Διαβάζοντας (για) την ανάγνωση: όψεις της θεµατοποίησης της ανάγνωσης στη σύγχρονη µυθοπλασία. Σοφία Ιακωβίδου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διαβάζοντας (για) την ανάγνωση: όψεις της θεµατοποίησης της ανάγνωσης στη σύγχρονη µυθοπλασία. Σοφία Ιακωβίδου"

Transcript

1 Διαβάζοντας (για) την ανάγνωση: όψεις της θεµατοποίησης της ανάγνωσης στη σύγχρονη µυθοπλασία Σοφία Ιακωβίδου Ενόσω οι λέσχες ανάγνωσης πληθαίνουν, οι εκστρατείες φιλαναγνωσίας αναζητούν ευφάνταστους τρόπους για την προσέλκυση του κοινού, οι διαφορετικές βαθµίδες της εκπαίδευσης οικτίρουν τη µείωση των αναγνωστών και την αύξηση των καταναλωτών - οπτικών κυρίως προϊόντων - µεταξύ µαθητών και σπουδαστών, τα νέα προγράµµατα που εγκρίνονται για την Πρωτοβάθµια και τη Δευτεροβάθµια βάζουν στο επίκεντρο την ανάδυση του αναγνώστη στον µαθητή, και η θεωρία της λογοτεχνίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες εστιάζει στο ρόλο του αναγνώστη, η ίδια η λογοτεχνία δεν θα µπορούσε να µένει έξω από όλη αυτήν την κίνηση, την κινητοποίηση. Δεν είναι µόνο το γεγονός πως το διαδίκτυο σαρώνει το χαρτί και µε τις δύο έννοιες: αφενός βάζοντας στο περιθώριο ή απειλώντας µε εξαφάνιση τις έντυπες εκδόσεις, κι αφετέρου παρέχοντας παλιότερα και νεώτερα κείµενα σε ψηφιακή µορφή. Είναι πρωτίστως ότι η λογοτεχνία δεν θα µπορούσε παρά να κάνει λόγο για τον κατεξοχήν της όρο, την καταστατική της συνθήκη, την ανάγνωση. Τα µυθιστορήµατα για την ανάγνωση, συνηθέστατα αυτά όπου κεντρικός ήρωας είναι ένας ή περισσότεροι αναγνώστες, αναδεικνύονται σε αληθινή τάση κατά τον ύστερο 20ό αιώνα, αλλά και στις αρχές του τρέχοντα 1. Θα µπορούσε αυτό να συνδεθεί άµεσα µε την κρίση που διέρχεται ο θεσµός της ανάγνωσης αλλά και αυτός της λογοτεχνίας στη σύγχρονη εποχή, αν δεν αποτελούσε ένα ζήτηµα παλιό όσο η ίδια η λογοτεχνία. Η λογοτεχνία κοιταζόταν πάντοτε στον καθρέπτη της, κι επέλεγε το είδωλό της εκείνο που απορροφούσε καλύτερα τις φωτοσκιάσεις της εκάστοτε εποχής, παραµένοντας η ίδια χωρίς ηλικία, µια και καθιστούσε τους ίδιους τους συγγραφείς δέσµιους της αµφιβολίας για το αν και κατά πόσον το έργο τους αξίζει κι αν έκαναν οι ίδιοι εντέλει καλά που όρισαν τη ζωή τους από το πάθος της ανάγνωσης και του µετασχηµατισµού της σε γραφή 2. Όπως θα δούµε στη σύντοµη ιστορική ανασκόπηση του φαινοµένου στην οποία θα προβούµε, αν κάτι η λογοτεχνία πρωτίστως απορροφά, είναι οι αιτιάσεις που της απευθύνονται. Αυτές αφορούν κυρίως στις παραµορφώσεις ή και τις παθογένειες που εγκυµονεί η υπερβολική αφιέρωση στο διάβασµα. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως στο εναρκτήριο µυθιστόρηµα της νεωτερικής εποχής Σοφία Ιακωβίδου, Επίκουρη καθηγήτρια Νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Τµήµα Επιστηµών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΕΠΗ) του ΔΠΘ. 1 Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται τόσο από σχετικές µονογραφίες και ερευνητικές εργασίες (Trouvé 2004, Vinant 2012) όσο και από την πλευρά της κριτικής (Κούρτοβικ, Δηµοσθένης: «Ζωή χωρίς βιβλία και βιβλία χωρίς ζωή». Τα Νέα, 9-10 Ιουνίου 2012). H εγγενής αυτοαναφορικότητα της µεταµοντέρνας µυθοπλασίας από την άλλη, η τεχνική των παρένθετων αφηγήσεων, τα κείµενα των άλλων που εγκιβωτίζονται εντός αυτού που διαβάζουµε, το συχνότατο τέχνασµα κάποιου που βρήκε το έργο ενός άλλου και επιφορτίζεται µε το να το διαβάσει και να το δηµοσιεύσει κ.ά. κάνουν ώστε να παρακολουθούµε εντός της «υπόθεσης» των µυθιστορηµάτων αυτών περισσότερο το θέατρο των αναγνωσµάτων, πραγµατικών ή πλασµατικών, του συγγραφέα, του αφηγητή ή των διαφορετικών χαρακτήρων, παρά µια καθεαυτό «ιστορία». Είναι χαρακτηριστικό πως οι πρακτικές αυτές κάνουν θραύση στη µυθοπλασία της λεγόµενης «γενιάς του 90» οι περισσότεροι πεζογράφοι της οποίας ξεπήδησαν ή πέρασαν µέσα από τις σελίδες του περιοδικού Να ένα µήλο και ότι αυτό που συνοµολογούν από το πρώτο κιόλας τεύχος του περιοδικού δια στόµατος της διευθύντριάς του (βλ. το εισαγωγικό κείµενο της Λώρης Κέζα στο πρώτο τεύχος του περιοδικού, 2002) είναι αφενός πως αισθάνονται αναγνώστες κυρίως και αφετέρου πως τους συνέχουν περισσότερα µε ξένους οµοτέχνους τους παρά µε ό,τι προηγήθηκε στη νεοελληνική λογοτεχνία. 2 Όψεις αυτής της µορφής «ήττας» σε συγγραφείς της γενιάς του 90 και σε κάποιους προγενέστερους που λειτούργησαν τρόπον τινά ως σκυτάλη σχετικά µε την προβληµατική αυτή διερεύνησα στο «Πορτραίτα του καλλιτέχνη ως αποτυχηµένου»,

2 πρωταγωνιστεί ένας µανιώδης αναγνώστης που το πάθος του αυτό τον αποτρελαίνει. Στο δεύτερο µάλιστα τόµο που ολοκληρώνει το µυθιστόρηµα, ο Θερβάντες επιστρέφει τον ήρωά του στην κανονικότητα και στην αποδοχή από τους δικούς του αφού τον έχει απαλλάξει από τη µανία του διαβάσµατος ιπποτικών µυθιστορηµάτων. Από τον Δον Κιχώτη και εξής η ανάγνωση ως πάθος και πάθηµα µαζί θα βρίσκεται στο επίκεντρο της µυθιστορηµατικής πλοκής σε ένα διαρκές µπρα-ντε-φερ που ο κάθε αιώνας θα γέρνει προς την πλευρά που του αρµόζει. Θα εστιαστούµε στον τρέχοντα, όπου το θέµα αυτό απαντά µε ξεχωριστή ένταση και ποικιλοµορφία, επιλέγοντας έργα που την εκφράζουν. Το γεγονός πως ανήκουν σε συγγραφείς διαφορετικών γενεών προκρίνοντας διαφορετικούς χειρισµούς του θέµατος θα αναδεικνύει διακριτές στάσεις που σχετίζονται µε τις επιλεκτικές διαδροµές του καθένα σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. Ταυτόχρονα µαρτυρά την οικουµενική όσο και διαχρονική διάσταση του ζητήµατος, µια και οι στάσεις αυτές διασταυρώνονται ερήµην συχνά των συγγραφέων τους και µε διαδροµές άλλων οµοτέχνων τους. λίγα ζητήµατα είναι φύσει και θέσει την ίδια στιγµή τόσο αυτοβιογραφικά και τόσο οικουµενικά. Πρόκειται για τη νουβέλα «Τελχίνες σήτες βίβλων» του Γιώργη Γιατροµανωλάκη, που ήδη από τον τίτλο παραπέµπει σε ιδιότητες του γράφοντα αλλά και στην καταγωγή του, µια που Τελχίνες ονοµάζονταν οι πρώτοι κάτοικοι της Κρήτης σύµφωνα µε µια ερµηνεία του Liddell-Scott, ενώ µεταγενέστερα η λέξη αναφέρεται σε άνθρωπο κακοποιό, δαιµονικό και βάσκανο σύµφωνα µε το λεξικό του Σουίδα το απόλυτο κακοποιό στοιχείο για τον πρωταγωνιστή του κειµένου θα είναι τα βιβλία και η µανία µε το διάβασµα - ενώ ολόκληρη η έκφραση «Τελχίνες σήτες βίβλων» αφορούσε ιδιαίτερα στους «γραµµατικούς». Τα άλλα δύο είναι µυθιστορήµατα, Ο αναγνώστης του Σαββατοκύριακου του Δηµήτρη Φύσσα (2013) και το Writersland. Το νησί των συγγραφέων του νεώτερου Νίκου Βλαντή (2006) που και πάλι προτάσσουν τη βιβλιοφαγία εµφατικά ήδη από τον τιτλο. Προτού όµως φτάσουµε σ αυτήν την ύστερη πρόταξη του διαβάσµατος στην πύλη εισόδου του αναγνωστικού παιχνιδιού, στον τίτλο, το θέµα αυτό διήνυσε τη δική του διαδροµή. Ιστορικά, προτού η ανάγνωση πάρει τη µορφή µυθιστορηµατικού χαρακτήρα, αναφερόταν σε έναν πραγµατικό αναγνώστη, τον ίδιο τον συγγραφέα, που µετέφερε την δική του εµπειρία ως αναγνώστη. Πρόκειται για τις περιπτώσεις του Άγιου Αυγουστίνου ή του Μονταίν, και η ανάγνωση έχει εδώ θετικό πρόσηµο µια και συνδέεται µε το γαλήνεµα της ψυχής, µακριά από την τύρβη του κόσµου 3. Ενώ κατά το πρώτο µισό του 17 ου αι. εµφανίζεται ο πρώτος καθαρά µυθοπλαστικός αναγνώστης στο πρόσωπο του Δον Κιχώτη και ακολουθείται πάραυτα, τόσο στην Ισπανία, όσο και σε άλλες χώρες, όπως τη Γαλλία, από σειρά ηρώων που τον µιµούνται ή ολοκληρώνουν τα πάθη του, οι ήρωες αυτοί είναι όλοι άντρες (Le berger extravagant του Sorel για παράδειγµα ή το Le chevalier hypocondriaque του Du Verdier). Θα πρέπει να έρθουµε στο δεύτερο µισό του αιώνα για να πάρουν τη σκυτάλη οι γυναίκες για να γελοιοποιηθούν. Και µόνο ο τίτλος του έργου του Μολιέρου, Les précieuses ridicules αρκεί για να µεταφέρει τη χλεύη που ξεσηκώνει κατά την εποχή αυτή η γυναίκα όταν χρησιµοποιεί επιτηδευµένη γλώσσα, µιµούµενη την υψηλή αριστοκρατία και επιχειρώντας να κάνει κριτική των έργων του καιρού της. Αµέσως βέβαια η τάση αυτή γεννά και τον αντίλογο: τη γυναίκα που διαβάζει για την προσωπική της ευχαρίστηση και γνώση 3 Σύµφωνα µε τη Manon Vinant αυτό συνέβαινε «για τον απλό λόγο ότι οι µόνοι που είχαν πρόσβαση στα βιβλία ήταν οι άνθρωποι του κλήρου, οι λόγιοι και οι φιλόσοφοι» (Vinant 2012, 16).

