ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Επηζηήκεο θαη Δεκόζηαο Δηνίθεζεο ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν Φηιίλε θαη άθε Μαλνχδα

2 ΠΗΓΔ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Burda, M. - Wyplosz, Ch. (2007) Εςπωπαϊκή Μακποοικονομική, Σφκνο Α, Gutenberg, Αζήλα Krugman, P. - Wells, R. (2009) Μακποοικονομική, Δπίθεληξν, Θεζζαινλίθε Mankiw, N. G. -Taylor, M. P. (2010) Απσέρ Οικονομικήρ Θεωπίαρ, Σφκνο Β, Gutenberg, Αζήλα Samuelson, P. - Nordhaus, W. (2000) Οικονομική, Σφκνο Β, Παπαδήζεο, Αζήλα Stiglitz, J. E. - Walsh,C. E. (2009) Απσέρ ηηρ Μακποοικονομικήρ, Παπαδήζεο, Αζήλα

3 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ

4 r MD ΜS1 MS2 Ννκηζκαηηθή πνιηηηθή r 9.1 I 9.2 r1 r1 r2 r2 Μ1 M2 Πνζφηεηα Δπελδχζεηο I1 I2 ρξήκαηνο Η λνκηζκαηηθή πνιηηηθή αζθείηαη από ηελ Κεληξηθή Τξάπεδα, ε νπνία επεξεάδεη ηελ πνζόηεηα ρξήκαηνο πνπ θπθινθνξεί ζηελ νηθνλνκία. P ΑD1 ΑD2 LΑS 9.3 ΑS 9.1 Μηα αχμεζε ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο απφ MS1 ζε MS2 ζα κεηψζεη ην επηηφθην ζηελ αγνξά ρξήκαηνο, απφ r1 ζε r2, δεδνκέλεο ηεο δήηεζεο ρξήκαηνο (MD). 9.2 Η κείσζε ηνπ επηηνθίνπ ζα απμήζεη ηηο επελδχζεηο απφ I1 ζε Ι2, νη νπνίεο είλαη αξλεηηθή ζπλάξηεζε ηνπ επηηνθίνπ. 9.3 Η αχμεζε ησλ επελδχζεσλ ζα απμήζεη ηε ζπλαζξνηζηηθή δήηεζε, πξνθαιψληαο ηε κεηαηφπηζή ηεο απφ ηε ζέζε AD1 ζηελ AD2. Σν λέν ζεκείν ηνκήο ηεο θακπχιεο δήηεζεο (AD2) θαη ηεο βξαρπρξφληαο θακπχιεο πξνζθνξάο (AS) αληηζηνηρεί ζε πςειφηεξν επίπεδν ζπλνιηθνχ εηζνδήκαηνο (Τ2 έλαληη Τ1) θαη πςειφηεξν επίπεδν ηηκψλ (Ρ2 έλαληη Ρ1). P2 P1 Y1 Y2 Τ

5 πληνληζκέλε κείωζε επηηνθίωλ από ηηο θεληξηθέο ηξάπεδεο ε ζπληνληζκέλε κείσζε ησλ επηηνθίσλ πξνρψξεζαλ ηελ Σεηάξηε (8/10/2008) νη θεληξηθέο ηξάπεδεο ζε Ακεξηθή θαη Δπξψπε. Σν εμαηξεηηθά δξαζηηθφ ζεζκηθφ κέζν έρεη ζηφρν ηελ νκαινπνίεζε ηνπ θιίκαηνο ζηηο δηεζλείο αγνξέο, νη νπνίεο φκσο αληέδξαζαλ "λεπξηθά" γηα άιιε κία κέξα. Όζνλ αθνξά ζηηο απνθάζεηο ησλ ηξαπεδψλ, ε Οκνζπνλδηαθή Σξάπεδα ησλ ΗΠΑ κείσζε ην επηηφθην θαηά 0,50%, ζην 1,50 %. Αλάινγε απφθαζε πάξζεθε θαη απφ ηηο λνκηζκαηηθέο αξρέο ηνπ Καλαδά, φπνπ ην επηηφθην κεηψζεθε απφ 3% ζην 2,5%. ηελ Δπξψπε, ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα κείσζε ην βαζηθφ επηηφθην δαλεηζκνχ θαηά 0,50%, ζην 3,75%, ζε ζπληνληζκφ κε ηηο ηξάπεδεο ηεο Αγγιίαο, ηεο Διβεηίαο θαη ηεο νπεδίαο. πγθεθξηκέλα, ε νπεδία κείσζε ην επηηφθηφ ηεο θαηά 0,50%, ζην 4,25%, ελψ ζηελ ίδηα κείσζε πξνρψξεζε θαη ε Σξάπεδα ηεο Αγγιίαο, ζην 4,50% απφ 5%.Η Διβεηία κείσζε ην επηηφθην απφ 2,75% ζην 2,25%. εκεηψλεηαη φηη είλαη ε πξψηε θνξά κεηά απφ πέληε ρξφληα πνπ ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα πξνρσξεί ζε κείσζε επηηνθίσλ. ε θνηλή αλαθνίλσζε ησλ θεληξηθψλ ηξαπεδψλ πνπ εθδφζεθε ηελ Σεηάξηε αλαθέξεηαη: «Η ππόζθαηη ενηαηικοποίηζη ηηρ οικονομικήρ κπίζηρ έσει αςξήζει ηον κίνδςνο μείωζηρ ηων πςθμών ανάπηςξηρ και έσει πεπιοπίζει ηον κίνδςνο ανόδος ηων ηιμών, με αποηέλεζμα ηη ζηαθεποποίηζη ηων ηιμών. Ωρ εκ ηούηος, παπέσονηαι εγγςήζειρ για βεληίωζη ηων ζςνθηκών ζε νομιζμαηικό επίπεδο». 08/10/2008

6 «Κόβεη» ρξήκα ν Μπελ Μπεξλάλθη O πξφεδξνο ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο ησλ ΗΠΑ (Fed) Μπελ Μπεξλάλθη πάηεζε ην θνπκπί ηνπ παληθνχ. Σα πηεζηήξηα αξρίδνπλ λα ηππψλνπλ δνιάξηα, θαζψο ε Fed απνθάζηζε λα μνδέςεη επηπιένλ 1 ηξηζ. δνιάξηα αγνξάδνληαο θξαηηθά νκφινγα θαη ηηηινπνηεκέλα ζηεγαζηηθά ρξεφγξαθα. Σν κήλπκα ηνπ θ. Μπεξλάλθη είλαη μεθάζαξo: Οη ΗΠΑ ζα αθνινπζήζνπλ νπνηαδήπνηε πνιηηηθή γηα λα δηαζψζνπλ ηε βπζηδφκελε νηθνλνκία, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο ππνηίκεζεο ηνπ δνιαξίνπ. Καζψο ε θξίζε βάζαηλε ε Fed είρε επηζεηηθά ραιαξψζεη ηελ νξζφδνμε λνκηζκαηηθή ηεο πνιηηηθή κέζσ ηεο επέθηαζεο ηεο λνκηζκαηηθήο βάζεο, ηεο ρνξήγεζεο ηεξάζηησλ πνζνηήησλ ξεπζηφηεηαο ζην ζχζηεκα θαη ηεο ζηήξημεο ηνπ απεπζείαο δαλεηζκνχ κε ηελ «πηζησηηθή ραιάξσζε». Απφ ηελ πεξαζκέλε Σεηάξηε, φκσο, ν θ. Μπεξλάλθη απνθάζηζε ηελ αλνξζφδνμε πνιηηηθή ηεο αλαπιεζσξηζηηθήο πνζνηηθήο ραιάξσζεο, αγνξάδνληαο θξαηηθά νκφινγα χςνπο 300 δηζ. δνιαξίσλ. Σα κέηξα απηά είλαη παξφκνηα κε εθείλα πνπ πήξε ε θπβέξλεζε ηεο Ιαπσλίαο κεηαμχ ηνπ 2001 θαη ηνπ 2006 γηα λα θαηαπνιεκήζεη ηνλ εθηάιηε ηνπ απνπιεζσξηζκνχ. Ο πξφεδξνο ηεο Fed ζηνρεχεη κε ηελ αγνξά ησλ θξαηηθψλ νκνιφγσλ λα κεηψζεη ην θφζηνο ηνπ δαλεηζκνχ θαη κε ηηο ηεξάζηηεο ελέζεηο ηνπ θξεζθνηππσκέλνπ ρξήκαηνο ζηε λνκηζκαηηθή βάζε λα απνηξέςεη ηνλ απνπιεζσξηζκφ. Σα ακεξηθαληθά λνηθνθπξηά θαη νη επηρεηξεκαηίεο έρνπλ ήδε ιπγίζεη ππφ ην βάξνο ησλ ρξεψλ ηνπο. Πφζν δε κάιινλ πνπ κηα γεληθεπκέλε πηψζε ησλ ηηκψλ (απνπιεζσξηζκφο) ζα θαζηζηνχζε αθφκε βαξχηεξεο ηηο ππνρξεψζεηο ηνπο. Αγνξάδνληαο ηνπο καθξνπξφζεζκνπο ηίηινπο νη ηξαπεδίηεο ηεο Fed πξνζδνθνχλ λα σζήζνπλ αλνδηθά ηηο ηηκέο ηνπο θαη λα ξίμνπλ ηηο απνδφζεηο ηνπο ψζηε λα ηνλψζνπλ ηελ νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα. TO BHMA, 22/03/2009

7 Η δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή αζθείηαη κέζω ηωλ δεκνζίωλ δαπαλώλ θαη ηεο θνξνινγίαο Η δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή αζθείηαη κέζσ ησλ δεκνζίωλ δαπαλώλ θαη ηεο θνξνινγίαο. Δεκόζηεο δαπάλεο Όηαλ ε θπβέξλεζε απμάλεη (μειώνει) ηηο δεκφζηεο δαπάλεο γηα αγαζά θαη ππεξεζίεο κεηαηνπίδεη ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο πξνο ηα έμσ θαη δεμηά (μέζα και απιζηεπά), απφ ηε ζέζε ΑD ζηε ζέζε ΑD1 (ΑD2). Δηάγξακκα 9.4: Γεκφζηεο δαπάλεο θαη ζπλαζξνηζηηθή δήηεζε Δπίπεδν ηηκψλ ΑD2 ΑD ΑD1 Πνζφηεηα παξαγσγήο

8 Δεκνζηνλνκηθό έιιεηκκα θαη ρξένο Έιιεηκκα πξνυπνινγηζκνχ ην έηνο n-3 Έιιεηκκα πξνυπνινγηζκνχ ην έηνο n-2 Έιιεηκκα πξνυπνινγηζκνχ ην έηνο n-1 Υξένο ην έηνο n

