Πλωτινόπολη: υδραυλικη. πολυχρωμα ψηφιδωτα. Η έρευνα από το 1959 έως σήμερα Θ Ρ Α Κ Η

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πλωτινόπολη: υδραυλικη. πολυχρωμα ψηφιδωτα. Η έρευνα από το 1959 έως σήμερα Θ Ρ Α Κ Η"

Transcript

1 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Διδυμότειχο ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ Ξάνθη Κομοτηνή Θ Ρ Α Κ Η Αλεξανδρούπολη Θ Ρ Α Κ Ι Κ Ο Π Ε Λ Α Γ Ο Σ Ο Θραξ ιππεύς, η χρυσή προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου, πολύχρωμα ψηφιδωτά από λίθο και υαλόμαζα που παριστάνουν τη Λήδα και τον κύκνο, τους άθλους του Ηρακλή. Ίχνη προϊστορικών χρόνων, υπόκαυστο λουτρού, πηγάδι και θάλαμος. Κι άλλα πολύχρωμα ψηφιδωτά που απεικονίζουν τον Έβρο και την πόλη, τον «κόμβο του Σολομώντα», θίασους θαλάσσιους με ιχθυοκένταυρους, Νηρηίδες και ερωτιδείς που ιππεύουν δελφίνια. Παρ' όλα τα πολύτιμα ευρήματα, ένα ερώτημα περιμένει ν' απαντηθεί: μόλις 2 χλμ. από τον ποταμό Έβρο, πάνω σε ποια πόλη ίδρυσε ο αυτοκράτορας Τραϊανός την Πλωτινόπολη για να τιμήσει τη γυναίκα του Πλωτίνη; Πλωτινόπολη: υδραυλικη τεχνολογια, πολυχρωμα ψηφιδωτα Η έρευνα από το 1959 έως σήμερα Ματθαίος Κουτσουμανής Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης 44 teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

2 ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ 2ου έως αρχές 3ου αι. μέσα 01 Ο Έβρος. Λεπτομέρεια από την κεντρική παράσταση του ψηφιδωτού. τευχοσ 1 20 Απρίλιος

3 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη Στη Νοτιοανατολικη πλευρά του Διδυμοτείχου υψώνεται ένας βραχώδης οχυρός λόφος, ύψους 55,90 μ., γνωστός με το όνομα «Αγία Πέτρα» (εικ. 3). Ο λόφος αυτός με τη στρατηγική θέση διαπιστώθηκε πριν από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ότι παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, ένα μικρό τμήμα υστερορωμαϊκού ψηφιδωτού και τέσσερις ελληνόγλωσσες επιγραφές περισυλλέχθηκαν από το λόφο και τη γύρω περιοχή. Από τις επιγραφές αυτές, οι δύο είναι της βουλής και του δήμου Πλωτινοπολιτών, τιμητικές για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες Ιούλιο Φίλιππο και Βαλεριανό που βασίλεψαν στα μέσα του 3ου αι. μ.χ. Η τρίτη είναι απολέπισμα βωμού αφιερωμένου στον Απόλλωνα Κερσικόν Σώζοντα, που μαρτυρεί πάλι το όνομα της πόλης ΠΛΩΤΕΙ, ενώ η τέταρτη είναι αναθηματική στον Ηρακλή: ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΘΡΑΚΩΝ Κ ΠΟΡΕΩΣ ΗΡΑΚΛΗ. Και συμπληρωμένη: ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΘΡΑΚΩΝ Κ[ΟΤΥΣ ΜΟΚΑ]πορεώΣ ΗΡΑΚΛΕΙ. Ο Θράκας βασιλιάς είναι ίσως ο Κότυς Μοκαπόρεως, ενώ η επιγραφή θα πρέπει να χρονολογηθεί πρωιμότερα από τις προηγούμενες τρεις, γεγονός που αυξάνει τη σπουδαιότητά της. Στα η επιφανειακή έρευνα του καθηγητή Γεωργίου Μπακαλάκη πάνω και γύρω από το λόφο επιβεβαίωσε την ταύτιση της θέσης αυτής με την Πλωτινόπολη. Οι πηγές μάς πληροφορούν ότι η Πλωτινόπολη ιδρύθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραϊανό ( μ.χ.) για να τιμήσει τη γυναίκα του Πλωτίνη και βρισκόταν σε απόσταση δύο περίπου χιλιομέτρων από τον ποταμό Έβρο. Κατά τον Ιεροκλέα και τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο ήταν μία από τις πέντε πόλεις της επαρχίας Αιμιμόντου. Στα εκκλησιαστικά δε χρονικά αναφέρεται ως έδρα επισκόπου της ίδιας επαρχίας υπό τον μητροπολίτη Αδριανουπόλεως. Από τον Προκόπιο επίσης είναι γνωστό ότι ο Ιουστινιανός ανοικοδόμησε τα τείχη της Πλωτινόπολης. Μολονότι η πόλη αναφέρεται από τόσους συγγραφείς, η τοποθεσία της δεν είχε εξακριβωθεί. Μεγάλη διαφωνία υπήρχε μεταξύ αρχαιολόγων και ιστορικών. Ο Μελέτιος την τοποθετεί αόριστα μεταξύ Αδριανούπολης και Τραϊανούπολης. Οι χάρτες του Kiepert την τοποθετούν νότια του Διδυμοτείχου, άλλοι βόρεια του Διδυμοτείχου κοντά στο σημερινό χωριό Πύθιο, ενώ, τέλος, μερικοί την τοποθετούν στο σημερινό Διδυμότειχο. Τελικά όπως αναφέρθηκε και παραπάνω ο καθηγητής Μπακαλάκης ταύτισε τη θέση της «Αγίας Πέτρας» με την Πλωτινόπολη. Η teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

4 δε έρευνά του έδωσε νέες διαστάσεις στη μελέτη της αρχαίας πόλης. Η ανεύρεση εκτός της ρωμαϊκής και υστερορωμαϊκής κεραμικής και χειροποίητης (εγχώριας), καθώς και ελληνικής (κλασικών χρόνων) κεραμικής στην ίδια θέση, προϋποθέτει την παρουσία θρακικού πληθυσμού και Ελλήνων στα προχριστιανικά χρόνια. Με άλλα λόγια ο Τραϊανός επανίδρυσε την πόλη στη θέση μιας παλιότερης, μάλλον θρακικής, της οποίας το όνομα αγνοούμε. Το 1965, κατά την κατασκευή χαρακώματος από στρατιώτες και σε βάθος περίπου 1,60 μ., ήρθε στο φως το εύρημα που για ευνόητους λόγους σχολιάστηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Πρόκειται για τη χρυσή σφυρήλατη προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου, του Ρωμαίου αυτοκράτορα που βασίλεψε από το 193 μέχρι το 211 μ.χ. (εικ. 2). Το έργο, που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο της Κομοτηνής, έχει ύψος 25 εκ., ζυγίζει περίπου 1 κιλό και είναι από χρυσάφι 24 καρατίων. Ο αυτοκράτορας εικονίζεται γενειοφόρος με έντονα τα χαρακτηριστικά του προσώπου του. Τα μαλλιά είναι διαμορφωμένα σε κοντούς ελικοειδείς βοστρύχους. Φορεί φολιδωτό θώρακα με γοργόνειο στο στήθος. Η προτομή ήταν στερεωμένη σε κοντάρι, όπως και οι προτομές άλλων αυτοκρατόρων. Τα πορτρέτα των αυτοκρατόρων ήταν μέσα έκφρασης της πολιτικής τους ιδεολογίας και της αυτοκρατορικής τους εξουσίας. Συγχρόνως ήταν εικόνες λατρείας του αυτοκράτορα θεού στις μακρινές περιοχές της αυτοκρατορίας. Δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία ότι ανήκει στον αυτοκράτορα Σεπτίμιο Σεβήρο, μια που αρκετοί υποστηρίζουν ότι απεικονίζει τον Μάρκο Αυρήλιο. Η συστηματική ανασκαφή στην «Αγία Πέτρα» Το καλοκαίρι του 1977 αρχίζει η συστηματική ανασκαφική έρευνα στην «Αγία Πέτρα» από τον καθηγητή Γεώργιο Μπακαλάκη και τον Διαμαντή Τριαντάφυλλο, προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θράκης. Η ανασκαφή άρχισε στο κέντρο περίπου του επάνω πλατώματος του λόφου, όπου αποκαλύφθηκε η λίθινη μνημειακή κρηπίδα ενός οικοδομήματος των ρωμαϊκών χρόνων, κτισμένη με μεγάλους καλολαξευμένους γωνιόλιθους και θεμελιωμένη επάνω στον φυσικό βράχο. Η κεραμική, τα νομίσματα και τα άλλα κινητά ευρήματα έδειξαν ότι ο χώρος βρισκόταν σε χρήση από το 2ο μέχρι τον 6ο αι. μ.χ. Ανάμεσα στα σπουδαία κινητά ευρήματα είναι ένα μαρμάρινο ανάγλυφο με παράσταση αλόγου και αναβάτη, του τύπου που οι αρχαιολόγοι ονομάζουν «Ήρωα της Θράκης» ή «Θράκα Ιππέα» (εικ. 4). Η λατρεία του θεού αυτού ήταν πολύ διαδεδομένη τα ρωμαϊκά χρόνια στη Θράκη, τη Μ. Ασία και την Ευρώπη. Το όνομά του παρέμεινε άγνωστο. Αναφέρεται ως «κύριος» ή «κύριος ήρως» ή απλώς «ήρως». Είναι θεός σωτήριος, θεραπευτής ανθρώπων και ζώων, αλλά συγχρόνως καταχθόνιος και ψυχοπομπός. Ίσως να πρόκειται για τον μυθικό βασιλιά των Θρακών Ρήσο, ο οποίος μετά το θάνατό του στην Τροία λατρεύτηκε ως θεός. Ο Φιλόστρατος αναφέρει ότι κατοικούσε στη Ροδόπη, έτρεφε άλογα και ήταν κυνηγός και ότι οι αγριόχοιροι, τα ελάφια και τα άλλα θηρία πήγαιναν μόνα τους στο βωμό του για να θυσιαστούν. Οι ανασκαφές επαναλαμβάνονται στις αρχές της δεκαετίας του 80 υπό τη διεύθυνση της Εύης Σκαρλατίδου. Τα ευρήματα αυτής της περιόδου υπήρξαν εντυπωσιακά. Ανασκάφηκε μέρος από ένα μεγάλο οικοδόμημα με δύο ψηφιδωτά δάπεδα και υπολείμματα από ένα ή δύο άλλα. Το οικοδόμημα αυτό είναι κτισμένο κλιμακωτά, όπως υπαγορεύει η διαμόρφωση του εδάφους. Η διατήρησή του είναι πολύ κακή επειδή υπέστη μεγάλες φθορές. Τα δύο ψηφιδωτά δάπεδα είναι και αυτά πολύ κατεστραμμένα. Από το ένα ψηφιδωτό σώθηκε το 1/4 περίπου. Διακοσμείται με γραμμικά και γεωμετρικά μοτίβα μαύρου χρώματος πάνω σε λευκό βάθος, ενώ το κέντρο κατέχει ένα τετράγωνο έμβλημα με μυθολογική παράσταση, τη Λήδα με τον κύκνο. Για την παράσταση έχουν χρησιμοποιηθεί πολύχρωμες λίθινες ψηφίδες, ορθογώνια κομμένες. Ειδικά για το κίτρινο, το πράσινο και το γαλαζοπράσινο χρώμα έχουν χρησιμοποιηθεί ψηφίδες από υαλόμαζα. Η παράσταση διακρίνεται για τη λεπτομερή και σωστή Χρυσή σφυρήλατη προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου. 03 Γενική άποψη του Διδυμοτείχου. Αριστερά φαίνεται το βυζαντινό κάστρο και δεξιά ο λόφος της «Αγίας Πέτρας». 04 Μαρμάρινο πλακίδιο με ανάγλυφη παράσταση «Θράκα Ιππέα». τευχοσ 120 Απρίλιος

