PETER EBNER AND FRIENDS, ENJOY THE VIEW, VENICE, people meet in architecture

Transcript

1 ΥΓ U T O P I A

2 ARANDA\LASCH, GROTTO, 2005

3 PETER EBNER AND FRIENDS, ENJOY THE VIEW, VENICE, 2010 people meet in architecture «Ο ρόλος της αρχιτεκτονικής είναι να εισηγείται κι όχι να επιβάλλει». Αυτό είναι το μότο της Kazuyo Sejima, της Γιαπωνέζας διακεκριμένης αρχιτέκτονος και επιμελήτριας της φετινής Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Αυτή η πιο δημοκρατική προσέγγιση την οδήγησε στο σχεδιασμό μιας ενδιαφέρου- σας και πιο ανοιχτής σε ανθρώπους και εισηγήσεις έκθεση υπό τον τίτλο «People Meet in Architecture». Στο σκεπτικό της, η Sejima, η οποία μαζί με το συ- νεργάτη της Ryue Nishizawa βραβεύτηκε φέτος με το Pritzker, σημειώνει την πρόθεσή της για μια έκθεση που να ενθαρρύνει την αναθεώρηση του ρόλου της αρχιτεκτονικής, εξετάζοντας τις δυνατότητές της να προτείνει νέες αξίες, νέους τρόπους ζωής και μια καινούρια οπτική για το μέλλον. «Ο 21ος αιώνας μόλις έχει αρχίσει. Σε εξέλιξη βρίσκονται ραγδαίες αλ- λαγές. Σ ένα τέτοιο πλαίσιο, μπορεί η αρχιτεκτονική να αποσαφηνίσει καινούριες αξίες και να προτείνει ένα καινούριο λάιφσταϊλ;», ρωτά για να καταλήξει πως τέτοιες διοργανώσεις έχουν τη δυνατότητα ν αποκαλύψουν την πολυμορφία των αρχιτεκτονικών προσεγγίσεων ανά την υφήλιο και να προτείνουν εναλλακτικούς τρόπους ζωής. Η έκθεση, η οποία καταλαμβάνει τα ιστορικά κτίρια στα Τζιαρντίνι και Αρσενάλε, περιλαμβάνει 48 συνολικά προτάσεις απ όλο τον κόσμο, οι οποίες δεν ανήκουν μόνο σε αρχιτέκτονες, αλλά και σε πολιτικούς μηχανικούς και καλλιτέχνες. «Η αρχιτεκτονική είναι προϊόν του συνόλου της κοινωνίας», σημειώνει η Sejima, η οποία είχε την ιδέα ο καθένας που λαμβάνει μέρος να λειτουργεί και σαν επιμελητής της πρότασής του. Ο κατάλογος πάντως με τις συμμετοχές υπόσχεται αν όχι ένα συναρπαστικό, τουλάχιστον ένα ενδιαφέ- ρον, γεμάτο και ενημερωτικό ταξίδι στον σύμπαν της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Ε.Π. Info: H 12η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής άνοιξε για το κοινό στις 29 Αυγούστου και θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Νοεμβρίου. Για περισσότερες πληροφορίες

4 RAUMLABOR, KÜCHENMONUMENT, 2006 H ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ WIM WENDERS ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΤΡΙΣ ΙΑΣΤΑΤΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ IF BUILDINGS COULD TALK, 2010

5 LUISA LAMBRI, UNTITLED (MENIL HOUSE, #10), 2002 PEZO VON ELLIRICHSHAUSEN ARCHITECTS, FOSC HOUSE; VENADO, CHILE, 2008

6 SOU FUJIMOTO ARCHITECTS, PRIMITIVE FUTURE HOUSE, ΓΑΛΛΙΑ, 2010

7 editorial ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ εν ξέρω πώς μου ρθε και το θυμήθηκα, μα έτσι όπως ξαπλώ- ναμε απάνω στα βότσαλα και έσκαγε το κύμα αφήνοντας εκείνο τον ήχο, εκείνο το χαρακτηριστικό ήχο του νερού πάνω στις πέ- τρες, το θυμήθηκα. «Ήταν ένα σίριαλ γαλλικό», είπα ξεκάρφωτα κι εσύ με κοίταξες με ύφος απορημένο σηκώνοντας λίγο προς τα πάνω την άκρη του καπέλου σου, χωρίς να κάνεις σχόλιο, «ένα σίριαλ γαλλικό» συνέχισα εγώ, «που έβλεπα μικρή,δηλαδή, πολύ μικρή, σε κείνη την ηλικία από την οποία μένουν συ- νήθως μόνο ήχοι και μυρωδιές, για κείνη την ηλικία σου μιλάω, το πρόβαλε η τηλεόραση αργά τη νύχτα ή και αν δεν ήταν αργά ήταν σίγουρα μετά την ώρα που έπρεπε να έχω ήδη πάει για ύπνο, μα δεν ήθελα να πάω για ύπνο μόνο και μόνο για να δω την αρχή, δεν με ένοιαζε η συνέχεια, με ένοιαζε η αρχή και άμα με μάλωναν οι δικοί μου που ήμουν ακόμα ξύπνια, σηκωνόμουν από το κρεβάτι στις μύτες των ποδιών μου και κρυφοκοιτούσα γονατιστή από το διάδρομο την οθόνη, δεν ήθελα, σου λέω, να χάσω την αρχή». «Πώς ήταν η αρχή;», με ρώτησες αν και δεν νομίζω πως είχες την περιέργεια να μάθεις, πιο πολύ ήθελες να καταλάβεις πού θα μας πήγαινε αυτό το ξαφνικό φλασάκι που είχα πάθει, έτσι όπως ήμαστε αραχτοί στην παραλία με τα βιβλία μας τσαλακωμένα και τα παγάκια να χουν λιώσει από ώρα μέσα στο φραπέ, όπου δεν μιλούσαμε ιδιαίτερα, σχεδόν καθόλου δεν μιλούσαμε γι αυτό και σου ήρθε ξαφνική αυτή η περιγραφή. Μάλλον θα έφταιγε και ο Σεντάρης που κάπως με είχε βάλει στο τριπάκι να σκαλίζω εικόνες στο μυαλό μου από τα παιδικά μου χρόνια, ήμουν ήδη στη μέση του βιβλίου του «Μια σχεδόν φυσιολογική οικογένεια» - όταν το τελειώσω θα στο δώσω να το διαβάσεις, επέμενα κι εσύ κουνούσες καταφατικά το κεφάλι σου - το διάβαζα που λες και ζήλευα λιγάκι που είχε αυτή τη μαγκιά να περιγράφει με ένα καυστικό τρόπο τις οικογενειακές του ιστορίες, κάνοντας βέβαια ρόμπα την οικογένειά του αλλά ταυτόχρονα αγκαλιάζοντας στον επίλογο το κάθε μέλος της με μια τρυφερότητα. Οι δικές μου οικογενειακές ιστορίες εί- ναι πολύ πιο καυστικές, σκεφτόμουν και τον αισθανόμουν ήδη ανταγωνιστή, θα επιδιώξω να τον συναντήσω σκεφτόμουν, να τον ρωτήσω αν ακόμα του μιλά η μάνα του και ο πατέρας του ή αν τον έχουν αποκληρώσει και μόλις έκανα αυτή τη σκέψη, πως, δηλαδή, τον χρειαζόμουν για καθοδήγηση, σταματούσα να τον βλέπω ανταγωνιστικά, είχα μάλιστα τη φαεινή ιδέα πως όταν θα γύριζα πίσω θα συγκαλούσα ένα μεσημέρι το σόι σε μια σύνα- ξη, θα ζητούσα από τη μάνα μου να φτιάξει τα αγαπημένα μου κεφτεδάκια και από τον πατέρα μου να παίξουμε μια παρτίδα τάβλι, χωρίς να μετρώ με τα δάχτυλά μου πού πρέπει να βάλω την κάθε πέτρα (πράγμα που τον εκνευρίζει αφόρητα), ίσως αυτό τους άρεσε και ίσως αυτό να έκανε και το έδαφος πρόσφο- ρο ώστε να μου δώσουν τελικά την έγκριση που επιθυμούσα. Να γράψω, δηλαδή, ένα βιβλίο βγάζοντας κι εγώ τα οικογενει- ακά μας στη φόρα, θα ναι καλογραμμένο θα τους διαβεβαίωνα, θα χει και χιούμορ, θα γελά ο κόσμος μην ανησυχείτε θα τους έλεγα, θα σας το αφιερώσω με μια πολύ συγκινητική αφιέρωση στην πρώτη σελίδα, θα υποσχόμουν και άλλα διάφορα μέχρι να δω μια θετική αντίδραση στο πρόσωπό τους. Τέτοια σκεφτόμουν και άλλαζα κάθε τόσο θέση κάτω από την ομπρέλα, εσύ με κοίταζες και μου λεγες, θα βρεις επιτέλους μια θέση να ησυχάσουμε, μα ήταν και κείνος ο ήχος από τα κύ- ματα που σπάζανε πάνω στα βότσαλα και με ενθουσίαζε και σου έλεγα «δεν έχει στον κόσμο καλύτερη μουσική, δεν έχει» και έτσι ξαφνικά μου ήρθε πως αυτή η μουσική ήταν από τότε από τα παιδικά μου χρόνια με κείνο το σίριαλ το γαλλικό, γι αυτό το σίριαλ σου μιλούσα λοιπόν και άκου τώρα που θέλω να σου περιγράψω την αρχή. Ήταν που λες ένα παιδάκι που φορούσε κάτι τεράστιες μαύρες γαλότσες, είμαι σίγουρη πως ήταν πιο μεγάλες από το νούμε- ρό του, μ αυτές τις γαλότσες περπατούσε σε ένα δρόμο που δεν ήταν άσφαλτος, ούτε και χωματόδρομος, αλλά ένας δρόμος γεμάτος βότσαλα στενός αλλά μακρύς, δηλαδή νόμιζα πως δεν είχε τέλος, περπατούσε, λοιπόν, το παιδάκι και πάντα έβρεχε, όχι απλά μερικές σταγόνες, σου μιλάω για πολλή βροχή και όπως έπεφτε το νερό πάνω στα βότσαλα, έκανε αυτό τον ίδιο ήχο που κάνει τώρα το κύμα όταν σπάει-να εδώ-στις πέτρες, και οι γαλότσες του βούλιαζαν μέσα στο νερό και δυνάμωναν τον ήχο κι εγώ τον άκουγα και νόμιζα πως δεν υπάρχει πιο ωραία μουσική - από τότε το νόμιζα το πιστεύεις; - και ονειρευόμουν πως όταν μεγαλώσω θα έχω κι εγώ τέτοιες γαλότσες μαύρες, μεγάλες και μ αυτές θα γυρνώ τον κόσμο και θα περπατώ πάνω σε δρόμους με βότσαλα που τα χει βρέξει η βροχή ή ο ωκεανός, δεν με ένοιαζε ποιο από τα δύο, με ένοιαζε μόνο να ναι βρεγ- μένα. «Αυτή, που λες, ήταν η αρχή εκείνου του σίριαλ» είπα και τέλειωσα την περιγραφή κι εσύ με κοιτούσες με ακόμη πιο απορημένο ύφος, λες και βρισκόμουν σε κάποια άλλη διάστα- ση και έπρεπε να με επαναφέρεις. «Αυτό τώρα πώς σου ήρθε;» δεν άντεξες και ρώτησες, επιβεβαιώνοντάς μου πως ήταν πολύ δύσκολο να σου μεταφέρω το τι είχε συμβεί εκείνη τη στιγμή, πως, δηλαδή, λίγο το βιβλίο που διάβαζα, λίγο το κύμα στα βότσαλα, λίγο που είχα την ησυχία μέσα μου κεκτημένο πια δι- καίωμα, λίγο που ήμουν ικανή πια να νιώθω χαρά με το τίποτα, λίγο που μ άρεσε να βουτάω το πρωί στη θάλασσα πριν ακόμα ρίξω γλυκό νερό στο πρόσωπό μου, λίγο από όλα αυτά μαζί και έτσι ξαφνικά μου ρθε μια σύνδεση, σαν ένα αόρατο σχοινί, με κείνο το παιδί που κάποτε είχα υπάρξει, εκείνο το παιδάκι που κρυβόταν στο διάδρομο με τις πιτζάμες μόνο και μόνο για να ακούσει τον ήχο του νερού πάνω στις πέτρες και ονειρευόταν πως είχε στις χούφτες του βότσαλα σαν φυλακτά από κάθε γω- νιά της γης. εν στα περιέγραψα όμως αυτά. Σε κοίταξα γλυκά, φόρεσα το καπέλο που μου χάρισες «πόσο σου πάει», έκανες σχόλιο κι εγώ άνοιξα την τσάντα μου, έβγαλα τα αντηλιακά, τα τοποθέτησα στην άμμο, μετά έβγαλα τσιγάρα, αναπτήρα και μετά εντόπισα στο κάτω μέρος το σημειωματάριο μου. Ένα δερ- μάτινο σημειωματάριο με κόλλες στο χρώμα της άμμου, που το χα αγοράσει από τη Νέα Υόρκη και από τότε το κουβαλώ πά- ντα μαζί μου, το έβγαλα, λοιπόν, πήρα και ένα μαύρο στιλό και σχεδόν σε πρόσταξα να σταματήσεις ό,τι κάνεις, να σηκωθείς από την πετσέτα, να έρθεις πιο κοντά μου και να μου δώσεις περισσότερη σημασία. «Τι σκέφτηκες πάλι;» μου είπες με κεί- νο το ύφος που έχει κανείς όταν σε κακομαθαίνει στα χατίρια, δεν σου απάντησα, έκοψα ένα κομμάτι χαρτί, στο έδωσα, έκοψα ένα δεύτερο, το κράτησα, έψαξα και για ένα δεύτερο στιλό, στο έδωσα και ύστερα κοίταξα πρώτα τη θάλασσα, ύστερα το κύμα, ύστερα τα βότσαλα και σου είπα πως είναι η ώρα να παίξουμε ένα παιχνίδι. «Παιχνίδι;» απόρησες. Ναι ένα παιχνίδι. Θα πάρει ο καθένας το χαρτί του, θα βάλουμε την ημερομηνία πά- νω-πάνω και ύστερα θα γράψουμε μια-μια τις καινούριες μας ευχές. Υπάκουσες όπως ένα μικρό παιδάκι, πήρες το χαρτί σου και άρχισες να γράφεις και για κάποια λεπτά δεν κοιτούσαμε ο ένας τον άλλο, γράφαμε προτάσεις, τη μια κάτω από την άλλη, βάζαμε και αριθμούς στο περιθώριο, τα γράμματά μας καθαρά, ευανάγνωστα και όταν πια γέμισε η σελίδα γύρισες και μου εί- πες «Ωραία. Και τώρα;». Τώρα θα φτιάξουμε ο καθένας μια χάρτινη μπαλίτσα και θα τη ρίξουμε στη θάλασσα και ύστερα θα την πάρει το κύμα και θα την πάει όπου θέλει και κάποια στιγμή αυτή θα σκάσει σε μια άλλη ακτή και σκάζοντας θα αφήσει τον ίδιο ήχο, που ό,τι και να χεις ζήσει εσύ, ό,τι και να χω ζήσει εγώ, αυτός ο ήχος που κάνει το νερό όταν χαϊδεύει τα βότσαλα θα ναι πάντα ο ίδιος. Έτσι σου απάντησα και έκλεισα σφικτά στο χέρι μου την μπάλα με τις ευχές. Ξέροντας πια πως ό,τι και να εύχεσαι εσύ, ό,τι και να εύχομαι εγώ, θα ρθεί η ευχή κάποια μέρα να μας βρει, θα ρθεί σαν ήχος που θα μοιάζει με την καλύτερη μουσική, εκείνη που ακούγαμε από μικροί όταν φορούσαμε τις πιτζάμες μας και κρυφοκοιτάζαμε από το διάδρομο τα όνειρά μας. 07 ΥΓ.

