Εκπομπές και Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας Όργανα και Συσκευές Μέτρησης

Transcript

1 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Τομέας Τηλεπικοινωνιών Εκπομπές και Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Νικόλαος Β. Κανταρτζής Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

2 Περιεχόμενα 1 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι τάσης Πρόβολοι ρεύματος Περιορισμοί Συσκευή LISN Συσκευές CDN Σφιγκτήρες φερρίτη Διατάξεις BCI Πρόβολοι κοντινού πεδίου 2 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Φίλτρα τροφοδοτικών Χρήση προβόλου ρεύματος Βασικά προβλήματα κατά τη μέτρηση 3 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Εξοπλισμός Εγκαταστάσεις Διαδικασία μέτρησης Μεταβατικά φαινόμενα Τεχνητή διαταραχή 4 Διαμορφώσεις μετρήσεων Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

3 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Ανάγκη χρήσης εξειδικευμένου εξοπλισμού Ένα όργανο μέτρησης αναλυτής φάσματος, αναλυτής δικτύου, παλμογράφος κ.α. χρειάζεται κάποιας μορφής διεπιφάνεια για να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο. Η μέθοδος εισαγωγής τάσης, ρεύματος ή ηλεκτρομαγνητικού πεδίου μέσω μιας συσκευής καλείται μετατροπή. Ένας μετατροπέας (transducer) παρέχει τρόπους ροής της ενέργειας από ένα ή περισσότερα συστήματα εκπομπής σε κάποιο άλλο ή άλλα με στόχο τη διεξαγωγή μιας επιπρόσθετης λειτουργίας (π.χ. μέτρησης). Ένας ιδανικός μετατροπέας είναι παθητικός και μεταφέρει τη μέγιστη διαθέσιμη ενέργεια που παρέχεται από την πηγή στο φορτίο. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει: (α) να μην διαχέει καθόλου ενέργεια και (β) όταν συνδέεται σε ένα κύκλωμα να παρουσιάζει συζυγή σύνθετη αντίσταση. Οι μετατροπείς διακρίνονται στους: (α) ενεργούς (έξοδος εξαρτώμενη από την ισχύ της πηγής πέρα από αυτή που παρέχεται από οπουδήποτε αλλού) και (β) παθητικούς (δεν υπάρχει άλλη πηγή ισχύος εκτός από το σήμα εισόδου και η έξοδος του δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από την είσοδο συνήθης επιλογή σε προβλήματα EMC). Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

4 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι τάσης Πρόβολοι τάσης (voltage probes) Aρχή λειτουργίας Δίκτυο τάσης Όργανο μέτρησης Ομοαξονικό Χαρακτηριστικά Πραγματοποιεί μετρήσεις του επιπέδου τάσης σε ένα σύστημα. Αποτελείται από: (α) μια αντίσταση σε σειρά (εξασθένιση 25 db), (β) έναν 50 Hz πυκνωτή περιορισμού και (γ) ένα πηνίο το οποίο παρέχει χαμηλή σύνθετη αντίσταση σύνδεσης στα 50 Hz. Βασικό μειονέκτημα: η σταθεροποίηση της σύνθετης αντίστασης για μεγάλο εύρος ζώνης συχνοτήτων. Αυτό συμβαίνει λόγω της σε σειρά σύνδεσης του προβόλου στο υπό μέτρηση σύστημα. Η σύνθετη αντίσταση θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη ώστε να μην επηρεάζει τη μετρούμενη ενέργεια ή να αλλοιώνει τη μέτρηση γενικότερα. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

5 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι τάσης Πρόβολοι τάσης (voltage probes) Παραδείγματα Κεφαλή ανόδου EUT Μετρητής Γείωση Μέτρηση τάσης 24 kv με πρόβολο υψηλής τάσης Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

6 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι ρεύματος Πρόβολοι ρεύματος (current probes) Αρχή λειτουργίας) Επιφάνεια S Διαδρομή C Φερρίτης Σύνδεσμος Άγκιστρο Βολτόμετρο H καμπύλη βαθμονόμησης του πρόβολου είναι έγκυρη μόνο όταν ο πρόβολος τερματίζεται στην ίδια σύνθετη αντίσταση με αυτήν που χρησιμοποιήθηκε κατά τη βαθμονόμησή του. Ο πρόβολος μετρά το συνολικό ρεύμα κοινού ρυθμού στο καλώδιο με τις μαγνητικές ροές των ρευμάτων διαφορικού ρυθμού να αλληλοαναιρούνται στον πυρήνα. Έτσι, ο πρόβολος δεν θα μετρήσει ρεύματα διαφορικού ρυθμού εκτός και αν τοποθετηθεί γύρω από κάθε καλώδιο ξεχωριστά. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

7 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι ρεύματος Πρόβολοι ρεύματος (current probes) Παραδείγματα Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

8 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι ρεύματος Πρόβολοι ρεύματος (current probes) Εφαρμογές (I) Πρόβολος Α Πηγή Γραμμή μεταφοράς Διαφορά φάσης Α-Β Πρόβολος Β Μέτρηση σχετικής φάσης Απαιτούνται δύο προσαρμοσμένοι πρόβολοι ρεύματος, ένας ανά γραμμή μεταφοράς. Οι τάσεις στους δύο προβόλους συγκρίνονται και οποιαδήποτε ασυμμετρία υπάρχει μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί μέσω ενός παλμογράφου διπλού καναλιού ή αναλυτή φάσματος. Πρόκειται για μια πολλή χρήσιμη τεχνική σε προβλήματα ηλεκτρομαγνητικών παρεμβολών λόγω ρευμάτων διαφορικού ή κυρίως κοινού ρυθμού. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

9 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι ρεύματος Πρόβολοι ρεύματος (current probes) Εφαρμογές (II) Πρόβολος Α Πηγή Διαφορά φάσης Φορτίο Μέτρηση στάσιμων κυμάτων Σύνδεση ενός προβόλου και στις δύο γραμμές και μέτρηση της διαφοράς φάσης του ιδίου ρεύματος και στις δύο γραμμές μεταφοράς. Εάν υπάρχουν στάσιμα κύματα, τότε ανακλάσεις λόγω κακής προσαρμογής της γραμμής είναι βέβαιο ότι θα μετρηθούν στον αναλυτή φάσματος. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

10 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Περιορισμοί Περιορισμοί χρήσης προβόλων (Ι) Χωρητική σύζευξη με το υπό μέτρηση κύκλωμα Αποτελεί μια βασική πηγή απώλειας ακρίβειας κατά τη μέτρηση. Οι περισσότεροι πρόβολοι έχουν μια χωρητικότητα της τάξης μερικών pf, η οποία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα (αύξηση του μετρούμενου ρεύματος) σε υψηλότερες συχνότητες. Λύση: τοποθέτηση του προβόλου σε τμήματα χαμηλής τάσης ως προς το επίπεδο αναφοράς, π.χ. κοντά στους ακροδέκτες του φορτίου και όχι στην έξοδο της πηγής. Εισαγωγή σύνθετης αντίστασης σε σειρά με το υπό μέτρηση κύκλωμα Mια τέτοια σύνθετη αντίσταση είναι αναπόφευκτη με οποιοδήποτε πρόβολο. Η παρουσία της γνωστοποιείται από τον κατασκευαστή, αλλά πολλές φορές είναι αμελητέα. Ουσιαστικά, η σύνθετη αντίσταση μεταφοράς του προβόλου παίζει το ρόλο της αντίστασης η οποία σε συνδυασμό με την πτώση τάσης λόγω της εσωτερικής αυτεπαγωγής του συστήματος δημιουργεί ανακρίβειες. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