5 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη σχεδίαση της μορφής της Λήδας, τις πλούσιες χρωματιστές διαβαθμίσεις και την καλή ποιότητα της τεχνικής του ψηφιδωτού γενικότερα. Το δεύτερο ψηφιδωτό δάπεδο είναι πολύ μεγαλύτερο, αλλά ούτε αυτό σώζεται σε καλή κατάσταση. Γύρω από το κεντρικό τετράγωνο έμβλημα, τελείως κατεστραμμένο σήμερα, υπάρχουν 12 ορθογώνια διάχωρα με παραστάσεις των 12 άθλων του Ηρακλή. Αρκετά από τα διάχωρα είναι μερικώς ή τελείως κατεστραμμένα και τα θέματά τους είναι δυσδιάκριτα. Με ασφάλεια αναγνωρίστηκαν έξι μόνο από τους άθλους, ενώ σε δύο διάχωρα διακρίνεται μόνο ο Ηρακλής να επιτίθεται εναντίον κάποιου αντιπάλου του. Η πολυχρωμία χαρακτηρίζει και αυτό το ψηφιδωτό. Το σύνολο των παραστάσεων πλαισιώνεται από ταινίες με γεωμετρικά θέματα, όπως φολίδες, κύκλους που τέμνονται και μεγάλα γραμμικά μοτίβα. Με βάση τα διακοσμητικά θέματα των δύο ψηφιδωτών, αλλά και τον τρόπο απόδοσης των παραστάσεών τους, πιθανή προβάλλει η χρονολόγησή τους στον 2ο αι. μ.χ. Σε αυτήν επομένως την εποχή θα πρέπει να τοποθετηθεί και η αρχική φάση του κτιρίου. Το φθινόπωρο του 1996, με πιστώσεις του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και στη συνέχεια με πιστώσεις του Δήμου Διδυμοτείχου, ξανάρχισαν οι ανασκαφές στην Πλωτινόπολη. Ο υπογράφων ήταν ο υπεύθυνος της ανασκαφής. Η ανασκαφική έρευνα πραγματοποιείται στο μέσον περίπου της ανατολικής ομαλής πλαγιάς του λόφου, απέναντι ακριβώς από τον ποταμό Έβρο, στην περιοχή όπου παλαιότερα ανασκάφηκε το κτίριο με τα ψηφιδωτά. Χαράχτηκαν τομές βόρεια (Τομέας Α), δυτικά (Τομέας Β) και νότια (Τομέας Γ) του κτιρίου με τα ψηφιδωτά, με σκοπό τον εντοπισμό κτισμάτων και τη μελέτη της στρωματογραφίας. Τομέας Α Ορίστηκαν δύο τομές. Στην πρώτη αποκαλύφθηκε ένας τοίχος με κατεύθυνση Β-Ν. Ο τοίχος είναι κατασκευασμένος κλιμακωτά ακολουθώντας την κλίση του εδάφους. Με τα μέχρι στιγμής ανασκαφικά δεδομένα δεν είμαστε σε θέση να βεβαιώσουμε τη χρήση του. Αν δηλαδή πρόκειται για οχυρωματικό τοίχο ή για κάποια άλλη κατασκευή. Στη δεύτερη τομή αποκαλύφθηκαν κατάλοιπα κτιρίων για τη λειτουργία των οποίων δεν μπορούμε, προς το παρόν, να διατυπώσουμε κάποια τεκμηριωμένη άποψη. Πιθανότατα τα κατάλοιπα αυτά, μαζί με το κτίριο με τα ψηφιδωτά, να αποτελούσαν τμήμα ενός μεγάλου κτιριακού συγκροτήματος. Η συνέχιση της ανασκαφής στην περιοχή αυτή θα απαντήσει αρκετά ερωτήματα. 05 Υπόκαυστο λουτρού στον Τομέα Β της ανασκαφής Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις της λειτουργίας του πηγαδιού και του θαλάμου. 08 Ο θάλαμος από βόρεια (στο βάθος φαίνεται το πηγάδι). 09 Ο θάλαμος από νότια (η είσοδος του θαλάμου). 10 Το πηγάδι από κάτω. 48 teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

6 07 08 Τομέας Β Ο Τομέας Β μάς έδωσε πολλά οικιστικά κατάλοιπα. Αποκαλύφθηκε δάπεδο οικοδομήματος που χρονολογείται στον 2ο αι μ.χ. Αποκαλύφθηκε, επίσης, αγωγός ο οποίος «περνούσε» κάτω από το δάπεδο. Δεξιά και αριστερά στα τοιχώματα του αγωγού υπήρχαν λιθόπλινθοι, ο δε πυθμένας του ήταν στρωμένος με κεραμίδες. Καλυπτόταν με πέτρες μεγάλου μεγέθους επάνω στις οποίες πατούσε το δάπεδο. Ανασκάφηκε και ένας μικρότερος αγωγός, κάθετος στον κεντρικό. Το σύστημα αγωγών θα μπορούσε να σχετιστεί με ένα δημόσιο λουτρό ή με το λουτρό μιας πολυτελούς κατοικίας. Η υπόθεση αυτή δεν άργησε να επαληθευτεί. Λίγο βορειότερα, αφού αφαιρέθηκε η διαταραγμένη επίχωση, εμφανίστηκε στάχτη με πολλά μικρά κομμάτια καμένου ξύλου. Κάτω από τη στάχτη άρχισαν να αποκαλύπτονται τετράγωνες πήλινες πλάκες στη θέση τους (εικ. 5). Μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφής στην περιοχή αυτή αποκαλύφθηκε το υπόκαυστο λουτρού. Το δάπεδο από τετράγωνες πήλινες πλάκες σώζεται σχεδόν ακέραιο. Οι κιονίσκοι από κυκλικές τευχοσ 120 Απρίλιος

7 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

8 οπτοπλίνθους δεν σώζονται, διατηρούνται όμως τα αποτυπώματά τους επάνω στις πήλινες πλάκες. Από το χώρο αυτό προέρχονται αρκετά πήλινα πηνία κυκλικής διατομής, καθώς και σιδερένια καρφιά για την προσήλωσή τους στους τοίχους. Τα νομίσματα που βρέθηκαν στην περιοχή αυτή χρονολογούνται από τις αρχές του 2ου έως τις αρχές του 4ου αι. μ.χ. Τέλος, στην περιοχή της νοτιοανατολικής γωνίας της τομής και σε βάθος 4,80 μ. από την επιφάνεια του εδάφους αποκαλύφθηκαν πασσαλότρυπες από κτίρια προϊστορικών χρόνων. Πρόκειται συνολικά για 35 πασσαλότρυπες. Βρίσκονται σε ευθύγραμμη διάταξη σε δύο παράλληλες σειρές, ενώ η τελευταία προς τα δυτικά βρίσκεται στο κέντρο και έχει μεγαλύτερη διάμετρο από τις προηγούμενες. Το στρώμα αυτό, από την κεραμική που συλλέχθηκε, χρονολογείται στη Νεότερη Νεολιθική περίοδο (5η χιλιετία π.χ.). Είναι πλέον σίγουρο ότι υπήρχε κάποιος οργανωμένος νεολιθικός οικισμός επάνω στον οποίο ιδρύθηκε η πόλη των κατοπινών χρόνων. Μετά την ανασκαφή του προϊστορικού στρώματος άρχισε να αποκαλύπτεται ο φυσικός βράχος. Έχοντας υπόψη τα αρχιτεκτονικά λείψανα του Τομέα Β, αποφασίσαμε να ερευνήσουμε την περιοχή βόρεια της τομής αυτής. Με την έναρξη της ανασκαφής διαπιστώθηκε ότι η επίχωση ήταν πολύ διαταραγμένη. Αφαιρούσαμε πέτρες όλων των μεγεθών, κεραμίδια στέγης, σπασμένες πήλινες πλάκες δαπέδου, κονιάματα και μεγάλα κομμάτια πηλού. Τα ευρήματα χρονολογούνται από τους προϊστορικούς μέχρι και τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, δηλαδή από το 5000 π.χ. μέχρι το τέλος του 6ου αι. μ.χ. Αξίζει να σημειωθεί η μεγάλη ποσότητα μαρμάρινων πλακιδίων, λευκών και χρωματιστών, που προέρχονται από ορθομαρμαρώσεις κτιρίων. Αποκαλύφθηκε μία κυκλική κατασκευή, χωρίς όμως να είναι φανερή η λειτουργία της. Δεν ήταν σαφές, δηλαδή, αν επρόκειτο για θεμέλια κάποιου κυκλικού οικοδομήματος ή για κάποια άλλη κατασκευή που είχε σχέση με την ύδρευση (πηγάδι, δεξαμενή). Στη συνέχεια η έρευνα επικεντρώθηκε στη διερεύνηση του εσωτερικού της κυκλικής αυτής κατασκευής, που είχε εσωτερική διάμετρο 2,20 μ. Επειδή ήταν μπαζωμένη αφαιρούσαμε πέτρες όλων των μεγεθών, πολλές από τις οποίες ήταν κατεργασμένες, πάρα πολλές σπασμένες πήλινες πλάκες, κομμάτια πηλού, ενώ χαρακτηριστική ήταν η απουσία κεραμικής. Σιγά σιγά έγινε σαφές ότι η κατασκευή είχε σχέση με το νερό, ήταν κατά πάσα πιθανότητα πηγάδι. Ήταν κτισμένο με λαξευμένους γωνιόλιθους σύμφωνα με το ισοδομικό σύστημα τοιχοποιίας. Οι γωνιόλιθοι δεν ήταν επιχρισμένοι με υδραυλικό κονίαμα. Αυτό ήταν το πρώτο στοιχείο που μας υπέδειξε ότι πρόκειται για πηγάδι και όχι για δεξαμενή. Αποκαλύφθηκαν 14 σειρές γωνιόλιθων μέχρι το βάθος των 7,50 μ. Μόλις αποκαλύφθηκε και η 14η σειρά, άρχισε να φαίνεται η θεμελίωση του πηγαδιού πάνω στον φυσικό βράχο: Αφού λάξευσαν τον φυσικό βράχο, όπου υπήρχαν ρωγμές, τοποθέτησαν ψημένες πήλινες πλάκες και κονίαμα, στη συνέχεια, όπου χρειαζόταν, τοποθέτησαν μικρότερους λαξευμένους γωνιόλιθους διαφόρων σχημάτων για να τον ευθυγραμμίσουν, και στο τέλος άρχισαν να τοποθετούν τους κανονικούς γωνιόλιθους. Μέχρι στιγμής, στο βάθος των 12,67 μ., όπου έχει φτάσει η ανασκαφή, δεν έχει εντοπιστεί ακόμη ο πυθμένας του πηγαδιού (εικ. 10). Η ανασκαφή εξωτερικά του πηγαδιού δεν προχώρησε σε μεγάλο βάθος, από το φόβο μήπως παρουσιαστούν στατικά προβλήματα. Αποκαλύφθηκε, ωστόσο, τμήμα της εξωτερικής πλευράς των γωνιόλιθων. Επιπλέον, από την περιοχή αυτή συλλέχτηκε λεπτή κεραμική αυτοκρατορικών χρόνων. Εδώ πρέπει να σημειωθεί η μεγάλη ποσότητα λατύπης, γεγονός που αποδεικνύει ότι η τελική κατεργασία των γωνιόλιθων, πριν από την τοποθέτησή τους, γινόταν στην περιοχή αυτή. Στο βόρειο τμήμα του πηγαδιού και σε βάθος 5 μ. από το σωζόμενο χείλος του εντοπίστηκε άνοιγμα. Στο πάνω μέρος υπάρχει τοξωτό υπέρθυρο, που πατά σε δύο παραστάδες ύψους 1,80 μ. η κάθε μία. Το άνοιγμα φράσσεται με μία κάθετη 11 Τοιχογραφία in situ (τέλος 2ου-αρχές 3ου αι. μ.χ.). 12 Παλαιοχριστιανική φάση (4ος-5ος αι. μ.χ.). τευχοσ 120 Απρίλιος

