Εισαγωγή Εφαρμογές πολυμέσων Βασικές έννοιες ορισμοί ιστορική αναδρομή ομικά στοιχεία Μέσα

Transcript

1 Εισαγωγή Πολυμέσα Εφαρμογές πολυμέσων Βασικές έννοιες ορισμοί ιστορική αναδρομή ομικά στοιχεία Μέσα Δρ. Γεώργιος Π. Παυλίδης

2 Πολυμέσα: συνολική παρουσίαση Αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του ετερογενούς περιβάλλοντος υπολογιστών, επικοινωνιών, ΜΜΕ και εμπορικών ηλεκτρονικών συστημάτων Επιτρέπουν ή προϋποθέτουν τη συνένωση πολλών τεχνολογιών Υπολογιστές δικτυακών πολυμέσων τα πληροφοριακά εργαλεία του 21ου αιώνα 2/44

3 Πολυμέσα: συνολική παρουσίαση Πδί Πεδίο χρήσης Από συσκευές και συστήματα μέχρι ολοκληρωμένες εφαρμογές και υπηρεσίες Χρησιμοποίηση Εφαρμογές Εκμάθηση Σχεδίαση Διασύνδεση χρήστη Υπηρεσίες Ανάλυση περιεχομένου Έγγραφα Ασφάλεια... Συγχρονισμός Επικοινωνία ομάδας Βάσεις δεδομένων Προγραμματισμός Συστήματα Server Μέσων Λειτουργικά Συστήματα Επικοινωνία Οπτική αποθήκευση Ποιότητα υπηρεσιών Δίκτυα Βασικά Αρχιτεκτονική υπολογιστών Κείμενο Ήχος Συμπίεση Γραφικά & Εικόνες Βίντεο Κίνηση 3/44

4 Πολυμέσα: στόχος του μαθήματος Στόχος: Παρουσίαση θεωρητικών εννοιών που σχετίζονται με τα πολυμέσα Κωδικοποίηση πολυμέσων, αποθηκευτικά μέσα, επεξεργασία περιεχομένου Πρακτικές εφαρμογές και εργαλεία επεξεργασίας και σύνθεσης πολυμέσων Επεξεργασία κειμένου/υπερκειμένου Επεξεργασία ήχου Επεξεργασία εικόνας Επεξεργασία βίντεο Προγραμματισμός πολυμέσων (authoring) Desktop, web-based 4/44

5 Πολυμέσα: ύλη του μαθήματος Ύλη του μαθήματος Ορισμοί, γενικές έννοιες και χαρακτηριστικά Βασικές απαιτήσεις συστημάτων πολυμέσων Ποιότητα περιεχομένου/υπηρεσίας, Προσαρμοστικότητα/διαδραστικότητα, Συγχρονισμός μέσων, Απόκριση πραγματικού χρόνου, Ευχρηστία, φιλικότητα προς τον χρήστη Βασικές αρχές μέσων Ήχος Αντίληψη, ψυχοακουστική, αναπαράσταση σε υπολογιστές, μουσική, πρότυπο MIDI, σήματα φωνής, είσοδος-έξοδος-μετάδοση φωνής Γραφικά και εικόνες ιαμόρφωση, ανάλυση, σύνθεση, ανακατασκευή εικόνων Βίντεο Τηλεοπτικά σήματα, μορφές σημάτων τηλεόρασης, ψηφιοποίηση βίντεο Κίνηση, animation Βασικές αρχές, προδιαγραφές κίνησης, μέθοδοι ελέγχου κίνησης Συμπίεση, κωδικοποίηση η JPEG, MPEG, H.263 Συσκευές και τεχνολογίες αποθήκευσης CD-ROM, DVD,.. Τεχνικές επεξεργασίας/ανάλυσης περιεχομένου Ανάλυση εικόνας, επεξεργασία βίντεο, ανίχνευση διακοπής σκηνών και ανάλυση ήχου 5/44

6 Εφαρμογές Πολυμέσων - Ι Συστήματα διαχείρισης μαθημάτων Hypermedia courseware / Course management systems Video-on-Demand ιαδραστική τηλεόραση Συστήματα τηλεδιάσκεψης και ομαδικής συνδιάλεξης Εικονικοί κόσμοι (Virtual worlds) Παιχνίδια Συστήματα παραγωγής και επεξεργασίας ψηφιακού βίντεο Συστήματα παραγωγής και επεξεργασίας ψηφιακού ήχου Εφαρμογές στο ιαδίκτυο (World Wide Web) 6/44