9 Ο πνιιαπιαζηαζηήο δεκνζίωλ δαπαλώλ P AD1 AD3 AD2 LΑS 9.7 ΑS C 9.6 P3 P2 P1 C2=a+c (Y2-T) C1=a +c( Y1-T) Y1 Y2 Τ3 Y 9.5 Μηα αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ, βξαρπρξφληα, ζα απμήζεη ην ζπλνιηθφ εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο (απφ Τ1 ζε Τ2) θαη ζα κεηαηνπίζεη ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο πξνο ηα έμσ θαη δεμηά απφ ηε ζέζε AD1 ζηε ζέζε AD2 (κε ακεηάβιεηεο ηηο θακπχιεο βξαρπρξφληαο (ΑS) θαη καθξνρξφληαο (LAS) ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο). 9.6 Η αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ εηζνδήκαηνο, απφ Τ1 ζε Τ2 ζα απμήζεη κε ηε ζεηξά ηεο ηελ θαηαλάισζε, απφ C1 ζε C2, ε νπνία είλαη ζεηηθή ζπλάξηεζε ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδήκαηνο,. 9.7 θαη 9.5 Η αχμεζε ηεο θαηαλάισζεο ζα νδεγήζεη ζε κηα εθ λένπ αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ εηζνδήκαηνο (απφ Τ2 ζε Τ3) θαη ζα κεηαηνπίζεη ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο πξνο ηα έμσ θαη δεμηά απφ ηε ζέζε AD2 ζηε ζέζε AD3. Τειηθώο, ηε βξαρπρξόληα πεξίνδν, κηα αύμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλώλ ζα νδεγήζεη ζε κηα αλαινγηθά κεγαιύηεξε αύμεζε ηνπ ζπλνιηθνύ εηζνδήκαηνο ηεο νηθνλνκίαο (από Υ1 ζε Υ2 θαη από Υ2 ζε Υ3), απμάλνληαο όκσο θαη ην επίπεδν ησλ ηηκώλ, αξρηθά, από Ρ1 ζε Ρ2 θαη αθνινύζσο από Ρ2 ζε Ρ3. P2 P1 P LΑS Y1 Y2 ΑS ΑS AD2 AD1 Y 9.5 Y

10 Σα πνιιαπιαζηαζηηθά απνηειέζκαηα Οη ζπληεξεηηθνί ζηελ Ακεξηθή επηθξίλνπλ ηελ θπβέξλεζε φηη δελ κπνξεί λα θάλεη νξζή επέλδπζε ησλ ρξεκάησλ νχησο ψζηε λα πξνιάβεη ηα απνηειέζκαηα ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο. Σν δήηεκα είλαη καθξννηθνλνκηθφ. ηελ νηθνλνκία φια εμαξηψληαη απφ ηελ νξζή ηνπνζέηεζε ησλ θπβεξλεηηθψλ επελδχζεσλ, κε ηελ έλλνηα ηνπ πςεινχ πνιιαπιαζηαζηηθνχ απνηειέζκαηνο. Οη επελδχζεηο ζε «γέθπξεο πνπ νδεγνχλ ζην πνπζελά» δελ εμππεξεηνχλ ηελ ππφζεζε ηεο αλάθακςεο. Σα εηζνδήκαηα πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ κηα ιεινγηζκέλε αχμεζε ησλ ελδεδεηγκέλσλ δεκνζίσλ επελδχζεσλ είλαη πνιιαπιάζηα, θαζψο νη πξψηνη πνπ ιακβάλνπλ εηζφδεκα απφ ηελ θπβεξλεηηθή έλεζε μνδεχνπλ ζε αγαζά θαη ππεξεζίεο άιισλ, θαη εθείλνη ζε άιινπο θ.ν.θ. Έηζη απμάλεηαη ε δήηεζε θαη πξνζεγγίδεη ηελ πξνζθνξά. Όκσο, φζν ιηγφηεξν απνηακηεχνπκε ηφζν πςειφηεξε είλαη ε «ππξακίδα» ησλ ζεηηθψλ επηδξάζεσλ θαη ηφζν πςειφηεξνο είλαη ν πνιιαπιαζηαζηήο πνπ γελλά δηαζέζηκν εηζφδεκα. Γη απηφ, είλαη θξίζηκν ηα ρξήκαηα λα επελδχνληαη θεληξηθά, θπβεξλεηηθά, θαη θπξίσο λα δεκηνπξγνχλ φζν ην δπλαηφλ ηζρπξφηεξεο θαη κεγαιχηεξεο δηάξθεηαο εηζνδεκαηηθέο επηδξάζεηο. Δάλ ζπκβεί απηφ, ηφηε δελ ππάξρεη ιφγνο αλεζπρίαο ππεξβνιηθνχ πιεζσξηζκνχ. Η θπβεξλεηηθή κφριεπζε βξίζθεη αληηζηνηρία ζε έλα λέν, πςειφηεξν επίπεδν παξαγσγήο θαη εηζνδήκαηνο. Έηζη κπνξεί θαη ην ηδησηηθφ ρξένο σο πνζνζηφ ηνπ εηζνδήκαηνο λα πέζεη, αιιά θαη ην θπβεξλεηηθφ έιιεηκκα θαη ρξένο λα απνθιηκαθσζεί ζηε δεχηεξε, κειινληηθή πεξίνδν αθνχ ε θνξνινγηθή βάζε ηεο νηθνλνκίαο ζα έρεη απμεζεί (απηφκαηνο ζηαζεξνπνηεηήο), απνκαθξχλνληαο θαη ην ελδερφκελν αχμεζεο ησλ επηηνθίσλ. ΔΛΔΤΘΔΡΟΣΤΠΙΑ, 07/06/2009

11 P P2 Η δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή θαη ν παξαγθωληζκόο/εθηνπηζκόο ηνπ ηδηωηηθνύ ηνκέα LΑS ΑS r 9.8 r2 SΓΚ2 DΓΚ SΓΚ1 9.9 P1 AD2 r1 AD1 Y1 Y2 Y Γαλεηαθά ΓΚ2 ΓΚ1 9.8 Μηα αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ, βξαρπρξφληα, ζα απμήζεη ην ζπλνιηθφ εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο (απφ Τ1 ζε Τ2) θαη ζα κεηαηνπίζεη ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο πξνο ηα έμσ θαη δεμηά απφ ηε ζέζε ΑD1 ζηε ζέζε ΑD2 (κε ακεηάβιεηεο ηηο θακπχιεο βξαρπρξφληαο (ΑS) θαη καθξνρξφληαο (LAS) ζπλαζξνηζηηθήο πξνζθνξάο). 9.9 Η αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ ζα κεηψζεη ηελ πξνζθνξά δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ απφ SΓΚ1 ζε SΓΚ2. Η κείσζε ηεο πξνζθνξάο δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ ζα απμήζεη ην επηηφθην (απφ r1 ζε r2), πεξηνξίδνληαο ηηο ηδησηηθέο επελδχζεηο (παξαγθωληζκόο/εθηνπηζκόο ηνπ ηδηωηηθνύ ηνκέα) Η κείσζε ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ ζα πεξηνξίζεη, ηειηθψο, ηε ζπλαζξνηζηηθή δήηεζε, κεηαηνπίδνληαο ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο απφ ηε ζέζε AD2 ζηελ AD3. Η κείσζε ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο ζα πξνθαιέζεη κείσζε ηνπ ζπλνιηθνχ εηζνδήκαηνο ηεο νηθνλνκίαο (απφ Τ2 ζε Τ3). Τειηθώο, ηε βξαρπρξόληα πεξίνδν, κηα αύμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλώλ ζα νδεγήζεη ζε κηα αλαινγηθά κηθξόηεξε αύμεζε ηνπ ζπλνιηθνύ εηζνδήκαηνο ηεο νηθνλνκίαο (από Υ1 ζε Υ3 θαη όρη ζε Υ2), εμαηηίαο ηεο κείσζεο ησλ ηδησηηθώλ επελδύζεσλ, απμάλνληαο θαη ην επίπεδν ησλ ηηκώλ από Ρ1 ζε Ρ3 (θαη όρη από Ρ1 ζε Ρ2). P P2 P3 P1 ΑD1 ΑD3 LΑS Y1 Y3 Τ2 ΑD θεθάιαηα (ΓΚ) ΑS

12 Αλεζπρίεο γηα ηελ απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο Πνηα είλαη ηα απνηειέζκαηα ηεο πηψζεο ηνπ πινχηνπ ησλ ακεξηθαληθψλ λνηθνθπξηψλ θαηά 13 ηξηζ. δνιάξηα απφ ηελ έλαξμε ηεο θξίζεο; πληεξεηηθνί θχθινη ηνλίδνπλ φηη ε πξνζπάζεηα ηεο ακεξηθαληθήο θπβέξλεζεο λα κεηαθέξεη κέξνο ηνπ ηδησηηθνχ ρξένπο ζηα δεκφζηα ηακεία απνηειεί σξνινγηαθή βφκβα γηα ηελ νηθνλνκία. ήκεξα ε αλεζπρία είλαη φηη ε ρξεκαηνδφηεζε πνπ παξέρεη ε ακεξηθαληθή θπβέξλεζε σο κέηξν θάιπςεο- ζηήξημεο απφ ηηο επηπηψζεηο ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο κπνξεί λα πξνθαιέζεη πιεζσξηζκφ θαη ελψ ε ξεπζηφηεηα ζήκεξα είλαη βαζιλιάρ (cash is king), αχξην κπνξεί λα είλαη ζκοςπίδια (cash is trash). Η αλεζπρία δελ έρεη βάζε κφλν ζηελ επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή. Δδξάδεηαη θαη ζηηο αλάινγεο επεθηαηηθέο θηλήζεηο ηεο FED, πνπ δεκηνπξγνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο γηα κειινληηθή αχμεζε ηνπ πιεζσξηζκνχ θαη ησλ επηηνθίσλ. Γεγνλφο πνπ ζην ηέινο κπνξεί λα απνηειέζεη θαη θξίζηκν αλάρσκα ζηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο, ε νπνία γηα λα αλαθάκςεη ζνβαξά ρξεηάδεηαη, αληηζέησο, ρακειά επηηφθηα. Δίλαη αθξηβψο έηζη; Μάιινλ φρη, ή έζησ εμαξηάηαη. Λφγσ ηεο ζνβαξήο θξίζεο ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο, ν δαλεηζκφο ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα έρεη παγψζεη. Όκσο, ην πην ζεκαληηθφ είλαη θαη πξέπεη λα γίλεη θαηαλνεηφ απηφ, φηη αλ θαη ην ρξήκα έρεη γίλεη πηα θζελφ, θαλείο δε ζέιεη λα ξηζθάξεη λα επελδχζεη, θαζψο φινη βιέπνπλ κπξνζηά ηνπο κηα πεξίνδν κε αδχλακε δήηεζε. ΔΛΔΤΘΔΡΟΣΤΠΙΑ, 07/06/2009