11 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Περιορισμοί Περιορισμοί χρήσης προβόλων (ΙΙ) Eπίδραση της αντίστασης μεταφοράς στη μέτρηση Η αντίσταση μεταφοράς παρέχει τον βαθμό σύζευξης μεταξύ της γραμμής και του προβόλου. Σοβαρό λάθος μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν δεν ληφθεί υπόψη το διάγραμμα της σύνθετης αντίστασης (απώλειες) κατά τη μέτρηση. Συνεπώς η τιμή της σύνθετης αντίστασης μεταφοράς πρέπει να συμμετέχει στη διαδικασία της μέτρησης. Κορεσμός του μαγνητικού πυρήνα Έχει καθοριστική σημασία σε κυκλώματα υψηλής ενέργειας (π.χ. τροφοδοσία AC). Το πρόβλημα δημιουργείται όταν ο πρόβολος καλείται να λειτουργήσει εκτός του εύρους ζώνης συχνοτήτων του, οπότε δημιουργούνται υψηλά ενεργειακά επίπεδα που οδηγούν στον κορεσμό. Οι περισσότεροι πρόβολοι αντέχουν σε ρεύματα Α χωρίς κορεσμό. Απόκριση σε παρασιτικά ρεύματα Οι πρόβολοι ρεύματος μπορεί να είναι ευαίσθητοι σε παρασιτικά ηλεκτρικά πεδία στην προσπάθειά τους να μετρήσουν μαγνητικά πεδία. Κανονικά η διαφορά τους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 60 db. Mε αυτές τις συνθήκες η χρήση προβόλου τάσης μοιάζει προτιμότερη. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

12 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Συσκευή LISN Δίκτυο σταθεροποίησης αντίστασης γραμμής (I) Τροφοδοσία EUT Χαρακτηριστικά Συνδέεται μεταξύ του δικτύου παροχής τάσης και της υπό μέτρηση συσκευής και παρέχει: (α) προκαθορισμένη και σταθερή (συνήθως 50 Ω) σύνθετη αντίσταση ανεξάρτητα από τη συχνότητα (μέχρι 30 MHz), (β) σύζευξη του οργάνου μέτρησης με την υπό μελέτη συσκευή, (γ) απομόνωση του κυκλώματος μέτρησης από ανεπιθύμητες παρεμβολές του δικτύου τροφοδοσίας. Ο καθορισμός της σταθερής σύνθετης αντίστασης επιτυγχάνεται με την αυτεπαγωγή των 50 μη και την αντίσταση των 5 Ω. Τα υπόλοιπα εξαρτήματα υποβοηθούν την αποσύζευξη της εισερχόμενης ενέργειας. Συνίσταται η σύνδεση περιοριστή μεταβατικών ρευμάτων μεταξύ LISN και οργάνου μέτρησης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

13 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Συσκευή LISN Δίκτυο σταθεροποίησης αντίστασης γραμμής (II) Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

14 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Συσκευή LISN Δίκτυο σταθεροποίησης αντίστασης γραμμής (III) Ένα LISN παρέχει τη δυνατότητα απευθείας μέτρησης ηλεκτρομαγνητικών διαταραχών μέσω αγωγιμότητας για συσκευές στον ίδιο κλάδο του κυκλώματος. Όταν πραγματοποιούμε διαγνωστικούς ελέγχους, είναι δυνατόν να προσδιορίσουμε εάν το επίπεδο του θορύβου οφείλεται σε ρεύματα κοινού ή διαφορικού ρυθμού. Η συσκευή μπορεί να μετρήσει το συνολικό πλάτος μιας παρεμβολής τάσης. Για συχνότητες μεγαλύτερες των 30 MHz απαιτείται ειδικός εξοπλισμός για ανάλογες μετρήσεις. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

15 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Συσκευές CDN Δίκτυο σύζευξης και αποσύζευξης (Coupling and Decoupling Network - CDN) (I) Μια συσκευή CDN μετρά τις διαταραχές από ρεύματα κοινού ρυθμού που μπορεί να υπάρχουν σε ένα καλώδιο. Το τμήμα σύζευξης χρησιμοποιείται στις μετρήσεις εκπομπών και λειτουργεί όπως το LISN, ενώ το τμήμα αποσύζευξης χρησιμοποιείται σε μετρήσεις ατρωσίας για να εξασφαλίσει ότι ο βοηθητικός εξοπλισμός δεν θα επηρεαστεί. Σε κάθε περίπτωση ελέγχου το καλώδιο θα πρέπει να είναι ανοιχτό και η συσκευή CDN να συνδέεται σε σειρά. Πρόκειται για έναν καταστρεπτικό έλεγχο για το καλώδιο. Η χρήση του CDN είναι απαραίτητη όταν πρέπει να εξασφαλίζεται η απόλυτη συμβατότητα ενός καλωδίου σε μια διαδικασία μέτρησης. Εάν το καλώδιο είναι θωρακισμένο, η συσκευή CDN μπορεί να είναι περιττή. Εάν το υπό μελέτη σύστημα έχει πληθώρα θυρών (σειριακή, παράλληλη, video, ethernet, κ.α.), o προσδιορισμός του καλωδίου που προκαλεί το πρόβλημα είναι δύσκολη διαδικασία, απλοποιείται, όμως, με τη συσκευή CDN. Οι περισσότερες διατάξεις CDN περιλαμβάνουν και ένα υψιπερατό φίλτρο προκειμένου να εξασφαλίσουν τη σωστή εισαγωγή του ρεύματος στο καλώδιο. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

16 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Συσκευές CDN Δίκτυο σύζευξης και αποσύζευξης (Coupling and Decoupling Network - CDN) (II) Γεννήτρια Εξασθενητής Μόνωση Προσαρμογείς Επίπεδο αναφοράς Μόνωση Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

17 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Σφιγκτήρες φερρίτη Σφιγκτήρες φερρίτη (Ferrite Clamps) (I) Δακτύλιοι φερρίτη (απορροφητές ρεύματων κελύφους) Μ/Σ ρεύματος Προς αναλυτή φάσματος Προς μέτρηση άκρο Δακτύλιοι φερρίτη Δακτύλιοι φερρίτη (απορροφητές ρευμάτων παρεμβολών) Χαρακτηριστικά Αποτελείται από έναν μετασχηματιστή ρεύματος (για την προσαρμογή του μεγαλύτερου ρεύματος σε αναλογικά μικρότερο στην είσοδο του οργάνου μέτρησης) χρησιμοποιώντας δύο ή τρεις δακτύλιους φερρίτη και έναν βρόχο σύζευξης. Η διάταξη υποστηρίζεται από επιπρόσθετους δακτύλιους φερρίτη που συγκροτούν έναν ισχυρό απορροφητή και σταθεροποιητή σύνθετης αντίστασης. Επειδή η έξοδος είναι ανάλογη στο ρεύμα κοινού ρυθμού στο υπό μελέτη καλώδιο, η διάταξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απευθείας μέτρηση της ισχύος του θορύβου. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

18 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Σφιγκτήρες φερρίτη Σφιγκτήρες φερρίτη (Ferrite Clamps) (II) Σφιγκτήρας φερρίτη Πρόβολος ρεύματος Απορροφητές Μετρητές Τροφοδοσία Διαδικασία μέτρησης Έναρξη της λειτουργίας της υπό μέτρηση συσκευής. Επιλογή της κατάλληλης συχνότητας στον αναλυτή φάσματος. Μετακίνηση του φερρίτη μέχρι τη μέτρηση της μεγαλύτερης δυνατής παρεμβολής. Μέτρηση της τιμής της παρεμβολής. Η αντίσταση του οργάνου βρίσκεται στα 50 Ω. Το επίπεδο ισχύος δίνεται από την σχέση Παρεμβολή = ένδειξη + καμπύλη διόρθωσης σφιγκτήρα φερρίτη dbpw = dbμv + db Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

19 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Διατάξεις BCI Άμεση εισαγωγή ρεύματος (Bulk Current Injection - BCI) (I) Η μέθοδος BCI προορίζεται για να προσομοιώσει τη διάδοση των ρευμάτων που αναπτύσσονται σε αγωγούς κατά τη διάρκεια της λειτουργίας μιας συσκευής. Χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ηλεκτρομαγνητικής επιδεκτικότητας (ατρωσίας) μιας μεγάλης ποικιλίας ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών συσκευών. Η μέθοδος εμπλέκει μετασχηματιστές για να συζεύξει επαγωγικά μεγάλα ρεύματα στους αγωγούς του συστήματος. Ο πρόβολος εισαγωγής δρα ως το πρωτεύον ενός Μ/Σ και η γραμμή μεταφοράς ή το υπό έλεγχο κύκλωμα ως το δευτερεύον. Για την υλοποίησή της υπάρχουν: (α) οι πρόβολοι BCI και (β) ο σφιγκτήρας BCI. Η επιλογή εξαρτάται από: (α) τις φυσικές διαστάσεις, (β)το εύρος ζώνης συχνοτήτων της μέτρησης, (γ) την αποδοτικότητα και (δ) την ισχύ συνεχούς κύματος. Υπάρχουν διάφορα πλεονεκτήματα από τη χρήση της BCI: (α) τα αποτελέσματά της συσχετίζονται πολύ ικανοποιητικά με τα αποτελέσματα των μετρήσεων επιδεκτικότητας μέσω ακτινοβολίας, (β) παρέχεται η δυνατότητα μέτρησης πολλαπλών καλωδίων και αγωγών ταυτόχρονα. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