9 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη λίθινη πλάκα, η οποία φέρει αβαθείς αυλακώσεις προς την πλευρά του πηγαδιού, και οδηγεί σε ορθογώνιο καμαροσκέπαστο θάλαμο. Αφού αφαιρέθηκε η επίχωση του θαλάμου, αποκαλύφθηκε το δάπεδό του, που ήταν στρωμένο με πήλινες πλάκες οι οποίες σώζονται στη θέση τους μόνο στο νότιο τμήμα. Διαπιστώθηκε ότι ο θάλαμος είναι κτισμένος με λαξευμένους γωνιόλιθους (εικ. 8, 9). Οι γωνιόλιθοι της πέμπτης σειράς είναι λαξευμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργείται μία εσοχή, επάνω στην οποία πατά η θολωτή οροφή του. Στο κέντρο της θολωτής οροφής υπάρχει τετράγωνο άνοιγμα, ενώ στη βορειοανατολική γωνία βρέθηκε λίθινος κίονας. Στη βόρεια στενή πλευρά του θαλάμου αποκαλύφθηκε άλλο άνοιγμα, το οποίο και αποτελούσε την είσοδό του. Στο πάνω μέρος της εισόδου υπάρχει μονολιθικό τοξωτό υπέρθυρο, που πατά σε δύο παραστάδες, οι οποίες σχηματίζονται από τους γωνιόλιθους κατασκευής του θαλάμου. Στην εξωτερική πλευρά της εισόδου, στα ανατολικά και στα δυτικά της, αποκαλύφθηκαν δύο τοίχοι, το μήκος των οποίων είναι 3,35 μ. και το μέγιστο ύψος τους 3 μ., και ανάμεσά τους σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο θάλαμο. Το παραπάνω συγκρότημα (πηγάδι και θάλαμος) έχει σχέση με την υδροδότηση της πόλης και από τον τρόπο κατασκευής του συμπεραίνουμε ότι θα πρέπει να είναι σύγχρονο με την ίδρυσή της (αρχές 2ου αι. μ.χ.). Δημιουργούνται όμως και κάποια ερωτηματικά: 1. Δεν ξέρουμε πώς ήταν το πάνω μέρος του πηγαδιού (δεν έχει βρεθεί το στόμιό του). 2. Η κάθετη λίθινη πλάκα που έφραζε το άνοιγμα του θαλάμου προς το πηγάδι είναι σίγουρα σε δεύτερη χρήση. Τοποθετήθηκε όμως αργότερα ή αρχικά, με την κατασκευή του όλου συγκροτήματος; Εάν δεν υπήρχε αρχικά, όλο το συγκρότημα λειτουργούσε ως ενιαίος χώρος. Πώς; Δύσκολο να αποδειχθεί με τα μέχρι στιγμής ανασκαφικά δεδομένα. Από τη στιγμή όμως που τοποθετήθηκε είτε στην αρχή είτε αργότερα τότε θα πρέπει να χρησιμοποιούσαν το θάλαμο για την άντληση νερού από το πηγάδι. Αυτό εξηγεί και τις αβαθείς αυλακώσεις που έχει η λίθινη πλάκα προς την πλευρά του πηγαδιού. Θα δημιουργήθηκαν από την τριβή του σχοινιού κατά την άντληση του νερού. Το δε νερό δεν θα ξεπερνούσε το ύψος του ανοίγματος. Υποθέτουμε, δηλαδή, ότι η χρήση του γινόταν κάπως έτσι: Όποιος ήθελε να αντλήσει νερό κατέβαινε από τα σκαλιά, έμπαινε στο θάλαμο και οδηγούνταν στο πηγάδι (εικ. 6, 7). Ακόμη και αν η ανασκαφική έρευνα δώσει απαντήσεις στα παραπάνω επιμέρους ερωτήματα, η συνέχισή της είναι αναγκαία, για να εξακριβωθούν και άλλες παράμετροι που αφορούν στην υδραυλική τεχνολογία της Πλωτινόπολης. Η ανασκαφή συνεχίστηκε βόρεια του πηγαδιού και του θαλάμου. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής διαπιστώθηκαν τρεις φάσεις κατοίκησης, οι οποίες παρά τη χρονική απόσταση που τις διακρίνει μοιράζονται το κοινό στοιχείο της καταστροφής από φωτιά. To 2012, κατά την ανασκαφή της τομής Ζ, αποκαλύφθηκε ένα εκτεταμένο στρώμα καταστροφής, αποτελούμενο από αργούς και λαξευμένους λίθους, κεραμίδια στέγης και πλίνθους. Το στρώμα αυτό ανήκει στην τελευταία οικοδομική φάση (6ος-7ος αι. μ.χ.), η οποία χρονικά συνδέεται με τη μεταφορά της πόλης από τον Ιουστινιανό σε μια πιο οχυρή τοποθεσία, δυτικά της Πλωτινόπολης, όπου βρίσκονται σήμερα τα οικοδομικά κατάλοιπα του βυζαντινού κάστρου του Διδυμοτείχου. Η παλαιοχριστιανική και η ρωμαϊκή φάση σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση και διακρίνονται με ευκολία οι αρχιτεκτονικές μορφές, τα δομικά στοιχεία των κατασκευών και οι αλλαγές στη χρήση του χώρου. Στην παλαιοχριστιανική φάση (τέλη 4ου-5ος αι. μ.χ.) ανήκουν πέντε αποθηκευτικοί πίθοι, πάρα πολλά θραύσματα πίθων και τρεις τοίχοι που ορίζουν την ανατολική, τη βόρεια και τη νότια πλευρά ενός χώρου (εικ. 12). Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι τοίχοι αυτοί έχουν θεμελιωθεί πάνω στους προγενέστερους ρωμα- 13 Λεπτομέρεια από την παράσταση που απεικονίζει «θαλάσσιο θίασο». 52 teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

10 13 τευχοσ 120 Απρίλιος

11 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη ϊκούς (τέλη 2ου-αρχές 3ου αι. μ.χ.) και ακολουθούν τον ίδιο προσανατολισμό με αυτούς. Τα πιθάρια, σε συνδυασμό με τη σωζόμενη τοιχοποιία και τα κινητά ευρήματα, επιτρέπουν να αναγνωρίσουμε μια δευτερογενή χρήση του χώρου, κατά την Παλαιοχριστιανική περίοδο. Κατά την περίοδο αυτή, σε μια προσπάθεια αναδιαμόρφωσης του ήδη υπάρχοντος κτιρίου, κατασκευάστηκαν τρεις επιπλέον τοίχοι. Οι δύο από αυτούς κατέστρεψαν το ψηφιδωτό δάπεδο και συγκεκριμένα την κεντρική του παράσταση, ενώ ο τρίτος, ο οποίος πατούσε απευθείας πάνω στο ψηφιδωτό, αφαιρέθηκε μετά την αποτύπωσή του. Τα παραπάνω στοιχεία μάς οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι ο χώρος αυτός χρησιμοποιήθηκε ως αποθηκευτικός. Οι τρεις τοίχοι της ρωμαϊκής φάσης ορίζουν το βόρειο, το ανατολικό και το νότιο τμήμα μιας αίθουσας που ήταν διακοσμημένη με ψηφιδωτό δάπεδο. Οι τοίχοι ήταν επιχρισμένοι με χρωματιστά κονιάματα, ορισμένα από τα οποία σώζονται στη θέση τους. Οι τοιχογραφίες έχουν πλούσια χρώματα και αντίστοιχα στοιχεία διακόσμησης με το ψηφιδωτό (εικ. 11). Στις πλευρές των τοίχων διατηρούνται υπολείμματα που δεν ξεπερνούν τα 3,5-4 τ.μ., ενώ συλλέχτηκαν και φυλάσσονται θραύσματα τοιχογραφιών σε 132 ξύλινα κιβώτια, που αντιστοιχούν σε πολλαπλάσια έκταση. Μερικές έφεραν εγχαράξεις, κι αν ίσως υπήρχε κάποια επιγραφή, τα ελάχιστα τμήματα που σώζονται δεν θα της επέτρεπαν να είναι αναγνώσιμη. Τα στοιχεία από τις τοιχογραφίες που διατηρούνται in situ και τα θραύσματα που συλλέχτηκαν δείχνουν ότι υπάρχουν τέσσερις φάσεις τοιχογραφιών και δύο φάσεις επιζωγραφίσεων. Από τις τέσσερις φάσεις των τοιχογραφιών, οι τρεις εμφανίζονται σε διαφορετικά υποστρώματα, ενώ μία εμφανίζεται με τη μορφή επιζωγράφισης και, κατά τόπους, όπου το υφιστάμενο υπόστρωμα είναι κατεστραμμένο, πιθανότατα εφαρμόζεται σε νέο. Η φωτιά έχει αφήσει τα σημάδια 54 teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

12 Γεωμετρικά μοτίβα (λεπτομέρεια). 15 «Κόμβος του Σολομώντα» (λεπτομέρεια). 16 «Θαλάσσιος θίασος» (ιχθυοκένταυροι, Νηρηίδα και ερωτιδέας που ιππεύει δελφίνι). 17 Κεντρική παράσταση και «θαλάσσιος θίασος». 18 Λεπτομέρεια από παράσταση που απεικονίζει «θαλάσσιο θίασο». 19 Άποψη ψηφιδωτού δαπέδου όπου διακρίνονται «κόμβος του Σολομώντα» και διάφορα γεωμετρικά μοτίβα. τευχοσ 120 Απρίλιος