8 info ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΚΟΡ Η "ΕΥΤΥΧΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ" ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΡΙΑΛΤΟ, 28/9 "ΟΙ ΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ", 8/9 ΣΧΟΛΗ ΤΥΦΛΩΝ ΚΑΙ 9/9 ΠΑΤΤΙΧΕΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι βραβευμένες από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματο- γράφου ταινίες μικρού μήκους, που παρουσιάζονται για ένα διήμερο στο ίδρυμα Άρτος (16 και 17 Σεπτεμβρίου). Οι ταινίες θα προβληθούν και στο ΤΕΠΑΚ στις 27/9. Είσοδος ελεύθερη. Με απογοητευτικές κριτικές φτάνει στην Κύπρο η παράσταση που σκηνοθετεί ο Σπύρος Ευαγγελάτος για τα «Κύπρια 10». Παρόλα αυτά δεν παύουν να παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών της Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη και Κα- ρυοφυλλιάς Καραμπέτη, ο πρώτος ως Οιδίποδας και η δεύτερη ως Ιοκάστη, οι οποίοι πλαισιώνονται από ένα θίασο 14 ηθοποιών. Στον «Οιδίπους Τύραννο», τη μετάφραση υπογράφει ο Κ. Χ. Μύρης, τα σκηνικά είναι - κοστούμια από τον Γιώργο Πάτσα, ενώ η μουσική ανήκει στον Γιάννη Αναστασόπουλο. Λευκωσία, Σχολή Τυφλών 8/9, Λάρνακα, Παττίχειο 9/9. Οι Ισραηλίτες Inbal Pinto and Avshalom Pollak με την ομάδα τους φτάνουν στην Κύ- προ για μια ξεχωριστή παράσταση σύγχρονου χορού. Εμφανίζονται στο πλαίσιο του ιεθνούς Φεστιβάλ «Κύπρια 10» και παρουσιάζουν το Rushes. Πρόκειται για μια παράσταση στην οποία οι Pinto και Pollak συνεργάστηκαν με τον Robby Barnett του αμε- ρικανικού Pilobolus Dance Theater. Αναφέρουμε πως πρόσφατα έχουν χορέψει στις ΗΠΑ, σε καλοκαιρινά φεστιβάλ της Ευρώπης αλλά και στη Σαγκάη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της EXPO 10. Θέατρο Στροβόλου Λευκωσία, Θέατρο Ριάλτο Λεμεσός 3, 4/9. Ο πιανίστας Μάριος Τακούσιης και ο μπασίστας Γαβριήλ Καραπατάκης παρουσιάζουν κομμάτια από τον πρώτο τους ψηφιακό δίσκο με τίτλο «Sympnoia», αλλά και καινούριο υλικό που ερμηνεύουν μαζί με τους Γιώργο Κρασίδη, Στέλιο Ξυδιά και φιλοξενού- μενο καλλιτέχνη τον ακορντεονίστα Nenad Bogdanovic. Η ανάπτυξη ενός ιδιόμορφου είδους τζαζ πιο κοντά στη μεσογειακή κουλτούρα μέσα από αυθεντικές ιδέες και συν- θέσεις, είναι στόχος των δυο συνεργατών. ημοτικό Θέατρο Λάρνακας 5/9, Θέατρο Παλλάς Λευκωσία 6/9, Θέατρο Ριάλτο Λεμεσός 7/9. Ώρα έναρξης: «Eroica» τιτλοφορείται η συναυλία με έργα Μπετόβεν και του Kύπριου συνθέτη σύγ- χρονης κλασικής μουσικής Τάσου Στυλιανού που ερμηνεύει η Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου, με μαέστρο τον Σπύρο Πίσυνο. Αναφέρουμε πως το έργο «Οδύσσεια» του Τάσου Στυλιανού το οποίο συμπεριλαμβάνεται στη συναυλία απέσπασε το 1ο Βραβείο ιαγωνισμού Σύνθεσης του Ιδρύματος Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου για τα 50χρονα της Κυπριακής ημοκρατίας. Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου, Θέατρο Ριάλτο Λεμεσός, Πέμπτη 9 ημοτικό Θέατρο Στρόβολος, Παρασκευή 10 Μαρκίδειο ημοτικό Θέατρο Πάφος. Ώρα Οι Midas Touch Productions και οι Lord Chamberlain s Men παρουσιάζουν στην Κύ- προ το τελευταίο ολοκληρωμένο έργο του William Shakespeare, «Την Καταιγίδα» σε μια παράσταση όπως ο ίδιος ο συγγραφέας έκανε χωρίς σκηνή ή σκηνικά, χωρίς γυναίκες ηθοποιούς, με ζωντανή μουσική και με ιδιαίτερη έμφαση στη γλώσσα. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Andrew Normington. Ηθοποιοί οι: Μatt Bannister, William Vasey, Craig Gordon, Kristian Philips, Shaun McKee, Paul Hassall, William Reay. Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου, Είσοδος: Μια ανατρεπτική παράσταση από τον Μιχάλη Σιγανίδη (απ τις σημαντικότερες μορφές της μουσικής σκηνής της Θεσσαλονίκης) και το συγκρότημα ΦουΜουΣου, με πρωτότυπες παραγωγές και μουσικά μοτίβα με ποίηση, πρόζα και ηχογραφημένα αποσπάσματα κάτω απ τον τίτλο «Ιατρείο Mικρών Zώων». Ακούγονται μελοποι- ημένα ποιήματα των Μίλτου Σαχτούρη, Νίκου Α. Ασλάνογλου, Ο Καγιάκ, Ανδρέα Εμπειρίκου, Λ. Κουκούλα, Πολ Ελιάρ, Σάμουελ Μπέκετ και του ιδίου του Μιχά- λη Σιγανίδη. Στην παράσταση συμμετέχουν οι Μιχάλης Σιγανίδης: κοντραμπάσο κιθάρα φωνή, Αντώνης Ανισέγκος: πιάνο, Κώστας Θεοδώρου: τύμπανα, Θεόδωρος Ρέλλος: σαξόφωνο, κλαρίνο, Χάρης Λαμπράκης: πλήκτρα, νέι, Γιάννης Παξεβάνης: φωνή, ηχοληψία, Θύμιος Ατζακάς: ηλεκτρική κιθάρα και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης: φωνή, blockfloete. Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου, ώρα στο Θέατρο Ριάλτο. Κρατήσεις στο τηλέφωνο Μια εξαιρετική παράσταση που οφείλεται στη συγκλονιστική ερμηνεία-μονόλογο της Νένας Μεντή, για τη μεγάλη Eλληνίδα λαϊκή στιχουργό Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Η παράσταση χάρισε στην πρωταγωνίστρια εκτός από το βραβείο καλύτερης ηθοποι- ού (Αθηνόραμα 2008) και την απόλυτη αναγνώριση από κοινό και κριτική. Η Ευτυχία συνομιλεί με τα επτά πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη ζωή και το έργο της στιχουργού: τη Μαρίκα Κοτοπούλη, τον Γιώργο τον άντρα της, τη Μαίρη την κόρη της, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Μανώλη Χιώτη, τη Ρέα την εγγονή της και τη Μαριόγκα τη μητέρα της. Το κείμενο και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Πέτρος Ζούλιας. Κρατήσεις στο τηλέφωνο Την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου στο Θέατρο Ριάλτο στη Λεμεσό. Είσοδος: Με μια διεθνή έκθεση φωτογραφίας, προβολές ντοκιμαντέρ, εκπαιδευτικά προγράμματα, διαλέξεις και σεμινάρια, το Ίδρυμα Ευαγόρα και Κάθλην Λανίτη οργανώνει το εύτερο ιεθνές Φεστιβάλ της Θάλασσας Κύπρου «Ναυτίλος», σε συνερ- γασία με το ήμο Λεμεσού. Κύρια εκδήλωση του Φεστιβάλ είναι η παρουσίαση της ιστορικής έκθεσης με τίτλο «Πορτογαλία, Ένα Παράθυρο στον Κόσμο», η οποία θα έχει ως θέμα τη ναυτική παράδοση της Πορτογαλίας, σε συνεργασία με την πρε- σβεία της χώρας. Κέντρο Ευαγόρα Λανίτη, Λεμεσός,18 Σεπτεμβρίου 15 Νοεμβρίου. ΥΓ. 08

