βιβλιογράφος και εκδότης Legrand πρότεινε ως σωστό το Μπερναδής, άποψη που όμως δεν έχει κανένα ουσιαστικό στήριγμα (Αλεξίου 1998, 14).

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "βιβλιογράφος και εκδότης Legrand πρότεινε ως σωστό το Μπερναδής, άποψη που όμως δεν έχει κανένα ουσιαστικό στήριγμα (Αλεξίου 1998, 14)."

Transcript

1 Δημήτρης Κιτσούλης (με τη συνεργασία της Ολυμπίας Βρακοπούλου), «Εισαγωγή» (για Ο Απόκοπος αποτελεί, όπως πολύ εύστοχα έχει επισημανθεί, «το πιο γοητευτικό και συνάμα το πιο αινιγματικό αφηγηματικό ποίημα της πρώτης ακμής της (επώνυμης) κρητικής λογοτεχνίας» (Βασιλείου 1993, 125). Η γοητεία του εδράζεται στη μεγάλη του αισθητική αξία, η οποία τυγχάνει της καθολικής αποδοχής των μελετητών, ενώ η αινιγματικότητά του έγκειται τόσο στον πολυσύνθετο χαρακτήρα του όσο και στα "πάγια" μετέωρα ζητήματα που συνοδεύουν πολλά αν όχι τα περισσότερα από τα πρώιμα δημώδη κείμενα (λ.χ. συγγραφέας, χρονολόγηση, πνευματικό κλίμα που απηχεί κ.ά.), με αποτέλεσμα να εγείρει δυσεπίλυτα φιλολογικά και ερμηνευτικά προβλήματα (Λεντάρη 2007, 144). Ο τίτλος του ποιήματος, που σημαίνει τον «αποκαμωμένο», τον «κατάκοπο», οφείλεται σε φράση του πρώτου στίχου «Μιαν από κόπου ενύσταξα, να κοιμηθώ εθυμήθην», ενώ ο συγγραφέας του, ο Μπεργαδής, μας είναι γνωστός χάρη στο διαφημιστικό και πρόσθετο από κάποιο άλλο πρόσωπο (van Gemert 1997, 75), μάλλον τον επιμελητή της πρώτης έκδοσης δίστιχο που συνοδεύει τις πρώτες έντυπες εμφανίσεις του: Απόκοπος του Μπεργαδή, ρίμα λογιωτάτη την έχουσιν οι φρόνιμοι πολλά ποθεινοτάτη. Επειδή δεν παραδίδεται το μικρό όνομα του ποιητή, παρά μονάχα το επώνυμό του, είναι δύσκολο να ταυτιστεί με συγκεκριμένο πρόσωπο το επίθετο Μπεργαδής 1 εύλογα έχει ερμηνευθεί ως εξελληνισμένη παραλλαγή της βενετοκρητικής 1 Στις νεότερες βενετικές ανατυπώσεις του ως λαϊκού βιβλίου έχει παραφθαρεί σε Μπεργαής ο γάλλος βιβλιογράφος και εκδότης Legrand πρότεινε ως σωστό το Μπερναδής, άποψη που όμως δεν έχει κανένα ουσιαστικό στήριγμα (Αλεξίου 1998, 14). Σελίδα 1

2 αριστοκρατικής οικογένειας των Bragadin(o) ή Bregadin(o) από το Ρέθυμνο, επιφανή μέλη της οποίας μνημονεύονται στην κρητική κοινωνία από το 1311 έως το 1644 (Κεχαγιόγλου 1982, 27), δεν μπορεί, ωστόσο, να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μιας αστικής οικογένειας με το ίδιο όνομα (van Gemert 1997, 75), προερχόμενης από κάποια άλλη κρητική πόλη, ειδικά από τη στιγμή που για τον 15ο αιώνα δεν σώζονται ιστορικές μαρτυρίες για τον ρεθυμνιώτικο κλάδο των Μπεργαδήδων. Πρόσφατα προτάθηκε, με κάποια επιφύλαξη, η ταύτισή του με έναν Petrus Bergadhin/Πέτρο Μπεργαδή από τα Χανιά, έναν μικρό φεουδάρχη που αναφέρεται σε αρχειακά έγγραφα ως κάτοικος του Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο) από το 1464 και εξής (van Gemert 2007, 159) όμως, η ταύτιση αυτή, που θα διευκόλυνε και την τοποθέτηση του ποιήματος σ ένα πιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, παραμένει αβέβαιη. Συναφές με το προηγούμενο ζήτημα, λοιπόν, είναι και εκείνο της χρονολόγησης του έργου. Ασφαλώς, η παλιότερη, όψιμη τοποθέτησή του στον 16ο αιώνα (π.χ. Πολίτης 1953 Μανούσακας 1965) έχει οριστικά αναιρεθεί, εντούτοις δεν επήλθε οριστική λύση έτσι, το ποίημα χρονολογείται κάπως αόριστα στον 15ο αιώνα, είτε στο πρώτο μισό του, σε συνάφεια με τα έργα κάποιων πρωτοπόρων κρητικών ποιητών, όπως ο Ντελλαπόρτας και ο Φαλιέρος (Lassithiotakis 1992 Vejleskov 2005) είτε στο δεύτερο μισό του, μέσα στο κλίμα απαισιοδοξίας και αβεβαιότητας που επικρατεί μετά την Άλωση (van Gemert 2007, ) ο εκδότης του ποιήματος Στυλιανός Αλεξίου (1998, 14) προτείνει το τελευταίο τέταρτο του αιώνα. Όπως και να χει, ένα ασφαλές terminus ante quem αποτελεί η πρώτη έκδοσή του από τον Νικόλαο Καλλιέργη, γιο του κρητικού λόγιου και τυπογράφου Ζαχαρία Καλλιέργη, το 1509, 2 που του παρέχει και το προνόμιο του πρώτου 2 Μέχρι το 1990 ως πρώτη θεωρούνταν η έκδοση του 1519 (δεύτερη πια) η αποκατάσταση της σωστής χρονολογίας οφείλεται στην ανακάλυψη ενός αντιτύπου της πρώτης έκδοσης στη βιβλιοθήκη Sélestat της Γαλλίας (βλ. Layton 1990). To κείμενο της έκδοσης αυτής δημοσιεύτηκε και σχολιάστηκε τον αμέσως επόμενο χρόνο (Παναγιωτάκης 1991). Για μια καινούρια άποψη σχετικά με τους λόγους που υπαγόρευσαν την έκδοσή του, βλ. Πηδώνια Σελίδα 2

3 (γνωστού) νεοελληνικού λογοτεχνικού έντυπου βιβλίου (Πολίτης 1993, 50 Αλεξίου 1998, 15) ή του έργου που σηματοδοτεί την απαρχή της νεοελληνικής λογοτεχνίας, σύμφωνα με μια άλλη όχι ευρέως αποδεκτή άποψη (Σαββίδης 1993, 37-41). Σε συνδυασμό, λοιπόν, και με κάποιες εσωτερικές ενδείξεις, η συγγραφή του Απόκοπου οριοθετείται μέσα σ ένα μεγάλο χρονολογικό εύρος μεταξύ 1420 και 1509 (Βασιλείου 1993, 171) όσον αφορά στον τόπο προέλευσής του, όλοι δέχονται ότι το ποίημα γράφτηκε στο νησί της Κρήτης. Η υπόθεσή του στοιχειοθετείται πάνω σε μια ονειρική κατάβαση στον Κάτω Κόσμο και μπορεί να σκιαγραφηθεί ως εξής: ο αφηγητής/ποιητής, καταβεβλημένος, αποκοιμιέται και ονειρεύεται πως κυνηγάει μια ελαφίνα ξαφνικά βρίσκεται μόνος του σε ένα λιβάδι και ανεβαίνει σε ένα δέντρο, όπου τρώει το μέλι μιας κυψέλης. Το δέντρο, όμως, ροκανίζουν δύο ποντικοί, μαύρου και άσπρου χρώματος αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να πέσει από έναν γκρεμό, στο τέλος του οποίου βρίσκεται ένας δράκος με το στόμα του ανοιχτό. Έτσι, παρασύρεται ζωντανός στον Άδη, όπου γύρω του μαζεύεται ένα πλήθος πεθαμένων, απορημένων για την απρόσμενη άφιξη. Από αυτούς ξεχωρίζουν δύο νέοι που τον ρωτούν ποιος είναι και τί γυρεύει στον Κάτω Κόσμο, ζητώντας εναγωνίως να μάθουν νέα για τον Πάνω Κόσμο, κυρίως αν οι ζωντανοί τους θυμούνται ακόμα. Ο ήρωας αρχικά διστάζει, όμως ακολούθως τους απαντά ευθέως πως κανείς ζωντανός δεν τους θυμάται ούτε τους θρηνεί με εξαίρεση τις μανάδες τους, οι υπόλοιποι συνεχίζουν να απολαμβάνουν τη ζωή τους. Κατόπιν, προκαλεί τον θρήνο των σκιών, αναφέροντας δηκτικά πως από τις χήρες, άλλες ξαναπαντρεύτηκαν και άλλες, αφού κλείστηκαν στα μοναστήρια μοιράζοντας τις περιουσίες των συζύγων τους, κάνουν συντροφιά με τους «φράρους» (ιερωμένους). Στη συνέχεια, ρωτά πληροφορίες για τους δύο πεθαμένους νέους και εκείνοι του διηγούνται λεπτομερώς την ιστορία τους: ο τόπος της καταγωγής τους περιγράφεται αλληγορικά, χωρίς να κατονομάζεται, η οικογένειά τους είναι αριστοκρατική. Ξεκινούν με ένα καράβι για να επισκεφθούν την αδερφή τους, αλλά χάνουν τη ζωή τους σε μια τρικυμία κατεβαίνουν στον Άδη όπου συναντούν την Σελίδα 3

