ΘΕΜΑ: << Συμπληρώματα διατροφής >>

Transcript

1 ΘΕΜΑ: << Συμπληρώματα διατροφής >> Επιβλέπων καθηγητής: κ. Παπαδόπουλος Παναγιώτης Ονοματεπώνυμο φοιτητή: Καυκιάς Σπυρανδρέας

2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η εργασία αυτή πραγματοποιήθηκε με σκοπό οι αναγνώστες να ενημερωθούν με τα είδη συμπληρωμάτων πρωτεΐνης και κρεατίνης που υπάρχουν στην αγορά και τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών.επιπλέον πληροφορεί ποιός είναι ο πιο σωστός τρόπος χρήσης τους και αν προκαλούν προβλήματα υγείας. Τέλος μέσω συνεντεύξεων που έγιναν για την συγκεκριμένη εργασία, επισημαίνεται ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιεί τα συγκεκριμένα συμπληρώματα διατροφής ένας επαγγελματίας ποδοσφαιριστής και τι προτείνει μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες συμπληρωμάτων σχετικά με την αγορά τους. ABSTRACT This work was undertaken in order to inform readers on the types of protein supplements and creatine on the market and the key features of these.in addition, it informs us of which is the right way to use them and if they cause any health problems. Finally, through interviews made for the specific task, it points out how a professional footballer use such supplements and what recommends one of the biggest supplement companies on their purchase. Λέξεις κλειδιά: συμπληρώματα διατροφής, πρωτεΐνη, κρεατίνη. Keywords: food suplplements, protein, creatine.

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ 1 Ο (1.1) Ιστορική αναδρομή. (1.2) Τι εννοούμε με τον όρο συμπληρώματα διατροφής. (1.3) Μορφές λήψεις συμπληρωμάτων διατροφής. ΜΕΡΟΣ 2 Ο (2.1)Ορισμός της πρωτεΐνης. (2.2)Η αυξημένη ανάγκη σε πρωτεΐνη στον αθλητισμό. (2.3)Παράγοντες που πρέπει να δίνεται βάση σε ένα συμπλήρωμα πρωτεϊνών. (2.4)Κατηγορίες συμπληρωμάτων πρωτεΐνης που υπάρχουν στην αγορά. ΜΕΡΟΣ 3 Ο (3.1)Εισαγωγή στην κρεατίνη. (3.2)Μεταβολισμός της κρεατίνης. (3.3)Δοσολογία και χορήγηση της κρεατίνης. (3.4)Είδη κρεατίνης που υπάρχουν στην αγορά. (3.5)Η μορφή της κρεατίνης. ΜΕΡΟΣ 4 Ο Α) Συνέντευξη σε υπεύθυνο πωλητή εταιρείας συμπληρωμάτων διατροφής Β) 1 η συνέντευξη σε ποδοσφαιριστή Γ) 2 η συνέντευξη σε ποδοσφαιριστή ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

4 ΜΕΡΟΣ 1 Ο : ΕΙΣΑΓΩΓΗ

5 (1.1) ΙΣΤΟΡΙΑ Στην Αρχαία Ελλάδα, ειδικοί περιγράφεται να προσφέρουν στους αθλητές διατροφικά συστατικά προκειμένου να βελτιώσουν τη φυσική τους απόδοση. Αυτό θεωρούνταν απολύτως απαραίτητο και οι τότε προμηθευτές μπορούν να συγκριθούν με τους σημερινούς εξειδικευμένους αθλητίατρους. Επιπλέον, αναφέρεται πως οι αθλητές προσπαθούσαν να αυξήσουν τη φυσική τους δύναμη καταναλώνοντας διαφόρων ειδών κρέας ή ζωμό αίματος πριν από τους αγώνες. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων τον Τρίτο Αιώνα Π.Χ. οι αθλητές προσπαθούσαν να αυξήσουν την απόδοσή τους χρησιμοποιώντας μανιτάρια. Ο Φιλόστρατος αναφέρει ότι οι ιατροί ήταν σημαντικά χρήσιμοι στην προετοιμασία των αθλητών για τους αγώνες και οι μάγειρες ετοίμαζαν ψωμί με αναλγητικές ιδιότητες. Τον 1ο αιώνα μ.χ., αναφέρεται επίσης ότι οι Έλληνες δρομείς έπιναν ένα αφέψημα βοτάνων για να αυξήσουν τη δύναμή τους και να είναι ικανοί να αποδώσουν σε αθλήματα μεγάλης διάρκειας. Περισσότερες αναφορές σχετικά με αυτήν την περίοδο είναι δύσκολο να βρεθούν καθώς «η γνώση για το ντόπινγκ» ήταν καλά κρυμμένη από τους ιερείς. Η χρήση ουσιών στη Ρωμαϊκή ιστορία έχει, επίσης, καταγραφεί. Οι αρματοδρομείς έτρεφαν τα άλογά τους με διάφορα μείγματα προκειμένου να τα κάνουν να τρέχουν γρηγορότερα. Περιγράφεται, επίσης, ότι οι μονομάχοι χρησιμοποιούσαν παράγοντες ντόπινγκ για την αύξηση της δύναμης. Επίσης σύμφωνα με τα ευρήματα στην περιοχή του Αϊδίνου, η χρήση συμπληρωμάτων στην αρχαία Ελλάδα, όχι μόνο επιτρεπόταν αλλά επικροτούνταν κιόλας. Οι ντόπιοι που ζούσαν στην αρχαία πόλη της Μαγνησίας έφτιαχναν φίλτρα από το φυτό Μανδραγόρα, το οποίο σύμφωνα με τους ερευνητές, εξασφάλιζε υψηλές επιδόσεις στους αθλητές. (1.2) ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ «ΣΥΜΠΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ» ; Σύμφωνα µε τον ΕΟΦ, τα συμπληρώματα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα µε την προβλεπόμενη χρήση τους: 1. Συμπληρώματα διατροφής: Πρόκειται για διατροφικά προϊόντα, µε σκοπό την συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας. 2. Τρόφιμα ειδικής διατροφής Πρόκειται για ρόφημα τα οποία λόγω της ειδικής σύνθεσής τους προορίζονται για ειδική διατροφή συγκεκριμένων ομάδων