7 Εφαρμογές Πολυμέσων - ΙΙ elearning: collaborator Teleconference: vic 7/44

8 Εφαρμογές Πολυμέσων - ΙΙI TV post production 8/44

9 Εφαρμογές Πολυμέσων - ΙV Διαδραστική Τηλεόραση (Interactive Television) 9/44

10 Εφαρμογές Πολυμέσων - V 3G Multimedia services Apple iphone SMARTPHONE NOKIA N95 WI-FI GPS 3G 5MP CAMERA SMARTPHONE BLACKBERRY 8800 SMARTPHONE MIO A710 GPS PDA 10/44

11 Γιατί τα Πολυμέσα είναι «καυτό θέμα» Η βιομηχανία παιχνιδιών σε CD-ROM παρουσιάζει μεγαλύτερα έσοδα ακόμη και από εκείνη του κινηματογράφου Σύγκλιση Η/Υ, τηλεπικοινωνιών και τηλεόρασης Η δεκαετία του 90 χαρακτηρίστηκε από πλήθος (όχι απολύτως επιτυχημένων μέχρι τώρα) ) προσπαθειών δημιουργίας τεχνολογιών διαδραστικήςδ τηλεόρασης λό (interactive TV, itv, idtv). H Java είναι παιδί μίας τέτοιας προσπάθειας από τη Sun. Προβλέπεται να φέρουν "επανάσταση" ά " στη βιομηχανία film/video id Μεγάλες ευκαιρίες για τους εμπόρους hardware/software multimedia PC για το σπίτι desktop video conferencing authoring software, κλπ. Ενδιαφέρουσες τεχνικές τόσο σε επίπεδο έρευνας όσο και σε επίπεδο εφαρμογών ιασκέδαση! 11/44

12 Τι είναι Πολυμέσα - Ορισμοί (Ι) Προβληματισμοί Τι είναι τελικά τα πολυμέσα και πώς οριοθετούνται; Η τηλεόραση η ως μέσο παρουσίασης πολλαπλών μέσων (ήχου - εικόνας) μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο των πολυμέσων; Ποιά είναι η θέση του υλικού, του λογισμικού και του περιεχόμενου (content) σε ένα σύστημα πολυμέσων; 12/44

13 Τι είναι Πολυμέσα - Ορισμοί (II II) Πληθώρα ορισμών, ανάλογα με το "πρίσμα" μέσα από το οποίο τα βλέπει κάποιος (υπεύθυνος ς ανάπτυξης συστήματος, ερευνητής, τελικός χρήστης, κλπ.) transmission that combines media of communication (text, graphics, sound etc.) [Webster Dict.] human-computer interaction involving text, graphics, voice and video [On-line Dict. of Computing] multimedia is just a fancy name for something that combines the capabilities of technologies that used to be separate; multimedia simply mixes into the PC the functions of these components, combining elements like text, graphics, sound and still or motion pictures in a smooth way to present training or information [Wang, 1994] Μια διαδραστική (interactive) παρουσίαση μέσω του Η/Υ που περιλαμβάνει ε τουλάχιστον άχσ ο δύο από τα παρακάτω στοιχεία: οχεα κείμενο, εμε ήχο, σταθερά γραφικά (εικόνες), κινούμενα γραφικά, και βίντεο. [R. Tannenbaum, Theoretical Foundations of Multimedia, Computer Science Press, New York, 1998] 13/44

14 Τι είναι Πολυμέσα - Ορισμοί (ΙΙΙ) Ο ορισμός προκύπτει από την αναγνώριση των ιδιαίτερων, αναλλοίωτων χαρακτηριστικών των αντίστοιχων εφαρμογών: multimedia can t be experienced without the technology because the technology creates the experience. Multimedia isn t just the message, but is a function of the medium. multimedia is independent d οf fthe type or origin i of fthe content. a useful working definition is that multimedia is an interactive, multimodal information space in an artificial environment conceived by fusing both the medium and the message. [Ruben Gonzalez, Disciplining Multimedia, IEEE Multimedia, July- September 2000, pp.72-78] 78] 14/44

