Θέμα πτυχιακής εργασίας: Στατιστική Ανάλυση της Παραγωγής Μυδιών σε Διάφορες Περιοχές του Κόσμου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θέμα πτυχιακής εργασίας: Στατιστική Ανάλυση της Παραγωγής Μυδιών σε Διάφορες Περιοχές του Κόσμου"

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Θέμα πτυχιακής εργασίας: Στατιστική Ανάλυση της Παραγωγής Μυδιών σε Διάφορες Περιοχές του Κόσμου Υποβληθείσα στην Αναπλ. Καθηγητή Φλώρου Γιαννούλα από τον σπουδαστή ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗ ΙΟΡΔΑΝΗ (Γ. Σουρή 6, Καβάλα) Έναρξη: Παράδοση: Καβάλα 2012

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ II ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ - ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ III IV VI ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΟΣΤΡΑΚΟΕΙΔΩΝ Μ πλε Μ υδια - Μ ια πληρης αναλυση Γενικές Πληροφορίες Βιολογία Ιστορία Μέθοδοι Καλλιέργειας ([Αγ]) Παγκόσμια Παραγωγή Εμπόριο και αγορές στην Ευρώπη - Γενική Άποψη Περισσότερες Στατιστικές Παραγωγής Μυδιών Καλλιέργειες μπλε μυδιών στην Νορβηγία: ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΥΔΙΩΝ?? 3.1 Μ πλε Μ υδι Μ εςογειακο Μ υ δ ι Μ υδι Ν εας Ζ ηλανδίας ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΥΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 4.1 Ισπανία Γ αλλία Ο λλανδία Γ ερμανία Δ ανία Ιρλανδία Β ρετανία Σ ουηδία Ε ΛΛΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΥΔΙΩΝ ΣΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ 6 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΗΓΕΣ ΣΕ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΠΗΓΕΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΗΓΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ

3 ΕΙΚΟΝΕΣ Εικόνα 1-1. Γαστρονομικές Δημιουργίες με Όστρακα...1 Εικόνα 1-2. Μγύ1υ8 Εάυ1ΐ8...2 Εικόνα 1-3. Μγύ1υ8 Οα11ορΓονΐποΐα1Ϊ8...2 Εικόνα 2-1. Καλλιέργειες Βυθού...14 Εικόνα 2-2. Κρεμαστή Μέθοδος...15 Εικόνα 2-3. Μέθοδος Πασσάλων...16 Εικόνα 2-4. Μέθοδος Δίσκου...16 Εικόνα 2-5. Μέθοδος Περούκας...17 Εικόνα 2-6. Μέθοδος Ιστού...18 Εικόνα 2-7. Μέθοδος Ράβδων...19 Εικόνα 2-8. Μέθοδος Σχεδίας...20 Εικόνα 2-9. Σχεδίες...20 Εικόνα Σχεδίες - Κοντινό Πλάνο...21 Εικόνα Καλλιέργειες Μυδιών - Βυθισμένα ΣχοινιάΕικόνα Εικόνα Χάρτης της Νορβηγίας...32 Εικόνα 3-1. Χάρτης Παραγωγής Μυδιών...33 Εικόνα 3-2. Μγύ1υ8 Εάυ1ΐ Εικόνα 3-3. Εξάπλωση του Μπλε Μυδιού...35 Εικόνα 3-4. Κύκλος Παραγωγής του Μπλε Μυδιού...37 Εικόνα 3-5. Μεσογειακό Μύδι...45 Εικόνα 3-6. Σχεδίες Παραγωγής Μεσογειακού Μυδιού...46 Εικόνα 3-7. Χάρτης Εξάπλωσης Μεσογειακού Μυδιού...47 Εικόνα 3-8. Κύκλος Παραγωγής Μεσογειακού Μυδιού...49 Εικόνα 3-9. Εργοστάσιο Καθαρισμού Μυδιών...53 Εικόνα Μύδια Νέας Ζηλανδίας...59 Εικόνα Περισσότερα Μύδια Νέας Ζηλανδίας...60 Εικόνα Χάρτης Παραγωγής Μυδιών Νέας Ζηλανδίας...61 Εικόνα Κύκλος Παραγωγής Νέας Ζηλανδίας...62 Εικόνα 4-1. Χάρτης Παραγωγής Μυδιών στην Ισπανία...77 Εικόνα 4-2. Χάρτης Παραγωγής Μυδιών στην Ολλανδία...81 Εικόνα 5-1. Χάρτης του Καναδά...87 ΐΐΐ

4 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ - ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ Διάγραμμα 2-1. Υδατοκαλλιέργειες...6 Διάγραμμα 2-2. Καλλιέργειες Οστρακοειδών...6 Διάγραμμα 2-3. Εξέλιξη της παραγωγής στρειδιών και μυδιών εκφραζόμενη σε συνολικό βάρος (σε τόνους) γιά την συνολική παραγωγή (καλλιέργειες και ιχθυοτροφεία)...7 Διάγραμμα 2-4. Παγκόσμια Παραγωγή του Mytilus Edulis...22 Διάγραμμα 2-5. Παγκόσμια Παραγωγή Μυδιών...23 Διάγραμμα 2-6. Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί μπλε μυδιών Διάγραμμα 2-7. Ολική αξία της παραγωγής καλλιεργημένων μπλε μυδιών...24 Διάγραμμα 2-8. Συνολική Παραγωγή Οστράκων...26 Διάγραμμα 2-9. Παραγωγή από αλιεία οστράκων (σε τόνους)...26 Διάγραμμα Παραγωγή οστράκων από καλλιέργειες (σε τόνους)...27 Διάγραμμα Παραγωγή μυδιών ανά περιοχή (σε εκατομύρια κιλά, βάρος φρέσκιας παραγωγής)...27 Διάγραμμα Παραγωγή Μυδιών ανά περιοχή (1998)...28 Διάγραμμα Όγκος της παραγωγής μπλε μυδιών στην Νορβηγία, Διάγραμμα Αξία Παραγωγής Μπλε Μυδιών στην Νορβηγία Διάγραμμα Νορβηγική Παραγωγή μπλε μυδιών (σε τόνους), ανά επαρχία...30 Διάγραμμα Εισαγωγείς μπλε μυδιών από την Νορβηγία το Διάγραμμα 3-1. Ασθένειες Μπλε Μυδιού...41 Διάγραμμα 3-2. Παγκόσμια παραγωγή μπλε μυδιών...41 Διάγραμμα 3-3. Ασθένειες Μεσογειακού Μυδιού...54 Διάγραμμα 3-4. Παραγωγή Μεσογειακού Μυδιού...55 Διάγραμμα 3-5. Ασθένειες Μυδιών Νέας Ζηλανδίας...67 Διάγραμμα 3-6. Παγκόσμια Παραγωγή Πράσινου Μυδιού...68 Διάγραμμα 3-7. Εξαγωγές Πράσινων Μυδιών...69 Διάγραμμα 4-1. Ευρωπαϊκή Παραγωγή Μυδιών...75 Διάγραμμα 4-2. Αξία Ευρωπαϊκήw Παραγωγήw Μυδιών...75 Διάγραμμα 4-3. Εισαγωγές Μυδιών στην Ευρώπη...76 Διάγραμμα 4-4. Παραγωγή Μυδιών στην Ισπανία ανά περιοχή...78 Διάγραμμα 4-5. Παραγωγή στην Γαλίσια και Παγκόσμια Παραγωγή...78 ιν

5 Διάγραμμα 4-6. Στατιστικά στοιχεία καλλεργειών ανά περιοχή και ποσοστά σχεδίων ανά ποταμό...79 Διάγραμμα 4-7. Αριθμός από φάρμες με επιπλέοντες σχεδίες...79 Διάγραμμα 4-8. Κατανομή περιουσιών ιδιοκτητών σχεδίων...79 Διάγραμμα 4-9. Τιμές Μυδιών στη Γαλλία...80 Διάγραμμα Τιμές Δημοπρασιών Μυδιών στην Ολλανδία...82 Διάγραμμα Εξαγωγές Οστακοειδών από την Ιρλανδία...84 Διάγραμμα 5-1. Ολική Παραγωγή Μυδιών στον Καναδά...88 Διάγραμμα 5-2. Αξία παραγωγής ανά περιοχή για το 2001 (επί τοις εκατό)...88 Διάγραμμα 5-3. Εξαγωγές Καναδά...90 Διάγραμμα 5-4. Εξαγωγές Καναδά...94 Διάγραμμα 5-5. Εξαγωγές Καναδά - Γραφική Μορφή...94 Διάγραμμα 5-6. Εξαγωγές Καναδά ανά Επαρχία...95 Διάγραμμα 5-7. Εξαγωγές καναδά ανά Μήνα...95 ν

6 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία αυτή εξετάζει τις διάφορες πτυχές της καλλιέργειας, παραγωγής και διάθεσης μυδιών σε διαφόρες χώρες του κόσμου. Ασχολούμαστε με τρία είδη μυδιών: το μπλε μύδι, το μεσογειακό μύδι και το πράσινο μύδι. Η επιλογή αυτή έγινε γιατί το μπλε μύδι είναι το πιό διαδεδομένο είδος μυδιού, το μεσογειακό μύδι είναι το πιό συνηθισμένο είδος μυδιού στην Ελλάδα, και το πράσινο μύδι σαν ένα δείγμα ενός εξωτικού (για την Ελλάδα) είδους. Αρχικά δίνουμε τα βασικά στοιχεία για την βιολογία και την παθογένεια των μυδιών που είναι σχετικά με την παραγωγή και την διάθεση των μυδιών. Το επόμενο βήμα είναι να δώσουμε τις διάφορες τεχνικές καλλιέργειας των μυδιών. Επίσης δίνουμε στοιχεία της παραγωγής, συσκευασίας και εμπορίας μυδιών σε διάφορες μορφές, από γόνο και ζωντανά μύδια μέχρι κατεψυγμένα και κονσερβοποιημένα μύδια. Οι χώρες των οποίων την παραγωγή παρουσιάζουμε είναι οι Ευρωπαϊκές χώρες (με έμφαση στην Ισπανία και Γαλλία, σαν παραδοσιακές μυδοπαραγωγές χώρες, μέχρι την Νορβηγία, σαν ανερχόμενη μυδοπαραγωγός χώρα), την Νέα Ζηλανδία (όπου καλλιεργείται το πράσινο μύδι), και τον Καναδά (σαν δείγμα οργάνωσης παραγωγής πέρα από τα παραδοσιακά κέντρα παραγωγής μυδιών). Η εργασία αυτή δεν θα είχε ολοκληρωθεί εάν δεν είχα την υποστήριξη και την καθοδήγηση της κα Φλώρου. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω την μητέρα μου και την αδελφή μου για την συναισθηματική και υλική υποστήριξη κατά την προετοιμασία της εργασίας. νι

7

8 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα μύδια και γενικά τα οστρακοειδή αποτελούν βασικό συστατικό στην μαγειρική υψηλού επιπέδου. Πολλά φαγητά μεγάλων σεφ έχουν σαν βάση τα οστρακοειδή. Από την άλλη μεριά, είναι μιά τροφή που μπορεί να καταναλωθεί ωμή, ή με ελάχιστη προετοιμασία. Η παραγωγή, συντήρηση και μεταφορά των οστρακοειδών είναι δύσκολη εξ αιτίας της ευκολίας με την οποία προσβάλλονται από αρρώστιες, βακτηριδία και τοξίνες. Ο συνδυασμός των δύο αυτών αιτίων κάνει την οικονομική αξία των οστρακοειδών πολύ υψηλή. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μιά γενική εικόνα την παραγωγής, και κατανάλωσης των οστρακοειδών σε κάποιες χώρες του κόσμου. Είναι εύκολο να μιλήσουμε και να δώσουμε παραδείγματα υψηλής μαγειρικής. Αντί να μιλήσουμε γι αυτόν τον τομέα, μιας και δεν είναι το βασικό αντικείμενο της έρευνάς μας, θα δώσουμε κάποια γραφικά παραδείγματα. Έτσι κι αλλιώς, σ αυτήν την περίπτωση, πραγματικά, «μια εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις»: Εικόνα 1-1. Γαστρονομικές Δημιουργίες με Όστρακα 1

9 Το βασικό στοιχείο ^ έρευνας αυτής είναι στατιστικές αναλύσεις που αφορούν την αλυσίδα παραγωγής-μεταφοράς-κατανάλωσης των μυδιών. Όταν μιλάμε της μύδια, εννοούμε κάποια μαλάκια της μορφής: Εικόνα 1-2. Μγ1ί1ϋ8 ΕάϋΗβ Μπορούμε να δούμε και μια άλλη, διαφορετική, άποψη: Εικόνα 1-3. Μγ1ι1ϋ8 ΌαΙΙορΓονιηααΙ^ 2

10 Για τα στατιστικά στοιχεία χρησιμοποιήσαμε τους πίνακες της FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). Η δεύτερη πηγή μας ήταν στατιστικές που δημοσιεύονται από τις υπηρεσίες χωρών και από peer-reviewed εργασίες. Πρέπει να σημειώσουμε, ότι δεν βρήκαμε πληροφορίες για την Κίνα, μια από τις μεγαλύτερες μυδοπαραγωγές χώρες του κόσμου. Απλά, σε πολλά σημεία βρήκαμε αναφορές αυτής της έλλειψης στατιστικών στοιχείων. Στο Κεφάλαιο 2 θα δώσουμε μιά γενική εικόνα γιά τα μύδια. Θα κάνουμε μιά σύντομη ιστορική αναδρομή γιά το πότε και πως άρχισε η κατανάλωση μυδιών. Επίσης, δίνουμε μιά γενική εικόνα της βιολογίας των οστρακοειδών. Απαριθμούμε τις βασικές ασθένειες των μυδιών. Δίνουμε μια γενική εικόνα των παραγόντων που καθορίζουν την παραγωγή και την ποιότητα παραγωγής των οστρακοειδών. Παρουσιάζουμε αναλυτικά την καλλιέργεια του μπλε μυδιού. Επίσης, στο κεφάλαιο αυτό δίνουμε ένα παράδειγμα παραθέτοντας τις στατιστικές παραγωγής μυδιών στην Νορβηγία. Το βασικό είδος μυδιού που καλλιεργείται στη Νορβηγία είναι το μπλέ μύδι (Mytilus edulis). Η χώρα αυτή δεν είναι από τις σημαντικές παραγωγές χώρες της Ευρώπης. Αυτός είναι ακριβώς και ο λόγος που έχουμε μιά πλήρη εικόνα της παραγωγής και του οικονομικού οφέλους σ αυτήν την περίπτωση. Επί πλέον, παρουσιάζουμε και μιά πιό ειδική εικόνα γιά το μπλε μύδι και την διαδικασία παραγωγής του. Στο Κεφάλαιο 3, συζητάμε, με μεγάλη λεπτομέρεια, όλες τις πτυχές παραγωγής και εμπορίας τριών συγκεκριμένων ειδών μυδιών. Αυτά είναι το μπλε μύδι (Mytilus edulis), το μεσογειακό μύδι (Mytil^ galloprovincialis), και το μύδι Νέας Ζηλανδίας (Perna canaliculus). Αρχίζοντας από τα χαρακτηριστικά κάθε είδους, συνεχίζουμε στην βιολογία του και αναφέρουμε κάποιες από τις ασθένειες που τα προσβάλλουν. Από την εμπορική πλευρά εξετάζουμε όλη την διαδικασία παραγωγής, συσκευασίας, διάθεσης και πώλησης. Από την ανάπτυξη και την καλλιέργεια των γόνων, φτάνουμε μέχρι τα τελικά προϊόντα, δηλαδή στις μορφές με τις οποίες εμφανίζονται τα μύδια στο εμπόριο. Πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε βήμα της διαδικασίας δείχνει το πόσο ευάλωτα είναι τα μύδια σε κάθε είδος αφανισμού. Η καλλιέργεια και η συλλογή των γόνων είναι το πρώτο σημαντικό βήμα στην παραγωγή μυδιών. Γιά κάθε είδος, παρουσιάζουμε τις ιδιαιτερότητες γιά την επιλογή των τόπων και των τρόπων παραγωγής. Επίσης, εξετάζουμε και τον τρόπο εμπορίας των μυδιών. Αν και υπάρχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά στον τρόπο και την μορφή με την οποία διατίθενται τα μύδια στην αγορά, κάθε είδος έχει τα δικά του 3

