ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΝΤΙΟΥΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΤΝ ΓΝΝ ΔΡΑΜΑΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΝΤΙΟΥΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΤΝ ΓΝΝ ΔΡΑΜΑΣ"

Transcript

1 ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΝΤΙΟΥΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΤΝ ΓΝΝ ΔΡΑΜΑΣ

2 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗΣ στον αναπτυγμένο κόσμο Η κυριότερη αιτία Χρόνιας Νεφρικής Νόσου Η κυριότερη αιτία Τελικού Σταδίου ΧΝΝ ΔΙΑΒΗΤΗΣ στον αναπτυσσόμενο κόσμο Τείνει να γίνει η κυριότερη αιτία ΧΝΝ λόγω της παγκόσμιας αύξησης του Διαβήτη type 2

3 USA Diabetics million Pts

4

5 Figure 1.16 Trends in adjusted* prevalence (per million) of ESRD, by primary cause of ESRD, in the U.S. population, DIABETES Data Source: Reference Table B.2(2) and special analyses, USRDS ESRD Database. *Point prevalence on December 31 of each year. Adjusted for age, sex, and race. The standard population was the U.S. population in Abbreviation: ESRD, end-stage renal disease Annual Data Report, Vol 2, ESRD, Ch 1 5

6 Figure 1.7 Trends in adjusted* ESRD incidence rate (per million/year), by primary cause of ESRD, in the U.S. population, DIABETES Data Source: Reference Tables A.2(2). *Adjusted for age, sex, and race. The standard population was the U.S. population in Abbreviation: ESRD, end-stage renal disease Annual Data Report, Vol 2, ESRD, Ch 1 6

7

8 ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ Κλινικό σύνδρομο Διάρκεια ΣΔ > 10 έτη Σταθερή λευκωματινουρία (>300 mg/24ωρο) ή σταθερή λευκωματουρία (>500 mg/24ωρο) Σταδιακή μείωση της GFR (2-20 ml/min/έτος) Αρτηριακή Υπέρταση Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια (συχνά) Αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνος Απουσία κλινικών ή εργαστηριακών ενδείξεων άλλης νεφρικής νόσου Βιοψία νεφρού: Διαβητική σπειραματοσκλήρυνση (διάχυτη ή οζώδη)

9 Διαβητική Νεφρική Νόσος (Diabetic Kidney Disease) «Όταν η νεφρική νόσος είναι πιθανό να οφείλεται σε ΣΔ» Διαβητική Σπειραματοπάθεια (Diabetic Glomerulopathy) «Όταν η νεφρική νόσος αποδεικνύεται με βιοψία νεφρού»

10 Κύρια κλινικά χαρακτηριστικά της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου Μικροαγγειακή επιπλοκή του Διαβήτη Σταδιακή μείωση της νεφρικής λειτουργίας (egfr) ή/και Σταδιακά αυξανόμενη απέκκριση λευκωματίνης στα ούρα Απουσία άλλης νεφρικής νόσου

11 ΑΙΤΙΑ ΛΕΥΚΩΜΑΤΙΝΟΥΡΙΑΣ ΕΚΤΟΣ ΔΝΝ Υπέρταση Σωματική άσκηση Εμπύρετα Εγκαύματα Ουρολοιμώξεις ΣΚΑ Αιματουρία Υπεργλυκαιμία Ήπια αλβουμινουρία : mg/gr Cr Σοβαρή Αλβουμινουμία : >= 300mg/gr Cr Παθολογική Αλβουμινουρία :>=30 mg/gr Cr

12 Στάδια Χρόνιας Νεφρικής Νόσου egfr (CKD-EPI) ml/min/1.73 m²

13 Κύρια κλινικά χαρακτηριστικά της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου Μικροαγγειακή επιπλοκή του Διαβήτη Σταδιακή μείωση της νεφρικής λειτουργίας (egfr) ή/και Σταδιακά αυξανόμενη απέκκριση λευκωματίνης στα ούρα Απουσία άλλης νεφρικής νόσου

14 NHANES , N=41658, >20years 52% normoalbuminuric

15 Νορμοαλβουμινουρική Διαβητική Νεφρική Νόσος Φαινοτυπικά χαρακτηριστικά Μεγάλης ηλικίας γυναίκες Λιγότερη αμφιβληστροειδοπάθεια Μικρότερη περιφέρεια μέσης Αυξημένη αντίσταση ινσουλίνης Έντονη δυσλιπιδαιμία Μεγάλος επιπολασμός μεταβολικού συνδρόμου Τυπικές βλάβης διαβητικής νεφροσκλήρυνσης το 50% και το υπόλοιπο μισό αθηροσκληρυντικές

16 Νορμοαλβουμινουρική Διαβητική Νεφρική Νόσος Πιθανά αίτια Δημογραφικές αλλαγές Καλύτερος έλεγχος του σακχάρου Ισχυρότερη και μονιμότερη αναστολή του RAS Ηλικιωμένοι ασθενείς με μεγάλη συνοσηρότητα Περισσότερα επεισόδια ΑΚΙ

17 Διαφορική Διάγνωση Μη-Διαβητική Νεφρική Νόσος (Non-DKD) Αλβουμινουρία<5 έτη μετά την εμφάνιση του τύπου 1 ΣΔ Νεφρωσικού επιπέδου λευκωματουρία (>3g/24 ωρο) Ταχεία επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας ή αύξηση της λευκωματινουρίας Ανθεκτική Υπέρταση Αιματουρία ή ενεργό ίζημα ούρων Απουσία Διαβητικής Αμφι/παθειας σε τύπου 1 ΣΔ >30% πτώση του GFR 2-3 μήνες μετά τον αποκλεισμό του RAAS Σημεία/συμπτώματα άλλης συστηματικής νόσου

18

19

20 Φυσική Πορεία και κλινικά στάδια της Διαβητικής Νεφροπάθειας ACR mg/g ΥΠΕΡΤΑΣΗ ACR >300 mg/gr ΥΠΕΡΤΑΣΗ

21 Ποιος διαβητικός κινδυνεύει να πάθει διαβητική νεφροπάθεια Διαβήτης τύπου 1 (20-40%) έτη μετά την εμφάνιση του ΣΔ Διαβήτης τύπου 2 (20-40%) Δύσκολη πρόβλεψη λόγω καθυστερημένης διάγνωσης του ΣΔ Η νεφροπάθεια πρώτη εκδήλωση

22 Ποιος διαβητικός κινδυνεύει να πάθει διαβητική νεφροπάθεια Κακή ρύθμιση του σακχάρου Υπέρταση Υπερλειτουργία των νεφρών (GFR>125 ml/min) κυρίως στον ΣΔ τύπου 1 Άνδρες Μεγάλη ηλικία Κάπνισμα Διάρκεια του ΣΔ

23 Οι παράγοντες κινδύνου δεν επαρκούν στην εμφάνιση της Διαβητικής Νεφροπάθειας

24 Γενετική Προδιάθεση Αφρο- Μεξικανο-αμερικανοί >Καυκάσιους Μαόρι Ινδιάνοι της φυλής Πίμα (ΣΔΤ2) Αυστραλοί ιθαγενείς Αδέλφια ασθενών με ΣΔΤ1 και ΔΝΝ 83% risk για ΔΝΝ 1 ου βαθμού με ΣΔ χωρίς ΔΝΝ για ΔΝΝ 17% risk

25

26

27 GWAS (Genome-Wide Association Studies)

28 Παθογένεια της Διαβητικής Νεφροπάθειας PKC NF-kB, API, STAT, EGR1

29 ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

30 ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

31 Βιολογικοί δείκτες Διαβητικής Νεφροπάθειας σε τύπου 1 ΣΔ Μικρολευκωματινουρία (ΜΛ) Παραμένει πρώιμος δείκτης (risk factor) ΔΝ Μικρή συσχέτιση με ιστολογικές βλάβες Αυτόματη ύφεση σε νορμολευκωματινουρία (40%) Μη εξέλιξη σε μακρολευκωματινουρία (30-40%) μετά 5-10 έτη παρακολούθησης Η εξέλιξη της μικρο- σε μακρο- λευκωματινουρία σχετίζεται με εμφάνιση Υπέρτασης και μείωση GFR Η σταθερή ΜΛ σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακό σύμβαμα και τελικό στάδιο ΧΝΑ Η μείωση της GFR δεν σχετίζεται ισχυρά με την ΜΛ

32

33 Βιολογικοί δείκτες Διαβητικής Νεφροπάθειας σε τύπου 2 ΣΔ Μικρολευκωματινουρία (ΜΛ) 33% Λευκών ασθενών 43% Ασιατών και Ισπανόφωνων 41% Κινέζων Συχνότερα στους Υπερτασικούς Εξελίσσεται σε Μακρο-, υποστρέφεται σε Νόρμο-, ή παραμένει σταθερή

34 ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ MAU ΣΕ Τ2 ΣΔ Mortality from CHD (odds ratio) Microalbuminuria Smoking Diastolic BP Cholesterol Eastman RC, Keen H. Lancet 1997;350(Suppl 1):29 32.