15 Τι είναι Πολυμέσα - Ορισμοί (ΙV) Γενική κατηγοριοποίηση Γραμμικά: εφαρμογές πολυμέσων που παρουσιάζουν τον περιεχόμενό τους χωρίς να δέχονται επίδραση και έλεγχο της ροής δεδομένων από το θεατή/χρήστη Π.χ. Κινηματογράφος Μη γραμμικά: εφαρμογές πολυμέσων που προσφέρουν τη δυνατότητα ελέγχου της ροής δεδομένων και πλοήγησης εντός του περιεχομένου Π.χ. Παιχνίδια Η/Υ 15/44

16 Τι είναι Πολυμέσα - Ορισμοί (V) Ειδικότερη κατηγοριοποίηση Αυτόνομα πολυμέσα: εφαρμογές πολυμέσων που χρησιμοποιούν μόνο τον υπολογιστή στον οποίο «τρέχουν» (με τις απαραίτητες γι αυτό υπομονάδες) ικτυακά πολυμέσα: εφαρμογές πολυμέσων που απαιτούν επικοινωνία με άλλους υπολογιστές/εφαρμογές μέσω δικτύου Πχ. Τηλεδιάσκεψη ιαλογικά πολυμέσα: ο χρήστης έχει επιπλέον την δυνατότητα να ελέγχει ποια πολυμέσα και πότε θα μεταδοθούν/προβληθούν σε αυτόν Υπερμέσα: παρέχουν στο χρήστη δυνατότητες πλοήγησης μέσω δομής συνδεδεμένων στοιχείων 16/44

17 Μέσα (Media) Τα δομικά στοιχεία Ετυμολογία : Λατινικά: Multum + Medium Multi: πολλαπλά Media: μέσα Μέσα (Media) είναι ιδιαίτερες και ανεξάρτητες μονάδες πληροφοριών που βασίζονται σε ένα από τα βασικά μοντέλα επικοινωνίας Κείμενο/υπερκείμενο, ήχος, εικόνα/γραφικά, βίντεο/κίνηση, αλληλεπίδραση Κατηγορίες μέσων: Αντίληψης Αναπαράστασης Παρουσίασης Αποθήκευσης Μετάδοσης Ανταλλαγής πληροφορίας 17/44

18 Μέσα (Media) Τα δομικά στοιχεία Χαρακτηριστικά μέσων Χρονική διάρκεια (μόνιμο/μεταβατικό) ένδειξη για τη διάρκεια παρουσίασης ενός μέσου καθ όλη τη δά διάρκεια μιας πολυμεσική εφαρμογής ιακριτότητα (συνεχές/διακριτό) ένδειξη για την ευρωστία της εφαρμογής υπό μικρές μεταβολές Φορτίο (χαμηλό/υψηλό) μέτρο της επιπρόσθετης πληροφορίας που πρέπει να επεξεργαστεί ο θεατής για να κατανοήσει το περιεχόμενο Αναγνωρισιμότητα (χαμηλή έως υψηλή) μέτρο της διεισδυτικότητας του μέσου Τύπος μέσου (ακουστικό/οπτικό) 18/44

19 Κατηγορίες Μέσων - Ι Μέσο αντίληψης (perception medium): Πώς αντιλαμβανόμαστε τις πληροφορίες στο περιβάλλον του Η/Υ; Βλέποντας μέσα (media) όπως κείμενο, εικόνα και βίντεο, και ακούγοντας μέσα όπως η ομιλία και η μουσική Μέσο αναπαράστασης (representation medium): Πώς αναπαρίσταται κάποιο μέσο στον Η/Υ; Μέσω διαφόρων προτύπων μορφών (formats), π.χ. ASCII για κείμενο WAV για ήχο JPEG, GIF για εικόνες/γραφικά - AVI για βίντεο, κλπ. Μέσο παρουσίασης (presentation medium): Μέσω ποιου μέσου παρουσιάζεται η πληροφορία από τον Η/Υ ή εισάγεται σε αυτόν; Με τα μέσα (media) εξόδου (π.χ. οθόνη, χαρτί, ηχεία) και εισόδου (π.χ. χ πληκτρολόγιο, κάμερα, μικρόφωνο) 19/44

