ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών 5 εκεµβρίου 2001 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 2001/0165(COD) ΣΧΕ ΙΟ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων σχετικά µε την πρόταση οδηγίας του Συµβουλίου που αφορά την τροποποίηση της οδηγίας 83/477/ΕΟΚ του Συµβουλίου για την προστασία των εργαζοµένων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αµίαντο κατά τη διάρκεια της εργασίας (COM(2001) 417 C5-0347/ /0165((COD)) Συντάκτης γνωµοδότησης: Erik Meijer PA\ doc PE

2 PE /21 PA\ doc

3 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ Κατά τη συνεδρίασή της στις 13 Σεπτεµβρίου 2001, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών όρισε συντάκτη γνωµοδότησης τον κ. Erik Meijer. Κατά τη συνεδρίασή της/τις συνεδριάσεις της στις..., η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο γνωµοδότησης. Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε τις ακόλουθες τροπολογίες µε ψήφους... υπέρ,... κατά και... αποχές(ή)/οµόφωνα. Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές:... (πρόεδρος/ασκών/ασκούσα την προεδρία),... (αντιπρόεδρος),...(αντιπρόεδρος),... (συντάκτης/ρια γνωµοδότησης),...,... (αναπλ....),... (αναπλ.... σύµφωνα µε το άρθρο 153, παράγραφος 2, του Κανονισµού),... και.... PA\ doc 3/21 PE

4 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Οι προτεινόµενες τροποποιήσεις της οδηγίας 83/477/ΕΟΚ αποτελούν θετικό βήµα προσαρµογής στην εν εξελίξει κατάσταση όσον αφορά την έκθεση στον αµίαντο. Από το 2005, όλα τα κράτη µέλη θα έχουν επιβάλει πλήρη απαγόρευση της χρήσης αµιάντου, και η έµφαση όσον αφορά την πολιτική θα ολοκληρώσει τότε την ήδη συντελούµενη µετατόπισή της από την προστασία των σήµερα εργαζοµένων προς την αντιµετώπιση των προβληµάτων που µας κληρονόµησε το παρελθόν. Τα κληρονοµηµένα αυτά προβλήµατα είναι σηµαντικά. Υπολογίζεται ότι, κατά τις τρεις επόµενες δεκαετίες, άτοµα, µόνο στη υτική Ευρώπη, θα πεθάνουν πρόωρα ως αποτέλεσµα της έκθεσής τους στον αµίαντο 1. εδοµένου ότι ορισµένες ασθένειες οφειλόµενες στον αµίαντο µπορεί να κάνουν µέχρι και 40 χρόνια να εκδηλωθούν, η αιχµή των πρόωρων θανάτων και των επώδυνων, ανιάτων ασθενειών βρίσκεται ακόµη στο µέλλον. Τα κύρια θύµατα των ασθενειών που σχετίζονται µε τον αµίαντο είναι εκείνοι που εργάζονται, ή έχουν εργασθεί σε περιβάλλον όπου υπάρχει η ουσία αυτή. Ο κίνδυνος όµως δεν περιορίζεται σε αυτούς, οπότε το πρόβληµα υπερβαίνει τα στενά όρια της ιατρικής της εργασίας και απασχολεί και τις αρχές τις αρµόδιες για την προστασία τόσο της δηµόσιας υγείας όσο και του περιβάλλοντος. Άτοµα που ζουν κοντά σε χώρους όπου εξορύσσεται ή χρησιµοποιείται αµίαντος, ή που έχει εξορυχθεί η χρησιµοποιηθεί κατά το παρελθόν, τα µέλη των οικογενειών των εργαζοµένων που έρχονται ή έχουν έλθει σε επαφή µε αµίαντο, τα άτοµα που ζουν σε κτίρια όπου υπάρχει αµίαντος, συνιστούν και αυτά οµάδες υψηλού κινδύνου. εν είναι γνωστό εάν κίνδυνο διατρέχουν και τα άτοµα που µένουν ή απασχολούνται κοντά σε κτίρια όπου λαµβάνουν χώρα εργασίες κατεδάφισης, συντήρησης ή ανακαίνισης το ενδεχόµενο δεν µπορεί να αποκλεισθεί, δεδοµένου ότι οι συνέπειες της έκθεσης σε χαµηλές δόσεις αµιάντου δεν έχουν ερευνηθεί επαρκώς 2. Κατά την περίοδο ακµής των δεκαετιών 1960 και 1970 εξορύχθηκαν, ή εισήχθησαν στα 15 σηµερινά κράτη µέλη της ΕΕ τόσο µεγάλες ποσότητες αµιάντου που, στις περιπτώσεις που τα υπάρχοντα στοιχεία είναι ελλιπή, η αρχή της προφύλαξης υπαγορεύει ότι κάθε κτίριο που κατασκευάσθηκε ή ανακαινίσθηκε κατά την περίοδο αυτή πρέπει να θεωρείται ότι πιθανότατα περιέχει αµίαντο. για το λόγο αυτό, πρέπει να εξασφαλισθεί ότι όλα τα κράτη µέλη, και όλες οι υποψήφιες χώρες πριν από την ένταξή τους, είτε θα έχουν καταρτίσει ένα αξιόπιστο εθνικό µητρώο για το πού βρίσκεται αµίαντος είτε, στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι πρακτικά εφικτό, θα εισαγάγουν νοµοθεσία που θα προβλέπει ότι, πριν από την ανακαίνιση ή την κατεδάφιση ενός κτιρίου, οι ιδιοκτήτες του θα είναι υποχρεωµένοι είτε (α) να παρουσιάσουν ανεξάρτητα στοιχεία από τα οποία θα προκύπτει ότι το κτίριο δεν περιέχει αµίαντο, είτε (β) να εκτελέσουν τα έργα κατεδάφισης ή ανακαίνισης υπό την υπόθεση ότι υπάρχει αµίαντος, ακολουθώντας όλες τις νοµικές απαιτήσεις και τις κανονικές διαδικασίες που προβλέπονται για την περίπτωση αυτή. 1 Γερουσιαστής Bob Ruers, (Ολλανδία), οµιλία στη συνάντηση της Λατινικής Αµερικής για τον αµίαντο, Μπουένος Άιρες, Αργεντινή, 1/10/ Βλ. C. Magnani και άλλων., Multicentric study on malignant pleural mesothelioma and non-occupational exposure to asbestos [Πολυπαραµετρική µελέτη για το πνευµονικό µεσοθηλίωµα και την µη επαγγελµατική έκθεση στον αµίαντο], Brit. J. Cancer, 83/1, (2000), σελ PE /21 PA\ doc

