Ξέρεις τους 23 τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας στο σπίτι; Ποιες κατασκευές ή κτιριακές εγκαταστάσεις βοηθούν το περιβάλλον;

Transcript

1 Ξέρεις τους 23 τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας στο σπίτι; Ποιες κατασκευές ή κτιριακές εγκαταστάσεις βοηθούν το περιβάλλον; Ομάδα Εργασίας: Γ. Αλέξανδρος, Δ. Λαμπρινή, Κ. Χαραλαμπία, Κ. Θεόδωρος, Κ. Ειρήνη, Κ. Κασσιανή, Μ. Μαριάννα, Ν. Βασίλειος, Π. Ιωάννης, Π. Ειρήνη, Ρ. Σοφία, Ρ. Θεόδωρος, Σ. Μαρίνα, Τ. Δέσποινα, Τ. Χριστίνα, Τ. Μαρία Νικολίτσα, Τ. Σ. Κωνσταντίνα. 1 P a g e

2 Το τραγούδι του project Είναι είκοσι τρεις, οι τρόποι για σώσεις τον πλανήτη μας όλοι μαζί. Ποτέ δεν είναι αργά, ελπίδα για να δώσεις στη νέα μας γενιά, είναι κοντά. Κάντο τώρα, και μην τους ξεχνάς Κράτα τα φώτα σου σβηστά. Χαράτσια έρχονται πολλά. Δεν θα σου φτάνουν τα λεφτά. Κράτα τα φώτα σου σβηστά. Εκτός απ όλα αυτά είναι και το νερό πολύ σημαντικό, μην το ξεχνάς. Μην είσαι σπάταλος, τα πιάτα πλύν τα στο στο πλυντήριο, κι όχι στο χέρι. Το νερό να μην το σπαταλάς. Το τζάκι άναβε συχνά με τα παράθυρα κλειστά. Καλύτερο από το κλασικό είναι το ενεργειακό. Ήταν αυτοί κι άλλοι πολλοί οι τρόποι εξοικονόμησης. Κρατήστε τους μες το μυαλό Και κάντε όλοι το σωστό. Χαρά Κ., Γιάννης Π., Σοφία Ρ., θεόδωρος Ρ.. 2 P a g e

3 Κεφάλαιο 1 Παρουσίαση Έρευνας Με την ερευνητική αυτή εργασία: 1) Διεξήχθη έρευνα για συγκέντρωση πληροφοριών που αφορούν τους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, την ανακύκλωση λαμπτήρων οικονομίας, τη θερμομόνωση, την κατανάλωση των οικιακών συσκευών, τους ενεργειακούς υαλοπίνακες και τα θερμομονωτικά κουφώματα. 2) Διενεργήσαμε έρευνα στον χώρο του σχολείου για να διαπιστώσουμε ποιες εγκαταστάσεις χρήζουν βελτίωσης ή αντικατάστασης. 3) Διατυπώσαμε ένα ερωτηματολόγιο για να διαπιστώσουμε σε ποιο επίπεδο ενημέρωσης από την πλευρά του σχολείου βρίσκονται οι μαθητές όσον αφορά τη περιβαλλοντική τους συνείδηση και τις οικολογικές τους δράσεις. 3 P a g e

4 Κεφάλαιο 2 Παρουσίαση του σκοπού της έρευνας Απόψεις των μαθητών. 1) Αυτό το Project είχε δομημένη σκέψη και ήταν οργανωμένο. Επίσης το θέμα είναι πολύ ενδιαφέρον διότι αφορά το περιβάλλον, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό σήμερα και μας αφορά όλους. 2) Διαλέξαμε αυτό το Project διότι θέλουμε να αποκτήσουμε περισσότερες γνώσεις πάνω σε περιβαλλοντικά θέματα και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αφού θα σεβόμαστε τους νόμους της φύσης. 3) Ήθελα να μάθω περισσότερα για την εξοικονόμηση ενέργειας και γενικά για το περιβάλλον και θεώρησα πως η συγκεκριμένη Ερευνητική Εργασία ήταν μια καλή ευκαιρία. 4) Ήταν πολύ ελκυστική η παρουσίαση από μέρους του Κύριου Λάππα με την αναφορά για κατασκευή βίντεο και μακέτας φωτοβολταϊκού πάρκου. 5) Ο λόγος για τον οποίο επιλέξαμε αυτό το θέμα της Ερευνητικής Εργασίας είναι γιατί θέλουμε να μάθουμε για το πώς οι δραστηριότητες των ανθρώπων επηρεάζουν τον πλανήτη, γιατί μας αρέσει να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα και να ζούμε καλύτερα πάνω σ ένα πλανήτη που έχει περάσει πολλά, αλλά και γιατί θέλουμε να σταματήσουμε να βλάπτουμε τον πλανήτη μας και έμμεσα εμάς και τους γύρω μας. 4 P a g e

5 Κεφάλαιο 3 Παρουσίαση των κοινωνικών αναγκών που εξυπηρετεί η έρευνα Η περιβαλλοντική έρευνα που διεξήγαμε μπορεί να βοηθήσει τόσο το άτομο όσο και την κοινωνία. Καταρχάς με τα στοιχεία που έχουμε συλλέξει γίνεται αισθητό στον καθένα μας πως η πληροφόρηση και η γνώση μπορεί να μας ευαισθητοποιήσει πρώτα σε σχέση με τις οικολογικές μεταβολές και στη συνέχεια με τις δυνατότητες που έχουμε να ζήσουμε σε ένα καλύτερο περιβάλλον. Η προσπάθεια του καθενός μας ξεχωριστά καθιστά πιο ανθρώπινη την καθημερινότητά μας. Γινόμαστε καλύτεροι ως άνθρωποι, με ευαισθησίες και ηθικές αξίες. Έτσι οι ευεργετικές συνέπειες θα είναι σημαντικές και στο κοινωνικό σύνολο. Πιο ανθρώπινες πόλεις, σεβασμός στη φύση και τους νόμους της, διαβίωση με περισσότερη αξιοπρέπεια. 5 P a g e

6 Κεφάλαιο 4 Συλλογή πληροφοριών Tι μας στοιχίζουν οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές σε ισχύ (Watt) και κόστος ( ) και πόσο CO 2 εκπέμπουν; Πολλές ηλεκτρονικές συσκευές (τηλεοράσεις, DVD, στερεοφωνικά και ειδικά παλαιά video) συνεχίζουν να καταναλώνουν ενέργεια ακόμη και όταν είναι σβηστά σε κατάσταση αναμονής. Μάλιστα στο σύνολο του οικιακού εξοπλισμού, σε κατάσταση αναμονής καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια από αυτήν που χρειάζεται για τον φωτισμό με λάμπες οικονομίας. Γι αυτό μπορούμε να τοποθετήσουμε τις συσκευές σε πολύμπριζα με διακόπτη και να κλείνετε τον διακόπτη όταν τις χρησιμοποιείτε. Οικιακές ηλεκτρικές συσκευές: 6 P a g e

7 Στον παρακάτω πίνακα μπορούμε να δούμε μερικές από τις οικιακές ηλεκτρικές συσκευές. Συσκευή Ανά ώρα Ισχύς (σε Watt) Εκπομπές CO 2 ανά ώρα (σε gr) Κόστος λειτουργίας ανά ώρα (σε λεπτά του ευρώ) Ηλεκτρικός λαμπτήρας 60 W ,6 Λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης, που ισοδυναμεί ,11 με κοινό λαμπτήρα 60 W Φωτιστικό αλογόνου Συσκευή τηλεόρασης ,8-3 Στερεοφωνικό συγκρότημα ,6-5 Ηλεκτρονικός υπολογιστής & φορητός Υπολογιστής ,8-3,6 Ηλεκτρική σκούπα Στεγνωτήρας μαλλιών Βραστήρας νερού Φούρνος μικροκυμάτων Πλυντήριο ρούχων Στεγνωτήριο ρούχων Πλυντήριο πιάτων Ηλεκτρικό σώμα καλοριφέρ /σόμπα Συσκευή κλιματισμού Μικρός ηλεκτρικός θερμοσίφωνας Μηνιαίως Συσκευή Ισχύς Εκπομπές CO 2 Κόστος λειτουργίας (σε Watt) μηνιαίως (σε kg) μηνιαίως (σε ευρώ) Ψυγείο Καταψύκτης Με άλλα λόγια, οι συσκευές σε κατάσταση ύπνωσης καταναλώνουν όση ηλεκτρική ενέργεια καταναλώνει μια χώρα σαν την Ελλάδα για να καλύψει όλες της τις ανάγκες! Αυτό λέγεται σπατάλη. Και η σπατάλη αυτή δεν κοστίζει μόνο σε χρήμα. Έχει και σοβαρότατες επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ποιότητα της ζωής μας. Πριν αγοράσετε μια συσκευή ενημερωθείτε. 7 P a g e

8 Λαμπτήρες (πυρακτώσεως και οικονομικοί) (κατανάλωση στη watt, κόστος, διάρκεια ζωής, απόδοση, σύγκριση μεταξύ τους) Ο λαμπτήρας πυράκτωσης είναι γνωστή συσκευή παραγωγής φωτός που εφευρέθηκε από τον Αμερικανό Τόμας Έντισον. Περιγραφή Ο λαμπτήρας πυράκτωσης περιλαμβάνει ένα λεπτό μεταλλικό νήμα, από βαρύ, δύστηκτο μέταλλο, συνήθως βολφράμιο, τυλιγμένο σε σπείρες. Αυτό φέρεται από τις άκρες του συγκολλημένο σε δύο παχύτερα σύρματα από όπου εφαρμόζεται η ηλεκτρική τάση η οποία θέτει τα ηλεκτρικά φορτία σε κίνηση η οποία εξαναγκάζει το νήμα να φωτοβολεί από τη θέρμανσή του. Όταν το μήκος του νήματος είναι μεγαλύτερο των 2 cm τότε αυτό συγκρατείται και ενδιάμεσα από μη ηλεκτροφόρα σύρματα σε ακτινική διάταξη. Η κατασκευή αυτή περικλείεται σε γυάλινη σφαιρική ή ελλειπτική φύσιγγα χαμηλής πίεσης αερίου. Η φύσιγγα αυτή σε λαμπτήρες μικρής ισχύος είναι αερόκενη, ή σε λαμπτήρες μεγάλης ισχύος περιέχει αδρανές αέριο, συνήθως άζωτο. Ο λαμπτήρας μπορεί να διαθέτει βιδωτή επαφή που συνδέεται με τον έναν πόλο και μια επαφή στην βάση που συνδέεται με τον άλλο πόλο. Η όλη διάταξη περιέχεται σε στήριγμα από πορσελάνη ή γυαλί. Διάρκεια ζωής Ένας λαμπτήρας πυράκτωσης έχει διάρκεια ζωής περίπου ώρες συνεχούς λειτουργίας. Όσο μεγαλύτερη είναι η ισχύς του τόσο μικρότερη είναι η ζωή του. Ο λαμπτήρας πυράκτωσης ανάβει μόνο όταν και οι δύο επαφές του ακουμπούν και στους δύο πόλους της μπαταρίας ή της πρίζας. Στις περιπτώσεις που η λάμπα δεν ανάβει, έχει κοπεί (καεί από υπερβολική αύξηση του ηλεκτρικού ρεύματος απότομα) το συρματάκι! Λαμπτήρας αλογόνου Η θερμοκρασία που αναπτύσσεται στους συνήθεις αυτούς λαμπτήρες είναι της τάξεως των Κ, με φωτεινή απόδοση περίπου 12 lm/w. Υπάρχουν όμως και λαμπτήρες πυράκτωσης με απόδοση 25 lm/w και θερμοκρασία νήματος στους Κ. Αυτοί οι λαμπτήρες που ονομάζονται και "λαμπτήρες ιωδίου - χαλαζία" (ευρύτερα γνωστοί ως λαμπτήρες αλογόνου) περιέχουν αδρανές αέριο και ατμούς ιωδίου ή βρωμίου. Έχουν σχήμα σωλήνα μικρής διαμέτρου με αξονική διαμήκη διάταξη του νήματος βολφραμίου. Το γυαλί είναι χαλαζιακό και όταν λειτουργεί ο λαμπτήρας, η θερμοκρασία του φθάνει στους 600 C. Οι λαμπτήρες αλογόνου αναπτύχθηκαν για να λύσουν το πρόβλημα της μικρής διάρκειας ζωής των λαμπτήρων πυράκτωσης καθώς ένας τυπικός λαμπτήρας αλογόνου έχει διάρκεια ζωής περίπου 2000 ώρες, σχεδόν διπλάσια από έναν τυπικό λαμπτήρα πυράκτωσης. Αιτίες μείωσης ζωής Κύρια αιτία φθοράς και "θανάτου" του λαμπτήρα πυράκτωσης είναι η εξάχνωση του βολφραμίου του νήματος που προοδευτικά το πάχος του μειώνεται μέχρις ότου να αποκοπεί στο σημείο όπου είναι ασθενέστερος. Το βολφράμιο εξαχνούμενο μεταφέρεται και επικάθεται 8 P a g e

9 στα ψυχρότερα σημεία της φύσιγγας. Αυτή είναι και η αιτία του μαυρίσματος του λαμπτήρα. Η εξάχνωση αυτή είναι ταυτόχρονα και η αιτία να εμποδίζεται η αύξηση της θερμοκρασίας με απώτερο και κύριο τελικά σκοπό την επιτυχία λευκότερου φωτός αφενός και αφετέρου υψηλότερο βαθμό απόδοσης. Άλλες σημαντικές αιτίες μείωσης ζωής τους είναι σε: 1. Αυξήσεις της τάσης, σε αύξηση περίπου του 5%, παρατηρείται ελάττωση ζωής 30%. 2. Ανάμματα των λαμπτήρων αυτών, τούτο σημαίνει πως σε 1/10 sec περνάει ρεύμα σχεδόν 12 φορές περισσότερο από το κανονικό. Αυτό συμβαίνει επειδή η αντίσταση που παρουσιάζει το νήμα βολφραμίου είναι περίπου 12 φορές μικρότερη όταν είναι αυτό κρύο σε σχέση με την αντίσταση που παρουσιάζει αυτό όταν είναι ζεστό, δηλαδή σε λειτουργία. Χρήση Η χρήση των κοινών αυτών λαμπτήρων σήμερα, αν και παρουσιάζουν χαμηλό βαθμό απόδοσης, είναι ευρύτατη λόγω του πολύ χαμηλού κόστους. Σταδιακή απόσυρση Εξαιτίας της χρήσης περισσότερης ενέργειας σε σύγκριση με τις λάμπες φθορισμού και με άλλες λάμπες, η ΕΕ αποφάσισε τη σταδιακή απόσυρση των λαμπτήρων πυράκτωσης από την 1η Σεπτεμβρίου του Πολλές χώρες κινήθηκαν στα ίδια βήματα νωρίτερα: η Βραζιλία και η Βενεζουέλα ξεκίνησαν να τους αποσύρουν το 2005, και άλλα κράτη έκαναν το ίδιο: η Αυστραλία, η Ελβετία το 2009, ενώ στο μέλλον η Αργεντινή, η Ρωσία ως το 2011, ο Καναδάς το 2012 και οι ΗΠΑ την περίοδο από το 2012 ως το Τυπικός λαμπτήρας πυρακτώσεως 9 P a g e

10 Η αρχή λειτουργίας τους στηρίζεται στο φαινόμενο της θέρμανσης μεταλλικού νήματος (από βολφράμιο) με την βοήθεια ηλεκτρικού ρεύματος,με απουσία οξυγόνου. Το νήμα αναπτύσσει υψηλή θερμοκρασία και ακτινοβολεί φως. Παράλληλα βέβαια παράγεται και θερμότητα, η οποία είναι ανεπιθύμητη (απώλειες). Γενικά στους λαμπτήρες πυρακτώσεως, μόνο ποσοστό 10-20% της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μετατρέπεται σε φωτεινή ενέργεια (φως). Λαμπτήρες πυρακτώσεως της PHILIPS H διάρκεια ζωής τους είναι περίπου 1000 ώρες. Έχουν καλή απόδοση των χρωμάτων,αλλά τους προσδίδουν μία κιτρινωπή απόχρωση. Στους λαμπτήρες πυρακτώσεως κατατάσσονται και οι λαμπτήρες ιωδίου (αλογόνου). Περιέχουν μικρή ποσότητα ιωδίου (ή βρωμίου) και το γυαλί τους είναι από χαλαζία. Έτσι αναπτύσσουν πολύ υψηλότερη θερμοκρασία νήματος και το φως που παράγεται είναι πιο λευκό και διαυγές. Η διάρκεια ζωής τους είναι 2000 ώρες και έχουν μεγαλύτερη φωτιστική απόδοση από τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως. Η εξοικονόμηση ενέργειας αρχίζει στο σπίτι και ίσως ο ευκολότερος τρόπος είναι η αντικατάσταση των παραδοσιακών γλόμπων με σύγχρονους λαμπτήρες οικονομίας που καταναλώνουν μέχρι και 80% λιγότερο ρεύμα. Άλλωστε είναι κάτι που γίνεται σταδιακά αναπόφευκτο καθώς μετά την απαγόρευση πέρυσι των παραδοσιακών λαμπτήρων των 100 W, σταματά από αύριο 1η Σεπτεμβρίου σε όλη την ΕΕ η παραγωγή και εισαγωγή και εκείνων των 75 W. Η κατάργηση των παραδοσιακών "λαμπτήρων πυρακτώσεως" από την ευρωπαϊκή αγορά άρχισε τον Σεπτέμβριο του 2009 με την απαγόρευση της παραγωγής και εισαγωγής του γλόμπου των 100 W και συνεχίζεται με την κατάργηση, αύριο, εκείνου των 75, το 2011 εκείνου των 60 και ολοκληρώνεται το 2012 με τους γλόμπους των 40 και 25 W. Σε κάθε περίπτωση, οι λαμπτήρες αυτοί συνεχίζουν να διατίθενται μέχρις εξαντλήσεως των αποθεμάτων των εμπόρων, όμως απαγορεύονται τόσο οι εισαγωγές όσο και η παραγωγή τους. 10 P a g e

