Η εφημερίδα ]ias εύχεται σ' ofloos του \wpiavoos, φιβουό και ανα^νώστεβ Χρόνια OToflfla και Ευτυχισμένο το 9{εο Έτοδ

Transcript

1 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΙΤΩΝ ΕΤΟΣ 4- ΑΡΙΘΜΟΙ ΦΥΛΛΟΥ 23 - ΝΟΕΜΒΡΙΟΙ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΙ ΕΔΡΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΙ - ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΟΧΩΡΓΟ Σ ε λίγες ημέρες θα γιορτάσουμε κ α ι πάλι τη μεγάλη γιορτή της Χ ρ ι στιανοσύνης τα Χριστού γεννα, τη γέννηση του θ ε ανθρώπου μ έ σ α στο στά βλο των ζ ώ ω ν για την σω τηρία των α ν θ ρ ώ π ω ν και θ' ακουστεί κ α ι πάλι ο α ι ώνιος Υμνος το "Δόξα εν υψίστοις θ ε ώ κ α ι ε π ί γης Ειρήνη". Αυτός ο Υμνος είναι το μεγαλείο της Χριστιανο σύνης το "επί της Ε ι ρ ή ν η " να βασιλεύσει παντού η ειρήνη, μ έ σ α στις καρδιές όλων των ανθρώπων, μέ σ α μας, παντού, στην ο ι κογένεια μας, στο χ ω ρ ι ό μας, στην ε π α ρ χ ί α μας, στη χ ώ ρ α μας και γενικά σ' όλη την ανθρωπότητα. Γ ι αυτή την ειρήνη εύχο νται και παρακαλούν οι ιερείς πάντοτε, αλλά ιδίως αυτές τις άγιες ημέ ρες των γιορτών των Χ ρ ι στουγέννων. Αυτές τις μέ ρες που όλοι θέλουν να γυρίσουν στ' αγαπημένο τους χωριό, οι ξενιτεμέ νοι και οι εγγύς και οι μα κράν, περιμένουν με λα χτάρα να συναντηθούν να θυμηθούν τα παλιά, να ξαναζωντανέψουν μέσα τους οι παιδικές μνήμες γιατί τα Χριστούγεννα κι όλες οι γιορτές είναι κάτι ΤΑ ΚΑΖΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΣΙΠΟΥΡΟ Είναι η εποχή που στο χωριό βγάζουμε τ α τσίπουρα, με τ α ρακοκάζανα ή αλλιώς άνοιγμα των αμβύκων. Μια διαδι κασία που κάθε χρόνο γίνεται πολύπλοκη, γ ι α να βγάλουμε λοιπόν λίγη ρακί γ ι α το σπίτι (θέλουμε: άδεια να πάρεις βε βαίωση από τον π ρ ό ε δ ρ ο της κοινότητας, καταστάσεις εις τετραπλούν π α ρ α γ ω γ ή ς σταφυλιών, καλλιεργήσιμων στρεμμάτων αμπέλων, 35% ποσότητας στεμφύλων, 2 1 % φορολογημέ νο τσίπουρο επί των στεμ φύλων συν το φόρο συν το χαρτόση μο κ.λ.π.) και μετά ν α π α ς στο Τελωνείο γ ι α να πάρεις την άδεια απόσταξης. Σκέτη τα Ο παραδοσιακός τρόπος λαιπωρία και χάσιμο χρό παραγωγής του τσίπουρου νου, στο Τε λωνείο με την τυπική γραφειοκρατία των υπαλλήλων σύμ φωνα με τις διατάξεις ενός πεπαλαιωμένου Νόμου 971/του 1917 π ε ρ ί "φορολογίας οινοπνεύματος". Νομίζουμε ότι όλες αυτές οι διαδικασίες πρέπει να μετα φερθούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (Προέδρους και Δ η μάρχους) ώστε αυτό το αντάμωμα της ρακής να μη γίνεται τόσο βασανιστικό γ ι α τους λίγους κατοίκους των χωριών μας. Κύριε Νομάρχη, αν μας διαβάζετε κάτι π ρ έ π ε ι να κάνετε. το ξεχωριστό για τα παι διά- να χαρούνε τις ομορ φιές του χωριού. Εδώ όλοι μας στο χω ριό μας, στην εκκλησία του χωριού μας, κοντά στους γέρους, φίλους και συγγενείς θα νιώσουμε καλύτερα θα ψυχαγωγη θούμε, θα πάμε "βίζντες" -επισκέψεις- θα πούμε χρόνια πολλά, έτσι όπως η παράδοση το απαιτεί, θ' αντλήσουμε δυνάμεις από τις ρίζες μας και θα γυρίσουμε ανανεωμένοι στις εργασίες μας. θ α γίνουμε προσκυνη τές των ιερών παραδόσε ων -αφήνοντας πίσω τη θορυβώδη ζ ω ή των πόλε ων- ζώντας έστω για λίγο στο χ ω ρ ι ό μας. Τίποτε άλλο δεν μας φέρνει τόσο κοντά κ α ι δεν μας δένει μεταξύ μας, όσο η Χριστουγεννιάτικη θ ε ί α Λειτουργία. Με τη συμμετοχή μας στη θ ε ί α Λειτουργία, έχουμε μ ι α ουσιαστική ένωση κ α ι κοινωνία μεταξύ μας ο ι Συνέχεια στην 4 η σελίδα Η εφημερίδα ]ias εύχεται σ' ofloos του \wpiavoos, φιβουό και ανα^νώστεβ Χρόνια OToflfla και Ευτυχισμένο το 9{εο Έτοδ Τα Τοπικά Ηδη το πρόγραμμα "ΙΩ Α Ν Ν Η Σ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ" είναι πραγματικότητα και όπως λένε έχουν τεθεί οι Βάσεις για τον εκσυγχρονι σμό της Ελληνικής Δημό σιας Διοίκησης και της Τοπι κής Αυτοδιοίκησης. Ας εξετάσουμε σήμερα σ' αυτό το άρθρο μας, τι τέλος πάντων είναι το Τοπικό Συμ βούλιο των χωριών μας, τι καθήκοντα, δικαιώματα και αρμοδιότητες έχει: Σε κάθε πρώην (ΟΤΑ) κοι νότητα με λιγότερο από 300 κατοίκους όπως είναι το χωριό μας έχουμε τοπικό Σ,νμβονλια 3μελές Συμβούλιο. Ο επικεφαλής του Τοπι κού Συμβουλίου είναι Δη μαρχιακός Πάρεδρος (δεν είναι μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου), ο οποίος συμ μετέχει με δικαίωμα Α Ο Γ Ο Υ σε όλες τις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και με δικαίωμα Ψ Η Φ Ο Υ μόνο στη συζήτηση θεμάτων που αναφέρονται άμεσα στην περιφέρεια του Τοπι κού Συμβουλίου δηλαδή στα δέματα του χωριού μας. Το τοπικό συμβούλιο, που συγκροτείται υποχρεωτικά στην πρώην κοινότητα, σύμ φωνα με τις διατάξεις του άρθρου 122 Δ.Κ.Κ. και κατ' επιταγή του άρθρου αυτού έχει τις εξής αρμοδιότητες οι οποίες απαριθμούνται ως α. Η συντήρηση των εσω τερικών δικτύων ύδρευσης β. Η συντήρηση και λει τουργία δικτύων άρδευσης γ. Η συντήρηση συστήμα τος αποχέτευσης καθαριό τητας δ. Η συντήρηση και λει τουργία παιδικών χορών ε. Η συντήρηοη και λει τουργία νεκροταφ. ijv Συνέχεια στην σελίδα 3

2 ΣΕΛΙΔΑ 2 Λ α ο γ ρ α φ ι κ ά - Ιστορικά - Π α ρ α β ο α ι α κ ά ΤΟ ΨΩΜΙ ΚΑΙ ΟΙ Γράψαμε σε προηγούμενα άρθρα μας για διάφορα χωριανικά επαγγέλματα και για χαρακτηριστικούς τύπους επαγγελμάτων. Σήμερα θ' ασχοληθούμε για το ψωμί, τους ψωμάδες, τους φουρνάρηδες και αρ τεργάτες του χωριού μας. Παραδοσιακό ζανάτι (επάγ γελμα). Οι φουρναρέοι Ηπει ρώτες. Ολοι κουλουράδες γί νονταν και γίνονται και στην "πόλη σημιντζής - κουλού ρας" ήταν η ευχή που'δινε η μάνα στο παιδί της. Να γίνεις, μεγάλος και να κάνεις φούρ νο (φούρο) δικό σου, και καμμιά φορά έλεγαν ότι είμαι με γάλος, αφού είμαι από μέρος που'χει 80 φούρνους, δηλαδή μεγάλο χωριό, αφού κάθε σπίτι είχε δικό του φούρνο (φούρο) για να ψένειτο ψωμί. Στο ταξίδι που πήγαιναν ψωμάδες γινόταν. Στην πόλη ήταν: ο Γ. Ταλιούρης, ο Σ. Μο νέδας, οι Λιαπέοι, οι Κουγκλέοι, στη Σερβία οι αδελφοί Νίτσιου, στην Αίγυπτο οι αδελ φοί Χ. Νάσση κ.α. Πολλοί ήταν κυρίως στη Θεσσαλονί κη, από τρυς παλιότερους αναφέρουμε μερικούς, είτε είχαν δικό τους φούρνο (αρ τοποιείο) ή δούλευαν, βοη θοί, τεχνίτες ή αρχιψωμάδες μαστόροι, σ' άλλους φούρ νους ιδίως σε κοντοχωριανούς στους Ρουψιώτες, που'χαν πολλούς δικούς τους φούρνους. Στην καταγραφή αυτή, αναφερόμαστε και πά ντοτε με επιφύλαξη, γιατί μπορεί να ξεχνούμε άλλους, άλλωστε στην καταγραφή μας αυτή περιγράφουμε αυτό καθ' εαυτό το επάγγελμα και το ψωμί κι όχι την προσωπική καταγραφή του καθενός, σε βαστή καθ' όλα. Ετσι ψωμάδες στη Θεσσα λονίκη ήταν: Ο Ντιν. Τσάτσος, ο Ν. Λέτσιος, ο Γ. Νίτσιος, ο Ν. Παπαχρήστου, ο Θ. Παπαχρήοτου, ο Δ. Παπαδόπου λος, ο Κ. Γκόντας, ο Α. Σουλμπέγκας, ο Δ. Γκιολέκας, ο Μ. Οικονόμου, ο Β. Ταλιούρης, ο Ν. Μουλάς, ο Βασ. Μουλάς, ο Β. Μονέδας, ο Δ. Καραζιώτης, ο Β. Καραμεσίνης, οι Λια πέοι, οι Ταλιουρέοι, ο Σ. Κέντρος, ο Χ. Νίκου, ο Χρησ. Νί κου, οι Σπυρέοι, οι Κοκκαλέοι, ο Κ. Μπαζάκας κ.α. κι από τους νεώτερους καταγρά φουμε τους: Φ. Κούγκλη, Χ. Γκιολέκα, Γ. Βλάχο, Σ. Πασχά λη, Σπύρο και Αντώνη Κήττα, κληρονόμους Γ. Νίτσιου, κλη ρονόμους Ν. Λέτσιου, στην Αθήνα τον Παύλο Λιάρο, το Θεόδωρο Καλτσούνη, τον Παναγιώτη Μάντζιο κ.