5 Πέραν αυτού, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η χρήση αµιάντου δεν περιορίζεται µόνον στις οικοδοµές το υλικό αυτό έχει χρησιµοποιηθεί και στην οδοποιία, σε οχήµατα και σε ορισµένους τύπους µηχανηµάτων. Στις περιπτώσεις αυτές, είναι σαφές ότι απαιτείται απογραφή ούτως ώστε να µειωθούν κατά το δυνατόν τα περιστατικά δυνητικής έκθεσης, και τα άτοµα που εκτίθενται ή έχουν εκτεθεί στον αµίαντο να έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν αποζηµίωση. Πρέπει να καθιερωθεί, σε όλα τα κράτη µέλη, σύστηµα πιστοποίησης που θα εξασφαλίζει ότι οι εταιρίες που αναλαµβάνουν έργα κατεδάφισης διαθέτουν την ικανότητα να αντιµετωπίσουν το πρόβληµα του αµιάντου. Το σύστηµα αυτό πρέπει να καθιερώνει και ελάχιστες προδιαγραφές σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, και πρέπει να εφαρµοσθεί αµέσως και στις υποψήφιες για ένταξη χώρες. Γενικότερα, και δεδοµένου ότι οι υποψήφιες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχουν ακόµη βαρύτερη κληρονοµιά του παρελθόντος από ό,τι τα σηµερινά κράτη µέλη ως προς τον αµίαντο, πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την άµεση αντιµετώπιση του προβλήµατος, και να µην επιτραπεί µεταβατική περίοδος. Ο συντάκτης της παρούσας γνωµοδότησης προτείνει επίσης ορισµένες τροπολογίες που αποβλέπουν στο να ενισχυθεί η θέση όλων θυµάτων του αµιάντου, ανεξάρτητα από τα αίτια της έκθεσής τους. η αναθεωρηµένη οδηγία πρέπει να επιβάλλει σε όλα τα κράτη µέλη την υποχρέωση να τηρούν εθνικό µητρώο όλων των παθολογικών καταστάσεων που σχετίζονται µε τον αµίαντο. Πρέπει να εφαρµοσθούν εθνικά προγράµµατα υγειονοµικής παρακολούθησης που θα καλύπτουν όλα τα άτοµα που έχουν εκτεθεί σε αµίαντο, ή που έχουν βάσιµους λόγους να φοβούνται ότι έχουν εκτεθεί. Σε όλα τα θύµατα πρέπει να καταβληθεί επαρκής αποζηµίωση, ανεξαρτήτως του εάν η έκθεσή τους οφείλεται σε επαγγελµατικούς λόγους ή όχι. Στις περιπτώσεις όπου η πηγή της έκθεσης δεν µπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς ή όταν ενέχεται, για παράδειγµα, επιχείρηση που δεν υπάρχει πλέον, την ευθύνη της αποζηµίωσης πρέπει να επωµίζονται οι δηµόσιες αρχές. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, που είναι αρµόδια επί της ουσίας, να ενσωµατώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες: Κείµενο που προτείνει η Επιτροπή 1 Τροπολογίες του Κοινοβουλίου Τροπολογία 1 Τίτλος, οδηγία 83/477/ΕΟΚ Οδηγία 83/477/ΕΟΚ του Συµβουλίου για την προστασία των εργαζοµένων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αµίαντο κατά τη διάρκεια της εργασίας Οδηγία 83/477/ΕΟΚ του Συµβουλίου για την προστασία των εργαζοµένων και άλλων εκτεθειµένων σε κίνδυνο ατόµων από τους κινδύνους που οφείλονται στην έκθεσή τους στον αµίαντο 1 ΕΕ C xxxxx. PA\ doc 5/21 PE