20 Κατηγορίες Μέσων - ΙΙ Μέσο αποθήκευσης (storage medium): Πού θα αποθηκεύονται οι πληροφορίες; Συνήθως σε δισκέτες, σκληρούς δίσκους, και CD-ROMs Μέσο μετάδοσης (transmission medium): Πώς μεταδίδεται η πληροφορία; Μέσω δικτύων διαφόρων τεχνολογιών - wire/cable transmission (ενσύρματη/καλωδιακή μετάδοση) - wireless transmission (ασύρματη μετάδοση) Μέσο ανταλλαγής πληροφοριών (information exchange medium): Μέσω ποιου φορέα μεταδίδεται η πληροφορία από το ένα μέρος στο άλλο; Μέσω ενδιάμεσων αποθηκευτικών μέσων (media), μέσω δικτύων (direct transmission), ή μέσω συνδυασμένης χρήσης μέσων αποθήκευσης και μετάδοσης (π.χ. system) 20/44

21 ιαχωρισμός Μέσων Αναπαράστασης Ο διαχωρισμός γίνεται με βάση I. Tη χρονική ή όχι εξάρτηση: ιακριτά μέσα (discrete) ανεξαρτησία από το χρόνο κείμενο γραφικά, εικόνες Συνεχή μέσα (continuous) εξάρτηση ως προς τον χρόνο ήχος βίντεο II. Tην προέλευση του περιεχομένου: Από το περιβάλλον (Captured) Σχεδιασμένα με τη βοήθεια Η/Υ (Synthesized) Πολλές φορές, στην πράξη, ο όρος πολυμέσα υπονοεί την ολοκλήρωση ενός τουλάχιστον διακριτού τύπου πληροφορίας ρ και ενός συνεχούς. χ ς 21/44

22 ιαχωρισμός Μέσων Αναπαράστασης Συνεχή- ιακριτά-captured-synthesized 22/44

23 Βασικές Ιδιότητες Πολυμέσων Για να χαρακτηριστεί ένα σύστημα ως σύστημα πολυμέσων, πρέπει να αναλυθεί ποιοτικά και όχι ποσοτικά. Πρέπει να δούμε το είδος των μέσων που χρησιμοποιούνται και όχι το πλήθος τους Ιδιότητες ενός συστήματος πολυμέσων: Συνδυασμός μέσων εν είναι όλοι οι συνδυασμοί μέσων ικανοί για να χαρακτηρίσουν ένα σύστημα ως σύστημα πολυμέσων. Θα πρέπει πχ. να συνδυάζουν διακριτά και συνεχή μέσα Ευελιξία Απαραίτητη η η παροχή μηχανισμών μ για την διαχείριση όλων των μέσων,, διακριτών και συνεχών Ένα βίντεο σύστημα δεν αποτελεί πολυμεσικό σύστημα Βαθμός εξάρτησης των εμπλεκόμενων μέσων Θα πρέπει να υπάρχει στοιχειώδης ανεξαρτησία (ωστόσο, υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί ανεξαρτησίας, ανάλογα με την περίπτωση) αλλά και έλεγχος μέσω υπολογιστή Βαθμός συνένωσης των εμπλεκόμενων μέσων - αλληλεπιδραστικότητα Όταν πχ. κάποιος αλλάζει τα περιεχόμενα μιας γραμμής ενός πίνακα, να αλλάζει αυτόματα κάποιο κείμενο καθώς και η σκηνή που παίζεται στο βίντεο Ολοκλήρωση Ολοκλήρωση προς ένα καθολικό σύστημα ανεξάρτητων ρευμάτων δεδομένων έτσι ώστε να παρέχεται συνολικά μια συγκεκριμένη λειτουργία Μέσω σχέσεων συγχρονισμού χρόνου, χώρου και περιεχομένου -> προγραμματισμός 23/44

24 Αλληλεπιδραστικότητα υνατότητα του χρήστη να καθορίσει την εξέλιξη της εφαρμογής Καθορισμός ροής προγράμματος Καθορισμός τρόπου παρουσίασης πληροφορίας Επιλογή πληροφοριών για αναλυτική παρουσίαση Καθορισμός σειράς και ταχύτητας εμφάνισης Απάντηση σε ερωτήματα που θέτει η εφαρμογή Στάδια αλληλεπίδρασης Εκκίνηση αρχικό ερέθισμα Απόκριση Ανάδραση 24/44

