάλλον 6Bορεί να Bροκαλέσει κληρονο6ήσι6ες αλλαγές είναι ο εξής: οι σbόροι ενός φυτού το οbοίο για Bολλές γενιές ευδοκι6εί σε έναν αγρό, αν 6ετακινηθούν σε έδαφος άνυδρο, άγονο και Bετρώδες, κάbοια φυτά είναι Bιθανό να εbιβιώσουν. Τα φυτά αυτά θα συνιστούν 6ια καινούρια Bοικιλία. Τα άτο6α αυτής της καινούριας Bοικιλίας θα έχουν 6ικρά και ανεbαρκώς ανεbτυγ6ένα 6έρη κάbοια αbό τα όργανά τους θα έχουν αναbτυχθεί Bιο Bολύ αbό άλλα, και θα έχουν έτσι ασυνήθιστες αναλογίες. (Ζωολογική Φιλοσοφία)

15 Lamarck και κληρονό6ηση εbίκτητων χαρακτηριστικών -Όσον αφορά τα ζώα, αυτά 6Bορεί να αναbτύξουν καινούριους τύbους συ6bεριφοράς λόγω "εριβαλλοντικών αλλαγών, Bράγ6α Bου οδηγεί σε χρήση ορισ6ένων 6ερών και σε αχρησία άλλων, το οbοίο οδηγεί σε αλλαγές στη *ορφολογία των ζώων, οι οbοίες κληρονο*ούνται. -Ο γενικός 6ηχανισ6ός είναι ο εξής: Bεριβαλλοντική αλλαγή -> αλλαγή συνηθειών -> χρήση/ αχρησία -> αλλαγή στη 6ορφολογία -> κληρονό6ηση εbίκτητων χαρακτηριστικών -> εξέλιξη

16 Η κα6ηλοbάρδαλη, BροσBαθώντας να φτάσει τα φύλλα όλο και ψηλότερων κλαδιών, τεντώνει το λαι6ό της. Αυτή η συνήθεια η οbοία διατηρήθηκε για *εγάλο διάστη*α σε όλες τις "οικιλίες [του είδους], είχε ως α"οτέλεσ*α τα 6Bροστινά Bόδια του ζώου να γίνουν Bιο 6ακρυα αbό τα Bίσω, και ο λαι6ός του να εbι6ηκυνθεί σε τέτοιο βαθ6ό Bου η κα6ηλοbάρδαλη, χωρίς να σταθεί όρθια στα Bίσω Bόδια, φτάνει σε ύψος 6 6έτρων. (Ζωολογική Φιλοσοφία)

17 -> Τα ψάρια 6ε εbίbεδο σώ6α ε6φανίστηκαν αbό τη συνήθειά τους να στρέφονται στη 6ια Bλευρά όταν βρίσκονται σε ρηχά νερά. Το 6άτι Bου βρισκόταν στην κάτω Bλευρά, 6ετακινήθηκε στην εbάνω, ως α"οτέλεσ*α της ανάγκης του ψαριού να Bροσέχει καλύτερα τι συ6βαίνει αbό Bάνω του. -> Ο Lamarck υbέθεσε ότι τα κέρατα των 6ηρυκαστικών ε6φανίστηκαν λόγω του ότι τα ζώα αυτά χτυbούν 6ε δύνα6η τα κεφάλια τους στις 6εταξύ τους συγκρούσεις.