35

36

37

38 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Πρωτογενής Πρόληψη (πρόληψη εμφάνισης ΔΝ) Δευτερογενής Πρόληψη (αναστολή εξέλιξης ΔΝ) Μείωση του αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Στον τρόπο ζωής Φάρμακα

39 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ

40 ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

41 Απώλεια Βάρους

42 Τροποποίηση Δίαιτας Μείωση Λευκώματος τροφής Αβέβαιο εάν ο περιορισμός του λευκώματος στη δίαιτα επιβραδύνει μακροχρόνια την εξέλιξη της Διαβητικής Νεφροπάθειας Μικρές σε αριθμό ασθενών κλινικές μελέτες στο παρελθόν έδειξαν κάποιο όφελος Πρόσφατες μελέτες με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών δεν έδειξαν όφελος Προβλήματα συμμόρφωσης Κίνδυνος υποθρεψίας στους Διαβητικούς Συνιστάται πρόσληψη με τροφή 0.8 gr/kg ΒΣ/Η λεύκωμα Hansen Kidney Int 2002; 62:220; Brodsky JCEM 1992; 75:351

43 Περιορισμός του άλατος στη δίαιτα A meta-analysis from the Cochrane Database shows a large fall in blood pressure with salt restriction, similar to that of single-drug therapy.[16] All diabetics should consider reducing salt intake at least to less than 5-6 g/d, in keeping with current recommendations for the general population, and may benefit from lowering salt intake to even lower levels. Reducing dietary salt intake may help slow progression of diabetic kidney disease. A 2012 post-hoc analysis of the data merged from the Reduction of Endpoints in NIDDM with the Angiotensin II Antagonist Losartan (RENAAL) trial and the Irbesartan Diabetic Nephropathy Trial (IDNT) in 1177 patients demonstrated that a low-sodium diet (24-h urinary sodium/creatinine ratio (mmol/g) < 121) enhanced the renoprotective and cardioprotective effect of angiotensin receptor blockers (losartan or irbesartan) in type 2 diabetic patients with nephropathy. Compared with higher sodium intake groups, the patients in the lowsodium group had better renal (by 43%) and cardiovascular (by 37%) outcomes. These improved outcomes in the low-sodium group underscore the importance of recent calls for population-wide intervention to reduce dietary salt intake, particularly in patients with diabetes and nephropathy treated with angiotensin receptor blockers.[17]

44 ΕΙΔΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Υπεργλυκαιμία Υπέρταση Δυσλιπιδαιμία

45

46 50% μικρότερος κίνδυνος να μειωθεί η GFR στην εντατικοποιημένη θεραπεία

47 HbA1C<7% επιβράδυνση η/και αναστολή εμφάνισης λευκωματουρίας

48 Γλυκαιμικοί στόχοι HbA1c<7% (μέση ΓΠ: mg/dl) Προγευματική ΓΠ<130 mg/dl Μεταγευματική ΓΠ<180 mg/dl Εξατομίκευση Αυστηρότεροι στόχοι (6-6.5%)-νέοι, υγιείς Χαλαρότεροι στόχοι (7.5-8%)- ηλικιωμένοι, συνοσηρότητα, ευαισθησία στην υπογλυκαιμία Αποφυγή υπογλυκαιμίας

49 Οφέλη από την εντατικοποιημένη θεραπεία στο νεφρό Intensive therapy can Αναστρέφει μερικώς τη σπειραματική υπερτροφία και υπερδιήθηση Καθυστερεί την εμφάνιση της αλβουμινουρίας Σταθεροποιεί ή και αναστρέφει την μικρολευκωματινουρία Μπορεί να επιβραδύνει την μείωση του GFR

50 ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΜΕΣΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΣΕ ΣΔ ΤΥΠΟΥ 1

51 Main tissue and organ targets of glucose-lowering drugs. Arnouts P et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2013;ndt.gft462 The Author Published by Oxford University Press on behalf of ERA-EDTA. All rights reserved.

52 Suggested use and dose adaptation of glucose-lowering drugs according to the CKD stages (see also Table 1 for details). *1.5 g with egfr > 45 ml/min and 850 mg with egfr ml/min; **to be temporarily with held in periods of unstable egfr. Arnouts P et al. Nephrol. Dial. Transplant. 2013;ndt.gft462 The Author Published by Oxford University Press on behalf of ERA-EDTA. All rights reserved.

53 ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΣΤΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟ Προσεκτική εξατομίκευση σχήματος και δόσης Μείωση δόσης ινσουλίνης GFR<50 (~75%) Μεγάλη μείωση δόσης ινσουλίνης GFR<10 (~50%)

54 ΕΙΔΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Υπεργλυκαιμία Υπέρταση Δυσλιπιδαιμία

55 ΥΠΕΡΤΑΣΗ Adler BMJ 2000;321:412

56 Πίεση στόχος ΣΑΠ<140 mm/hg ΔΑΠ<90 mm/hg ΣΑΠ<130 mm/hg και ΔΠ<80 mm/hg Νέους Διαβητικούς Ρύθμιση λίγα φάρμακα, όχι παρενέργειες ΑΠ>120/80 mm/hg Απώλεια βάρους Άναλος δίαιτα Διακοπή αλκοόλ Διακοπή καπνίσματος ΑΠ>140/90 mm/hg Άμεση έναρξη φαρμακευτικής αγωγής ΑΠ>160/100 mm/hg Άμεση έναρξη διπλής φαρμακευτικής αγωγής

57 Αντιυπερτασικό Φάρμακο?

58

59

60 IDNT

61 RENAAL study

62 ΣΔ, ΑΠ<140/90 mm/hg, ACR<30mg/gr OXI ACEi or ARBs ΣΔ, ΑΠ>140/90 mm/hg, ACR: mg/gr ΝΑΙ ACEi or ARBs (Β) ΣΔ, ΑΠ>140/90 mm/hg, ACR>= 300mg/gr και/ή egfr<60 ml/min ΝΑΙ ACEi or ARBs (Α) Συχνός έλεγχος κρεατινίνης, Κ+, egfr

63 Οι αμεα έδειξαν μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων (ΟΕΜ, ΑΕΕ) σε ασθενείς με ΣΔ, όχι όμως και στους ARBs MICRO-HOPE substudy, Lancet 2000;355: ARBs σχετίζονται με μικρότερη συχνότητα υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με ΣΔ και ΧΝΝ σε σχέση με αμεα The Verapamil-Trandaropril Study JAMA 2003;290:

64

65 Combination of ACEi & ARB better?

66

67 The Veterans Affairs Nephropathy in Diabetes study (VA NEPHRON-D)

68 Ο συνδυασμός αμεα και ARB δεν προσφέρει επιπλέον προστασία στην καρδιαγγειακή νόσο ή στη Διαβητική Νεφρική Νόσο και συνδυάζεται με μεγαλύτερη συχνότητα επιπλοκών ( AKI και Υπερκαλιαιμία) οπότε ΔΕΝ προτείνεται ΝΑ αποφεύγεται