20 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Διατάξεις BCI Άμεση εισαγωγή ρεύματος (Bulk Current Injection - BCI) (II) Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

21 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Διατάξεις BCI BCI με πρόβολο Θάλαμος μέτρησης Μόνωση mm Όργανο μέτρησης Έξοδος από ενισχυτή προς πρόβολο Πρόβολος ρεύματος Πρόβολος BCI Επίπεδο αναφοράς Όταν χρησιμοποιείται πρόβολος, ένας σφιγκτήρας ρεύματος ελέγχει της ενέργειας που εισάγεται και εξασφαλίζει το επίπεδο οδήγησης του προβόλου δεν ξεπερνά τα προβλεπόμενα όρια. Εκτενής διαδικασία βαθμονόμησης απαιτείται πριν από τη μέτρηση. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

22 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Διατάξεις BCI BCI με σφιγκτήρα φερρίτη Θάλαμος μέτρησης Έξοδος από ενισχυτήπρος σφιγκτήρα Μόνωση mm Όργανο μέτρησης Πρόβολος ρεύματος Σφιγκτήρα BCI Επίπεδο αναφοράς Όταν χρησιμοποιείται σφιγκτήρας, η εξασθένιση της διάταξης είναι περισσότερο σταθερή για μεγάλο εύρος ζώνης συχνοτήτων. Στην προκειμένη περίπτωση το καλώδιο βλέπει ταυτόχρονα τόσο ηλεκτρική όσο και μαγνητική σύζευξη με κατεθυντική επίδραση: Η προκύπτουσα ισχύς στέλνεται στο EUT, ενώ στην πράξη αμελητέα ενέργεια στέλνεται στον βοηθητικό εξοπλισμό. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

23 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Βασικά είδη προβόλων κοντινού πεδίου Πρόβολος κοντινού Η-πεδίου Παρέχει ένα επίπεδο τάσης ανάλογο της έντασης του μαγνητικού πεδίου στη θέση μέτρησης. Με τον πρόβολο αυτό οι πηγές μπορούν να βρίσκονται αρκετά κοντά η μία στην άλλη. Η πηγή της παρεμβολής ξεκινά, κυρίως, ως μαγνητικό πεδίο από κάποιο βρόχο ρεύματος. Απομονώνει τα μαγνητικά πεδία αλλά δεν μπορεί να προσδιορίσει την προέλευσή τους. Πρόβολος μακρινού Ε-πεδίου Με τον πρόβολο αυτό μπορεί να ελεγχθεί ολόκληρο το εύρος ζώνης ενός καλωδίου ή συστήματος. Χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της αποδοτικότητας θωράκισης και της δράσης των φίλτρων που συνδέονται σε καλώδια. Χαρακτηρίζεται από μικρές διαστάσεις, φορητότητα και ευκολία στο χειρισμό. Πρόβολος υψηλής σύνθετης αντίστασης Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με παλμογράφους για προστασία των κυκλωμάτων. Λαμβάνει τιμή κοντά στην αντίσταση μόνωσης του ολοκληρωμένου που πρόκειται να μετρήσει και φορτώνει το κύκλωμα με αντίσταση 80 Ω στο 1 GHz. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

24 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι ηλεκτρικού πεδίου (Ι) 50 Ω BNC Πρόβολος ηλεκτρικού πεδίου Κεντρικός αγωγός χωρίς κάλυμμα για 10 mm, και μονωμένος Εποξικό υλικό ανθεκτικό σε μηχανικές τάσεις Κατάλληλη μόνωση (δύο ανεξάρτητα στρώματα, ένα για τη μέγιστη τάση που θα μετρηθεί) Πρόβολος ακίδας Χαμηλής τιμής πυκνωτής (π.χ. 10 pf) σε σειρά με τον κεντρικό αγωγό Απαιτούν την χρήση ομοαξονικού καλωδίου 50 Ω για λόγους προσαρμογής. Εμφανίζει άριστη απόδοση ως πρόβολος ακίδας για απευθείας μέτρηση σε κυκλώματα. Για μετρήσεις ατρωσίας, απαιτείται η χρήση πυκνωτή υψηλής τάσης με τιμή γύρω στα 10 pf για DC απομόνωση. Συνίσταται η εκκίνηση των μετρήσεων να γίνεται από χαμηλά επίπεδα τάσης με συνεχή αύξηση της τιμής έως εντοπιστεί αυτή που προκαλεί το πρόβλημα. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

25 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι ηλεκτρικού πεδίου (ΙΙ) Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

26 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι μαγνητικού πεδίου (Ι) 50 Ω BNC Ημι-σκληρος ομοαξονικός βρόχος με κεντρικό άνοιγμα στη θωράκιση Συγκόλληση ημι-αξονικής θωράκισης στο μεταλλικό κάλυμμα Στραγγαλιστής ρευμάτων κοινού ρυθμού μαλακού φερρίτη Συγκόλληση του κεντρικού αγωγού στη θωράκιση Εποξικό υλικό ανθεκτικό σε μηχανικές τάσεις Τυπικές διάμετροι από 10 mm έως 50 mm Κανένα κεντρικό άνοιγμα στην ομοαξονική θωράκση Ημι-σκληρος ομοαξονικός βρόχος με κεντρικό άνοιγμα στη θωράκιση Κατάλληλη μόνωση (δύο ανεξάρτητα στρώματα, ένα για τη μέγιστη τάση που θα μετρηθεί) Πιθανή σύνδεση στραγγαλιστή ρευμάτων κοινού ρυθμού ή απλού φερρίτη Συγκόλληση κεντρικού αγωγού στη θωράκιση Oι πρόβολοι αυτοί είναι συνήθως θωρακισμένοι για παρασιτικά ηλεκτρικά πεδία και πάντα κατευθυντικοί, δηλαδή πρέπει να τοποθετούνται σε δύο ή τρεις προσανατολισμούς μέχρι την τελική θέση μέγιστης λήψης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

27 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι μαγνητικού πεδίου (ΙΙ) Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

28 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι τάσης διαφορικού ρυθμού Γεννήτρια σήματος Πρόβολοι τάσης Ομοαξονικό Μείκτης Αναλυτής φάσματος Καλώδιο ως βοήθημα αναφοράς για το όργανο μέτρησης Θα πρέπει να τονιστεί ότι ένας πρόβολος τάσης διαφορικού ρυθμού δεν αποδίδει σε κυκλώματα υψηλής σύνθετης αντίστασης. Είναι πολύ αποτελεσματικότερος σε κυκλώματα χαμηλής σύνθετης αντίστασης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

29 Όργανα και Συσκευές Μέτρησης Πρόβολοι κοντινού πεδίου Πρόβολοι τάσης διαφορικού ρυθμού Διαδικασία μηδενισμού Πρόβολος τάσης (διαδικασία μηδενισμού). Και οι δύο άκρες βραχυκυκλώνονται Δυαδικά-αντεστραμμένος πρόβολος (διαδικασία μηδενισμού) Διαδικασία μηδενισμού διπλωμένου καλωδίου. Το ρεύμα μηδενίζεται στο καλώδιο Με τη διαδικασία μηδενισμού διαπιστώνουμε την ύπαρξη προβλήματος στους προβόλους. Για τον έλεγχο αυτόν τα δύο άκρα του προβόλου ενώνονται. Κανονικά δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία ένδειξη στον αναλυτή. Σε αντίθετη περίπτωση, είτε το καλώδιο θα είναι κατεστραμμένο είτε ο πρόβολος θα εμφανίζει κάποιο πρόβλημα. Υπάρχουν δύο μέθοδοι για τη διαδικασία μηδενισμού: (α) με ένα καλώδιο και ένα πρόβολο (β) με δύο προβόλους και ένα καλώδιο (20-30 db κάτω σε σχέση με τον ένα πρόβολο). Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