4 έγκυο αδερφή τους η οποία έχει πεθάνει μαζί με το αγέννητο παιδί της, επειδή είδε σε όνειρο το τραγικό συμβάν. Εκεί, στον Κάτω Κόσμο, ενώνονται και θρηνούν τη δυστυχία τη δική τους και των οικογενειών τους. Σε αυτό το σημείο, ο αφηγητής αρχίζει να δυσφορεί και θέλει να επιστρέψει στο φως, εντούτοις οι σκιές τον ικετεύουν να μεταφέρει τις επιθυμίες τους και τα μηνύματά τους στον Πάνω Κόσμο. Ένα πλήθος νεκρών εμφανίζεται σαν μακάβριος χορός πολιορκώντας τον, ενώ ο ήρωας, έντρομος, κατευθύνεται προς το φως. Η παράδοση του ποιήματος περιλαμβάνει δύο κλάδους με διαφορετική βαρύτητα για την αποκατάσταση του κειμένου. Καταρχάς, μια σειρά από πυκνές βενετικές εκδόσεις, τουλάχιστον δέκα ώς τα τέλη του 18ου αιώνα (βλ. τον πίνακα στο van Gemert 1997, 88), από τις οποίες πιο έγκυρες θεωρούνται οι τρεις πρώτες (1509, 1519 και 1534) με τη βαθμιαία, βέβαια, παραφθορά που παρατηρείται γενικά στις βενετικές ανατυπώσεις. Από την άλλη, σώζονται και δύο χειρόγραφα: ο περίφημος βιεννέζικος κώδικας Vindobonensis theol. gr. 244 που χρονολογείται στις αρχές του 16ου αιώνα και περιλαμβάνει πολλά αξιόλογα δημώδη λογοτεχνικά κείμενα, και ο κώδικας Vaticanus gr (1540) του Βατικανού ο τελευταίος αποτελεί αντιγραφή μιας παλιότερης έντυπης έκδοσης (της δεύτερης ή της τρίτης), συνεπώς δεν έχει καμία αξία ως προς την αποκατάσταση του κειμένου. Αντίθετα, το βιεννέζικο χειρόγραφο, παρά τις διαπιστωμένες αλλοιώσεις, διασώζει δύο στίχους που δεν υπάρχουν στις έντυπες εκδόσεις και γενικά περιέχει κάποια χωρία με ορθότερες/ιδιωματικές γραφές (Αλεξίου 1998, 15-16). Στις βενετικές εκδόσεις ο Απόκοπος αποτελείται από 556 στίχους, ωστόσο σήμερα είναι γενικά αποδεκτό ότι μόνο οι 490 ή, σύμφωνα με μια άλλη εκτίμηση, μόνο οι 440 (van Gemert 1997, 75) στίχοι είναι γνήσιοι, κάτι που σημαίνει ότι οι υπόλοιποι 66 (στ ) θεωρούνται μεταγενέστερες παρεμβολές. Το αδιαμφισβήτητο γεγονός της προσθήκης αυτού του νόθου επιλόγου είχε ένα διττό αποτέλεσμα αναφορικά με την εκδοτική και ερμηνευτική του τύχη: αφενός, έπαιξε τον πιο σημαντικό ρόλο στη διάδοση και τη διαρκή ζωτικότητα του κειμένου, Σελίδα 4

5 δίνοντάς του το απαραίτητο ηθικό ένδυμα καθώς και την κατάλληλη (επ)έκταση ώστε να κριθεί άξιο προς εκτύπωση αφετέρου, (εν μέρει έστω) λόγω της απώλειας του πρωτότυπου τέλους του οδήγησε στην παραγωγή ποικίλων και ενίοτε διαμετρικά αντίθετων αναγνώσεων του έργου (van Gemert 1997, 78). Είναι αδύνατο, βέβαια, να συνοψιστεί εδώ η πολυφωνία της πλούσιας βιβλιογραφίας του, ωστόσο οι πιο χαρακτηριστικές προτάσεις ερμηνεύουν τον Απόκοπο ως ποίημα για την παροδικότητα της ζωής (Αλεξίου 1963, 200 Βασιλείου 1993, 172) ή τη ματαιότητα των πάντων (Rincón 1990/1), ως αλληγορική απαισιόδοξη διήγηση για την ερωτική αποτυχία (Κεχαγιόγλου 1982, 252) ή τον ανεκπλήρωτο έρωτα (Παΐδας ) και ως σατιρικό διάλογο, σχεδόν βυζαντινού τύπου, με στραμμένα τα βέλη σε όσους ξεχνάνε τους νεκρούς, τους κληρικούς και τις γυναίκες (Λαμπάκης 1982, 167). Δύσκολα θα απέρριπτε κανείς αφοριστικά κάποια από τις προηγούμενες απόψεις, εντούτοις η τελευταία κρίνεται μάλλον ως η πιο μονόπλευρη, ενώ και η έμφαση στο ερωτικό στοιχείο, επενδυμένο με πεσιμιστικούς τόνους, φαίνεται να ταιριάζει εν μέρει και όχι εξολοκλήρου στον χαρακτήρα του (van Gemert 1997, 78). Οπωσδήποτε, σήμερα που το κείμενο έχει απαλλαχθεί από τις μεταγενέστερες προσθήκες, έχει αναιρεθεί ο δήθεν κυρίαρχος ηθοπλαστικός σκοπός του που τονίστηκε στο παρελθόν (π.χ. Δημαράς 1964, 71), και επικρατέστερη είναι η άποψη πως το μήνυμα του Μπεργαδή στους αναγνώστες/ακροατές συνοψίζεται στη φράση carpe diem, 3 που εν προκειμένω τους καλεί να απολαύσουν τη ζωή, όσο αυτή διαρκεί (van Gemert 1997, 79 Βασιλείου 1993, 172). Προπαντός το στοιχείο αυτό διακρίνει τον Απόκοπο από τα υπόλοιπα (υστερο)μεσαιωνικά ελληνικά ποιήματα τα οποία πραγματεύονται το όραμα του Κάτω Κόσμου (παρουσίασή τους βλ. στο van Gemert 1997, 80-82), γεγονός που 3 Λατινική φράση που στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως «άδραξε τη μέρα», δηλαδή «εκμεταλλεύσου τη μέρα ή απόλαυσε τη στιγμή». Προέρχεται από τις Ωδές του ρωμαίου ποιητή Οράτιου, απ όπου εξελίχθηκε σε δημοφιλές μοτίβο της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής, καθώς και της μεσαιωνικής λογοτεχνίας. Σελίδα 5