6 πληθυσμού π.χ. για υγιή βρέφη ή νήπια, για ειδικές κατηγορίες ατόμων µε διαταραγμένο μεταβολισμό, ή για κατηγορίες ατόμων που βρίσκονται σε ειδική κατάσταση της φυσιολογίας τους. ΕΟΦ- Διάθεση Συμπληρωμάτων Διατροφής και Τροφίμων Ειδικής Διατροφής (07/12/2004) Το 2004 δημοσιεύτηκαν οι «Περί Συμπληρωμάτων Διατροφής Κανονισμοί» σε εναρμόνιση µε την Οδηγία 2002/46/ΕΚ Του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σύμφωνα µε αυτούς λοιπόν "συμπληρώματα διατροφής ορίζονται τα τρόφιμα µε σκοπό τη συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας, τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές θρεπτικών συστατικών ή άλλων ουσιών µε θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις, μεμονωμένων ή σε συνδυασμό. Διατίθενται στο εμπόριο σε: δοσομετρικές μορφές, ήτοι μορφές παρουσίασης όπως κάψουλες, παστίλιες, δισκία, χάπια και άλλες παρόμοιες μορφές, καθώς και φακελάκια σκόνης, φύσιγγες υγρού προϊόντος, φιαλίδια µε σταγονόμετρο, και άλλες παρόμοιες μορφές υγρών και κόνεων που προορίζονται να ληφθούν σε προ-μετρημένες μικρές μοναδιαίες ποσότητες. Ορισμός συμπληρωμάτων διατροφής: Ως συμπληρώματα διατροφής ορίζονται τα προϊόντα που περιέχουν συμπυκνωμένα ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά, των οποίων στόχος είναι να συμπληρώνουν το ημερήσιο διαιτολόγιο του ανθρώπου, όταν η διατροφή του: δεν είναι ισορροπημένη και δεν ανήκουν στην κατηγορία των κοινών τροφών δεν είναι φάρμακα σύμφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις περί φαρμάκων ούτε προϊόντα ειδικής διατροφής και δεν προορίζονται για ειδικές κατηγορίες ατόμων. Με βάση τη νομοθεσία η σήμανση των σκευασμάτων πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα: Δήλωση ότι πρόκειται για συμπλήρωμα διατροφής μετά την ονομασία του προϊόντος Τη συνιστώμενη για ημερήσια κατανάλωση δόση του προϊόντος

7 Τη δήλωση ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν αντικαθιστούν μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή Δήλωση για φύλαξη του προϊόντος μακριά από τα παιδιά (1.3) ΜΟΡΦΕΣ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ 1. Από το στόμα (χάπια, σκόνες κλπ.) Πλεονεκτήματα: Εύκολος τρόπος λήψης ακόμα και κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Σχετικά γρήγορη απορρόφηση. Εύκολη μεταφορά και χρήση. Μειονεκτήματα χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στη λήψη, την έναρξη της απορρόφησης, καθώς και η καμπύλη δράσης τους επηρεάζονται από τη διαθέσιμη μορφή του συμπληρώματος (διάλυμα, δισκία, κάψουλα), το περιεχόμενο του στομάχου και το συνοδευτικό υγρό λήψης (χυμός, νερό, γάλα ή κάτι άλλο). Ορισμένα συμπληρώματα είναι δυσαπορρόφητα, μερικά καταστρέφονται σχεδόν ολοκληρωτικά από τα υγρά του στομάχου κι άλλα ερεθίζουν το βλεννογόνο του στομάχου και του εντέρου. Τα περισσότερα απ αυτά έχουν μικρό δείκτη αφομοίωσης και παρουσιάζουν χαμηλή συγκέντρωση της δραστικής τους ουσίας στο αίμα και πολύ υψηλή στα ούρα. Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό τους γίνεται προσπάθεια να αποβληθεί αναγκάζοντας τα νεφρά σε υπερλειτουργία. 2. Υπογλώσσια χορήγηση (σταγόνες, διαλυόμενες ταμπλέτες κλπ.) Πλεονεκτήματα: Είναι σχετικά εύχρηστα, παρακάμπτουν το στομάχι και το συκώτι, έτσι ώστε να αυξάνεται η ποσότητα της δραστικής τους ουσίας που αφομοιώνεται και περιορίζεται η καταστροφή της. Μειονεκτήματα: Συνήθως χρειάζεται να παραμείνουν πολλή ώρα κάτω από τη γλώσσα για να έχουν αποτελέσματα. Είναι πολύ ευαίσθητα και χαλάνε εύκολα. Οι συχνές μεταφορές στο χώρο προπόνησης δεν ενδείκνυνται γιατί προκαλούν αλλοιώσεις. Είναι εύκολο να γίνει λάθος στον τρόπο χρήσης. Οι κάψουλες θεωρούνται πιο αποτελεσματικές απ ότι τα δισκία (ταμπλέτες). Τα δισκία σχηματίζονται µε χημικούς δεσμούς και πρόσθετες ουσίες που μπορούν να παρεμποδίσουν την αφομοίωση των βιταμινών και μετάλλων. Εάν τα δισκία