13 Σηελ ηξάπεδα, όρη γηα ςώληα «Μπνχκεξαλγθ» ησλ νηθνλνκηθψλ κέηξσλ ηνπ Λεπθνχ Οίθνπ θνβνχληαη νη αλαιπηέο: ελψ ηα εηζνδήκαηα πξάγκαηη απμήζεθαλ, ηα ζηνηρεία ιέλε φηη νη θαηαλαισηέο πξνηηκνχλ λα ηα απνηακηεχνπλ παξά λα ηα μνδεχνπλ. Οηθνλνκηθνί αλαιπηέο εθθξάδνπλ θφβνπο φηη ηα παθέηα ηεο θπβέξλεζεο κπνξεί λα θέξνπλ απνηέιεζκα αληίζεην ησλ πξνζδνθηψλ θαη ηα 787 εθαη. δνιάξηα λα κελ θπθινθνξήζνπλ ζηελ αγνξά, αιιά λα κείλνπλ απνηακηεπκέλα ζε ηξαπεδηθνχο ινγαξηαζκνχο. Σν θαιφ ηεο ππφζεζεο είλαη φηη φλησο απμήζεθαλ ηα ακεξηθαληθά εηζνδήκαηα. Σα παθέηα κέηξσλ ηεο ακεξηθαληθήο θπβέξλεζεο γηα πεξηθνπέο θφξσλ θαη επηδφκαηα έθεξαλ απνηειέζκαηα θαη ζηηο ηζέπεο ησλ ακεξηθαλψλ ηα ρξήκαηα είλαη πεξηζζφηεξα. Αθελφο, ην πξφβιεκα είλαη φηη ε αχμεζε ησλ εηζνδεκάησλ νθείιεηαη απνθιεηζηηθά ζηα θπβεξλεηηθά κέηξα, κε ηνπο ηδησηηθνχο κηζζνχο λα έρνπλ κεησζεί θαηά 12,4 δηο δνιάξηα. Αθεηέξνπ, ηα ρξήκαηα δελ θπθινθνξνχλ ζηελ αγνξά θαη θαίλεηαη φηη νη Ακεξηθαλνί πνιχ δχζθνια ζα επηζηξέςνπλ ζηηο πξνεγνχκελεο ζπάηαιεο θαηαλαισηηθέο ηνπο ζπλήζεηεο. Αλη απηψλ, νη Ακεξηθαλνί πξνηηκνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ έλα νηθνλνκηθφ δίρηπ αζθαιείαο ζε πεξίπησζε πνπ ράζνπλ ηε δνπιεηά ηνπο ή έλαληη κειινληηθψλ νηθνλνκηθψλ δπζθνιηψλ. TΟ ΒΗΜΑ, 26/06/2009

14 Δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή Φόξνη Όηαλ ε θπβέξλεζε κεηψλεη (αςξάνει) ηνπο θφξνπο κεηαηνπίδεη ηελ θακπχιε ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο πξνο ηα έμσ θαη δεμηά (μέζα και απιζηεπά), απφ ηε ζέζε ΑD ζηε ζέζε ΑD1 (ΑD2). Η κείσζε (αύξηζη) ησλ θφξσλ απμάλεη (μειώνει) ην δηαζέζηκν εηζφδεκα θαη ηελ θαηαλάισζε θαη θαη επέθηαζε ην ζπλνιηθφ εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο. Όπσο θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο αχμεζεο ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ, έηζη θαη κηα κείσζε ησλ θφξσλ πξνθαιεί: α) κηα αλαινγηθά κεγαιχηεξε αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ εηζνδήκαηνο ηεο νηθνλνκίαο, εμαηηίαο ηεο ζρέζεο εηζνδήκαηνο θαη θαηαλάισζεο θαη β) κηα απψιεηα ζηελ αχμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο εμαηηίαο ηνπ παξαγθσληζκνχ/εθηνπηζκνχ ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα, δειαδή ηεο κείσζεο ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ. Δηάγξακκα 9.11: Γεκφζηεο δαπάλεο θαη ζπλαζξνηζηηθή δήηεζε Δπίπεδν ηηκψλ AD AD2 AD1 Πνζφηεηα παξαγσγήο

15 Μεηώλνληαη ηα θνξνινγηθά έζνδα Σν «θνξνινγηθφ βάξνο» κεηψζεθε ην 2008 ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο ηνπ ΟΟΑ (ζηηο 17 απφ ηηο 26 γηα ηηο νπνίεο ππάξρνπλ ζηνηρεία), ζχκθσλα κε ηελ εηήζηα έθζεζε ηνπ νξγαληζκνχ γηα ηα καθξνρξφληα ζηαηηζηηθά ησλ δεκνζίσλ εζφδσλ. Η κείσζε απηή ηνπ «θνξνινγηθνχ βάξνπο», πνπ είλαη ην ζχλνιν ησλ θνξνινγηθψλ εζφδσλ ηνπ θξάηνπο σο πνζνζηφ ηνπ ΑΔΠ, ήηαλ απνιχησο αλακελφκελε ζε ζπλζήθεο θξίζεο θαη εμαηηίαο ησλ πνιηηηθψλ αληηκεηψπηζήο ηεο. Ο γεληθφο γξακκαηέαο ηνπ νξγαληζκνχ Άλρει Γθνπξία παξαηήξεζε, ζε ζρέζε κε ηα ζηνηρεία, φηη «νη θπβεξλήζεηο έδξαζαλ απνθαζηζηηθά ην 2008 θαη ην 2009 γηα λα ζηεξίμνπλ ηε δήηεζε ελ κέζσ θξίζεο. Αιιά ηα κεηνχκελα θνξνινγηθά έζνδα ππνγξακκίδνπλ ηελ πξφθιεζε πνπ ζα αληηκεησπίζνπλ, φηαλ ε αλάθακςε εμαζθαιηζηεί, γηα λα δηαηεξεζνχλ πγηή ηα δεκφζηα νηθνλνκηθά. TO BHMA, 25/11/2009

16 Πίλαθαο 9.2: Σν δεκνζηνλνκηθό έιιεηκκα (+) θαη πιεόλαζκα (-) ηεο γεληθήο θπβέξλεζεο ωο πνζνζηό ηνπ ΑΕΠ Ιαπσλία 2,0-4,6-7,5-4,8-1,9-8,8-8,3-8,8-8,7-8,8-7,5 ΗΠΑ -4,7-4,1 0,8-4,2-7,0-12,7-12,0-10,6-8,9-5,6-4,9 ΗΒ -1,7-5,6 1,2-3,5-5,1-10,8-9,6-7,6-8,3-5,8-5,4 Ιξιαλδία -2,7-2,2 4,8 1,6-7,0-13,9-32,4-12,6-8,0-5,7-5,7 Γαιιία -2,4-5,1-1,3-3,2-3,2-7,2-6,8-5,1-4,9-4,1-4,4 Γεξκαλία -1,9-9,3 1,0-3,3 0,0-3,0-4,1-0,9 0,1 0,1 0,2 νπεδία -1,7-5,6 1,2-3,5-5,1-10,8-9,6-7,6-8,3-5,8-5,4 Ιηαιία -11,4-7,3-1,3-4,2-2,7-5,3-4,2-3,5-3,0-2,8-3,0 Διιάδα -14,2-9,1-3,7-5,2-9,9-15,2-11,1-10,1-8,6-12,2-1,6 Ιζπαλία - -7,0-1,0 1,2-4,4-11,0-9,4-9,7-10,3-6,8-5,6 Πεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, Eurosta

17 r r2 r1 Αιιειεπίδξαζε κεηαμύ λνκηζκαηηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο ΜS1 ΜS r r r1 ΜD2 ΜD1 M1 M2 Πνζφηεηα ρξήκαηνο Δπελδχζεηο Ι1 Ι Η θπβέξλεζε απμάλεη ηηο δεκφζηεο δαπάλεο, πξνθεηκέλνπ λα ηνλψζεη ηε δήηεζε ηεο νηθνλνκίαο. Όκσο, εμαηηίαο ηεο αχμεζεο ηνπ επηηνθίνπ θαη ηνπ παξαγθσληζκνχ/εθηνπηζκνχ ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα ην ζπλνιηθφ εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο δελ ζα απμεζεί ζε Τ2, αιιά ζε Τ Η αχμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο ζα απμήζεη ηε δήηεζε ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγέο (κεηαηφπηζε ηεο θακπχιεο δήηεζεο ρξήκαηνο απφ ηε ζέζε MD1 ζηε ζέζε ΜD2) θαη ζα πξνθαιέζεη αλνδηθέο πηέζεηο ζην επηηφθην (απφ r1 ζε r2). Η αχμεζε ηνπ επηηνθίνπ, εμαηηίαο ηεο αχμεζεο ηεο δήηεζεο ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγέο θαη ηεο κείσζεο ηεο πξνζθνξάο δαλεηαθψλ θεθαιαίσλ ζα κεηψζεη ηηο ηδησηηθέο επελδχζεηο (9.14). Η θεληξηθή ηξάπεδα απμάλεη ηελ πξνζθνξά ρξήκαηνο (απφ MS1 ζε MS2), επαλαθέξνληαο ην επηηφθην ζην αξρηθφ ηνπ επίπεδν (r1) πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζεί ε κείσζε ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ (9.13 θαη 9.14). Τειηθώο, ε αύμεζε ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο από ηελ θεληξηθή ηξάπεδα, ζα απνηξέςεη ηε κείσζε ησλ επελδύζεσλ θαη ηνλ παξαγθσληζκό/εθηνπηζκό ηνπ ηδησηηθνύ ηνκέα πνπ πξνθιήζεθε από ηελ αύμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλώλ. Τν επηηόθην ζα παξακείλεη ζην αξρηθό επίπεδν (r1), όπσο θαη νη επελδύζεηο (Ι1), ελώ ην ζπλνιηθό εηζόδεκα ηεο νηθνλνκίαο ζα απμεζεί ζε Υ2 (θαη όρη ζε Υ3) θαη ην επίπεδν ηηκώλ ζε Ρ2 (θαη όρη ζε Ρ3). P P2 P3 P1 ΑD1 ΑD3 LΑS Y1 Y3 Τ2 ΑD2 ΑS 9.12 Y

