ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ"

Transcript

1 ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Τ Ε ί Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α! ΤΜΗΜΑ ΕΚΑΟΣΕΟ* * βιβλίοβηκηί ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΙΝΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΜΠΟΥΡΑΝΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΣΤΕΓ(ΦΠ) Π.618

2 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα την φίλη μου Μαριάνθη για την προτροπή και εμψυχωση στην ολοκλήρωση των σπουδών μου Ακόμα τον καθηγητή μου κ. Λιναρδόπουλο, για την ευκαιρία και την βοήθεια στην ολοκλήρωση της πτυχιακής μου άσκησης Τους γονείς μου, τους θείους μου, τον παππού και τη γιαγιά μου για την απεριόριστη υπομονή και υλική βοήθεια. Επίσης τις αδελφές μου για την συμπαράσταση τους και τέλος τους φίλους μου και γεωπόνους κ. Ρωμανό και κ. Νεσλεχανίδη για την βοήθεια της υλοποίησης της πτυχιακής

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ.. ΤΕ I Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α! τ μημα Ε Κ ή Ο Ιξ ρ ^ ί ΒΙΒΛΟβΗΚΗ^ Εισαγωγή... 3 Κεφάλαιο 1 Έ δαφος Μηχανική σύσταση του εδάφους Το έδαφος για τα φυτά Τύποι εδαφών Ανόργανα εδάφη Οργανικά εδάφη Συστατικά του εδάφους Θρεπτικά συστατικά του εδάφους Ανόργανα συστατικά του εδάφους Οργανικά συστατικά του εδάφους Δομή του εδάφους Το πορώδες του εδάφ ους Ειδικό βάρος...11 Κεφάλαιο 2 Νερό Εισαγωγή για το νερό Το νερό στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια των φυτών Νερό μικρής αλατότητας Νερό μέσης αλατότητας Νερό υψηλής αλατότητας Νερό πολύ υψηλής αλατότητας Σωστή χρήση του νερού Ποιότητα του νερού άρδευσης Χημική ποιότητα του νερού Φυσική ποιότητα του νερού...16 Κ εφάλαιο 3 Μέθοδοι άρδευσης Άρδευση Υπόγεια άρδευση Πλεονεκτήματα υπόγειας άρδευσης Επιφανειακή άρδευση Άρδευση με αυλάκια Άρδευση με λωρίδες Άρδευση με λεκάνες Άρδευση με τεχνητή βροχή Πλεονεκτήματα της μεθόδου Μειονεκτήματα της μεθόδου Στάγδην άρδευση Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα

4 3.5 Αρδευση με καταιονισμό Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Υδροπονία Κεφάλαιο 4 Λειτουργία συστημάτων άρδευσης Λειτουργία συστήματος άρδευσης με τεχνητή βροχή Αντλητικό συγκρότημα Εκτοξευτήρες Μελέτη για την ορθή τοποθέτηση των εκτοξευτήρων Σωλήνας αναρρόφησης Κινητήρες Θερμικοί κινητήρες Ηλεκτρικοί κινητήρες Αιολικοί κινητήρες Σωλήνες δικτύου Κινητοί σωλήνες Μόνιμοι σω λήνες Κύρια χαρακτηριστικά εκτοξευτήρων και κριτήρια επιλογής Κατάλληλος εκτοξευτήρας Μεγάλοι εκτοξευτήρες Άρδευση με κανόνια Στάγδην άρδευση Σχεδιασμός αρδευτικού δικτύου στάγδην άρδευσης Κεφάλαιο 5 Πρωτεύων υλικά και υλικά συνδεσμολογίας Υλικά συνδεσμολογίας και κύρια υλικά αρδευτικών συστημάτων Εργαλεία για το αρδευτικό σύστημα Επίλογος

5 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Εισαγωγή Για την σωστή ανάπτυξη των φυτών σε συνάρτηση με την ορθολογική χρήση του εδάφους, από τα πολύ παλιά χρόνια ο άνθρωπος δημιούργησε και εφάρμοσε κάποιες πρακτικές, για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, είτε για βιοποριστικούς είτε για κερδοσκοπικούς λόγους. Με την πάροδο του χρόνου και την ανάπτυξη της τεχνολογίας οι πρακτικές αυτές εξελίχθησαν από ένα απλό αρδευτικό έργο σε κάτι πιο πολύπλοκο, που με τη χρήση διαφόρων μεθόδων και μηχανημάτων να αποφέρει πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα στον ρυθμό ανάπτυξης των φυτών, στον περιορισμό ασθενειών, στην καλύτερη στράγγιση του υπεδάφους, στην καλύτερη δυνατόν αποτελεσματικότητα του εδάφους και τέλος στη χαμηλότερη δυνατή απώλεια ύδατος, τόσο για οικονομικούς λόγους όσο και για περιβαλλοντολογικούς. Στα παλιά χρόνια όπως αναγράφονται στα ιστορικά βιβλία οι αρχαίοι επιδείκνυαν μεγάλη προσοχή στην κατανομή του ύδατος καθώς και στην καλή στράγγιση του υπεδάφους, όπως για παράδειγμα οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας όπου κατάφερε να δημιουργηθεί μια κηποτεχνική όαση διαβαθμισμένη σε ορόφους και όλα τα φυτά να ποτίζονται "αυτόματα". Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας όπου για κάποιους θεωρείτο κάτι φανταστικό, συγκαταλέγετε ως ένα από τα επτά (7) θαύματα του αρχαίου κόσμου. 3

6 Δημιουργήθηκαν επί κυβέρνησης του Ναβουχοδονόσορ όπου κυβέρνησε για 43 χρόνια ( π.χ.) τη περιοχή της Μεσοποταμίας. Οι κρεμαστοί κήποι κατασκευάστηκαν σύμφωνα με ιστορικούς της εποχής για να ικανοποιήσει την σύζυγο του Αμυίτις, κόρη του βασιλιά της Μήδειας. Υπολογίζεται ότι ήταν στην ανατολική μεριά του Ευφράτη, 50 χλμ από την Βαγδάτη, στο Ιράκ. Σύμφωνα με τον γεωγράφο Στράβωνα και τον Φίλωνα από το Βυζάντιο, υπήρχαν υπερυψωμένες πηγές νερού από τις οποίες το νερό με κατάκλιση θα διοχετεύονταν σε όλα τα πεζούλια και τα επίπεδα. Το όλο αρδευτικό σύστημα στηρίζονταν σε δύο (2) μεγάλους τροχούς με υψομετρική διαφορά, όπου ο ένας με τον άλλο συνδέονταν με μια αλυσίδα. Στις αλυσίδες κρέμονταν κάδοι οι οποίοι γέμιζαν από μια δεξαμενή όπου βρίσκονταν κάτω από τον χαμηλότερο τροχό και τα ανέβαζαν σε μια υψηλότερη δεξαμενή, από την οποία με ένα δίκτυο καναλιών διοχετευόταν με κατάκλιση σε όλο τον κήπο. Υπάρχουν και κάποιες απόψεις από επιστήμονες, ότι ενδέχεται να πρωτοεμφανίστηκε και οι μέθοδος της υδροπονίας. Δηλαδή η καλλιέργεια φυτών χωρίς την ύπαρξη χώματος, μπορεί τα θρεπτικά στοιχεία να προστίθεντο στο νερό και αυτό να στροβιλίζονταν γύρω από τις ρίζες των φυτών. Έτσι έχουμε τη πρώτη καταγεγραμμένη μέθοδο αρδευτικού συστήματος, με την χρησιμοποίηση ενός απλού μηχανήματος, αποτελούμενο από δύο (2) τροχούς, μια (1) αλυσίδα και κάδους. 4

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έδαφος Το έδαφος αποτελεί τον εξωτερικό φλοιό της ξηρός του πλανήτη Γη. Το έδαφος αποτελεί το θεμέλιο λίθο της ανθρώπινης ζωής και όχι μονό. Είναι το κυριότερο μέσο στο οποίο αναπτύσσονται οι ρίζες των φυτών, συγκρατεί αρκετό νερό για τα φυτά και τα διαθέσιμα σε αυτά θρεπτικά στοιχεία. Προσφέρει φιλοξενία σε αναρίθμητους μικροοργανισμούς που πραγματοποιούν τις βιοχημικές μετατροπές, τόσο στη δέσμευση του ατμοσφαιρικού αζώτου (Ν) όσο και στην αποσύνθεση της οργανικής ουσίας. Ακόμα προσφέρει κατοικία σε διάφορους μικρούς οργανισμούς όπως γαιοσκώληκες, μυρμήγκια, τερμίτες και άλλους ασπόνδυλους οργανισμούς. Το μεγαλύτερο έτσι και αλλιώς μέρος της βιοποικιλότητας βρίσκεται εντός τους εδάφους και όχι πάνω από αυτό. Τα εδάφη παρουσιάζουν διαφορές από περιοχή σε περιοχή, π.χ. τα εδάφη της τούνδρας είναι πολύ διαφορετικά από τα εδάφη των τροπικών περιοχών, επίσης τα εδάφη των γαιών με απότομες κλίσεις είναι διαφορετικά με τα εδάφη των πεδιάδων. Τα εδάφη είναι αρκετά ευαίσθητα. Η μεγαλύτερη καταστροφή τους προκαλείται από τον άνθρωπο. Η μεγαλύτερη απειλή είναι η διάβρωση, εξαιτίας της οποίας το έδαφος απομακρύνεται, αποκαλύπτοντας συχνά το μητρικό πέτρωμα. Το έδαφος είναι ένα πολύ δυναμικό σύστημα, μέσα στο οποίο πολλά υλικά αλλάζουν χημική σύνθεση και μετατρέπονται σε λιγότερα επιβλαβή. Αυτή η δυνατότητα των εδαφών να καθαρίζουν υλικά 5

8 επιτρέπει την προσθήκη στο εδαφικό σύστημα οργανικών αποβλήτων και ανόργανων υλικών. Εάν οι ποσότητες που εφαρμόζονται υπερβαίνουν την δυνατότητα των εδαφών να μετατρέπουν τη χημική σύνθεση των προστιθέμενων υλικών, τα εδάφη υποβαθμίζονται και η βιολογική τους δραστηριότητα μειώνεται. Σήμερα μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε δεδομένα για την επιφάνεια της γης, σε καθημερινή βάση, με τα διατιθέμενα τεχνικά μέσα και προγράμματα υπολογιστών. Αυτές οι νέες πληροφορίες σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μοντέλων του κλίματος και της επιφάνειας της γης, επιτρέπουν στους εδαφολόγους να παίρνουν αποφάσεις για τις αλλαγές χρήσεως της γης. 1.1 Μηχανική σύσταση του εδάφους. Το μέγεθος των εδαφικών κόκκων προσδιορίζει την μηχανική σύσταση του εδάφους. Οι κόκκοι αυτοί ανάλογα με το μέγεθος τους χαρακτηρίζονται ως άμμος, ιλύς και άργιλος. Η διάμετρος των εδαφικών κόκκων είναι από 2 έως 0,5 χιλιοστά, το μέγεθος αυτών παίζει σημαντικό ρόλο στη κυκλοφορία του αέρα εντός του εδάφους, τη ροη του νερού καθώς και χημικών αντιδράσεων οι οποίες συμβάλλουν στη σωστή ανάπτυξη των φυτών. Η μηχανική σύσταση του εδάφους είναι άκρως σχετιζόμενη με την άρδευση του χώρου, αφού βάση αυτής υπολογίζεται η ποσότητα του νερού η οποία αυτή δύναται να αποθηκευτεί σε ένα ορισμένο βάθους εδάφους. 6

9 1.2 Το έδαφος για τα φυτά. Μπορεί το νερό να αποτελεί το βασικό στοιχείο ανάπτυξης των φυτών αλλά αυτό διοχετεύεται από το έδαφος και μέσο των ριζικών συστημάτων αυτών, εκτός αυτής της ιδιότητας μπορεί να χαρακτηριστεί ως αποθηκευτικός χώρος θρεπτικών στοιχείων καθώς και ένα πρόσφορο χώρο για την ανάπτυξη και δημιουργία πολλών μικροοργανισμών. Το έδαφος θα πρέπει να είναι πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία όπως άζωτο(ν), φώσφορο(ρ), κάλιο(κ),σε αφομοιώσιμη μορφή και στη σωστή αναλόγια, επίσης πρέπει να έχει τις απαιτούμενες ποσότητες το καταλυτικών στοιχείων μαγνησίου(μ ),ασβεστίου( 3),σιδήρου(Ρε), καθώς και των άλλων αναγκαίων ιχνοστοιχείων, να συγκρατεί υγρασία και να έχει καλή στράγγιση, να αερίζεται, να υπάρχει το επιθυμητό ΡΗ για την εκάστοτε καλλιέργεια και τέλος να είναι πλούσιο σε οργανική ουσία και αναγκαίους μικροοργανισμούς. 1.3 Τύποι εδαφών. Τα εδάφη διακρίνονται σε δύο κατηγορίες τα ανόργανα και τα οργανικά Ανόργανα εδάφη. Διακρίνονται σε διάφορες υποκατηγορίες :αμμώδη, αμμοπηλώδοι, πηλοαμμώδοι, αργιλώδεις, αργιλλοπηλώδοι. Ο κάθε τύπος εδάφους έχει και διαφορετική σημασία για τη κάθε καλλιέργεια αφού εξαρτάται με το είδος και τη ποικιλία αυτής, όταν θέλουμε να έχουμε πρωιμότητα τα αμμώδη και τα αμμοπηλώδη είναι τα καλύτερα. Ο λόγος είναι ότι τα εδάφη αυτά αερίζονται καλά, είναι ευκατέργαστα, στραγγίζουν και ζεσταίνονται γρήγορα το χειμώνα και την άνοιξη. Συνήθως είναι φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία και χάνουν εύκολα την υγρασία τους, όχι όμως το χειμώνα και την άνοιξη. Τα εδάφη αυτά μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά με τη προσθήκη οργανικής ουσίας. Η ικανότητα ενός εδάφους να είναι πρώιμο η όψιμο οφείλεται κυρίως στο ποσοστό του νερού που συγκρατεί, τα αργιλώδη εδάφη συγκρατούν περισσότερο νερό από τα αμμώδη λόγο του πολυμερισμού των τεμαχιδίων τους και άρα της μεγαλύτερης επιφανειακής τάσης. Επίσης επειδή το νερό χρειάζεται περισσότερη θερμότητα για να θερμανθεί από το έδαφος και βάση των παραπάνω προκύπτει ότι τα υγρά βόρεια εδάφη είναι όψιμα και δροσερά, ενώ τα ξηρά αμμώδη είναι θερμά και πρώιμα. 7

