Μετρήσεις και αξιολόγηση στο σχολείο. Πείραµα 10 ο. Μέτρηση της ισορροπίας σώµατος µε τη δοκιµασία Φλαµίγκο

Transcript

1 Μετρήσεις και αξιολόγηση στο σχολείο Πείραµα 10 ο Μέτρηση της ισορροπίας σώµατος µε τη δοκιµασία Φλαµίγκο

2 2 Εισαγωγή Η ικανότητα ισορροπίας θεωρείται ένας από τους σηµαντικούς παράγοντες για µια πετυχηµένη κινητική εκτέλεση, ιδιαίτερα σε αθλήµατα όπου υπάρχουν γρήγορες µεταβολές της κίνησης όπως είναι η ρυθµική και ενόργανη αγωνιστική γυµναστική, τζούντο κ.α. Η ισορροπία διακρίνεται σε στατική και δυναµική. Η στατική ισορροπία αναφέρεται στην ικανότητα διατήρησης µιας συγκεκριµένης θέσης σε κατάσταση ακινησίας, ενώ η δυναµική στην ικανότητα διατήρησης της ισορροπίας σε γρήγορες ή απότοµες µεταβολές της κινητικής κατάστασης του ατόµου. Σειρά ερευνών έδειξαν ότι τα δύο αυτά είδη ισορροπίας είναι ανεξάρτητα µεταξύ τους (Τσιγγίλης et al., 1998; Tsigilis et al., 2001; Drowatzky, & Zuccato, 1967). Η λειτουργία της ισορροπίας αποτελεί σύνθετη ικανότητα. Η ικανότητα αυτή ρυθµίζεται από το κεντρικό νευρικό σύστηµα που δέχεται µηνύµατα από την οπτική, ιδιοδεκτική, απτική πληροφορία καθώς και από αυτή του αιθουσαίου συστήµατος που βρίσκεται στο εσωτερικό του αυτιού. Ταυτόχρονα, στηρίζεται στην ικανότητα του νευροµυϊκού συστήµατος για γρήγορη και ακριβή αντίδραση µέσω της αλλαγής του µυϊκού τόνου ή της εµφάνισης των αντισταθµιστικών κινήσεων. Η ανάπτυξη της ισορροπίας είναι αποτέλεσµα δύο παραγόντων, της ηλικίας και του είδους της προπόνησης (Zlatev, 1984; Zlatev, 1986; Christov & Mikov, 1989). Οι διαφορές ανάµεσα στα δύο φύλα εµφανίζονται από την ηλικία των 6-7 ετών (Mikov, Popova & Chernaeva, 1989). Μελέτες πάνω στη στατική και δυναµική ισορροπία συµφωνούν ότι η ικανότητα αυτή αναπτύσσεται µε γοργούς ρυθµούς στις ηλικίες 9-12 ετών (Dimitrova, 1991, Mikov et al., 1989), ενώ µεταξύ των 7-12 ετών τα αγόρια

3 3 εκτελούν καλύτερα από τα κορίτσια (Dimitrova, 1991). Μετά την ηλικία των 12 ετών παρατηρείται µείωση της ικανότητας ισορροπίας που ίσως να είναι αποτέλεσµα της γρήγορης ανάπτυξης του σώµατος και της µετατόπισης του κέντρου βάρους του. To Συµβούλιο της Ευρώπης Επιτροπή για την ανάπτυξη των σπορ (1992) κατά την δηµιουργία της δέσµης µετρήσεων Eurofit για την αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης συµπεριέλαβε και µία δοκιµασία για τη µέτρησης της στατικής ισορροπίας, τη δοκιµασία ισορροπίας Φλαµίγκο. Μεθοδολογία Εξοπλισµός Για την εκτέλεση της δοκιµασίας ισορροπία Φλαµίγκο απαιτείται ένα χρονόµετρο και µία ειδική µεταλλική δοκός µήκους 50 εκ., πλάτους 3εκ και ύψους 4 εκ. Η δοκός αυτή βρίσκεται πάνω σε δύο στηρίγµατα µήκους 15 εκ. και πλάτους 2 εκ. ιαδικασία εκτέλεσης της δοκιµασίας ισορροπίας Φλαµίγκο Ο εξεταζόµενος τοποθετεί πάνω στη δοκό το πόδι προτίµησης. Με ένα του χέρι στηρίζεται στον εξεταστή. Με το άλλο χέρι πιάνει το πίσω µέρος του ελεύθερου του ποδιού («κουντεπιέ») αφού πρώτα το λυγίσει. Όταν ο εξεταζόµενος είναι έτοιµος, ελευθερώνει την στήριξή του από τον εξεταστή και το χρονόµετρο τίθεται σε λειτουργία. Το χρονόµετρο σταµατά όταν κάποιο µέρος του σώµατος ακουµπήσει στο έδαφος. Μετά από κάθε πτώση αρχίζει η ίδια διαδικασία πάλι από την αρχή µέχρι να συµπληρωθεί ένα ολόκληρο λεπτό. Σηµειώνεται ότι το χρονόµετρο δεν µηδενίζεται, αλλά τίθεται σε λειτουργία από το χρονικό σηµείο στο οποίο σταµάτησε η προηγούµενη προσπάθεια.