30 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Γενικά Oι κανονισμοί χαρακτηρίζουν το είδος των εκπομπών ως αγώγιμες διότι βρίσκονται στο δίκτυο παροχής τάσης και μέσω αυτού διαδίδονται. Ουσιαστικά το δίκτυο λειτουργεί σαν μια μεγάλη κεραία από την οποία οι εκπομπές αυτές διαδίδονται με ευκολία, προκαλώντας παρεμβολές σε άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Ιδιαίτερη προσοχή, λοιπόν, απαιτείται με το καλώδιο τροφοδοσίας της υπό εξέταση συσκευής. Είναι σημαντικό, επίσης, να τονιστεί ότι μια συσκευή που δεν πληροί τα πρότυπα EMC για τις εκπομπές μέσω αγωγιμότητας είναι ιδιαίτερα αμφίβολο εάν θα βρίσκεται εντός των ορίων για τις εκπομπές μέσω ακτινοβολίας. Παρόλα αυτά, διαταραχές, όπως αυτές που προκαλούνται από πτώση κεραυνού, εμφανίζουν σοβαρές τιμές πλάτους ικανές να προκαλέσουν παρεμβολή μέσω του αγώγιμου δρόμου που παρέχει ένα καλώδιο τροφοδοσίας. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

31 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Δρόμοι σύζευξης εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Σημεία μέτρησης Μ/Σ απομόνωσης Έξοδος Ψηφιακά κυκλώματα Καλώδιο δεδομένων Σημείο μέτρησης Επίπεδο αναφοράς Τα ρεύματα διαφορικού ρυθμού I dm που αναπτύσσονται εσωτερικά στο τροφοδοτικό (συνήθως διακοπτικού τύπου) της συσκευής, θα μετρηθούν σαν τάση παρεμβολής στο φορτίο κάθε γραμμής ως προς τη γη. Εάν ψηφιακά διακοπτικά σήματα θορύβου V dcn έχουν συζευχθεί στο τροφοδοτικό μέσω του πυκνωτή C c, η ενέργεια τους μπορεί επίσης να παρατηρηθεί και στο καλώδιο τροφοδοσίας. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

32 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Σύνδεσμολογία για μέτρηση με LISN (I) Φάση Ουδέτερος LISN Φάση EUT Γείωση Γείωση Δίκτυο παροχής ισχύος Αναλυτής φάσματος Χαρακτηριστικά Ο στόχος των ελέγχων εκπομπών μέσω αγωγιμότητας είναι η μέτρηση των ρευμάτων θορύβου που εξέρχονται από το καλώδιο τροφοδοσίας της συσκευής. Η μεταβλητότητα του φορτίου που κάθε φορά παρουσιάζει μια συσκευή (εξαιτίας και του εύρους ζώνης μέτρησης) επηρεάζει την ποσότητα του θορύβου που υπάρχει στο καλώδιο. Επιπροσθέτως, η συσχέτιση των αποτελεσμάτων μιας μέτρησης από το χώρο μέτρησης καθιστά τη διαδικασία μέτρησης απαγορευτική. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

33 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Σύνδεσμολογία για μέτρηση με LISN (II) LISN Φάση Ουδέτερος EUT Δέκτης Γείωση Συνδέεται μεταξύ του δικτύου παροχής τάσης και της υπό μέτρηση συσκευής και παρέχει: (α) προκαθορισμένη και σταθερή (συνήθως 50 Ω) σύνθετη αντίσταση ανεξάρτητα από τη συχνότητα (μέχρι 30 MHz), (β) σύζευξη του οργάνου μέτρησης με την υπό μελέτη συσκευή, (γ) απομόνωση του κυκλώματος μέτρησης από ανεπιθύμητες παρεμβολές του δικτύου τροφοδοσίας. O στόχος των πυκνωτών του 1 μf είναι η αλλαγή της διαδρομής διάδοσης του σήματος του εξωτερικού θορύβου και η παρεμπόδισή της ροής του μέσω της μετρητικής συσκευής. Παρόμοια, στόχος των αυτεπαγωγών των 50 μη είναι το σταμάτημα της διάδοσης του θορύβου. Oι υπόλοιποι πυκνωτές των 0.1 μf αποσκοπούν στο να εμποδίσουν οποιοδήποτε dc ρεύμα να υπερφορτώσει την είσοδο του μετρητικού συστήματος. Τέλος, οι αντιστάσεις του 1 kω δρουν ως ενεργές διαδρομές εκφόρτισης για τους πυκνωτές των 0.1 μf σε περίπτωση που οι αντιστάσεις των 50 Ω απομακρυνθούν. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

34 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Ισοδύναμο κύκλωμα για το LISN Φάση Φάση Ουδέτερος Γείωση Ουδέτερος EUT Γείωση LISN Οι πυκνωτές (αυτεπαγωγές) του LISN είναι ουσιαστικά, βραχυκυκλώματα (ανοιχτά κυκλώματα) στις συχνότητες των μετρήσεων εκπομπών μέσω αγωγιμότητας. Επομένως, προκύπτει το ισοδύναμο κύκλωμα του LISN που φαίνεται στο παραπάνω σχήμα. Στα 50 Hz οι αυτεπαγωγές έχουν σύνθετη αντίσταση 18.8 mω, οι πυκνωτές των 0.1 μf έχουν σύνθετη αντίσταση 26.5 kω, και οι πυκνωτές του 1 μf σύνθετη αντίσταση 2.7 kω. Συνεπώς, το LISN δεν έχει καμία απολύτως επίδραση σε αυτή τη συχνότητα. Τονίζεται ότι στόχος των προτύπων σε αυτού του είδους τη μέτρηση είναι η παρεμπόδιση της ροής ρευμάτων θορύβου από την αντίσταση των 50 Ω του LISN. Επίσης, οποιοδήποτε ρεύμα υπάρχει στο καλώδιο τροφοδοσίας θα μετρηθεί από το LISN μια και θεωρείται ότι μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη παρεμβολών. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

35 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Συμβολή ρευμάτων διαφορικού και κοινού ρυθμού Φάση EUT Ουδέτερος Γείωση LISN Σε αντίθεση με τις εκπομπές μέσω ακτινοβολίας, το πλάτος των ρευμάτων κοινού ρυθμού μπορεί να είναι της τάξης του πλάτους αυτών του διαφορικού ρυθμού στις εκπομπές μέσω αγωγιμότητας. Συνεπώς, η συμβολή πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τη διεξαγωγή των σχετικών μετρήσεων. Είναι σημαντικό ότι για τη συμβατότητα σε αυτήν την κατηγορία εκπομπών τα ρεύματα διαφορικού ρυθμού δεν είναι τα λειτουργικά ρεύματα των 50 Hz. Η ανάλυση των συνολικών ρευμάτων σε ρεύματα κοινού και διαφορικού ρυθμού καθώς και η σύμβαση υλοποίησης που θέλει το κάθε τμήμα ενός φίλτρου τροφοδοσίας να επηρεάζει μόνο ένα είδος συνιστωσών, αποτελεί το κεντρικό σημείο στη σχεδίαση των κατάλληλων φίλτρων για τις συγκεκριμένες μετρήσεις. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

36 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Μετρήσεις με LISN Μείωση της δράσης των ρευμάτων κοινού ρυθμού LISN Φάση Ουδέτερος Μεταλλικοί τοίχοι Τα προϊόντα δύο αγωγών τα οποία έχουν τη γνωστή μορφή του καλωδίου τροφοδοσίας μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των ρευμάτων κοινού ρυθμού. Στα συγκεκριμένα καλώδια ο ουδέτερος αγωγός είναι απευθείας συνδεδεμένος με τη γείωση του συστήματος. Το μεταλλικό τμήμα της συσκευής μπορεί να συνδεθεί με τη δευτερεύουσα πλευρά του Μ/Σ, με αποτέλεσμα να μην είναι απευθείας συνδεδεμένο με κάποιο αγωγό φάσης. Ουσιαστικά, η απαλοιφή του αγωγού της γείωσης συχνά εκλαμβάνεται ως τρόπος εξαφάνισης των ρευμάτων κοινού ρυθμού. Στην πράξη, όμως, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, λόγω της ανάπτυξης παρασιτικών χωρητικοτήτων με τα μεταλλικά τοιχώματα της συσκευασίας του προϊόντος και άρα της αποκατάστασης της διαδρομής διάδοσης των ρευμάτων κοινού ρυθμού. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