α. Δουλειά σκληρή κι επάγ γελμα πολύ κουραστικό. Δου λειά νύχτα μέρα, χωρίς τε λειωμό, καθημερινές γιορτές, με κοσκίνισμα, ζύμωμα, ψήσι μο με ξύλα, πούλημα του ψω μιού, καθαρισμό του φούρ νου για σήμερα και πάλι αύ ριο. Το ψωμί η βασική μας αυτή τροφή του ανθρώπου θέλει πολύ δουλειά. Είναι η βάση κάθε γεύματος. Ακόμη και σή μερα πούχουμε αφθονία αγα θών, το ψωμί θεωρείται όπως ^ "" ΔΙΜΗΝΊΑΣ ΕΦΗΜΕΡΊΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΟΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΙΈΡΟΠΛΑΤΑΝΙΤΟΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟ*; ΥΜΦΟΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Τ.Κ ΤΗΛ. (06S3) ΣΥΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΝΤΑΕΗΣ - ΥΛΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ MX. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Ν. ΠΑΝΟΥΣΗ Τ,Κ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. (0653) και (0651) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ν. ΜΟΥΚΑΣ ΠΑΡΟΔΟΣ ΚΑΣΤΡΙΣΟΓΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. (0653) και (0651) ΕΔΡΑ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Τ.Κ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Χειρόγραφα ηον $ιικααιει5ονναι ή όχι δεν Ι Ι1ΙΟΙ >( < <>νΐ<1 Οι ενυαιόγραφες συνεργααίες εκφράζουν τις απόψεις εκείνων ηον υπογράψουν. ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΣΙΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" ΠΑ. Apxit.ii. Σπυρίδωνος 8 Τηλ.: FAX: ΙΩΑΝΝΙΝΑ Τ.Κ είπαμε βασική τροφή γιατί περιέχει πολλές θερμίδες (στα 100 γραμμάρια 270 θερ μίδες κι ανάλογα με το είδος του ψωμιού). Με τη λέξη ψωμί (άρτος στην καθαρεύουσα) εννοού με στην καθημερινή μας ομι λία, όλα τ' απαραίτητα για τη ζωή μας λ.χ. "Να πας να βγά λεις το ψωμί σου", "κάτσε να φάμε ψωμί", "φάγαμε ψωμί", ζήσαμε μαζί "έφαγε κι αμέ σως έφυγε = γευμάτισε" "να πας εκεί που ψένει ο ήλιος το ψωμί" "εργάζεται να βγάλει το ψωμί του" κ.α. Με την ίδια λέξη ακόμη εννοούμε και τη ζωή, την ύπαρξη του ανθρώ που. Λέγοντας ότι κάποιος "έφαγε τα ψωμιά του" εννο ούμε ότι πέθανε. Αποδεικνύεται λοιπόν, πως το μέλημα κάθε οικογενειάρ χη ήταν και είναι να εξασφαλί σει για την οικογένεια του πρώτα το ψωμί κι ύστερα όλα τ' άλλα. Αυτή λοιπόν την τέχνη, για το βασικό είδος της διατρο φής μας, μάθαιναν οι αρτερ γάτες μας, σχεδόν όλοι τους, όσοι ταξιδεύονταν παλιά. Στο χωριό όμως το ψωμί "τόφτιαχνε" η μάνα και μάλιστα η μανα-μεγάλη δηλ. η γιαγιά γιατί αυτή ήξερε πως να κοσκινίσει, να ζυμώσει και να ψήσει καλύτερα το ψωμί. Στην πόλη στους φούρνους μάθαιναν αυτή την τέχνη από τους με γαλύτερους αρτεργάτες από τους αρχιτεχνίτες. Αλευρωμένοι μ' ένα άσπρο σκούφο στο κεφάλι, μαυρι σμένοι στο πρόσωπο κι ο ιδρώτας να τρέχει ποτάμι, ιδίως το καλοκαίρι, προσπα θούσαν να βγάλουν, φρέσκο αχνιστό ψωμί, πάντοτε υπό το άγριο βλέμμα του αφεντι κού, που πολλές φορές τους απειλούσε, πως αν δεν βγά λουν γρήγορα, ποσότητα και ποιότητα, θα τους διώξει ή αν συμμετείχαν σε καμιά απερ γία (πόσους και πόσους αγώ νες δεν έκαναν οι αρτεργά τες για να κατοχυρώσουν ελάχιστα εργατικά τους δί καια γιατί δούλευαν συνεχώς νύχτα μέρα χωρίς διακοπή κι ασφάλεια και πόσοι δεν αρ ρώστησαν κι άφησαν την τε- EnaggcApoio ΨΩΜΛΛΕΣ λευταία τους πνοή στη σκάφη που ζύμωναν), τους έδιωχνε χωρίς αποζημίωση κι άρχιζε τότε γι αυτούς μια νέα μαρτυ ρική ζωή. Αλλά ας γράψουμε εδώ για το ψωμί του χωριού μας. Τα είδη των ψωμιών στο χωριό μας ήταν τα εξής: - Το "Αραποσίτικο" που γι νόταν αποκλειστικά από καλαμποκίσιο αλεύρι. Απ' αυτό είχαμε πάντα αρκετό, γιατί ο Βοϊδομάτης ο κάμπος μας, έκανε πάντα πολύ καλαμπόκι. Η "μπομπότα" μας μεγάλωσε και μας έσωσε στην κατοχή. - Το "ανακατωμένο", που γι νόταν από μισό αλεύρι σιτα ριού και μισό καλαμποκιού. - Το "καθάριο" αυτό γινό ταν από αλεύρι σιταριού κι ήταν καλύτερο. Απ' αυτό γινό ταν και τα πρόσφορα "καρβέλες" λειτουργίες για την εκ κλησία. - Το "λειψό" που παρασκευ άζονταν από καλαμποκάλευρο. Επρεπε όμως να φαγωθεί αμέσως γιατί γίνονταν σαν πέ τρα. Λέγεται "λειψό" γιατί κά τι του'λειπε δηλ. το προζύμι. - Η "Ζιαροκλούρα" που ψη νόταν στη χόβολη. Αυτή πα ρασκευάζονταν από αλεύρι σταριού. Στην κατοχή κάναμε ψωμί ακόμη από κριθάρι, βρί ζα και ρεβύθια. Το ψωμί κρατούσε μια βδο μάδα. Παρασκευάζονταν με τέχνη με προζύμι, ψηνόταν στο φούρνο με τα ταψιά κι όταν έβγαινε μοσχοβολούσε όλο το σπίτι. Καμιά φορά όμως χαλούσε το προζύμι "ξύνιζε" και τότε ξύνιζε ή χα λούσε όλο το ψωμί. Η νοικο κυρά αν δεν είχε προζύμι πή γαινε στη διπλανή της να πά ρει δανεικό προζύμι και γνω στή είναι η παροιμία "δανεικό κυρά μου το ψωμί δανεικό και το προζύμι". Ετσι γινόταν το νόστιμο φουσκωτό ψημένο σπιτίσιο ψωμί. μας έβγαζαν μεγάλη παραγω γή ψωμιού, με βάσανα, με ιδρώτα με ξεθεωτική κούρα ση, καθώς έλεγαν με "τυρα γνία". Ολα με τα χέρια, γιατί δεν υπήρχαν μηχανικά μέσα. Το κοσκίνισμα του αλευ ριού, το πιάσιμο της "μαγιάς", το ζύμωμα, η ζύμωση και το ψήσιμο ήθελαν όπως είπαμε πολύτεχνη και κούραση. Στη σημερινή εποχή η τέ χνη της κατασκευής και πα ραγωγής του ψωμιού, η αρτο ποιία έχει προοδεύσει πολύ, χάρη στα μηχανικά μέσα ζυ μώματος, στις διάφορες χημι κές ουσίες που προσμίγουν, στην ποιότητα των αλευριών και των σιταριών και τέλος στο τέλειο ψήσιμο σε σύγχρο νους ηλεκτρικούς φούρνους. Από Τ ' αρχαία λοιπόν χρό νια μέχρι σήμερα, το ψωμί θε ωρείται ιερό πράγμα και κα θιερώθηκε θρησκευτικό σύμ βολο κι ο αγιασμένος άρτος είναι το σύμβολο του σώμα τος του Χριστού μας και προ σφέρεται για τη θεία λειτουρ γία. Ωστόσο όμως, οι χωριανοί μας ψωμάδες στα ξένα εκεί που'ταν με τα βάσανα και τον ιδρώτα τους περίμεναν πότε και πότε νάρθουν στο χωριό τους να φάνε φρέσκο σπιτί σιο, παραδοσιακό χωριάτικο ζυμωτό ψωμί, ψωμί με τυρί, ή τριμμένο ψωμί από καλαμποκάλευρο σε γλυκό ή ξινό γάλα που'ναι πεντανόστιμο. Ακόμη να φάνε ζεστή κου λούρα ή πίτα ή "μπατσαργιά" ζυμωμένη και ψημένη στη γά στρα στο μικρό τους "μαγει ριά". Αυτοί ήταν οι ψωμάδες μας, που ήταν και είναι πάντα πρώτοι, πάντα σωστοί και κα λοί τεχνίτες, μαστόροι, που'βγαζαν και βγάζουν το νόστιμο και θρεφτικό ψωμί που μας κρατάει στη ζωή. Στα ξένα όμως, οι ψωμάδες ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΜΠΟΥΠΟΥΚΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ - ΚΙΤΣΟΥ ΕΥΛΟΙΙΑ Πολιτικοί Μηχανικοί ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΠΙΒΛΕΨΕΙΣ- ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΕΙ! ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ ΣΤΑΤΙΚΑ ME Η/Υ KEY HOUSE ΜΠΟΤΖΑΡΗΙ ΧΡΗΣΤΟΙ & ΥΙΟΣ ΚΛΕΙΔΙΑ ΚΑΙ ΚΛΕΙΔΑΡΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΧΕΡΟΥΛΙΑ ΧΑΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΛ , , ν^ ΚΙΝΗΤΟ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ: ΒΑΣ. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 32 (ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ) ΤΗΛ ΟΙΚΙΑ: ΓΡ. ΙΕΝ0Π0ΥΛ0Υ1 (ΑΝΑΛΗΨΗ) ΤΗΛ ΑΓΓΕΛΙΚΗ Π. ΒΑΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ Γραφείο: Αριστοτέλους 16 τηλ.: Οικία: Φιλελλήνων 26 τηλ.:

3 Η ΦΩΝΗ Τ Ο Υ ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΟΛΟΙ ΦΩΝΑΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ Α κ ο υ α ) μ ι α φράση γ ι α ε ι ρ ή ν η τοσυ ασφαλώς έχομε ό λ ο ι την ευθύνη σε όλην την Ανθρωττοτητα μ α βλέπω π ω ς κ υ ρ ί α ρ χ η η βαρβαρότητα Β έ β α ι α αυτήν την ιστορία την έχουνε κ α ι τ α θ η ρ ί α μ α α υ τ ά όταν πεινάνε τότε σκοτώνουν γ ι α ν α φάνε. ' Ε ν ώ ο ι μ ε γ ά λ ο ι όλης της γης σου δίνουν ντουφέκια ν α οπλιστής κ α ι α π ό τους εχτρούς σ ο υ τ ά χ α ν α προφυλαχτής. Ο ι άνθρωποι εύκολα ξεσηκώνονται κ α ι αλληλοσκοτώνονται τους εχτρούς ν α τους ν ι κ ή σ ο υ ν δεν ξ έ ρ ω στο τέλος τ ι έχουν ν α κερδίσουν. Ε μ ε ί ς ο ι Ε λ λ η ν ε ς α υ τ ά κ α λ ά τ α ξέρουμε και τόσα πολλά υποφέραμε μ α την ειρήνη στις κ α ρ δ ι έ ς μας ν ο μ ί ζ ω α κ ό μ η δεν την φ έ ρ α μ ε. Α π ό την π α λ ι ά δ ι α β ά ζ ω ι σ τ ο ρ ί α ό λ ο ι τους β ρ ή κ α ν μιαν α ι τ ί α κ ι ο ένας τον άλλονε κ α τ η γ ο ρ ο ύ σ ε κ α ι στην φ υ λ α κ ή τον κ λ ε ι ο ύ σ ε. Σ αυτό φταίνε ο ι π ο λ ι τ ι κ ο ί και μεις όλοι πλούσιοι, ή φτωχοί που τους ακολουθούμε κ ι ο ένας τον άλλον μισούμε. Δ ε ν ξ έ ρ ω εάν τ α κ α τ α φ έ ρ ω με τ ο γραφτό μου ε γ ώ την ειρήνη γ ι α ν α φέρω χωριάτης ά ν θ ρ ω π ο ς φτωχός σ ί γ ο υ ρ α θ α με πούνε ε ί σ α ι κουτός. Σ ε όλην την υφήλιο α κ ο ύ ς έχουνε εμφύλιο μ α κ α ι π ο λ έ μ ι ο ι ίσως ε θ ν ι κ ο ί σ ί γ ο υ ρ α όμως λ ό γ ο ι ο ι κ ο ν ο μ ι κ ο ί. Κ α ι βλέπεις σ ε όλες τις χώρες ε κ α τ ο μ μ ύ ρ ι α ο ι μαυροφόρες και παιδιά μικρά ορφανά ν α π ε θ α ί ν ο υ ν στους δρόμους σ α ν πτηνά. Κ α ν ε ί ς ό μ ω ς δεν συγκινείται ε μ έ ν α ν α με συγχωρείτε που έ γ ρ α ψ α α υ τ ό το γ ρ ά μ μ α με οδύνη π ό ν ο κ α ι κ λ ά μ α. Ρωμπατινομ^ροπαίος και για την αντιγραφή Α. Μ Α Ρ Η Σ ΕΜΠΟΡΙΑ Π Ο Τ Ω Ν - Α Ν Α Ψ Υ Κ Τ Ι Κ Ω Ν ΓΚΙΚΑΣ Κ Ω Ν / Ν Ο Σ Κ Α Τ Σ Α Ρ Η 11 Ι Ω Α Ν Ν Ι Ν Α ΤΗΛ ΚΑΙ Για γάμους πανηγύρια και εκδηλόοος ειδικές τιμές. ΕΞΟΧΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Ο Β Ο Ι Δ Ο Μ Α Τ Η Ι ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Σ Ο Υ Ρ Λ Ο Υ Κ Α Σ ΤΗΛ ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ ΚΟΝΙΤΣΑΣ ΣΕΛΙΔΑ 3 Τα Τοπικά Συνέχεια από την 1 η σελίδα Ο ι μ ε γ ά λ ο ι τους λ α ο ύ ς διχάζουν κ α ι ε ί ν α ι σ α ν α τους δ ι α τ ά ζ ο υ ν ό π λ α τους προμηθευουνε έτσι ο ένας τον ά λ λ ο ν φονεύουμε στ. Η συντήρηση δημοτι κών (κοινοτικών) οδών και γεφυρών πλατειών και άλ λων κοινοχρήστων χώρων ζ. Η εφαρμογή πολιτιστι κών, ψυχαγωγικών και αθλητικών προγραμμάτων. Οι παραπάνω αρμοδιότη τες ασκούνται, εκ του Νό μου, από το Τοπικό Συμβού λιο στο πλαίσιο των προ γραμμάτων και των κατευ θύνσεων που δίδει το Δημοτικό Συμβούλιο. Και το κυριότερο: Οι αποφάσεις του Τοπι κού Συμβουλίου στα πάρα- ΕΛΛΑΣ...XflPA!» ΤΟΝ ΣΟΦΩΝ L Σοφό! Επτά σε κόσμισαν μεόσαεγνωσόγραψαν στη γη το φως σου δώρισαν και άλλοι εμμορθώθησαν. 2.Μ'όσα...Βιογέννησες εχθρούς ίου μίσους έκανες ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ... τους έδωσες με δίχως φίλους έμεινες. 3. Βάκισαν και την ιστορία σου άρπαξαν πολλά εκ της ουσίας σου κούρσεψαν την ΜΥΘΟ-λογία σου εκκαππλευθησαν την Ολυμπία σου. Σνμβονλια πάνω θέματα θεωρούνται αποφάσεις του Δήμου και εκτελούνται μετά την επικύ ρωση τους από το Δήμαρχο, το Δημοτικό Συμβούλιο ή άλλο αρμόδιο όργανο του Δήμου. Ακόμη στις υποχρεωτικές αρμοδιότητες του Τοπικού Συμβουλίου προστίθενται και οι ακόλουθες: α) Η διαχείριση χορτολιβαδικών και δασικών εκτά σεων. β) Η διαχείριση κληροδο τημάτων καθώς και άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών ιδιαίτερης σημασίας που ανήκαν στους καταργούμε νους ΟΤΑ, υπό τις προϋπο θέσεις που θ α θέσει ο Νό μος σχετικά με τον έλεγχο και τη σωστή αξιοποίηση των εσόδων. Τέλος το Δημοτικό Συμ βούλιο μπορεί επίσης ν' αναθέσει κι άλλες αρμοδιό τητες στο Τοπικό Συμβούλιο (όπως παροχή υπηρεσιών και προστασίας ηλικιωμέ νων, διαχείριση πρώην κοι νοτικής περιουσίας ή κοινο τικής επιχείρησης κ.λ.π.) πά ντα στο πλαίσιο των κατευ θύνσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. Από την προσεκτική μελέ τη όλων των ανωτέρω, κατα φαίνεται ότι το έργο του Το πικού Συμβουλίου (της τρι μελούς Επιτροπής) είναι και σοβαρό και δύσκολο. Α ς μην το υποτιμούμε. Και το κυριότερο, είναι προσφορά, είναι θυσία, είναι αγάπη για το χωριό μας, για τον τόπο μας, για τα σπίτια μας. Κι όλα αυτά χωρίς οικονο μικό τίμημα, χωρίς προμή θειες και συντάξεις. Είναι προσφορά, εθελοντική στο χωριό μας. Την τριμελή Επιτροπή, όλοι μας πρέπει να την στη ρίξουμε και να τη βοηθή σουμε ν' ανταποκριθεί στο δύσκολο αλλά ευχάριστο και θεάρεστο έργο της. Ετσι θα διασφαλίζεται μεγαλύτε ρη διαφάνεια στη διαχείρι ση των τοπικών υποθέσεων και ευρύτερη κοινωνική και πολιτική συναίνεση στο έρ γο της Τοπικής Επιτροπής, αλλά και συνέχεια πρόοδο και προκοπή στο χωριό μας στη γενέθλια γη μας. Σ.ΟΙΚ. 4. Τα μνημεία σου - λεηλαπνθησαν πειρατές τα ελγίνεια σου βούτηξαν πήραν - ΠΗΡΑΝ τίποτε δεν άφησαν ΕΛΛΑΣ; π σου σεβάστηκαν. 5. Σε σμικρίναν μια σταλιά τώρα θέλουν τα νησιά ποιος θα βάλει πυρκαγιά για να κάψει την ψευτιά. 6. Εγνωμος. ουδείς για σένα δεν μαλώνει με κανένα ν' αποδείξει τα λελογικευμένα κι όλα ΣΟΥ τα πεπρωμένα. ΚΩΝ.ΤΣΟΥΝΑΚΑΣ SYDNEY ΟΛΑ ΑΠΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ Βασιλίσσης Ολγας 111 Τηλ.: ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ Α Ο Μ Α Τ Ι Α Στην πανέμορφη Τορώνη της Χ α λ ι κ ι δ ι κ ή ς σας περι μ έ ν ε ι η καταγάλανη κ α ι καθαρή θάλλασσα, ο λαμπε ρός ήλιος, το ωραίο κ λ ί μ α κ α ι το φιλικό περιβάλλον. Ολα αυτά θ α τα απολαύ σετε κατά την διαμονή σας στα ενοικιαζόμενα δωμάτια του Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Υ Σ Κ Ο Ν ΔΡΑ - Π Ο Λ Α Ν Τ Α Σ ΚΡΕΤΣΗ. Το κάθε δωμάτιο δια θέτει δικό του μπάνιο, εξο πλισμένη κουζίνα κ α ι μπαλκόνι. ΤΟΡΩΝΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΤΗΛ

4 Χριστούγεννα στο χυριο Συνέχεια από την 1η σελίδα πιστοί ζώντες κ α ι κ ε κ ο ι μένοι καθώς όλοι είμαστε μέλη τον ενός Σ ώ μ α τ ο ς του Ιησού Χρίστου. Μ ' αυτιί τη λατρευτική ε π ι κ ο ι νωνία δενόμαστε όλοι μας, μέσα στον ιερό χ ώ ρ ο της εκκλησίας του χωριού μας. Α ς το π ρ ο σ π α θ ή σ ο υ μ ε λοιπόν όλοι μας, ας γίνου με για α κ ό μ η μ ι α φ ο ρ ά προσκυνητές της πολιτι στικής μας κληρονομιάς στο ό μ ο ρ φ ο περιβάλλον του χωρίου μας με τα π α τροπαράδοτα ήθη κ α ι έθι μα μας, με τις "λαλαγγίτες μας" με τα χριστόψωμα μας με τους δικούς μας, στα σπίτια μας στις ρίζες μας. Αυτές θα'ναι οι πιο χα ρούμενες στιγμές της ζω ής μας. Α ς ειρηνεύσουμε όλοι μας ας δώσουμε λίγη χ α ρ ά, βοήθεια στους γύ ρ ω μας ας ψάλλουμε ξανά το "Δόξα εν υψίστοις Θ ε ώ κ α ι ε π ί γης Ειρήνη". Α ς συναντηθούμε λοι πόν αγαπητοί μου αυτές τις μέρες στ* αγαπημένο μας χ ω ρ ι ό. Σ.