11 χαρακτηριστικά. Αυτά εξαρτώνται και από την διαφορετικότητα στην εμφάνιση και την γεύση, αλλά και στην παράδοση της κάθε περιοχής καλλιέργειας. Τέλος, γιά το κάθε είδος, δίνουμε την εμπορική του κίνηση, κάποιες φορές με συγκριτικά στοιχεία ως προς αλλές υδατοπαραγωγές. Στο Κεφαλαίο 4 παρουσιάζουμε αναλυτικά τις στατιστικές παραγωγής μυδιών στην Ευρώπη. Κάποια από τα στοιχεία σ αυτό το κεφάλαιο (ειδικά γιά Γαλλία και Ισπανία) έχουν δοθεί και στα προηγούμενα κεφάλαια. Εδώ όμως φαίνεται πιό καθαρά οι συγκριτικές στατιστικές σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Αυτές δεν αφορούν μόνο την παραγωγή και την εμπορία μυδιών αλλά και τις τάσεις κατανάλωσης μυδιών σε κάθε χώρα. Ακόμη μιά φορά πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η παράδοση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην κατανάλωση μυδιών. Παραθαλάσσιες χώρες με παράδοση σε θαλασσινά και φαγητά βασισμένα στα ψάρια έχουν πολύ μεγαλύτερη κατανάλωση από χώρες που η βάση της διατροφής τους είναι ζωικές τροφές, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης. Στο Κεφάλαιο 5 παρουσιάζουμε τις στατιστικές καλλιέργειας, εμπορίας και κατανάλωσης μυδιών στον Καναδά, μιά χώρα (όπως και η Νέα Ζηλανδία) τελείως διαφορετική σε ιστορία, παράδοση και γεωγραφία από τις χώρες της Ευρώπης. Στο Κεφάλαιο 6 δίνουμε τους λόγους αυτής της μελέτης. Ειδικά, πρέπει να τονίσουμε ότι ο κύριος λόγος για την εργασία αυτήν ήταν η συλλογή στοιχείων για την παραγωγή μυδιών στην Ελλάδα. Δυστυχώς τέτοια στοιχεία σε μια οργανωμένη μορφή δεν υπάρχουν. 4

12 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Αρχικά δίνουμε μια εισαγωγή σε γενικές πληροφορίες για την παραγωγή οστρακοειδών. Ειδικότερα παρουσιάζουμε κάποιες γενικές αρχικές στατιστικές για την παραγωγή οστρακοειδών τις τελευταίες δεκαετίες. Εξ άλλου αυτή ήταν και η αρχή μιας οργανωμένης και εμπεριστατωμένης συλλογής πληροφοριών και στατιστικών αναλύσεων πάνω στην παραγωγή, εμπορία και κατανάλωση οστρακοειδών. Φιλοδοξούμε να έχουμε παρόμοια στοιχεία και για την Ελληνική παραγωγή. Αναφέρουμε περιληπτικά κάποιους παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την παραγωγή οστράκων. Αυτοί οι παράγοντες κυμαίνονται από το περιβάλλον και την βιολογία των οστράκων μέχρι τις οικονομικές και τεχνικές συνθήκες παραγωγής. Στο τέλος του κεφαλαίου κάνουμε μια πλήρη ανάλυση στην παραγωγή και εμπορία του μπλε μυδιού, ακολουθώντας τα βήματα που έχουμε ήδη αναφέρει. 2.1 Γενικές Πληροφορίες H παγκόσμια παραγωγή υδάτινων καλλιεργειών (φρέσκου και θαλασσινού νερού) κατάφερε να παράγει 11.1 εκατ. τόνους το 1986 (FAO, 1989). Τα οστρακοειδή (molluscs) αντιπροσωπεύουν περίπου το 21% της ολικής παραγωγής. Θαλάσσιες υδάτινες καλλιέργειες με 5.45 εκατ. τόνους έφθασαν το 49% της ολικής παραγωγής. Η θαλάσσια παραγωγή οστρακοειδών ήταν 2.25 εκατομ. τόνους που οφείλεται κυρίως στα στρείδια (36%) μύδια, (34%) αχιβάδες (16%) και χτένια (6%) ([Her]). Παραθέτουμε έναν πίνακα που συνοψίζει τα στοιχεία υδροπαραγωγής το διάστημα ([F-G]): 5

13 Cufcuredfish& shelfish (% ) Ciitured fins Shell fi sh&plaits (% ) World fis heries: fin&sfelfish & plants (bonnes) World fishenes fin&shelfish (tonnes) Διάγραμμα 1-1. Υδατοκαλλιέργειες Επίσης, δίνουμε έναν πίνακα που δίνει το ποσοστό ανάπτυξης των υδατοκαλλιεργειών: Καθώς οι υδάτινες καλλιέργειες έχουν σαφώς εκφραστεί στις στατιστικές μόνο από το 1984 η εξέλιξη της παραγωγής των στρειδιών και των μυδιών έχει αναλυθεί με τα δεδομένα της FAO γιά την ολική παραγωγή (ιχθυοτροφεία και καλλιέργεια). Με την σύγκριση των ίδιων στατιστικών για το 1986 τα ιχθυοτροφεία 6

14 εκπροσωπούνται μόλις το 17% και 16% για τα μύδια. Την περίοδο είχαμε μία αύξηση 37% (Διάγραμμα 2-2) της παραγωγής στρειδιών και μία εκπληκτική αύξηση της τάξης 76% για τα μύδια. Ασιατικές χώρες (Κορέα και Ιαπωνία) αύξησαν την παραγωγή τους από το 40 στο 58% της ολικής παραγωγής στρειδιών και η Ευρώπη από το 10 στο 14% που οφείλεται βασικά στην γαλλική παραγωγή. Η παραγωγή της Βόρειας Αμερικής είχε ελλατωθεί από το 38 στο 25% εξ αιτίας των προβλημάτων στην Ανατολική ακτή και ειδικά στην Chesapeak Bay. Για τα μύδια, η αύξηση παραγωγής σχετίζεται με την μεγάλη αύξηση στις ασιατικές χώρες (από 5% στο 24% τις ολικής παραγωγής μυδιών) που οφείλεται κυρίως στην κινέζικη παραγωγή. Η Ευρωπαϊκή παραγωγή (Ισπανία, Ολλανδία, και Γαλλία) έμεινε σταθερή. Το 1974, έφθασε το 80% της παγκόσμιας παραγωγής και το 1987 αντιπροσώπευε το 68%. Διάγραμμα 1-3. Εξέλιξη της παραγωγής στρειδιών και μυδιών εκφραζόμενη σε συνολικό βάρος (σε τόνους) γιά την συνολική παραγωγή (καλλιέργειες και ιχθυοτροφεία) 7

15 Σ αυτήν την περίοδο η μεγάλη αύξηση των μυδοειδών βοηθήθηκε από κάποιους παράγοντες: 1) Οι νέοι οργανισμοί της καλλιέργειας παράγονται από την φυσική αναπαραγωγή με την καθίζηση των ωαρίων στους συλλέκτες. Η παραγωγή στα μυδοτροφεία δεν είναι σημαντική όταν συγκριθεί με την παγκόσμια παραγωγή. Η παραγωγή στα μυδοτροφεία είναι ανύπαρκτη στην Ιαπωνία και στην Κορέα. Αντιπροσωπεύει το 10% της παραγωγής στις Η.Π.Α. και 2% στην Γ αλλία με καινούργιες τεχνικές. 2) Τα μυδοειδή τρώνε φυσικό φυτοπλαγκτόν το οποίο είναι άφθονο. Επιπλέον είναι δευτερεύοντες παράγωγοι σε ένα χαμηλό επίπεδο της τροφικής αλυσίδας το οποίο είναι πολύ αποτελεσματικό όταν το εξετάσουμε με ενεργειακούς όρους. 3) Τα μυδοειδή δεν είναι αποδημητικοί οργανισμοί και έτσι επιτρέπουν την ανάπτυξη απλών μεθόδων αναπαραγωγής και αποφεύγουν δυσκολίες στον προσδιορισμό του χώρου τους. 2.2 Προβλήματα και εμπόδια στην καλλιέργεια οστρακοειδών Οι καλλιέργειες μυδοειδών περιορίζονται από σοβαρά εμπόδια. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε δει μία έλλειψη σταθερότητας της παραγωγής σε διάφορες ακτές. Θα παραθέσουμε μία σύντομη λίστα των βασικών εμποδίων ([Her]): ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ: Κλιματικές Συνθήκες Καταιγίδες και πάγοι κατά τον χειμώνα προκαλούν καταστροφές. Ξηρασία κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι εμποδίζουν την αναπαραγωγή. Κρύα καλοκαίρια εμποδίζουν την καθίζηση των γιαπωνέζικων μυδοειδών. Ποιότητα του νερού σε σχέση με τις ανθρώπινες δραστηριότητες Βακτηριδιακή μόλυνση από λύματα και σαλμονέλα. 8

16 Μόλυνση, ειδικά από μέταλλα (χαλκός, ψευδάργυρος, κάδμιο, φώσφορος), με άμεσες συνέπειες για τους καταναλωτές, αλλά επίσης και με την διαμόρφωση του κύκλου ζωής των μυδοειδών (άλατα ΤΒΤ ). Μη οξικές συνθήκες σε σχέση με την ευτροφία των λιμνών δημιουργούν υψηλή θνησιμότητα το καλοκαίρι. Τοξική έξαρση του φυτοπλακτόν Είδη δηλητηριωδών οστρακοειδών πχ. Dynophysis acuminate. Παραλυτικά δηλητηριώδη οστρακοειδή π.χ. Αlexandrium minutum ή Nitzschia purgens. Κορεσμός του Οικοσυστήματος Η υπερφόρτωση της δυνατότητας παραγωγής εμφανίζεται στον παραγωγό Με την μείωση του ρυθμού ανάπτυξης Με την αύξηση την χρόνιας θνησιμότητας Με την αδυναμία των μυδοειδών ενάντια στις αρρώστιες ΕΜΠΟΔΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ Η ιστορία, ειδικά για τις καλλιέργειες στρειδιών, έχει δείξει με παραδείγματα την επίδραση ασθενειών στις καλλιέργειες. Ένα παράδειγμα που παίρνουμε από τις Ευρωπαϊκές χώρες για το επίπεδο στρείδι (ostrea entulis) έχουμε ότι ειδικά δύο βακτήρια marteilia refringens και bonamia osteae έχουν καταστρέψει την παραγωγή του στρειδιού. Επίσης δύο ιοί έχουν προκαλέσει την εξαφάνιση του πορτογαλικού στρειδιού. Επί πλέον, το γιαπωνέζικο είδος crassostrea gigas δεν είναι ασφαλές από τον κίνδυνο των παρασίτων που εμφανίζονται στις δυτικές ακτές των Η.Π.Α και της Ιαπωνία. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ 9

17 Όταν κάποια τεχνολογικά βήματα ανάπτυξης δεν μπορούν να ελεχθούν μπορούν να περιορίσουν την παραγωγή. Παρακάτω δίνουμε κάποια παραδείγματα: Ο έλεγχος της συνάρτησης καθίζησης, η πληθώρα του γόνου και οι τεχνικές που είναι διαθέσιμες για την συλλογή των ωαρίων. Ο έλεγχος του αρχικού στάδιου παραγωγής και ανάπτυξης είναι μια αναγκαιότητα για τις χώρες που δεν έχουν φυσικά αποθέματα και για την παγκόσμια παραγωγή όταν κάποια καινούργια είδη, που είναι ανθεκτικά στις αρρώστιες ή αναπτύσσονται γρηγορότερα, θα αναπτυχθούν γενετικά. Οι τεχνικές ανάπτυξης μπορεί να είναι παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγή. Για παράδειγμα μακριοί συλλέκτες για μύδια ανοιχτής θάλασσας μπορούν να φτιαχτούν με καινούργιο σχεδιασμό που να αντέχουν τα κύματα και τα ισχυρά ρεύματα και αυτό θα επιτρέψει την ανάπτυξη νέων περιοχών παραγωγής. Η μηχανοποίηση διαφόρων επιπέδων παραγωγής είναι απαραίτητη για να είναι πιο ανταγωνιστική. Έτσι επιτυγχάνεται η μείωση του κόστους παραγωγής και οι ανθρώπινες παρεμβάσεις που είναι συνήθως πολύ χρονοβόρες. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΜΠΟΔΙΑ Υπάρχουν δυσκολίες στο να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε μυδοτροφεία γιατί η παραλιακή ζώνη είναι επιθυμητή από πολλές ανταγωνιστικές δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, η αλιεία, η βιομηχανία. Η πίεση στο να διατηρήσουμε ένα παρθένο περιβάλλον μπορεί επίσης να γίνει ένα ισχυρό εμπόδιο. Οι διαφορετικές χρήσεις του χώρου είναι μια καθημερινή μάχη για τους παραγωγούς οστρακοειδών ειδικά για την παροχή συμφωνιών και αδειών για καινούργιες περιοχές. Δεν είναι μόνο το πρόβλημα του χώρου αλλά συχνά είναι μία μάχη για καλύτερη ποιότητα νερού. Δραστηριότητες στα ανώτερα στρώματα νερού σε ένα ποταμό πρέπει να αναλύονται για να προστατεύουν ενάντια στην καταστροφή της ποιότητας της όχθης με ειδική προσοχή σε βιομηχανικά απόβλητα και στις εντατικές αγροτικές δραστηριότητες. 10

