Φυσικό αέριο έναντι εδάφους

Transcript

1 01- KATHI -11-1_KATHI NEW 17/01/15 00:16 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 328 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Φυσικό αέριο έναντι εδάφους Δόγμα Αναστασιάδη για έξοδο από τη στενωπό του κυπριακού προβλήματος Το διαπραγματευτικό χαρτί του φυσικού αερίου με αντάλλαγμα την επιστροφή εδαφών αποκάλυψε εν μέσω πιέσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, γεγονός που τον υποχρεώνει εκ των πραγμάτων να βάλει στο τραπέζι του διαλόγου το ενεργειακό, συναντώντας έτσι την πάγια επιδίωξη της Τουρκίας. Το Δόγμα «φυσικό αέριο έναντι εδάφους», το οποίο στηρίζεται στη λογική του πάρε δώσε στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό για Η επικείμενη μάχη στα Η.Ε. μετά από το σοκ της Εκθεσης του γ.γ. Σελ. 4 παραχώρηση στους Τουρκοκύπριους μεγαλύτερων ποσοστών από τα έσοδα του κυπριακού φυσικού αερίου έναντι επιστροφής στους Ελληνοκύπριους περισσότερου ποσοστού εδαφών καταγράφεται στη δήλωση του Προέδρου της 5ης Ιανουαρίου. Η εν λόγω πρόταση κατατέθηκε από τον περασμένο Νοέμβριο στον Έσπεν Μπαρθ Άιντε και μετέπειτα στο τραπέζι των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων μεταξύ Αθήνας, Άγκυρας, Ην. Εθνών και Λευκωσίας. Η στρατηγική του Προέδρου θα παρέμενε στο παρασκήνιο, αν ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου δεν απαιτούσε τη δημοσιοποίηση της προκειμένου να μην επανέλθει με νέα NAVTEX. Σελ. 3 Ο μεγαλοϊδεατισμός του Tαγίπ Ερντογάν Βρώμα και στο Σ.Α. Λευκωσίας λέει ο Ελεγκτής Έρευνες σε Λεμεσό-Λάρνακα Συμβόλαια με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου έχουν εντοπιστείς κατά τις έρευνες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας. Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης σε συνέντευξή του στην «Κ» αποκαλύπτει ακόμα ότι οι έρευνες έχουν πάει πίσω μια δεκαετία και έχουν επεκταθεί και σε Λεμεσό και Λάρνακα. Ο γενικός ελεγκτής είναι ιδιαίτερα καυστικός με τα φαινόμενα διαφθοράς και όσους εμπλέκονται. Για την έρευνα που του ζητήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναφορικά με την εμπλοκή του γραφείου Νίκος Αναστασιάδης για λογαριασμό της Ryan Air, λέει ότι αυτή βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Σελ. 11 ΛΟΥΚΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπό διερεύνηση καύσιμα και γάλα Στις 21 ανέρχονται οι περιπτώσεις παραβάσεων τις οποίες διερευνά η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού και αφορούν, μεταξύ άλλων, αγορές καρτών πληρωμών, παροχής υπηρεσιών στα αεροδρόμια, διανομής εξαρτημάτων αυτοκινήτων, διανομής θαλάσσιου εξοπλισμού, πετρελαιοειδών, συνδρομητικής τηλεόρασης, όπως επίσης και ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Λουκία Χριστοδούλου, εξηγεί στην «Κ» ότι η προσοχή στρέφεται επίσης στους τομείς των καυσίμων και του γάλακτος. Οικονομική, σελ. 4 ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το έπνιξαν από καιρού ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Je suis Charlie αλλά για πόσο; ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Χωρίς αμορτισέρ ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ Η μη χρησιμότητα της θλίψης ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η στρατηγική της μιας ημέρας ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Υπάρχει ελπίδα ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Πολιτιστική κληρονομιά υπό απειλή ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η φάρμα των ζώων ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Ευχής έργον ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ Αδιαφορία ή άγνοια κινδύνου; ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ Το πολιτικό και το ιστορικό λάθος Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βαδίζει ανάμεσα σε τιμητική φρουρά ενδεδυμένη με παραδοσιακές στολές, σε ακόμη μία επίδειξη κιτς και νεοοθωμανικού μεγαλοϊδεατισμού. Αυτή την εβδομάδα, οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ γνώρισαν νέα δοκιμασία, με αποτέλεσμα το Τελ Αβίβ να αποκαλεί τον Ερντογάν «αντισημίτη τραμπούκο». Σελ. 22, 23 Το φράγκο ταλανίζει και κυπριακά δάνεια Τα πλείστα μη εξυπηρετούμενα Αναταράξεις από την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου φαίνεται να προκαλούνται στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες από το 2006 και εντεύθεν χορηγούσαν δάνεια σε ελβετικό νόμισμα. Μετά την απόφαση σοκ της ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας, αυτό που πρέπει να γίνει εδράζεται στο αν και κατά πόσο τα δάνεια θα αποπληρωθούν ή θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα. Οικονομική, σελ. 5 Η παραίτηση του Ναπολιτάνο Αστάθεια στην Ιταλία Στις 14 Ιανουαρίου, λίγους μήνες πριν κλείσει τα 90 του χρόνια, ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο υπέβαλε την παραίτησή του από την προεδρία της Ιταλίας, κλείνοντας μια σταδιοδρομία που τον έφερε από τις ένοπλες κομμουνιστικές αντιστασιακές οργανώσεις του Β Παγκοσμίου στο προεδρικό μέγαρο του Σελ. 22 Σφάλματα Ομήρου και μνηστήρες Συνεντεύξεις με Κωστή Ευσταθίου και Νίκο Νικολαΐδη Η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου από την ηγεσία της ΕΔΕΚ αν και για το ευρύ κοινό ήταν έκπληξη δεν αιφνιδίασε ως φαίνεται τους πλείστους κομματικούς αξιωματούχους. Τουναντίον, επισφράγισε μάλλον τη σιωπηλή ρήξη που είχε δημιουργηθεί μεταξύ του προέδρου και μερίδας στελεχών. Μία ρήξη με αφετηρία τις επιλογές σε κομβικά πολιτικά ζητήματα, που στελέχη του καταλόγιζαν ως σοβαρά πολιτικά σφάλματα. Για τη διαδοχή Ομήρου επικρατέστεροι φέρονται οι Μ. Σιζόπουλος και Γ. Βαρνάβας, χωρίς όμως να έχουν πει την τελευταία τους λέξη οι Ν. Νικολαΐδης και Κ. Μαυρονικόλας. Για την επόμενη μέρα στην ΕΔΕΚ μιλούν στην «Κ» οι Κ. Ευσταθίου και Ν. Νικολαΐδης. Σελ. 6, 7 Διαφορετική η πόλωση στη Θράκη Η Ελλάδα ζει στην τελευταία βδομάδα πριν από τις κρισιμότερες ίσως εκλογές της μεταπολίτευσης με τις εντάσεις και τα προεκλογικά τερτίπια στο απόγειό τους. Στη Θράκη όμως, ο προεκλογικός αγώνας δεν διεξάγεται όπως στην υπόλοιπη Ελλάδα. Πέρα από πολιτικά προγράμματα και κομματικές ιδεολογίες οι περισσότεροι υποψήφιοι προσπαθούν να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους γύρω από τη θρησκεία. Σελ ΕΥΤΥΧΗΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Δεν υπάρχει κίνδυνος μονοπωλίου Νομοτελειακή εξέλιξη κρίνει ο αντιπρόεδρος της Aegean Airlines Ευτύχης Βασιλάκης τη μη βιωσιμότητα των Κυπριακών Αερογραμμών, καθώς καμία εταιρεία με αποκλειστική δραστηριότητα στην Κύπρο δεν θα μπορούσε να αναπτυχθεί στο μέγεθος που απαιτείται για να ανταγωνιστεί την ανοιχτή ευρωπαϊκή αγορά στην οποία δραστηριοποιείται. Η επέκταση της Aegean Airlines στην Κύπρο εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής ανάπτυξης των περιφερειακών βάσεων της εταιρείας, ενώ αξιολογεί ως ιδιαίτερα θετική προοπτική για την κυπριακή αγορά το γεγονός ότι ένας ελληνικός αερομεταφορέας του οποίου η Κύπρος είναι φυσικός χώρος μπορεί να δεσμεύσει μακροχρόνια πόρους. Σελ. 12 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Το μέγιστο πρόβλημα Πενήντα ολόκληρα χρόνια τώρα ακούμε για τις εκθέσεις του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό ή για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο. Εκθέσεις που ανάλογα με το τι λένε χαρακτηρίζονται από την πολιτική ηγεσία θετικές ή αρνητικές. Μία τέτοια έκθεση, αρνητική για την πλευρά μας, «εισπράξαμε» τις προάλλες για τη θητεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, η οποία μάλιστα μπαίνει στη λογική της συγκάλυψης της τουρκικής επιθετικότητας (βλ. Μπαρμπαρός) σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας διά της τήρησης ίσων αποστάσεων. Ο Πρόεδρος και σύσσωμη η πολιτική ηγεσία αντέδρασαν σφόδρα και προέβησαν σε αναλόγου ύφους δηλώσεις. Κάποιοι θα σπεύσουν στη Νέα Υόρκη κι άλλοι στις Βρυξέλλες για να προβούν σε διαβήματα, διότι όντως η κατάσταση είναι καταθλιπτική. Όμως εντός, η πλειοψηφία του κόσμου έχει χάσει κάθε ελπίδα στην ηγεσία κι αυτό είναι το μέγιστο πρόβλημα. ΤΕΥΧΟΣ 34 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS Συνταγές στο τζάκι με την παρέα! ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΘΟΡΣΤΕΝ ΦΙΝΚ Γιατί κέρδισε τους ΑΠΟΕΛίστες Η δουλειά που έκανε στη Βασιλεία, το δίκτυο και η εργατικότητά του. «Λεφτά υπάρχουν» η σαφέστατη οδηγία του Π. Πετρίδη στο Γερμανό προπονητή. ΣΚΑΝΔΑΛΟ Έτσι λειτουργεί το σύστημα Αυτοί που πάνε κόντρα στο κατεστημένο ξέρουν πως θα έχουν δυσκολίες στην ανέλιξή τους. Πληροφορίες από τα ενδότερα της διαιτησίας. ΑΝΟΡΘΩΣΗ Ο αδικημένος Αντρέ Πάους Υπό τη σκιά του Φαν Λίουεν, ο Ολλανδός προπονητής αναγέννησε ποδοσφαιριστές, ανέδειξε ταλέντα και παρουσιάζει όμορφο ποδόσφαιρο. ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΝΟ ΟΠΕΝ Τα αστέρια του τένις στην εκκίνηση Το πρώτο Γκραν Σλαμ της σεζόν αρχίζει στα κορτ της Μελβούρνης. Ο Μάρκος Παγδατής θα αντιμετωπίσει τον Τεϊμουράζ Γκαμπασβίλι στον α γύρο.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 16/01/15 23:49 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το έπνιξαν από καιρού Σεισμός έχει ταράξει τον βάλτο του πολιτικοκομματικού κατεστημένου, μετά από την τελευταία έκθεση του γ.γ. των Η.Ε. για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο, η οποία φαίνεται να κατέλαβε εξαπίνης όλους όσοι θα έπρεπε να είχαν προηγουμένως φροντίσει να ενημερωθούν (Προεδρικό, Υπουργείο Εξωτερικών, πρεσβείες, μόνιμες αντιπροσωπείες και όλο τον καλοπληρωμένο κόσμος της διπλωματίας) για το αρνητικό περιεχόμενο της έκθεσης και να πράξουν τα δέοντα κατά την πάγια πρακτική. Και λέμε πάγια πρακτική διότι, για όσους δεν γνωρίζουν θα πρέπει να σημειώσουμε ίσως ότι το πρώτο ψήφισμα, το 186, για τη δημιουργία Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 4 Μαρτίου Σχεδόν 51 χρόνια πριν. Η Δύναμη είχε εντολή να σταθμεύσει στο νησί για μια περίοδο τριών μηνών και όλα τα έξοδα που την αφορούν αναλαμβάνονταν από τις κυβερνήσεις που θα διαθέτουν τα αποσπάσματα και από την κυβέρνηση της Κύπρου. Το κυριότερο καθήκον της Δύναμης τότε ήταν «η αποφυγή της επανάληψης των συγκρούσεων και, σύμφωνα με τις ανάγκες, να συμβάλλει στη διατήρηση και αποκατάσταση του νόμου και της τάξης και την επιστροφή στις κανονικές συνθήκες» Επιστροφή στις κανονικές συνθήκες ποτέ δεν υπήρξε και τα γεγονότα και οι υπεύθυνοι για την τραγωδία του 1974, πραξικόπημα, εισβολή και τουρκική κατοχή είναι όλοι γνωστοί και μη τιμωρητέοι! Το ζήτημα είναι ότι πίσω από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, τα έξοδα της οποίας πληρώνει ο φορολογούμενος της Κυπριακής Δημοκρατίας, συχνά κρύβουν την ανεπάρκειά τους πολλοί εξ εκείνων που κλήθηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να διαχειριστούν τη λύση του Κυπριακού. Αντί όμως να το λύσουν, το προσάρμοσαν στη διαχείριση των συμφερόντων τους, όπως αυτά διαμορφώνονταν ανάλογα των συνθηκών είτε αγοράζοντας εξοπλισμούς με το αζημίωτο, είτε προμήθειες εκατομμυρίων για το στράτευμα κι ένα μόνιμο χαράτσι για την άμυνα, το οποίο ξόδευαν κατά το δοκούν. Παράλληλα ασχολούνταν επισταμένα και με τα διάφορα άλλα προσοδοφόρα «κοντράτα» που τελικά βούλιαξαν την οικονομία της Κύπρου και μας έφεραν στη σημερινή οδυνηρή κατάσταση. Για να τρώνε όμως ανεξέλεγκτα, οι μάγιστροι του Κυπριακού, αντιλαμβάνονταν ότι θα έπρεπε το πρόβλημα να παραμένει άλυτο για να παραμένουν και οι ίδιοι ανεξέλεγκτοι κι άρα ελεύθεροι να συνεχίσουν το φαγοπότι. Γι αυτό και το έσυραν, το Κυπριακό, στον βάλτο όπου κατοικοεδρεύουν και το έπνιξαν για να μη διαμαρτύρεται και κάνει θόρυβο και τους χαλά τη βολεμένη και υπεράνω νόμων και φραγμών ζωή τους. Διότι το Κυπριακό είμαστε εμείς, οι ανώνυμοι πολίτες, που πληρώνουμε τους φόρους μας, που πολεμήσαμε το 74, που δίνουμε τα παιδιά μας να φυλάνε σκοπιές στη γραμμή αντιπαράταξης, που σηκώνουμε αγόγγυστα τα βάρη μιας οικονομικής συμφοράς που δεν μας άξιζε και που δυστυχώς θα πληρώσουμε και το τίμημα μιας επερχόμενης κατά τα φαινόμενα χειρότερης τραγωδίας. Γι αυτό ακούτε τώρα, μετά από την προχθεσινή αρνητική για την ελληνοκυπριακή πλευρά και την Κυπριακή Δημοκρατία, έκθεση του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο, τις δραματικές, σαν κοάσματα βατράχων που καίγονται, δηλώσεις των πολιτικοκομματικών ηγετών. Μην τους λαμβάνετε υπόψη φοβούνται μήπως κάποιος αποξηράνει τον βάλτο τους, βρει το πτώμα του Κυπριακού κι αποκαλυφθεί ότι το έπνιξαν από καιρού paraschosa@kathimerini.com.cy Ο Ζήνων. Να θα σταθώ δυο λεπτά στα βήματά του. Απλώς να τον δω να φεύγει υπερήφανος γεμάτος όνειρα, για την Αθήνα από τη Λάρνακα. Όχι με κυπριακές. Το είχαν πάντως από παλιά στην Κύπρο να πηγαίνουν στην Αθήνα για καριέρα, έστω και φιλοσοφική. Ο Ζήνων, περισπούδαστος, καλός και σχηματικός ιδρύει την Ποικίλη Στοά για να διδάξει την Αρετή και τον Στωικισμό, με μαθητές τους μετέπειτα στωικούς. Η Λογική του ανθρώπου δημιουργεί την Αρετή και το κάθε πάρτι άνιμαλ που έψαχνε για τις ποταπές ηδονές και τις απολαύσεις της σαρκός ήταν για τους στωικούς ξένο σώμα. Δίδασκε ο Λαρνακεύς πως μέσα από την Αρετή έρχεται η ευημερία, και πως πρέπει να θέσουμε εαυτούς σε αρμονία με το σύμπαν, μέσα από τον δρόμο της αγάπης για την πατρίδα, την Κοσμόπολις, την οποία πρέπει να υπηρετούμε. Σε αντίθεση με τους Επικούριους που δεν ήταν και ιδιαίτερα των κοινωνικών συναναστροφών, οι Στωικοί, βάσει των ανωτέρω, «ήταν μέσα στα πράγματα». Τη φιλοσοφία του Ζήνωνα από τη Σκάλα, τη ζύμωσε, την έπλασε, τη μάλαξε και την έκανε δική του ο Γιαννάκης Ομήρου. 100% και ουδείς άλλος από τη μικρή Δημοκρατία της Κύπρου μπορεί να πει το ίδιο για τον εαυτό του. Δεν είναι τυχαίο που ο πρόεδρος της Βουλής τον ανέφερε (δις) σε ομιλίες του: Η Κύπρος, ένα αναπόσπαστο τμήμα του Ελληνισμού, με συμβολή στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, με Ζήνωνες και Ονήσιλους Ο Ζήνων μεταλαμπάδευσε στον Γιαννάκη όλες τις αρετές των Στωικών, συνδυάστε πρόσωπο και ύφος πνευματικό καθώς διαβάζετε, την αγάπη για την πατρίδα και το σύμπαν αλλά δυστυχώς, ο Γιαννάκης την πάτησε από τους Επικούριους και το Κοσμόπολις της ΕΔΕΚ πήγε περίπατο. ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Ζε σουί Γιάννης Πόσο με πόνεσαν; Τόσο Τι έγινε τώρα στην ΕΔΕΚ; Από την Πάφο ξεκίνησαν τα όργανα και έφτασαν στη Βύρωνος στη Λευκωσία. Όχι τώρα, καιρό πριν. Απλά τελείωσε εκεί όπου ξεκίνησε το ζήτημα. Μια αναμπουμπούλα που υπήρχε εδώ και καιρό, κυρίως μετά τις ευρωεκλογές, αν θυμάστε, και που κορυφώθηκε με την επιλογή της ΕΔΕΚ να μπει στην τριμερή με επιδόρπιο λίγο ΣΑΠΑ. Είπε ο Γιαννάκης μετά την καθίζηση στις ευρωεκλογές, πως δεν καταφέραμε να περάσουμε το σωστό μήνυμα στον κόσμο. Ή το μήνυμά μας. Άλλο το ένα άλλο το άλλο, αλλά δεν ξεκαθαρίστηκε το θέμα. Αρχίζει η μηχανή να δουλεύει, αλλά τα γρανάζια της δεν ανησυχούν τον αναβάτη. ΣΑΠΑ, Φειδίας Σαρίκας και να τα μπροστά πίσω στη Νομική Υπηρεσία. Τρίζουν τα γρανάζια και ο αναβάτης ο Γιαννάκης αρχίζει να νιώθει τις δονήσεις. Εκλογές στην Πάφο, και ενώ είχε στέλεχος η ΕΔΕΚ, τον εκτελούντα χρέη Δημάρχου μετά την παραίτηση Βέργα, τον Μάκη Ρουσή, επιλέγει τον Άριστο Βασιλειάδη. Γιατί; Με ποια λογική; Τα έλεγαν οι δημοσιογράφοι, να με το συμπάθιο οι ταμπέλες Ζε Σουί ΕΔΕΚ, αλλά καμία επαφή καμία λογική αντίδραση από τον Γιαννάκη. Μια είναι αυτή η λογική και φωνάζει πια Λιλλήκας μετά που η τριμερή έδειξε ουσιαστικά πως αντιπολίτευση έχουμε και δεν έχουμε. Παίζεται. Άλλο θέμα αυτό, εφόσον πλέον η μηχανή έχει φύγει από τη θέση της, κάτω από το κάθισμα του αναβάτηοδηγού, ο ίδιος είναι εκτός τροχιάς και δεν το ξέρει(;), οπότε ερχόμαστε στην παραίτηση του Ομήρου. Αυτά, χωρίς τα ενδιάμεσα μικροεπεισόδια, αντιπαραθέσεις κρυφές και φανερές και τον Μαρίνο να είναι και να μην είναι στην ομάδα του Γιαννάκη, έφεραν τον πολεμιστή εκτός του πεδίου της μάχης. Αν νομίζει κάποιος, πως μια σελίδα ανακοίνωση και τα όσα ανέγνωσε εκείνη την ημέρα ήταν όλα όσα έδιωξαν ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ τον Ομήρου από την ΕΔΕΚ, κάνει λάθος. Ήταν πολλά περισσότερα και τα πιο πολλά από τα περισσότερα, συζητούνται και σε άλλα επίπεδα λιγότερο ηθικά. Αυτά που δεν είπε ο Ομήρου τον έδιωξαν, μαζί με αυτά που έλεγε ο ίδιος προς τα έξω. Άλλη εικόνα είχε η κοινωνία για την ΕΔΕΚ και άλλη ο ίδιος για το κόμμα του. Η κοινωνία είχε καλύτερη εικόνα. Για πόσο διάστημα είχε καλύτερη εικόνα η κοινωνία; Για δυο χρόνια τουλάχιστον. Οπότε τι γίνεται από εδώ και πέρα. Ο Γιαννάκης Ομήρου, οφείλει και στον εαυτό του και στο πολιτικό σύστημα, να μπει χέρια πόδια στην εσωστρέφεια εξωστρεφόμενος. Να μιλήσει πραγματικά για τους λόγους που τον οδήγησαν στην παραίτηση, να εξηγήσει τι υπονόμευση δέχτηκε και από ποιον και κυρίως για ποιο λόγο, και να δώσει τις εξηγήσεις του. Αν θέλει. Αυτή είναι η μια επιλογή, η της κάθαρσης που λέμε αλλά είναι ρομαντική, το παραδέχομαι. Είναι ίσως όμως η πρώτη ευκαιρία που έχει, για εναρμονιστεί με το πραγματικό σύμπαν σαν καλός Στωικός και φίλος του Ζήνωνα. Από την άλλη, υπάρχει και η σιωπή, η καθοδήγηση προς τα συλλογικά όργανα του κόμματος, αυτά τα τετριμμένα που λέγονται κάθε φορά που ένα κόμμα μπαίνει μέσα στο YouTube του και δεν λέει να βγει. Καλή είναι και αυτή, δεν λέω. Πολύ καλή. Σαν την ανεμοβλογιά ένα πράγμα. Την πέρασε το ΑΚΕΛ, μετά τη διακυβέρνηση Χριστόφια. Ακόμη την περνάει. Την πέρασε το ΔΗΚΟ, με τις εσωκομματικές εκλογές ιδιοκτησίας, κοτσανιού και χρησικτησίας. Ακόμη την περνάει. Ε, ας την περάσει και η ΕΔΕΚ, εφόσον πια και εκ του αποτελέσματος, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης σχεδόν βρίσκονται σε παιδική ηλικία και περνάνε παιδικά νοσήματα. Ο μόνος που την περνάει φίνα και χωρίς να κουνήσει το δαχτυλάκι του είναι ο Λιλλήκας. Κάνω λάθος; tsikalasm@sppmedia.com Με άριστα το 10 EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο μπας και το παρακάναμε; 1Στον Healthy στρατηλάτη. Είχαμε τον Τάσσο που κλείστηκε στο δωμάτιό του και δεν βγήκε να λύσει το Κυπριακό στο Μπούρκεστογκ, ακολούθως εκλέξαμε τον -άι ντοντ σπικ ίγκλις- Χριστόφια με τα γνωστά παρατράγουδα. Αν δεν τα βρίσκει και ο κοσμοπολίτης Healthy με του ξένους θα αρχίσω να αναπολώ τον Σπύρο και τον «ανένδοτο αγώνα». Κάπτεν Νέμο που σας χρειάζεται... 2Στον Sir Κας. Μα Γιαννάκη μας τι σε τσίμπησε σιορ; Εσύ σε λίγο να κάνεις τον Νικόλα να φαίνεται ενδοτικός. Κούλαρε λίγο, εκτός αν ανέλαβες επικεφαλής της Healthy επανεκλογής. 3Στους ξένους. Κι αυτός ο Μπάιντεν να θέλει τον Πρόεδρό μας μόνο για ουισκάκια, άλλο κακό που μας βρήκε ενώ ο not - so - Healthy Πρέσβης Κένιγκ, ούτε ζωγραφιστούς δεν μας θέλει. Βασικά, οι Αμερικανοί αγαπούν τον Νίκο αλλά παντρεύονται τον Ταγίπ. 4Στους παράδες. Η φτωχή πλην τίμια Χρυστάλλα λαμβάνει συνολι- Je suis Chypriote. κά -μόνον- 18 χιλιάδες ευρώ τον μήνα, όπως λέει ο γενικός ελεγκτής και γράφει ο «Φ». Περίπου τα διπλάσια απ όσα λαμβάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ανάγιωσε τον κολιό... 5Στη φιλαργυρία. Healthy Πρόεδρε, κάποιοι στα έλεγαν για την «αδυναμία της» πριν τη διορίσεις, θα έπρεπε όμως να το είχες καταλάβει, ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ όταν της πρότεινες να γίνει υπουργός και σου απάντησε πως θα παραμείνει ελεγκτής, επειδή «οι απολαβές είναι καλύτερες». Σε είχαμε και για σαΐνι στις γυναίκες. 6Στην αποχή. Δηλαδή, με βάση την επιχειρηματολογία των ηττημένων στην Πάφο, αν στις επόμενες βουλευτικές πάνε μόνο οι συναγερμικοί να ψηφίσουν και εκλεγεί η Βουλή των Αντιπροσώπων του Φούλη, δεν θα είναι ήττα των λοιπών κομμάτων, αλλά νίκη της αποχής. Ευτυχώς που είναι και ο Γιώργος ο Λιλλήκας και συνεννοούμαστε Νικόλα. 7Στους Φράγκους. Τα δάνεια σε φράγκο έγιναν σε μία μέρα δάνεια σε... ευρώ. Αυτή δεν είναι ζωή, είναι το «Αποκάλυψη τώρα». 8Στους εργαζόμενους. Η συμπάθειά μας για τους άνεργους πλέον εργαζόμενους στις Κυπριακές Αερογραμμές είναι δεδομένη. Η στήριξη του ανδρικού πληθυσμού στις (Ρουμάνες) αεροσυνοδούς της Blue Air θα είναι όμως μαζική. 9Στον Ομήρου. Παραμένεις ο Ναύαρχος της καρδιάς μας. Στον Χάρη. Χειρίζεται με μαε- την αστάθεια στην Ελλά- 10στρία δα και δεν άφησε παράθυρο διεθνούς δικτύου που να μην ξεκαθαρίσει πως «δεν είμαστε Ελλάδα». Je suis Cypriote. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-POLITIKI _Master_cy 16/01/15 16:58 Page 3 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 3 Φυσικό αέριο έναντι εδάφους στο τραπέζι Η στρατηγική του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη για άρση του αδιεξόδου και οι κινήσεις που ετοιμάζει για τη συνέχεια Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το Κυπριακό μπαίνει στην κατάψυξη μέχρι και τον Απρίλιο. Το διαπραγματευτικό χαρτί του φυσικού αερίου (με αντάλλαγμα την επιστροφή εδαφών) αποκάλυψε εν μέσω πιέσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, γεγονός που αφενός ακυρώνει το στοιχείο του αιφνιδιασμού και αφετέρου τον υποχρεώνει εκ των πραγμάτων να βάλει στο τραπέζι του διαλόγου το ενεργειακό, κάτι που επιδιώκει διακαώς η Τουρκία. Το Δόγμα «φυσικό αέριο έναντι εδάφους», το οποίο στηρίζεται στη λογική του πάρε δώσε στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό για παραχώρηση στους Τουρκοκύπριους μεγαλύτερων ποσοστών από τα έσοδα του κυπριακού φυσικού αερίου έναντι επιστροφής στους Ελληνοκύπριους περισσότερου ποσοστού εδαφών καταγράφεται στη δήλωση του Προέδρου της 5ης Ιανουαρίου. Η σύνδεση του θέματος των υδρογονανθράκων με το Κυπριακό που επιχείρησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι δηλωτική της στρατηγικής που επέλεξε να ακολουθήσει για τη διαχείριση του υφιστάμενου αδιεξόδου στο Κυπριακό. Αδιέξοδο που προέκυψε από την αναστολή της συμμετοχής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό ως αποτέλεσμα της έκδοσης της τουρκικής NAVTEX και της παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις παράνομες τουρκικές σεισμογραφικές έρευνες του «Μπαρμπαρός» στην παρουσία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού σε τεμάχια εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Το Δόγμα Αναστασιάδη βρίσκει έκφραση στην παράγραφο της Δήλωσης που αναφέρεται σε συζήτηση στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων των εκκρεμοτήτων που δεν έχουν συμφωνηθεί, όταν κατατεθούν οι χάρτες των εδαφικών αναπροσαρμογών. Το προτεινόμενο, δηλαδή, πάρε δώσε στο Δόγμα Αναστασιάδη αφήνει ανοικτό το περιθώριο η ελληνοκυπριακή πλευρά να φανεί γενναιόδωρη στα ποσοστά που θα έχει να λαμβάνει το τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος από τα έσοδα της κεντρικής ομόσπονδης κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θα προέρχονται από το φυσικό αέριο, με αντάλλαγμα την επιστροφή περισσότερου ποσοστού εδάφους στο ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος. Να υπενθυμίσουμε πως στις συγκλίσεις Χριστόφια Έρογλου τα ποσοστά κατανομής των εσόδων από έμμεσους φόρους και ΦΠΑ της κεντρικής ομόσπονδης Κυβέρνησης προς τα συνιστώντα κράτη παρέμειναν σε εκκρεμότητα. Ότι το περιεχόμενο της Δήλωσης της 5ης Ιανουαρίου αντικατοπτρίζει τις θέσεις του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας και δεν είναι το αποτέλεσμα πιέσεων από τρίτους αρχικά αποκάλυψε ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε μια προσπάθεια να αντικρούσει τοποθετήσεις περί του αντιθέτου που ακούστηκαν στη Λευκωσία όταν στις 6 Ιανουαρίου, μία ημέρα μετά τη Δήλωση του Προέδρου, η Τουρκία προχώρησε με την έκδοση νέας NAVTEX που δεσμεύει νότιες περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ. Όπως εγκύρως πληροφορείται η «Κ», το Δόγμα Αναστασιάδη, το οποίο κατατέθηκε από τον περασμένο Νοέμβριο στον ειδικό σύμβουλο του γενικού γραμματέα των Ο Πρόεδρος αισθάνεται εκτεθειμένος, γιατί υποχρεώθηκε να ανοίξει τα χαρτιά του χωρίς να εξασφαλίσει το απαραίτητο αντάλλαγμα. ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, και μετέπειτα ως πρόταση της Λευκωσίας στο τραπέζι των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων που διεξάγονταν μεταξύ Αθήνας, Άγκυρας, Ηνωμένων Εθνών, Λευκωσίας, και υπό τη στήριξη των ΗΠΑ, δημοσιοποιήθηκε μέσω της Δήλωσης της 5ης Ιανουαρίου μετά από απαίτηση του Τούρκου Πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, προκειμένου να δεσμεύσει τη Λευκωσία, αλλά και για να χρησιμεύσει ως «κάλυψη» της ίδιας της Άγκυρας για να μην προχωρήσει σε έκδοση νέας NAVTEX. Σχεδιασμοί κυβέρνησης Η κατάσταση πραγμάτων επί του εδάφους, όπως έχει διαμορφωθεί με τη νέα τουρκική NAVTEX, η ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ οποία θα παραμένει σε ισχύ μέχρι τις 6 Απριλίου και η οποία συνεπάγεται την ανυπαρξία οποιασδήποτε κινητικότητας στο Κυπριακό έχει εν πολλοίς γίνει αποδεκτή τόσο από τη Λευκωσία όσο και από τον διεθνή παράγοντα, όπως άλλωστε συνάγεται και από την ενημέρωση της οποίας έτυχε από τον κ. Άιντε ο Βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Ντέιβιντ Λίντινγκτον, στο Λονδίνο. Και ενόσω ο διεθνής παράγοντας επικεντρώνει πλέον την προσοχή του στη μετά τον Απρίλιο εποχή οπότε θα λήξει και η νέα τουρκική NAVTEX, αλλά και θα έχουν ολοκληρωθεί οι «προεδρικές» στα Κατεχόμενα, η Λευκωσία έχει διαμορφώσει το σχέδιο δράσης της για τους επόμενους μήνες. Σε πρώτο πλάνο η προσοχή της στρέφεται στις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στην έδρα των ΗΕ στη Νέα Υόρκη ενόψει και της έγκρισης του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΙ- ΦΙΚΥΠ στις 28 Ιανουαρίου. Ήδη, η αρχική ανακούφιση που ένιωσε το κυβερνητικό στρατόπεδο με τις αναφορές του κ. Άιντε κατά την πρόσφατη παρουσία του στην Κύπρο, τόσο με τη δημόσια δήλωσή του για τη θετική συμβολή του Προέδρου Αναστασιάδη στην προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό όσο και από τη διαβεβαίωση, όπως πληροφορείται η «Κ», που πήρε από τον ίδιο στη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι στις 26 Ιανουαρίου θα μεταφέρει στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας τα πραγματικά γεγονότα που οδήγησαν στη διατήρηση του υφιστάμενου αδιεξόδου, εξανεμίστηκε με τη δημοσιοποίηση της Έκθεσης του γενικού γραμματέα των ΗΕ. Εξέλιξη που προδιαθέτει την αναμενόμενη κινητοποίηση της κυπριακής διπλωματίας προς τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας προς αποτροπή συμπερίληψης προβληματικών παραγράφων της Έκθεσης στο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Παράλληλα και μέχρι τον Απρίλιο, η Λευκωσία προγραμματίζει, αφενός, την εντονότερη δραστηριοποίησή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη βάση και των όσων ήδη έχει επιτύχει, τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου, ως μέσο πίεσης προς την Άγκυρα. Αφετέρου, η κυβέρνηση προγραμματίζει την περαιτέρω ανάπτυξη των συνεργασιών της με τις χώρες της περιοχής, εμπλέκοντας απευθείας την Ιορδανία, αλλά και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Από τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης μέχρι τον Απρίλιο, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην «Κ» κυβερνητική πηγή, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζονται και η επεξεργασία μιας σειράς νομικών μέτρων κατά της Τουρκίας, αλλά και άλλων πολιτικών μέτρων. Κυβερνητικές προθέσεις, πάντως, που αμφισβητούνται από πολιτικά κόμματα, αφού όπως μετέφερε στην «Κ» παριστάμενος στην πρόσφατη σύσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους αρχηγούς των κομμάτων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης άφησε να εννοηθεί πως ο κύκλος των μέτρων έχει λήξει. Ανεξάρτητα όμως από την εξέλιξη του θέματος των μέτρων κατά της Τουρκίας, από κυβερνητικής πλευράς, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην επικείμενη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Μόσχα στις 25 Φεβρουαρίου, μία επίσκεψη που, αν τελικά πραγματοποιηθεί θα προσφέρει, όπως εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι, μία ευκαιρία στη Λευκωσία επανασύνδεσής της με τη Ρωσία. Ρήξη με τον Αμερικανό πρέσβη Το ενδεχόμενο να καλυφθούν τα κενά που δημιουργήθηκαν στις σχέσεις Λευκωσίας Μόσχας έρχεται σε μια περίοδο όπου η Λευκωσία δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά της από την ουδέτερη έως αδρανή στάση που τήρησε η Ουάσιγκτον, αφήνοντας ουσιαστικά ακάλυπτη τη Λευκωσία στη νέα τουρκική επιθετικότητα. Δυσαρέσκεια η οποία σε πρώτη φάση επικεντρώνεται στην αμερικανική διπλωματική αντιπροσωπεία στην Κύπρο, όπως συνάγεται και από τις δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας στο τηλεοπτικό δελτίο του Μέγκα, την περασμένη Πέμπτη. Σε αντίθεση πάντως με την έντονη δυσφορία που προκάλεσε στη Λευκωσία η αμερικανική στάση, η Βρετανική «στροφή» που παρατηρήθηκε από την έως τώρα στάση της στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο του καταρτισμού του προσχεδίου ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ αποτιμάται θετικά από κυβερνητικούς παράγοντες. Στροφή, εκτιμούν οι ίδιοι κύκλοι, που δεν είναι άσχετη με τη στήριξη που η Λευκωσία προσφέρει στο καθεστώς του Στρατηγού Σίσι μέσα από τη συμφωνία της με το Κάιρο για παραχώρηση κυπριακού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, αλλά και διάθεσης ποσοτήτων στα αιγυπτιακά τερματικά υγροποίησης φυσικού αερίου στα οποία δραστηριοποιούνται και βρετανικά συμφέροντα.

4 04-POLITIKI_Master_cy 16/01/15 21:42 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Ψάχνει το λάθος η αιφνιδιασμένη Λευκωσία Στα Ηνωμένα Εθνη θα δοθεί τώρα η μάχη με αφορμή την ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας και το ψήφισμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Η ψυχρολουσία που προκάλεσε η έκθεση Μπαν Κι Μουν, το καθησυχαστικό SMS του Έσπεν Μπαρθ Άιντε και η απορία της Μπάτενχαϊμ. Σφόδρα ενοχλημένος από τη στάση του ιδίου του γ.γ. του ΟΗΕ αλλά και της αμερικανικής κυβέρνησης εμφανίζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η διπλωματική κινητοποίηση της Λευκωσίας ενόψει του ψηφίσματος για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ αποβλέπει στην αποτροπή τυχόν επιδείνωσης της στάσης των Ηνωμένων Εθνών έναντι των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η προβληματική για τη Λευκωσία έκθεση που εξέδωσε για την ΟΥΝ- ΦΙΚΥΠ ο γ.γ. του ΟΗΕ, οι αυτοαναιρούμενες δηλώσεις του ειδικού του συμβούλου για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντε, οι σκληρές δηλώσεις του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη με σαφείς αιχμές σε βάρος του Μπαν Κι Μουν και των ΗΠΑ κι η συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα και κλιμάκωση των απαιτήσεων, σε μία περίοδο που η Ελλάδα βρίσκεται σε εκλογές με αβέβαιο αποτέλεσμα, έχουν δημιουργήσει μία συγκεχυμένη κατάσταση, καθώς σε οκτώ μέρες τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα ενημερωθούν για τις εξελίξεις στις συνομιλίες από το Νορβηγό πρώην διπλωμάτη. Αυτή τη στιγμή η Λευκωσία έχει καθορίσει ως πρώτη προτεραιότητα να διασφαλίσει, αφενός ότι η ενημέρωση των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας από τον κ. Άιντε και την κ. Μπάτενχαϊμ θα λέει τα πράγματα όπως έχουν, για τους λόγους που έχει προκληθεί το αδιέξοδο στις συνομιλίες κι αφετέρου ότι το ψήφισμα που θα εκδοθεί δεν θα δημιουργεί προηγούμενα τα οποία θα οδηγήσουν σε επιδείνωση της στάσης των Ηνωμένων Εθνών έναντι της Ελληνοκυπριακής πλευράς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε σχέση με το πρώτο σκέλος, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατά τη συνάντησή του με τον κ. Άιντε, αλλά και στην επιστολή που απέστειλε προς τον γ.γ. του ΟΗΕ, ο μόνιμος αντιπρόσωπος πρέσβης Νίκος Αιμιλίου, επισημαίνεται ότι η Λευκωσία αναμένει μια ακριβοδίκαιη, ισοζυγισμένη και ακριβή παρουσίαση των εξελίξεων του Κυπριακού και των λόγων που υπάρχει αδιέξοδο.το θέμα αυτό συζητήθηκε έντονα μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Νορβηγού πρώην διπλωμάτη (υπό τη σκιά και των διαβουλεύσεων για αλλαγή της παραγράφου της έκθεσης για την «απομόνωση των Τ/κ») με τον κ. Αναστασιάδη να έχει εξοργιστεί ιδιαίτερα από τις δηλώσεις που έκανε ο κ. Άιντε την Τρίτη, μετά από τη συνομιλία του με τον Ντερβίς Έρογλου, όπου είχε δηλώσει πως θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα κι από τις δύο πλευρές, παρότι έγιναν κάποιοι συμβιβασμοί. Είχε μάλιστα προειδοποιήσει πως θα ζητούσε από το Σ.Α. να εργαστεί με όλες τις πλευρές ή αμφότερες τις πλευρές για να διασφαλιστεί ότι θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στο τραπέζι των συνομιλιών. Άλλα έλεγε ο Άιντε Η τοποθέτηση του κ. Άιντε που σύμφωνα με κυβερνητική πηγή έμμεσα ζητούσε νέες υποχωρήσεις, έρχεται σε κάθετη αντίθεση με τη διαβεβαίωση που έδωσε προς ανώτατο Ελληνοκύπριο επίσημο, μέσω γραπτού τηλεφωνικού μηνύματος (SMS), μετά από τη γνωστή δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι δέχεται να συζητήσει τους υδρογονάνθρακες στην τελευταία φάση των συνομιλιών, όταν γίνει και συζήτηση για τους χάρτες. Και λίγο πολύ θεωρούσε επαρκή τη δήλωση για να μην ανανεωθεί η τουρκική οδηγία και να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες. Μετά τη συνομιλία του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο κ. Άιντε μιλώντας στους δημοσιογράφους μίλησε «για εποικοδομητική συμβολή του Προέδρου Αναστασιάδη». «Είναι ένα θετικό βήμα από τον κ. Αναστασιάδη και αυτό το θετικό βήμα πρέπει να ακολουθηθεί από κάποια ανταπόκριση της άλλης πλευράς», είπε. Η δήλωση αυτή, εκτιμάται από τη Λευκωσία, προδιαθέτει θετικά για την ενημέρωση που θα κάνει ο ειδικός σύμβουλος προς τα μέλη του Σ.Α. και σε όλες τις επαφές με ξεκαθαρίζουν πως δεν θα δεχθούν τίποτε λιγότερο, επιμένοντας ότι πρέπει να επιμείνουν με αυτό ως βάση για την άρση της NAVTEX και επιστροφή στις συνομιλίες. Το δεύτερο σκέλος των επαφών με χώρες-μέλη του Σ.Α. σχετίζεται με την ενημέρωσή τους αναφορικά με τις ανακρίβειες της έκθεσης, τις εξελίξεις στο διάστημα από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα και το γεγονός της κατάφορης παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας χώρας-μέλους του ΟΗΕ από την Τουρκία. Θεωρείται βέβαιο ότι σχετικά ερωτήματα πρόκειται να εγερθούν και από φιλικές χώρες προς τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε, αλλά και την κ. Μπάτενχαϊμ, με ερωτήματα γιατί σημαντικά θέματα απουσιάζουν από την έκθεση. Να σημειώσουμε ότι στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο κ. Άιντε είχε πει για την ενημέρωση του Σ.Α.: «Θα δώσω μια γνήσια παρουσίαση του τι συμβαίνει και ασφαλώς θα προτρέψω για συνεργασία, όχι μόνο των πλευρών αλλά και άλλων κρατών, να βοηθήσουν στη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών» και συνεχίζει: «Πρέπει να αρχίσουμε συνομιλίες με σκοπό να πάμε κάπου, ώστε όταν επιστρέψουμε να έχουμε μία δομημένη συμφωνία στο πώς μπορούμε να έχουμε τις συνομιλίες, ποια η αλληλουχία, πόσο συχνά συναντιόμαστε, εντός καθορισμένου χρονοδιαγράμματος». Δηλαδή, ακόμη και με θετική κατάληξη στο ζήτημα των υδρογονανθράκων, υπάρχουν ζητήματα όπως τα χρονοδιαγράμματα που πιθανόν να προκαλέσουν μελλοντικές τριβές. ΚΥΠΕ Το αινιγματικό Λονδίνο και η απαθής Ουάσιγκτον Το βρετανικό προσχέδιο ψηφίσματος αναμενόταν να επιδοθεί στα υπόλοιπα μόνιμα μέλη το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα. Το Λονδίνο απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά του και διαμήνυσε στη Λευκωσία ότι οι όποιες συζητήσεις θα γίνουν στη Νέα Υόρκη, σε επίπεδο μονίμων αντιπροσωπειών. Το κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών δεν θεωρεί πιθανή την εκδήλωση προσπάθειας να συμπεριληφθούν στο ψήφισμα οι απαράδεκτες αναφορές για το ζήτημα της άρσης Παρασκήνιο για το ψήφισμα με την προσοχή να είναι στραμμένη στο θέμα της λεγόμενης απομόνωσης. τευχθεί αυτό χωρίς καθυστέρηση». Μάλιστα, αρχικά πρόθεση της Γραμματείας ήταν η φράση να σταματήσει μετά την «ταχεία επανάληψη των διαπραγματεύσεων», άλλα άλλαξε μετά τις πιέσεις της Λευκωσίας. Αν η αναφορά στο ψήφισμα παραμείνει η ίδια, η κυπριακή κυβέρνηση δεν έχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Σε σχέση με τα υπόλοιπα, θέματα στα οποία πιθανόν να υπάρχουν προβλήματα θα μπορούσαν να είναι αναφορές στους αγνοούμενους, της αποναρκοθέτησης και τις κάμερες παρακολούθησης. Να σημειωθεί ότι αυτή την εβδομάδα θα επισκεφθεί τη Λευκωσία η βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αμάντα Σλόατ, οπότε θα έχει την ευκαιρία να ενημερωθεί απευθείας για τις θέσεις της πλευράς μας. Πάντως, η Ουάσιγκτον το τελευταίο διάστημα κρατά αποστάσεις. «Kαρφώνουν» τον Τιμ Αλτζίν στον ΟΗΕ Το δεύτερο ερώτημα που θα προσπαθήσει να διαλευκάνει η Λευκωσία, μόλις περάσει η μπόρα του ψηφίσματος του Σ.Α., είναι το ποιος ευθύνεται για την τόσο έντονα αρνητική έκθεση και το πώς θα αποτραπούν αρνητικές επιπτώσεις οι οποίες θα μας ακολουθούν σε επόμενες. Με βάση την τακτική ίσων αποστάσεων που τηρούσαν όλο αυτό το διάστημα τα Ηνωμένα Εθνη κι οι Αμερικανοί, αλλά και τις αποκαλυπτικές συνεντεύξεις του Εσπεν Μπαρθ Άιντε, η Λευκωσία ανέμενε πως αυτή τη φορά τα πράγματα με την έκθεση δεν θα ήταν εύκολα και ανάλογα προ- Βρετανικής καταγωγής χειριστής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη Νέα Υόρκη, οποίος υπηρέτησε πάνω από 6 χρόνια στην Κύπρο. Αντικειμενική ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας αναμένει η Λευκωσία από τον κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντε. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ της απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων. Εκτιμούν ότι οι Βρετανοί θα αρκεστούν στο καθιερωμένο καλωσόρισμα της έκθεσης στο προοίμιο και το «σημειώνοντας την έκθεση» στο διατακτικό. Η μάχη πιθανόν να δοθεί στο ζήτημα της πρόσκλησης στα μέρη για επανάληψη των συνομιλιών, στη βάση της αντίστοιχης αναφοράς της παραγράφου 26 της έκθεσης για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Η επίμαχη πρόταση στην έκθεση αναφέρει πως «μετά την αναστολή των συνομιλιών, έχω υπογραμμίσει την ανάγκη για μια ταχεία επανάληψη των διαπραγματεύσεων και (απευθύνει) έκκληση στις δύο πλευρές να βρουν έναν τρόπο για να επι- Ραντεβού με Νταβούτογλου Πριν έλθει στη Νέα Υόρκη για να ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας, ο κ. Άιντε θα συναντηθεί στο Νταβός με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, τον οποίο υποσχέθηκε στη Λευκωσία θα επιχειρήσει να πείσει να ανταποκριθεί θετικά η Τουρκία στη χειρονομία Αναστασιάδη. Ωστόσο, κάτι που δεν ξεχνά η κυπριακή κυβέρνηση είναι η πληροφορία που έλαβε από υψηλά ιστάμενο ξένο αξιωματούχο. ότι πριν αναλάβει ο κ. Άιντε έδωσε διαβεβαιώσεις στον Αχμέτ Νταβούτογλου πως δεν πρόκειται να αντιταχθεί σε ζωτικά για την Άγκυρα συμφέροντα. έβλεπαν και τις εξελίξεις στο Σ.Α. Εκείνο ωστόσο που αιφνιδίασε την κυβέρνηση ήταν η αναφορά στην απομόνωση των Τ/κ, που θύμιζε τις μέρες μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν. Στη διάρκεια των εντόνων και εντατικών παραστάσεων που έλαβαν χώρα την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη σε Λευκωσία και Νέα Υόρκη, η βασική αντίδραση των αξιωματούχων του ΟΗΕ ήταν να πετούν ο ένας το μπαλάκι της ευθύνης στον άλλο. Ενδεικτικότερη όλων ήταν η απορία που εξέφρασε στον Ιωάννη Κασουλίδη η Λίζα Μπάτενχαϊμ, γιατί να μας ενοχλεί «αυτή η θετική αναφορά». Φαίνεται, πάντως, ότι μετά τις έντονες πιέσεις της πλευράς μας, οι άνθρωποι που χειρίζονται τα πολιτικά θέματα, «έδωσαν» ως συντάκτη της επίμαχης αναφοράς τον Βρετανικής καταγωγής χειριστή της ΟΥΝ- ΦΙΚΥΠ στη Νέα Υόρκη, Τιμ Αλτζίν, έναν αξιωματούχο, ο οποίος υπηρέτησε πάνω από 6 χρόνια στην Κύπρο και του οποίου οι φιλοτουρκικές απόψεις απασχόλησαν πολλές φορές τη Λευκωσία. Μάλιστα, με βάση τα όσα μεταφέρθηκαν, στην πλευρά μας, ο κ. Αλτζίν επέμεινε να αλλάξει η πάγια την τελευταία εξαετία παράγραφος για τις δικοινοτικές σχέσεις, γιατί είχε καταντήσει πληκτική. Βεβαίως, γεννούνται απορίες πώς ένα τέτοιο θέμα με καθαρά πολιτικές επιπτώσεις πέρασε από το screening του Τμήματος Πολιτικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, αν και στο παρελθόν η αρνητική συνεισφορά αξιωματούχων, έπαιξε ρόλο σε συγκεκριμένες συγκυρίες. Εκείνο επίσης που χρειάζεται περαιτέρω εξέταση είναι γιατί ενώ υπήρχαν στο παρελθόν δύο προηγούμενα αλλαγής εκθέσεων του γ.γ. για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αυτή τη φορά η Γραμματεία του ΟΗΕ επέμεινε στη δικαιολογία ότι έχει υπογραφεί από το γ.γ. και έχει λάβει αριθμό εγγράφου.

