METODOLOGIJA ZA MONITORING I VERIFIKACIJU UŠTEDA U ENERGIJE Pristup Odozdo prema gore

Transcript

1 Offener Regionalfonds für Südosteuropa METODOLOGIJA ZA MONITORING I VERIFIKACIJU UŠTEDA U ENERGIJE Pristup Odozdo prema gore Nebojša Jablan, dipl. el. ing. Podgorica, 17. Jun 2013.

2 Uvod Obaveze iz ZoEE Sadržaj aj Akcioni Plan EE ( ) BU Metodologija Mjere EE obuhvaćene metodologijom Razrada mjere Primjeri korišćenja metodologije Zaključak Jun

3 Uvod Metodologija za praćenje i verifikaciju efekata mjera EE, tj. pripadajućih ušteda u potrošnji energije, kao i ušteda u emisiji CO2 "Bottom-Up"pristup odozdo prema gore analizira efekte mjera na samom njihovom izvorištu (konkretnom objektu, ili čak dijelu objekta) Skup postupaka za evaluaciju konkretnih mjera, koje su prepoznate kao mjere koje imaju najširu primjenu Na osnovu preporuka Evropske komisije, ali i uzimajući u obzir najbolja iskustva iz Evropske unije u procjeni efekata mjera za unaprjeđenje EE

4 Obaveze iz ZoEE ZoEE ("Sl. list Crne Gore", br. 29/10) Čl. 6 Godišnji operativni plan poboljšanja EE organa državne uprave Čl. 7 Program poboljšanja EE jedinice lokalne samouprave Čl. 8 Usklađenost programa poboljšanja EE sa APEE Čl. 10 Plan poboljšanja EE jedinice lokalne samouprave Čl. 11 Izvještaj o sprovođenju plana poboljšanja EE Čl. 17 Obaveze javnog sektora

5 Akcioni plan EE ( ) Mjere poboljšanja EE u sektoru domaćinstava, usluga, industrije i transporta Sektori domaćinstava i usluga sektori sa najvećim potencijalom za poboljšanje EE -više od 80% od ukupno planiranih ušteda ovim APEE Sektori industrije i transporta mjere podizanja stepena informisanosti o EE i njenim benefitima Sprovođenje konkretnih projekata poboljšanja EE kod industrijskih potrošača

6 BU metodologija Čl. 4. Direktive 2006/32/EZ o energetskim uslugama (ESD): uštede energije moraju se mjeriti i verifikovati i postignute uštede uporediti sa utvrđenim ciljevima štednje energije Preporuke metoda za mjerenje i verifikaciju u okviru Direktive 2006/32/EZ energetskim uslugama (EK) Međunarodni protokol o performansama mjerenja i verifikacije (IPMVP) EMEEES Projekat: Evaluacija i Monitoring ESD Austrijska metodologija

7 BU metodologija Jasna i transparentna metodologija Učinci sprovođenja mjera iz APEE -kvantifikovani u smislu energetskih ušteda Uštede izražene u mjernim jedinicama energije Efikasnost, ekonomičnost i redefisanje mjera i politika u cjelini Glavni izazov - procjena referentnih vrijednosti Izvještavanje po tipu mjere, po organu javne uprave, po godini ili uopšteno Jednostavna za korišćenje, omogućava automatski proračun

8 EE MJERE POBOLJŠANJE TERMO-IZOLACIJE I SISTEMA GRIJANJA U POSTOJEĆIM STAMBENIM I NESTAMBENIM ZGRADAMA UVOĐENJE EE TEHNIČKIH PROPISA ZA NOVE STAMBENE I NESTAMBENE ZGRADE I PROMOCIJA ZGRADA KOJE PREVAZILAZE ZAHTIJEVANE TEHNIČKE PROPISE ZAMJENA UREĐAJA (SISTEMA) ZA GRIJANJE U STAMBENIM I NESTAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI NOVA INSTALACIJA SISTEMA ZA ZAGRIJAVANJE VODE U STAMBENIM I NESTAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI INSTALACIJA SPLIT KLIMA UREĐAJA (< 12KW) U STAMBENIM I NESTAMBENIM ZGRADAMA Jun

9 EE MJERE INSTALACIJA SISTEMA ZA SOLARNO ZAGRIJAVANJE VODE U STAMBENIM I NESTAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI NABAVKA NOVIH EFIKASNIJIH KUĆNIH UREĐAJA U STAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI INSTALACIJA EFIKASNIH SIJALICA U STAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI POBOLJŠANJE SISTEMA RASVJETE ILI NJEGOVIH KOMPONENTI U NESTAMBENIM ZGRADAMA ZAMJENA ILI INSTALACIJA NOVIH KANCELARIJSKIH UREĐAJA U NESTAMBENIM ZGRADAMA ENERGETSKI PREGLEDI Jun