11 Τα oφέλη Τα οφέλη από τη μετάβαση στις νέες μορφές λαμπτήρων είναι προφανή καθώς η εξοικονόμηση ενέργειας φθάνει το 75% ή και 80% ενώ η διάρκεια ζωής τους είναι μέχρι και δεκαπλάσια από τους παραδοσιακούς λαμπτήρες πυρακτώσεως του Τόμας Έντισον. Σε απλούς αριθμούς εκτιμάται ότι η πλήρης κατάργηση των παραδοσιακών γλόμπων θα επιτρέψει στην ΕΕ να εξοικονομεί 40 εκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως (κάτι που μεταφράζεται στην ετήσια κατανάλωση της Ρουμανίας), που με τη σειρά του σημαίνει την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 15 εκατομμύρια τόνους αλλά και μείωση του λογαριασμού του ηλεκτρικού για κάθε νοικοκυριό κατά μέχρι και 50 ευρώ το χρόνο. Γενικά, υπολογίζεται ότι ο φωτισμός αντιπροσωπεύει το 20% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας των νοικοκυριών. Οι εναλλακτικές λύσεις Οι εναλλακτικές λύσεις δεν λείπουν: ήδη πωλούνται σχεδόν παντού λαμπτήρες οικονομίας, είτε αλογόνου, που βασικά αποτελούν ελαφρώς βελτιωμένη μορφή του κλασσικού λαμπτήρα πυρακτώσεως, είτε φθορισμού είτε, η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, οι λαμπτήρες LED. Η διαδικασία Η απόσυρση των λαμπτήρων πυρακτώσεως αποφασίσθηκε με τη λεγόμενη διαδικασία της "επιτροπολογίας", βάσει γνωμοδότησης εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών και απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την οποία απεδέχθη το ΕΚ. Βελτιωμένος λαμπτήρας πυρακτώσεως (ενεργειακής κατηγορίας C, λαμπτήρας αλογόνου με ξένο) Αυτός ο λαμπτήρας καταναλώνει περίπου 20-25% λιγότερη ενέργεια παράγοντας το ίδιο φως σε σύγκριση με τους καλύτερους συμβατικούς λαμπτήρες πυρακτώσεως. Προσφέρει φως ισοδύναμης ποιότητας με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, αλλά με κανονική χρήση έχει τη διπλάσια διάρκεια ζωής (2 χρόνια). 11 P a g e

12 Είναι πλήρως συμβατός σε μέγεθος με τις υπάρχουσες συσκευές φωτισμού και έχει δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης εάν χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε ροοστάτη. Βελτιωμένος λαμπτήρας πυρακτώσεως (ενεργειακής κατηγορίας Β, λαμπτήρας αλογόνου με κάλυψη για υπέρυθρη ακτινοβολία) Αυτός ο λαμπτήρας καταναλώνει περίπου 45% λιγότερη ενέργεια παράγοντας το ίδιο φως σε σύγκριση με τους καλύτερους συμβατικούς λαμπτήρες πυρακτώσεως. Προσφέρει φως ισοδύναμης ποιότητας με τους συμβατικούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, αλλά με κανονική χρήση έχει την τριπλάσια διάρκεια ζωής (3 χρόνια). Έχει δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης εάν χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε ροοστάτη. Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως έχουν χαμηλό κόστος αγοράς και συντήρησης, η φωτεινή ροή τους ρυθμίζεται εύκολα, προσφέρουν άριστη απόδοση χρωμάτων, επιδέχονται άμεση έναυση και επανέναυση εν θερμώ και λειτουργούν χωρίς πρόβλημα σε οποιαδήποτε θέση (οριζόντια, κατακόρυφη, διαγώνια). Λαμπτήρες οικονομίας Οι σύγχρονοι οικονομικοί λαμπτήρες, για το ίδιο επίπεδο φωτεινότητας με τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, έχουν 10 φορές μεγαλύτερο χρόνο ζωής ( ώρες), και το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής κατανάλωσης. Το κόστος αγοράς τους είναι μεν μεγαλύτερο αλλά το συνολικό οικονομικό όφελος κατά τη χρήση τους είναι σημαντικό ως αποτέλεσμα της χαμηλής κατανάλωσης ρεύματος και της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής τους (1 λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης αντιστοιχεί με 10 κοινούς λαμπτήρες). Ορισμένα απλά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας από τη λειτουργία των λαμπτήρων, είναι τα εξής: 12 P a g e

13 Συγκρίνετε την κατανάλωση ρεύματος τη στιγμή αγοράς ενός λαμπτήρα από την ένδειξη της ετικέτας γιατί υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των διάφορων τύπων λαμπτήρων. Σε χώρους όπου τα φώτα λειτουργούν αρκετή ώρα (κουζίνα, καθιστικό ή εξωτερικός νυχτερινός φωτισμός), η κατανάλωση ενέργειας μπορεί να μειωθεί κατά 5 φορές περίπου εάν αντικαταστήσουμε τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης. Μπορεί να κοστίζουν ακριβότερα, αλλά είναι πολύ πιο οικονομικοί και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Παρακάτω δίνεται η αντιστοιχία ισχύος λαμπτήρα χαμηλής κατανάλωσης και κοινού λαμπτήρα για το ίδιο επίπεδο φωτισμού. Λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης 5 W 7 W 11 W 15 W 20 W 23 W Κοινός λαμπτήρας πυρακτώσεως 25 W 40 W 60 W 75 W 100 W 120 W ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΒΙΔΩΜΑ E14 ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΒΙΔΩΜΑ Ε27 ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΒΙΔΩΜΑ Ε40 ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΑΝΑΚΛΑΣΤΗΡΑ 13 P a g e

14 ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΚΑΛΥΜΜΑ ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΟΥΜΠΩΤΕΣ (PL) ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ ΛΑΜΠΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ GX53 TWISTLOCK 14 P a g e

15 Ανακύκλωση Λαμπτήρων Οικονομίας Α) Χρήση, συλλογή και εναπόθεση λαμπτήρων Είναι πολύ σημαντικό οι λαμπτήρες να μεταχειρίζονται πολύ προσεκτικά, καθώς τυχόν σπάσιμό τους απελευθερώνει στο περιβάλλον υδράργυρο Για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος οι λαμπτήρες αυτοί δεν πρέπει να απορρίπτονται μαζί με τα άλλα οικιακά απόβλητα, αλλά πρέπει να εναποτίθενται σε ειδικά σημεία συλλογής λαμπτήρων επειδή χρειάζονται ειδική διαδικασία ανακύκλωσης Κατά το βίδωμα ή το ξεβίδωμα των λαμπτήρων πρέπει να τους κρατάμε από την πλαστική βάση τους και όχι από το γυάλινο κάλυμμα. Τοποθετούμε τον καμένο λαμπτήρα στο κουτί του καινούργιου με ασφάλεια και τέλος στον κάδο συλλογής λαμπτήρων. Οι λαμπτήρες που ανακυκλώνονται έχουν στη συσκευασία τους το σήμα του διαγραμμένου κάδου Στη χώρα μας έχουν εγκριθεί από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος, δύο εθνικής εμβέλειας συλλογικά συστήματα («ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε, «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Α.Ε με σκοπό τη συλλογή, επεξεργασία και ανακύκλωση των λαμπτήρων σε κατάλληλα ιδιόκτητες μονάδες. Στις ιστοσελίδες των συστημάτων αυτών μπορεί ο καταναλωτής να βρει πληροφορίες για τα σημεία συλλογής λαμπτήρων σε όλη την Ελλάδα. 15 P a g e

16 Β) Οδηγίες σε περίπτωση που σπάσει κάποιος λαμπτήρας Είναι σημαντικό να ακολουθηθεί η παρακάτω διαδικασία: 1. Οδηγίες για τον εξαερίσμο του χώρου Απομακρύνουμε από το χώρο τα άλλα άτομα (κυρίως παιδιά, ηλικιωμένους, ζώα κ.λ.π.), προσέχοντας να μην πατήσουν στην περιοχή που έσπασε ο λαμπτήρας Ανοίγουμε τα παράθυρα για να αεριστεί καλά ο χώρος, για 15 λεπτά ή παραπάνω Κλείνουμε την κεντρική θέρμανση αν λειτουργεί με κυκλοφορία αέρα (air condition) 2. Οδηγίες για τον καθαρισμό του χώρου Κατά τη συλλογή των θραυσμάτων φοράμε γάντια πλαστικά κατά προτίμηση Μαζεύουμε από τις σκληρές επιφάνειες προσεκτικά με χοντρό χαρτί ή χαρτόνι τα θραύσματα και τα κλείνουμε σε αεροστεγή πλαστική συσκευασία Χρησιμοποιούμε αυτοκόλλητη ταινία και όχι με άλλο μέσο για τη συλλογή των μικροθραυσμάτων ή και της σκόνης Σκουπίζουμε την περιοχή με υγρό απορροφητικό χαρτί ή με υγρά χαρτομάντιλα μιας χρήσεως Δεν χρησιμοποιούμε ηλεκτρική σκούπα, γιατί οι ατμοί του υδραργύρου που περιέχουν οι λαμπτήρες θα απλωθούν σε ολόκληρο το χώρο. Αν όμως είναι απαραίτητη η χρήσης της ηλεκτρικής σκούπας (π.χ. για την περίπτωση καθαρισμού χαλιών), θα πρέπει να εκκενωθεί ο χώρος και να αερισθεί για 15 λεπτά και περισσότερο Αν τα θραύσματα του λαμπτήρα έρθουν σε επαφή με χαλιά, τα συλλέγουμε προσεκτικά φορώντας γάντια και ακολουθούμε τις υπόλοιπες διαδικασίες καθαρισμού που περιγράφονται παραπάνω Αν τα θραύσματα του λαμπτήρα έρθουν απευθείας σε επαφή με ρούχα τα οποία έρχονται σε άμεση επαφή με το σώμα (λευκά είδη), αυτά δεν θα πρέπει να ξαναχρησιμοποιηθούν 3. Οδηγίες εναπόθεσης Εναποθέτουμε την αεροστεγή πλαστική συσκευασία που περιέχουν τα θραύσματα λαμπτήρα στα ειδικά σημεία συλλογής λαμπτήρων Απομακρύνουμε αμέσως τα υλικά καθαρισμού (χαρτόνι, γάντια, σακούλα της ηλεκτρικής σκούπας κ.λ.π.) από το χώρο και τα εναποθέτουμε σε κάδους απορριμμάτων 16 P a g e

17 Θερμομονωτικά κουφώματα (προδιαγραφές, κόστος, οφέλη κ.λ.π.) Συστήματα Αλουμινίου με Θερμοδιακοπή Θερμοδιακοπή: είναι η παρεμβολή μεταξύ του εσωτερικού και εξωτερικού προφίλ αλουμινίου, ενός υλικού, το οποίο είναι κακός αγωγός της θερμότητας. Το μυστικό στα συστήματα θερμοδιακοπής κρύβεται στο πολυαμίδιο. Το πολυαμίδιο είναι ένα πολύ ανθεκτικό υλικό, το οποίο εκτός από την πολύ μικρή αγωγιμότητα διαθέτει και υψηλή σκληρότητα, γεγονός το οποίο συμβάλλει στη στιβαρότητα και ανθεκτικότητα των κουφωμάτων. Είναι το μονωτικό υλικό που τοποθετείται σαν μπαρέτα στη διατομή του προφίλ και αποτελεί ουσιαστικά μια θερμοπλαστική ρητίνη. Αυτό που πρακτικά κάνει, είναι να διακόπτει τη μετάδοση της εξωτερικής θερμοκρασίας στο εσωτερικό των κουφωμάτων, λόγω του ότι αποτελεί κακό αγωγό θερμότητας. Το τελικό αποτέλεσμα είναι να βοηθάει στην τελειοποίηση και την αρτιότητα μιας στιβαρής τελικής κατασκευής. Τι γνωρίζετε για την ενεργειακή απόδοση, την εξοικονόμηση ενέργειας και το ρόλο της θερμοδιακοπής; Ας αρχίσουμε ομαλά, με τον ορισμό της ενεργειακής απόδοσης: Πρόκειται για την ενέργεια που απαιτείται για τη λειτουργία ενός κτιρίου στο σύνολό του, δηλαδή για το φωτισμό, τον εξαερισμό, τη θέρμανση, την ψύξη κτλ.. Η ιδανική περίπτωση κατασκευής κτιρίου, προϋποθέτει την τήρηση συγκεκριμένων προδιαγραφών, οι οποίες «ζητούν» όσο το δυνατό λιγότερη ενέργεια από τα υλικά κατασκευής του κτιρίου αλλά και από τη χρήση του στην καθημερινότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι τα κτίρια με σωστή μόνωση, συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και κατά συνέπεια καυσίμων, ενώ παράλληλα προστατεύουν το περιβάλλον. Μία σπουδαία λύση για την απώλεια ενέργειας, είναι ο εξοπλισμός του σπιτιού μας με συστήματα κουφωμάτων αλουμινίου με θερμοδιακοπή. Παρακάτω, θα ενημερωθείτε για τους σημαντικούς λόγους, για τους οποίους αυτά τα συστήματα υπερέχουν και συμφέρουν. 17 P a g e

18 Θερμομονωτικά κουφώματα Συστήματα ανοιγόμενων και συρόμενων θερμομονωτικών κουφωμάτων, για κατασκευές υψηλών προδιαγραφών σε πόρτες, παράθυρα και βιτρίνες καταστημάτων. Συνδυάζουν το διαχρονικό σχεδιασμό με τη σύγχρονη τεχνολογία και το άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα με τα υψηλά standards κατασκευής. Τα συστήματα προσφέρουν απόλυτη προστασία από τη ζέστη, το κρύο και το θόρυβο χάρη στο προηγμένο σύστημα θερμοδιακοπής. Προδιαγραφές Κουφωμάτων Επιτρέπεται μόνο η χρήση πιστοποιημένων θερμομονωτικών συστημάτων για παράθυρα. Τα συστήματα πρέπει να είναι πιστοποιημένα σε θέματα αεροδιαπερατότητας, υδατοστεγανότητας, και αντοχής στην ανεμοπίεση από κοινοποιημένα εργαστήρια όπως: ΙFT (Rosenheim), ΕΚΑΝΑΛ, INSTITUTO GIORDANO, CSTB κλπ, Παράλληλα τα επιλέξιμα προϊόντα θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα όσον αφορά τις θερμικές τους ιδιότητες. Στην περίπτωση κουφωμάτων αλουμινίου, η επιφανειακή επεξεργασία των επιλέξιμων προϊόντων θα πρέπει να είναι πιστοποιημένη κατά QUALICOAT (στην περίπτωση της ηλεκτροστατικής βαφής), ή κατά QUALANOD (στην περίπτωση της ανοδίωσης). Θερμικές Προδιαγραφές Α. Ανοιγόμενα κουφώματα (μόνο υαλοπίνακας χωρίς παντζούρι ή ρολό) Τα κουφώματα βάσει του ΕΝ :2003 πρέπει να πληρούν τα εξής θερμομονωτικά χαρακτηριστικά Uw 2.2 W/ m 2 Uf 2.9 W/ m 2 Ug 1.9 W/ m 2 Β. Συρόμενα κουφώματα (μόνο υαλοπίνακας χωρίς παντζούρι ή ρολό) Τα κουφώματα βάσει του ΕΝ :2003 πρέπει να πληρούν τα εξής θερμομονωτικά χαρακτηριστικά Uw 2.8 W/ m 2 Uf 4.5 W/ m 2 Ug 1.9 W/ m 2 18 P a g e

19 Κόστος Εάν αναρωτιέστε πόσο θα σας κοστίσουν τα θερμοδιακοπτώμενα κουφώματα, λάβετε ως απάντηση την παρακάτω αναλογία: Το κόστος τοποθέτησης κουφωμάτων με θερμοδιακοπή στο σπίτι σας, θα αποσβεστεί από τη μείωση κατανάλωσης καυσίμων. Ακόμα, εξασφαλίζετε την προστασία του εσωτερικού χώρου από την πολλή ζέστη ή το πολύ κρύο του εξωτερικού περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας λιγότερο το κλιματιστικό ή τη θέρμανση, γλιτώνοντας και πάλι χρήματα. Το κόστος υλικών και εργασίας διαμορφώνεται, με τις ανωτέρω θερμικές προδιαγραφές σε 280 /m 2 για τα ανοιγόμενα και 230 /m 2 για τα συρόμενα κουφώματα. Για τις ανωτέρω προδιαγραφές το κόστος δεν θα πρέπει να υπερβεί τα ανωτέρω ποσά, εκτός αν ο ιδιώτης ζητήσει επιπρόσθετες προδιαγραφές, οπότε θα πρέπει να καλύψει το υπερβάλλον κόστος. Οφέλη Αναμφισβήτητα το αλουμίνιο είναι το ιδανικότερο υλικό για την κατασκευή κουφωμάτων. Είναι υλικό το οποίο συνδυάζει την υψηλή μηχανική αντοχή, την άψογη αισθητική και αυτά με την τεράστια διάρκεια ζωής, χωρίς σχεδόν ποτέ συντήρηση. Ιδιότητες πραγματικά ζηλευτές από οποιοδήποτε προϊόν. Μεγάλη πηγή διαρροής ενέργειας προς το περιβάλλον είναι τα τζάμια και τα κουφώματα. Υπολογίζεται ότι μόνον αν αντικατασταθούν με διπλά τζάμια επιτυγχάνεται μείωση της κατανάλωσης κατά 32%, ενώ με ταυτόχρονη μόνωση των εξωτερικών τοίχων, που είναι απλή και για υπάρχουσες οικοδομές, η εξοικονόμηση φτάνει στο 50%. Σχετικά με την θέρμανση ενός διαμερίσματος, η χρήση ενός κουφώματος αλουμινίου με θερμοδιακοπή, σε σχέση με το απλό αλουμίνιο, μειώνει έως και 1/3 την απώλεια της θερμότητας από τα κουφώματα και μπορεί να μειώσει έως και 1/5 τα έξοδα θέρμανσης. Η συμβολή των προϊόντων του κλάδου μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην βελτίωση της εθνικής οικονομίας, όχι μόνο χάρη στην ιδιότητά τους να εξοικονομήσουν ενέργεια, αλλά αποτελώντας κύριο εξαγωγικό προϊόν υψηλής τεχνολογίας. 19 P a g e