18 Προφανώς, οικονομικοί παράγοντες επίσης ελέγχουν την ανάπτυξη των μυδοτροφείων. Μία γενική άποψη είναι ότι οι πρωταρχικοί παραγωγοί δεν είναι αρκετά οργανωμένοι να πουλάνε τα προϊόντα τους στην αγορά. Γενικά, κάτι που οφείλεται στην γνώριμη δομή των επιχειρήσεων, οι παραγωγοί πηγαίνουν στην μάχη της τιμής αποδιοργανωμένοι. Μπροστά τους βρίσκουνε τους πράκτορες των εμπόρων όλο και πιο πολύ οργανωμένους καθώς το εμπόριο λιανικής παρακμάζει. Η δύναμη των αγοραστών είναι αρκετή για να καταφέρει μία σταθερότητα ή και συχνά μία μείωση τιμών. Έτσι, για παράδειγμα στην Γαλλία στην δεκαετία του "80, το πρώτο επίπεδο της τιμής των στρειδιών ήταν κάτω από την τιμή κόστους της παραγωγής. 2.3 Μπλε Μύδια - Μια πλήρης ανάλυση Γενικές Πληροφορίες Τώρα θα κοιτάξουμε πιο αναλυτικά την παραγωγή του Mytilus edulis (το μπλε μύδι). Μπορεί να βρεθεί από τις βόρειες ακτές τις Ισπανίας στο νότο μέχρι την Ρωσία στο βορρά. Στην Νορβηγία μπορεί να βρεθεί κατά μήκος όλης της ακτής. Αναπτύσσσεται στα ήρεμα νερά των φιόρντς. Το μπλέ μύδι προσκολλάται στους βράχους ή σε άλλες επιφάνειες και συχνά βρίσκεται σε πυκνές συγκεντρώσεις πληθυσμών σε παραλιακές ζώνες. Μπορεί επίσης να βρεθεί στην δυτική όχθη του Ατλαντικού Ωκεανού από την Carolina στις Η.Π.Α μέχρι το Newfoundland στο Καναδά. Εξω από την Ευρώπη αυτή είναι και η μόνη γνωστή επέκταση του μπλέ μυδιού ([Yt]). Υπάρχει μια αβεβαιότητα με τα πόσα είδη μπλε μυδιού υπάρχουν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι είναι δύσκολο να τα διαχωρίσουμε γενετικά και από εμφάνιση. Στην Ευρώπη υπάρχει και ένα άλλο είδος εκτός από το Mytilus edulis, το Mytilus galloprovincialis. Το Mytilus galloprovincialis βρίσκεται στις βόρειες ακτές της Μεσογείου γύρω από τις ακτές της Ιβηρικής χερσονήσου και στα βόρεια των Βρετανικών νησιών. Στον Καναδά, το είδος Mytilus trossulus καλλιεργείται μαζί με το Mytilus edulis. Δεν υπάρχει ένας ακριβής τρόπος να διαχωρίσουμε τα δύο είδη απλά από το χρώμα ή το σχήμα. Χαρακτηριστικά του εξωτερικού κελύφους ποικίλουν ανάλογα με το περιβάλλον. Αυτά τα είδη εμφανίζουν χρωματισμό που κυμαίνεται από βαθύ κυανού σε ανοιχτό καφέ, και το σχήμα του κελύφους ποικίλει από σχεδόν στρογγυλό 11

19 σε μακρόστενο, σχεδόν στο σχήμα μπανάνας. Ο μόνος ακριβής τρόπος να ξεχωρίσουμε τα δύο είδη είναι με γενετικό προσδιορισμό. Υπάρχει, όμως, συμφωνία μεταξύ των ερευνητών ότι και τα δύο είδη είναι εμπορικά δεκτά και επικερδή. Στην Χιλή, το είδος το οποίο καλλιεργείται είναι το Μγ1ΐ1υ8 ομιοπβϊβ. Αυτό το είδος είναι διάσπαρτο στις ακτές της Χιλής Βιολογία Για την βιολογία των μπλε μυδιών αρχίζουμε με την πρατήρηση ότι το κέλυφος τους αποτελείται από δύο μέρη, που είναι συμμετρικά και το δεξί και αριστερό μέρος έχουν την ίδια κυρτότητα. Καλλιεργούμενα μύδια έχουν λεπτότερο κέλυφος από αυτά που αναπτύσσονται μέσα στην θάλασσα. Τα μπλε μύδια είναι μονοσεξουαλικά. Στις περισσότερες αποικίες υπάρχει όμοιος αριθμός από τα δύο φύλλα. Σεξουαλική ωριμότητα επιτυγχάνεται στον πρώτο χρόνο της ζωής και είναι πιο κοινή στον δεύτερο. Καναδική βιβλιογραφία γράφει για περιπτώσεις ωρίμανσης στον πρώτο χρόνο της ζωής, αλλά και συχνά φαινόμενα ωρίμανσης στους πρώτους δέκα μήνες. Τα μπλε μύδια αναπτύσσουν τους αναπαραγωγικούς τους αδένες κατά τους χειμερινούς μήνες και ωοτοκούν τους θερινούς μήνες. Μια ποικιλία παραγόντων έχει προταθεί σαν ερεθισμός για την ωοτοκία στα μύδια, και περιλαμβάνει διάφορα όρια θερμοκρασίας, αλλαγές στην θερμοκρασία, καταιγίδες, αλλαγές στις πλημμύρες, διαθεσιμότητα τροφής καθώς και μηχανικές διεγέρσεις. Η άφθονη τροφή και η θερμοκρασία φαίνεται να εμπλέκονται όσο οτιδήποτε άλλο στην ωοτοκία των μυδιών. Στην διαδικασία ωοτοκίας, τα μύδια απελευθερώνουν τα ωάρια ή το σπέρμα μέσα στο νερό και τα έμβρυα μετασχηματίζονται σε γόνο που κολυμπάει. Η κολύμβηση διαρκεί μόνο μερικές ώρες μετά την μορφοποίηση του εμβρύου και σε αυτό το στάδιο το έμβρυο τρέφεται με μικρά φυτοπλακτόν και αναπτύσσεται στο πρώτο στάδιο γόνου. Ο γόνος κολυμπάει ελεύθερα 3 με 4 εβδομάδες μέχρι την τελική τους μεταμόρφωση όταν ψάχνει να εγκατασταθεί. Στην μεταμόρφωση, τα μύδια χρησιμοποιούν το άκρο για να εκκρίνουν ίνες που σταθεροποιούνται σε στερεές επιφάνειες όπως οι συλλέκτες, οι αποβάθρες ή τα βράχια. Σ αυτό το στάδιο, το μύδι ονομάζεται νέο μύδι και μπορεί εύκολα να αποκολληθεί και να αλλάξει τοποθεσία, είτε χρησιμοποιώντας το άκρο έρποντας ή με το να μεταφέρεται παθητικά από τα ρεύματα του νερού. Τα μύδια τρέφονται από φυσικά σωματίδια τροφής στο νερό με το να φυλτράρουν το νερό μέσα από τα βράγχια τους. Κατά μέσο όρο, ένα μύδι 50mm που ζυγίζει ^ ξηρού ιστού φιλτράρει 2 λίτρα θαλασσίου νερού την ώρα ή 12

20 περίπου 50 λίτρα την μέρα. Η τροφή του αποτελείται από άλγη, από νεκρά σωματίδια οργανικής ύλης, βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς. Τελικά όμως, η άλγη είναι η σημαντικότερη πηγή τροφής για το μύδι. Η διατροφή και η ανάπτυξη του μυδιού συνδέονται άμεσα με τις αλλαγές στην παραγωγή φυτοπλαγκτόν κατά την διάρκεια του χρόνου Ιστορία Ιστορικά είναι γνωστό ότι τα μπλε μύδια ήταν μια σημαντική τροφή για τον άνθρωπο στους προϊστορικούς χρόνους. Ευρήματα δείχνουν ότι τα μπλε μύδια ήταν κάτι συνηθισμένο στην δίαιτα του ανθρώπου ακόμη και 6000 χρόνια π.χ. Κελύφη μυδιών χρησιμοποιήθηκαν στην εποχή της πέτρας σαν μια μορφή πληρωμής για ανταλλαγή με άλλα προϊόντα. Η συλλογή μυδιών για διατροφή και λίπασμα ήταν συνηθισμένη στις Ευρωπαϊκές χώρες. Τα μπλε μύδια χρησιμοποιήθηκαν για δόλωμα στην Νορβηγία από τον 14ο αιώνα μέχρι τα μέσα του 20ο αιώνα. Πρέπει να σημειωθεί ότι το δόλωμα ήταν μια αναγκαιότητα στο ψάρεμα με αγκίστρι και τα μπλε μύδια (όπως και άλλα είδη μυδιών) συλλεγόντουσαν για αυτό τον λόγο. Κατεψυγμένα σκουμπριά και ρέγγες αντικατέστησαν τα μύδια για δόλωμα όταν καινούργιες μέθοδοι κατάψυξης αναπτύχθηκαν το 1950 στην Νορβηγία Μέθοδοι Καλλιέργειας (ΓΑν!) (1) Καλλιέργεια Βυθού: Οπως σημαίνει και το όνομα, η καλλιέργεια αυτή μεγαλώνει μύδια στον βυθό. Σ αυτήν την καλλιέργεια, απαιτείται ένας σταθερός βυθός και αρκετά μεγάλη παλλιροιακή δραστηριότητα γιά να υπάρχει εναπόθεση από κατακάθια, να αφαιρεί τα λύματα της καλλιέργειας, και να οξυγονώνει τα μύδια. Τέτοιου είδους καλλιέργειες χρησιμοποιούνται στην Ολλανδία, όπου η προμήθεια γόνου αφήνεται αποκλειστικά στην φύση. Φυσικές συνθήκες καθορίζουν την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής. Τα μύδια συλλέγονται και μετά καθαρίζονται πριν την διάθεση στην αγορά. Αυτή η μέθοδος απαιτεί έλάχιστη επένδυση. Μειονεκτήματα, όμως, περιλαμβάνουν έκθεση της παραγωγής στους εχθρούς (καβούρια, αστερίες, στρείδια). Επίσης τα κατακάθια και η πτωχή ανάπτυξη παρέχουν χαμηλές παραγωγές ανά περιοχή. 13

21 Εικόνα 1-1. Καλλιέργειες Βυθου (2) Ενδοπαλλιροιακή και Καλλιέργειες Ρηχού Νερού: Οι μέθοδοι παραγωγής αυτής της κατηγορίας χρησιμοποιούνται σε ενδοπαλλιροιακές ζώνες. Οι εγκαταστάσεις είναι τέτοιες που επιτρέπουν τα μύδια να είναι βυθισμένα όλη την ώρα. Τέτοιες μέθοδοι είναι: (α) Η Κρεμαστή Μέθοδος: Η μέθοδος αυτή αρχίζει με την συλλογή γόνου. Πλαστικά σχοινιά πλέκονται με ίνες κακάο, και στηρίζονται σε πασσάλους μπαμπού σε απόσταση 1 0 ^. Αυτοί οι συλλέκτες τοποθετούνται σε οριζόντια δοκάρια από μπαμπού σε απόστασση 0.5m. Ένα κομμάτι σίδερο ή μία πέτρα δένεται στην άκρη του σχοινιού γιά να εμποδίσει το σχοινί να επιπλέει στη επιφάνεια. Η τοποθέτηση των συλλεκτών συγχρονίζεται με την εποχή παραγωγής γόνου των μυδιών. Ο γόνος που συλλέγεται αφήνεται να μεγαλώσει πάνω στους συλλέκτες μέχρι να φτάσει σε μέγεθος κατάλληλο γιά την αγορά. Άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται στους συλλέκτες είναι φύλλα από καουτσούκ και λωρίδες από παλιές ρόδες. Τα μύδια συλλέγονται με το να μεταφέρονται τα σχοινιά ή οι λωρίδες στην ακτή, έξω από το νερό. Οι ίδιοι συλλέκτες μπορούν να καθαριστούν και να χρησιμοποιηθούν και πάλι. Τα μύδια καθαρίζονται με το βύθισμα των σχοινιών σε καθαρό νερό πολλές φορές. Η μέθοδος αυτή απαιτεί πολύ εργατικό δυναμικό αλλά η χρήση υλικών που βρίσκονται στην περιοχή την κάνει προσαρμόσιμη στις τοπικές συνθήκες. 14

22 Εικόνα 1-2. Κρεμαστή Μέθοδος (β) Μέθοδος Πασσάλων (Τώ^): Σ αυτήν την μέθοδο καλλιέργειας, ράβδοι από μπαμπού, μήκους 4-6m, τοποθετούνται σταθερά στον βυθό σε γραμμές, 0.5 -^ μακρυά κατά την χαμηλή παλλίρροια σε περιοχές βάθους 3m και πάνω. Σε περιοχές που τα ρεύματα είναι ισχυρά, οι ράβδοι σταθεροποιούνται με την στερέωση οριζόντιων ράβδων μπαμπού μεταξύ των πασσάλων. Επειδή τα μύδια πρέπει να είναι βυθισμένα όλη την ώρα, δεν είναι απαραίτητο οι ράβδοι να εξέχουν από την επιφάνεια του νερού μετά την στερέωση. Οι γωνιακοί ράβδοι πρέπει να εξέχουν από το νερό, ακόμη και στην υψηλή παλλίροια. Όταν τοποθετούνται οι ράβδοι, πρέπει να αφήνεται αρκετός χώρος μεταξύ των περιοχών καλλιέργειας για την εύκολη πλεύση του σκάφους συντήρησης. Οι συλλεγόμενοι γόνοι αφήνονται να αναπτυχθούν στην περιοχή μέχρι να φτάσουν σε εμπορεύσιμο μέγεθος, ^ μετά από 6-10 μήνες. Έχει παρατηρηθεί ότι περίπου γόνοι προσκολώνται σε ^ ράβδου, 1-2m κάτω από την επιφάνεια του νερού. Η συλλογή των μυδιών γίνεται με το να βγάλουμε τις ράβδους στην ακτή. Κάποιοι ράβδοι μπορεί να είναι αρκετά ισχυροί και να χρησιμοποιηθούν και πάλι. 15

23 Εικόνα 1-3. Μέθοδος Πασσάλων (γ) Μέθοδος Δίσκου: Η μέθοδος αυτή προορίζεται για χωριστά σμήνη μυδιών. Χρησιμοποιούνται δίσκοι από μπαμπού ή από μέταλο, διαστάσεων 1.5m x ^ x 1 5 ^. Ο δίσκος είτε κρέμεται μεταξύ ράβδων είτε με την μέθοδο της ανάρτησης ή την μέθοδο των σταθερών ράβδων σε τέσσερεις ράβδους μπαμπού. Εικόνα 1-4. Μέθοδος Δίσκου (δ) Μέθοδος Περούκας (Wig-wam): Η μέθοδος περούκας απαιτεί μία κεντρική ράβδο από μπαμπού που παίζει τον ρόλο στηρίγματος, από τον οποίο 8 ράβδοι μπαμπού τοποθετούνται ακτινωτά και εφαρμόζονται σταθερά στο έδαφος. Οι ράβδοι τοποθετούνται ανά 1.5m και 2m μακρυά από το βασικό στήριγμα. Γιά πιό σταθερή κατασκευή, οριζόντια κομμάτια μπαμπού καρφώνονται στο εξωτερικό πλαίσιο πάνω 16