25 Ρεύματα δεδομένων/μέσων (media streams) Μετάδοση διακριτών και συνεχών ρευμάτων δεδομένων από κατανεμημένα δικτυακά συστήματα πολυμέσων Βήματα διαδικασίας ιαίρεση πληροφοριών σε πακέτα (μονάδες μέσων) πριν τη μετάδοση Αποστολή τους από την πηγή, παραλαβή τους από τον προορισμό Ο χρονισμός των μονάδων μέσων είναι πολύ σημαντικός Ρεύμα δεδομένων Χρονική αλληλουχία πακέτων που μεταφέρουν πληροφορίες από συνεχή και διακριτά μέσα Πχ. Μετάδοση φωνής σε τηλεφωνικό σύστημα (συνεχές μέσο) Αν εμπεριέχονται περισσότερα του ενός μέσα, αλλάζουν τα χαρακτηριστικά των ρευμάτων ροής Ασύγχρονος τρόπος μετάδοσης εν εισάγει περιορισμούς στον χρόνο μετάδοσης Σύγχρονος τρόπος μετάδοσης Επιτρέπει εξασφαλισμένο εύρος ζώνης (bits/sec) Ισόχρονος τρόπος μετάδοσης 25/44

26 Χρονισμός σε διαδοχικά πακέτα μέσων Αυστηρά περιοδικός σταθερό χρονικό διάστημα ανάμεσα σε διαδοχικά πακέτα Τ Χαλαρά περιοδικός Ύπαρξη συνάρτησης ορισμού περιοδικότητας με πεπερασμένη διάρκεια Τ Μη περιοδικός εν περιγράφεται αναλυτικά από κάποια συνάρτηση 26/44

27 Μεταβλητότητα όγκου δεδομένων Σε διαδοχικά πακέτα μέσων Αυστηρά κανονικό ρεύμα δεδομένων Σταθερή ποσότητα δεδομένων στη διάρκεια ζωής ενός ρεύματος δεδομένων Πχ. κωδικοποιημένο ρεύμα δεδομένων πλήρους εικόνας που παρέχεται από μια κάμερα Χαλαρά κανονικό ρεύμα δεδομένων Περιοδική μεταβολή της ποσότητας των δδ δεδομένων Πχ. MPEG κωδικοποίηση εικόνων, σταθερός λόγος συμπίεσης I:P:B (10:1:2) σταθερός ρυθμός δεδομένων (CBR) Ακανόνιστο ρεύμα δεδομένων εν υπάρχει αναλυτική περιγραφή κανονικότητας ποσότητας δεδομένων Πχ. όταν χρησιμοποιείται μέθοδος συμπίεσης για τη δημιουργία ρεύματος με μεταβλητό ρυθμό δεδομένων (VBR) 27/44

28 Συσχέτιση διαδοχικών πακέτων Συσχετισμένο ρεύμα δεδομένων Όλα τα πακέτα μεταδίδονται το ένα μετά το άλλο χωρίς κενά ανάμεσά τους Βέλτιστη χρησιμοποίηση ενός πόρου Μέγιστη ρυθμο-απόδοση (throughput) Πχ. κανάλι ISDN Β που μεταδίδει δεδομένα ήχου στα 64Kbit/s Μη συσχετισμένο ρεύμα δεδομένων Ύπαρξη κενών ανάμεσα σε πακέτα Όταν η μετάδοση γίνεται σε κανάλι υψηλότερης χωρητικότητας 28/44

29 Μονάδες Πληροφοριών/Μέσων (Media Units) Τα συνεχή μέσα αποτελούνται από μια χρονική αλληλουχία μονάδων πληροφοριών ρ Λογική μονάδα πληροφοριών (LDU) σε αντιστοιχία με τις μονάδες δεδομένων Πρωτοκόλλου (PDA) Παράδειγμα: συμπιεσμένη μ αλληλουχία βίντεο 29/44

30 Απαιτήσεις για τη δημιουργία συστήματος Η συγγραφή του περιεχομένου είναι αρκετή; Οριζόντιος διαχωρισμός ρόλων: ημιουργία συστήματος ημιουργία λογισμικού εφαρμογής ημιουργία ολόκληρων εξειδικευμένων συστημάτων. Ολοκλήρωση των τμημάτων υλικού, λογισμικού και περιεχομένου ημιουργία λογισμικού και μονάδων λογισμικού (components) για την παρουσίαση του περιεχομένου και την ολοκλήρωση υπαρχόντων συστημάτων. ημιουργία ημιουργία πληροφοριακών χώρων (information περιεχομένου spaces) με τη βοήθεια υπάρχοντος λογισμικού και διασύνδεση τους με περιεχόμενο σε υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα. Περιλαμβάνει τη δημιουργία και/ή την τροποποίηση δεδομένων 30/44