6 μπορεί να ιδωθεί ως συνειδητή αντίδραση του Μπεργαδή, αν όχι σε κάποιο συγκεκριμένο κείμενο λ.χ. έχει προταθεί η Ρίμα Θρηνητική 4 Πικατόρου τότε σε ένα ολόκληρο λογοτεχνικό είδος ή μια δεσπόζουσα λογοτεχνική τάση της εποχής, του συρμού των ηθικοδιδακτικών (θρησκευτικών και εσχατολογικών) στιχουργημάτων για τη ζωή και τον θάνατο. Όπως και να χει, η αναγωγή του θέματός του σε μια μακραίωνη λογοτεχνική παράδοση, με απώτερες ρίζες στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία (Οδύσσεια) και με ισχυρή αναβίωση κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα (βλ. αναλυτικά Λαμπάκης 1982, ), δικαιολογεί την επίμονη αναζήτηση των ενδεχόμενων πηγών, γραπτών και προφορικών. Παρόλο που δεν αναγνωρίστηκε κανένα αποκλειστικό πρότυπο για τον Μπεργαδή, η έρευνα υπήρξε αρκετά παραγωγική στο πεδίο αυτό. Έτσι, ανιχνεύονται άμεσες ή έμμεσες επιδράσεις του μυθιστορήματος Βαρλαάμ και Ιωάσαφ στην παραβολή των ποντικών που ροκανίζουν το δέντρο και στην εικόνα του γκρεμού και του δράκου, καθώς και απηχήσεις του πέμπτου άσματος (V Canto) από το «Καθαρτήριο» (Purgatorio) της εμβληματικής Θείας Κωμωδίας του Δάντη στη συνάντηση/συνομιλία με τους δύο νέους (Αλεξίου 1998, 13) πρέπει να σημειώσουμε, ωστόσο, ότι η επιρροή αυτή είναι επιδερμική και πιθανότατα αντλεί από τη δεξαμενή των πολυάριθμων διασκευών του Δάντη τον 15ο αιώνα. Αντίθετα, η ανάπτυξη του συγκεκριμένου επεισοδίου οφείλει πολλά στον σατιρικό και έντονα δηκτικό Corbaccio του Βοκάκιου, που σε αρκετά σημεία ο Απόκοπος σχεδόν παραφράζει (Cappellaro 2004, ). Εξάλλου, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η, σε μεγάλο βαθμό, αδιερεύνητη ακόμα σχέση του ποιήματος με το διακείμενο της ελληνικής σατιρικής παράδοσης προς την κατεύθυνση αυτή, πάντως, έχουν 4 Η πιθανολογούμενη σχέση του ποιήματος αυτού με τον Απόκοπο παραμένει αινιγματική, καθώς δεν είναι ξεκάθαρο ποιο έπεται και ποιο προηγείται (για το περίπλοκο θέμα των διασυνδέσεών τους και για τον διαφορετικό χαρακτήρα τους βλ. Καπλάνης 2015, και 752), επομένως δεν είμαστε σίγουροι αν ο προοδευτικός Μπεργαδής αντιδρά στον συντηρητικό Πικατόρο ή συμβαίνει το αντίστροφο, όπως επίσης έχει προταθεί (Λαμπάκης 1982, ). Σελίδα 6

7 υποδειχθεί παραλληλισμοί με την ποίηση του «πατέρα της κρητικής λογοτεχνίας», Στέφανου Σαχλίκη, 5 ενώ ένα πρόσφατο μελέτημα διευρύνει την οπτική, εστιάζοντας στην πιθανή συνομιλία της οξείας αντικληρικής και αντιγυναικείας σάτιρας του Απόκοπου με αντίστοιχα χωρία του ιδιαίτερα δημοφιλούς υστεροβυζαντινού αλληγορικού ποιήματος Πουλολόγος (Σταυρακοπούλου 2008, ). Περισσότερο σύνθετη εμφανίζεται η σχέση του ποιήματος με το δημοτικό τραγούδι και γενικά με τα στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού. Πραγματικά, υπάρχουν πολλές αναλογίες με μοιρολόγια και τραγούδια σχετικά με τον θάνατο, ενώ στίχοι του ποιήματος επιβιώνουν στη μεταγενέστερη δημοτική παράδοση. Παρ όλα αυτά, οι διασυνδέσεις διαφέρουν ριζικά από την αμφίδρομη σχέση που παρατηρείται στην περίπτωση του Διγενή Ακρίτη και των ακριτικών τραγουδιών. Ίσως, σε περιπτώσεις που η εξάρτηση είναι συγκεκριμένη, το δημοτικό τραγούδι να απορρέει από το κρητικό ποίημα (Αλεξίου 1998, 13), όμως η έρευνα έχει αποδείξει ότι στον διακειμενικό αυτό διάλογο κυριαρχεί «η αντίδραση ενός λόγιου συγγραφέα σε προϋπάρχον προφορικό υλικό» (van Gemert 1997, 77). Η αφομοίωση του υλικού αυτού, που εντοπίζεται κυρίως στο εισαγωγικό τμήμα με τις πυκνές αλληγορικές εικόνες, ασφαλώς οικείες στο αναγνωστικό/ακροαματικό κοινό της εποχής, καθώς και στη συνομιλία με τους νεκρούς αλλά και στην εν γένει παρουσίαση του Κάτω Κόσμου, 6 είναι απολύτως δημιουργική, αφού ο ποιητής αρέσκεται στη συστηματική αντιστροφή ή/και διαστρέβλωση κοινόχρηστων λογοτεχνικών μοτίβων, που συντελεί στην ανασημασιοδότησή τους, με κύριο στόχο την ανατροπή των καθιερωμένων αντιλήψεων γύρω από τη ζωή και τον θάνατο (για τον χειρισμό της λαϊκής 5 Τη γνωριμία του Μπεργαδή με την ποίηση του Σαχλίκη έχουν επισημάνει διάφοροι μελετητές που αναφέρονται στο Cappellaro 2004, Η μελετήτρια προφανώς και ασπάζεται την άποψη αυτή, ευνοώντας, κατά τα φαινόμενα, και μια υψηλή χρονολόγηση του Απόκοπου στην πρώτη εικοσαετία του 15ου αιώνα, δηλαδή πιο κοντά στην εποχή του Σαχλίκη. 6 Ο Άδης του Απόκοπου αντανακλά τη νεοελληνική αντίληψη ενός κόσμου, όπου κατοικούν όλοι οι νεκροί, καλοί και κακοί, δίχως τη χριστιανική διάκριση σε Παράδεισο και Κόλαση. Σελίδα 7

8 παράδοσης στον Απόκοπο βλ. την υποδειγματική ανάλυση της Alexiou 1997, ). Κατά τ άλλα, η γλώσσα και η στιχουργία του ποιήματος δεν παρουσιάζουν κάποια έκπληξη ο Μπεργαδής γράφει στην κοινή δημώδη μεσαιωνική ελληνική, ένα κράμα λόγιων και ιδιωματικών τύπων (εδώ του Ρεθύμνου), με αρκετούς αρχαϊσμούς και δάνεια από την εκκλησιαστική γλώσσα. Το μέτρο υπακούει στον κανόνα της εποχής, δηλαδή τον δεκαπεντασύλλαβο στίχο, ενορχηστρωμένο σε ομοιοκατάληκτα δίστιχα, ενώ η πλήρης σχεδόν απουσία της χασμωδίας και η αψεγάδιαστη ομοιοκαταληξία μαρτυρούν την ποιητική δεινότητα και την ωρίμανση στη χρήση της ρίμας ήδη από την πρώιμη αυτή περίοδο. Το κείμενο απασχόλησε επανειλημμένα τους μελετητές όχι μόνο ερμηνευτικά αλλά και ως προς την αποκατάσταση/δημοσίευσή του. Στη σύγχρονη εποχή πρώτος το εξέδωσε ο γάλλος νεοελληνιστής Legrand, εκπονώντας δύο εκδόσεις. Η πρώτη που αποτελεί και την πηγή της δικής μας ανθολόγησης έγινε το 1870, με βάση μια βενετική ανατύπωση του 1667 (Α στο κριτ. υπόμνημα) σε συνδυασμό με μια μεταγενέστερη έκδοση του 1721 (Β στο κριτ. υπόμνημα), και η δεύτερη, σαφώς καλύτερη αλλά όχι απαλλαγμένη από λάθη, το 1881, με βάση το έντυπο του 1534 και επιλεκτικά το χειρόγραφο της Βιέννης. Το έγκυρο εγχείρημα του Αλεξίου στο περιοδικό Κρητικά Χρονικά το 1963 δίνει έμφαση στην ώς τότε πρώτη σωζόμενη βενετική έκδοση του 1534, όμως λαμβάνει υπόψη και τον βιεννέζικο κώδικα το ίδιο κείμενο παρουσιάζει ο Αλεξίου, μαζί με τη Βοσκοπούλα, το 1971 (ανατυπώσεις 1979, 1998). Αξίζει, ακόμα, να μνημονεύσουμε τη φωτοαναστατική έκδοση του Κεχαγιόγλου το 1982 για την εκτενή και εμβριθή εισαγωγή. Τέλος, η πιο πρόσφατη έκδοση του Peter Vejleskov είναι συνοπτική παραδίδει το κείμενο της πρώτης έκδοσης του 1509 και το βιεννέζικο χφ. με μετάφραση του κειμένου και εισαγωγή της Margaret Alexiou στα αγγλικά (2005). Συνοψίζοντας, ο Απόκοπος αποτελεί αναντίρρητα το αριστούργημα της πρώιμης φάσης της κρητικής και γενικά της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ποίημα Σελίδα 8