24 από το σημείο της χαμηλής παλίρροιας. Οι γόνοι προσκολώνται πάνω στις ράβδους και αφήνονται να αναπτυχθούν σε εμπορεύσιμο μέγεθος σε 8-10 μήνες. Τα μύδια συλλέγονται με το να μεταφέρουμε τις ράβδους έξω από το νερό ή σε κάποιες περιπτώσεις που υπάρχουν πολλά μικρά μύδια, συλλέγονται από δύτες. Εικόνα 1-5. Μέθοδος Περούκας (ε) Μέθοδος Ιστού (Rope-Web): Αυτή η μέθοδος πρώτη φορά δοκιμάστηκε στην ακτή Sapian, Capiz το Είναι μία ακριβή μέθοδος που χρησιμοποιεί συνθετικά σχοινιά, διαμέτρου 12mm. Τα σχοινιά πλέκονται σε κάθετους ιστούς και δένονται σε ράβδους μπαμπού. Ένας ιστός αποτελείται από δύο παράλληλα σχοινιά, μήκους 5m το καθένα, τοποθετούμενα 2m το ένα από το άλλο. Συνδέονται μεταξύ τους με ένα σχοινί μήκους 40m, δεμένο με ζιγκ-ζαγκ τρόπο σε ένα διάστημα 40m μεταξύ των κόμβων σε κάθε παράλληλο σχοινί. Κομμάτια μπαμπού, μήκους 20cm και 1cm πλάτος, παρεμβάλλονται στο σχοινί κάθε 40cm γιά να εμποδίσουν την ολίσθηση της παραγωγής όσο γίνεται μαγαλύτερη και βαρύτερη. Γιά την συγκομιδή, οι ιστοί λύνονται και τα σμήνη μυδιών αφαιρούνται. Η μέθοδος αυτή είναι πολύπλοκη και ακριβή αλλά τα σχοινιά μπορούν να χρησιμιποιηθούν πολλές φορές και γιά πολλά χρόνια, κάνοντας την πιό οικονομική μακροχρόνια. Όμως, το αποτέλεσμα της καλλιέργειας στην περιοχή καλλιέργειας είναι καταστροφικό, καθώς το βάθος του νερού μικραίνει σταδιακά και η περιοχή γίνεται ακατάλληλη γιά καλλιέργεια. 17

25 Εικόνα 1-6. Μέθοδος Ιστού (ζ) Μέθοδος Ράβδων (Bouchot): Αυτή η μέθοδος χρησιμοιποιείται στη Γαλλία. Οι ράβδοι που χρησιμοποιούνται είναι χοντρά κλαδιά ή κορμοί από βελανιδιές, μήκους 4-6m, που τοποθετούνται σε σειρές, 0.7m απόσταση το ένα από το άλλο, σε μαλακούς και λασπώδεις βυθούς σε ενδοπαλιρροιακές ζώνες κατά την διάρκεια άμπωτης. Οι γόνοι συλλέγονται σε σχοινιά από ίνες κακάο τα οποία τεντώνονται οριζόντια σε πασσάλους. Τα νέα μύδια, μεγέθους 3-5mm τοποθετούνται σε μακρείς σωλήνες (μήκους 10m) και εφαρμόζονται γύρω από ράβδους βελανιδιάς με ελικοειδή τρόπο. Εκεί αναπτύσονται τα μύδια μέχρι να φτάσουν σε εμπορεύσιμο μέγεθος. 18

26 Εικόνα 1-7. Μέθοδος Ράβδων (η) Μέθοδος Σχεδίας: Η μέθοδος αυτή έχει χρησιμοποιηθεί στην Ισπανία εδώ και πολύ καιρό. Οι γόνοι μυδιών αφήνονται να προσαρτηστούν ελεύθερα σε βράχους ή σε συλλέκτες σχοινιών που κρέμονται από σχεδίες. Όταν το βάρος των μυδιών σε ένα σχοινί υπερβεί κάποιο όριο, το σχοινί αφαιρείται και πάλι ανακατανομείτε με σχοινί μεγαλύτερου μήκους, μέχρι να φτάσει στο εμπορεύσιμο μέγεθος. Αυτή η διαδικασία της συνεχούς αραιώσης των μυδιών δίνει άφθονο χώρο ανάπτυξης. Τα εμπορεύσιμα μύδια αφαιρούνται από τα σχοινιά, καθαρίζονται σε δεξαμενές και προωθούνται στο εμπόριο. Η σχεδία μπορεί να είναι μία παλιά ξύλινη βάρκα με ένα σύστημα από εξωτερικούς κρίκους. Άλλα είδη σχεδίων είναι τύπου καταμαράν βάρκες και μπορούν να μεταφέρουν 1000 κρεμασμένα σχοινιά ή απλές συνηθισμένες σχεδίες με 19

27 επιπλέουσες συσκευές και άγκυρες. Οι επιπλέουσες συσκευές είναι φτιαγμένες από πλαστικό, ξύλο ή και άδεια δοχεία λαδιού. Οι σχεδίες μεταφέρονται από το ένα μέρος στο άλλο με την χρήση μηχανοκίνητων πλοίων. Η παραγωγή μ αυτήν την μέθοδο είναι υψηλή. Από τον τύπο καταμαράν με 1000 σχοινιά, μήκους 6 - ^, μπορούν να παραχθούν εμπορεύσιμα μύδια. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι: προστασία από της εχθρούς, χρήση της τροφής πλανκτόν σε όλα τα επίπεδα του νερού, και ελάχιστη μόλυνση. Εικόνα 1-8. Μέθοδος Σχεδίας Μια καλίτερη άποψη των καλλιεργειών σε σχεδίες δίνεται παρακάτω: Εικόνα 1-9. Σχεδίες Μπορούμε να έχουμε και μια καλυτερη άποψη από τα σχοινιά που κρέμονται από τις σχεδίες: 20

28 Εικόνα Σχεδίες - Κοντινό Πλάνο Μια, σ αυτή την περίπτωση δίνουμε μια εικόνα των βυθισμένων σχοινιών. Φαίνονται τα μύδια καθώς και η θαλάσσια χλωρίδα: Εικόνα Καλλιέργειες Μυδιών - Βυθισμένα ΣχοινιάΕικόνα 14 21

29 (θ) Καλλιέργειες Παραγαδιών: Αυτή η καλλιέργεια είναι μία εναλλακτική μέθοδος της Μεθόδου Σχεδίων σε περιοχές που είναι εκτεθειμένες στα κύματα. Ένα μακρύ σχοινί στηρίζεται από πολλές επιπλέουσες συσκευές που συνδέονται με καλώδια ή αλυσίδες και αγκυροβολούνται στον βυθό στα δύο άκρα της κατασκευής. Γόνος μυδιών συλλέγεται στα σχοινιά ή στις λωρίδες. Η γενική κατασκευή είναι αρκετά ευέλικτη Παγκόσμια Παραγωγή Το 1998 η Ευρώπη παρήγαγε την μισή από την παγκόσμια παραγωγή των 500, 000 τόνων (συμπεριλαμβανομένης και της οικογένειας Μ ^μΐ^, καθώς και τα πράσινα μύδια του είδους ρογπα). Το 80% της παραγωγής ήταν καλλιεργημένα μύδια. Η παγκόσμια παραγωγή καλλιεργημένων μπλε μυδιών (Μγίΐ1υ8 ο^ Η β) αναπτύχθηκε ραγδαία στο τελευταίο μισό του 20ο αιώνα. Το 1998 υπήρξε μία κορύφωση στην παραγωγή με περισσότερο από τόνους ολικής παραγωγής. Όμως η παγκόσμια παραγωγή δεν είναι σταθερή και υπάρχει μία μείωση της παραγωγής από το 1998 με παραγωγή το 2005 κάτω από τόνους. Το παρακάτω Διάγραμμα 2-4 δείχνει την παγκόσμια παραγωγή μπλε μυδιών ( ^ ] ). Διάγραμμα 1-4. Παγκόσμια Παραγωγή του Mytilus Edulis Θα δώσουμε και έναν άλλο πίνακα, αρκετά αναλυτικό, γιά την παγκόσμια παραγωγή μυδιών ([Sal]): 22

30 Διάγραμμα 1-5. Παγκόσμια Παραγωγή Μυδιών Μια πιο προσεκτική ανάλυση των κύριων παραγωγών των μπλε μυδιών στον κόσμο αποκαλύπτει ότι η Ισπανία είναι, με απόσταση, η μεγαλύτερη παραγωγός αν και η παραγωγή έχει ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα ήταν η Χιλή, όπου η παραγωγή αυξάνεται σταθερά από το Πρέπει να σημειωθεί ότι το είδος που καλλιεργείται στην Χιλή είναι το mytilus ομιοπβϊβ. Άλλοι μεγάλοι Ευρωπαίοι παραγωγοί είναι η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και Βρετανία ([Yt]) Ο)" I > Years Chile France Ireland * N etherlands Spain U nited Kingdom 23

31 Διάγραμμα 1-6. Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί μπλε μυδιών Η αξία της παγκόσμιας παραγωγής των καλλιεργημένων μπλε μυδιών δείχνει δύο κύρια ρεύματα από το 1984: Το πρώτο είναι η κυκλική αύξηση και μείωση από το 1984 μέχρι το 1983, ύστερα μία σταθερή άνοδο από το 1993 μέχρι το Το 2005, η αξία της παγκόσμιας παραγωγής ήταν πάνω από ϋ8$ ([Υύ]). Year Διάγραμμα 1-7. Ολική αξία της παραγωγής καλλιεργημένων μπλε μυδιών Εμπόριο και αγορές στην Ευρώπη - Γενική Άποψη Οι κεντρικές Ευρωπαϊκές χώρες έχουν μια μακρά παράδοση στην κατανάλωση μπλε μυδιών. Η κατανάλωση ανά άτομο στην Γαλλία, η Ολλανδία και το Βέλγιο είναι αρκετά μεγάλη σε σύγκριση με την Νορβηγία για παράδειγμα. Η Γαλλία και η Ολλανδία παράγουν και εισάγουν μπλε μύδια, ενώ το Βέλγιο εξαρτάται απόλυτα από τις εισαγωγές σαν μία χώρα που δεν έχει εγχώρια παραγωγή. Η Ευρώπη είναι παραδοσιακά μία αγορά υψηλής αξίας και οι τιμές κυμαίνονται εξ αιτίας της αλιείας άγριων (μη καλλιεργημένων) μυδιών ([Her]). Η Γαλλία καταναλώνει μεταξύ και τόνων και είναι η πιο σημαντική αγορά στην Ευρώπη. Η Γαλλία επίσης είναι παραγωγός χώρα και έχει μία παραγωγή η οποία τροφοδοτεί περίπου το 60% της εγχώριας αγοράς. Το υπόλοιπο αγοράζεται από την Ολλανδία τον χειμώνα και την Βρετανία και Ιρλανδία τους 24

32 καλοκαιρινούς μήνες. Εισαγωγές από άλλες χώρες συνδέονται με την περίοδο ωοτοκίας στην εγχώρια παραγωγή. Όταν θεωρήσουμε την κατανάλωση κατά άτομο, το Βέλγιο έχει την μεγαλύτερη κατανάλωση (2,75kg ανά κάτοικο τον χρόνο). Αυτή είναι και η αγορά στην Ευρώπη που πληρώνει καλύτερα. Οι ετήσιες παραγωγές στο Βέλγιο είναι μεταξύ και τόνους. Προσεγγιστικά στατιστικές δείχνουν ότι τα μπλε μύδια αγοράζονται από το 45% των βελγικών νοικοκυριών. Οι αγοραστές είναι κυρίως μεταξύ 35 και 64 χρονών και ανήκουν στα υψηλά εισοδήματα. Η Ολλανδία είναι η αποκλειστική προμηθεύτρια μπλε μυδιών στο Βέλγιο. Διαφορετικές Ευρωπαϊκές αγορές έχουν διαφορετικές προτιμήσεις σχετικά με τη ποιότητα χρωματισμό μέγεθος και γέμιση. Γενικά οι καταναλωτές στην Ολλανδία και στο Βέλγιο προτιμούν μεγαλύτερα μύδια από ότι οι καταναλωτές στην Γαλλία. Σύμφωνα με το FAO (2007), η Ευρωπαϊκή παραγωγή μυδιών αντιμετωπίζει μια αληθινή πρόκληση στην έλλειψη γόνου και στην υποβάθμιση της ποιότητας του νερού. Έλλειψη γόνου είναι πρόβλημα στην Ιρλανδία, στην Ολλανδία και επίσης έχει γίνει πρόβλημα και στην Γαλλία. Στην Ιρλανδία υπάρχει ο κίνδυνος της υπερεκμετάλευσης των φυσικών φυτώριων των γόνων. Η Ολλανδία εισάγει γόνο από άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία. Ο κύριος λόγος γι αυτό είναι ότι τα φυσικά φυτώρια που χρησιμοποιήθηκαν για ωοτοκία και παραγωγή γόνου έχουν κλείσει για να δημιουργήσουνε αποθέματα τροφής είτε για πάπιες ή για οστρακοφάγους. Η γενική αύξηση θερμοκρασίας του νερού της θάλασσας επίσης δημιουργεί προβλήματα. Το 2003 ένας μεγάλος καύσωνας στην Γαλλία αύξησε την θερμοκρασία του νερού. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ωαρίων των μυδιών καταστράφηκε. Εάν αυτό γίνει ένα συχνό φαινόμενο θα είναι μεγάλο πρόβλημα για την βιομηχανία παραγωγής μυδιών Περισσότερες Στατιστικές Παραγωγής Μυδιών Παρουσιάζουμε περισσότερες πληροφορίες γιά την παγκόσμια παραγωγή μυδιών. Αρχίζουμε με κάποιους αντιπροσωπευτικούς πίνακες: Συνολική παραγωγή οστράκων ([Sim]): 25

33 Διάγραμμα 1-8. Συνολική Παραγωγή Οστράκων Ο επόμενος πίνακας δείχνει την παραγωγή από αλιεία οστράκων (σε τόνους) ([Sim]): Διάγραμμα 1-9. Παραγωγή από αλιεία οστράκων (σε τόνους) Στο επόμενο διάγραμμα δείχνουμε την παραγωγή οστράκων από καλλιέργειες (σε τόνους) ([Sim]): 26