37 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Βασικές ιδιότητες φίλτρων (Ι) Πηγή Φορτίο Φίλτρο Πηγή Φορτίο Τονίζεται ότι τα φίλτρα των τροφοδοτικών που στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών μέσω αγωγιμότητας σπάνια σχεδιάζονται με τις παραδοσιακές τεχνικές που ισχύουν για τα υπόλοιπα είδη φίλτρων. Τα φίλτρα χαρακτηρίζονται, συνήθως, από την απώλεια εισαγωγής και ορίζεται ως: ( ) ( ) PL,wo V 2 ( ) L,wo /R L VL,wo IL = 10 log 10 = 10 log P 10 L,w VL,w 2 /R = 20 log 10 L V L,w Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

38 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Βασικές ιδιότητες φίλτρων (ΙΙ) χαμηλοπερατό υψιπερατό ζωνοπερατό ζωνοφρακτικό H απώλεια εισαγωγής (insertion loss) δίνει τη μείωση της τάσης του φορτίου στη συχνότητα μέτρησης εξαιτίας της εισαγωγής του φίλτρου. Π.χ. για το πρώτο φίλτρο ισχύει με τ = L/(R S + R L): IL = 20 log jωl [ 1 R S + R L = 20 log [ 10 + (ωt) 2] = 10 log ] (ωτ) 2 Επομένως, το χαμηλοπερατό φίλτρο επιτρέπει τη διέλευση των σημάτων από dc μέχρι την ω = 1/τ και μειώνει διαρκώς τη στάθμη των σημάτων από εκεί και πέρα. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

39 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Βασικές ιδιότητες φίλτρων (IΙI) Φάση Ουδέτερος Φίλτρο Γείωση Φάση Φίλτρο Ουδέτερος Γείωση Υπάρχουν δύο ρεύματα που πρέπει να ελαττωθούν με το φίλτρο: διαφορικού και κοινού ρυθμού. Για τα πρώτα, ο αγωγός της φάσης και ο ουδέτερος συνδέονται δημιουργώντας το κύκλωμα έλεγχου με τη γείωση. Για τα δεύτερα, τα άκρα του αγωγού της γείωσης αφήνονται ασύνδετα με τον αγωγό της φάσης και τον ουδέτερο να συγκροτούν το κύκλωμα ελέγχου, στηριζόμενοι στο γεγονός ότι τα ρεύματα διαφορικού δεν κυκλοφορούν στον αγωγό της γείωσης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

40 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Γενική τοπολογία LISN-φίλτρου Φάση Ουδέτερος EUT LISN Φίλτρο Γείωση Στόχος είναι η ελάττωση των μη τονούμενων ρευμάτων (δεξιά του φίλτρου) στα επίπεδα των τονούμενων (αριστερά του φίλτρου). Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

41 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Διαχωρισμός εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Κυριαρχία συνιστώσας διαφορικού ρυθμού Κυριαρχία συνιστώσας κοινού ρυθμού Κυριαρχία συνιστώσας διαφορικού ρυθμού Κυρίαρχοι ρυθμοί ρευμάτων ανά συχνότητα Εάν θέλουμε να μειώσουμε τις συνολικές εκπομπές μέσω αγωγιμότητας σε μια συγκεκριμένη συχνότητα, πρέπει να ελαττώσουμε την κυρίαρχη συνιστώσα στη συχνότητα αυτή. Συνεπώς, για την επίτευξη του παραπάνω στόχου θα πρέπει να μεταβληθεί η τιμή των στοιχείων του φίλτρου τροφοδοσίας που επηρεάζουν την κυρίαρχη συνιστώσα. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

42 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Φίλτρα τροφοδοτικών Τοποθέτηση τροφοδοτικού και φίλτρου Εσωτερικά σήματα Εσωτερικά σήματα Εσωτερικά σήματα Φίλτρο Παροχή Φίλτρο Παροχή Κέλυφος/συσκευασία προϊόντος Λανθασμένη τοποθέτηση Ορθή τοποθέτηση Η θέση των εξαρτημάτων και η δρομολόγηση των αγωγών μέσα σε ένα προϊόν είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για τη μείωση όλων των παρεμβολών. Το φίλτρο τροφοδοσίας θα πρέπει να τοποθετείται απευθείας στην έξοδο του ρευματολήπτη και πριν το τροφοδοτικό της συσκευής. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

43 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Χρήση προβόλου ρεύματος Μέτρηση με πρόβολο ρεύματος Βασική σύνθεση Με σφιγκτήρα σε κάθε καλώδιο ξεχωριστά,η τάση είναι ανάλογη του ρεύματος (κοινού ή διαφορικού ρυθμού) του κάθε καλωδίου. Με ένα σφιγκτήρα και στα καλώδια L1 και L2, εάν η τάση είναι μηδέν, τότε το ρεύμα είναι διαφορικού ρυθμού. Εάν όχι, ρεύματα κοινού ρυθμού υπάρχουν επίσης Με ένα σφιγκτήρα σε όλα τα καλώδια, εάν η τάση είναι μηδέν τότε έχουμε ρεύματα κοινού ρυθμού ως προς τη γείωση. Εάν η τάση δεν είναι μηδεν, τότε ρεύμα κοινού ρυθμού υπάρχει σε όλα τα καλώδια. Στην τελευταία περίπτωση το ρεύμα κοινού ρυθμού επιστρέφει από άλλη διαδρομή, όπως μια διεπιφάνεια. Εάν τα ρεύματα κοινού ρυθμού επιστρέφουν από τη γείωση, τότε η τιμή τους θα είναι το άθροισμα των τιμών των L1 και L2. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

44 Μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας Βασικά προβλήματα κατά τη μέτρηση Είδη προβλημάτων Ηλεκτρικό σοκ Κατά την ενασχόληση με ρεύματα AC υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της ηλεκτροπληξίας. Εκτός του σοβαρού κινδύνου απώλειας ανθρώπινων ζωών υπάρχει η πιθανότητα βλάβης των οργάνων. Για το λόγο αυτό, κάθε συσκευή θα πρέπει να γειώνεται, ενώ η όλη διάταξη θα πρέπει να ελεγχθεί από ειδικευμένο μηχανικό. Καταστροφή του μετρητικού εξοπλισμού Για την προστασία των οργάνων μέτρησης από DC τάσεις (πολύ καταστροφικές καθώς οι αναλυτές φάσματος είναι σχεδιασμένοι να λαμβάνουν μόνο σήματα AC) απαιτείται η χρήση ειδικών εξασθενητών 3 ή 10 db. Όταν χρησιμοποιείται εξασθενητής το όργανο μέτρησης θα πρέπει να λάβει υπόψη τον κατάλληλο παράγοντα διόρθωσης για την πραγματοποίηση ορθών μετρήσεων. Υπερφόρτωση του αναλυτή Όταν ο αναλυτής φάσματος δεν συνοδεύεται από προεπιλογέα, τότε μπορεί να υπερφορτιστεί στη θύρα εισόδου του. Η υπερφόρτωση αυτή προκαλείται από τη συνιστώσα των 50 Hz της AC τάσης στη γραμμή, οδηγώντας σε εσφαλμένα προϊόντα ενδοδιαμόρφωσης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

45 Διακόπτες Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Έλεγχος Εξοπλισμός Χωροταξία Όργανα (Ι) Ανηχοϊκός θάλαμος Γεννήτρια Έλεγχος/δεδομένα Παροχή ισχύος Διεπιφάνεια Δίαυλος δεδομένων Βασική δομή Οι κύριες απαιτήσεις είναι μια γεννήτρια συχνοτήτων, ένας ευρείας ζώνης ενισχυτής και ένας μετατροπέας (κεραία). Τα όργανα αυτά μας επιτρέπουν να δημιουργήσουμε ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο στη θέση του EUT. Για τη σωστή, όμως, μέτρηση απαιτείται ένας ειδικός χώρος ελέγχου. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