3 χωρίς να θέλει να επιδεικνύεται κοινωνικά. Αλλά και πάλι αναπτύσσονται αντιστικτικά δύο αρνητικοί τύποι αναγνωστριών: από τη µια οι «µωρές παρθένες», µε το Roman bourgeois του Furetière για παράδειγµα, όπου ο µείζων κίνδυνος είναι η απώλεια της διάκρισης µεταξύ πραγµατικότητας και µυθοπλασίας κι από την άλλη Οι λόγιες γυναίκες (Les femmes savantes) όπως επιγράφεται το έργο του Μολιέρου όπου το γελοίο καραδοκεί και πάλι, καθώς οι αναγνώστριες αυτές προσπαθούν να τοποθετηθούν πάνω σε επιστηµονικά και φιλοσοφικά ζητήµατα στα κοσµικά σαλόνια χωρίς να διαθέτουν τις αντίστοιχες γνώσεις 4. Όλη αυτή η διερώτηση πάνω στο αν και κατά πόσον η γυναίκα µπορεί να διαβάζει σοβαρά κείµενα, είτε επιστηµονικά είτε κλασικούς συγγραφείς, που απαντά µε χαρακτηριστική πυκνότητα κατά το δεύτερο µισό του 17 ου αι. εµµένει κατά τι µετασχηµατισµένη, µετατοπισµένη τρεις και πλέον αιώνες µετά. Γίνεται πλέον «και αν η γυναίκα διαβάζει», όπως δείχνουν τόσο εµπειρικά δεδοµένα όσο και οι έρευνες αναγνωστικής συµπεριφοράς 5, «τότε τι ακριβώς και κατά πόσον θεσµοί όπως το σχολείο ακυρώνουν αντί να προωθούν τη σχέση µε την πραγµατική λογοτεχνία» 6. Στο µυθιστόρηµα του Φύσσα, µια τριαντάρα ιδιωτική υπάλληλος, µανιώδης αναγνώστρια των ζωδίων, µε σχέσεις ρηχές όσο τα ροζ µυθιστορήµατα που φτάνουν σποραδικά στα χέρια της κατόπιν υπόδειξης κάποιας φίλης και µε σωρευµένη δυσφορία κάτω από το χαλί της κανονικότητάς της, προσλαµβάνεται από µια πενηντάρα αριστοκράτισσα που έχασε την όρασή της εξαιτίας ενός ατυχήµατος για να της διαβάζει λογοτεχνία. Όσα η νεαρή Βάλια βιώνει στη βίλα των βιβλίων όπου καταλήγει να µετακοµίσει σταδιακά, τόσο µέσα από τη µεγαλόφωνη ανάγνωση µεγάλης γκάµας λογοτεχνικών έργων όσο και από την επαφή της µε την τυφλή εργοδότρια και το υπηρετικό προσωπικό, κυρίως γυναίκες, που την περιβάλλουν σαν αληθινή οικογένεια, την εισάγουν σε έναν διευρυµένο κόσµο όπου κυριαρχεί µια άλλη φυσικότητα, µια νέα κανονικότητα, τελείως διαφορετική από την κοινώς νοούµενη. Οι λέξεις της είναι απλές, η επαφή µε τους άλλους ζεστή κι απροσποίητη, οι αλήθειες αυθεπιβάλλονται µε τη φυσικότητα της οµορφιάς, οι ταξικές διαφορές ξεθωριάζουν, η ανταλλαγή απόψεων είναι ισότιµη. Αν οι ανισότητες ως προς την ανάγνωση βρίσκονται στη βάση όλων των υπόλοιπων ανισοτήτων, όπως τονίζει ο Jean-Claude Passeron (Λεοντσίνη 2000, 106), η πλοκή αποτελεί εδώ δραµατοποίηση της θεµελιώδους αυτής άποψης. Η µεταµορφωτική επήρεια της πραγµατικής ανάγνωσης, αυτής που ποτίζει τον οργανισµό και τον αναδιατάσσει ψυχονοητικά, καθαρίζει σταδιακά τη Βάλια από ενασχολήσεις, συναναστροφές και σχέσεις που δεν της προσφέρουν κάτι ουσιαστικό όταν επιστρέφει στο πατρικό της σπίτι τα Σαββατοκύριακα. 4 Βλ. Aragon, Sandrine : Les images de lectrices dans les textes de fiction française du milieu du XVII siècle au milieu du XIXe siècle. Cahiers de narratologie 11 (2004). 5 Αυτό επιβεβαιώνεται από τις έρευνες αναγνωστικής συµπεριφοράς και πολιτιστικών πρακτικών που διενεργήθηκαν από το ΕΚΕΒΙ: ( η τελευταία είναι του 2010, οι δύο προηγούµενες διεξήχθησαν το 1999 και το 2004 που είναι και οι µόνη πηγή από την οποία µπορούµε να αντλήσουµε έγκυρα δεδοµένα. 6 Προβληµατισµός σε σχέση µε αυτές τις διερωτήσεις διαφαίνεται αρκετά πρώιµα, ήδη από τις αρχές του προηγούµενου αιώνα (Wharton 2013). Σήµερα ωστόσο που η κρισιµότητά τους εντείνεται, καθώς τόσο οι ανθρωπιστικές επιστήµες και ο ίδιος ο θεσµός της λογοτεχνίας τελούν εν κινδύνω (Τοντορόφ 2013), τίθενται στο επίκεντρο σειράς εκδόσεων και συνεδρίων διεθνώς. Σε ό,τι αφορά τα ελληνικά δεδοµένα, για µια συζήτηση µεταξύ καθηγητών, παιδαγωγών και φιλολόγων βλ. Κουζέλη, Λαµπρινή: «Η λογοτεχνία σε κίνδυνο». Τα Νέα, και κυρίως το συνέδριο που διοργανώθηκε από το ΕΚΠΑ στις Νοεµβρίου 2013 και θέτει τα ζητήµατα αυτά στο επίκεντρο: «Η νεοελληνική λογοτεχνία σήµερα: κοινωνία και εκπαίδευση». Για µια διδακτική πρόταση που θα µπορούσε να λειτουργήσει απαντητικά ως προς τα ζητήµατα αυτά βλ. την εισήγησή µου στο παραπάνω συνέδριο (Ιακωβίδου 2014).

