Αξιοπιστία και εγκυρότητα. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ (reliability) ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ (validity) 23/12/2010. Δρ. Νικόλαος Στριμπάκος

Transcript

1 Αξιοπιστία και εγκυρότητα Δρ. Νικόλαος Στριμπάκος Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Φυσ/πείας, ΤΕΙ Λαμίας ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ (reliability) Αξιοπιστία θεωρείται ο βαθμός που μια δοκιμασία ή διαδικασία επιφέρει τα ίδια αποτελέσματα κάτω από σταθερές συνθήκες σε όλες τις περιστάσεις ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ (validity) Πιο πολύπλοκη έννοια και μεταξύ άλλων εμπεριέχει «τη φύση της πραγματικότητας / ρεαλισμού» δηλαδή σχετίζεται με το πόσο απέχουν από την αλήθεια τα αποτελέσματα μιας μέτρησης, πόσο πλήρης είναι μια δοκιμασία ή διαδικασία, κατά πόσο μπορούν να γενικευτούν τα ευρήματα στο γενικότερο πληθυσμό κλπ. 1

2 Αξιοπιστία συσχέτιση Εγκυρότητα Υψηλή εγκυρότητα και Χαμηλή εγκυρότητα/ Χαμηλή εγκυρότητα και υψηλή Μηδαμινή εγκυρότητα και υψηλή Που αναφέρονται; Στον θεραπευτή Στο μέσο αξιολόγησης Στη θεραπεία Στη διαδικασία αξιολόγησης ή θεραπείας θεραπευτή Ο θεραπευτής πρέπει να είναι αξιόπιστος και έγκυρος κατά την εφαρμογή όλων των τεχνικών και μεθόδων που χρησιμοποιεί είτε αφορούν την αξιολόγηση είτε τη θεραπεία. Πχ. η αποτελεσματικότητα και η μιας τεχνικής κινητοποίησης, του υπερήχου ή της γωνιομέτρησης εξαρτάται κατά πολύ πως την εφαρμόζει ο φυσικοθεραπευτής. 2

3 μέσου αξιολόγησης (1) Τι αξιολογούμε; Πόνο Δύναμη Εύρος κίνησης Αντοχή Κινητικά πρότυπα Λειτουργικότητα μέσου αξιολόγησης (2) Συνήθη μέσα αξιολόγησης: - Οπτική αναλογική κλίμακα - Ερωτηματολόγια - Γωνιόμετρα - Δυναμόμετρα - ΗΜΓ - Μεζούρα - Πελματογράφος - Ισοκινητικό δυναμόμετρο - Λειτουργικές δοκιμασίες όπως, βάδιση σε ευθεία γραμμή, σήκωμα από καρέκλα, δοκιμασίες ισορροπίας κλπ - Κλινικές δοκιμασίες μέσου αξιολόγησης (3) Πρέπει να ελέγχονται για την τους, την εγκυρότητά τους, την αντικειμενικότητά τους και την καταλληλότητά τους Πχ. ένα δυναμόμετρο πρέπει να φέρνει τα ίδια αποτελέσματα όταν του εφαρμόζουμε την ίδια δύναμη επάνω του επαναλαμβανόμενα αλλά και να δείχνει το ίδιο ποσό δύναμης με αυτή που εφαρμόζεται. Πόσο αξιόπιστο είναι κατά αυτή την λογική το μυικό τέστ; 3

4 Εγκυρότητα και της θεραπευτικής παρέμβασης Ο κλινικός συλλογισμός και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις πρέπει να είναι αξιόπιστες και έγκυρες Γνωρίζετε ότι η ψηλάφιση των ακανθωδών αποφύσεων έχει χαμηλή ; (Billis et al, 2003) Τότε πως μπορεί να είναι αξιόπιστη και έγκυρη η θεραπευτική προσέγγιση με τεχνικές κινητοποίησης και χειρισμών της ΣΣ; Εγκυρότητα και της διαδικασίας αξιολόγησης ή θεραπευτικής παρέμβασης Η διαδικασία κατά την αξιολόγηση ή θεραπεία πρέπει να είναι και έγκυρη και αξιόπιστη Πχ. σε γωνιομέτρηση ο θεραπευτής πρέπει να ακολουθεί ένα αυστηρό πρωτόκολλο όπου θα καθορίζονται η αρχική θέση του ασθενή, τα οδηγά ανατομικά σημεία για την εφαρμογή του γωνιομέτρου, η ανάγνωση και καταγραφή των αποτελεσμάτων του γωνιομέτρου, η ώρα της ημέρας που γίνεται η γωνιομέτρηση, η λήψη φαρμάκων πριν τη μέτρηση κλπ. Εγκυρότητα (1) Καθορίζει το βαθμό που κάθε δοκιμασία ή διαδικασία αντιπροσωπεύει αληθινά το κλινικό ερώτημα ;;;;;; 4

5 Εγκυρότητα (2) Γενίκευση αποτελεσμάτων / συμπερασμάτων μιας μέτρησης θεραπείας (εξωτερική εγκυρότητα) Αξιοπιστία Σύγκριση μεταξύ του ίδιου θεραπευτή σε πολλαπλές περιστάσεις (intra-examiner reliability) Σύγκριση μεταξύ διαφορετικών θεραπευτών (inter-examiner reliability) Χαμηλή = χαμηλή επαναληψιμότητα Η εξαρτάται: Από την πορεία της πάθησης Τη μέθοδο μέτρησης (υποκειμενικότητα της δοκιμασίας) Επιδεξιότητα του θεραπευτή Πολυπλοκότητα της διαδικασίας 5

6 Συμπέρασμα Η και η εγκυρότητα εμπεριέχονται και επηρεάζουν όλες τις πτυχές της κλινικής πράξης Αφύπνιση και συνειδητοποίηση των εννοιών της ς και εγκυρότητας από όλους τους θεραπευτές Πρόταση... Για έγκυρο και αξιόπιστο κλινικό συλλογισμό και θεραπευτική παρέμβαση η μόνη διέξοδος είναι η συνεχής μελέτη της αρθρογραφίας βασιζόμενη πάντα στις αποδείξεις Σε κάθε είδους αξιολόγηση και μέτρηση να γίνεται εφαρμογή όλων των επιμέρους διαδικασιών με αυστηρό πρωτόκολλο για έγκυρα και αξιόπιστα συμπεράσματα Εμπειρική γνώση + επιστημονική έρευνα Βελτίωση των διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων. 6

7 7