Παιδαγωγικές τάσεις κατά τον 20ο αιώνα Επίδραση του Σχολείου Εργασίας στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Παιδαγωγικές τάσεις κατά τον 20ο αιώνα Επίδραση του Σχολείου Εργασίας στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα"

Βασιλεύς Αλεξιάδης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Παιδαγωγικές τάσεις κατά τον 20ο αιώνα Επίδραση του Σχολείου Εργασίας στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα

2 Μεταρρυθμιστική κίνηση στην Παιδαγωγική Τέλη του 19 ου - μέσα του 20 ού αιώνα Έντονα παιδοκεντρικός & ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας Οι εκπρόσωποι της Νέας Παιδαγωγικής κίνησης διατύπωσαν και εφάρμοσαν πρωτοποριακές παιδαγωγικές θεωρίες και πρακτικές Ασκούσαν οξύτατη κριτική στο υπαρκτό σχολείο και στη μέχρι τότε σχολική πραγματικότητα

3 Μεταρρυθμιστική κίνηση στην Παιδαγωγική Οι εκπρόσωποι αμφισβητούσαν: Τη μετωπική διδασκαλία Την μη ενεργή παρουσία των μαθητών κατά τη διαδικασία της μάθησης Την τυποποίηση της διδασκαλίας Το δασκαλοκεντρικό χαρακτήρα Τη μαζοποίηση και ομοιομορφοποίηση των διδακτικών ενεργειών και Τα ιεραρχημένα επίπεδα σχέσεων κυρίως μεταξύ δασκάλου και μαθητών (Κρίβας, 2005)

4 Κίνημα Νέας Παιδαγωγικής Στόχοι Εξάλειψη όλων των αρνητικών στοιχείων Ερβαρτηριανής μεθόδου, δηλαδή της Παθητικότητας Ακαμψίας

5 Το σχολείο Εργασίας Χαρακτηριστικά Καταργεί την τυποποίηση της διδακτικής πορείας του Herbart Επιδιώκει την κοινωνικοποίηση του παιδιού Αποδίδει μικρή αξία στην ποσότητα των γνώσεων Στοχεύει στην αντικατάσταση του γνωσιοκεντρικού σχολείου & αποσκοπεί στο να συνδέσει το Σχολείο με την καθημερινή ζωή

6 Το σχολείο εργασίας Στόχοι Ο μαθητής Να μαθαίνει να σκέφτεται Να κατανοεί Να πράττει Να κατασκευάζει Να συζητά Να πειραματίζεται με δική του πρωτοβουλία

7 Το σχολείο Εργασίας στις Η.Π.Α

8 Το σχολείο Εργασίας στις Η.Π.Α John Dewey ( ) William Heard Kilpatrick ( )

9 Το σχολείο Εργασίας στις Η.Π.Α John Dewey - Kilpatrick Eκπρόσωποι του πραγματισμού* Βασική επιδίωξη πραγματιστών Η ενίσχυση της δράσης Η άμεση συμμετοχή του ατόμου Ο περιορισμός της θεωρητικής υπερβολής στη μαθησιακή διαδικασία (Χρυσαφίδης, 2002) *Πραγματισμός: η φιλοσοφική θεωρία κατά την οποία αληθές είναι μόνο ό,τι πρακτικά ωφελεί στη ζωή

10 Βασικές αρχές σχολείου Εργασίας 1. Η διδασκαλία να βοηθάει το μαθητή να αναπτύξει μόνος του μεθόδους δράσης και να μη του προσφέρει έτοιμες λύσεις. 2. Το παιδί να μπορεί να σκέφτεται και να αποφασίζει μόνο του. 3. Το παιδί να μάθει ότι έχει υποχρέωση να αναλαμβάνει τις ευθύνες της δράσης του. 4. Η προσφορά εμπειριών προς το παιδί πρέπει να σχετίζεται με ό,τι βλέπει, αγαπάει και αισθάνεται, διότι διαφορετικά δεν επιτυγχάνεται η μορφωτική διαδικασία. (Helm & Katz, 2002)

11 John Dewey Θεμελιωτής του σχολείου Εργασίας Επηρέασε την αμερικανική και παγκόσμια Παιδαγωγική με τις απόψεις του

12 Παιδαγωγική θεωρία Dewey Αρχή κάθε διανοητικής δραστηριότητας η εμπειρία. Kύρια χαρακτηριστικά της η πράξη και η δοκιμή Ενθάρρυνση της δράσης του παιδιού. Η σπουδαιότερη προϋπόθεση για τη μάθηση

13 Παιδαγωγική θεωρία Dewey Το σχολείο να ενεργοποιεί την κριτική ικανότητα του παιδιού Δημοκρατική διαπαιδαγώγηση του παιδιού, μέσα σε ατμόσφαιρα ελευθερίας και ευθύνης για τις πράξεις του Το «παλιό» σχολείο της παθητικότητας και της υπακοής να μετασχηματιστεί σε σχολείο ελεύθερης δράσης, πρωτοβουλίας και κοινωνικοποίησης των μαθητών