20 Τα οφέλη των κουφωμάτων με συστήματα θερμοδιακοπής, είναι πολύ σημαντικά, τόσο σε πρακτικό, όσο και θεωρητικό επίπεδο: Συμβάλλουν στην αισθητή βελτίωση των θερμομονωτικών ιδιοτήτων του προφίλ και του κουφώματος. Βοηθούν στην καλύτερη απόδοση ηχομονωτικών και μηχανικών ιδιοτήτων του προφίλ. Αποτρέπουν την υγροποίηση των υδρατμών, που δημιουργεί πράσινους τοίχους, μούχλα Μειώνεται η μεταφορά θερμότητας από το εξωτερικό περιβάλλον στο εσωτερικό και αντίστροφα, άρα ελαττώνεται το κόστος θέρμανσης / κλιματισμού, με αποτέλεσμα να καταστέλλεται η ατμοσφαιρική ρύπανση. Πολλές εταιρείες παραγωγής αλουμινίου διαθέτουν στην αγορά συστήματα με θερμοδιακοπή, τα οποία ωφελούν όλους, όχι μόνο από οικονομική, αλλά και από περιβαλλοντολογική σκοπιά: Εξοικονόμηση ενέργειας Μείωση δαπανών κλιματισμού Μείωση θερμικής απώλειας το χειμώνα Ελαχιστοποίηση κατανάλωσης ενέργειας για κλιματισμό το καλοκαίρι Ανθεκτικότητα σε ακραίες καιρικές συνθήκες Μείωση συμπύκνωσης υδρατμών στην εσωτερική επιφάνεια των προφίλ Χαμηλή διαπερατότητα αέρα Ηχομόνωση Κατά συνέπεια, τα θερμοδιακοπτώμενα συστήματα κουφωμάτων αποτελούν μία πολύ καλή επιλογή για την εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι, αλλά και για να γλιτώσουμε από «μπελάδες» που ίσως προέκυπταν κάποια στιγμή από τα απλά, μη μονωμένα κουφώματα. 20 P a g e

21 Ενεργειακά τζάμια (ή υαλοπίνακες) (προδιαγραφές, κόστος, οφέλη). ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΤΖΑΜΙΑ: Οι διάφανοι σύμμαχοι της Θερμομόνωσης. Πολλά έχουν ειπωθεί σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και το πόσο εύκολο (ή δύσκολο) και δαπανηρό (ή όχι) είναι να επιτευχθεί αυτή. Το σίγουρο είναι ότι εάν μιλάμε για μία προϋπάρχουσα κατασκευή, η ευκολότερη, γρηγορότερη, φθηνότερη και αποτελεσματικότερη παρέμβαση είναι η αλλαγή των υαλοπινάκων με σύγχρονους ενεργειακούς υαλοπίνακες τελευταίας γενιάς, οι οποίοι είναι σε θέση να προσφέρουν θερμομόνωση ισάξια με αυτή μιας σύγχρονης τοιχοποιίας. Μύθος και πραγματικότητα: Απλούστερη εφαρμογή υαλοπινάκων, η οποία κυριάρχησε μέχρι και τη δεκαετία του 1980 ήταν οι μονοί απλοί υαλοπίνακες, οι οποίοι ουσιαστικά δεν προσέφεραν τίποτα περισσότερο, από αυτό που προσέφεραν οι υαλοπίνακες από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκαν στις ανθρώπινες κατασκευές από τον 10ο π.χ. αιώνα: προστασία από τα καιρικά φαινόμενα επαφή με το φυσικό περιβάλλον / είσοδο του φυσικού φωτός υποτυπώδη θερμομόνωση (Συντελεστής θερμοπερατότητας U= 5,7 w/m² ºC) TA ΕΙΔΗ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ & ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ: Ανακλαστικοί υαλοπίνακες : Ανακλούν σημαντικό μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας και συνιστώνται για τη μείωση των ηλιακών κερδών, αλλά μπορεί να προκαλέσουν θάμβωση στον περιβάλλοντα χώρο και στα γύρω κτίρια. Έγχρωμοι υαλοπίνακες: Με τη βοήθεια χημικής επεξεργασίας παρουσιάζουν χαμηλή θερμοπερατότητα, αλλά και μειωμένη φωτοδιαπερατότητα και συνιστώνται για τη μείωση των ηλιακών κερδών ενός χώρου. Απορροφητικοί υαλοπίνακες: Απορροφούν σημαντικό μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας (περιορίζουν τη θερμοπερατότητα χωρίς να μειώνουν σημαντικά τη φωτοδιαπερατότητα) και συνιστώνται για τη μείωση των ηλιακών κερδών ενός χώρου. Έχουν το πλεονέκτημα, σε σχέση με τους ανακλαστικούς, ότι δεν δημιουργούν θάμβωση στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου. 21 P a g e

22 Επιλεκτικοί υαλοπίνακες χαμηλού συντελεστή εκπομπής (Low-e): Εμποδίζουν μεγάλο μέρος της θερμικής ακτινοβολίας είτε να εισέρχεται προς το κτίριο, είτε να εκπέμπεται προς το εξωτερικό περιβάλλον (ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο τοποθετούνται). Συνιστώνται για τη μείωση των θερμικών απωλειών (το χειμώνα) ή κερδών (το καλοκαίρι) των κτιρίων, ανάλογα με τις θερμικές απαιτήσεις του κτιρίου και το κλίμα της περιοχής στην οποία βρίσκεται. Θερμομονωτικοί υαλοπίνακες: Εκτός από τους συνήθεις διπλούς (ή τριπλούς) υαλοπίνακες, αυξημένη θερμομονωτική ικανότητα έχουν υαλοπίνακες που στο διάκενό τους περιέχουν άλλο αέριο (π.χ. αργό) αντί για αέρα. Συνιστώνται σε κτίρια με μεγάλα ανοίγματα, όπου απαιτείται υψηλή θερμομόνωση του κελύφους. Ηλεκτροχρωμικοί: Είναι υαλοπίνακες, των οποίων οι ιδιότητες (οπτικά χαρακτηριστικά, διαπερατότητα) μεταβάλλονται με τη διοχέτευση ηλεκτρικού ρεύματος. Φωτοχρωμικοί: Είναι υαλοπίνακες των οποίων οι οπτικές ιδιότητες μεταβάλλονται ανάλογα με το ποσό της προσπίπτουσας σε αυτούς ηλιακής ακτινοβολίας. Η φωτοδιαπερατότητά τους μειώνεται με την αύξηση της έντασης της φωτεινής ακτινοβολίας. Θερμοχρωμικοί: Είναι υαλοπίνακες των οποίων οι οπτικές ιδιότητες μεταβάλλονται ανάλογα με την εξωτερική θερμοκρασία. Με την αύξηση της θερμοκρασίας μεταβάλλονται από διαφανείς σε γαλακτόχρωμοι. Υαλοπίνακες υγρών κρυστάλλων: Με την εφαρμογή τάσης μετατρέπονται από γαλακτόχρωμοι σε διαφανείς. Για την επιλογή του κατάλληλου υαλοπίνακα θα πρέπει να εξετάζεται η χρήση του κτιρίου, η συνεισφορά του υαλοπίνακα στην εξοικονόμηση ενέργειας σε ετήσια βάση και η συνεπαγόμενη οικονομικότητα του συστήματος (κόστος-όφελος, χρόνος απόσβεσης). Ιδιαίτερη προσοχή κατά την επιλογή απαιτείται ώστε τα θερμικά και οπτικά χαρακτηριστικά του υαλοπίνακα, τα οποία θα επιλεγούν με κριτήριο τη συμπεριφορά του στη θέρμανση και στο δροσισμό του κτιρίου, να εξασφαλίζουν, μαζί με το συνολικό σχεδιασμό των ανοιγμάτων και τις απαιτήσεις σε φυσικό φωτισμό των χώρων. Η εξέλιξη της τεχνολογίας έδωσε τους διπλούς απλούς υαλοπίνακες, οι οποίοι βελτίωσαν τη θερμομόνωση κατά 80% περίπου (Συντελεστής Θερμοπερατότητας U= 3,2 w/m² ºC). Παρόλα αυτά, η παγκόσμια ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό με τις δυσμενείς παγκόσμιες οικολογικές εξελίξεις, κατέστησαν τους διπλούς απλούς υαλοπίνακες παρωχημένους μέσα σε δύο μόλις δεκαετίες (σε σχέση με τις τρεις χιλιετίες που χρειάστηκαν για τους μονούς απλούς). Η σύγχρονη ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων οδήγησε την παγκόσμια 22 P a g e

23 βιομηχανία παραγωγής υαλοπινάκων στην κατασκευή των σύγχρονων διπλών ενεργειακών υαλοπινάκων ελέγχου ηλιακής ακτινοβολίας (Low-e Solar Control). Οι υαλοπίνακες αυτοί κατόρθωσαν να βελτιώσουν τη θερμομόνωση σε σχέση με τους απλούς διπλούς κατά 200% περίπου (Συντελεστής θερμοπερατότητας U= 1,0 w/m² ºC) και κατά 400% περίπου σε σχέση με τους απλούς μονούς! Ενδεικτικά σας αναφέρουμε ότι κατά την παραγωγή ενός τετραγωνικού μέτρου διπλού ενεργειακού υαλοπίνακα απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα 20kg διοξείδιο του άνθρακα, ενώ ο ίδιος υαλοπίνακας εξοικονομεί τουλάχιστον 120kg διοξειδίου του άνθρακα ετησίως καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του (λόγω της εξοικονόμησης ενεργείας στην οποία συμβάλλει). Όπως επισημαίνει η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών «ο όγκος του εκπεμπόμενου CΟ 2 ανά τόνο παραγόμενου γυαλιού βρίσκεται σε πτωτική πορεία από τη δεκαετία του 1970 και μετά, λόγω της βελτίωσης των τεχνικών επεξεργασίας και των τεχνολογιών αλλά και της καλύτερης ποιότητας πηγών καυσίμου. Με τις εκπομπές της αρχιτεκτονικής υαλοβιομηχανίας στην Ευρώπη να εκτιμάται ότι βρίσκονται στην περιοχή των 4 έως 5 εκατομμυρίων τόνων CΟ 2 ετησίως, οι δυνατότητες οικονομίας από την αυξημένη χρήση υαλοπινάκων ηλιακού ελέγχου αντισταθμίζει κατά πολύ τις κατασκευαστικές εκπομπές». Σύμφωνα με μετρήσεις, για την κατασκευή δεκαπέντε τετραγωνικών μέτρων διπλού υαλοπίνακα Low-e απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα 375 κιλά διοξειδίου του άνθρακα. Με την εγκατάστασή του όμως, υπολογίζεται ότι μειώνονται οι εκπομπές ενός νοικοκυριού τουλάχιστον κατά κιλά CΟ 2, λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας που προσφέρει. Όπως αναφέρεται στην έρευνα του ολλανδικού ινστιτούτου ΤΝΟ, η ετήσια μείωση εκπομπών στην Ευρώπη από τη χρήση τέτοιου είδους ενεργειακών τζαμιών κυμαίνεται από 15 έως 85 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα το Ειδικότερα για την Ελλάδα, όπως προκύπτει από τη μελέτη της Ομάδας Εξοικονόμησης Ενέργειας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η εκτιμώμενη ετήσια μείωση εκπομπών από τη χρήση διπλών τζαμιών ανέρχεται σε 1,6 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Όσο δηλαδή εκπέμπει σε ενάμιση μήνα ο ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, το πλέον ρυπογόνο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας στην Ευρώπη. 23 P a g e

24 Ο κλιματισμός. Σε περίπτωση μάλιστα που η χρήση κλιματισμού στην Ελλάδα προσεγγίσει τα επίπεδα των ΗΠΑ, δηλαδή φτάσει στα επίπεδα του 65% για τις κατοικίες και 100% για τα μη οικιστικά κτίρια έως το 2020, η μείωση των εκπομπών που θα προκύψει από την τοποθέτηση υαλοπινάκων ηλιακού ελέγχου θα ανέρχεται σε 6,7 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, σύμφωνα με την έρευνα του ΤΝΟ. Επιπλέον, υπολογίζεται ότι θα εξοικονομούνται 14,11 δισ. κιλοβατώρες κάθε χρόνο ενώ η συνολική κατανάλωση στη χώρα το 2020 εκτιμάται στα 79 δισ. κιλοβατώρες. Με τις τρέχουσες τιμές της κιλοβατώρας το συνολικό όφελος από την εξοικονόμηση ρεύματος για ψύξη ανέρχεται σε 1,4 δισ. ευρώ ετησίως. Εν τούτοις, η επικέντρωση στο συντελεστή θερμοπερατότητας και μόνο, είναι το λιγότερο παραπλανητικό για θερμά κλίματα, όπως της Ελλάδος. Σε τέτοια κλίματα, το ζητούμενο είναι η συνεχής θερμομόνωση, τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι. Αυτό επιτυγχάνεται με τη μείωση του συνόλου της ηλιακής ενέργειας που επιτρέπει ο υαλοπίνακας να εισέλθει στο κτίριο. Αυτό ακριβώς είναι αυτό το οποίο έχει κατορθώσει να επιτύχει η σύγχρονη τεχνολογία των υαλοπινάκων. Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΑΣ: Ένας σωστός ενεργειακός υαλοπίνακας τελευταίας γενιάς, οφείλει να κρατάει τη ζέστη μέσα στο σπίτι το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι, αντιστρέφοντας τη δράση του, να την κρατάει έξω. Ο συντελεστής που εκφράζει την ιδιότητα αυτή, είναι ο ηλιακός συντελεστής (g-factor). Όσο χαμηλότερος είναι ο συντελεστής αυτός, τόσο καλύτερη η απόδοση του υαλοπίνακα το καλοκαίρι. Όλα αυτά φυσικά χωρίς να εμποδίζουν το φυσικό φως να εισέλθει στο κτίριο, με αποτέλεσμα την άσκοπη δαπάνη για φωτισμό. Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονιστεί ότι το μεγαλύτερο από τα επιτεύγματα της παγκόσμιας βιομηχανίας υαλοπινάκων είναι ότι, σε αντίθεση με το μύθο που θέλει κάθε καινούργια τεχνολογία αιχμής να περνά στον καταναλωτή σε ένα δυσβάσταχτο κόστος, που μόνο λίγοι να μπορούν να απολαύσουν, στην προκειμένη περίπτωση αυτό δεν ισχύει! Σύμφωνα με μελέτες, η διαφορά του κόστους κτήσης, μεταξύ αυτών των υαλοπινάκων και των απλών διπλών, αποσβένεται σε ένα περίπου έτος. Αυτό σημαίνει ότι από το δεύτερο έτος και μετά και για όλο το χρόνο ζωής του κτιρίου, οι ενεργειακοί υαλοπίνακες πρακτικά συνεισφέρουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό! Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι για τους ενεργειακούς υαλοπίνακες τελευταίας γενιάς, πρακτικά δεν υπάρχει όριο ζωής, ενώ δεν απαιτούν απολύτως καμία ειδική συντήρηση πέρα του τυπικού καθαρισμού, όπως και όλοι οι απλοί υαλοπίνακες. 24 P a g e

25 Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εμπόρων Βιοτεχνών Υαλοπινάκων προτρέπει τους καταναλωτές να εμπιστεύονται για την προμήθεια τέτοιου είδους υαλοπινάκων μόνο τους πιστοποιημένους εμπόρους υαλοπινάκων, που αποτελούν την εγγύηση για τη σωστή εφαρμογή ενός τόσο τεχνολογικά εξελιγμένου προϊόντος. Εξίσου σημαντικό είναι και το θέμα της ασφάλειας των πολιτών από θραύσεις υαλοπινάκων καθώς και η πυρασφάλεια. Θα πρέπει να γίνει συνείδηση στους καταναλωτές ότι το ισχυρότερο δομικό υλικό της οικοδομής πρέπει να διαχειρίζεται από τους ειδικούς με γνώση και μελέτη σε κάθε περίπτωση. Χρήση βελτιωμένων υαλοπινάκων Τα παράθυρα των κτιρίων συντελούν σε ένα μεγάλο ποσοστό στην ενεργειακή κατανάλωση για θέρμανση και ψύξη των χώρων γιατί από αυτά μεταφέρεται μεγάλη ποσότητα ενέργειας. Το χειμώνα χάνεται θερμότητα από μέσα προς τα έξω, ενώ το καλοκαίρι εισέρχεται θερμότητα από το ζεστό εξωτερικό περιβάλλον. Η διαδικασία αυτή μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με τη χρήση κατάλληλα κατασκευασμένων, ενεργειακά αποδοτικών παραθύρων. Τα παράθυρα αυτά θα πρέπει να έχουν υαλοπίνακες και κουφώματα με καλές θερμομονωτικές ιδιότητες και επί πλέον, θα πρέπει να είναι αεροστεγανά, ώστε να εμποδίζουν τη διαφυγή θερμότητας από χαραμάδες, οι οποίες μπορεί να επιφέρουν σημαντικές απώλειες θερμότητας, όπως παρατηρείται σε κτίρια κακής κατασκευής ή παλαιά. 25 P a g e