5 05-POLITIKI _Master_cy 16/01/15 21:42 Page 5 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας εξόδου Το παρασκήνιο της ρήξης στο εσωτερικό της ΕΔΕΚ και τα γεγονότα του εμφυλίου που υποβόσκει εδώ και χρόνια Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Η «αιφνίδια» φυγή Ομήρου από την κορυφή της ηγετικής πυραμίδας του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ βυθίζει περισσότερο τους Σοσιαλιστές της Κύπρου στην δίνη της εσωστρέφειας, με άγνωστο το πότε και κυρίως το πώς θα εξέλθουν από αυτή. Η δημοσιοποίηση της παραίτησης Γιαννάκη Ομήρου πέραν από τη γενικότερη αίσθηση που ίσως να προκάλεσε στο τοπικό πολιτικό σκηνικό δεν φαίνεται να αιφνιδίασε ηγετικούς κύκλους του Κινήματος. Τουναντίον επισφράγισε τη σιωπηλή ρήξη που είχε δημιουργηθεί στους τελευταίους ορόφους της οδού Βύρωνος Η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου απέτρεψε την κορύφωση της εσωκομματικής κόντρας που είχε φέρει το Κίνημα ένα βήμα πριν από τη διάσπαση την περίοδο των καταιγιστικών αποκαλύψεων στο σκάνδαλο του ΣΑΠΑ. μεταξύ του Πάφιου πολιτικού με μερίδα στελεχών της ΕΔΕΚ. Ρήξη που είχε ως αφετηρία τις διαχρονικές επιλογές που έγιναν από τον Γιαννάκη Ομήρου σε κομβικά πολιτικά ζητήματα με πιο πρόσφατη τις εκλογές στην Πάφο. Ακόμα και στο προσωπικό κάστρο του, τη γενέτειρά του Πάφο, το τελευταίο διάστημα δεν ήταν λίγες οι φορές που κάποια πρωτοκλασάτα τοπικά στελέχη τον αμφισβητούσαν, σιγοψιθυρίζοντας ότι ο πρόεδρος του Κινήματος «δεν τραβάει». Τα συντροφικά μουρμουρητά απέδιδαν και αποδίδουν στους χειρισμούς του προέδρου του Κινήματος πολιτική ατολμία, που, υπό τον φόβο ενδεχόμενης ήττας και αμφισβήτησης του ιδίου από το εσωτερικό του Κινήματος καθιστούσε την ΕΔΕΚ ουραγό άλλων κομμάτων και εξελίξεων. Η κατάσταση εντός της ΕΔΕΚ πολύ πριν από την παραίτηση Ομήρου, όπως έλεγαν στην «Κ» στελέχη του Κινήματος, είχε φθάσει σε οριακό σημείο. Οι εξελίξεις προδιαγράφονταν καταιγιστικές, και ενδεχομένως να οδηγούσαν ακόμα σε διάσπαση της ΕΔΕΚ. Η χαριστική βολή Σχεδόν δυο μήνες πριν από το στήσιμο των καλπών για νέο δήμαρχο Πάφου και πολύ πριν από την αναβίωση της τριμερούς συνεργασία ΑΚΕΛ ΔΗΚΟ ΕΔΕΚ σε τοπικό επίπεδο το κλίμα που επικρατούσε στο εσωτερικό του Κινήματος ήταν ιδιαίτερα βαρύ. Σε σημείο μάλιστα που ακούγονταν τότε δυνατά ότι επίκεινται καταιγιστικές εξελίξεις, που θα είχαν να κάνουν με τον πρόεδρο της ΕΔΕΚ, Γιαννάκη Ομήρου. Την περίοδο εκείνη αφηνόταν να φανεί ότι μερίδα στελεχών της ΕΔΕΚ ήταν έτοιμα να θέσουν θέμα ηγεσίας, αλλά το καθυστερούσαν ένεκα των επερχόμενων επαναληπτικών εκλογών. Η τροπή που πήραν οι διαβουλεύσεις των κομμάτων και η αποτυχία της ΕΔΕΚ να επιβάλει, όπως λέγεται χαρακτηριστικά, στην Πάφο δικά της ιστορικά τοπικά στελέχη, και να συρθεί πίσω από το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ, ήταν η κορύφωση της πολυετούς εσωστρέφειας. Οι όποιες αναστολές υπήρχαν εκμηδενίστηκαν, λένε καλά πληροφορημένες πηγές, το βράδυ της 11ης Ιανουαρίου, όταν άνοιξαν οι κάλπες. Η αποτυχία της τριμερούς απέναντι στον ανεξάρτητο συναγερμικό υποψήφιο, τον Φαίδωνα Φαίδωνος, κρίθηκε ως ήττα της ΕΔΕΚ. Από τη μία, η αδυναμία της να στηρίξει δικό της υποψήφιο και από την άλλη, η εικόνα που παρουσίαζε, όπου πρωτοκλασάτα τοπικά στελέχη, όπως ο Ανδρέας Πετρίδης, ο Ανδρέας Δημητρίου, αλλά και ο Όμηρος Ομήρου (αδελφός του Γιαννάκη Ομήρου) να αποστασιοποιούνται από τον επίσημο υποψήφιο της τριμερούς, προκάλεσαν μια εκρηκτική εσωκομματική κατάσταση σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο. Η αποτυχία στις εκλογές χρεώθηκε στον κ. Ομήρου και ταυτόχρονα, οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι τερμάτισαν τη στάση αναμονής που τηρούσαν. Σημαντικό ρόλο στο όλο σκηνικό έτσι όπως έχει διαμορφωθεί έχουν διαδραματίσει και οι εξελίξεις στο σκάνδαλο του ΣΑΠΑ. Οι αναφορές του κ. Ομήρου περί «ευτελούς εκβιασμού» λέγεται ότι έχουν να κάνουν με τους ισχυρισμούς περί εμπλοκής του αποβιώσαντος αδελφού του, Ανδρέα Ομήρου, πρώην δημοτικού συμβούλου της ΕΔΕΚ Πάφου, στο σκάνδαλο του ΣΑΠΑ. Πολύ προτού τα εσωκομματικά της ΕΔΕΚ γίνουν δημόσιο θέμα το κλίμα στο Κίνημα περιγραφόταν ως νοσηρό και όπως μας έλεγε χαρακτηριστικά στέλεχος της ΕΔΕΚ, «η Πάφος ήταν η ακτινογραφία». Στη διαδρομή του Γιαννάκη Ομήρου στην προεδρία της ΕΔΕΚ υπάρχουν κάποια κομβικά σημεία που φαίνεται να διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στις πρόσφατες εσωκομματικές εξελίξεις. Βασικότερη επίκριση που δεχόταν από τους αντιπάλους του στο Κίνημα ήταν ότι λειτουργούσε και λάμβανε αποφάσεις υπό το πρίσμα του φόβου της ήττας και της ενδεχόμενης εσωκομματικής αμφισβήτησής του, με κορυφαίο παράδειγμα τις προεδρικές εκλογές του 2013, όταν ο ίδιος απέρριψε την καθολική πρόταση του κόμματος όπως κατέλθει υποψήφιος και αποδέχθηκε τη στήριξη της υποψηφιότητας Γιώργου Λιλλήκα, τον οποίο, όπως δείχνουν τα γεγονότα, η ΕΔΕΚ δεν έχει δίπλα της αλλά απέναντί της. Φίλοι και αντίπαλοι Η παραίτηση του Γ. Ομήρου έχει χωρίσει την ΕΔΕΚ σε δυο στρατόπεδα. Επικεφαλής της εσωκομματικής αντιπολίτευσης είναι ο αναπληρωτής πρόεδρος, Μαρίνος Σιζόπουλος, ο ευρωβουλευτής, Δημήτρης Παπαδάκης, ο Β αντιπρόεδρος, Κωστής Ευσταθίου και ο γ.γ της Κ.Ε, Χρύσης Τουλούπης. Στο στρατόπεδο του παραιτηθέντος προέδρου Γ. Ομήρου είναι ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Γιώργος Βαρνάβα, οι βουλευτές Ρούλα Μαυρονικόλα και Νίκος Νικολαΐδης, ο στενός συνεργάτης του Γιαννάκη Ομήρου, ο Αντώνης Κουταλιανός και οι τέως ευρωβουλευτές, Κούλης Μαυρονικόλας και Σοφοκλής Σοφοκλέους. ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗ 1981: Εκλέγεται βουλευτής Πάφου με το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ (επανεξελέγη στις βουλευτικές 1985, 1991, 1996, 2001, 2006 και 2011). 1998: Διορίζεται υπουργός Άμυνας επί διακυβέρνησης Κληρίδη. 1999: Προτού συμπληρώσει ένα χρόνο παραιτείται από υπουργός λόγω διαφωνίας του με την απόφαση της κυβέρνησης για ματαίωση της έλευσης στην Κύπρο του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S : Διαδέχεται τον Βάσο Λυσσαρίδη στην προεδρία του Κινήματος. 2003: Ο Ομήρου προκρίνεται από την ΕΔΕΚ ως υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας και εξασφαλίζει τη στήριξη του προέδρου του ΔΗΣΥ Νίκου Αναστασιάδη. Ωστόσο, οι σχεδιασμοί του ΔΗ- ΣΥ ανατρέπονται όταν ο Πρόεδρος Κληρίδης θα κατέλθει υποψήφιος. Τελικώς η ΕΔΕΚ συνεργάζεται με ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ για την εκλογή Παπαδόπουλου στην προεδρία και συμμετέχει στην κυβέρνηση. 2008: Ο αποκλεισμός του Τ. Παπαδόπουλου από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών οδηγεί την ΕΔΕΚ στην απόφαση για στήριξη της υποψηφιότητας Χριστόφια. Οι διαφωνίες στο Κυπριακό και εσωτερική διακυβέρνηση φέρνουν το διαζύγιο σε δύο χρόνια. 2011: Με μόλις μία ψήφο διαφορά (αυτή του Ζαχαρία Κουλία) κερδίζει τον Μάριο Καρογιάν στην εκλογική αναμέτρηση για την Προεδρία της Βουλής, με τη στήριξη του ΔΗΣΥ. 2015: Παραιτείται από την προεδρία της ΕΔΕΚ, καταγγέλλοντας υπονόμευση.

6 06-POLITIKI _Master_cy 16/01/15 21:51 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Αγαπάνε Ομήρου, αλλά η ΕΔΕΚ θέλει πρόεδρο Δύο φυσιογνωμίες στο στρατόπεδο των σοσιαλιστών δεν διστάζουν να συγκρουστούν, μιλώντας για την επόμενη μέρα στο Κίνημα Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ H εσωστρέφεια στην ΕΔΕΚ, την οποία όλοι αξιωματούχοι εσχάτως αναγνώρισαν, φαίνεται να μετεξελίσσεται σε εμφύλιο μετά και από την αιφνίδια παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου. Λάδι στη φωτιά που σιγόκαιε ήταν η επιστολή του προέδρου διά της οποίας κατάγγελλε νοσηρό κλίμα στην ΕΔΕΚ και υπόγειες μεθοδεύσεις που εκβίασαν την παραίτησή του. Έκτοτε οι μάχες στα χαρακώματα των σοσιαλιστών εντείνονται με τους ήχους των σπαθιών να γίνονται μέρα με τη μέρα όλο και πιο ηχηροί Η «Κ» μίλησε με δύο από τους πρωταγωνιστές στο στρατόπεδο των σοσιαλιστών των οποίων ο λόγος και η παρέμβαση φαίνεται να μετρούν ανάμεσα στους ΕΔΕΚίτες. Πρόκειται για τον Β αντιπρόεδρο Κωστή Ευσταθίου και τον βουλευτή Νίκο Νικολαΐδη. Ο Κ. Ευσταθίου ο οποίος στοχοποιείται από πολλούς ως ένας από τους αυτούς που προκάλεσαν την παραίτηση Γ. Ομήρου μιλάει για κυνήγι μαγισσών και συκοφαντίες από μέρους των συναγωνιστών του και επισημαίνει ότι μεγαλύτερη απειλή για την ΕΔΕΚ είναι ο κακός της εαυτός, προσθέτοντας πως το κόμμα πρέπει εκτός των άλλων να αλλάξει λόγο, ύφος και ήθος. Από την άλλη ο Νίκος Νικολαΐδης τονίζει ότι «άλλο η έκφραση μιας άποψης και άλλο ο υπόγειος ψίθυρος» και σημειώνει με νόημα στην ηγεσία του κόμματος χρειάζονται άτομα που αποτελούν πόλο ενότητας και όχι άτομα που φέρουν ευθύνη για την παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου. ΚΩΣΤΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ, Β αντιπρόεδρος ΕΔΕΚ Δεν με ενδιαφέρει η προεδρία της ΕΔΕΚ ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Βουλευτής ΕΔΕΚ Είναι υποχρέωσή μου να συμβάλω στις εκλογές Στην πρόσφατη επιστολή παραίτησής του ο Γιαννάκης Ομήρου έκανε λόγο για υπόγειες μεθοδεύσεις οι οποίες εκβίασαν την παραίτησή του. Είναι μία πολύ σοβαρή κατηγορία, η οποία θα έπρεπε να συγκεκριμενοποιηθεί και αν υπάρχουν άτομα τα οποία βρίσκονται σε τέτοιου είδους σοβαρές μεθοδεύσεις να αποκαλυφθούν για να ξέρουμε τι έχει γίνει. Πολλοί συναγωνιστές βρεθήκαν στο μάτι του κυκλώνα χωρίς να έχουν ιδέα για ποιο πράγμα κατηγορούνται. Πιστεύω πως ένας πρόεδρος κόμματος αυτές τις υπόγειες μεθοδεύσεις όσο είναι πρόεδρος θα πρέπει να τις πολεμήσει. O Γιαννάκης Ομήρου έκανε το λάθος να μην ονοματιστούν και να μην προσδιοριστούν αυτοί, που όπως αναφέρει, μεθοδεύουν εκβιαστικά την παραίτησή του. Πολλοί θεωρούν ότι στρέφει τα πυρά προς εσάς και προς τον αδερφό σας τον παραιτηθέντα Κεντρικό Οργανωτικό Γιάννο Ευσταθίου. Ο Γιαννάκης Ομήρου δεν έχει αναφερθεί στο πρόσωπό μου. Όλα αυτά, είναι ακριβώς το αποτέλεσμα των διαφόρων συκοφαντών, οι οποί- Στην επιστολή παραίτησής του ο Γιαννάκης Ομήρου κάνει λόγο για νοσηρό κλίμα. Επικρατεί νοσηρό κλίμα στην ΕΔΕΚ; Θα χρησιμοποιήσω όρους που χρησιμοποίησε και ο Γιαννάκης Ομήρου στην επιστολή του. Εσωστρέφεια, ψίθυροι, προσωπικές ατζέντες, υπόγεια υπονόμευση ευτελής εκβιασμός. Ο κ. Ομήρου μπορεί να μην αναφέρει ονόματα αλλά οι αναφορές του αυτές είναι πολύ σαφείς. Και συνθέτουν αυτό που αποκαλείται νοσηρό κλίμα. Προφανώς αυτό το νοσηρό κλίμα δεν αφορούσε μία απομακρυσμένη τοπική οργάνωση της ΕΔΕΚ έτσι; Αφορούσε την ηγεσία; Αφορούσε άτομα τα οποία βρίσκονται, ιεραρχικά, πολύ κοντά του. Δεν θα ήταν ορθότερο ο πρόεδρος να διασαφήνιζε ποιες είναι οι υπόγειες μεθοδεύσεις; Θα πρέπει όλα αυτά τα ζητήματα να διευκρινιστούν πλήρως. Δεν είναι γενικές και αόριστες οι κατηγορίες. Ο Γ. Ομήρου επέλεξε να μην τα αναφέρει σε δημόσια επιστολή. Ευθύνη όλων, και του Γ. Ομήρου της υπόλοιπης ηγεσίας Στην ΕΔΕΚ πρέπει να αλλάξουμε τον λόγο, το ύφος και το ήθος μας. Αμφισβητώ τα πάντα και τον ίδιο μου τον εαυτό, αναφέρει ο β αντιπρόεδρος της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου, κληθείς να απαντήσει κατά πόσο αμφισβητεί την προεδρία Γιαννάκη Ομήρου Θανάσιμες οι συνέπειες για την ΕΔΕΚ, αν η κρίση δεν αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά. Ανοικτό αφήνει το ενδεχόμενο διεκδίκησης της προεδρίας ο Νίκος Νικολαΐδης, αν δεν ανακαλέσει την παραίτησή του ο Γ. Ομήρου. οι ερμηνεύουν τα λεγόμενά του, όπως θέλουν και βάσει των συμφερόντων τους. Διοχετεύουν ψιθύρους υπόγεια πάντα αλλά όποτε τους ζητηθεί να συγκεκριμενοποιήσουν καταφεύγουν σε γενικόλογα. Το λέω ξεκάθαρα ότι δεν ήταν για μένα που αναφερόταν ο πρόεδρος της Βουλής, αν ήταν για μένα θα το έλεγε. Θεωρώ τον Γ. Ομήρου έντιμο και ειλικρινή. Θα πρέπει όμως να προσδιορίσει τι ακριβώς λέει και να μη δίνει την ευκαιρία στον καθένα να ερμηνεύει κατά το δοκούν. Στον αδερφό μου για παράδειγμα αναφέρθηκε ονομαστικά γιατί εκεί εξέλαβε λανθασμένα μία εισήγησή του, ως προσπάθεια περιορισμού των εξουσιών και των αρμοδιοτήτων του. Η εισήγηση του Γ. Ευσταθίου δόθηκε καθηκόντως ως κεντρικού οργανωτικού. Κάποια στιγμή θα πρέπει να σταματήσει αυτό που γίνεται εδώ και δεκαετίες στην ΕΔΕΚ, η συκοφαντία συναγωνιστών. Ας σταματήσει επιτέλους το κυνήγι μαγισσών. Πρέπει να αποκτήσουμε και να διατηρήσουμε ελάχιστο επίπεδο σοσιαλιστικής ηθικής και αλληλεγγύης, αλλιώς με μαθηματική ακρίβεια θα καταστραφούμε. Για ποιο λόγο το κόμμα θα πρέπει να προχωρήσει σε εκλογικό συνέδριο; Για να βελτιώσουμε τον λόγο μας και το ήθος μας να είμαστε πιο πειστικοί, να φέρουμε αλλαγές που θα βοηθήσουν το κόμμα στην οργανωτική δομή. Μέσα από το εκλογικό συνέδριο θα πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία σε νέους να εμπλακούν περισσότερο. Το κόμμα χρειάζεται ένα σοκ. Απογοητεύσαμε πάρα πολλούς συναγωνιστές. Είτε επειδή έχουν κουραστεί να ακούνε το κόμμα να λέει αυτά που δεν θέλει, παρά αυτά που θέλει, είτε γιατί έχουν κουραστεί οποιοσδήποτε εμπλέκεται να αποκτά εχθρούς, διότι ο άλλος τον θεωρεί εν δυνάμει κίνδυνο. Αυτοί ήταν οι λόγοι που ζήτησα εκλογικό συνέδριο τόσο τον Ιούνιο του 2014 μετά την ήττα των ευρωεκλογών όσο και τον Ιανουάριο του 2015 χωρίς να γνωρίζω ότι ο πρόεδρος του κόμματος θα παραιτείτο μετά από μερικές ημέρες. Η εισήγησή μου συνεπώς δεν είχε να κάνει αποκλειστικά με τον πρόεδρο του Κινήματος αλλά με την ηγεσία, την Κεντρική Επιτροπή, το Πολιτικό Γραφείο. Γιατί διαφωνήσατε με την απόφαση του Πολιτικού Γραφείου να ζητήσει από τον Γιαννάκη Ομήρου να ανακαλέσει την παραίτησή του; Διαφώνησα γιατί καταρχήν ήταν προσβλητικό για τον ίδιο, αφού παρουσιάζεται πως ο πρόεδρος του Κινήματος είναι επιρρεπής σε πιέσεις. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι είμαστε πολιτικό γραφείο το οποίο αποφασίζει επί πολιτικών θεμάτων. Δεν μπορώ ως μέλος πολιτικού γραφείου αντί να προχωρώ σε πολιτική απόφαση να προχωρήσω σε παρότρυνση ή και ικεσία, προσβάλλοντας τον ίδιο τον πρόεδρο του κινήματος. Αμφισβητείτε τον Γιαννάκη Ομήρου ως πρόεδρο του κόμματος; Αμφισβητώ τα πάντα. Αν δεν αμφισβητείς δεν μπορείς να προχωρήσεις αμφισβητώ και τον εαυτό μου εκεί που πρέπει να τον αμφισβητήσω. Γι αυτό και έβαλα θέμα Ασφαλώς και απειλεί την ΕΔΕΚ η δυναμική που παρουσιάζει η Συμμαχία Πολιτών. εκλογικού συνεδρίου και όχι εκλογής προέδρου. Δεν μπορεί ο σοσιαλιστής να είναι μαρμαρωμένος. Ο σοσιαλιστής οφείλει να αμφισβητεί αλλά και να αμφισβητείται, να ασκεί κριτική αλλά και να δέχεται κριτική. Πρέπει να ρωτά, να προτείνει και να προβάλλει αρχές. Και το πιο βασικό να δεχόμαστε την άλλη άποψη. Όποιος δεν συμφωνεί μαζί μας δεν σημαίνει πως είναι εχθρός μας. Αυτό κατάντησε να σημαίνει στην ΕΔΕΚ. Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα στην ΕΔΕΚ; Πολύ δύσκολη, αν δεν αντιληφθούμε ότι θα πρέπει να αλλάξουμε τον λόγο μας, το ύφος μας και το ήθος μας. Αν θα είναι ενόψει του εκλογικού συνεδρίου να χρησιμοποιούμε τις ίδιες τακτικές δεν έχουμε μέλλον. Και θα το επιβεβαιώσουν οι επόμενες βουλευτικές εκλογές. Απειλεί την ΕΔΕΚ η δυναμική που παρουσιάζει η Συμμαχία Πολιτών; Ασφαλώς και την απειλεί. Βεβαίως την ΕΔΕΚ την απειλεί πρώτα από όλα ο κακός της εαυτός. Είχαμε ξεκινήσει ένα πατριωτικό κόμμα. Θυμάμαι τον καιρό που ήμουν μικρός ένιωθα ότι ο κόσμος περίμενε τι θα αποφασίσει η ΕΔΕΚ σε μείζονος σημασίας ζητήματα. Δυστυχώς πλέον δεν έχουμε τέτοια φαινόμενα και αυτό δεν είναι θέμα του Γιαννάκη Ομήρου αλλά νοοτροπιών συσσωρευμένης αρνητικής ενέργειας που ενυπάρχει στο κίνημα. Υπάρχει πιθανότητα να διεκδικήσετε την προεδρία του κόμματος; Προεδρία όχι. Εμένα δεν με ενδιέφερε ποτέ η προεδρία του κινήματος όπως δεν με ενδιέφερε ποτέ η ένταξή μου σε κλίκα, φατρία ή ομάδα. Ο Ευσταθίου ως Eδεκίτης, ενεργός σοσιαλιστής, αποφασίζει μόνο βάσει αυτού που πιστεύει ο ίδιος. Ποτέ καθ υπόδειξη. και στελεχών της ΕΔΕΚ είναι να δει την ουσία του προβλήματος και το τι συγκεκριμένα εννοείται με αυτές τις αναφορές. Δεν είναι λογικό μέσα σε ένα δημοκρατικό κόμμα να υπάρχουν διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις; Γιατί να θεωρείται η διαφορετική προσέγγιση εσωστρέφεια ή ικανοποίηση προσωπικής ατζέντας; Όχι μόνο είναι λογικό αλλά οι διαφωνίες και οι διαφορετικές απόψεις σε ένα κόμμα είναι υγεία και οξυγόνο για τη δημοκρατία. Άλλο όμως η διαφωνία και άλλο η υπονόμευση. Άλλο η διαφορετική προσέγγιση και άλλο ο εκβιασμός. Άλλο η έκφραση μιας άποψης και άλλο ο υπόγειος ψίθυρος. Αυτά καταγγέλλει ο Γ. Ομήρου. Αυτή την παθογένεια θα πρέπει να τη δούμε γιατί την ασθένεια δεν την αγνοείς. Την καταπολεμάς σε μία προσπάθεια να την θεραπεύσεις. Το τελευταίο διάστημα η ΕΔΕΚ αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα. Πτώση ποσοστών, ήττα στις ευρωεκλογές και πρόσφατα στην Πάφο, ενώ την ίδια στιγμή το σκάνδαλο ΣΑΠΑ φαίνεται να την αγγίζει. Δεν είναι αρκετοί λόγοι για να αμφισβητήσει κάποιος την ηγεσία του Κόμματος; Το κίνημα κατά τα τελευταία χρόνια περιέπεσε σε μία σειρά από πολιτικά λάθη. Και πέρασε από σειρά πολιτικών ηττών. Αναφέρει δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα στην επιστολή του ο Γ. Ομήρου. Το πρώτο είναι οι προεδρικές εκλογές και η αυτοαναίρεση του λόγου του κινήματος. Πρέπει να πούμε ότι κάποιοι συνέβαλαν σε αυτή την παγίδευση καθότι επρόκειτο περί παγίδευσης του Κινήματος. Αναφέρεστε στην απόφαση το κόμμα να συνεργαστεί με τη Συμμαχία Πολιτών; Μιλώ για τη συγκεκριμένη απόφαση του Κινήματος στις προεδρικές. Σε ό,τι αφορά τις ευρωεκλογές και πάλι αναφέρω λόγια του Γ. Ομήρου υπήρξε μία συγκρότηση ενός ψηφοδελτίου χωρίς ένα από τους ανώτατους αξιωματούχους σε αυτό κι ήταν μια πολιτική κίνηση που επέφερε ζημιά στο κόμμα. Χωρίς βεβαίως να θέλω να υποτιμήσω τους συναγωνιστές, οι οποίοι με πολλή εντιμότητα έθεσαν τους εαυτούς τους στην υπηρεσία του κόμματος σε ό,τι αφορά τις ευρωεκλογές. Σε συνεδριάσεις της Κεντρικής Επιτροπής που ακολούθησαν τα γεγονότα, υπήρξε δικαιολογημένα ένα έντονο κλίμα αμφισβήτησης και κριτικής των επιλογών της ηγεσίας συνολικά. Γιατί οι ευθύνες δεν αγγίζουν πάντα και μόνο τον πρόεδρο. Για ποιο λόγο έχετε ζητήσει την ανάκληση της παραίτησης του προέδρου; Η ΕΔΕΚ βρίσκεται σε μια κατάσταση κρίσης, η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, θα έχει θανάσιμες συνέπειες για το Κίνημα. Αν αντί για τη διαχείριση της κρίσης έχουμε συγκρουσιακές καταστάσεις, τότε η κρίση αντί να αντιμετωπιστεί θα επισπευσθεί. Χρειάζεται η μέγιστη δυνατή συναίνεση. Και χρειάζονται Δεν μπορούν να αποτελέσουν πόλο ενότητας άτομα τα οποία φέρουν ευθύνη για την παραίτηση Ομήρου. στην ηγεσία άτομα που μπορούν να αποτελέσουν πόλο ενότητας και όχι πόλο αντιπαράθεσης. Δεν μπορούν να αποτελέσουν πόλο ενότητας άτομα τα οποία φέρουν ευθύνη για τον λόγο παραίτησης του Ομήρου. Το νόημα της έκκλησης, ήταν ακριβώς για να αναλάβει ο Γ. Ομήρου τον ρόλο του εγγυητή αυτής της συναινετικής προσέγγισης. Η παραίτηση του Γ. Ομήρου λειτούργησε κατά κάποιο τρόπο αφυπνιστικά προς τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του κινήματος για να συμπαρασταθούν σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία της ΕΔΕΚ στον Γ. Ομήρου. Η συντριπτική πλειοψηφία δηλαδή ζητά να επιστρέψει στη θέση του ο Γ. Ομήρου και να μην τίθεται θέμα αλλαγής Προεδρίας; Ζητά να αποτελεί ο Γ. Ομήρου μέρος της διαδικασίας εξυγίανσης και αναγέννησης του Κινήματος σε αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο. Και αυτό ασφαλώς δεν αποκλείει συνέδριο, αντίθετα εισήγηση ήταν η άμεση διεξαγωγή εκλογικού συνεδρίου μέσω του οποίου θα μπορέσει η ΕΔΕΚ να μπει σε μία νέα πορεία που την έχει ανάγκη. Ήδη ακούγονται πολλά σενάρια διαδοχής Ομήρου συμπεριλαμβανομένου και του ονόματός σας. Θα διεκδικήσετε την προεδρία της ΕΔΕΚ; Ελπίζω και εύχομαι ο Γ. Ομήρου να ανακαλέσει την απόφασή του. Αυτό τον στόχο θα τον υπηρετήσω μέχρι να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια. Αν δεν συμβεί τότε θεωρώ ότι είναι υποχρέωσή μου να συμβάλω στο να δημιουργηθεί μια πρόταση για τη θέση του προέδρου και της ηγεσίας του κινήματος που να έχει τα εχέγγυα μιας ενωτικής πορείας, αναλαμβάνοντας και τις δικές μου ευθύνες αν χρειαστεί.

7 07-POLITIKI _Master_cy 16/01/15 22:18 Page 7 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 TO ΘΕΜΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Η Πάφος αλλάζει τον πολιτικό χάρτη Η συνταγή της τριμερούς απέτυχε και συνακόλουθα οι τριβές και η εσωστρέφεια εντείνονται στον χώρο του Κέντρου Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Σε μία περίοδο πολιτικών λιτότητας το κυβερνών κόμμα προσαρμόστηκε εγκαίρως με τις τάσεις της κοινής γνώμης και κέρδισε πανηγυρικά τις εκλογές σε μία διαχρονικά «εχθρική» πόλη. Μπορεί το εκλογικό αποτέλεσμα στην Πάφο να προμηνύει τη φθορά της τριμερούς συνεργασίας και την αλλαγή του κομματικού πεδίου ή αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα; Η γκρίνια στους διαδρόμους των κομμάτων την επομένη αλλά και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας οξύνει την εσωκομματική εσωστρέφεια και δηλοί πως τα κόμματα έχουν αντιληφθεί την αποτυχία της τακτικής της τριμερούς, αφού βρίσκεται σε διάσταση με τις σημερινές απαιτήσεις του εκλογικού σώματος. Ήδη η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου από την προεδρία της ΕΔΕΚ ως απόρροια τόσο των αποτυχιών του κόμματος όσο και της εσωστρέφειας επιβεβαιώνει τα νέα πολιτικά δεδομένα. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος από την άλλη θα κληθεί να αντιμετωπίσει την πολιτική του μοναξιά και την έξαρση των εσωκομματικών προστριβών. Μπροστά στις εσωκομματικές αδυναμίες των κομμάτων του Κέντρου, φαίνεται να επωφελείται ιδιαιτέρως η Συμμαχία Πολιτών και να προμηνύει τον κατασταλτικό του ρόλο στο πολιτικό παιχνίδι. To ΔΗΚΟ Το πολιτικό κόστος των προσωπικών του φόβων και φιλοδοξιών καλείται να αντιμετωπίσει την επομένη των εκλογών ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Ο ίδιος φαίνεται να επέλεξε την αναβίωση της τριμερούς με βλέψεις την πιθανή συνεργασία στις Προεδρικές του Επιδιώξεις οι οποίες και αναχαιτίζονται μετά και από την πανωλεθρία των εκλογών της Πάφου, οδηγώντας τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ σε μοναχικά μονοπάτια. Θα κληθεί να αντιμετωπίσει τους εσωκομματικούς του «δαίμονες», οι οποίοι δεν περιορίζονται στα ανώτατα δώματα αλλά πλέον επεκτείνονται και στη βάση. Οι δηκοϊκοί και ιδιαίτερα η πλειοψηφία των μελών που στηρίζουν τον Νικόλα Παπαδόπουλο είδαν με ιδιαίτερη καχυποψία την αναβίωση της τριμερούς, αφού θεωρούν κόκκινο πανί τη συνεργασία με το ΑΚΕΛ. Αυτός είναι και ο λόγος που αντιδρούν, αδυνατώντας να παρακολουθήσουν το παιχνίδι τακτικής του Νικόλα Παπαδόπουλου. Εσωκομματικοί κύκλοι άλλωστε αναφέρουν, πως ο πέμπτος όροφος του ΔΗΚΟ, ενώ άλλοτε έσφυζε από ζωή πλέον αδειάζει επικίνδυνα... Προσωπικές φιλοδοξίες Οι κύκλοι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης φαίνεται να θεωρούσαν ορθότερη τη στήριξη της υποψηφιότητας του Χρίστου Πατσαλίδη. Μία υποψηφιότητα που σύμφωνα με εσωκομματικές πηγές είδε με ιδιαίτερη επιφύλαξη Νικόλας Η δυναμική με την οποία μπαίνει ο Γιώργος Λιλλήκας στο πολιτικό παιχνίδι φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα τους κομματικούς σχηματισμούς του Κέντρου. Παπαδόπουλος, αφού θα οδηγούσε στην απώλεια του ελέγχου της Πάφου από τον ίδιο. Αυτός ήταν και ο λόγος, που υπό τις παραινέσεις του βουλευτή της Πάφου Αντώνη Αντωνίου, ο κ. Παπαδόπουλος επέλεξε την υποψηφιότητα Άριστου Βασιλειάδη. «Προσωπική του επιλογή, προσωπική του και η ευθύνη» αναφέρουν εσωκομματικές πηγές που πρόσκεινται στο αντίπαλο δέος. Η ανταρσία στη Βουλή Οι επιλογές του Νικόλα Παπαδόπουλου φαίνεται να δίνουν συνεχές προβάδισμα στο αντίπαλο στρατόπεδο. Ήδη το περασμένο Σάββατο, η «προεδρική πλευρά» δέχτηκε μία σημαντική ήττα στις τοπικές εκλογές της Μέσα Γειτονιάς της Λεμεσού, όπου με 63% επικράτησε η εσωκομματική αντιπολίτευση. Οι εσωκομματικές μάχες ωστόσο δεν περιορίζονται στις τοπικές. Η μεγαλύτερη μάχη την οποία καλείται να δώσει ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν είναι άλλη από την επικράτησή του στην κοινοβουλευτική ομάδα. Ήδη τα σενάρια ανταρσίας εντός της κοινοβουλευτικής ομάδας επιβεβαιώνονται. Χαρακτηριστικό γεγονός αποτελεί η τελευταία Ολομέλεια για τη συζήτηση της αναπομπής του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπου η Αθηνά Κυριακίδου διαχώρισε τη θέση της από αυτή του κόμματός της και υπερψήφισε την αναπομπή. Δυναμική από τη Συμμαχία Η κρίση του κέντρου φαίνεται να ευνοεί ιδιαίτερα τη Συμμαχία Πολιτών. Άλλωστε, αμέσως μετά την παραίτηση Ομήρου και τη δημοσιοποίηση των εσωκομματικών προστριβών ο Γιώργος Λιλλήκας εξέφρασε την ετοιμότητά του για δημιουργία τρίτου πόλου, αφού η ΕΔΕΚ αποτελεί και την κύρια πηγή ψηφοφόρων της Συμμαχίας Η δυναμική την οποία εμφανίζει η Συμμαχία Πολιτών φαίνεται να εμπίπτει εν πρώτοις στο γεγονός ότι αποτελεί κάτι νέο, το οποίο δεν έχει φθαρεί ούτε από την εξουσία ούτε από την εμπλοκή σε σκάνδαλα. Ήδη σε αντίθεση με το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ φαίνεται να ακολουθεί σταθερή πορεία ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η τακτική και οι επικοινωνιακοί του σχεδιασμοί διαφέρουν από τα υπόλοιπα κόμματα. Φαίνεται να έχει ως πρότυπο νέα κινήματα τα οποία προέρχονται από τους πολίτες και εναντιώνονται σε πολιτικές λιτότητας, όπως το Podemos (Μπορούμε) στην Ισπανία. Πέραν του σημαντικού ποσοστού που έλαβε στην Πάφο, δημοσκοπήσεις που διενήργησε συγκεκριμένος κομματικός χώρος, δείχνουν τη Συμμαχία Πολιτών τέταρτη δύναμη στις βουλευτικές εκλογές, αφήνοντας πίσω της την ΕΔΕΚ και επιβεβαιώνοντας ότι θα παίξει σοβαρό ρόλο στο εγγύς μέλλον στην πολιτική σκακιέρα. Νικητές και ηττημένοι Η νίκη του ΔΗΣΥ φαίνεται να ανησυχεί περισσότερο το ΑΚΕΛ παρά η ήττα των εκλογών. Και αυτό γιατί σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, πολιτικών λιτότητας, κλεισίματος των Κυπριακών Αερογραμμών και μνημονιακών νομοσχεδίων το κυβερνών κόμμα κατάφερε να βγει ο μεγάλος νικητής των εκλογών. Την ίδια στιγμή πηγές του ΑΚΕΛ ανησυχούν για το γεγονός ότι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ φαίνεται να στήριξαν άλλη υποψηφιότητα στις εκλογές της Πάφου. Η τριμερής συνεργασία αποτελούσε ελπίδα στην Εζεκία Παπαϊωάννου ότι το κόμμα θα μπορούσε να απαγκιστρωθεί από την πολιτική εξορία που βιώνει. Η αποτυχία της στην Πάφο δηλοί πως ο δρόμος για συνεργασίες και συμμαχίες είναι ακόμα μακρύς για το ΑΚΕΛ. Ο ΔΗΣΥ από την άλλη εμφανίζεται ως ο κύριος νικητής των εκλογών της Πάφου, πράγμα που υποδηλώνει πως το κυβερνών κόμμα δεν φθάρηκε από τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Αναμφίβολα, η υποψηφιότητα Φαίδωνα Φαίδωνος αποτελούσε από μόνη της ισχυρό χαρτί, αφού με την επιμονή του κατάφερε να ξεσκεπάσει το σκάνδαλο ΣΑΠΑ. Ωστόσο, η μεγαλύτερη επιτυχία της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, είναι ότι έλαβε εγκαίρως το μήνυμα οργής των πολιτών προς τα κόμματα. Αυτός ήταν και ο λόγος που από την αρχή προσπάθησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους, τονίζοντας τον προσωπικό χαρακτήρα των εκλογών και όχι τον κομματικό. Πρώτη σκέψη του συναγερμικού προέδρου ήταν να αναλάβει μία υπερκομματική προσωπικότητα κύρους τη δημαρχία της Πάφου για τη μεταβατική περίοδο. Η αναβίωση της τριμερούς διευκόλυνε την Πινδάρου να στηρίξει την υποψηφιότητα Φαίδωνος, να ενώσει για πρώτη φορά την ομάδα της Πάφου και να πετύχει νίκη των εκλογών σε μία διαχρονικά εχθρική για τον ΔΗΣΥ πόλη.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 16/01/15 23:12 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Άιντε, να ιδούμε πού θα βγάλει τούτος ο μπελάς Groundhog Day Εντάξει! Ας πούμε πως ένας φιλότουρκος ή ανθέλληνας ή όπως θέλουμε να τον αποκαλέσουμε (Βρετανός από τη Βόρειο Ιρλανδία είναι) αξιωματούχος του ΟΗΕ αποφασίζει για να μην επαναλαμβάνονται «πληκτικά» οι ίδιες αναφορές να μας πάει 8 χρόνια, στο λεκτικό των εκθέσεων που ετοίμαζε ο Ντε Σότο για τον Κόφι Ανάν. Αυτό είναι αρκετό να χαρακτηρίσει το πρόβλημα που παρουσιάστηκε στην έκθεση του γ.γ., η οποία βρίθει ανακριβειών και κακών αναφορών ως «προσωπικό»; Πόσα μάτια είδαν την έκθεση, με πρώτα τα όμορφα της Λίζας Μπάτενχαϊμ, των προϊσταμένων του Τιμ Αλτζιν στο Τμήμα Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων και των υπολοίπων στο Τμήμα Πολιτικών Υποθέσεων; Ουδείς σκέφτηκε πως αυτή η αναφορά θα καθιστούσε την έκθεση ετεροβαρή και θα έδινε πλεονέκτημα στην τουρκική πλευρά; Κι αν υποθέσουμε πως κατόπιν των πιέσεων και παρεμβάσεών μας αλλάξουν τις αρμοδιότητες του κ. Αλτζιν και δεν ασχολείται πια με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, λύθηκε το πρόβλημα; Οι εξελίξεις στο Κυπριακό είναι όντως πολύπλοκες και δυστυχώς μέχρι στιγμής οι προσδοκίες της πλευράς μας από τη νέα στρατηγική εταιρική σχέση ΗΠΑ Κύπρου και την αναβάθμιση του ρόλου μας στην περιοχή δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Ακούμε θερμά λόγια από τον Μπάιντεν, ακούμε κι από κάποιους άλλους αξιωματούχους, αλλά όταν πιστεύουμε πως φτάσαμε στο διά ταύτα κι ανοίγουμε τα μάτια, βιώνουμε τη «Μέρα της μαρμότας» (Groundhog Day) της ομώνυμης ταινίας, όπου τίποτε δεν έχει αλλάξει. Τις πταίει; Και τι απάντηση δίνουμε στο ερώτημα «τις πταίει»; Ότι φταίει ο Ντε Σότο, ο Ανάν, ο Ντάουνερ, ο Αλτζιν κι ο Άιντε. Ή ο Αμερικανός πρέσβης Τζον Κόνιγκ, που έχει γίνει ο τελευταίος αποδιοπομπαίος τράγος. Η Κύπρος βέβαια δεν έχει ούτε το μέγεθος, ούτε την ισχύ, ούτε τη στρατηγική σημασία για τους Αμερικανούς. Οι τουρκο-αμερικανικές σχέσεις είναι σίγουρα στα κάτω, ο καυγάς του Ερντογάν με το Ισραήλ έχει αρχίσει να του προκαλεί κόστος, αφού πληθαίνουν τα επικριτικά δημοσιεύματα κι οι ενοχλητικές ερωτήσεις προς Αμερικανούς επισήμους, όμως η μέρα της διάρρηξης των σχέσεων Ουάσιγκτον Αγκυρας αργεί, αν τελικά πρόκειται να έλθει κάποτε. Κι αν ποτέ φτάσουμε στο σημείο αυτό, με βάση την πολυετή εμπειρία οι Αμερικανοί αντί της διάρρηξης των σχέσεων, θα προσπαθήσουν να οργανώσουν την απομάκρυνση του Ερντογάν από την εξουσία. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Οι υποσχέσεις Μπάιντεν Πρέπει λοιπόν να αρχίσουμε να γινόμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί με τα όμορφα λόγια των αμερικανών αξιωματούχων, ιδιαίτερα των φίλων μας πολιτικών όπως ο Μπάιντεν, τα οποία μάλιστα όταν πρωτοακούστηκαν εξέπληξαν τους ηγέτες του λόμπι μας. Και ξανακούστηκαν 2-3 φορές, αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκαν. Ούτε καν στην ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου δεν αναρτήθηκαν πολλά απ αυτά. Την επόμενη φορά λοιπόν, που ο Μπάιντεν πει πως οι Αμερικανοί θα στείλουν τον 6ο στόλο για να προστατέψει την ΑΟΖ της Κύπρου, δεν θα έβλαπτε αν οι ομογενείς μας τον ρωτούσαν τι πίνει. Στο καλό Γιαννάκη Μόλις άνοιξε το πρώτο καπάκι του ΣΑΠΑ της Πάφου, ο Γιαννάκης άρχισε να υποψιάζεται ότι η δυσωδία υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να έφτανε σε κάθε σπίτι και κάστρο! Μετά όταν το μαρτυρικό υλικό που μαζεύτηκε γύρω από τη δίκη έγινε γνωστό στους παροικούντες τη δικηγορική Ιερουσαλήμ, οι οποίοι αντιλήφθησαν ότι το χρήμα μπορεί να μην είχε φτάσει μέχρι τον πρόεδρο αλλά το γνώριζε ο πρόεδρος ότι πέρασε κι από σοσιαλιστικούς αγωγούς, του είπαν, οι δικοί του, να πάει σπίτι του ειδάλλως Κι ο Γιαννάκης πήγε απλά διότι αλλιώς δεν υπάρχει. Τι είπε ο Γιάννος Η στήλη μαθαίνει ότι ο παραιτηθείς Κεντρικός Οργανωτικός Γραμματέας της ΕΔΕΚ Γιάννος Ευσταθίου φαίνεται να εισηγήθηκε στον πρόεδρό του Γιαννάκη Ομήρου να μη διεκδικήσει την προεδρία στις επόμενες εκλογές του κόμματος, αλλά να αποτελεί την υποψηφιότητα της ΕΔΕΚ στις προεδρικές εκλογές του 2018, καθότι το κόμμα εδώ και 20 χρόνια δεν έχει υποβάλει υποψηφιότητα για το προεδρικό αξίωμα. Σειρά της Λευκωσίας Το ΣΑΠΑ της Πάφου και το ΣΑΛ της Λευκωσίας είναι περίπου συγκοινωνούντες αγωγοί σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαφθορά και τη διαπλοκή, φαίνεται να μας πληροφορεί ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, στη συνέντευξή του σήμερα στην «Κ». Μάλιστα, αποκαλύπτει περίπου ότι οι έρευνες πάνε δέκα χρόνια πίσω, δηλαδή αγγίζουν τις δημαρχίες Μιχαλάκη Ζαμπέλα και Ελένης Μαύρου. Τώρα αν οι αγωγοί βούλωσαν και θα πετάξουν καπάκια έξω από μέγαρα στην Πινδάρου και την Εζεκία Παπαϊωάννου Κύριος οίδε Ά, οι έρευνες πάνε και σε Λεμεσό και Λάρνακα. Ελάτε να δείτε. Ο φίλος Μπάιντεν δείχνει από πού θα έρθουν τα πλοία του 6ου Στόλου για να προστατεύσουν την ΑΟΖ μας αν τυχόν απειληθεί από τους Τούρκους. Είπαμε στρατηγικοί εταίροι δεν είπαμε! Πώς; Εταίρες; Η ασυλία των εργολάβων Κάτι όμως δεν κολλάει σε όλες αυτές τις υποθέσεις. Γιατί δηλαδή στέλνονται δικαστήριο όσοι φέρεται να χρηματίστηκαν και όχι κι αυτοί που τους χρημάτισαν; Μήπως γιατί οι εργολάβοι που έπαιρναν τις προσφορές είχαν κι έχουν πίσω τους πολιτικούς κουμπάρους που λειτουργούν με το αζημίωτο; Μα αν είναι έτσι τότε η όλη υπόθεση είναι στημένη με τέτοιο αριστοτεχνικό τρόπο από τους τάγους ώστε να θυσιαστούν μόνο μερικά κομματικά ερίφια κι αυτοί να τη βγάλουν καθαρή. Όπως είναι τώρα τα πράγματα δικάζονται για το ΣΑΠΑ οι Σάββας Βέργας και οι συν αυτώ δημοτικοί σύμβουλοι συν ο Μαλληκίδης για ποσά που δεν ξεπερνούν τα 2 εκατ., ενώ οι μίζες που δόθηκαν ξεπερνούν τα 30 εκατ. Αλληλούια! Να μας πουν οι πολιτικοί αρχηγοί - πλην Ομήρου- ποιοι εκ των εργολάβων είναι συγγενείς, κουμπάροι ή φίλοι τους. Αβέρωφ, Άντρο, και Νικόλα έχετε σχέση; Σας κάνουν δουλειές; Τους είστε εκπρόσωποι ή δικηγόροι; Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Δημήτρης Χριστόφιας Ο τέως Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας (αναδεικνύεται ήρως της εβδομάδος από σπόντα), διότι αν ο νυν Πρόεδρος συνεχίσει όπως πάει, στο τέλος της πενταετίας του, η Εκκλησία μετά τον Παΐσιο, θα ανακηρύξει άγιο τον Δημήτριο τον Δικωμίτη Αφήστε τα κόλπα Οι Α. Βγενόπουλος, Ευ. Μπουλούτας και η MIG κίνησαν λέει έξι αγωγές εναντίον της προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Δήμητρας Καλογήρου και λοιπών μελών του Συμβουλίου της Επιτροπής, για παράβαση των υποχρεώσεων εχεμύθειας και τήρησης του επαγγελματικού απορρήτου! Ελπίζουμε πως ο Εισαγγελέας θα ασκήσει αναστολή δίωξης της κ. Καλογήρου και των άλλων, για να προστατεύσει την Επιτροπή από τον κάθε δικολάβο που επειδή δεν ντρέπεται, νομίζει πως ο κόσμος είναι δικός του. Εξάλλου προς τι υπάρχει μια δημόσια ανεξάρτητη εποπτική Αρχή αν αφήνεται απροστάτευτη να γίνεται βορά στις ορέξεις του καθενός. Άμα δεν τους αρέσουν οι αποφάσεις της Κεφαλαιαγοράς να τις προσβάλουν στις Ανώτατο και ας αφήσουν τα κόλπα των προσωπικών αγωγών. Εξάλλου, η Καλογήρου τα πρόστιμα που εισπράττει δεν τα βάζει στην τσέπη της! Αιδώς Αργείοι Να δεις που αυτοί οι τύποι που άφησαν την Κύπρο γυμνή και τώρα ζητούν και τα ρέστα, θα τα πάρουν! Διότι έχουν όλα τα «σαΐνια» της λεγόμενης πολιτικής κονίστρας (βλ. ταΐστρας) στο χέρι κι άμα οι εντεταλμένοι για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος είναι «όμηροι» αετονύχηδων δεν μπορούν πια να κάνουν FOCUS στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος, γιατί φοβούνται μη τυχόν και αποκαλυφθεί ότι στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος υπηρέτησαν το δικό τους ιδιωτικό συμφέρον. Με ζήλο στα σχολειά της προδοσίας/του σάπιου αιώνα σέπεται η γενιά, αιδώς Αργείοι, όπως λέει κι ο παππούλης ο Βάρναλης. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η στρατηγική της μιας ημέρας ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Υπάρχει ελπίδα Το μεγαλύτερό μας πρόβλημα ως χώρα και ως τόπος είναι ίσως η έλλειψη στρατηγικής. Όλοι οι σχεδιασμοί εξαντλούνται στη διαχείριση, συνήθως την επικοινωνιακή και όχι της ουσίας, της επικαιρότητας. Τι θα απαντήσουμε, πώς θα επιτεθούμε στις αποκαλύψεις των πρωινών εφημερίδων και πάει τούμπαλιν. Έτσι τα βρήκαμε από τους προκατόχους και έτσι τα αφήνουμε, δεν τα πειράζουμε, άλλωστε μάλλον μας βολεύουν. Η έλλειψη βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού, δεν τολμώ να μιλήσω για μακροπρόθεσμο, είναι θέμα νοοτροπίας. Άρα ως τέτοιο, θα πρέπει να εξεταστεί. Να μην ψάξουμε λοιπόν να διαχωρίσουμε τα θέματα σε ασήμαντα, λιγότερο και περισσότερο σημαντικά. Από το Κυπριακό, την οικονομία, την παιδεία, την πεζοδρόμηση της Μακαρίου και τη γέφυρα της πλατείας Ελευθερίας, αντιμετωπίζονται και διαχειρίζονται όλα «στο πόδι», στο «και πέντε». Επίσης, θέμα νοοτροπίας είναι και η λανθασμένη προτεραιότητα που δίνουμε. Θωρούμε πιο σημαντικό το χάιδεμα των αφτιών, να λέμε όλα όσα θα αρέσουν, και δεν βλέπουμε την ουσία. Δεν τολμούμε να κάνουμε, άρα και να πούμε αυτά που δεν θα αρέσουν. Και αν δεν αποφασίσουμε πως ήρθε η ώρα να αναλάβουμε την ευθύνη για όσα γίνονται και όσα θα γίνουν θα είμαστε καταδικασμένοι. Είναι πολύ εύκολο να ρίχνουμε την ευθύνη σε άλλους. Είτε είναι η προηγούμενη κυβέρνηση, είτε είναι η Τρόικα και η Ευρώπη. είτε είναι οι μεγάλες δυνάμεις. Το δύσκολο είναι το ανάποδο. Καταφέραμε, με την ατολμία, την έλλειψη στρατηγικής, το «όλα κάτω από το χαλί», να χάσουμε τον έλεγχο της χώρας μας. Και σήμερα να κάνουμε ό,τι κάνουμε ως επιβολή από τρίτους. ΓεΣΥ, ιδιωτικοποιήσεις, νοικοκύρεμα δημοσιονομικών, τράπεζες. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν μετά που θα γίνουν όλα αυτά, θα είμαστε ακόμα πάνω από το νερό και πόσο πάνω από το νερό ή αν θα βουλιάξουμε παρόλο που υπήρξαμε τυπικοί με τις υποχρεώσει μας. Ξεκάθαρη απάντηση δεν πρόκειται να πάρουμε σήμερα. Η μόνη εξέλιξη που θα μας διασφαλίζει θα είναι η επίλυση του Κυπριακού. Και ήρθε μάλλον η ώρα που πρέπει να σχεδιάσουμε μια μακροχρόνια στρατηγική. Που θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε με το άλυτο Κυπριακό και το μέλλον του τόπου μας. Και μόνο με πιστή εφαρμογή στρατηγικής δεν θα αγόμαστε και θα φερόμαστε ως χώρα Ήρθε η ώρα που πρέπει να σχεδιάσουμε μια μακροχρόνια στρατηγική. Που θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε με το άλυτο Κυπριακό και το μέλλον του τόπου μας. από τις κινήσεις της Τουρκίας. Και είναι η ώρα της αλήθειας, της ωμής αλήθειας για όλους. Για όλους όσοι κρύβονται πίσω από μεγαλόστομες διακηρύξεις και φορούν φουστανέλες και για όλους όσοι δηλώνουν έτοιμοι για λύση. Και δυστυχώς δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο. Είτε θα το λύσουμε είτε θα πάμε σε διχοτόμηση. Και η διχοτόμηση, όσο και αν σήμερα όλοι οι θιασώτες της Κυπριακής Δημοκρατίας την υποτιμούν ως λύση, θα είναι και το τέλος της Κύπρου μας. Το ψευδοκράτος θα κυνηγήσει με στρατηγική την οικονομική αναβάθμιση, θα αυξήσει τόσο τον πληθυσμό όσο χρειάζεται για να καταστεί πλειοψηφία στην Κύπρο και θα χάσουμε το παιχνίδι κατά κράτος. Κανένα καζίνο, κανένα φυσικό αέριο, κανένας κόμβος είτε ιατρικού είτε εκπαιδευτικού προορισμού, κανένα τουριστικό προϊόν και καμία αναβάθμιση υπηρεσιών, δεν πρόκειται να μας δώσει την ανάπτυξη που όλοι οι θετικά σκεπτόμενοι Κύπριοι θέλουμε. Και όλα αυτά να μας πάνε πρίμα θα παραμείνουμε πάνω στο σχοινί και θα κάνουμε καθημερινά μαθήματα ισορροπίας. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι φτιάξιμο της μεγάλης εικόνας. Και επειδή η μεγάλη εικόνα προνοεί και αλλαγή στη νοοτροπία και στον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων, ας ξεκινήσουμε από τα μεγάλα. Ας τοποθετήσουμε στη σωστή βάση το Κυπριακό, με προτεραιότητα στην ουσία και όχι στο τι θέλουμε να ακούσουμε. Είναι η ώρα για να σχεδιάσουμε πέραν της μέρας Ο Διογένης μέσα στο πιθάρι του, απολαμβάνοντας τον ζεστό αττικό ήλιο και κρατώντας φανάρι μέρα μεσημέρι, αναζητούσε ανθρώπους. Από τότε μέχρι σήμερα, έστω και αν πέρασαν δύο και πλέον χιλιάδες χρόνια, η αναζήτηση ανθρώπων αποτελεί το μεγάλο στοίχημα όσων αναζητούν την αλήθεια. Αυτές τις μέρες, που η μαυρίλα των σκανδάλων, ο πόνος της ανεργίας, η πίκρα της φτώχιας και η αναλγησία των ταγών περίσσευσε, βλέπουμε πολιτικά τζάκια να κατακρημνίζονται, βλέπουμε πάμπλουτους επιχειρηματίες να καταλήγουν στη στενή, βλέπουμε βουλευτές να εξευτελίζονται μπροστά στη δικαιοσύνη και είδαμε ακόμη και πρόεδρο κόμματος, τον Γιαννάκη Ομήρου, να υποβάλλει την παραίτησή του, για τον ένα ή τον άλλο λόγο. «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού» λέει στις παροιμίες του ο σοφός Σολομών. Και επιβεβαιώνεται με τον εντυπωσιακότερο τρόπο, αυτές τις δύσκολες εποχές, όπου οι θεσμοί απαξιώθηκαν και οι πολιτικοί έχασαν την αξιοπιστία τους. Οι φαινομενικά άτρωτοι επιχειρηματίες, οι θεωρούμενοι παντοδύναμοι αξιωματούχοι του κράτους μετατράπηκαν σε μία νύκτα, σε φοβισμένα ανθρωπάκια, τα οποία εκλιπαρούν το έλεος και την επιείκεια της δικαιοσύνης. Έχει ο καιρός γυρίσματα και όλα εδώ πληρώνονται, όπως λέει και ο λαός ο «λαομένος» κατά τον Δέρβη. Η κατρακύλα της οικονομίας και της κοινωνίας ξεκίνησε από την ανοχή στην παρανομία και τη νοοτροπία του «κρύψε να περάσουμε». Το αμαρτωλό σύστημα έκρυβε για δεκαετίες κάτω από το χαλί τις πομπές μεγαλόσχημων, τις απατεωνιές αξιωματούχων και κυρίως έδινε άφεση αμαρτιών για λόγους τάχα δημοσίου συμφέροντος. Με τη μεγαλύτερη ευκολία το σύστημα «έθαψε» τις αποδεδειγμένες και παραδεγμένες στη Βουλή παρανομίες των απατεώνων του χρηματιστηρίου. Αλλά και όλος ο εξαπατημένος κόσμος ο οποίος ήξερε τις βρωμιές, το μόνο που έκανε ήταν να εκφωνεί ευφάνταστες βρισιές και να ουρλιάζει κακόφωνες κατάρες. Οι Κυπραίοι, υιοθετώντας το πατροπαράδοτο ρητό, «χέρι που δεν μπορείς να δαγκώσεις, φίλα το» υποτάσσονται στη μοίρα τους και αναμένουν τη θεία δίκη, η οποία ποτέ δεν απογοήτευσε κανένα τίμιο άνθρωπο. «Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι» αλλά και η ταπεινή «ουρά», οι καθημερινοί άνθρωποι της βιοπάλης, είναι συνυπεύθυνοι, ηθικά τουλάχιστον. Απολάμβαναν και αυτοί τα ψίχουλα που έπεφταν από τα τραπέζια των πλουσίων. Όλοι ήξεραν και όλοι ξέρουν ότι από το 1974 μέχρι πριν από μερικά χρόνια, η Κύπρος ήταν «πλυντήριο» αιματοβαμμένων δολαρίων, ρουβλιών και άλλων νομισμάτων. Όλοι ήξεραν και ξέρουν ότι Η κατρακύλα της οικονομίας και της κοινωνίας ξεκίνησε από την ανοχή στην παρανομία και τη νοοτροπία του «κρύψε να περάσουμε». ο υπόκοσμος κυβερνούσε και κυβερνά τη «νύκτα». Αλλά ποιος τολμούσε και ποιος τολμά και σήμερα να πει λέξει, αφού είτε θα χάσει τη δουλειά του είτε θα χαθεί σε κανένα χαντάκι. Πρώτοι και καλύτεροι οι κακοπληρωμένοι καλοί δημοσιογράφοι, οι οποίοι σοφά υποτάσσονται στη μοίρα των μικρών Κυπραίων, για ένα κομμάτι ψωμί. Μέσα από τα συντρίμμια του αμαρτωλού συστήματος φαίνεται ότι γεννιέται μια νέα γενιά ανθρώπων, αναγκαστικά, λιγότερο διεφθαρμένοι και σίγουρα πολύ περισσότερο μορφωμένοι. Η μεγάλη αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες μπορεί θεωρητικά να μη γνοιάζει και πολύ την καθεστηκυία τάξη, αλλά στην πραγματικότητα, αποτελεί ισχυρό χαστούκι στο κατεστημένο. Η απόρριψη αποτελεί τη χειρότερη τιμωρία και αυτό το ξέρουν καλά οι ερωτευμένοι. Και η εξουσία αποτελεί το ισχυρότερο αφροδισιακό και την ελκυστικότερη ερωμένη, η οποία δεν βγάζει μόνο πλοία στα βουνά, αλλά και μετακινεί βουνά στη θάλασσα. Η δημοκρατικότερη πράξη στον κόσμο είναι ο θάνατος, ο οποίος είναι κοινός, χωρίς εξαίρεση, για όλους τους ανθρώπους. Όπως λεν και οι άνθρωποι της Εκκλησίας, αποτελεί το μεγαλύτερο δώρο του Θεού στον άνθρωπο, ώστε να μη διαιωνίζεται το κακό. Το φως άρχισε να αχνοφέγγει στην άκρη της σήραγγας και η ελπίδα άρχισε να γεννιέται μέσα στη στάχτη της καταστροφής. Η συνείδηση άρχισε να καθαρίζει και αντιλαμβανόμαστε όλοι σήμερα, ότι πληρώνουμε αμαρτίες του παρελθόντος. Και μέσα από την κάθαρση, θα ανατείλει μια πιο όμορφη μέρα. Υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 16/01/15 23:16 Page 9 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η φάρμα των ζώων Τ α κύρια ζητήματα που για αιώνες απασχολούν τους πολιτικούς φιλόσοφους συμπυκνώνονται σε ένα αλληγορικό κείμενο που παρέδωσε ο George Orwell στην παγκόσμια λογοτεχνία το Στη «Φάρμα των Ζώων» ζητήματα όπως πολιτική και εξουσία, αλλά και πολιτικοί και εξουσία, επανάσταση, πολιτική και ιδεολογία τίθενται υπό διαπραγμάτευση. Όχι τυχαία, η «Φάρμα των Ζώων» συγκαταλέγεται στα σπουδαιότερα βιβλία του δυτικού κόσμου όλων των εποχών και στις 30 καλύτερες νουβέλες του 20ού αιώνα. Εντάσσεται σε εκείνα τα κείμενα που σε κάθε νέα ανάγνωσή του ανακαλύπτονται και νέα νοήματα. Στο επίπεδο του προφανούς, ο συγγραφέας σε μια κατεδαφιστική κριτική του σταλινικού καθεστώτος, αμφισβητεί την εξελικτική πορεία του κομμουνιστικού συστήματος. Πίσω όμως από το προφανές, ανασύρονται προαιώνια ερωτήματα όπως οι διαστάσεις μεταξύ εξουσίας ανθρώπινης φύσης, συστημάτων προβολής ισχύος διυποκειμενικότητα κοινωνικών δομών, αλλαγή και ρήξη με το παρελθόν συνέχεια και συνοχή κοινωνικο-πολιτικού πλαισίου δράσης, ιδεολογικό υπόβαθρο πολιτική στην πράξη. Είναι, κατ επέκταση, το κυνήγι της εξουσίας αποτέλεσμα μιας ανεπάρκειας της ανθρώπινης φύσης ή είναι αποτέλεσμα του ίδιου του συστήματος το οποίο και το αναπαράγει; Και σε κάθε περίπτωση, είναι δυνατή η απαλλαγή του ανθρώπου από τις σχέσεις εξουσίας; Ο Michel Foucault, για παράδειγμα, δίνει αρνητική απάντηση, ενόσω, όπως υποστηρίζει, οι σχέσεις εξουσίας είναι κοινωνικά δομημένες και διαπερνούν όλα τα συστήματα εξέλιξης του ατόμου. Από την οικογένεια, το σχολείο, την εργασία, το κράτος κ.λπ. Όμως, αν όντως οι σχέσεις εξουσίας είναι ενδογενείς κοινωνικές καταστάσεις τότε πώς οι άνθρωποι μπορούν να ανακαλύψουν τα πραγματικά συμφέροντά τους που σε μια ιδεατή κατάσταση θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά από αυτά που οι εξουσιαστές τους τους ωθούν να πιστεύουν ότι είναι; Αλλά και αν ακόμη υποθέσουμε ότι οι άνθρωποι έφταναν σε εκείνο το ποθητό επίπεδο ελεύθερης σκέψης και συνειδητοποίησης των πραγματικών τους συμφερόντων πώς θα μπορούσαν να επιδιώξουν την υλοποίησή τους απαλλαγμένοι από νέες μορφές και δομές εξουσίας; Σε μια άκρως πεσιμιστική αντίκριση των ιδεών του Michel Foucault θα καταλήγαμε αβίαστα στο συμπέρασμα πως οι επαναστάσεις βρίσκονται εκτός του πεδίου αντίδρασης των ανθρώπων. Και αυτό γιατί ιδεατά η επανάσταση αντιπροσωπεύει εκείνη την κατάσταση πραγμάτων όπου μια κοινωνία έρχεται σε κάθετη ρήξη με το παρελθόν και με τις ενυπάρχουσες δομές εξουσίας σε ένα δοσμένο χρονικό σημείο προς αναζήτηση των πραγματικών συμφερόντων της. Και όμως τα ζώα στη φάρμα επαναστάτησαν, κυνηγώντας την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Αν μεταφέραμε αυτές τις προβληματικές στη σύγχρονη πραγματικότητα και επιχειρούσαμε μια αντιστοιχία με τη φάρμα των ζώων, το ερώτημα που εγείρεται είναι γιατί ο ευρωπαϊκός νότος συμβιώνει με τα δεινά της οικονομικής κρίσης αδιαμαρτύρητα; Με άλλα λόγια, γιατί οι πολίτες αποδέχονται τις δοσμένες δομές και μορφές εξουσίας; Λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στην καθημερινότητα και την προοπτική της ίδιας της ύπαρξής τους από τις μνημονιακές πολιτικές λιτότητας του τριγώνου, Βερολίνο, Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, γιατί οι άνθρωποι δεν επαναστατούν; Ποια είναι σε τελευταία ανάλυση τα προαπαιτούμενα μιας επανάστασης; Μία απάντηση θα ήταν πως οι άνθρωποι επαναστατούν, όταν τους προσφέρεται εναλλακτική πορεία να ακολουθήσουν και στην εποχή της αποκαθήλωσης των ιδεολογιών μια τέτοια εναλλακτική δεν προσφέρεται. Είναι όμως αυτό αρκετό; Ο Antonio Gramsci, επιχειρώντας μια ερμηνεία της συμπεριφοράς των πολιτών του δυτικού κόσμου και την αποδοχή εκ μέρους τους των υφιστάμενων δομών εξουσίας, κατέφυγε στην ερμηνεία του ηγεμόνα. Ότι, δηλαδή, το δυτικό κρατικό σύστημα με τις θεσμικές του παρεμβάσεις επιτυγχάνει να ειρηνεύει τους πολίτες του και να αμβλύνει στα μάτια τους τις ενυπάρχουσες ανισότητες. Η τέχνη, με άλλα λόγια, της διατήρησης της κοινωνικής συνοχής υπό την προστασία του κράτους. Στην Κύπρο του σήμερα, όπου όλοι σχεδόν οι κρατικοί θεσμοί βρίσκονται σε κρίση και η κοινωνική συνοχή βρίσκεται σε οριακά σημεία θα μπορούσαμε, δηλαδή, να συμπεράνουμε πως βρισκόμαστε κοντά σε μια ρήξη με το κακό μας παρελθόν; Αισιόδοξο το μήνυμα. ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Je suis Charlie αλλά για πόσο; Θα είχε ενδιαφέρον αν μπορούσαμε να ιεραρχήσουμε το κριτήριο που οδήγησε εκατομμύρια ανθρώπους στην ανάγκη να φωνάξουν ότι είναι Charlie. Να ναι άραγε από συμπόνια για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης, από οργή ή από φόβο; Ή μήπως έχουμε να κάνουμε με ένα φαινόμενο μιμητισμού απέναντι σε μια μαζικοποιημένη τάση που εξαπλώνεται σαν επιδημία από το ένα άκρο του πλανήτη μέχρι το άλλο; Δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι όλοι αυτοί που προέταξαν το σύνθημα «Je suis Charlie» έχουν σαν πρώτιστη έγνοια την ελευθερία της έκφρασης ή ακόμη περισσότερο την ανάγκη όπως το κράτος διασφαλίσει την ίση αντιμετώπιση των πολιτών του ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Το «Je suis Charlie» που ακούστηκε στα πέρατα του κόσμου ίσως αποκτήσει νόημα και περιεχόμενο εάν ο καθένας από εμάς κάνει βίωμά του το αξίωμα «διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες». Βγήκαμε στους δρόμους ανάψαμε το κεράκι μας, μνημονεύσαμε τα θύματα, ρίξαμε και ένα «je suis Charlie» και μετά; Αλήθεια, θα είμαστε το ίδιο «Charlie» όταν θα πρέπει να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα ενός αλλόθρησκου στη χώρα μας; Θα είμαστε το ίδιο αυστηροί απέναντι στο κράτος μας που εξακολουθεί να θεωρεί άλλης ποιότητας τους πολίτες του που δεν πιστεύουν στην επικρατούσα θρησκεία; Θα είμαστε το ίδιο συμπονετικοί με όσους πέφτουν θύματα διάκρισης για τα πιστεύω τους; Την απάντηση ας την αναζητήσει ο καθένας βαθύτατα μέσα του την ώρα που η φράση «je suis Charlie» παύει να είναι άλλο ένα share στον εικονικό κόσμο του facebook αλλά γίνεται στάση ζωής, στην καθημερινότητά του, στη δουλειά και στο σπίτι του. Λυπάμαι που θα το πω αλλά για κάποιο λόγο, που ακόμη δεν έχω εντοπίσει, όταν είδα τους ξένους ηγέτες από όλο τον κόσμο να περιφέρονται στους δρόμους του Παρισιού αγκαλιασμένοι για να καταδικάσουν το τρομοκρατικό κτύπημα, δεν αισθάνθηκα καμιά ανακούφιση, αλλά ακόμη χειρότερα, τούς απέδωσα υποκρισία. Δεν με Η υποκρισία των ισχυρών και η Ευρώπη της απελπισίας που γεννά τρομοκράτες. ενόχλησε τόσο η αποκάλυψη ότι η πορεία ήταν τηλεοπτικά στημένη για λόγους ασφαλείας αλλά το γεγονός ότι η εξουσία (στην ευρύτερη της διάσταση) επένδυσε στον φόβο για να αποπροσανατολίσει τους πολίτες της. Αν όλοι συμφωνούμε ότι η τρομοκρατική επίθεση δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνο το αποτέλεσμα της μισαλλοδοξίας ίσως θα πρέπει να αναζητήσουμε τι είναι εκείνο που την υποδαυλίζει Μήπως έχουν ευθύνη και οι πολιτικές που χαράζουν και εφαρμόζουν πολλοί από τους ηγέτες που ηγούντο της πορείας; Δεν θα ρωτήσουμε πόσο «Charlie» μπορεί να είναι ο Νταβούτογλου όταν τα μπουντρούμια της χώρας του είναι γεμάτα από δημοσιογράφους και ανθρώπους που επικρίνουν το καθεστώς του, γιατί η απάντηση είναι αυτονόητη. Θα ρωτήσουμε κάτι άλλο, που επίσης μας αφορά: Πόσο αποτελεσματικό και αυθεντικό είναι το αξιακό σύστημα ενός οργανισμού ή ενός θεσμού, όπως είναι η Ευρώπη, από τη στιγμή που γεννά κατά συρροή τρομοκράτες και δολοφόνους; Πόσο ελπιδοφόρο είναι το μέλλον των (κατά τα άλλα πολιτισμένων) χωρών που βλέπουν τους πολίτες της να αλληλοσκοτώνονται στο όνομα ενός Θεού, του όποιου Θεού; Αυτές είναι οι ερωτήσεις που θα πρέπει να απαντήσουν οι ηγέτες που ηγήθηκαν της πορείας στο Παρίσι, στην πρώτη κοινή τους κινητοποίηση που έγινε κι αυτή με τηλεοπτική σκηνοθεσία. Το Charlie Hebdo ήταν το πρόσχημα για την επίθεση. Και η επίθεση λειτούργησε σαν αφορμή για την κινητοποίηση της παγκόσμιας εξουσίας. Το βαθύτερο πρόβλημα που μαστίζει την Ευρώπη (και όχι μόνον αυτή) είναι το έλλειμμα Δημοκρατίας. Το αξιακό της σύστημα παραμένει εν πολλοίς στις Συνθήκες και τις Διακηρύξεις με αποτέλεσμα να αφήνει σοβαρά κενά, τα οποία δυστυχώς φροντίζουν να καλύπτουν τα διάφορα ιδεολογήματα που δημιουργούν στρατιωτάκια, που σκοτώνουν όποιο δεν συμφωνεί μαζί τους. «Je suis Charlie» θα πει ελευθερία και αξιοπρέπεια. Εχθροί της είναι η πείνα, η ανεργία και η ανέχεια. Αυτά που γεννούν τους αδίστακτους δολοφόνους. Κάθε χρώματος, κάθε θρησκείας και βεβαίως, σε κάθε χώρα. antoniouy@kathimerini.com.cy ΑSSOCIATED PRESS AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Η μη χρησιμότητα της θλίψης Δεν ξέρω πού ακριβώς μας χρησιμεύει η θλίψη του Προέδρου της Δημοκρατίας σχετικά με το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών. Μια θλίψη την οποία ο κ. Αναστασιάδης φρόντισε να εκφράσει και στην αρχή και στον επίλογο της γραπτής του δήλωσης, υπογραμμίζοντας μάλιστα πως εκτός από θλίψη εκφράζει και «τη συμπάθειά του σε αυτούς που πληρώνουν τις συνέπειες των διαχρονικών λαθών όσων είχαν εμπλοκή στα δρώμενα της εταιρείας». Δεν ξέρω επίσης πού ακριβώς μας χρησιμεύει και η δήλωση του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας κ. Χριστόφια ότι αναλαμβάνει λέει τις ευθύνες που του αναλογούν, αφού αυτή η ανάληψη ευθύνης δεν αντιλαμβάνομαι να έχει κάποια πρακτικό αντίκτυπο. Όπως επίσης δεν ξέρω ποια ακριβώς είναι η χρησιμότητα όλων αυτών των τηλεοπτικών συζητήσεων στις οποίες εκπρόσωποι των κομμάτων τσακώνονται μεταξύ τους για το ποια διακυβέρνηση φταίει περισσότερο σχετικά με το φαλίρισμα της εταιρείας και το άδοξο τέλος της. Εκείνο, ωστόσο, που αντιλαμβάνομαι από τη θλιβερή στάση τόσο των κυβερνώντων όσων και των λοιπών κομμάτων είναι πως κανένας τους δεν αντιλαμβάνεται πως εδώ δεν πρόκειται για το κλείσιμο μιας οποιασδήποτε εταιρείας αλλά του εθνικού μας μεταφορέα πράγμα που εξυπακούεται πως όλοι αυτοί που τώρα αισθάνονται τόσο λυπημένοι και τόσο θλιμμένοι πρέπει να αισθάνονται πρωτίστως υπόλογοι όχι μόνο απέναντι στους πρώην εργαζομένους των Κυπριακών Αερογραμμών και νυν άνεργους, αλλά και σε όλους τους πολίτες αυτού του κράτους. Γιατί αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξει κάτι επί της ουσίας σε αυτή τη χώρα και όχι μόνο να αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων τότε οφείλουμε να μην αρκούμαστε σε θλίψεις και λύπες ούτε και σε κούφιες αναλήψεις ευθυνών. Όπως οφείλουμε να μη στρουθοκαμηλίζουμε πως για το κλείσιμο των Κ.Α ευθύνεται η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ποιος ευθύνεται και το πώς έφτασε ο εθνικός μεταφορέας να αποτελεί σήμερα παρελθόν είναι ένα καίριο ερώτημα στο οποίο οφείλει τόσο η κυβέρνηση όσο και τα υπόλοιπα κόμματα, τα οποία όλα τους κατά καιρούς συμμετείχαν στα διοικητικά συμβούλια της εταιρείας, να απαντήσουν. Και όταν λέω να απαντήσουν δεν εννοώ να δημαγωγούν εις βάρος της νοημοσύνης μας προκειμένου να κανιβαλίσουν ψηφοθηρικά το μέγα αυτό σκάνδαλο, αλλά να απαιτήσουν όπως υπάρξει έρευνα η οποία να καταλήξει κάποια στιγμή στην κατάδειξη των υπαιτίων της πολύχρονης κακοδιαχείρισης των Κ.Α. Από τη στιγμή που ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη γραπτή δήλωσή του παραδέχεται πως διαχρονικά λάθη έφεραν την εταιρεία σε αυτό το αδιέξοδο, τότε είναι αδιανόητο αυτή η παραδοχή να μη συνοδεύεται και από την πολιτική αποφασιστικότητα να ερευνηθούν αυτά τα διαχρονικά λάθη και να πληρώσουν οι υπαίτιοί τους. Διότι δεν πρόκειται απλώς για το αναπόφευκτο τέλος του εθνικού μας μεταφορέα αλλά για ένα ακόμα μέγα σκάνδαλο και ως τέτοιο πρέπει να καταχωρηθεί στη συνείδηση του κάθε πολίτη ούτως ώστε να μην επιτρέπουμε σε δηλώσεις περί θλίψεων να λειτουργούν εφησυχαστικά. Πρόκειται για ένα σκάνδαλο το οποίο καταδεικνύει την ανικανότητα των εκάστοτε κυβερνώντων να διαχειριστούν τον εθνικό μας μεταφορέα με υπευθυνότητα και διορατικότητα ώστε να προλάβουν τη σημερινή καταστροφική κατάληξη. Το καθήκον ενός πολιτικού με ήθος και κυρίως με επίγνωση της πολιτικής του ευθύνης δεν είναι να εκφράζει συμπάθειες και θλίψεις αλλά να δηλώνει την αποφασιστικότητά του να πληρώσουν οι υπαίτιοι, όπως επίσης να αναλάβουν τις ευθύνες τους τα κόμματα έμπρακτα, κόβοντας ίσως ένα κομμάτι από τις χορηγίες που παίρνουν ώστε να υπάρξει μια καλύτερη πρόνοια για τους ανθρώπους που η δική τους ανευθυνότητα και ο δικός τους μικροκομματικός τρόπος σκέψης αφήνει καθημερινά στους δρόμους. Βέβαια θα μου πείτε, εδώ οδήγησαν ολόκληρη τη χώρα σε οικονομική καταστροφή και δεν ανάλαβαν τις ευθύνες τους Γι αυτό ακριβώς επιμένω. Κάποιοι πρέπει να καθίσουν στο εδώλιο για το κλείσιμο του εθνικού μας μεταφορέα. Γιατί με λύπες και θλίψεις δεν αλλάζει απολύτως τίποτα. elenixenou11@gmail.com Ο διαθρησκευτικός διάλογος στοχεύει στην ενδυνάμωση της κατανόησης, της εκτίμησης και του σεβασμού των άλλων θρησκειών και με αυτό τον τρόπο στην αύξηση της ευαισθησίας μας προς τις κουλτούρες και την πίστη των άλλων λαών, με διαφορετικές θρησκευτικές και πολιτισμικές καταβολές. Αυτό με τη σειρά του θα συμβάλει στο να κτιστούν γέφυρες κατανόησης και επικοινωνίας μεταξύ λαών, φέρνοντας τον κόσμο πιο κοντά στην ανεκτικότητα, τη συνεργασία, τη φιλία και την ειρήνη. Ο διάλογος αυτός έχει τεράστια σημασία, ιδιαίτερα σε πολυπολιτισμικές κοινωνίες όπως τη δική μας, όπου διαφορετικές εθνικές, πολιτισμικές, γλωσσικές και θρησκευτικές ομάδες αποτελούν τον λαό της χώρας και όπου ο σεβασμός για κάθε άλλη κουλτούρα, θρησκεία και ταυτότητα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την αρμονική συνύπαρξη. Σε ένα κόσμο που μαστίζεται από τον εξτρεμισμό και την τρομοκρατία, από πράξεις επιδρομικότητας, μισαλλοδοξίας, φανατισμού και έλλειψης σεβασμού για τη διαφορετικότητα, είναι απαραίτητο όσο ποτέ άλλοτε να συμβάλουμε στην εμπέδωση της αλληλοκατανόησης και αλληλοεκτίμησης. Εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν σήμερα από διώξεις, γενοκτονίες, απάνθρωπη μεταχείριση, διακρίσεις και εξόντωση, λόγω της θρησκευτικής, πολιτισμικής και εθνικής τους καταγωγής. Χιλιάδες ανεκτίμητα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία έχουν καταστραφεί και λεηλατηθεί στα χέρια επιδρομέων και κατακτητών, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικών εθνοκάθαρσης κατεχόμενων περιοχών, όπου γηγενείς πληθυσμοί εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και κάθε ίχνος της πολιτιστικής τους κληρονομιάς και ταυτότητας εξαλείφεται. Οι δράστες, στις περισσότερες των περιπτώσεων, είναι κρατικά και στρατιωτικά στελέχη ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖΑΚΟΥ ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Πολιτιστική κληρονομιά υπό απειλή του κατακτητή, καθώς και παραστρατιωτικές, εξτρεμιστικές ή τρομοκρατικές ομάδες. Θύματα είναι, αφενός, αθώοι πολίτες και από την άλλη, αντικείμενα και μνημεία αρχαιολογικής και θρησκευτικής κληρονομιάς που παρέμειναν ανέπαφα για χιλιετίες και τώρα αποτελούν στόχο καταστροφής και λεηλασίας. Ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοεκτίμηση εκδηλώνεται πρώτιστα με την αναγνώριση της αξίας και σημασίας της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Χωρίς αυτές, χωρίς την αποδοχή και την ανοχή των άλλων πολιτισμών και θρησκειών, χωρίς να τις θεωρήσουμε ως μέρος της δημιουργίας της κοινής μας ανθρωπότητας, εφόσον ανήκουν στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, δεν θα φτάσουμε ποτέ στην ειρήνη και στην κατανόηση μεταξύ χωρών και λαών. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα και πρέπει να διατηρηθεί για το καλό των μελλοντικών γενεών. Ιδιαίτερα, η προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς της περιοχής της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, που αποτελούν λίκνο πολιτισμών, θα πρέπει να είναι ευθύνη όλων μας, ιδιαίτερα υπό τις παρούσες εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες που επικρατούν σε αυτήν την ταραχώδη γειτονιά. Θα πρέπει να προστατευθεί αυτή η ανεκτίμητη κληρονομιά που καταστρέφεται και λεηλατείται κατάφωρα, ιδιαίτερα στις χώρες που μαστίζονται από τον πόλεμο, εσωτερικές συγκρούσεις, ή στρατιωτική κατοχή, όπως στη Συρία, το Ιράκ, τη βόρεια Αφρική, αλλά και στο κατεχόμενο μέρος της δικής μας πατρίδας, που εδώ και τέσσερεις δεκαετίες αποτελεί στόχο ενός πρωτοφανούς εθνικού και πολιτιστικού ξεκαθαρίσματος εκ μέρους της Τουρκίας. Σε παγκόσμιο αλλά και σε εθνικό επίπεδο, θα πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες ούτως ώστε να διατηρήσουμε την κληρονομιά που μας έχει ανατεθεί από προηγούμενες γενιές για να είμαστε σε θέση να την κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον πόλεμο και στις συγκρούσεις να καταστρέψουν αυτούς τους ανεκτίμητους θησαυρούς. Είναι σημαντικό στο επίκεντρο του όποιου διαθρησκευτικού και διαπολιτισμικού διαλόγου να τοποθετηθεί η ανάγκη σεβασμού και προστασίας της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κάθε τέτοιος διάλογος θα πρέπει να στηρίζεται σε αμοιβαίες δεσμεύσεις για σεβασμό και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, στέλνοντας ένα ισχυρό και ηχηρό μήνυμα ότι η ανθρωπότητα δεν μπορεί να ανεχτεί τη στόχευση της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων. Αν αποτύχουμε στις προσπάθειές μας για προστασία αυτής της κληρονομιάς, τότε θα χάσουμε βασικά τεκμήρια της αδιάρρηκτης ιστορικής πορείας της ανθρωπότητας. Θα χάσουμε επίσης την ευκαιρία να φέρουμε πιο κοντά, σε μια ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη και αμοιβαίο σεβασμό, διαφορετικούς πολιτισμούς και θρησκείες του κόσμου. Είναι γι αυτό που κάθε χώρα θα πρέπει να επενδύσει στην εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση ιδιαίτερα της νέας γενιάς, διδάσκοντάς τους τη σημασία του σεβασμού των πολιτισμών και των θρησκειών των άλλων λαών ή διαφορετικών κοινοτήτων στην ίδια τους τη χώρα. Στόχος είναι να εμφυσήσουμε στους νέους την αδήριτη ανάγκη διασφάλισης της ιστορίας της ανθρωπότητας, που περιλαμβάνει τόσο τη δική τους ιστορία, όσο και αυτή των άλλων λαών, θέτοντας έτσι τις βάσεις για ένα καλύτερο και πιο ειρηνικό, για ένα ασφαλέστερο και πιο ανθρώπινο κόσμο. erato@marcoullis.