9 "RUSHES" ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΧΟΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ INBAL PINTO - AVSHALOM POLLAK (ΙΣΡΑΗΛ), 3/9 ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ, 4/9 ΡΙΑΛΤΟ. 09 ΥΓ.

10 ΥΓ. 10 ΤΑΙΝΙΕΣ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΣΤΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΡΤΟΣ 16 ΚΑΙ 17/9 ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΠΑΚ 27/9.

11 "ΕΣΜΕΡΑΛ Α" ΑΠΟ ΤΟ ΜΠΑΛΕΤΟ ΤΟΥ ΚΡΕΜΛΙΝΟΥ, 9/9 ΗΜΟΤΙΚΟ ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ ΛΕΜΕΣΟΥ, 10/9 ΣΧΟΛΗ ΤΥΦΛΩΝ "ΙΑΤΡΕΙΟ ΜΙΚΡΩΝ ΖΩΩΝ" ΘΕΑΤΡΟ ΡΙΑΛΤΟ 16/9 Aπ τις σημαντικότερες συνεργασίες του καλοκαιριού, μια συναυλία που θα συγκι- νήσει με παλιά καλά τραγούδια, με υπέροχους στίχους και μουσικές. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη και η Τάνια Τσανακλίδου σ έναν από τους τελευταίους σταθμούς της περιοδείας τους, τραγουδούν στη Λεμεσό, (Κηποθέατρο στις 12 Σεπτεμβρίου) και στη Λευκωσία, (Σχολή Τυφλών, στις 13). Το δεύτερο Country Music Festival, διοργανώνεται απ τον Νίκο Γκαραβέλα (που θα ανοίξει με τη μουσική του τη βραδιά) τo Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου στο Mouttayiaka Ranch, σε συνεργασία και στήριξη του ήμου Λεμεσού και με τη συμμετοχή του Niko και του Γιώργου Γάκη & The Troublemakers που θα παίξουν live στη σκηνή. Τα Country Music Festivals διοργανώνονται εδώ και οκτώ χρόνια στην Αθήνα, όπου πλέον αποτελούν πολιτιστικό θεσμό για τα ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα, ενώ η πρώτη επιτυχημένη διοργάνωση τον Ιούλιο του 2009 στην Κύπρο αποτέλεσε την αφορμή για την καθιέρωσή της στην πόλη της Λεμεσού. Εισιτήρια Γενικές πληροφορίες : , είσοδος 20 ευρώ (ελεύθερη για παιδιά κάτω των 12). Λίγες μέρες μετά την εμφάνισή της στην Κωνσταντινούπολη, η Συμφωνική Ορχή- στρα Νέων Κύπρου, δίνει δύο συναυλίες στην Κύπρο με το πρόγραμμα «Μουσικό Συναπάντημα». Το πρόγραμμα, υπό τη μουσική διεύθυνση του μαέστρου Άγι Ιωαν- νίδη και με σολίστ τη βιολινίστα Βικτώρια Μαυρομουστάκη, τον τσελίστα Πέτρο Γκοσποντίνοφ και τον πιανίστα Eser Öktem, περιλαμβάνει έργα Μπερλιόζ, Μπετό- βεν και Μουσόρσκι. Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία των θεάτρων προς 12 και για συνταξιούχους 7. 1 και 2 Σεπτεμβρίου στο ημοτικό Θέατρο Στροβόλου στη Λευκωσία και το ημοτικό Θέατρο Λάρνακας, αντίστοιχα, στις Ένα από τα σπουδαιότερα μπαλέτα της Ρωσίας, αυτό το Κρεμλίνου, παρουσιάζει ένα από τα παλαιότερα μπαλέτα του κόσμου την «Εσμεράλδα» με 60 χορευτές και 15 σολίστ επί σκηνής, σε χορογραφία Adrei Petrov. Το μπαλέτο είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα του Βίκτωρος Ουγκό «Η Παναγία των Παρισίων». Το Μπαλέτο του Κρεμλίνου φτάνει στην Κύπρο με όλους τους κορυφαίους χορευτές του, με σκηνικά ειδικά διαμορφωμένα για τις ανάγκες των ανοικτών θεάτρων, με τα αυθεντικά κοστούμια της παράστασης. 9 Σεπτεμβρίου, ημοτικό Κηποθέατρο Λεμεσού, τηλ Σεπτεμβρίου, Αμφιθέατρο Σχολής Τυφλών, τηλ Ένα ανατρεπτικό πρόγραμμα παρουσιάζεται στο Dark Road Ensemble in concert, αφού οι Αντώνης Παρτζίλης (βιολί) και Πέτρος Γκοσποντίνοφ (βιολοντσέλο), πα- ρουσιάζουν μεταξύ των κλασικών έργων μπαρόκ και έργων 20ού και 21ου αιώνα, προσωπικές μουσικές αναζητήσεις τους, καθώς και διασκευές από γνωστά τρα- γούδια της ροκ. Η συναυλία περιλαμβάνει έργα Bach, Prokofiev, Bargilly, Halvorsen, Vitali και Metallica. Ο τρόπος που συνδυάζονται από τους δυο ερμηνευτές αυτά τα τόσο απομακρυσμένα το ένα από το άλλο μουσικά έργα, τα κάνει να φαίνονται σαν κομμάτια ενός ενιαίου έργου, με το μοναδικό ύφος των The Dark Road Ensemble. Στις 17 Σεπτεμβρίου στο Θέατρο Παλλάς Λευκωσία. Είσοδος 12 ευρώ. Αξιόλογες εκθέσεις συνεχίζονται μέχρι τέλη του μήνα στους ανακαινισμένους χώ- ρους του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου (Φανερωμένης 86-90, στην παλιά Λευκωσία ). Στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων παρουσιάζονται συνοπτικά σε πινακίδες με κείμενα και εποπτικό υλικό οι δραστηριότητες στον καλλιτεχνικό και εκδοτικό τομέα και οι πέντε κυπρολογικές συλλογές που διαχειρίζεται το Πο- λιτιστικό Ίδρυμα. Η παρουσίαση συνεχίζεται με την έκθεση Χάρτες, Χαρακτικά, Υδατογραφίες και Φωτογραφίες από τις συλλογές του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου (μέχρι 30 Σεπτεμβρίου). Στην έκθεση παρουσιάζονται συλλεκτικά αντίγραφα, που εξέδωσε το Πολιτιστικό Ίδρυμα και προέρχονται από τη Χαρτογραφική Συλλογή, τη Συλλογή Χαρακτικών, τη Συλλογή Παλαιών Φωτογραφιών, το Αρχείο Manuel Baud-Bovy και Αριστέας Τζάνου Baud-Bovy και τη Συλλογή Υδατογραφιών της Elektra Megaw «Αγριολούλουδα της Κύπρου». Η δεύτερη έκθεση έχει τίτλο «ιέ- σεις και Υφέσεις που πονούν. «Εικόνες και στίχοι» (μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2010). Η έκθεση περιλαμβάνει φωτογραφίες από τα κατεχόμενα (κυρίως από την ορο- σειρά Πενταδακτύλου, τις βόρειες ακτές και της Αμμοχώστου) των Γιάννη Κυπρή, Γιώργου Χατζηπιερή και Νικηφόρου Ορφανού, που συνοδεύονται από στίχους του Γιάννη Κυπρή. Ώρες επισκέψεων: , τηλ ΥΓ.