6 µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 1 τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 137 (2), τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως τα άρθρα 137 (2) και 175, µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 4α (νέα) H φθορά, η κατεδάφιση και η ανακαίνιση κτιρίων που περιέχουν αµίαντο αυξάνουν τον κίνδυνο έκθεσης των ατόµων που ζουν ή εργάζονται σε γειτονικούς χώρους, και όχι µόνον των εργαζοµένων που απασχολούνται από τις κατασκευαστικές εταιρίες που εκτελούν τα σχετικά έργα. Ο κίνδυνος µη επαγγελµατικής έκθεσης υπήρχε πάντοτε, για παράδειγµα για τα µέλη των οικογενειών των εργαζοµένων που έρχονται σε επαφή µε αµίαντο, καθώς και των ατόµων που ζουν κοντά σε ορυχεία αµιάντου ή εργοστάσια που χρησιµοποιούν αµίαντο. Εξάλλου, ο αµίαντος έχει χρησιµοποιηθεί και σε πλήθος άλλων εφαρµογών, όπως κατασκευή οδοστρωµάτων, οχήµατα και διάφορα είδη µηχανηµάτων. Για την αντιµετώπιση του προβλήµατος PE /21 PA\ doc

7 απαιτείται να γίνει αντιληπτό ότι ο κίνδυνος δεν περιορίζεται µόνον σε εκείνους των οποίων η έκθεση στον αµίαντο είναι επαγγελµατικής φύσεως. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 10 πριν από την έναρξη των εργασιών αποµάκρυνσης του αµίαντου, οι υπεύθυνοι των κτιρίων πρέπει να προσδιορίζουν την παρουσία ή την εικαζόµενη παρουσία αµίαντου στα κτίρια ή τις εγκαταστάσεις και να κοινοποιούν τις πληροφορίες αυτές σε άλλα άτοµα που ενδέχεται να εκτεθούν στον αµίαντο µέσω της χρήσης, των εργασιών συντήρησης ή άλλων δραστηριοτήτων εντός ή επί του κτιρίου πριν από την έναρξη των εργασιών αποµάκρυνσης του αµίαντου, οι υπεύθυνοι των κτιρίων πρέπει να προσδιορίζουν την παρουσία ή την εικαζόµενη παρουσία αµίαντου στα κτίρια ή τις εγκαταστάσεις και να κοινοποιούν τις πληροφορίες αυτές σε άλλα άτοµα που ενδέχεται να εκτεθούν στον αµίαντο µέσω της χρήσης, των εργασιών συντήρησης ή άλλων δραστηριοτήτων εντός, επί ή στην άµεση γειτονία του κτιρίου µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 5 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ -1 (νέα) Άρθρο 1, παράγραφος 1, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 1. Η παρούσα οδηγία, η οποία αποτελεί τη δεύτερη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 8 της οδηγίας 80/1107/ΕΟΚ, έχει ως αντικείµενο την προστασία των Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 1, παράγραφος 1 της οδηγίας: 1. Η παρούσα οδηγία, η οποία αποτελεί τη δεύτερη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 8 της οδηγίας 80/1107/ΕΟΚ, έχει ως αντικείµενο την προστασία των PA\ doc 7/21 PE

8 εργαζοµένων από τους κινδύνους για την υγεία τους, περιλαµβανοµένης και της πρόληψης των κινδύνων αυτών, που προέρχονται ή µπορούν να προέλθουν από την έκθεση, κατά τη διάρκεια της εργασίας, στον αµίαντο. Η οδηγία θεσπίζει οριακές τιµές και άλλες ειδικές διατάξεις. εργαζοµένων και άλλων εκτεθειµένων σε κίνδυνο ατόµων από τους κινδύνους για την υγεία τους, περιλαµβανοµένης και της πρόληψης των κινδύνων αυτών, που προέρχονται ή µπορούν να προέλθουν από την έκθεση στον αµίαντο. Η οδηγία θεσπίζει οριακές τιµές και άλλες ειδικές διατάξεις. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 6 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ -1A (νέα) Άρθρο 1, παράγραφος 1α (νέα), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ο όρος «άλλα εκτεθειµένα σε κίνδυνο άτοµα» νοείται ότι περιλαµβάνει τις ακόλουθες οµάδες: άτοµα που ζουν ή εργάζονται κοντά σε κτίρια όπου εκτελούνται εργασίες κατεδάφισης, ανακαίνισης ή συντήρησης ή τα οποία, λόγω κακής συντήρησης, παρουσιάζουν κίνδυνο έκλυσης, εξ ατυχήµατος ή εξ αµελείας, σκόνης αµιάντου στην ατµόσφαιρα άτοµα που διαµένουν σε κατοικίες ή συγκροτήµατα ή οµάδες κατοικιών στην κατασκευή των οποίων έχει χρησιµοποιηθεί αµίαντος. άτοµα που ζουν κοντά σε ορυχεία αµιάντου ή εργοστάσια που χρησιµοποιούν αµίαντο άτοµα που ζουν κοντά σε δρόµους ή άλλες εγκαταστάσεις κατά την κατασκευή των οποίων έχει χρησιµοποιηθεί αµίαντος τα µέλη των οικογενειών εργαζοµένων των οποίων το επάγγελµα συνεπάγεται επαφή µε αµίαντο και κάθε άλλη οµάδα ατόµων για τα οποία θα προκύψει, από µελλοντικές επιστηµονικές έρευνες, αυξηµένος κίνδυνος έκθεσης σε αµίαντο. PE /21 PA\ doc