13 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη της σε δύο από τις φάσεις των τοιχογραφιών, όπου τα χρώματα έχουν διαβρωθεί από τις υψηλές θερμοκρασίες. Το ψηφιδωτό, παρά τις φθορές που παρατηρούνται στην επιφάνειά του, διατηρείται σε καλή κατάσταση. Στο κατώφλι της ανατολικής εισόδου υπάρχουν πέλτες εκατέρωθεν ρόμβου. Στο νότιο, το ανατολικό και το βόρειο τμήμα του δωματίου κυριαρχούν οι λευκές ψηφίδες: αναπτύσσονται σε μια ενιαία επιφάνεια την οποία διακόπτει το μοτίβο της ελισσόμενης βλαστόσπειρας από τα άκρα της οποίας εκφύονται φύλλα κισσού. Δύο ταινίες με άσπρες και μαύρες ψηφίδες ορίζουν την αρχή της κεντρικής διακόσμησης. Οι διακοσμητικές ζώνες που περικλείουν την κεντρική παράσταση κοσμούνται με γεωμετρικά θέματα, που έχουν αποδοθεί με αξιοθαύμαστη χρωματική ποικιλία. Στην εξωτερική ζώνη, σε κίτρινο φόντο, αναπτύσσονται μικρότεροι και μεγαλύτεροι ρόμβοι από λευκές και μαύρες ψηφίδες. Στην εσωτερική ζώνη ρόμβοι, τετράγωνα, τρίγωνα και σταυροί δημιουργούνται από τη χρήση του λευκού, του κόκκινου, του κίτρινου και του μαύρου χρώματος, μοτίβα που άλλοτε περιβάλλουν και περιβάλλονται, άλλοτε αποδίδονται μεμονωμένα και άλλοτε συμπλέκονται. Βόρεια και νότια της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν τέσσερα θεματικά διάχωρα. Στα διάχωρα της νότιας πλευράς απεικονίζονται πτηνά και φυτικά μοτίβα (εικ. 20, 21, 22). Στη βόρεια πλευρά η θεματολογία αλλάζει. Υπάρχουν δύο διάχωρα, διακοσμημένα με γεωμετρικά θέματα με μεγάλη πολυχρωμία, στο ένα από τα οποία σώζεται μέσα σε ρόδακα «κόμβος του Σολομώντα», ως κεντρικό θέμα (εικ. 14, 15, 19). Η κεντρική παράσταση ορίζεται από αλυσοειδή πλοχμό (εικ. 17). Τα χρώματα είναι στις αποχρώσεις του κόκκινου, του κίτρινου, του γαλάζιου και του πράσινου. Ακολουθεί ζώνη με πομπική παράσταση «θαλάσσιου θίασου», αποτελούμενη από teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

14 ιχθυοκένταυρους, Νηρηίδες και ερωτιδείς που ιππεύουν δελφίνια (εικ. 13, 16, 18). Στο διάχωρο της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκε νέος άντρας που αναδύεται μέσα από νερό (εικ. 1). Πρόκειται, κατά πάσα πιθανότητα, για ποτάμια θεότητα. Συνήθως οι ποτάμιες θεότητες παριστάνονται σαν ώριμοι γενειοφόροι άντρες. Στην παράσταση της Πλωτινόπολης έχουμε μία αγένεια νεανική μορφή. Το ερώτημα είναι: Ποια είναι αυτή η αντρική νεανική μορφή; Την απάντηση ίσως δίνει ο Πλούταρχος, που στο έργο του Περί ποταμών και όρων επωνυμίας αναφέρει ότι ο Έβρος ήταν γιος του βασιλιά της Θράκης, Κάσσανδρου, τον οποίο ερωτεύτηκε η μητριά του, Δαμασίππη. Ο νεαρός αντιστάθηκε στις προκλήσεις της κι εκείνη τον συκοφάντησε στον Κάσσανδρο. Ο Έβρος, για να γλιτώσει τον ατιμωτικό θάνατο από τα χέρια του πατέρα του, έπεσε στον ποταμό Ρόμβο που από τότε πήρε το όνομά του. Δίπλα στην αντρική μορφή υπάρχει γυναικεία καθιστή. Δυστυχώς το πάνω μέρος της, όπως και μεγάλο τμήμα της κεντρικής παράστασης, καταστράφηκε από τους δύο μεταγενέστερους τοίχους των παλαιοχριστιανικών χρόνων. Η γυναίκα κρατά σκήπτρο που καταλήγει σε κεφάλι φιδιού. Χωρίς αμφιβολία παριστάνονται ο ποταμός Έβρος και η πόλη. Στόχος της ανασκαφής κατά το 2014 ήταν η αποκάλυψη της συνέχειας του ψηφιδωτού δαπέδου, προς τα δυτικά. Ορίστηκε έτσι νέα τομή Η, διαστάσεων μ., δυτικά του τοίχου που έχει κατεύθυνση Β-Ν και καταστρέφει το ψηφιδωτό στην κεντρική του παράσταση, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής διαπιστώθηκαν και εδώ τρεις φάσεις κατοίκησης. Στα ανώτερα στρώματα της επίχωσης εντοπίστηκε η τελευταία οικοδομική φάση (6ος-αρχές 7ου αι.). Στο νοτιοδυτικό τμήμα της τομής αποκαλύφθηκε τμήμα κτιστής κατασκευής, η οποία αποτελείται από λαξευτούς λίθους και πλίνθους 20 Πτηνό και φυτικός διάκοσμος που ανήκει στο ψηφιδωτό της εικόνας Άποψη ψηφιδωτού δαπέδου με πτηνά και φυτικά μοτίβα, από ανατολικά. 22 Λεπτομέρεια του ψηφιδωτού της εικόνας τευχοσ 120 Απρίλιος

15 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη (εικ. 27). Το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς της φέρει επίχρισμα και ο προσανατολισμός της είναι ΝΔ-ΒΑ. Το σωζόμενο ύψος της είναι 4 μ. και εδράζεται στον φυσικό βράχο. Μάλλον αποτελεί τμήμα οχυρωματικού πύργου από το τείχος της Πλωτινόπολης. Ίσως να έχει εντοπιστεί το τείχος που ανοικοδόμησε ο Ιουστινιανός και περιγράφεται από τον Προκόπιο στο έργο του Περί κτισμάτων: «Και όσα οχυρωματικά έργα έχουν γίνει από τον βασιλιά [σ.σ. δηλαδή τον Ιουστινιανό] γύρω στην άλλη Θράκη, και αυτήν που σήμερα ονομάζεται Αιμίμοντον, θα τα αναφέρω αμέσως. Πρώτα τα ελλιπή και καταπονημένα μέρη των τειχών της Φιλιππουπόλεως, της Βεροίας [σ.σ. η σημερινή Στάρα Ζαγόρα της Βουλγαρίας], ακόμη και της Αδριανουπόλεως και της Πλωτινοπόλεως, με μεγάλη προσοχή ανοικοδόμησε. Αυτές οι πόλεις άλλωστε συνέβαινε να απειλούνται διαρκώς, γιατί γειτόνευαν με πολλά βαρβαρικά έθνη». Βόρεια του «οχυρωματικού πύργου» αποκαλύφθηκε λιθοσωρός από αργούς και λαξευμένους λίθους, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και θραύσματα αρχιτεκτονικών μελών. Βρέθηκε, επίσης, τμήμα κιονόκρανου που φέρει διακόσμηση με σταυρούς και αετούς και χρονολογείται στον 5ο-6ο αι. μ.χ. Στην ίδια περιοχή βρέθηκε χρυσό νόμισμα του αυτοκράτορα Ζήνωνα. Στο βορειοδυτικό τμήμα της τομής εντοπίστηκε στρώμα πηλοχώματος έντονου κόκκινου χρώματος με ορατά ίχνη καύσης. Στο στρώμα αυτό αποκαλύφθηκαν, μεταξύ άλλων, χάλκινα αγγεία, σιδερένια εργαλεία και τρεις λίθινοι τροχοί. Τα παραπάνω ευρήματα, σε συνδυασμό με τη σωζόμενη τοιχοποιία, επιτρέπουν να αναγνωρίσουμε και εδώ μια δευτερογενή χρήση του χώρου κατά την Παλαιοχριστιανική περίοδο. Κατά την περίοδο αυτή κατασκευάστηκαν τρεις επιπλέον τοίχοι. Ο ένας από αυτούς, με κατεύθυνση Α-Δ, καταστρέφει μάλλον το ψηφιδωτό δάπεδο, ενώ οι άλλοι δύο είναι κατασκευασμένοι με γωνιόλιθους, σε δεύτερη χρήση, φέρουν διαμπερείς οπές στο κέντρο τους και πατάνε απευθείας πάνω στο ψηφιδωτό δάπεδο. Ίσως οι γωνιόλιθοι αυτοί να προέρχονται από προγενέστερο σύστημα αποχέτευσης ρωμαϊκών χρόνων. Τα παραπάνω στοιχεία μάς οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι ο χώρος αυτός ίσως να χρησιμοποιήθηκε, κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, ως εργαστήρι κεραμικής. Το ψηφιδωτό δάπεδο καλύπτει όλη την επιφάνεια της αίθουσας που έχει έκταση 140 τ.μ. και χρονολογείται από τα μέσα του 2ου έως τις αρχές του 3ου αι. μ.χ. Μέχρι στιγμής, συνολικά, έχουν αποκαλυφθεί 90 τ.μ. ψηφιδωτού δαπέδου. Οι παραστάσεις του διακρίνονται για την πρωτοτυπία και τη μοναδικότητά τους. Το 2014 αποκαλύφθηκε μόνο η συνέχεια της κεντρικής παράστασης. Στην υπόλοιπη έκταση της αίθουσας η ανασκαφή σταμάτησε 20 εκ. πάνω από το ψηφιδωτό. Το μεγάλο βάθος (5 μέτρα) και οι συνεχείς βροχοπτώσεις (ήδη ήταν μέσα Νοεμβρίου) συνετέλεσαν ώστε να μην αποκαλυφθεί το ψηφιδωτό σε όλη την έκτασή του. Η φωτιά που ήταν αιτία καταστροφής των τριών οικοδομικών φάσεων έχει αφήσει τα σημάδια της στο ψηφιδωτό και είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι μεταγενέστερες επεμβάσεις που παρατηρούνται στην επιφάνειά του πραγματοποιήθηκαν ώστε να αποκατασταθούν φθορές που προκλήθηκαν από τη φωτιά. Αποκαλύφθηκαν και εδώ οι λευκές ψηφίδες, η ελισσόμενη βλαστόσπειρα από τα άκρα της οποίας εκφύονται φύλλα κισσού, οι δύο ταινίες με άσπρες και μαύρες ψηφίδες που ορίζουν την αρχή της κεντρικής διακόσμησης και οι διακοσμητικές ζώνες που περικλείουν την κεντρική παράσταση και κοσμούνται με γεωμετρικά θέματα, όπως ρόμβοι, εξάγωνα κ.λπ. (εικ. 23). Βόρεια και νότια της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν από δύο νέα θεματικά διάχωρα. Στα διάχωρα της νότιας πλευράς απεικονίζονται πτηνά και φυτικά μοτίβα. Στο ένα υπάρχει μαίανδρος αγκυλωτών σταυρών και στο άλλο τεθλασμένη ταινία, σε πλαίσιο. Στη βόρεια πλευρά υπάρχουν δύο διάχωρα, διακοσμημένα με γεωμετρικά θέματα με μεγάλη πολυχρωμία. Στο ένα απεικονίζεται διακεκομμένο μαιανδρικό κόσμημα, ενώ στο άλλο τετράγωνο με εγγεγραμμένο «κόμβο του teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