26 Στην Ελλάδα, από την ισχύ του Κανονισμού Θερμομόνωσης του 1979 είναι υποχρεωτική η χρήση διπλών υαλοπινάκων σε νέα κτίρια, έτσι ώστε να πληρούνται οι απαιτήσεις του Κανονισμού. Για τα παλαιά κτίρια, κτισμένα εν γένει πριν το 1979, η αντικατάσταση των μονών υαλοπινάκων με διπλούς, με πιθανή αντικατάσταση και των κουφωμάτων, αποτελεί μια σημαντική τεχνική εξοικονόμησης ενέργειας. Η αντικατάσταση των παλιών παραθύρων με νέα, ενεργειακά αποδοτικά με διπλά τζάμια, αν και έχει κάποιο κόστος, μπορεί να ανατρέψει κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό την κακή ενεργειακή απόδοση του κτιρίου, με πολλαπλά οφέλη, ενεργειακά-περιβαλλοντικά και οικονομικά. Η εξοικονομούμενη ενέργεια από κάθε επέμβαση εξοικονόμησης ενέργειας στο κέλυφος του κτιρίου, εξαρτάται από τη χρήση του κτιρίου, τα αρχιτεκτονικά του χαρακτηριστικά και το κλίμα της περιοχής. Ενδεικτικά το ΚΑΠΕ προσομοίωσε ένα τυπικό διαμέρισμα 100 τετραγωνικών μέτρων σε 4 πόλεις με χαρακτηριστικό κλίμα στην Ελλάδα και υπολόγισε την εξοικονόμηση ενέργειας που θα επιφέρει η αντικατάσταση παλαιών παραθύρων με μονά τζάμια με νέα, τα οποία θα έχουν διπλούς υαλοπίνακες τριών τύπων (συνήθη διπλό με διάκενο 4 και 6 χιλιοστά και διπλό χαμηλής εκπομπής με υλικό πλήρωσης αργό). Το ποσό της εξοικονομούμενης ενέργειας που προκύπτει για κάθε τύπο υαλοπίνακα και του αντίστοιχου πετρελαίου σε ετήσια βάση παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: 26 P a g e

27 ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η εξοικονόμηση ενέργειας προκύπτει από τα τζάμια καθώς και από τη βελτίωση της ποιότητας των κουφωμάτων που συνεπάγεται την εξάλειψη των διαρροών του αέρα από χαραμάδες. Εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας που επιφέρουν τα παράθυρα με διπλά τζάμια λόγω μειωμένων θερμικών ανταλλαγών με το περιβάλλον, παρουσιάζουν και μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως: μειώνουν την ακτινοβολία από ή προς τον εσωτερικό χώρο καθώς παρουσιάζουν επιφανειακή θερμοκρασία πλησιέστερη με αυτή των άλλων επιφανειών του χώρου και περιορίζουν τα ρεύματα του αέρα κοντά στο παράθυρο με αποτέλεσμα να προσφέρουν βελτιωμένες συνθήκες θερμικής άνεσης, αποτρέπουν τη συμπύκνωση υδρατμών το χειμώνα στην επιφάνειά τους, αλλά και μειώνουν το θόρυβο. Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζεται ενδεικτικά ο συντελεστής θερμοπερατότητας για διαφορετικούς τύπους υαλοπινάκων (μονών-διπλών, απλών ή χαμηλής εκπομπής, με πλήρωση αέρα ή αργό στο διάκενο). 27 P a g e

28 Ειδικοί υαλοπίνακες Η χρήση βελτιωμένων ειδικών υαλοπινάκων μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην εξοικονόμηση ενέργειας για τη θέρμανση, ψύξη και φωτισμό των κτιρίων και στη βελτίωση των συνθηκών θερμικής και οπτικής άνεσης που διαμορφώνονται στους εσωτερικούς χώρους. Οι ιδιότητες αυτές μπορεί να είναι σταθερές, μεταβαλλόμενες (ανάλογα με τις εξωτερικές συνθήκες) ή ρυθμιζόμενες. Ενεργειακά τζάμια για καλύτερη διαχείριση ενέργειας Όφελος έως και 750 ευρώ κάθε χρόνο προσφέρουν στον ένοικο ενός τυπικού διαμερίσματος τα νέας τεχνολογίας τζάμια, σε σχέση με τα απλά, λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας που επιτυγχάνεται. Αυτό προκύπτει από υπολογισμούς επιστημονικών ινστιτούτων αλλά και κατασκευαστών υαλοπινάκων που ερευνούν τρόπους για την καλύτερη «κλιματική συμπεριφορά» των δομικών υλικών. Σύμφωνα με ειδικούς του Πανεπιστημίου Lund, που κατασκεύασαν πρόγραμμα μέτρησης εξοικονόμησης ενέργειας για τους υαλοπίνακες, και υπολογισμούς του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τα ενεργειακά διπλά τζάμια στην Αθήνα μειώνουν ετησίως την κατανάλωση έως και κατά κιλοβατώρες για τη θέρμανση και ψύξη κατοικιών εμβαδού 100 τ.μ. Στη Θεσσαλονίκη η αντίστοιχη εξοικονόμηση ξεπερνά τις κιλοβατώρες, στη Φλώρινα εκτοξεύεται στις , ενώ στα Χανιά πέφτει στις P a g e

29 Όπως επισημαίνεται στη μελέτη «Περιβαλλοντικών επιπτώσεων και εξοικονόμησης ενέργειας για θέρμανση σε ελληνικές πολυκατοικίες», που εκπόνησαν οι κ.κ. Δρούτσα και Μπαλαράς από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, «τα μεγαλύτερα ποσοστά εξοικονόμησης παρατηρούνται για την τοποθέτηση διπλών τζαμιών». Ωστόσο, «μόνο το 4% των κτιρίων έχει διπλούς υαλοπίνακες σε όλα τα κουφώματα και το 15% των πολυκατοικιών διαθέτει διπλούς υαλοπίνακες σε ορισμένα διαμερίσματα. Από τα καταγραφέντα κτίρια, το 65% δεν είναι θερμομονωμένα και το 81% δεν έχουν διπλά τζάμια». Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η συνολική επιφάνεια των κτιρίων που δεν έχουν συνηθισμένους διπλούς υαλοπίνακες στην Ελλάδα αλλά απλά τζάμια ξεπερνά τα 259 εκατ. τετραγωνικά μέτρα. «Έχει πλέον σχεδόν καθιερωθεί η χρήση διπλών τζαμιών στα νέα κτίρια, τα οποία επιπλέον προσφέρουν και καλύτερη ηχομόνωση. Σε υπάρχοντα κτίρια, εάν στα πλαίσια μιας ανακαίνισης πρόκειται να αντικατασταθούν τα κουφώματα του κτιρίου, τότε είναι ευκαιρία να τοποθετηθούν διπλά τζάμια. Η χρήση διπλών υαλοπινάκων μειώνει τις θερμικές απώλειες σε σχέση με τους απλούς υαλοπίνακες κατά 27%, 40%, και έως 46% για διπλούς υαλοπίνακες με θερμοδιακοπές στα πλαίσια», λέει ο κ. Κ. Μπαλαράς. Ένα από τα πλέον αποτελεσματικά είδη τζαμιών νέας τεχνολογίας που εμποδίζουν μεγάλο μέρος της θερμότητας είτε να εισέρχεται στο κτίριο είτε να διαρρέει από το εσωτερικό του προς το περιβάλλον είναι οι επιλεκτικοί υαλοπίνακες χαμηλού συντελεστή εκπομπής (Low-e), των οποίων οι τιμές ξεκινούν από 70 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο χωρίς να υπολογίζεται το κόστος των εργατικών για την τοποθέτηση. Επίσης, υπάρχουν τα τζάμια ηλιακού ελέγχου που επιτρέπουν στο φως να διαπερνά ένα παράθυρο ή μία πρόσοψη ενώ ταυτόχρονα διαχέουν και αντανακλούν ένα μεγάλο μέρος της ηλιακής θερμότητας. Έτσι ο εσωτερικός χώρος παραμένει πιο δροσερός. Στους συγκεκριμένους υαλοπίνακες υπάρχουν στρώσεις από ειδικά υλικά που απωθούν την ηλιακή θερμότητα ενώ τα τζάμια είναι διπλά, που σημαίνει ότι παρέχουν ιδιαίτερα καλή μόνωση. Οι τιμές για το συγκεκριμένο είδος τζαμιού ξεκινούν από 90 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ενώ τα εργατικά υπολογίζονται στα ευρώ την ώρα ανάλογα με τη δυσκολία της τοποθέτησης (αν για παράδειγμα πρέπει να γίνει χρήση γερανού για την ανύψωση του τζαμιού στους ψηλούς ορόφους της πολυκατοικίας κ.ά.). Όσο για τα συνηθισμένα διπλά τζάμια (ή και τριπλά), οι τιμές τους ξεκινούν από 40 ευρώ/τ.μ. Αυξημένη θερμομονωτική ικανότητα έχουν οι υαλοπίνακες που στο διάκενό τους περιέχουν άλλο αέριο, όπως για παράδειγμα, αργό αντί για αέρα- τα οποία συνιστώνται κυρίως για μεγάλες γυάλινες επιφάνειες σε κτίρια γραφείων. 29 P a g e

30 Το κόστος. «Για ένα σπίτι που ήδη κατοικείται και που έχει παράθυρα επιφάνειας 15 τ.μ. με απλό τζάμι, το κόστος των ενεργειακών υαλοπινάκων χωρίς τα εργατικά υπολογίζεται στα με ευρώ. Λόγω της εξοικονόμησης στο ρεύμα και το πετρέλαιο η απόσβεση γίνεται μέσα σε δύο χρόνια», λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Χρήστος Λούσης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εμπόρων και Βιοτεχνών Υαλοπινάκων. «Αν όμως η εγκατάστασή τους γίνει σε υπό ανέγερση κατοικία δεν υπάρχει επιβάρυνση αφού γλιτώνεις χρήματα από τα κλιματιστικά και τα θερμαντικά σώματα, τα οποία δεν χρειάζεται να είναι τόσο ισχυρά λόγω της μεγάλης θερμομόνωσης που προσφέρουν οι υαλοπίνακες νέας τεχνολογίας», υποστηρίζει ο ίδιος. Σύμφωνα με έρευνα του Ολλανδικού Επιστημονικού Ινστιτούτου ΤΝΟ, η οποία διενεργήθηκε για λογαριασμό της επαγγελματικής Ένωσης των Ευρωπαίων κατασκευαστών γυαλιού για την οικοδομή, το αυτοκίνητο και τις μεταφορές, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξοικονομεί περισσότερο από 3,4 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως από την ενέργεια για ψύξη με την αντικατάσταση των απλών τζαμιών και την τοποθέτηση υαλοπινάκων ηλιακού ελέγχου σε κατοικίες και γραφεία το Οι νέες τεχνολογίες στην κατασκευή των τζαμιών και η εφαρμογή διπλού υαλοπίνακα τύπου Low-e στις κατοικίες λειτουργούν ευεργετικά για το περιβάλλον, καθώς μειώνεται δραστικά η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Η θερμική άνεση εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους κάποιες από τις οποίες αναφέρονται στο άτομο και οι υπόλοιπες στον περιβάλλοντα χώρο. Μια από τις πιο σημαντικές φυσικές παραμέτρους είναι η επιφανειακή θερμοκρασία των στοιχείων που περικλείουν ένα χώρο. Η θερμοκρασία στην επιφάνεια του υαλοπίνακα είναι συνήθως διαφορετική από την θερμοκρασία αέρα του εσωτερικού χώρου. Η διαφορά αυτή εξαρτάται από την θερμική συμπεριφορά του υαλοπίνακα και επηρεάζει σημαντικά το αίσθημα της άνεσης των ατόμων που βρίσκονται κοντά στους υαλοπίνακες. Στην θεωρητική περίπτωση που θέλουμε να τοποθετήσουμε υαλοπίνακες σε ένα τυπικό διαμέρισμα 140 τετραγωνικών μέτρων οι οποίοι καταλαμβάνουν επιφάνεια 30 τετραγωνικών μέτρων: 30 P a g e

31 1. στην επιλογή μας να τοποθετήσουμε συμβατικούς μονούς υαλοπίνακες, ο συγκεκριμένος υαλοπίνακας αν και χρησιμοποιείται συχνά στην Ελλάδα η θερμική του συμπεριφορά δεν συμφωνεί με τον ελληνικό κανονισμό θερμομόνωσης κτιρίων. Σε σύγκριση με τους άλλους τύπους υαλοπίνακα παρουσιάζει την υψηλότερη ανταλλαγή ενέργειας μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος ενώ επιτρέπει την μέγιστη εισχώρηση σε φυσικό φως. 2. στην επιλογή μας να τοποθετήσουμε συμβατικούς διπλούς υαλοπίνακες οι διπλοί υαλοπίνακες αποτελούνται από δυο υαλοπετάσματα τα οποία διαχωρίζονται από ένα στρώμα αέρα. Σε σύγκριση με το σύστημα μονής υάλωσης οι διπλοί υαλοπίνακες περιορίζουν τις θερμικές απώλειες λόγω της θερμομονωτικής ιδιότητας του αέρα στο διάκενο. Επιπλέον παρουσιάζουν υψηλή διαπερατότητα σε φυσικό φως. 3. στην επιλογή μας να τοποθετήσουμε διπλούς ενεργειακούς υαλοπίνακες χαμηλής εκπομπής (low-e) Ένας υαλοπίνακας χαμηλής εκπομπής ενεργειακός αποτελείται απο δύο υαλοπετάσματα. Το εσωτερικό υαλοπέτασμα είναι ένα συμβατικός μονός υαλοπίνακας (clear float) ενώ στην εσωτερική επιφάνεια του εξωτερικού υαλοπίνακα έχει επιστρωθεί κατά την παραγωγή του υαλοπίνακα μια επίστρωση χαμηλής εκμπεμψιμότητας η οποία εμφανίζει υψηλή ανακλαστικότητα στο υπέρυθρο τμήμα της ακτινοβολίας. Συνεπώς η μετάδοση της υπέρυθρης ακτινοβολίας διαμέσου του υαλοπίνακα περιορίζεται σημαντικά οδηγώντας σε χαμηλότερες θερμικές απώλειες από το εσωτερικό προς το εξωτερικό κατά την χειμερινή περίοδο καθώς και τον περιορισμό των ηλιακών κερδών τα καλοκαίρια. 31 P a g e

32 Μόνωση των εξωτερικών τοίχων. Μόνωση εξωτερικών τοίχων Οι εξωτερικοί τοίχοι του κτιρίου και όλα τους τα μέρη πρέπει να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε κατά την εκμετάλλευση του κτιρίου να μπορεί μονίμως να παρέχει: * Προστασία από τις καιρικές συνθήκες - βροχή, χιόνι, αέρα, της σκόνης και μολυσμένου αέρα * Πρόληψη των πυρκαγιών - στο σχεδιασμό και την κατασκευή, πρέπει να τηρούνται οι διατάξεις της πρόληψης των πυρκαγιών στα κτίρια * Η θερμική προστασία - για να προστατευθούν οι χρήστες του κτιρίου και είτε από ανεπαρκή θέρμανση ή υπερβολική ζέστη και για να παρέχει το κτήριο άνετες συνθήκες διαβίωσης, δηλαδή να παρέχει καλή συσσώρευση θερμότητας και για να εξασφαλίζει ότι το αίσθημα της άνεσης δε θα διαταραχθείλόγω αιφνίδιας αλλαγής στη θέρμανση/ψύξη ή αιφνίδια αλλαγή στην εξωτερική θερμοκρασία * Απομάκρυνση υδρατμών: Διέλευση υδρατμών από τους τοίχους χωρίς εμφάνιση συμπυκνωμάτων στην εξωτερική ή στην εσωτερική επιφάνεια * Εξοικονόμησης ενέργειας - για να μειώσει την ανάγκη για ενέργεια που προορίζεται για τη θέρμανση ή την ψύξη των χώρων * Ακουστική προστασία - για να προστατευθούν οι χρήστες του κτιρίου έναντι εξωτερικών θορύβων. Όλα αυτά είναι δυνατόν να επιτευχθούν ταυτόχρονα με τη χρήση μόνωσης ορυκτοβάμβακα Knauf Insulation με προϊόντα κατάλληλα για όλες τις εφαρμογές. 32 P a g e

33 ΜΟΝΩΣΗ ΤΟΙΧΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ: ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ Ή ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ; (1) ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΝΩΣΗ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Γιατί να μονώσω τους τοίχους μου; Γιατί το 45% των θερμικών απωλειών γίνεται από τους τοίχους. Θα γλιτώσετε αρκετά χρήματα από την εξοικονόμηση ενέργειας και θα βοηθήσετε στην υπόθεση της κλιματικής αλλαγής. Επίσης θα γλιτώσετε από τις συμπυκνώσεις υδρατμών και τη δημιουργία μούχλας. Πώς μπορώ να τους μονώσω: από μέσα ή από έξω; Η εξωτερική θερμομόνωση (ή θερμοπρόσοψη) είναι προτιμότερη, γιατί εκμεταλλεύεται πλήρως τη θερμοχωρητικότητα των τοίχων και τους προστατεύει με τον καλύτερο τρόπο από τις καιρικές συνθήκες. Επίσης λειτουργεί καλύτερα ως προς τις θερμογέφυρες. Το κόστος της είναι βέβαια διπλάσιο από μια εσωτερική θερμομόνωση. Στην απόφασή σας μπορεί να παίξει ιδιαίτερο ρόλο η κατάσταση των επιχρισμάτων σας, εσωτερικών κι εξωτερικών, όπως επίσης και η περίπτωση αλλαγών στην διαρρύθμιση των χώρων σας. Πάρτε υπόψη ότι η εξωτερική θερμομόνωση (θερμοπρόσοψη) εκτός των άλλων θα αναβαθμίσει και από αισθητικής πλευράς το σπίτι. 33 P a g e