9 Είναι απαραίτητο να ορισθεί επακριβώς ο όρος «άλλα εκτεθειµένα σε κίνδυνο άτοµα», γιατί διαφορετικά η ευθύνη που επιβάλλεται στους εργοδότες και τις δηµόσιες αρχές δεν θα προσδιοριζόταν µε την απαιτούµενη σαφήνεια. Τροπολογία 7 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1A (νέα) Άρθρο 1, παράγραφος 3, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 1, παράγραφος 3 της οδηγίας: 3. Η παρούσα οδηγία δεν θίγει την ευχέρεια των Κρατών µελών να εφαρµόζουν ή να εισάγουν νοµοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις οι οποίες θα εξασφαλίζουν ισχυρότερη προστασία των εργαζοµένων και άλλων εκτεθειµένων σε κίνδυνο ατόµων, ιδίως όσον αφορά την αντικατάσταση του αµιάντου από υποκατάστατα λιγότερο επικίνδυνα. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 8 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 Άρθρο 3, παράγραφος 1, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 3, παράγραφος 1 της οδηγίας: 1. Η παρούσα οδηγία εφαρµόζεται στις δραστηριότητες κατά τις οποίες οι PA\ doc 9/21 PE

10 εργαζόµενοι εκτίθενται ή µπορεί να εκτεθούν κατά την εργασία τους στη σκόνη που προέρχεται από τον αµίαντο ή από υλικά που περιέχουν αµίαντο. Εφαρµόζεται επίσης για τις οµάδες ατόµων που απαριθµούνται στο άρθρο 1α. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 9 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 Άρθρο 3, παράγραφος 2, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 2. Για κάθε δραστηριότητα που µπορεί να παρουσιάσει κίνδυνο έκθεσης στη σκόνη που προέρχεται από τον αµίαντο ή από υλικά που περιέχουν αµίαντο, ο κίνδυνος αυτός πρέπει να εκτιµάται µε τρόπο που θα επιτρέπει να προσδιοριστεί η φύση και ο βαθµός της έκθεσης των εργαζοµένων στη σκόνη που προέρχεται από τον αµίαντο ή από υλικά που περιέχουν αµίαντο. Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 3, παράγραφος 2 της οδηγίας: 2. Για κάθε δραστηριότητα που µπορεί να παρουσιάσει κίνδυνο έκθεσης στη σκόνη που προέρχεται από τον αµίαντο ή από υλικά που περιέχουν αµίαντο, ο κίνδυνος αυτός πρέπει να εκτιµάται µε τρόπο που θα επιτρέπει να προσδιοριστεί η φύση και ο βαθµός της έκθεσης του ατόµου στη σκόνη που προέρχεται από τον αµίαντο ή από υλικά που περιέχουν αµίαντο. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 10 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 Άρθρο 3, παράγραφος 3, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 3, παράγραφος 3 της οδηγίας: PE /21 PA\ doc

11 3. Εάν ο συνολικός χρόνος έκθεσης των εργαζοµένων δεν υπερβαίνει τις δύο ώρες σε µια περίοδο επτά ηµερών και εάν από την εκτίµηση που προβλέπεται στην παράγραφο 2 προκύπτει ότι δεν θα υπάρξει υπέρβαση των ορίων έκθεσης στον αµίαντο, τα άρθρα 4, 15 και 16 δεν εφαρµόζονται όταν η εργασία αφορά: (α) επιστρώσεις µε αµίαντο, µονώσεις µε αµίαντο ή µονωτικές πλάκες µε αµίαντο, ή (β) έλεγχο του αέρα, επιθεώρηση του καθαρισµού ή συλλογή χύδην δειγµάτων προκειµένου να διαπιστωθεί αν κάποια ουσία είναι αµίαντος. 3. Σε περιπτώσεις επαγγελµατικής έκθεσης, αν από την εκτίµηση που προβλέπεται στην παράγραφο 2 προκύπτει ότι η συγκέντρωση ινών αµιάντου στον αέρα του χώρου εργασίας βρίσκεται χωρίς να υπάρχει καθόλου ατοµικός προστατευτικός εξοπλισµός, κατ' εκλογή των Κρατών µελών, σε ένα επίπεδο που υπολογίζεται ή µετράται σε σχέση µε περίοδο αναφοράς 8 ωρών, χαµηλότερο από 0,25 ίνες ανά cm 3, ή/και χαµηλότερο από µια συνολική δόση 15,00 ινοηµερών ανά cm 3 επί 3 µήνες, τα άρθρα 4, 7 και 13, το άρθρο 14 παράγραφος 2 καθώς και τα άρθρα 15 και 16 δεν εφαρµόζονται. Τα όρια που πρέπει να ισχύουν για χώρους εργασίας δεν συµπίπτουν µε εκείνα που πρέπει να ισχύουν για µη επαγγελµατική έκθεση. Τροπολογία 11 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3A (νέα) Άρθρο 3, παράγραφος 4, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 3, παράγραφος 4 της οδηγίας: 4. Σε περιπτώσεις επαγγελµατικής έκθεσης, η εκτίµηση που προβλέπεται στην παράγραφο 2 αποτελεί το αντικείµενο διαβούλευσης µε τους εργαζόµενους ή/και µε τους εκπροσώπους τους στην επιχείρηση ή την εγκατάσταση και αναθεωρείται όταν υπάρχουν λόγοι να πιστεύεται ότι δεν είναι σωστή ή όταν µεσολαβεί ουσιαστική µεταβολή στην εργασία. PA\ doc 11/21 PE