69 Άλλα Αντιυπερτασικά Άμεση αναστολή ρενίνης (aliskiren) δεν προστατεύει τη νεφρική λειτουργία και αυξάνει τις παρενέργειες (ALTITUDE) Οι ανταγωνιστές των υποδοχέων της αλδοστερόνης έχουν επιπλέον αντιπρωτεινουρική δράση αλλά αυξάνουν το κάλιο. (Finerenone-ARTS-DN) Verapamil/Diltiazem (μη διυδροπυριδίνες) μειώνουν την ΑΠ και την Λευκωματουρία στη Διαβητική Νεφροπάθεια Nifedipini (διυδοπυριδίνη) μειώνει την ΑΠ και αυξάνει τη λευκωματουρία στη ΔΝ NEJM 2012; 367:2204J Am Soc Neph 2009; 20:2641; Br J Clin Pharm 2013;76:573

70 Verapamil SR Trantaropril Combination

71 ΛΙΠΙΔΑΙΜΙΚΟΣ Specific management ΕΛΕΓΧΟΣ Intensive combined therapy Target the many factors underlying disease Hyperglycaemia Hypertension Dyslipidaemia

72

73 ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ SGLT-2

74 Post hoc/empa-reg 50% μείωση πτώσης GFR

75 Evaluation of the Effects of Canagliflozin on Renal and Cardiovascular Outcomes in Participants With Diabetic Nephropathy (CREDENCE) This study is currently recruiting participants. (see Contacts and Locations) Verified March 2017 by Janssen Research & Development, LLC

76 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ

77 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

78

79 IRMA 2 Primary endpoint: Time to overt proteinuria 20 Subjects (%) Control Irbesartan 150 mg Irbesartan 300 mg 70% RRR p < Follow-up (months) Parving H-H et al. N Engl J Med 2001;345:870 8.

80

81

82 Standard of care in Diabetes-2015 (ADA position statement)

83

84

85 Endothelin antagonists showed antifibrotic, anti-inflammatory, and antiproteinuric effects in experimental studies Avosentan administered in addition to standard treatment with an ACE inhibitor or an ARB, reduced proteinuria after 3-6months (ASCEND

86 Primary prevention Treat associated risk factors such as hyperlipidemia, smoking, and hypertension (BP < 130/80 Hg) Early detection and optimal management of diabetes(hba1c < 6.5%), especially in the setting of family history of diabetes Avoidance of potentially nephrotoxic substances such as NSAIDs and aminoglycosides No evidence that ACEi or ARBs are effective for the primary prevention of microalbuminuria in normoalbuminuric and normotensive T1D. These patients should be screened yearly for microalbuminuria and ACEi initiated if persistent moderately increased albuminuria is documented

87 Other complications Patients with nehropathy and T1D almost always have other signs microvascular disease retinopathy and neuropathy Retinopathy can be detected clinically and typically precedes onset of overt nephropathy Less clear in T2D, T2D with marked proteinuria and retinopathy most likely have diabetic nephropathy, those without retinopathy have high frequency of nondiabetic glomerular disease Clin Nephrol 2007; 67:293

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101 Figure 1.7 NHANES participants with urine albumin/creatinine ratio 30 mg/g, by age & risk factor, Data source: National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), , , & participants age 20 & older. Single-sample estimates of egfr & ACR; egfr calculated using the CKD-EPI equation. Diabetes defined as HbA1c >7 percent, self-reported (SR), or currently taking glucose-lowering medications. Hypertension defined as BP 130/ 80 for those with diabetes or CKD, otherwise BP 140/ 90, ortaking medication for hypertension. Abbreviations: ACR, urine albumin/creatinine ratio; BMI, body mass index; CKD, chronic kidney disease; CVD, cardiovascular disease; DM, diabetes mellitus; egfr, estimated glomerular filtration rate; HTN, hypertension; SR, self-report Annual Data Report, Vol 1, CKD, Ch 1

102 Figure 1.6 NHANES participants with egfr <60 ml/min/1.73 m2, by age & risk factor, Data Source: National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), , , , & participants age 20 & older. Single-sample estimates of egfr & ACR; egfr calculated using the CKD-EPI equation. Diabetes defined as HbA1c >7 percent, self-reported (SR), or currently taking glucose-lowering medications. Hypertension defined as BP 130/ 80 for those with diabetes or CKD, otherwise BP 140/ 90, ortaking medication for hypertension. Abbreviations: ACR, urine albumin/creatinine ratio; BMI, body mass index; CVD, cardiovascular disease; DM, diabetes mellitus; egfr, estimated glomerular filtration rate; HTN, hypertension; SR, self-reported Annual Data Report, Vol 1, CKD, Ch 1

103 Figure 1.5 Prevalence of CKD by age & risk factor among NHANES participants, Data Source: National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), participants age 20 & older. Single-sample estimates of egfr & ACR; egfr calculated using the CKD-EPI equation. Diabetes defined as HbA1c >7 percent, self-reported, or currently taking glucose-lowering medications. Hypertension defined as BP 130/ 80 for those with diabetes or CKD, otherwise BP 140/ 90, or taking medication for hypertension. Abbreviations: ACR, urine albumin/creatinine ratio; BMI, body mass index; CKD, chronic kidney disease; CVD, cardiovascular disease; DM, diabetes mellitus; egfr, estimated glomerular filtration rate; HTN, hypertension; SR, self-reported Annual Data Report, Vol 1, CKD, Ch 1

104 Figure 1.8 Distribution of markers of CKD in NHANES participants with diabetes, hypertension, selfreported cardiovascular disease, & obesity, Data Source: National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), participants age 20 & older. Single-sample estimates of egfr & ACR; egfr calculated using the CKD-EPI equation. Abbreviations: ACR, urine albumin/creatinine ratio; BMI, body mass index; CKD, chronic kidney disease; SR CVD, self-reported cardiovascular disease; egfr, estimated glomerular filtration rate; HTN, hypertension Annual Data Report, Vol 1, CKD, Ch 1

105

106 ορισμοι

107 Diet protein restriction Uncertain if dietary protein restriction slows long-term decline in GFR Small studies show some benefit Recent prospective study benefit uncertain Practical difficulties with low-protein diet - compliance due to concurrent fat and simple CHO restriction - including risk protein malnutrition in diabetes Limit to a level not difficult for compliance: 0.6-1g/kg/day Hansen Kidney Int 2002; 62:220; Brodsky JCEM 1992; 75:351

108 Diet modification Uncertain if dietary protein restriction improves long-term decline in GFR Small studies show some benefit

109 General management Smoking cessation Drug history stop nephrotoxins - IV contrast, NSAIDs - assess metformin Cardio-renal patients severe CCF Weight, consider bariatric intervention

110 Non-modifiable - Genetic predisposition - Ethnicity - Age Risk Factors Modifiable - HbA1c - BP - lipids - Weight, diet, smoking, other factors

111

112 Diet salt restriction Fall in blood pressure with salt restriction High salt intake can blunt antiproteinuric effect of ACEi/ARBs Salt restriction to <70meq/day beneficial Difficult to maintain <100meq/day (5-6g/day) recommended If not possible, co administration of diuretic partially corrects the loss of antiproteinuric effect due to high sodium intake Bakris Ann Intern Med 1996; 125:201; Houlihan Diabetes Care 2002; 25:663; Esnault J Am Soc Nephrol 2005; 16:474 Cochrane review/database

113 Specific management Intensive combined therapy Target the many factors underlying disease Hyperglycaemia Hypertension Dyslipidaemia

114 Οφέλη από τον αυστηρό γλυκαιμικό έλεγχο στον νεφρό

115 Hyperglycaemia In T1 or T2D hyperglycaemia major determinant of progression of diabetic nephropathy Evidence best established in T1D Efficacy partly depends on stage at which begun and degree of normalisation of glucose metabolism

116 Specific management Intensive combined therapy Target the many factors underlying disease Hyperglycaemia Hypertension Dyslipidaemia

117

118

119

120

121 A and B Glomerulus showing only mild ischemic changes C, D Class II glomeruli with mild and moderate mesangial expansion, respectively. E and F Kimmelstiel Wilson lesion. G is an example of glomerulosclerosis that does not reveal its cause Ian Gallen