8 έχουν δημιουργηθεί µε τον κλασικό τρόπο της θέρμανσης και πίεσης, ένα μεγάλο μέρος των βιταμινών θα καταστραφεί. Οι κάψουλες είναι περισσότερο αποδοτικές γιατί επιτρέπουν την πιο φυσική επεξεργασία των ουσιών που περιέχουν αλλά και την πιο γρήγορη χώνεψή τους από το στομάχι. Η ωφέλεια από ένα συμπλήρωμα αυξάνεται όταν ο χρόνος που απαιτείται για την χώνευσή του είναι μικρότερος. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται διπλάσια ποσότητα ταμπλετών για να πάρουμε την ίδια ακριβώς ποσότητα της ουσίας που περιέχει η κάψουλα. Είναι καθαρά θέμα επεξεργασίας και τρόπου χρησιμοποίησής τους από τον οργανισμό. Θα πρέπει να τονιστεί ότι υπάρχουν και ταμπλέτες που είναι ευκολοχώνευτες και παρασκευάζονται κάτω από πολύ καλές συνθήκες που ελαχιστοποιούν τις απώλειες. Μια καλή ενδιάμεση λύση είναι οι μασώμενες ταμπλέτες (chewable). Oι σκόνες και τα υγρά παρασκευάσματα είναι χρήσιμα για αθλητές οι οποίοι δυσκολεύονται, για ψυχολογικούς ή άλλους λόγους, να καταπιούν τις κάψουλες ή τις ταμπλέτες. Εάν το πρόβλημα είναι ψυχολογικό μπορεί να λυθεί όταν ταυτόχρονα µε τη λήψη του χαπιού,ο αθλητής πιεί νερό µε έναν ειδικό τρόπο. Μια άλλη λύση είναι το άνοιγμα της κάψουλας και η κατάποσή μόνον του περιεχομένου της μαζί µε μέλι. Ειδικά για τις ογκώδεις ταμπλέτες των αμινοξέων, μπορούν να γίνουν σκόνη στο μίξερ και να προστεθούν σε χυμό, νερό ή σκόνη υδατανθράκων. Δε διαλύονται καλά, αλλά αποτελεί µια κάποια λύση στο πρόβλημα της κατάποσης. 3. Από τη μύτη (σε μορφή ψεκασμού σπρέι ή σταγόνων) Πλεονεκτήματα: Υπερδιπλασιασμός της αφομοίωσης. Παράκαμψη στομάχου. Μειονεκτήματα: Έντονος τοπικός ερεθισμός, πιθανή εισρόφηση από τον πνεύμονα, αυξημένες συγκεντρώσεις, κίνδυνος υπέρβασης δοσολογίας. 4. Ενέσιμα (ενδομυϊκά) Πλεονεκτήματα: Γρήγορη απορρόφηση και δράση ή αργή και παρατεταμένη απορρόφηση για μεγάλο χρονικό διάστημα (π.χ. ένα μήνα),ανάλογα µε το σκεύασμα και το σκοπό για τον οποίο το χρησιμοποιούμαι. Μειονεκτήματα: Δύσκολη λήψη. Χρειάζεται γνώση της τεχνικής των ενέσεων κι ένα δεύτερο άτομο που θα την κάνει. Η χρήση ενέσιμων συμπληρωμάτων γίνεται πάντα κάτω από την καθοδήγηση ιατρού.

9 5. Εμφυτευόμενα Πλεονεκτήματα: Αργή και σταδιακή απορρόφηση, παρατεταμένη δράση, δεν χρειάζεται να αγχώνεται ο αθλητής για τη λήψη τους. Μειονεκτήματα: Χειρουργική εμφύτευση, τοπικές φλεγμονές, αναγκαία η τακτική ιατρική παρακολούθηση και οι εργαστηριακές εξετάσεις και αρκετά μεγάλος ο κίνδυνος επιπλοκών. Εάν από τη λήψη ενός συμπληρώματος παρατηρηθεί µια έντονη αλλαγή στο χρώμα των ούρων, τότε ένα μεγάλο μέρος του αποβάλλεται είτε γιατί δεν χρειάζεται είτε γιατί ήταν υπερβολική η δόση του, είτε γιατί δεν μπορεί να αξιοποιηθεί. Αυτό πρέπει να οδηγήσει σε προβληματισμούς σχετικά µε την αποτελεσματικότητά του. Πρακτικά µόνο 1% από τα συμπληρώματα αυτά χρειάζονται ένα διαφορετικό τρόπο χορήγησης από το συνηθισμένο της κατάποσης από το στόμα, αλλά όλα σχεδόν χρειάζονται να παρακινούν το ενδιαφέρον, τη μυστικοπάθεια και την ανάγκη για κάτι διαφορετικό. Το διαφορετικό είναι κάτι που συνήθως πουλάει περισσότερο και το γεγονός αυτό προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι εταιρείες για να λανσάρουν στην αγορά κάποιο νέο προϊόν και να αποκτήσουν μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά. Στην πραγματικότητα η χρήση συμπληρωματικών σκευασμάτων δεν έχει να προσφέρει τίποτα μαγικό ή εξωπραγματικό.

10 ΜΕΡΟΣ 2 Ο : ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΩΤΕΙΝΗΣ

11 (2.1) ΟΡΙΣΜΟΣ Οι πρωτεΐνες είναι πολύ μεγάλα μόρια που αποτελούνται από αμινοξέα. Η βασική δομή της πρωτεΐνης είναι μια αλυσίδα αμινοξέων που περιέχουν άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο και άζωτο. Χρησιμεύουν ως το κύριο δομικό συστατικό των μυών και άλλων ιστών του σώματος. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται για να παράγουν ορμόνες, ένζυμα και αιμοσφαιρίνη. Εκτός όμως από το δομικό τους ρόλο, οι πρωτεΐνες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας στα υγρά του σώματος, μέσω της ωσμωτικής πίεσης, ενώ είναι λιγότερος σημαντικός ο ρόλος τους στην παροχή μυϊκής ενέργειας καθώς μόλις το 10% αυτής προέρχεται από το καταβολισμό των αμινοξέων(lemon and Mullin 1980). Το ανθρώπινο σώμα απαιτεί περίπου 20 διαφορετικά αμινοξέα για τη σύνθεση των πρωτεϊνών του. Οκτώ από αυτά τα αμινοξέα είναι απαραίτητα, το οποίο σημαίνει ότι δεν μπορούν να συντεθούν στο το σώμα. Αυτά είναι: ισολευκίνη, λευκίνη, λυσίνη, μεθιονίνη, φαινυλαλανίνη, θρεονίνη, τρυπτοφάνη και βαλίνη. Τα απαραίτητα αμινοξέα πρέπει να ληφθούν από πηγές έξω από το σώμα. Η απουσία οποιουδήποτε από αυτά τα 20 αμινοξέα θα θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα του ιστού να αναπτύσσεται, να επισκευάζεται ή να διατηρείται. Είναι χρήσιμα σε συνθήκες όπως: 1. Προπόνηση με ιδιαίτερα υψηλή ένταση 2. Προπόνηση ταχύτητας, ταχυδύναμης και αντοχής με μεγάλη ένταση. 3. Καταστάσεις ανορεξίας, ενώ οι επιβαρύνεις είναι υψηλές 4. Αγωγή για μείωση του σωματικού βάρους, παράλληλα με έντονη προπόνηση, όπου βοηθούν στην διατήρηση του μυϊκού ιστού, παράλληλα με την αποικοδόμηση του λιπώδους ιστού. Το βασικό πλεονέκτημα των συμπυκνωμένων πρωτεϊνών, έναντι ορισμένων τροφών που περιέχουν πρωτεΐνες, είναι η μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεϊνών χωρίς χοληστερόλη και πουρίνες. Τα σκευάσματα αυτά έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, όταν προσλαμβάνονται χρονικά κοντά στην σωματική επιβάρυνση, για παράδειγμα 1-2 ώρες πριν ή στο πρώτο γεύμα μετά την προπόνηση, επειδή οι πρωτεΐνες δεν αποθηκεύονται για μεγάλο διάστημα στο σώμα, και αν δεν χρησιμοποιηθούν άμεσα, διασπώνται ή μετασχηματίζονται σε λίπος που είναι το κύριο συστατικό των μυών, των οργάνων και των αδένων.