10 Όταν θέλουμε να έχουμε μεγαλύτερες αποδόσεις τότε τα πηλοαμμώδη, αργιλλοπηλλώδη και τα οργανικά εδάφη είναι τα πιο κατάλληλα, μπορούν με κατάλληλη μεταχείριση να δώσουν τα θρεπτικά τους στοιχεία σε αφομοιώσιμη μορφή. Τα αργιλώδη και βαριά εδάφη είναι αρκετά συμπλεκτικά και δυσκατέργαστα, αερίζονται δύσκολα, κατακρατούν υγρασία και τέλος δύσκολα ελευθερώνουν θρεπτικά στοιχεία, τα εδάφη αυτά μπορούν να βελτιωθούν με τη προσθήκη άμμου, κοπριάς, χλωρής λίπανσης. Όσον αφορά την χημική τους συμπεριφορά, τα πηλοαμμώδη και αργιλλοπηλώδη έχουν υψηλό βαθμό εναλλακτικής ικανότητας και απορροφούν και συγκρατούν μεγάλες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων. Τα εδάφη αυτά μπορούν να λιπανθούν με ικανοποιητικές ποσότητες (Ρ και Κ), πριν από τη φύτευση και να εφοδιάζουν τα φυτά σε όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης τους. Σε αντίθεση με τα παραπάνω, ένα αμμώδες έδαφος έχει χαμηλό βαθμό εναλλακτικής ικανότητας, μεγάλες ανάγκες σε νερό άρδευσης και ευπάθεια και απόπλυση. Τέτοια εδάφη χρειάζονται συνεχές και ελαφρές λιπάνσεις, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης της καλλιέργειας. Η ολική ποσότητα των θρεπτικών στοιχείων που προστίθεται σε ένα αμμώδες έδαφος είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που πραγματικά χρειάζεται καλλιέργεια ενώ σε ένα πηλοαμμώδες ή αργιλοπηλώδες έδαφος ολική ποσότητα τείνει να γίνει ίση με τις ανάγκες της καλλιέργειας αφού τα εδάφη αυτά είναι περισσότερο ανθεκτικά στην απόπλυση Οργανικά εδάφη Τα οργανικά εδάφη είναι πλούσια σε οργανική ουσία (μέχρι 60%) έχουν μεγάλη υδατοικανότητα, είναι ευκατέργαστα, πλούσια σε άζωτο (Ν) αλλά φτωχά σε φώσφορο (Ρ) και κάλιο (Κ). 1.4 Συστατικά του εδάφους. Τα συστατικά του εδάφους διακρίνονται σε : στερεά, όπου είναι οργανικά και ανόργανα, σε αέρια, που προέρχονται από τον ατμοσφαιρικό αέρα και υδατικό διάλυμα κυρίως ανόργανων αλάτων. 8

11 1.4.1 Θρεπτικά συστατικά του εδάφους. Για την εξασφάλιση υψηλών και ικανοποιητικών αποδόσεων των καλλιεργειών το έδαφος πρέπει να περιέχει σε επαρκείς ποσότητες τα αναγκαία θρεπτικά συστατικά προς ανάπτυξη των φυτών. Τα σπουδαιότερα χημικά στοιχεία για την ανάπτυξη των φυτών είναι το Ασβέστιο, ο Άνθρακας, το Υδρογόνο, ο Σίδηρος, το Μαγνήσιο, το Άζωτο, το Οξυγόνο, το Κάλιο, ο Φώσφορος και το Θειο. Τα παρθένα εδάφη σε ξηρές περιοχές, λόγο της σποραδικής ή περιορισμένης φυσικής βλάστησης, είναι σχετικά φτωχά σε άζωτο. Τα φυτά προσλαμβάνουν, το άζωτο με τη μορφή νιτρικών αλάτων, τα οποία διαλύονται εντός του εδαφικού ύδατος. Στα αρδευόμενα εδάφη η επάρκεια αζώτου, εξαρτάται από την περιεκτικότητα αυτών σε αζωτούχες ουσίες. Ο εφοδιασμός των εν λόγο εδαφών με αζωτούχες ουσίες καθίσταται δυνατός με προσθήκη σε αυτά κοπριάς και χημικών ουσιών, όπως και με την καλλιέργεια ψυχανθών Ανόργανα συστατικά Τα ανόργανα συστατικά του εδάφους και του μητρικού υλικού αποτελούνται από κόκκους διαφόρων μεγεθών. Στο υλικό των εδαφών οι κόκκοι των διαφόρων διαμέτρων, συνήθως είναι ενωμένοι σε μεγαλύτερα συσσωματώματα, μερικές φορές και με μερικά χαλίκια. Με αλλά λόγια το εδαφικό υλικό έχει συνήθως κάποια δομή. Το υλικό των διαφόρων υλικών περιέχει τα διάφορα κλάσματα μηχανικής συστάσεως σε διάφορες αναλογίες και για τον λόγο αυτό παρουσιάζει διαφορετικές φυσικές και χημικές ιδιότητες που οφείλονται στη σύσταση του εδάφους (άμμος, ιλύς και άργιλος) Οργανικά συστατικά του εδάφους Τα οργανικά συστατικά του εδάφους προέρχονται από φυτικά κυρίως και κατά δεύτερο λόγο από ζωικά υπολείμματα. Τα οργανικά υπολείμματα του εδάφους αποτελούν το 5% κατά όγκο αυτού. Τα ζωικά οργανικά υπολείμματα προέρχονται κυρίως από τα λείψανα και από μη ζώντες ζωικούς οργανισμούς. Η ύπαρξη οργανικής ουσίας στο έδαφος είναι αναγκαία γιατί βελτιώνει τη δομή του εδάφους, καθιστώντας τα βαριά εδάφη περισσότερο πορώδη και μειώνοντας το μέγεθος των πόρων στα αμμώδη εδάφη με τελική συνέπεια να αυξάνεται η υδατοπερατότητα ή η ικανότητα συγκράτησης του νερού αντίστοιχα. 9

12 Επιπλέον η οργανική ουσία συντελεί στην μεγαλύτερη απορρόφηση θερμότητας χάρις στο σκούρο χρώμα που της προσδίδει ο χούμος, απελευθερώνει θρεπτικά στοιχειά για τα φυτά μέσο της βαθμιαίας αποσύνθεση της και αποτελεί πηγή ενέργειας για την μικροβιακή χλωρίδα των εδαφών συντελώντας έτσι στην αύξηση της μικροβιακής δραστηριότητας σε αυτά 1.5 Δομή του εδάφους Η δομή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κίνηση του νερού, τον αερισμό, την φαινόμενη πυκνότητα, το πορώδες και την μεταφορά θερμότητας. Στα εδάφη διακρίνονται τέσσερις (4) βασικοί τύποι δομής : α) πλακοειδής, β) πρισματοειδής, γ) κυβοειδής, δ) σφαιροειδής. Ο πλακοειδής τύπος εμφανίζεται κατά κανόνα στις επιφανειακές στρώσεις των παρθένων εδαφών, συναντάται όμως και στους βαθύτερους εδαφικούς ορίζοντες Ο πρισματοειδής τύπος εμφανίζεται στους βαθύτερους ορίζοντες, ξηρών και ημίξηρων περιοχών. Ο κυβοειδής τύπος εμφανίζεται στο υπέδαφος Ο σφαιροειδής τύπος εμφανίζεται στη επιφάνεια του εδάφους. 1.6 Πορώδες εδάφους Το πορώδες του εδάφους είναι εκείνο το τμήμα του εδάφους που καταλαμβάνεται από τους πόρους που περιέχουν νερό και αέρα. Το μέγεθος του καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες δόμησης του εδάφους, δηλαδή από την συντονισμένη επίδραση της υφής, της συμπίεσης και της συσσωμάτωσης. Το πορώδες περιορίζεται με τον βαθμό και μπορεί να φτάσει στο 25-30% σε ορισμένα συμπαγή υπεδάφη. Οι πόροι ανάλογα με το μέγεθος τους μπορούν να χαρακτηριστούν σαν μεγαπόροι και μικροπόροι. Στους μεγαπόρους η κίνηση του νερού και του αέρα είναι εύκολη σε αντίθεση με τους μικροπορους όπου η κίνηση του αέρα παρεμποδίζεται σε μεγάλο βαθμό και το νερό περιορίζεται σε μικρές μετακινήσεις. Έτσι στα αμμώδη εδάφη παρά το γεγονός ότι το ολικό πορώδες είναι μικρό κίνηση του νερού και του αέρα είναι ταχεία γιατί στη δομή του επικρατούν οι μεγαποροι. Αντίθετα στα συνεκτικά εδάφη παρά το ότι το ολικό πορώδες είναι μεγάλο οι μετακινήσεις νερού και αέρα είναι πολύ περιορισμένες λόγο της επικράτησης των μικροπορων, οι όποιοι συχνά παραμένουν γεμάτοι με σχεδόν στάσιμο νερό Άρα το συμπέρασμα που βγαίνει από τα παραπάνω το πιο σημαντικό για 10

13 την κίνηση του νερού και του αέρα στα εδάφη είναι το μέγεθος των πόρων και όχι το ολικό πορώδες. Η χαλάρωση και η αύξηση των συσσωματωμάτων στα βαριά εδάφη βελτιώνει τον αερισμό και την υδατοπερατότητα τους. Όχι γιατί αυξάνει το ολικό πορώδες αλλά επειδή μεγαλώνει η αναλογία των μεγαπόρων. Οι συνεχείς μακροχρόνια καλλιέργεια περιορίζει τόσο το ολικό πορώδες όσο και την αναλογία των μεγαπόρων του εδάφους. 1.7 Ειδικό βάρος Όπως όλα τα φυσικά σώματα έτσι και το έδαφος έχει ειδικό βάρος. Στο έδαφος διακρίνονται δύο ειδικά βάρη, το πραγματικό ειδικό βάρος και το φαινομενικό. Σαν πραγματικό λαμβάνουμε το ειδικό βάρος χωρίς τους πόρους του εδάφους και ισούται με 2,6-2,75 τ/αη Σαν φαινομενικό ορίζεται το βάρος της μονάδας του όγκου του εδάφους μαζί με τους πόρους και ισούται με 1,3 ι7αη. 11

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Νερό Η Γη δημιουργήθηκε πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Από μελέτες επιστημόνων έχουμε τις ενδείξεις ότι τα πρώτα 800 εκατομμύρια χρόνια δεν υπήρχε νερό στη Γη. Σίγουρα όμως υπήρχαν στρώματα υδρατμών στην επιφάνεια του πλανήτη. 'Ισως οι υδρατμοί να ήταν υποπροϊόντα των αερίων που απελευθερώνονταν από ηφαιστειακές εκρήξεις και θεωρούνται ως δημιουργεί της γήινης ατμόσφαιρας. Μια άλλη θεωρία είναι ότι το νερό είναι μια εξωγήινη ουσία που ήρθε στη Γη από κομήτες ή αστεροειδείς οι όποιοι κατέπεσαν στην επιφάνεια της. Εκτός των προηγούμενων και μεταξύ άλλων θεωριών υπάρχει και η εκδοχή το νερό να προϋπήρχε μέσα στις πέτρινες μάζες που σχημάτισαν τη Γη. Το νερό είναι από τις πιο διαδεδομένες ουσίες στη Γη, κατέχει τα τρία τέταρτα του πλανήτη μας, καθιστώντας το έτσι το κυριότερο στο ηλιακό μας σύστημα, αφού δίνει σχήμα στα βουνά και τις ακτές, ρυθμίζει το παγκόσμιο κλίμα, δρα εποικοδομητικά στους πολιτισμούς χώρων, τόσο στην ανθρωπινή κατανάλωση, όσο και στην " πράσινη ", των καλλωπιστικών και των οπωροκηπευτικών φυτών καθώς και σε αλλά ειδή, ζωικά ή φυτικά. 12

15 Το σώμα μας αποτελείται από 75% νερό, ενώ ο εγκέφαλος με 85%. Είναι η μονή ουσία που μπορεί να υπάρξει και στις τρεις μορφές φυσικής κατάστασης : αέρια - υγρή - στερεή. Το νερό περιέχει οργανικά και ανόργανα συστατικά. Τα οργανικά συστατικά είναι σε γενικές γραμμές ανεπιθύμητα στο πόσιμο νερό. Στο νερό περιέχονται στοιχεία όπως Ασβέστιο (Οε), Μαγνήσιο (Μ ), Σίδηρος (Εε), Ψευδάργυρος (Ζη), Φθόριο (Ρ). 2.2 Το νερό στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια των φυτών. Ο κύριος ρόλος του νερού στην οικονομία τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο αφορά τη χρήση του στη γεωργία. Η χρήση του νερού στην άρδευση επιτρέπει την καλλιέργεια προϊόντων για οικιακή χρήση, την εξαγωγή, επεξεργασία και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, που βεβαίως ενισχύουν τόσο την οικονομικοί κατάσταση του εκάστοτε παραγωγού όσο και την οικονομία της χωράς, συν τοις άλλοις δημιουργούνται και περισσότερες θέσεις εργασίας. Ο αγροτικός και δευτερεύοντος ο κτηνοτροφικός τομέας και οι υδατοκαλλιέργειες απορροφούν το 45 με 90% των ποσοτήτων του νερού, που καταναλώνονται για την καλλιέργεια προϊόντων, που προορίζονται για οικιακή χρήση, προμήθεια της αγοράς, εξαγωγές και μεταποίηση. Από την άλλη πλευρά βέβαια ο αγροτικός τομέας ευθύνεται για την 13

16 υποβάθμιση των επιφανειακών και υπογείων νερών σε πολλές περιοχές. Για τον λόγο ότι εάν τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα δεν απορροφηθούν από τις καλλιέργειες ή δεν απομακρυνθούν κατά τη συγκομιδή τότε τα πλεονάζοντα νιτρικά άλατα, αλλά και άλλες επικίνδυνες χημικές ουσίες παρασύρονται στα υπόγεια και επιφανειακά νερά. Τα νερά ανάλογα με την περιεκτικότητα τους σε άλατα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην άρδευση ή όχι, έτσι ακολούθως έχουμε τα εξής : Νερό μικρής αλατότητας : είναι αυτά τα νερά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σχεδόν σε όλα τα εδάφη και όλες τις ποικιλίες των προς καλλιέργεια φυτών. Χρειάζεται μια ελαφρά απόπλυση που γίνετε με τα συστήματα άρδευσης Νερό μέσης αλατότητας : μπορούν να διοχετευτούν χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις για την καλλιέργεια, εφόσον εφαρμόζεται μέτρια απόπλυση επί των εδαφών που δε στραγγίζουν καλά Νερά υψηλής αλατότητας : δε μπορεί να διοχετευτεί σε εδάφη με ανεπαρκή στράγγιση ακόμη και στις περιπτώσεις που η στράγγιση είναι επαρκής. Χρειάζονται συνήθως μετρά έλεγχου αυτότητας, καθώς και καλλιέργειες αρκετά ανθεκτικές σε άλατα Νερά πολύ υψηλής αλατότητας : η ποιότητα αυτού του ύδατος είναι ακατάλληλη για άρδευση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ειδικές μονό περιπτώσεις, όπως όταν το έδαφος είναι πολύ διαπερατό, η στράγγιση επαρκής, η εφαρμογή του νερού να γίνετε με επάρκεια και κατά τρόπο τέτοιο ώστε να επιτυγχάνετε σημαντική απόπλυση. Τέλος θα πρέπει να καλλιεργούνται φυτά παρά πολύ ανθεκτικά σε άλατα. 14

17 2.3 Σωστή χρήση του νερού Σημαντικό ρολό για την ορθή χρήση του νερού σε μια καλλιέργεια τόσο για την εξοικονόμηση ύδατος όσο και για την παροχή της απαιτουμένης ποσότητας σε νερό στα φυτά, είναι η εκπαίδευση των καλλιεργητών, σχετικά με το ποτέ πρέπει να ξεκινά ή να σταματά η άρδευση σε συνάρτηση με τις βροχοπτώσεις που υπάρχουν στην περιοχή, το είδος της καλλιέργειας που έχει επιλέξει, καθώς υπάρχουν γεωργικά και ανθοκομικά προϊόντα που έχουν καθημερινή ανάγκη σε νερό, αλλά και προϊόντα που μπορούν να χρήζουν νερού μιας φοράς την εβδομάδα. Τέλος ανάλογα με τον τύπο του εδάφους, ανάλογα με τα συστατικά του εδάφους και τις ιδιότητες του στο να συγκρατεί νερό και μια σχετική υγρασία. Στην Ελλάδα το 85 με 90% προορίζεται για άρδευση 2.4 Ποιότητα του νερού άρδευσης 15