ΟΙΚ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΞΥΛΟΤΥΠΟΥ ΜΠΕΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΟΛΙΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ ΒΕΛΕΡΕΦΟΝΤΟΥ 14 ΚΟΛΟΚΥΝΘΟΥ ΤΗΛ.: ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΠΛΑΚΙΔΙΩΝ ΤΟΙΧΟΥ-ΔΑΠΕΔΟΥ ΚΑΛΤΣΟΥΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΗΛ ΚΙΝ ΜΠΑΡ - ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΙΕΝΩΝΑΣ "ΑΙΟΟΣ" ΑΙΑ0Φ0 ΖΑΓΟΡΙΟΥ Για κρατήσεις θέσεων: Τηλ. (0653) και FAX: (0651) ΕΥΜΟΡΦΙΑ ΧΑΝΤΖΗ ΠΑΣΧΑΛΗ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 6 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΠΑΝΤΟΣ ΤΥΠΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΙΑΠΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 132 ΤΗΛ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΡΥΣΟΧΟΙΑΣ ΠΩΛΗΣΙΣ ΧΟΝΤΡΙΚΗ - ΛΙΑΝΙΚΗ ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΤΣΑΝΟΣ ΕΟΔ. ΣΤΑΥΡΟΥ 12 ΤΗΛ.: ΙΗΡΟΚΡΗΝΗ - ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΙΔΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΦΟΡΤΗΓΩΝ, ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ, ΤΡΑΚΤΕΡ, ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Πλήρης oeipa ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών εξαρτημάτων Μπαταρίες, Οργανα, Φανάρια, Μίζες, Δυναμοί ΜΙΧΑΗΛ Α. ΜΑΡΚΟΥ Γκραμπάλας 1 και Αγίας Μαρίνης τηλ και Ιωάννινα ΣΕΛΙΔΑ 4 Μ ι ο π α λ ι ά cpmoflpocpio Ελένη Κέντρου (με πωγωνήσια στολή) με το σύζυγο της Αχιλλέα Κέντρο παλιοί Γεροπλατανίτες. Ο Αχιλλέας Κέντρος στρατιώτης του Ελληνι κού Στρατού σκοτώθηκε κατά την Μικρασιατική καταστροφή στις 2 7 Αυγούστου 1922, όταν οι Τούρκοι κατέστρεψαν την Σμύρνη. (Ελένη Κέντρου, Αχ. Κέντρος, γιαγιά και παππούς της Κούλας Κέντρου που βρίσκε ται στο Βέλγιο. Η ανέγερση του Πνευματικού Κένφου ins HnapuiiKns Eaxias θεσσαλονίκη Αγαπητέ συμπατριώτη Με ιδιαίτερη χαρά και ικα νοποίηση βλέπουμε ότι η έκ κληση για οικονομική ενίσχυ ση υπέρ ανεγέρσεως του Πνευματικού Κέντρου της Ηπειρωτικής Εστίας Θεσσα λονίκης, που απηύθυνε ο Εφορος Μελετών της Η.Ε.Θ. και πρόεδρος του Συλλόγου Γεροπλατανιτών Θεσσαλονί κης " Ο Αγιος Νικόλαος" κ. Φίλιππος Κούγκλης μέσω της εφημερίδας σας, άγγιξε τις ευαίσθητες χορδές των Γερο πλατανιτών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η ανταπόκριση τους ήταν πολύ θερμή και μας συγκίνη σε ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Φιλαδέλφεια των^ηπα ο συ μπατριώτης Γόρας εκτός του ηπειρωτικού στοιχείου κινη τοποίησε και απόδημους από άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η καλή τους διάθεση να μας βοηθήσουν και να γνω στοποιήσουν τον αγώνα που αναλάβαμε να χτίσουμε το πνευματικό κέντρο της Ηπει ρωτικής Εστίας στην Τούμπα Θεσσαλονίκης και να το πα ραδώσουμε κληρονομιά στην τρίτη και τέταρτη γενιά των Ηπειρωτών που ζουν και ερ γάζονται στην Θεσσαλονίκη, μας δίνει κουράγιο και δύνα μη να συνεχίσουμε και να εκ πληρώσουμε το όραμα της Ηπειρωτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Θερμές ευχαριστίες εκ φράζουμε προς τους δωρη τές από τη Φιλαδέλφεια ΗΠΑ, ευχόμενοι το παράδειγ μα τους να βρει μιμητές: Γόρα Γεώργιο, Ααμπρινή, Χαρίκλεια, Παναγιώτα 200 δολλάρια Τσόφλια Παναγιώτη από Χίο 100 δολλάρια Νάκο Νικόλαο από Γιάννε να 30 δολλάρια Αντωνακάκη Αναστάσιο από Κρήτη 10 δολλάρια. Υπενθυμίζουμε ότι στην ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Θεσ σαλονίκης έχει ανοιχθεί ο υπ' αρ ειδικός λογα ριασμός για το πνευματικό κέ ντρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ηπειρωτικής Εστίας Θεσσαλονίκης ΝΙΚΟΣ Δ. ΣΤΡΑΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 2 (2ος ΟΡΟΦΟΣ) ΤΗΛ.: 0651/71108 Οικίας: ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΠ. ΚΙΤΣΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 3 (2ος όροφος) τηλ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΜΑΙΡΗ ΤΖΑΛΑΛΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ (ΚΛΑΡΙΝΟ) ΑΛΚΕΤΑ 17α ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ Ξ Ε Ν Ω Ν Α Σ Π Α Ν Ο Ρ Α Μ Α ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ ΗΕΝΩΝΑΣ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ» ΚΑΦΕ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗ 23 ΣΥΚΙΕΣ ΤΗΛ.: ΨΗΣΤΑΡΙΑ ΤΛΜΕΡΝΑ ΜΟ*νΐΜΪΗυΧΙΜΜΣ ΩΡΜΟΚΑΣΤΡΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ * ΤΗΛ. (0657) 4Τ.5!Μ

5 ΗΘΟΓΡΑΦΙΚΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟ ΞΕΠΡΟΒΟΔΙΣΜΑ Την παραμονή του ταξι διού, τ' απόγιομα, στο σπίτι του ταξιδιώτη "μελίσσι ο κό σμος". Χωριανοί, συγγενείς και φίλοι μπαινόβγαιναν, τον αποχαιρετούσαν και του εύχονταν ολόψυχα κι από καρδιά "καλό ταξίδι". Το βράδυ της ίδιας μέρας, στρώνονταν δείπνος στους συγγενείς που'ρχονταν για παρέα του ταξιδιώτη, να πουν σ' αυτόν το " ώ ρ α κ α λ ή " και στην πολυπικραμένη οικογένεια του να τον " κ α λοδεχτούν". Ερχονταν ακό μα, για να τον χορτάσουν για τελευταία φορά, γιατί ποιος ξέρει πόσον καιρό θα'μενε στα ξένα, 8 α γύριζε ζωντανός ή όχι, και για ν' αποτραβήξουν με την κου βέντα του χωρισμού τον πό νο και τον καημό, από το νου των γονιών, της γυναί κας του και των παιδιών του. Ηταν συνήθεια, οι πλησιέ στεροι συγγενείς νάρχονται στο δείπνο με "κανίσκι", δηλ. με δώρο φαγώσιμο, τσουρέκι και μπουρέκι. Τρα γουδούσαν με παράπονο μεγάλο και τραγούδια της ξενιτιάς με λυρικούς στί χους, που παρουσίαζαν τα λυπητερά συναισθήματα της μάνας, της γυναίκας και του ταξιδιώτη, για το ξενιτε μό. Δεν θέλει η μάνα να ταξιδευτεί ο γιος της. Πονάει, δακρύζει κι αναστενάζει. Τον θέλει κοντά της. Αυτό φαίνεται και στο τραγούδι: ΑΑησμονώ και χαίρομαι, θυμιούμαι και ϋυπιούμαι, θυμήθηκα την ξενιτιά και 8έί)ω να πηγαίνω. Σήκου μάνα μ' και ζύμωσε καθάριο παξιμάδι. Με πόνους Βάζει to θερμό, με δά κρυα κοσκινίζει και με τ' αναστενάγματα, Βάνει φωτιά στο φούρο. Αργησε φούρε, να καείς κι εσύ ψω μί να γίνεις, να φύγ' του γιου μου η συντροφιά κι ο γιος μου ν'απομείνει. ν. Γ Μεγάλος ήταν ο πόνος του χωρισμού στ' αντρόγυ να. Παραγγελίες δέχεται και δώρα υπόσχεται πως θ α στείλει στη δυστυχισμένη γυναίκα, που την αφήνει χω ρίς τη συντροφιά του, έρη μη. Τούτο φαίνεται κι α'πό τ' ακόλουθο τραγούδι που τραγουδιόταν στον ξεχώρι σμα: Πέρδικα και περιστέρα, κπαιν τα μάτια μου για σένα, τα δικά σου για τ' εμένα τι εγώ φεύγω για τα ξένα. - Το πρωί που θα κινήσω, ξυπνάμε να σε φιπήοω. - Το πρωί που θα κινήσεις, ξύπνα με να με φιλήσεις. - Και στα ξένα που θα φύγω, τι καπούδιαθασουστείπω; - Στείλε μου γυαλί και χτένι κι ασημοσουγιά, λεβέντη Το χτένι για να χτενίζω τα ξανθά μαλλιά, το γυαλί για να γυαλίζω τ' άσπρο πρόσωπο, το σουγιά για να ξεφλίζω τα κρασόμηλα. Κι εκείνη δεν ήθελε να τον αποχωριστεί. Ηθελε να τον ακολουθήσει στο μακρινό ταξίδι. Εκείνος όμως της αρ νιόταν γιατί ήταν δύσκολα κι επικίνδυνα τα ταξίδια τότε. Οι κίνδυνοι παραμόνευαν παντού. Μέσα συγκοινωνίας δεν υπήρχαν. Πεζοπορία φτάναν στην Πόλη. "Οδύσ σεια" τα ταξίδια. Ποτάμια, κλεισούρες και στενά, κλέφτες και χαραμήδες. Και το'λεγαν στο τρα γούδι της κείνο το βράδυ για να γκαρδιώσουν τη γυ ναίκα και να της τραβήξουν τη γνώμη από το χωρισμό: - Αυτού που μας λεβέντη μου θα'ρθω και εγώ κοντά σου. Εκεί που πάνω κόρη μου, γυναίκες δεν περνούνε, Είναι ντερβένια τούρκικα και κλέφτικα λημέρια εμένα με σκοτώνουνε κι εσένα μου σε παίρνουν. Επικίνδυνα τα ταξίδια τό τε. "Βάζαν το κεφάλι τους στο σακκούλι" για να φτά- ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΤΣΑΝΟΣ ΩΡΟΛΟΓΙΑ - ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΓΑΜΒΕΤΑ ΤΗΛ.: ΚΑΙ ΨΗΣΤΑΡΙΑ ΒΑΚΧΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΖΙΟΣ ΔΩΔΩΝΗΣ 69 ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ.: σουν στον προορισμό. Κι εκεί όμως που φτάνανε ούτε τους γελούσαν τα χείλη κι ούτ' έβλεπαν άσπρη μέρα. Αναδουλειά κι εκμετάλλευ ση ήταν το μοτίβο του και ρού. Την αυριανή, με της αυγής το γλυκοχάραμα συγγενείς και φαμελίτες, ξεκινούσαν τον ταξιδιώτη, σ' ένα μέρος έξω από το χωριό που λέγο νταν "Σιάδια". Ο χωρισμός τώρα εδώ, ανάμεσα στον ταξιδιώτη και στα αγαπημένα του συγγενι κά πρόσωπα, ήταν ένα λυ πητερό και τραγικό γεγο νός. Σφιχταγκαλιάσματα κι αναφιλητά παρουσίαζε το σκηνικό του χωρισμού. Μ ε δυσκολία ξεχωρίζονταν. Κι αφού αποχαιρετιόνταν, δεν γύριζαν αμέσως στο σπίτι, αλλά ακόμα τον συνόδευαν με καρφωμένα τα δακρυ σμένα τους μάτια απάνω του, ανέμιζαν με το τρεμά μενο από τη συγκίνηση χέρι τους το κάτασπρο μαντήλι, ώσπου τον έχανε η ματιά τους και το τελευταίο σάλεμα του καπέλου του, δίνο ντας του και τις τελευταίες ευχές: " Ν α πας καλά!", "Να'ρθεις καζαντισμένος!". Καταλυπημένο, χωρίς ανακούφιση από τον χωρι σμό, τον ψυχικό πόνο, γύρι ζαν στο σπίτι κουτσοκεφαλισμένοι, σαν νάρχονταν από κηδεία. Κι ήταν απαρη γόρητοι γιατί, όπως το'λεγαν σ' ένα τραγούδι: Παρηγοριά έχ'ο θάνατος παρηγοριά έχ' ο χάρος, μα ο ζωντανός ο χωρισμός παρηγοριά δεν έχει. Χωρίζει η μάνα απ'το παιδί και το παιδί απ'τη μάνα, χωρίζουν και τα νιόγαμπρα πάνω στην εβδομάδα. (Από το Βιβλίο του Γληγορ. Κοτσαλίδα: Περιοχή Θεολόγου Αγιοι Σαράντα σελίς 73). Και για την αντιγραφή Σ.ΟΙΚ. ΠΡΑΤΗΡΙΟ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ AVN ΔΗΜΗΤΡΙΟΙ ΚΑΜΟΝΑΖ ΘΩΜΑΣ ΥΦΑΝΤΗΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΤΗΛ ΚΙΝΗΤΟ ο ΧΙΛ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΟΝΙΤΣΑΣ ΣΕΛΙΔΑ 5 (Γ "^ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΙΗΡΟΒΑΤΟ" ΡΙΖΑΠΩΓΩΝΗΣΙΑ Τη Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 1998 στην Αίθουσα Λόγου και Τέχνης της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, Πεσμαζόγλου 5, Μέγαρο Αρσακείου - Αθήνα έγινε από τις εκδό σεις " Δ Ω Δ Ω Ν Η " Ε.Κ. Λ Α Ζ Ο Σ, η παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Φακατσέλη " Ξ Η Ρ Ο Β Α Λ Τ Ο " ΡΙΖΑ - Π Ω Γ Ω Ν Η ΣΙΑ. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε πάρα πολύ Πωγωνήσιος κόσμος, μεταξύ αυτών και ο πρώην υπουργός Εξωτερι κών βουλευτής κ. Κ. Παπούλιας, ο Βουλευτής της Ν.Δ. κ. Αντώνιος Φούσας, λογοτέχνες κ.α. καθώς επίσης και ο υπογράφων ως εκπρόσωπος της εφημερίδας μας αλλά κι ως άλλοτε νεαρός δάσκαλος του ΟΡΕΙΝΟΥ - ΞΗΡΟΒΑΛΤΟΥ και ζήσαμε για λίγο τις μακρινές μνήμες του χωριού και τα παλιά βιώματα της αλλοτινής ζωής του Ορεινού και ΙηροΒάλτου. Μίλησαν ο λογοτέχνης Δημήτριος Ζαραβέλας κι ο φι λόλογος Ευάγγελος Πριώνης, προλόγισε επιτυχημένα η κ. Λάζου κι έκλεισε η παρουσίαση με ευχαριστίες του κ. Κ. Φακατσέλη Πωγωνήσιου κι άλλοτε προϊσταμένου του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου Ιωαννίνων. Μετά το τέλος της παρουσίασης του Βιβλίου επακο λούθησε δεξίωση που πλαισιώθηκε με ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ κο μπανία με Πωγωνήσιους σκοπούς και τραγούδια. Ηταν πράγματι μια γνήσια Πωγωνήσια βραδιά με πολλούς με ζέδες με γνωστούς και φίλους κάτι από τα περασμένα αλλά και προβληματισμός και ανησυχία για το μέλλον του τόπου μας. Αυτό το Βιβλίο είναι -καθώς το χαρακτηρίζει ο ίδιος ο συγγραφέας- μια προσφορά στην ανίχνευση της ιστο ρίας του χωριού. Στις ΡΙΖΕΣ που ξεκινάνε από το "ΞΗΡΟΒΑΤΟ - Π Ω Γ Ω Ν Ι Ο Υ " μια γωνιά της Ελληνικής φιλόξενης ακριτικής γης με πολλή ιστορία και γεμάτη εθνική θύμη ση. Στοχεύει δε να βοηθήσει τις καινούργιες γενιές να μά θουν τις ρίζες τους να τις δυναμώσει για να μην αποκο πούν ποτέ απ' αυτές. Γιατί, καθώς πολύ εύστοχα γράφει: "Οταν οι ρίζες είναι βαθιές και τα θεμέλια γερά και αναλλοίωτα στο πέρα σμα του χρόνου, τότε οι μνήμες και τα βιώματα δύσκολα σβήνουν από τη γενέθλια γη". Μια μνήμη, που με Βαριά την ψυχή αγναντεύει τώρα τα περισσότερα χωριά του Πωγωνίου που αρχίζουν να φαί νονται -εάν δεν είναι- παρατημένα και εγκαταλελειμμέ να... Θερμά συγχαρητήρια για το Βιβλίο του, στον αγαπητό παιδικό μου φίλο Κώστα Ζ. Φακατσέλη και γνωστό Πωγωνήσιο. Το βιβλίο του πρέπει να διαβαστεί απ' όλους τους Πω γωνήσιους. Σωκράτης Μιχ. Οικονόμου Ο ΜΑΖΤΡΟΔΗΜΟΣ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ MERCEDES - ΒΕΝΖ ΜΗΧΑΝΟΥΡΠΚΕΖ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΓΟΥΣ 151 ΤΗΛ.: FAX ΑΘΗΝΑ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΥΦΑΛΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΛΙΑΠΗΣ Καυσόξυλα -Κάρβουνα Hncipou ΤΗΛ.: Κινητό ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ

6 ΣΕΛΙΔΑ 6 Ο Ε Θ Ν Α Π Ο Σ Τ Ο Α Ο Σ ΚΑΤ ΛΤΛΑΣΚΑΛΟΣ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ο Υ Σ ΑΤΤΟΣ Κ Ο Σ Μ Α Σ Ο Α Π Ώ Α Ο Σ Σ Τ Α ΧΩΡΙΑ Μ Α Σ Q Α γ ι ο ς τ η ς Β. ϋττείοσυ Στους δύο και πλέον αιώ νες που πέρασαν από το μαρ τύριο του (220 χρόνια), έχουν γραφεί πολλά Βιβλία, μελέ τες και άρθρα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο για τον Πατροκοσμά, τον πιο αγαπη- JOU δέβηχε σ τ ε ν ά με την Η π ε ι ρ ο στο σύνολο της χής, για το γάμο και την οικο γένεια, για το μοναχικό βίο, για τα σχολεία και την ελληνι κή γλώσσα. Τονίζει πολύ ο Αγ. Κοσμάς τη σπουδαιότητα του σχο λείου και της ελληνικής γλώσ σας, από πνευματικής και Γράφει ο κ. Αθανάσιο; Λέμο$ τό, τον πιο οικείο στο λαό Αγιο. Στο πέρασμα του από το Πωγώνι άφησε ζωντανή την παρουσία του. Οι διηγήσεις των παλαιοτέρων γύρω από τα διδάγματα και τις προφη τείες του δίνουν την εντύπω ση, ότι όλοι αυτοί συνομίλη σαν με τον άγιο, ότι άκουσαν τα σοφά λόγια του και διδά χτηκαν από τη διδασκαλία του. Στο Βασιλικό (τότε Τσαραπλανά) το πέρασμα του Πα τροκοσμά άφησε τα ίχνη του. Με δέος και τιμή στον άγιο γί νεται καθημερινά αναφορά στη διδαχή που ακούστηκε στο χωριό πριν από δύο και πλέον αιώνες. Τις προφητείες που είπε στα Τσαραπλανά θα τις ιδούμε πιο κάτω μαζί με όλες τις άλλες. Το γεγονός αυτό τιμάται και με το φερώνυμο ναό που υπάρχει εκεί. Τι μή στον άγιο Κοσμά είναι και η μετονομασία του χωριού Καξιοί σε Αγιο Κοσμά. Φυσικά δεν θα αναφερ θούμε εδώ στη βιογραφία του. Θ α προσπαθήσουμε να δώσομε μια εικόνα του πνευ ματικού του έργου και κυρίως στη θέση του στο θέμα της παιδείας, καθώς και στον τρόπο που αντιμετώπισε τα "καυτά" προβλήματα του υπό δουλου Γένους στις ημέρες του. ΓΓ αυτό, παρά το γεγονός, όπως ανέφερα και πιο κάτω, ότι γράφτηκαν τόσα πολλά για τον πνευματικό πατέρα των ραγιάδων Ελλήνων και ιδιαίτερα των Ηπειρωτών, δεν είναι ποτέ περιττό να υπενθυ μίσουμε μερικά βασικά δι δάγματα του, γιατί είναι ασφαλώς πολύ ωφέλιμα και στις ημέρες μας. Και πάντοτε επίκαιρα. Τα κηρύγματα του Αγίου Κοσμά έχουν ονομαστεί "Διδαχαί". Και αυτό γιατί δεν έκανε απλό κήρυγμα θεολο γικό, αλλά εδίδασκε, έκανε μάθημα σε όλες τις ηλικίες. Ηταν διδασκαλίες για μι κρούς και για μεγάλους. Στα μαθήματα αυτά εδίδασκε για το Θεό, για τον άνθρωπο, για την ψυχή, για την αρετή, την κακία. Ομιλούσε για το νόημα της νηστείας και της προσευ- θρησκευτικής