12 (2.2 ) ΑΥΞΑΝΕΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΣΕ ΠΡΩΤΕΪΝΗ; Οι πρωτεΐνες του σώματος συνεχώς χτίζονται και καταβολίζονται. Ενώ κάποια ποσά πρωτεΐνης ανακυκλώνονται, ένα μέρος μεταβολίζεται από το σώμα δημιουργώντας έτσι μία ημερήσια ανάγκη για πρωτεΐνη από τη διατροφή. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης για τον γενικό πληθυσμό είναι λιγότερο από 1 γραμμάριο ανά κιλό σωματικού βάρους. Για άτομα που υποβάλλονται σε έντονη αερόβια προπόνηση η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι 1,2-1,4 g/ κιλό ενώ για όσους υποβάλλονται σε προπόνηση μυϊκής ενδυνάμωσης είναι 1,4-1,8/κιλό (Butterfield 1987,Lemon 1987,1995 McArdle et 2001,Tipton et al 2004). Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της αυξημένης πρωτεΐνης που χρησιμοποιεί ο οργανισμός τους για να τροφοδοτήσει την άσκηση, λόγω της ενισχυμένης ανάπτυξης των μυών καθώς και λόγω της αναπλήρωσης των μικροτραυματισμών που έχουν υποστεί οι μυς μετά την άσκηση. Μέσα όμως από την αυξημένη θερμιδική κατανάλωση, οι περισσότεροι αθλητές εξασφαλίζουν τα ποσά αυτά της πρωτεΐνης. (2.3) ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Οι παράγοντες που πρέπει να δίνεται βάση σε ένα συμπλήρωμα πρωτεϊνών είναι: 1. Προέλευση πρωτεϊνών (αυγό και γάλα θεωρούνται οι καλύτερες πηγές) 2. Το ποσοστό της πρωτεΐνης ανά 100 γραμμάρια προϊόντος (πυκνότητα) 3. Το ποσοστό αφομοίωσης της πρωτεΐνης 4. Τη βιολογική αξία του προϊόντος από πλευράς περιεχομένου σε αμινοξέα 5. Ο χημικός βαθμός της πρωτεΐνης.

13 2.4) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΠΡΩΤΕΙΝΗΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ Πρωτεΐνη ορού γάλακτος (whey protein) γίνεται από το γάλα της αγελάδας και είναι ένα καθαρό, τελείως φυσικό και υψηλής ποιότητας προϊόν, πλούσια πηγή βασικών αμινοξέων που περιέχει λίγο έως και καθόλου λίπος, λακτόζη ή χοληστερόλη. Τα συμπληρώματα πρωτεΐνης ορού γάλακτος περιέχουν υψηλότερη συγκέντρωση στα βασικά αμινοξέα από άλλες πηγές πρωτεΐνης. 1) Συμπυκνωμένος τύπος ορού γάλακτος με πρωτεΐνη: έχει μικρές ποσότητες σε υδατάνθρακες, λίπους και λακτόζης. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι ευαίσθητοι σε αυτό το είδος των πρωτεϊνών ορού γάλακτος διότι μπορεί να περιέχει πλήρη ποσότητα της λακτόζης στη σύνθεση του. Είναι καλό για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν μυϊκή μάζα. Αυτό το συμπύκνωμα αυτού του τύπου έχει στοιχεία που επιταχύνουν τη διαδικασία του αναβολισμού. 2) Καθαρή πρωτεΐνη ορού γάλακτος: Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και λίπη και λιγότερο από το 1% λακτόζη. Έχοντας την πιο ταχεία απορρόφηση, ενδείκνυται για την αναγέννηση των μυών και καταναλώνετε αμέσως μετά την προπόνηση. Είναι η πιο γνωστή κατηγορία που συναντάμε στους καταναλωτές. 3) Υδρολυμένος τύπος πρωτεΐνης ορού γάλακτος: η πρωτεΐνη εδώ είναι έτοιμη να απορροφηθεί λόγω της διάσπασης των μορίων που έγιναν κατά την διαδικασία της υδρόλυσης, και έτσι καθιστά πολύ πιο γρήγορη την πέψη του. Είναι μια εναλλακτική λύση για τους ανθρώπους που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη και αλλεργίες σε ζωικές πρωτεΐνες. Πρωτεΐνη από γάλα σόγιας (soy protein)

14 Πρωτεΐνη από κρέας (beef protein): Η Βeef Protein παρέχει την καλύτερη πρωτεϊνική πηγή στην αγορά, την ίδια πρωτεΐνη που πριν πολύ καιρό, έκανε τους προγόνους μας δυνατούς, ταχείς και ανθεκτικούς. Από όλες τις υπόλοιπες πρωτεϊνικές πηγές, η πρωτεΐνη κρέατος έχει την υψηλότερη βιολογική αξία, περιέχοντας ένα πανίσχυρο συνδυασμό αμινοξέων, υψηλό σε καθαρότητα και εύπεπτο. Έχει εισέλθει σχετικά πρόσφατα στην αγορά των συμπληρωμάτων πρωτεΐνης. Πρωτεΐνη από αυγό (egg protein): Οι διατροφολόγοι θεωρούν την πρωτεΐνη αυγού ως την πιο καθαρή και ποιοτικότερη πρωτεϊνική πηγή, αφού περιέχει όλα τα αμινοξέα που δεν μπορεί να συνθέσει το σώμα από μόνο του, κάτι που σημαίνει ότι είναι άκρως απαραίτητη για το χτίσιμο καθαρής μυϊκής μάζας. Μάλιστα είναι πολύ σημαντικό ότι τα αμινοξέα της EGG RPOTEIN είναι έτοιμα να απορροφηθούν και αφού δεν περιέχει καθόλου λακτόζη, είναι ιδανική επιλογή για όσους έχουν δυσανεξία στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η απορρόφηση της EGG PROTEIN διαρκεί περίπου 3 ώρες κάτι που σημαίνει ότι από μόνη της, μία και μόνη δόση είναι ένα πλήρες, καθαρό πρωτεϊνικό γεύμα. Καζεΐνη (casein): γνωστή ως αργής απορρόφησης γιατί απορροφάται αργά από τον οργανισμό με αποτέλεσμα να τροφοδοτεί τους μυς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πιο συχνή της χρήση είναι πριν τον ύπνο όπου για αρκετές ώρες δεν δεχόμαστε τροφή. Τα συμπληρώματα διατροφής ορού γάλακτος και οι πρωτεΐνες από σόγια είναι αποδεδειγμένο ότι έχουν θετική επίδραση στην μυϊκή μάζα σε νεαρούς ενήλικες όταν υποβάλλονται σε προπόνηση με αντιστάσεις. Για παράδειγμα οι νεαροί ενήλικες άνδρες που χορηγούνταν πρωτεΐνη ορού γάλακτος (1.2g/κιλό) κατά την διάρκεια 6 εβδομάδων πραγματοποιώντας προπόνηση με αντιστάσεις αποδείχθηκε σημαντική αύξηση της άλιπης μυϊκής μάζας.