18 2.4.1 Η ποιότητα του νερού διακρίνεται σε χημική και φυσική χημική ποιότητα Η έννοια της ορολογίας χημική ποιότητα του νερού είναι η περιεκτικότητα του σε διαλυτά άλατα, από τα πιο συχνά που συναντάμε είναι το χλωριούχο νάτριο (ΝαΟ), το όποιο πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια καταστεί το νερό ακατάλληλο για την καλλιέργεια των φυτών. Επίσης συναντάμε κατιόντα Ασβεστίου (Οα), Μαγνησίου (Mg), Νάτριου (Να), καθώς και Θειικά (8), Χλωριούχα ( 1), και διηητανθρακικά. Σε γενικές γραμμές η άρδευση με τέτοια νερά συνδυάζεται με την έκλυση του εδάφους δηλαδή σε περίπτωση που δε γίνετε σωστή έκλυση του εδάφους έχουμε αύξηση της περιεκτικότητας των αλάτων στο έδαφος με συνέπεια την επιβράδυνση της αύξησης των φυτών καθώς και την μείωση της απόδοσης. Η παρουσία περισσότερης ποσότητας νάτριου στο έδαφος έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του φαινόμενου της αλκαλιασης καθώς και την υποβάθμιση του εδάφους Φυσική ποιότητα του νερού Η φυσική ποιότητα του νερού είναι η άριστη θερμοκρασία που πρέπει να έχουμε για την ορθή αλλά και συνάμα γρηγορότερη βλαστική ανάπτυξη των φυτών. Η συνιστώμενη επιθυμητή θερμοκρασία του νερού στις περισσότερες καλλιέργειες είναι οι 25 βαθμοί κελσίου. Σε περίπτωση που διοχετευτεί ζεστό νερό ή κρύο μπορεί να αποβεί μοιραίο σε μια καλλιέργεια. Η θερμοκρασία του νερού είναι αλληλένδετη με τη θερμοκρασία που επικρατεί στην επιφάνεια του εδάφους κατά την περίοδο της άρδευσης. 16

19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΡΔΕΥΣΗΣ Με την ορολογία μέθοδοι και συστήματα άρδευσης εννοούμε τους διάφορους τρόπους διοχέτευσης και εφαρμογής των υδάτων ως προς το καλλιέργεια έδαφος. Οι διάφοροι αυτοί τρόποι εφαρμογής του αρδευτικού νερού εξελίχθησαν και εκσυγχρονίστηκαν ύστερα από πολλά χρόνια εμπειρίας. Σε συνδυασμό με τη μακροχρόνια μελέτη και ανάλυση τόσο των εδαφικών συνθηκών, την τοπογραφική διαμόρφωση της επιφάνειας του εδάφους, το είδος της καλλιέργειας καθώς και την τεχνική του εκάστοτε παραγωγού. Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη των συστημάτων άρδευσης, βελτιώθηκαν και προσαρμόστηκαν στις συνθήκες του εδάφους, στις καλλιέργειες και τέλος στον άνθρωπο. Αναπτύχθηκαν μαθηματικοί τρόποι ελέγχου της εφαρμοζόμενης ποσότητας νερού καθώς και της ομοιόμορφης άρδευσης. Η ομοιόμορφη εφαρμογή των υδάτων στην καλλιεργήσιμη γη είναι ο κυριότερος και ο πρωτεύων παράγοντας, της αρδευομένης γεωργίας αλλά και κηποτεχνίας για την αποδοτικότερη χρησιμοποίηση του νερού της άρδευσης. Ένα σύστημα άρδευσης είναι ένα σύστημα που παρέχει νερό σε μια περιοχή όπου το νερό είναι αναγκαίο, αλλά δεν υπάρχουν κανονικά στο απαιτούμενο ποσό. Σε γενικές γραμμές χρησιμοποιείται για την γεωργία και τους σκοπούς εξωραϊσμού. Η αποτελεσματικότητα της άρδευσης καθορίζεται από μια σειρά διαφορετικών παραγόντων, όπως το είδος του συστήματος άρδευσης και οι συνθήκες σε χρόνο της χρήσης. Το κλειδί για ένα αποτελεσματικό σύστημα άρδευσης είναι να πάρει όσο νερό για τα φυτά, ή μέσα στο έδαφος όσο είναι δυνατό. Ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται σαν ένα εύκολο πράγμα που κάνει, δεν είναι. Γιατί στην πραγματικότητα η απώλεια νερού από τα αρδευτικά συστήματα μπορεί να είναι μέχρι και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις. Ο λόγος για αυτό είναι απλός και λέγεται εξάτμιση. Ανάλογα με τον τρόπο εφαρμογής νερού στην καλλιέργεια διακρίνονται οι ακόλουθες κατηγορίες συστημάτων άρδευσης: Α) Υπόγεια άρδευση Β) Επιφανειακή άρδευση Γ) Άρδευση στάγδην Δ) Άρδευση με καταιονισμό Ε) Υδροπονία 17

20 3.1 Άρδευση Με τον όρο άρδευση ενός εδάφους εννοούμε την παροχή συγκεκριμένης ποσότητας ύδατος όπου θα διανεμηθεί ομοιόμορφα σε όλη την περιοχή της καλλιεργήσιμης γης, έτσι ώστε τόσο το έδαφος να έχει την επιθυμητή υδατοικανότητα όσο και το ριζικό σύστημα των φυτών να απορροφά την επιθυμητή υγρασία για την ορθή αλλά και γρηγορότερη ανάπτυξη τους. Είναι κατανοητό ότι σε περίπτωση μικρότερης ποσότητας νερού από αυτήν που πρέπει να δοθεί, έχει ως αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής, όπως επίσης και σε διοχέτευση περισσής ποσότητας ύδατος εκτός του ότι θα έχουμε έκλυση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους και διάβρωση αυτού, με συνέπεια την υποβάθμιση του, θα έχουμε και σπατάλη ύδατος. Έτσι θα πρέπει να υπάρχει η σωστή άρδευση ενός χωραφιού. Δηλαδή να εφοδιάζεται το χωράφι με την αναγκαία ποσότητα ύδατος, έτσι ώστε να έχει το ριζικό υπόστρωμα του κάθε φυτού την επιθυμητή υγρασία. 3.2 Υπόγεια άρδευση Με τον όρο υπόγεια άρδευση, εννοούμε την απευθείας άρδευση του ριζικού συστήματος της εκάστοτε καλλιέργειας. Τοποθετούνται σταλακτυφόροι υπόγειος έτσι ώστε οι σταγόνες να είναι σε άμεση επαφή με την ρίζα, τέτοιου είδους πότισμα μπορούμε να το βρούμε μέχρι και στην καλλιέργεια χλοοτάπητα, αλλά και κατά την ανάπτυξη του. Λόγο της ιδιότητας της ρίζας να προχωρεί προς το σημείο του νερού, υπήρξε πρόβλημα με τις τρύπες των σταλακτυφόρων, καθώς βούλωναν από τις ρίζες, έτσι δημιουργήθηκε μία πατέντα, ένα φίλτρο το όποιο περιέχει μια τυποποιημένη ποσότητα ριζοαποθητικών σκευασμάτων (τριφλουραλίνης), που απελευθερώνονται προοδευτικά με το νερό άρδευσης, κρατώντας έτσι τις ρίζες μακριά από τις τρύπες του σταλακτυφόρου, χωρίς όμως να τις καταστρέφει. Οι σωλήνες που χρησιμοποιούνται ποικίλουν σε μεγέθη. Ανάλογα με την έκταση που έχουμε να ποτίσουμε αλλά και την πίεση. Έτσι έχουμε σωλήνες 0 16, 0 20, 0 25, υπάρχουν και υλικά συνδεσμολογίας για τα οποία θα αναφερθούμε αναλυτικότερα στο επόμενο κεφάλαιο. 18

21 3.2.1 Πλεονεκτήματα υπόγειας άρδευσης Με την υπόγεια άρδευση ενός χώρου, έχουμε τα ακόλουθα αποτελέσματα: Α) εξοικονομούμε νερό λόγο μη απώλειας νερού από εξάτμιση ή απορροή Β) δεν υπάρχει πρόβλημα στην άρδευση λόγο των καιρικών συνθηκών, κυρίως λόγο των ισχυρών ανέμων, που έχουν σαν αποτέλεσμα να μην πηγαίνει το νερό σε όλα τα φυτά Γ) συνεχίζονται οι γεωργικές ή οι κηποτεχνικές εργασίες στο χώρο ενώ ταυτόχρονα ποτίζεται ο χώρος Δ) ομοιόμορφο πότισμα Ε) εφαρμογή σε κατηφορικές και ανηφορικές πλαγιές Στ) διοχέτευση σε αμμώδη εδάφη όπου χρήζει συνεχούς ποτίσματος. Ζ) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βιολογικά επεξεργασμένο νερό Η) έχουμε περιορισμό ασθενειών σε σχέση με τα επιφανειακά ποτίσματα Θ) τέλος μπορούμε να ποτίσουμε μεγαλύτερες επιφάνειες λόγο του ορθού καταμερισμού της ποσότητας του νερού σε αναλογία με την πίεση. 3.3 Επιφανειακή άρδευση Αρδευση με αυλάκια Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται με τη διοχέτευση ύδατος σε αυλάκια που έχουν διαμορφωθεί με κατεύθυνση προς τη μεγίστη κλίση Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται για την άρδευση γραμμικών καλλιεργειών Το νερό αυτό κινείται κατά μήκος των αυλακιών, αρδεύοντας τα φυτά που βρίσκονται στις ράχες που σχηματίστηκαν μεταξύ των αυλακιών. Η διήθηση του νερού από τα αυλάκια είναι κατακόρυφη και πλευρική. Η πλευρική διήθηση είναι πολύ σημαντική γιατί κυρίως με αυτή εφοδιάζονται με νερό τα φυτά που καλλιεργούνται στις ράχες και επηρεάζουν την κατανομή των διαλυτών αλάτων και των λιπασμάτων που δεν δεσμεύονται από το έδαφος. Η κατανομή της υγρασίας εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του εδάφους 19

22 Ένα παρόμοιο σύστημα άρδευσης πιθανολογείτε όπως έχουμε προαναφέρει ότι εφαρμοζότανε και στους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας Γενικά η διάβρωση του εδάφους των χωραφιών που αρδεύονται με αυλάκια είναι μεγαλύτερη από ότι όταν αυτά αρδεύονται με περιορισμένη διάχυση ή κατάκλιση, γιατί στα αυλάκια το νερό βρίσκεται σε άμεση επαφή με το έδαφος ενώ στις άλλες μεθόδους η επιφάνεια του εδάφους προστατεύεται ήδη από την καλλιέργεια. Η διάβρωση εξαρτάται από το έδαφος και τη ταχύτητα που κινείται το νερό στα αυλάκια. Σε γενικές γραμμές, τα αμμώδη εδάφη είναι πιο εύκολα στη διάβρωση από ότι τα αργιλώδη. Η ταχύτητα κίνησης του νερού είναι συνάρτηση της παροχής, δηλαδή της πιέσεως και της κλίσης του αυλακιού. Οι μικρές διαστάσεις των αυλακιών και ο κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους επιβάλλουν συνήθως την εφαρμογή μικρής παροχής άρδευσης που έχει ως αποτέλεσμα την αργή κίνηση του νερού καθώς και της λιγοστής ποσότητας αυτού. Με συνέπεια την πιο αργή ανάπτυξη των φυτών. Επίσης μετά την διακοπή της άρδευσης λόγο των μικρών διαστάσεων των αυλακιών, το νερό που παραμένει σε αυτά είναι περιορισμένο και αποχωρεί γρήγορα. Εκτός των γραμμικών καλλιεργειών μπορεί αυτή η μέθοδος να χρησιμοποιηθεί και σε επικλινή και τοπογραφικά ανομοιόμορφα εδάφη. Στην άρδευση με αυλάκια πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή στην κατανομή των αλάτων στο έδαφος. Λόγο της πλευρικής κίνησης του νερού, τα άλατα συγκεντρώνονται στο έδαφος μεταξύ των αυλακιών και κοντά στην επιφάνεια των ραχών. Συνεχείς αρδεύσεις με τα ίδια αυλάκια έχουν ως συνέπεια σημαντική 20

23 αύξηση της συγκέντρωσης αλάτων στις θέσεις αυτές ώστε να προκαλέσει προβλήματα στις καλλιέργειες σε περιοχές που η βροχόπτωση δεν είναι επαρκείς για την έκπλυση τους. Έτσι πρέπει να αλλάζουμε διαδοχικά τις θέσεις των αυλακιών ή να εφαρμόζεται προάρδευση με κατάκλυση, περιορισμένη διάχυση ή καταιονισμό. Ο περιορισμός της επιφανειακής απορροής και η βελτίωση της ομοιόμορφης κατανομής του νερού, που έχουν σαν αποτέλεσμα την καλύτερη αρδευτική αποδοτικότητα, μπορεί να επιτευχθούν με κατάλληλο συνδυασμό της παροχής άρδευσης και του μήκους των αυλακιών, σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά τύπου εδάφους Η διαδικασία αυτή όμως είναι χρονοβόρα, δαπανηρή και απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό Άρδευση με λωρίδες Η μέθοδος αυτή έχει να κάνει με την ροη του νερού στην επιφάνεια της λωρίδας και ακολουθεί την κλίση του εδάφους, ενώ ταυτόχρονα διηθείται. Το νερό με τη βοήθεια των θυρίδων οδηγείται από το αυλάκι διανομής σε ένα βοηθητικό αυλάκι από το οποίο όταν γεμίσει με νερό, ξεχύνεται στη λωρίδα με υπερχείλιση γιατί κιόλας λέγεται αυλάκι υπερχειλίσεως. Το νερό καλύπτει έτσι όλη την επιφάνεια της λωρίδας, όπου λιμνάζουν τα νερά δημιουργούνται ειδικοί στραγγιστικοί τάφροι προς απομάκρυνση αυτών Η παραπάνω περιγράφει της μεθόδου χρησιμεύει κυρίως στην καλλιέργεια μηδικής, τριφυλλιού, καθώς και άλλων φυτών με πυκνή βλάστηση κατά την ανάπτυξη τους. Όπως συμβαίνει και στην άρδευση με τα αυλάκια, έτσι και εδώ η ποσότητα του ύδατος στην αρχή της λωρίδας είναι μεγαλύτερο σε σχέση με το τέλος της. Έτσι είναι λογικό αν θέλουμε να ποτιστεί αρκετά σε βάθος στο τέλος της λωρίδας, θα πρέπει να έχουμε κάποιες απώλειες στην αρχή έτσι ώστε να μην έχουμε κορεσμό από νερό, με συνέπεια την καταστροφή της καλλιέργειας σε εκείνο το σημείο. 21

24 Δημιουργία αναχωμάτων κατά μήκος των λωρίδων είναι υποχρεωτικές έτσι ώστε να μην καταστρέφονται από τα γεωργικά μηχανήματα Οι διαστάσεις των λωρίδων έχουν άμεση σχέση με τη μηχανική σύσταση του εδάφους, την κλίση της υπό άρδευσης επιφάνειας, την ποσότητα του νερού που χρειάζεται τόσο ο τύπος του εδάφους, όσο και η ποικιλία της καλλιέργειας, την πίεση του νερού και τέλος της διηθητικότητας του εδάφους Άρδευση με λεκάνες Την μέθοδο αυτήν την χρησιμοποιούμε κατά κύριο λόγο για να ποτίσουμε οπωρώνες. Κατασκευάζουμε τετράγωνες λεκάνες όπου περιέχουν ένα δέντρο ή πιο μεγάλες που να περιέχουν μια ομάδα δέντρων. Είναι από τις πιο οικονομικές μεθόδους αφού δε χρήζει κάποιας ιδιαίτερης γνώσης, μπορούν να καταστρέφονται μετά το τέλος της καλλιέργειας, έτσι ώστε να μπορούμε πιο εύκολα να κάνουμε τις γεωργικές εργασίες που θέλουμε, πριν την έναρξη της νέας καλλιεργητικής περιόδου. Δεν χρήζει καθημερινής διοχέτευσης ύδατος, ούτε την παρουσία σωληνώσεων. 22