12 ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΚΟΡ Η μέρες χαρακτικής Η Ομάδα Χαρακτών Κύπρου θέλησε να φέρει το κοινό πιο κοντά στην τέχνη της με τις «Μέρες Χαρακτικής 10», που ολοκληρώνονται στις 19 Σεπτεμβρίου Πρέσες, μεγάλα τραπέζια, αποτυπώματα με- λανιών, σημειώσεις, προσχέδια. Στο Πρότυπο Εργαστήρι Χαρακτικής στην Αγλαντζιά η δη- μιουργικότητα δεν έχει εγκαταλείψει το χώρο ούτε μια μέρα: ομαδικές εκθέσεις, εργαστήρια για παιδιά, ειδικές εκδόσεις και διαλέξεις που στόχο έχουν την ενίσχυση του ενδιαφέροντος του φιλότεχνου κοινού για το πρωτότυπο χαρακτικό έργο και την αισθητική του αξία. Τα τελευταία χρόνια οι δραστηριότητες επεκτείνο- νται με τις Μέρες Χαρακτικής, ενός καινούριου σχετικά ετήσιου θεσμού που οργανώνει η Ομά- δα Χαρακτών Κύπρου με στόχο και πάλι την προβολή της χαρακτικής τέχνης και του Πρό- τυπου Εργαστηρίου Χαρακτικής. Εκεί, στην Πλατεία Ηρώων, λοιπόν, στην παλιά πόλη της Αλγαντζιάς, επιδιώκουν να διεγείρουν το ενδι- αφέρον του κοινού για τη συγκεκριμένη τέχνη καταστώντας την πιο προσιτή και γνωστή στο ευρύ κοινό, μέσα από κανάλια επικοινωνίας μεταξύ καλλιτεχνών και ενδιαφερόμενων με στόχο μια ουσιαστική επαφή και ενασχόληση με τη Χαρακτική. Οι Μέρες Χαρακτικής επιδι- ώκουν ταυτόχρονα τη σύσφιγξη των σχέσεων και δεσμών της Ομάδας με τους διάφορους πολιτιστικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς του τόπου, έχοντας την επιθυμία να καθιερωθούν ως ένας ζωντανός καλλιτεχνικός θεσμός, που θα πραγματοποιείται σε ετήσια βάση, με μια ποικιλία εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων γύρω από τη Χαρακτική και τις διά- φορες εκφάνσεις της. Οι εκδηλώσεις: Έκθεση: Παρουσίαση εργαστηρίου λιθογρα- φίας9-17 Σεπτεμβρίου Μετά το Ολιγοήμερο Εργαστήρι με τη Μαίρη Σχοινά, επίκουρη καθηγήτρια στο εργαστή- ριο Χαρακτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Αθηνών, που είχε σκοπό τη γνωριμία των μελών της Ομάδας Χαρακτών με νέες, εναλλακτικές μορφές λιθογραφίας, οι Μέρες Χαρακτικής συνεχίζονται με την έκθεση αποτελεσμάτων του εργαστηρίου εναλλακτικής λι- θογραφίας με έργα των συμμετεχόντων στους χώρους του κτιρίου ιοίκησης της Ελληνικής Τράπεζας, στη Λευκωσία. Εγκαίνια της έκθε- σης 9 Σεπτεμβρίου, ιάλεξη: Ιστορική λειτουργικότητα της χα- ρακτικής και νέες τεχνολογίες. Ανοιχτή διάλεξη με θέμα «Ιστορική λειτουργι- κότητα της χαρακτικής και νέες τεχνολογίες». Εισηγητής θα είναι ο ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Εμμανουήλ Μαυρομ- μάτης. Η διάλεξη οργανώνεται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, στα πλαίσια του Πολιτιστικού Φεστιβάλ του Πανεπιστημί- ου Κύπρου στις 10 Σεπτεμβρίου, στις 20.30, στους χώρους του Αρχοντικού Αξιοθέας (πε- ριοχή Χρυσαλινιώτισσας, Παλαιά πόλη της Λευκωσίας). Aναφέρεται στις σύγχρονες μεθόδους και στο πώς η τεχνολογία έχει επηρε- άσει στη χαρακτική. Open Doors: Το κοινό εργαστήρι Το Σαββατοκύριακο 18 και 19 Σεπτεμβρίου 2010, μεταξύ θα παρουσιαστούν στο κοινό οι χώροι του Πρότυπου Εργαστηρίου Χαρακτικής, ενώ τα μέλη της ομάδας θα εισάγουν τους επισκέπτες στον κόσμο της χαρακτικής και τις δυνατότητές της, ως μέσο καλλιτε- χνικής έκφρασης.