4 4 Ως επίδοση καταγράφεται ο αριθµός των προσπαθειών για να συµπληρωθεί ένα λεπτό (60 ). Προσδοκώµενα αποτελέσµατα Βάση της βιβλιογραφίας αναµένεται τα άτοµα µε µεγαλύτερη ηλικία να έχουν καλύτερη επίδοση στη δοκιµασία ισορροπίας Φλαµίγκο, από τα άτοµα µικρότερης ηλικίας. Η υπόθεση αυτή µπορεί να εξεταστεί χρησιµοποιώντας δύο δείγµατα µε άτοµα διαφορετικής χρονολογικής ηλικίας. Στην συνέχεια εφαρµόζεται η δοκιµασία και υπολογίζονται οι µέσες τιµές των δύο δειγµάτων. Για την εξέταση των διαφορών χρησιµοποιείται η δοκιµασία t-test για ανεξάρτητα δείγµατα. Βιβλιογραφία Christov, H., & Mikov, Ts. (1989). Ocobenosti na ravnoesnata ystoichivost v zavistimost ot sportnata kvalifikastia na akrobatite. Vuprosi na fizicheskata kyltyra, 1, Dimitrova Cv. (1991). Psixologo-pedagogichni podxodi pri vuzrastovo razvitie na podrastvachtite. Sofia: National Sports Academy. Dimirtova, B. & Tankysheva, N. (1989). Metodika za razvivane na ravnovesnata ystoichivost na greda na momitseta na 7-8 godini. Vuprosi na fizicheskata kyltyra, 11, Drowatzky, N. J., & Zuccato F. C.(1967) Interrelationships between selected measures of static and dynamic balance. Research Quarterly, 38,

5 5 Mikov, Ts., Popova, E., & Chernaeva R. (1989). Izcledvane na niakoi osobenosti v ravnovesnata yctoichivost. Vuprosi na fizicheskata kyltyra, 10, Tsigilis, N., Zachopoulou, E., & Mavridis Th. (2001). An evaluation of the specificity of selected dynamic balance tests. Perceptual and Motor Skills, 92, Zlatev, K. (1984). Ravnovesnata yctoichivost kato pokazatel za ranen podbor. Treniorska Misul, 2, Zlatev, K. (1986). Razvivane na ravnovesnata yctoichivost y mladi gimnastitsi pod vlianie na tselenacochena trenirovka.vuprosi na fizicheskata kyltyra, 4, Συµβούλιο της Ευρώπης Επιτροπή για την ανάπτυξη των σπορ (1992). Euro-fit: για την αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης. Θεσσαλονίκη: Σάλτο. Τσιγγίλης Ν., ούδα Ε., Σοφιάδης Ν., & Μερτζανίδου Ο. (1998). Επίδρασης της προκαλούµενης διέγερσης του κέντρου ισορροπίας στην ικανότητα ισορροπίας σε αθλήτριες αγωνιστικής ρυθµικής γυµναστικής και καλαθοσφαίρισης ηλικίας 9-11 χρονών. Άθληση και Κοινωνία, 19,