18 Αιιειεπίδξαζε κεηαμύ λνκηζκαηηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο ηηο ΗΠΑ ε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή είλαη επζχλε ηνπ Κνγθξέζνπ θαη ηνπ Πξνέδξνπ ελψ ε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή αζθείηαη απφ ηελ Fed. Σν ζεκαληηθφ γηα ηελ νηθνλνκία είλαη ν θαζαξφο αληίθηππνο ησλ δχν θαη νη ζεκαληηθέο αιιειεπηδξάζεηο κεηαμχ ηνπο. Οη αιιειεπηδξάζεηο είλαη ηφζν κεγάιεο πνπ κία αιιαγή ζηελ δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή κπνξεί λα αλαγθάζεη ηελ Fed λα αιιάμεη ηελ γξακκή πιεχζεο ηεο. Καη ηα δχν είδε πνιηηηθήο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηφζν γηα λα επεθηείλνπλ ηελ ζπλνιηθή δήηεζε θαη λα απμήζνπλ ην πξντφλ βξαρππξφζεζκα, αιιά θαη γηα λα κεηξηάζνπλ ηελ ζπλνιηθή δήηεζε φηαλ ν πιεζσξηζκφο ηείλεη λα απμεζεί. Αιιά θάλνπλ πεξηζζφηεξα απφ ην λα επεξεάδνπλ απιψο ηελ ζπλνιηθή δήηεζε. Η επέλδπζε επεξεάδεηαη δηαθνξεηηθά απφ ηελ θάζε κία πνιηηηθή θαη γη απηφ κπνξεί λα έρνπλ δηαθνξεηηθέο καθξνπξφζεζκεο επηπηψζεηο ζηελ νηθνλνκία. Η δεκνζηνλνκηθή θαη ε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή δηαθέξνπλ επίζεο σο πξνο ηνλ αληίθηππφ ηνπο ζηηο εηζαγσγέο θαη ζηηο εμαγσγέο. ηηο ΗΠΑ, ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο, ε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή απνηέιεζε ην θχξην εξγαιείν ζηαζεξνπνίεζεο ηεο νηθνλνκίαο, παξά ε δεκνζηνλνκηθή. Ο βαζηθφο ιφγνο είλαη νη ρξνληθέο πζηεξήζεηο, πνπ νθείινληαη ζηνλ ρξφλν πνπ απαηηείηαη γηα λα αληηιεθζνχλ νη ζρεδηαζηέο ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο ηελ αλάγθε γηα αχμεζε ή πεξηνξηζκφ ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαη ζηηο θαζπζηεξήζεηο ιφγσ ηνπ ρξφλνπ πνπ ρξεηάδεηαη ν ζρεδηαζκφο ηεο πνιηηηθήο. Αληίζεηα ε Οκνζπνλδηαθή Δπηηξνπή Αλνηθηήο Αγνξάο ζπλεδξηάδεη θάζε έμη εβδνκάδεο θαη εθφζνλ ην απαηηνχλ νη ζπλζήθεο ηα κέιε ηεο κπνξνχλ λα κεηέρνπλ ζε ηειεδηαζθέςεηο πνιχ ζπρλφηεξα, επνκέλσο κπνξεί λα δξα άκεζα γηα λα ρεηξηζηεί ηηο λέεο νηθνλνκηθέο εμειίμεηο. Η λνκηζκαηηθή θαη ε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή δηαθέξνπλ επίζεο σο πξνο ηελ ηαρχηεηα κε ηελ νπνία επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκία. Γηα λα γίλνπλ αηζζεηέο νη επηπηψζεηο ηεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο απαηηείηαη ηνπιάρηζηνλ έλα εμάκελν ελψ νη θξαηηθέο δαπάλεο έρνπλ άκεζε θαη απεπζείαο επίπησζε ζηελ νηθνλνκία. Stiglitz, J. E.- Walsh,C. E. (2009) Απσέρ ηηρ Μακποοικονομικήρ, Παπαδήζεο, Αζήλα, ζ

19 Νέν πξόγξακκα δεκνζηνλνκηθήο ηόλωζεο γηα ηελ Ιαπωλία. Θα απνδώζεη θαξπνύο; Ο λενεθιεγείο Πξσζππνπξγφο ηεο Ιαπσλίαο Shinzo Abe, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα απεγθισβίζεη ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο ηνπ απφ ην ζρεδφλ εηθνζαεηνχο δηάξθεηαο ηέικα ζηαζηκφηεηαο θαη απνπιεζσξηζκνχ ζην νπνίν έρεη πεξηέιζεη, πξνηίζεηαη λα εθαξκφζεη έλα κίγκα επεθηαηηθήο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο επξείαο θιίκαθαο. Θα δηαηεξήζεη, κε άιια ιφγηα, ηελ θαηεχζπλζε ησλ νηθνλνκηθψλ πνιηηηθψλ πνπ εθάξκνζαλ νη πξνθάηνρνί ηνπ, αιιά ζα απμήζεη ζεκαληηθά ηελ έθηαζή απηψλ. Η απφθαζε απηή ζπλίζηαηαη ζε πεξαηηέξσ ραιάξσζε ηεο -ήδε αξθεηά ραιαξήο- λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο θαη ζε ζνβαξή αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ, πξνθεηκέλνπ λα ηνλσζεί ε ζπλνιηθή δήηεζε. Αξθεηνί αλαιπηέο επηδνθηκάδνπλ ην ζπγθεθξηκέλν κίγκα επεθηαηηθήο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο, ηνλίδνληαο πσο είλαη αθξηβψο απηφ πνπ ρξεηάδεηαη ε Ιαπσληθή νηθνλνκία, εηδηθά δε ζε φ,ηη αθνξά ζηελ αλαγθαηφηεηα ηφλσζεο ηεο δήηεζεο. Γελ ιείπνπλ, σζηφζν, θαη νη πεξί ηνπ αληηζέηνπ θσλέο πνπ θξνχνπλ ησλ θψδσλα ηνπ θηλδχλνπ γηα ηηο καθξνπξφζεζκεο, θπξίσο, ζπλέπεηεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξνγξάκκαηνο, ηνλίδνληαο ηαπηφρξνλα ηελ αλαγθαηφηεηα εθαξκνγήο δηαξζξσηηθψλ κεηαξξπζκίζεσλ γηα ηελ εμάιεηςε ησλ ρξνληδνπζψλ αδπλακηψλ ηεο Ιαπσληθήο νηθνλνκίαο. (14/02/2013)

20 Εθαξκνγή ζπλδπαζκέλεο νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο: ε κείωζε θνξνινγίαο ηνπ 1964 Σα πξψηα ρξφληα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 60, ε ακεξηθαληθή νηθνλνκία είρε πεξηέιζεη ζε χθεζε. Γηα λα βνεζήζεη ηελ νηθνλνκία λα αλαθάκςεη, ε θπβέξλεζε Kennedy απνθάζηζε λα πινπνηήζεη έλα παθέην κέηξσλ επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο, ην νπνίν πεξηιάκβαλε θπξίσο ειαθξχλζεηο ζηε θνξνινγία εηζνδήκαηνο θπζηθψλ πξνζψπσλ (θαηά 20%) θαη κείσζε ηεο θνξνινγίαο θεξδψλ ησλ επηρεηξήζεσλ (θαηά 8%). Σα απνηειέζκαηα ηεο δεκνζηνλνκηθήο επέθηαζεο κεηαθξάζηεθαλ ζε αχμεζε ηνπ ξπζκνχ πξαγκαηηθήο κεγέζπλζεο θαη ζηε κείσζε ηνπ παξαγσγηθνχ θελνχ. Η ηαπηφρξνλε δε άζθεζε επεθηαηηθήο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ησλ ΗΠΑ απέηξεςε ηελ άλνδν ησλ επηηνθίσλ, κε απνηέιεζκα, ε ζπλεπεία ηεο δεκνζηνλνκηθήο επέθηαζεο αχμεζε ηεο δήηεζεο λα κελ ζπλνδεπηεί απφ αξλεηηθέο παξελέξγεηεο ζηηο επελδχζεηο. Γηα ηα απνηειέζκαηα ησλ ζπγθεθξηκέλσλ απνθάζεσλ, ν Arthur Okun ηφληδε κεηαμχ άιισλ φηη ε ζεκαληηθή νηθνλνκηθή κεγέζπλζε ησλ εηψλ δελ ζα κπνξνχζε λα είρε επηηεπρζεί κε πεξηνξηζηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή. Dornbusch R. Fischer S. (1993), Μακποοικονομική, Κξηηηθή, Αζήλα, ζει. 204

21 Μαθξννηθνλνκηθή ζηαζεξνπνίεζε Μαθξννηθνλνκηθή ζηαζεξνπνίεζε Παξφιν πνπ ζεσξεηηθά ε λνκηζκαηηθή θαη δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή κπνξνχλ λα ζηαζεξνπνηήζνπλ ηελ νηθνλνκία, ππάξρνπλ ακθηβνιίεο γηα ην εάλ απηφ κπνξεί λα εθαξκνζηεί θαιά ζηελ πξάμε, θαζψο νη πνιηηηθέο απηέο επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκία κε κία ζεκαληηθή ρξνληθή πζηέξεζε. Ννκηζκαηηθή πνιηηηθή: Η θεληξηθή ηξάπεδα αιιάδεη ηα επηηφθηα, επεξεάδνληαο ηηο επελδπηηθέο δαπάλεο. Όκσο νη επηρεηξήζεηο θάλνπλ επελδπηηθά ζρέδηα πνιχ πην πξηλ. Δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή: Οη αιιαγέο ζηηο δεκφζηεο δαπάλεο θαη ζηε θνξνινγία απαηηνχλ ρξνλνβφξεο πνιηηηθέο θαη γξαθεηνθξαηηθέο δηαδηθαζίεο.

22 Οη απηόκαηνη ζηαζεξνπνηεηέο Οη απηόκαηνη ζηαζεξνπνηεηέο είλαη νη απηφκαηεο αιιαγέο ζηε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή, πξνο ηελ αληίζεηε θαηεχζπλζε απφ απηήλ πνπ θηλείηαη ε ζπλαζξνηζηηθή δήηεζε θαη ην εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο. Φνξνινγηθό ζύζηεκα: Όηαλ ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε χθεζε ε κείσζε ησλ θφξσλ κπνξεί λα αλαθφςεη ηελ πεξαηηέξσ πηψζε ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο. Αληίζεηα, φηαλ ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε άλζεζε, ε αχμεζε ησλ θφξσλ πεξηνξίδεη ηελ αχμεζε ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο θαη ηηο πιεζσξηζηηθέο πηέζεηο. Επηδόκαηα αλεξγίαο: Όηαλ ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε χθεζε θαη ε αλεξγία απμάλεηαη, ε ρνξήγεζε επηδνκάησλ αλεξγίαο αλαθφπηεη ηελ πεξαηηέξσ κείσζε ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο.