13

14 ΥΓ. 26

15 ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΠΑΡΠΑ ΦΩΤΟ: ΠΟΛΥΣ ΠΕΣΛΙΚΑΣ ΜΑΡΙΑ ΑΝ ΡΕΟΥ ένας άλλος κόσμος Η πρώτη ατομική της έκθεση μετά από οκτώ χρόνια ήταν η αφορμή για ν ανοίξουμε την πόρτα του προσωπικού της κόσμου της Μαρίας Ανδρέου. Θέλω πρώτα να δω όλους τους πίνακες έναν προς ένα, να ξοδέ- ψω χρόνο μαζί τους, να νιώσω άνετα, αλλά ντρέπομαι. Αισθάνομαι «εισβολέας». εν είναι κάτι που είπε ή έκανε, αλλά είναι μερικοί χώροι, που σου προκαλούν αυτή την αμηχανία. Μου προσφέρει καφέ, αλλά προτιμώ να της πάρω ένα τσιγάρο. Αυτή κάθεται ήδη στο τραπέζι, απ τη μεριά με το καβαλέτο μπροστά και τις λαδομπογιές. Εγώ παίρνω θέση στη μοναδική δεύτερη καρέκλα. «Σπά- νια δέχομαι κόσμο στο στούντιο». Το λέει λες και μόλις διάβασε τη σκέψη μου. «Την τελευταία βδομάδα μόνο ζήτησα από μερι- κούς να περάσουν, αφού τελείωσα. Είμαι απ τους ανθρώπους που χρειάζονται απομόνωση, όταν δουλεύουν». Όση ώρα μιλά, γυρίζω και κοιτάω τους πίνακες. Το μάτι μου επιμένει να πέφτει σ ένα συγκεκριμένο. Είναι ένα κομμένο κεφάλι, γυναικείο, τοποθετημέ- νο σ ένα μοβ μαξιλαράκι από βελούδο. Τα χρώματα είναι καθαρά, δουλεμένα φλατ, αλλά σε πολλά στρώματα, κάτι που δίνει βάρος και όγκο στη φόρμα. Το κεφάλι είναι με τέτοιο τρόπο καμωμένο που μοιάζει από μάρμαρο, σαν αυτά του ντε Κίρικο. «Θέλω να τ ονομάσω η τιμωρία της Σαλώμης», μου λέει και γελά. Είναι αι- νιγματική, πάντως, η εικονογραφία της. Έχει κάτι το ονειρικό, που σε κάνει να σκέφτεσαι τους ζωγράφους που αγάπησαν οι σουρε- αλιστές όχι μόνο τον ντε Κίρικο, αλλά και τον Μαγκρίτ - όπως κι αυτή τη νοσταλγία για την ακαδημαϊκή ζωγραφική, την οποία διαισθάνεσαι στον τρόπο που χειρίζεται τη σύνθεση. εν έχει αυ- θορμητισμό η γραμμή της και δεν το εννοώ με την κακή έννοια. Όλα είναι βασισμένα σε μια προϋπάρχουσα δομή πάνω στην οποία κτίζονται σταδιακά τα στοιχεία άξονες, κάθετοι, φόρμες, όγκοι, υφές, χρώματα - για να αποτελέσουν ένα σφιχτοδεμένο σύνολο. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, έστω κι αν δεν δουλεύει ποτέ με βάση προσχέδιο, κι έχει σ αυτή τη διαδικασία μοναδική πυξίδα το ένστικτο και το «μάτι» της. «Μερικές φορές σκέφτομαι ότι προ- σεγγίζω τον καμβά σαν πολιτικός μηχανικός. Θέλω τα πράγματα να στέκουν, να είναι δομημένα, να μην πέφτουν στο κενό. Κατά τ άλλα κάνω χάζι να ζωγραφίζω. Μου αρέσει πολύ η διαδικασία της ζωγραφικής. Είναι για μένα μαγευτική». Περίεργο ν ακούς το τελευταίο από κάποιον που συνειδητά επέλεξε ν απέχει απ τα πράγματα για οκτώ χρόνια. Η τελευταία ατομική της Μαρίας Ανδρέου ήταν στην Αργώ το Σ αυτό το διά- στημα όμως δεν σταμάτησε ποτέ να ζωγραφίζει. Συνεπής, λες και είχε να πάει γραφείο ή σε κάποιο ραντεβού, ερχόταν στο στούντιο, έπαιρνε θέση μπροστά στους καμβάδες και δούλευε. Μπορεί να μην τραβούσε γραμμή, αλλά της αρκούσε αυτή η διαδικασία του διαλογισμού μπροστά στη λευκή επιφάνεια. Κάπως έτσι προέκυ- ψε αυτή η καινούρια σειρά. Σταδιακά, χωρίς βιασύνη και χωρίς πρόθεση να εκθέσει ή να ικανοποιήσει απαιτήσεις άλλων. «Είναι λάθος να δουλεύεις για ν αρέσεις. Αν το κάνεις, την πάτησες. Σε κάποια στιγμή θα κάνεις συμβιβασμούς», μου λέει και σηκώνεται να φέρει τον κατάλογο της προηγούμενης δουλειάς της. «εν μί- λησε στον κόσμο όπως έπρεπε. Έτσι ένιωσα. Έρχονταν και μου έλεγαν μα τι ωραία που ζωγραφίζεις, τι όμορφα χρώματα που χρη- σιμοποιείς κι εγώ από μέσα μου έσκαζα. Μα δεν έχουν καταλάβει τίποτε, αναρωτιόμουν;» Έχει διαφορές, πάντως, η καινούρια δου- λειά απ την προηγούμενη. Είναι περισσότερο αποφασιστική η αντιμετώπισή της, πιο σίγουρη. Είναι λες και σ αυτό το διάστημα ωρίμασαν μέσα της τα πράγματα κι έμαθε να τα χειρίζεται πιο ψύχραιμα. Κι αυτό τη στιγμή που από εικονογραφικής και θεματο- γραφικής άποψης κινείται γύρω απ τα ίδια ζητήματα. Υπάρχουν, δηλαδή, στοιχεία, θέματα, χαρακτήρες που επαναλαμβάνονται κι είναι ενδιαφέρον να παρακολουθείς αυτό το διάλογο μέσα στο χρόνο. Κατ αρχήν και στις δυο δουλειές είναι έντονο το στοιχείο της θεατρικότητας. Οι χώροι που δημιουργεί μοιάζουν με σκηνές, όπου περνούν μπροστά απ το θεατή, πάντα σε πρώτο πλάνο, οι χαρακτήρες της. Φιγούρες, φαλλοί, λουλούδια, πουλιά, ζώα, μο- ναχικοί και απόμακροι πρωταγωνιστές ενός άλλου κόσμου. Κι όλα αυτά είναι ζωγραφισμένα σαν ένθετα που αποτυπώνονται σε μια επιφάνεια, όπου το βάθος και η προοπτική δεν είναι ζήτημα. Η βασική διαφορά με τον προηγούμενο κύκλο είναι η καθαρότητα της πρόθεσης. Τα περιττά έχουν φύγει για να απομείνουν, ώριμα πια, τα αναγκαία να μιλούν μέσα από συμβολισμούς και υπο- βόσκουσες αναφορές. Μια τέτοια αναφορά είναι οι αγνοούμενοι, θέμα που έχει απασχολήσει για χρόνια τη ζωγράφο. Σ έναν από τους πίνακες πάνω στο παραδοσιακά στολισμένο τραπεζάκι βρί- σκεται ένα μικρό κουτί, που μοιάζει με δώρο, αλλά πλαισιωμένο όπως είναι από μια φωτογραφοθήκη με μια παλιά φωτογραφία, παραπέμπει στα κουτιά που παραλαμβάνουν οι οικογένειες όταν πια ο δικός τους άνθρωπος έχει ταυτοποιηθεί στις εκταφές που διενεργούνται. «εν είναι επιβεβλημένο να διαβάσεις τον πίνακα απ αυτή τη σκοπιά. Η πατρίδα, τα σύμβολά της, η θρησκεία πάντα αποτελούν για μένα εμμονές. Πάνω απ όλα όμως μ ενδιαφέρει η πλαστικότητα και η εικαστική πλευρά της δουλειάς. εν θέλω τα έργα μου να λειτουργούν λες και αρθρογραφώ. ιαφορετικά χειρίζεται το θέμα ο δημοσιογράφος, διαφορετικά ο ηθοποιός που διαβάζει ένα ποίημα και διαφορετικά ο εικαστικός». Τώρα έχουμε ση- κωθεί και κοιτάμε τους πίνακες έναν-έναν. Τους έχει τοποθετήσει ακριβώς με τη σειρά που τους έχει δουλέψει. Κάνουμε στάση στον τελευταίο. Είναι μια νεκρή φύση μ ένα απ τα έργα του Άγγελου Μακρίδη. Είναι η δήλωσή της, σκέφτομαι. Η προσωπική της «μετωπική σύγκρουση», με μπόλικες δόσεις χιούμορ, με τις ανασφά- λειες που γεννά η συνύπαρξη δίπλα από ένα μεγάλο όνομα. «Είναι φοβερό να ζεις μαζί μ έναν άνθρωπο με το status του Άγγελου. Είναι στιγμές που αναρωτιέσαι, μήπως υποσυνείδητα τον αντι- γράφεις κι εσύ. Σ αυτό το έργο δανείστηκα ένα απ τα γλυπτά του και το ζωγράφισα». Τη ρωτώ τους λόγους. «Για να το κάνω καλύ- τερο», μου λέει αυτοσαρκαζόμενη και μου δίνει να καταλάβω πως αυτά δεν έχουν και τόση σημασία για την ίδια. Χρειάζεται μόνο να νιώθει καθαρή απέναντι σ αυτό που κάνει. «εν κυνήγησα ποτέ την καριέρα. Θεωρούσα πάντα ότι το να είσαι καλλιτέχνης είναι κάτι τόσο προσωπικό, και μοναχικό και δύσκολο που δεν χωράει τίποτε άλλο». Κάνει μια παύση. Στο στούντιο τώρα δεν ακούγεται τίποτα, ούτε καν τ αυτοκίνητα που περνούν κι έτσι όπως καθό- μαστε στη σιωπή μπροστά από ένα άδειο τραπέζι είναι λες και το δωμάτιο έχει μετατραπεί σε σκηνή και μοιάζουμε κι εμείς σαν τις φιγούρες των πινάκων της, ακινητοποιημένες μέσα στο χρόνο, παγιδευμένες σε ένα ονειρικό, σουρεαλιστικό τριπ, όπου τα πάντα λειτουργούν με συμβολισμούς. Μέχρι φυσικά την επόμενη στιγμή που η ατμόσφαιρα χαλαρώνει, η Μαρία κάνει να καπνίσει ακόμα ένα τσιγάρο και η αυλαία πέφτει. Info: Η έκθεση της Μαρίας Ανδρέου εγκαινιάζεται στις 29 Σεπτεμβρίου, στην «IS NOT A GALLERY» ( ), και θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Οκτωβρίου. 15 ΥΓ.