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 16/01/15 20:29 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Ευθύνες έχουμε όλοι Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α. ΛΑΜΠΙΤΣΗ Σ υχνά, σε συζητήσεις που κάνουμε μεταξύ μας, διερωτόμαστε πώς φτάσαμε σ αυτή την κατάντια. Διότι περί κατάντιας πρόκειται, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Όποια πτυχή της και αν αγγίξεις θα διαπιστώσεις πως αιμορραγεί. Ιδιαίτερα η οικονομία, από την οποία εξαρτώνται όλες οι άλλες συνιστώσες, μη εξαιρουμένου, φυσικά, και του εθνικού μας προβλήματος. Μια γρήγορη ματιά σε πείθει πως σχεδόν τίποτε δεν προχωρεί σωστά. Αυτό, βέβαια, δεν έχει να κάνει με τις προσπάθειες των κυβερνώντων να διορθώσουν τα κακώς έχοντα. Διότι, είναι τόσα πολλά και τόσης έντασης τα αρνητικά, που δεν προλαβαίνει το μυαλό να δεχτεί το σωστό που γίνεται σε αρκετούς τομείς. Όμως, το χειρότερο είναι πως δεν βλέπεις από πού να πιαστείς, για να νιώσεις αισιοδοξία πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Βέβαια, που και που ακούς και αισιόδοξες σκέψεις, όπως καλή ώρα προχθές, που ένας γονιός μου έλεγε πως το μόνο καλό που βγαίνει από όλη αυτή την κατάσταση είναι ότι κάποιοι θα τιμωρηθούν και θα αποτελέσει αυτό παράδειγμα και για τους υπολοίπους, να συνετισθούν και να πεισθούν να λειτουργούν με τιμιότητα. Αυτό είναι σωστό, αλλά η απαισιοδοξία υπάρχει. Εξάλλου, την καταγράφουν και οι στατιστικές, όπως δείξαμε στο άρθρο της προηγούμενης Κυριακής. Η χειρότερη όψη της πραγματικότητας στον τόπο μας έχει να κάνει με την κλοπή του δημόσιου πλούτου. Μια κλοπή που θυμίζει συχνά την παροιμία «ήβρες το σύκον σήκωσ το, γιατί σηκώννουν τ άλλοι». Είναι χαρακτηριστικά τα όσα αναφέρει στο βιβλίο του «Παροιμίες του Κυπριακού Λαού» ο Παύλος Ξιούτας: «Μη αφήνεις ευκαιρία να πάει χαμένη, γιατί άλλοι θα την εκμεταλλευτούν. Αδίστακτα ν αρπάζεις και να εκμεταλλεύεσαι οποιαδήποτε ευκαιρία σου τύχει». Τελικά, διερωτάσαι αν αυτή η νοοτροπία αποτέλεσε για πολλά χρόνια τον πάγιο τρόπο σκέψης και δράσης στον τόπο μας. Μήπως, σε τελευταία ανάλυση, όλοι μας, λίγο πολύ έτσι συμπεριφερθήκαμε και εξακολουθούμε να συμπεριφερόμαστε; Ακόμα και όταν δεν κλέβουμε εμείς οι ίδιοι, ακόμα και όταν η ηθική δεν έχει αμβλυνθεί εντελώς, μήπως είμαστε αενάως καιροσκόποι; Είπαμε καμιά φορά πως ο άλλος είναι καλύτερός μας για να του δοθεί μια θέση ή μια προαγωγή; Μου έλεγε κάποτε ένας φίλος, που είχε πάει με υποτροφία στην Ιαπωνία, πως όταν ο καθηγητής του πήρε προαγωγή, την αποποιήθηκε, προτείνοντας ως καταλληλότερο για τη θέση κάποιον συνάδελφό του. Αυτά για μας είναι ψιλά γράμματα. Αυτόν εμείς θα τον λέγαμε γραφικό και θα τον περιγελούσαμε. Αυτό που με επίταση θέλω να πω είναι πως όσο και αν αναμένουμε από τους πολιτικούς ταγούς να αναλαμβάνουν συνεχώς τις ευθύνες τους και να εργάζονται με τιμιότητα και ακεραιότητα, χαρακτηριστικά που πρέπει να θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ για κάθε πολιτικό πρόσωπο και για κάθε κατέχοντα σημαντική θέση, ευθύνες έχουμε και εμείς οι πολίτες. Μου είναι αδιανόητο εκείνο το 53% των Παφίων που ψήφισαν την περασμένη Κυριακή για την ανάδειξη του νέου δημάρχου της πόλης τους, ιδιαίτερα μετά από όσα έγιναν γνωστά με τα σκάνδαλα και τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, δηλαδή των κόπων και των μόχθων τους. Τόση αδιαφορία δεν θα την ανέμενε κανείς, μετά από όσα είδαν το φως της δημοσιότητας και τις νομικές διαδικασίες που έχουν ενεργοποιηθεί για απόδοση δικαιοσύνης. Εκτός και αν μετά και από αυτό ο μέσος Κύπριος δεν πιστεύει πως θα υπάρξει επιτέλους κάθαρση στον τόπο μας και θα ανατείλει η ελπίδα για πραγματικά καλύτερες μέρες. Αν, όντως, οι πολίτες δεν πήγαν να ψηφίσουν, επειδή δεν πιστεύουν πως μπορεί κάτι να αλλάξει προς το καλύτερο, τότε η κατάσταση είναι περισσότερο ανησυχητική από όσο νομίζει ο καθένας μας. Κουβεντιάζοντάς τα όλα αυτά τις προάλλες με συναδέλφους, συμφωνήσαμε πως ευθύνες έχουμε όλοι. Πρώτοι, αναντίλεκτα, οι πολιτικοί, πνευματικοί και εκκλησιαστικοί ταγοί και στη συνέχεια όλοι οι πολίτες. Συμφωνήσαμε, ακόμα, πως μόνο με πραγματική επανάσταση στο χώρο της παιδείας μπορεί να ξαναγεννηθεί η αισιοδοξία. lampitsis.p@cytanet.com.cy Η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη νέου δημάρχου στην Πάφο στις 11 Ιανουαρίου προκάλεσε συζητήσεις με παγκύπρια σημασία. Νικητής ο Φ. Φαίδωνος, (ανεξάρτητος με τη στήριξη ΔΗΣΥ), με ποσοστό 49,08%), με δεύτερο τον ανεξάρτητο Α. Βασιλειάδη με ψήφους με ποσοστό 27,51%, (με υποστήριξη από ΔΗΚΟ, ΑΚΕΛ, ΕΔΕΚ), τρίτο τον Δ. Παφίτη με με ποσοστό 11,69%, και πέντε άλλοι με μικρά ποσοστά. Σημαντικές ειδήσεις προκύπτουν από την ανάγνωση της πολιτικής και των αριθμών που τη συνοδεύουν: 1. Σε σύνολο εγγεγραμμένων ψηφοφόρων , ψήφισαν ή ποσοστό 53,40%. Απείχαν ψηφοφόροι ή το 46,60% του εκλογικού σώματος. Σε συνέχεια των Ευρωεκλογών του περασμένου Μάη, εμφανίζεται πλέον μια παράδοση στη μαζική αποχή των ψηφοφόρων. Σε άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες αυτό το στοιχείο, δεν αποτελεί καν είδηση, έχει γίνει «συνήθεια». Για την Κύπρο με παράδοση μεγάλης και διαχρονικής πυκνής παρέμβασης των κομμάτων στα κοινωνικά δρώμενα, με συμμετοχή πολύ υψηλού βαθμού, αυτή η είδηση είναι σημαντική καθώς δημιουργεί μια συζήτηση που φαίνεται ότι θα έχει διάρκεια. 2. Στην περίπτωση της Πάφου τα δεδομένα έχουν μία πιο σαφή υπογραφή: ο Φ. Φαίδωνος απέκτησε προβάδισμα γιατί η προηγούμενη σύγκρουσή του στο Δημοτικό Συμβούλιο Πάφου με το «σύστημα Βέργα», συνέβαλε αποφασιστικά ώστε η υποψηφιότητά του να ταυτιστεί με το μείζον θέμα της συγκυρίας την απαίτηση των πολιτών της Πάφου για νέα πορεία μακριά από τα σκάνδαλα και την κακοδιοίκηση. 3. Είναι πλέον πέρα από σαφές ότι η σχέση κομμάτων-πολιτών περνά μια νέα φάση λιγότερο σφικτή, περισσότερο απαιτητική. Σε παλαιότερες εποχές ήταν αρκετό το (κάθε) κόμμα να αποφασίζει στα συλλογικά του σώματα και με την οργανωτική του δομή Από τον πόλεμο της ανεξαρτησίας έχουμε σχηματίσει στην Ελλάδα την εντύπωση ότι η ναυτοσύνη δεν ανήκει στις αρετές των γειτόνων μας η δημοφιλία την οποία απολαμβάνει άλλωστε η φράση «Μάλτα γιοκ» το αποδεικνύει. Εκείνοι φροντίζουν από καιρού εις καιρόν να επαληθεύουν αυτήν την προκατάληψη, όπως πολύ πρόσφατα, την Κυριακή, όταν ένα από τα συνοδευτικά του τουρκικού σεισμογραφικού σκάφους «Μπαρμπαρός» προσάραξε λόγω κακών καιρικών συνθηκών κοντά στη Χερσόνησο της Καρπασίας. Μεγάλη ζημιά δεν έπαθε, ωστόσο ο στολίσκος επέστρεψε εσπευσμένα στην κατεχόμενη Αμμόχωστο για επισκευές. Ασφαλώς, δεν στερείται κάποιου κωμικού στοιχείου το να ξεκινάς για να συνεχίσεις την προβοκάτσια εντός της κυπριακής Η Πάφος με παγκύπρια μηνύματα Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ να πείθει αργά ή γρήγορα μέλη, φίλους, ψηφοφόρους. Τώρα χρειάζεται κάτι παραπάνω: περισσότερη πειθώ, πιο αξιόπιστες λύσεις, πιο σύνθετες απαντήσεις σε πιο σύνθετες κοινωνικές διεργασίες, πιο ισχυρή ανάγνωση κάθε συγκυρίας. 4. Ο ρόλος των προσώπων παίζει καταλυτικό ρόλο στις επιλογές μιας πολιτικής ηγεσίας. Τα πρόσωπα δεν είναι απλώς υποψήφιοι κάπου. Μαζί τους κουβαλούν ένα πολιτικό φορτίο το οποίο πλέον κρίνεται με πιο αυστηρά κριτήρια από τους ψηφοφόρους καθώς τα προβλήματα στην Κύπρο έγιναν τεράστια. Είναι άλλο να εκλέγεις δήμαρχο ή βουλευτή σε συνθήκες ανάπτυξης και πολύ διαφορετικό να οργανώνεις εκλογές σε συνθήκες εξάρτησης από τη δανειακή σύμβαση, τα σκάνδαλα και την εκτεταμένη κακοδιοίκηση, όπως συμβαίνει στην Κύπρο σήμερα. Όπως οι πολίτες ζητούν από την πολιτεία να ολοκληρώσει με πληρότητα τις έρευνες για τις αιτίες που μας οδήγησαν στον γκρεμό, άλλο τόσο ζητούν από τα κόμματα να κάνουν τις επιλογές τους με πιο αυστηρά κριτήρια. Αν όχι, τότε υπάρχει η αποχή, ή η αποδοκιμασία, ή η μετατόπιση της ψήφου. 5. Τρία κυπριακά παραδείγματα σχετικά με τον ρόλο των προσώπων δείχνουν το μέγεθος της αλλαγής. Ο Κ. Καζαμίας ως υπουργός Οικονομικών συμβόλιζε μια διαφορετική εκδοχή της πολιτικής («σύνεση, συναίνεση, για να βγούμε από την κρίση») και, ενώ ασκούσε μια «μη δημοφιλή» πολιτική η δημοτικότητά του ανέβαινε. Ο Χρ. Στυλιανίδης είναι μια άλλη περίπτωση: συμβολίζει την ειδίκευση σε έναν τομέα και η επιλογή του στη θέση του Επιτρόπου ταυτίζεται με μια συνεπή στάση πάνω σε μια μεγάλη στρατηγική της νήσου. Η νίκη Γ. Βασιλείου το 1988 εξέφρασε, επίσης, σε μια συγκεκριμένη συγκυρία την κίνηση πέρα από τον στενό κομματισμό, συμβόλισε την ανανέωση, άρα κάποιοι διάβασαν σωστά τις ανάγκες μιας συγκυρίας. Ένα άλλο παράδειγμα από την αθηναϊκή πολιτική ζωή δείχνει μια πιο πολύπλοκη εξέλιξη: ο δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης, ένας πολιτικός της σύγχρονης κεντροαριστεράς, κατάφερε να ενώσει τις πολυδιασπασμένες δυνάμεις της στις εκλογές για τον Δήμο της Αθήνας. Μπορούσε να ενώσει δυνάμεις και να συγκρουστεί με την ακινησία, να συνθέτει και να αλλάζει τα πράγματα σε μια προοδευτική κατεύθυνση όπως ορίζεται από Οι Τούρκοι τα θέλουν όλα ΑΟΖ και να πέφτεις σε ξέρα. Το συγκεκριμένο περιστατικό πάντως είναι το μόνο που επιτρέπει χαμόγελα σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Γιατί επί της ουσίας, και η προσπάθεια της κυβέρνησης Αναστασιάδη για λύση του προβλήματος φαίνεται να οδηγείται σε αδιέξοδο. Αυτή τη στιγμή μάλιστα δεν είναι ορατή όχι μόνον η επίτευξη λύσης, αλλά ούτε καν η επανέναρξη των συνομιλιών, παρά το γεγονός ότι ο κ. Αναστασιάδης, ο οποίος είχε αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις όταν το «Μπαρμπαρός» εμφανίστηκε στην κυπριακή ΑΟΖ, έκανε μια σημαντική υποχώρηση. Ενώ η Λευκωσία ήταν κατηγορηματικά αντίθετη στο να συμπεριληφθεί το θέμα του αερίου στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο κ. Αναστασιάδης δέχτηκε «τα εκκρεμή ζητήματα» να Του ΠΑΝΑΓΗ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ συζητηθούν στο τελικό στάδιο, όταν θα υποβληθούν οι χάρτες για το εδαφικό. Η κίνηση αυτή προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο εσωτερικό μέτωπο, η απάντηση της Αγκυρας όμως ήταν να στείλει ξανά το «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ. Προφανώς οι Τούρκοι τα θέλουν όλα, δηλαδή να συζητηθεί το ενεργειακό στις διαπραγματεύσεις ή παράλληλα με αυτές και να παγώσουν οι έρευνες υδρογονανθράκων που γίνονται για λογαριασμό της Κύπρου. Ο μαξιμαλισμός ευνοείται και από την πολιτική συγκυρία: η αναστολή των συνομιλιών εκτίναξε τα ποσοστά του Ερογλου στις δημοσκοπήσεις, ο οποίος προσβλέπει πλέον σε μια άνετη νίκη στις εκλογές που θα διεξαχθούν στα Κατεχόμενα στις 19 Απριλίου. Και η σκληρή στάση στην κυπριακή ΑΟΖ τη σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία. 6. Οι πολίτες βαρέθηκαν τις γενικολογίες, τα τυποποιημένα προγράμματα, τις υπερβολές, τις υποσχέσεις που λύνουν τα πάντα στο χαρτί αλλά αφήνουν τα πράγματα όπως είναι. Οι πολίτες ζητούν πραγματικές απαντήσεις και απαιτούν περισσότερα. Οι πολίτες γνωρίζουν, οι νέες τεχνολογίες παρέχουν άφθονη πληροφόρηση, τα ΜΜΕ καθημερινά διαμορφώνουν τάσεις και αντιλήψεις, κατά συνέπεια η κοινή γνώμη θέτει ουσιώδη ερωτήματα πέρα από τη στενή κομματική ατζέντα. Δεν αρκούν, για παράδειγμα, οι γενικολογίες του τύπου «θέλουμε ανάπτυξη», κυρίως χρειάζεται πυξίδα, σχέδιο, λεπτομερής ανάλυση, γνώσεις, πρόσωπα, ρεαλιστική πορεία. Για παράδειγμα, δεν μπορεί κάποιος να μιλά για ανάπτυξη, όταν δεν μπορεί να δώσει μια πειστική εξήγηση γιατί η Βουλή ψήφιζε κρατικές ενισχύσεις στις Κυπριακές Αερογραμμές της τάξης των 120 εκατ. ευρώ, χωρίς την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και χωρίς να ελέγχει εάν τα σχέδια διάσωσης οδηγούσαν κάπου. 7. Νέες κοινωνικές ζυμώσεις φαίνεται ότι βρίσκονται σε εξέλιξη. Η παραδοσιακή αφοσίωση των πολιτών απέναντι στα κυπριακά κόμματα δέχεται πίεση, οι ρωγμές είναι εμφανείς. Σε κάθε περίπτωση αυτό είναι ένα θετικό γεγονός, είναι ένα σημάδι ότι κάποια πράγματα που έρχονται από το παρελθόν δεν έχουν πλέον την ίδια απήχηση. Μια νέα κοινωνική αναζήτηση είναι σε εξέλιξη γι αυτό όσοι τη διαβάσουν με προσοχή μπορούν να προσφέρουν περισσότερα σε όλους τους τομείς. Η αυτονομία του πολίτη ταυτίζεται με την απόρριψη της διγλωσσίας και την έντιμη συνεννόηση απέναντι στις προκλήσεις σήμερα. Ο πολίτης εμπιστεύεται τις καθαρές λύσεις, την αξιοπιστία, τη συνεννόηση με το σήμερα. Τόσο στο Κυπριακό, όσο και στα ζητήματα της ανάπτυξης, οι λύσεις είναι εφικτές και είναι στα χέρια μας. επιτρέπει στον Ερντογάν να προσεγγίσει τον στρατό και να ικανοποιήσει τους εθνικιστές ψηφοφόρους, τους οποίους χρειάζεται για να πετύχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα του επιτρέψει να αλλάξει το Σύνταγμα και να αυξήσει τις εξουσίες του, στις εκλογές του Ιουνίου. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από το δεύτερο εξάμηνο του 2015, και αυτό στενεύει τα περιθώρια του κ. Αναστασιάδη να πετύχει μια αποδεκτή λύση το 2016 άλλωστε είναι και για την Κύπρο μια προεκλογική χρονιά. Ακόμα μία αποτυχημένη προσπάθεια στο Κυπριακό εγκυμονεί κινδύνους. Κανείς δεν εγγυάται άλλωστε ότι η σημερινή κατάσταση των πραγμάτων στη Μεγαλόνησο θα διατηρηθεί εσαεί. Το νόημα της Αλληλεγγύης Πεύκιος, ο υπουργός των παιδιών Της ΑΝΔΡΟΥΛΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Π ολύ συχνά μιλάμε για την ανάγκη αλληλεγγύης μεταξύ των λαών και μεταξύ των ανθρώπων και ιδιαίτερα στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εμείς στην Κύπρο λόγω και των ιδιαίτερων προβλημάτων μας αλλά και λόγω του μεγέθους μας έχουμε σίγουρα ανάγκη αλληλεγγύης και στήριξης από τους άλλους. Για να μας στηρίζουν όμως οι άλλοι θα πρέπει κι εμείς να επιδεικνύουμε την ανάλογη ευαισθησία για τα προβλήματα των άλλων και να εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς αυτούς. Δυστυχώς όμως για μας εδώ στην Κύπρο στις πλείστες περιπτώσεις φαίνεται ότι αλληλεγγύη σημαίνει υποχρέωση των άλλων έναντί μας αλλά όχι το αντίθετο και θα δώσω δύο παραδείγματα: Τον περασμένο Σεπτέμβριο, σε μια από τις συνόδους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μου ζητήθηκε να αντικαταστήσω την αντιπρόεδρο Cathy Ashton σε επερωτήσεις βουλευτών σε θέματα που άπτονταν περιπτώσεις καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διάφορες χώρες. Παρόντες και συμμετέχοντες στη συζήτηση πολλοί ευρωβουλευτές από όλα τα πολιτικά κόμματα και από διάφορες χώρες. Ουδείς Κύπριος όμως. Όταν όμως γίνεται συζήτηση για το Κυπριακό αναμένουμε την παρουσία και τη στήριξη των άλλων. Το δεύτερο πρόσφατο παράδειγμα εκείνο των τρομερών γεγονότων στη φίλη χώρα Γαλλία. Έγινε το περασμένο Σάββατο εκείνη η μεγαλειώδης πορεία διαμαρτυρίας για την τρομοκρατική επίθεση εναντίον του σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo και για την επαναβεβαίωση και προσήλωση όλων στο αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας του Τύπου και του λόγου. Πρώτοι εμείς θα έπρεπε να είχαμε δώσει το παρών μας. Και όμως, ενώ δεκάδες ηγέτες απ όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, συμμετείχαν σε αυτή τη μεγαλειώδη πορεία, η Κύπρος έλαμψε διά της απουσίας της. Φυσικά, λόγω της πρόσφατης περιπέτειας με την υγεία του δεν θα ανέμενε κάποιος συμμετοχή του ίδιου του Προέδρου. Θα αναμέναμε εντούτοις συμμετοχή από πρωτοκλασάτο μέλος της κυβέρνησης και της κυπριακής Βουλής. Η αλληλεγγύη, όπως και το νόημα της ίδιας της λέξης υποδηλώνει, θα πρέπει να είναι αμφίδρομη αλλιώς και οι άλλοι επιδεικνύουν αδιαφορία για τα δικά μας προβλήματα και ανάγκες όπως δυστυχώς συχνά διαπιστώνουμε Η κ. Ανδρούλα Βασιλείου είναι τέως Επίτροπος της Ε.Ε. για την Παιδεία, τον Πολιτισμό, την Πολυγλωσσία, τη Νεολαία και τον Αθλητισμό. Του ΓΙΑΝΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ Τ ον Μάρτιο του 2003 ο Πεύκιος Γεωργιάδης διορίστηκε υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, αξίωμα το οποίο διατήρησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Γνώριζε και συνειδητοποιούσε ο Πεύκιος Γεωργιάδης ότι τα παιδιά είναι το μέλλον αυτού του τόπου γι αυτό μοχθούσε για την παροχή της καλύτερης παιδείας. Συχνά τόνιζε ότι το θέμα στην υλικοτεχνική υποδομή δεν είναι ποσοτικό αλλά ποιοτικό. «Πρέπει να υπάρχει ο κατάλληλος αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, η συνεχής φροντίδα για συντήρηση. Σε κάθε αρχιτεκτονικό σχέδιο πρέπει πρωταρχικά να πλανιέται η μορφή του μαθητή και το σύγχρονο σχολείο δεν πρέπει να αποτελεί απλή στέγη μαθητών αλλά ένα περιβάλλον ιδιαίτερα δημιουργικό που διευκολύνει σημαντικά τη λειτουργία της μάθησης». Ως υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Πεύκιος Γεωργιάδης μόχθησε, όσο λίγοι, για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό της κυπριακής εκπαίδευσης. Επί υπουργίας του, θεσμοθετήθηκε η δωρεάν υποχρεωτική προδημοτική εκπαίδευση, τέθηκαν σε πλήρη εφαρμογή οι Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, εισήχθησαν θεσμοί όπως το Αθλητικό και Μουσικό Σχολείο, το Ενιαίο Ολοήμερο Σχολείο κ.ά. Στις 17 Ιανουαρίου του 2007, ο Πεύκιος Γεωργιάδης, προδομένος από την καρδιά του έφυγε αναπάντεχα από τη ζωή ενώ παρακολουθούσε εκπαιδευτικό πρωτοποριακό συνέδριο για το διαδικτυακό σχολείο. Το 2008, ένα χρόνο μετά τον θάνατό του παραδόθηκε στα παιδιά και στους εκπαιδευτικούς το Δημοτικό Σχολείο που πήρε το όνομά του, για την ανέγερση, το σχεδιασμό και τον εξοπλισμό του οποίου είχε επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο Πεύκιος Γεωργιάδης. Ένα σύγχρονο σχολείο ευρωπαϊκών προδιαγραφών, με κυρίαρχο στοιχείο στον εξοπλισμό του την ηλεκτρονική τεχνολογία. Η απόδοση της δέουσας τιμής στον αείμνηστο Πεύκιο Γεωργιάδη, γίνεται καθημερινά με τον καλύτερο τρόπο, αφού τα παιδιά που φοιτούν και θα φοιτούν στο μέλλον στο Δημοτικό Σχολείο και στο Νηπιαγωγείο «Πεύκιος Γεωργιάδης» θα μαθαίνουν πολλά για τον εμπνευστή και δημιουργό του Ολοήμερου Σχολείου. Ο Πεύκιος Γεωργιάδης όμως, ο υπουργός των παιδιών, πάνω από όλα, ήταν ένας γνήσιος άνθρωπος. Ήταν μια μορφή που ακτινοβολούσε αγάπη, καλοσύνη, αξιοπρέπεια και εμπιστοσύνη, αξίες που τόσο πολύ σπανίζουν σήμερα και που τόσο πολύ αναζητά η κοινωνία μας. Ο κ. Γιάννης Οικονομίδης είναι εκπαιδευτικός.