122

123 USRDS Annual Date Report /million

124

125 Work-up to confirm DN Urinalysis Persistent albuminuria (>300 mg/d or >200 μg/min) that is confirmed on at least 2 occasions 3-6 months apart Blood Tests Serum and Urinary Electrophoresis Serum and urinary electrophoresis is performed mainly to help exclude multiple myeloma (in the appropriate setting) and to classify the proteinuria (which is predominantly glomerular in diabetic nephropathy). Renal Ultrasonography Observe for kidney size, which is usually normal to increased in the initial stages and, later, decreased or shrunken with chronic renal disease. Rule out obstruction. Renal Biopsy Renal biopsy is not routinely indicated in all cases of diabetic nephropathy, especially in persons with a typical history and a progression typical of the disease. It is indicated if the diagnosis is in doubt, if other kidney disease is suggested, or if atypical features are present. Histologic Findings Mesangial expansion is directly induced by hyperglycemia, perhaps via increased matrix production or glycosylation of matrix proteins. Thickening of the glomerular basement membrane (GBM) occurs. Glomerular sclerosis. Ian Gallen

126

127 ΥΠΕΡΤΑΣΗ Strict blood pressure control is important for preventing progression of diabetic nephropathy and other complications in patients with type 2 diabetes In the United Kingdom Prospective Diabetes Study (UKPDS), each 10 mmhg reduction in systolic pressure was associated with a 12 percent risk reduction in diabetic complications (P<0.001); the lowest risk occurred at a systolic pressure below 120 mmhg

128

129 The Veterans Affairs Nephropathy in Diabetes study (VA NEPHRON-D) Randomized placebo-controlled double-blind trial 1448 with diabetic nephropathy All patients received 100 mg/day of losartan Randomly assigned to placebo or lisinopril (10 to 40 mg/day as tolerated); Primary endpoint was a composite of a 50 percent estimated GFR decline (or more than 30 ml/min/1.73 m2), end-stage renal disease, or death. The trial was discontinued early after a median of 2.2 years because of safety concerns.

130 Combination ACEi and ARB therapy not recommended Combined therapy with ACEi and ARB decreases proteinuria in T1 and T2D compared with either therapy alone Several combination trials now shown higher rates acute kidney injury (requiring dialysis) and hyperkalaemia (NEPHRON-D; ONTARGET) Thus combination ACEi and ARB not recommended NEJM 2013; 31:414; NEJM 2013; 369:1892

131 ΥΠΕΡΤΑΣΗ: ACEi και ΣΔ 1 ACEi delays development of diabetic nephropathy NEJM 1993; 329:1456; Kidney Int 2001; 60

132 ΥΠΕΡΤΑΣΗ: ACEi και ΣΔ 1 ACEi καθυστερούν την εμφάνιση της Διαβητικής Νεφροπάθειας Επιβραδύνουν την εξέλιξη της μικροαλβουμινουρίας σε μακροαλβουμινουρία στο χρόνο και συντηρούν τη GFR Οφέλη παρατηρούνται στους νορμοτασικούς και στους υπερτασικούς Επιβράδυνση ή/και ύφεση της ΔΝ στα αρχικά στάδια μπορεί να γίνει με αυστηρό έλεγχο της υπέρτασης κυρίως μεacei NEJM 1993; 329:1456; Kidney Int 2001; 60

133 Renin Angiotensin system in T2D Much less data on effect of ACEi on nephropathy in T2D but similar benefit appears to be present More data on efficacy of angiotensin II receptor blockers (ARBs) IDNT and RENAAL trials showed ARBs superior to conventional therapy and amlodipine in slowing the progression of overt nephropathy Am J Kid Dis 2005;45:281; Kidney Int 2004;65:2309

134 Management HTN ACEi are superior to beta-blockers, diuretics, and calcium channel blockers in reducing urinary albumin excretion in normotensive and hypertensive T1 and T2D Treatment with an ACE inhibitor for 12 months has significantly reduced mean arterial blood pressure and the urinary albumin excretion rate in type 2 DM patients who have microalbuminuria In addition to beneficial cardiovascular effects, ACE inhibition shown benefit on progression of diabetic retinopathy and development of proliferative retinopathy Recommendation is to aim for BP 130/80 or lower. Almost all patients will need more than one agent. Combination ACEi and ARB not recommended

135

136 RENAAL 1513 patients with type 2 diabetes with nephropathy randomly assigned to losartan (50 titrating up to 100 mg once daily) or placebo Every 10 mmhg increase in the baseline systolic blood pressure was associated with an enhanced risk of end-stage renal disease or death of 6.7 percent Lowering albuminuria within the first six months correlated with a decreased subsequent cardiovascular risk

137

138

139 ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα για την εξέλιξη της Διαβητικής Νεφροπάθειας στον τύπου 1 και τύπου 2 ΣΔ Στον τύπου 1 ΣΔ οι ενδείξεις είναι ισχυρότερες Η αποτελεσματικότητα της υπογλυκαιμικής παρέμβασης εξαρτάται από το στάδιο εφαρμογής και τον βαθμό επίτευξής της

140 Benefit of strict glycaemic control on kidney Hyperglycaemia In pancreas transplant patients restoring euglycaemia prevented recurrent nephropathy in renal allografts Euglycaemic pancreatic transplant slow progressive renal disease even after dipstick-positive proteinuria Diabetes Care 2000; 23:B21; Bilous NEJM 1989; 321:80; DCCT NEJM 2011; 365:2366; Fioretto Kidney Int 2006: 69:907

141 Insulin prescribing in diabetic nephropathy In advanced CKD - reduced degradation insulin and marked reduction in insulin requirement Can partially reverse with dialysis Προσεκτική εξατομίκευση σχήματος και δόσης Μείωση δόσης ινσουλίνης GFR<50 (~75%) Μεγάλη μείωση δόσης ινσουλίνης GFR<10 (~50%)

142 Περιορισμός του άλατος στη δίαιτα Μειώνει την Αρτηριακή Πίεση Αυξημένη πρόσληψη άλατος μειώνει την αντιπρωτεϊνουρική δράση των ACEi/ARBs (σύσταση για συνχορήγηση με διουρητικά) Περιορισμός του Na<100 meq/d (5-6gr salt/d) Bakris Ann Intern Med 1996; 125:201; Houlihan Diabetes Care 2002; 25:663; Esnault J Am Soc Nephrol 2005; 16:474 Cochrane review/database

143

144

145

146 50% μικρότερος κίνδυνος να μειωθεί η GFR στην εντατικοποιημένη θεραπεία

147 egfr και ΛΕΥΚΩΜΑΤΙΝΟΥΡΙΑ στην αντιμετώπιση της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου

148

149

150

151

152

153 Κυστατίνη-C (Cystatin-C) Πρωτεΐνη μικρού μοριακού βάρους (13.3 kda) με θετικό φορτίο Παράγεται με σταθερό ρυθμό από όλα τα εμπύρηνα κύτταρα Διηθείται εύκολα από το σπείραμα Επαναρροφάται εξ ολοκλήρου και καταβολίζεται στο εγγύς εσπειραμένο σωληνάριο Αναστολέας της πρωτεάσης της κυστείνης Πιστεύεται ότι επηρεάζεται από θυρεοειδική λειτουργία, κορτικοειδή, και φλεγμονώδεις καταστάσεις

154

155 Καμπύλη ROC στη διαγνωστική έρευνα ROC: Καμπύλη Λειτουργικών Χαρακτηριστικών AUC: Εμβαδόν κάτω από την καμπύλη ROC Η συνολική διακριτική ικανότητα των βιολογικών δεικτών είναι τόσο μεγαλύτερη όσο το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη πλησιάζει από το 0.5 στο 1 AUC< 0.6: άχρηστος δείκτης AUC= : φτωχός δείκτης AUC= : ικανοποιητικός δείκτης AUC= : καλός δείκτης AUC= 0.9-1: εξαιρετικός δείκτης

156

157 PRIME Time course of type 2 diabetic renal disease PRIME Prevention IRMA 2 Microalbuminuria Protection IDNT Proteinuria ESRD Cardiovascular morbidity and mortality Early Stage Late Stage End Stage PRIME: PRogram for Irbesartan Mortality and Morbidity Evaluations IRMA 2: IRbesartan in Patients with Type 2 Diabetes and Microalbuminuria IDNT: Irbesartan Diabetic Nephropathy Trial ESRD: End-stage renal disease

158

159 Η εξίσωση CKD-EPI συστήνεται ως η ποιό αξιόπιστη στον υπολογισμό της egfr με βάση την κρεατινίνη πλάσματος egfr (CKD-EPI) ml/min/1.73 m²

160 Health benefit of modest (10%) weight loss Mortality 20-25% fall in overall mortality 30-40% fall in diabetes related deaths 40-50% fall in obesity-related cancer deaths Diabetes Up to 50% fall in fasting blood glucose Reduces risk of developing diabetes by over 50% Lipids Fall of 10% total cholesterol, 15% LDL and 30% TG Increase of 8% HDL Blood Pressure 10 mmhg fall in diastolic and systolic pressures

161 No DM DM co-morbidity DM πρωτοπαθής νόσος

162

163 Διαφορική Διάγνωση Διαβητικής Νεφρικής Νόσου Light-Chain Deposition Disease Multiple Myeloma Nephritis, Interstitial Nephrosclerosis Nephrotic Syndrome Renal Artery Stenosis Renal Vein Thrombosis Renovascular Hypertension Ian Gallen

164 Η Κακή ρύθμιση του Σακχάρου είναι ο σημαντικότερος παράγοντας HbA1c >11% αύξηση πιθανότητας HbA1c<8.1% μικρότερες πιθανότητες

165 ΥΠΟΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΗΣ ΙΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΤΡΟΦΙΑΣ ΤΩΝ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ 10 ΕΤΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΔ τύπου 1

166

167

168 Ορισμός της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου σύμφωνα με KDIGO 2013

169

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Δρ. Παντελής Α. Σαραφίδης Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στόχοι αντιυπερτασικής αγωγής σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση

Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Ιωάννα Ελευθεριάδου Πανεπιστημιακή Υπότροφος Παθολόγος Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση και Νεφροί: Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία

Υπέρταση και Νεφροί: Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία Υπέρταση και Νεφροί: Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία Δημήτριος Β. Βλαχάκος Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας B Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Νεφρολογική Μονάδα Πανεπιστημιακό Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» Υπέρταση

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση Τι το νεότερο το 2017; Πετίδης Κωνσταντίνος Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ

Ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση Τι το νεότερο το 2017; Πετίδης Κωνσταντίνος Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση Τι το νεότερο το 2017; Πετίδης Κωνσταντίνος Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetes alone Hypertension Is Prevalent Among Diabetic Adults 29% 71% Diabetes

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΥ & ΣΔ: Κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως ΑΥ & ΣΔ: Βασικοί παράγοντες ανάπτυξης καρδιαγγειακής

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων στον προ-διαβήτη. Έχει θέση; IFG Δρ Σταύρος Μπούσμπουλας Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής & Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Νίκαιας Πειραιά Προ-διαβήτης

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Δημήτριος Β. Βλαχάκος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών Υπεύθυνος Νεφρολογικής Μονάδας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Ο πατέρας της Νεφρολογίας Arthur Guyton

Διαβάστε περισσότερα

Ανασταλείς του Συστήματος RAAS (ACEi and ARBs) και Διαβήτης. Ι. Ε. Κανονίδης

Ανασταλείς του Συστήματος RAAS (ACEi and ARBs) και Διαβήτης. Ι. Ε. Κανονίδης Ανασταλείς του Συστήματος RAAS (ACEi and ARBs) και Διαβήτης Ι. Ε. Κανονίδης Το Σύστημα Ρενίνης Αγγειοτενσίνης Αλδοστερόνης The RAAS System The RAAS System Circulating System Local System Tissues containing

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ

ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΟΦΘΑΛΜΟΣ Σχέση ρύθμισης ΣΔ και Διαβ. Αμφ/θειας 2η Διανοσοκομειακή Εκπαίδευση Ημερίδα Οφθαλμολογίας Δημ. Καραμήτσος Επίπεδο ρύθμισης + Διάρκεια ΣΔ + Oργανισμός Ειδικές επιπλοκές ΣΔ+Μακροαγγειοπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» The Third National Health and Nutrition Evaluation Survey (NHANES III) Am J Prev Med 22:42 48, 2002 75% ατόμων με ΣΔ ΑΥ 29%

Διαβάστε περισσότερα

H αντιμετώπιση της υπέρτασης στο άτομο με ΣΔ και έκδηλη νεφρική νόσο

H αντιμετώπιση της υπέρτασης στο άτομο με ΣΔ και έκδηλη νεφρική νόσο H αντιμετώπιση της υπέρτασης στο άτομο με ΣΔ και έκδηλη νεφρική νόσο Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ Διαβήτης και τελικό στάδιο νεφρικής

Διαβάστε περισσότερα

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Καβάλας ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο ομιλητής έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά

Διαβάστε περισσότερα

Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Καρδιακή Ανεπάρκεια Σύνδροµο που χαρακτηρίζεται από Δοµική ή λειτουργική διαταραχή της καρδιάς Αδυναµία επαρκούς παροχής στους ιστούς Παρά

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια

Υπέρταση σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια Υπέρταση σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια Παντελής Α. Σαραφίδης, MD, MSc, PhD Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας Α.Π.Θ. Νεφρολογική Κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αρτηριακή Υπέρταση και ΧΝΝ Επιδημιολογία

Διαβάστε περισσότερα

Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Δεν έχω λάβει αμοιβή από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία

Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Δεν έχω λάβει αμοιβή από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων Δεν έχω λάβει αμοιβή από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ Δρ. Γιαννάκης Στυλιανού ΘΕΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας

Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας 25.0 39.7 59% 10.4 19.7 88% 189 εκατομμύρια το 2003 324 εκατομ. Υπολογίζονται 2025 72% αύξηση 38.2 44.2

Διαβάστε περισσότερα

Κώστας Παλέτας. Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση. Παχυσαρκία και Υπέρταση. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ

Κώστας Παλέτας. Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση. Παχυσαρκία και Υπέρταση. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση Παχυσαρκία και Υπέρταση Κώστας Παλέτας Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ ιευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ Νοσοκοµείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης Ταξινόµηση Αρτηριακής

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Σακχαρώδης Διαβήτης Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Number of people with diabetes by IDF Region, 2013 IDF Diabetes Atlas.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, MD ΕΙΔΙΚΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Επικ.ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝ ΒΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟΝ»

ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, MD ΕΙΔΙΚΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Επικ.ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝ ΒΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟΝ» ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, MD ΕΙΔΙΚΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Επικ.ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΝ ΒΟΛΟΥ «ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟΝ» Chronic Kidney Disease Improving Patient Outcomes in the Primary Care Setting

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΟΥΒΟΓΙΑΝΝΗ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ο Σ - Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Ο Λ Ο Γ Ο Σ M S C, R D Περίληψη

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση και Διατροφή

Υπέρταση και Διατροφή Υπέρταση και Διατροφή Αντώνης Ζαμπέλας Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Συχνότητα εμφάνισης της υπέρτασης στην Ελλάδα. Μελέτη Αττικής

Διαβάστε περισσότερα

DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα

DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα 2.5 Hazard ratio 2.0 1.5 1.0 0.5 0

Διαβάστε περισσότερα

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νεφρική νόσος : ορισμός και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ ΕΛΕΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙ Η ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Β ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΤΤΙΚΟΝ Θέµατα προς συζήτηση Επιδηµιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ: ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Η ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ: ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Η ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ: ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΜΑΝΙΔΙΠΙΝΗ Αποκλείει τους L-type διαύλους Ca 2+, αλλά επίσης και τους T-type

Διαβάστε περισσότερα

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Α. Ζιάκας, Κ. Τσιούφης, Δ. Πέτρογλου, Θ. Γκόσιος, Λ. Λίλλης, Χ. Καρβούνης Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ)

Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ) Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ) Δήλωση Συμφερόντων Το περιεχόμενο της παρουσίασης αντανακλά τις απόψεις του ομιλητή.ο ομιλητής έχει λάβει τιμητικές αμοιβές για ομιλίες από τις ακόλουθες φαρμακευτικές εταιρείες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: Μοντέλα µε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: Μοντέλα µε νέους βιοδείκτες: Πως µεταβάλουν