18 Η κριτική στον Lamarck -Οι Bεριγραφές του Lamarck για το Bως οι αλλαγές στη συ*"εριφορά των οργανισ6ών οδηγούν στην ε*φάνιση καινούριων δο*ών, αρκετές φορές Bροκάλεσαν κριτική, αφού κατηγορήθηκε ότι υbοστήριζε ότι η εξέλιξη οφειλόταν στις ε"ιθυ*ίες των ζώων. -> Οι ιστορικοί έχουν υbοστηρίξει ότι η κριτική αυτή εν 6έρει οφειλόταν στο ότι o Lamarck δεν εκφραζόταν *ε "ολύ σαφή τρό"ο. Η εξήγηση του Lamarck για το Bώς ο ερωδιός αbέκτησε 6ακριά Bόδια χρησι6οbοιήθηκε συχνά αbό τους εbικριτές του: Μ"ορού*ε να σκεφτού*ε ότι, το Bτηνό της ακτής, στο οbοίο δεν αρέσει καθόλου να κολυ*"ά, και το οbοίο Bαρ όλ αυτά χρειάζεται να Bλησιάσει στο νερό για να βρει την τροφή του, θα διατρέχει συνεχώς τον κίνδυνο να βυθιστεί στη λάσ"η. Ε"ιθυ*ώντας να αbοφύγει να βυθίσει το σώ6α του στο υγρό, α"οκτά την συνήθεια να τεντώνει και να εbι6ηκύνει τα Bόδια του. Το α"οτέλεσ*α αυτού του Bράγ6ατος για τις γενιές αυτών των Bουλιών Bου συνεχίζουν να ζουν 6 αυτόν τον τρόbο, είναι ότι τα άτο6α θα καταλήξουν να έχουν ανυψωθεί σαν να είναι Bάνω σε ξυλοbόδαρα, Bάνω σε 6ακριά Bόδια. (Φυσική Ιστορία των ΑσBόνδυλων Ζώων 1815)

19

20 Η κριτική στον Lamarck -Αυτό το αbόσbασ6α 6Bορεί να ερ6ηνευθεί (λανθασ6ένα) ότι υbοστηρίζει ότι η εξελικτική αλλαγή βασίζεται στη βούληση των οργανισ6ών. -Αλλά το ση6αντικό για τον Lamarck δεν είναι οι εbιθυ6ίες των ζώων, αλλά οι συνήθειές τους και το Bώς αντιδρούν στο "εριβάλλον τους. -Στις ιδέες του Lamarck, Bαρ όλ αυτά, θα ασκηθεί κριτική, τόσο αbό "ολέ*ιους της εξέλιξης, όσο και αbό 6ερικούς υ"οστηρικτές. -> Ο αρβίνος, B.χ., BροσBάθησε αρκετά για να διαφοροbοιήσει τη θεωρία του αbό την θεωρία του Lamarck. Γράφει στον φίλο του βοτανολόγο Joseph Hooker το 1844: Heaven forfend me from Lamarck s nonsense of a tendency to progression, adaptations from the slow willing of animals etc.!

21 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Η κληρονο6ικότητα των εbίκτητων χαρακτηριστικών είναι 6όνο ένα κο66άτι (και όχι το ση*αντικότερο) αbό τη λα6αρκιανή θεωρία. -Για να κατανοηθεί η θεωρία του, είναι ση6αντικό να δει κανείς Bώς ο Lamarck ταξινο*ούσε τους οργανισ6ούς. -> Ταξινο6ούσε τις ο6άδες των οργανισ6ών σε 6ια γρα**ική σειρά, αbό τον α"λούστερο στον Bιο "ολύ"λοκο, όbως στην 6εγάλη αλυσίδα της ύbαρξης. -> Σύ6φωνα 6ε τον Lamarck, υbάρχουν ό6ως γένη και είδη Bου α"οκλίνουν αbό τη γρα66ική Bορεία (και τα οbοία δεν οδηγούν σε Bεραιτέρω αύξηση της BολυBλοκότητας).

22 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -ΥBάρχουν δυο *ηχανισ*οί, Bου αντιστοιχούν ο ένας στη γρα**ική "ορεία και ο άλλος στις διακλαδώσεις. -> Οι α"οκλίσεις συ6βαίνουν λόγω της ε"ιρροής των συγκεκρι6ένων "εριβαλλοντικών συνθηκών: η κληρονο*ικότητα των ε"ίκτητων χαρακτηριστικών εξηγεί τις αλλαγές στα χαρακτηριστικά Bου διαφοροbοιούν τα γένη και τα είδη 6εταξύ τους. (l influence des circonstances, the adaptive force) -> Η γενική τάση Bρος αυξανό*ενη "ολυ"λοκότητα των οικογενειών και των ο6οταξιών οφείλεται σε 6ια άγνωστη εσωτερική δύνα*η της φύσης Bου την ονό6αζε δύνα*η της ζωής. (le pouvoir de la vie / la force qui tend sans cesse à composer l organisation (=force that perpetually tends to make order, the complexifying force)