9 αντιπαραδοσιακό, αντισυμβατικό και ανατρεπτικό, αφομοιώνει δημιουργικά ποικίλες επιρροές, λαϊκές και λόγιες, ελληνικές και δυτικόφερτες. Στις αρετές του συγκαταλέγονται η υποβλητική ατμόσφαιρα, ο ρεαλισμός, ο θεατρικός χαρακτήρας, η εξαιρετικά αρχιτεκτονημένη δομή, η μεστή γλώσσα και η υψηλή στιχουργική τεχνική. Πίσω από τον άγνωστο ουσιαστικά Μπεργαδή προβάλλει η σκιά ενός προικισμένου ποιητή που συγκινεί ακόμα και σήμερα, απασχολώντας αδιάλειπτα τους μελετητές, οι οποίοι επιστρέφουν κάθε φορά με ανανεωμένο ενδιαφέρον στο ποίημά του. Βιβλιογραφικές αναφορές Alexiou 1997 Margaret Alexiou, «Λογοτεχνία και λαϊκή παράδοση», Λογοτεχνία και κοινωνία στην Κρήτη της Αναγέννησης, επιμ. David Holton, μτφρ. Ναταλία Δεληγιαννάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1997, σ Αλεξίου 1963 Στυλιανός Αλεξίου επιμ., «Απόκοπος», Κρητικά Χρονικά 17 (1963), σ Αλεξίου 1998 Στυλιανός Αλεξίου επιμ., Μπεργαδής Απόκοπος. Η Βοσκοπούλα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα Βασιλείου 1993 Πάνος Βασιλείου, «Ερμηνευτικές προτάσεις στον Απόκοπο του Μπεργαδή», Ελληνικά, τ. 43, τχ. 1 (1993), σ Σελίδα 9

10 Cappellaro 2004 Elena Cappellaro, «Επιδράσεις του Βοκκακίου στον Απόκοπο του Μπεργαδή ( )», Σύγκριση/Comparaison 15 (2004), σ Δημαράς 1964 Κ. Θ. Δημαράς, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Από τις πρώτες ρίζες ώς την εποχή μας, Ίκαρος, Αθήνα , σ Καπλάνης 2015 Τάσος Α. Καπλάνης, «Ασυνέχειες και ρήξεις: Οι ασυγχρονίες του ομόχρονου στην κρητική λογοτεχνία (14ος-16ος αι.)», Πρακτικά του 5ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου νεοελληνικών σπουδών: Συνέχειες, ασυνέχειες, ρήξεις στον ελληνικό κόσμο ( ): Οικονομία, κοινωνία, ιστορία, λογοτεχνία (Θεσσαλονίκη 2-5 Οκτωβρίου 2014), τ. Β, επιμ. Κωνσταντίνος Δ. Δημάδης, Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών, Αθήνα 2015, σ Κεχαγιόγλου 1982 Γιώργος Κεχαγιόγλου επιμ., Λαϊκά λογοτεχνικά έντυπα. Απόκοπος, Απολλώνιος, Ιστορία της Σωσάννης, Ερμής, Αθήνα Λαμπάκης 1982 Στέλιος Λαμπάκης, Οι καταβάσεις στον Κάτω Κόσμο στη βυζαντινή και στη μεταβυζαντινή λογοτεχνία, διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Αθήνα Lassithiotakis 1992 Σελίδα 10

11 Michel Lassithiotakis, «Apokopos : Remarques sur l anticléricalisme de Bergadis», Θησαυρίσματα 22 (1992), σ Layton 1990 Evro Layton, «Zacharias and Nikolaos Kalliergis and the First Edition of the Apokopos of Bergadis», Θησαυρίσματα 20 (1990), σ Λεντάρη 2007 Τίνα Λεντάρη, «Απόκοπος», Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα ρεύματα, όροι, Πατάκης, Αθήνα 2007, σ Μανούσακας 1965 Μανούσος Ι. Μανούσακας, Η κρητική λογοτεχνία κατά την εποχή της Βενετοκρατίας, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη Παΐδας 1999 Κωνσταντίνος Δ. Σ. Παΐδας, «Το ερωτικό στοιχείο στον Απόκοπο του Μπεργαδή», Ελληνικά, τ. 49, τχ. 2 (1999), σ Παναγιωτάκης 1991 Ν. Μ. Παναγιωτάκης, «Το κείμενο της πρώτης έκδοσης του Απόκοπου. Τυπογραφική και φιλολογική διερεύνηση», Θησαυρίσματα 21 (1991), σ Πηδώνια 2011 Κομνηνή Δ. Πηδώνια, «Η πρώτη έκδοση του Απόκοπου και ο μεγάλος σεισμός του 1508 στην Κρήτη», Κρητικά Χρονικά 31 (2011), σ Πολίτης 1953 Σελίδα 11

12 Λίνος Πολίτης, «Παρατηρήσεις στον Απόκοπο του Μπεργαδή», Προσφορά εις Στίλπωνα Π. Κυριακίδην επί τη εικοσιπενταετηρίδι της καθηγεσίας αυτού ( ), Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1953, σ Πολίτης 1993 Λίνος Πολίτης, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ΜΙΕΤ, Αθήνα , σ Rincón 1990/1 Manuel Gonzalez Rincón, «The symbolic-allegorical introduction of Bergadis Apokopos and its relation to the content of the work», Επετηρίς της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 48 (1990/91), σ Σαββίδης 1993 Γιώργος Π. Σαββίδης, «Πότε άραγες αρχίζει η νεότερη ελληνική λογοτεχνία;», Αρχές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Πρακτικά του δεύτερου διεθνούς συνεδρίου Neograeca Medii Aevi, Βενετία 7-10 Νοεμβρίου 1991, τ. 1, επιμ. Ν. Μ. Παναγιωτάκης, Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών, Βενετία 1993, σ Σταυρακοπούλου 2008 Σωτηρία Σταυρακοπούλου, «Ερμηνευτικές διερευνήσεις στον Απόκοπο του Μπεργαδή: μια προσέγγιση με τον Πουλολόγο», Ελληνικά, τ. 58, τχ. 2 (2008), σ van Gemert 1997 Arnold F. van Gemert, «Λογοτεχνικοί πρόδρομοι», Λογοτεχνία και κοινωνία στην Κρήτη της Αναγέννησης, επιμ. David Holton, μτφρ. Ναταλία Δεληγιαννάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1997, σ , 94. Σελίδα 12

13 van Gemert 2007 Arnold F. van Gemert, «Η συμβολή των ξένων στην πρώιμη κρητική λογοτεχνία», Ελληνικά, τ. 57, τχ. 1 (2007), σ Vejleskov 2005 Peter Vejleskov επιμ., Apokopos: a fifteenth century Greek (Veneto-Cretan) catabasis in the vernacular. Synoptic edition with an introduction, commentary and index verborum, εισαγωγή και μτφρ. στα αγγλικά Margaret Alexiou, [Neograeca Medii Aevi, 9], Romiosini, Κολωνία Σελίδα 13

Δημήτρης Κιτσούλης (με τη συνεργασία της Εύας Νικολαΐδου), «Εισαγωγή»

Δημήτρης Κιτσούλης (με τη συνεργασία της Εύας Νικολαΐδου), «Εισαγωγή» (για το έργο Λόγος παρηγορητικός περί Δυστυχίας και Ευτυχίας) Η υπόθεση του Λόγου Παρηγορητικού περί δυστυχίας και ευτυχίας (στο εξής Λόγος) εκτυλίσσεται σε χρονικά αόριστη εποχή και γεωγραφικά ασαφή χώρα.