12 Τα όρια που πρέπει να ισχύουν για χώρους εργασίας δεν συµπίπτουν µε εκείνα που πρέπει να ισχύουν για µη επαγγελµατική έκθεση. Τροπολογία 12 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4, ΣΗΜΕΙΟ 2, ΕΥΤΕΡΟ Ε ΑΦΙΟ Άρθρο 4, παράγραφος 2, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Κατά τις εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου, η κοινοποίηση περιλαµβάνει επίσης πληροφορίες για την περίοδο εντός της οποίας θα εκτελεστούν οι εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου και πληροφορίες σχετικά µε τα µέτρα που θα ληφθούν για να περιοριστεί η έκθεση των σχετικών εργαζοµένων στον αµίαντο. Η κοινοποίηση υποβάλλεται πριν από την έναρξη των εργασιών αποµάκρυνσης του αµίαντου, Κατά τις εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου, η κοινοποίηση περιλαµβάνει επίσης πληροφορίες για την περίοδο εντός της οποίας θα εκτελεστούν οι εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου και πληροφορίες σχετικά µε τα µέτρα που θα ληφθούν για να περιοριστεί η έκθεση των σχετικών εργαζοµένων και άλλων εκτεθειµένων σε κίνδυνο ατόµων στον αµίαντο. Η κοινοποίηση υποβάλλεται πριν από την έναρξη των εργασιών αποµάκρυνσης του αµίαντου. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 13 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5, ΣΗΜΕΙΟ 1 Άρθρο 6, παράγραφος 1, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 1. Ο αριθµός των εργαζοµένων που εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν σε σκόνη που περιέχει αµίαντο ή σε υλικά που περιέχουν αµίαντο πρέπει να περιορίζεται στον ελάχιστο δυνατό αριθµό. 1. Ο αριθµός των εργαζοµένων και άλλων ατόµων που εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν σε σκόνη που περιέχει αµίαντο ή σε υλικά που περιέχουν αµίαντο πρέπει να περιορίζεται στον ελάχιστο δυνατό αριθµό. PE /21 PA\ doc

13 µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 14 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5, ΣΗΜΕΙΟ 2 Άρθρο 6, παράγραφος 2, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 2. Οι µέθοδοι εργασίας πρέπει, καταρχάς, να είναι σχεδιασµένες µε τρόπο ώστε να αποφεύγεται η απελευθέρωση σκόνης αµίαντου στον αέρα. 2. Οι µέθοδοι εργασίας πρέπει να είναι σχεδιασµένες µε τρόπο ώστε να αποφεύγεται η απελευθέρωση σκόνης αµίαντου στον αέρα. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Εξάλλου, η µικρή τροποποίηση της παραγράφου 2 αποσκοπεί στο να καταστεί ισχυρότερη η διατύπωση. Τροπολογία 15 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5, ΣΗΜΕΙΟ 4 Άρθρο 6, παράγραφος 4, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 4. Ο αµίαντος ή τα υλικά που απελευθερώνουν σκόνη αµίαντου πρέπει να αποθηκεύονται και να µεταφέρονται σε κατάλληλες κλειστές συσκευασίες. 4. Ο αµίαντος ή τα υλικά που απελευθερώνουν σκόνη αµίαντου πρέπει να αποθηκεύονται και να µεταφέρονται σε κατάλληλες κλειστές συσκευασίες. Η απόσταση µεταφοράς των υλικών αυτών θα είναι η µικρότερη εφικτή, και η διαδροµή θα αποφεύγει τις περισσότερο πυκνοκατοικηµένες περιοχές. Τα κράτη µέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι για κάθε πηγή αποβλήτων αµιάντου υπάρχει εγκατάσταση απόρριψης αποβλήτων σε απόσταση όχι µεγαλύτερη των 500 χιλιοµέτρων. PA\ doc 13/21 PE

14 µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 16 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5A (νέα) Άρθρο 6, παράγραφος 5α (νέα), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 5α. Σε κάθε στάδιο κάθε διαδικασίας που αφορά αµίαντο, ή το χειρισµό και την αποµάκρυνσή του από κτίρια που βρίσκονται υπό κατεδάφιση, ανακαίνιση ή συντήρηση, ή την αποµάκρυνσή του από οχήµατα και µηχανήµατα στα οποία υπάρχει αµίαντος, πρέπει να λαµβάνονται όλα τα δυνατά µέτρα ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος για τις οµάδες ατόµων που απαριθµούνται στο άρθρο 1α. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 17 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 10, ΕΥΤΕΡΟ Ε ΑΦΙΟ Εάν υπάρχουν αµφιβολίες ως προς την παρουσία αµίαντου σε ένα υλικό ή σε ένα κτίριο, εφαρµόζονται οι κανονισµοί και οι διαδικασίες που διέπουν τις εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου. Σε περίπτωση που δεν µπορεί να διαπιστωθεί µε βεβαιότητα ή να επιτευχθεί η απουσία αµιάντου από συγκεκριµένο υλικό ή κατασκευή, εφαρµόζονται οι κανονισµοί και οι διαδικασίες που διέπουν τις εργασίες αποµάκρυνσης του αµίαντου. PE /21 PA\ doc