Διαβάστε περισσότερα

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικοί στόχοι στο σακχαρώδη διαβήτη Τι μάθαμε από τις κλασσικές (DCCT-UKPDS) και νεότερες μελέτες (ACCORD-ADVANCE-VADT)

Θεραπευτικοί στόχοι στο σακχαρώδη διαβήτη Τι μάθαμε από τις κλασσικές (DCCT-UKPDS) και νεότερες μελέτες (ACCORD-ADVANCE-VADT) Θεραπευτικοί στόχοι στο σακχαρώδη διαβήτη Τι μάθαμε από τις κλασσικές (DCCT-UKPDS) και νεότερες μελέτες (ACCORD-ADVANCE-VADT) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΚΡΥΛΑΚΗΣ EΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΡΟΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης και υπέρταση

Σακχαρώδης Διαβήτης και υπέρταση Σακχαρώδης Διαβήτης και υπέρταση Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ European Society Hypertension Center of Excellence Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Δρ. Α. Μελιδώνης Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Διαβητολογικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

Αρτηριακή υπέρταση στον σακχαρώδη διαβήτη

Αρτηριακή υπέρταση στον σακχαρώδη διαβήτη Αρτηριακή υπέρταση στον σακχαρώδη διαβήτη Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetes alone Hypertension Is Prevalent Among Diabetic Adults 29% 71% Diabetes + HTN* NHANES III = Third US National

Διαβάστε περισσότερα

Διαβητική Νεφροπάθεια. Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Διαβητική Νεφροπάθεια. Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Διαβητική Νεφροπάθεια Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Ο ΣΔ αποτελεί τη συχνότερη αιτία ΧΝΝ τελικού σταδίου Seminars in Dialysis 23: 129 133, 2010 Δομή

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια

Η σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια Η σημασία της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης στη διαβητική νευροπάθεια και αρτηριοπάθεια Πηνελόπη Γρηγοροπούλου Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Επιμελήτρια Α ΕΣΥ Διαβητολογικό Ιατρείο και

Διαβάστε περισσότερα

Από το Σακχαρώδη Διαβήτη στη Διαβητική Νεφρική Νόσο. Κώστας Χ. Παλέτας

Από το Σακχαρώδη Διαβήτη στη Διαβητική Νεφρική Νόσο. Κώστας Χ. Παλέτας Από το Σακχαρώδη Διαβήτη στη Διαβητική Νεφρική Νόσο Κώστας Χ. Παλέτας Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ Νοσοκοµείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης Δεν έχω οποιαδήποτε οικονοµική

Διαβάστε περισσότερα

Δευτεροπαθής υπέρταση. Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

Δευτεροπαθής υπέρταση. Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Δευτεροπαθής υπέρταση Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αίτια δευτεροπαθούς υπέρτασης (1) Νεφρογενή αίτια 1. Νεφραγγειακή υπέρταση

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη

Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Τι είναι η αυτομέτρηση; Η αυτομέτρηση είναι: Ο προσδιορισμός του σακχάρου σύμφωνα όμως με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις των επαγγελματιών υγείας Η αυτομέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

Μακροαγγειακές επιπλοκές και παράγοντες κινδύνου. Συνύπαρξη και ο ρόλος τους στην αιτιοπαθογένεια και στη βαρύτητα του Διαβητικού Ποδιού.

Μακροαγγειακές επιπλοκές και παράγοντες κινδύνου. Συνύπαρξη και ο ρόλος τους στην αιτιοπαθογένεια και στη βαρύτητα του Διαβητικού Ποδιού. Μακροαγγειακές επιπλοκές και παράγοντες κινδύνου. Συνύπαρξη και ο ρόλος τους στην αιτιοπαθογένεια και στη βαρύτητα του Διαβητικού Ποδιού. Σκούτας Δ, Καραγιάννη Δ, Σέκερη Ζ, Σιώμος Κ,Κοντόπουλος Μ, Λαζαρίδου

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση και αγγειακή βλάβη

Υπέρταση και αγγειακή βλάβη Υπέρταση και αγγειακή βλάβη Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ European Society Hypertension Center of Excellence Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) **

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) ** 08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) ** Σκοπός Είδη θεραπευτικών μελετών Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης έγκυρα; Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης σημαντικά; Σχετικός και απόλυτος κίνδυνος Number Needed to Treat

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Διατροφή

Εισαγωγή στη Διατροφή Εισαγωγή στη Διατροφή Ενότητα 9 η ΜΕΡΟΣ Β THE INTERNATIONAL OBESITY TASK FORCE (IOTF) Όνομα καθηγητή: Μ. ΚΑΨΟΚΕΦΑΛΟΥ Όνομα καθηγητή: Α. ΖΑΜΠΕΛΑΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανισμοί Bλάβης Eνδοθηλίου και Mικρολευκωματινουρία

Μηχανισμοί Bλάβης Eνδοθηλίου και Mικρολευκωματινουρία Μηχανισμοί Bλάβης Eνδοθηλίου και Mικρολευκωματινουρία Δημήτριος Βλαχάκος Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Παν/μίου Αθηνών «Αττικό» Νοσοκομείο, Αθήνα Ventricular Dilation/

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ, ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΔ ΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Πτυχιακή

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ Ι. Ιωαννίδης Παθολόγος Υπεύθυνος ιαβητολογικού Ιατρείου και Ιατρείου Παχυσαρκίας Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα Γ.Ν.Ν.Ιωνίας«Αγία Όλγα» Προδιαβήτης

Διαβάστε περισσότερα

Μικροαλβουμινουρία. Δείκτης νεφρικής νόσου ή/και καρδιαγγειακών επιπλοκών;

Μικροαλβουμινουρία. Δείκτης νεφρικής νόσου ή/και καρδιαγγειακών επιπλοκών; Μικροαλβουμινουρία Δείκτης νεφρικής νόσου ή/και καρδιαγγειακών επιπλοκών; Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο Μπενάκειο ΕΕΣ Μικροαλβουμινουρία Δείκτης

Διαβάστε περισσότερα

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική;

Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική; Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική; Ι ω ά ν ν α Ε λ ε υ θ ε ρ ι ά δ ο υ Π α θ ο λ ό γ ο ς Α Π ρ ο π α ι δ ε

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Κωνσταντίνος Μακρής, PhD, EuSpLM, FACB Κλινικός Βιοχημικός Βιοχημικό τμήμα Νοσοκομείου ΚΑΤ

Δρ. Κωνσταντίνος Μακρής, PhD, EuSpLM, FACB Κλινικός Βιοχημικός Βιοχημικό τμήμα Νοσοκομείου ΚΑΤ Η λιποκαλiνη η σχετιζόμενη με τη ζελατινάση των ουδετεροφίλων (NGAL) ως πρώϊμος δείκτης νεφρικής βλάβης, απο τη χορήγηση σκιαγραφικού, σε ασθενείς που υποβάλλονται σε στεφανιογραφία Δρ. Κωνσταντίνος Μακρής,

Διαβάστε περισσότερα

Supplemental Table 1. ICD-9-CM codes and ATC codes used in this study

Supplemental Table 1. ICD-9-CM codes and ATC codes used in this study Supplemental Table 1. ICD-9-CM codes and ATC codes used in this study Comorbidities ICD-9-CM codes Medication ATC codes Diabetes 250 Angiotensin-converting enzyme inhibitors C09AA Ischemic heart disease

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ

ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΣΚΟΠΟΣ Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί ένα γνωστό παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Η αποδεκτή τιμή της αρτηριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ. Φανή Παπουλίδου Νεφρολόγος ΓΝ Καβάλας

ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ. Φανή Παπουλίδου Νεφρολόγος ΓΝ Καβάλας ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Φανή Παπουλίδου Νεφρολόγος ΓΝ Καβάλας 1 δισεκατομμύριο άτομα έχουν υπέρταση 1,56 δισεκατομμύρια άτομα θα έχουν υπέρταση το 2025 639 εκ

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με ΣΔτ2 και καλή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, πρέπει να αυτοελέγχεται; OXΙ. Α. Αλαβέρας, ΝΕΕΣ