23 The rapid motion of fluids will etch canals between delicate tissues. Soon their flow will begin to vary, leading to the emergence of distinct organs. The fluids themselves, now more elaborate, will become more complex, engendering a greater variety of secretions and substances composing the organs. (Φυσική Ιστορία των ΑσBόνδυλων Ζώων)

24 It is quite clear that both animal and vegetable organisation have, as a result of the power of life, worked out their own advancing complexity, beginning from that which was the simplest and going on to that which presents the highest complexity, the greatest number of organs, and the most numerous faculties; it is also quite clear that every special organ and the faculty based on it, once obtained, must continue to exist in all living bodies which come after those which possess it in the natural order. (Ζωολογική Φιλοσοφία 1809)

25 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Ο Lamarck *ετατρέ"ει την *εγάλη αλυσίδα της ύ"αρξης α"ό ακίνητη σε κινού*ενη. -> Οι οργανισ6οί Bου βρίσκονται χα6ηλότερα στην κλί6ακα της ζωής *ετασχη*ατίζονται σε αυτούς Bου βρίσκονται ψηλότερα. Οι ο6άδες των ζώων Bου ανήκουν στις ανώτερες βαθ6ίδες ταξινό6ησης διατάσσονται σε 6ια 6οναδική σειρά (και σε 6ια άλλη σειρά διατάσσονται τα φυτά). -Για τον Lamarck, δεν υ"άρχει εξαφάνιση ειδών (οργανισ6οί Bου 6οιάζουν 6ε αbολιθω6ένους οργανισ6ούς υbάρχουν ακό6α Bάνω στη γη) -Αν και αναφερόταν σε δύνα6η της ζωής, η δύνα6η αυτή δεν έχει υ"ερφυσικό χαρακτήρα. Η ζωή έχει σχέση 6ε την οργάνωση της ύλης (δεν είναι αbλή ιδιότητα της ύλης). Η ζωή και η οργάνωση είναι α"ολύτως φυσικά φαινό*ενα (Ζωολογική φιλοσοφία)

26 Η 6εγάλη αλυσίδα της ύbαρξης (great chain of being) ή scala naturae (αbό βιβλίο του 1579)

27 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο Ο Lamarck αλλάζει τη σχέση *εταξύ δο*ής και λειτουργίας -> φιξιστές: η δο6ή είναι τέλεια "ροσαρ*οσ*ένη στη λειτουργία -> Lamarck: καινούριες λειτουργίες/συνήθειες είναι η αιτία για αλλαγές στη δο*ή -> οι αλλαγές αυτές στη δο6ή είναι οι "αρεκκλίσεις α"ό την γρα**ική διάταξη αbό το αbλό στο BολύBλοκο -Η κατάσταση στην ο"οία βρίσκου*ε κάθε οργανισ*ό είναι αbοτέλεσ6α της τάσης για όλο και "ιο "ολύ"λοκη οργάνωση, και της ε"ιρροής των διαφορετικών "εριβαλλοντικών συνθηκών, οι οbοίες καταστρέφουν την κανονικότητα της διαδοχής των όλο και Bιο BολύBλοκων 6ορφών.

28 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Η ιδέα της εξέλιξης δεν είναι καινούρια 6ε τον Lamarck. Στη Γαλλία η ιδέα υbήρχε αbο τον 18ο αιώνα, και συζητιέται αbό εξέχοντες ζωολόγους, B.χ. τον George Louis Buffοn ( ). -O Buffon έγινε διευθυντής του Jardin du Roi το Ήταν ηγετική φυσιογνω*ία της φυσικής ιστορίας στη Γαλλία. -44το*η Histoire naturelle ( ) ιαβαζόταν αbό κάθε 6ορφω6ένο ευρωbαίο στον 18ο αιώνα Mayr: Όλοι οι γνωστοί συγγραφείς στη φυσική ιστορία κατά την Bερίοδο του ιαφωτισ6ού, αλλά και αργότερα, στη Γαλλία αλλά και αλλού, ήταν *"ιφονιανοί. -Ο Buffon τελικά α"οδέχεται *ια θεωρία εξέλιξης, σύ6φωνα 6ε την οbοία αρχικά υbήρχαν *ερικοί τύ"οι ζώων, αbό τα οbοία Bροήλθαν, 6έσω υβριδο"οίησης και της ά*εσης ε"ίδρασης του "εριβάλλοντος, όλα τα ση*ερινά είδη. -Ο άλλος 6εγάλος φυσιοδίφης του 18ου αιώνα είναι ο σουηδός Κάρολος Λινναίος ( ), ο οbοίος "ρος το τέλος της ζωής του είχε και αυτός "αρό*οιες α"όψεις.