34 Επίσης πρέπει να λάβετε υπόψη την αναστάτωση που θα φέρουν στη ζωή σας αυτές οι επεμβάσεις. Για τι κόστος μιλάμε; Μια εξωτερική θερμομόνωση για μια τυπική μονοκατοικία θα κοστίσει κοντά στα /m 2. Η από μέσα θερμομόνωση με επένδυση γυψοσανίδας θα στοιχίσει χονδρικά περίπου τα μισά χρήματα. Και τι θα κερδίσω; Περίπου /έτος. Από περιβαλλοντική άποψη υπάρχουν και κάποιοι άνθρωποι που ενδιαφέρονται και γι αυτή την παράμετρο θα εκλυθούν στον αέρα 1,5-2 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα λιγότεροι. Για τι πρόσθετο πάχος μιλάμε; Τουλάχιστον 6 εκατοστά τόσο από μέσα όσο και απ έξω. Αφού μπαίνετε σε τόσο κόπο κι έξοδα, θα μπορούσατε ίσως να υπολογίσετε 1-2 εκατοστά παραπάνω. Όταν δουλεύετε απ έξω, τσεκάρετε αν έχετε το δικαίωμα να υπερβείτε το υπάρχον όριο. Ποιο σύστημα εξωτερικής μόνωσης/θερμοπρόσοψης να χρησιμοποιήσω; Ολική Μόνωση Εξωτερικών Τοίχων Αποφυγή υγρασίας μούχλας Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολύ καλά συστήματα εξωτερικής μόνωσης/θερμοπρόσοψης στην Ελλάδα. Το ποιο θα επιλέξετε ίσως δεν έχει τόσο σημασία όσο το ποιο συνεργείο θα το εφαρμόσει. Στο τελευταίο μέρος αυτού του άρθρου θα κάνουμε ένα crashtest μεταξύ εξωτερικής μόνωσης (ή εξωτερικής θερμομόνωσης ή θερμοπρόσοψης) και εσωτερικής θερμομόνωσης. 34 P a g e

35 Πρακτική εξωτερικής θερμομόνωσης 1. STYROFOAM IB-SL 2. Στήριγμα 3. Κόλλα 4. Υαλόπλεγμα 5. Σοβάς-Τελική επιφάνεια Προτεινόμενη κατανομή στηριγμάτων Η υγρασία του αέρα στο εσωτερικό περιβάλλον ενός κτιρίου εξαρτάται τόσο από τον εσωτερικό όγκο του, την επιφάνεια των ανοιγμάτων και τον φυσικό αερισμό τους, όσο και από τον αριθμό των ατόμων που διαμένουν ή εργάζονται μέσα σ αυτόν. Έτσι, ο αέρας εντός και εκτός ενός κτιρίου, είναι ένα μείγμα μορίων νερού και αέρα. Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί υπό κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας σε εξάτμιση του νερού, δημιουργώντας υγρασία, εκφρασμένης σε επί τοις εκατό περιεκτικότητας επί του αέρα. Όταν ο υγρός αέρας κρυώσει, φτάνει το σημείο κορεσμού σε συγκεκριμένη θερμοκρασία. Οπότε, εάν η επιφανειακή θερμοκρασία είναι χαμηλότερη του σημείου συμπύκνωσης του αέρα, τότε δημιουργείται συμπύκνωση υδρατμών στην επιφάνεια. Επειδή όμως η επιφανειακή θερμοκρασία της τοιχοποιίας ενός κτιρίου είναι άμεσα και άρρηκτα συνδεδεμένη με το επίπεδο θερμομόνωσής της, η δημιουργία συμπύκνωσης υδρατμών είναι αποτέλεσμα ελλιπούς θερμομόνωσης. Με το STYROFOAM IB-SL, επιτυγχάνεται η ολική θερμομόνωση των εξωτερικών τοίχων, παρεμποδίζοντας τη δημιουργία θερμικών γεφυρών και έτσι εξασφαλίζεται η επίτευξη του προσδοκώμενου επίπεδου θερμικής άνεσης μέσα στον χώρο, χωρίς μουχλιάσματα, καταστροφή της επιφάνειας και αισθητικά προβλήματα. Το STYROFOAM IB-SL προσφέρει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: Μείωση των θερμικών απωλειών εξοικονόμηση ενέργειας, Υψηλή ποιότητα ζωής Αποφυγή υγρασίας και μούχλας, Αποφυγή προβλημάτων δόμησης: o o επιφανειακή συμπύκνωση υδρατμών, αισθητικά προβλήματα, o καταστροφή υλικών. 35 P a g e

36 Η επιφάνεια των πλακών STYROFOAM IB-SL επιφέρει υψηλή πρόσφυση στο σκυρόδεμα, σοβά και συγκολλητικά χωρίς διαλύτη. Οι πλάκες STYROFOAM IB-SL: εν απορροφούν υγρασία, εν παγώνουν, Αντιστέκονται σε μηχανικές καταπονήσεις, επομένως διατηρούν την θερμομονωτική τους αξία καθώς και τις μηχανικές τους ιδιότητες καθόλη την διάρκεια ζωής του έργου. Τοποθέτηση Εφαρμογή εξωτερικής θερμομόνωσης Με το STYROFOAM IB-SL και σε συνδυασμό με το πιστοποιημένο από τον ΕΟΤΑ σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης KELYFOS, το οποίο κατέχει την ευρωπαϊκή πιστοποίηση ΕΤΑ (EuropeanTechnicalApproval) και είναι ελεγμένο με βάση το ETAG 004 για την εξωτερική θερμομόνωση, επιτυγχάνεται η ολική θερμομόνωση των εξωτερικών τοίχων, παρεμποδίζοντας τη δημιουργία θερμικών γεφυρών και έτσι εξασφαλίζεται η επίτευξη του προσδοκώμενου επίπεδου θερμικής άνεσης μέσα στον χώρο, χωρίς μουχλιάσματα, καταστροφή της επιφάνειας και αισθητικά προβλήματα. Στην περίπτωση που η μόνωση τοποθετείται μετά την κατασκευή της τοιχοποιίας, οι πλάκες θα πρέπει να στηρίζονται μηχανικά με ειδικά στηρίγματα, ειδικά σε μεγάλες επιφάνειες ή όταν η επιφάνεια της τοιχοποιίας είναι κακής ποιότητας. Εφόσον η επιφάνεια του τσιμέντου δεν είναι εντελώς επίπεδη, μια τσιμεντοειδής κολλά εφαρμόζεται ως μια συνεχής λωρίδα περιμετρικά στην πλάκα του θερμομονωτικού, καθώς και σημειακά σε 2-3 σημεία στο μέσο της πλάκας. Εάν η επιφάνεια του τοίχου είναι επίπεδη, η κόλλα εφαρμόζεται με οδοντωτή σπάτουλα σε όλη την επιφάνεια της θερμομονωτικής πλάκας. Σε μεγαλύτερες επιφάνειες οι πλάκες θα πρέπει να εγκαθίστανται κατά τέτοιο τρόπο, προσέχοντας ιδιαίτερα την ομαλότητα της επιφάνειας και κάνοντας παράλληλα μηχανική στερέωση. Η μηχανική στερέωση των πλακών με τα ειδικά βύσματα, βάση και των ευρωπαϊκών προδιαγραφών ETAG 004 για την εξωτερική θερμομόνωση, παρουσιάζεται στην εικόνα: Προτεινόμενη κατανομή στηριγμάτων Η τραχύς επιφάνεια των πλακών έχει μεγάλη πρόσφυση στο σκυρόδεμα. Η επιφάνεια των πλακών του STYROFOAM IB-SL μπορεί να επιχριστεί με ειδικούς σοβάδες. Σαν υπόστρωμα του σοβά, απαιτείται ειδική τσιμεντοειδής κόλλα, οπλισμένη με υαλόπλεγμα. 36 P a g e

37 Το τελείωμα θα πρέπει να εφαρμοστεί με βάση τις οδηγίες του κατασκευαστή, ακολουθώντας τους κανόνες σοβατίσματος για μηδενική απορρόφηση υγρασίας. Μετά από εκτενή έκθεση στον ήλιο (UV-ακτινοβολία) η επιφάνεια των θερμομονωτικών πλακών μπορεί να αποχρωματιστεί και να παρουσιάσει σκόνη, η οποία θα πρέπει να αφαιρεθεί πριν την εφαρμογή του σοβά. Ειδική προσοχή απαιτείται στο σημείο συναρμογής του κτιρίου με τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο: χωρίς την κατάλληλη θερμική προστασία, η αποτελεσματικότητα της μόνωσης (εξωτερικής, εσωτερικής ή πατώματος) μειώνεται αισθητά. Η μόνωση σε τέτοια σημεία εκτίθεται σε ισχυρές επιδράσεις: υγρασία από το έδαφος, βροχή, μηχανική καταπόνηση, οξέα αποσύνθεσης φυτών κλπ. Το STYROFOAM IB-SL εξαιτίας της αντίστασης υδροαπορροφητικότητας, της μεγάλης αντοχής στους κύκλους ψύξης απόψυξης και μηχανικής αντοχής, προσφέρει επαρκή και μόνιμη λύση. Μόνωση εξωτερικών τοίχων από μέσα Σε περιπτώσεις με ανεπαρκή θερμομόνωση και ηχομόνωση για εξωτερικούς τοίχους, η μόνωση από μέσα είναι μια εναλλακτική λύση. Σε αυτή την περίπτωση το μονωτικό υλικό πρέπει να είναι άκαυστο σύμφωνα με τους κανονισμούς για πρόληψη φωτιάς σε υψηλά κτίρια. Αυτός ο τύπος μόνωσης ενδείκνυται και για κτίρια που χρησιμοποιούνται μόνο για μέρος της ημέρας γιατί τα δωμάτια θερμαίνονται (το χειμώνα) ή ψύχονται (το καλοκαίρι) γρηγορότερα. Η μόνωση εξωτερικών τοίχων από μέσα γίνεται συνήθως με ένα σύστημα γυψοσανίδας σε μεταλλικό σκελετό (σύμφωνα με τις συστάσεις των κατασκευαστών) χρησιμοποιώντας το μονωτικό υλικό ορυκτοβάμβακα ή πετροβάμβακα της KnaufInsulation(UltracoustiC P ή Ultracoustic, KR SK ή KR L) Υποχρεωτικές σημειώσεις κατά την εγκατάσταση: Έλεγχος της υγρασίας του τοίχου, εάν υπάρχουν σημάδια υγρασίας πρέπει να στεγνώσουν πριν τοποθετηθεί η μόνωση για να προληφθεί η περαιτέρω υγρασία. Το φράγμα υδρατμών πρέπει να μετακινηθεί στη θερμότερη πλευρά του μονωτικού υλικού ανάμεσα στο τελικό κάλυμμα του τοίχου (π.χ. γυψοσανίδα) και του πετροβάμβακα. 37 P a g e

38 Η μόνωση εξωτερικών τοίχων από μέσα είναι δυσμενής για τους παρακάτω λόγους: Η μάζα του τοίχου μπορεί να συγκεντρώσει μεγαλύτερη ποσότητα ζέστης που θα διατηρείται όταν σταματάει η θέρμανση, παραμένει στην κρύα πλευρά του τοίχου αποταμιεύοντας περισσότερη ενέργεια. Η βασική μάζα του τοίχου εκτίθεται σε μεγάλες κλιματικές αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος. Το πρόβλημα των θερμογεφυρών, δηλαδή των σημείων του κτιρίου που δεν έχουν μόνωση και τα σημεία επαφής με άλλα κατασκευαστικά υλικά (ημιόροφοι, εσωτερικοί τοίχοι, ανοίγματα) όπου δημιουργούνται υγρασία και μούχλα. Η μελέτη των αποτελεσμάτων διαφόρων επεμβάσεων σε παλιά κυρίως κτήρια, δείχνει καθαρά ότι με κάποιο εκσυγχρονισμό του συστήματος θέρμανσης ή με βελτίωση της θερμομόνωσης μπορεί να προκύψει μέχρι και 50% εξοικονόμηση ενέργειας. Βιαστικές όμως προσπάθειες για καλύτερη θερμομόνωση, όχι μόνο από ερασιτέχνες αλλά και από επαγγελματίες, περισσότερη ζημιά κάνουν παρά καλό αν δεν εξεταστούν όλες οι παράμετροι. Παράδειγμα: Σε ένα παλιό σπίτι γίνεται αντικατάσταση των παλιών παραθύρων με καινούργια, θερμομονωμένα. Είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθεί σύντομα εμφάνιση μούχλας. Αυτό οφείλεται στη διατάραξη της φυσικής ισορροπίας που υπήρχε, καθώς, τα παλιά παράθυρα επέτρεπαν επαρκή αερισμό των χώρων ενώ τα νέα, τα αεροστεγή, συντελούν στη συμπύκνωση υδρατμών και στη δημιουργία υγρασίας πάνω στους κρύους, όχι καλά μονωμένους εξωτερικούς τοίχους. Συνθήκες ιδανικές για να αναπτυχθούν οι μύκητες της μούχλας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι τα μέτρα για καλύτερη θερμομόνωση είναι... ανθυγιεινά. Τα προβλήματα δεν προκύπτουν από τη θερμομόνωση αλλά από τη λανθασμένη σχεδίαση ή εγκατάστασή της. Όλοι οι ειδικοί 38 P a g e

39 επιστήμονες και τεχνικοί συμφωνούν: Μια σωστή θερμομόνωση που να εξασφαλίζει εξοικονόμηση δαπανών θέρμανσης χωρίς να εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία, θα πρέπει να σχεδιάζεται και να εφαρμόζεται συνολικά, από το υπόγειο και τους εξωτερικούς τοίχους έως και τη στέγη, και πάντα σε συνάρτηση με τη δυνατότητα καλού αερισμού των χώρων. Υπόγειο Η πλάκα μεταξύ ισογείου και ενός μη θερμαινόμενου υπογείου συχνά αποτελεί ένα αδύνατο σημείο που προκαλεί προβλήματα όπως κρύο στα πόδια για όσους κυκλοφορούν στο ισόγειο, ή ακόμα και συμπύκνωση των υδρατμών του αέρα, με επακόλουθο τη δημιουργία μούχλας. Αιτία, η μεγάλη απώλεια θερμότητας. Αντιμετώπιση, η επένδυση της οροφής του υπογείου με μονωτικές πλάκες. Εξωτερικοί τοίχοι Αποτελούν τον προστατευτικό «μανδύα» του σπιτιού, που είναι εκτεθειμένος στις καιρικές επιδράσεις και τις θερμοκρασιακές μεταβολές. Σε περιπτώσεις κάποιας ανακαίνισης ή σημαντικής επισκευής, δεν θα πρέπει να αποκλείεται και το ενδεχόμενο μιας πρόσθετης μόνωσης, καθώς μέσα από αυτό το εξωτερικό «κέλυφος» το σπίτι μπορεί να χάνει ένα μεγάλο ποσοστό θερμότητας. Σε ένα συγκεκριμένο χρόνο, μία συγκεκριμένη ποσότητα θερμότητας ρέει μέσα από τα δομικά υλικά, με διαφορετική πάντα ταχύτητα. Η θερμότητα δεν μπορεί επομένως να «κλειδωθεί» σε έναν χώρο, επειδή ρέει πάντα, από τα θερμά σημεία προς τα ψυχρά. Για τα σπίτια αυτό σημαίνει ότι η θερμότητα το χειμώνα ρέει από μέσα προς τα έξω. Η μόνωση φροντίζει για μια καθυστέρηση αυτής της μεταφοράς της θερμότητας, δηλαδή επιβραδύνει τη ροή. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η καθυστέρηση, τόσο περισσότερο θα παραμείνει η θερμότητα μέσα στο σπίτι. Σε οποιαδήποτε σοβατισμένη πρόσοψη μπορεί να εφαρμοσθεί σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης, με επικόλληση μονωτικών πλακών οι οποίες στερεώνονται και με βύσματα. Χρησιμοποιούνται συνήθως πλάκες ορυκτών ινών ή σκληρού αφρού (πολυστυρός). Η επένδυση με αερισμό της πίσω πλευράς στρώνεται πάνω σε ξύλινη σκάρα και τα κενά γεμίζονται με μονωτικό υλικό. Ο αερισμός στην πίσω πλευρά αποτρέπει τον κίνδυνο συγκέντρωσης υγρασίας. Η μόνωση πρέπει να εισχωρεί μέσα στα κασώματα των παραθύρων για να μη δημιουργούνται θερμικές γέφυρες. Τοίχοι με διπλή σειρά τούβλων, μονώνονται με γέμισμα του ενδιάμεσου κενού. Για τη δουλειά αυτή χρησιμοποιείται συχνά ο περλίτης, ένα υλικό πλήρωσης που δεν προσφέρει απόλυτη θερμοπροστασία αλλά είναι πολύ οικονομικό. 39 P a g e