Διαβάστε περισσότερα

Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Φυσιολόγος)

Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Φυσιολόγος) Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Φυσιολόγος) Ο Φυσιολόγος συγκεντρώνει, σε μικρά κεφάλαια, τις τόσο προσφιλείς στο μεσαιωνικό αναγνωστικό/ακροαματικό κοινό ιστορίες ζώων. «Φυσιολόγος» είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ 1. Πτωχοπρόδρομος - Το κείμενο έχει πολλές διαφορετικές γραφές στα χειρόγραφα που διασώζεται, λόγω του σχετικά δημώδους αλλά και σκωπτικού του χαρακτήρα. Δυσχεραίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 1. Ύστερη Μεσαιωνική Περίοδος - Η Ύστερη Μεσαιωνική περίοδος ξεκινάει από τον 11 ο αι., ο οποίος σηματοδοτεί την έναρξη μίας διαφορετικής

Διαβάστε περισσότερα

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης)

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης) Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης) Το ποίημα Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης ανήκει στους θρήνους, δηλαδή στα ποιήματα με θέμα την άλωση της Πόλης (ή και την

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί Τα Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης, όπως αλλιώς είναι γνωστά στη σύγχρονη βιβλιογραφία, αποτελούν μία

Διαβάστε περισσότερα

Ολυμπία Τσαρουχά, «Εισαγωγή» (για το έργο Κλίνη Σολομώντος του Ιωάννη Μορεζήνου)

Ολυμπία Τσαρουχά, «Εισαγωγή» (για το έργο Κλίνη Σολομώντος του Ιωάννη Μορεζήνου) Ολυμπία Τσαρουχά, «Εισαγωγή» (για το έργο Κλίνη Σολομώντος του Ιωάννη Μορεζήνου) Ο Ιωάννης Μορεζήνος θεωρείται ο πρώτος κρητικός πεζογράφος που, στο τέλος του 16ου αιώνα, μας χάρισε ένα εκτενές γλαφυρό

Διαβάστε περισσότερα

Βιτσέντζος Κορνάρος. από το Β Μέρος του Ερωτόκριτου. Ενότητα 8η: Σχολιασμός αποσπασμάτων. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας

Βιτσέντζος Κορνάρος. από το Β Μέρος του Ερωτόκριτου. Ενότητα 8η: Σχολιασμός αποσπασμάτων. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 8η: Σχολιασμός αποσπασμάτων από το Β Μέρος του Ερωτόκριτου Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Σπανέας του Αλέξιου Κομνηνού)

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Σπανέας του Αλέξιου Κομνηνού) Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, «Εισαγωγή» (για το έργο Σπανέας του Αλέξιου Κομνηνού) Ο λεγόμενος Σπανέας ή Διδασκαλία παραινετική ανήκει στην ηθικοδιδακτική ποίηση που αναπτύχθηκε κατά τους τελευταίους βυζαντινούς

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί Τα Ερωτοπαίγνια ή Καταλόγια. Στίχοι περί έρωτος και αγάπης, όπως αλλιώς είναι γνωστά στη σύγχρονη βιβλιογραφία, αποτελούν μία

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Μαθήματος. Νεοελληνική Λογοτεχνία

Διάγραμμα Μαθήματος. Νεοελληνική Λογοτεχνία Διάγραμμα Μαθήματος Κωδικός Μαθήματος EDUE-220 Τίτλος Μαθήματος Νεοελληνική Λογοτεχνία Πιστωτικές Μονάδες ECTS 6 Προαπαιτούμενα Τμήμα Εξάμηνο Κανένα Παιδαγωγικών Σπουδών Χειμερινό Κατηγορία Μαθήματος Γνωστικό

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Χρονικό του Γαλαξειδιού του Ιερομόναχου Ευθύμιου)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Χρονικό του Γαλαξειδιού του Ιερομόναχου Ευθύμιου) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Χρονικό του Γαλαξειδιού του Ιερομόναχου Το έργο αποτελεί ένα πεζό τοπικό χρονικό που καταγράφει ιστορικά και πολιτικά γεγονότα της περιοχής του Γαλαξιδιού, κωμόπολης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΓΡΑΠΤΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΡΑΠΤΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Tα Πανεπιστημιακά Φροντιστήρια «ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ» προετοιμάζοντας σε ολιγομελείς ομίλους τους υποψήφιους Εκπαιδευτικούς για τον επικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Βιτσέντζος Κορνάρος. Ενότητα 5η: Εισαγωγικά στον Ερωτόκριτο. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας

Βιτσέντζος Κορνάρος. Ενότητα 5η: Εισαγωγικά στον Ερωτόκριτο. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 5η: Εισαγωγικά στον Ερωτόκριτο Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Φιλολογίας Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 2η: Η ταύτιση του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου και εισαγωγικά στη Θυσία του Αβράαμ

Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 2η: Η ταύτιση του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου και εισαγωγικά στη Θυσία του Αβράαμ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 2η: Η ταύτιση του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου και εισαγωγικά στη Θυσία του Αβράαμ Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ { Κείμενα } Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ Υπεύθυνος για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κώστας Μπαλάσκας, Σύμβουλος Π.Ι. Επιμέλεια έκδοσης: Πολυτίμη Γκέκα

Διαβάστε περισσότερα

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους

Αιτιολογική έκθεση. µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει στον εκδοτικό χώρο και στους Αιτιολογική έκθεση Η Επιτροπή Κρατικών Bραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης εργάστηκε για τα βραβεία του 2013, όπως και την προηγούµενη χρονιά, έχοντας επίγνωση α. των µεγάλων δυσκολιών που η κρίση έχει δηµιουργήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΝΔΥΛΟΦΟΡΟΣ. Ετήσια έκδοση Νεότερης Ελληνικής Φιλολογίας ΤΟΜΟΣ 13/2014 Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε Ν Α

ΚΟΝΔΥΛΟΦΟΡΟΣ. Ετήσια έκδοση Νεότερης Ελληνικής Φιλολογίας ΤΟΜΟΣ 13/2014 Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε Ν Α ΚΟΝΔΥΛΟΦΟΡΟΣ Ετήσια έκδοση Νεότερης Ελληνικής Φιλολογίας ΤΟΜΟΣ 13/2014 Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε Ν Α Κομνηνή Δ. Πηδώνια, Εμμανουήλ Κριαράς. Αναμνήσεις από τα φοιτητικά μου χρόνια και από τη συνεργασία μου στο μεγάλο

Διαβάστε περισσότερα

1 Krumbacher 1897, 804 (μετ. από τα γερμανικά).

1 Krumbacher 1897, 804 (μετ. από τα γερμανικά). ΠΡΟΛΟΓΟΣ Όσο θα υπάρχουν λόγιοι και διανοούμενοι που νομίζουν πως αμείβονται δυσανάλογα με την πραγματική τους αξία, θα παραπονιούνται με τα μέσα της λογιοσύνης τους και όσο θα υπάρχουν κοινοβίτικα μοναστήρια,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ. Έπος ή μυθιστόρημα;

ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ. Έπος ή μυθιστόρημα; ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ Έπος ή μυθιστόρημα; - Ένα από τα λεγόμενα μεσαιωνικά έπη σαν εκείνα της Δύσης (Άσμα του Ελ Σιντ, Το τραγουδι του Ρολάνδου, Το δαχτυλίδι των Nυμπελούνγκεν) -Περιέχει κάποια απ τα χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Βιτσέντζος Κορνάρος. Ενότητα 12η: Ο Ερωτόκριτος και ο προφορικός / γραπτός πολιτισμός. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας

Βιτσέντζος Κορνάρος. Ενότητα 12η: Ο Ερωτόκριτος και ο προφορικός / γραπτός πολιτισμός. Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Τμήμα Φιλολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιτσέντζος Κορνάρος Ενότητα 12η: Ο Ερωτόκριτος και ο προφορικός / γραπτός πολιτισμός Αναστασία Μαρκομιχελάκη Επίκουρη καθηγήτρια Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Anita Belcheva, «Εισαγωγή» (για το έργο Βαρλαάμ και Ιωάσαφ)

Anita Belcheva, «Εισαγωγή» (για το έργο Βαρλαάμ και Ιωάσαφ) Anita Belcheva, «Εισαγωγή» (για το έργο Βαρλαάμ και Ιωάσαφ) Το αγιολογικό μυθιστόρημα Βαρλαάμ και Ιωάσαφ αποτελεί μετάπλαση της ινδικής μυθιστορηματικής βιογραφίας του Βούδα και πραγματεύεται την εμφάνιση