απόψεως. Σε μια από τις διδασκαλίες του λέει: "Καλύτερον, αδελφέ μου, να έχης ελληνικόν σχολείον εις την χώραν σου, πα ρά να έχης βρύσες και ποτά μια. Διότι οι βρύσες ποτίζουν το σώμα, τα δε σχολεία ποτί ζουν την ψυχήν. Και ωσάν μά θη το παιδί σου γράμματα, τό τε λέγεται άνθρωπος". Σε άλλη "διδαχή" του λέει: "Να στερεώνετε σχολεία, διατί εις τα σχολεία μανθάνουν οι άνθρωποι το τί εστί Θεός, το τί είναι οι άγιοι άγγελοι, το τί είναι οι καταραμένοι δαίμο νες και το τί είναι η αρετή των δικαίων. Το σχολείον φωτίζει τους ανθρώπους. Ανοίγουν τα ομμάτια των ευσεβών και Ορθοδόξων Χριστιανών να μανθάνουν τα μυστήρια" (Δι δαχή Στ1, σελ. 21 1). Είναι φανερό ότι ο Αγιος Κοσμάς, εννοεί σχολεία, όπου διδάσκονται σε βάθος και πλάτος βασικά δύο πράγ ματα: Η Ορθόδοξη πίστη και η Ελληνική γλώσσα. "Η Εκκλη σία μας", γράφει, "είναι εις την Ελληνική και αν δεν σπουδάσης τα Ελληνικά δεν ημπορεί να καταλάβεις εκείνα όπου ομολογεί η Εκκλησία μας" (Δι δαχή Ε', σελ. 189) Αλλού γράφει: "Πρέπει να στερεώνετε σχολεία Ελληνι κά να φωτίζωνται οι άνθρω ποι. Διότι διαβάζοντας τα Ελ ληνικά, τα ηύρα οπού λα μπρύνουν και φωτίζουν τον νουν του μαθητού ανθρώπου, καθώς φωτίζει ο ήλιος την γην, όταν είναι ξαστεριά" (Δι δαχή Η', σελ. 269). Είναι να θαυμάζει πραγμα τικά κανείς την εκτίμηση του Πατροκοσμά για την αξία της Ελληνικής γλώσσας. Πράγμα που μας οδηγεί στις εκτιμή σεις λογίων και σοφών Ευρω παίων της εποχής μας και όχι μόνον, στις ημέρες μας. Χω ρίς καμία υπερβολή η Ελληνι κή γλώσσα είναι η μητέρα όλων των Ευρωπαϊκών γλωσ σών. Είναι γνωστό ότι Ισπανοί Ευ ρωβουλευτές υπέβαλαν πρό ταση στο Ευρωπαϊκό Κοινο βούλιο για αναγνώριση της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας ως διεθνούς γλώσσας. Ονό Ι Ι Ι μασαν δε τη γλώσσα μας "ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪ Κ Ω Ν ΓΑΩΣΣΩΝ", τις οποίες μάλιστα εχαρακτήρισαν ως "ΔΙΑΛΕ-ΚΤΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΑΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ"! Οι Ισπανοί Ευρωβουλευτές απεκάλυψαν κάτι άγνωστο μέχρι τώρα και καταπληκτικό, το εξής: Τα αρ χαία Ελληνικά Γράμματα είναι η μόνη γλώσσα την οποία οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές προχωρημένης τεχνολογίας μπορούν να δεχθούν νοημα τικά. Ολες τις άλλες γλώσσες οι υπολογιστές τις απορρίπτουν ως σημασιολογικές, δηλαδή αυθαίρετες! Μόνον την Ελλη νική δέχονται για τη μαθημα τική της δομή και κυρίως για την αρμονική της και γεωμε τρική της έκφραση και απει κόνιση. Και όχι μόνον οι υπο λογιστές τη δέχονται ως μο ναδικό λεκτικό και ηχητικό κώδικα επικοινωνίας, αλλά και τη θεωρούν ατέρμονα, δηλαδή μη οριακή, απειρο στική. Χωρίς την Ελληνική γλώσσα είναι αδύνατο να κά νει ούτε βήμα προς εμπρός η επιστημονική σκέψη της αύριον! Ο Αγιος Κοσμάς τονίζει επίσης πολύ το θέμα της δι δασκαλίας της Ορθόδοξης Πίστης. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα για την εποχή που έζησε ο Πατροκοσμάς. Δεν το κάνει απλά και μόνον γιατί είναι κα λόγερος. Την εποχή εκείνη ο Ελληνισμός της Ηπείρου στο σύνολο της περνούσε φοβε ρή κρίση. Η φοβερή καταπίε ση από τους Τουρκαλβανούς είχε γίνει αφόρητη. Η ζωή του μαρτυρική. Αυτό εξανάγκαζε πολλούς να αλλαξοπιστήσουν. Να αρνηθούν το Χρι στιανισμό και να γίνουν Μωα μεθανοί. Ο εξισλαμισμός καθημερι νά έπαιρνε μεγάλες διαστάσεις και απειλούσε με αφανισμό τον Ηπειρωτικό Ελληνισμό. Το κήρυγμα του Πατροκοσμά υπήρξε θαυματουργό. Το ρεύμα του εξισλαμισμού κόπηκε με το μαχαίρι. Πολλοί που είχαν εξισλαμιστεί ξαναγύρισαν στην πίστη τους. Στο σημείο αυτό, η προσφορά του υπήρξε ανυπολόγιστη. Γι' αυτό ονομάστηκε ισαπόστολος. Με το κήρυγμα του σταμάτη σε τον εξισλαμισμό. Αυτός εί ναι ο λόγος που περιόδευσε κυρίως στην Ηπειρο και στα χωριά της Β. Ηπείρου, όπως και εμαρτύρησε (Κολικόντασι). Και ο Αγιος Κοσμάς δεν πε ριορίζεται μόνον στο να τονί ζει στα κηρύγματα του την ανάγκη ιδρύσεως σχολείων. Προχωρεί ο ίδιος στην πράξη. Ιδρύσει 210 σχολεία: διακό σια στοιχειώδους εκπαίδευ σης (δημοτικά) και δέκα ανω τέρας. Τα σχολεία αυτά ήταν διασκορπισμένα περίπου σε τριάντα επαρχίες. Στους δυο και πλέον αιώ νες που πέρασαν από τότε που ειπώθηκαν τα απλά μα σοφά αυτά λόγια έχει αλλά ξει ριζικά το σκηνικό του τό που μας. Ομως η βασική ιδέα τους και το δίδαγμα τους δεν άλλαξαν και πολύ. Τότε "πικρής σκλαβιάς χει ροπιαστό σκοτάδι" έσκιαζε την πατρίδα μας και τα λόγια αυτά του Εθναποστόλου Κο σμά έκαμαν το θαύμα τους. Τα σχολεία που ιδρύθηκαν με τις συμβουλές του πότισαν τις ψυχές των ραγιάδων με τα νάματα της φυλής και χαλύβδωσαν τη θέληση τους να ελευθερώσουν την πατρίδα τους ή να πεθάνουν πολεμώ ντας, "για του Χριστού την πί στη την Αγία και της Πατρί δος την Ελευθερία". Στην εποχή μας ποια αξία έχουν τα διδάγματα του Αγίου Κοσμά; Και σήμερα έχουν όχι μόνον την ίδια, αλ λά και σπουδαιότερη αξία. Γιατί σήμερα οι εχθροί είναι πολλοί και αόρατοι. Και αυτοί είναι το χειρότερο, γιατί ο αό ρατος εχθρός δεν αντιμετω πίζεται εύκολα. Οι σημερινοί εχθροί είναι τα ύπουλα και αθεϊστικά διδάγματα. Οι υλι στικές, θεωρίες, τα αναρχικά, τα αντικοινωνικά και άλλα πα ρόμοια κηρύγματα που ακούν οι νέοι έξω από το Σχολείο, εί ναι τόσο δελεαστικά που η δι δασκαλία του σχολείου πολ λές φορές τους βρίσκει αδιά φορους. Από το άλλο μέρος, μεγά λος ζήλος έχει καταλάβει όλους μας να δώσομε και να κληρονομήσουμε όσο το δυ νατό περισσότερα αγαθά στα παιδιά μας, ενώ για την αληθινή αγωγή δεν δίνομε την πρέπουσα σημασία. Και πάλι στο σημείο αυτό ο μέγας Εθναπόστολος Κοσμάς λέει:" Και σεις γονείς, να μη φροντί ζετε μόνον να αφήσετε στα παιδιά σας πλούτη και υπο στατικά και μετά τον θάνατον σας να τα τρων και να τα πί νουν και να σας οπισωλογούν. Καλύτερα να τα αφήνε τε πτωχά και μορφωμένα, πα ρά πλούσια και αμόρφωτα". Και στη λέξη μόρφωση εδώ πρέπει να δώσουμε περισσό τερο τη σημασία της αγωγής παρά τη σημασία της απόκτη σης γνώσεων. Και η αγωγή, φυσικά, να στηρίζεται στα αι ώνια ιδεώδη της φυλής με τα οποία γαλουχήθηκαν και αν δρώθηκαν τόσες γενεές που μεγαλούργησαν. Οι αρχαίοι φιλόσοφοι και παιδαγωγοί, λέγοντας παι δεία, έκαναν διάκριση μεταξύ αγωγής και μαθήσεως. Σήμε ρα παιδεία και μόρφωση την ταυτίζομε με τη μάθηση, με την απόκτηση γνώσεων. Ολοι φιλοδοξούμε να αποκτήσουν τα παιδιά μας πολλούς τίτ λους σπουδών να γεμίσουν το κεφάλι τους με πολλές γνώσεις, να γίνουν σοφά και τότε πιστεύομε ότι θα είναι ευτυχισμένα. Οπως ο Απόστολος Παύ λος, έτσι και ο Αγιος Κοσμάς έκανε τέσσερις περιοδείες. Κατά την τρίτη περιοδεία έκα με αρχή από τα νησιά του Αι γαίου, επέστρεψε στη Μακε δονία και από εκεί ήλθε στην Ηπειρο και κατέληξε στη Β. Ηπειρο, που τόσο αγαπούσε και πονούσε. Οι κάτοικοι της κόντευαν να ξεχάσουν πως ήταν Ελληνες και Χριστιανοί. Σε μια διδαχή του, ανάμεσα στα άλλα, έλεγε στους Βο ρειοηπειρώτες: " Ηθελα, Χριστιανοί μου, να είμαι πάντοτε μαζί σας με το σώμα και να σας λέγω πότε το ένα και πότε το άλλο, αλλά τί να σας κάμω κι εγώ, όπου είναι χιλιάδες χώρες και χω ριά όπου δεν έκουσαν ποτέ τον λόγον του Θεού και με προσμένουσι να πηγαίνω, δια τούτο σας παραγγέλλω, άγιοι ιερείς, να φροντίζετε δια τους κοσμικούς, πως να σωθούν και εκείνοι και να σωθεί και η αγιοσύνη σας, ομοίως πάλι και οι κοσμικοί να τιμάτε και να ευλαβήσθε τους ιερείς". ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΦΥΛΛΟ

7 ΕΓΓΥΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Σύμφωνα με όσα αναπτύξαμε στο κύριο άρ θρο μας, στους συνενούμενους ΟΤΑ, παρέχεται το δικαίωμα να διαχειρίζονται τα Τοπικά Συμβού λια την περιουσία τους, όπως: δωρεές, κληροδο τήματα, χορτολιβαδικές, δασικές εκτάσεις κι άλ λες πλουτοπαραγωγικές πηγές. Αυτό για όλους εμάς είναι πολύ σοβαρό θέμα κι όλοι μας το συζητούμε κι όλες αυτές οι ρυθμί σεις πρέπει να μένουν υπέρ του χωριού. Αυτό το θέμα θ α το παρακολουθούμε και θ α φωνάζουμε παντού γιατί είναι η ζωή και η συνέχιση της ύπαρ ξης του χωριού μας. ΟΙ ΑΙΡΕΤΟΙ ΜΑΣ φύλλο, δεν είχαμε πολλά καζάνια. Λίγη ρακί αλ λά πολύ κέφι και καλή καρδιά. Κάθε βράδυ κά ναμε κεφάλι, τραγούδι και καλαμπούρι, αφού άλλωστε είχαν λήξει και οι εκλογές κι όλοι αγα πημένοι τραγουδούσαμε. ΧΕΙΜΕΡΙΝΗ ΑΝΑΣΥΝΤΑΙΗ Βγάλαμε φέτος ρακί με χρώματα... Άσπρη κα φέ μέχρι ροζέ σαν ουίσκι ή μάλλον έτσι τα Βλέ Αφήνοντας πίσω μας ένα ακόμη θερμό καλοκαίρι παμε. Απόρεσε και ο φίλος ο Νικ. Ρέβας από το κι ένα μελαγχολικό φθινόπωρο, προσεγγίζουμε ήδη ΜαυροΒούνι τέτοιο κέφι στο Αληζώτ Τσιφλίκι το γεροχειμώνα, με τα κρύα, τις βροχές, τα χιόνια πρώτη φορά Βλέπω έλεγε. Ε! τι να γίνει αυτά έχει τους πάγους και τις παγωνιές. Π ζωήείναι η εποχή που κάνει πλέον αισθητή την παρου σία της μ' όλα τα καλά και τα κακά, κοντά στο τζάκι, στη ζεστασιά, με τις γιορτές με τους ξενιτεμένους Ενα άλλο Βράδυ, μας επισκέφτηκε ο Νομαρ χιακός Σύμβουλος και γαμπρός μας ο αγαπητός και με τον ερχομό του νέου χρόνου. Κώστας Βράνος. Κάναμε κεφάλι και καλέσαμε Ο λ α κυλούν με χάρη στη ζωή μας και η κάθε επο την κ. Ο λ γ α Μπίκα (Τζαβέλαινα) τη λέμε από τον χή έχει τα δικά της, άλλωστε η παροιμία λέει: Ο κα Παρακάλαμο -που μένει τώρα στο χωριό μας, λός ο νοικοκύρης το χειμώνα χαίρεται. Αιντε καλό και μας τραγούδησε παραδοσιακά παλιά τρα χειμώνα λοιπόν. Καλές γιορτές και χαρούμενος ο γούδια να σαν αυτό: καινούργιος χρόνος. Χαριτωμένη συντροφιά μου λέει να τραγουδήσω ΚΑΖΑΝΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ (Β) Γιατί τα κοινά θέλουν αγώνες κι όχι άγονες Τραβάτε με να σηκωθώ και Βάλτε με να κάτσω ωραιολογίες. Εργα κι όχι λόγια. Η άσκηση των και φέρτε μου παλιό κρασί, ρακί για να μεθύσω κοινών απαιτεί θυσίες. Δεν συμβιβάζεται με την να πω τραγούδια θλιβερά και παραπονεμένα. καλοπέραση και την αδράνεια. Ν α επιδείξουν αποφασιστικότητα αποτελε σματικότητα και να'χουν σ' όλα τους διαφάνεια. Να αναδείξουν εαυτούς πρότυπα προς μίμηση κι Αφού λοιπόν όλοι μας κάναμε... κεφάλι σιγο όχι να μετατραπούν σε παραδείγματα προς απο τραγουδούσαμε με κορυφαία την κ. Ο λ γ α και φυγήν. "ισοκράτες" (ισοκράτες αυτοί που κρατούν τον Εχουν να κάνουν έναν συνεχή αγώνα, αλλά "ίσο" δηλαδή τον φθόγγο της τονικής μελω ωραίο αγώνα. δίας) τον Σπύρο Καρακίτσο, τη Ματούλα Καρακίτσου και τη Νίκη Κουφάλα, το παραπονεμένο Εμείς θ α τους κρίνουμε αλλά και θ α τους επαι τραγούδι της ξενιτιάς. νούμε....συνεχεια^) Αναθεμάσε ξενιτιά και συ και τα καλά σου, Ευχόμαστε και πάλι: Ο Λ Ο Ι ΤΟΥΣ Ν Α ΕΠΙΤΥ χωρίζει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα ΧΟΥΝ! χωρίζει κι ένα ανδρόγυνο το πολυαγαπημένο. "Η ριζική αναμόρφωση των δομών της δημό σιας διοίκησης εντάσσεται στις προσπάθειες της κυβέρνησης", δήλωσε ο κ. Πρωθυπουργός κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στο Υπουργείο Εσω τερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Πολύ σωστά και δίκαια, γιατί είναι γνωστή η τα λαιπωρία όλων μας και κυρίως των κατοίκων της υπαίθρου των χωριανών μας δηλαδή, όταν θέ λουν να πάρουν ένα "χαρτί" από την Νομαρχία, το Ταμείο ή την Εφορία. Τώρα με την ανασυγκρότηση των νέων δήμων ας προσέξουν πολύ ώστε ο πολίτης να εξυπηρε τείται ταχέως χωρίς να υφίσταται ταλαιπωρίες. ΣΤΑ ΚΑΖΑΝΙΑ (ο) Φέτος, όπως γράψαμε και στο προηγούμενο που στέλνουμε την εφημερίδα μας κάποιος την παίρνει και τη διαβάζει με πάθος με την ησυχία του στο σπίτι του έτσι την στερούνται οι άλλοι συγχω ριανοί του. Τον ευχαριστούμε γιατί μας διαβάζει και τον πλη Πρώτος και καλύτερος ο γερο-μάγειρας με ροφορούμε ότι αναλαμβάνουμε την υποχρέωση να τις μουστάκες ο κυρ - Χρήστος (Ακάκιος) μας εί του την στέλνουμε ανελλιπώς, χωρίς καμιά υποχρέ πε χωρίς να τόχει βαπτισμένο έβγαλε 15 κιλά ωση, άλλωστε δωρεάν την στέλνουμε. ρακί ή καζανιά. Πρώτο καλύτερο και γλυκόπιο το. Και τώρα που κόπασε η εκλογομανία, κι ο λαός αποφάσισε για τους νέους μας τοπικούς και δη μοτικούς άρχοντες, αφού τους συγχαρούμε και τους ευχηθούμε "καλή επιτυχία" στο δύσκολο έργο τους, ας τους υπενθυμίσουμε, ότι το έργο τους είναι πράγματι δύσκολο κι ότι ο καθένας τους πρέπει να'χει τη δύναμη να θυσιάσει το προ σωπικό του συμφέρον στο γενικό. Ν α έχουν λε βεντιά και περηφάνια. κι εγώ τους λέω δε μπορώ τους λέω δεν το ξέρω. Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΕΛΙΔΑ 7 ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑΙ Τα τελευταία γεγονότα, που έγιναν στο Πωγώνι μας, με τον 58χρονο κτηνοτρόφο κ. Γεώργιο Μακρή από το Ορεινό Πωγωνίου είναι σ' όλους γνωστά κι όλους μας προβληματίζουν. Εκφράζουμε την ελπίδα, η περιπέτεια αυτή να'ναι η αρχή ευαισθητοποίησης της Ελληνικής πολιτείας για την αυστηρή και αποτελεσματική φρούρηση των συνόρων μας για την φύλαξη των ακριτικών μας χω ριών από τις επιδρομές των Αλβανών κακοποιών και της Αλβανικής μαφίας. Λύσεις υπάρχουν πολ λές κι όλοι μας πρέπει να βοηθήσουμε τις Στρατιωτι κές, Αστυνομικές και Τοπικές Αρχές για την αντιμε τώπιση αυτής της απαράδεκτης κατάστασης. Τα χωριά μας πρέπει να γίνουν, περιοχή ασφά λειας, ευημερίας και επικοινωνίας. Φτάνει πια! Στον τόπο που χωρίζουνε χορτάρι δε φυτρώνει κι αν θ α φυτρώσει ένα κλωνί το λέν' αλησμοχόρτι... Και το: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΔΡΟΜΟΥ Αυτές τις ημέρες, έγινε συντήρηση της Επαρχια κής οδού Βίγλας πηγές Κεφαλόβρυσου. Την ξενιτιά, τη γυμνωσιά, την πίκρα και το χάρο Ετσι από την διακλάδωση της Βίγλας μέχρι την Ενωση του χωριού μας, σκεπάστηκαν με άσφαλτο οι παρηγοριά 'χει ο θάνατος, αλησμοσύνη ο χάρος λακούβες, έγινε επίστρωση τμημάτων με άσφαλτο κι ο ζωντανός ο χωρισμός παρηγοριά δεν έχει...". του δρόμου (τζιαντές) και η επισκευή και η συντήρη Ετσι με γέλια, τραγούδια και ξεφωνητά έκλει ση του δρόμου συνεχίστηκε μέχρι τον Πελεκάνο σε κι εφέτος η περίοδος των καζανιών, τα ρακο- Βασιλικό και Πηγή Κεφαλόβρυσου. κάζανα που λέμε. Επίσης ο εργολάβος δουλεύει εντατικά για την Και του χρόνου καλόκαρδοι με υγεία με χαρά ασφαλτόστρωση του δρόμου ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ και διπλότερη σοδειά. ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙ. τα τέσσερα τα "ζύγιασαν" βαρύτερα είν' τα ξένα ΜΕ ΤΗΝ ΗΣΥΧΙΑ ΤΟΥ Μου'παν ότι σε γειτονικό χωριό, στο καφενείο Μακάρι να τελειώσει γρήγορα κι αυτός ο δρόμος. ο ΣΧΟΛΙΑΣΤΉΣ Παρακαλούνται οι αναγνώστες της εφημερίδας, όταν αλλάζουν διεύθυνση να μας ενημερώνουν εγκαίρως.