34 Διάγραμμα Παραγωγή οστράκων από καλλιέργειες (σε τόνους) Ο επόμενος πίνακας είναι από στοιχεία της FAO Μας δίνει την ([Sma]): Διάγραμμα Παραγωγή μυδιών ανά περιοχή (σε εκατομύρια κιλά, βάρος φρέσκιας παραγωγής) Το επόμενο διάγραμμα δείχνει την παραγωγή μυδιών το 1998 ανά περιοχή, επί τις εκατό (στοιχεία από FAO 2000) ([Sma]): 27

35 Διάγραμμα Παραγωγή Μυδιών ανά περιοχή (1998) Καλλιέργειες μπλε μυδιών στην Νορβηγία: Τα στοιχεία έχουν βρεθεί στο [Υ^. Υπήρξαν πολλές προσπάθειες στην Νορβηγία για να χτιστεί η βιομηχανία καλλιέργειας και παραγωγής μπλε μυδιών. Αν και η καλλιέργεια εισήχθη το 1970 ακόμα και τώρα θεωρείται ότι βρίσκεται σε νηπιακή μορφή. Στην δεκαετία του '70 υπήρξε μια αρχική άνθηση και αρκετοί παραγωγοί άνοιξαν μυδοτροφεία μπλε μυδιών στην Νορβηγία. Σύντομα αυτό ακολουθήθηκε από μια κατάρρευση. Η επόμενη προσπάθεια για να κτιστεί η βιομηχανία μπλε μυδιών άρχισε στις αρχές της δεκαετίας του '80. Δεν είναι σίγουρο εάν αυτό ήταν μια καινούργια αρχή ή απλά μια μετάβαση από την δεκαετία του Αλλά, το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο. Το ίδιο συνέβη και στην δεκαετία του 1990, όταν η επόμενη προσπάθεια κατέρρευσε. Ο όγκος παραγωγής των μπλε μυδιών στην Νορβηγία δείχνει μία άνοδο από το 2000, όταν η παραγωγή ήταν μόλις τόνοι. Η αύξηση από το έτος 2005 ήταν της τάξης του 405%. Όμως, η παραγωγή το 2007 έπεσε στους 2500 τόνους, μία μείωση από τα δύο προηγούμενα χρόνια. 28

36 Διάγραμμα Όγκος της παραγωγής μπλε μυδιών στην Νορβηγία, Το Διάγραμμα 2-14 δείχνει την αξία της παραγωγής των μπλε μυδιών στην Νορβηγία. Το 2000 ήταν ΝΟΚ(Νορβηγικές Κορώνες). Τα επόμενα χρόνια η τιμή κυμαινόταν, και το 2005 ήταν η καλύτερη χρονιά με αξία πάνω από ΝΟΚ. Η μέση τιμή ανά κιλό έπεσε από το έτος 2000 αλλά ανέβηκε το 2006 και 2007 ([Υφ. Διάγραμμα Αξία Παραγωγής Μπλε Μυδιών στην Νορβηγία Η Νορβηγική παραγωγή συγκεντρώνεται κατά μήκος όλης της Νορβηγικής ακτής αλλά κάποιες επαρχίες παράγουν περισσότερο από άλλες. Οι επαρχίες της 29

37 ΝϋΓάΙαπά, ΝθΓά/80Γ-ΤΓ0πάο1α και Κο α1απά είναι οι κύριοι παραγωγοί, με παραγωγή πάνω από 500 τόνους το 2006 (λεπτομέρειες στον παρακάτω πίνακα): Επαρχία/Χρονιά Finmark ,1 Troms Nordland ,9 Nord-Tr0ndelag ,1 S0r-Tr0ndelag ,1 M0re og Romsdal ,2 Sogn og Fjordane Hordaland ,5 Rogaland ,6 Άλλες Επαρχίες ,0 Σύνολο Διάγραμμα Νορβηγική Παραγωγή μπλε μυδιών (σε τόνους), ανά επαρχία Το μεγαλύτερο μέρος παραγωγής μπλε μυδιών εξάγεται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και αυτό οφείλεται περισσότερο στην μικρή εγχώρια κατανάλωση. Η Νορβηγική εγχώρια αγορά καταναλώνει περίπου 1000 τόνους τον χρόνο, το οποίο είναι περίπου το V της ολικής Νορβηγικής παραγωγής. Συγκρινόμενη με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, η Νορβηγική κατανάλωση ανά άτομο είναι αρκετά μικρή. Το 2003 κάθε Νορβηγός πολίτης κατανάλωσε κατά μέσο όρο 0.13kg μπλε μύδια και η εγχώρια κατανάλωση ήταν 640 τόνους. Τα μπλε μύδια που διατίθενται στην εγχώρια αγορά είναι κατά το πλείστον φρέσκα σε μικρά πακέτα των 1-2kg το καθένα. Τα Νορβηγικά μπλε μύδια εξάγονται χύμα, με τις λεγόμενες μεγάλεςσυσκευασίες (big-bags), που είναι σάκοι που περιέχουν αρκετές εκατοντάδες κιλά. Στις στατιστικές εξαγωγών αυτό ορίζεται σαν πακέτα που περιέχουν πάνω από 25 κιλά. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει τις χώρες που εισάγουν μύδια το

38 g 600,0 H France The Netherlands Denmark Germany Countries Διάγραμμα Εισαγωγείς μπλε μυδιών από την Νορβηγία το 2006 Η Γαλλία εισήγαγε το μεγαλύτερο μέρος από την Νορβηγική παραγωγή το 2006, αλλά η Ολλανδία, Δανία και Γερμανία ήταν επίσης μεγάλοι εισαγωγείς. Η Ευρωπαϊκή αγορά κυριαρχείται από τους τρεις μεγάλους εισαγωγείς μπλε μυδιών Γαλλία, Ολλανδία και Βέλγιο. Το 2006 η Γαλλία ήταν ο κύριος εισαγωγέας Νορβηγικών καλλιεργημένων μπλε μυδιών εισάγοντας 875 τόνους Νορβηγικά μπλε μύδια. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού, 866 τόνοι, ήταν σε πακέτα πάνω από 25kg. Η Ολλανδία ήταν επίσης ένας μεγάλος παίκτης στα μπλε μύδια, και σαν παραγωγός και σαν εξαγωγέας. Η Νορβηγία εξήγαγε 947 τόνους στην Ολλανδία το Η Δανία ήταν η τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας μπλε μυδιών και αγόρασε 281 τόνους από την Νορβηγία το Όμως, οι τιμές στους Νορβηγούς εξαγωγείς ήταν αρκετά χαμηλές. Η μέση τιμή εξαγωγής την περίοδο ήταν μεταξύ 3,30-5,75 ΝΟΚ ανά κιλό. Η Νορβηγική κατανάλωση δείχνει μια θετική τάση, ιδίως μεταξύ ανθρώπων της ηλικιακής ομάδας 30 με 59 ετών. Η κατανάλωση αυξάνεται στους νέους ανθρώπους. Γενικά, οι Νορβηγοί καταναλωτές είναι λιγότερο απαιτητικοί στην ποιότητα των μυδιών. Δεν έχουν τις ανεβασμένες προτιμήσεις των καταναλωτών σε χώρες της Ευρώπης με ανεπτυγμένη κατανάλωση μπλε μυδιών. Ολοκληρώνοντας παραθέτουμε έναν χάρτη της Νορβηγίας, με σημειωμένες τις πιό σημαντικές μυδοπαραγωγικές περιοχές: 31

39 Εικόνα Χάρτης της Νορβηγίας 32

40 3 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΝ ΜΥΔΙΩΝ Σ αυτό το κεφάλαιο, θα παρουσιάσουμε τους κύκλους παραγωγής κάποιων ειδών μυδιών. Αρχίζουμε με έναν γενικό χάρτη παραγωγής μυδιών: Εικόνα 3-1. Χάρτης Παραγωγής Μυδιών 33

41 3.1 Μπλε Μύδι Ήδη έχουμε δώσει αρκετές πληροφορίες για τα μπλε μύδια στο προηγούμενο κεφάλαιο. Σ' αυτήν την ανάλυση, θα επικεντρωθούμε στην παραγωγή μπλε μυδιών ιδίως στην Γαλλία. Άλλες ονομασίες είναι Μ γεΐ^ edulis. Οι πληροφορίες βρίσκονται στο ^ ΕΌ], Εικόνα 3-2. Μγ1ί1ϋ8 ΕάϋΗβ Έχει στερεό κέλυφος, με ίσα μέρη, με μυτερό πίσω μέρος και περίπου τριγωνικό διάγραμμα. Η γραμμή ένωσης είναι χωρίς δόντια αλλά λίγο οδοντωτή. Τα περιθώρια είναι ομαλά. Είναι σκαλισμένο με όμορφους ομόκεντρους κύκλους. Το χρώμα του είναι πορφυρούν και κάποιες φορές καφετί, συχνά με εμφανείς σκούρες καφέ με 34

42 πορφυρές ακτινωτές γραμμές. Το εσωτερικό είναι άσπρο σαν μαργαριτάρι με ένα ευρύ περίγυρο από πορφυρούν με σκούρο μπλε. Το μπλε μύδι καλλιεργείται γιά αιώνες, Έχουν βρεθεί κελύφη μπλε μυδιών σε κουζίνες στα 6000 π.χ. Μέχρι τον 19ο αιώνα, τα μπλε μύδια τα έπαιρναν από άγριες αποικίες σε πιό πολλές Ευρωπαϊκές χώρες γιά τροφή, δόλωμα και λίπασμα. Οι ενδοπαλιρροιακές ξύλινες κατασκευές, γνωστές και σαν «bouchots» είναι γνωστές στην Γαλλία από τις αρχές του 13 ου αιώνα. Αυτή η τεχνική επεκτάθηκε σε όλες τις γαλλικές ακτές στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ οι βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποίησαν υπό-παλιρροιακές τεχνικές σε άγριες φυσικές αποικίες. Η ενοικίαση των περιοχών είχε σαν αποτέλεσμα την υπερ-αλιεία των άγριων αποικιών. Στις αρχές του 1970, οι τεχνικές βελτιώθηκαν. Οι άγριες αποικίες είναι πηγές γόνου σε αρκετές χώρες, αλλά σταθερή παραγωγή έχει επιτευχθεί με τις καινούργιες τεχνικές. Οι τεχνικές μεταφοράς έχουν εξαπλώσει την καλλιέργεια του Mytilus edulis μακρυά από τις αρχικές τους περιοχές, όπως στην Κίνα. Η πιό σύγχρονη τάση είναι η χρήση εκκολαπτηρίων με πολυπλοειδή μύδια. Δίνουμε μιά ενδεικτική εικόνα της εξάπλωσης των μπλε μυδιών (FAO, Fishey Statistics 2006): Εικόνα 3-3. Εξάπλωση του Μπλε Μυδιού Τα μπλε μύδια βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη. Η επέκτασή τους είναι από την Λευκή Θάλασσα στη Ρωσσία και νότια μέχρι για Ατλαντικές ακτές της Νότιας 35

43 Γαλλίας. Το μπλε μύδι είναι εύκολα προσαρμόσιμο. Μπορεί να προσαρμοστεί σε ευρείς διακυμάνσεις περιεκτικότητας άλατος στο νερό, ξηρασίες, θερμοκρασία, και αλλαγές στη περιεκτικότητα οξυγόνου. Γι αυτόν τον λόγο καταλαμβάνουν μια μεγάλη ποικιλία μικρο-βιοτόπων, που κυμαίνεται από υπό-παλιρροιακές ζώνες μέχρι ενδοπαλιρροιακές ζώνες. Συναντιόνται σε εκβολές ποταμών, με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, μέχρι και σε ωκεάνιες περιοχές με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι. Μπορεί να επιζήσει σε μια ευρεία ποικιλία περιβαλλοντολογικών συνθηκών, από θαλάσσια νερά μέχρι τα μαύρα νερά της Βαλτικής, αν και δεν μπορεί να ευδοκιμήσει σε περιοχές με περιεκτικότητα σε αλάτι κάτω από 1.5%, όπου και ο ρυθμός ανάπτυξης πέφτει κάτω από το 1.8%. Επίσης, έχουν μεγάλη ανεκτικότητα και σε διαφορετικές θερμοκρασίες και μπορούν ακόμη να υπομείνουν πολικές θερμοκρασίες για πολλούς μήνες. Το είδος είναι πολύ καλά εγκληματισμένο μεταξύ 5-20ο ^ Οι ενήλικες οργανισμοί, μπορούν να επιζήσουν ακόμη και στους 29ο C. Το περιβάλλον του κυμαίνεται από υποτροπικές χώρες μέχρι πολικά περιβάλλοντα. Το μπλε μύδι, κυρίως, βρίσκεται σε ενδοπαλιρροιακές περιοχές αν και η κατανομή του συχνά εξαρτάται και από βιολογικούς παράγοντες (εχθρούς, τροφή, ανταγωνισμός), παρά από την ικανότητά του να επιζεί ενδοπαλιρροιακά. Αυτό αποδεικνύεται και από τις καλλιέργειες σε παραγάδια που βρίσκονται ανοιχτά στην θάλασσα. Όταν δεν υπάρχουν εχθροί, οι συναθροίσεις των μπλε μυδιών μπορεί να φτάσουν πάχος 1.2m και οι οργανισμοί αποκτούν μεγάλο μέγεθος σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Αν και τα μπλε μύδια μπορούν να ζήσουν μεχρι χρόνια, τα περισσότερα καλλιεργήσιμα μύδια παράγονται μέσα σε δύο χρόνια. Σε άγριες αποικίες τα μπλε μύδια μαζεύονται σε περιοχές σε ανοιχτούς χώρους, δημιουργώντας γρήγορα πυκνούς οικισμούς που αναφέρονται ως «κρεββάτια μυδιών». Αν και ο κύκλος αναπαραγωγής δείχνει έναν εποχιακό κύκλο, η αναπαραγωγή δείχνει σημαντική παραλλαγή που εξαρτάται από καιρικούς και τοπικούς παράγοντες. Οι γόνοι είναι συνήθως ώριμοι στις αρχές της άνοιξης στα Ευρωπαϊκά νερά. Τα μπλε μύδια δείχνουν μια παρακμή μετά την περίοδο αναπαραγωγής. Γρήγορη παραγωγή γαμετών οδηγεί σε πλήρως αναπτυγμένους γόνους το καλοκαίρι. Αν και ο κύκλος αναπαραγωγής επηρεάζεται από την διαθεσιμότητα τροφής και την θερμοκρασία, οι αναπαραγωγικοί κύκλοι των μπλε μυδιών εξαρτώνται από το γεωγραφικό πλάτος, και στην έναρξή τους και στην διάρκεια τους. Υψηλή γονιμότητα για τους γόνους έχει συμβάλλει στην ανάπτυξη και εξάπλωση των μπλε μυδιών. Τελικά η φυσική αφθονία του γόνου είναι η βασική αιτία για μια τέτοια ανάπτυξη. 36