16 23 Κεντρική παράσταση εκατέρωθεν του μεταγενέστερου τοίχου. 24 «Θαλάσσιος θίασος» (ιχθυοκένταυροι, Νηρηίδες και ερωτιδείς που ιππεύουν δελφίνια). 25 Ψηφιδωτό δάπεδο τευχοσ 120 Απρίλιος

17 ΑΝΑΣΚΑΦΗ Πλωτινόπολη teyχοσ 120 Απρίλιος 2016

18 Σολομώντα» και εφαπτόμενες πέλτες στις πλευρές. Συνολικά, εκατέρωθεν της κεντρικής παράστασης, υπάρχουν τέσσερα διάχωρα με πτηνά και φυτικά μοτίβα, νότια, και τέσσερα διάχωρα με γεωμετρικά σχέδια, βόρεια. Η κεντρική παράσταση, σε αποχρώσεις του κόκκινου, του κίτρινου, του γαλάζιου και του πράσινου, πλαισιώνεται από αλυσοειδή πλοχμό και απεικονίζει στο βόρειο τμήμα πομπή «θαλάσσιου θίασου», αποτελούμενη από ιχθυοκένταυρους, Νηρηίδες και ερωτιδείς που ιππεύουν δελφίνια (εικ. 24). Στο νότιο τμήμα υπάρχει Νηρηίδα επάνω σε θαλάσσιο ίππο, ενώ ένας Έρωτας, που αποδίδεται μετωπικά, κρατάει τα χαλινάρια του. Ανατολικά του θαλάσσιου ίππου φαίνεται Νηρηίδα επάνω σε ιχθυοκένταυρο, ενώ δυτικά φτερωτός Έρωτας δίπλα σε δελφίνι. Στο κέντρο αποκαλύφθηκε διάχωρο με παράσταση, αντίστοιχο με εκείνο του Έβρου και της πόλης, αλλά η παράσταση είναι πολύ κατεστραμμένη και δεν αναγνωρίζεται, προς το παρόν, το θέμα της. Σε δύο σημεία όπου το ψηφιδωτό δάπεδο είναι κατεστραμμένο ανοίχθηκαν τομές, παρουσία του έμπειρου συντηρητή αρχαιοτήτων Διονύση Καπιζιώνη, στην προσπάθεια να εντοπιστεί πιθανή προγενέστερη φάση του κτιρίου. Αποκαλύφθηκε μόνο το υπόστρωμα του δαπέδου, το οποίο εδράζεται στον φυσικό βράχο. Ο εικονογραφικός κύκλος του «θαλάσσιου θίασου» αποτελούσε αγαπητό εικονογραφικό θέμα κατά τον 2ο αι. μ.χ., όπως φαίνεται σε ψηφιδωτά παρόμοια με αυτά της Πλωτινόπολης που αποκαλύφθηκαν σε άλλες περιοχές. Κοινό στοιχείο όλων αυτών, εκτός του εικονογραφικού τους περιεχομένου, είναι ο τόπος εύρεσης, δηλαδή σε κτίρια που είχαν σχέση με το νερό (λουτρά). Για το κτίριο της Πλωτινόπολης, η επιμελημένη κατασκευή του, η θέση του δωματίου στη βόρεια πλευρά του κτιρίου, το μέγεθος, η ύπαρξη δύο θυραίων ανοιγμάτων και το ψηφιδωτό δάπεδο αποτελούν ισχυρές ενδείξεις για τον επίσημο χαρακτήρα του (τρικλίνιο) (εικ. 25). Ο παραπάνω χώρος συνδέεται με το κτίριο που ανασκάφηκε στα μέσα της δεκαετίας του 80 και έφερε ψηφιδωτά δάπεδα με μυθολογικές παραστάσεις (η Λήδα και ο κύκνος, οι άθλοι του Ηρακλή). Πρόκειται ουσιαστικά για τη βόρεια και ανατολική πτέρυγα ενός πολυτελούς οικοδομικού συγκροτήματος στον αύλειο χώρο του οποίου κατασκευάστηκαν το πηγάδι και ο θάλαμος, το σημαντικό αυτό δείγμα υδραυλικής αρχιτεκτονικής. Παραμένει ωστόσο ο προβληματισμός για το χαρακτήρα του συγκροτήματος, αν δηλαδή πρόκειται για δημόσιο κτίριο ή για κάποια ρωμαϊκή έπαυλη. Τομέας Γ Η περιοχή αυτή δεν ανασκάφηκε σε μεγάλη έκταση. Αποκαλύφθηκαν δύο τοίχοι, που σώζονται σε αρκετό ύψος, κατά μήκος της δυτικής και ανατολικής παρειάς της τομής. Χρονολογούνται από τα μέσα του 4ου έως τις αρχές του 6ου αι. μ.χ. Στα κινητά ευρήματα συγκαταλέγονται: Κεραμική, λυχνάρια, σιδερένια και χάλκινα αντικείμενα, θραύσματα γυάλινων αγγείων, οστέινα αντικείμενα, κοσμήματα, πολλά νομίσματα και ένα θαυμάσιο τμήμα γείσου, το οποίο διακοσμείται με αντωπούς γρύπες και αστραγάλους (εικ. 26). Αυτά είναι τα στοιχεία που έδωσε μέχρι στιγμής η αρχαιολογική έρευνα στην Πλωτινόπολη. Γενικά αλλά και επιμέρους προβλήματα και ερωτήματα σχετικά με την τοπογραφία, την οικιστική, την κοινωνική, την πολιτική και τη στρατιωτική οργάνωση της αρχαίας πόλης θα πρέπει να απαντηθούν. Όμως, όλα αυτά είναι πολύ αβέβαια και δυσαπόδεικτα, τουλάχιστον στο σημερινό στάδιο της έρευνας. Για την παλαιότερη, την προ της Πλωτινόπολης πόλη, ένα επιπλέον ερώτημα προβάλλει έντονο. Υπήρξε πράγματι θρακική πόλη και ποιο είναι το όνομά της; Η συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας μπορεί να απαντήσει όλα τα παραπάνω ερωτήματα και να οδηγήσει σε εγκυρότερη ερμηνεία και ασφαλέστερα συμπεράσματα. Τέλος, ίσως μας χαρίσει την πιο μεγάλη ανταμοιβή, την απάντηση για το όνομα της πόλης που τη θέση της πήρε η Πλωτινόπολη. 26 Τμήμα γείσου διακοσμημένο με γρύπες και αστραγάλους. 27 Οχυρωματικός πύργος από το τείχος της Πλωτινόπολης. Βιβλιογραφία ΑΔ 21 (1966), Χρονικά, σ Αρχαιολογικά Ανάλεκτα εξ Αθηνών (ΑΑΑ) I, 1968, σ Bakalakis G. / Triandaphyllos D., «Excavations at Plotinopolis 1977», Balkan Studies 19/2 (1978), σ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. ΣΤ, σ Κουτσουμανής Μ., «Η αρχαιολογική έρευνα στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου», ΑΕΜΘ 15 (2001), σ Κουτσουμανής Μ., «Η ανασκαφική έρευνα στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου κατά τα έτη 2002 και 2003», ΑΕΜΘ 17 (2003), σ Κουτσουμανής Μ. / Τσόκα Α. / Κεκές Χ., «Η συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας στη Θυρέα και στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου», ΑΕΜΘ 23 (2009), σ Μπακαλάκης Γ., Αρχαιολογικές έρευνες στη Θράκη (1961), σ. 22 κ.ε. Προκόπιος, Περί κτισμάτων IV, ια 19. Σκαρλατίδου Ε., «Ανασκαφή Πλωτινόπολης, 1983», ΑΑΑ XVI, 1983, σ Σκαρλατίδου Ε., «Ανασκαφές στην Αρχαία Πλωτινόπολη», Συμπόσιο «Η ιστορική, αρχαιολογική και λαογραφική έρευνα για τη Θράκη», Ξάνθη-Κομοτηνή-Αλεξανδρούπολη W1985, 1988, σ τευχοσ 120 Απρίλιος

Η ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ

Η ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ Η ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΛΩΤΙΝΟΠΟΛΗ 1 Στη ΝΑ πλευρά του Διδυμοτείχου, ανάμεσα στη συμβολή των ποταμών Έβρου και Ερυθροποτάμου και το Σιδηροδρομικό σταθμό, υψώνεται ένας βραχώδης οχυρός λόφος γνωστός με

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού

Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού Κατά την περίοδο 2010 συνεχίσαμε την έρευνα τόσο στο χώρο της αίθουσας όσο και στο χώρο του αιθρίου με σκοπό την περαιτέρω διερεύνηση

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού

Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού Δημήτρης Δαμάσκος Δημήτρης Πλάντζος Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Άργους Ορεστικού Η ανασκαφή τού 2012 είχε ως στόχους: την περαιτέρω διερεύνηση της στοάς του μεγάλου ρωμαϊκού κτιρίου με τη στοά περιμετρικά

Διαβάστε περισσότερα

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια κάτοψη, περισσότερους από έναν ορόφους και στιβαρή κατασκευή.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΥΠΟΜΝΗΜΑ 1. Ο ΙΚΙΑ «ΔΙΟΝΥΣΟΥ» 2. Ο ΙΚΙΑ «ΑΡΠΑΓΗΣ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ» 3. Δ Η Μ Ο Σ ΙΟ ΑΡΧΕΙΟ 4. ΑΓΟΡΑ 5. ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49 Στις 17 Απριλίου 2013 επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων. Η αρχαιολόγος κα Τσάλκου (την οποία θερμά ευχαριστούμε) μας παρουσίασε τα πολύ εντυπωσιακά ευρήματα της περιοχής μας δίνοντάς μας αναλυτικές

Διαβάστε περισσότερα

Τα θέατρα της Αμβρακίας. Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ

Τα θέατρα της Αμβρακίας. Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ Τα θέατρα της Αμβρακίας Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ Αμβρακία Η Αμβρακία, μία από τις αξιολογότερες κορινθιακές αποικίες, ήταν χτισμένη στην περιοχή του Αμβρακικού κόλπου κοντά στην όχθη του ποταμού Άραχθου.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Εισαγωγικά: ΟΡΙΣΜΟΣ: Με τον όρο μυκηναϊκός πολιτισμός χαρακτηρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της ΎστερηςΕποχήςτουΧαλκούαπότο1600-1100 π. Χ. που αναπτύχθηκε κυρίως στην κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Το Κάστρο των Ιπποτών είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της Κω. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και επιβλητικό είναι ένα από τα αξιοθέατα που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 26η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑ Χριστιανούπολη, Ι.Ν. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Σημαντικό οικοδομικό συγκρότημα του 11ου- 12ου αιώνα, που αποτελείται από τον οκταγωνικού τύπου ναό και το επισκοπικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ) ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10 Η Παλαιοανακτορική Κρήτη (ΜΜΙΒ ΜΜΙΙΙΑ) Ίδρυση των πρώτων ανακτορικών κέντρων Κύριο χαρακτηριστικό στην κεραμική η εμφάνιση του καμαραϊκού ρυθμού, ο οποίοςαποτελεί προϊόν των

Διαβάστε περισσότερα

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή.