23 Κξίζεηο ρξένπο θαη καθξννηθνλνκηθή ζηαζεξνπνίεζε Οη θξίζεηο ρξένπο εθδειψλνληαη, φηαλ θινλίδεηαη ε εκπηζηνζχλε ησλ δαλεηζηψλ πεξί ηελ ηθαλφηεηα ή/θαη επηζπκία ησλ νθεηιεηψλ λα εμππεξεηήζνπλ ην ρξένο ηνπο. Όηαλ μεζπά θξίζε ηδησηηθνχ ρξένπο, δηαηαξάζζεηαη ε ρξεκαηνπηζησηηθή ζηαζεξφηεηα θαη ε νηθνλνκία εηζέξρεηαη ζε χθεζε. Μέζσ ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ απηφκαησλ ζηαζεξνπνηεηψλ, ηεο επηιεθηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο κε ζθνπφ ηελ ζηαζεξνπνίεζε ηεο νηθνλνκίαο, αιιά θαη ιφγσ ησλ παξεκβάζεσλ δηάζσζεο ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο, ε θπβέξλεζε βιέπεη ην δεκνζηνλνκηθφ ηζνδχγην λα επηδεηλψλεηαη θαη ην δεκφζην ρξένο λα απμάλεηαη. Όηαλ μεζπά θξίζε δεκφζηνπ ρξένπο, ε θπβέξλεζε αδπλαηεί λα αζθήζεη πνιηηηθέο καθξννηθνλνκηθήο ζηαζεξνπνίεζεο κέζσ ηνπ θπβεξλεηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ. Αλαγθάδεηαη λα εθαξκφζεη πνιηηηθή δεκνζηνλνκηθήο ιηηφηεηαο, ε νπνία κεηψλεη ηελ ζπλνιηθή δήηεζε θαη πξνθαιεί χθεζε θαη αχμεζε ηεο αλεξγίαο. Παξάιιεια, δηαηαξάζζεη ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ηνκέα θαη πξνθαιεί πηζησηηθή ζπξξίθλσζε, ε νπνία επηηείλεη ηελ χθεζε.

24 Κξίζεηο ρξένπο θαη καθξννηθνλνκηθή ζηαζεξνπνίεζε ε κία θξίζε ρξένπο ε Κεληξηθή Σξάπεδα, πξνθεηκέλνπ λα απνηξέςεη ηελ θαηάξξεπζε, αλαιακβάλεη ηνλ ξφιν ηνπ δαλεηζηή χζηαηεο θαηαθπγήο δηνρεηεχνληαο ξεπζηφηεηα ζηελ νηθνλνκία. Παξάιιεια, επηρεηξεί λα ηνλψζεη ηελ νηθνλνκία κέζσ κείσζεο ησλ επηηνθίσλ. Αλ ην επηηφθην γίλεη κεδέλ θαη ν ζηφρνο δελ έρεη επηηεπρζεί, ηφηε ε Κεληξηθή Σξάπεδα πξνβαίλεη ζε κέηξα αληηζπκβαηηθήο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο, φπσο ε ποζοηική σαλάπωζη. Με ηελ πνζνηηθή ραιάξσζε ε Κεληξηθή Σξάπεδα ηππψλεη λέν ρξήκα κε ην νπνίν δηνρεηεχεη ξεπζηφηεηα ζηελ νηθνλνκία αγνξάδνληαο ρξεφγξαθα. ηελ πεξίπησζε λνκηζκαηηθήο έλσζεο, ε απψιεηα απηφλνκεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο είλαη πηζαλφ λα κεηαηξέςεη κία θξίζε ξεπζηφηεηαο ζε θξίζε ρξένπο. Απηφ ζπκβαίλεη φηαλ νη επελδπηέο δελ ζπζρεηίδνπλ ηα ζεκειηψδε κεγέζε (ιφγνο ρξένπο πξνο ΑΔΠ, έιιεηκκα ζην ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ) κε ην αμηφρξεν ηεο νηθνλνκίαο θαη θαηαιήγνπλ λα ππεξεθηηκνχλ ηελ πηζαλφηεηα εκθάληζεο ηεο θξίζεο. Η εδξαίσζε απηήο ηεο αληίιεςεο ιεηηνπξγεί σο απηνεθπιεξνχκελε πξνθεηεία θαη κεηαηξέπεη ηελ θξίζε ξεπζηφηεηαο ζε θξίζε ρξένπο. Η ινγηθή απηή εμεγεί γηαηί ρψξεο κε παξφκνηα ζεκειηψδε καθξννηθνλνκηθά κεγέζε αληηκεησπίδνπλ δηαθνξεηηθέο ζπλζήθεο πξφζβαζεο ζε ρξεκαηνδφηεζε, θαη, εηδηθφηεξα, ρψξεο κε απηφλνκε λνκηζκαηηθή πνιηηηθή δαλείδνληαη κε ρακειφηεξν θφζηνο απφ φηη ρψξεο κέιε κίαο λνκηζκαηηθήο έλσζεο. Η θαηάζηαζε απηή είλαη γλσζηή θαη σο καηάζηαζη πολλαπλών ζημείων ιζοπποπίαρ (multiple equilibria). Σα θχξηα δηδάγκαηα απφ ηηο θξίζεηο ρξένπο ζπλνςίδνληαη ζηελ αλαγθαηφηεηα εθαξκνγήο πξνιεπηηθψλ πνιηηηθψλ πνπ ζα απνηξέπνπλ ηελ ζπζζψξεπζε κε δηαηεξήζηκσλ αληζνξξνπηψλ, ζηελ ζπλεηή δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε θαηά ηελ αλνδηθή θάζε ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ θαη, ηέινο, ζηελ αλάιεςε ξφινπ δαλεηζηή χζηαηεο θαηαθπγήο απφ ηελ Κεληξηθή Σξάπεδα

25 Δεκνζηνλνκηθέο κεηαβηβάζεηο Αλάκεζα ζηα θξάηε κέιε ηεο δψλεο ηνπ επξψ ππάξρεη κία έληνλε ζπδήηεζε θαη πξνβιεκαηηζκφο αλαθνξηθά κε ηνλ ξφιν ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο θαη ησλ απηφκαησλ ζηαζεξνπνηεηψλ. Η λνκηζκαηηθή πνιηηηθή ζηελ Οηθνλνκηθή θαη Ννκηζκαηηθή Έλσζε (ΟΝΔ) αζθείηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα (ΔΚΣ), πνπ εδξεχεη ζηε Φξαλθθνχξηε. Η πνιηηηθή ηεο ΔΚΣ θαζνξίδεηαη απφ ηηο ζπλνιηθέο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ ΟΝΔ (επξσδψλε). Γηα παξάδεηγκα, αο ππνζέζνπκε πσο ε Γεξκαλία, ε Γαιιία θαη ε Ιηαιία βξίζθνληαη ζε πεξίνδν άλζεζεο ελψ ε Πνξηνγαιία ζε πεξίνδν θάκςεο. Η ΔΚΣ κπνξεί λα απμήζεη ηα επηηφθηα γηα λα ιεηηνπξγήζεη σο ζπζηαιηηθφο παξάγνληαο γηα ηηο ηξεηο πξψηεο νηθνλνκίεο, απηφ φκσο ζα επηδεηλψζεη ηελ θαηάζηαζε ζηελ Πνξηνγαιία ε νπνία έρεη αλάγθε απφ κία επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή. Δπνκέλσο ε πνιηηηθή ηεο ΔΚΣ, επεξεάδνληαο ηα επηηφθηα γηα νιφθιεξε ηελ επξσδψλε δελ κπνξεί λα πξνζαξκνζηεί ζηηο αλάγθεο θάζε θξάηνπο μερσξηζηά. Αο δνχκε ηψξα ηη ζπκβαίλεη ζηηο ΗΠΑ κε ηηο 50 δηαθνξεηηθέο πνιηηείεο. Η πνιηηηθή ηεο θεληξηθήο ηξάπεδαο ησλ ΗΠΑ (Fed) θαζνξίδεηαη, φπσο θαη ηεο ΔΚΣ, απφ ηελ ζπλνιηθή θαηάζηαζε ηεο νηθνλνκίαο. ηηο ΗΠΑ φκσο, ζε αληίζεζε κε ηελ Δπξψπε, ππάξρεη έλα νκνζπνλδηαθφ δεκνζηνλνκηθφ ζχζηεκα πνπ βνεζά απηφκαηα ζηελ ζηαζεξνπνίεζε ηεο ζπλνιηθήο νηθνλνκίαο. Όηαλ κηα πνιηηεία βξίζθεηαη ζε θάκςε κεηψλνληαη νη νκνζπνλδηαθέο θνξνινγηθέο πιεξσκέο πνπ πξνέξρνληαη απφ απηήλ ελψ απμάλνληαη νη νκνζπνλδηαθέο κεηαβηβαζηηθέο πιεξσκέο, απμάλνληαο έηζη ηελ δήηεζε ζηελ ζπγθεθξηκέλε πνιηηεία. Σν νκνζπνλδηαθφ ζχζηεκα ρξεζηκεχεη ζηε κεηαβίβαζε εηζνδήκαηνο απφ πνιηηείεο πνπ βξίζθνληαη ζε πεξίνδν άλζεζεο πξνο εθείλεο πνπ βξίζθνληαη ζε χθεζε. Σέηνηεο δεκνζηνλνκηθέο κεηαβηβάζεηο δελ ππάξρνπλ κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο ΟΝΔ, φπνπ δελ πθίζηαηαη παξφκνηνο δεκνζηνλνκηθφο κεραληζκφο κε απηφλ ησλ ΗΠΑ. Stiglitz, J. E.- Walsh, C. E. (2009) Απσέρ ηηρ Μακποοικονομικήρ, Παπαδήζεο, Αζήλα, ζει