15 Η ιδανική λύση θα ήταν τα κράτη µέλη να διαθέτουν πλήρεις καταλόγους όπου θα καταγράφονται όλα τα µέρη όπου υπάρχει αµίαντος. Εάν δεν έχει γίνει τέτοιου είδους απογραφή, οι επιχειρήσεις και οι απασχολούµενοι σε αυτές εργαζόµενοι πρέπει να εφαρµόζουν την αρχή της προφύλαξης, δηλ. να ενεργούν µε την υπόθεση ότι υπάρχει αµίαντος σε όλες τις περιπτώσεις που δεν µπορεί να αποδειχθεί η απουσία του. Η πρόταση της Επιτροπής αναγνωρίζει την ανάγκη αυτή, αλλά η διατύπωση πρέπει να καταστεί ισχυρότερη. Τροπολογία 18 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 11 Άρθρο 11, παράγραφος 1, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 1. Για ορισµένες δραστηριότητες, όπως κατεδάφιση ή αποµάκρυνση αµίαντου, κατά τις οποίες προβλέπεται υπέρβαση των οριακών τιµών που ορίζονται στο άρθρο 8 παρά τη λήψη προληπτικών τεχνικών µέτρων για να περιοριστεί η περιεκτικότητα του αέρα σε αµίαντο, ο εργοδότης ορίζει τα µέτρα που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της προστασίας των εργαζοµένων που εκτελούν τις δραστηριότητες αυτές, και ιδίως: 1. Για ορισµένες δραστηριότητες, όπως κατεδάφιση ή αποµάκρυνση αµίαντου, κατά τις οποίες προβλέπεται υπέρβαση των οριακών τιµών που ορίζονται στο άρθρο 8 παρά τη λήψη προληπτικών τεχνικών µέτρων για να περιοριστεί η περιεκτικότητα του αέρα σε αµίαντο, ο εργοδότης ορίζει τα µέτρα που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της προστασίας των εργαζοµένων που εκτελούν τις δραστηριότητες αυτές, καθώς και άλλων εκτεθειµένων σε κίνδυνο ατόµων, και ιδίως: µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 19 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 11, ΣΗΜΕΙΟ (α) Άρθρο 11, παράγραφος 1(α), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ (α) εργαζόµενοι λαµβάνουν έναν κατάλληλο αναπνευστικό εξοπλισµό και άλλους ατοµικούς προστατευτικούς (α) εργαζόµενοι λαµβάνουν έναν κατάλληλο αναπνευστικό εξοπλισµό και άλλους ατοµικούς προστατευτικούς PA\ doc 15/21 PE

16 εξοπλισµούς τους οποίους οφείλουν να φέρουν εξοπλισµούς τους οποίους ο εργοδότης οφείλει να εξασφαλίζει ότι φέρουν Πρέπει να γίνει σαφές ότι η οργάνωση της εργασίας µε τρόπο που να εξασφαλίζει την ασφάλεια των εργαζοµένων είναι πρωτίστως ευθύνη του εργοδότη. Τροπολογία 20 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 11, ΣΗΜΕΙΟ (γ) Άρθρο 11, παράγραφος 1(γ), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ (γ) ο διασκορπισµός της σκόνης από αµίαντο ή υλικά που περιέχουν αµίαντο εκτός της εγκατάστασης/του χώρου στον οποίο πραγµατοποιείται η εργασία πρέπει να αποφεύγεται. (γ) ο διασκορπισµός της σκόνης από αµίαντο ή υλικά που περιέχουν αµίαντο εκτός της εγκατάστασης/του χώρου στον οποίο πραγµατοποιείται η εργασία πρέπει να αποφεύγεται. Πρέπει να υπάρχουν, σε κοινή θέα, προειδοποιητικά σήµατα για κάθε άτοµο που ενδεχοµένως θα είχε λόγο να βρίσκεται κοντά στο χώρο και οι υπεύθυνοι να είναι υποχρεωµένοι να παρέχουν αναλυτικότερες πληροφορίες σε όποιον το ζητήσει. µη επαγγελµατικής έκθεσης (βλ. και «Συνοπτική»). Τροπολογία 21 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 12, ΣΗΜΕΙΟ 2 Άρθρο 12, παράγραφος 2, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 2. Το σχέδιο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 πρέπει να προβλέπει τα απαραίτητα µέτρα για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων στο χώρο εργασίας. 2. Το σχέδιο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 πρέπει να προβλέπει τα απαραίτητα µέτρα για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων στο χώρο εργασίας, καθώς και κάθε άλλου ατόµου που θα µπορούσε ενδεχοµένως να εκτεθεί σε κίνδυνο. Οι αρµόδιες για την προστασία της δηµόσιας υγείας αρχές οφείλουν να δίνουν οδηγίες στις εταιρίες PE /21 PA\ doc