16 ΥΓ. 34

17 ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ ΦΩΤΟ: ΠΟΛΥΣ ΠΕΣΛΙΚΑΣ ΚΩNΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΓΙΑΛΗΣ high heels Μα ποιo είναι αυτό το αγόρι που με προκαλεί καλοκαιριάτικα να φορέσω τα δωδεκάποντά μου και να αναμετρηθώ με τις ισορροπίες μου; Ζητώ άμεσα εξηγήσεις! «Ακολούθα με» μου λέει με ένα σχεδόν προστακτικό ύφος. Κάνει αφόρη- τη ζέστη για να προβάλω αντιστάσεις και έτσι υπακούω. Το στιλ του - το παραδέχομαι -μου τσιγκλάει την περιέργεια. Μοιάζει να διαθέτει τσαμπουκά, τον οποίο υποψιάζομαι πως συντηρεί η πεποίθησή του ότι μπο- ρούμε - αρκεί να το θελήσουμε - να αλλάξουμε τον κόσμο. Ανήσυχος και ανυπόμονος κι αυτό φαίνεται από τον τρόπο που κάνει χειρονομίες και που περιεργάζεται την κάθε λεπτομέρεια, πανέτοιμος να επικρίνει ό,τι θεωρεί απαράδεκτο και να δαχτυλοδείξει ό,τι προσβάλλει την αισθητική του. Για ένα τέτοιο τσαμπουκά μιλώ, από κείνο που συνορεύει με το θράσος και γι αυτό εύκολα μπορεί να παρερμηνευτεί σε πρώιμη ματαιοδο- ξία. Υποπτεύομαι ωστόσο πως δεν είναι η ματαιοδοξία που προέχει στις ακλόνητες ακόμα βεβαιότητές του, αλλά μια σχεδόν παιδική αθωότητα η οποία συνδυασμένη με το ταλέντο και το πάθος του, του επιτρέπει να φτιάχνει τη δική του πραγματικότητα. Σταματάμε σε ένα ζαχαροπλαστείο στην παλιά πόλη που κάνει - όπως μου λέει - υπέροχες μπουγάτσες. Παραγγέλνει μια, επιμένει να δοκιμά- σω, αρκούμαι σε μια παγωμένη λεμονάδα. Στο τραπέζι τοποθετεί ένα κόκκινο σημειωματάριο, τι είναι αυτό; ρωτώ και μου εξηγεί πως πάντα το κουβαλά μαζί του, έχει μανία με τα σημειωματάρια, εκεί σημειώνει τις δεκάδες ιδέες που του κατεβαίνουν στο μυαλό και φοβάται μάλιστα μήπως πεθάνει και δεν προλάβει να τις υλοποιήσει. Βρίσκω τρυφερή την αγωνία του και τον ρωτώ αν μπορώ να το φυλλομετρήσω, μου γνέφει πως ναι και κοιτάζω τα σκίτσα του, τις συμπυκνωμένες παραγράφους και τα σχεδιαγράμματά του και αμέσως μετά του κάνω ερώτηση για την έκθε- ση που ετοιμάζει για το Σεπτέμβρη. «Έτσι απότομα μπαίνεις στο θέμα;» απορεί. Γελάμε. Έτσι, έτσι και κείνος αρχίζει να μου εξηγεί πως πάντα του άρεσαν τα παπούτσια σαν αντικείμενο, φετιχισμός; τον πειράζω, το αρνείται, όχι δεν είναι αυτό, τι είναι τότε; είναι η αδυναμία του στο καλαί- σθητο, στα καλλίγραμμα πόδια ειδικά όταν καταλήγουν σε ένα ζευγάρι στιλέτα που μοιάζουν πιο πολύ με έργο τέχνης παρά με χρηστικό αντι- κείμενο. Παπούτσια ξεκίνησε να σχεδιάζει όταν ήταν στην Αμερική εκεί όπου σπούδασε animation, illustration, film protaction και σενάριο. Όλα αυτά μαζί; απορώ αλλά για κείνον δεν υφίσταται ιδιαίτερος διαχωρισμός. «Όταν γράφω σενάρια για ταινίες ή όταν ζωγραφίζω, εκείνο που κάνω κάθε φορά είναι να δημιουργώ μια μικρή ιστορία, να δημιουργώ καινού- ριους κόσμους». «Μη με ρωτήσεις τι προτιμώ ή γιατί θέλω να κάνω τέχνη. εν το έχω αναλύσει και δεν ισχύει για μένα αυτό που λένε ότι η τέχνη με κάνει και ξεφεύγω. εν έχω ανάγκη να ξεφύγω από τίποτα, μια χαρά μεγάλωσα, μια χαρά περνώ». Είναι πιο πολύ η ανάγκη το να μοιραστεί τις ιδέες του και τον τρόπο που εκείνος βλέπει τον κόσμο. Αυτό και τίποτα άλλο. Και ποιος είναι ο δικός σου κόσμος; τον ρωτώ και τον ακούω να διηγείται τις ιστορίες του. Για χρόνια πρωταθλητής του τζούντο, μου δείχνει τα σημάδια στα αφτιά του, τα βλέπεις αυτά; είναι από τις κλωτσιές, μου εξηγεί, το τζούντο τον πειθάρχησε, του έμαθε πολλά, γι αυτό ίσως έχει ακόμα μανία με την ια- πωνέζικη κουλτούρα, τον συναρπάζει, λέει, μου περιγράφει τα χρόνια των προπονήσεων κι ύστερα αλλάζουμε κεφάλαιο, πετάμε μέχρι την Αμερική, εκεί όπου αποφάσισε να ψάξει τα ταλέντα του. Από μικρός ήταν οπτικός τύπος, ό,τι σκεφτόταν το έκανε εικόνα με όλες τις λεπτομέρειές της, χρώματα, σκηνικά, όλα μαζί, έτσι τα είχε στο μυαλό του. Άρ- χισε να ζωγραφίζει, μετά να γράφει, λάτρευε τον κινηματογράφο, ακόμα είναι η αδυναμία του, θέλει να γράψει πολλά σενάρια, θέλει να κάνει μια ταινία μεγάλου μήκους, θέλει να καταφέρει κάποτε να βάλει την Κύπρο στο χάρτη του παγκόσμιου σινεμά. Τα λέει έτσι, χωρίς αναπνοή, λες και θέλει να προλάβει το χρόνο, αγωνιά να κάνει τα όνειρά του πραγματικό- τητα, σου ακούγονται τρελά όλα αυτά, με ρωτά, τίποτα δεν μου φαίνεται τρελό όταν έχει να κάνει με όνειρα του απαντώ. Κάποια στιγμή, φοιτητής ακόμη, βλέπει το Σινεμά Παραντίσο, του ρχεται τότε μια ιδέα, θέλει λέει να κάνει τη ζωή του Φίνος σενάριο, αρχίζει να το ψάχνει, κάνει έρευνες, γράφει συνέχεια, το τελειώνει και παίρνει το ρίσκο να πάει στην Αθήνα για να βρει μια άκρη. Το σενάριο αρέσει, «το έχω δείξει σε πάρα πολλούς που ασχολούνται με τον κινηματογράφο», λέει, τα πράγματα όμως σκαλώνουν σε νομικές διαδικασίες, το βάζει λοιπόν στο συρτάρι, απογοητεύ- εται και επιστρέφει στην Αμερική. «Ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για μένα» μου λέει. «Είχα χωρίσει με την κοπέλα μου, ήμουν λιώμα, μπήκα λοιπόν μέσα σε ένα στούντιο και άρχισα να κάνω μεταξοτυπίες τα σκίτσα των παπουτσιών. Περνούσα ατέλειωτες ώρες δημιουργώντας και εν τέλει μου βγήκε σε καλό». Σε ενεργοποίησε ο χωρισμός, τον πειράζω, μα εκεί- νος παίρνει το σοβαρό του. Είμαι ξέρεις - πολύ ευαίσθητος, μου λέει λες και είχα σχηματίσει μια διαφορετική εντύπωση. «Συγκλονίζομαι εύκολα. Κλαίω με τραγούδια, με ταινίες, κλαίω με τους ζητιάνους στο δρόμο». Μου αρέσει η παραδοχή του όπως και το ότι παραδέχεται πως θέλει πολ- λή δουλειά ακόμη, έχω πολλά θέματα να λύσω, λέει και χαμογελά. Προς το παρόν χαίρεται που γύρισε πίσω στην Κύπρο. Νιώθει πιο κατα- σταλαγμένος. Όταν ήταν στο εξωτερικό επένδυε στο κάτι μεγάλο που θα του συνέβαινε, τώρα πιστεύει πιο πολύ στα baby-steps, βήμα με βήμα και έτσι προχωρεί. Πες μου ξανά γι αυτή την έκθεση, του λέω συνειδητοποιώντας πως παρα- συρθήκαμε σε δεκάδες άλλες κουβέντες. «Έχει να κάνει με την ισορροπία μεταξύ τέχνης και μόδας», μου εξηγεί και γίνεται ακόμα πιο αναλυτικός. «Μου αρέσουν τα ωραία πράγματα αλλά δεν είναι για μένα αυτοσκοπός. Αναγνωρίζω τη δημιουργική τους αξία αλλά από κει και πέρα αναγνωρί- ζω και το ότι πρέπει να υπάρξει μια ισορροπία για να μη γίνεις θύμα του υλισμού. Γι αυτό στην έκθεση κάνω αναφορά στη Μαρία Αντουανέτα η οποία υπήρξε βασικά θύμα του υλισμού της. Το θέμα λοιπόν περιστρέ- φεται γύρω από την ισορροπία μεταξύ τέχνης και απληστίας. Οτιδήποτε κακό συμβαίνει στον κόσμο, αυτή τη στιγμή, έχει τη ρίζα του στην απλη- στία» καταλήγει. Έχει ήδη στο μυαλό του την επόμενη έκθεση που θέλει να κάνει. Θα είναι προσωπογραφίες, μου λέει. Οι ήρωες των παιδικών μου χρόνων, συμπληρώνει. ηλαδή; απορώ και μου αραδιάζει ένα σωρό ονόματα- Σεφέ- ρης, Ελύτης, Μητρόπουλος, Χατζιδάκις, Φίνος, Ωνάσης, Θεοδωράκης, Γκάλης - διαφορετικά από κείνα που είχα φανταστεί προς στιγμήν πως θα αποτελούσαν τους ήρωες του, όταν ήταν παιδί. Τι θαυμάζεις σε έναν άνθρωπο; τον ρωτώ αμέσως μετά «το να παραμένει πιστός στα ιδανικά του, όποια κι αν είναι αυτά» μου απαντά. Παραγγέλνω ακόμα μια λεμονάδα, εξακολουθούμε να λέμε διάφορα, το κόκκινο σημειωματάριο εξακολουθεί να είναι εκεί πάνω στο τραπέζι, λοιπόν; μου λέει, θα φορέσεις τα ψηλά σου τακούνια και θα ρθεις στην έκθεση; θα το κάνω κι αυτό του απαντώ. Κι ύστερα μου επαναλαμβάνει πως αν δεν κάνει τις ιδέες που έχει μέσα στο μυαλό του πραγματικότητα θα σκάσει. «Πώς σου φαίνονται όλα αυτά;» με ρωτά λες και είναι μικρό παιδί. Είσαι σαν μικρό παιδί, του λέω χαριτολογώντας και στον επίλογο το παραδέχεται πως παραμένει ακόμα ένα αγόρι που δεν θέλει να μεγα- λώσει. «Βλέπω τον εαυτό μου σαν ένα Πήτερ Παν», λέει και έτσι θέλει να μείνει. Να εκτονώνει τη χαρά του, να ενθουσιάζεται, να ονειρεύεται και να αφήνει τα πυροτεχνήματα που νιώθει μέσα του να εκρήγνονται στον αέρα. Info: Η έκθεση του Κωνσταντίνου Κουγιάλη εγκαινιάζεται στις 16 Σεπτεμβρίου, στην Γκαλερί Αποκάλυψη, κάτω από τον τίτλο «Qu ils mangent de la brioche». Θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. 17 ΥΓ.