26 Μηα νινθιεξωκέλε πξνζέγγηζε ηεο θξίζεο ρξένπο ζηελ Επξωδώλε Σν Bruegel επηζεκαίλεη φηη νη πνιηηηθέο ηεο ΔΔ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θξίζεο ρξένπο ζηελ Διιάδα, ηελ Ιξιαλδία θαη ηελ Πνξηνγαιία δελ έρνπλ επηηχρεη ηα αλακελφκελα απνηειέζκαηα, αλαθέξνληαο ραξαθηεξηζηηθά φηη ηα spreads ησλ δεθαεηψλ νκνιφγσλ πνπ εμέδσζαλ νη θπβεξλήζεηο ηνπο ην Φεβξνπάξην ήηαλ πςειφηεξα ζε ζρέζε κε απηά ηνπ Απξηιίνπ ηνπ 2010, φηαλ δελ είραλ ιεθζεί κέηξα απφ ηελ ΔΔ. Δπηζεκαίλεηαη φηη ε πεξίπησζε ηεο Διιάδαο δηαθέξεη απφ απηέο ηεο Ιζπαλίαο, ηεο Πνξηνγαιίαο θαη ηεο Ιξιαλδίαο, εμαηηίαο, θαηαξράο, ηνπ χςνπο ηνπ ρξένπο, πνπ αλακέλεηαη λα πξνζεγγίζεη ην 150% ηνπ ΑΔΠ ην 2011, θαζηζηψληαο ην ιηγφηεξν δηαρεηξίζηκν. Δπίζεο, ην πξφβιεκα ζηελ Διιάδα εληνπίδεηαη ζηελ θαθή δηαρείξηζε ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ, παξά ζηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα. χκθσλα κε ην πην αηζηφδνμν ζελάξην γηα λα κεησζεί ην ρξένο ζηελ Διιάδα ζην 60% ηνπ ΑΔΠ έσο ην 2034 ζα πξέπεη ην εηήζην πξσηνγελέο πιεφλαζκα ηνπ πξνυπνινγηζκνχ λα πξνζεγγίδεη ην 8,4% ηνπ ΑΔΠ. Αληίζεηα, ην ρξένο ηεο Ιξιαλδίαο είλαη πην δηαρεηξίζηκν, θαζψο γηα ηε κείσζή ηνπ απαηηνχληαη πξσηνγελή πιενλάζκαηα, ηα νπνία έρνπλ επηηεπρζεί ζην παξειζφλ. Μάιηζηα, ην ειιεληθφ πξφβιεκα κπνξεί λα επεξεάζεη αξλεηηθά θαη άιιεο επξσπατθέο νηθνλνκίεο, θαζψο κέξνο ηνπ ειιεληθνχ ρξένπο θαηέρνπλ ηξάπεδεο, ηδίσο γαιιηθέο θαη γεξκαληθέο. ηελ έθζεζή ηνπ ην Bruegel παξαηεξεί κηα παζεηηθή ζηξαηεγηθή επίιπζεο ηνπ ειιεληθνχ πξνβιήκαηνο (wait and-see): ε ειιεληθή θπβέξλεζε πξνσζεί κεηαξξπζκίζεηο γηα λα ιχζεη ην πξφβιεκα θαη λα αληηζηξέςεη ην νηθνλνκηθφ θιίκα, δίλνληαο, παξάιιεια, ρξφλν ζηηο επξσπατθέο ηξάπεδεο λα αληηκεησπίζνπλ ηνπ θηλδχλνπο, πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ θαηνρή ειιεληθψλ νκνιφγσλ. Ωζηφζν, ε ζηξαηεγηθή απηή είλαη πξνβιεκαηηθή. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θξίζεο ρξένπο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη ρψξεο απηέο, ηδίσο ε Διιάδα, πξνηείλεηαη θαηαξράο ην Δπξσπατθφ Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο λα δηαδξακαηίζεη θεληξηθφ ξφιν ζηελ επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο, αγνξάδνληαο κέξνο ηνπ ειιεληθνχ ρξένπο κέζσ εζεινληηθψλ αληαιιαγψλ. Απηφ πξνυπνζέηεη φηη ην Σακείν ζα απνθηήζεη ζρεηηθέο αξκνδηφηεηεο, αιιά θαη ηα απαξαίηεηα ρξεκαηνδνηηθά κέζα. Δπίζεο, ζπζηήλεηαη έλα πξφγξακκα εμπγίαλζεο ησλ επξσπατθψλ ηξαπεδψλ θαη κηα ζηξαηεγηθή ελίζρπζεο ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο αιιά θαη ηεο αλαπηπμηαθήο πξννπηηθήο, ηδίσο ησλ ρσξψλ ηνπ επξσπατθνχ Νφηνπ. Bruegel, A comprehensive approach to the Euro-area dept crisis (07/02/2011)

27 Η πνιηηηθή νηθνλνκία ηεο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο Η επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή, ηδίσο ε αχμεζε ησλ δαπαλψλ, δεκηνπξγεί πνιηηηθά νθέιε γηα ηηο θπβεξλήζεηο. Σα εθινγηθά νθέιε απφ ηελ αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ είλαη άκεζα, ελψ ην θφζηνο ηνπο (κειινληηθή αχμεζε ησλ θφξσλ) είλαη καθξνρξφλην θαη ελδερνκέλσο δελ ζα ην επσκηζηνχλ ζε πεξίπησζε κε-επαλεθινγήο ηνπο. Μάιηζηα, ε αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ ζην παξφλ δελ αληηζηαζκίδεηαη απφ κηα αλάινγε αχμεζε ησλ θφξσλ ζην κέιινλ, θαζψο ζα πξέπεη λα θαιπθζεί θαη ην θφζηνο δαλεηζκνχ (ηφθνη). Ο πεηξαζκφο άζθεζεο επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο είλαη εληνλφηεξνο αλ κηα θπβέξλεζε πηζηεχεη φηη ε πηζαλφηεηα επαλεθινγήο ηεο είλαη κηθξή, δεκηνπξγψληαο (ζεκαληηθνχο) πεξηνξηζκνχο ζηελ άζθεζε δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο γη απηήλ πνπ ζα ηελ δηαδερηεί. Η απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο αχμεζεο ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ εμαξηάηαη απφ ην θαηά πφζν ν ηδησηηθφο ηνκέαο απνηηκά ην κειινληηθφ ηνπο θφζηνο. Αλ ν ηδησηηθφο ηνκέαο απμάλεη ηελ απνηακίεπζε εηο βάξνο ηεο θαηαλάισζεο ζην παξφλ, πξνθεηκέλνπ λα αληαπνθξηζεί ζηε κειινληηθή αχμεζε ησλ θφξσλ, ηφηε πεξηνξίδνληαη ηα νθέιε, αιιά θαη ε ειθπζηηθφηεηα γηα κηα θπβέξλεζε, άζθεζεο κηαο ππέξκεηξα επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο. Όζν πςειφηεξν είλαη ην ρξένο κηαο θπβέξλεζεο ή/θαη φζν πεξηζζφηεξε πιεξνθφξεζε δηαζέηεη ν ηδησηηθφο ηνκέαο γηα ην χςνο ηνπ, ηφζν πεξηζζφηεξν ζα αληαπνθξίλεηαη ζηελ επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή κε αχμεζε ηεο απνηακίεπζεο εηο βάξνο ηεο θαηαλάισζεο. Η δπλαηφηεηα άζθεζεο επεθηαηηθήο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο απφ κηα θπβέξλεζε εμαξηάηαη απφ ην πνιηηηθφ ζχζηεκα θαη ην ζεζκηθφ πιαίζην θαηάξηηζεο θαη εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ. πληαγκαηηθέο θαη εμσηεξηθέο δεζκεχζεηο ή ε δπλαηφηεηα άζθεζεο βέην ζηε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ γηα αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαη ηνπ ειιείκκαηνο θαζηζηνχλ δχζθνιε ηελ ππέξκεηξα επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή. Η δηαθάλεηα ηεο δηαδηθαζίαο θαηάξηηζεο θαη εθηέιεζεο ηνπ πξνυπνινγηζκνχ επλννχλ ηε δεκνζηνλνκηθή πεηζαξρία.

28 Η πνιηηηθή νηθνλνκία ηεο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο Σν θφζηνο ηεο δεκνζηνλνκηθήο εμπγίαλζεο ζε πεξηφδνπο νηθνλνκηθήο χθεζεο είλαη πςειφηεξν ζε ζρέζε κε απηφ πνπ κπνξεί λα πξνθαιέζεη ζε πεξηφδνπο αλάθακςεο. Η δεκνζηνλνκηθή εμπγίαλζε κπνξεί λα πεξηνξίζεη ηε δπλαηφηεηα άζθεζεο κε-δεκνθηιψλ πνιηηηθψλ, φπσο είλαη νξηζκέλεο δηαξζξσηηθέο κεηαξξπζκίζεηο, εμαηηίαο ηνπ πολιηικού κεθαλαίος πνπ απαηηείηαη γηα ηελ επίηεπμή ηεο. Η δεκνζηνλνκηθή εμπγίαλζε, κέζσ ηεο κείσζεο ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ ή ηεο αχμεζεο ηεο θνξνινγίαο πξνθαιεί έληνλα αλαδηαλεκεηηθά απνηειέζκαηα θαη πνιηηηθφ θφζηνο, ην νπνίν κπνξεί λα κεησζεί κέζσ εθαξκνγήο πνιηηηθψλ απνδεκίσζεο ησλ ρακέλσλ θαη ελίνηε κέζσ θαηαινγηζκνχ ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο ζε εμσηεξηθνχο παξάγνληεο θαη δεζκεχζεηο (π.ρ. ΔΔ, ΓΝΣ). Η δεκνζηνλνκηθή εμπγίαλζε επλνείηαη απφ ηελ επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, πνπ βειηηψλεη ηελ αλαπηπμηαθή πξννπηηθή ηεο νηθνλνκίαο, κέζσ ηεο ηφλσζεο ησλ επελδχζεσλ, ακβιχλνληαο ηηο πνιηηηθέο αληηδξάζεηο απφ ηε ιήςε κε δεκνθηιψλ κέηξσλ. Η κεγαιχηεξε θηλεηηθφηεηα ηνπ θεθαιαίνπ ζε ζρέζε κε ηελ εξγαζία πεξηνξίδεη ηε δπλαηφηεηα κηαο θπβέξλεζεο λα απμάλεη ηε θνξνιφγεζε ηνπ θεθαιαίνπ. Μαθξννηθνλνκηθέο πνιηηηθέο πνπ απμάλνπλ ην επίπεδν ησλ ηηκψλ, φπσο είλαη ε επεθηαηηθή λνκηζκαηηθή πνιηηηθή, δεκηψλνπλ ηα άηνκα κε ζηαζεξά εηζνδήκαηα θαη ηνπο δαλεηζηέο κεηαμχ ησλ νπνίσλ είλαη θαη νη θάηνρνη νκνιφγσλ. Αληηζέησο σθεινχληαη νη δαλεηδφκελνη, αιιά θαη νη θπβεξλήζεηο, θαζψο απμάλεηαη ε αμία ηνπ νλνκαζηηθνχ ΑΔΠ, κεηψλεηαη ν ιφγνο ηνπ ρξένπο πξνο ην ΑΔΠ θαη ε πξαγκαηηθή αμία ηνπ ρξένπο ηνπο. Σν δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα θαη ρξένο δεκηνπξγεί αλαδηαλεκεηηθά απνηειέζκαηα κεηαμχ ησλ γελεψλ, θαζψο επλννχληαη νη ηξέρνπζεο γελεέο θαη δεκηψλνληαη νη κειινληηθέο.