31 Πώς μεταφράζονται οι ρόλοι στην πράξη Πληροφορια- Σύστημα Σύστημα Επαγγελματι Εκπαιδευτικό σύστημα επικοινωνίας αναψυχής κό σύστημα κό σύστημα Σύστημα Κατανεμημέ- Σύστημα ικτυακό Ηλεκτρονικό Άμεσης νη βάση παιχνίδι εμπόριο δεδομένων συνεργασίας με τη βοήθεια Η/Υ Ηλεκτρονική ς έκδοσης (online) Λογισμικό Λογισμικό πρόσβασης στη Β Κοινός χώρος εργασίας Μηχανή απεικόνισης 3 Άμεσα συνδεδεμένο κατάστημα (online store) Ηλεκτρονικό σύστημα εκπαίδευσης Περιεχόμενο Εικόνες Ζωντανό Ιδεατός Εικόνες Κείμενο - βίντεο κόσμος εικόνες 31/44

32 Κανόνες σωστής σχεδίασης Η καλλιτεχνική πλευρά της δημιουργίας περιεχομένου δεν είναι το κρίσιμο συστατικό της επιτυχίας. ημιουργία πληροφοριακών χώρων που αυξάνουν την απόδοση των χρηστών ελαττώνοντας την προσπάθεια κατανόησης του περιεχομένου. Η σχεδίαση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τους τεχνολογικούς περιορισμούς της πλατφόρμας ανάπτυξης του συστήματος. Επίσης πρέπει να υπάρχει δυνατότητα ενσωμάτωσης υπάρχοντος περιεχομένου και προσαρμογής στις τεχνολογικές εξελίξεις. 32/44

33 Εργαλεία δημιουργίας πολυμέσων (Ι) Παρέχουν το βασικό πλαίσιο για την οργάνωση και επεξεργασία των πολυμέσων. Χρησιμοποιούνται για το σχεδιασμό διαλογικότητας/διαδραστικότητας και γραφικού περιβάλλοντος χρήστη. υνατότητα επεξεργασίας διαφόρων μορφών δεδομένων και συνδυασμού αυτών: Κείμενο, Ήχο, Εικόνα, Βίντεο, Γραφικά, Κίνηση Είδη εργαλείων Εργαλεία βασισμένα σε κάρτες ή σελίδες Οργάνωση σε μορφή σελίδων βιβλίου Για μεμονωμένη εμφάνιση στοιχείων Εμπορικά πακέτα HyperCard MetaCard ToolBook 33/44

34 Εργαλεία δημιουργίας πολυμέσων (II) Εργαλεία βασισμένα σε εικονίδια, καθοδηγούμενα από συμβάντα Απλοποίηση οργάνωσης έργου, διαγράμματα ροής για δραστηριότητες Για πολύπλοκες δομές μςπλοήγησης ης Εμπορικά Πακέτα Authorware Εργαλεία βασισμένα στο χρόνο και εργαλεία παρουσίασης Οργάνωση βάσει χρονοδιαγράμματος υνατότητα διαλογικού ελέγχου πλοήγησης Εμπορικά Πακέτα Macromedia Flash Macromedia Director Εργαλεία προγραμματισμού συστημάτων πολυμέσων Χρήση γλωσσών σήμανσης και προγραμματισμού Java, C++, HTML/XML, VRML/X3D Χρήση βάσεων δεδομένων και πρόσβαση σε αυτές Oracle, MySQL, Access 34/44

35 Υπερκείμενο (Hypertext) Ορισμοί: A body of written or pictorial material interconnected in such a complex way that it could not conveniently be presented or represented on paper. It may contain summaries or maps of its contents and their interrelationships; it may contain annotations, additions and footnotes from scholars who have examined it [Nelson, 1965] - Κείμενο που μπορεί να διαβαστεί από τον Η/Υ και δεν είναι οργανωμένο με κάποια συγκεκριμένη σειρά, αλλά με τρόπο ώστε σχετικά θέματα να είναι συνδεδεμένα. - Συλλογή εγγράφων (nodes) με "συνδέσμους" (links) οι οποίοι, μέσω ενός διαδραστικού προγράμματος (browser), επιτρέπουν στον αναγνώστη να μετακινείται εύκολα από το ένα έγγραφο στο άλλο. 35/44