4 Ο συγγραφέας εντωµεταξύ δεν παύει να σχολιάζει το καθετί που συµβαίνει, το καθετί που αλλάζει στην ηρωίδα, το τι µπλόκαρε αυτήν τη διαδικασία πιο πριν (το εκπαιδευτικό σύστηµα, το φροντιστήριο, το φτωχό σε ερεθίσµατα οικογενειακό περιβάλλον, τη χαύνωση από την ανάγνωση ζωδίων, την τηλεόραση και τα νέα για διασηµότητες κλπ) προδίνοντας πολλές από τις ιδιότητές του αλλά και λογοτεχνικές του προτιµήσεις: ο Δηµήτρης Φύσσας είναι φιλόλογος, εξ ου και η πληθώρα γραµµατολογικών υποδείξεων και οι πολλές συζητήσεις για το γλωσσικό, από τη διδασκαλία των αρχαίων µέχρι τη γλώσσα του Ροΐδη, δηµοσιογράφος, απ όπου ο διαρκής σχολιασµός αιχµών της κοινωνικής πραγµατικότητας, Αθηναιογράφος κλπ. Προβάλλει έτσι διαρκώς την πλαστότητα του έργου του, την προσχηµατικότητα της πλοκής που ουσιαστικά στήνεται για να συσταθεί ένα «δοκιµιακό µυθιστόρηµα» για την λογοτεχνία, όπως σε µια στιγµή ο ίδιος δεν παραλείπει να χαρακτηρίσει το εγχείρηµά του (Φύσσας 2013, 147). Πέρα από το ότι η σύγχυση µεταξύ δοκιµιακού και µυθιστορηµατικού είναι πάγιο χαρακτηριστικό των µυθιστορηµάτων για την ανάγνωση (από το Σαν ένα µυθιστόρηµα του Ντανιέλ Πενάκ ή το Αν µια νύχτα του χειµώνα ένας ταξιδιώτης του Ίταλο Καλβίνο µέχρι τον συγγραφέα της Ιστορίας της ανάγνωσης (1996) Alberto Manguel που έχει γράψει και σειρά σχετικών έργων), ο τρόπος που ο Φύσσας αποδύεται σε όλες αυτές τις παρατηρήσεις, «σαν και όχι ως συγγραφέας» όπως περιπαικτικά υπογραµµίζει, έχει να κάνει µε µια πρακτική που έκανε θραύση στο παρωδιακό µυθιστόρηµα του 18 ου αι. και στις µέρες µας µάλλον φθίνει: την αποστροφή στον αναγνώστη. Οι απευθύνσεις µάλιστα αυτές στον «αγαπητό αναγνώστη ή σκέτο αναγνώστη» όπως αποκαλεί τον αποδέκτη του είναι τόσο συχνές, ώστε σε κάποιο σηµείο υπόσχεται πως θα βάλει ένα τέλος ή τουλάχιστον θα τις ελαχιστοποιήσει: «αποδώ και πέρα υπόσχοµαι ότι θα παρέµβω πλέον ελάχιστα και συντοµότατα, συγκεκριµένα µε µία µόνο τελευταία από τις εµφανώς αχρείαστες, πλεονασµατικές, ενοχλητικές, βαρετές, θεωρητικολογούσες, ψευτοδοκιµιακές, εκ περισσού και εκτός συγγραφικής οικονοµίας εξυπνάδες µου θα είναι µια και µόνη παράγραφος περί πλάγιου λόγου και αποσβολώσεων και θα σας αφήσω να χαρείτε αυτές τις τελευταίες σελίδες σχεδόν απερίσπαστοι» (Φύσσας 2013, 152). Οι αποστροφές αυτού του τύπου ελάχιστα διαφέρουν εκ πρώτης από αυτές του Tristram Shandy για παράδειγµα ( ), όπου σε ένα σηµείο ο αφηγητής του Laurence Sterne δηλώνει στον αναγνώστη του πως σκοπεύει να αφιερώσει 50 σελίδες σε µια περιγραφή και αµέσως µετά εγκαταλείπει την ιδέα λέγοντας: «Περιφρονώ αυτήν τη διαδικασία. µου αρκεί να διατηρώ την εξουσία που έχω πάνω σου, αλλά να κάνω κατάχρηση των αβαντάζ που µου προσφέρει η πένα θα παραπήγαινε!» 7. Αν όµως στα µυθιστορήµατα του 18 ου αι. ο συγγραφέας διατηρεί αυτήν την κατ επίφασην σχέση µε τον αναγνώστη για να του δώσει την εντύπωση, όπως σηµειώνει ο Wolfgang Iser, πως οι δυο τους είναι κάτι σαν «συνέταιροι στην ανακάλυψη της πραγµατικότητας της ανθρώπινης εµπειρίας» (Iser 1978, 102), κατά τον ύστερο 20ό και 21 ο αι. όπου οι κάθε είδους µετακειµενικές παρεµβολές και υποδείξεις έχουν κορεστεί αλλά και κουράσει, αποτελούν περισσότερο απολήξεις µακρινών παρωδιακών αποήχων. Πολλές φορές εκφράζουν την πίεση που ασκείται από το πραγµατικό στη µυθοπλασία, όπως συµβαίνει σε κάθε άλλη µορφή της κουλτούρας - µε τα realities στην τηλεόραση, τα biopic στον κινηµατογράφο ή και την 7 Laurence Sterne: Tristram Shandy ( ). Παρίσι: Garnier 1982: 438. Αναφέρεται από την Aude Deruelle (Deruelle 2004).

5 προτίµηση στο ιστορικό µυθιστόρηµα και τις βιογραφίες σε ό,τι αφορά την ίδια τη λογοτεχνία (Τζιόβας 2014, ). Λαµβάνουν έτσι ψευδοαπολογητικό χαρακτήρα απηχώντας τη µυθοπλαστική κόπωση που διακρίνεται συχνά στη σύγχρονη κουλτούρα, µε τον συγγραφέα να ψέγει τον εαυτό του που περισσότερο σχολιάζει την πλοκή και την κοινωνική πραγµατικότητα παρά τις αφήνει να αναδυθούν από µόνες τους. Ο Φύσσας βέβαια δεν παραλείπει να επισηµάνει µε αφορµή το ότι η ηρωίδα του δεν καταφέρνει να εκτιµήσει τον Μωπασάν, τον βρίσκει µάλιστα επιφανειακό ότι ακόµη και κλασικοί συγγραφείς όπως ο συγγραφέας του Μπελ αµί που «σε αντίθεση µε την άθλια δική του συνήθεια» όπως λέει χαρακτηριστικά δεν φορτώνουν τον αναγνώστη µε τις δικές τους κρίσεις, κατηγορήθηκαν συχνά για ρηχότητα, «δηµοσιογραφική γραφή» κλπ (Φύσσας 2013, 133). Έτσι οι αποστροφές στον αναγνώστη αναδιπλασιάζουν ειρωνικά το απολογητικό στοιχείο ο Φύσσας γνωρίζει πολύ καλά ότι δηµοσιογραφικού τύπου γραφή µπορεί σε σαφώς πολλαπλάσιο του Μωπασσάν βαθµό να καταλογιστεί και στον ίδιο - εν τω µέσω ενός έργου που ούτως ή άλλως αποτελεί µια απολογία για τις χαµένες ή παραγκωνισµένες λειτουργίες της ανάγνωσης λογοτεχνίας. Όπως το έργο του Φύσσα συνδέεται µε την παράδοση του παρωδιακού µυθιστορήµατος και τις σύγχρονές του απολήξεις, έτσι και τα έργα των Γιατρωµανωλάκη και Βλαντή µας φέρνουν σε δύο άλλες τυπικές µορφές των µυθιστορηµάτων για την ανάγνωση, που απαντούν κυρίως από τον 20 ο αι. κ.ε. Ο αιώνας αυτός είναι η εποχή κατά την οποία η ανάγνωση ως θεµατική αποκτά ξανά θετικό πρόσηµο, µετά από µια µακρά περίοδο που τη συνέδεε διαδοχικά µε την τρέλα, τη γελοιοποίηση, τη µετακύλυε στη νωθρότητα κατά το 19 ο αι. (ο πατέρας του Ζυλιέν Σορέλ στο Κόκκινο και το µαύρο εξοργίζεται που ο γιος του είναι διαρκώς µε ένα βιβλίο στο χέρι αντί να δουλεύει) και την τραγική διατάραξη της διάκρισης µεταξύ πραγµατικότητας και µυθοπλασίας (η απόλυτη επιτοµή όλων των δεινών που προκαλεί το διάβασµα είναι η Μαντάµ Μποβαρύ που δεν καταστρέφει µόνο τον εαυτό της αλλά αφανίζει και το σπίτι της). Αντίθετα κατά τον 20 ο η ανάγνωση επιστρέφει ως απόλαυση αλλά και ως µείζον πολιτισµικό γεγονός που τίθεται στην καρδιά της εκπαίδευσης. Δεν είναι τυχαίο που τόσο ο Φύσσας όσο και ο Γιατρωµανωλάκης είναι εκπαιδευτικοί αντίστοιχα µε τον Daniel Pennac, τον Albert Manguel και πολλούς από τους ξένους οµοτέχνους τους, ο δε Βλαντής χρηµάτισε µεταφραστής, επιµελητής και εκδότης (εκδόσεις Μαγικό κουτί) ας σηµειωθεί εδώ πως πρώην εκδότρια είναι και η τυφλή Λώρα του µυθιστορήµατος του Φύσσα. Και ο Νίκος Βλαντής εγκατέλειψε, βοηθούσης της οικονοµικής κρίσης, τον εκδοτικό χώρο και έγινε αναχωρητής σε ένα νησί του Ατλαντικού, ονόµατι Ουεσσάν, στη Δυτική Γαλλία, όπως πληροφορούµαστε από το site που διατηρεί ο συγγραφέας 8. Πρόκειται ακριβώς για το νησί όπου διαδραµατίζεται η υπόθεση του µυθιστορήµατός του Writersland, το νησί των συγγραφέων. Σε µια ιδιότυπη, ιδιόχειρη θα λέγαµε εκδοχή του µποβαρισµού 9, δεν αποδύθηκε σε φυγή σε έναν φαντασιακό κόσµο ακολουθώντας µυθιστορηµατικά πρότυπα που έπλασε κάποιος άλλος, αλλά ενσάρκωσε το µοντέλο των δικών του ηρώων. Στο µυθιστόρηµα του Βλαντή, το οποίο έµελλε, τουλάχιστον ως προς τον τόπο, να κοπιάρει ο ίδιος, πρωταγωνιστούν συγγραφείς-αντιγραφείς που έχουν καταφύγει στη δική 8 όπου και πλήρη εργοβιογραφικά στοιχεία σχετικά µε τον συγγραφέα. 9 Για τον µποβαρισµό ως έννοια και λογοτεχνικό τόπο αλλά και για µια απόπειρα ανίχνευσής του σε ό,τι αφορά τη νεοελληνική λογοτεχνία, βλ. Ιακωβίδου, Σοφία: «Μποβαρισµός στη νεοελληνική λογοτεχνία: µια πρώτη διερεύνηση», υπό δηµοσίευση στα Πρακτικά της ΙΔ επιστηµονικής συνάντησης του Τοµέα ΜΝΕΣ, Τµήµα Φιλολογίας, ΑΠΘ («Ζητήµατα νεοελληνικής φιλολογίας: µετρικά, υφολογικά, κριτικά, µεταφραστικά», Θεσσαλονίκη Μαρτίου 2014).