29

30

31 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Αν και ο Lamarck είχε Bροκατόχους, ήταν ο *όνος εκείνη την εbοχή Bου Bαρουσίασε 6ια ευρεία θεωρία της οργανικής αλλαγής. -Στην κατακλείδα της Ζωολογικής Φιλοσοφίας γράφει σχετικά 6ε την εbιστη6ονική ανακάλυψη: Men who strive in their works to push back the limits of human knowledge know well that it is not enough to discover and prove a useful truth that was previously unknown, but that it is necessary also to propagate it and get it recognized; now both individual and public reason, when they find themselves exposed to any alteration, usually set up so great an obstacle to it, that it is often harder to secure the recognition of a truth than it is to discover it. I shall not dwell on this subject, because I know that my readers will see its implications sufficiently, if they have any experience in observation of the causes which determine the actions of mankind.

32 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Γιατί ο Lamarck α"έτυχε να "είσει τους συγχρόνους του; ΠολύBλοκο ζήτη6α: -> Θρησκευτικές αbόψεις και κρατική εξουσία 6έρος της αbάντησης. Ίσως Bιο ση6αντικοί Bαράγοντες οι εξής: -> ε"ιστη*ονικό στυλ του Lamarck -> η κοινωνική του θέση σε σχέση 6ε τους συναδέλφους του -> οι ενδείξεις Bου είχε στη διάθεσή του υbέρ της θεωρίας του -Όταν δη6οσίευσε τη θεωρία του, είχε αbοκτήσει φή6η κάbοιου Bου κάνει εύκολα εικασίες, βασιζό6ενος σε λίγα δεδο*ένα. -> τάση Bρος σύνθεση και 6εγάλα θεωρητικά συστή6ατα -> φιλόσοφος-φυσιοδίφης -καθολικότητα σκέψης Lamarck

33 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Ο εξελικτισ6ός του Lamarck 6έρος ενός γενικού Bρογρά66ατος το οbοίο αbοκαλούσε φυσική της γης. Αυτό Bεριλά6βανε τη 6ελέτη της ατ6όσφαιρας, τις αλλαγές στην εbιφάνεια της γης, και την οργάνωση των οργανισ6ών. -> το 1800 Bροτείνει 6ια θεωρία για την καταγωγή της ζωής. -> Ο Lamarck αρα δεν ήταν 6όνο βιολόγος: εκτετα6ένα γραbτά για χη*εία (διαφορετικού τύbου αbό του Lavoisier), για φυσική (διαφορετικού τύbου αbό του Laplace), για *ετεωρολογία, γεωλογία, ψυχολογία και φιλοσοφία. -Η Bροσέγγισή του ό6ως αυτή στην εbιστή6η θεωρήθηκε ο"ισθοδρο*ική αbό τους συγχρόνους του. Η εbιστή6η στη Γαλλία γινόταν ολοένα και Bιο ε"αγγελ*ατική, Bιο εξειδικευ*ένη, και η "ροσεκτική "αρατήρηση Bιο ση6αντική. Ένα άτο6ο 6Bορεί Bλέον να ασχοληθεί 6ε Bιο "εριορισ*ένο εύρος "ροβλη*άτων. -Στα τέλη του 18ου αιώνα, καινούριοι θεσ6οί δη6ιουργούν θέσεις "λήρους α"ασχόλησης για την εξάσκηση και την διδασκαλία της ε"ιστή*ης.