Ασθενής με ΣΔτ2 και καλή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, πρέπει να αυτοελέγχεται; OXΙ. Α. Αλαβέρας, ΝΕΕΣ Ασθενής με ΣΔτ2 και καλή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, πρέπει να αυτοελέγχεται; OXΙ Αναφερόμενα οφέλη αυτοελέγχου γλυκόζης αίματος Επιτρέπει εκτίμηση από τον ασθενή: της αποτελεσματικότητας θεραπείας αν

Διαβάστε περισσότερα

Π.ΓΙΑΜΑΛΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ

Π.ΓΙΑΜΑΛΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Π.ΓΙΑΜΑΛΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 IDF Diabetes Atlas 5 th Ed. 2012 Τυχαίο δείγμα (mg/g Cr) Ούρα 24ωρου (mg/24h) Σε συγκεκριμένο χρόνο (μg/min) Φυσιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Επιβράδυνση εξέλιξης και αντιμετώπιση επιπλοκών ΧΝΝ

Επιβράδυνση εξέλιξης και αντιμετώπιση επιπλοκών ΧΝΝ 3 ο Περιφερικό Συμπόσιο Γεν. Ιατρικής Κ. Μακεδονίας Θεσ/νίκη 2010 Επιβράδυνση εξέλιξης και αντιμετώπιση επιπλοκών ΧΝΝ Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας Α Παθολογική Κλινική ΑΠΘ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Επιπολασμός

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας

Αρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας Αρχές και στόχοι της αντιϋπερτασικής θεραπείας Η Συνύπαρξη Παραγόντων Κινδύνου Πολλαπλασιάζει τον Κίνδυνο Εµφάνισης Καρδιαγγειακών Συµβαµάτων Κάπνισµα Υπέρταση (ΣΠ 195 mmhg) x 1,6 x 4,5 x 3 x 16 x 6 x

Διαβάστε περισσότερα

1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους

1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους 1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους 2 Η εφηβεία αποτελεί μια περίοδο ταχεία ανάπτυξης κατά την οποία η μ ά ζ α τ ο

Διαβάστε περισσότερα

Πρέπει η αντιπρωτεϊνουρική δράση να αποτελεί στόχο της αντιϋπερτασικής αγωγής;

Πρέπει η αντιπρωτεϊνουρική δράση να αποτελεί στόχο της αντιϋπερτασικής αγωγής; Πρέπει η αντιπρωτεϊνουρική δράση να αποτελεί στόχο της αντιϋπερτασικής αγωγής; Ρήγας Γ. Καλαϊτζίδης gg Νεφρολόγος, Επιμελητής Α ΕΣΥ, Νεφρολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το

Διαβάστε περισσότερα

Υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος. Πώς υπολογίζεται, πώς αντιμετωπίζεται

Υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος. Πώς υπολογίζεται, πώς αντιμετωπίζεται Υπολειπόμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος. Πώς υπολογίζεται, πώς αντιμετωπίζεται Μαρίνα Νούτσου Επιμελήτρια Α Διαβητολογικό Κέντρο Β Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΝΑ Ιπποκράτειο Θεραπευτική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

Ο αποκλεισμός του άξονα ρενίνης ως βάση της συνδυαστικής θεραπείας

Ο αποκλεισμός του άξονα ρενίνης ως βάση της συνδυαστικής θεραπείας Ο αποκλεισμός του άξονα ρενίνης ως βάση της συνδυαστικής θεραπείας Ευστράτιος Βαρσαμής Διευθυντής Β' Παθολογικής Κλινικής, Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο «Αγία Όλγα» Αγγειοτασινογόνο Χυμάση Αγγειοτασίνη

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης: Highlights 2015

Σακχαρώδης Διαβήτης: Highlights 2015 Σακχαρώδης Διαβήτης: Highlights 2015 Δρ. Αλέξανδρος Καμαράτος, Παθολόγος-Διαβητολόγος Διευθυντής, Α Παθολογική Κλινική, Διαβητολογικό Κέντρο Ιατρείο Διαβητικού ποδιού «ΤΖΑΝΕΙΟ» Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά

Διαβάστε περισσότερα

Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος

Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Σπ. Μπακατσέλος Παθολόγος Διαβητολόγος Δ/ντής Α Παθολογικής Κλινικής Γ. Ν. Δράμας Περιεχόμενα Ποιά είναι η συσχέτιση μεταξύ ΣΔ τύπου 2 και CVD? Ποια είναι η συσχέτιση

Διαβάστε περισσότερα

Supplemental tables and figures

Supplemental tables and figures Supplemental tables and figures Supplemental Table S1. Demographic and clinical parameters by quartiles of white Variables blood cell count. WBC quartiles( 1 9 cells/l) Q1(.6-5.3, n=2587) Q2(5.4-6.3, n=263)

Διαβάστε περισσότερα

Έναρξη & Στόχοι Θεραπείας Αρτηριακής Υπέρτασης

Έναρξη & Στόχοι Θεραπείας Αρτηριακής Υπέρτασης Πανελλήνιa Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Θεσσαλονίκη, 16-18/2/2017 Έναρξη & Στόχοι Θεραπείας Αρτηριακής Υπέρτασης Δρ. Παναγιώτης Χ. Σταφυλάς Καρδιολόγος - ESH Hypertension Specialist

Διαβάστε περισσότερα

Η επίδραση της αντιυπερτασικής θεραπείας στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

Η επίδραση της αντιυπερτασικής θεραπείας στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 Η επίδραση της αντιυπερτασικής θεραπείας στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 Λιάμης Γεώργιος Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης 1st Workshop on Evidence Based Medicine Athens, 6-7 December 2003 Ελληνικό Ίδρυµα Καρδιολογίας & Εργ. Βιοστατιστικής, Τµήµατος Νοσηλευτικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης

Διαβάστε περισσότερα

Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση

Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία 36 ο Πανελλήνιο (Διεθνές) Καρδιολογικό Συνέδριο Θεσσαλονίκη Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση Κ.Κιντής, Κ.Τσιούφης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ 1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Δ. Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων European SCOPE fellow 1η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ελληνική Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας»

«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας» 2. Νεφρολογική κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκης «Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας» Π. Τολίκα¹,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη διαβητικής νεφροπάθειας

Πρόληψη διαβητικής νεφροπάθειας : 185-189, 2014 Βραχεία ανασκόπηση Πρόληψη διαβητικής νεφροπάθειας Φ. Ηλιάδης 1 Δ. Καραμήτσος 2 Περίληψη Η διαβητική σπειραματοσκλήρυνση αποτελεί συχνή αιτία τελικού σταδίου νεφρικής νόσου και η πρόληψή

Διαβάστε περισσότερα

Νεφροπάθεια και Υπέρταση σε ασθενή με ΣΔ

Νεφροπάθεια και Υπέρταση σε ασθενή με ΣΔ Νεφροπάθεια και Υπέρταση σε ασθενή με ΣΔ Δημήτριος Β. Βλαχάκος Καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας Υπεύθυνος Νεφρολογικής Μονάδας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» 1/3 of the population are obese

Διαβάστε περισσότερα

Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας

Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική νεφροπάθεια περιστατικό Άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων?