25 3.3.4 Αρδευση με τεχνητή βροχή Η μέθοδος αυτή έχει να κάνει με την διοχέτευση του ύδατος με τη μορφή βροχής. Με τη μέθοδο αυτή το νερό διηθείται στο έδαφος πιο ομοιόμορφα από ότι στην επιφανειακή άρδευση με λωρίδες, λεκάνες ή αυλάκια. 1 23

26 Πλεονεκτήματα της μεθόδου Α) Εφαρμόζεται σε οριζόντιες και σε επικλινείς εκτάσεις Β) Δεν χρειάζεται να δημιουργηθούν αυλάκια και αναχώματα Γ) Δεν έχουμε περιορισμό της καλλιεργήσιμης γης Δ) Έχουμε οικονομία του νερού, αφού έχουμε μείωση των απωλειών κατά τη μεταφορά του, αφού γίνετε μέσω σωλήνων ή κλειστών αγωγών. Έχουμε προκαθορίσει τον χρόνο άρα και την ποσότητα του ύδατος που θέλουμε, έτσι έχουμε αποφυγή της σπατάλης του νερού που χάνεται ως απορροή ή βαθιά διήθηση. Δ) μπορούμε άνετα να έχουμε την κυκλοφορία γεωργικών μηχανημάτων εντός του οικοπέδου. Ε) Μπορούμε να την εφαρμόσουμε σε όλους τους τύπους των εδαφών. Μπορούμε να ποτίσουμε εδάφη με μεγάλη υδατοπερατότητα, ακόμα όμως και εδάφη με μικρή όπως τα αργιλώδη όπου δύσκολα μπορούν να ποτιστούν με το σύστημα της επιφανειακής άρδευσης, γιατί με αυτήν την μέθοδο δε μπορούμε να διοχετεύσουμε νερό σε μικρές ποσότητες αφού θα είχαμε τεράστιες απώλειες απορροής Στ) Το κυριότερο είναι η αξιοποίηση νερών με μικρή πίεση αφού με αυτό το σύστημα έχουμε έλεγχο και ρύθμιση της παροχής. Ζ) Μπορούμε να πούμε ότι προστατεύει τις καλλιέργειες από τους παγετούς. Αφού η άρδευση γίνετε τη νύκτα ή και τις πρωινές ώρες του παγετού. Ένα λεπτό στρώμα πάγου καλύπτει τα φυτά, το οποίο επειδή βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το νερό, της τεχνητής βροχής, προφανώς υψηλότερης θερμοκρασίας, δεν ακλουθεί την χαμηλή θερμοκρασία του 24

27 περιβάλλοντος και έτσι μετατρέπεται σε προστατευτικό κάλυμμα της κόμης των δέντρων από την παγωνιά. Η) Δεν χρειάζονται πολλά εργατικά χεριά, ενώ και ο γεωργός μπορεί να κάνει ταυτόχρονα και άλλες δουλειές Μειονεκτήματα Έχουμε αρκετά μεγάλη δαπάνη για την αρχική εγκατάσταση σε σχέση με τις άλλες μεθόδους. Αφού χρειάζονται υλικά ποτίσματος, σωλήνες, πιεστικά μηχανήματα κ.α. Έχουμε επίσης υψηλότερες δαπάνες Πρέπει να υπάρχουν γνώσεις για την κατασκευή του δικτυού Γνώσεις για τις επιδιόρθωσης του όλου δικτύου, εκτός αν δαπανούνται χρήματα για την συντήρηση, για μηχανικές βλάβες, για αντικατάσταση υλικών Σε περίπτωση ύπαρξης ισχυρών ανεμών δεν μπορεί να εξασφαλιστεί ομοιομορφία άρδευσης, αφού οι σταγόνες δεν θα πηγαίνουν όπου πρέπει έτσι ώστε να ποτίζονται όλες οι ρίζες όσο θέλουμε. Λόγο της διαβροχής των φυλλωμάτων είναι πιο εύκολο να προσβληθούν από ασθένειες, τόσο μυκητολογικές όσο και εντομολογικές. Τέλος από την πτώση των σταγόνων στο έδαφος υπάρχει περίπτωση καταστροφής της δομής της επιφάνειας του εδάφους, αφού κατά την πτώση στο έδαφος λασποποπιείται και ξεραίνεται δημιουργώντας κάτι σαν κρούστα που είναι ανεπιθύμητο για τα καλλιεργηθέντα φυτά. 25

28 3.4 Στάγδην άρδευση Όπως μας το λέει και η μέθοδος είναι το πότισμα των φυτών με σταγόνες, όπου οι σωλήνες προμηθεύουν με φιλτραρισμένο νερό κατευθείαν τις ρίζες των φυτών με προκαθορισμένο ρυθμό. Το νερό διέρχεται απ πλαστικούς σωλήνες και εκρέει από τους σταλάκτες ή από σωλήνες οι όποιοι έχουν προκαθορισμένες τρύπες. Οι σταλακτήρες είναι κατασκευασμένοι ώστε να ανακατανέμεται η πίεση σε όλη τη σωλήνα το ίδιο. Σωλήνας με ρυθμιζόμενα μπεκάκια Σταλακτυφόρος Η μέθοδος αυτή όταν πρωτοεμφανίστηκε δεν έτυχε κοινής αποδοχής αφού οι γεωργοί και οι παραγωγοί την είδαν με δυσπιστία αφού δεν μπορούσαν να κατανοήσουν πως χορηγώντας το νερό σταγόνα σταγόνα 26

29 σε μια περιορισμένη έκταση της επιφάνειας του εδάφους του ριζικού συστήματος θα μπορούσε να αναπτυχτεί ικανοποιητικά. Η σημαντική αύξηση των αποδόσεων και η καλύτερη ποιότητα των προϊόντων έπεισαν και τους πιο δύσπιστους, αφού είχαν και μεγαλύτερα εισοδήματα. Εκτός αυτού η εξοικονόμηση του νερού ήταν και αυτός ένας από τους κυριότερους παράγοντες, αφού σε σχέση με τις άλλες μεθόδους είναι ο πιο επωφελείς Πλεονεκτήματα Α) Πρώτο και κυριότερο πλεονέκτημα που το αναφέραμε πριν είναι η οικονομία στο νερό. Το πότισμα συγκεκριμένης επιφάνειας καθώς και η χορήγηση ικανοποιητικής ποσότητας ύδατος σε κάθε ρίζα φυτού. Σε σχέση με τις άλλες μεθόδους. Με τη μέθοδο αυτή έχουμε και την μείωση της εξάτμισης και αποφεύγουμε και την βαθειά διήθηση κάτω από το ριζικό υπόστρωμα. Β) Οικονομία στα εργατικά. Εφόσον τοποθετηθούν οι σωληνώσεις, είναι μόνιμες για όλη την καλλιεργητική περίοδο, η παροχή του ύδατος γίνετε με βάνες οι οποίες ανοίγουν και κλείνουν είτε χειροκίνητα είτε αυτόματα (κομπιούτερ) όποτε εμείς θέλουμε. Γ) Έχουμε περιορισμό της εμφάνισης ζιζανίων όντος της καλλιέργειας λόγο της περιορισμένης παροχής του ύδατος στον αγρό. Δ) Μπορούμε να έχουμε ταυτόχρονη λίπανση του εδάφους με λιπάσματα υδροδιαλυτά τα οποία μπορούν να διοχετευτούν μέσω των σωληνώσεων. Ε) Ενώ ποτίζονται τα φυτά μπορεί να γίνει ταυτόχρονη καταπολέμηση ασθενειών αφού δεν υπάρχει πρόβλημα κατά το ράντισμα του φαρμάκου να ξεπλυθεί. Στ) Λόγο του στεγνού μέρους του χώματος μπορεί να είναι εύκολη η μετακίνηση εντός του χώρου, καθώς και η πραγματοποίηση εργασιών αφού δεν υπάρχουν λάσπες. Ζ) Η συχνή και με αργό ρυθμό άρδευση δεν εκτοπίζει τον εδαφικό αέρα και έτσι δημιουργούνται ευνοϊκότερες συνθήκες για το ριζικό σύστημα των φυτών. Κατά την άρδευση γεμίζουν με νερό οι μικροπόροι του εδάφους, ενώ οι μακροπόροι παραμένουν γεμάτοι αέρα με αποτέλεσμα η ροη να είναι ακόρεστη και το νερό να διέρχεται με τριχοειδή κίνηση. Η) Με ορισμένη παροχή νερού μπορούμε να ποτίσουμε μεγαλύτερες εκτάσεις, μπορούμε να ποτίσουμε με μικρότερη πίεση. Μπορούμε ακόμα και με τη δημιουργία μιας υπερυψωμένης δεξαμενής να λειτουργήσουμε τη συγκεκριμένη μέθοδο. 27

30 Θ) Η πίεση που θέλουμε για να λειτουργήσει είναι μικρή, αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την μικρότερη ισχύ των αντλικών μηχανημάτων άρα και μικρότερο κόστος αγοράς. I) Με τις συχνές αρδεύσεις των φυτών έχουμε και την διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των τιμών των αλάτων στα ριζικά συστήματα των φυτών. Έτσι αποφεύγουμε ζημιές που οφείλονται στην αυξημένη ωσμωτική πίεση που δημιουργείται από την αύξηση της συγκέντρωσης των αλάτων. Κ) Τέλος η χορήγηση νερού με τη μορφή σταγόνων δεν επηρεάζεται από τους άνεμους, όπως γίνετε στην τεχνητή βροχή Μειονεκτήματα Α) Ο σχεδιασμός του δικτυού. Θα πρέπει να μελετηθεί, πρώτον το είδος της καλλιέργειας, να υπολογιστεί η πίεση, η διάμετρος των σωληνώσεων, η δομή του εδάφους Β) Το κόστος των υλικών για την ολοκλήρωση όλου του δικτυού, αφού αποτελείται από αρκετά υλικά ( τα οποία θα τα δούμε αναλυτικά στο επόμενο κεφάλαιο) Γ) Να βουλώσουν οι σταλάκτες ή ο σταλακτυφόρος, αυτό μπορεί να γίνει είτε από το χώμα, είτε από ρίζες. Δ) Υπάρχει κίνδυνος αυξημένης συγκέντρωσης αλάτων περιμετρικά στα όρια μεταξύ υγρής και ξηρής φάσης του εδάφους. Αυτό γίνετε λόγο της διοχέτευσης νερών με υψηλή περιεκτικότητα σε άλατα. Όταν έχουμε αρκετές βροχοπτώσεις τότε το πρόβλημα είναι ασήμαντο, αλλά όταν δεν έχουμε τότε πρέπει να γίνουν εκπλύσεις, επιπλέον αρδεύσεις. Ε) Μπορούν να εμφανιστούν τροφοπενίες στα φυτά Στ) Εκτός από τον σχεδίασμά και την εγκατάσταση του δικτύου χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό για την παρακολούθηση της λειτουργίας του. 28

31 3.5 Αρδευση με καταιονισμό Για την μέθοδο αυτή πρέπει να έχουμε τον κατάλληλο εξοπλισμό, αφού είναι καθαρά μηχανική εφαρμογή. Χρειαζόμαστε ένα αντλικό σύστημα, δίκτυο σωληνώσεων και εκτοξευτήρες νερού Ένα αντλικό συγκρότημα αποτελείται από τα ακόλουθα: Α) κινητήρα Β) αντλία Γ) σύστημα αναρρόφησης του νερού Η αντλία που εργάζεται με μηχανική ενέργεια του κινητήρα, αντλεί και καταθλίβει το νερό το οποίο μέσω του δικτυού σωληνώσεων φτάνει στους εκτοξευτήρες και με αυτούς κάτω από την επίδραση της πίεσης λειτουργίας που εξασφαλίζεται από την αντλία διασκορπίζεται το νερό πάνω στην επιθυμητή εδαφική επιφάνεια που είναι για άρδευση. Το δίκτυο σωληνώσεων αποτελείται από κλειστού τύπου σωλήνες υπό πίεση και οι εκτοξευτήρες αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά όργανα ενός συστήματος άρδευσης με καταιονισμό. Ανάλογα τη χρήση μπορεί οι σωλήνες να είναι επιφανειακοί και να μπορούν να μετακινούνται ή να είναι υπόγειοι άρα μόνιμα τοποθετημένοι. Μπορεί επίσης σε μερικές περιπτώσεις να είναι μόνιμοι οι σωλήνες που χρησιμεύουν ως κεντρικές παροχές και τα άλλα μέρη του δικτυού να είναι κινητά. Έτσι το σύστημα του καταιονισμού ανάλογα με το αν είναι σταθεροί διακρίνονται σε: κινητό ή φορητό και μόνιμο ή ημιμόνιμο. Όταν έχουμε μεγάλες εκτάσεις για άρδευση χρειάζεται ημιμόνιμα δίκτυα άρδευσης Πλεονεκτή ματα Α) οικονομία νερού Β) δεν χρειάζονται ισοπεδώσεις Γ) αξιοποίηση και των πιο μικρών και ακάλυπτων περιοχών Δ) δε καταστρέφεται η δομή του εδάφους Ε) αποφεύγονται εστίες ζιζανίων Στ) λιγότερα εργατικά Ζ) μείωση των καλλιεργητικών δαπανών Η) αυτόματος προγραμματισμός έναρξης και ημέρας ποτίσματος 29

32 3.5.2 Μειονεκτή ματα Α) δεν έχουμε καλό καταμερισμό του νερού σε περίπτωση ισχυρών ανέμων Β) έχουμε αρκετές δαπάνες εγκατάστασης Γ) αυξημένο κόστος λειτουργίας και συντήρησης Δ) η επίδραση του νερού στο φύλλωμα, με συνέπεια την ύπαρξη ασθενειών, μυκητολογικές και εντομολογικές 3.6 Υδροπονία Το είδος της καλλιέργειας. Το υπόστρωμα που καλλιεργείται, το κλιματολογικό αλλά και το υδρολογικό περιβάλλον προσδιορίζουν το σύστημα που πρέπει να υιοθετήσουμε για την επιτυχή αντιμετώπιση των αρδευτικών αναγκών μια φυτείας. Και το κάθε σύστημα προσδιορίζεται από τον τρόπο που παρέχει το νερό στα φυτά. Για πολλούς λόγους τα τελευταία χρόνια τείνει να γενικευτεί η χρήση της εντοπισμένης στάγδην άρδευσης. Η εξοικονόμηση νερού, το χαμηλό κόστος μείωση της σχετικής υγρασίας στα θερμοκήπια και η ομοιόμορφη άρδευση είναι μερικά από τα θετικά της στάγδην άρδευσης. Στην υδροπονία ειδικά το σύστημα άρδευσης και η λειτουργία του, παρεμβαίνουν καθοριστικά στην εξέλιξη της καλλιέργειας. Η απόλυτη ανάγκη παροχής νερού, άρα και λιπασμάτων με ακρίβεια και 30

33 ομοιομορφία σε όλα τα φυτά και σε όλη την έκταση, προσδιορίζουν και την αναγκαιότητα επιλογής ενός αξιόπιστου συστήματος άρδευσης 31