46 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Εξοπλισμός Χωροταξία Όργανα (ΙΙ) Η έξοδος της γεννήτριας θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στην είσοδο του ενισχυτή με ένα περιθώριο μερικών db. Ο ενισχυτής θα πρέπει να έχει ευρεία γραμμική περιοχή λειτουργίας και η απόκριση συχνότητάς του θα πρέπει να παραμένει το δυνατόν ανεπηρέαστη από τη συχνότητα. Απαιτούνται διαφορετικοί τύποι ενισχυτών ανάλογα με το είδος των εκπομπών (μέσω αγωγιμότητας ή ακτινοβολίας) που μετρώνται κάθε φορά. Ο ενισχυτής θα πρέπει να μπορεί να λειτουργεί συνεχώς χωρίς απρόσμενες διακοπές κατά την εμφάνιση ενός βραχυκυκλώματος ή ανοιχτού κυκλώματος. Θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από αξιοπιστία και ευκολία συντήρησης. Οι διάφοροι αισθητήρες μετρούν το πεδίο σε συγκεκριμένα σημεία μόνο. Σε άλλα σημεία το πεδίο μπορεί να αλλάζει σημαντικά, ειδικά όταν οι διαστάσεις του EUT είναι συγκρίσιμες με το μήκος κύματος. Η πραγματοποίηση των μετρήσεων θα πρέπει να γίνεται τόσο με οριζόντια, όσο και με κάθετη πόλωση των κεραιών. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

47 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Εγκαταστάσεις Κύρια μονάδα μέτρησης Κυψέλες εξαερισμού Βοηθητικοί θάλαμοι Λεπτομέρεια πόρτας Φίλτρα ισχύος Παράθυρο παρατήρησης Εξοπλισμός μέτρησης Τυπική τιμή θωράκισης/εξασθένισης εξερχόμενου σήματος είναι τα 100 db τουλάχιστον. Η απαίτηση αυτή θα εξασθενίσει πεδία των 10 V/m σε λιγότερο από 40 dbμv/m εξωτερικά. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

48 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Εγκαταστάσεις Μέτρηση πεδιακής ομοιομορφίας Ομοιόμορφη περιοχή στην εμπρόσθια όψη του EUT Θέσεις αισθητήρων Δάπεδο Διαδικασία ελέγχου Οι τυχόν συντονισμοί που εμφανίζονται σε κακώς κατασκευασμένους θαλάμους οδηγούν στην εμφάνιση στάσιμων κυμάτων τα οποία αλλοιώνουν την πεδιακή κατανομή στην ήσυχη περιοχή της εγκατάστασης. Για την μέτρηση της απόδοσης των απορροφητών ενός θαλάμου, το πρότυπο IEC προσδιορίζει τον έλεγχο της πεδιακής ομοιομορφίας σε 16 σημεία ενός πλέγματος πάνω από το χώρο τοποθέτησης του EUT (η μέτρηση πραγματοποιείται απουσία του EUT). Προκειμένου να θεωρηθεί ο θάλαμος κατάλληλος για μέτρηση, θα πρέπει η ένταση του πεδίου στο 75% τουλάχιστον των σημείων του πλέγματος (δηλ. 12) να μη διαφέρει για περισσότερο από 0-6 db, και για το 3% των σημείων να επιτρέπεται απόκλιση μέχρι 10 db. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

49 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Διαδικασία μέτρησης Μέτρηση επιδεκτικότητας μέσω αγωγιμότητας (Ι) Διέγερση μέσω CDN Δίκτυο αποσύμπλεξης και σταθεροποίησης CDN Επιθυμητό σήμα Διέγερση μέσω σφιγκτήρα φερρίτη Πηγή σήματος Οθόνη Βοηθητικός εξοπλισμός Φερρίτης ή πρόβολος ρεύματος Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

50 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Διαδικασία μέτρησης Μέτρηση επιδεκτικότητας μέσω αγωγιμότητας (ΙΙ) Παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη: Βαθμονόμηση του μετρητικού εξοπλισμού, π.χ. βολτόμετρο η βαττόμετρο. Η έκταση των μεταβολών του επιπέδου τάσης που θα χρησιμοποιηθεί στα όργανα μέτρησης. Η απόκλιση της γεννήτριας σήματος ή του βαττόμετρου, ανάλογα με τη διαδικασία μέτρησης που ακολουθείται. Οι αλλοιώσεις του σήματος από τον ενισχυτή. Δημιουργία ανεπιθύμητων αρμονικών στο σήμα ελέγχου. Έλλειψη προσαρμογής μεταξύ της συσκευής CDN και του μετρητικού συστήματος. Έλλειψη προσαρμογής μεταξύ του ενισχυτή μαζί με τον εξασθενητή και της συσκευής CDN. Η δυνατότητα ασφαλούς επανάληψης των μετρήσεων και οι πηγές αβεβαιότητας. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

51 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Διαδικασία μέτρησης Περιβάλλον μέτρησης επιδεκτικότητας μέσω αγωγιμότητας Βοηθητκός εξοπλισμός Γεννήτρια συχνοτήτων Πρόβολος εισαγωγής Μετρητής ισχύος Πρόβολος ρεύματος Δίκτυο αποσύμπλεξης Ρεύμα Τάση 50 Ω γεννήτρια Πρόβολος τάσης Τυπική διάταξη ελέγχου επιδεκτηκότητας/ατρωσίας μέσω συσκευών CDN. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

52 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Διαδικασία μέτρησης Μετρήσεις ESD (I) Διάταξη κενού Ηλεκτρόδιο εκφόρτισης Παροχή υψηλής τάσης Κατανεμημένα Cκαι L Η μορφή της γεννήτριας ηλεκτροστατικής εκφόρτισης καθορίζεται από το πρότυπο IEC Ο κεντρικός πυκνωτής C s φορτίζεται από την τροφοδοσία υψηλής τάσης μέσω της αντίστασης R ch και εκφορτίζεται στο EUT μέσω της αντίστασης R d και το διακόπτη. Ο διακόπτης αυτός είναι, συνήθως, μια διάταξη κενού που ελέγχεται από τον χειριστή. Τυπικός ρυθμός εκφορτίσεων είναι 20 ανά δευτερόλεπτο. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι η γεννήτρια αυτή θα πρέπει να παρέχει μια κυματομορφή εκφόρτισης με χρόνο ανόδου μεταξύ 0.7 και 1 nsec. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει οι C s και R d να βρίσκονται το δυνατόν πλησιέστερα στο ηλεκτρόδιο εκφόρτισης. Το πρότυπο περιγράφει δύο τύπους εφαρμογής: εκφόρτιση επαφής και αέρα. Η τάση εξόδου για την πρώτη θα πρέπει να φθάνει τα 8 kv, ενώ για τη δεύτερη τα 15 kv. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

53 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Διαδικασία μέτρησης Μετρήσεις ESD (II) Άμεση εφαρμογή στο EUT Οριζόντιο επίπεδο σύζευξης Κάθετο επίπεδο σύζευξης (10 cm) Τροφοδοσία EUT Αντίσταση εκτόνωσης Μόνωση Επίπεδο αναφοράς Έμμεση εφαρμογή στα επίπεδα σύζευξης Η σύνδεση με το επίπεδο αναφοράς είναι ιδιαίτερα σημαντική και θα πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Ο επιτραπέζιος εξοπλισμός θα πρέπει να τοποθετείται πάνω σε ξύλινο τραπέζι σε απόσταση 80 cm από το επίπεδο αναφοράς, με ένα οριζόντιο επίπεδο σύζευξης που φέρει κατάλληλη μόνωση. O επιδαπέδιος εξοπλισμός θα πρέπει να είναι απομονωμένος από το επίπεδο αναφοράς μέσω μονωτικής διάταξης περίπου ύψους 10 cm. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