44 Για τον κύκλο παραγωγής έχουμε το εξής διάγραμμα: Εικόνα 3-4. Κύκλος Παραγωγής του Μπλε Μυδιού Για το σύστημα παραγωγής, παρατηρούμε ότι για τον γόνο χρησιμοποιούμε την φυσική προμήθεια μιας και υπάρχει άφθονος στην φύση. Κάποιες φορές πάντως, χρησιμοποιούνται και τεχνητές μέθοδοι. Όπως ήδη σημειώσαμε, η αφθονία γόνου και η μεγάλη του κινητικότητα κάνουν την εξάπλωση των μπλε μυδιών εύκολη. Γιά την συλλογή φυσικών γόνων διάφοροι συλλέκτες προτιμούνται, όπως το πολυεθυλένιο και σχοινιά από ίνες φοινίκων. Γιά την παραγωγή γόνων, κάποιες φορές, χρησιμοποιούνται τεχνητές μέθοδοι. Αυτές οι μέθοδοι, χρησιμοποιήθηκαν γιά πρώτη φορά στην Κίνα για να συμπληρώσουν την φυσική παραγωγή. Τα αναπαραγωγικά κέντρα οστρακοειδών επέτρεψαν την βιομηχανία να έχει μια σταθερή παραγωγή γόνων και να αναπτύξει υβρίδια καί άλλα είδη. Αν και αυτή η μέθοδος δεν χρησιμοποιείται ευρέως, μπορεί να σταθεροποιήσει την άστατη διάθεση φυσικών γόνων που υπάρχει τα τελευταία 10 χρόνια στην Ευρώπη. 37

45 Οι τεχνικές παραγωγής γόνου στηρίζονται στην προσεκτική επιλογή τροφής και στην κατάλληλη ρύθμιση της θερμοκρασίας. Ο φυσικός κύκλος ωρίμανσης αναπαράγεται τεχνητά. Ώριμα μύδια καθαρίζονται και κρέμονται σε ομάδες σε ειδικούς χώρους. Η παραγωγή γόνου προτρέπεται με θερμικό σοκ ή με ξεφλούδισμα. Μετά την έναρξη της παραγωγής γόνου, απαιτούνται 24 ώρες γιά τον γόνο να ωριμάσει. Στον γόνο παρέχεται άφθονη τροφή και του επιτρέπεται να μεγαλώσει μέχρι να μπορεί να επικαθίσει στα σχοινιά (13-15 μέρες). Αφού έχουν αναπτυχθεί στους ειδικούς χώρους, τα μύδια μεταφέρονται, έχοντας μέγεθος 1cm, σε άλλους χώρους γιά ωρίμανση. Εκεί θα μείνουν μέχρι να φτάσουν 6-10cm. Μετά ο γόνος μετακινείται έξω σε μέρη γιά το μεγάλωμα. Η γρήγορη ανάπτυξη των μυδιών εξασφαλίζει ότι φτάνουν στο εμπορεύσιμο μέγεθος σε περίοδο λιγότερο από 2-3 χρόνια. Η ιδιότητα που έχουν να προσκολώνται σε κάθε στέρεη επιφάνεια, τα κάνει διαφορετικά από κάθε άλλο οστρακοειδές και μαλάκιο. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι οι καλλιέργειες στον βυθό, η καλλιέργεια bouchot, οι καλλιέργειες με σχεδίες και οι καλλιέργειες σε παραγάδια. Γιά λεπτομέρειες ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξει στο προηγούμενο κεφάλαιο. Γιά την συλλογή των μυδιών, όταν φτάσουν σε εμπορεύσιμο μέγεθος (περίπου 40cm, σε μήνες), διάφορες τεχνικές εφαρμόζονται, που εξαρτώνται από την περιοχή και τις τεχνικές ανάπτυξης. Μύδια που μεγαλώνουν σε ξύλινους πασσάλους συλλέγονται με το χέρι ή, πιό συνιθισμένο, χρησιμοποιώντας υδραυλικά συστήματα γιά να συλλέξουν τα μύδια αμέσως. Ένας κύλινδρος βυθίζεται στον βυθό, ασφαλίζεται, τραβιέται επάνω, και τα μύδια ρίχνονται σε δοχεία στο πλοίο. Υδραυλικές πηρούνες χρησιμοποιούνται και γιά το άδειασμα. Δίχτυα βυθού χρησιμοποιούνται γιά την συλλογή καλλιεργειών βυθού. Γιά παράδειγμα, ένα μεταλλικό σύστημα 4 διχτυών (πλάτους 1.9 m) το οποίο κατευθύνεται με ένα υδραυλικό ή αεροκίνητο σύστημα με 8 τουρμπίνες χρησιμοποιείται στη Ολλανδία. Γιά σκληρούς πυθμένες, χρησιμοποιούνται στρόγγυλα δίχτυα βυθού που έχουν 2x2 cm ατσάλινες λεπίδες. Γιά την επεξεργασία μυδιών σε καθαρές περιοχές, τα μύδια καθαρίζονται, ταξινομούνται ανά μέγεθος στα πλοία με ειδικές μηχανές. Τα μπλε μύδια μπορούν να αποθηκευτούν σε ειδικές καθαριστικές μονάδες γιά 2 βδομάδες. Σ αυτήν την περίοδο, εκκρίνουν λάσπη και άμμο και επανακτούν από το στρες της μετακίνησης. Μετά μεταφέρονται σε μονάδες επεξεργασίας, όπου μηχανές χρησιμοποιούνται γιά τον καθαρισμό, εξαγωγή από το κέλυφος και την ταξινόμηση. Εμπορεύσιμα μύδια 38

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης)

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης) Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης) Το Ηνωμένο Βασίλειο κατατάσσεται στην έβδομη θέση του παγκόσμιου πίνακα εισαγωγέων ελαιολάδου του FAO βάση των εισαγομένων ποσοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ Οι ελιές και το ελαιόλαδο αποτελούν βασικό στοιχείο της διατροφής των Ελλήνων από την αρχαιότητα ακόμη. Επίσης αποτελούν ουσιαστικό μέρος της Μεσογειακής δίαιτας για την οποία τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ. και ΚΛΙΜΑ

Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ. και ΚΛΙΜΑ Το κλίμα της Ευρώπης Το κλίμα της Ευρώπης Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ και ΚΛΙΜΑ Καιρός: Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή, σε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης)

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης) Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ (Στοιχεία εισαγωγών και κατανάλωσης) Το Ηνωμένο Βασίλειο κατατάσσεται στην πέμπτη θέση του παγκόσμιου πίνακα εισαγωγέων ελαιολάδου του FAO βάση των εισαγομένων ποσοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα αγοράς κλάδου παραγωγής ιχθυηρών

Έρευνα αγοράς κλάδου παραγωγής ιχθυηρών Έρευνα αγοράς κλάδου παραγωγής ιχθυηρών Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών η Ελληνική υδατοκαλλιέργεια, αναπτύχθηκε και ανέδειξε τη χώρα ως τη μεγαλύτερη παραγωγό ιχθύων στην ευρύτερη περιοχή της

Διαβάστε περισσότερα

Ο τομέας ιχθυοκαλλιέργειας στη Γαλλία

Ο τομέας ιχθυοκαλλιέργειας στη Γαλλία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρεσβεία της Ελλάδος στο Παρίσι Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Ο τομέας ιχθυοκαλλιέργειας στη Γαλλία Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα (εκδήλωση Aqua 2018,

Διαβάστε περισσότερα

2.4 Ρύπανση του νερού

2.4 Ρύπανση του νερού 1 Η θεωρία του μαθήματος με ερωτήσεις 2.4 Ρύπανση του νερού 4-1. Ποια ονομάζονται λύματα; Έτσι ονομάζονται τα υγρά απόβλητα από τις κατοικίες, τις βιομηχανίες, τις βιοτεχνίες και τους αγρούς. 4-2. Ποιοι

Διαβάστε περισσότερα

6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12 O 6 + 6 O2

6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12 O 6 + 6 O2 78 ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (μακροφύκη φυτοπλαγκτόν) ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΠAΡΑΓΩΓΟΙ ( μετατρέπουν ανόργανα συστατικά σε οργανικές ενώσεις ) φωτοσύνθεση 6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ & ΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ

Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ & ΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ Η ΑΓΟΡΑ ΕΛΑΙΟΛΑ ΟΥ & ΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΤΥΝΗΣΙΑ Γραφείο Οικονοµικών & Εµπορικών Υποθέσεων Πρεσβείας της Ελλάδος στην Τύνιδα 6, rue St. Fulgence, Notre Dame Tunis 1082 Tel. +216 71 288411-846632 Fax +216 71 789518

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 Το εκπαιδευτικό υλικό αυτό στην αρχική του μορφή δημιουργήθηκε και

Διαβάστε περισσότερα

17, rue Auguste Vacquerie, 75116 Paris - Τηλέφωνο: 00331.47.20.26.60 - Φαξ: 00331.40.70.19.04 Ε-mail: ecocom-paris@mfa.gr - ambcomgr@yahoo.

17, rue Auguste Vacquerie, 75116 Paris - Τηλέφωνο: 00331.47.20.26.60 - Φαξ: 00331.40.70.19.04 Ε-mail: ecocom-paris@mfa.gr - ambcomgr@yahoo. Η μπύρα στην αγορά της Γαλλίας ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η μπύρα στην Γαλλία δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο είναι ο οίνος. Το συγκεκριμένο ποτό δεν έχει την παράδοση και την φήμη που έχει σε άλλες ευρωπαϊκές

Διαβάστε περισσότερα

Δύο χώρες της Βόρειας Θάλασσας

Δύο χώρες της Βόρειας Θάλασσας Δύο χώρες της Βόρειας Θάλασσας ΟΛΛΑΝΔΙΑ Έκταση: 3 φορές μικρότερη από την Ελλάδα. Πληθυσμός: 1,5 φορές μεγαλύτερος από τον ελληνικό. H Ολλανδία έχει μεγάλο μήκος ακτών και μικρό βάθος προς την ηπειρωτική

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών Εκτροφή Δίθυρων Μαλακίων Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκουσα: Καρακατσούλη Ναυσικά Εκπαιδευτικοί στόχοι Βιολογικά χαρακτηριστικά των Δίθυρων Μαλακίων,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ EΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ Box 55565, 102 04 Stockholm, Sweden Tηλ. (+46-8) 545 660 16, 17, Tέλεφαξ (+46-8) 667 32 93 Email: sweden.oey@greekembassy.se

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ...3. Εισαγωγή...3. Εγχώρια παραγωγή τυροκομικών...3. Καταναλωτικές προτιμήσεις...4. Δίκτυα διανομής...

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ...3. Εισαγωγή...3. Εγχώρια παραγωγή τυροκομικών...3. Καταναλωτικές προτιμήσεις...4. Δίκτυα διανομής... Έρευνα αγοράς Τοµέας τυροκοµικών προϊόντων στη Γαλλία Γραφείο Οικονοµικών και Εµπορικών Υποθέσεων Πρεσβείας Παρισίων Παρίσι, Απρίλιος 2013 1 Περιεχόμενα ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ...3 Εισαγωγή...3 Εγχώρια

Διαβάστε περισσότερα

CLIP PL01-KA This project has been funded with support from the European Commission.

CLIP PL01-KA This project has been funded with support from the European Commission. ERASMUS + 2016-2017 European Program ICT course for small local producers 19-20 Απριλίου 2018, Μεταποίηση delicatessen θαλασσινών εδεσμάτων: απαιτητική επένδυση με μεγάλες προοπτικές Στο πλαίσιο Ημερίδας,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας Τί είναι ένα Οικοσύστημα; Ένα οικοσύστημα είναι μια αυτο-συντηρούμενη και αυτορυθμιζόμενη κοινότητα ζώντων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΜΥ ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΙΕΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΠΙΕΡΙΑΣ

ΟΙ ΜΥ ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΙΕΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΠΙΕΡΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝ ΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΖΩΪΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΟΙ ΜΥ ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΙΕΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙ ΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ-ΜΑΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΚΥΡΙΤΣΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

INCOFRUIT - (HELLAS)

INCOFRUIT - (HELLAS) Αριθ. Πρωτ. 251/ Σελ 1 Αθήνα 16.4,2008 1 Προς ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΛΗ Κε Συνάδελφε Θέµα: Ενηµερωτικό δελτίο για την αγορά αγροτικών προϊόντων στη Γερµανία Παραθέτουµε συνηµµένα το πρώτο ενηµερωτικό δελτίο µε ειδήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική. 2 η έκδοση. Chapter 1

Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική. 2 η έκδοση. Chapter 1 Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 4 Η χωρική διάρθρωση της αστικής οικονομίας Περιεχόμενα Το υπόδειγμα von Thünen Το υπόδειγμα προσφοράς ενοικίου Εναλλακτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ροή του νερού μεταξύ των άλλων καθορίζει τη ζωή και τις λειτουργίες των έμβιων οργανισμών στο ποτάμι. Διαμορφώνει το σχήμα του σώματός τους, τους

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτική Αναφορά Αγορών Ελαιολάδου. Γενικά

Συγκριτική Αναφορά Αγορών Ελαιολάδου. Γενικά Γενικά Η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος ελαιοπαραγωγός τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο όπου κατάφερε να διπλασιάσει την παραγωγή της μετά το 1990, ενώ ακολουθώντας σχεδιασμένη πολιτική παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

των Ισπανών καταναλωτών τόσο λόγω διατροφικών συνηθειών όσο και της αυξανόμενης τάσης για υγιεινή διατροφή.

των Ισπανών καταναλωτών τόσο λόγω διατροφικών συνηθειών όσο και της αυξανόμενης τάσης για υγιεινή διατροφή. Εισαγωγικό σημείωμα Τα ψάρια, μαλάκια και όσrρακοειδή, αποτελούν σημαντικό μέρος της διατροφής των Ισπανών καταναλωτών τόσο λόγω διατροφικών συνηθειών όσο και της αυξανόμενης τάσης για υγιεινή διατροφή.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΑΛΛΙΑ ERASMUS + ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

Η ΓΑΛΛΙΑ ERASMUS + ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ Η ΓΑΛΛΙΑ ERASMUS + ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑ Η Γαλλία είναι μία μεγάλη χώρα της δυτικής Ευρώπης. Ο πληθυσμός της ανέρχεται στα 66,6 εκατομμύρια και το νόμισμα της είναι το ευρό.