15 Τα συμπληρώματα πρωτεΐνης που περιέχουν σύνθετους υδατάνθρακες και ποσοστό πρωτεΐνης που δεν ξεπερνά το %, είναι περισσότερο αφομοιώσιμα από αυτά που πλησιάζουν ή ξεπερνούν το 90%. Ο εμπλουτισμός των πρωτεϊνούχων σκονών µε βιταμίνες και μέταλλα, αυξάνει τη θρεπτική τους αξία και βοηθά στην καλύτερη χρησιμοποίηση από τον οργανισμό. Μετά τη λήψη πρωτεϊνούχου συμπληρώματος ή τροφής, παρατηρείται αύξηση του μεταβολισμού σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό (περίπου 30%) απ ότι µε λήψη λιπών ή υδατανθράκων. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην ειδική δυναμική ενέργεια της τροφής και εκφράζει την επιπρόσθετη ενέργεια που απαιτείται για την πέψη και αφομοίωση των θρεπτικών συστατικών. Έτσι, σύμφωνα µε τον Wilmore (1986), μεγάλη πρόσληψη πρωτεϊνών αλλάζει το ρυθμό του μεταβολισμού, προκαλώντας περισσότερη δουλειά σε συκώτι και νεφρά, απώλειες ασβεστίου, νερού, βιταμινών και πρόωρη κόπωση. Η αύξηση των επιπέδων της αμμωνίας, της ουρίας και του ουρικού οξέος αυξάνουν τη τοξικότητα µε αποτέλεσμα το φούσκωμα της κοιλιάς και των εντέρων και την ανισορροπία αμινοξέων. Σε πειράματα σε αρσενικούς αρουραίους (Jovanovic et al./1988) διαπιστώθηκε ότι η λήψη συμπληρωματικών πρωτεϊνών σε αναλογία 1γρ/kg ΣΒ, σε συνδυασμό µε κινητικές δραστηριότητες, προκαλεί ιστοχημικές αλλαγές που αποδεικνύουν ότι η πρόσθετη συμπλήρωση της τροφής µε πρωτεΐνες μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη προσαρμογή και λειτουργική απόδοση του οργανισμού των αρουραίων. Ανάλογα πειράματα δεν είχαν τα ίδια αποτελέσματα σε αθλητές, αλλά αντίθετα βρέθηκε ότι μεγαλύτερη κατανάλωση πρωτεϊνών απ ότι πραγματικά χρειάζεται ο αθλητής οδηγεί σε αυξημένη αποβολή ασβεστίου από τα ούρα και προβλήματα στα οστά στα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα (Wood et al./1991).

16 ΜΕΡΟΣ 3 ο : ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΚΡΕΑΤΙΝΗΣ

17 (3.1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένα από τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής μεταξύ των αθλητών είναι και η κρεατίνη. Από το 1992 που ο Harris και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι συμπλήρωμα κρεατίνης μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωσή της στο μυ κατά 20%, η ουσία αυτή απέκτησε μια τρομερή δημοσιότητα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η κρεατίνη δεν υπόκειται στη νομοθεσία του FDA (Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Ποτών) και ότι η χρήση της δεν απαγορεύεται από την Παγκόσμια Ολυμπιακή Επιτροπή δηλαδή είναι ένα συμπλήρωμα το οποίο επιτρέπεται να χρησιμοποιείται από τους αθλητές. (3.2) ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΟΣ Η κρεατίνη είναι ένα αμινοξύ που βρίσκεται στους σκελετικούς μύες, στην καρδιά, στον εγκέφαλο, στους όρχεις και σε άλλους ιστούς του ανθρωπίνου σώματος. Ο οργανισμός μας κάτω από φυσιολογικές συνθήκες χρειάζεται 2-4 gr/μέρα εκ των οποίων 1-2 gr παράγονται ενδογενώς κυρίως από το συκώτι, αλλά και τα νεφρά και το πάγκρεας, ενώ 1-2 gr προσλαμβάνονται από διαιτητικές πηγές προεξαρχόντων των ψαριών και του κρέατος. Η κρεατίνη αποβάλλεται από τα νεφρά με ρυθμό 1-2 gr/μέρα με τη μορφή της κρεατινίνης. Η εξάντληση αποθεμάτων φώσφο-κρεατίνης οδηγεί στην μείωση της επανασύνθεσης ATP και επομένως μπορεί να επηρεάσει την απόδοση σε αγωνίσματα ισχύος που διαρκούν μέχρι 10 sec και απαιτούν άμεση παροχή ενέργειας. Επειδή όμως η κρεατίνη συνδεόμενη στα μυϊκά κύτταρα με φώσφορο σχηματίζει φώσφο-κρεατίνη, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα συμπληρώματα κρεατίνης θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη διατήρηση της μέγιστης ισχύος σε βραχύβιες μυϊκές προσπάθειες με τους εξής τρόπους. Με την γρήγορη επανασύνθεση του ATP. Με τη καθυστέρηση εξάντλησης των αποθεμάτων φώσφο-κρεατίνης. Με την μειωμένη συμμετοχή της αναερόβιας γλυκόλυσης και συνακόλουθης παραγωγής γαλακτικού οξέως. Με την μείωση του χρόνου χαλάρωσης στα διαλείμματα κατά την επαναλαμβανόμενη μυϊκή προσπάθεια. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει τα συμπληρώματα κρεατίνης δεν φαίνεται να έχουν ευεργετική επίδραση στην απόδοση αγύμναστων ατόμων.