54 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Μεταβατικά φαινόμενα Δημιουργία μεταβατικών φαινομένων Οι πηγές μεταβατικών φαινομένων διακρίνονται στις: Υπερτάσεις που προκαλούνται από έντονα καιρικά φαινόμενα όπως οι αστραπές. Ριπές υψίσυχνου μεταβατικού θορύβου εξαιτίας της ταχύτατης διακοπτικής λειτουργίας ενεργών φορτίων. Ξαφνική αύξηση ή μείωση της τάσης του συστήματος τροφοδοσίας λόγω της διακοπτικής λειτουργίας φορτίων χαμηλής σύνθετης αντίστασης. Διακοπτικά μεταβατικά φαινόμενα προκαλούνται από: Κεντρικά συστήματα παροχής ισχύος με διακοπτικές διαταραχές. Μικρή διακοπτική δράση κοντά σε εξοπλισμό μέτρησης ή αλλαγές στο φορτίο κατά τη διανομή της ισχύος. Συντονιζόμενα κυκλώματα συσχετισμένα με τις διακοπτικές συσκευές, όπως θυρίστορς. Διάφορα σφάλματα του συστήματος, όπως βραχυκυκλώματα και τόξα σε σχέση με το σύστημα γείωσης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

55 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Μεταβατικά φαινόμενα Επίδραση των βυθίσεων τάσης Αύξηση του δυναμικού του εδάφους: Το έδαφος έχει υψηλή αντίσταση. Ένας κεραυνός μπορεί να προκαλέσει μεγάλες διαφορές δυναμικού μεταξύ περιοχών που κανονικά βρίσκονται στο ίδιο δυναμικό. Μαγνητική επαγωγή: Μια πολύ μεγάλου μεγέθους βύθιση τάσης μπορεί να επαχθεί σε αγωγούς μέσω μαγνητικής σύζευξης από έναν κεραυνό, ακόμη και σε μεγάλη απόσταση από το σημείο πτώσης του. Εισαγωγή ρεύματος: Απευθείας χτυπήματα σε εξωτερικό εξοπλισμό ή καλώδια συχνά καταλήγουν σε καταστροφή των οργάνων αλλά και μη εμπλεκόμενων συσκευών λόγω των μεγάλων ρευμάτων και των τάσεων που επάγονται. Ηλεκτρική επαγωγή: Ηλεκτρικά πεδία περίπου 500 kv/m είναι πιθανά πριν από έναν κεραυνό. Αυτή η ηλεκτρική επαγωγή μπορεί να γίνει αντιληπτή σε απόσταση μέχρι και 100 m από το σημείο πτώσης, επάγοντας καταστροφικά ρεύματα σε αγωγούς και συσκευές. Ηλεκτρομαγνητικός παλμός κεραυνού: Πρόκειται για ένα φαινόμενο μακρινού πεδίου που προκαλείται από αστραπές εντός των νεφών, όπως και από συγκρούσεις απομακρυσμένων νεφών μεταξύ τους. Περιλαμβάνει μηχανικό και θερμικό μέρος που μπορούν να συσχετιστούν με υψηλές ενέργειες. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

56 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Μεταβατικά φαινόμενα Μέτρηση βύθισης τάσης Γεννήτρια βυθίσεων Γραμμή προς γη Γραμμή προς γραμμή Γραμμή Ι/Ο Δίκτυο αποσύζευξης Κεντρική τροφοδοσία Βοηθητικός εξοπλισμός Δίκτυο αποσύζευξης και προστασίας Γεννήτρια βυθίσεων Κύκλωμα παραγωγής βύθισης τάσης για διεξαγωγή μέτρησης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

57 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Μεταβατικά φαινόμενα Γεννήτρια παραγωγής βυθίσεων τάσης U Πηγή υψηλής τάσης Rc Αντίσταση φόρτισης Cc Πυκνωτής (20 μ F) Rs Αντίσταση μορφοποίησης διάρκειας παλμού (50 Ω) Rm Αντιστάσεις προσαρμογής ( Rm1=15V,Rm2=25Ω) Cs Πυκνωτής μορφοποίησης χρόνου ανόδου ( 0.2 μ F) S1 Ο διακόπτης κλειστός όταν χρησιμοποιείται εξωτερική προσαρμογή Το συγκεκριμένο κύκλωμα είναι κατασκευασμένο, ώστε να αποδίδει μια 1.2/50 μs βύθιση τάσης (κατάσταση ανοιχτού κυκλώματος) και μια 8/20 μs βύθιση ρεύματος (κατάσταση βραχυκυκλώματος). Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

58 Μετρήσεις επιδεκτικότητας/ατρωσίας Τεχνητή διαταραχή Δημιουργία τεχνητής διαταραχής μέσω αγωγιμότητας Αναλυτής φάσματος Βοηθητικός εξοπλισμός Σφιγκτήρας φερρίτη Έλεγχος πρόβολου ρεύματος 0.1 m διαχωριστής Ενισχυτής Γεννήτρια Σημείωση: Όταν η εγκτάσταση δεν επιτρέπει την επέκταση του επιπέδου αναφοράς κάτω από το EUT ή το βοηθητικό εξοπλισμό (λόγω βάρους ή μεγέθους), το επίπεδο θα πρέπει να τοποθετείται όσο πλησιέστερα στο EUT είναι εφικτό. O εξοπλισμός θα πρέπει να τοποθετείται σε μονωμένο υποστήριγμα 10 cm από το έδαφος. Όλα τα καλώδια που συνδέονται στον εξοπλισμό (εκτός από αυτά του EUT) θα πρέπει να παρέχονται με δίκτυα αποσύζευξης τοποθετημένα όχι μακρύτερα από 0.3 m. Το μήκος του καλωδίου μεταξύ του εξοπλισμού και του σφιγκτήρα φερρίτη θα πρέπει να είναι το δυνατόν μικρότερο (0.3 m) για να εξασφαλίζει την επαναληψιμότητα των μετρήσεων σε συχνότητες πάνω από 30 GHz. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

59 Διαμορφώσεις μετρήσεων Επιτραπέζιος εξοπλισμός (εκπομπές ακτινοβολίας/αγωγιμότητας) (Ι) Περιφερειακά καλώδια τροφοδοσίας Τερματισμένα καλώδια Ι/Ο A Προαιρετικό για μετρήσεις ακτινοβολίας LISN Περιφερειακό 1 Τυλιγμένα καλώδιο Ι/Ο Καλώδιο ΕUT Οθόνη Κάθετο αγώγιμο επίπεδο (για εκπομπές μέσω αγώγιμότητας) Καλώδιο οθόνης LISN 40 cm Περιφερειακό 2 B Περιφερειακό C Περιφερειακό 4 Μη αγώγιμο τραπέζι 80 cm από το επίπεδο αναφοράς Περιφερειακό 3 1m Περιφερειακό 5 Πληκτρολόγιο Ποντίκι 1.5 m Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

60 Διαμορφώσεις μετρήσεων Επιτραπέζιος εξοπλισμός (εκπομπές ακτινοβολίας/αγωγιμότητας) (ΙΙ) A: Τα LISN μπορούν να τοποθετηθούν δίπλα στο τραπέζι, ώστε να ικανοποιείται το κριτήριο που τα θέλει τουλάχιστον 80 cm από το EUT. Επίσης, μπορούν να βρίσκονται πάνω από το επίπεδο αναφοράς μόνο για μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας. Β: Ο υπόλοιπος εξοπλισμός, όπως προσαρμογείς AC τάσης, εάν βρίσκεται στο τραπέζι, θα πρέπει να καταλαμβάνει περιφερειακές θέσεις. Όσο για αυτόν που βρίσκεται στο δάπεδο θα πρέπει να είναι ακριβώς κάτω από το καλώδιο τροφοδοσίας του EUT. C: Το μήκος του τραπεζιού μπορεί να εκτείνεται πάνω από 1.5 m με όλα τα περιφερειακά να είναι ευθυγραμμισμένα ως προς την πίσω ακμή του. Διαφορετικά, τα επιπρόσθετα περιφερειακά μπορούν να τοποθετηθούν όπως στο σχήμα, με το πλάτος του τραπεζίου να εκτείνεται πάνω από το 1 m. Η απόσταση των 40 cm από το κάθετο αγώγιμο επίπεδο θα πρέπει να τηρείται μόνο για τις μετρήσεις εκπομπών μέσω αγωγιμότητας. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

61 Διαμορφώσεις μετρήσεων Συνδυασμός επιτραπέζιου και επιδαπέδιου εξοπλισμού (εκπομπές ακτινοβολίας/αγωγιμότητας) (Ι) EUT Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