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό

Διαβάστε περισσότερα

«Από την έρευνα στη διδασκαλία» Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας» Παρασκευή 3 Μαρτίου 2017

«Από την έρευνα στη διδασκαλία» Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας» Παρασκευή 3 Μαρτίου 2017 Βιογραφικό σημείωμα Η Κατερίνα Τικτοπούλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα και οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ :ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ :ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ :ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ Η Ιλιάδα μαζί με την Οδύσσεια αποτελούν τα αρχαιότερα έπη, όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, που μας

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ) Το θρησκευτικό δράμα Η Θυσία του Αβραάμ είναι ένα από τα πιο εγκωμιασμένα και αντιπροσωπευτικά έργα του κρητικού θεάτρου. Στην έκδοση του Μέγα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;

Τι είναι το αρχείο Γεωργακά; Τι είναι το αρχείο Γεωργακά; 0 Είναι ένα λεξικογραφικό αρχείο δυόμιση εκατομμυρίων δελτίων, προϊόν συστηματικής και ακαταπόνητης αποδελτίωσης της νέας ελληνικής γλώσσας που πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου Μανόλης Αναγνωστάκης «Στον Νίκο Ε 1949» Ερωτήσεις Φίλοι Που φεύγουν Που χάνονται μια μέρα Φωνές Τη νύχτα Μακρινές φωνές Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής Ενότητα 6: Η «μπαρόκ» ειρωνεία του Κ. Π. Καβάφη Κατερίνα Κωστίου Τμήμα Φιλολογίας ενότητα 6 Η «μπαρόκ» ειρωνεία του Κ.

Διαβάστε περισσότερα

109 Φιλολογίας Αθήνας

109 Φιλολογίας Αθήνας 109 Φιλολογίας Αθήνας Σκοπός Τα Τμήματα Φιλολογίας σκοπό έχουν να αναδεικνύουν επιστήμονες ικανούς να ερευνούν τον αρχαίο ελληνικό, βυζαντινό και νεοελληνικό κόσμο, όπως αυτός εκφράζεται μέσα από τα φιλολογικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος 2015-2016 ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Η Θυσία του Αβραάμ) Το θρησκευτικό δράμα Η Θυσία του Αβραάμ είναι ένα από τα πιο εγκωμιασμένα και αντιπροσωπευτικά έργα του κρητικού θεάτρου. Στην έκδοση του Μέγα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του Σολωμού. Το μεταφυσικό στοιχείο εντοπίζεται λόγου χάρη στο στίχο 54 όπου ανιχνεύουμε

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες σε θέματα της λογοτεχνίας

Μελέτες σε θέματα της λογοτεχνίας [Μελέτες για τη Νεοελληνική Λογοτεχνία] Μελέτες σε θέματα της λογοτεχνίας Κρητική λογοτεχνία - 1.1. HΟLTON, D., επιμ. [1997] 2002. Λογοτεχνία και κοινωνία στην Κρήτη της Αναγέννησης. Μτφρ. Ναταλία Δεληγιαννάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Τασούλα Μ. Μαρκομιχελάκη, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου)

Τασούλα Μ. Μαρκομιχελάκη, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου) Τασούλα Μ. Μαρκομιχελάκη, «Εισαγωγή» (για το έργο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Ο Ερωτόκριτος αποτελεί ένα από τα μείζονα έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας εν γένει. Πρόκειται για ένα έμμετρο ερωτικό μυθιστόρημα

Διαβάστε περισσότερα

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός κεφάλαιο 6 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΧΩΡΩΝ ΩΣ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΕΣΤΦΑΛΙΑΣ (1453-1648) 2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός Ορισμός Πρόκειται για μια γενικότερη πνευματική

Διαβάστε περισσότερα

13Κ7: Εισαγωγή στην Ιστοριογραφία. Ηρόδοτος (Α Εξάμηνο) 13Κ31_15: Ηρόδοτος - Θουκυδίδης Ξενοφών (Δ Εξάμηνο)

13Κ7: Εισαγωγή στην Ιστοριογραφία. Ηρόδοτος (Α Εξάμηνο) 13Κ31_15: Ηρόδοτος - Θουκυδίδης Ξενοφών (Δ Εξάμηνο) 2014-2015 2015-2016 13Κ1: Εισαγωγή στην Κλασική Φιλολογία - Επισκόπηση της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας (Α 13Κ2_12: Επισκόπηση της Λατινικής Λογοτεχνίας (με διδασκαλία πεζών κειμένων) (Α 13Κ1: Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Όμηρο στον Αισχύλο: Η Τριλογία του Αχιλλέα

Από τον Όμηρο στον Αισχύλο: Η Τριλογία του Αχιλλέα Από τον Όμηρο στον Αισχύλο: Η Τριλογία του Αχιλλέα Ερευνητικό έργο με συνεργαζόμενους φορείς το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας της Ακαδημίας Αθηνών & τη Δραματική Σχολή του Εθνικού

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ28 / ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ (19ΟΣ ΚΑΙ 20ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ)

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ28 / ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ (19ΟΣ ΚΑΙ 20ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ) Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ28 / ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ (19ΟΣ ΚΑΙ 20ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ) Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική

Διαβάστε περισσότερα

Ακριτικό τραγούδι: Ο γιος της χήρας (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 27-28)

Ακριτικό τραγούδι: Ο γιος της χήρας (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 27-28) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Ακριτικό τραγούδι: Ο γιος της χήρας (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 27-28) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. Ποιο είναι το πρωταγωνιστικό πρόσωπο του ποιήµατος

Διαβάστε περισσότερα

Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Συναξάριον του τιμημένου Γαδάρου)

Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Συναξάριον του τιμημένου Γαδάρου) Ολυμπία Βρακοπούλου, «Εισαγωγή» (για το έργο Συναξάριον του τιμημένου Γαδάρου) Το Συναξάριον του τιμημένου Γαδάρου είναι ένα σατιρικό και διδακτικό στιχούργημα με χιουμοριστικό και σκωπτικό τόνο και ήρωες

Διαβάστε περισσότερα

Έπος σημαίνει: λόγος, διήγηση και ειδικότερα αφηγηματικό ποίημα με περιεχόμενο μυθολογικό, διδακτικό, ηρωικό.

Έπος σημαίνει: λόγος, διήγηση και ειδικότερα αφηγηματικό ποίημα με περιεχόμενο μυθολογικό, διδακτικό, ηρωικό. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ Κας ΦΑΝΟΥΡΑΚΗ ΕΥΑΝΘΙΑΣ 1 Τι ονομάζουμε έπος και ποιο είναι το περιεχόμενο του; Έπος σημαίνει: λόγος, διήγηση και ειδικότερα αφηγηματικό ποίημα με περιεχόμενο μυθολογικό, διδακτικό,

Διαβάστε περισσότερα

Βιτσέντζου Κορνάρου: Ερωτόκριτος β. [Ήρθεν η ώρα κι ο καιρός] (στίχοι 767-818) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 80-82)

Βιτσέντζου Κορνάρου: Ερωτόκριτος β. [Ήρθεν η ώρα κι ο καιρός] (στίχοι 767-818) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 80-82) 1. KEIMENO Βιτσέντζου Κορνάρου: Ερωτόκριτος β. [Ήρθεν η ώρα κι ο καιρός] (στίχοι 767-818) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 80-82) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. Σε ποιο

Διαβάστε περισσότερα

Μανόλης Αναγνωστάκης ( )

Μανόλης Αναγνωστάκης ( ) Μανόλης Αναγνωστάκης (1925 2005) Ένας από τους κορυφαίους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Χαρακτηρίστηκε ως ο «ποιητής της ήττας», γιατί εξέφρασε τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς Τα ποιήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ , ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Λ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ - ΓΚΙΒΑΛΟΤ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ 2001 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η οριοθέτηση της παιδικής λογοτεχνίας σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ, ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ

ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ, ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ, ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ Εισαγωγικά: Τι είναι λογοτεχνικό αρχείο; Τι περιέχει το αρχείο ενός ποιητή; Ποιος είναι ο πονοκέφαλος ενός εκδότη; Τι ηθικά διλήμματα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Ο ρομαντισμός προβάλλει το συναίσθημα και τη φαντασία. Στα ποιήματα υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