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (3000-1100π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. - Ο σημαντικότερος οικισμός ήταν η... - Κατά τη 2 η και 3 η χιλιετία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ «ΠΛΑΤΙΑΝΑΣ» 1 Μ Α Ρ Ι Α Μ Α Γ Ν Η Σ Α Λ Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π. MSc Ε.Μ.Π.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΑΡΧΑΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ «ΠΛΑΤΙΑΝΑΣ» 1 Μ Α Ρ Ι Α Μ Α Γ Ν Η Σ Α Λ Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π. MSc Ε.Μ.Π. Το αρχαίο θέατρο, το επωνοµαζόµενο χάριν συντοµίας «θέατρο της Πλατιάνας», βρίσκεται εντός των τειχών της αρχαίας Ακρόπολης στην κορυφή του όρους Λαπίθα. Η αρχαία ονοµασία της πόλης στην οποία ανήκε θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2015)

Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2015) Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2015) Εισαγωγή Οι εργασίες πεδίου στον αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά, στη βορειοανατολική Κρήτη (Καβούσι, Ιεράπετρα), διήρκεσαν 6 εβδομάδες, ενώ ακολούθησε

Διαβάστε περισσότερα

Μινωικός Πολιτισμός σελ. 23-28

Μινωικός Πολιτισμός σελ. 23-28 Μινωικός Πολιτισμός σελ. 23-28 Να περιγράψετε ένα μινωικό ανάκτορο; Μεγάλα Συγκροτήματα κτιρίων, Είχαν πολλές πτέρυγες-δωματίων, Διοικητικά, Οικονομικά, Θρησκευτικά και Καλλιτεχνικά κέντρα της περιοχής,

Διαβάστε περισσότερα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα Ηφαίστειο της Θήρας Η Μινωική Κρήτη λόγω της εμπορικής αλλά και στρατηγικής θέσης της έγινε γρήγορα μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη. Οι Μινωίτες πωλούσαν τα προϊόντα τους σε όλη τη Μεσόγειο με αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ ΔΙΟΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΟΝΟΜΑΣΤΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Το αρχαίο Δίον του Ολύμπου βρίσκεται 15 χλμ. νότια της Κατερίνης, στους πρόποδες του Ολύμπου δίπλα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Το ανάκτορο της Ζάκρου

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Το ανάκτορο της Ζάκρου ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10 Το ανάκτορο της Ζάκρου Ανάκτορο της Κάτω Ζάκρου Το ανάκτορο της Κάτω Ζάκρου βρίσκεται στο ΝΑ άκρο της Κρήτης στον ομώνυμο ευρύχωρο όρμο. Η θέση ήταν γνωστή από τον 19 ο αι.

Διαβάστε περισσότερα

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Στην αρχαϊκή εποχή εικάζεται ότι υπήρχε κάποιο είδος θεατρικής κατασκευής στο χώρο που βρίσκονται τα σημερινά ευρήματα του θεάτρου, ενώ στα κλασσικά χρόνια υπήρχε σίγουρα κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής

Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής ΑΝΑΓΝΩΣΗ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής δομής

Διαβάστε περισσότερα

Μάρτιος 2014. Λίγο μετά το αρχαιολογικό συνέδριο για την ανασκαφική δραστηριότητα στη Μακεδονία η επικεφαλής της ανασκαφής αποκαλύπτει:

Μάρτιος 2014. Λίγο μετά το αρχαιολογικό συνέδριο για την ανασκαφική δραστηριότητα στη Μακεδονία η επικεφαλής της ανασκαφής αποκαλύπτει: «Η αρχαιολογία είναι πάντα μαγεία και είναι πάντα το άγνωστο. Δεν ξέρουμε τι θα μας κρύψει και τι θα μας βγάλει η αυριανή μέρα. Ποτέ δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, πάντα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι

Διαβάστε περισσότερα

Φωνές νερού μυριάδες Ιερό Άμμωνα ία, Καλλιθέα Χαλκιδικής. Φυλλάδιο δράσης

Φωνές νερού μυριάδες Ιερό Άμμωνα ία, Καλλιθέα Χαλκιδικής. Φυλλάδιο δράσης Φωνές νερού μυριάδες 2010 Ιερό Άμμωνα ία, Καλλιθέα Χαλκιδικής Φυλλάδιο δράσης Το κείμενο του φυλλαδίου της δράσης ΤΟ ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΜΜΩΝΑ ΔΙΑ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ Το ιερό του Διονύσου και του Άμμωνα

Διαβάστε περισσότερα

Ύστερη Χαλκοκρατία ή Υστεροκυπριακή περίοδος: 1650/ /1050 π.χ.

Ύστερη Χαλκοκρατία ή Υστεροκυπριακή περίοδος: 1650/ /1050 π.χ. Ύστερη Χαλκοκρατία ή Υστεροκυπριακή περίοδος: 1650/1600 1100/1050 π.χ. Υστεροκυπριακή Ι: 1650/1600-1450 π.χ. (ΥΚ ΙΑ:1650/1600-1500 π.χ. και ΥΚΙΒ: 1500-1450 π.χ.) Υστεροκυπριακή ΙΙ: 1450-1200 π.χ. (ΥΚΙΙΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης Γιώργος Πρίμπας Το παρόν φωτογραφικό άλμπουμ είναι ένα αφιέρωμα για τους τρεις μεγάλης αρχαιολογικής αξίας χώρους στην περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ της Σταυρούλας Σδρόλια Το κρασί έπαιζε τεράστιο ρόλο στην οικονομία της περιοχής του Δήμου Μελιβοίας από την αρχαιότητα μέχρι το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Οι αρχαιότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΒ ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ & ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Θ Ε Α Τ Ρ Ο ΛΙΝΔΟΥ ΧΟΡΗΓΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΒ ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ & ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Θ Ε Α Τ Ρ Ο ΛΙΝΔΟΥ ΧΟΡΗΓΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΒ ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ & ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Θ Ε Α Τ Ρ Ο ΛΙΝΔΟΥ ΧΟΡΗΓΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΡΟΔΟΣ, ΜΑΡΤΙΟΣ 2011 1 1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. 2 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια. ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΙΝΔΟΙΑ ΣΥΝΟΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ: Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες

Διαβάστε περισσότερα

σε δράση Μικροί αρχιτέκτονες Όνομα μαθητή Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γυμνασίου

σε δράση Μικροί αρχιτέκτονες Όνομα μαθητή Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γυμνασίου Μικροί αρχιτέκτονες σε δράση Όνομα μαθητή Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Ημερομηνία Δημοτικού Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γυμνασίου Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Με

Διαβάστε περισσότερα

Μοναδικά ευρήματα σε Σικυώνα

Μοναδικά ευρήματα σε Σικυώνα 06/09/2019 Μοναδικά ευρήματα σε Σικυώνα / Παιδεία και Πολιτισμός Ενδυναμώνεται το ενδεχόμενο εντοπισμού της αρχαϊκής πόλης της Σικυώνας στη σημερινή περιοχή του Αγ. Κωνσταντίνου. Οικιστικά κατάλοιπα κλασσικής

Διαβάστε περισσότερα

Ανάγνωση - Περιγραφή Μνημείου: Ναός του Ηφαίστου

Ανάγνωση - Περιγραφή Μνημείου: Ναός του Ηφαίστου ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής Σχολή Αγρονόμων-Τοπογράφων Μηχανικών Τομές Τοπογραφίας Αποτυπώσεις Μνημείων Υπεύθυνος Διδάσκων: Γεωργόπουλος Ανδρέας Ανάγνωση - Περιγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2016)

Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2016) Περίληψη των εργασιών Έκθεση αποτελεσμάτων της ανασκαφής στον Αζοριά (2016) Οι εργασίες πεδίου στον αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά (Καβούσι, Ιεράπετρα), στη βορειοανατολική Κρήτη, διήρκεσαν 11 εβδομάδες,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας. Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας»

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας. Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας» ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας» ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Αγία Θέκλα Βρίσκεται 7χλμ νότια από το κέντρο της Σωτήρας.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 19η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΤΡΙΚΑΛΑ Πλάτανος Θέση «Ομβριάσα» Η 19η ΕΒΑ διενεργεί ανασκαφική έρευνα στον αγρό ιδιοκτησίας Σ. και Α. Υφαντή, η οποία είναι συνέχεια αυτής που διενεργούσε η 7η ΕΒΑ,

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΡΑΤΟΥ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης

Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης Στρατηγικής σημασίας η θέση της Μάκρης / Κατοικήθηκε από την αρχαιότητα Οικισμός με διαρκή ανθρώπινη παρουσία από τα νεολιθικά χρόνια Ορατά στο κέντρο της σημερινής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το μυστήριο των Δρακόσπιτων

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το μυστήριο των Δρακόσπιτων ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το μυστήριο των Δρακόσπιτων Στη Νότια Εύβοια, ανάμεσα στην Κάρυστο και τα Στύρα, υπάρχουν κάτι ιδιόμορφα κτίσματα, τα "Δρακόσπιτα" όπως τα αποκαλούν οι κάτοικοι. Μυστηριώδη και εντυπωσιακά

Διαβάστε περισσότερα

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση - Με την βοήθεια της τεχνολογίας αρχαιολόγοι κατάφεραν να απεικονίσουν την Θεσσαλονίκη της αρχαιότητας - Μια ζηλευτή πόλη με Ιππόδρομο,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΑΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ-ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΜΕΤΑΚΙΟΝΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΑΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ-ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΜΕΤΑΚΙΟΝΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΑΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ-ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΜΕΤΑΚΙΟΝΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Αρχιτεκτονική μελέτη: Βασιλεία Μανιδάκη αρχιτέκτων ΥΠΠΟΤ-ΥΣΜΑ Δεκέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση.

Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση. Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ. Μια πρώτη θεώρηση. Αθήνα 15 Μαΐου 2015 Συνδιοργάνωση Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων

Διαβάστε περισσότερα

Προϊστορική οικία από το Ακρωτήρι Θήρας (16ος αι. π.χ.)