17 Το σχέδιο πρέπει ιδίως να προβλέπει: ότι ο αµίαντος ή/και τα υλικά που περιέχουν αµίαντο θα αποµακρύνονται πριν από την εφαρµογή των τεχνικών κατεδάφισης, ότι θα χορηγείται ο ατοµικός εξοπλισµός προστασίας που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 σηµείο α) εφόσον είναι αναγκαίο. που αναλαµβάνουν έργα κατεδάφισης, ανακαίνισης ή συντήρησης για τους καλύτερους τρόπους ειδοποίησης και προστασίας κάθε τρίτου ατόµου που θα µπορούσε να εκτεθεί σε κίνδυνο, και να µετέχουν στην κατάρτιση του ανωτέρω σχεδίου. Το σχέδιο πρέπει ιδίως να προβλέπει: ότι ο αµίαντος ή/και τα υλικά που περιέχουν αµίαντο θα αποµακρύνονται πριν από την εφαρµογή των τεχνικών κατεδάφισης, ότι στις περιπτώσεις που η απουσία αµιάντου δεν µπορεί να αποκλεισθεί, οι εργασίες διεξάγονται σύµφωνα µε τις διαδικασίες που πρέπει να εφαρµόζονται όταν υπάρχει αµίαντος, ότι θα χορηγείται ο ατοµικός εξοπλισµός προστασίας που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 σηµείο α) εφόσον είναι αναγκαίο. Η ιδανική λύση θα ήταν τα κράτη µέλη να διαθέτουν πλήρεις καταλόγους όπου θα καταγράφονται όλα τα µέρη όπου υπάρχει αµίαντος. Εάν δεν έχει γίνει τέτοιου είδους απογραφή, οι επιχειρήσεις και οι απασχολούµενοι σε αυτές εργαζόµενοι πρέπει να εφαρµόζουν την αρχή της προφύλαξης, δηλ. να ενεργούν µε την υπόθεση ότι υπάρχει αµίαντος σε όλες τις περιπτώσεις που δεν µπορεί να αποδειχθεί η απουσία του. Η πρόταση της Επιτροπής αναγνωρίζει την ανάγκη αυτή, αλλά η διατύπωση πρέπει να καταστεί ισχυρότερη. Τροπολογία 22 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 14 Για την εκτέλεση εργασιών κατεδάφισης ή αποµάκρυνσης αµίαντου, οι επιχειρήσεις πρέπει να αποδεικνύουν τις ικανότητές τους στον τοµέα αυτόν. α) Για την εκτέλεση εργασιών κατεδάφισης ή αποµάκρυνσης αµίαντου, οι επιχειρήσεις πρέπει να αποδεικνύουν τις ικανότητές τους στον τοµέα αυτόν. Κάθε κράτος µέλος καταρτίζει εθνικό µητρώο στο οποίο καταγράφονται οι κατάλληλες και διαθέτουσες τις απαιτούµενες ικανότητες επιχειρήσεις. PA\ doc 17/21 PE

18 β) Προκειµένου να αποφευχθούν ο αθέµιτος ανταγωνισµός και η άνιση µεταχείριση των εργαζοµένων και τρίτων ατόµων ως προς το παρεχόµενο επίπεδο προστασίας, η Επιτροπή θα υποβάλει, το ταχύτερο και οπωσδήποτε µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2002 το αργότερο, προτάσεις για έκδοση οδηγίας του Συµβουλίου και του Κοινοβουλίου, ή για τροποποιήσεις της υπάρχουσας οδηγίας, που θα θεσπίζουν τις ελάχιστες προδιαγραφές που υποχρεούνται να τηρούν όλα τα εθνικά συστήµατα καταγραφής των επιχειρήσεων που αναλαµβάνουν έργα κατεδάφισης, συντήρησης ή ανακαίνισης κτιρίων στα οποία υπάρχει, ή θα µπορούσε να υπάρχει αµίαντος. Η προτεινόµενη τροποποίηση της Επιτροπής πρέπει να γίνει σαφέστερη και ισχυρότερη στη διατύπωσή της. Η αποτελεσµατικότητα και η αξιοπιστία των εθνικών συστηµάτων καταγραφής σε µητρώα θα µπορούσε να εξασφαλισθεί καλύτερα µε ένα µέτρο που θα ληφθεί σε κοινοτικό επίπεδο, τηρουµένης της αρχής της επικουρικότητας αυτό έχει ιδιαίτερη σηµασία όσον αφορά τους κανόνες λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, για παράδειγµα εκείνους που διέπουν τις δηµόσιες προµήθειες. Εάν θέλουµε να λειτουργήσει σωστά η εσωτερική αγορά όσον αφορά την ασφαλή κατεδάφιση, ανακαίνιση και συντήρηση κτιρίων στα οποία µπορεί να υπάρχει αµίαντος, τότε επιβάλλεται να υπάρχουν µητρώα των επιχειρήσεων που είναι κατάλληλες και διαθέτουν τις απαιτούµενες ικανότητες για να αναλαµβάνουν τέτοιου είδους έργα. Τροπολογία 23 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 17A (νέα) Άρθρο 17, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Τα κράτη µέλη τηρούν µητρώο των αναγνωρισµένων κρουσµάτων αµιάντωσης και µεσοθηλιώµατος. Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του άρθρου 17 της οδηγίας: Τα κράτη µέλη τηρούν µητρώο των αναγνωρισµένων κρουσµάτων αµιάντωσης, µεσοθηλιώµατος και άλλων µορφών καρκίνου που οφείλονται στον αµίαντο. το µητρώο αυτό θα είναι ολοκληρωµένο, πλήρες και θα τηρείται πάντοτε ενηµερωµένο. το µητρώο θα PE /21 PA\ doc