18 ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΜΟΥΜΤΖΗ ο μιχάλης σιγανίδης και οι φουμουσου στην κύπρο Είναι ο πρωτοπόρος της ελληνικής avant garde. Έχει εκδώσει από το 1987 εφτά προσωπικούς δίσκους, είναι επίσης μπασίστας με τα γκρουπ Χειμερινοί Κολυμβητές και Primavera en Salonico (της Σαβίνας Γιαννάτου) και περιστασιακά με διάφορα άλλα. Τον πετυχαίνω στο τηλέφωνο ένα πρωινό του Αυγούστου, εγώ στο Καϊμακλί αυτός στην πόλη του, τη Θεσσαλονίκη, για μια πρώτη (ή δεύτερη) γνωριμία μουσικού προς μουσικό. Σε τι φάση σε βρίσκω; Τώρα ετοιμάζομαι για ένα σεμινάριο στον Άγιο Λαυ- ρέντιο, στο Μουσικό Χωριό. Το έκανα και πέρσι και χάρηκα πολύ. Επίσης το Σάββατο θα παίξουμε με τους ΦΜΣ, το συγκρότημα με το οποίο θα έρθουμε και στην Κύπρο. Mε βρίσκεις επίσης στην έρημη πόλη η οποία έχει εγκατα- λειφθεί από τους κατοίκους και είναι θαυμάσια! Πότε άρχισες τη μουσική σου πορεία και πώς; Μίλα μου λίγο για τα early days. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού είχαμε πάει-θυμάμαι-με τη μητέρα μου να αγοράσουμε μια κιθάρα. Στο ταμείο όμως είχε γίνει ένα κατα- πληκτικό λάθος, όπου εγώ παρέλαβα ένα όργανο το οποίο τελικά ήταν το μπουζούκι κάποιου άλλου πελάτη, ο οποίος είχε λάβει το δικό μου κιθαρά- κι. Όταν συνειδητοποιήσαμε το λάθος κάναμε την ανταλλαγή. Αυτό ήταν όμως και κάπως συμβολικό δηλαδή το ότι δεν υπήρχε τότε αυτή η σχέση μου με τη λαϊκή μουσική, ήταν κάτι απόμακρο. Η σχέση που ήταν πιο έντο- νη εκείνες τις μέρες ήταν με τη δυτική ελαφρά μουσική. Σ αυτό το κιθαράκι, λοιπόν, έβγαζα πάνω σε μια χορδή μελωδίες της εποχής και σιγά-σιγά έμα- θα να παίζω ακόρντα. Θα θελα πολύ να μάθω ποιες είναι οι επιρροές σου, γιατί αυτό που κά- νεις ακούγεται μοναδικό. Προσπαθώ και εγώ να καταλάβω αυτή τη σχέση μιας τραγουδοποιίας. Βγαίνει π.χ ένα τραγουδάκι στο ύφος τροβαδούρων που σου αρέσουν όχι σου αρέσουν, πετάς τη σκούφια σου και θέλεις να γίνεις κι εσύ τέτοιος. Μιλάμε για συχνότητα ερωτικής επαφής όχι συ- χνότητα ενδιαφέροντος, ότι δηλαδή μου αρέσει ένα τραγούδι του Μπομπ Ντίλαν. Θέλω να είμαι ο Μπομπ Ντίλαν! ηλαδή σκέφτομαι ότι έτσι ανά- βει μια φωτιά. Μόνο με μια ταυτοποίηση εσωτερικά. Μυθολογικά ανάβει μια φωτιά. Αλλιώς ούτε με την παιδεία ανάβει αν δεν υπάρχει η φλόγα αυτή που δίνει ο μύθος. Τι άκουγες τότε; Άκουγα πολύ Μπητλς και Ντίλαν στα Άκουγα Σαββόπουλο υπερβολικά. Για μένα ήταν μια αποκάλυψη τότε μέσα σε μια τραγουδοποιία της μαγειρικής της Κυριακής, όπου μυρίζομαι τα φαγητά τα οποία αργοψήνονται και περιμένει η οικογένεια για να φάει οπότε παίζει από το ραδιόφωνο εκείνο το θλιβερό μπουζούκι του νέου τότε Νταλάρα. Αυτό ο Σαββόπουλος νομίζω ότι το έκανε πάρα πολύ πέρα και για αυτό τον σέβομαι, για αυτή ακριβώς την αποκάλυψη. Αυτή, λοιπόν, την ερωτική χαρά που μου έδινε ένα τραγούδι των Μπητλς σαν το Πένυ Λέιν το πώς εμφα- νίζονταν οι ενορχηστρώσεις κ.τλ, αυτό μπορούσε να με αποκόψει από τον κόσμο και να μην έχω απολύτως καμιά σχέση με τίποτα, να είμαι συνεχώς στα ουράνια. Έτσι ένιωθα στην παιδική ηλικία, με τα αντίστοιχα τραύματα που φέρνει η απομάκρυνση από την πραγματικότητα (γέλια). Αλλά ο Σαβ- βόπουλος επικοινώνησε αυτά τα ακατάληπτα για μας τους νέους εφήβους τότε αγγλικά που ακούγονταν παράξενα, δηλαδή ήξερες λίγες λέξεις δεν ξέρω αν έβγαζες ολόκληρο νόημα απ τους στίχους αλλά νομίζω ότι ο τρόπος που ακούστηκε αυτό το ροκ από τον Σαββόπουλο αργότερα και από τον Πουλικάκο (για τον οποίο έχω μεγάλο θαυμασμό), ήταν οι χαρές της εφηβείας. Το περιβάλλον στο οποίο ζεις σε κάνει να νιώθεις ότι παίρνεις πίσω κάτι αντάξιο αυτού που δίνεις σαν δημιουργός; Αυτό που με ρωτάς είναι σαν να ρωτά κάποιος αν αγαπήθηκε απ τη μαμά του. Είναι τόσο σπουδαίο αυτό που λες. Νομίζω ότι για πολλά χρόνια έζησα και έφτιαχνα σε περιβάλλον το οποίο δεν αποδεχόταν ιδιαίτερα αυτό που έφτιαχνα. Το θεωρούσε κάτι ίσως παρανοϊκό και τρελό και παράξενο. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, πανηγυ- ρίζω εκείνο που λέει σε ένα στίχο του ο Εγγονόπουλος πως «εν άνθισαν ματαίως». Όλος αυτός ο κόπος και η μοναξιά δηλαδή, ακόμα και μέσα στους φίλους δεν πήγε άδικα. Νιώθω πια λες και κερδήθηκε το στοίχημα, δηλαδή το αν αυτό που σκέφτομαι, είναι μέσα στην εποχή μου και ότι υπάρχουν πέντε άνθρωποι που μου δίνουν ένα feedback και μπορώ να είμαι ευτυχής. εν νιώθω μια ματαίωση με το παιδικό μου στοίχημα. Το αντίθετο θα έλεγα. Πέρασα, όμως, μια θητεία σε ένα παράπονο(γέλια) Τι είναι το tape; Α! Είναι τα όνειρα! Μπορώ να έχω την ευκολία με την οποία το ασυνείδητο δανείζει πράγματα στα όνειρά μας. Να μπορώ να τα ανασύρω και να τους δίνω μορφή. Ικανοποιεί μια ανάγκη για να ακούω τις αγαπημένες φωνές, γιατί έζησα 30 χρόνια με τους γονείς, μεγάλωσα σαν συνταξιούχος. Μου άρεσε αυτό. εν το εννοώ ότι ήμουν έγκλειστος παρά τη θέλησή μου, ΥΓ. 18

19 αλλά θέλησα να έχω μαζί αγαπημένες φωνές. Από εκεί ξεκινά. Μετά μπήκε όλη αυτή η έννοια ενός ψυχοδράματος. Το tape με διευκολύνει να δίνω μια δραμα- τική υπόσταση στη μουσική. Και τεχνικά; Τεχνικά, έχω ένα μαγνητόφωνο και ηχογραφώ πράγματα και κόβω κομμάτια της μαγνητοταινίας και μοντάρω σε πρώτη φάση χωρίς κομπιούτερ τότε και φτιάχνω μια μουσικό-ποιητική αφήγηση με λόγο και ήχο. Είναι ένα πρωτογενές υλικό για μένα το οποίο μπορώ να χρησιμοποιήσω στη συναυλία όπου μπορούμε για παράδειγμα να πέφτουμε πάνω στο tape με όλη την ορχή- στρα. Έχει μία πληθώρα εκδοχών. Κάτι σαν πλαστελίνη. Η μουσική σου αντλεί πολλά στοιχεία από την, αν θέλεις, ρηχή καθημερι- νότητα. Σωστά; Και είναι αυτό κάτι συνειδητό; Ο Κρισναμούρτι έλεγε ότι δεν υπάρχει βαθιά και ρηχή σκέψη. Η σκέψη είναι ρηχή. Είναι ένας φλοιός. Όλο το άλλο πράμα είναι η ευρύτερή μας νόηση. Αυτό που λες καρδιά η πρόσληψη. Οπότε προφανώς αυτά τα στοιχεία μου είναι πολύ αγαπημένα για να ασχο- λούμαι μαζί τους. Η καθημερινότητα είναι κάτι που λατρεύτηκε και είναι ένα υλικό που μου είναι πολύ χρήσιμο. Είμαστε εμείς η καθημερινότητα δεν είναι τίποτα άλλο. Τι σε ώθησε να χρησιμοποιήσεις λόγο και δείγματα από ποίηση στη μουσι- κή σου; Ήταν κάτι πολύ φυσικό για μένα. εν μπορώ να το αναλύσω...είναι όπως όταν κατουράς. Υπάρχει ένα σύστημα και γίνεται αυτή η λειτουργία. (παύση) Μπορείς να πεις πως αυτή η αγάπη μου με την ποίηση ξεκίνησε από έναν πολύ αγαπημένο μου δάσκαλο τον Τάσο Ναούμ, ο οποίος μια μέρα μπή- κε μέσα στο μάθημα και άρχισε να διαβάζει το «ρόμο» του Εμπειρίκου, ένα τεράστιο ποίημα το οποίο με άγγιξε Εκείνο που θυμάμαι καλά ήταν όταν είχα ακούσει τη φωνή του Σαχτούρη από αυτό το δίσκο ο οποίος είχε κυκλοφορήσει από τη Λύρα και είχα το κοντραμπάσο, ήμουν σε μια περίεργη ψυχι- κή κατάσταση και συνειδητοποίησα ότι μου άρεσε πολύ να παίζω αυτά τα riffs που έβγαζα στο μπάσο μαζί με τη φωνή. Αυτό ήταν κάτι που με ικανοποιούσε πολύ και το έφτιαξα σιγά-σιγά, το ηχογράφησα, δεν έκανα κάτι. Απλά έγιναν οι δομές αλλά τα πρώτα σκίτσα ήταν τόσο αυθόρμητα. Όπως να λες λόγια, να σου αρέσει η φωνή, να γκρουβάρει ωραία ο λόγος πάνω σε αυτή τη βάση και το αποτέλεσμα να είναι σαν αποτέλεσμα μιας χημικής ένωσης που παράγει κάτι άλλο. ηλαδή ενώ βλέπεις τα συστατικά, το αλάτι, το πιπέρι και λοιπά, το φαγητό βγαίνει κάτι άλλο από αυτό που νομίζεις. (παύση). Μπορείς να φανταστείς, βέβαια, ποια ήταν η αντίδραση τότε, δηλαδή το πώς φαινόταν στους άλλους. Στις συναυλίες, μάλιστα, έβγαινα με το Revox, με τις ταινίες, που είναι πολύ βαρύ δεν υπήρχαν κομπιούτερ και όλα αυτά. Έφερνα το Revox (το revox είναι ένα μεγάλο παλιό ελβετικό μαγνητόφωνο) λοιπόν, το έστηνα και ήταν σαν μια παράσταση όπως την «Τελευταία ταινία του Κραπ», αυτό το έργο του Μπέκετ όπου ο τύπος ανασυνθέτει αναμνήσεις με ένα μαγνητόφω- νο σε μια κατάσταση παραφροσύνης. Τι είναι οι Φίλοι Μίλτου Σαχτούρη και πώς διαφέρει από τα άλλα σχήμα- τά σου; Ποια η σχέση σου με τον ποιητή; Οι Φίλοι Μίλτου Σαχτούρη ονομά- στηκαν έτσι από ένα λογοπαίγνιο, από μια διάθεση να σταθώ πιο κοντά του, να γνωρίσω τον ποιητή. Ταυτόχρονα είναι και Φίλοι Μιχάλη Σιγανίδη. Επίσης είναι φυσικό-μαθηματική σχολή! Όσον αφορά τα άτομα της μπάντας: υπήρξε αρχικά το συγκρότημα Μικρός Αδερφός που ήταν o Θοδωρής Ρέλλος και ο Τάκης Κανέλλος. Μετά κάνανε αυτοί τους Mode Plagal. Εγώ συνέχισα μόνος μου, μετά κάναμε το συγκρότημα Λαμπράκη το οποίο σιγά-σιγά μετατράπηκε στο σημερινό σχήμα, το οποίο αποτελούν οι Θοδωρής Ρέλλος στα σαξόφωνα, ο Κώστας Θεοδώρου που παίζει ντραμς, είναι ο Αλκίνοος Ιωαννίδης ο οποίος τραγουδά και παίζει φλογέρες και κρουστά και φέρνει την αίγλη του στο συ- γκρότημα, είναι ο Χάρης Λαμπράκης που παίζει πλήκτρα και νέυ, ο Αντώνης Ανισέγγος ο οποίος παίζει πιάνο, ο Μιχάλης Σιγανίδης ο οποίος παίζει μπάσο, κιθάρα και τραγουδά και ο Θύμιος Ατζακάς στην ηλεκτρική κιθάρα που είναι ένας καινούριος φίλος του γκρουπ. Με την Κύπρο τι σχέση έχεις; Η Κύπρος μου αρέσει. Μου αρέσει ο κόσμος και οι φίλοι που έχω εκεί. Μου αρέσει επίσης η γλώσσα και κάπως την πεθυμώ όταν επιστρέφω πίσω στην Ελλάδα. Μου κάνει κάτι όταν έρχομαι εκεί. Μου βγάζει κάτι αρχαίος και μου αρέσει αυτό. Info: Ο Μιχάλης Σιγανίδης θα εμφανιστεί στο θέατρο Ριάλτο στη Λεμεσό στις 16 Σεπτεμβρίου. 19 ΥΓ.