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας

Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Η αντιμετώπιση της διαβητικής νεφροπάθειας Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαβητική νεφροπάθεια περιστατικό Άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικό Σύνδροµο (NCEP) -2ος ορισµός

Μεταβολικό Σύνδροµο (NCEP) -2ος ορισµός Μεταβολικό Σύνδροµο (NCEP) -2ος ορισµός Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 21;285:2486-2497. 2497. Σ ή Σάκχαρο >11 >11 mg% Τριγλυκερίδια >15

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΑΤΙΟΥ

Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΑΤΙΟΥ Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΑΤΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ HYPERTENSION SPECIALIST ESH ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 Αναστάσιος Κουτσοβασίλης 1, Αλέξης Σωτηρόπουλος 1, Δημήτριος

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ΥΓΙΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΥΓΙΕΙΣ ΝΕΦΡΟΥΣ

ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ΥΓΙΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΥΓΙΕΙΣ ΝΕΦΡΟΥΣ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ΥΓΙΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΥΓΙΕΙΣ ΝΕΦΡΟΥΣ Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού Η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού εορτάζεται από το 2006 κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Μαρτίου στοχεύοντας στην κινητοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury )

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury ) ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury ) Α. Δραγαμεστιανού, Α. Κουτρουμπέλη, Ι. Κοντοτέζα, Δ. Θεοφιλοπούλου, Ε.Μαυρομμάτη, Γ.Μαρόπουλος. Βιοχημικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Παχυσαρκία και νεφρική νόσος ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κριτήρια* Η διαπίστωση για 3 μήνες: Νεφρικής βλάβης GFR < 60 ml/min/1.73m2 με ή χωρίς νεφρική

Διαβάστε περισσότερα

Αναστάσιος Βαμβάκης Κλινικός - Αθλητικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος (MSc)

Αναστάσιος Βαμβάκης Κλινικός - Αθλητικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος (MSc) Αναστάσιος Βαμβάκης Κλινικός - Αθλητικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος (MSc) Επιστημονικός Συνεργάτης Β Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής (Διαβητολογικό Κέντρο), Γ.Ν. Ιπποκράτειο, Θεσσαλονίκη Διαβητική Νεφροπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙΙ. Τροποποιήσεις στις αντίστοιχες παραγράφους των περιλήψεων χαρακτηριστικών προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης

Παράρτημα ΙΙ. Τροποποιήσεις στις αντίστοιχες παραγράφους των περιλήψεων χαρακτηριστικών προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης Παράρτημα ΙΙ Τροποποιήσεις στις αντίστοιχες παραγράφους των περιλήψεων χαρακτηριστικών προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης 7 Για προϊόντα που περιέχουν τους αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ: ΑΣΘΕΝΉΣ 35 ΕΤΏΝ ΜΕ ΣΔ1 ΚΑΙ BMI 28 KG/M2 ΈΧΕΙ HBA1C 8,5% ΥΠΌ ΣΧΉΜΑ BASAL-BOLUS. ΠΟΙΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΊΝΑΙ Η ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ: ΑΣΘΕΝΉΣ 35 ΕΤΏΝ ΜΕ ΣΔ1 ΚΑΙ BMI 28 KG/M2 ΈΧΕΙ HBA1C 8,5% ΥΠΌ ΣΧΉΜΑ BASAL-BOLUS. ΠΟΙΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΊΝΑΙ Η ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ: ΑΣΘΕΝΉΣ 35 ΕΤΏΝ ΜΕ ΣΔ1 ΚΑΙ BMI 28 KG/M2 ΈΧΕΙ HBA1C 8,5% ΥΠΌ ΣΧΉΜΑ BASAL-BOLUS. ΠΟΙΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΊΝΑΙ Η ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ. (ΕΠΙΜΟΝΉ ΣΕ ΑΥΤΌ ΤΟ ΣΧΉΜΑ, ΑΛΛΑΓΉ ΣΕ ΑΝΤΛΊΑ ΙΝΣΟΥΛΊΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη Τ2 σακχαρώδη διαβήτη. Δρ. Δημήτρης Δημητρίου Παθολόγος-Διαβητολόγος Λεμεσός

Πρόληψη Τ2 σακχαρώδη διαβήτη. Δρ. Δημήτρης Δημητρίου Παθολόγος-Διαβητολόγος Λεμεσός Πρόληψη Τ2 σακχαρώδη διαβήτη Δρ. Δημήτρης Δημητρίου Παθολόγος-Διαβητολόγος Λεμεσός Εξέλιξη σακχαρώδη διαβήτη Το 50% των ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΝΤΩΝ ασθενών έχουν εγκατεστημένες επιπλοκές Μίκρο - αγγειακές Μάκρο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ. ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Γ.Ν.

ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ. ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Γ.Ν. ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Γ.Ν.ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο ομιλητής έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολισμός λιπιδίων Δυσλιποπρωτειναιμίες. Μαρίνα Νούτσου Διευθύντρια Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Ιπποκράτειο

Μεταβολισμός λιπιδίων Δυσλιποπρωτειναιμίες. Μαρίνα Νούτσου Διευθύντρια Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Ιπποκράτειο Μεταβολισμός λιπιδίων Δυσλιποπρωτειναιμίες Μαρίνα Νούτσου Διευθύντρια Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Ιπποκράτειο Πολλοί παράγοντες κινδύνου έχουν συσχετισθεί με καρδιαγγειακά

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογή ασθενών και παρακολούθηση τους

Επιλογή ασθενών και παρακολούθηση τους Επιλογή ασθενών και παρακολούθηση τους Βασίλειος Π. Βασιλικός Καθηγητής Καρδιολογίας Διευθυντής Γ Καρδιολογικής Κλινικής ΑΠΘ Cardiac Diagnostics Landscape 24-Hour Holter Event Recorder 14-30 Day MCOT

Διαβάστε περισσότερα

Υπερτασικός 69 ετών με διαβητική νεφροπάθεια νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο για το οποίο θα κάνει προγραμματισμένη PCI

Υπερτασικός 69 ετών με διαβητική νεφροπάθεια νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο για το οποίο θα κάνει προγραμματισμένη PCI Υπερτασικός 69 ετών με διαβητική νεφροπάθεια νοσηλεία για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο για το οποίο θα κάνει προγραμματισμένη PCI ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΚΕΤΟΥ ΔΙΕΥΘ. ΕΣΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Conflict of interest:

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση αρτηριακής υπέρτασης σε διαβητικούς ασθενείς σημεία αντιπαράθεσης. Ηλιάδης Φώτης Λέκτορας ΑΠΘ

Αντιμετώπιση αρτηριακής υπέρτασης σε διαβητικούς ασθενείς σημεία αντιπαράθεσης. Ηλιάδης Φώτης Λέκτορας ΑΠΘ Αντιμετώπιση αρτηριακής υπέρτασης σε διαβητικούς ασθενείς σημεία αντιπαράθεσης Ηλιάδης Φώτης Λέκτορας ΑΠΘ 1 ο Περιστατικό Ασθενής 58 ετών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και χωρίς εμφανείς εκδηλώσεις μακρο

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση Γκαλιαγκούση Ευγενία MD, PhD Medical School, King s College University of London Νεφραγγειακή νόσος Safian RD,NEJM,2001 Αιτίες στένωσης

Διαβάστε περισσότερα

ιαβητική νεφροπάθεια και υπέρταση

ιαβητική νεφροπάθεια και υπέρταση ιαβητική νεφροπάθεια και υπέρταση Μιχάλης ούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Diabetic nephropathy Diabetic nephropathy is irreversible in humans No cases of recovery or cure have been reported in the literature

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ. Dr ΜΑΡΙΑ ΓΑΒΡΑ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ. Dr ΜΑΡΙΑ ΓΑΒΡΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Dr ΜΑΡΙΑ ΓΑΒΡΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΤΩΝ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Το 2000 171 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο είχαν ΣΔ. Το 2030 προβλέπεται

Διαβάστε περισσότερα

με το Διαβητικό πόδι Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Δ,Γουλή Σκούτας Δ,Καραγιάννη Ε,Ρογκότη Ο,Παππά Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές

με το Διαβητικό πόδι Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Δ,Γουλή Σκούτας Δ,Καραγιάννη Ε,Ρογκότη Ο,Παππά Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές Το Κάπνισμα και η σχέση του με το Διαβητικό πόδι Σκούτας Δ,Καραγιάννη Δ,Γουλή Ο,Παππά Ε,Ρογκότη Μ, ΠαπαντωνίουΣ,Εξιάρα Τ,Δούκας, Λ,Σακαλή Κ,Μανές Χ. Διαβητολογικό Κέντρο Π.Γ.Ν.ΠαπαγεωργίουΠαπαγεωργίου

Διαβάστε περισσότερα

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο»

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο» Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ ΣΤΟ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ MESODA Αγγελική Αγγελίδη, Ευάγγελος Φουστέρης,

Διαβάστε περισσότερα

Η συνδυασμένη αντιυπερτασική αγωγή σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ

Η συνδυασμένη αντιυπερτασική αγωγή σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Η συνδυασμένη αντιυπερτασική αγωγή σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Σύγκρουση συμφερόντων Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων σχετικά με την ομιλία αυτή

Διαβάστε περισσότερα