14 William Heard Kilpatrick ( ) Μαθητής και ερμηνευτής του Dewey Δημιούργησε τη μέθοδο project Ο Dewey είχε συμβολή στη μέθοδο, αλλά η τελική συγκρότησή της οφείλεται στον Kilpatrick Ιδέες του Dewey, όπως δράση, εμπειρία, ενδιαφέρον, σκοπός, διερεύνηση, είναι ενσωματωμένες στη μέθοδο project του Kilpatrick

15 Το σχολείο Εργασίας στη Γερμανία

16 Το σχολείο Εργασίας στη Γερμανία Θεμελιώθηκε και εκφράστηκε με τις παιδαγωγικές αντιλήψεις του Kerschensteiner, του Gaudig και του Scheibner

Kerschensteiner (1854-1932) Βασική παιδαγωγική αρχή «η εργασία του χεριού» Για πρώτη φορά στην ιστορία της Παιδαγωγικής εισήχθη η

17 Kerschensteiner ( ) Βασική παιδαγωγική αρχή «η εργασία του χεριού» Για πρώτη φορά στην ιστορία της Παιδαγωγικής εισήχθη η χειρωνακτική δραστηριότητα στο σχολικό πρόγραμμα ως μέσο γενικής Παιδείας του μαθητή, αλλά και της επαγγελματικής του προετοιμασίας

18 Kerschensteiner ( ) Η ουσιαστική αγωγή του παιδιού πρέπει να συνδυάζει την πνευματική με τη χειρωνακτική απασχόληση, που πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλο στη σχολική δραστηριότητα. Η εργασία έχει και πνευματική & ηθική αξία: ενεργοποιεί τη νοημοσύνη, κάνει το παιδί αποφασιστικό και με ηθικό χαρακτήρα. Ίδρυση των εργαστηρίων Φυσικής στο σχολείο.

19 Gaudig ( ) Το σχολείο να στοχεύει στην ανάπτυξη της αυτενέργειας του μαθητή και στη δημιουργία μιας αυτόνομης, ζωντανής προσωπικότητας Στόχος του σχολείου είναι να οδηγήσει το μαθητή να γνωρίζει πότε, γιατί και πώς κάνει κάτι, και να επιλέγει μόνος του το σωστό δρόμο για να επιλύσει το πρόβλημά του

20 Scheibner ( ) Θεωρούσε ότι οι ομαδικές εργασίες βοηθούν στην κοινωνικοποίηση του μαθητή Εναντιώθηκε στη χειρωνακτική εργασία του σχολείου

21 Το σχολείο Εργασίας στην Ιταλία

22 Maria Montessori ( ) Σπούδασε Ιατρική & ασχολήθηκε αρχικά με την Αγωγή των παιδιών με ειδικές ανάγκες Το σύστημά της έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο

23 Συντελεστές του συστήματος Montessori Το περιβάλλον που πρέπει να είναι κατάλληλα διαμορφωμένο και απόλυτα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού Ο παιδαγωγός

24 Συντελεστές του συστήματος Montessori Το παιδαγωγικό υλικό που πρέπει να ικανοποιεί τις ανάγκες του παιδιού Οι δραστηριότητες που αποτελούνται από: Καθημερινές ασκήσεις για την ατομική φροντίδα (ασκήσεις πρακτικού βίου) Φυσική αγωγή για την ανάπτυξη του σώματος Ακαδημαϊκή αγωγή (γλωσσικές ασκήσεις, ανάγνωση, γραφή, αριθμητική)

25 Σύστημα Montessori Πλούσιο και απλό παιδαγωγικό υλικό με έντονα χρώματα Ο παιδαγωγός περιορίζεται στο ρόλο του προσεκτικού παρατηρητή και του προσωπικού συμβούλου

26 Εκπρόσωποι του σχολείου Εργασίας άλλων ευρωπαϊκών χωρών Édouard Claparède, Ελβετός παιδαγωγός ( ) Adolphe Emmanuel,Ελβετός παιδαγωγός ( ) Roger Cousinet, Γάλλος παιδαγωγός ( ) Celestin Freinet ( ) Piaget ( ), Ελβετός φιλόσοφος, φυσικός επιστήμονας και ψυχολόγος

27 Η επίδραση του σχολείου Εργασίας στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα

28 Ελληνική πραγματικότητα Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ιδιαίτερα συντηρητικό Οι νέες ιδέες υποστηρίχτηκαν και διαδόθηκαν κυρίως από τους δημοτικιστές Οι δημοτικιστές κατηγορήθηκαν και διώχτηκαν ως ανατρεπτικοί του πολιτικο-εκπαιδευτικού συστήματος