19 συνιστά µέρος ενός εθνικού συστήµατος υγειονοµικής παρακολούθησης των ατόµων που ενδέχεται να έχουν εκτεθεί σε αµίαντο, ανεξαρτήτως του εάν η έκθεση έλαβε χώρα στον τόπο εργασίας ή σε άλλο επαγγελµατικό πλαίσιο ή όχι. Το µεσοθηλίωµα δεν είναι η µόνη µορφή καρκίνου που προκαλεί η έκθεση στον αµίαντο. Απαιτούνται εξάλλου κάποιες κατευθυντήριες γραµµές σε ό,τι αφορά την αξιοπιστία του µητρώου, και ο συντάκτης προσπάθησε να τις διατυπώσει χωρίς να θίγει την αρχή της επικουρικότητας. Η τελευταία φράση είναι αναγκαία προκειµένου η προστασία να καλύπτει και τα θύµατα της µη επαγγελµατικής έκθεσης. Τροπολογία 24 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 18A (νέα) Παράρτηµα II, παράγραφος 1, Οδηγία 83/477/ΕΟΚ Επαναφορά, µε τις ακόλουθες τροποποιήσεις, του υπάρχοντος κειµένου του παραρτήµατος ΙΙ, παράγραφος 1 της οδηγίας: 1. Σύµφωνα µε τις σηµερινές γνώσεις µας, η έκθεση σε ίνες αµιάντου µπορεί να προκαλέσει τις ακόλουθες παθήσεις: αµιάντωση, µεσοθηλίωµα, καρκίνο του πνεύµονα, γαστρεντερικό καρκίνωµα. Κάθε παθολογική κατάσταση οφειλόµενη σε επαγγελµατική έκθεση στον αµίαντο πρέπει να θεωρείται επαγγελµατική νόσος. Σε περίπτωση αµφιβολίας, το βάρος της αποδείξεως φέρει ο εργοδότης. Το πρώτο τµήµα καθιστά σαφές ότι ο κατάλογος των παθήσεων που περιλαµβάνεται στο παράρτηµα δεν είναι εξαντλητικός, και ότι µπορεί να αναπροσαρµοσθεί υπό το φως νέων ευρηµάτων. Με την τροπολογία καθίσταται επίσης σαφές ότι, σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν PA\ doc 19/21 PE

20 δικαιολογηµένες υπόνοιες ότι η πάθηση οφείλεται σε έκθεση στον αµίαντο, την ευθύνη της αποδείξεως του εναντίου φέρει ο εργοδότης ή άλλο υπεύθυνο πρόσωπο. Τροπολογία 25 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 19A (νέα) Παράρτηµα II, παράγραφος 3α (νέα), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 3α. Τα διαγνωστικά κριτήρια πρέπει να είναι, κατ αρχήν, κοινά και να συµφωνηθούν σε κοινοτικό επίπεδο. Η Επιτροπή, µετά από διαβούλευση µε τα κράτη µέλη και τα ενδιαφερόµενα µέρη, θα υποβάλει το ταχύτερο, και οπωσδήποτε µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2002 το αργότερο, πρόταση για τέτοια κοινά διαγνωστικά κριτήρια. Με την προσθήκη της νέας παραγράφου 3α επιδιώκεται να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη κοινών διαγνωστικών πρακτικών χωρίς να θίγεται η αρχή της επικουρικότητας. Τροπολογία 26 ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 19B (νέα) Παράρτηµα II, παράγραφος 3β (νέα), Οδηγία 83/477/ΕΟΚ 3β. Επαρκής αποζηµίωση θα καταβάλλεται σε όλα τα θύµατα παθήσεων οφειλοµένων στον αµίαντο, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων των οποίων η έκθεση στον αµίαντο δεν είχε επαγγελµατική αιτία. εδοµένου του µεγάλου χρονικού διαστήµατος που ενίοτε µεσολαβεί µέχρι την εκδήλωση παθήσεων οφειλοµένων στον αµίαντο, και για τις περιπτώσεις που η υπεύθυνη για την έκθεση επιχείρηση δεν ανευρίσκεται, θα δηµιουργηθεί δηµόσιο ταµείο από τους πόρους του οποίου θα αποζηµιώνονται τα θύµατα. Το ύψος της αποζηµίωσης θα καθορίζεται λαµβανοµένων υπόψη των διαφορών του PE /21 PA\ doc

21 κόστους ζωής και υγειονοµικής περίθαλψης µεταξύ των διαφόρων κρατών µελών και θα είναι, σε κάθε περίπτωση, επαρκές για να εξασφαλίσει αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο και πρόσβαση στην καλύτερη δυνατή υγειονοµική µέριµνα, ενώ θα αποφεύγονται οι υπερβολικές ανισότητες µεταξύ των διαφόρων κρατών µελών. Η Επιτροπή, µετά από διαβούλευση µε τα κράτη µέλη και τα ενδιαφερόµενα µέρη, θα υποβάλει το ταχύτερο, και οπωσδήποτε µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2002 το αργότερο, πρόταση για σύσταση ή για άλλο κατάλληλο µέτρο που θα κατατείνει στην εξίσωση των επιπέδων αποζηµίωσης, σε πνεύµα σεβασµού της αρχής της επικουρικότητας. Με την προσθήκη της νέας παραγράφου 3β επιδιώκεται να ενθαρρυνθεί µια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τα συστήµατα αποζηµίωσης, χωρίς να θίγεται η αρχή της επικουρικότητας, και να εξασφαλισθεί αποζηµίωση και για τα θύµατα έκθεσης µη οφειλοµένης σε επαγγελµατικούς λόγους. PA\ doc 21/21 PE