40 Βέβαια σε ιστορικά, διατηρητέα και πετρόχτιστα κτήρια, μόνο συστήματα εσωτερικής μόνωσης μπορούν να εφαρμοστούν. Κάτι που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όμως γιατί είναι αναγκαία η πρόβλεψη μιας «φραγής υδρατμών» που να μη διακόπτεται σε κανένα σημείο. Κάτω από τη στέγη Όπως είναι γνωστό, η θερμότητα ανεβαίνει πάντα προς τα πάνω. Γι αυτό και οι καλά θερμομονωμένες και στεγανοποιημένες στέγες εξοικονομούν μεγάλη ποσότητα ενέργειας για θέρμανση. Αν ο χώρος κάτω από τη στέγη δεν κατοικείται αλλά χρησιμεύει μόνο σαν αποθηκευτικός, η θερμομόνωσή του είναι ιδιαίτερα απλή και οικονομική. Μπορούν να τοποθετηθούν στο δάπεδο της σοφίτας μονωτικά υλικά πάχους μέχρι 20 εκ. και να καλυφθούν με κόντρα - πλακέ ή με MDF. Ακόμα καλύτερα, μπορούν να τοποθετηθούν ενισχυμένες μονωτικές πλάκες οι οποίες επιτρέπουν και το βάδισμα πάνω τους. Σε παλιά κτήρια, εφαρμόζεται συχνά μια άλλη εναλλακτική λύση: Στις σανίδες της ψευδοροφής κάτω από τη στέγη, υπάρχει από κάτω ένας κενός χώρος. Αν το πάχος του είναι τουλάχιστον 6 εκ. αξίζει τον κόπο να γεμιστεί με νιφάδες κυτταρίνης. Επιφάνειες της στέγης Το πιο αποτελεσματικό σύστημα είναι η μόνωση πάνω από τα ζευκτά, το στρώσιμο δηλαδή του μονωτικού υλικού μεταξύ των κεραμιδιών και των ζευκτών* (των ψαλιδιών) της στέγης. Είναι βέβαια μια αρκετά δύσκολη μέθοδος που εφαρμόζεται μόνο όταν υπάρχει σοβαρός λόγος. Η συνηθισμένη μόνωση προβλέπει την ένθεση των μονωτικών υλικών στα διαστήματα μεταξύ των ζευκτών, εργασία που δεν παρουσιάζει πρόβλημα σε ερασιτέχνες. Αρκεί να γίνει με ακρίβεια και προσοχή ώστε να μη προκύψουν γέφυρες θερμότητας και να μην παρουσιαστούν σημεία διείσδυσης στη φραγή των υδρατμών του αέρα. Παράθυρα Στα παλιά σπίτια, οι μεγαλύτερες διαρροές θερμότητας παρατηρούνται στα παράθυρα. Τα συνηθισμένα διπλά τζάμια μειώνουν στο μισό την απώλεια θερμότητας. Όμως, με τα μοντέρνα θερμομονωτικά παράθυρα, μπορεί να μειωθεί άλλη μια φορά στο μισό. Σ αυτά, ο χώρος μεταξύ των τζαμιών είναι γεμισμένος με ευγενές αέριο, ενώ υπάρχει και μια σχεδόν αόρατη μεταλλική επίστρωση στο εσωτερικό τζάμι που αντανακλά τη θερμική ακτινοβολία. Ένα λάθος που γίνεται συχνά σε ανακαινίσεις παλιών σπιτιών είναι η αφαίρεση των «κασωτών» παραθύρων. Κασωτά λέγονται τα παράθυρα που στην ξύλινη κάσα τους υπάρχουν και δεύτερα, εσωτερικά τζαμιλίκια*. Μεταξύ αυτών και των εξωτερικών παραθύρων σχηματίζεται ένα «μαξιλάρι αέρα» που εξασφαλίζει πολύ αποτελεσματική θερμομόνωση. Το κατά πόσον θα πρέπει αυτού του είδους τα παράθυρα να αντικατασταθούν με καινούργια, μόνο ένας ειδικός μπορεί να το κρίνει. 40 P a g e

41 Μόνωση των εξωτερικών τοίχων και των ταρατσών. ΜΟΝΩΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΩΝ Η μόνωση εξωτερικών τοίχων σαν ένα από τα κατασκευαστικά στοιχεία που συμπεριλαμβάνει την θερμομόνωση των κτιρίων έχει σαν σκοπό: Την προστασία των κτιρίων από την υπερβολική ήταν επαρκή θέρμανση, τις καιρικές συνθήκες, τη διείσδυση αέρα, την σκόνη και τον μολυσμένο αέρα. Τη βελτίωση των συνθηκών ζωής, π.χ. την παροχή καλής συσσώρευσης θερμότητας για την εξασφάλιση ότι η αίσθηση της άνεσης δεν θα μεταβληθεί από ξαφνική αλλαγή στο καθεστώς της θερμότητας ή από αλλαγή της εξωτερικής θερμοκρασίας. Να επιτρέπει την διέλευση υγρασίας χωρίς να υπάρχει συμπύκνωση ούτε στην εξωτερική επιφάνεια ούτε εσωτερικά. Να εξασφαλίσει την εξοικονόμηση ενέργειας που έχει σκοπό να θερμαίνει τα δωμάτια και να μειώνει την εισερχόμενη ζέστη στα δροσερά δωμάτια. Την παροχή πυρασφάλειας στα κτίρια. 1. ΔΙΠΛΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ Ένα σύστημα διπλού τοίχου απαιτεί πρωτίστως σχεδιασμένα και κατασκευασμένα υποστηρικτικά στοιχεία της πρόσοψης. Το πλάτος αυτών των στοιχείων πρέπει να ταιριάζει με το πάχος των μονωτικών υλικών που είναι κατασκευασμένα από πετροβάμβακα, το φάρδος του στρώματος αέρα (αν είναι αεριζόμενος διπλός τοίχος) και το πάχος της επίστρωσης της πρόσοψης. Η επίστρωση της πρόσοψης είναι δεμένη με τον τοίχο στήριξης με ειδικά αγκύρια τα οποία ταυτοχρόνως εξυπηρετούν στην επισκευή των πλακών πετροβάμβακα. Σε αεριζόμενους τοίχους, αυτά τα αγκύρια χρησιμεύουν και ως μέτρο της απόστασης ανάμεσα στις πλάκες πετροβάμβακα και την επίστρωση της πρόσοψης, παρέχοντας έτσι ένα ενιαίο πλάτος του στρώματος αέρα. Στους αεριζόμενους τοίχους, παρέχονται ανοίγματα εξαερισμού στην επίστρωση της πρόσοψης (όλα σύμφωνα με τις συστάσεις του κατασκευαστή της επίστρωσης από τούβλα), επιτρέποντας τον κάθετο εξαερισμό της επιφάνειας του μονωτικού υλικού, στην οποία η κυκλοφορία του αέρα πρέπει να γίνεται ανενόχλητα. Με τους μη αεριζόμενους τοίχους, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαλέγονται αδιάβροχα αλλά περατά από ατμούς υλικά για την επίστρωση της πρόσοψης, ώστε αν υπάρχουν συγκεντρωμένοι υδρατμοί στον τοίχο να στεγνώνουν μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν είναι αναγκαία η τοποθέτηση ενός φράγματος ατμών. Σε άλλες περιπτώσεις, ένα φράγμα ατμών πρέπει να 41 P a g e

42 τοποθετείται ανάμεσα στον τοίχο στήριξης και στην μόνωση για την αποφυγή υγροποίησης στο μονωτικό υλικό. 2. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΘΕΡΜΟΠΡΟΣΟΨΗ Η εξωτερική θερμοπρόσοψη με πετροβάμβακα προορίζεται και για πρόσθετη μόνωση υπαρχόντων μη θερμομονωμένων ή ανεπαρκώς μονωμένων κτιρίων καθώς και για νεόδμητα κτίρια, πετυχαίνοντας θερμομόνωση, ηχοαπορρόφηση, πυροπροστασία και ισορροπημένη υγρασία στον εσωτερικό χώρο. 3. ΑΕΡΙΖΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣΟΨΗ Οι αεριζόμενες προσόψεις πήραν το όνομά τους από το στρώμα αέρα μεταξύ του μονωτικού υλικού και του εξωτερικού διακοσμητικού στρώματος. Σήμερα η τεχνική αυτή αποτελεί μια από τις συχνές μεθόδους παγκοσμίως για την μόνωση εμπορικών κτιρίων παγκοσμίως. Παρακάτω παρουσιάζονται στοιχεία της αεριζόμενης πρόσοψης και η λειτουργία τους: Οδηγοί στήριξης οριζόντιων και κάθετων πλαγίων όψεων Η υποκατασκευή είναι μηχανικά στηριγμένη σε ένα τοίχο στήριξης, σχετικά με τις οδηγίες του κατασκευαστή της πρόσοψης. Ο ρόλος της υποκατασκευής είναι η στήριξη του εξωτερικού καλύμματος της πρόσοψης και η μετάδοση του φορτίου που παράγεται από τον άνεμο στην κατασκευή. Πετροβάμβακας KnaufInsulation Το θερμομονωτικό υλικό σε ένα σύστημα αεριζόμενης πρόσοψης πρέπει να είναι συμπαγές και κατάλληλα συνδεδεμένο με σκοπό την αποφυγή πρόκλησης ζημιάς του υλικού από ένα δυνατό ρεύμα αέρα στο στρώμα εξαερισμού. Υψηλή πυκνότητα του μονωτικού υλικού επίσης προλαμβάνει την εισαγωγή κρύου αέρα στο υλικό. Τέλος, σημαντικό χαρακτηριστικό για την πυρασφάλεια του κτιρίου είναι η ακαυστότητα του υλικού (κατηγορία Α1). Ο πετροβάμβακας που είναι να χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το ύψος του κτιρίου και την εναλλαγή αέρα στο στρώμα εξαερισμού και τοποθετούνται κοντά η μία στην άλλη, χωρίς κενά ανάμεσα τους. Οι πλάκες είναι μηχανικά δεμένες με σκοπό τη δημιουργία του εφέ της άσκησης πίεσης στον τοίχο στήριξης. Ειδικά σχεδιασμένα βύσματα αγκύρωσης για εξαεριζόμενες προσόψεις πρέπει να χρησιμοποιούνται με διάμετρο κεφαλής 90 χιλ. Ο προτεινόμενος αριθμός βυσμάτων αγκύρωσης είναι 6τεμ/m 2 ενώ στις γωνίες το νούμερο πρέπει να αυξάνεται λόγω ενός δυνατότερου ρεύματος αέρα (όλα σε συνάρτηση με τις συστάσεις του κατασκευαστή των βυσμάτων αγκύρωσης). Οι πλάκες μπορούν πρόσθετα να ευθυγραμμιστούν με ένα υαλοΰφασμα (η ευθυγραμμισμένη μεριά της πλάκας πρέπει να "κοιτάει" το εξαεριζόμενο στρώμα) σε άσπρο ή μαύρο χρώμα ως προς το επιθυμητό οπτικό εφέ. 42 P a g e

43 Έτσι, τα ακόλουθα χαρακτηριστικά βελτιώνονται: Αντίσταση στην διαμήκη ροή του αέρα: το υαλοΰφασμα προστατεύει την επιφάνεια της πλάκας από ισχυρότερο ρεύμα αέρα μέσα στο στρώμα αέρα. Υδροφοβική φύση των πλακών: με αυτό τον τρόπο οι πλάκες πετροβάμβακα έχουν μία πρόσθετη προστασία από καιρικά φαινόμενα όπως βροχή ή χιόνι, εξαιτίας των πιθανών μεγαλύτερων συνδέσμων ανάμεσα στις πλάκες του εξωτερικού λούστρου και της εξωτερικής επικάλυψης. Αεριζόμενο στρώμα Το μέγεθος του αεριζόμενου στρώματος είναι τουλάχιστον 2 εκ. (σε συνάρτηση με τις οδηγίες του κατασκευαστή της πρόσοψης). Σκοπός αυτού του στρώματος είναι η μεταφορά της υγρασίας έξω από το κτίριο (από το εσωτερικό, θερμότερο χώρο στον εξωτερικό, ψυχρότερο περιβάλλον - γι' αυτό δεν χρειάζεται ένα φράγμα ατμών), καθώς και να εξαλείψει το νερό που μπορεί να περάσει την εξωτερική επικάλυψη. Το καλοκαίρι, αποτρέπει την είσοδο ζέστης στο κτίριο, ενώ το χειμώνα παρέχει μια πρόσθετη μόνωση. Εξωτερική, διακοσμητική επιφάνεια Αυτή η επιφάνεια ορίζει την οπτική εμφάνιση του κτιρίου και μπορεί να κατασκευαστεί από γυαλί, μάρμαρο, πέτρα, alukobond. Σκοπός αυτής της επιφάνειας είναι να παρέχει προστασία ενάντια στον ήλιο, βροχή και άλλες επιδράσεις της ατμόσφαιρας. Επίσης λαμβάνει και μεταδίδει φορτία που παράγονται από τον άνεμο στην κατασκευή στήριξης. 4. ΜΟΝΩΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΩΝ ΑΠΟ ΜΕΣΑ Σε περιπτώσεις με ανεπαρκή θερμομόνωση και ηχομόνωση για εξωτερικούς τοίχους, η μόνωση από μέσα είναι μια εναλλακτική λύση. Σε αυτή την περίπτωση το μονωτικό υλικό πρέπει να είναι άκαυστο σύμφωνα με τους κανονισμούς για πρόληψη φωτιάς σε υψηλά κτίρια. Αυτός ο τύπος μόνωσης ενδείκνυται και για κτίρια που χρησιμοποιούνται μόνο για μέρος της ημέρας γιατί τα δωμάτια θερμαίνονται (το χειμώνα) ή ψύχονται (το καλοκαίρι) γρηγορότερα. Η μόνωση εξωτερικών τοίχων από μέσα γίνεται συνήθως με ένα σύστημα γυψοσανίδας σε μεταλλικό σκελετό (σύμφωνα με τις συστάσεις των κατασκευαστών) χρησιμοποιώντας το μονωτικό υλικό ορυκτοβάμβακα ή πετροβάμβακα. 43 P a g e

44 Υποχρεωτικές σημειώσεις κατά την εγκατάσταση: Έλεγχος της υγρασίας του τοίχου, εάν υπάρχουν σημάδια υγρασίας πρέπει να στεγνώσουν πριν τοποθετηθεί η μόνωση για να προληφθεί η περαιτέρω υγρασία. Το φράγμα υδρατμών πρέπει να μετακινηθεί στη θερμότερη πλευρά του μονωτικού υλικού ανάμεσα στο τελικό κάλυμμα του τοίχου (π.χ. γυψοσανίδα) και του πετροβάμβακα. Η μόνωση εξωτερικών τοίχων από μέσα είναι δυσμενής για τους παρακάτω λόγους: Η μάζα του τοίχου μπορεί να συγκεντρώσει μεγαλύτερη ποσότητα ζέστης που θα διατηρείται όταν σταματάει η θέρμανση, παραμένει στην κρύα πλευρά του τοίχου αποταμιεύοντας περισσότερη ενέργεια. Η βασική μάζα του τοίχου εκτίθεται σε μεγάλες κλιματικές αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος. Το πρόβλημα των θερμογεφυρών, δηλαδή των σημείων του κτιρίου που δεν έχουν μόνωση και τα σημεία επαφής με άλλα κατασκευαστικά υλικά (ημιόροφοι, εσωτερικοί τοίχοι, ανοίγματα) όπου δημιουργούνται υγρασία και μούχλα. Οι απώλειες ενός μη μονωμένου εξωτερικού τοίχου, μπορεί να υπερβούν το 35% ( βλ. Σχετικό πίνακα) ενώ το όφελος μεταξύ των συστημάτων εξωτερικής θερμομόνωσης και της κλασικής δικέλυφης τοιχοποιίας φτάνει το 28 %. Ο φυσικός ορυκτοβάμβακας προσφέρει στα κτίρια θερμομόνωση, ηχομόνωση, πυροπροστασία, εξαίρετη θερμομόνωση, ηχομόνωση και αντίσταση στη φωτιά. Η μόνωση με φυσικό ορυκτοβάμβακα μπορεί να αποσβεστεί σε μικρό χρονικό διάστημα. 44 P a g e

45 ΜΟΝΩΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΩΝ Οι εξωτερικοί τοίχοι του κτιρίου και όλα τους τα μέρη πρέπει να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε κατά την εκμετάλλευση του κτιρίου να μπορεί μονίμως να παρέχει: * Προστασία από τις καιρικές συνθήκες - βροχή, χιόνι, αέρα, της σκόνης και μολυσμένου αέρα. * Πρόληψη των πυρκαγιών - στο σχεδιασμό και την κατασκευή, πρέπει να τηρούνται οι διατάξεις της πρόληψης των πυρκαγιών στα κτίρια. * Η θερμική προστασία - για να προστατευθούν οι χρήστες του κτιρίου και είτε από ανεπαρκή θέρμανση ή υπερβολική ζέστη και για να παρέχει το κτίριο άνετες συνθήκες διαβίωσης, δηλαδή να παρέχει καλή συσσώρευση θερμότητας και για να εξασφαλίζει ότι το αίσθημα της άνεσης δε θα διαταραχτεί λόγω αιφνίδιας αλλαγής στη θέρμανση/ψύξη ή αιφνίδια αλλαγή στην εξωτερική θερμοκρασία * Απομάκρυνση υδρατμών: Διέλευση υδρατμών από τους τοίχους χωρίς εμφάνιση συμπυκνωμάτων στην εξωτερική ή στην εσωτερική επιφάνεια. * Εξοικονόμησης ενέργειας - για να μειώσει την ανάγκη σε ενέργεια που προορίζεται για τη θέρμανση ή την ψύξη των χώρων. * Ακουστική προστασία - για να προστατευθούν οι χρήστες του κτιρίου έναντι εξωτερικών θορύβων. 45 P a g e

46 ΜΟΝΩΣΕΙΣ ΤΑΡΑΤΣΩΝ Η στεγανοποίηση της ταράτσας είναι η εργασία που απαιτείται για να αποφύγουμε τα προβλήματα από τη διείσδυση του νερού. Η σωστή στεγανοποίηση των κατασκευών αυτών είναι πολύ σημαντική και αναγκαία για την αποφυγή παραπλεύρων προβλημάτων που μπορεί να δημιουργήσει η διείσδυση νερού στα υπόλοιπα τμήματα της οικοδομής. Η στεγανοποίηση και η θερμομόνωση της ταράτσας είναι βασικά στοιχεία της καλής λειτουργίας του κτιρίου. Η στεγανοποίηση των ταρατσών πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένα συνεργεία με υλικά μεγάλης αντοχής λόγω της τρομερής καταπόνησης που υφίσταται η ταράτσα (καλοκαίρι μεγάλες θερμοκρασίες, χειμώνα χαμηλές θερμοκρασίες, υψηλές θερμικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του 24ώρου) και εντατικής χρήσης της ταράτσας (τοποθέτηση μηχανημάτων, ηλιακών κατόπτρων, θερμοσιφώνων κ.λπ.). Ο ιδιώτης πρέπει να απαιτήσει σωστές προδιαγραφές ανάλογα με τη χρήση βατής ή μη βατής ταράτσας και υλικά αρίστης ποιότητας για τη στεγανοποίηση λόγω των τεραστίων προβλημάτων που θα αντιμετωπίσει αν η στεγανοποίηση είναι ατελής ή ελλιπής. Τα υλικά αυτά είναι μεμβράνες PVC ελάχιστου πάχους 1,2mm ή ασφαλτοπάνων αντίστοιχων προδιαγραφών. Σε μία νέα κατασκευή από μπετόν και κυρίως για κεκλιμένες επιφάνειες ενδείκνυται η χρήση στεγανοποιητικών επιχρισμάτων με βάση το τσιμέντο (τσιμεντοειδών υψηλής ποιότητας). Για την συντήρηση της στεγανοποίησης σε μια παλιά κατασκευή με προϋπάρχουσες στρώσεις μία νέα επίστρωση με ρευστή πολυουρεθάνη είναι μία δυνατή λύση του προβλήματος της στεγανοποίησης ιδίως σε ταράτσες που έχουν διάφορες εγκαταστάσεις όπως ηλιακούς, κλιματιστικά κ.λπ. όπου είναι δύσκολο να μετακινηθούν. Πρέπει να αποφεύγονται λύσεις όπως ακρυλικές βαφές ή ψυχρή άσφαλτος που έχουν περιορισμένο χρόνο ζωής. Πρέπει να αποφύγει της διάφορες «οικονομικές» λύσεις που προσφέρονται ως εναλλακτικές. Επίσης πρέπει να αποφεύγει την ελαφριά επιφανειακή στεγανοποίηση καθώς και τις εκ των υστέρων επεμβάσεις διαφόρων συνεργείων, ηλεκτρολόγων, υδραυλικών κ.λπ. που μπορούν να καταστρέψουν την υπάρχουσα στεγανοποίηση. Ισχυρή στεγανοποίηση υψηλής ποιότητας και αντοχής έχει ασφαλώς ένα μεγαλύτερο κόστος κατά την κατασκευή, αλλά έχει το πλεονέκτημα της εξασφάλισης της πλήρους στεγανοποίησης για μεγάλο χρονικό διάστημα και της εξοικονόμησης χρημάτων από συμπληρωματικές επεμβάσεις στεγανοποιήσεων, καταστροφές σοβάδων και χρωματισμών της οροφής κάτω από 46 P a g e