18 Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι άτομα που τώρα εντάσσονται στον τομέα της άθλησης θα πρέπει να αποφεύγουν την αγορά τέτοιων συμπληρωμάτων. (3.3 ) ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ και ΧΟΡΗΓΗΣΗ Η συγκέντρωση της κρεατίνης των μυών αυξάνεται με την χορήγηση συμπληρωμάτων μονοϋδρικής κρεατίνης. Σύμφωνα με τα πειράματα η χορήγηση 20g μονοϋδρικής κρεατίνης καθημερινά για μια εβδομάδα και στην συνέχεια 2γ καθημερινά για 28 μέρες εξασφαλίζει γρήγορα υπερπλήρωση των αποθεμάτων μυϊκής κρεατίνης. Ενώ άλλες έδειξαν ότι χορήγηση 3γ καθημερινά για 28 μέρες, εξασφαλίζουν τα ίδια επίπεδα μυϊκής κρεατίνης, αλλά η υπερπλήρωση γίνεται με αργότερο ρυθμό. Τα αποθέματα μυϊκής κρεατίνης αυξάνονται περισσότερο με την συνδυασμένη χορήγηση κρεατίνης και ζάχαρης. Η ενδομυϊκή φώσφο-κρεατίνης σχεδόν διπλασιάζεται σε γυμνασμένα άτομα όταν μισή ώρα μετά την χορήγηση του συμπληρώματος κρεατίνης 5g χορηγηθούν 93g 4 φορές την μέρα και για 5 ημέρες. Η αυξημένη αυτή εναπόθεση της κρεατίνης επιτυγχάνεται με τη μεσολάβηση της ινσουλίνης, η οποία διευκολύνει την μεταφορά στις μυϊκές ίνες κρεατίνης μαζί με την γλυκόζη. Η καφεΐνη αμβλύνει ή εξουδετερώνει την εργογόνο επίδραση των συμπληρωμάτων κρεατίνης. Αυτό μας οδηγεί στον συμπέρασμα ότι με την λήψη συμπληρωμάτων κρεατίνης δεν θα πρέπει να χορηγείται κ συμπληρώματα λιποδιαλυτών με συστατικό την καφεΐνη. Γενικά ισχύουν τα παρακάτω: Η μεγάλη εξωγενής πρόσληψη, πέραν ενός ορισμένου ορίου, έχει ως συνέπεια τον περιορισμό της ενδογενούς παραγωγής. Όσο μεγαλύτερη είναι η μυϊκή μάζα τόσο μεγαλύτερες και οι απαιτήσεις σε κρεατίνη και, θεωρητικά, η παραγόμενη ποσότητα.

19 Στις γρήγορες μυϊκές ίνες (τύπου ΙΙ) υπάρχει μεγαλύτερη ποσότητα κρεατίνης απ' ότι στις αργές μυϊκές ίνες. Στα νεότερα άτομα υπάρχει μεγαλύτερη αποθηκευτική ικανότητα και περισσότερη παραγωγή κρεατίνης. Οι γυναίκες έχουν χαμηλότερα επίπεδα κρεατίνης απ' ότι οι άντρες, πιθανά λόγω μικρότερου μυϊκού βάρους. Τα επίπεδα της κρεατίνης είναι χαμηλά σε ασθένειες των μυών, ρευματοπάθειες και σε κυκλοφοριακές και αναπνευστικές διαταραχές. Ασφάλεια Μέχρι σήμερα, υπάρχουν λίγες αναφορές σχετικά µε την ασφάλεια λήψης της κρεατίνης. Έχει παρατηρηθεί όμως, ότι λήψη κρεατίνης από υγιείς ανθρώπους για διάστημα μέχρι και δυο μηνών δεν έχει καμία αρνητική επίπτωση σε νοσήματα του ήπατος και των νεφρών. Έρευνες μεγαλύτερης διάρκειας (έως 5 χρόνων συνεχόμενης λήψης κρεατίνης ) επίσης δεν έχουν επιδείξει αρνητικές επιδράσεις. Πρέπει όμως να τονισθεί ότι δεν ενδείκνυται η λήψη κρεατίνης από πάσχοντες νοσημάτων του ήπατος, των νεφρών, ανήλικους και κυοφορούσες. Οι αντενδείξεις αυτές ισχύουν προληπτικά, λόγω του ότι δεν έχει ερευνηθεί η ασφάλεια λήψης της κρεατίνης στις συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων και συνίσταται τα άτομα αυτά να λαμβάνουν κρεατίνη σύμφωνα µε τις οδηγίες του ιατρού τους. Συμπερασματικά, η κρεατίνη είναι ένα φυσικό αμινοξύ, η οποία όταν λαμβάνεται στις συνιστώμενες ποσότητες ως συμπλήρωμα διατροφής, είναι ακίνδυνη και μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για τον αθλητή κατά την διάρκεια έντονης αναερόβιας άσκησης. (3.4) ΕΙΔΗ ΚΡΕΑΤΙΝΗΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ o Μονοϋδρική κρεατίνη (monohydrate): Το 99% των δημοσιευομένων επιστημονικών πανεπιστημιακών ερευνών που έχουν ασχοληθεί µε τις εργογονικές ιδιότητες τις κρεατίνης χρησιμοποιούν την μορφή αυτή. Οτιδήποτε άλλο δεν είναι τεκμηριωμένο και ελεγμένο ερευνητικά για την αποτελεσματικότητα και ασφάλειά του.