20

21 ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΚΟΡ Η ΦΩΤΟ: ΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΤΤΗΣ ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗΣ μουσικές διαδρομές Η αναδρομή στα 20 χρόνια της δημιουργικής πορείας του Ευαγόρα Κα- ραγιώργη, έχει τον τίτλο «Σαν το ποίημαν του Λιπέρτη» και καταπιάνεται με τις θεατρικές κυρίως δουλειές του. Η συναυλία θ ανοίξει με το μελοποιημένο «Βούττημαν Ήλιου». Γιατί παραπέμπει στον τίτλο της -Σαν το ποίημαν του Λιπέρτη - αλλά και γιατί η στιγμή της σύνθεσης του τραγουδιού αυτού (μελοποίησε άλλα δέκα ποιήματα του Λιπέρτη, φοιτητής ακόμα στη Νέα Υόρκη) ήταν αυτή με την οποία ο Ευαγόρας Καραγιώργης επέστρεφε ουσιαστικά στις ρίζες της μουσικής του παράδοσης. Είναι βέβαια και η εξαίρεση στον κανόνα της συναυλίας που καταπιάνεται περισσότερο με συνθέσεις από την 20χρονη πλούσια θε- ατρική πορεία του Ευαγόρα Καραγιώργη. εν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητος ο τίτλος και για ένα άλλο λόγο μια που παραπέμπει στο «Όνειρο», το τραγούδι με το οποίο είχαμε ακούσει για πρώτη φορά τ όνομά του, ακούγοντας ταυτόχρονα και το τραγούδι που κέρδιζε αρχές του 90 το διαγωνισμό σύνθεσης κυπριακού τραγουδιού και που θα γινόταν όσο κανένα άλλο γνωστό κι αγαπητό στο χώρο της κυπριακής μουσικής των τελευταίων χρόνων. «Σαν το ποίημαν του Λιπέρτη», λοιπόν. Μια συναυλία που προτάθηκε αρχικά στις εκ- δηλώσεις των 50χρονων της ημοκρατίας για να βρεθεί στο πρόγραμμα των «Κυπρίων». Μια αναδρομική συναυλία που έχει για αφετηρία την αρχή της καριέρας του Ευαγόρα Καραγιώργη με την παράλληλη επιστροφή του απ τη Νέα Υόρκη. Οι συνθέσεις του ερμηνεύονται απ την Jindrichuv Hradec της Πράγας μια μικρή ορχήστρα 28 μουσικών γνωστή για το διεθνές ρεπερτόριο που ερμηνεύει. Ο Ευαγόρας Καραγιώργης είναι απέναντί μου στο γραφείο και όσο μου εξηγεί το σκεπτικό της συναυλίας που θα δούμε Σεπτέμβριο στα «Κύπρια 10», σκέφτομαι πώς κα- τάφερε να «δεθεί» με την παραδοσιακή μουσική της Κύπρου ερχόμενος από σπουδές σύγχρονης κλασικής μουσικής στη Νέα Υόρκη και μ αγαπημένους του, μινιμαλιστές μουσικούς όπως τον Philip Glass. Γιατί αν κάποιος μουσικός υπηρετεί όσο κανείς άλλος το κυπριακό ιδίωμα, αυτός είναι ο Ευαγόρας Καραγιώργης. «Ήμουν υποχρεωμένος να μην αφήσω το χώρο μετά το Όνειρο. εν ήθελα να συνεχίσω με σύγχρονες κλασικές και ηλεκτρονικές δημιουργίες. Η αλήθεια είναι πως η Νέα Υόρκη με είχε εμπνεύσει, είχα γράψει μια ολοκληρωμένη δουλειά βασισμένος στα ερεθίσματα και τις εμπειρίες μου απ την πόλη αυτή. Της έδωσα τον τίτλο Κεντήματα κι είναι απ το 88 στο συρτά- ρι. Επιστρέφω όμως και κάνω Τ Όνειρον κι αυτά όλα εξαφανίζονται. εν μπορούσα να κάνω μινιμαλισμό, ήταν υποχρέωσή μου να συνεχίσω αυτό που είχα αρχίσει». Για τον Ευαγόρα Καραγιώργη η παραδοσιακή κυπριακή μουσική δεν ήταν άγνωστο εί- δος. Κάθε άλλο. Υπήρχε ανάμεσά τους μια ουσιαστική σχέση, θεμελιώδης, όπως ο ίδιος την χαρακτηρίζει. «Μεγάλωσα στην Τσάδα της Πάφου, σε ένα παραδοσιακό σπίτι σε μια αγροτική οικογένεια. Μέχρι να φτάσω 10 χρόνων χόρευα όλους τους κυπριακούς χορούς που ο πατέρας μου έπαιζε με το λαούτο του. Η παράδοση είναι στα θεμέλιά μου, δεν ξεριζώνεται». Μια παράδοση που ρίζωσε στα τραγούδια του και που ίσως «φυ- λάκισε» τις δημιουργικές του ανησυχίες. Μετά από είκοσι χρόνια λοιπόν είναι έτοιμος να συγχρονιστεί μ ένα άλλο είδος σύνθεσης που θα σηματοδοτήσει την εξελικτική πο- ρεία του. Θέλει να ακολουθήσει άλλες διαδρομές που στην πορεία αυτών των χρόνων δεν επέλεξε αλλά και να αγγίξει την παράδοση μ έναν τρόπο διαφορετικό. Είναι και τα ερεθίσματα στην Κύπρο που τα τελευταία χρόνια έχουν εκλείψει. «Είναι δύσκολο να έχεις τις αναφορές, τις αισθήσεις, τα χρώματα που είχαμε πιο πριν.». Μου εξηγεί πως στην τελευταία του δουλειά που τιτλοφορείται «Σαν έτοιμος από καιρό» κάποια κομμάτια έχουν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα απ αυτά που έχουμε συ- νηθίσει και πως μ αυτό το άλμπουμ φαίνονται τα πρώτα σημάδια μιας νέας αρχής. «Ψάχνω νέα ερεθίσματα για να πάω σε άλλους δρόμους που ακόμα δεν έχω βρει, να ανανεώσω το γράψιμό μου χωρίς ν αποκλείω κάποια στιγμή την επιστροφή μου στο κυπριακό τραγούδι. Άλλωστε η μουσική είναι μία». Λίγες ώρες αργότερα ακούω το «Μονοστινάτι Ι», τον αρ. 9 του καινούριου του άλμπουμ. Ένα εξαιρετικό κομμάτι για πιάνο που με επιβεβαιώνει πως ο Ευαγόρας Καραγιώργης βρίσκεται ήδη σε νέα μουσικά μονοπάτια. Info: ευτέρα 20 Σεπτεμβρίου Ριάλτο Λεμεσός Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου Μαρκίδειο ημοτικό Θέατρο Πάφος Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου ημοτικό Θέατρο Στροβόλου. Τα έργα του Ευαγόρα Καραγιώργη ερμηνεύει η Συμφωνική Ορχήστρα «Jindrichuv Hradec» υπό τη διεύθυνση του Σόλωνα Κλαδά, ενώ τα τραγούδια θα ερμηνεύσουν οι Παυλίνα Κωνσταντοπούλου και Αλέξης Αναστασίου. 21 ΥΓ.