47 την ταράτσα, της μεγάλης εξοικονόμησης ενέργειας για όλο το κτίριο και στην περίπτωση πολυκατοικιών της διαρκούς διενέξεως μεταξύ ιδιοκτητών τελευταίου ορόφου και των υπόλοιπων ορόφων. Η εφαρμογή στεγανοποίησης λόγω των σημαντικών λεπτομερειών που πρέπει να ακολουθηθούν για την σωστή αντιμετώπισή της, απαιτεί ανάλογα με τη χρήση και γενικότερα λόγω δυσμενών συνθηκών, υψηλής ποιότητας υλικά και κυρίως έμπειρους τεχνίτες με ισχυρή εγγυητική κάλυψη. ΕΡΓΟΜΟΝΩΣΗ Στεγανοποίηση ταράτσας με την μέθοδο συμβατικής μόνωσης. Η συμβατική μόνωση παρουσιάζει τα παρακάτω. Η στεγανοποίηση είναι η τελική επιφάνεια ωστόσο η ασφαλτική μεμβράνη δεν προστατεύεται από της εξωτερικές καταπονήσεις, φθορές των καιρικών συνθηκών, από τις συστοδιαστολές λόγω θερμοκρασιακών διαφορών και την υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία προκαλεί πρόωρη γήρανση. Σε αυτή την περίπτωση η διάταξη των υλικών είναι η συνηθισμένη ξεκινώντας από κάτω προς τα πάνω, καθαρισμός επιφάνειας, - φράγμα υδρατμών, θερμομονωτικό υλικό, - υλικό ρύσεων,( κλίσεις με αφρομπετó ) - στεγανοποίηση τελική επιφάνεια. Το υλικό ρύσεων προτείνουμε να είναι με αφρομπετό, είναι ελαφρύτερο έναντι άλλων υλικών και οικονομικότερο με καλή συνεισφορά στην θερμομόνωση. Σχετικά με την στεγανοποίηση προτείνουν της ποιοτικές ασφαλτικές μεμβράνες της αγοράς, την με επικαλύψει λευκή η γκριζοπράσινη ψηφίδα. 47 P a g e

48 Μεταμόρφωση ταράτσας με εφαρμογή Penetron. Τι συναντάμε Τι συναντάμε Προετοιμασία Προετοιμασία Προετοιμασία Προετοιμασία Προετοιμασία Εφαρμογή Penetron Εφαρμογή Penetron Αποτέλεσμα Ταράτσα με εφαρμογή ασφολτόπανα. Τι συναντάμε Τι συναντάμε Τι συναντάμε Εφαρμογή Εφαρμογή 48 P a g e

49 Θερμικές απώλειες από τις σωληνώσεις της κεντρικής θέρμανσης και από ανοίγματα (πόρτες, παράθυρα, χαραμάδες) της οικείας. Θερμικές απώλειες Βασικό αίτιο της ύπαρξης μετάδοσης θερμότητας είναι η διαφορά θερμοκρασίας. Πάντοτε η θερμότητα μεταδίδεται από τη θερμότερη στη ψυχρότερη επιφάνεια. Σε ένα κτίριο, η θερμότητα μεταδίδεται από τον τοίχο ή την οροφή και με τους τρεις τρόπους μετάδοσης. Ο ζεστός αέρας σε ένα δωμάτιο μεταφέρει θερμότητα μετακινούμενος προς τις ψυχρότερες επιφάνειες που είναι οι τοίχοι και η οροφή με θερμά ρεύματα (μετάδοση με μεταφορά). Οι επιφάνειες θερμαίνονται και με την ακτινοβολία των θερμών επιφανειών (π.χ. θερμαντικών σωμάτων). 'Έτσι, ανεβαίνει η επιφανειακή θερμοκρασία των εσωτερικών πλευρών τοίχων και οροφής. Επειδή υπάρχει διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πλευράς τοίχου ή οροφής δηλ. του κελύφους, η θερμότητα με αγωγή απ' τα συμπαγή στοιχεία, με μεταφορά απ' τις κοιλότητες και με ακτινοβολία περνά στην εξωτερική επιφάνεια, απ' όπου μεταφέρεται στο περιβάλλον με μεταφορά και ακτινοβολία. 49 P a g e

50 Απώλειες από κούφωμα. Θερμογέφυρα όπως απεικονίζεται από την εσωτερική πλευρά μιας γωνίας δωματίου διαμερίσματος τελευταίου ορόφου. Με το μπλε χρώμα καταγράφεται η χαμηλή θερμοκρασία που οφείλεται στις απώλειες από τη ψυχρή γωνία. Η ίδια θερμογέφυρα όπως απεικονίζεται από την επάνω πλευρά της πλάκας. Εδώ, αντίστροφα φαίνεται με το ροζ χρώμα η θερμότητα που διαφεύγει. Στη διάρκεια του καλοκαιριού, σε κτίριο γραφείων, όπου λειτουργεί κλιματιστικό και τα κουφώματα δεν είναι θεμομονωμένα. Φαίνονται με το σκούρο χρώμα οι απώλειες. Όλη η ψύξη χάνεται προς το περιβάλλον. 50 P a g e

51 . Απώλειες από αμόνωτη καπνοδόχο καλοριφέρ. Έντονες απώλειες από αμόνωτη δοκό. 51 P a g e

52 Τις κρύες νύχτες του χειμώνα, το σπίτι χάνει μεγάλα ποσά θερμότητας προς την ατμόσφαιρα με ακτινοβολία, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία των εξωτερικών επιφανειών του -κύρια της οροφής- να πέφτει πολλές φορές αρκετούς βαθμούς κάτω από τη θερμοκρασία του ατμοσφαιρικού αέρα. Έτσι, αυξάνονται κατά πολύ οι θερμικές απώλειες μέσω των εξωτερικών επιφανειών του σπιτιού. Αντίστροφα, το καλοκαίρι, η ηλιακή ακτινοβολία ανεβάζει τη θερμοκρασία της πλάκας από μπετόν κατά δεκάδες βαθμούς πάνω από τη θερμοκρασία του εξωτερικού αέρα, με αποτέλεσμα την υπερθέρμανση των εσωτερικών χώρων, αλλά και τις μεγάλες διαστολές του οπλισμού της πλάκας (για παράδειγμα, μια πλάκα ταράτσας το καλοκαίρι μπορεί να έχει και 70 0 c). Σημαντικές είναι οι απώλειες θερμότητας και από την ανανέωση του αέρα που γίνεται σ' ένα σπίτι από τις χαραμάδες των θυρών και των παραθύρων (ο κρύος αέρας μπαίνει απ' το κάτω μέρος των χαραμάδων, και ο ζεστός βγαίνει απ' το πάνω. Ο κρύος αέρας που μπαίνει αναμιγνύεται με τον ζεστό που υπάρχει στο χώρο ή παίρνει θερμότητα με μεταφορά από τις ζεστές εσωτερικές επιφάνειες). Ο αερισμός των κατοικιών πρέπει να είναι γενικός και μόνιμος ακόμη και στην περίοδο που η εξωτερική θερμοκρασία υποχρεώνει να διατηρούνται κλειστά τα παράθυρα. Η κυκλοφορία του αέρα πρέπει να γίνεται ανεμπόδιστα, σε όλους τους χώρους διαβίωσης. Όλοι οι κύριοι χώροι πρέπει να έχουν ανοίγματα για την είσοδο του αέρα και όλοι οι χώροι υπηρεσίας εξαερισμούς. Μεταξύ των κυρίων χώρων υπηρεσίας πρέπει να υπάρχουν ελεύθερα περάσματα για κυκλοφορεί ο αέρας μεταξύ τους. Τόσο η εισαγωγή όσο και η απαγωγή του αέρα από το εσωτερικό των κατοικιών, μπορεί να γίνεται με τρόπο φυσικό ή μηχανικό ή με συνδυασμό των δύο μεθόδων. Τα ανοίγματα όμως που υπαγορεύει ο φυσικός αερισμός (παράθυρα, φεγγίτες, χαραμάδες κάτω από πόρτες), όσο και ο μηχανικός εξαερισμός (στόμια και συναρμογές σωληνώσεων, καμινάδες κλπ) πρέπει να προστατεύονται σωστά για να μη διαφεύγει άσκοπα θερμική ενέργεια από το κτίριο. Ο παραπάνω πίνακας μας δείχνει τις απώλειες που προέρχονται από τα μονά τζάμια, τα διπλά τζάμια, τα διπλά τζάμια με μόνωση και τα τριπλά τζάμια με μόνωση. 52 P a g e

53 Ο παραπάνω πίνακας μας εξηγεί τις απώλειες που εκπέμπει η κεντρική θέρμανση. Μια εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης θεωρείται επιτυχημένη όταν θερμαίνει σωστά και όσο πρέπει, καθώς επίσης εφόσον λειτουργεί οικονομικά και με ασφάλεια. Προκειμένου να επιτευχθούν αυτά απαιτείται σωστή μελέτη που να περιλαμβάνει: τα τεχνικά χαρακτηριστικά και μεγέθη του εξοπλισμού, ακριβή υπολογισμό των θερμικών απαιτήσεων, καλό σχεδιασμό των δικτύων διανομής, σωστή διάταξη του εξοπλισμού του συστήματος, καθώς και τη λειτουργική σύνδεση και ρύθμιση των διαφόρων στοιχείων. Η επιλογή ισχύος του λέβητα αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και στηρίζεται στον υπολογισμό των βασικών κλιματικών και γεωγραφικών παραμέτρων, και των θερμικών απωλειών του κτιρίου. Με λίγα λόγια όλα, όσα θα έπρεπε να γίνονται και σπάνια τηρούνται με αποτέλεσμα πολλές ελαττωματικές και προβληματικές εγκαταστάσεις. Ο σωστός σχεδιασμός και η μελέτη πριν την εγκατάσταση ενός συστήματος κεντρικής θέρμανσης εγγυάται μια επιτυχημένη εγκατάσταση. Ειδικά όσον αφορά νέες οικοδομές η συνεργασία του υπεύθυνου της οικοδομής με τον επιβλέποντα μηχανικό και τον εγκαταστάτη υδραυλικό βοηθά στη λύση πολλών προβλημάτων. 53 P a g e

54 Μερικές βασικές παρεμβάσεις που μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα σύστημα κεντρικής θέρμανσης είναι οι ακόλουθες: Ένα κεντρικό σύστημα πρέπει να διαστασιολογείται μετά από ειδική μελέτη από μηχανολόγο μηχανικό και πάντα βάσει των θερμικών απωλειών του κτιρίου προκειμένου να αποφευχθούν υπερδιαστασιολόγησεις και σπατάλη καυσίμων. Καλό είναι να αποφεύγονται οι μεγάλοι λέβητες που δεν λειτουργούν σε πλήρη ισχύ και με χαμηλή απόδοση. Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν η απαιτούμενη ισχύς ενός λέβητα ξεπερνά τα 350 kw, οπότε ενδείκνυται η εγκατάσταση δύο και πλέον λεβήτων. Συνήθως σε μεσαίου μεγέθους εγκαταστάσεις και πάντοτε στις μεγάλες προτιμούνται περισσότεροι του ενός λέβητες καθώς, παρέχεται έτσι η δυνατότητα να λειτουργεί ένας μόνο λέβητας σε περιόδους που δεν υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Η εξοικονόμηση που προκύπτει αντισταθμίζει πολύ γρήγορα το αυξημένο κόστος αγοράς περισσότερων λεβήτων και καυστήρων αντί ενός. Ένας λέβητας χωρίς μόνωση μπορεί να έχει απώλειες πάνω από 5% σε σχέση με ένα μονωμένο λέβητα όπου οι απώλειες δεν ξεπερνούν το 1%. Μια μείωση της προκαθορισμένης θερμοκρασίας αναφοράς κατά ένα βαθμό συμβάλει σε πάνω από 6% λιγότερα καύσιμα. Τυχόν χαραμάδες στο λέβητα επιτρέπουν την είσοδο κρύου αέρα στο εσωτερικό του μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο την απόδοσή του. Με δεδομένη την κλίμακα απόδοσης που δίνουν οι κατασκευαστές σε ένα λέβητα (80%- 110%) ένας λέβητας θεωρείται ικανοποιητικά αποδοτικός από 90% και πάνω. Εδώ πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη ότι μεγάλο ρόλο παίζει και ο «ετήσιος βαθμός απόδοσης» μιας εγκατάστασης, ο οποίος εκφράζει την ενέργεια που παράγει ένας λέβητας, 54 P a g e

55 μείον τις απώλειες των καυσαερίων που προκύπτουν, τις απώλειες διακοπής λειτουργίας της εγκατάστασης και τις θερμικές απώλειες του λέβητα. Όσον αφορά τους καυστήρες, κυκλοφορούν σήμερα καυστήρες προηγμένης τεχνολογίας στους οποίους μπορούν να γίνουν οι σωστές και απαραίτητες ρυθμίσεις για τέλεια καύση. Υπάρχουν καυστήρες με αυτόματο τάμπερ αέρα που υποβοηθούν κατ αυτόν τον τρόπο την εξοικονόμηση ενέργειας καθώς εμποδίζουν την είσοδο κρύου αέρα όταν ο καυστήρας είναι ανενεργός. Οι σωληνώσεις που περνούν μέσα από μη θερμαινόμενους χώρους θα πρέπει να μονώνονται επιμελώς. Επίσης, θα πρέπει να επιλέγονται σωληνώσεις με τις σωστές/κατάλληλες διαμέτρους σε σχέση με τα διάφορα τμήματα ενός δικτύου κεντρικής θέρμανσης. Προτείνεται η χρήση θερμοστάτη στα θερμαντικά σώματα καθώς έτσι μόνο επιτυγχάνεται η απαραίτητη και επιθυμητή θερμοκρασία σε έναν χώρο. Καλό είναι, όταν ένα σώμα βρίσκεται τοποθετημένο δίπλα σε εξωτερικό τοίχο να τοποθετείται μονωτικό υλικό μεταξύ των δύο και επίσης να μην τοποθετούνται καλύμματα στα σώματα, όπως συνηθίζεται. Για να αποφευχθεί κατασπατάληση ενέργειας όταν θερμαίνονται χώροι δίχως αυτό να είναι αναγκαίο υπάρχουν τρόποι ώστε ο λέβητας να ρυθμίζεται με ειδικά συστήματα και ανάλογα να ανταποκρίνεται στην εξωτερική θερμοκρασία (αντιστάθμιση). Τα συστήματα ρύθμισης διατηρούν την εσωτερική θερμοκρασία σταθερή ανεξάρτητα από τις εξωτερικές μεταβολές, συνεισφέροντας έτσι στην αποφυγή υπερθέρμανσης των εσωτερικών χώρων. Αυτές οι ρυθμίσεις μπορούν να εφαρμοστούν ανάλογα με τον τύπο της εγκατάστασης και ο βαθμός ακριβείας τους εξαρτάται από τον αυτοματισμό που επιλέγεται. Τα πιο εξελιγμένα συστήματα ρύθμισης έχουν ένα αισθητήριο που μεταδίδει τις μεταβολές της εξωτερικής θερμοκρασίας σε μια ηλεκτρονική συσκευή η οποία προσαρμόζει τη θερμοκρασία του νερού ανάλογα. Υπάρχουν ακόμη και οι θερμοστατικοί διακόπτες που μπορούν να ρυθμίσουν επιτυχώς τη θερμοκρασία διαφορετικών και ξεχωριστών χώρων, καθώς επίσης και να εξαλείψουν τυχόν λάθη και μειονεκτήματα που προκύπτουν από λάθη στις μελέτες, αλλαγές στη χρήση των χώρων κλπ. Τέτοιοι διακόπτες μπορούν να ρυθμίζουν αυτόματα την ποσότητα ζεστού νερού και τη θερμοκρασία ενός χώρου. Το κόστος αγοράς τους είναι μικρό ενώ τα οφέλη στην εξοικονόμηση που προκύπτουν από τη χρήση τους μεγάλα. 55 P a g e

56 Λήψη μέτρων για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ( εξοικονόμηση ενέργειας ) στις οικίες. 56 P a g e