20 Οι αθλητές που λαμβάνουν καθαρή μονοϋδρική κρεατίνη διασφαλίζουν ότι δεν θα λάβουν εν αγνοία τους τυχόν απαγορευμένες ουσίες που μπορεί τυχαία να αναμιχθούν µε κάποια άλλης μορφής κρεατίνη (Baume et al., 2006, Maughan 2005, Striegel et al., 2005,). o Αλκαλική κρεατίνη (alkalyn:) Η αλκαλική κρεατίνη διαφέρει από την μονοϋδρική στην τιμή του ph με αποτέλεσμα να μην προκαλείται κατακράτηση υγρών,ούτε πρήξιμο στο στομάχι. o Εθυλεστερική κρεατίνη (ethyl ester): Ουσιαστικά πρόκειται για την γνωστή μας κρεατίνη η οποία συνδέεται με ένα αέριο, τον εστέρα. (3.5) ΜΟΡΦΗ ΚΡΕΑΤΙΝΗΣ Η μορφή της κρεατίνης που χορηγείται δεν έχει αποτελέσει ιδιαίτερο αντικείμενο έρευνας. Στην αγορά διατίθενται προϊόντα µε την κρεατίνη σε διάφορες μορφές (σκόνη, χάπι, υγρή μορφή). Ο Greenhaff 1997,ανέφερε ότι όταν η κρεατίνη χορηγείται σε μορφή σκόνης διαλυμένη σε υγρό διάλυμα τα επίπεδά της στο αίμα αυξάνονται πολύ πιο αποτελεσματικά από ότι αν χορηγηθεί σε μορφή χαπιού γιατί διατηρείται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε σταθερή μορφή στο στομάχι και έτσι απορροφιέται ποιο αποτελεσματικά από τους μύες. Όπως συμβαίνει µε όλα τα θρεπτικά συστατικά είναι πολύ λογικό να υποθέσουμε ότι η βιοδιαθεσιμότητα και οι εργογονικές ιδιότητες της κρεατίνης μπορεί να μειωθούν όταν αυτή χορηγείται αναμειγμένη µε άλλα συστατικά και όχι ως καθαρή μονοϋδρική κρεατίνη.

21 ΜΕΡΟΣ 4 ο : ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

22 Α) ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΠΩΛΗΤΗ ΓΝΩΣΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Επιλέξαμε να πάρουμε συνέντευξη από έναν υπεύθυνο πωλητή της μεγαλύτερης ελληνικής εταιρίας συμπληρωμάτων, τα X-TREME STORES προκειμένου να διαμορφώσουμε μια εικόνα για το πώς κινείται η αγορά σχετικά με τα συμπληρώματα πρωτεΐνης και κρεατίνης αλλά και τι προτείνουν οι ειδικοί. Ο συγκεκριμένος πωλητής οποίος εργάζεται 2 χρόνια και έχει περάσει το βασικό στάδιο εκπαιδεύσεων μας δήλωσε ότι αυτό που τον ώθησε να ασχοληθεί με αυτό το κλάδο πωλήσεων είναι η χρόνια ενασχόληση του με τη χώρο το συμπληρωμάτων και η επιθυμία του να βοηθήσει όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο να πετύχει το στόχο του. Θεωρεί ότι όλοι όσοι ασχολούνται συστηματικά με τον αθλητισμό είτε επαγγελματικά είτε ερασιτεχνικά είναι σωστό και ευνοϊκό να κάνουν χρήση συμπληρωμάτων για αρκετούς λόγους όπως είναι η ισορρόπηση της διατροφής, η ευεξία και η πρόληψη. Σχετικά με τα συμπληρώματα πρωτεΐνης, όπως ο ίδιος μας ενημέρωσε, τις μεγαλύτερες πωλήσεις πραγματοποιεί η καθαρή πρωτεΐνη ορού γάλακτος (whey protein). Η Προτίμηση της καθαρής πρωτεΐνης από τους καταναλωτές θεωρεί ότι οφείλεται στο γεγονός ότι η πρωτεΐνη αποτελεί το πιο δυσεύρετο συστατικό της διατροφής. Οι δοσολογίες που ο ίδιος προτείνει είναι 30-35g το πρωί και 30-35g μετά την προπόνηση, αυτό εφόσον όλα τα υπόλοιπα γεύματα περιέχουν τις απαραίτητες ποσότητες πρωτεΐνης. Αν αυτό δεν επιτυγχάνεται συστήνει αύξηση της ποσότητας μέσα στην μέρα. Οι δύο αυτές ώρες της ημέρας θεωρούνται οι πιο σημαντικές, γνωστά και ως αναβολικά παράθυρα, για την χορήγηση του συμπληρώματος πρωτεΐνης γιατί ο οργανισμός χρειάζεται γρήγορη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών που θα βοηθήσουν στην μυϊκή ανάπτυξη-αποκατάσταση,όπως μας ανέφερε. Τέλος, σχετικά με την με την αγορά της πρωτεΐνης θεώρει ότι απαραίτητα κριτήρια είναι η αθλητική δραστηριότητα, η διατροφή και ο στόχος του κάθε καταναλωτή. Στην συνέχεια,πάνω στο θέμα της κρεατίνης,μας ενημέρωσε ότι την μεγαλύτερη ζήτηση την έχει η μονοϋδρική κρεατίνη και αυτό οφείλεται στα άμεσα αποτελέσματα που προσφέρει στην αποκατάσταση,στην αύξηση της δύναμης,της μάζας και των κιλών. Ενώ οι κυριότερη μάζα αγοραστών αυτού του συμπληρώματος

23 είναι τα άτομα που κάνουν προπόνηση με αντιστάσεις και θέλουν να αυξήσουν την μυϊκή τους μάζα και οι αθλητές crossfit. Αυτό που μας έκανε εντύπωση ήταν ότι οι πωλήσεις των συμπληρωμάτων κρεατίνης είναι αυξημένες σε όλες τις περιόδους του χρόνου. Όπως μας εξήγησε αυτό γίνεται γιατί το χειμώνα οι αθλούμενοι έχουν ως στόχο της αύξηση των κιλών, της μάζας και της δύναμης ενώ το καλοκαίρι την διατήρηση της μυϊκής μάζας. Ενώ η συνιστώμενη διάρκεια χορήγησης είναι 3 μήνες συνεχόμενοι κ ένας μήνας διακοπής για να ξαναγίνει χορήγηση. Εν κατακλείδι, σχετικά με την χορήγηση της κρεατίνης ο ίδιος προτείνει, ως καλύτερη ώρα της ημέρας, αμέσως μετά την προπόνηση λόγω του «αναβολικού παραθύρου» που προσφέρει μέγιστη αποκατάσταση.