Δ ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ Ν ΕΟΕΛΛΗΝΙΣΤΡΙΑ Ε ΛΣΗ Μ ΑΘΙΟΠΟΥΛΟΥ -Τ ΟΡΝΑΡΙΤΟΥ

Δ ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ Ν ΕΟΕΛΛΗΝΙΣΤΡΙΑ Ε ΛΣΗ Μ ΑΘΙΟΠΟΥΛΟΥ -Τ ΟΡΝΑΡΙΤΟΥ Τ ΙΜΗΤΙΚΗ Ε ΚΔ ΗΛΩΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Δ ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ Ν ΕΟΕΛΛΗΝΙΣΤΡΙΑ Ε ΛΣΗ Μ ΑΘΙΟΠΟΥΛΟΥ -Τ ΟΡΝΑΡΙΤΟΥ Λίγες εκδηλώσεις θα ήταν τόσο κατάλληλες για να τιµηθεί η παγκόσµια ηµέρα του βιβλίου, η 23η Απριλίου, όσο εκείνη

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1 Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Προαιρετικό σεμινάριο: Η διδασκαλία της Λογοτεχνίας στη Μέση Εκπαίδευση, Π.Ι. Οκτώβριος Νοέμβριος 2015 Επιμέλεια: Σωτηρία Παπαμαργαρίτη, Σύμβουλος Φιλολογικών Μαθημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Οι συγγραφείς του τεύχους

Οι συγγραφείς του τεύχους Οι συγγραφείς του τεύχους Οι συγγραφείς του τεύχους [ 109 ] Ο Θανάσης Αγάθος είναι λέκτορας Νεο ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι

Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι Ο Σολωµός και οι Επτανήσιοι Το 1864 προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα. Επτάνησα Από τα µέσα του 18 ου ως και τα τέλη του 19 ου αι. τα Επτάνησα βρίσκονταν υπό την κατοχή δυτικών δυνάµεων, δεν ήταν ποτέ υπό οθωµανική

Διαβάστε περισσότερα

Παραλογή: Του Νεκρού Αδελφού (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ )

Παραλογή: Του Νεκρού Αδελφού (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ ) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Παραλογή: Του Νεκρού Αδελφού (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 17-21) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. Ποιο πρόσωπο προβάλλεται στους πέντε πρώτους στίχους και

Διαβάστε περισσότερα

Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά,

Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά, http://www.amis-kazantzaki.gr./ Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά, ταξιδιωτικά Τα πιο γνωστά του έργα: Αναφορά

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ42

Διαβάστε περισσότερα

106 Ελληνικής Φιλολογίας Θράκης (Κομοτηνή)

106 Ελληνικής Φιλολογίας Θράκης (Κομοτηνή) 106 Ελληνικής Φιλολογίας Θράκης (Κομοτηνή) Ιστορικό του Τμήματος Το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης ιδρύθηκε με το Π.Δ 365/1993(ΦΕΚ 156/13-9-1993 τεύχος Α') και άρχισε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2012-2013 Καπετάν Βασίλη Κ. Αρνόκουρου ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ 13Κ16: Αττικοί Ρήτορες κα Βολονάκη Συνδιδασκαλία + ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ ( )

ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ ( ) ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ (1921-2013) Στις 12.11.2013 έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών ο Στυλιανός Αλεξίου, αρχαιολόγος, φιλόλογος και λογοτέχνης, ένας από τους πρωτεργάτες του Πανεπιστημίου Κρήτης ως

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΡΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ. ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟ και ΤΑΞΙΘΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΡΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ. ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟ και ΤΑΞΙΘΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΡΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟ και ΤΑΞΙΘΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Dewey Decimal Classification (DDC) Οι βιβλιοθήκες σπουδαστήρια της Φιλοσοφικής Σχολής χρησιμοποιούν

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

VAKXIKON.gr MEDIA GROUP Εκδόσεις Βακχικόν Ασκληπιού 17, Αθήνα τηλέφωνο: web site: ekdoseis.vakxikon.

VAKXIKON.gr MEDIA GROUP Εκδόσεις Βακχικόν Ασκληπιού 17, Αθήνα τηλέφωνο: web site: ekdoseis.vakxikon. 2 VAKXIKON.gr MEDIA GROUP Εκδόσεις Βακχικόν Ασκληπιού 17, 106 80 Αθήνα τηλέφωνο: 210 3637867 e-mail: info@vakxikon.gr web site: ekdoseis.vakxikon.gr Τίτλος Βιβλίου: Διηγήματα Παντός Καιρού Συγγραφέας:

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Λογοτεχνίας

Διδακτική της Λογοτεχνίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Λογοτεχνίας Ενότητα 1: Σκοποί της διδασκαλίας της λογοτεχνίας l Βενετία Αποστολίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ. Χειμώνας-Άνοιξη 2010. Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ. Χειμώνας-Άνοιξη 2010. Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Χειμώνας-Άνοιξη 2010 Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα Διοικητικό Συμβούλιο: Αλέξης Δημαράς Σάββας Κονταράτος Χρυσάνθη Μωραΐτη-Καρτάλη

Διαβάστε περισσότερα

ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ. Κική Δημοπούλου

ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ. Κική Δημοπούλου ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Κική Δημοπούλου Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2015 ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Στο πλαίσιο της υλοποίησης του Ψηφιακού Σχολείου, το ΚΕΓ ανέλαβε τον ψηφιακό εμπλουτισμό των σχολικών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ»

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ» Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ «ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΣΑ ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ» Ειρηάννα Δραγώνα Θεατροπαιδαγωγός- Εμψυχώτρια Θεάτρου [ Το κείμενο βασίστηκε στις

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ { Κείμενα } Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Τεύχος A A ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ Υπεύθυνος για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κώστας Μπαλάσκας, Σύμβουλος Π.Ι. Επιμέλεια έκδοσης: Πολυτίμη Γκέκα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α τάξη Γενικού Λυκείου και Α τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου Το Π.Σ. για το μάθημα της Λογοτεχνίας στην Α Λυκείου επιδιώκει να δώσει νέες κατευθύνσεις στη διδασκαλία της Λογοτεχνίας

Διαβάστε περισσότερα

Κ. Γ. Καρυωτάκη: «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων» (Κ.Ν.Λ. Β Λυκείου, σσ. 264-266)

Κ. Γ. Καρυωτάκη: «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων» (Κ.Ν.Λ. Β Λυκείου, σσ. 264-266) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Κ. Γ. Καρυωτάκη: «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων» (Κ.Ν.Λ. Β Λυκείου, σσ. 264-266) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Στοιχεία που αφορούν στο συγγραφέα, λογοτεχνικό περιβάλλον και λοιπά

Διαβάστε περισσότερα

Η Παιδική Λογοτεχνία

Η Παιδική Λογοτεχνία Τα παιδικά αναγνώσματα και η πορεία τους από τον 19 ο αιώνα μέχρι σήμερα Η Παιδική Λογοτεχνία Ονόματα μαθητριών: Μπουλούγαρη Ελίνα Περιφανάκη Σουζάνα Σταθακάρου Κατερίνα Σταθοπούλου Αναστασία Στεργίου

Διαβάστε περισσότερα

Ο ποιητής και το κοινό του

Ο ποιητής και το κοινό του 1 Ο ποιητής και το κοινό του 1.1 Ο ποιητής Ιωάννης Πικατόρος Οι περισσότεροι κρητικοί ποιητές είναι φειδωλοί σε πληροφορίες για την καταγωγή τους. Όχι όμως ο Ιωάννης Πικατόρος. Καμαρώνοντας μετά τον τίτλο

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53)

Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Στοιχεία που αφορούν στο συγγραφέα, λογοτεχνικό περιβάλλον και λοιπά γραµ- µατολογικά στοιχεία:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Πολλές από τις επιδράσεις που έχουν εντοπιστεί στα ποιήματα του Δ. Σολωμού προέρχονται από τη δημοτική μας ποίηση. Ποιες επιδράσεις του δημοτικού τραγουδιού

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα)

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα) ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα) Αλεξάνδρα Μυλωνά, φιλόλογος-σκηνοθέτις-συγγραφέας Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος ΜΑ-εκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα

Νεοελληνική Λογοτεχνία. Β Λυκείου

Νεοελληνική Λογοτεχνία. Β Λυκείου Νεοελληνική Λογοτεχνία Β Λυκείου Γεώργιος Βιζυηνός (1849-1896) 1896) (Νέα Αθηναϊκή Σχολή) Έλληνας πεζογράφος, ποιητής και λόγιος. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Διαβάστε περισσότερα

ηµοτικό τραγούδι: [Της έσπως] (25 εκεµβρίου 1803) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ )

ηµοτικό τραγούδι: [Της έσπως] (25 εκεµβρίου 1803) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ ) 1. KEIMENO ηµοτικό τραγούδι: [Της έσπως] (25 εκεµβρίου 1803) (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σσ. 105-106) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. α) Ποιο όνοµα ακούγεται κατ επανάληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΒΡΑΧΕΙΩΝ ΛΙΣΤΩΝ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΒΡΑΧΕΙΩΝ ΛΙΣΤΩΝ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΒΡΑΧΕΙΩΝ ΛΙΣΤΩΝ Η επιτροπή, αφού αποτίμησε τη στάθμη των μεταφρασμένων έργων στην υπό κρίση περίοδο (2017),

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικό σημείωμα της μεταφράστριας 9

Εισαγωγικό σημείωμα της μεταφράστριας 9 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Εισαγωγικό σημείωμα της μεταφράστριας 9 v 1. Ξεχασμένα όνειρα 13 2. Η γκουβερνάντα 25 3. Αμόκ 49 4. Είκοσι τέσσερις ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας 121 5. Λεπορέλα 209 6. Το χρέος που

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. καθημερινό λεξιλόγιο: «κάτι», «ἀρμαθιά»

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Λογοτεχνίας

Διδακτική της Λογοτεχνίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Λογοτεχνίας Ενότητα 4: Το ζήτημα των αξιών κατά τη διδασκαλία της λογοτεχνίας Βενετία Αποστολίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011-2012 09:00-12:00 12:00-15:00 Μεσαία 1ου ορόφου Μεσαία 1ου ορόφου ΔΕΥΤΕΡΑ, 03-09-2012 ΤΡΙΤΗ, 04-09-2012 ΤΕΤΑΡΤΗ,

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Πτωχοπροδρόδρομος)

Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Πτωχοπροδρόδρομος) Ζωή Γεωργιάδου, «Εισαγωγή» (για το έργο Πτωχοπροδρόδρομος) Με το όνομα Πτωχοπρόδρομος (ή Πτωχοπροδρομικά ποιήματα) είναι γνωστή μία συλλογή τεσσάρων παρακλητικών ή επαιτικών ποιημάτων, με τα οποία ένας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011-2012 09:00-12:00 12:00-15:00 Μεσαία 1ου ορόφου Μεσαία 1ου ορόφου ΔΕΥΤΕΡΑ, 03-09-2012 ΤΡΙΤΗ, 04-09-2012 ΤΕΤΑΡΤΗ,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ 2014-2015

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ 2014-2015 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ 2014-2015 Μεσαία ΔΕΥΤΕΡΑ, 19-01-2015 ΤΡΙΤΗ, 20-01-2015 ΤΕΤΑΡΤΗ, 21-01-2015 ΠΕΜΠΤΗ, 22-01-2016 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 23-01-2015 13Κ14_11:

Διαβάστε περισσότερα

«Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα»

«Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα» «Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα» Αρτηνού Δήμητρα, ΠΕ 70 (τοποθέτηση /Δ/ντρια) Καρκανιά Γεωργία, ΠΕ 70 (απόσπαση από 10ο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης ί>ηγο^η 26 Επιστήμες της Αγωγής 26 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου

Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου Είδος διδακτικής πρακτικής: project, ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Προτεινόμενη διάρκεια: 20 ώρες Εισαγωγικές παρατηρήσεις Η διδακτική ενότητα «Τα φύλα στη λογοτεχνία»

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικό Σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου Τίτλος:Στάσεις ζωής στα ποιήματα Όσο μπορείς και Ιθάκη του Κ.

Διδακτικό Σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου Τίτλος:Στάσεις ζωής στα ποιήματα Όσο μπορείς και Ιθάκη του Κ. Διδακτικό Σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου Τίτλος:Στάσεις ζωής στα ποιήματα Όσο μπορείς και Ιθάκη του Κ. Καβάφη Δημιουργοί: Τσιάμαλος Ηρακλής, Σύμβουλος Φιλολόγων Καραλή Μαρία,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής 1 Κεφάλαιο 8 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής Ανάµεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου

Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου Τ ρ ί τ η, 5 Ι ο υ ν ί ο υ 2 0 1 8 Το τελευταίο φως, Ιφιγένεια Τέκου "Υπήρχε μαγεία πίσω από τη συγγραφή, που ξεπερνούσε κατά πολύ τα οφέλη της κάθαρσης. Κυριαρχία πάνω στα αισθήματα και στις κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Μάθημα: «Επιχειρηματικότητα» Εξάμηνο: 8 ο Κουτούγερα Άννα Λίτου Ζωή Διαδικτυακή, φιλολογικού περιεχομένου εφαρμογή για κινητά και ηλεκτρονικές ταμπλέτες (tablets).

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής Ενότητα 8 Παρωδία Ι: Θεωρητική προσέγγιση Κατερίνα Κωστίου Τμήμα Φιλολογίας ενότητα 8 «Βατραχομυομαχία»: Σχέδιο του Γιώργου

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονικές δηµοσιεύσεις: Βιβλία:

Επιστηµονικές δηµοσιεύσεις: Βιβλία: Η Σωτηρία Σταυρακοπούλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στον Τοµέα ΜΝΕΣ του Τµήµατος Φιλολογίας του ΑΠΘ. Οι επιστηµονικές της εργασίες αναφέρονται στην πρώιµη νεοελληνική δηµώδη, καθώς και στη μεταπολεμική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΦΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΦΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΗΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Η ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ Είναι η τέχνη της απεικόνισης ιερών προσώπων ή θρησκευτικών σκηνών Είναι η ζωγραφική παράσταση θρησκευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Περικλής Σφυρίδης. Ο πεζογράφος και η κριτική για το έργο του, Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», 2011 (Μονογραφία).

Περικλής Σφυρίδης. Ο πεζογράφος και η κριτική για το έργο του, Αθήνα, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», 2011 (Μονογραφία). 1 Η Σωτηρία Σταυρακοπούλου είναι επίκουρη καθηγήτρια στον Τοµέα ΜΝΕΣ του Τµήµατος Φιλολογίας του ΑΠΘ. Οι επιστηµονικές της εργασίες αναφέρονται στην πρώιµη νεοελληνική δηµώδη, καθώς και στη νεότερη ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ Τι είναι το έπος; Αρχικά η λέξη έπος σήμαινε «λόγος». Από τον 5ο αι. π.χ. όμως χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει το μεγάλο αφηγηματικό ποίημα σε δακτυλικό

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος 5. Πρόλογος

Πρόλογος 5. Πρόλογος Πρόλογος 5 Πρόλογος Το βιβλίο αυτό, μαζί με το ϖρώτο βιβλίο με τίτλο «Ανθολόγιο αρχαϊκής λυρικής ϖοίησης», χαιρετίζει την εϖιστροφή της αρχαίας λυρικής ϖοίησης στη Μέση Εκϖαίδευση. Γνωρίζουμε ότι το είδος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ «ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ» Ἡ Ποίηση εἶναι μιά πόρτα ἀνοιχτή. Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν τίποτα καί προσπερνοῦνε. Ὃμως μερικοί κάτι βλέπουν, τό

Διαβάστε περισσότερα

Δ ι α γ ω ν ί ς μ α τ α π ρ ο ς ο μ ο ί ω ς η σ 1

Δ ι α γ ω ν ί ς μ α τ α π ρ ο ς ο μ ο ί ω ς η σ 1 Δ ι α γ ω ν ί ς μ α τ α π ρ ο ς ο μ ο ί ω ς η σ 1 2 s c h o o l t i m e. g r Ο Άρης Ιωαννίδης Γεννήθηκε το 1973 στο Βόλο. Το 1991 εισήχθη στο Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, απ όπου έλαβε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη α. Γράμματα Μοναστήρια και αυλές βασιλιάδων: οι μόνοι χώροι όπου μπορούσαν να καλλιεργηθούν τα γράμματα και οι τέχνες μέχρι τα μέσα του 9ου αι.

Διαβάστε περισσότερα

113 Φιλολογίας Ιωαννίνων

113 Φιλολογίας Ιωαννίνων 113 Φιλολογίας Ιωαννίνων Η Φιλοσοφική Σχολή ιδρύθηκε στα Ιωάννινα και λειτούργησε για πρώτη φορά κατά το ακαδημαϊκό έτος 1964-65 ως παράρτημα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Β.Δ.

Διαβάστε περισσότερα