34 ΑBό το ΑBλό στο ΠολύBλοκο -Το αρχείο α"ολιθω*άτων δεν Bεριείχε ε"αρκείς ενδείξεις για την εξέλιξη. -Αυτό Bου έδειχναν τα αbολιθώ6ατα, ήταν ότι ολόκληρες ο6άδες ειδών ε*φανίζονταν ξαφνικά. εν υbήρχαν ενδείξεις για 6ια σειρά αbό *εταβατικές *ορφές. -Αυτό Bου ο Lamarck έλεγε υbέρ της θεωρίας του ήταν ότι η δική του ταξινό*ηση των οργανισ6ών ανα"αριστούσε την σειρά *ε την ο"οία σχη*ατίστηκαν. -Ό6ως, 6ια γρα66ική διάταξη των ανώτερων τάξων (=ταξινο6ικών βαθ6ίδων) αbό το Bιο αbλό στο Bιο BολύBλοκο δεν ταίριαζε *ε τις ενδείξεις α"ό την καινούρια ε"ιστή*η της συγκριτικής ανατο*ίας. (βλ CUVIER)

35 H εξέλιξη των ζώων κατά τον Lamarck, όbως αbεικονίζεται στην Ζωολογική Φιλοσοφία (1809).

36 Flatworm Annelid

37 Anatomy of Annelid

38

39 H εξέλιξη των ζώων κατά τον Lamarck, όbως αbεικονίζεται στην Ζωολογική Φιλοσοφία (1809) - Bαράρτη6α.

40 H εξέλιξη των ζώων κατά τον Lamarck, όbως αbεικονίζεται στην Φυσική Ιστορία των Ασ4όνδυλων Ζώων (1815).

41 -Ο Lamarck *εταβάλλει τις αbόψεις του Bρος το τέλος της ζωής του και εγκαταλεί"ει την γρα**ικότητα. -> Mayr: η τελική του γενική εικόνα για τις σχέσεις των ζώων δεν διαφέρει αbό ένα φυλογενετικό δέντρο του τέλους του 19ου αιώνα -Προς το τέλος της ζωής του ο Lamarck έχει Bροβλή6ατα όρασης, και αbό το 1818 είναι τελείως τυφλός. To 1829 Bεθαίνει Bά6φτωχος η οικογένειά του δεν είχε αρκετά χρή6ατα για την κηδεία του, και η αναγκάστηκε να αbευθυνθεί στην Ακαδη6ία -τα βιβλία του και οι εbιστη6oνικές του συλλογές Bουλιούνται σε δη6οbρασία.

42 Jardin des Plantes, Paris. A Lamarck / Fondateur de la doctrine de l evolution' (In honour of Lamarck / Founder of the doctrine of evolution).

43 Do we not therefore perceive that by the action of the laws of organization... nature has in favorable times, places, and climates multiplied her first germs of animality, given place to developments of their organizations,... and increased and diversified their organs? Then... aided by much time and by a slow but constant diversity of circumstances, she has gradually brought about in this respect the state of things which we now observe. How grand is this consideration, and especially how remote is it from all that is generally thought on this subject! [αbό διάλεξη του Lamarck στο Muséum National d'histoire Naturelle, Mάιος 1803]

44 The plan followed by nature in producing animals clearly comprises a predominant prime cause. This endows animal life with the power to make organization gradually more complex.... Occasionally a foreign, accidental, and therefore variable cause has interfered with the execution of the plan, without, however, destroying it. This has created gaps in the series, in the form either of terminal branches that depart from the series in several points and alter its simplicity, or of anomalies observable in specific apparatuses of various organisms. [1815, Histoire naturelle des animaux sans vertèbres, 6τφ. SJG]

45 Let us consider the most influential cause for everything done by nature, the only cause that can lead to an understanding of everything that nature produces.... This is, in effect, a cause whose power is absolute, superior even to nature, since it regulates all nature s acts, a cause whose empire embraces all parts of nature s domain.... This cause resides in the power that circumstances have to modify all operations of nature, to force nature to change continually the laws that she would have followed without [the intervention of ] these circumstances, and to determine the character of each of her products. The extreme diversity of nature s productions must also be attributed to this cause. [1820, Analytic System of Positive Knowledge About Man, 6τφ. SJG]