6 τους µικροκοινότητα σε ένα αποµονωµένο νησί απ όπου πωλούν διαδικτυακά τα έργα τους καθώς στη µακρινή µελλοντική τους εποχή, κάπου στον 22 ο αι, η λογοτεχνία ψυχορραγεί, ενώ τα πανεπιστήµια και η κριτική έχουν εκλείψει προ πολλού. Η πλειοψηφία των ανθρώπων ζει αµείλικτα ταξικοποιηµένη, χωρισµένη στους αποκαλούµενους «απίστωτους» και σε προνοµιούχους σε αναλογία 3000:30, µε τους πολυάριθµους πρώτους να δουλεύουν οληµερίς σε οικοφάρµες και στη συντήρηση των δικτύων ώστε οι δεύτεροι να απολαµβάνουν ανενόχλητοι τη ζωή στους ψηφιακούς τους παραδείσους. Είναι σαφές πως η µελλοντολογική δυστοπία του Βλαντή σχολιάζει τη συρρίκνωση της λογοτεχνίας στην τρέχουσα κοινωνική και πολιτισµική συνθήκη, όπως πάγια συµβαίνει µε τις δυστοπίες που εκτινάσσονται στο µέλλον για να σχολιάσουν το παρόν. Συγχρόνως όµως συνδέεται µε κλασικές δυστοπικές αφηγήσεις του 20 ου αι. που θέτουν την ανάγνωση στο επίκεντρο της πλοκής καθιστώντας την κύριο µοχλό εξέγερσης και ανατροπής: από το Fahrenheit 451 του Ray Bradbury (1953) µέχρι το Ο Μπαλζάκ και η µικρή κόπτρια του γαλλο-κινεζικής καταγωγής Dai Sijie (2000), όπου χάρη στην Επανάσταση του Μάο η µικρή κόπτρια καταφέρνει να προµηθευτεί ένα βιβλίο του Μπαλζάκ που µεταµορφώνει τη ζωή της. Το ίδιο θα συµβεί στο µυθιστόρηµα που γράφει ο Τζέφρυ Ευγενίδης, αντιγραφέας-άβαταρ του επιτυχηµένου ελληνοαµερικάνου και το οποίο κρίνουν κατόπιν δηµόσιας ανάγνωσης οι συγγραφείς της Writersland (οι επονοµαζόµενοι Αλέξανδρος Δουµάς, Μαργκερίτ Ντυράς, Αρθρούρος Ρεµπώ, Ντόνα Ταρτ κ.ά. έως και η συγγραφέας του Sex and the city Κάντας Μπούσνελ) η υψηλή αναγνωσιµότητα των οποίων τους καθιστά ικανούς να κρίνουν αν κάτι είναι δηµοσιεύσιµο µέσα από ένα σπαρταριστό κρεσέντο εναλλακτικών θέσεων και αµοιβαίων αντεγκλήσεων. «Διαβάζοµαι, ή καλύτερα µεταφορτώνοµαι, άρα υπάρχω» είναι εδώ ο κανόνας του παιχνιδιού. Όλο το θέατρο των εντάσεων και της διασπάθισης συµβολικού κεφαλαίου µε απόλυτο νόµισµα την ανάγνωση, µεταφερµένο σε ένα διαβρωτικής ειρωνείας µελλοντικό οµοίωµα του λογοτεχνικού πεδίου που δεν καταφέρνει ούτε το ίδιο να προσδιορίσει αυστηρά αυτό που µε πάθος αναζητά. Αυτό είναι το που ακριβώς έγκειται η περίφηµη λογοτεχνικότητα και αν µπορεί να υπάρξει κάτι αυθεντικό και πρωτότυπο στον ψηφιοποιηµένο τους κόσµο, αφού ούτε οι πρωτοκλασάτοι ούτε οι εµπορικότεροι συγγραφείς καταφέρνουν να συµφωνήσουν σε ένα αδιάσειστο σώµα κριτηρίων ώστε η όλη συζήτηση να διεξάγεται επί κοινής πλατφόρµας. Η νουβέλα του Γιατροµανωλάκη από την άλλη απηχεί τη µεγάλη σειρά των έργων εκείνων που δίνουν ένα πορτραίτο του αναγνώστη σε νεαρή ηλικία, κάτι σαν αυτοµυθοπλασία ή bildungrsroman του αναγνωστικού υποκειµένου. Το αρχέτυπο του παιδιού-αναγνώστη επανέρχεται κατά τον 20 ο αι. από έργα όπως Οι λέξεις του Ζαν-Πωλ Σαρτρ (1964) ή Η παιδική ηλικία της Ναταλί Σαρρώτ (1983), µέχρι λιγότερο προβεβληµένα όπως Η αυτοβιογραφία ενός αναγνώστη του Pierre Dumayet (2000) που αποτελεί ένα µείγµα παιδικών αναµνήσεων και αναγνωσµάτων. Στο Τελχίνες σήτες βίβλων ένας ενήλικας που αισθάνεται πως το νοσηρό, ανόσιό του πάθος για τα βιβλία τον κατέστρεψε, µόλυνε την ύπαρξή του, ξεδιπλώνει το χρονικό τού πως ανακάλυψε παιδί την ένοχη, άκρως εθιστική απόλαυση του διαβάσµατος, διερευνώντας τα λιγοστά βιβλία της βιβλιοθήκης-ντουλάπας του πατρικού του στην Κρήτη µια Βίβλο, µια Ιερά σύνοψη ή εκλαϊκευµένα εγχειρίδια σεξολογίας όπως αυτό του Havelock Ellis. Εκεί διάβαζε «µε τροµάρα και ηδονή όλα τα αισχρά και άρρητα» όπως χαρακτηριστικά λέει (Γιατροµανωλάκης 2012, 43), άγγιζε, µύριζε και γευόταν τα απαγορευµένα µέσα από την επαφή του µε τις λέξεις, για να περάσει ακολούθως «έκθαµβος,