34 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Λειτουργία συστημάτων άρδευσης 4.1 Τρόπος λειτουργίας του συστήματος άρδευσης με τεχνητή βροχή Για να λειτουργήσει το συγκεκριμένο σύστημα πρέπει να έχουμε κάποια εξαρτήματα και μηχανήματα, έτσι ώστε να μας αποδώσουν το νερό σε μορφή σταγόνων και να καλύψουν την επιθυμητή επιφάνεια προς άρδευση. Έτσι η πρώτη προϋπόθεση είναι να έχουμε την ικανοποιητική πίεση από την παροχή, ώστε τα εξαρτήματα εκτόξευσης νερού όπως pop-up, εκτοξευτήρες, να αποδίδουν το νερό σε όλη την καλλιέργεια που θέλουμε Τέλος θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας και τους σωλήνες που θα τοποθετήσουμε, όπως να έχουν την επιθυμητή διάμετρο και ανθεκτικότητα στις ατμόσφαιρες που θα διέρχονται από αυτούς. Για να έχουμε την επιθυμητή πίεση όπως προαναφέραμε, χρειάζεται ένα πιεστικό σύστημα το όποιο να αντλεί το νερό στις ποσότητες που χρήζουν για το οικόπεδο καθώς και την μεγίστη δυνατή πίεση. Σε περίπτωση που έχουμε κάποια δεξαμενή νερού η οποία είναι σε κάποιο σημείο του χώρου, υπερυψωμένη, τότε μπορούμε να έχουμε μια φυσική ροη του νερού με κάποια πίεση, όχι όμως την μέγιστη δυνατή που θα μπορούσαμε να έχουμε με κάποιο πιεστικό μηχάνημα 4.2 Αντλητικο συγκρότημα Το αντλητικό συγκρότημα αποτελείται από τον κινητήρα, την αντλία και την σωλήνα αναρρόφησης. Για τη σωστή επιλογή της αντλίας πρέπει να υπολογίσουμε κάποιες παραμέτρους οι οποίες έχουν να κάνουν με το βάθος της γεώτρησης, αφού είναι άμεσα συνδεδεμένο με την πίεση που επιθυμούμε. Έτσι η αντλία θα πρέπει να έχει όσο το δυνατόν γίνετε μεγαλύτερο συντελεστή απόδοσης 32

35 Για την ορθή επιλογή κινητήρα θα πρέπει να υπολογίσουμε και την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και της τιμής του πετρελαίου ή της βενζίνης. Η επιλογή των εκτοξευτήρων είναι βάση προσωπικών επιλογών που είναι σε συνάρτηση με το συνολικό εμβαδό του εδάφους που πρέπει να αρδευτεί, την πίεση που θα έχουμε, την κίνηση που θέλουμε να κάνει μέσα στον χώρο, για να καλύψουμε κάθε γωνία, καθώς και άλλες παραμέτρους που θα δούμε πιο κάτω αναλυτικά Εκτοξευτήρες Οι εκτοξευτήρες αποτελούνται από τρία (3) κύρια μέρη. Τον κορμό ο όποιος συνδέεται με την σωλήνα με διάφορα υλικά συνδεσμολογίας, (όπου θα τα δούμε αναλυτικά στο επόμενο κεφάλαιο) όπως σέλες, ταφ. Το σύστημα περιστροφής που με το μηχανισμό που έχει μπορούμε να ρυθμίσουμε τις μοίρες που θέλουμε να ποτίζει, από 30 μοίρες έως και 360 μοίρες. Και τέλος το ακροφύσιο μπορεί να ρύθμιση το μήκος του νερού, σε απόσταση που εμείς θέλουμε. Οι εκτοξευτήρες χωρίζονται σε αυτούς της χαμηλής πίεσης και στους υψηλής πίεσης. 33

36 4.2.2 Μελέτη για την ορθή τοποθέτηση των εκτοξευτήρων. Κατά την τοποθέτηση των εκτοξευτήρων θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την κάλυψη όλου του επιθυμητού χώρου που θέλουμε να ποτίσουμε. Η αρχική μας σχεδίαση πρέπει να είναι στην αλληλοκάλυψη των εκτοξευτήρων, δηλαδή ο κύκλος που θα κάνει ο εκτοξευτήρας πχ στις 180 μοίρες να φτάνει στο σημείο που είναι τοποθετημένος ο επόμενος εκτοξευτήρας. Οι εκτοξευτήρες οι όποιοι τοποθετούνται πάνω στις σωλήνες τις λεγάμενες γραμμές άρδευσης και τροφοδοτούνται με νερό από μια κεντρική παροχή η οποία είναι συνδεδεμένοι με κάποια ηλεκτροβανα, έτσι ώστε να απομονώνεται η πίεση στη συγκεκριμένη σωλήνα, για να έχουμε την επιθυμητή ακτίνα ποτίσματος, ανάλογα με την επιφάνεια που θέλουμε να ποτίσουμε μπορούμε να βάλουμε και ανάλογες ηλεκτροβανες. Τέλος μπορούμε για να γίνει τελείως αυτόματο το πότισμα να μπει και κάποιος προγραμματιστής. 34

37 Οι εκτοξευτήρες ρυθμίζονται ανάλογα με την ακτίνα και τις μοίρες που θέλουμε, δηλαδή σε ένα γωνιακό σημείο θα ποτίζει με 90 μοίρες, σε σημείο στο κέντρο του οικοπέδου 360 μοίρες, στα όρια του οικοπέδου και στη μέση 180 μοίρες, κ.α Σωλήνας αναρρόφησης Σωλήνα αναρρόφησης εννοούμε την σωλήνα εκείνη που συνδέει την αντλία με το νερό της γεώτρησης ή της δεξαμενής. Στα μόνιμα δίκτυα είναι κατά κύριο λόγο μεταλλικός, ενώ στα κινητά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πλαστικός, για πιο οικονομικούς λόγους, αλλά και για θέμα βάρους. Στην άκρη έχει μια ειδική διάτρητη συσκευή, το οποίο είναι το φίλτρο Το οποίο φίλτρο παρεμποδίζει ανεπιθύμητα στέρεα υλικά που μπορούν να μειώνουν την επίδοση της αντλίας, αλλά και την τελική φθορά της. 35

38 Το φίλτρο διαχωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με την τιμή αλλά και το υλικό το όποιο είναι φτιαγμένο (π.χ. ανθρακονήματα) Το φίλτρο δεν το τοποθετούμε ποτέ στον πυθμένα της γης αλλά πιο πάνω, για την αποφυγή σκουπιδιών ή μερών λάσπης. Η ταχύτητα του νερού μέσα στον σωλήνα αναρρόφησης είναι σχετικά μικρή, και γιατί η διατομή του σωλήνα είναι μεγάλη. Το νερό ανεβαίνει με τη βοήθεια της ατμοσφαιρικής πίεσης, για να ανέβει το νερό πρέπει να απομακρυνθεί πρώτα ο ιερέας που υπάρχει μέσα στο σωλήνα. Στο τέλος του σωλήνα υπάρχει μια βαλβίδα, η λεγομένη βαλβίδα αντεπιστροφής η οποία ενώ επιτρέπει την είσοδο του νερού κατά την λειτουργία της αντλίας δεν επιτρέπει την έξοδο και έτσι γεμίζει την σωλήνα αναρρόφησης. Η απομάκρυνση του αέρα μέσα από τον σωλήνα αναρρόφησης μπορεί να επέλθει και με την προσθήκη βοηθητικής αντλίας. 4.3 Κινητήρες Οι κινητήρες σε ένα αντλητκό σύστημα χρησιμεύουν στη κίνηση των αντλιών. Διακρίνονται στους θερμικούς, στους ηλεκτρικούς και στους αιολικούς. 36

39 Θερμικοί κινητήρες. Οι θερμικοί κινητήρες διακρίνονται σε δυο κατηγορίες, στους βενζινοκίνητη ριους και τους πετρελαιοκινητηριους. Με τους μεν πρώτους να είναι πιο οικονομική στο θέμα αγοράς, αλλά πιο πολυδάπανοι τόσο σε καύσιμο λογά της μεγάλης διαφοράς της τιμής σε βενζίνη και πετρέλαιο, αλλά και στα έξοδα συντήρησης, αφού δεν χρειάζονται τις ίδιες επιδιορθώσεις σε σχέση με τον χρόνο λειτουργίας τους. Εκτός αυτού οι πετρελαιοκινητήρες είναι πιο ανθεκτικοί. Ο εκαστοτε κινητήρας που θα επιδεχθεί ανεξάρτητου του υλικού καύσης δεν πρέπει να λειτουργεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στο μέγιστο της ισχύς του, να έχει πολύ καλό φίλτρο αέρα, να λιπαίνεται κανονικά, να είναι αδιάβροχος και να έχει τα απαραίτητα όργανα ασφάλειας Ηλεκτρικοί κινητήρες Είναι αλληλένδετοι με την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, είναι πιο πρακτικοί από τους θερμικούς. Δεν έχουν μεγάλες ανάγκες για συντήρηση και μπορούν να φτάσουν μέχρι και τις ώρες λειτουργίας. Το ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να είναι τριφασικό 37

40 4.3.3 Αιολικοί κινητήρες Είναι οι κινητήρες οι όποιοι χρησιμοποιούν σαν ενεργεία την αιολική. Είναι οι πιο οικονομική ως προς το υλικό κίνησης, είναι υποστηρικτές της < πράσινης ανάπτυξης> και δεν χρήζουν ιδιαίτερης συντήρησης. 4.4 Σωλήνες δικτυού Οι σωλήνες που χρησιμοποιούνται στο αρδευτικό δίκτυο μπορεί να είναι μόνιμες ή κινητές. Ανάλογα με την χρήση που θελουμε να έχουμε και το χώρο που θέλουμε να ποτίσουμε. 38

41 4.4.1 Κινητοί σωλήνες Τους τοποθετούμε στην επιφάνεια του προς άρδευση οικοπέδου και χρησιμεύουν στην μεταφορά του νερού από τη κεντρική παροχή στα φυτά, μέσο σταλακτυφορων ή εκτοξευτήρων. Είναι πλαστικοί σωλήνες διαφόρων διαμετρών (φ 16, φ 20, φ 25, φ 32) Για τον λόγο ότι πρέπει να μεταφέρονται εύκολα, αλλά και σε περίπτωση απομάκρυνσης αυτήν μετά το τέλος της καλλιέργειας μπορούν να αγοράσουν καινούργιοι αφού το κόστος αγοράς στους είναι σχετικά μικρό. Επίσης είναι πολύ εύκολο να συνδεθούν κομμάτια, ή και διάφορα άλλα υλικά αφού δεν χρήζουν ιδιαίτερης τεχνογνωσίας και εμπειρίας Μόνιμοι σωλήνες Οι σωλήνες αυτοί μπορεί να είναι μεταλλικοί, από αμιαντοτσιμέντο ή πλαστικοί. Το βάθος ανάλογα με τον σωλήνα είναι τουλάχιστον στους 30 με 35 πόντους. Στις σωλήνες τοποθετούνται υλικά συνδεσμολογίας όπου τοποθετούνται οι γραμμές άρδευσης όπου έπειτα μπαίνουν οι εκτοξευτήρες. Η επιλογή των σωλήνων γίνεται με οικονομικά και τεχνικά κριτήρια, ύστερα από μελέτη και ενδεχομένως κάποιο σχέδιο. 39

42 4.5 Κύρια χαρακτηριστικά εκτοξευτήρων και κριτήρια επιλογής Οι εκτοξευτήρες όπου είναι το κύριο υλικό για την άρδευση του οικοπέδου. Οι εκτοξευτήρες είναι άμεσα συνδεδεμένοι με τη πίεση του δικτυού καθώς και με τις γραμμές άρδευσης. Έτσι θα πρέπει να γνωρίζουμε, τόσο την πίεση αλλά και τους εκτοξευτήρες που θα χρειαστούμε για να καλυφτεί όλη η επιφάνεια. Όταν το νερό εξέρχεται από τους εκτοξευτήρες εξέρχεται υπό τη μορφή υδάτινης δέσμης η οποία κάτω από την αντίσταση του αέρα διασκορπίζεται και πέφτει στο έδαφος με τη μορφή σταγόνων βροχής. Η οριζόντια απόσταση από τον εκτοξευτήρα ως τις τελευταίες σταγόνες που πέφτουν στο έδαφος λέγεται ακτίνα εκτόξευσης. Τα ακροβασία των εκτοξευτήρων αντικαθιστώνται εύκολα, έτσι μπορούμε να προσθέσουμε ακροβασία με την επιθυμητή ακτίνα εκτόξευσης Υπάρχουν και ειδικού τύπου εκτοξευτήρες καταιονισμού για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων που καλλιεργούνται οπωρολαχανικα και ανθόκηποι. Έτσι έχουμε τις παρακάτω κατηγορίες Α) εκτοξευτήρες με κενό αέρα Β) με παλινδρομικό μοχλό Γ) με αιώρα Δ) με υδροστρόβιλο Ε) εκτοξευτήρες που λειτουργούν με την αντίστροφη προς την εκροή του νερού δύναμη 40

43 Στ) εκτοξευτήρες ειδικής λειτουργίας Η ορθή χρήση του εκτοξευτήρα πρέπει να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: σωστή κατανομή ύδατος, επιθυμητή παροχή, όσο το δυνατό μεγαλύτερη ακτίνα εκτόξευσης Κατάλληλος εκτοξευτήρας Μέχρι και μερικά χρόνια πριν η τεχνητή βροχή γινόταν με μεγάλους εκτοξευτήρες όπως το κανόνι διαβροχής με ακροφυσιο. Μετά τη δεκαετία του 50' όπου και ανακαλύφθηκε ο μικρός εκτοξευτήρας μας δόθηκε η δυνατότητα να δημιουργήσουμε αρδευτικά συστήματα με χαμηλή ένταση βροχής. Αν και με το κανόνι διαβροχής είχε επιτευχτεί αυτό, αφού μπορούσαμε να έχουμε την μεγίστη ακτίνα εκτόξευσης, σε συνάρτηση με τον χρόνο παροχής που είχε ρυθμιστεί ανά δύο βολές. Όμως το κανόνι διάβροχης έχρηζε και χρήζει την εξασφάλιση πολύ υψηλής πιέσεως λειτουργίας. Στις μέρες μας προτιμάτε η σύγχρονη τεχνική καταιονισμού με μικρούς εκτοξευτήρες, για τους παρακάτω λόγους: Μικρή σχετικά πίεση λειτουργίας Με μικρούς εκτοξευτήρες έχουμε μικρότερη ένταση νερού και κατά συνέπεια καλύτερη διαβροχή του εδάφους, με αποδοτικότερα αποτελέσματα για τα φυτά > Έχουμε καλύτερη τοποθέτηση και κάλυψη των μικρότερων εκτάσεων Με την μικρότερη ένταση βροχής, παραμένει περισσότερο στην ιδία επιφάνεια και έτσι έχουμε μια πιο πλήρη άρδευση 41

44 > Μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερες γραμμές άρδευσης και έτσι να υπάρχουν σημεία στον χώρο που να μην ποτίζονται και να μπορούν να πραγματοποιηθούν εργασίες Λιγότερες απώλειες ύδατος Μικρότερο κόστος ανταλλακτικών ή και αλλαγή των εκτοξευτήρων Νυχτερινή άρδευση για να μην έχουμε απώλειες λόγο της εξάτμισης. Λόγο του ότι το μανομετρικό ύψος όλου του συγκροτήματος παραμένει χαμηλό, έχουμε και ελάττωση της ιπποδύναμης που χρειάζεται για να δουλέψει, με αποτέλεσμα την μείωση του κόστους αγοράς και συντήρησης Τέλος μετά την ολοκλήρωση της άρδευσης του χώρου, δεν χρειάζονται διαφορές καλλιεργητικές εργασίες όπως σκάλισμα, αφού με την χαμηλή ένταση διαβροχής διατηρείται η ύφη και η δομή του εφόδους Μεγάλοι εκτοξευτήρες Σε συνάρτηση των παραπάνω, υπάρχουν και μερικοί οι όποιοι πιστεύουν ότι είναι καλύτερο στη γεωργία να χρησιμοποιούνται μεγάλοι εκτοξευτήρες για τους εξής λόγους: Είναι κατάλληλοι για μεγάλες γεωργικές εκτάσεις, αφού δεν μπορούν να καλύψουν τόσο καλά όσο οι μεγάλοι εκτοξευτήρες Λογω της αυτοματοποίησης της άρδευσης με τους μεγάλους εκτοξευτήρες χρειάζονται λιγότερα εργατικά Δεν υπάρχουν εργάτες, αλλά και εξειδικευμένο προσωπικό για την μελέτη και την τοποθέτηση τέτοιου είδους αρδευτικού δικτυού Το συνολικό κόστος μελέτης και κατασκευής είναι πιο μεγάλο. 42