10 RAZRADA EE MJERA PREPORUKE EU MOGUĆNOST PRIMJENE U CRNOJ GORI Dostupnost i pouzdanost podataka Referentne vrijednosti za Crnu Goru Procjena efekta mjere u Crnoj Gori Jun

11 Zamjena sistema za grijanje u stambenim i nestambenim zgradama EU preporuka 1 1 (jedinična UFES = SHD A [ kwh/ jedinica / god] ušteda) ηstaro ηnovo ηstaro stepen iskorišćenja sistema za grijanje prije zamjene, ηnovo stepen iskorišćenja sistema za grijanje nakon zamjene, SHD prosječna specifična potrošnja toplote po m2 stambene (nestambene) površine, A prosječna grijana stambena (nestambena) površina od strane analiziranih uređaja. ηstaro = 0,66 Nacrt pravilnika o EE zgrada (0.595 EU prosjek) ηnovo = 0,848 (EU prosjek) A = 68m2 za stambene objekte (studija Hrvoje Požar TD indik) SHD = 190 (165) kwh/m2/god porodična kuća (stamb. zgrada) MONSTAT

12 Instalacija sistema za solarno grijanje vode u stambenim i nestambenim zgradama EU preporuka (jed. ušteda) USAVE 2 UFES = [ kwh/ m / god] ηpostojeće _ stanje USAVE prosječna godišnja ušteda po m2 instalisanog solarnog panela, η-stepen iskorišćenja postojećih sistema za zagrijavanje vode. ukupna godišnja ušteda energije -množenjem jedinične uštede sa ukupnom površinom instalisanih panela Regija CG Pločasti kolektori Kolektori sa vakuumskim cijevima Primorje (Bar) Centralna regija (Pg) Sjever (Žabljak) η = 0,66 (referentna vrijednost za CG)

13 Zamjena ili poboljšanje sistema rasvjete ili njegovih komponenti u nestambenim zgradama N st N ef (,,,, ) (,,,, ) ( 1 ) H N P + N P H N P + N P F UFES = 1000 UFES = [ kwh/ jedinica/ god], H = H 1 F, st l st l st b st b st i ef l ef l ef b ef b ef i D i i = 1 i = 1 Hst broj sati rada u toku godine sa standardnom strategijom upravljanja, Nl,st broj standardnih sijalica, Pl,st efektivna snaga (ne nazivna) koju troši standardna sijalica, Nb,st broj standardnih prigušnica, Pb,st snaga koju troši standardna prigušnica, Hef broj sati rada u toku godine sa efikasnom strategijom upravljanja, Nl,ef broj efikasnih sijalica, Pl,ef efektivna snaga (ne nazivna) koju troši efikasna sijalica, Nb,ef broj efikasnih prigušnica, ( ) ef st c Pb,ef snaga koju troši efikasna prigušnica, FD faktor koji uračunava efekat balasta sa regulacijom nivoa osvjetljenja (FD = 0 ako nema regulacije, inače FD 1), Fc faktor koji uzima u obzir strategiju upravljanja ( 0 Fc 1).,

14 Zamjena ili poboljšanje sistema rasvjete ili njegovih komponenti u nestambenim zgradama EU preporuka Pini nh _ ini P n UFES = 1000 new h_ new [ kwh / jedinica / god] Pini instalisana snaga sistema rasvjete prije primjene mjere u [W] (raspodjela snage po jed. pov. W/m2), nh--_ini broj radnih sati prije primjene mjere, Pnew instalisana snaga sistema rasvjete nakon primjene mjere u [W], nh--_new broj radnih sati nakon primjene mjere. Generalna p n p n UFES = 1000 ini h_ ini new h_ new 2 [ kwh / m/ jedinica / god ]

15 ZAKLJUČAK Sadrži i set mjera, koje nisu obuhvaćene APEE I Jedinična ušteda energije za različite vrste mjera Praktičan alat za planiranje mjera budućih akcionih planova EE Ograničavajući faktori:dostupnost i pouzdanost podataka Preporuke:jasan mehanizam prikupljanja potrebnih podataka, za pojedine mjere anketiranje, saradnja sa statističkim zavodom (MONSTAT) Jun