36 Υπερμέσα (Hypermedia Hypermedia) Ορισμοί: a multimedia system in which related items of information are connected and can be presented together [Webster Dict.] αn extension of hypertext to include graphics, sound, video and other kinds of data [On-line Dict. of Computing] - Ένα σύστημα υπερκειμένου που χρησιμοποιεί δύο ή παραπάνω μέσα μαζί και ένα σύνολο διαδραστικών εργαλείων που τα συνδέει με κάποιο λογικό τρόπο - Τα υπερμέσα δεν πρέπει να συγχέονται με τα πολυμέσα - Το "υπερ" (hyper) δηλώνει σύνδεση (linking) 36/44

37 Πολυμέσα και μάθηση The Affect of Multimedia on the Learning Process, University of Maribor in Slovenia, Πραγματοποιήθηκε ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) για τη μέτρηση της δραστηριότητας του εγκεφάλου κατά την έκθεση σε διάφορα μέσα 37/44

38 Πολυμέσα και μάθηση Κείμενο (τυπωμένο χαρτί) Ζητήθηκε η προσπάθεια οπτικοποίησης του περιεχομένου του κειμένου Ενεργοποιήθηκε ο μετωπιαίος και ο βρεγματικός λοβός του εγκεφάλου (μνήμη και ανάγνωση) Το κείμενο ενεργοποιεί το μετωπιαίο λοβό (μνήμη) Το κείμενο ενεργοποιεί το βρεγματικό λοβό (ανάγνωση) 38/44

39 Πολυμέσα και μάθηση Ακουστικό ερέθισμα (ομιλία) Ενεργοποιήθηκε ο κροταφικός λοβός του εγκεφάλου (ακοή) Ο ήχος ενεργοποιεί τον κροταφικό λοβό (ακοή) 39/44

40 Πολυμέσα και μάθηση Οπτικό ερέθισμα (εικόνα/βίντεο) Ενεργοποιήθηκε ο ινιακός λοβός του εγκεφάλου (όραση) Η εικόνα ενεργοποιεί τον ινιακό λοβό (οπτικοποίηση) Το βίντεο ενεργοποιεί τον ινιακό λοβό (οπτικοποίηση) 40/44

41 Πολυμέσα και μάθηση Ευρήματα της έρευνας Το κείμενο προκάλεσε σημαντική εγκεφαλική δραστηριότητα στο μετωπιαίο και βρεγματικό λοβό αλλά σχεδόν καμία δραστηριότητα στο ινιακό που ευθύνεται κυρίως για την οπτικοποίηση δεδομένων Η εικόνα και το βίντεο δεν παρουσίασαν σημαντικές διαφορές στη δραστηριότητα που προκάλεσαν, η οποία επικεντρώθηκε στο πίσω μέρος του εγκεφάλου και όχι στο μετωπιαίο ή βρεγματικό λοβό 41/44

42 Πολυμέσα και μάθηση Προτάσεις της έρευνας Η έρευνα δείχνει ότι υπάρχει δυσκολία στη δημιουργία νοηματικών μοντέλων από το κείμενο και μόνο Οι πολυμεσικές παρουσιάσεις διεγείρουν στρατηγικές οπτικοποίησης στον εγκέφαλο που είναι σημαντικές για την κατανόηση, τη μάθηση και τη λύση προβλημάτων 42/44

43 Ιστορικά στοιχεία 1965 Exploding Plastic Inevitable, Σειρά εκδηλώσεων από τον Andy Warhol Πρώτη χρήση του όρου Multimedia Τέλη 1970 ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει παρουσιάσεις συγχρονισμένες με ηχητικό σήμα. Στα 1990 λαμβάνει το σημερινό περιεχόμενο Μερικοί Η/Υ του 1990 ονομάζονταν multimedia PCs (κυρίως λόγω του CDROM) 43/44

44 Ιστορικά στοιχεία Vannevar Bush (Memex Memory Extender) As we May Think, Atlantic Monthly, Ted Nelson (Xanadu concept) Έπλασε τον όρο Hypertext, 1965 Πρώτα συστήματα υπερκειμένου Augment-NLS, Hypertext Editing System (1967), FRESS (1968), Aspen Movie Map 1978), KMS, Hyperties & Notecards ( ) 1985) Guide (1986) & HyperCard (Macintosh, 1987) CD-ROM (1985) MPEG & QuickTime (1991) World Wide Web (1992, Tim Berners-Lee) Mosaic (1993) DVD (1996) 44/44