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας ενδεικτικών. τιμών λιανικής πωλήσεως ιχθυηρών στα ολλανδικά σούπερ μάρκετ:

Πίνακας ενδεικτικών. τιμών λιανικής πωλήσεως ιχθυηρών στα ολλανδικά σούπερ μάρκετ: ΙΧΘΥΗΡΑ Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας παρασχέθηκαν από το Ολλανδικό Ινστιτούτο Προώθησης Ιχθυηρών, η συνολική κατανάλωση ιχθυηρών των ολλανδικών νοικοκυριών ανήλθε κατά το 2005 σε 51.527 τόνους (3,16

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ. ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - Σχολική χρονιά 2014-15 ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 3, 16451 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ,

Διαβάστε περισσότερα

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο /Ελληνικός χώρος Τα ελληνικά βουνά (και γενικότερα οι ορεινοί όγκοι της

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ : ανέπτυξε ένα πρότυπο σύμφωνα με το οποίο διέκρινε 5 στάδια οικονομικής ανάπτυξης, από τα οποία υποστήριξε

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών Εκτροφή Δίθυρων Μαλακίων Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκουσα: Καρακατσούλη Ναυσικά Εκπαιδευτικοί στόχοι Βιολογικά χαρακτηριστικά των Δίθυρων Μαλακίων,

Διαβάστε περισσότερα

INCOFRUIT - (HELLAS)

INCOFRUIT - (HELLAS) Προς ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΛΗ Κε Συνάδελφε Θέμα: Ενημερωτικό δελτίο για την αγορά αγροτικών προϊόντων στη Γερμανία Παραθέτουμε συνημμένα ενημερωτικό δελτίο με ειδήσεις για την γερμανική αγορά αγροτικών προϊόντων και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρεσβεία της Ελλάδος στο Παρίσι Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων. Γαλλική Αγορά Κοτόπουλου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρεσβεία της Ελλάδος στο Παρίσι Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων. Γαλλική Αγορά Κοτόπουλου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρεσβεία της Ελλάδος στο Παρίσι Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Γαλλική Αγορά Κοτόπουλου ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 Πίνακας Περιεχομένων Α. Η Γαλλική Αγορά Πουλερικών...3 I. Εγχώρια παραγωγή...4

Διαβάστε περισσότερα

10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες

10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες 10 + αλήθειες που μάθαμε συζητώντας με ψαράδες Ο Παγασητικός είναι μια κλειστή θάλασσα που τα νερά της αλλάζουν κάθε 8-9 μέρες χάρη στα ρεύματα Οι παλιές, μεγάλες πληγές Ελλιπής βιολογικός καθαρισμός Τα

Διαβάστε περισσότερα

Επιδράση των υδατοκαλλιεργειών στο περιβάλλον

Επιδράση των υδατοκαλλιεργειών στο περιβάλλον Επιδράση των υδατοκαλλιεργειών στο περιβάλλον Παύλος Μακρίδης, επίκουρος καθηγητής Τμήμα Βιολογίας, Τομέας Βιολογίας Ζώων Πανεπιστήμιο Πατρών Τι είναι υδατοκαλλιέργειες; Η καλλιέργεια υδρόβιων οργανισμών,

Διαβάστε περισσότερα

Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι

Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Η Παγκόσµια Μετανάστευση Το 2010, 214 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν μετανάστες, κατοικούσαν

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική και βιομηχανική παραγωγή. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Β Γυμνασίου Αγροτική παραγωγή: Ελλάδα Νορβηγία Γεωγραφία

Αγροτική και βιομηχανική παραγωγή. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Β Γυμνασίου Αγροτική παραγωγή: Ελλάδα Νορβηγία Γεωγραφία Αγροτική και βιομηχανική παραγωγή Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Β Γυμνασίου Αγροτική παραγωγή: Ελλάδα Νορβηγία Γεωγραφία Περιγραφή Η Ελλάδα και η Νορβηγία είναι δύο ευρωπαϊκές χώρες. Η πρώτη είναι μέλος

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα του Παιχνιδιού

Περιεχόμενα του Παιχνιδιού Ε υρώπη, 1347. Μεγάλη καταστροφή πρόκειται να χτυπήσει. Ο Μαύρος Θάνατος πλησιάζει την Ευρώπη και μέσα στα επόμενα 4-5 χρόνια ο πληθυσμός της θα μείνει μισός. Οι παίκτες αποικούν στις διάφορες περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ: Η χλωρίδα και η πανίδα στην χώρα μας είναι ένα πολύ σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι

Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική και Παγκόσμια Οικονομία, 2014 Η Παγκόσµια

Διαβάστε περισσότερα

2. Εγχώρια κατανάλωση-διατροφικές συνήθειες.

2. Εγχώρια κατανάλωση-διατροφικές συνήθειες. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή 2. Εγχώρια κατανάλωση-διατροφικές συνήθειες. 3. Δίκτυα διανομής 4. Ενδεικτικές λιανικές τιμές 5. Παραγωγή 6. Εξωτερικό εμπόριο 7. Διμερές εμπόριο 1 1. Εισαγωγή Τα ψάρια, μαλάκια

Διαβάστε περισσότερα

2556 Κ.Δ.Π. 226/2001. Αριθμός 226 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ

2556 Κ.Δ.Π. 226/2001. Αριθμός 226 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ Ε.Ε. Παρ. III(I) Αρ. 3502, 25.5.200 2556 Κ.Δ.Π. 226/200 Αριθμός 226 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ 32 του 962 0 του 963 79 του 966 8 του 972 202 του 987 () του 995 6()

Διαβάστε περισσότερα

«Κλιματική ή Αλλαγή: Δείκτες και Γεγονότα»

«Κλιματική ή Αλλαγή: Δείκτες και Γεγονότα» «Κλιματική ή Αλλαγή: Δείκτες και Γεγονότα» του Δημήτρη Κοσμά, icsd07055@icsd.aegean.gr d και της Γεωργίας Πολυζώη, icsd07105@icsd.aegean.gr 1 Δείκτης: Επιφανειακή Θερμοκρασία Ως μέση επιφανειακή θερμοκρασία,

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΡΕΑΤΩΝ (σε τόνους)

ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΡΕΑΤΩΝ (σε τόνους) ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΡΕΑΤΟΣ Παραγωγή, Αγορά, Εξωτερικό εμπόριο ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΡΕΑΤΟΣ Το 2013, η ισπανική παραγωγή χοιρινού κρέατος έφθασε τα 3,44 εκατομμύρια τόνους και ο αριθμός των σφαγέντων ζώων

Διαβάστε περισσότερα

Η Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χ

Η Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χ Β. Π. Γ. Π. Η Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χιλιόμετρα, ενώ με τα νησιά φτάνει τα 30,2

Διαβάστε περισσότερα

Εύρεση της πυκνότητας στερεών και υγρών.

Εύρεση της πυκνότητας στερεών και υγρών. Μ4 Εύρεση της πυκνότητας στερεών και υγρών. 1 Σκοπός Στην άσκηση αυτή προσδιορίζεται πειραματικά η πυκνότητα του υλικού ενός στερεού σώματος. Το στερεό αυτό σώμα βυθίζεται ή επιπλέει σε υγρό γνωστής πυκνότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ. Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ

Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ. Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ 1 Ονομ/μο φοιτήτριας: Κουκουλιάντα Στυλιανή Αριθμός μητρώου: 7533 Υπεύθυνος καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΦΑΙΝOΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

ΤΟ ΦΑΙΝOΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΤΟ ΦΑΙΝOΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ Η ηλιακή ακτινοβολία που πέφτει στην επιφάνεια της Γης απορροφάται κατά ένα μέρος από αυτήν, ενώ κατά ένα άλλο μέρος εκπέμπεται πίσω στην ατμόσφαιρα με την μορφή υπέρυθρης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΤΑΞΗ:B ΤΜΗΜΑ: Β1 ΡΥΠΑΝΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η καθαριότητα και η λειτουργικότητα

Διαβάστε περισσότερα

VIDEO Test ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΣΤ 1 ΜΙΓΜΑΤΑ

VIDEO Test ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΣΤ 1 ΜΙΓΜΑΤΑ ΜΙΓΜΑΤΑ Καθημερινά χρησιμοποιούμε πολλά αντικείμενα, που είναι κατασκευασμένα από διαφορετικά υλικά. Ορισμένα από τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι καθαρές ουσίες. Οι καθαρές ουσίες μπορεί να είναι χημικά

Διαβάστε περισσότερα

02-04-00: «Ιδιαίτερα» κλάσματα βιομάζας Δυναμικό

02-04-00: «Ιδιαίτερα» κλάσματα βιομάζας Δυναμικό Κεφάλαιο 02-04 σελ. 1 02-04-00: «Ιδιαίτερα» κλάσματα βιομάζας Δυναμικό Όπως επισημάνθηκε στο κεφάλαιο 01-04, η πρώτη ύλη για τα «ιδιαίτερα» κλάσματα βιομάζας είναι μη επικίνδυνα απόβλητα, κυρίως παραγόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία»

Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία» Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία» α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο δημοτικό σχολείο έχεις μάθει ότι τα υλικά σώματα, είτε βρίσκονται στη στερεή είτε στην

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα μας το κλίμα. Και οι παράγοντες που το επηρεάζουν.

Θέμα μας το κλίμα. Και οι παράγοντες που το επηρεάζουν. Θέμα μας το κλίμα. Και οι παράγοντες που το επηρεάζουν. 1 Που συμβαίνουν οι περισσότερες βροχοπτώσεις; Κυρίως στη θάλασσα. Και μάλιστα στο Ισημερινό. Είδαμε γιατί στο προηγούμενο μάθημα. Ρίξε μία ματιά.

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

Το Κ2 είναι ένα παιχνίδι για 1 έως 5 παίκτες, ηλικίας 8 ετών και άνω, με διάρκεια περίπου 60 λεπτά.

Το Κ2 είναι ένα παιχνίδι για 1 έως 5 παίκτες, ηλικίας 8 ετών και άνω, με διάρκεια περίπου 60 λεπτά. ΟΔΗΓΙΕΣ Το Κ2 είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό στον κόσμο (μετά το Έβερεστ) με ύψος 8.611 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας. Θεωρείται, επίσης, ένα από τα δυσκολότερα βουνά άνω των 8.000 μέτρων. Το Κ2 ποτέ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ & Κλίµα / Χλωρίδα / Πανίδα της Κύπρου

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ & Κλίµα / Χλωρίδα / Πανίδα της Κύπρου ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ & Κλίµα / Χλωρίδα / Πανίδα της Κύπρου Παρουσίαση Γιώργος Σέκκες Καθηγητής Γεωγραφίας Λευκωσία 2017 Ερώτηση! Ποια η διάφορα µεταξύ του κλίµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ_

ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ_ ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Η ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Η ΚΥΜΑΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ παράγεται από την κίνηση των κυμάτων στη θαλάσσια επιφάνεια που προκαλείται από τους κατά τόπους ανέμους ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΥΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

2. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ Υ ΡΟΣΦΑΙΡΑΣ

2. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ Υ ΡΟΣΦΑΙΡΑΣ 2. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ Υ ΡΟΣΦΑΙΡΑΣ 2.1 Ωκεανοί και Θάλασσες. Σύµφωνα µε τη ιεθνή Υδρογραφική Υπηρεσία (International Hydrographic Bureau, 1953) ως το 1999 θεωρούντο µόνο τρεις ωκεανοί: Ο Ατλαντικός, ο Ειρηνικός

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι όπου έχει σημασία να είστε κοντά

Το παιχνίδι όπου έχει σημασία να είστε κοντά Το παιχνίδι όπου έχει σημασία να είστε κοντά Τι μήκος έχει η γέφυρα Golden Gate; Που έχουν βρεθεί «αποδείξεις» της ύπαρξης του Γέτι; Πόσα αγάλματα υπάρχουν στο Νησί του Πάσχα; Πολύ πιθανό να μην γνωρίζετε

Διαβάστε περισσότερα

Η αγορά προϊόντων αλιείας στην Τουρκία

Η αγορά προϊόντων αλιείας στην Τουρκία 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Η αγορά προϊόντων αλιείας στην Τουρκία Η αγορά προϊόντων αλιείας και πιο

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή και κατανομή της τροφής. Β ΜΕΡΟΣ: Κτηνοτροφία Αλιεία

Παραγωγή και κατανομή της τροφής. Β ΜΕΡΟΣ: Κτηνοτροφία Αλιεία Παραγωγή και κατανομή της τροφής Β ΜΕΡΟΣ: Κτηνοτροφία Αλιεία Τι τρώμε; Τι τρώει ο άνθρωπος; Ας αφήσουμε τους αριθμούς να μιλήσουν Μόλις 9 είδη ζώων (βόδι, χοίρος, πρόβατο, κατσίκι, βούβαλος, κοτόπουλο,

Διαβάστε περισσότερα

Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία

Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία Εισαγωγή Αποδημητικά πουλιά είναι τα πουλιά που κάθε χρόνο μεταναστεύουν, από το Νότο προς το Βορρά την άνοιξη και

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ

ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ Τι είναι ρύπανση: Ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί η δυσμενής μεταβολή των φυσικοχημικών ή βιολογικών συνθηκών ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή/και η βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βλάβη στην ευζωία, την ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών

Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών Το Φαινόμενο του θερμοκηπίου Η τρύπα του όζοντος Η μόλυνση της ατμόσφαιρας Η μόλυνση του νερού Η μόλυνση του εδάφους Όξινη βροχή Ρύπανση του περιβάλλοντος Ραδιενεργός ρύπανση

Διαβάστε περισσότερα

41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1

41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1 41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1 Φώκια Μονάχους- Μονάχους Η μεσογειακή φώκια Monachus monachus πήρε το όνομά της είτε εξαιτίας του σχήματος του πάνω μέρους του κεφαλιού της που μοιάζει σαν

Διαβάστε περισσότερα

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν

Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν 7. Επαναχρησιμοποίηση νερού στο δήμο μας! Όσα υγρά απόβλητα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να υποστούν επεξεργασία πριν την επανάχρησή τους. Ο βαθμός επεξεργασίας εξαρτάται από την χρήση για την

Διαβάστε περισσότερα

Τι πραγματεύεται η Διεθνής Οικονομική;

Τι πραγματεύεται η Διεθνής Οικονομική; Εισαγωγή Τι πραγματεύεται η Διεθνής Οικονομική; Κέρδη από το Εμπόριο Εξηγώντας τα Υποδείγματα του Εμπορίου Οι Επιπτώσεις των Κρατικών Πολιτικών στο Εμπόριο Θέματα Διεθνούς Χρηματοδότησης Διεθνές Εμπόριο

Διαβάστε περισσότερα

Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο. Αιγαίο)

Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο. Αιγαίο) Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο Αιγαίο) Δρ. Σοφία Γαληνού-Μητσούδη Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας

Διαβάστε περισσότερα

Πατάτες Ποιότητα 3 Να έχουν χαμηλό ποσοστό νιτρικών αλάτων (που ως γνωστό είναι βλαβερά για την υγεία των νεαρών ατόμων) και να μην έχουν υπολείμματα

Πατάτες Ποιότητα 3 Να έχουν χαμηλό ποσοστό νιτρικών αλάτων (που ως γνωστό είναι βλαβερά για την υγεία των νεαρών ατόμων) και να μην έχουν υπολείμματα Πατάτες Πατάτες Ποιότητα 3 Να έχουν χαμηλό ποσοστό νιτρικών αλάτων (που ως γνωστό είναι βλαβερά για την υγεία των νεαρών ατόμων) και να μην έχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων πέραν των επιτρεπτών ορίων, σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα

Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Αρωματικά Φυτά Αρωματικά Φυτά στην Κουζίνα Η προσθήκη του κατάλληλου βοτάνου μπορεί να κάνει πιο γευστικό και πιο ελκυστικό κάποιο φαγητό. Η γεύση, όμως, είναι ζήτημα προσωπικής προτίμησης και υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

Γεωλογία - Γεωγραφία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος:

Γεωλογία - Γεωγραφία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: Γεωλογία - Γεωγραφία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Τ μαθητ : Σχολικό Έτος: 1 ΜΑΘΗΜΑ 1, Οι έννοιες «γεωγραφική» και «σχετική» θέση 1. Με τη βοήθεια του χάρτη στη σελ.12, σημειώστε τις παρακάτω πόλεις στην

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΚΤΙΝΙΔΙΩΝ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΚΤΙΝΙΔΙΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΚΤΙΝΙΔΙΩΝ Το ακτινίδιο είναι θάμνος με άνθη χρώματος λευκού. Τα φύλλα του έχουν ωοειδές σχήμα και στο κάτω μέρος τους έχουν χνούδι. Ο καρπός του είναι εδώδιμος, με γλυκόξινη γεύση. Το εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.2 : Ποιοτικός έλεγχος & ασφάλεια στην αλυσίδα παραγωγής βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr

Διαβάστε περισσότερα

Yπεραλίευση. Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες

Yπεραλίευση. Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες Yπεραλίευση Η Ευρώπη οφείλει να ξαναδώσει ζωή στις θάλασσες Στοιχεία και στατιστικά Τα εννέα στα δέκα Ευρωπαϊκά ιχθυαποθέματα υπεραλιεύονται (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2009). Η υπεραλίευση κοστίζει παγκοσμίως

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορική πατρότητα του όρου «Μεσόγειος θάλασσα» ανήκει στους Λατίνους και μάλιστα περί τα μέσα του 3ου αιώνα που πρώτος ο Σολίνος τη ονομάζει

Η ιστορική πατρότητα του όρου «Μεσόγειος θάλασσα» ανήκει στους Λατίνους και μάλιστα περί τα μέσα του 3ου αιώνα που πρώτος ο Σολίνος τη ονομάζει Η ιστορική πατρότητα του όρου «Μεσόγειος θάλασσα» ανήκει στους Λατίνους και μάλιστα περί τα μέσα του 3ου αιώνα που πρώτος ο Σολίνος τη ονομάζει χαρακτηριστικά «Mare Mediterraneum» ως μεταξύ δύο ηπείρων

Διαβάστε περισσότερα

Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις τιμές των τροφίμων

Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις τιμές των τροφίμων 8 Αυγούστου 2012 Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις τιμές τροφίμων Επιστήμες / Περιβάλλον - Οικολογία Η αλλαγή του κλίματος μείωσε την παγκόσμια παραγωγή σίτου και καλαμποκιού περισσότερο από 3% κατά τις τρεις

Διαβάστε περισσότερα

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά

2.3 Άρδευση με σταγόνες Γενικά 2.3 Άρδευση με σταγόνες 2.3.1 Γενικά Με τη μέθοδο αυτή, γνωστή και ως στάγδην άρδευση, το αρδευτικό νερό χορηγείται κατά σταγόνες στην περιοχή του κύριου ριζοστρώματος τρων φυτών και μόνο σ αυτή με τη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΛΑΓΚΤΟΥ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΩΣ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΤΡΟΦΗΣ ΣΤΟΥΣ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥΣ ΙΧΘΥΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ (Γενική θεώρηση)

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΛΑΓΚΤΟΥ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΩΣ ΖΩΝΤΑΝΗΣ ΤΡΟΦΗΣ ΣΤΟΥΣ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥΣ ΙΧΘΥΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ (Γενική θεώρηση) T.E.I. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ-ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΠΛΑΓΚΤΟΥ Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΛΑΓΚΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Κατσαδωράκης, Γ., Fric, J., Δημαλέξης, Α.,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Σε κάθε γύρο έχετε 2 ενέργειες. Στην κάθε ενέργεια μπορείτε να κάνετε ένα από τα εξής:

ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Σε κάθε γύρο έχετε 2 ενέργειες. Στην κάθε ενέργεια μπορείτε να κάνετε ένα από τα εξής: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι δουλειές ανθίζουν! Από τότε που ανοίξατε τη συντεχνία, κάθε λογής επαγγελματίες έχουν φτάσει από όλη την Ευρώπη, ώστε να ανταλλάξουν πληροφορίες και να αυξήσουν τις δουλειές τους. Εσείς είστε

Διαβάστε περισσότερα

ERASMUS Δημοτικό Σχολείο Αγίων Τριμιθιάς Χρίστος Τομάζος Στ 2

ERASMUS Δημοτικό Σχολείο Αγίων Τριμιθιάς Χρίστος Τομάζος Στ 2 ERASMUS 1 Δημοτικό Σχολείο Αγίων Τριμιθιάς Χρίστος Τομάζος 17.12.2016 Στ 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γαλλία 3-7 Ισπανία.. 8-13 Γερμανία 14-20 Ιταλία. 21-25 2 ΓΑΛΛΙΑ: Θέση και σύνορα 4 Κλίμα 5 Πρωτεύουσα. 6 Βιομηχανία...

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Πολιτική και Οικονομία Υδατικών Πόρων

Περιβαλλοντική Πολιτική και Οικονομία Υδατικών Πόρων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Περιβαλλοντική Πολιτική και Οικονομία Υδατικών Πόρων Ενότητα 1:Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική Πολιτική Παγκόσμια Περιβαλλοντικά Προβλήματα Βασίλης Κανακούδης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Τάσεις στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων Ιταλίας 1

Τάσεις στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων Ιταλίας 1 Τάσεις στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων Ιταλίας 1 Το 2017 οι εξαγωγές αγροδιατροφικών της Ιταλίας ανήλθαν πρώτη φορά σε αξία σε 40,85 δις σημειώνοντας αύξηση 5,7%. Οι ιταλικές εξαγωγές αγροδιατροφικών

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες της Εξέλιξης

Θεωρίες της Εξέλιξης 1 ο ΘΕΜΑ Θεωρίες της Εξέλιξης Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.

Διαβάστε περισσότερα

Τι τρώμε ; Τα τρελά κολοκυθάκια. Βουκάι Αντελίνα Δοβλιατίδου Άννα Λαδοπούλου Σοφία Ξανθοπούλου Άννα Παπαδοπούλου Αναστασία

Τι τρώμε ; Τα τρελά κολοκυθάκια. Βουκάι Αντελίνα Δοβλιατίδου Άννα Λαδοπούλου Σοφία Ξανθοπούλου Άννα Παπαδοπούλου Αναστασία Τι τρώμε ; Ομάδα 1 : Τα τρελά κολοκυθάκια Βουκάι Αντελίνα Δοβλιατίδου Άννα Λαδοπούλου Σοφία Ξανθοπούλου Άννα Παπαδοπούλου Αναστασία Ιστορική αναδρομή εξέλιξης τροφίμων Παράλληλα με την εξέλιξη του ανθρώπινου

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός το. φλψ Στάδια επεξεργασίας λυμάτων ΘΕΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ?

Ορισμός το. φλψ Στάδια επεξεργασίας λυμάτων ΘΕΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ? ΘΕΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ? Ο βιολογικος καθαρισμος αφορα την επεξεργασια λυματων, δηλαδη τη διαδικασια μεσω της οποιας διαχωριζονται οι μολυσματικες ουσιες από

Διαβάστε περισσότερα

φυσική κεφ.4 ΠΙΕΣΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ =15 10 Προφανώς όταν είναι όρθιο αφού τότε μειώνεται το εμβαδό Α ενώ η δύναμη (το βάρος) παραμένει το ίδιο.

φυσική κεφ.4 ΠΙΕΣΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ =15 10 Προφανώς όταν είναι όρθιο αφού τότε μειώνεται το εμβαδό Α ενώ η δύναμη (το βάρος) παραμένει το ίδιο. φυσική κεφ.4 ΠΙΕΣΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1 Πόση είναι η πίεση από τα ψηλά τακούνια στο πάτωμα; Πρέπει να θέσουμε εύλογες τιμές για τα μεγέθη F κ και A: ω Α = εμβαδό επιφάνειας τακουνιού = 1cm2=0,0001μ2=10-4

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Τετάρτη, 27 Μάρτιος :09 - Τελευταία Ενημέρωση Τετάρτη, 27 Μάρτιος :29

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Τετάρτη, 27 Μάρτιος :09 - Τελευταία Ενημέρωση Τετάρτη, 27 Μάρτιος :29 Όταν λέμε μεταλλαγμένα τρόφιμα ή γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, αναφερόμαστε σε τρόφιμα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας τις πρόσφατες τεχνικές της μοριακής βιολογίας. Τα τρόφιμα αυτά έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ 38 ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Βιομηχανία ή δευτερογενής τομέας της παραγωγής ή μεταποίηση: Το σύνολο των διαδικασιών με τις οποίες ακατέργαστα ή μισοκατεργασμένα προϊόντα μετατρέπονται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΗ: Αντωνοπούλου Ακριβή Γιάτα Κλίντον. Γεωργόπουλος Παναγιώτης Αραμπατζάκης Βασίλης. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον κ.

ΜΕΛΗ: Αντωνοπούλου Ακριβή Γιάτα Κλίντον. Γεωργόπουλος Παναγιώτης Αραμπατζάκης Βασίλης. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον κ. ΜΕΛΗ: Γεωργόπουλος Παναγιώτης Αραμπατζάκης Βασίλης Αντωνοπούλου Ακριβή Γιάτα Κλίντον Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον κ. Παρασκευόπουλο Ιστορικό Πλαίσιο: - Πρωτοεμφανίστηκε πριν από 5.000 χρόνια στην Αφρική.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ Να γνωρίζεις τις έννοιες γεωγραφικό πλάτος, γεωγραφικό μήκος και πως αυτές εκφράζονται

ΜΑΘΗΜΑ 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ Να γνωρίζεις τις έννοιες γεωγραφικό πλάτος, γεωγραφικό μήκος και πως αυτές εκφράζονται ΜΑΘΗΜΑ 1 Π. Γ Κ Ι Ν Η Σ 1. Να γνωρίζεις τις έννοιες γεωγραφικό πλάτος, γεωγραφικό μήκος και πως αυτές εκφράζονται 2. Να μπορείς να δώσεις την σχετική γεωγραφική θέση ενός τόπου χρησιμοποιώντας τους όρους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Ερεβάν, 13 Σεπτεμβρίου 2011

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Ερεβάν, 13 Σεπτεμβρίου 2011 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΕΡΕΒΑΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ταχ. Δ/νση : 6 Demirchian Str., 375002 Yerevan Τηλέφωνο : 003741-530051,530446 Τηλ/τυπο : 0037410-530049 Ηλεκ. Δ/νση : ecocom-yerevan@mfa.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μαδρίτη, 14 Μαρτίου 2017

ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μαδρίτη, 14 Μαρτίου 2017 ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μαδρίτη, 14 Μαρτίου 2017 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΙΣΠΑΝΙΑΣ ΕΤΟΥΣ 2016 Οι εξωτερικές εμπορικές συναλλαγές της Ισπανίας διατήρησαν το 2016, για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, αυξητική

Διαβάστε περισσότερα

Νότια Ευρώπη. Συνεργασία στη λεκάνη της Μεσογείου : Ενεργειακά ζητήματα. Ελληνικά

Νότια Ευρώπη. Συνεργασία στη λεκάνη της Μεσογείου : Ενεργειακά ζητήματα. Ελληνικά Νότια Ευρώπη Συνεργασία στη λεκάνη της Μεσογείου : Ενεργειακά ζητήματα H ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ ανήλθε στο 44% το 1995, θα έχει αυξηθεί κατά 65% μέχρι το 2025 και έως και 80% για το φυσικό αέριο. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΛΑΤΣΟΣ ΠΕ04 ΦΥΣΙΚΟΣ Msc

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΛΑΤΣΟΣ ΠΕ04 ΦΥΣΙΚΟΣ Msc 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 1 1 ο φύλλο αξιολόγησης 1. Κάντε τη διάκριση μεταξύ δύναμης και πίεσης. 2. Γιατί οι δεξαμενές που τροφοδοτούν με νερό τους οικισμούς βρίσκονται ψηλά; 3. Ποια σχέση έχει ο όγκος ενός

Διαβάστε περισσότερα

Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, Αριθμός 221 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΑΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ

Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, Αριθμός 221 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΑΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ 32 του 1962 10 του 1963 79 του 1966 18 του 1972 202 του 1987 11(1) του 1995 116(1) του 2000. Συνοπτικός τίτλος. Κοινοί Κανόνες Ποιότητας. Παράρτημα. E.E. Παρ. ΙΙΪ(Ι) 2530 Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, 25.5.2001

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη Βασικός-αναντικατάστατος παράγοντας της ζωής κάθε μορφής και κάθε επιπέδου Συνδέεται άμεσα με τη διαμόρφωση των κλιματολογικών συνθηκών Η σύγχρονη

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει ο Κος: Αλέξανδρος Μεσημέρης, υπεύθυνος μελισσοκομίας του τμήματος Ζωικής Παραγωγής, Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λάρισας

Γράφει ο Κος: Αλέξανδρος Μεσημέρης, υπεύθυνος μελισσοκομίας του τμήματος Ζωικής Παραγωγής, Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λάρισας Γράφει ο Κος: Αλέξανδρος Μεσημέρης, υπεύθυνος μελισσοκομίας του τμήματος Ζωικής Παραγωγής, Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λάρισας Η προετοιμασία των μελισσιών για το χειμώνα και η σωστή διαχείμαση, είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ EΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ Box 55565, 102 04 Stockholm, Sweden Tηλ. (+46-8) 545 660 16, 17, Tέλεφαξ (+46-8) 667 32 93 Email: sweden.oey@greekembassy.se

Διαβάστε περισσότερα

Συγκομιδή και ταξινόμηση φρούτων

Συγκομιδή και ταξινόμηση φρούτων World Robot Olympiad 2018 Κατηγορία Regular WeDo (Μέχρι 10 ετών) Περιγραφή πρόκλησης, κανόνες και διαδικασία βαθμολογίας FOOD MATTERS (Το φαγητό έχει σημασία) Συγκομιδή και ταξινόμηση φρούτων Έκδοση: 25

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Ο πλανήτης μας είναι καλυμμένος με νερό σε ποσοστό 75%. Το 97,5% αυτού του νερού είναι αλμυρό (θάλασσες). Το 2,5% είναι γλυκό νερό και πάγοι. Λιγότερο από 1% είναι διαθέσιμο

Διαβάστε περισσότερα