29 Δηαθνξέο κεηαμύ καθξνρξόληαο θαη βξαρπρξόληαο καθξννηθνλνκηθήο ζεωξίαο Η καθξνρξφληα πεξίνδνο Η παξαγωγή είλαη ζηαζεξή θαη εμαξηάηαη απφ ηα απνζέκαηα ησλ ζπληειεζηψλ παξαγσγήο θαη ηελ ηερλνινγία. Σν επηηόθην θέξλεη ζε ηζνξξνπία ηελ πξνζθνξά θαη ηε δήηεζε γηα δαλεηαθά θεθάιαηα Η βξαρπρξόληα πεξίνδνο Σν επίπεδν ηηκώλ θέξλεη ζε ηζνξξνπία ηελ πξνζθνξά θαη ηε δήηεζε ηνπ ρξήκαηνο. Σν επίπεδν ηηκώλ είλαη πξνθαζνξηζκέλν θαη ζηαζεξφ. Σν επηηόθην θέξλεη ζε ηζνξξνπία ηελ πξνζθνξά θαη ηε δήηεζε ηνπ ρξήκαηνο. Η παξαγωγή αληαπνθξίλεηαη ζηηο κεηαβνιέο ηεο ζπλαζξνηζηηθήο δήηεζεο.

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα

ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα ΠΖΓΔ - ΒΗΒΙΗΟΓΡΑΦΗΑ Mankiw, N.G. θαη M. Taylor,(2017) Οηθνλνκηθή,

Διαβάστε περισσότερα

2 η Εργασία Πολλαπλών επιλογών

2 η Εργασία Πολλαπλών επιλογών 2 η Εργασία Πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β1) ε κία ππνζεηηθή νηθνλνκία, εληφο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ έηνπο, παξαηεξήζεθαλ ηα εμήο ζηνηρεία (φια ζε εθαηνκκχξηα επξψ): Ιδησηηθή θαηαλάισζε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH

ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκόζηαο Γηνίθεζεο ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

Α) Λα εμαρζεί αιγεβξηθά θαη λα ζπδεηεζεί ηη ππνδειψλεη ν πνιιαπιαζηαζηήο ζε κηα αλνηθηή νηθνλνκία κε δεκφζην ηνκέα.

Α) Λα εμαρζεί αιγεβξηθά θαη λα ζπδεηεζεί ηη ππνδειψλεη ν πνιιαπιαζηαζηήο ζε κηα αλνηθηή νηθνλνκία κε δεκφζην ηνκέα. ΘΔΚΑ 1 Α) Λα εμαρζεί αιγεβξηθά θαη λα ζπδεηεζεί ηη ππνδειψλεη ν πνιιαπιαζηαζηήο ζε κηα αλνηθηή νηθνλνκία κε δεκφζην ηνκέα. Β) Λα ζπδεηεζεί ην παξάδνμν ηεο θεηδνχο. ΘΔΚΑ 2 Λα εμαρζεί ε βξαρπρξφληα θακπχιε

Διαβάστε περισσότερα

pasp-oikonomikou.gr 1

pasp-oikonomikou.gr 1 1 Βαζκνί 2 1. Να δψζεηε ηνπο νξηζκνχο: Ιζνδχγην Σξερνπζψλ πλαιιαγψλ Δκπνξηθφ Ιζνδχγην Ιζνδχγην Πιεξσκψλ Υξεκαηννηθνλνκηθφ Ιζνδχγην Ιζνδχγην Δπηζήκσλ πλαιιαγψλ Πξαγκαηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ρεηηθή-απφιπηε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH

ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Επηζηήκεο θαη Δεκόζηαο Δηνίθεζεο ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙKH Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Επηζηήκεο θαη Δεκόζηαο Δηνίθεζεο ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκόζηαο Γηνίθεζεο ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ

ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ 1 ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ Μάθημα 19: Φόροι ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΤΣΗΜΑΣΑ: Προοδεσηικό, Αναλογικά και ανηίζηροθα προοδεσηικό θορολογικό ζύζηημα Μέζος και οριακός θορολογικός ζσνηελεζηής Ο κέζνο θνξνινγηθόο ζπληειεζηήο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 ΑΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΙΑ ΛΤΔΙ ΙΑΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 1: Λάζος (είλαη ηζνζθειήο ππεξβνιή) Α2: Λάζος (ην ζεηηθό πξόζεκν ζεκαίλεη όηη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Δηζνδήκαηνο θαη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Πνζόηεηαο ήηαλ

Διαβάστε περισσότερα

Γηαθάλεηα 7.1. ΔΝΟΤΗΤΑ 5 -Γηαγξάκκαηα

Γηαθάλεηα 7.1. ΔΝΟΤΗΤΑ 5 -Γηαγξάκκαηα Γηαθάλεηα 7.1 ΔΝΟΤΗΤΑ 5 -Γηαγξάκκαηα Δπίπεδν ηηκψλ p Λνγάξηζκνο ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.2 Καμπύλη AS κε γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Καμπύλη AS γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Γηάγξακκα 7.1 Η γξακκηθή θακπχιε

Διαβάστε περισσότερα

Β) Αλαιχζηε ηηο έλλνηεο αλεξγία ηξηβήο, δηαξζξσηηθή αλεξγία θαη θπζηθφ πνζνζηφ αλεξγίαο. Πνηα είλαη ε ρξεζηκφηεηα ηνπ λφκνπ ηνπ Okun; (30%)

Β) Αλαιχζηε ηηο έλλνηεο αλεξγία ηξηβήο, δηαξζξσηηθή αλεξγία θαη θπζηθφ πνζνζηφ αλεξγίαο. Πνηα είλαη ε ρξεζηκφηεηα ηνπ λφκνπ ηνπ Okun; (30%) 1 Αλαιχζηε δχν (2) απφ ηα παξαθάησ ζέκαηα: 1. Α) Έζησ κία νηθνλνκία πνπ θαηά ηα ηειεπηαία δέθα ρξφληα έρεη απμήζεη ην ζπλνιηθφ ηεο πξντφλ απφ 1000 ζε 1300 κνλάδεο. Καηά ηελ ίδηg. πεξίνδν ην απφζεκα θεθαιαίνπ

Διαβάστε περισσότερα

Δσζμενές διαηαρατές και Ονομαζηικό-πραγμαηικό επιηόκιο

Δσζμενές διαηαρατές και Ονομαζηικό-πραγμαηικό επιηόκιο Δσζμενές διαηαρατές και Ονομαζηικό-πραγμαηικό επιηόκιο Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 1 of 43 IS-LM: Μηχανισμός προσαρμογής μετά

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΛΗΠΚΑ ΠΡΝ ΚΑΘΖΚΑ ΔΞΗΙΝΓΖΠ ΑΟΣΔΠ ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΖΠ ΘΔΩΟΗΑΠ

ΓΗΑΓΩΛΗΠΚΑ ΠΡΝ ΚΑΘΖΚΑ ΔΞΗΙΝΓΖΠ ΑΟΣΔΠ ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΖΠ ΘΔΩΟΗΑΠ ΓΗΑΓΩΛΗΠΚΑ ΠΡΝ ΚΑΘΖΚΑ ΔΞΗΙΝΓΖΠ ΑΟΣΔΠ ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΖΠ ΘΔΩΟΗΑΠ ΝΚΑΓΑ Α ΔΡΩΣΖΔΗ ΩΣΟΤ- ΙΑΘΟΤ 1. Γηα έλα αγαζό όηαλ ε ζηαζεξά γ είλαη ίζε κε ην κεδέλ ηόηε ε θακπύιε πξνζθνξάο δηέξρεηαη από ηελ αξρή ηωλ αμόλωλ.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΖ Ι, Ακ.έηος , Γιδάζκοσζα: Α. Εερβογιάννη. ΔΝΟΤΖΤΔΣ 1-3 (βλ. περίγραμμα μαθήμαηος )

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΖ Ι, Ακ.έηος , Γιδάζκοσζα: Α. Εερβογιάννη. ΔΝΟΤΖΤΔΣ 1-3 (βλ. περίγραμμα μαθήμαηος ) ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΖ Ι, Ακ.έηος 2017-2018, Γιδάζκοσζα: Α. Εερβογιάννη ΔΝΟΤΖΤΔΣ 1-3 (βλ. περίγραμμα μαθήμαηος 2017-2018) Α. ΔΡΩΤΖΣΔΙΣ 1. (α) Να εμεγήζεηε ηνπο βαζηθνχο καθξννηθνλνκηθνχο ζηφρνπο κηαο Κπβέξλεζεο.

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017 www.romvos.edu.gr Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 217 ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σσζηφ β. Λάζνο γ. Λάζνο δ. Σσζηφ ε. Σσζηφ Α2.

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΙNCOFRUIT - (HELLAS).

ΙNCOFRUIT - (HELLAS). Πξνο ΟΛΑ ΤΑ ΜΔΛΗ Κε Σπλάδειθε Θέκα: Ιζπαλία & Γεξκαλία 5 ε ΔΒΓΟΜΑΓΑ 2011 (31 Ιαλ έσο 30 Φεβξ.2011) Παξαζέηνπκε θαησηέξσ: Αλαζθόπεζε ηεο 4 εο εβδνκάδνο 2011 κε ηηο ηηκέο ησλ εζπεξηδνεηδώλ πνπ δηακνξθώζεθαλ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ Έξεπλεο Οηθνλνκηθήο πγθπξίαο ΙΟΒΔ - DG ECFIN Μάηνο 2011 H Έξεπλα θαηαλαισηώλ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο (1) Μέξνο ηνπ Δλαξκνληζκέλνπ Πξνγξάκκαηνο Δξεπλώλ ηεο ΔΔ από ην 1972

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Κ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Κ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ Ε ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Κ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ ΣΜΖΜΑ ΓΔΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Θέκα: «Ζ εθαξκνγή ηεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ζηε ρώξα καο ζήκεξα» Δπηβιέπσλ: αθθάο Θσκάο πνπδάζηξηα: Καινγήξνπ νθία ΑΘΖΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Οι ζηαηιζηικέρ για ηη Γιά Βίος Μάθηζη (ΓΒΜ): η θέζη ηηρ Δλλάδαρ ανάμεζα ζε σώπερ ηος. εςπωπαϊκού Νόηος και Βοππά