Προϊστορική οικία από το Ακρωτήρι Θήρας (16ος αι. π.χ.) Προϊστορική οικία από το Ακρωτήρι Θήρας (16ος αι. π.χ.) Μελέτη: Κ. Παλυβού Κατασκευή: Ι. Γιαννόπουλος Ιδιοκτησία: Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας/TEE Η λεγόμενη Ξεστή 3 ήταν σημαντικό δημόσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ

ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ ΣημαντικήακαρνανικήπόληχτισμένηστιςεκβολέςτουποταμούΑχελώου Στον κατάφυτο από βελανιδιές λόφο «Τρίκαρδο» συναντάμε τηςακαρνανικήςπόληςτωνοινιάδων. τα ερείπια Λόγω της στρατηγικής

Διαβάστε περισσότερα

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΠΑΡΤΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος 2017-2018 ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: κα ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΤΣΙΡΙΓΩΤΗ Πίνακας

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΟΙΝΙΑΔΩΝ. βασίσθηκε στην εργασία που εκπόνησε ειδική επιστημονική ομάδα υπό τους κ.κ. Λάζαρο Κολώνα τ. γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Η Αγορά ήταν η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης. Η πλατεία άρχισε να χρησιμοποιείται ως δημόσιος χώρος από τα αρχαϊκά χρόνια. Μέχρι τότε στην περιοχή υπήρχαν σπίτια και τάφοι. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Τα συστήματα ύδρευσης Π. Κουτής και Αιμ. Μπεντερμάχερ Γερούσης

Τα συστήματα ύδρευσης Π. Κουτής και Αιμ. Μπεντερμάχερ Γερούσης Ημερίδα Η έρευνα των αρχαίων συστημάτων ύδρευσης του Πειραιά στο πλαίσιο των έργων του ΜΕΤΡΟ Μια πρώτη θεώρηση Τα συστήματα ύδρευσης Π. Κουτής και Αιμ. Μπεντερμάχερ Γερούσης 1 Δεξαμενές στον Αρχαιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ Περιγραφή μνημείου Το αρχαίο θέατρο της Λίνδου διαμορφώνεται στους πρόποδες της δυτικής πλαγιάς του βράχου της λινδιακής ακρόπολης. Το κοίλο χωρίζεται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ

ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ ΜΑΝΩΛΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΒΠΠΓ Η Στράτος υπήρξε σημαντική πόλη της Ακαρνανίας πρωτεύουσα των Ακαρνάνων από τον 5 ο αιώνα π.χ. Κτίσθηκεσεεπαφήμετηδυτική όχθη του Αχελώου, στασύνοραμετηναιτωλία. Από τις αρχαιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους

ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους κωνσταντινα Γραβανη e-mail: cgravani@cc.uoi.gr ΠανεΠιστηΜιουΠολη Δουρουτησ: αρχαιολογικεσ ερευνεσ, εργασιεσ και Μελετεσ: συντομη αναφορα ηαποκάλυψη αρχαιοτήτων στις βορειοανατολικές υπώρειες του λοφώδους

Διαβάστε περισσότερα

Το Φρούριο της Καντάρας. Κατεχόμενη Κύπρος

Το Φρούριο της Καντάρας. Κατεχόμενη Κύπρος Το Φρούριο της Καντάρας Κατεχόμενη Κύπρος Εισαγωγή Το φρούριο της Καντάρας αποτελεί ένα από τα τρία σημαντικά κάστρα κτισμένα πάνω στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου στην επαρχία Αμμοχώστου στην κατεχόμενη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ Η κεραμική, μια πανάρχαια τέχνη, χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη το αργιλόχωμα. Όταν αναμείξουμε το αργιλόχωμα με νερό θα προκύψει μία πλαστική μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Χώροι θέασης και ακρόασης της αρχαίας Ελευσίνας. Φοίβος Αργυρόπουλος

Χώροι θέασης και ακρόασης της αρχαίας Ελευσίνας. Φοίβος Αργυρόπουλος Χώροι θέασης και ακρόασης της αρχαίας Ελευσίνας Φοίβος Αργυρόπουλος ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΟ ΙΕΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ Πανίερο έγινε το Θριάσιο πεδίο από τη στιγμή που η θεά Δήμητρα θέλησε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη

Διαβάστε περισσότερα

Α ΝΑΣΚΑΦΗ. 01 Μεσοβυζαντινός ναός και κτιριακό συγκρότημα 4ου-3ου αι. π.χ.

Α ΝΑΣΚΑΦΗ. 01 Μεσοβυζαντινός ναός και κτιριακό συγκρότημα 4ου-3ου αι. π.χ. Α ΝΑΣΚΑΦΗ 01 Μεσοβυζαντινός ναός και κτιριακό συγκρότημα 4ου-3ου αι. π.χ. 84 teyχοσ 1 22 Δεκέμβριος 2016 ΒΥΖΑΝΤΙΝΟι ΧΡΟΝΟΙ 4ος έως 14ος αι. μ.χ. Η ΚΟΙΛΆΔΑ ΤΩΝ ΤΕΜΠΏΝ (IV) ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Μινωικοί ιεροί χώροι

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10. Μινωικοί ιεροί χώροι ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑ 10 Μινωικοί ιεροί χώροι Ενδεχομένως από τη Νεολιθική, αλλά με βεβαιότητα από την Προανακτορική εποχή φαίνεται ότι οι μινωίτες ασκούσαν τις λατρευτικές τους πρακτικές στα σπήλαια.

Διαβάστε περισσότερα

1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1. το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων

1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1. το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1 το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 2 1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 3 ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΠΥΡΡΟΣ αντίγραφο από πρωτότυπο του 3ου π.χ. αι. της

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) (συνέχεια) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΟΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Το Δίον ήταν μια αρχαιότατη πόλη στρατηγικής σημασίας και μια από τις πιο φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Στον 11 ο αιώνα χρονολογείται η αγία Αικατερίνη στην Πλάκα, κοντά στο μνημείο του Λυσικράτους. Έχει χτιστεί πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού της Αρτέμιδος. Η στέγαση του κεντρικού τμήματος,

Διαβάστε περισσότερα

Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης

Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης Μυκηναϊκός πολιτισμός η τέχνη Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού. Μετά την παρακμή της μινωικής Κρήτης (αρχές του 14ου αι. π.χ.) διαφαίνεται μια απελευθέρωση

Διαβάστε περισσότερα

Ο υαλοψός (υαλουργός),αναφέρεται σε : πρώιμους βυζαντινούς κώδικες αγιολογικές μαρτυρίες μεταγενέστερα κείμενα,που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη

Ο υαλοψός (υαλουργός),αναφέρεται σε : πρώιμους βυζαντινούς κώδικες αγιολογικές μαρτυρίες μεταγενέστερα κείμενα,που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη Ο υαλοψός (υαλουργός),αναφέρεται σε : πρώιμους βυζαντινούς κώδικες αγιολογικές μαρτυρίες μεταγενέστερα κείμενα,που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη υαλουργικής δραστηριότητας στη βυζαντινή Κωνσταντινούπολη. Το

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία

Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία Αρχαιολογικός κάνναβος και στρωματογραφία Μετά τον εντοπισμό και καθορισμό των αρχαιολογικών θέσεων, καθώς και τη μεταφορά των απαραίτητων υλικών και εργαλείων, το επόμενο σημαντικό στάδιο είναι η ανασκαφή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ. Μετά τα Μηδικά κατακευάστηκε το 478 π.χ το Θεμιστόκλειο τείχος που χώρισε την κατοικημένη περιοχή από το νεκροταφείο.

ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ. Μετά τα Μηδικά κατακευάστηκε το 478 π.χ το Θεμιστόκλειο τείχος που χώρισε την κατοικημένη περιοχή από το νεκροταφείο. ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ Η περιοχή ΒΔ της Αγοράς μέχρι το τείχος της πόλης, όπου το Δίπυλο, αλλά και πέρα από το τείχος, όπου και το σημαντικότερο νεκροταφείο της Αθήνας. Η ονομασία της οφείλεται στις εγκαταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017 Γιώργος Πρίμπας Στην περιοχή της πόλης του Άργους έχει διαπιστωθεί αδιάλειπτη ανθρώπινη παρουσία, με σημαντικές πόλεις και οικισμούς, τα τελευταία πεντέμισι με έξι χιλιάδες χρόνια. Αναπόφευκτο λοιπόν να

Διαβάστε περισσότερα

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης;

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Μέρος της οχύρωσης Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην περιοχή της La Bastida (Totana, Murcia στην Ισπανία) έχουν αποκαλύψει ένα επιβλητικό οχυρωματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών. Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438

ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών. Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438 ΤΜΗΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΈΝΩΝ ΤΕΧΝΏΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μάθημα: Τεχνολογία Υλικών Όνομα: Νικόλαος Καρναμπατίδης ΑΕΜ:438 Εξάμηνο: 8 ο (εικ.1) Νίκη της ΣαμοθράκηςParis, Musée du Louvre Φθορά:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΟΙΡΟΚΟΙΤΙΑΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη

Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη Το Ιερό του Διονύσου υπό το Σπήλαιο του Ευριπίδη Η ανασκαφή των ετών 1998-2000 πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με την εποπτεία της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας και της τότε

Διαβάστε περισσότερα

1. Επεμβάσεις συντήρησης

1. Επεμβάσεις συντήρησης Έκθεση εργασιών συντήρησης αρχιτεκτονικών καταλοίπων στον αρχαιολογικό του Αζοριά κατά την ανασκαφική περίοδο του 2018 της Σ. Χλουβεράκη, Επιστημονική Συνεργάτιδα, ΙΝΣΤΑΠ Κέντρο Μελέτης Αν Κρήτης Αρ. Άδ.:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΦΟΣ-ΙΕΡΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΙΝΩΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΝΑ ΓΑΡΔΙΚΙΩΤΗ

ΤΑΦΟΣ-ΙΕΡΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΙΝΩΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΝΑ ΓΑΡΔΙΚΙΩΤΗ ΤΑΦΟΣ-ΙΕΡΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΙΝΩΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΝΑ ΓΑΡΔΙΚΙΩΤΗ ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Διώροφο οικοδόμημα Θαλαμωτός τάφος

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα:Αναστασία Επίθετο:Χαραλάμπους Τμήμα: Β 5 Το Κούριον

Όνομα:Αναστασία Επίθετο:Χαραλάμπους Τμήμα: Β 5 Το Κούριον Όνομα:Αναστασία Επίθετο:Χαραλάμπους Τμήμα: Β 5 Το Κούριον Ετος: 2012-2013 Θέμα: Το Κούριο Καθηγήτρια: Κ. Μαρία Χατζημιχαήλ 1 Περιεχόμενα 1. Γενική εισαγωγή...3 2. Ιστορική αναδρομή...4-8 3. Παράρτημα πηγών...9

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ. Από τη δημιουργία της, τον Ιούνιο του 2006, η 23η ΕΒΑ έχει πραγματοποιήσει τις παρακάτω σωστικές ανασκαφές:

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ. Από τη δημιουργία της, τον Ιούνιο του 2006, η 23η ΕΒΑ έχει πραγματοποιήσει τις παρακάτω σωστικές ανασκαφές: 23η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Από τη δημιουργία της, τον Ιούνιο του 2006, η 23η ΕΒΑ έχει πραγματοποιήσει τις παρακάτω σωστικές ανασκαφές: ΕΥΒΟΙΑ Χαλκίδα Οδός Ωρίωνος 10, οικόπεδο Χρ. Δημαρέλου-Δεληβοριά

Διαβάστε περισσότερα

Προστατευόμενα μνημεία και χώροι, στην Υπάτη και την ευρύτερη περιοχή

Προστατευόμενα μνημεία και χώροι, στην Υπάτη και την ευρύτερη περιοχή Προστατευόμενα μνημεία και χώροι, στην Υπάτη και την ευρύτερη περιοχή Στη στήλη αυτή σας παρουσιάζουμε μνημεία και χώρους, ευρισκόμενα στην Υπάτη και την ευρύτερη περιοχή, τα οποία η Πολιτεία επισήμως

Διαβάστε περισσότερα

Μυρτώ Παπαδοπούλου Ισαβέλλα Παπαδοπούλου Ά3α

Μυρτώ Παπαδοπούλου Ισαβέλλα Παπαδοπούλου Ά3α Μυρτώ Παπαδοπούλου Ισαβέλλα Παπαδοπούλου Ά3α Πρόλογος Ναοί της Αρχαϊκής εποχής Οι κίονες και τα μαθηματικά τους-σχεδίαση Υλοποίηση Επίλογος Πηγές Αποτελείται από τρία μέρη, τη βάση, τον κορμό, που μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στην ακρόπολη των Μυκηνών

Ακολούθησέ με... στην ακρόπολη των Μυκηνών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ TMHMA ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Ακολούθησέ με... στην ακρόπολη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πρώιμοι και Γεωμετρικοί χρόνοι (1100-700 π.χ.) (συνέχεια) Οι περίοδοι της αρχαίας ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Όψεις Βυζαντίου... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας. Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας

Όψεις Βυζαντίου... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας. Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας... στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας Το φυλλάδιο αυτό είναι του/της... που επισκέφθηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας στις... Το φυλλάδιο που κρατάς στα χέρια σου

Διαβάστε περισσότερα

Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της.

Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της. Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της. Βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της ελληνικής χερσονήσου, πάνω στο

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 6. Η Βυζαντινή Ανασκαφή 2 Γιάννης Βαραλής

Ενότητα 6. Η Βυζαντινή Ανασκαφή 2 Γιάννης Βαραλής Ενότητα 6 Η Βυζαντινή Ανασκαφή 2 Γιάννης Βαραλής Ι.Δ. Βαραλής Ανασκαφική Βυζαντινή και Μεσαιωνική Ανασκαφική Κείμενα για προετοιμασία και κριτική: Ousterhout R., Γουρίδης Α., Ένα βυζαντινό κτίριο δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ ΚΑΙ Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ.

ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ ΚΑΙ Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ. ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ ΚΑΙ Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ. ΠΟΜΠΗΪΑ : ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ ΔΡΟΣΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΡΥΣΗ ΛΕΚΑΝΗ Ψηφιδωτό του 2ου στυλ Το μωσαϊκό αυτό προέρχεται από την ομώνυμη οικία και έχει

Διαβάστε περισσότερα

Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης

Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης Έλλη Τσουρβάκα Χρήστος Χατζηγάκης Εργασίες-Δημιουργίες μαθητών Σχολικού Έτους 2014-2015(στο πλαίσιο καινοτόμου εκπαιδευτικού προγράμματος για τα Μουσεία στο Διαδίκτυο) «Εκφάνσεις Μουσειοπαιδαγωγικής στο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πηγές και μέθοδοι (συνέχεια) Ο κλασικός αρχαιολόγος ταξινομεί το υλικό του: Κατά χρονική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. Πηγή Σκαρίφηµα Διαστάσεις Χώρος-καταγραφή. Διακοσµητικό κόσµηµα, χρηστικό χειροτέχνηµα ή εικαστικό στοιχείο Εγχάρακτη γοργόνα 1 (εικ.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. Πηγή Σκαρίφηµα Διαστάσεις Χώρος-καταγραφή. Διακοσµητικό κόσµηµα, χρηστικό χειροτέχνηµα ή εικαστικό στοιχείο Εγχάρακτη γοργόνα 1 (εικ. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ Διακοσµητικό κόσµηµα, χρηστικό χειροτέχνηµα ή εικαστικό στοιχείο Εγχάρακτη γοργόνα 1 (εικ. 22) Ίχνος εγχάρακτου δίσκου Γλυπτός χοίρος (εικ. 7) Γλυπτός αετός 4 (εικ. 7) Πηγή Σκαρίφηµα Διαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά 1 Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι Ελληνικά 2 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΤΟ ΠΕΛΕΝΤΡΙ Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι φαίνεται να χτίστηκε λίγο μετά τα μέσα του 12 ου αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Γενική Εισαγωγή..2 - Iστορική αναδρομή....3-4 - Περιγραφή του χώρου.....5-8 - Επίλογος...9 - Βιβλιογραφία 10 1 Γενική Εισαγωγή Επίσκεψη στο Επαρχιακό Μουσείο Πάφου Το Επαρχιακό Μουσείο της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Μαρία Γερολέμου Β`2 Καθηγήτρια: Μαρία Πουλιάου Χατζημιχαήλ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική εισαγωγή...σελ.3 Ιστορική αναδρομή...σελ.4 Οικία Αχιλλέα...σελ.5 Οικία Μονομάχων...σελ.6 Παλαιοχριστιανική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΓΕΑ. Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ

ΤΕΓΕΑ. Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΓΕΑ ΤΕΓΕΑ Γνωριμία με μια πόλη της αρχαίας Αρκαδίας Εύη Αργυροπούλου Αρχαιολόγος MA- Διπλωματούχος ξεναγός Τ: 697.323.2989 email: evan.argyropoulou@gmail.com Στάση 1η Αρχαιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ «ΑΓ. ΣΟΦΙΑ» Η ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ «ΑΓ. ΣΟΦΙΑ» Η ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ «ΑΓ. ΣΟΦΙΑ» Η ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ «ΑΓ. ΣΟΦΙΑ» Η ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ Η σημερινή βασιλική «Αγ. Σοφία» βρίσκεται στο κέντρο της κύριας νεκρόπολης της αρχαίας πόλης Σέρντικα. Σ αυτή την περιοχή έχουν ανακαλυφθεί

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στον οικισμό του Ακρωτηρίου της Θήρας

Ακολούθησέ με... στον οικισμό του Ακρωτηρίου της Θήρας Ακολούθησέ με... στον οικισμό του Ακρωτηρίου της Θήρας Ακολούθησέ με... στον οικισμό του Ακρωτηρίου της Θήρας Ακρωτήρι Το Ακρωτήρι της Θήρας είναι ο σημαντικότερος προϊστορικός οικισμός των Κυκλάδων. Διατηρήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους 20/04/2019 Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους / Ορθόδοξες Προβολές Ο Λάζαρος με τις αδελφές του ζούσαν στη Βηθανία ένα χωριό που βρισκόταν περίπου δεκαπέντε στάδια (τρία χιλιόμετρα) ανατολικά

Διαβάστε περισσότερα

4. ΑΡΧΑΙΑ ΝΕΜΕΑ KAI ΑΘΛΗΤΕΣ ΔΡΟΜΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ

4. ΑΡΧΑΙΑ ΝΕΜΕΑ KAI ΑΘΛΗΤΕΣ ΔΡΟΜΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ 4. ΑΡΧΑΙΑ ΝΕΜΕΑ KAI ΑΘΛΗΤΕΣ ΔΡΟΜΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ ΕΝΤΥΠΟ 4.6.1. «Κρυπτή στο στάδιο της Νεμέας» Δραστηριότητα 1 η : «Η σημασία της στοάς της Νεμέας» Σχεδιαστική αναπαράσταση αθλητή (πυγμάχου) που περιμένει

Διαβάστε περισσότερα

ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ. Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων Α Μάθημα: Ιστορία Υπευθ.Καθηγήτρια: Βαρβάρα Δημοπούλου

ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ. Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων Α Μάθημα: Ιστορία Υπευθ.Καθηγήτρια: Βαρβάρα Δημοπούλου Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων Α 1 2017 2018 Μάθημα: Ιστορία Υπευθ.Καθηγήτρια: Βαρβάρα Δημοπούλου ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ Ζέρβα Μαρίνα Καλεμκερής Ρωμανός Καλλονιάτη Νατάσα ΓΕΝΙΚΑ Με τον όρο ρωμαϊκή τέχνη αναφερόμαστε

Διαβάστε περισσότερα

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο 2013-2014 Λίγα λόγια για τον ιόνυσο Ήταν ο πιο πρόσχαρος από τους θεούς και από τους πιο αγαπητούς στους ανθρώπους,

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Τίρυνθας

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Τίρυνθας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ TMHMA ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο

Διαβάστε περισσότερα

ιάπλασn ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΟΥΛΙΟΣ νέα Μπολατίου

ιάπλασn ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΟΥΛΙΟΣ νέα Μπολατίου : Κυριακής Μεγαλομ. : Ευφημίας Μεγαλομ. : Μαρίνης Μεγαλομ. : Προφήτου Ηλία : Παρασκευής Οσιομ. : Παντελεήμονος Μεγαλομ. Χάλκινο αγαλματίδιο του Οφέλτη, του οποίου ο θάνατος ήταν η αιτία της ίδρυσης των

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς

Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς 09/03/2019 Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς / Παιδεία και Πολιτισμός Στις διαλέξεις του, ο αναπληρωτής καθηγητής Κοιτασματολογίας- Γεωχημείας του ΑΠΘ, Βασίλειος

Διαβάστε περισσότερα

6.2 Υπόστρωμα Συνεκτικότητα και πρόσφυση, αποσπάσεις Εικ.41, 42

6.2 Υπόστρωμα Συνεκτικότητα και πρόσφυση, αποσπάσεις Εικ.41, 42 διαφόρων κατευθύνσεων και ανοιγμάτων στις ενώσεις των τοίχων αλλά και περιμετρικά στην τοιχοποιία. Μία άλλη αιτία της αποδιοργάνωσης της τοιχοποιίας, είναι η εξασθένιση του υλικού της ξυλοδεσιάς που είχε

Διαβάστε περισσότερα

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού.

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. 1 Περιεχόμενα: Εισαγωγή σελ.3 Ιστορική αναδρομή σελ.4 Περιγραφή του χώρου σελ.5-7 Βιβλιογραφία σελ.8 Παράρτημα σελ.9-10 2 Εισαγωγή. Στο κέντρο της Λεμεσού υπάρχει το Κάστρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 10η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ Εικ. 1. Αεροφωτογραφία του οικισμού της Ποτίδαιας. Εικ. 2. Τμήμα του διατειχίσματος. Διατείχισμα της Κασσάνδρειας Στη θέση της αρχαίας Ποτίδαιας, που καταστράφηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΒΙΡΩΝ (ΚΑΒΙΡΕΙΟ) Καβίρειο

ΙΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΒΙΡΩΝ (ΚΑΒΙΡΕΙΟ) Καβίρειο ΙΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΒΙΡΩΝ (ΚΑΒΙΡΕΙΟ) Καβίρειο Ιερό τοπικής λατρείας αφιερωμένο στον θεό Κάβιρο (γενειοφόρο θεό με στεφάνι κισσού στο κεφάλι και κάνθαρο στο χέρι υπόσταση του Διονύσου) και το Θεό Παίδα (θεϊκό παιδί

Διαβάστε περισσότερα

Αµφίπολη: Βρέθηκε σκελετός σε τάφο κάτω από τον τρίτο θάλαµο

Αµφίπολη: Βρέθηκε σκελετός σε τάφο κάτω από τον τρίτο θάλαµο Νοέµβριος 12 2014 13:20 Αµφίπολη: Βρέθηκε σκελετός σε τάφο κάτω από τον τρίτο θάλαµο Τι ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισµού για τις ανασκαφικές εργασίες στον τάφο της Αµφίπολης. Τι έδειξαν οι ανασκαφές

Διαβάστε περισσότερα