24 Β) 1 η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΕ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ Ο συγκεκριμένος αθλητής ξεκίνησε να ασχολείται ερασιτεχνικά με το ποδόσφαιρο ερασιτεχνικά 5 ετών με και σταμάτησε πριν λίγα χρόνια. Η κορυφαία επίτευξη της καριέρας του ήταν όταν έπαιζε βασικός στην ομάδα του Άρη. Ξεκίνησε να λαμβάνει τα πρώτα συμπληρώματα στην ηλικία των 16 τα οποία ήταν η πρωτεΐνη η οποία περιείχε κ μικρή δόση κρεατίνης, το μαγνήσιο και το σίδηρο. Η δόση του συμπληρώματος πρωτεΐνης ήταν ένα scoop g μετά την πρωινή προπόνηση με αντιστάσεις. Ο ίδιος θεωρεί μικρή την ηλικία αυτή κ αυτό γιατί παρατηρούσε να αναπτύσσεται η μυϊκή του μάζα(πρήξιμο όπως το ανέφερε ) κάτι που τον καθιστούσε πιο αργό στις κινήσεις του. Στο επαγγελματικό στάδιο όπως φυσικά ήταν αναμενόμενο αυξήθηκαν οι δοσολογίες σε 1,5 scoop το πρωί και 1,5 μετά την προπόνηση. Γινόταν όμως συνδυασμός με λιποδιαλύτες κάτι που μας εξήγησε ότι ως σκοπό να μην υπάρξει αύξηση του σωματικού βάρους. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του έβλεπε μεγάλη διαφορά στην αποκατάσταση,την δύναμη και την ταχύτητα καθώς και στην ψυχολογική υποστήριξη από αθλητές η οποίοι δεν έκαναν χρήση αυτού του συμπληρώματος. Επίσης μας εξήγησε ότι είναι εφικτό ένας αθλητής να ανταπεξέλθει χωρίς την χρήση των συμπληρωμάτων άλλα θα μειονεκτεί στον ανταγωνισμό με τους υπόλοιπους αθλητές. Σχετικά με το συμπλήρωμα της κρεατίνης ο ίδιος ξεκίνησε συστηματική χρήση ετών έμμεσα υποχρεωτική από την ομάδα στην οποία ήταν παίχτης. Οι κύριοι περίοδοι που έκανε χρήση του συμπληρώματος ήταν στην προετοιμασία, λίγο πριν το χειμώνα και προς το τέλος του πρωταθλήματος. Τα αποτελέσματα που έβλεπε ήταν άμεσα κάτι που ο ίδιος θεωρεί ότι έπαιζε ρόλο και η έντονη προπόνηση. Είχε κάνει χρήση και το είδος της κρεατίνης που χορηγούνταν πριν την προπόνηση άλλα και μετά. Μας δήλωσε ότι θεωρεί ιδανικότερη αυτή που έκανε χρήση πριν την προπόνηση και αυτό γιατί του πρόσφερε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα μέσα στην προπόνηση. Τέλος μας ενημέρωσε ότι δεν έχει εμφανίσει κάποιο πρόβλημα υγείας εξαιτίας των συμπληρωμάτων που χρησιμοποιούσε και ότι αυτό ίσως οφείλεται στις συχνές εξετάσεις που πραγματοποιούσε καθώς και στο ότι συμβουλευόταν ειδικό γιατρό για την χρήση τους. Το ίδιο θα συμβούλευε να ακολουθήσουν όσοι προβαίνουν σε συχνή χρήση συμπληρωμάτων.

25 Γ) 2 η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΕ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗ Επιπλέον πήραμε συνέντευξη από έναν ακόμα ποδοσφαιριστή της Α Εθνικής, τον κ.πορτουλίδη Νίκο ο οποίος αγωνίζεται στον Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Ο συγκεκριμένος αθλητής αγωνίζεται ερασιτεχνικά από το δέκατο έτος της ηλικίας του και επαγγελματικά από το δέκατο-έβδομο. Ξεκίνησε να χρησιμοποιεί το συμπλήρωμα της πρωτεΐνης σε συνδυασμό με κρεατίνη στα 20 για έναν μήνα χωρίς να είναι υποχρεωμένος από την ομάδα στην οποία αγωνιζόταν. Σκοπός της χρήσης της ήταν η μυϊκή του ανάπτυξη, κάτι που μας δήλωσε ότι τον βοήθησε να τον πραγματοποιήσει. Θεωρεί κατάλληλη αυτή την ηλικία για να αρχίσει ένας αθλητής τα συμπληρώματα διατροφής διότι είναι βρίσκετε στην καλύτερη δυνατή ηλικία και από θέμα ανάπτυξης αλλά και από θέμα φορμαρίσματος. Οι δοσολογίες πρωτεΐνης που λάμβανε ήταν 2-3 μέρες από 1-2 scoop ανάλογα με το πόσο κουρασμένο ήταν το μυϊκό του σύστημα. Τη σημαντικότερη περίοδο για να λάβει ένας αθλητής τα συμπληρώματα πρωτεΐνης και κρεατίνης ισχυρίζεται πως είναι η περίοδος της προετοιμασίας διότι υπάρχουν έντονα προπονητικά επίπεδα και επομένως αρκετή κούραση. Έκανε χρήση μόνο του είδους της κρεατίνης που χορηγούνταν πριν την προπόνηση και έβλεπε μεγάλη διαφορά στην αποτελεσματικότητα του μέσα στην προπόνηση. Οι συμπαίκτες του κινούνταν σε παρόμοια πλαίσια ανάλογα φυσικά και με την σωματική κατάσταση στην οποία βρισκόντουσαν.

26 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΕΟΦ- ιάθεση Συµπληρωµάτων ιατροφής και Τροφίµων Ειδικής ιατροφής (07/12/2004) 2. Εφηµερίδα της Κυβέρνησης, Τεύχος εύτερο, Αρ. Φύλλου 935, 13 Νοεµβρίου 1995) 3. Jay R. Hoffman and Michael J. Falvo.Protein Which is the best?.journal of Sports Science & Medicine Ιωάννα Κιλικίδου. Διατροφή άσκηση και συμπληρώματα διατροφής Βασίλης Κλεισούρας.Εργοφυσιολογία Γιώργος Ν.Πήττας, Παυλίνα Αλμπανίδου. Κρεατίνη :Δοσολογία, Αποτελεσματικότητα, Ασφάλεια. 7. Απόστολος Θεοδώρου. Βασικές αρχές για την αποτελεσματική χορήγηση κρεατίνης σε αθλητές.