Οι ζηαηιζηικέρ για ηη Γιά Βίος Μάθηζη (ΓΒΜ): η θέζη ηηρ Δλλάδαρ ανάμεζα ζε σώπερ ηος. εςπωπαϊκού Νόηος και Βοππά ΣΑΣΙΣΙΚΗ ΔΝΗΜΔΡΩΗ ΓΔΛΣΙΟ 2/2014 Υπό την Εποπτεία του Υπουργείου Εργαςίασ, Κοινωνικήσ Αςφάλιςησ & Πρόνοιασ Πατδνχζε Χ. Ινχιηνο 2014 Οι ζηαηιζηικέρ για ηη Γιά Βίος Μάθηζη (ΓΒΜ): η θέζη ηηρ Δλλάδαρ ανάμεζα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Παπαγωγόρ Καμπύλερ Κόζηοςρ

Παπαγωγόρ Καμπύλερ Κόζηοςρ Παπαγωγόρ Καμπύλερ Κόζηοςρ 1 Δίδη καμπσλών κόζηοσς Μηα θακπύιε ζπλνιηθνύ θόζηνπο είλαη ε γξαθηθή απεηθόληζε ηεο ζπλάξηεζεο ηνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο ηεο επηρείξεζεο. Μηα θακπύιε κεηαβιεηνύ θόζηνπο είλαη ε

Διαβάστε περισσότερα

ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα

ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Λίθνο Θνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Εήζε Καλνχδα ΠΖΓΔ - ΒΗΒΙΗΟΓΡΑΦΗΑ Mankiw, N.G. θαη M. Taylor,(2017) Οηθνλνκηθή,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 15/03/2015 ΟΜΑΔΑ Α

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 15/03/2015 ΟΜΑΔΑ Α ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 15/03/2015 ΟΜΑΔΑ Α Για τις παρακάτω προτάσεις από Α.1. μέχρι και Α.5. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς, και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΗ ΥΡΔΟΤ ΟΙ ΠΡΟΓΙΟΡΙΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΣΩΝ ΣΙΜΩΝ ΣΩΝ ΔΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΣΟ ΔΛΛΗΝΙΚΟ ΥΡΔΟ

ΚΡΙΗ ΥΡΔΟΤ ΟΙ ΠΡΟΓΙΟΡΙΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΣΩΝ ΣΙΜΩΝ ΣΩΝ ΔΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΣΟ ΔΛΛΗΝΙΚΟ ΥΡΔΟ ΚΡΙΗ ΥΡΔΟΤ ΟΙ ΠΡΟΓΙΟΡΙΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΣΩΝ ΣΙΜΩΝ ΣΩΝ ΔΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΣΟ ΔΛΛΗΝΙΚΟ ΥΡΔΟ ΓΙΟΝΤΗ ΥΙΟΝΗ Καζεγεηήο Οηθνλνκηθψλ Σκήκαηνο Οηθνλνκηθψλ Δπηζηεκψλ ΓΠΘ Πεπιεσόμενα Διζαγωγή 3 Κεθάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH

ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκόζηαο Γηνίθεζεο ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗKH Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ (Θεοδώρα Γιώηη, Νικόλας Καραηάζιος- Τπεύθσνη εκ/κος Λ. Παπαηζίμπα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:.., ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.// Σε ακαμίδην πνπ κπνξεί λα θηλείηαη ρσξίο ηξηβέο πάλσ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΣΟ ΜΑΘΖΜΑ ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΩΡΗΑ (15/6/2018)

ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΣΟ ΜΑΘΖΜΑ ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΩΡΗΑ (15/6/2018) www.romvos.edu.gr ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΣΟ ΜΑΘΖΜΑ ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΩΡΗΑ (15/6/2018) ΘΔΜΑ Α Α1. α. ωζηό β. Λάζνο γ. Λάζνο δ. ωζηό ε. ωζηό Α2. γ Α3. β ΘΔΜΑ Β Β1. Μεηαβοιή κόλο ζηε δεηούκελε ποζόηεηα Ζ δεηνύκελε πνζόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤΕΙ. β. Η θαηάιπζε είλαη εηεξνγελήο, αθνύ ν θαηαιύηεο είλαη ζηεξεόο ελώ ηα αληηδξώληα αέξηα (βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθή θάζε).

ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤΕΙ. β. Η θαηάιπζε είλαη εηεξνγελήο, αθνύ ν θαηαιύηεο είλαη ζηεξεόο ελώ ηα αληηδξώληα αέξηα (βξίζθνληαη ζε δηαθνξεηηθή θάζε). ΔΗΑΓΩΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ ΣΔΚΝΩΝ ΔΛΛΖΝΩΝ ΔΞΩΣΔΡΗΚΟΤ ΚΑΗ ΣΔΚΝΩΝ ΔΛΛΖΝΩΝ ΤΠΑΛΛΖΛΩΝ ΠΟΤ ΤΠΖΡΔΣΟΤΝ ΣΟ ΔΞΩΣΔΡΗΚΟ ΑΒΒΑΣΟ 8 ΔΠΣΔΜΒΡΗΟΤ 2018 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΥΖΜΔΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤΕΙ ΘΔΜΑ Α Α1. α Α2.

Διαβάστε περισσότερα

Γιαηί η Γεπμανία είναι εςάλωηη ζηην κπίζη ηηρ Εςπωζώνηρ

Γιαηί η Γεπμανία είναι εςάλωηη ζηην κπίζη ηηρ Εςπωζώνηρ Γιαηί η Γεπμανία είναι εςάλωηη ζηην κπίζη ηηρ Εςπωζώνηρ Τεηάξηε, 4 Σεπηεκβξίνπ 2013-10:01 Η ζέζε ηεο Γεξκαλίαο σο «αζθαιέο θαηαθχγην» ηεο Δπξσδψλεο κπνξεί λα απνδεηρζεί δίθνπν καραίξη, δηαπηζηψλεη αλάιπζε

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα Η NovelGadgets Α.Ε. είλαη κηα πνιπεζληθή εηαηξεία πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ρώξν ηεο πιεξνθνξηθήο θαη θαηαζθεπάδεη θαηλνηνκηθέο εθαξκνγέο (gadgets) γηα ηνπο πειάηεο ηεο. Πξόζθαηα, δεκηνύξγεζε έλα λέν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

1. Η απιή αξκνληθή ηαιάλησζε πνπ εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη πιάηνο Α = 20 cm θαη

1. Η απιή αξκνληθή ηαιάλησζε πνπ εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη πιάηνο Α = 20 cm θαη ΛΤΜΔΝΔ ΑΚΖΔΗ ΣΖΝ ΔΤΡΔΖ ΑΡΥΗΚΖ ΦΑΖ 1. Η αιή αξκνληθή ηαιάλησζε ν εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη ιάηνο Α = cm θαη ζρλόηεηα f = 5 Hz. Τε ρξνληθή ζηηγκή = ην κηθξό ζώκα δηέξρεηαη αό ηε ζέζε ανκάθξλζεο

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Η Οικονομική Κρίση & οι Επιπτώσεις της

Η Οικονομική Κρίση & οι Επιπτώσεις της Δ ε ί κ η η ρ Τ ά ζ ε ω ν Α γ ο π ά ρ Ε π γ α ζ ί α ρ 2010 Η Οικονομική Κρίση & οι Επιπτώσεις της ειδικό θέμα σοπηγόρ Δρ. Όλγα Επιηροπάκη Αναπλ. Καθ., Ακαδημαϊκή Έδπα «Σηαύπορ Κωζηόποςλορ» ζηη Διοίκηζη

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_3207/391 1. Τελ άιιε κέξα νη Τξηάθνληα, πνιύ ηαπεηλσκέλνη θαη ληώζνληαο εγθαηαιειεηκκέλνη, ζπγθεληξώζεθαλ ζην ρώξν ησλ ζπλεδξηάζεσλ παξάιιεια, νη «ηξεηο ρηιηάδεο», ζε όια ηα ζεκεία όπνπ είραλ ηνπνζεηεζεί,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ονομαηεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Δπιμέλεια διαγωνίζμαηος: Αξιολόγηζη :

Ονομαηεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Δπιμέλεια διαγωνίζμαηος: Αξιολόγηζη : Ονομαηεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Δπιμέλεια διαγωνίζμαηος: Αξιολόγηζη : Θέμα Α. Σηιρ επωηήζειρ πολλαπλήρ επιλογήρ πος ακολοςθούν ζημειώζηε ζηο γπαπηό ζαρ ηον απιθμό ηηρ επώηηζηρ και δίπλα ηην ένδειξη ηηρ ζωζηήρ

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙZ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΓΔΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙZ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΓΔΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙZ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΓΔΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΘΔΜΑ: ΠΧ Ο ΚΡΑΣΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΜΟ (ΣΑΚΣΙΚΟ ΚΑΙ ΠΓΔ) ΔΠΙΓΡΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΜΙΑ ΥΧΡΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΔΣΡΙΚΗ ΜΔΛEΣΗ ΣΗΝ ΠΔΡΙΠΣΧΗ ΣΗ ΔΛΛΑΓΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 10 Ολιγοπώλιο

Κεθάλαιο 10 Ολιγοπώλιο Κεθάλαιο 10 Ολιγοπώλιο 1 Ολιγοπώλιο Έλα κνλνπώιην είλαη κηα αγνξά πνπ απνηειείηαη από κηα θαη κόλν επηρείξεζε. Έλα δπνπώιην είλαη κηα αγνξά πνπ απνηειείηαη από δπν επηρεηξήζεηο. Έλα νιηγνπώιην είλαη κηα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ειζαγωγή Ο Πξνυπνινγηζκφο θαηαγξάθεη ηα έζνδα θαη ηα έμνδα ηνπ θξάηνπο ζε εηήζηα βάζε. Ο Πξνυπνινγηζκφο κπνξεί λα είλαη ειιεηκκαηηθφο, ηζνζθειηζκέλνο ή πιενλεζκαηηθφο.

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0249/119 119 Αιηιολογική ζκέψη 11 (11) Πξνθεηκέλνπ λα πξναρζεί ε νηθνλνκηθά απνδνηηθή επίηεπμε ηωλ εζληθώλ δεζκεύζεωλ γηα κείωζε ηωλ ηωλ εθπνκπώλ, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα έρνπλ δηθαίωκα

Διαβάστε περισσότερα

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ )

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Τν πξόβιεκα - Γηαξξνή λεξνύ Αθόκε θαη κηα κηθξή δηαξξνή λεξνύ κπνξεί λα πξνθαιέζεη θαηαζηξνθή αλ δελ αληρλεπζεί εγθαίξσο Δηαξξνή κπνξεί λα πξνέιζεη

Διαβάστε περισσότερα