7 άλαλος και περιδεής» (σ. 41) στην πιο ενδελεχή αναζήτησή τους στη µοναχικότητα που του διασφάλιζε η Βικελαία βιβλιοθήκη αρχικά και το Αναγνωστήριο της Φιλοσοφικής ή η βιβλιοθήκη του King s College ακολούθως, όπου πάνω στα τραπέζια των αναγνωστηρίων το αναγνωστικό πάθος εναλλασσόταν µε τη γενετήσια οµιλία. Το διήγηµα του Γιατροµανωλάκη, αν και εντάσσεται στην πιο σύγχρονη παράδοση της αυτοβιογράφησης του αναγνωστικού υποκειµένου, µας επιστρέφει αντεστραµµένη την εικόνα του αναγνώστη που είδαµε στην αρχή της επισκόπησής µας στον Άγιο Αυγουστίνο και τον Μονταίν. Αν σε εκείνους η ανάγνωση συνδέεται µε την προσευχή και την ηρεµία, στο δικό του κείµενο έχει να κάνει µε την ενοχή και την αµαρτία, καθώς απευθύνεται περίπου ως εξοµολογητικό απολογητήριο στην Παρθένο Μαρία, σε γλώσσα εµπειρίκια όµως ανάµεικτη µε καβαφικούς και ποικίλους άλλους αποήχους. Συγκεντρώνει εντούτοις και µια σειρά στοιχείων που αναδεικνύονται σε κοινούς τόπους µεταξύ των έργων που εξετάσαµε, αν και ανήκουν σε τόσο διαφορετικές παραδόσεις και µε την αναφορά τους θα κλείσουµε: Α) Τη σχέση ανάγνωσης και ηδονής πρώτα από όλα, καθώς libido και libido scienti συµβαδίζουν τόσο στον Φύσσα όσο και στον Βλαντή. Η τυφλή Λώρα πέρα από τη Βάλια που της διαβάζει τις καθηµερινές προσλαµβάνει και άντρα αναγνώστη τα Σαββατοκύριακα ώστε να καλύπτει µέσα από το ίδιο άτοµο πνευµατικά και σωµατικά πάθη, αλλά και επειδή ο ρωµαλέος νέος, δεν αρκεί από µόνος του να την εξιτάρει αν αυτό δεν συνδεθεί και µε διανοητικό ερεθισµό. Στον Βλαντή την πραγµατική ουτοπία δεν τη ζουν τόσο οι συγγραφείς της Writersland που βρίσκονται στην κορυφή της κοινωνικής πυραµίδας έχοντας ως υπηρέτες τους αναγνώστες. Τη ζει ο καταπιεσµένος πρωταγωνιστής του δυστοπικού Middlenet του Ευγενίδη όταν καταφέρνει να προµηθευτεί προσοµοιωτή που του επιτρέπει να υλοποιηθεί ως άνθρωπος σε έναν ψηφιακό παράδεισο επιλογής του: εκεί συναντιέται µε µια κοπέλα που δεν είναι µόνο ωραία, αλλά έχει και λογοτεχνικές προτιµήσεις αντίστοιχες µε τις δικές του Β) τη σχέση ανάγνωσης και απαγόρευσης. Ως υπέρτατη απόλαυση η ανάγνωση πρέπει µε τον έναν ή τον άλλο τρόπο να µην είναι επιτρεπτή: για τη Λώρα είναι η τυφλότητα, στον Γιατροµανωλάκη η αµαρτία, στον Βλαντή όπως σε όλα τα δυστοπικά έργα η ανάγνωση απαγορεύεται δια ροπάλου στο καθεστώς καταστολής που ζουν οι ήρωες του Ευγενίδη Γ) ανάγνωση και κινητοποίηση των αισθήσεων: οι αναγνώστες των µυθιστορηµάτων που εξετάσαµε οσφραίνονται, γεύονται τα βιβλία, κυρίως στον Γιατροµανωλάκη αλλά και στον Φύσσα όπου κάθε ηµέρα ανάγνωσης ακολουθείται από απολαυστικό γεύµα στη βίλα της Λώρας, ανάγοντας έτσι την ανάγνωση σε κορυφαία µορφή συναισθησίας. Τέλος, Δ) τόσο ο Βλαντής όσο και ο Φύσσας δεν παραλείπουν να σχολιάσουν ειρωνικά µια πρόσφατη ισχυρή τάση του πραγµατικού αναγνωστικού κοινού: το γεγονός πως, ανεξαρτήτως του κατά πόσον και τι ακριβώς διαβάζουν, οι περισσότεροι φιλοδοξούν να γράψουν. Η σύγχρονη µόδα µε τα εργαστήρια δηµιουργικής γραφής δέχεται στα έργα αυτά ανελέητη κριτική καθώς στη Writersland τα µαθήµατα δηµιουργικής γραφής τίθενται στους συγγραφείς ως τιµωρία όταν φωνασκούν υπερβολικά ή γίνονται αγενείς, ενώ στον Φύσσα η µέχρι πρότινος άσχετη µε το διάβασµα Βάλια σκέφτεται όταν αποφασίζει να εγκαταλείψει τη δουλειά αυτή να παρακολουθήσει τέτοια µαθήµατα µε στόχο να κάνει µυθιστόρηµα όσα έζησε στη βίλα. Σε µια µάλιστα από τις τελευταίες αποστροφές στον αναγνώστη του ο

8 Φύσσας τον παρακαλεί αν τυχόν προλάβει την ηρωίδα και συρράψει κάποιος τα λογοτεχνικά αποσπάσµατα που περιέχονται στο βιβλίο του, να τον ειδοποιήσει τουλάχιστον µε µέιλ. Βιβλιογραφία Βλαντής, Νίκος: Writersland. Το νησί των συγγραφέων. Αθήνα: Κέδρος Γιατροµανωλάκης, Γιώργης: Τρία απρόσεκτα διηγήµατα. Αθήνα: Άγρα Deruelle, Aude: Les adresses au lecteur chez Balzac. Cahiers de narratologie 11 (2004). Ιακωβίδου, Σοφία: «Πολιτισµική εντροπία και νεοελληνική λογοτεχνία». Iser, Wolfgang: The implied reader: patterns of communication in prose fiction from Bunyan to Beckett. Βαλτιµόρη, Λονδίνο: The John Hopkins University Press Passeron, Jean-Claude: «Ο πολιτιστικός πολυµορφισµός της ανάγνωσης. Σχετικά µε τον αναλφαβιτισµό». Στο: Λεοντσίνη, Μαρία (Εισ-Επιµ.) Όψεις της ανάγνωσης. Αθήνα: Νήσος 2000: Τζιόβας, Δηµήτρης: Κουλτούρα και λογοτεχνία. Πολιτισµικές διαθλάσεις και χρονότοποι ιδεών. Αθήνα: Πόλις Τοντορόφ, Τσβετάν: Η λογοτεχνία σε κίνδυνο (µτφ Βαγενά, Χρύσα). Αθήνα: Πόλις Trouvé, Alain: Le roman de la lecture. Critique de la raison littéraire. Sprimont : Mardaga Φύσσας, Δηµήτρης: Ο αναγνώστης του Σαββατοκύριακου. Αθήνα: Εστία Vinant, Manon: Le roman de la lecture : la représentation littéraire du lecteur dans les œuvres Se una notte d inverno un viaggiatore de Italo Calvino et Comme un roaman de Daniel Pennac. Μεταπτυχιακή εργασία. Γκρενόµπλ: Université Stendhal, Grenoble III Wharton, Edith: Η διαστροφή της ανάγνωσης (µτφ Ανδριτσάνου, Ευαγγελία). Αθήνα: Άγρα 2013.

Το μυστήριο της ανάγνωσης

Το μυστήριο της ανάγνωσης Βενετία Αποστολίδου Το μυστήριο της ανάγνωσης Γιατί κάποιοι διαβάζουν και κάποιοι όχι; Είναι σημαντική η ανάγνωση; Γιατί μας αρέσει η ανάγνωση; Τι είναι η φιλαναγνωσία; Τα σημερινά παιδιά διαβάζουν; Η

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ»

Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ» Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ» Στόχοι: Η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, η ανάπτυξη, δηλαδή, μέσα στην τάξη-λογοτεχνικό εργαστήρι εσωτερικών κινήτρων, ώστε να εδραιωθεί μια σταθερότερη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ .1 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ Τηλεόραση & Φιλαναγνωσία ΚΕΙΜΕΝΟ Ένα σηµαντικό ζήτηµα που αφορά τις σχέσεις τηλεόρασης και προτιµήσεων του κοινού συνδέεται µε τις επιδράσεις των

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης ί>ηγο^η 26 Επιστήμες της Αγωγής 26 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήρια και αποφάσεις σχετικά με την Προμήθεια Βιβλίων στο πλαίσιο του Προγράμματος της Φιλαναγνωσίας

Κριτήρια και αποφάσεις σχετικά με την Προμήθεια Βιβλίων στο πλαίσιο του Προγράμματος της Φιλαναγνωσίας Κριτήρια και αποφάσεις σχετικά με την Προμήθεια Βιβλίων στο πλαίσιο του Προγράμματος της Φιλαναγνωσίας Για τις ανάγκες του Προγράμματος «Καινοτόμες δράσεις ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας των μαθητών» που

Διαβάστε περισσότερα

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη"

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη" Στο βιβλίο χρησιμοποιείτε πολυπρόσωπες αφηγήσεις μέσα στην κεντρική πλοκή ώστε να μιλήσετε για την ίδια

Διαβάστε περισσότερα

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..»

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..» Ημερομηνία 11/8/2016 Μέσο Συντάκτης Link artpress.sundaybloody.com Βασόλης Κάργας http://artpress.sundaybloody.com/?it_books=%cf%84%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1- %CF%80%CE%B9%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%B9-

Διαβάστε περισσότερα

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Α/ Α Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Απλή Αν κάνετε αναζήτηση µιας λέξης σε ένα αρχαιοελληνικό σώµα κειµένων, αυτό που θα λάβετε ως αποτέλεσµα θα είναι: Μια καταγραφή όλων των εµφανίσεων της λέξης στο συγκεκριµένο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η Λέσχη Ανάγνωσης στο σχολείο;

Τι είναι η Λέσχη Ανάγνωσης στο σχολείο; Τι είναι η Λέσχη Ανάγνωσης στο σχολείο; Στο πλαίσιο του πραγράμματος «Καινοτόμες δράσεις για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας» θα υποστηριχτεί σε ετήσια βάση η δημιουργία 100 Λεσχών Ανάγνωσης σε ισάριθμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μόνο με το αίσθημα μπορείς να διδάξεις. Αν καθήσεις στην έδρα η ποίηση θα φύγει από το παράθυρο. «Κώστας Μόντης» Βασικές αρχές: 1) Το λογοτεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

Τράπεζα θεμάτων Νέας Ελληνικής Γλώσσας Β Λυκείου GI_V_NEG_0_18247

Τράπεζα θεμάτων Νέας Ελληνικής Γλώσσας Β Λυκείου GI_V_NEG_0_18247 Τράπεζα θεμάτων Νέας Ελληνικής Γλώσσας Β Λυκείου GI_V_NEG_0_18247 Κείμενο [Η επίδραση της τηλεόρασης στην ανάγνωση] Ένα σημαντικό ερώτημα που αφορά τις σχέσεις τηλεόρασης και προτιμήσεων του κοινού συνδέεται

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας. εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014

Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας. εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014 Αναλυτικό Πρόγραμμα Λογοτεχνίας εμινάρια ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων, επτέμβριος 2014 1 Διευκρινίσεις για τα εγχειρίδια «Ο Λόγος Ανάγκη της Ψυχής» Και τα τρία εγχειρίδια και των τριών τάξεων κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ Διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη μέθοδο project ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ: ΗΛΙΑΔΗ ΑΜΑΛΙΑ ΠΕ02, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Απελευθέρωση του μαθητή αναγνώστη από το άγχος

Διαβάστε περισσότερα

18/ Λογοτεχνία για παιδιά πολλαπλοί φωτισμοί πολλών θεμάτων. "Πιάσε το τιμόνι, Γίγαντα" [εκδόσεις Ψυχογιός], του Μάνου Κοντολέων

18/ Λογοτεχνία για παιδιά πολλαπλοί φωτισμοί πολλών θεμάτων. Πιάσε το τιμόνι, Γίγαντα [εκδόσεις Ψυχογιός], του Μάνου Κοντολέων 18/04 2017 "Πιάσε το τιμόνι, Γίγαντα" [εκδόσεις Ψυχογιός], του Μάνου Κοντολέων Γράφτηκε από τον Μάνος Κοντολέων Ο Μάνος Κοντολέων είναι συγγραφέας. Λογοτεχνία για παιδιά πολλαπλοί φωτισμοί πολλών θεμάτων

Διαβάστε περισσότερα

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο»

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΟΥΡΤΖΗ «Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» Ημερομηνία: 13 Μαρτίου 2019, 20:33 Κατηγορία: Βιβλίο, Συνεντεύξεις ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φιλομήλα Λαπατά: συνέντευξη στην Μαρία Χριστοδούλου

Φιλομήλα Λαπατά: συνέντευξη στην Μαρία Χριστοδούλου Φιλομήλα Λαπατά: συνέντευξη στην Μαρία Χριστοδούλου December 13, 2018 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ Η αναγνωρισμένη και καταξιωμένη συγγραφέας στο χώρο της Φιλομήλα Λαπατά κάνει την εμφάνισή της με το νέο της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η Περίληψη είναι μικρής έκτασης κείμενο, με το οποίο αποδίδεται συμπυκνωμένο το περιεχόμενο ενός ευρύτερου κειμένου. Έχει σαν στόχο την πληροφόρηση των άλλων, με λιτό και περιεκτικό τρόπο, για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Το δοκίµιο περιλαµβάνει την εισαγωγή, την πειθώ, τη γλώσσα και την οργάνωση του δοκιµίου. Εισαγωγή στο δοκίµιο Δοκίµιο ονοµάζεται το είδος του πεζού λόγου που έχει µέση έκταση, ποικιλία θεµάτων (κοινωνικού,

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21 Ημερομηνία 12/12/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://now24.gr/ Μαίρη Γκαζιάνη http://now24.gr/i-singrafeas-giota-gouveli-ke-i-proti-kiria/ Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015

Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015 Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015 Δημητριάννα Σκουρτσή Γ2 Σχολικό έτος 2014-15 Τάξη Γ Γυμνασίου Λογοτεχνικό Εξωσχολικό

Διαβάστε περισσότερα

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Σχολική Χρονιά 2012-2013 Κ ε ί μ ε ν α Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κείμενα προς συνανάγνωση συνεξέταση Έριχ Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία Ενδεικτικοί διδακτικοί στόχοι Οι διδακτικοί στόχοι για τη διδασκαλία της εισαγωγής προσδιορίζονται στο βιβλίο για τον καθηγητή, Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι,

Διαβάστε περισσότερα

Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά,

Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά, http://www.amis-kazantzaki.gr./ Γεννήθηκε το 1883 στο Ηράκλειο της Κρήτης Υπήρξε φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας Έργα: µυθιστορήµατα, ποίηση, θεατρικά, ταξιδιωτικά Τα πιο γνωστά του έργα: Αναφορά

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου 1. Ταυτότητα δραστηριότητας Τίτλος: Και πάλι στο σχολείο Δημιουργός: Μαρία Νέζη Πεδίο, διδακτικό αντικείμενο και διδακτική ενότητα: Μάθημα: Νεοελληνική Λογοτεχνία Τάξη:

Διαβάστε περισσότερα

«Οι σελίδες αφηγούνται»

«Οι σελίδες αφηγούνται» Πειραματικό Δ.Σ. Φλώρινας Υπεύθυνη εκπαιδευτικός : Πουγαρίδου Παρασκευή Τάξη : Δ «Οι σελίδες αφηγούνται» 1. Θέμα project κριτήρια επιλογής θέματος Η επιλογή του συγκεκριμένου project σχετίζεται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr

Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr Η Σόφη Θεοδωρίδου στο arive.gr συνέντευξη πωλίνα_ταϊγανίδου Με αφορμή την παρουσίαση του νέου της βιβλίου, Στεφάνι από ασπάλαθο Λίγα λόγια για το έργο: Μια όμορφη καλοκαιρινή μέρα του 1939, η Κασσιανή

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφω µία σωστή περίληψη; Για όλες τις τάξεις Γυµνασίου και Λυκείου

Πώς γράφω µία σωστή περίληψη; Για όλες τις τάξεις Γυµνασίου και Λυκείου Πώς γράφω µία σωστή περίληψη; Για όλες τις τάξεις Γυµνασίου και Λυκείου Για να γράψω μία περίληψη πρέπει να ακολουθήσω συγκεκριμένα βήματα! Δεν είναι δύσκολο, απλά θέλει εξάσκηση! Καταρχάς τι είναι µία

Διαβάστε περισσότερα

Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016

Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016 Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στα ΕΠΑΛ: Ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης Βενετία Μπαλτά & Μαρία Νέζη Σχολικές Σύμβουλοι Φιλολόγων 5/10/2016 Στόχοι της εισήγησης: Επισήμανση βασικών σημείων από τις οδηγίες

Διαβάστε περισσότερα

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία - Aimer lire Η θετικά προσδιορισμένη σχέση του αναγνώστη με το βιβλίο ως το κατεξοχήν είδος

Διαβάστε περισσότερα

Σεπτ 2011 - Αυγ 2013. Καινοτοµία

Σεπτ 2011 - Αυγ 2013. Καινοτοµία Παρουσίαση Προγράµµατος σε Διδασκαλικό Σύλλογο Δηµοτικού Σχολείου Αγ. Αντωνίου Αξιοποίηση Λαϊκών Ιστοριών της Κύπρου για Προώθηση της Διαπολιτισµικής Εκπαίδευσης Σεπτ 2011 - Αυγ 2013 Δίκτυο συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και...

«Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και... «Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και... «Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και κάθε γυναίκα πρέπει να διαβάσει 10 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Λένα Μαντά : «Προσπαθώ να μην πονέσω κάποιον, παρά να του οφείλω μια συγνώμη»

Λένα Μαντά : «Προσπαθώ να μην πονέσω κάποιον, παρά να του οφείλω μια συγνώμη» Λένα Μαντά : «Προσπαθώ να μην πονέσω κάποιον, παρά να του οφείλω μια συγνώμη» Συνέντευξη στην Ελευθερία Καμπούρογλου Το «Μια συγνώμη για το τέλος» είναι η νέα συγγραφική δουλειά της Λένας Μαντά, που μόλις

Διαβάστε περισσότερα

OPEN DAY: Ενημέρωση γνωριμία

OPEN DAY: Ενημέρωση γνωριμία Διεύθυνση Σπουδών: Μισέλ Φάις, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου 13ος Κύκλος Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής Διόρθωσης Επιμέλειας Κειμένων Εικονογράφησης OPEN DAY: Ενημέρωση γνωριμία Σάββατο 21 Οκτωβρίου, στις 12.00

Διαβάστε περισσότερα

Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο

Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Ε Π Ι Μ Ο Ρ Φ Ω Τ Ι Κ Α Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γ Ι Α Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Ν Π Ο Λ Υ Χ Ω Ρ Ο Μ Ε Τ Α Ι Χ Μ Ι Ο Ο κ τ ώ β ρ ι ο ς Ν ο έ μ β ρ

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί 11/12/2018-8:11 Ένα κρύο απόγευμα στις αρχές του Δεκέμβρη, λίγο πριν παρουσιάσει το νέο της βιβλίο στη Λάρισα, η Κλαίρη Θεοδώρου αποδέχεται την πρόσκλησή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Το κωμικό και η Ποιητική της Ανατροπής Ενότητα 8 Παρωδία Ι: Θεωρητική προσέγγιση Κατερίνα Κωστίου Τμήμα Φιλολογίας ενότητα 8 «Βατραχομυομαχία»: Σχέδιο του Γιώργου

Διαβάστε περισσότερα

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Περιγραφή εργαστηρίου Οι ιστορίες είναι γεγονότα ζωής ή του μυαλού ή μήπως απλώς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Η κατηγοριοποίηση των θεμάτων της ΤΡΑΠΕΖΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ στο μάθημα της ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ έγινε με βάση την τρέχουσα πορεία της ύλης στο μάθημα, αλλά και με βάση τη ροή της ύλης,

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία;

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία; Δευτέρα, Ιουνίου 23, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΛΙΑ ΖΩΤΟΥ ΚΑΙ ΘΟΔΩΡΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Η Λία Ζώτου και ο Θοδωρής Καραγεωργίου γεννήθηκαν σε δύο γειτονικά χωριά της Καβάλας. Η Λία σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος

Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος 20-03-2018 Η δημιουργικότητα στο σχολείο Τυπικός γραμματισμός Δημιουργικές Εργασίες (ΓΕΛ) Ζώνη Δημιουργικών Δραστηριοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων: ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2009-10 Υ= Υποχρεωτικό Κ= ενότητα μαθημάτων «Κοινωνία και Εκπαίδευση» Ε= Κατ

Διαβάστε περισσότερα

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια»

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου αρχίζει να ξετυλίγει το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΗΣ ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ Φυσικός, M.Ed. Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας

ΑΡΗΣ ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ Φυσικός, M.Ed. Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας ΑΡΗΣ ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ Φυσικός, M.Ed. Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας Ομιλία με θέμα: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ & ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ Εκδήλωση αριστούχων μαθητών: Οι μαθητές συναντούν τη Φυσική και η Φυσική

Διαβάστε περισσότερα

Η βελτίωση της διδασκαλίας στηρίζεται στο σύστημα της αξιολόγησης της διδασκαλίας Η αξιολόγηση προσφέρει πληροφορίες για τα δυνατά σημεία και τις

Η βελτίωση της διδασκαλίας στηρίζεται στο σύστημα της αξιολόγησης της διδασκαλίας Η αξιολόγηση προσφέρει πληροφορίες για τα δυνατά σημεία και τις Η βελτίωση της διδασκαλίας στηρίζεται στο σύστημα της αξιολόγησης της διδασκαλίας Η αξιολόγηση προσφέρει πληροφορίες για τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες του εκπ/κού Η βελτίωση των εκπαιδευτικών επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα)

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα) ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (Δημιουργικές συναντήσεις και αμφίδρομες σχέσεις με αφορμή ένα διήγημα) Αλεξάνδρα Μυλωνά, φιλόλογος-σκηνοθέτις-συγγραφέας Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος ΜΑ-εκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικο-πολιτισμική ετερότητα & Αναλυτικό Πρόγραμμα

Κοινωνικο-πολιτισμική ετερότητα & Αναλυτικό Πρόγραμμα Εισήγηση-παρουσίαση: Κοινωνικο-πολιτισμική ετερότητα & Αναλυτικό Πρόγραμμα Βασίλης Τσάφος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολιάζουν: Αλεξάνδρα

Διαβάστε περισσότερα

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ.

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ. Την Παρασκευή, 15 Δεκεμβρίου 2017, η συγγραφέας Μαρούλα Κλιάφα επισκέφτηκε το σχολείο μας και συναντήθηκε με τους μαθητές και τις μαθήτριες του Α2, Β1, Β5. Οι μαθητές/ριες του Α2 ασχολήθηκαν στο πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015*

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015* ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015* ΔΕΥΤΕΡΑ 19/1 ΤΡΙΤΗ 20/1 ΤΕΤΑΡΤΗ 21/1 ΠΕΜΠΤΗ 22/1 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23/1 ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Ημερομηνία 27/02/2015 Μέσο Booksitting Συντάκτης Αλεξία Καλογεροπούλου Link http://goo.gl/kusjcs Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Το BookSitting μίλησε με τον Μανώλη Ανδριωτάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Συζητώντας με την συγγραφέα Σόφη Θεοδωρίδου!

Συζητώντας με την συγγραφέα Σόφη Θεοδωρίδου! Συζητώντας με την συγγραφέα Σόφη Θεοδωρίδου! «Η νύφη φορούσε μαύρα» ήταν το πρώτο βιβλίο που με έφερε σε επαφή με την συγγραφέα Σόφη Θεοδωρίδου. Από τότε ακολουθώ πάντα τα συγγραφικά της βήματα, τα οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Περίληψη ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόµενο του κειµένου σε 100-120 λέξεις χωρίς δικά σας σχόλια. Το κείµενο αναφέρεται στις επιπτώσεις της

Διαβάστε περισσότερα

Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας

Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α Γυμνασίου Απαντήσεις ερωτήσεων σχολικού βιβλίου σχ. βιβλίο (σελ. 194) Γυμνάσιο: 9.000 μαθήματα με βίντεο-διδασκαλία για όλο το σχολικό έτος μόνο

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Τράπεζας Θεμάτων ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΥΠΟΣ Μ.Μ.Ε

Κείμενα Τράπεζας Θεμάτων ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΥΠΟΣ Μ.Μ.Ε ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Κείμενα Τράπεζας Θεμάτων ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΥΠΟΣ Μ.Μ.Ε 18251/18351/20220 [Η (παρα)πληροφόρηση στο Διαδίκτυο] 18234/18275/20215 [Ο εθισμός στην τηλεόραση]

Διαβάστε περισσότερα

III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ;

III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ; III_Β.1 : Διδασκαλία με ΤΠΕ, Γιατί ; Eρωτήματα ποιες επιλογές γίνονται τελικά; ποιες προκρίνονται από το Π.Σ.; ποιες προβάλλονται από το εγχειρίδιο; ποιες υποδεικνύονται από το ίδιο το αντικείμενο; με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διδακτική παρέμβαση 2-3 ωρών στο μάθημα της Λογοτεχνίας της Β Λυκείου και συγκεκριμένα στο κείμενο «Ζάβαλη Μάϊκω» του Στρατή Μυριβήλη με αξιοποίηση ΤΠΕ (χρήση αρχείων power point, διαδικτύου και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 3

ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 3 ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 3 Όνομα Εκπαιδευτικού: Νικολάου Χριστιάνα Σχολείο: Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο Τίμης Τάξη: Α Ζήτημα της Αειφόρου Περιβαλλοντικής Εκπαιδευτικής Πολιτικής του σχολείου: Οι καταναλωτικές

Διαβάστε περισσότερα

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος 2018 Αξιολόγηση περίληψης Η δυσκολία συγκρότησης (και αξιολόγησης) της περίληψης Η περίληψη εμπεριέχει μια (φαινομενική) αντίφαση: είναι ταυτόχρονα ένα κείμενο δικό μας και ξένο.

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά

Ο Παραμυθάς Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά 18 Ιαν 2014 Χανιά (18/1), Σταλός (19/1), Χανιά 18.01 έως 19.01 Ο "Παραμυθάς" Νίκος Πιλάβιος στα Χανιά Ο Παραμυθάς των παιδικών μας χρόνων έρχεται στην Κρήτη Όταν

Διαβάστε περισσότερα

Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου

Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου Τα φύλα στη λογοτεχνία Τάξη: Α Λυκείου Είδος διδακτικής πρακτικής: project, ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Προτεινόμενη διάρκεια: 20 ώρες Εισαγωγικές παρατηρήσεις Η διδακτική ενότητα «Τα φύλα στη λογοτεχνία»

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών

Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών Καθώς οι σύγχρονες κοινωνίες μεταλλάσσονται και εξελίσσονται διαρκώς, η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΟΡΜΑΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΟΡΜΑΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ, 5 CFU 1. prof. Paola Maria Minucci (6 ιδακτικές ώρες): 1 CFU Α ΜΕΡΟΣ, 0,5 CFU (In data da stabilire) ιδακτική της νεοελληνικής ποίησης 1: Ανάλυση του κειµένου Β ΜΕΡΟΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Το μουσείο ζωντανεύει με ταξίδι σχολικό! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ποδράσηη

Το μουσείο ζωντανεύει με ταξίδι σχολικό! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ποδράσηη ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 5 ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας Πανεπιστημίου Πατρών 2ο Δημοτικό Σχολείο Ακράτας Δημοτικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ , ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Λ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ - ΓΚΙΒΑΛΟΤ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ 2001 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η οριοθέτηση της παιδικής λογοτεχνίας σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

Σόφη Θεοδωρίδου: «Είναι σαν μικρόβιο τελικά η συγγραφή»

Σόφη Θεοδωρίδου: «Είναι σαν μικρόβιο τελικά η συγγραφή» Σόφη Θεοδωρίδου: «Είναι σαν μικρόβιο τελικά η συγγραφή» Διαβάζω τα σχόλια των αναγνωστών για το νέο της βιβλίο «Πορφυρό Ποτάμι» που κυκλοφορεί απ τις Εκδόσεις Ψυχογιός και αντιλαμβάνομαι πόσο αγαπητή είναι

Διαβάστε περισσότερα

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Ημερομηνία 29/08/2016 Μέσο Συντάκτης bookcity.gr Ελίζα Νάστου Link http://bit.ly/2blbtqq Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Το

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου

Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου Η ΗΜΕΡΑ Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την καθιέρωσε

Διαβάστε περισσότερα

Δώρα Μέντη, φιλόλογος, Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης Γιώργος Θώδης, φιλόλογος, Πρότυπο Λύκειο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης

Δώρα Μέντη, φιλόλογος, Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης Γιώργος Θώδης, φιλόλογος, Πρότυπο Λύκειο Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης Ανίχνευση της αναγνωστικής πραγματικότητας των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ενεργοποίηση προαγωγής της φιλαναγνωσίας τους: Ερευνητικά συμπεράσματα Δώρα Μέντη, φιλόλογος, Πρότυπο Γυμνάσιο Ευαγγελικής

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτη επαφή με την αναπηρία: Πώς η πρώτη πληροφορία επιδρά στο παιδί και καθορίζει στάσεις ζωής

Πρώτη επαφή με την αναπηρία: Πώς η πρώτη πληροφορία επιδρά στο παιδί και καθορίζει στάσεις ζωής Πρώτη επαφή με την αναπηρία: Πώς η πρώτη πληροφορία επιδρά στο παιδί και καθορίζει στάσεις ζωής 1 Αλέξανδρος Αργυριάδης, 2 Μαρία Αθανασέκου 1.Επίκουρος Kαθηγητής, Frederick University 2.Διδάσκουσα Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Περί της Ταξινόμησης των Ειδών