45 4.6 Αρδευση με κανονιά Στις περισσότερες γεωργικές περιοχές στις μέρες μας το πότισμα γίνετε με καταιονισμό και κύριο μέσο για την υλοποίηση είναι τα κανονιά διαβροχής. Η μέθοδος αυτή ρίχνει το νερό υπό την μορφή σταγονιδίων ώστε το πότισμα να μοιάζει παρά πολύ με την βροχή. Κατά την μέθοδο του καταιονισμού το νερό πέφτει στην επιθυμητή επιφάνεια της γης όπως και οι σταγόνες της βροχής και διηθείται στο έδαφος κατακόρυφα υπό ακόρεστες συνθήκες ροής Με την μέθοδο αυτή εάν γίνει σωστή μελέτη έχουμε ομοιόμορφη κατανομή του νερού πάνω στην καλλιεργήσιμη γη χωρίς επιφανειακή 43

46 απορροή και λίμνασμα του νερού στη επιφάνεια, με συνέπεια άλλα προβλήματα τόσο στην καλλιέργεια όσο και στο έδαφος. Την μέθοδο αυτή μπορούμε να την εφαρμόσουμε σχεδόν σε όλο το σύνολο των καλλιεργειών και σε μεγάλη ποικιλία εδαφών. Το κυριότερο εξάρτημα του συστήματος αυτού είναι ο καταιονηστήρας που στέλνει το νερό με τη μορφή σταγονιδίων διάμεσο του ακροφυσιου του, το όποιο ρυθμίζει την παροχή, την ακτίνα διαβροχής, την κατανομή του νερού και το μέγεθος των σταγονιδίων. Το νερό διοχετεύεται από σωλήνες. Οι καταιονηστηρες μπορούν να παραμένουν σταθεροί ή να είναι αναρτημένοι σε διατάξεις που κινούνται συνεχώς με σταθερή ταχύτητα. Οι καταιονιστηρες ανάλογα με τη θέση τους διακρίνονται σε μόνιμους όπου οι σωλήνες και οι καταιονιστηρες παραμένουν μόνιμα στη θέσεις τους και σε μεταφερόμενα όπου όλο το σύστημα των σωληνώσεων και των καταιονιστηρων μετατοπίζεται από θέση σε θέση μέχρι να συμπληρωθεί η άρδευση όλου του χωραφιού Στα αυτοκινούμενα συστήματα οι καταιονιστηρες είναι αναρτημένοι σε διατάξεις που κινούνται συνεχώς με σταθεροί ταχύτητα καλύπτοντας όλη την έκταση του χωραφιού. Σε αυτά τα συστήματα ανήκει ο αυτοκινούμενος εκτοξευτήρας υψηλής πίεσης (κοινώς το καρούλι) που τροφοδοτείται με νερό από ένα πλαστικό σωλήνα που τυλίγεται σε ένα τύμπανο εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την συνεχή μετακίνηση του εκτοξευτήρα, η αυτοκινούμενη γραμμή άρδευσης αποτελείται από καταιονιστηρες στη σειρά οι όποιοι είναι αναρτημένοι σε έναν σωλήνα τροφοδοσίας που μετακινείται γραμμικά σαρώνοντας την έκταση που θέλουμε να ποτίσουμε. 44

47 Τα περιστρεφόμενα περιστρέφονται γύρω από έναν άξονα, αρδεύοντας μια κυκλική επιφάνεια. Όμως με αυτό το σύστημα δεν έχουμε καλή κάλυψη των γωνιών της έκτασης 4.7 Στάγδην άρδευση Η μέθοδος αυτή έχει να κάνει με ένα σύστημα που προμηθεύει τις ρίζες των φυτών με φιλτραρισμένο νερό, με έναν προκαθορισμένο ρυθμό και με συγκεκριμένη ποσότητα νερού. Το νερό παίρναει διάμεσου των πλαστικών σωλήνων και εκρέει από τον σταλακτυφορο ή από τυφλό σωλήνα με τη βοήθεια μπεκ αυτορυθμιζόμενα. Οι σταλακτες και τα μπεκάκια είναι έτσι κατασκευασμένα ώστε να εκμηδενίζουν σχεδόν την πίεση που υπάρχει όντος του σωλήνα που μεταφέρουν το νερό, έτσι λογά των τριβών εξέρχεται σταγόνα σταχώναμε πίεση λίγο μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική. 45

48 Η μέθοδος αυτή όπως είναι φυσικό δεν έτυχε μεγάλης αποδοχής στην γεωργία σε σχέση με την ανθοκομία και την κατασκευή των κήπων, αφού ήταν πολύ δύσκολο να αποδεχτούν οι γεωργοί (και κυρίως οι μεγάλοι σε ηλικία) πως γίνετε το φυτό να πάρει τις απαιτούμενες ποσότητες νερού με σταγόνες. Στις μέρες μας όμως η αύξηση των αποδόσεων καθώς και η καλυτέρευση της ποιότητας των προϊόντων έχουν πείσει και τους πιο δύσπιστους. Σε συνάρτηση βεβαία και με τα λίγα εργατικά και το χαμηλό κόστος στη σπάταλη του νερού Σχεδιασμός αρδευτικού δικτυού στάγδην άρδευσης. Για να γίνει ο σχεδιασμός χρειάζεται ένα τοπογραφικό διάγραμμα του αγρού ή της περιοχής. Εφόσον μιλάμε για μόνιμο δίκτυο θα πρέπει να σχεδιαστούν οι γραμμές άρδευσης. Απλώνουμε τις σωλήνες κατά μήκος των ριζών ή των δέντρων ή των φυτών που θέλουμε να ποτίσουμε. Το μήκος των σωληνώσεων πρέπει να είναι αλληλένδετη με τη ν πίεση που έχουμε έτσι ώστε να φτάνει το νερό ως το τελευταίο σημείο, αλλά και να προλαβαίνει να ποτιστεί κιόλας η τελευταία ρίζα. Σε περίπτωση που οι σωληνώσεις δεν είναι μόνιμες τότε απλώς τις απλώνουμε επιφανειακά, καλύπτοντας την επιθυμητή επιφάνεια άρδευσης. Το ποσοστό της διαβροχής του εδάφους σε σχέση με τον συνολικό όγκο του εδάφους εξαρτάται από την παροχή των σταλάκτων από την απόσταση μεταξύ αυτών και από το είδος του εδάφους. 46

49 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Πρωτεύων υλικά και υλικά συνδεσμολογίας. Για την κατασκευή ενός αρδευτικού συστήματος, εκτός από τα κύρια μέρη που προαναφέραμε υπάρχουν και δευτερεύοντα υλικά όπου θα τα δούμε παρακάτω. 5.1 Υλικά συνδεσμολογίας και κύρια υλικά αρδευτικών συστημάτων Γωνίες Ταφ Σύνδεσμοι Μαστός 47

50 Μουφα Διόφθαλμο Fine pipe Σέλα & Σωλήνα 48

51 Φρεάτιο Διόφθαλμο Στηρίγματα /* Βανάκι πλαστικό β»ί 2 *4ϊ=5 Κολεκτέρ

52 Ηλεκτροβάνα Εκτοξευτήρες Λόγχη 50

53 Κομπιούτερ μπαταρίας Σύστημα διαχείρισης αρδεύσεων μεγάλων εκτάσεων μέσω υπολογιστή 51

54 Κανόνι Κανόνι Αντλίες 52

55 Κεφαλή άρδευσης Καρούλια Πλατφόρμα μεταφοράς καρουλιού 53

56 Υδροπονία

57 Κινητή δεξαμενή Σύστημα υδροπονίας 55

58 5.2 Εργαλεία για το αρδευτικό σύστημα Πατόφτυαρο Τσάπα \ Φρέζα Φτυάρια 56

59 5.3 Επίλογος Η οικονομία της Ελλάδας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την γεωργία της. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες εξαγωγές είναι άμεσα συνδεδεμένες με την γεωργία. Όπως οι εξαγωγές σε σπαράγγια, οπορολαχανικα, (μήλα, αχλάδια κ.α.) το ελαιόλαδο φυσικά καθώς και άλλων προϊόντων της μάνας γης. Από τα πολύ παλιά χρόνια οι Έλληνες ήταν πρωτοπόροι σε μεθόδους που είχαν να κάνουν με την καλλιέργεια και την φροντίδα της γης. Η Ελλάδα θεωρείται από τις χώρες που δέχεται τις μεγαλύτερες βροχοπτώσεις με το μέσο όρο των ετήσιων βροχοπτώσεων να φτάνει στα 135 δισεκατομμύρια κυβικά μετρά. Τα οποία βεβαία δεν είναι όλα αποθηκευμένα, αφού χάνονται αρκετές ποσότητες, από τις οποίες πολλές πέφτουν στη θάλασσα και άλλες χάνονται λόγο της εξατμισοδιαπνοης. Ο Έλληνας αγρότης δεν υπολόγιζε ποτέ την σπατάλη του νερού τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς βεβαία το λάθος να είναι μονό από την δίκια του πλευρά ( αδιαφορία από την εκάστοτε κυβέρνηση ή τοπική αυτοδιοίκηση). Βλέποντας την οικολογική καταστροφή, αλλά και την κατασπατάληση του φυσικού πλούτου που λέγεται νερό, ο άνθρωπος προσπάθησε με συνεχείς πειραματισμούς και μεθόδους να δημιουργήσει κάποια συστήματα τα οποία, να έχουν σαν κύρια μέριμνα την μείωση της σπατάλης του νερού και τον καταλληλότερο τρόπο διαβροχής του εδάφους, έτσι ώστε να έχουμε αποδοτικότερη συγκομιδή, αλλά και καλύτερη ποιότητα, χωρίς την καταστροφή της φυσικής δομής του εδάφους. 57

60 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Διαδίκτυο 2. Κάππος Μιλτιάδης Άντληση - Ύδρευση - Άρδευση Αθήνα Κουκουλάκης Π.Χ Τα προβληματικά εδάφη και η βελτίωση τους Αθήνα Μητσιός Ιωάννης Αλατούχα και Αλκαλιωμενα από νάτριο εδάφη. Ποιοτική κατάταξη των νερών άρδευσης Μιχελάκη Ν. Συστήματα αυτόματης άρδευσης. Άρδευση με σταγόνες Νικολαιδη Αθανασίου Β Αλέξανδρου X Κοκκινίδη Αρδεύσεις βασικές αρχές και μέθοδοι Αθήνα Ουζουνη δη μητριού Θ. Η θεωρητική και πρακτική μέθοδος αρδεύσεως με σταγόνες Θεσσαλονίκη Περιοδικό focus Eurodrip εταιρεία σωληνώσεων και υλικών ποτίσματος. 10. Gemak εταιρεία υλικών αυτομάτου ποτίσματος 11. Richard Β Choate Εγχειρίδιο άρδευσης. Πλήρης οδηγός τοπίου συστημάτων 12. Scotts Εκτοξευτήρες και ποτιστικά συστήματα 13. Tenn Michael Πώς να σχεδιαστεί και να οικοδομηθεί ένα σύστημα ψεκασμού 14. Woodson R. Dodge Ποτιστικά συστήματα 58

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια)

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Υπάρδευση ή υπόγεια άρδευση (καταργήθηκε στην Ελλάδα) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Άρδευση με σταγόνες ή στάγδην άρδευση (εξελίσσεται)

Διαβάστε περισσότερα

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou Οργανική ουσία είναι όλα τα οργανικά υπολείμματα

Διαβάστε περισσότερα

Έδαφος. Οι ιδιότητες και η σημασία του

Έδαφος. Οι ιδιότητες και η σημασία του Έδαφος Οι ιδιότητες και η σημασία του ΕΔΑΦΟΣ : Είναι το χαλαρό επιφανειακό στρώμα του στερεού φλοιού της γης. ΕΔΑΦΟΓΕΝΕΣΗ: Το έδαφος σχηματίζεται από την αποσάθρωση των μητρικών πετρωμάτων με την επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης

Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης Επιφανειακές Μέθοδοι Άρδευσης Διήθηση με παραμονή ή με ροή νερού Διήθηση στατική ή Οριζόντια άρδευση Διήθηση με κίνηση ή Κεκλιμένη άρδευση 1. Κατάκλυση ή ΛΕΚΑΝΕΣ 2. Περιορ. διάχυση ή ΛΩΡΙΔΕΣ 3. ΑΥΛΑΚΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Υδατικό ισοζύγιο. d n. Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP)

Υδατικό ισοζύγιο. d n. Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP) Υδατικό ισοζύγιο d n Τριχοειδής ανύψωση(cr) Βαθιά διήθηση (DP) Αρδευτικές ανάγκες Εισροές νερού = κατανάλωση/απώλειες νερού (στον όγκο ριζοστρώματος) SM + d n + P + CR = ET c + A + DP ( ) SM CR d n = ET

Διαβάστε περισσότερα

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες:

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Θερμοκρασία αερισμό, δραστηριότητα των μικροοργανισμών, πρόσληψη των θρεπτικών στοιχείων συγκέντρωση των τοξικών ουσιών. Η έλλειψη υγρασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΓΕΙΑ ΣΤΑΓΔΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ

ΥΠΟΓΕΙΑ ΣΤΑΓΔΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΓΕΙΑ ΣΤΑΓΔΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ ΜΠΑΤΣΟΥΚΑΠΑΡΑΣΚΕΥΗ- ΜΑΡΙΑ ΞΑΝΘΗ 2010 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Διαβάστε περισσότερα

Αρδεύσεις Στραγγίσεις. Δρ Θρασύβουλος Μανιός Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων

Αρδεύσεις Στραγγίσεις. Δρ Θρασύβουλος Μανιός Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Αρδεύσεις Στραγγίσεις Δρ Θρασύβουλος Μανιός Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Μηχανική Σύσταση Εδάφους Χονδρή άμμος: 2 έως 0,2 mm Λεπτή άμμος: 0,2 έως 0,05 mm Ιλύς: 0,05 έως 0,02

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά 2.3 Άρδευση με σταγόνες 2.3.1 Γενικά Με τη μέθοδο αυτή, γνωστή και ως στάγδην άρδευση, το αρδευτικό νερό χορηγείται κατά σταγόνες στην περιοχή του κύριου ριζοστρώματος τρων φυτών και μόνο σ αυτή με τη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Τ Ε I Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α! ΤΜΗΜΑ ΕΚΔΟΧΕΟΜ» ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ! ΣΧΟΛΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΑΦΡΟΔΙΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών συστατικών Απαραίτητο φωτοσύνθεση και διαπνοή

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Εδαφογένεση

Δασική Εδαφολογία. Εδαφογένεση Δασική Εδαφολογία Εδαφογένεση Σχηματισμός της στερεάς φάσης του εδάφους Η στερεά φάση του εδάφους σχηματίζεται από τα προϊόντα της αποσύνθεσης των φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων μαζί με τα προϊόντα της