57 23 ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΕΙΑ 1. Να επιλέξετε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας γιατί καταναλώνουν 4-5 φορές λιγότερη ενέργεια από τις κοινές λάμπες πυρακτώσεως και η χρήση τους μειώνει το ετήσιο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος κατά 12 περίπου ανά λάμπα. Προσέχουμε τις ενδείξεις για την απόδοση των λαμπτήρων. Οι κοινές λάμπες έχουν απόδοση "Ε", ενώ οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας έχουν απόδοση "Α". Προσοχή όμως: οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας δεν πετιούνται στα σκουπίδια διότι περιέχουν βλαβερές για το περιβάλλον ουσίες όπως υδράργυρο. 2. Να προτιμάτε το νυχτερινό ρεύμα με μειωμένο τιμολόγιο όταν χρησιμοποιείτε το πλυντήριο πιάτων, ρούχων ή άλλες ενεργοβόρες συσκευές. Το μειωμένο (νυχτερινό) τιμολόγιο της ΔΕΗ ισχύει από έως και από έως κατά τη χειμερινή περίοδο (1 Νοεμβρίου έως 30 Απριλίου), και από έως κατά τη θερινή περίοδο (1 Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου) και το δικαιούνται όλοι οι οικιακοί πελάτες της ΔΕΗ. 3. Να ανάβετε τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα ανάλογα με τις ανάγκες σας και να μην μένει αναμμένος άσκοπα. Συνήθως μισή ώρα αρκεί για να ζεσταθεί το νερό. 4. Να χρησιμοποιείτε πλυντήριο πιάτων το οποίο καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια και νερό από το πλύσιμο στο χέρι. 5. Να χαμηλώνετε τη θερμοκρασία πλύσης στο πλυντήριο ρούχων και προτιμάτε να βάζετε όλη την ποσότητα που χωράει (συνήθως 5 6 κιλά ρούχα). Είναι αποδεδειγμένο ότι τα ρούχα καθαρίζουν εξίσου καλά στους 60 C όσο και στους 90 C και με τα νέα προγράμματα και καθαριστικά ακόμα και στους 40 C. 6. Αν αγοράσετε νέες ηλεκτρικές συσκευές να επιλέξετε αυτές με υψηλή ενεργειακή κλάση (Α++, Α+, Α, Β). Ελέγξτε την ετικέτα ενεργειακής σήμανσης της συσκευής που την κατατάσσει σε μία κατηγορία από το Α (αποδοτικότερη) έως το G (μη-αποδοτική) και αναγράφει την ακριβή κατανάλωση ενέργειάς της. Για παράδειγμα, αν επιλέξετε ψυγείο υψηλής ενεργειακής κλάσης τότε θα έχετε ετήσια εξοικονόμηση Να κλείνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό, τον υπολογιστή και γενικά όλες τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη και να μην τις αφήνετε σε κατάσταση αναμονής. 8. Αν έχετε αυτόνομη θέρμανση, μη ρυθμίζετε το θερμοστάτη πάνω από τους 20 C. Για κάθε επιπλέον βαθμό σπαταλάτε μέχρι και 7% περισσότερη ενέργεια. 9. Να τοποθετήσετε κάποιο υλικό που αντανακλάει τη θερμότητα πίσω από τα καλοριφέρ, ώστε αντί η θερμότητα να απορροφάται από τους τοίχους να εκλύεται πάλι στο χώρο. Τα ασημένια προστατευτικά που χρησιμοποιούνται για να αντανακλούν τον ήλιο από τα παρμπρίζ των αυτοκινήτων το καλοκαίρι είναι μια καλή ιδέα. 57 P a g e

58 10. Να κλείσετε τυχόν χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα με μονωτικό υλικό, αυτοκόλλητες ταινίες ή σιλικόνη ώστε να περιορίσετε τυχόν απώλειες θερμότητας. 11. Να κλείνετε τις κουρτίνες και τα παραθυρόφυλλα ώστε η ζέστη να μη διαφεύγει από τα παράθυρα, ιδιαίτερα αν το σπίτι δεν έχει διπλά τζάμια. 12. Αν αγοράσετε υπολογιστή να προτιμήσετε φορητό και επίπεδη οθόνη, να σβήνετε την οθόνη και να κλείνετε από τον κεντρικό διακόπτη τα περιφερειακά συστήματα όταν δεν τα χρησιμοποιείτε. Έτσι θα έχετε ετήσια εξοικονόμηση περίπου από τα περιφερειακά. Οι φορητοί υπολογιστές καταναλώνουν έως και 93% λιγότερη ενέργεια από τους σταθερούς. 13. Να μην αφήνετε τους φορτιστές στην πρίζα όταν δε χρησιμοποιούνται. Κάθε φορτιστής που χρησιμοποιείται (κινητού ή ασύρματου τηλεφώνου, διάφορων ηλεκτρικών συσκευών), ειδικά αν είναι παλαιού τύπου, κοστίζει 2-3 το χρόνο. Καλύτερα να τους βγάζετε από την πρίζα. 14. Αν ζούμε κοντά σε θάλασσα και υπάρχουν φύκια που τα ξεβράζει το κύμα, μπορούμε να μαζέψουμε φύκια - πολλά φύκια - και να τα απλώσουμε γύρω από τα δέντρα μας. Θα δημιουργήσουν ένα προστατευτικό στρώμα που θα συγκρατεί μέχρι και 70% της υγρασίας γύρω από τη ρίζα των δέντρων μας. Αυτό σημαίνει μεγάλη εξοικονόμηση νερού για άρδευση. Υπάρχει ένας καλλιεργητής στην Καλιφόρνια που κάνει κάτι παρόμοιο με πέτρες. Δεν έχει και άδικο: αν προσέξετε στο χώμα, ακόμη και αν είναι ξερό, δίπλα στις πέτρες φυτρώνουν αγριόχορτα. Γιατί; Διότι εκεί - φαίνεται - συγκρατείται υγρασία. Ξέρει η φύση! Υπάρχει μία πρότυπη μονάδα στην Κεφαλονιά, που μαζεύουν τα φύκια και το κάνουν λίπασμα (κομποστοποίηση) το οποίο στη συνέχεια το πουλάνε στην αγορά (έξοχο βιολογικό λίπασμα!). 15. Δεν κόβουμε δέντρα, αλλά φυτεύουμε δέντρα. Τα δέντρα συγκρατούν το διοξείδιο του άνθρακα που ελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα (ένα δέντρο συγκρατεί στη διάρκεια της ζωής του ένα τόνο διοξειδίου του άνθρακα!). Επίσης, συγκρατούν την υγρασία στο χώμα, το κρατούν εύφορο και το συγκρατούν από την διάβρωση που προκαλεί η λειψυδρία και στη συνέχεια η ερημοποίηση. Μας κρατάνε σκιά, σκιάζουν τη δυτική όψη του σπιτιού από τον ήλιο (μειώνοντας τη χρήση του κλιματιστικού) και - το πιο σημαντικό - μας προσφέρουν τόσο τον καρπό τους για να χορτάσουμε όσο και την ομορφιά τους για να χαίρεται το μάτι και η ψυχή μας! 16. Χτίζουμε μόνο βιοκλιματικό σπίτι με οικολογικά υλικά. Αν το λέει η ψυχή μας, χτίζουμε με άχυρο, με λάσπη και με υλικά που δεν απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για να παραχθούν και να μεταφερθούν (πχ. τσιμέντο). 17. Προσέχουμε την τοποθεσία του οικοπέδου να μην υπάρχουν τεκτονικά ρήγματα και εξετάζουμε τα ηλεκτρομαγνητικά και γεωμαγνητικά πεδία. 18. Δεν κάνουμε το σπίτι μας μεγαλύτερο από όσο χρειαζόμαστε - μερικοί λένε να το κάνουμε ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ από το σπίτι που μεγαλώσαμε. Εμείς θα πούμε απλά να μην 58 P a g e

59 υπερβαίνουμε τα τετραγωνικά μέτρα για κάθε άτομο που θα ζει στο σπίτι - μαζί με το υπόγειο (το οποίο κατά 90% στην Ελλάδα είναι χώρος διαβίωσης). Με κάθε μέτρο παραπάνω, συμβάλουμε στο διογκωμένο πρόβλημα αστικοποίησης, οικοπεδοποίησης και τσιμεντοποίησης κάθε τετραγωνικού ελεύθερης γης στη χώρα - και τον πλανήτη. 19. Αν είμαστε κοντά στη θάλασσα, δεν χρειάζεται να φτιάξουμε πισίνα. Αν δεν είμαστε κοντά στη θάλασσα αλλά τη βλέπουμε, πάλι δεν χρειάζεται, αφού έχουμε άφθονο νερό να κοιτάζουμε. Αν δεν βλέπουμε θάλασσα και δεν είναι κοντά μας, τότε ας κοιτάζουμε... το βουνό! Η πισίνα ξοδεύει νερό (λόγω της εξάτμισης και του ετήσιου καθαρισμού της), έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που ολοένα λιγοστεύει λόγω σπατάλης, κακοδιαχείρισης και μόλυνσης. 20. Εγκαθιστούμε φωτοβολταϊκά ή μικρές ανεμογεννήτριες στην ταράτσα του σπιτιού μας. Προσοχή όχι στο χωράφι μας που πρέπει να κόψουμε τα αιωνόβια δέντρα, αλλά στην ταράτσα του σπιτιού, διότι τα πανέλα θα μας την σκιάσουν κιόλας και παράγουμε ηλεκτρικό ρεύμα από τον ήλιο και τον αέρα (ΑΠΕ). 21. Για τον κλιματισμό χρησιμοποιούμε γεωθερμία. Προτιμάμε την κάθετη καθώς η οριζόντια θα καταστρέψει μεγάλο μέρος του οικοπέδου μας λόγω της εκσκαφής! 22. Αντί για απορροφητικό βόθρο τοποθετούμε μικρή μονάδα επεξεργασίας λυμάτων και το νερό που καθαρίζεται το βάζουμε σε ένα βυτίο για να ποτίζουμε το χωράφι μας. 23. Αντί για συμβατικό τζάκι, διαλέγουμε ενεργειακό τζάκι που καίει ξύλα ή βιομάζα (pellets) και έχει απόδοση 90% έναντι του 10% ενός συμβατικού τζακιού. Μπορούμε με σωστό σχεδιασμό και σωλήνωση να θερμάνουμε ΟΛΟ το σπίτι με το ενεργειακό τζάκι. Τέλος, αν προτιμήσουμε να καταφύγουμε στη λύση ορυκτού καυσίμου για θέρμανση, ας προτιμήσουμε μονάδα συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού, ώστε με την ίδια ποσότητα καυσίμου να θερμαίνουμε το σπίτι μας και να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια για χρήση. 59 P a g e

60 60 P a g e

61 Κεφάλαιο 5 Έρευνα μέσω του ερωτηματολόγιου Μεταβλητές που μελετούνται Η ανεξάρτητη μεταβλητή είναι η ενημέρωση των μαθητών από το σχολείο για περιβαλλοντικά θέματα. Η εξαρτημένη μεταβλητή είναι η περιβαλλοντική συνείδηση και η οικολογική δράση των μαθητών. 61 P a g e

62 Κεφάλαιο 6 Περιγραφή των ορίων περιορισμών της έρευνας Περιορισμένο κοινωνική ομάδα Το ερωτηματολόγιο μας απαντήθηκε από 50 μαθητές του 50 ου Γενικού Λυκείου Αθηνών. Περιορισμένο χρονικό διάστημα Το χρονικό διάστημα που διεξήχθη η έρευνα είναι περιορισμένο. Επομένως τα συμπεράσματα δεν μπορούν να θεωρηθούν διαχρονικά. Περιορισμένο δείγμα μαθητών Ο αριθμός των ερωτηματολογίων ήταν 50. Επομένως το δείγμα αντιστοιχεί στο 25% των μαθητών του σχολείου. Η αύξηση αυτού του ποσοστού θα μπορούσε να οδηγήσει την έρευνα μας σε πιο αξιόπιστα και ακριβή συμπεράσματα. 62 P a g e

63 Κεφάλαιο 7 Περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθήθηκε 1) Συγκεντρώσαμε πληροφορίες, εικόνες και γράψαμε εργασίες. 2) Παρουσιάσαμε τις εργασίες στην τάξη. 3) Διατυπώσαμε ερωτήσεις για το ερωτηματολόγιο. 4) Μοιράσαμε ερωτηματολόγια. 5) Κάναμε στατιστική επεξεργασία του ερωτηματολογίου. 6) Επισκεφτήκαμε το 3 ο ΕΠΑΛ Ταύρου με σκοπό την ξενάγηση μας στο φωτοβολταϊκό πάρκο που είναι εγκατεστημένο στην οροφή του σχολείου. 7) Βγάλαμε συμπεράσματα. 8) Περιηγηθήκαμε στο χώρο του σχολείου και εντοπίσαμε κατασκευές και εγκαταστάσεις που χρήζουν επισκευής ή αντικατάστασης, επειδή επιβαρύνουν το περιβάλλον. 9) Συγγράψαμε το βιβλίο μας. 10) Παρουσιάσαμε την έρευνά μας. 63 P a g e

64 Κεφάλαιο 8 Ορισμοί Με το ερωτηματολόγιο μας ερευνούμε αν και κατά πόσο το 50 ο Γενικό Λύκειο Αθηνών ενημερώνει τους μαθητές του για περιβαλλοντικά προβλήματα και τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Επίσης, ερευνούμε αν και κατά πόσο οι εν λόγω μαθητές έχουν περιβαλλοντική συνείδηση και δράση. 64 P a g e

65 Συμπεράσματα Κεφάλαιο 9 Ερωτηματολόγιο Στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής που ακολουθούν να κυκλώσεις το γράμμα που αντιστοιχεί στην απάντηση που σε αντιπροσωπεύει. Επίσης να συμπληρώσεις τα κενά όπου χρειάζεται. 1) Κάθε πότε θυμάσαι να απενεργοποιήσεις όλες τις ηλεκτρικές συσκευές στο σπίτι σου, αντί να τις θέσεις σε αναμονή, εφόσον δεν πρόκειται να τις χρησιμοποιήσεις; α) Ποτέ β) Σπάνια γ) Μερικές φορές δ) Συχνά ε) Πάντα 1 Συμπέρασμα: Περίπου οι μισοί μαθητές απάντησαν ότι απενεργοποιούν τις συσκευές τους συχνά, ενώ οι υπόλοιποι απάντησαν σπάνια. 2) Όταν βγαίνεις από το σπίτι, οι τηλεοράσεις είναι συνήθως: α) Σε λειτουργία β) Σε κατάσταση αναμονής γ) Απενεργοποιημένες 2 Συμπέρασμα: Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών όταν βγαίνει από το σπίτι απενεργοποιεί τις τηλεοράσεις. 65 P a g e

66 3) Στο σπίτι σου ζείτε (π.χ. 4) άτομα σε: α) τ.μ. β) τ.μ. γ) τ.μ. δ) Περισσότερα από 120 τ.μ. 3 Συμπέρασμα: Επειδή δεν απαντήθηκε σωστά από πολλούς ερωτηθέντες, δεν μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα. 4) Πόσους λαμπτήρες οικονομίας χρησιμοποιείς στο σπίτι σου; α) Κανέναν β) Έναν με τέσσερις γ) Τέσσερις με οκτώ δ) Πάνω από οκτώ 4 Συμπέρασμα: Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών χρησιμοποιεί στο σπίτι του από 1 έως 4 λάμπες οικονομίας. 66 P a g e

67 5) Τι λαμπτήρες χρησιμοποιείς στο σπίτι σου; α) Μόνο πυρακτώσεως β) Κυρίως πυρακτώσεως γ) Κυρίως οικονομίας δ) Μόνο οικονομίας 5 Συμπέρασμα: Οι περισσότεροι μαθητές χρησιμοποιούν κυρίως λαμπτήρες οικονομίας. 6) Στο σπίτι σου ένας λαμπτήρας καίγεται. Εσύ τι κάνεις; α) Τον αντικαθιστάς με λαμπτήρα πυρακτώσεως. β) Τον αντικαθιστάς μάλλον με λαμπτήρα πυρακτώσεως. γ) Τον αντικαθιστάς μάλλον με λαμπτήρα οικονομίας. δ) Τον αντικαθιστάς με λαμπτήρα οικονομίας. 6 Συμπέρασμα: Οι περισσότεροι ερωτηθέντες απάντησαν ότι όταν καίγεται ένας λαμπτήρας τον αντικαθιστούν με λαμπτήρες οικονομίας. 67 P a g e

68 7) Έχεις συμμετάσχει ποτέ σε περιβαλλοντική ομάδα στο σχολείο σου; α) ποτέ β) 1 φορά γ) 2 φορές δ) 3 φορές ε) Περισσότερες από 3 φορές 7 Συμπέρασμα: Οι περισσότεροι μαθητές απάντησαν πως δεν έχουν συμμετάσχει σχεδόν ποτέ σε περιβαλλοντική ομάδα. 8) Η κυρία Ιωάννου σε έβαλε να τρέξεις. Ίδρωσες και τα ρούχα σου χρειάζονται πλύσιμο. Πώς τα πλένεις; α) Δεν τα πλένεις καθόλου! (μπλιαααχ) β) Πάντα πλένονται στο χέρι γ) Συνήθως πλένονται στο χέρι δ) Συνήθως πλένονται στο πλυντήριο ε) Πάντα πλένονται στο πλυντήριο 8 Συμπέρασμα: Σχεδόν όλοι οι μαθητές πλένουν τα ρούχα τους στο πλυντήριο, οπότε δεν γίνεται μεγάλη σπατάλη νερού. 68 P a g e

69 9) Πεινάς! Ως συνήθως ανοίγεις το ψυγείο για να φας! Πόση ώρα κρατάς την πόρτα του ανοικτή; α) 0-10 β) γ) δ) 46-1 ε) Περισσότερο από 1 9 Συμπέρασμα: Οι περισσότεροι μαθητές απάντησαν ότι κρατάνε το ψυγείο τους ανοιχτό από 0-10 s. 10) Ποιες από τις παρακάτω ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν την περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια: α) Ηλεκτρικός θερμοσίφωνας β) Πλυντήριο ρούχων γ) Λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης δ) Στερεοφωνικό συγκρότημα ε) Ηλεκτρονικός Υπολογιστής 10 Συμπέρασμα: Ένα μεγάλο ποσοστό δεν είναι ενημερωμένο για την κατανάλωση των ηλεκτρικών συσκευών. 69 P a g e