8 Η Γιορτή του A g i o u Ν ι κ ο λ ά ο υ Το χωριό μας γιόρτασε τον προστάτη και πολιούχο του Αγιο Νικόλαο, με λα μπρή λειτουργία. Η εκκλησία ήταν γε μάτη από χωριανούς μεγάλους κ α ι μ ι κρούς. Με ευλάβεια κ α ι δέος παρακο λούθησαν την Θεία Λειτουργία. Εγινε περιφορά της εικόνας του Αγίου Νικο λάου κ α ι παρόλο που έβρεχε η βροχή την ώρα της περιφοράς σταμάτησε ως εκ θαύματος. Ακολούθησε αρτοκλασία από την κ. Μαρία Τσιρίκου. Ο Αγίος Ν ι κόλαος να χαρίζει σε όλους μας υγεία και προκοπή. ΕΤΗ Την 6η Δεκεμβρίου εορτή του Αγίου Νικολάου προστάτη του χωριού μας και της Αδελφότητας Γεροπλατανιτών Θεσσαλονίκης ο Σύλλογος Γεροπλατα νιτών Θεσσαλονίκης έκανε την καθιε ρωμένη αρτοκλασία στον Ιερό Ναό Νέ ας Παναγιάς. 4 κοινωνικά ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ Στις 2 9 Νοεμβρίου ο Νικόλαος και η Ντίνα Νικολάου απέκτησαν αγοράκι. Η εφημερίδα εύχεται να τους ζήσει. Ο Αποστόλης και η Αμαλία Αιάπη, απέκτη σαν το δεύτερο παιδί τους, ένα χαριτωμένο κοριτσάκι. Ευχόμαστε να τους ζήσει. Ο Χρήστος και η Βασιλική Καλούπη στην Αθήνα (Βασιλική Καλούπη κόρη της Σούλας και Δημήτρη Κουρούτη) απέκτησαν αγοράκι. Ευχόμαστε να τους ζήσει. ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ Στις ο Λευτέρης και η Ασημένια Κουφάλα στην Εκκλησία Τίμιος Σταυρός Κυ ψέλης Αθηνών, Βάφτισαν και τα δυό τους παι διά (αγόρι - κορίτσι). Το κορίτσι τ' ονόμασαν Ανδρονίκη - Χαρί κλεια και νουνά ήταν: η Χρυσούλα - Χριστίνα Τούμπα και τ' αγόρι Πέτρο με νουνό τον Κώ στα Ζερβουδάκη. Επακολούθησε δεξίωση στο Κέντρο "Αμπε λόφυλλο" που παραβρέθηκαν πολλοί συγγε νείς καλεσμένοι, φίλοι και χωριανοί μας. Με ταξύ αυτών και ο πρόεδρος του χωριού μας Αθανάσιος Οικονόμου με τη σύζυγο του. Πλούσια φαγητά κέφι χορός με δημοτική (λαϊκή) μουσική. Να ζήσουν τα νεοφώτιστα σαν τα ψηλά βουνά. Ο Βασίλειος και η Δήμητρα Μουλά βάπτι σαν την κορούλα τους στη Θεσ/νίκη και το όνομα αυτής Δέσποινα. Να τους ζήσει. ΓΑΜΟΙ Στις 7 / 1 1 / 9 8 στην Αγία Τριάδα Ν. Φιλα δέλφειας ο Ευθύμιος Κασιόλας παντρεύτηκε την Παναγιώτα Θεοφανοπούλου. Η εφημερίδα τους εύχεται βίον ανθόσπαρτον. ΘΑΝΑΤΟΙ Την απεβίωσε στην Κέρκυρα η Αλεξάνδρα Στέργιου και η κηδεία της έγινε στο Κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου του χω ριού μας. Η αείμνηστη γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό μας και ήταν εργατική κι αξιαγάπητη απ'όλους μας. Συλλυπούμεθα βαθύτατα τα παιδιά της, όλους τους συγγενείς και φίλους. Αιωνία η μνήμη της αείμνηστης γιαγιά Τσιάντως. Στις απεβίωσε στην Αθήνα η Φρειδερίκη (Ρίκα) Θ. Λυκουμάνη ετών 49 και μέσα σε γενικό πένθος έγινε η κηδεία της στο χωρίο. Συλλυπούμεθα βαθύτατα όλους τους οι κείους της και λοιπούς συγγενείς. Αιωνία η μνήμη της. Στις 1 8 / 1 2 / απεβίωσε ο Χρήστος Φ. Τζέρμπος. Η κηδεία του έγινε στην Ελευ σίνα όπου και διέμενε. Συλλυπούμεθα βαθύτατα όλους τους οι κείους του και λοιπούς συγγενείς. Απεβίωσε στην Αθήνα ο Θωμάς Παπασταύρος και ετάφη στη Ρουψιά. Η εφημερίδα μας συλλυπείται τους οι κείους του. ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ Η Πανάγιω Μονέδα στη μνήμη του γιου της Βαγγέλη και της εγγονής της Παρασκευούλας έδωσε για το καλοριφέρ της εκκλησίας το ποσό των δραχμών. Ο Ιωάννης Λυκουμάνης εις μνήμη της για γιάς του Αγγελικής, του πατέρα του, της μητέ ρας του και της αδελφής του Φρειδερίκης έδωσε το ποσό των δραχ. για το κα λοριφέρ της εκκλησίας. Ο κ. Νίκος Ανδρεάδης και η κ. Μαρία Γ. Τζέρμπου μας απέστειλαν δραχμές εις μνήμην του αειμνήστου Γεωργίου Δ. Τζέρ μπου και της Αννας Ανδρεάδη αδελφής της Μαρίας Τζέρμπου, για συνέχιση της έκδοσης της εφημερίδας μας. Τους ευχαριστούμε πολύ. Αιωνία η μνήμη τους. Η Μαρία και Φωτεινή Νίτσιου έστειλαν στην εφημερίδα μας δρχ. στην μνήμη της Γλυκερίας Νίτσιου. Ο Θεός να αναπαύει την ψυχή της. Η Γλυκερία Σωτηροπούλου στην μνήμη του συζύγου της Σπύρου και της μητέρας της Βα σιλικής έδωσε για το καλοριφέρ της εκκλη σίας το ποσό των 1 δρχ. Ο Θεός να αναπαύει τις ψυχές τους. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΟΡΙΦΕΡ Μονέδα Βασιλική δρχ. Οικονόμου Χαρά δρχ. ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ Ο σύλλογος Γεροπλατανιτών G e o / νίκης " Ο Αγιος Νικόλαος" 8α κόψει την Πρωτοχρονιάτικη πίτα του για το 1999 στην αίθουσα της Ηπειρωτικής Εστίας στις 23 Ιανουαρίου ημέρα Σάβ βατο και ώρα 7 το απόγευμα. Αγαπητοί χωριανοί και φίλοι, σας γνωρίζουμε ότι για την εγκατάσταση καλοριφέρ στην εκκλησία του χωριού μας Αγ. Νικόλαος έχει ανοιχτεί λογαριασμός στην Εθνική Τράπεζα. Ο αριθμός του λογαριασμού είναι 359/ Οι επιθυμούντες να βοηθήσουν μπορούν να καταθέσουν απ' ευθείας στον παραπάνω λογαριασμό. Ή να απευθυνθούν στους Μούκα Βασίλειο, Κούτα Χρήστο, Κουφάλα Πέτρο και Οικονόμου Σωκράτη (Γ ΣΕΛΙΔΑ 8 ΑΓΓΙΓΜΑ ΨΥΧΗΣ Η προβολή του σήριαλ "Αγγιγμα ψυχής" που προβάλ λεται, με μεγάλη επιτυχία, από τον Α Ν Τ Ι, κάθε Δευτέρα βράδυ, η μεγάλη αυτή τηλεοπτική επιτυχία, γυρίζεται στο Κεντρικό Ζαγόρι και ειδικότερα στο χωριό Δίλοφο και στο χώρο του Μ Π Α Ρ - ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟΥ Ξ Ε Ν Ω Ν Α " Λ Ι Θ Ο Σ " που είναι επιχείρηση του χωριανού μας Θ Α Ν Α Σ Η Σ. ΟΙ Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ και που και ο ίδιος ο Θανάσης λαμβάνει μέ ρος στα γυρίσματα του σήριαλ. Βέβαια δεν είναι τυχαία η επιλογή του σκηνοθέτη Μ α νούσου Μανουσάκη γιατί ^^m^^^^^mmmmummsmmm το Ζαγόρι, με τις ανεπα νάληπτες σε πλούτο φυ σικές και παραδοσιακές ομορφιές, συνδυάζεται και με τις ιδανικές συνθή κες, όπως η συνεργασία των κατοίκων η πηγαία φιλοξενία και η άψογη εξυπηρέτηση από το "ΛΙ Θ Ο " από το δικό μας Σά κη που έχει κατενθουσιά σει τον ίδιο τον σκηνοθέ τη και το επιτελείο του. Πρέπει εδώ να σημειώ-ο' πρωταγωνιστές του σήριαλ σου με ότι καλύτερη, ζω- Αγγιγμα ψυχής που γυρίζεται ντανή και ανέξοδη διαφή- σ τ ο Ζαγόρι, Σταύρος Ζαλμάς μίση από αυτή δεν θ α ~.. π ο r, ';, και Θεοφάνια Παπασωμα μπορούσε να γίνει ποτέ για το Ζαγόρι μας και το Βοϊδομάτη μας. Ευχαριστούμε τον εμπνευστή σκηνοθέτη κ. Μανούσο Μανουσάκη γι αυτή την προβολή και ευχόμαστε στον αγαπητό μας Σάκη, να έχει κι άλλες τέτοιες πρωτοβου λίες να προβάλλει και το χωριό μας γιατί έχουμε κι εμείς τέτοιες δυνατότητες για καλλιτεχνικές επιτυχίες και προ-' βολή. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ Α π ό τους παρακάτω συμπατριώτες κ α ι φ ί λους λάβαμε τις ακόλουθες οικονομικές ε ν ι σχύσεις γ ι α την έκδοση της εφημερίδας: Κρέτσης Δημήτριος Ταλιούρη - Κρέτση Ελένη Ανώνυμος αριθ. αποδείξεως 543 Τσιρίκου Μ α ρ ί α Μουλάς Αλέξανδρος Κανλή Ερασμία Φράγκου Ερμιόνη Γκόντας Γεώργιος του Βασιλείου Παπανικολάου Μιχάλης Μουλά Βασιλική Μαυρίδη Τ ο ύ λ α Καραηλία Ουρανία Γκρόϊντα Μ α ρ ί α Βαλετοπούλου Α γ γ ε λ ι κ ή Μπότσιαρης Χρήστος Καραζιώτης Διαμαντής Κ ο κ ά λ α ς Χρήστος Νίκου Κ ω ν / ν ο ς Ιωάννου Παναγιώτης Τους ευχαριστούμε θερμά. Ολες οι οικονομικές ενισχύσεις εκτός της αποδείξεως θα δημοσιεύονται στην εφημερίδα αναλυτικά. Για όσους δεν θέλουν να δημοσιευτεί το όνομα τους θα γράφεται η λέξη ανώ νυμος και δίπλα ο αύξων αριθμός της απόδειξης για πλήρη διαφάνεια Η διεύθυνση του υπευθύνου των οικονομικών είναι γραμμένη στη δεύτερη σελίδα στην ταυτότητα της εφημερίδας. Η διεύθυνση του ανταποκριτή Θεσσαλονίκης είναι: Κούγκλης Φίλιπ πος: Π. Σινδίκα 45 - τηλ.: Η διεύθυνση του ανταποκριτή της Αθήνας είναι Λιάπης Ανδρέας: Παπαδιαμάντη 39 Τ.Κ Νέα Φιλαδέλφεια τηλ.: ΚΩΣΤΑΣ Φ. ΝΙΚΟΛΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Π Τ Υ Χ Ι Ο Υ Χ Ο Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Α Θ Η Ν Ω Ν Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 3, 2ος Ο Ρ Ο Φ Ο Σ ΤΗΛ κ α ι Ι Ω Α Ν Ν Ι Ν Α