Διαβάστε περισσότερα

Οι Ανάγκες των Καλλιεργειών σε Νερό

Οι Ανάγκες των Καλλιεργειών σε Νερό Οι Ανάγκες των Καλλιεργειών σε Νερό Το φυτό, αφού συγκρατήσει τα αναγκαία θρεπτικά συστατικά, αποβάλλει το νερό (με μορφή υδρατμών) από τα φύλλα (διαπνοή). Τα φυτά αποβάλλουν με τη διαπνοή το 99,8 % του

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ. Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ. Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα Για την αύξηση και την ανάπτυξη των φυτών απαιτείται νερό και χώμα πλούσιο σε θρεπτικά

Διαβάστε περισσότερα

Ο.Ε.Φ. / Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ

Ο.Ε.Φ. / Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Ο.Ε.Φ. / Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΤΡΙΤΗ 22 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 1 ο έτος υλοποίησης Πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. και την Ελλάδα Καν.(ΕΚ) 611/2014

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ-ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Δρ. Γεωπόνος Εγγείων Βελτιώσεων, Εδαφολογίας και Γεωργικής Μηχανικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Εξάμηνο Διδασκαλίας: Ε (Δίκτυα αρδεύσεων-μέθοδοι

Διαβάστε περισσότερα

Υγρασία του Εδάφους. (βλέπε video Tensiometers_for_corn.webm)

Υγρασία του Εδάφους. (βλέπε video Tensiometers_for_corn.webm) Υγρασία του Εδάφους Αρχή λειτουργίας: Προσωρινή επικοινωνία μεταξύ νερού του τασίμετρου και εκείνου του εδαφικού διαλύματος δια μέσου του πορώδους τμήματος ΑΜΕΣΗ μέτρηση πίεσης 0 : κορεσμένο σε νερό έδαφος

Διαβάστε περισσότερα

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Αποσάθρωση Ονομάζουμε τις μεταβολές στο μέγεθος, σχήμα και την εσωτερική δομή και χημική σύσταση τις οποίες δέχεται η στερεά φάση του εδάφους με την επίδραση των παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΟΛΒΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Υδατικών Πόρων

Διαχείριση Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4 : Υδρολογικός κύκλος Ευαγγελίδης Χρήστος Τμήμα Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Η δυναμική της κίνησης του Καλίου στο έδαφος

Η δυναμική της κίνησης του Καλίου στο έδαφος Η δυναμική της του στο κίνησης Καλίου έδαφος 1. Δείκτες διαθέσιμου καλίου στο έδαφος Πρόσληψη Κ από τα φυτά (kg/ha) Πρόσληψη Κ από τα φυτά (kg/ha) Εναλλάξιμο Κ (mg/100g εδάφους) Συγκέντρωση Κ (me/l εδαφ.

Διαβάστε περισσότερα

Βασικός εξοπλισμός Θερμοκηπίων. Τα θερμοκήπια όσον αφορά τις βασικές τεχνικές προδιαγραφές τους χαρακτηρίζονται:

Βασικός εξοπλισμός Θερμοκηπίων. Τα θερμοκήπια όσον αφορά τις βασικές τεχνικές προδιαγραφές τους χαρακτηρίζονται: Βασικός εξοπλισμός Θερμοκηπίων Τα θερμοκήπια όσον αφορά τις βασικές τεχνικές προδιαγραφές τους χαρακτηρίζονται: (α) από το είδος της κατασκευής τους ως τοξωτά ή αμφίρρικτα και τροποποιήσεις αυτών των δύο

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας 1. Βάθος ριζοστρώματος καλλιεργειών που αναπτύσσονται σε αρδευόμενα, βαθιά, ομοιογενή, μέσης σύστασης εδάφη

Πίνακας 1. Βάθος ριζοστρώματος καλλιεργειών που αναπτύσσονται σε αρδευόμενα, βαθιά, ομοιογενή, μέσης σύστασης εδάφη Πίνακας 1. Βάθος ριζοστρώματος καλλιεργειών που αναπτύσσονται σε αρδευόμενα, βαθιά, ομοιογενή, μέσης σύστασης εδάφη Βάθος ριζοστρώματος, m α/α Καλλιέργεια κανονικό μέγιστο 1. Καλαμπόκι 0.90 1.80 2. Σιτηρά

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση.

Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση. «ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, ΓΕΩΤΕΕ, 4.02.14 Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση. Π. Βύρλας Γενικότητες Με τον όρο ενεργειακή καλλιέργεια εννοούμε καλλιέργειες που η παραγωγή τους χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Αμειψισπορά Αλληλουχία

Αμειψισπορά Αλληλουχία Βιολογική Γεωργία Αμειψισπορά Γεώργιος Δημόκας * Καθηγητής Εφαρμογών - Τ.Ε.Ι. 12 / 10 / 2015 ** Σημειώσεις από το Βιβλίο του Ιωάννη Πολυμεράκη Αμειψισπορά Καλείται η συστηματική και προγραμματισμένη κυκλική

Διαβάστε περισσότερα

Εξάτμιση και Διαπνοή

Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση, Διαπνοή Πραγματική και δυνητική εξατμισοδιαπνοή Μέθοδοι εκτίμησης της εξάτμισης από υδάτινες επιφάνειες Μέθοδοι εκτίμησης της δυνητικής και πραγματικής εξατμισοδιαπνοής (ΕΤ)

Διαβάστε περισσότερα

Τα οφέλη χρήσης του Νιτρικού Καλίου έναντι του Χλωριούχου Καλίου και του Θειικού Καλίου

Τα οφέλη χρήσης του Νιτρικού Καλίου έναντι του Χλωριούχου Καλίου και του Θειικού Καλίου Τα οφέλη χρήσης του Νιτρικού Καλίου έναντι του Χλωριούχου Καλίου και του Θειικού Καλίου Τα οφέλη του καλίου, γενικά Προάγει την φωτοσύνθεση Επιταχύνει την μεταφορά των προϊόντων μεταβολισμού Ενισχύει την

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Δασική Εδαφολογία Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Μέρος 1 ο ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η μεταφορά του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της γης, η κίνησή του σ αυτή και η επιστροφή

Διαβάστε περισσότερα

Ανθοκομία (Εργαστήριο)

Ανθοκομία (Εργαστήριο) Ανθοκομία (Εργαστήριο) Α. Λιόπα-Τσακαλίδη ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ 1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 2 Υπάρχουν διάφορα συστήματα άρδευσης των

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15 (ΟΕ-15) ΑΡΔΕΥΣΗ Κωδικός Έκδοση Έγκριση ΣΟΔ-Λ-ΕΓΧ 1 η /2016 ΟΕΦ-ΕΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΑΕ ΑΕΣ -ΕΟΠ

ΟΔΗΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15 (ΟΕ-15) ΑΡΔΕΥΣΗ Κωδικός Έκδοση Έγκριση ΣΟΔ-Λ-ΕΓΧ 1 η /2016 ΟΕΦ-ΕΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΑΕ ΑΕΣ -ΕΟΠ 1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΔΗΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15 (ΟΕ-15) H άρδευση έχει ευνοϊκή επίδραση στη βλάστηση, ανθοφορία και καρποφορία των ελαιόδεντρων. Η ελιά διαθέτει πολύ καλό μηχανισμό άμυνας στην ξηρασία και για αυτό είναι

Διαβάστε περισσότερα

«ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, Π. ΒΥΡΛΑΣ. Π. Βύρλας

«ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, Π. ΒΥΡΛΑΣ. Π. Βύρλας «ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, 17.03.15 Π. ΒΥΡΛΑΣ Π. Βύρλας Αντικείμενο έργου Η διερεύνηση της δυνατότητας παραγωγής βιομάζας στη Ελλάδα για παραγωγή ενέργειας με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον. Ειδικότερα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ Εσπερίδα: Ορθολογική Διαχείριση του Νερού Άρδευσης στις Καλλιέργειες Κολυμπάρι, 24 Απριλίου 2013 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ Μ. Μπερτάκη, Κ. Χαρτζουλάκης ΕΛ.Γ.Ο. ΔΗΜΗΤΡΑ Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ

ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΑΡΔΕΥΣΗ ΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ Σκοπιμότητα άρδευσης Η άρδευση αποσκοπεί κυρίως στην τροφοδότηση της κόμης του φυτού με νερό. Μόνο το 1% του νερού που φτάνει στην κόμη των φυτών παραμένει στους φυτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Η λίπανση της ελιάς μπορεί να εφαρμοστεί είτε με ανόργανα λιπάσματα, είτε με οργανικά υλικά (ζωική κοπριά, κομπόστα ή χλωρή λίπανση).

Η λίπανση της ελιάς μπορεί να εφαρμοστεί είτε με ανόργανα λιπάσματα, είτε με οργανικά υλικά (ζωική κοπριά, κομπόστα ή χλωρή λίπανση). Λίπανση της Ελιάς Η ελιά γενικά δεν θεωρείται απαιτητικό είδος και μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλη ποικιλία εδαφικών τύπων. Η λίπανση αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της διαχείρισης του ελαιώνα και στοχεύει

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΥΣΣΟΣ ΠΕΤΡΟΣ. Άρδευση

ΡΟΥΣΣΟΣ ΠΕΤΡΟΣ. Άρδευση Άρδευση Δένδρο ανθεκτικό σε ξηρασία και άλατα Ανταποκρίνεται στην άρδευση με αυξημένη παραγωγή και ποιότητα προϊόντων Μέθοδος άρδευσης κυρίως με σταγόνες και εκτοξευτήρες Σε περιοχές με ετήσιο ύψος βροχόπτωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗΟ Θ Ω ΔΙΑΒΡΩΣΗ Έφη Λαμπροπούλου, Γεωλόγος 7 ου Γυμνασίου Περιστερίου ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Αποσάθρωση καλείται το φαινόµενο κατά το οποίο τα προϊόντα της φθοράς

Διαβάστε περισσότερα

Τα κύρια συστατικά του εδάφους

Τα κύρια συστατικά του εδάφους Τα κύρια συστατικά του εδάφους Στερεά φάση Αέρια φάση Υγρή φάση Ιδανική σύσταση εδάφους κατάλληλου για την ανάπτυξη φυτών Μηχανική Σύσταση (Υφή) Εδάφους Το ποσοστό του εδάφους σε Μηχανική Σύσταση Εδάφους

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΈΨΗ - ΛΊΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΑΤΑΣ

ΘΡΈΨΗ - ΛΊΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΑΤΑΣ ΘΡΈΨΗ - ΛΊΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΑΤΑΣ ΘΡΈΨΗ - ΛΊΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΑΤΑΣ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ Η πατάτα είναι καλλιέργεια πολύ απαιτητική ως προς τις εδαφικές συνθήκες ανάπτυξης. Ευδοκιμεί σε εδάφη βαθιά,

Διαβάστε περισσότερα

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3 9 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 1. Προέλευση του νερού που διατίθεται στο φυτό Βροχή Υγρασία εδάφους Υπόγειο νερό 2. Ύψος βροχής Σε μια επιφάνεια στο ύπαιθρο τοποθετούμε ανοικτό δοχείο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ενός στοιχείου είναι, η επαναλαμβανόμενη κυκλική πορεία του στοιχείου στο οικοσύστημα. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι, πραγματοποιούνται με την βοήθεια, βιολογικών, γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον;

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον; 3. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ένα ανοικτό ηλεκτρικό κύκλωμα μετατρέπεται σε κλειστό, οπότε διέρχεται από αυτό ηλεκτρικό ρεύμα που μεταφέρει ενέργεια. Τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής ενέργειας είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΕΠ 10-06-02-01 ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. 10 Φυτοτεχνικά Εργα 06 Συντήρηση Πρασίνου 02 Αρδεύσεις 01 Άρδευση Φυτών

ΠΕΤΕΠ 10-06-02-01 ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. 10 Φυτοτεχνικά Εργα 06 Συντήρηση Πρασίνου 02 Αρδεύσεις 01 Άρδευση Φυτών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΕΤΕΠ 10-06-02-01 10 Φυτοτεχνικά Εργα 06 Συντήρηση Πρασίνου 02 Αρδεύσεις 01 Άρδευση Φυτών Έκδοση 1.0 - Μάιος 2006 Το έργο της σύνταξης

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Απελευθέρωση ουσιών αποσύνθεση Απορρόφηση

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΜΑΤΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΜΑΤΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΤΟΜΑΤΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΤΑΞΗ:B ΤΜΗΜΑ: Β1 ΡΥΠΑΝΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η καθαριότητα και η λειτουργικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 8 : Η άρδευση με κατάκλυση Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 8. Η άρδευση με κατάκλυση Γενικά. Κατά τη μέθοδο αυτή η προς άρδευση

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΓΚΙΝΑΡΑ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΓΚΙΝΑΡΑ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΑΓΚΙΝΑΡΑ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΠΟΛΥΕΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ. Θεματική Ενότητα: Διαχείριση λίπανσης Εφαρμογή τεχνικών ορθολογικής λίπανσης ελαιοκαλλιέργειας

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ. Θεματική Ενότητα: Διαχείριση λίπανσης Εφαρμογή τεχνικών ορθολογικής λίπανσης ελαιοκαλλιέργειας Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ «Η Ε Ν Ω Σ Η» ΟΜΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ Θεματική Ενότητα: Εφαρμογή τεχνικών ορθολογικής λίπανσης ελαιοκαλλιέργειας Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Το νερό στο φυσικό περιβάλλον συνθέτει την υδρόσφαιρα. Αυτή θα μελετήσουμε στα επόμενα μαθήματα.

Το νερό στο φυσικό περιβάλλον συνθέτει την υδρόσφαιρα. Αυτή θα μελετήσουμε στα επόμενα μαθήματα. Το νερό στο φυσικό περιβάλλον συνθέτει την υδρόσφαιρα. Αυτή θα μελετήσουμε στα επόμενα μαθήματα. 1 Είναι η σταθερή και αδιάκοπη κίνηση του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της Γης, στο υπέδαφος

Διαβάστε περισσότερα

Για να σχηματιστεί το έδαφος Επιδρούν μακροχρόνιες διεργασίες εδαφογένεσης Διαδικασία μετατροπής μητρικού πετρώματος σε έδαφος

Για να σχηματιστεί το έδαφος Επιδρούν μακροχρόνιες διεργασίες εδαφογένεσης Διαδικασία μετατροπής μητρικού πετρώματος σε έδαφος Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Για να σχηματιστεί το έδαφος Επιδρούν μακροχρόνιες διεργασίες εδαφογένεσης Διαδικασία μετατροπής μητρικού πετρώματος σε έδαφος Κύριες διαδικασίες: 1) Αποσάθρωση 1) Μετακίνηση Έκπλυση

Διαβάστε περισσότερα

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou Πορώδες Εδάφους Το πορώδες

Διαβάστε περισσότερα

3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής

3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής 3. Άρδευση µε τη µέθοδο της τεχνητής βροχής 3.1. Ορισµός Η άρδευση µε τεχνητή βροχή είναι η µέθοδος που το νερό εφαρµόζεται στον αγρό σαν τεχνητή αποµίµηση της βροχής. Η εφαρµογή της µεθόδου στοχεύει στην

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την E-GEOPONOI.GR Πέμπτη, 07 Αύγουστος 2008 11:30 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 14 Νοέμβριος 2009 14:34

Συντάχθηκε απο τον/την E-GEOPONOI.GR Πέμπτη, 07 Αύγουστος 2008 11:30 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 14 Νοέμβριος 2009 14:34 Φυσικά λιπάσματα Τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών Τρεις είναι οι θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται από τα φυτά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα στοιχεία. Είναι το άζωτο(n), ο φώσφορος(p) και

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές Αρχές Οικολογίας

Γενικές Αρχές Οικολογίας Γενικές Αρχές Οικολογίας Γιώργος Αμπατζίδης Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Στο προηγούμενο μάθημα Τροφική αλυσίδα Τροφικό πλέγμα Τροφικό επίπεδο Πυραμίδα

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Θέρμανσης θερμοκηπίων. Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος Ν. Κατσούλας, Κ. Κίττας

Συστήματα Θέρμανσης θερμοκηπίων. Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος Ν. Κατσούλας, Κ. Κίττας Συστήματα Θέρμανσης θερμοκηπίων Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος Ν. Κατσούλας, Κ. Κίττας Θέρμανση Μη θερμαινόμενα Ελαφρώς θερμαινόμενα Πλήρως θερμαινόμενα θερμοκήπια Συστήματα

Διαβάστε περισσότερα

http://www.eu-water.eu

http://www.eu-water.eu 5ο Ενημερωτικό Δελτίο του έργου EU-WATER Διακρατική ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων στη γεωργία http://www.eu-water.eu "Οικονομικά κίνητρα για την υιοθέτηση πρακτικών εξοικονόμησης νερού και

Διαβάστε περισσότερα

Αρδεύσεις Στραγγισεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΑΞΗΣ. Καθηγητής Θρασύβουλος Μανιός Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ Κρήτης

Αρδεύσεις Στραγγισεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΑΞΗΣ. Καθηγητής Θρασύβουλος Μανιός Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ Κρήτης Αρδεύσεις Στραγγισεις ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΑΞΗΣ Καθηγητής Θρασύβουλος Μανιός Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ Κρήτης Ασκήσεις Πράξης #1 Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Νερού Χημική Σύσταση Νερού Η χηµική σύσταση των φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II)

Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II) Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II) Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΕΠ 10-06-02-02 ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε.