62 Διαμορφώσεις μετρήσεων Συνδυασμός επιτραπέζιου και επιδαπέδιου εξοπλισμού (εκπομπές ακτινοβολίας/αγωγιμότητας) (ΙΙ) 1: Τα καλώδια διασύνδεσης που κρέμονται εγγύτερα των 40 cm σε σχέση με το επίπεδο αναφοράς θα πρέπει να διπλώνονται πίσω και εμπρός, ώστε να σχηματίσουν έναν σωρό μήκους cm. 2: Τα καλώδια Ι/Ο που συνδέονται με περιφερειακά θα πρέπει να δένονται στο κέντρο. Το τέλος του καλωδίου μπορεί να τερματίζεται, εάν απαιτείται, χρησιμοποιώντας κατάλληλη σύνθετη αντίσταση τερματισμού. 3: Εάν τα LISN διατηρούνται και στις μετρήσεις μέσω ακτινοβολίας, είναι προτιμότερο να εγκαθίστανται κάτω από το αγώγιμο επίπεδο. 4: Τα καλώδια των χειρωνακτικά χειριζόμενων συσκευών, όπως πληκτρολόγια, ποντίκια, κ.τ.λ. θα πρέπει να τοποθετούνται, όπως για την κανονική τους χρήση. 5: Ο εξοπλισμός που δεν συνοδεύει το EUT ελέγχεται επίσης. 6: Τα καλώδια Ι/Ο που κατευθύνονται στις επιδαπέδιες μονάδες συντομεύονται στο κατάλληλο μήκος ή δένονται σε σωρό. 7: Ο επιδαπέδιος εξοπλισμός μπορεί να τοποθετηθεί κάτω από το τραπέζι εάν το επιτρέπει το ύψος του. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

63 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές αγωγιμότητας (επιτραπέζιος εξοπλισμός) (Ι) EUT Mη αγώγιμο τραπέζι 1.5Χ1 m 80 cm LISN LISN Σύνδεση με επίπεδο αναφοράς 40 cm Αγώγιμο επίπεδο αναφοράς εκτεινόμενο τουλάχιστον 0.5 m πέρα από το συνολικό σύστημα του EUT Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

64 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές αγωγιμότητας (επιτραπέζιος εξοπλισμός) (ΙΙ) 1: Τα καλώδια διασύνδεσης που κρέμονται εγγύτερα των 40 cm σε σχέση με το επίπεδο αναφοράς θα πρέπει να διπλώνονται πίσω και εμπρός, ώστε να σχηματίσουν έναν σωρό μήκους cm. 2: Τα καλώδια Ι/Ο που συνδέονται με περιφερειακά θα πρέπει να δένονται στο κέντρο. Το τέλος του καλωδίου μπορεί να τερματίζεται, εάν απαιτείται, χρησιμοποιώντας κατάλληλη σύνθετη αντίσταση τερματισμού. Το συνολικό μήκος δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 1 m. 3: Για ένα EUT που συνδέεται σε ένα LISN. Οι θύρες του μη χρησιμοποιούμενου LISN θα πρέπει να τερματιστούν σε 50 Ω. Το LISN μπορεί να τοποθετηθεί στην επιφάνεια ή αμέσως κάτω από το επίπεδο αναφοράς. Όλος ο υπόλοιπος εξοπλισμός τροφοδοτείται από επιπρόσθετα LISN. Πολλαπλές παροχές ρεύματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολλαπλά καλώδια του μη EUT εξοπλισμού. Το LISN θα πρέπει να βρίσκεται τουλάχιστον 80 cm από το πλησιέστερο τμήμα του EUT. 4: Τα καλώδια των χειρωνακτικά χειριζόμενων συσκευών, όπως πληκτρολόγια, ποντίκια, κ.τ.λ. θα πρέπει να τοποθετούνται, όπως για την κανονική τους χρήση. 5: Ο εξοπλισμός που δεν συνοδεύει το EUT ελέγχεται επίσης. 6: Το πίσω τμήμα του EUT, συμπεριλαμβανομένων και των περιφερειακών, θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με το πίσω τμήμα της επιφάνειας του EUT. 7: Το πίσω τμήμα της επιφάνειας του τραπεζιού θα πρέπει να απέχει 40 cm από το κάθετο αγώγιμο επίπεδο που συνδέεται με το επίπεδο αναφοράς. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

65 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές αγωγιμότητας (επιδαπέδιος εξοπλισμός) (Ι) LISN LISN Επίπεδο αναφοράς Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

66 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές αγωγιμότητας (επιδαπέδιος εξοπλισμός) (ΙΙ) 1: Τα μεγαλύτερα καλώδια Ι/Ο θα πρέπει να δένονται μαζί στο κέντρο. Εάν κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό, τότε θα πρέπει να τοποθετούνται κυματιστά, όπως στο σχήμα χωρίς να ξεπερνούν τα 40 cm. 2: Τα μεγαλύτερα καλώδια τροφοδοσίας θα πρέπει και αυτά να δένονται στο κέντρο ή να συντομεύονται σε μήκος. 3: Καλώδια Ι/Ο που δεν συνδέονται με κάποιο περιφερειακό θα πρέπει να, επίσης, να δένονται στο κέντρο. Το τέλος του καλωδίου θα πρέπει να τερματίζεται με κατάλληλη σύνθετη αντίσταση τερματισμού. 4: Το EUT και όλα τα καλώδια θα πρέπει να μονώνονται από το αγώγιμο επίπεδο με μονωτικό υλικό ύψους έως 12 mm. 5: Για ένα EUT που συνδέεται σε ένα LISN. Οι θύρες του μη χρησιμοποιούμενου LISN θα πρέπει να τερματιστούν σε 50 Ω. Το LISN μπορεί να τοποθετηθεί στην επιφάνεια ή αμέσως κάτω από το επίπεδο αναφοράς. Όλος ο υπόλοιπος εξοπλισμός τροφοδοτείται από επιπρόσθετα LISN. Πολλαπλές παροχές ρεύματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολλαπλά καλώδια του μη EUT εξοπλισμού. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

67 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές ακτινοβολίας (επιτραπέζιος εξοπλισμός) (Ι) EUT Mη αγώγιμο τραπέζι 1.5Χ1 m 80 cm 40 cm Αγώγιμο επίπεδο αναφοράς εκτεινόμενο τουλάχιστον 0.5 m πέρα από το συνολικό σύστημα του EUT Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73

68 Διαμορφώσεις μετρήσεων Εκπομπές ακτινοβολίας (επιτραπέζιος εξοπλισμός) (ΙΙ) 1: Τα καλώδια διασύνδεσης που κρέμονται εγγύτερα των 40 cm σε σχέση με το επίπεδο αναφοράς θα πρέπει να διπλώνονται πίσω και εμπρός, ώστε να σχηματίσουν έναν σωρό μήκους cm. 2: Τα καλώδια Ι/Ο που συνδέονται με περιφερειακά θα πρέπει να δένονται στο κέντρο. Το τέλος του καλωδίου μπορεί να τερματίζεται, εάν απαιτείται, χρησιμοποιώντας κατάλληλη σύνθετη αντίσταση τερματισμού. Το συνολικό μήκος δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 1 m. 3: Εάν τα LISN διατηρούνται και στις μετρήσεις μέσω ακτινοβολίας, είναι προτιμότερο να εγκαθίστανται κάτω από το αγώγιμο επίπεδο. 4: Τα καλώδια των χειρωνακτικά χειριζόμενων συσκευών, όπως πληκτρολόγια, ποντίκια, κ.τ.λ. θα πρέπει να τοποθετούνται, όπως για την κανονική τους χρήση. 5: Ο εξοπλισμός που δεν συνοδεύει το EUT ελέγχεται επίσης. 6: Το πίσω τμήμα του EUT, συμπεριλαμβανομένων και των περιφερειακών, θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με το πίσω τμήμα της επιφάνειας του EUT. 7: Δεν χρησιμοποιείται αγώγιμο επίπεδο. 8: Τα καλώδια τροφοδοσίας συγκεντρώνονται στο έδαφος και από εκεί οδηγούνται στο δίκτυο παροχής τάσης. Ηλεκτρομαγνητική Συμβατότητα (6η ενότητα) Όργανα Εκπομπές/Επιδεκτικότητα μέσω Αγωγιμότητας 24 Νοεμβρίου / 73