29 Μεγάλοι Έλληνες παιδαγωγοί Αλέξανδρος Δελμούζος Δημήτρης Γληνός Μανόλης Τριανταφυλλίδης Μίλτος Κουντουράς Μιχάλης Παπαμαύρος Ρόζα Ιμβριώτη Νικόλαος Εξαρχόπουλος Ευάγγελος Παπανούτσος

30 Αλέξανδρος Δελμούζος ( )

31 Αλέξανδρος Δελμούζος ( ) Ανώτερο Παρθεναγωγείο Βόλου (εκπαιδευτικός δημοτικισμός) 1911: Κατηγορήθηκε από τους συντηρητικούς του αντιπάλους, δικάστηκε, αθωώθηκε 1923: Ανέλαβε τη διεύθυνση του Μαράσλειου Διδασκαλείου, κατηγορήθηκε και παύθηκε από διευθυντής 1929: Διορίστηκε Καθηγητής Παιδαγωγικών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Η Παιδεία είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέσα για την ατομική και την κοινωνική πρόοδο Επιδίωξε τη μετατροπή του παραδοσιακού δασκαλοκεντρικού σχολείου σε παιδοκεντρικό

32 Δημήτρης Γληνός ( )

33 Δημήτρης Γληνός ( ) 1911: Αρσάκειο Αθηνών 1912 και επί τέσσερα χρόνια διετέλεσε διευθυντής του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαίδευσης 1913: Προσπάθεια εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Τα νομοσχέδια που συνέταξε αποσύρθηκαν, λόγω μεγάλων αντιδράσεων από συντηρητικούς κύκλους (Ν. Εξαρχόπουλο) Πρωτεργάτης της λεγόμενης «γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης» Το όραμά του: δημιουργία σχολείου πολυτεχνικής μάθησης, πρακτικό και ανθρωπιστικό, όπου οι μαθητές θα διδάσκονται κοινωνική δικαιοσύνη

34 Δημήτρης Γληνός ( ) : Γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας 1921: Καθηγητής Παιδαγωγικών στην Ανώτερη Γυναικεία Σχολή 1924: Καθηγητής Παιδαγωγικών στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου μέχρι τη διάσπασή του (1927) Μέλος του ΚΚΕ. Λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων και της αγωνιστικής του στάσης φυλακίστηκε, εξορίστηκε και υπέστη πολλές κακουχίες

35 Μανόλης Τριανταφυλλίδης ( ) Έλληνας γλωσσολόγος και ένας από τους ιδρυτές του Εκπαιδευτικού Ομίλου Πίστευε ότι το γλωσσικό ζήτημα είναι κατά κύριο λόγο ζήτημα εκπαιδευτικό, με τεράστια σημασία για τη μόρφωση του λαού Υπό την καθοδήγησή του συντάχθηκε η «Γραμματική της Νέας Ελληνικής»

36 Σχολείο Εργασίας & ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα Προοδευτικοί δημοτικιστές εκπαιδευτικοί & ο Εκπαιδευτικός Όμιλος προσπάθησαν να επιβάλουν στην Ελληνική εκπαίδευση τις νέες αντιλήψεις του Σχολείου Εργασίας Οι αντίπαλοί τους θεωρούσαν τις αντιλήψεις αυτές από ύποπτες έως επικίνδυνες

37 Νικόλαος Εξαρχόπουλος ( ) Κυριότερος εκπρόσωπος των συντηρητικών παιδαγωγών Επηρέασε αποφασιστικά την Ελληνική εκπαίδευση Σφοδρός πολέμιος του Εκπαιδευτικού Ομίλου 1904: Καθηγητής στο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης 1912: Τακτικός καθηγητής της Φιλοσοφίας και της Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών 1934: Πρύτανης του Πανεπιστημίου 1949: Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών

38 Νικόλαος Εξαρχόπουλος ( ) Υποστήριζε με σθένος την καθαρεύουσα & το Ερβαρτιανό σύστημα αν και είχε πλέον αμφισβητηθεί και εγκαταλειφθεί Πνευματικός πατέρας της αποκαλούμενης «Σχολής της Αθήνας» 1923: Ίδρυσε το Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας

39 Ευάγγελος Παπανούτσος ( ) Ξεκίνησε ως καθαρευουσιάνος και συντηρητικός στις πολιτικές του πεποιθήσεις Στη συνέχεια άλλαξε πορεία, έγινε θερμός οπαδός της δημοτικής γλώσσας και προοδευτικός στις πολιτικές του πεποιθήσεις 1964: Του ανατέθηκε από τον Γ. Παπανδρέου η Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση

40 Ευχαριστώ για τη συγκέντρωσή σας

Σχετικά έγγραφα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΣΤΕΡΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος (Γ. Ε. Πυργιωτάκης) 15 Εισαγωγή (Γ. Ε. Πυργιωτάκης) 19 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΣΤΕΡΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ 1 Γενική εικόνα (Γ. Ε. Πυργιωτάκης) 25 2 Σύντομη ιστορική επισκόπηση (Γ. Ε. Πυργιωτάκης)