Περί της Ταξινόμησης των Ειδών Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Φυσικής 541 24 Θεσσαλονίκη Καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου Tel.: +30 2310998051, Ιστοσελίδα: http://users.auth.gr/theodoru Περί της Ταξινόμησης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με την κα ΡΟΥΣΑΚΗ για το βιβλίο της «Η ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με την κα ΡΟΥΣΑΚΗ για το βιβλίο της «Η ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ» ΚΥΡΙΑΚΗ, 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με την κα ΡΟΥΣΑΚΗ για το βιβλίο της «Η ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ» Κυρία ΡΟΥΣΑΚΗ,θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που δεχτήκατε να μας δώσετε αυτή τη συνέντευξη. Διάβασα το βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ -ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ -ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ -ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΟΧΟΙ Τα µαθήµατα της Νεοελληνικής και Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας σχετίζονται άµεσα και θεµελιωδώς µε τη γνώση, τη σκέψη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΎΚ Α ΣΤΌΙΌΎ " ΘΈΝΤΑ ΜΙΜΗ Λ ΆΚ Η

ΓΛΎΚ Α ΣΤΌΙΌΎ  ΘΈΝΤΑ ΜΙΜΗ Λ ΆΚ Η ΓΛΎΚ Α ΣΤΌΙΌΎ " ΘΈΝΤΑ ΜΙΜΗ Λ ΆΚ Η Όπως είναι γνωστό, το παραμύθι είναι παγκόσμιο, με μακραίωνη παρουσία σε διαφορετικούς λαούς που το ανταλλάσσουν μεταξύ τους, προσαρμόζοντάς το στα δεδομένα της κάθε ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διδάσκουσα: Μαρία Δασκολιά Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Φ.Π.Ψ. Εαρινό εξάμηνο 2018-2019 ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Η επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη ΕΙΣΑΓΩΓΗ Είναι γνωστό ότι, παραδοσιακά, όπως άλλα εκπαιδευτικά συστήματα έτσι και το ελληνικό στόχευαν στην καλλιέργεια και ενδυνάμωση της εθνοπολιτιστικής ταυτότητας. Αυτό κρίνεται θετικό, στο βαθμό που

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση βιβλίου: Παραμύθια για μεγάλα μωρά

Παρουσίαση βιβλίου: Παραμύθια για μεγάλα μωρά 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου Alzheimer (PICAD) και 2ο Μεσογειακό Συνέδριο Νευροεκφυλλιστικών Νοσημάτων (MeCoND) Παρουσίαση βιβλίου: Παραμύθια για μεγάλα μωρά Συγγραφέας Αλεξούλη Ζωή alexoulizoi@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Πορτραίτα: Johanna Lindsey

Πορτραίτα: Johanna Lindsey Ημερομηνία 10/5/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.bookcity.gr/ Χρύσα Βασιλείου http://www.artsandthecity.gr/bloggers/%cf%80%ce%bf%cf%81%cf%84%cf%81%ce%b1% CE%AF%CF%84%CE%B1/22032- %CF%80%CE%BF%CF%81%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%AF%CF%84%CE%B1-johanna-lindsey

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου Ημερομηνία 28/3/2106 Μέσο Συντάκτης Link http://www.islandofman.me/ Άντρυ Κούννου http://www.islandofman.me/interviews/i-epitychia-kryvotan-sto-komodino-mou/ Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της Επιτρόπου Προστασίας των ικαιωµάτων του Παιδιού Λήδας Κουρσουµπά στη διάλεξη µε θέµα «Ανθρώπινα ικαιώµατα,

Εισήγηση της Επιτρόπου Προστασίας των ικαιωµάτων του Παιδιού Λήδας Κουρσουµπά στη διάλεξη µε θέµα «Ανθρώπινα ικαιώµατα, 1 Εισήγηση της Επιτρόπου Προστασίας των ικαιωµάτων του Παιδιού Λήδας Κουρσουµπά στη διάλεξη µε θέµα «Ανθρώπινα ικαιώµατα, Κοινωνική ικαιοσύνη: Ο ρόλος της Εκπαίδευσης», ευτέρα 22 Μαρτίου 2011, ώρα 19:00

Διαβάστε περισσότερα

Βιογραφικά είδη. Σοβαρό, επίσηµο, τυπικό

Βιογραφικά είδη. Σοβαρό, επίσηµο, τυπικό Βιογραφικά είδη (Βιογραφία, µυθιστορηµατική βιογραφία, αυτοβιογραφία, µυθιστορηµατική αυτοβιογραφία, βιογραφικό σηµείωµα, αυτοβιογραφικό σηµείωµα, αποµνηµονεύµατα, ηµερολόγιο, συστατική επιστολή) Περιεχόµενο

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το μυθιστόρημα «Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς» της Μαρούλας Κλιάφα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το μυθιστόρημα «Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς» της Μαρούλας Κλιάφα Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το μυθιστόρημα «Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς» της Μαρούλας Κλιάφα Προς τους αναγνώστες Στο σχολικό εγχειρίδιο Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Α Γυμνασίου υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Πειραιά 15-9-2016 Βασικές αρχές Oδηγιών Τι διδάσκουμε; Πώς διδάσκουμε; Τι θέλουμε να πετύχουμε;

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Σ. ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Σ. ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Σ. ΑΥΓΟΥΛΕΑ - ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» - 40 ΧΡΟΝΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. 22/5/2012 INTERNATIONAL SCHOOL OF ATHENS Κεφαλληνού Λουκία

ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. 22/5/2012 INTERNATIONAL SCHOOL OF ATHENS Κεφαλληνού Λουκία ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 22/5/2012 INTERNATIONAL SCHOOL OF ATHENS Κεφαλληνού Λουκία Γιώργος Θεοτοκάς Κωνσταντινούπολη 1905- Αθήνα 1966 Αργώ (Θέλω γράμματα) 1 Γραμματολογικά

Διαβάστε περισσότερα

ανθρωπιστικών επιστημών Ηρώ Φραντζή

ανθρωπιστικών επιστημών Ηρώ Φραντζή Πληροφόρηση και επικοινωνία στο χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών έρευνα χρηστών στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ Ηρώ Φραντζή Ανθρωπιστικές επιστήμες Litterae humaniores Humanities Geisteswissenschaften-Kulturwissenschaten

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΣΑΠΗΣ Επιμέλεια 7 o Διήμερο Διαλόγου για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών 15 & 16 Μαρτίου 2008 Ομάδα Έρευνας της Μαθηματικής Εκπαίδευσης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ i ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Γαληνού: Τους ήρωες μου ποτέ δεν τους ξεχνώ

Ελένη Γαληνού: Τους ήρωες μου ποτέ δεν τους ξεχνώ Ημερομηνία 22/11/2016 Μέσο Συντάκτης Link lionnews.gr Τίνα Πανωρίου https://lionnews.gr/%ce%b5%ce%bb%ce%ad%ce%bd%ce%b7- %ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%bf%cf%8d- %cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ae%cf%81%cf%89%ce%b5%cf%82-

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι των δοντιών

Το παιχνίδι των δοντιών Το παιχνίδι των δοντιών Ρία Φελεκίδου Εικόνες: Γεωργία Στύλου Εκπαιδευτικό υλικό από τη συγγραφέα του βιβλίου [1] EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ - ΤΑΞΙΔΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΛΕΞΕΙΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪ ΟΥ. Τέχνη και τεχνική της δηµιουργικής γραφής ΠΩΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ

ΠΩΣ ΛΕΞΕΙΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪ ΟΥ. Τέχνη και τεχνική της δηµιουργικής γραφής ΠΩΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪ ΟΥ Η ιστοσελίδα της είναι www.snikolaidou.gr ISBN: 978-960-566-330-8 µã. º.» Ì/ª ª 3894_013KP_LEXEIS_CV.indd 1 6330 ΠΩΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ Τέχνη και τεχνική της δηµιουργικής γραφής Φωτο.:

Διαβάστε περισσότερα

Δράσεις με βιβλία σε σχολεία της Αττικής, μερικά παραδείγματα

Δράσεις με βιβλία σε σχολεία της Αττικής, μερικά παραδείγματα Δράσεις με βιβλία σε σχολεία της Αττικής, μερικά παραδείγματα Υπεύθυνες Πολιτιστικών Θεμάτων των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α Αθήνας: Καλλιόπη Κύρδη Β Αθήνας: Ελένη Κατσούφη Γ Αθήνας: Μαρία μαγαλιού

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!»

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!» 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη «Το χάνουμε!» Σοφία Παράσχου Εικονογράφηση: Βαγγέλης Ελευθερίου Σελ. 52 Δραστηριότητες για Α & Β τάξη Συγγραφέας: Η Σοφία Παράσχου γεννήθηκε στην Κάρπαθο και ζει στην

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της ζωής μου

Το βιβλίο της ζωής μου 1 Το βιβλίο της ζωής μου 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Όμ Άλι, το γλυκό της ζωής Μυθιστορηματική βιογραφία Μέρος πρώτο Mona Perises 2003 2013 Ελλάδα Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ

Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ Ημερομηνία Ανάρτησης: 12/12/2014 Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ Η έκθεση καταγράφει και παρουσιάζει αντιπροσωπευτικές, συχνά εμβληματικές εικόνες και ντοκουμέντα που υπογραμμίζουν τον καίριο ρόλο

Διαβάστε περισσότερα