ΠΕΤΕΠ 10-06-02-02 ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΕΤΕΠ 10-06-02-02 10 Φυτοτεχνικά Έργα 06 Συντήρηση Πρασίνου 02 Αρδεύσεις 02 Άρδευση χλοοτάπητα - Φυτών εδαφοκάλυψης - Χλοοτάπητα

Διαβάστε περισσότερα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα

Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα Κατανάλωση νερού σε παγκόσμια κλίμακα ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ - ΜΟΡΦΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προέλευση Μορφή έργων Χρήση Επιφανειακό νερό Φράγματα (ταμιευτήρες) Λιμνοδεξαμενές (ομβροδεξαμενές) Κύρια για

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως:

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: Το νερό (Η 2 Ο) Το οξυγόνο (Ο 2 ) Ο άνθρακας (C) Το άζωτο (N 2 ) Το θείο (S) Οφώσφορος(P) κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΔΑΦΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΔΑΦΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΕΔΑΦΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ ΕΔΑΦΟΣ Φυσικές ιδιότητες Δομή και σύσταση Χρώμα Βάθος Διαπερατότητα Διαθέσιμη υγρασία Θερμοκρασία Χημικές ιδιότητες ph Αλατότητα Γονιμότητα

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογική Γεωργία. Χλωρά Λίπανση Φυτά. Θεωρία Βιολογική Γεωργία. Γεώργιος Δημόκας. * Καθηγητής Εφαρμογών - Τ.Ε.Ι. Πελοποννήσου 12 / 10 / 2015

Βιολογική Γεωργία. Χλωρά Λίπανση Φυτά. Θεωρία Βιολογική Γεωργία. Γεώργιος Δημόκας. * Καθηγητής Εφαρμογών - Τ.Ε.Ι. Πελοποννήσου 12 / 10 / 2015 Βιολογική Γεωργία Χλωρά Λίπανση Γεώργιος Δημόκας * Καθηγητής Εφαρμογών - Τ.Ε.Ι. 12 / 10 / 2015 ** Σημειώσεις από το Βιβλίο του Ιωάννη Πολυμεράκη Χλωρή λίπανση Η καλλιέργεια οποιουδήποτε φυτικού είδους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΜΑ. ιαµόρφωση των κλιµατικών συνθηκών

ΚΛΙΜΑ. ιαµόρφωση των κλιµατικών συνθηκών ΚΛΙΜΑ ιαµόρφωση των κλιµατικών συνθηκών ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Κλίµα Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η γνώση του κλίµατος που επικρατεί σε κάθε περιοχή, για τη ζωή του ανθρώπου και τις καλλιέργειες. Εξίσου

Διαβάστε περισσότερα

Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη(23 ΜΟΝΑΔΕΣ)

Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη(23 ΜΟΝΑΔΕΣ) ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΝΘΟΚΗΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21-02-2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΜΠΑΣΤΟΥΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΘΕΜΑ Α Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΩΝ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΩΝ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΩΝ ΥΓΡΑΣΙΑ Δρ.Ι. Λυκοσκούφης ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1 Η ΥΓΡΑΣΙΑ Ο ατμοσφαιρικός αέρας στη φυσική του κατάσταση είναι μίγμα αερίων, οξυγόνου, αζώτου, διοξειδίου του άνθρακα, αργού,

Διαβάστε περισσότερα

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν 7. Επαναχρησιμοποίηση νερού στο δήμο μας! Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν επεξεργασία πριν την επανάχρησή τους. Ο βαθμός επεξεργασίας εξαρτάται από την χρήση για την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ-ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΔΡΟΠΟΝΙΑΣ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Πρώτες Οδηγίες. Έκδοση για την GEOMATIONS AE.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ-ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΔΡΟΠΟΝΙΑΣ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Πρώτες Οδηγίες. Έκδοση για την GEOMATIONS AE. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ-ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΔΡΟΠΟΝΙΑΣ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Πρώτες Οδηγίες. Έκδοση για την GEOMATIONS AE. 1. Αφαιρούμε την βλάστηση και την απομακρύνουμε ώστε το έδαφος να είναι συμπαγές και να μη δημιουργεί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΠΣΠΑ ΜΑΘΗΜΑ:Γεωλογία & ΔΦΠ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 9/12/2013 Σχολικό έτος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ...

ΠΠΣΠΑ ΜΑΘΗΜΑ:Γεωλογία & ΔΦΠ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 9/12/2013 Σχολικό έτος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ... ΠΠΣΠΑ ΜΑΘΗΜΑ:Γεωλογία & ΔΦΠ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 9/12/2013 Σχολικό έτος 2013-2014 Η εργασία συντάχθηκε από τις μαθήτριες Στεφανάκου Θεανώ και Μίτλεττον Μυρτώ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ...σελιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 05/02/1017 ΘΕΜΑ 1 ο Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Σε ένα οικοσύστημα θα τοποθετήσουμε τις ύαινες και τα λιοντάρια στο ίδιο τροφικό επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων Επιβίωση οργανισμών Ύλη o Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΟΛΒΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη και κατανόηση των διαφόρων φάσεων του υδρολογικού κύκλου.

Μελέτη και κατανόηση των διαφόρων φάσεων του υδρολογικού κύκλου. Ζαΐμης Γεώργιος Κλάδος της Υδρολογίας. Μελέτη και κατανόηση των διαφόρων φάσεων του υδρολογικού κύκλου. Η απόκτηση βασικών γνώσεων της ατμόσφαιρας και των μετεωρολογικών παραμέτρων που διαμορφώνουν το

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΔΑΦΩΝ Οργανική ουσία Αποτελείται από πολύπλοκες ενώσεις οι οποίες παράγονται από τα υπολείμματα των φυτικών και ζωικών οργανισμών, με την επίδραση βιολογικών, χημικών

Διαβάστε περισσότερα

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο /Ελληνικός χώρος Τα ελληνικά βουνά (και γενικότερα οι ορεινοί όγκοι της

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 11 : H υπόγεια άρδευση Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 11 : H υπόγεια άρδευση Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρδεύσεις (Θεωρία) Ενότητα 11 : H υπόγεια άρδευση Δρ. Μενέλαος Θεοχάρης 11. H υπόγεια άρδευση 11.1. Γενικά. Η υπόγεια άρδευση ή υπάρδευση συνίσταται

Διαβάστε περισσότερα

Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP

Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP Εδαφική υγρασία σε ισοδύναμο ύψος νερού SM ( κ.ο. ) = V w V = d A D A d = SM ( κ.ο. ) D όπου d= ισοδύναμο ύψος νερού του εδάφους D=βάθος εδάφους A=επιφάνεια εδάφους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Δρ. Γεωπόνος Εγγείων Βελτιώσεων, Εδαφολογίας και Γεωργικής Μηχανικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Εξάμηνο Διδασκαλίας: Ε (Βασικές έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΤΙΣΜΑΤΟΣ ΕΙΔΗ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΥΛΙΚΑ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΤΙΣΜΑΤΟΣ ΕΙΔΗ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΥΛΙΚΑ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΤΙΣΜΑΤΟΣ ΕΙΔΗ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΥΛΙΚΑ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Ο σχεδιασμός και η εγκατάσταση ενός συστήματος ποτίσματος θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες αλλά και σε πιθανές μελλοντικές επεκτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Αρωματικά Φυτά Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Η προσθήκη του κατάλληλου βοτάνου μπορεί να κάνει πιο γευστικό και πιο ελκυστικό κάποιο φαγητό. Η γεύση, όμως, είναι ζήτημα προσωπικής προτίμησης και υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

Για Ροδάκινα- Δαμάσκηνα - Βερίκοκα

Για Ροδάκινα- Δαμάσκηνα - Βερίκοκα Οι γενικές αρχές λίπανσης...... αξιοποιούνται μαζί με τις Εδαφολογικές και Φυλλοδιαγνωστικές Αναλύσεις και τα στοιχεία από τα Ερωτηματολόγια Λίπανσης για την έκδοση των Οδηγιών Λίπανσης στο κάθε αγροτεμάχιο.

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Εδαφική υγρασία

Δασική Εδαφολογία. Εδαφική υγρασία Δασική Εδαφολογία Εδαφική υγρασία Εδαφικό νερό Το νερό αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα συστατικά του εδάφους Επηρεάζει την χημική και φυσική συμπεριφορά του: Τη θερμοκρασία και τον αερισμό του εδάφους

Διαβάστε περισσότερα

Ο.Ε.Φ. Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Ο.Ε.Φ. Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ Ο.Ε.Φ. Α.Σ. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΡΙΤΗ 26 ΙΟΥΛΙΟΥ 2016 2ο έτος υλοποίησης Πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. και την Ελλάδα Καν.(ΕΚ) 611/2014 και

Διαβάστε περισσότερα

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Η θερμοκρασία του εδάφους είναι ψηλότερη από την ατμοσφαιρική κατά τη χειμερινή περίοδο, χαμηλότερη κατά την καλοκαιρινή

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Γεωγραφικό πλάτος

Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Γεωγραφικό πλάτος Οικολογικό περιβάλλον της ελιάς Κλίμα Γεωγραφικό πλάτος μεταξύ 30 ο και 45 ο, τροπικές περιοχές (ισημερινός) αναπτύσσεται αλλά δεν καρποφορεί λόγω έλλειψης ψύχους για διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών ή

Διαβάστε περισσότερα

) η οποία απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα και ένα ποσοστό σε αμμωνιακά ιόντα (NH + ). Αυτή η διαδικασία

) η οποία απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα και ένα ποσοστό σε αμμωνιακά ιόντα (NH + ). Αυτή η διαδικασία Ιδιότητες και αποτελέσματα UTEC 46 = Ο ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΣ ΤΥΠΟΣ ΓΙΑ ΥΨΗΛΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ Η Ουρία είναι ένα από τα πιο ευρέως διαδεδομένα αζωτούχα λιπάσματα, συνδυάζοντας τις υψηλές λιπαντικές μονάδες και την ευκολία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Η φυσικοχημική ανάλυση του εδάφους παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ποιοτική και θρεπτική κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Υποστρώματα σποράς λαχανικών

Υποστρώματα σποράς λαχανικών Υποστρώματα σποράς λαχανικών Εδαφικά υποστρώματα Ως εδαφικό υπόστρωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε είδος διαθέσιμου φυσικού χώματος, είτε οργανικό είτε ανόργανο, εφόσον: δεν είναι υπερβολικά βαρύ, δεν

Διαβάστε περισσότερα

Υποστρώματα λαχανικών Χρήση υποστρωμάτων:

Υποστρώματα λαχανικών Χρήση υποστρωμάτων: Υποστρώματα λαχανικών Χρήση υποστρωμάτων: Για παραγωγή σποροφύτων στα φυτώρια Για καλλιέργεια βρώσιμων λαχανικών Εδαφικά υποστρώματα Ως εδαφικό υπόστρωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε είδος διαθέσιμου

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ.

ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ. Π. Σιδηρόπουλος. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. ΜΙΚΡΟΑΡΔΕΥΣΗ Π. Σιδηρόπουλος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirp@teilar.gr ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ 5 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ Μικροάρδευση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ. Θεματική Ενότητα: Επαναχρησιμοποίηση υποπροϊόντων αγροκτήματος Επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων κλαδέματος μετά από επεξεργασία

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ. Θεματική Ενότητα: Επαναχρησιμοποίηση υποπροϊόντων αγροκτήματος Επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων κλαδέματος μετά από επεξεργασία Ο.Ε.Φ. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ «Η Ε Ν Ω Σ Η» ΟΜΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ Θεματική Ενότητα: Επαναχρησιμοποίηση υποπροϊόντων αγροκτήματος Επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΔΑΦΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ. Άργιλος Οργανική ουσία Ενεργοί μικροοργανισμοί. Προκαλούν δομή (μικρά μεγάλα συνενωμένα συσσωματώματα)

ΕΔΑΦΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ. Άργιλος Οργανική ουσία Ενεργοί μικροοργανισμοί. Προκαλούν δομή (μικρά μεγάλα συνενωμένα συσσωματώματα) ΕΔΑΦΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ Άργιλος Οργανική ουσία Ενεργοί μικροοργανισμοί. Προκαλούν δομή (μικρά μεγάλα συνενωμένα συσσωματώματα) Α. Η άργιλος (ηλεκτρικό φορτίο) συγκρατεί κατιόντα (+) και τα ανταλλάσει

Διαβάστε περισσότερα

Η θρέψη και η λίπανση της βιομηχανικής τομάτας

Η θρέψη και η λίπανση της βιομηχανικής τομάτας Η θρέψη και η λίπανση της βιομηχανικής τομάτας Αθανάσιος Κουκουνάρας Λέκτορας Εργαστήριο Λαχανοκομίας Τμήμα Γεωπονίας ΑΠΘ thankou@agro.auth.gr 9 Μαρτίου 2015, Λάρισα Κύρια σημεία Η ανάγκη για λίπανση Οργανική

Διαβάστε περισσότερα

εξεταστέα ύλη στις ερωτήσεις από την 1 η έως και την 11 η 5.5 Τροφοδοσία Εκχυση καυσίμου των Diesel

εξεταστέα ύλη στις ερωτήσεις από την 1 η έως και την 11 η 5.5 Τροφοδοσία Εκχυση καυσίμου των Diesel εξεταστέα ύλη στις ερωτήσεις από την 1 η έως και την 11 η 5.5 Τροφοδοσία και Εκχυση καυσίμου των Diesel 1. Τι περιλαμβάνει το σύστημα τροφοδοσίας με καύσιμο των μηχανών diesel ; 255 δεξαμενή καυσίμου ή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ιωάννης Συμπέθερος Καθηγητής ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΦΡΑΓΜΑΤΑ Χειμερινό Εξάμηνο Ακαδ. Έτος 2017-18 Οι αγροτικές καλλιέργειες αποτελούν τον κυριότερο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ Είναι απ τις σημαντικότερες καλλιεργητικές επεμβάσεις. Πρέπει να γίνονται με ιδιαίτερη προσοχή, όταν το χώμα είναι στο ρώγο του. Είναι καλύτερα, πολλές φορές, να αποφύγουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα