Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας

Transcript

1 Χαιρετισμός Πρύτανη Καθηγητή Κώστα Γουλιάμου ( ) Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας Με ξεχωριστή λαμπρότητα και συγκίνηση η σημερινή ημέρα της παρουσίας σας ες γην εναλίαν Κύπρον. Σε αυτή τη γη, αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας της Κύπρου - που οι πράξεις του κυβερνημένες σαν μια φιλοσοφική πολιτεία, όπως έλεγε και ο ζωγράφος μας Διαμαντής παρά τους αιώνες στενόχωρης ζήσης κάτω από το θέλημα των άλλων, αλλά και την από το `74 συνεχιζόμενη κατοχή, διαθέτει πίστη στην αξία του, πίστη στη δημοκρατία και την ελευθερία. Διαθέτει βαθύτατη πίστη στο θεσμικό σας ρόλο ως Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Εξοχότατε, Σήμερα στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, με de profundis αισθήματα τιμής και σεβασμού, σας υποδεχόμαστε συναισθανόμενοι - ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό - την ξεχωριστή τιμή που μας κάνετε. Αποτελεί προσωπικά και μια ιδιαίτερη τιμή ως Πρύτανης να προβώ στην απονομή του τίτλου του Επιτίμου Διδάκτορος στον Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και 7 ο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Με ιδιαίτερη επομένως χαρά σας υποδέχομαι σας υποδεχόμαστε - στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου - εσάς και την αντιπροσωπεία που σας συνοδεύει. οὐδὲν γὰρ ἄλλο ἔχουσα εἰς Ἅιδου ἡ ψυχὴ ἔρχεται πλὴν τῆς παιδείας τε καὶ τροφῆς. Πλάτωνος Φαίδων 107d2-4. 1

2 Είμαστε σε χώρο που από το 1961 καλλιεργεί την παιδεία. Είμαστε το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της παιδείας, του ουμανισμού, της καινοτομίας και του πολιτισμού. Ισορροπούμε μεταξύ επιστήμης και αισθητικής ευαισθησίας. Προωθούμε, μεταξύ άλλων, το Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Παιδεία της Δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Κράτους Δικαίου. Παιδεία για δημοκρατία και ισόρροπη ανάπτυξη. Προωθούμε στα προγράμματά μας το Ήθος και τη Γνώση που αποτελούν και τα συστατικά της Δημοκρατίας Σας καλωσορίζω στην κοινότητά μας, στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και, συνάμα, στην οικογένεια του πανεπιστημιακού οργανισμού της Laureate International Universities, στον οποίο εξ ολοκλήρου και αποκλειστικά ανήκει τα τελευταία χρόνια το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η Laureate αποτελεί το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό οργανισμό του κόσμου, με 80 πανεπιστήμια σε 30 χώρες και με σύνολο φοιτητών που αγγίζει αυτή τη στιγμή το 1 εκατομμύριο. Επίτιμος Πρόεδρος της Laureate International Universities - και συμπράττων μέσω του Ιδρύματός του στον οργανισμό μας - είναι ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Bill Clinton. Εξοχότατε, είμαι υποχρεωμένος να σας αναφέρω ότι το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο εν μέσω κρίσης έχει διακρίσεις. Ενδεικτικά, μόνο στο τελευταίο 6μηνο πέτυχε: Να θέσει την Κύπρο στον ευρωπαϊκό χάρτη, αφού είμαστε το μοναδικό κυπριακό ακαδημαϊκό ίδρυμα και ένα από τα 30 στην Ευρώπη που συγκρότησαν Science Shop μέσα από μια τεράστια κοινοπραξία ερευνητικού ευρωπαϊκού προγράμματος Να θέσει την Κύπρο στον παγκόσμιο χάρτη, αφού είναι το μόνο πανεπιστημιακό ίδρυμα από την Κύπρο που επελέγη από τη Microsoft για τη δημιουργία ερευνητικού Κέντρου Καινοτομίας. Η Microsoft έχει 100 τέτοια κέντρα ανά τον κόσμο ( στα εγκαίνια του Μαΐου ενδεχομένως να παραστεί ο Bill Gates) 2

3 Να εντάξει στο διδακτικό προσωπικό της Ιατρικής Σχολής τον κάτοχο βραβείου Νόμπελ Βιολογίας Καθηγητή Huber ( είναι το μόνο στον ελληνισμό παν/μιο - μαζί με το παν/μιο Κύπρου - που έχουν ως μέλη ΔΕΠ Νομπελίστες) Ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Νομικής Θωμάς Παπαδόπουλος έλαβε το κρατικό βραβείου καλύτερου νέου ερευνητή, το οποίο απονεμήθηκε από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είμαστε πανεπιστήμιο με υποδομές υψηλού επιπέδου και, κυρίως, με την πιο καινοτομική διοικητική οργάνωση. Πιστεύουμε βαθιά στη συνέργια με την κοινωνία, με την οποία συνεργαζόμαστε και μοιραζόμαστε κοινές αξίες. Με τη σύμπνοια και τη σύμπραξη όλων, το έργο του καθένα μας αποκτά μεγαλύτερη αξία και αποτελεσματικότητα. Εξοχότατε, Εισέρχεσθε σήμερα στην ακαδημαϊκή κοινότητα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Το Πανεπιστήμιό μας τιμά τον επιστήμονα που δια της ζωής και του έργου του μελέτησε σε βάθος το νομικό πολιτισμό σε όλες τις διαστάσεις του. Ταυτόχρονα όμως και το Πανεπιστήμιο τιμάται από εσάς δια της εισδοχής σας στην ακαδημαϊκή του κοινότητα. Για μας, το πανεπιστήμιο αποτελεί τον κατεξοχήν κοινωνικό χώρο για την ανάπτυξη κριτικής δύναμης, ηθικών ιδεών, αισθητικής και, κυρίως σπουδής για την απελευθέρωση του ανθρώπου. Γιατί η αληθινή παιδεία οδηγεί ακριβώς στην απελευθέρωση του ανθρώπου. Άλλωστε η ιδιότητα του πολίτη δεν μπορεί να ανθίσει εκεί όπου οι πολίτες δεν έχουν παιδεία, δεν έχουν δημοκρατική παιδεία, δεν έχουν γνώση αλλά και επίγνωση της γνώσης, δεν έχουν πεποιθήσεις. Και σε ένα κράτος με πολίτες χωρίς κουλτούρα δημοκρατικής παιδείας, η ελευθερία στην πράξη τίθεται εν κινδύνω. 3

4 Από τον Καρτέσιο μέχρι τον Σπινόζα και τον Λάιμπνιτς δεν υπάρχει λύση του προβλήματος της αλήθειας χωρίς εκείνη την επιστημονική γνώση που συνδέεται με την ελευθερία. Κατά τον Γκράμσι, η ελευθερία προκύπτει ως αποτέλεσμα, όταν οι άνθρωποι αποκτούν συνείδηση και απελευθερώνονται από τα δεσμά της άγνοιας. Η πορεία μας λοιπόν για την απελευθέρωση του ανθρώπου δια της παιδείας είναι για μας πορεία per aspera ad astra (μέσω της νύχτας στο φως). Αυτή την πορεία - συνεχίζοντας τη χεγκελιανή παράδοση τη θεωρούμε ως την κινητήρια δύναμη της ιστορίας. Αλήθεια, πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που έχει άγνοια της αληθινής του φύσης; Πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που βασίζεται στη γνώμη των άλλων; Πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που φοβάται ; Πόσο ελεύθερος μπορεί να είναι ο, κατά Σπινόζα, εθελόδουλος; Στους «Πέρσες», έργο που αποτελεί μια τραγωδία διαχρονική, με οικουμενικό λόγο και αναλλοίωτες αξίες, ο Αισχύλος διερευνά το θέμα της «ύβρεως», της ανθρώπινης αλαζονείας, της ελευθερίας του ατόμου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η ελευθερία ως ηθική αξία αλλά και ως θεμέλιο της επιτυχίας ενός συλλογικού εγχειρήματος είναι κάτι άγνωστο για την Άτοσσα. Όταν ο Χορός της παρέχει ένα νέο πολιτισμικό στοιχείο της ελληνικής κοινωνίας, άγνωστο για την ίδια και το λαό της, «ούτινος δούλοι κέκτηνται φωτός ουδ`υπήκοοι» (οι έλληνες δεν θεωρούνται δούλοι ούτε υπήκοοι κανενός άνδρα), αφαιρείται από την Άτοσσα κάθε ελπίδα επεξήγησης της περσικής ήττας. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε πως ελευθερία δεν σημαίνει ασυδοσία, αλλά, όπως σωστά το διατύπωσε ο Ένγκελς, «Ελευθερία σημαίνει εγνωσμένη αναγκαιότητα». Κυρίες και Κύριοι, Υπήρξε ευτυχής συγκυρία για τους φοιτητές μας επειδή ακριβώς το Τμήμα Νομικής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου συνδέθηκε εξ αρχής με τον σημερινό Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, αφού με την ιδιότητα του 4

5 Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών δίδαξε σε εργαστήρια και συμμετείχε σε ημερίδες. Σήμερα το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου ομοθύμως εντάσσει στους κόλπους του τον Καθηγητή Προκόπη Παυλόπουλο απονέμοντας τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα. O σημερινός Πρόεδρος - ένας από τους διαπρεπέστερους καθηγητές νομικών σπουδών σε Ελλάδα και Ευρώπη, με πολυσχιδές, πολυδύναμο και πολύτροπο συγγραφικό έργο - έχει συνεισφέρει σημαντικά ως πανεπιστημιακός δάσκαλος στην εκπαίδευση, ενώ έχει επιδείξει έντονη όσο και πολυετή κοινωνική και πολιτική δράση. Η αναγόρευση του συνιστά πράξη αναγνώρισης του πολυσήμαντου έργου του και της συνεισφοράς του. Ταυτόχρονα, η σημερινή αναγόρευση στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει ιδιαίτερη σημασία και ειδική βαρύτητα, αφού επιβραβεύεται με το ύψιστο για το ίδρυμά μας αξίωμα του επίτιμου διδάκτορα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας: ένας επιστήμονας και διανοητής που αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη του κράτους δικαίου. Σε μια εποχή εντεινόμενης και εκτεινόμενης κρίσης που ο ευρωπαϊκός νομικός πολιτισμός καλείται να ανατρέψει την ανισότιμη μεταχείριση, που περιθωριοποιεί ολόκληρες κοινωνικές τάξεις του πληθυσμού, η συνεισφορά του καθηγητή Παυλόπουλου στο γενικότερο χώρο της νομικής επιστήμης είναι ανεκτίμητη και είμαστε βέβαιοι ότι έχει πολλά ακόμη να συνεισφέρει στο μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης. Ως Πρύτανης εκφράζοντας τα αισθήματα και τις σκέψεις τόσο του ακαδημαϊκού όσο και του διοικητικού προσωπικού - εύχομαι τη συνέχεια της λαμπρής προσφοράς και της επιτυχημένης, καρποφόρας πορείας ακαδημαϊκής και πολιτικής - του Καθηγητή Προκόπη Παυλόπουλου στα νέα του καθήκοντα: στο ύψιστο αξίωμα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. 5