11 11-POLITIKI_Master_cy 16/01/15 18:35 Page 11 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Οσμή σκανδάλου και στο Αποχετευτικό της Λευκωσίας Στο πρώτο συμβόλαιο που διερευνούμε διαπιστώνουμε απαιτήσεις από εργολάβο, που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Συμβόλαια με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του σκανδάλου στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου εντοπίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας και στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας. Σε συνέντευξη στην «Κ» ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης αποκαλύπτει ότι από τις έρευνες που πραγματοποιούνται σε βάθος δεκαετίας έχουν βρεθεί «συμβόλαια υψηλού κινδύνου σε διαφθορά». Σκιαγραφεί το γενικότερο φαινόμενο διαφθοράς αλλά και την ανοχή που επέδειξε η κοινωνία, ενώ δηλώνει έτοιμος η υπηρεσία του να συνδράμει ενδεχόμενη έρευνα για την κατάρρευση των Κυπριακών Αερογραμμών. Λέγεται έντονα ότι κάτι ανάλογο με το σκάνδαλο στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου (ΣΑΠΑ) έχει συμβεί και σε Συμβούλια Αποχετεύσεων άλλων πόλεων. Έχουμε ξεκινήσει τη διερεύνηση των συμβάσεων που είχαν συναφθεί από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας και το κάνουμε αυτό, γιατί εδώ και κάποιους μήνες είχαμε διαπιστώσει ότι ανάλογα χαρακτηριστικά με αυτά της Πάφου υπάρχουν και στα άλλα Αποχετευτικά. Μιλάμε για συμβάσεις που παρουσίασαν μεγάλες καθυστερήσεις και πολύ μεγάλες υπερβάσεις κόστους και τύγχαναν διαχείρισης από όργανα και σώματα στα οποία δεν φαίνεται να υπάρχουν ικανοποιητικές ασφαλιστικές δικλίδες ελέγχου. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν τις περιπτώσεις αυτές υψηλού κινδύνου για διαφθορά. Άρα, χωρίς να μπορώ να πω ότι θα εντοπισθούν φαινόμενα διαφθοράς, αυτό που μπορώ να πω από τώρα είναι ότι υπάρχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά τα δημιουργούν συνθήκες υψηλού κινδύνου, και άρα αυτά τα συμβόλαια θα πρέπει να διερευνηθούν. Πόσο βαθιά έχει εισχωρήσει στον δημόσιο βίο η σήψη, η διαφθορά και η διαπλοκή; Η εικόνα που έχω τους εννιά μήνες που είμαι στην Ελεγκτική Υπηρεσία δεν διαφέρει και πολύ από αυτό που αντιλαμβανόμουν ότι υπάρχει όταν ήμουν στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων. Η έκπληξή μου, μπορώ να πω, δεν ήταν ότι υπάρχει αυτή η διαφθορά και διαπλοκή, η έκπληξή μου ήταν περισσότερο για το θράσος το οποίο φαίνεται ότι χαρακτηρίζει αυτούς που συμμετέχουν σε τέτοια φαινόμενα. Αυτό το λέω γιατί υπάρχουν περιπτώσεις που οι όποιες πράξεις διαφθοράς γίνονταν χωρίς καν στοιχειώδεις προφυλάξεις εκ μέρους των διαπλεκόμενων. Αν θέλουμε να δώσουμε τη μεγάλη εικόνα, στο κεντρικό κράτος υπάρχει αρκετή διαφθορά και διαπλοκή αλλά, με λίγες μόνο εξαιρέσεις, όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Εκεί που φαίνεται ότι τα πράγματα είναι σαφώς χειρότερα, είναι στο ευρύτερο δημόσιο τομέα και μιλάμε για τοπική αυτοδιοίκηση και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Εκεί φαίνεται να συνυπάρχει η συνήθης διαφθορά που αφορά χρηματισμό αυτών που ασκούν δημόσια εξουσία, μαζί με στοιχεία πολιτικής διαπλοκής. Η οργή που υπάρχει στην κοινωνία συνέβαλε στην έκρηξη της σκανδαλολογίας και τις αποκαλύψεις; Υπάρχει κάτι πιο συγκεκριμένο για το Αποχετευτικό Λευκωσίας; Στο προκαταρκτικό στάδιο που είμαστε τώρα, το μόνο που μπορώ να σας πω για την Λευκωσία είναι ότι, στο πρώτο συμβόλαιο που διερευνούμε, διαπιστώνουμε υποβολή απαιτήσεων από εργολάβο, οι οποίες δεν έχουμε καμία σχέση με την πραγματικότητα. Αυτό που ελέγχουμε τώρα είναι το ποιος ήταν ο τρόπος χειρισμού εκ μέρους του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας στις απαιτήσεις αυτές. Γιατί δημιουργήθηκε το υπόβαθρό για υποβολή τέτοιων απαιτήσεων, και αν υπήρξαν ενέργειες από πλευράς Αυτό που βγήκε στην Πάφο πιστεύω ότι είναι μία από πολλές άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, δεν αναμένω όμως ότι θα είναι χειρότερες. Και η Α Φάση του αποχετευτικού φαίνεται να είναι ανάλογη της Β Φάσης. Πολύ σύντομα θα ελέγξουμε το παραλιακό μέτωπο της Πάφου. Συμβουλίου, οι οποίες έστρωναν τον δρόμο στον εργολάβο για να μπορεί να υποβάλει απαιτήσεις για τέτοια υπέρογκα ποσά. Θα πάμε και στις άλλες πόλεις και ο κόπος είμαι σίγουρος ότι δεν θα πάει χαμένος. Ποια περίοδο αφορά η έρευνα που κάνετε στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας; Θα πάμε πίσω μία δεκαετία περίπου, και βλέπουμε. Φάκελοι σε άλλους δήμους έχουν ανοίξει; Σε μεγάλο βαθμό, προηγουμένως δεν ενδιέφερε την κοινωνία αν κάποιος έκλεβε. Αντίθετα, μπορεί να ήταν και στοιχείο δύναμης να φαίνεται για κάποιον ότι έχει πλούτο, ανεξαρτήτως πώς τον απέκτησε. Άρα εδώ υπάρχει ένα στοιχείο ανοχής. Προφανώς υπήρχε ανοχή από την κοινωνία μας. Αυτή η ατιμωρησία που υπήρχε ήταν τόσο έντονη, ώστε οι πολίτες να θεωρούν ότι αν καταγγείλουν κάτι απλώς θα καεί η γούνα τους χωρίς τελικά να γίνει οτιδήποτε. Σε αυτό δεν συνέβαλε μόνο η ατιμωρησία, αλλά και ένα κλίμα που δημιουργούσαν οι διεφθαρμένοι και διαπλεκόμενοι, οι οποίοι πάντοτε φαίνεται ότι Όχι. Έχουμε αρχίσει να συλλέγουμε στοιχεία από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού και ακολούθως από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας. Στις έρευνες που κάνετε έχετε καταγγελίες ή ψάχνετε στα τυφλά; Για το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας έχουμε κάποιες πληροφορίες για συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία ενδεχομένως να ήταν τα οχήματα για να δοθούν επιπρόσθετα λεφτά σε εργολάβους. Αυτό όμως που εμείς κάνουμε είναι έλεγχος των συμβάσεων εξ αρχής. Από τη φάση των προσφορών, εάν υπήρξε ανταγωνισμός, αν υπήρχε προσυνεννόηση εργολάβων, και στην πορεία αν υπήρξαν πρόσθετες απαιτήσεις των εργολάβων, και αν ναι ποια ήταν η τύχη αυτών των απαιτήσεων. Αυτό που δεν μπορούμε να ελέγξουμε σήμερα είναι την ποιότητα των εργασιών αυτών. Στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης το σκάνδαλο της Πάφου μπορεί να θεωρηθεί ως η κορυφή του παγόβουνου; Αυτό που βγήκε στην Πάφο πιστεύω ότι είναι μια από πολλές άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Δεν μπορεί να θεωρηθεί κορυφή του παγόβουνου, γιατί αυτό θα υποδήλωνε ότι αναμένουμε να βρούμε στην Πάφο ή σε άλλες πόλεις και άλλες, πολύ μεγαλύτερες, περιπτώσεις σκανδάλων. Η αλήθεια είναι πως μπορεί να βρούμε και άλλες περιπτώσεις που θα είναι παρόμοιες, δεν αναμένω όμως ότι θα είναι χειρότερες από της Πάφου, αφού η εικόνα στην Πάφο ήταν ήδη πολύ βρώμικη. Θα πρέπει δε να αναφέρω ότι για την Πάφο οι δικές μας έρευνες δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Ελέγχουμε αυτή τη στιγμή τα συμβόλαια της Α Φάσης του ΣΑΠΑ στα οποία η εικόνα φαίνεται να είναι ανάλογη αυτής της Β Φάσης. Ακολούθως, πολύ σύντομα, θα ελέγξουμε το παραλιακό μέτωπο της Πάφου. φρόντιζαν να δίνουν την εντύπωση ότι έχουν πλάτες.αυτό ενίσχυε την αντίληψη πως αν κάποιος επιχειρήσει να τους ενοχλήσει η προσπάθειά τους θα είναι μάταια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπόθεση του ΣΑΠΑ και τα στοιχεία που είχαμε και διαβιβάσαμε στην αστυνομία και στη βάση των οποίων ξεκίνησαν οι ανακρίσεις. Άτομα που ήταν εμπλεκόμενα στην υπόθεση δεν είχαν καμία αναστολή να λένε σε άλλους σε ποιες χώρες είχαν καταθέσει τα λεφτά τους, να λένε ποιους λογαριασμούς συγγενικών τους προσώπων χρησιμοποιούσαν για να ξεπλένουν το βρώμικο χρήμα κ.λπ. Η αλλαγή συμπεριφοράς της κοινωνίας είναι κάτι το περιστασιακό ή επειδή φαίνεται ότι κάτι αλλάζει; Εγώ πιστεύω ότι κάτι αλλάζει. Εξαρτάται όμως και από τους θεσμούς να διατηρηθεί. Δεν είναι δύσκολο να βρεθείς στην προηγούμενη κατάσταση. Αλλά όταν ο πολίτης βλέπει σήμερα στελέχη ημικρατικών οργανισμών και αξιωματούχους συντεχνιακούς, πολύ δυνατά πρόσωπα μέχρι πρότινος, μιλώ για την υπόθεση Δρομολαξιάς, να καταδικάζονται με πολυετή φυλάκιση, τα μηνύματα που φθάνουν στην κοινωνία είναι, και πρέπει να είναι, ότι κάτι αλλάζει. Προβλέπω ότι στο μέλλον θα δούμε και άλλες τέτοιες περιπτώσεις. Υποθέσεις Η πιο σοβαρή περίπτωση που βρήκατε ενώπιόν σας ποια ήταν; Μέχρι σήμερα είναι αυτή του ΣΑΠΑ. Η υπόθεση του ΤΕΠΑΚ είναι επίσης πολύ σοβαρή, η οποία παίρνει επίσης τον δρόμο της δικαιοσύνης, με κάθε σεβασμό στο τεκμήριο της αθωότητας. Να πω ότι η συγκεκριμένη υπόθεση από πλευρά μας δεν έχει ολοκληρωθεί. Υπάρχουν και άλλα κτήρια για τα οποία συνεχίζουμε την έρευνα. -Στην τοπική κοινωνία της Πάφου το σκάνδαλο στο ΣΑΠΑ ήταν κοινό μυστικό πολλά χρόνια. Έχετε μία εξήγηση για την καθυστέρηση που παρατηρήθηκε στην «αποκάλυψή» του; Είναι διάφοροι παράγοντες που έχουν αλλάξει και που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Η συμπεριφορά της κοινωνίας έχει να κάνει με τις γενικότερες συνθήκες που βιώνει. Πριν από την κρίση, η κοινωνία ήταν πιο ανεχτική σε Περισσότερο με εξέπληξε το θράσος τους Άτομα που ήταν εμπλεκόμενα στην υπόθεση της Πάφου δεν είχαν καμία αναστολή να λένε σε άλλους σε ποιες χώρες είχαν καταθέσει τα λεφτά τους. Η διερεύνηση υποθέσεων και η δίωξη προσώπων που στο παρελθόν φαινόταν αδιανόητο ότι μπορούν να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης στέλνουν στην κοινωνία το μήνυμα ότι κάτι αλλάζει, δηλώνει στην «Κ» ο γενικός ελεγκτής κ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης. που στο παρελθόν φαινόταν αδιανόητο ότι μπορούν να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Πώς νιώθετε με τις επικρίσεις που διατυπώθηκαν από πολιτικά κόμματα κατά θεσμικών παραγόντων στην υπόθεση της Δρομολαξιάς; Δεν θεωρώ ότι υπάρχει ο οποιοσδήποτε θεσμός ο οποίος βρίσκεται στο απυρόβλητο και αυτό ισχύει και για την Ελεγκτική Υπηρεσία. Θεωρώ πως ναι, και τα κόμματα, αν θεωρούν ότι ο τρόπος με τον οποίο ασκούμε τις αρμοδιότητές μας είναι λανθασμένος, μπορούν να μας ασκούν κριτική. Αυτό που λέω δεν σημαίνει ότι υιοθετώ κριτική η οποία έχει γίνει πρόσφατα, για παράδειγμα κατά της Νομικής Υπηρεσίας, της οποίας το έργο εκτιμώ πάρα πολύ. Αυτό όμως που θεωρώ σημαντικό να ξεκαθαρίσω είναι πως δεν θεωρώ μεμπτό κάποιος, είτε αυτός είναι δημόσιο πρόσωπο είτε αυτό είναι πολιτικό κόμμα, να κρίνει ή και να επικρίνει τις ενέργειες ενός ανεξάρτητου θεσμού. Φτάνει φυσικά αυτά που λέει να είναι τεκμηριωμένα, αφού σίγουρα δεν προσφέρουμε καλή υπηρεσία εάν υποσκάπτουμε θεσμούς για πολιτικούς λόγους και όχι στη βάση πραγματικών δεδομένων ή στοιχείων. Οι θεσμοί πρέπει να διαφυλάσσονται, και από αυτούς που τους υπηρετούν, και από τα κόμματα και την κοινωνία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα διαφθοράς βρίσκεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή την τοπική αυτοδιοίκηση και οργανισμούς του Δημοσίου. Εγώ πιστεύω ότι κάτι αλλάζει. Δεν θεωρώ ότι υπάρχει οποιοσδήποτε θεσμός, ο οποίος βρίσκεται στο απυρόβλητο και αυτό ισχύει και για την Ελεγκτική Υπηρεσία. Με τις Κυπριακές Αερογραμμές έχετε σχηματίσει άποψη για την έρευνα που σας ζητήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Δηλαδή σε ό,τι αφορά την εμπλοκή του δικηγορικού γραφείου Ν. Αναστασιάδης για λογαριασμό της εταιρείας Ryanair. Η έρευνα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Η δική μας η διερεύνηση θα αφορά μόνο τη διαδικασία εξεύρεσης επενδυτών που ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι. Ως μέρος της διαδικασίας αυτής εξετάζουμε την εμπλοκή του δικηγορικού γραφείου Νίκος Αναστασιάδης και Συνεργάτες. Στην πορεία υπήρξαν καταγγελίες και για τον υπουργό Συγκοινωνιών τις οποίες διερευνούμε. Για κάποιες πτυχές της έρευνας, έχω διαμορφώσει μία κατ αρχήν άποψη, για κάποιες όχι ακόμη. Δεν μπορώ όμως τώρα να επεκταθώ. Ευρύτερα για το θέμα της πτώχευσης των Κ.Α. ποια είναι η θέση σας; Όσον αφορά τα γενικότερα θέματα που έχουν τεθεί για τις ΚΑ και εννοώ τις τελευταίες δεκαετίες και κατά πόσο υπήρξε διασπάθιση δημοσίου χρήματος από τις ΚΑ, κυρίως ως εταιρεία, θα πρέπει να πούμε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν ελέγχει τις ΚΑ. Όμως, επειδή και εμείς πιστεύουμε ότι το θέμα των ΚΑ είναι πολύ μεγάλο και σοβαρό, ότι φαινόμενα διαφθοράς κυρίως λόγω και της ευμάρειας που υπήρχε. Σε μια κοινωνία στην οποία λίγο πολύ όλα είναι εντάξει, δεν υπήρχε τόσο ενδιαφέρον αν κάποιος δημόσιος λειτουργός ζούσε με τρόπο που δεν συμβάδιζε με τα εισοδήματά του. Αντίθετα, στα μάτια των πολλών, μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να εκλαμβανόταν και ως στοιχείο δύναμης, βλέποντας να χρηματίζονται κάποιοι χωρίς προφυλάξεις. Η στάση όμως της κοινωνίας άλλαξε τώρα. Άλλαξαν και πράγματα στους θεσμούς, και δεν μιλώ μόνο για την Ελεγκτική Υπηρεσία αλλά και για την Αστυνομία και τη Νομική Υπηρεσία. Η εικόνα που εκπέμπουν σήμερα και οι τρεις θεσμοί είναι διαφορετική. Νομίζω ότι αυτό είναι αντιληπτό από την κοινωνία και αυτό εξηγεί και την αύξηση του όγκου των καταγγελιών που υποβάλλονται στην Υπηρεσία μας. Τελειώνει η έρευνα για Κ. Αερογραμμές Είναι και δική μας άποψη ότι θα πρέπει να υπάρξει μια εις βάθος διερεύνηση του θέματος των ΚΑ. είναι πάρα πολλά τα χρήματα που κλήθηκε να καταβάλει ο φορολογούμενος, είναι και δική μας η άποψη ότι θα πρέπει να υπάρξει μια εις βάθος διερεύνηση του θέματος. Θεωρώ ότι ο ρόλος του ερευνητή θα πρέπει να αναληφθεί από μία Ερευνητική Επιτροπή στη βάση του σχετικού νόμου, ο οποίος μάλιστα πρόσφατα εκσυγχρονίστηκε. Τώρα, αν μια τέτοια Επιτροπή, στην πορεία των ερευνών, διαπίστωνε ότι υπάρχουν θέματα που θα απαιτούσαν τεχνογνωσία από ελεγκτές, πιστεύω ότι εκεί θα μπορούσαμε να συνδράμουμε το έργο της, εάν μας ζητηθεί. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

12 12-SYNENTEYJI_Master_cy 16/01/15 19:41 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΑEGEAN ΣΤΗΝ «Κ» Δεν υπάρχει κίνδυνος μονοπωλίου Ευτύχης Βασιλάκης: Η δυναμική είσοδος της Ryanair στην Κύπρο αποδεικνύει ότι υφίσταται ήδη ανταγωνισμός Συνέντευξη στην ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΣΣΙΜΗ Νομοτελειακή εξέλιξη κρίνει ο αντιπρόεδρος της Aegean Airlines Ευτύχης Βασιλάκης την μη βιωσιμότητα των Κυπριακών Αερογραμμών, καθώς καμία εταιρεία με αποκλειστική δραστηριότητα στην Κύπρο δεν θα μπορούσε να αναπτυχθεί στο μέγεθος που απαιτείται για να ανταγωνιστεί την ανοιχτή ευρωπαϊκή αγορά στην οποία δραστηριοποιείται. Η επέκταση της Aegean Airlines στην Κύπρο εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής ανάπτυξης των περιφερειακών βάσεων της εταιρείας, ενώ αξιολογεί ως ιδιαίτερα θετική προοπτική για την κυπριακή αγορά το γεγονός ότι ένας ελληνικός αερομεταφορέας του οποίου η Κύπρος είναι φυσικός χώρος μπορεί να δεσμεύσει μακροχρόνια πόρους. Η κερδοφορία των νέων δρομολογίων που ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες θα κριθεί με το πέρασμα των μηνών, όπως συμβαίνει πάντα στην αεροπορική αγορά, εξηγεί ο κ. Βασιλάκης ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη στην «Κ» λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του λουκέτου των Κυπριακών Αερογραμμών. Οι ανάγκες σε προσωπικό, που προκύπτουν από την άφιξη τριών νέων αεροσκαφών στη βάση της Λάρνακας, θα καλυφθούν σε πρώτη φάση από την Ελλάδα, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία ανεύρεσης, αξιολόγησης και εκπαίδευσης εξειδικευμένου προσωπικού, το οποίο θα προέρχεται από την Κύπρο. Ποια είναι τα σχέδια της Aegean Airlines για την Κύπρο και σε τι στοχεύει η ίδια η εταιρεία με την επέκτασή της στην κυπριακή αγορά; Η παρουσία μας στην Κύπρο μετρά 10 χρόνια περίπου, ενώ τα τελευταία τέσσερα δημιουργήσαμε και βάση ενός αεροσκάφους, στη Λάρνακα. Τους τελευταίους έξι μήνες βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με την κυπριακή κυβέρνηση για πιθανή συμμετοχή μας στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των Κυπριακών Αερογραμμών ή πώλησης στοιχείων της εταιρείας. Στο γενικότερο πλαίσιο της ανάπτυξης των περιφερειακών μας βάσεων, όπως αυτή της Θεσσαλονίκης, της Ρόδου, του Ηρακλείου βλέπουμε μια αντίστοιχου μεγέθους ευκαιρία. Το σκεπτικό μας είναι να αναπτύξουμε και να μεγαλώσουμε τη βάση μας στην Κύπρο. Κατά τη θερινή περίοδο θα έχουμε τέσσερα αεροσκάφη στη βάση της Λάρνακας, ενισχύοντας τις γραμμές προς τη μέση Ανατολή, αλλά και τους βασικούς προορισμούς της δυτικής Ευρώπης. Παράλληλα χρησιμοποιώντας τις 14 νέες συνδέσεις, που προσφέρει η Aegean Airlines από την Κύπρο, οι επιβάτες θα μπορούν να εκμεταλλευτούν τον κόμβο της Αθήνας απ όπου θα έχουν τη δυνατότητα να πετάξουν στους υπόλοιπους προορισμούς που εξυπηρετεί η Aegean. Πώς προγραμματίζει η Aegean Airlines να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό που δημιουργείται από τις νέες εταιρείες που σπεύδουν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο μετά το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών; Η δεκαετής εμπειρία που διαθέτουμε και η σχέση που έχουμε αναπτύξει με το επιβατικό κοινό της Κύπρου έχει δημιουργήσει μια σχέση εμπιστοσύνης και εκτίμησης. Οι υπηρεσίες μας και το επίπεδο της εξυπηρέτησης είναι ένα όπλο που ισχυροποιούμε, στην παρούσα φάση, προσφέροντας επιπλέον επιλογές στους επιβάτες. Παράλληλα έχουμε τη δυνατότητα περαιτέρω εκμετάλλευσης της υφιστάμενης οργάνωσης πωλήσεων της Aegean Airlines στις χώρες στις οποίες θα πετάμε από την Κύπρο. Πρακτικά θα πετάμε σε οκτώ νέες χώρες από την Κύπρο στις οποίες όμως έχουμε ήδη παρουσία, γεγονός που μας δίνει το πλεονέκτημα της επέκτασης σε νέες αγορές, χωρίς επιπλέον κόστος. Υπήρξαν καταγγελίες εργαζομένων των Κυπριακών Αερογραμμών ότι ήταν προσυμφωνημένο με την κυπριακή κυβέρνηση να Πάγια στρατηγική μας είναι να πετάμε με ανταγωνιστικές τιμές για να διευρύνουμε όσο το δυνατόν το πελατολόγιό μας, να γεμίζουμε τα αεροπλάνα μας και να στηρίζουμε τον τουρισμό της Κύπρου. Οι ανάγκες σε προσωπικό στη βάση της Λάρνακας, θα καλυφθούν σε πρώτη φάση από την Ελλάδα, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία ανεύρεσης, αξιολόγησης και εκπαίδευσης εξειδικευμένου προσωπικού το οποίο θα προέρχεται από την Κύπρο, δηλώνει ο αντιπρόεδρος της Aegean Airlines κ. Ευτύχης Βασιλάκης. Νομοτελειακό το τέλος των Κυπριακών Αερογραμμών Δεν θα μπορούσαν να είναι βιώσιμες οι Κυπριακές Αερογραμμές; Ανεξάρτητα από πιθανά λάθη που μπορεί να έγιναν στο παρελθόν το βασικό πρόβλημα βιωσιμότητας μιας εταιρείας με δραστηριότητα μόνο στην Κύπρο είναι ότι λειτουργεί σε ένα πλαίσιο ανοιχτής ευρωπαϊκής ανταγωνιστικής αγοράς. Αυτή η συνθήκη από μόνη της απαιτεί έναν αερομεταφορέα με στόλο τουλάχιστον αεροσκαφών, ώστε να μπορέσει να καταστεί βιώσιμος. Καθώς, καμία εταιρεία δεν θα μπορούσε να φτάσει σε ένα τέτοιο μέγεθος στην Κύπρο, η εξέλιξη ήταν νομοτελειακή. Αντίστοιχα θεωρούμε ότι η Aegean Airlines είχε την ανάγκη της μεγέθυνσης, που προέκυψε από την εξαγορά της Olympic Air για να είναι ανταγωνιστική σε επίπεδο κόστους ανά μονάδα, σε ευρωπαϊκή βάση. Με την ανάπτυξη της Aegean Airlines υπάρχει ένας ελληνικός αερομεταφορέας που είναι φυσικός του χώρος και η Κύπρος που μπορεί να δεσμεύσει πόρους μακροχρόνια με καλές προοπτικές επιτυχίας. Πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της εποχικότητας των πτήσεων στην Κύπρο; Έχει μεγάλη σημασία να εξετάσει η κυπριακή κυβέρνηση τη δυνατότητα περιορισμού της τιμολόγησης των τελών αεροδρομίων κατά τη χειμερινή περίοδο στο πλαίσιο μιας συνολικής πολιτικής αερομεταφορών. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να αμβλυνθεί μέρος της εποχικότητας και της διαφοράς του αριθμού των συνδέσεων που παρατηρείται μεταξύ θερινής και χειμερινής περιόδου. Για να επιβιώσει μία εταιρεία χρειάζεται στόλο αεροπλάνων. καλύψει η Aegean Airlines το κενό που θα δημιουργούσε ενδεχόμενο κλείσιμο του εθνικού αερομεταφορέα της Κύπρου. Ευσταθούν; Η Aegean Airlines δεν έχει κρύψει το επιχειρηματικό της ενδιαφέρον για επέκταση στην Κύπρο. Εάν η μεγέθυνση στην Κύπρο δεν συμπεριλαμβανόταν στον σχεδιασμό της, δεν θα είχε νόημα η συμμετοχή στη διαδικασία της προσπάθειας ιδιωτικοποίησης των Κυπριακών Αερογραμμών. Με τις εξελίξεις στην Κύπρο, λόγω απόφασης Ε.Ε., ενεργοποιήθηκαν οι προτεραιότητές μας, οι οποίες ήθελαν την επέκταση της δραστηριότητάς μας στην Κύπρο. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώσατε την έναρξη νέων δρομολογίων από τη Λάρνακα προς Ηράκλειο, Ρόδο, Μύκονο και Σαντορίνη, την αύξηση των συχνοτήτων προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και τη σύνδεση της Αθήνας με την Πάφο. Παράλληλα, η Aegean Airlines θα συνδέει πλέον τη Λάρνακα με το Παρίσι, το Μόναχο, το Μιλάνο, τη Ρώμη, το Τελ Αβίβ, το Κίεβο, τη Βηρυτό και το Λονδίνο. Τα νέα δρομολόγια που θα εκτελεί τη θερινή περίοδο η Aegean Airlines από την Κύπρο, θα είναι κερδοφόρα; Στην αεροπορική αγορά κανένα καινούργιο δρομολόγιο δεν είναι κερδοφόρο από το ξεκίνημά του. Χρειάζονται από 12 έως 24 μήνες προκειμένου να αξιολογηθεί η απόδοσή του. Οι μεν γραμμές που συνδέουν την Κύπρο με την Ελλάδα θα είναι άμεσα θετικές. Οι υπόλοιπες ωστόσο γραμμές θα πρέπει να λειτουργήσουν για μερικούς μήνες πρώτα, μέχρι να διαπιστωθεί η αποδοτικότητά τους. Η ποιότητα ωστόσο των παρεχόμενων υπηρεσιών μας και ο τρόπος προώθησης των νέων γραμμών, αποτελούν τα στοιχεία που θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα. Υπάρχει διάχυτη ανησυχία για το πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές των εισιτηρίων με δεδομένη την έντονη δραστηριοποίηση μόνο μιας αεροπορικής εταιρείας, μετά το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών. Στην Κύπρο δραστηριοποιούνται περίπου 70 αεροπορικές εταιρείες. Παράλληλα δεν υπάρχει εσωτερικό δίκτυο στο οποίο θα μπορούσε να κρύβεται ένας τέτοιος κίνδυνος. Συνεπώς δεν μιλάμε για μονοπωλιακή αγορά. Ήδη διαφαίνεται έντονη ενεργοποίηση αερομεταφορέων που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Σε κάθε περίπτωση πάντως δοκιμάζουμε γραμμές από την Κύπρο στις οποίες δεν πετούσαν οι Κυπριακές Αερογραμμές, όπως είναι η Ρώμη και το Μιλάνο. Πάγια στρατηγική μας είναι να πετάμε με ανταγωνιστικές τιμές για να διευρύνουμε όσο το δυνατόν το πελατολόγιό μας, να γεμίζουμε τα αεροπλάνα μας και να στηρίζουμε τον τουρισμό της Κύπρου. Ένα τρανταχτό παράδειγμα του ανταγωνιστικού χαρακτήρα της αγοράς στην Κύπρο είναι η δυναμική είσοδος της Ryanair, που αποδεικνύει ότι υφίσταται ήδη ανταγωνισμός. Πώς μπορεί η ανάπτυξη της Aegean Airlines στην Κύπρο να επηρεάσει την τοπική αγορά με δεδομένο μάλιστα ότι το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών άφησε εκτός αγοράς εργασίας 550 άτομα; Από το 2011 διατηρούμε βάση στην Κύπρο και έχουμε μια τοπική ομάδα 50 ατόμων που υποστηρίζει την λειτουργία μας. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τον επαγγελματισμό και την αποτελεσματικότητά τους. Με την προσθήκη επιπλέον τριών αεροσκαφών θα πρέπει αυτή η ομάδα να ενισχυθεί κατά 80 έως 100 άτομα. Η διαδικασία ανεύρεσης, αξιολόγησης και εκπαίδευσης προσωπικού για τις εξειδικευμένες θέσεις θα πάρει χρόνο. Οπότε στην αρχή το κενό αυτό θα καλυφθεί για ένα διάστημα από προσωπικό προερχόμενο από την Ελλάδα.

13 13-EPIKAIROTHTA_Master_cy 16/01/15 19:35 Page 13 Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Αερομαχία για το μερίδιο των ΚΑ Αegean και Blue Air σπεύδουν να καλύψουν το κενό Υπό αναδιαμόρφωση το τοπίο των αερομεταφορών στην Κύπρο Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Στα νέα δεδομένα που προέκυψαν από το κενό που άφησαν πίσω τους οι Κυπριακές Αερογραμμές προσαρμόζεται η τοπική αγορά των αερομεταφορών, η οποία μετά από αρκετά χρόνια έχει εισέλθει σε μια διαδικασία αυτορρύθμισης των όποιων στρεβλώσεων είχαν δημιουργηθεί, κυρίως σε θέματα ανταγωνισμού αλλά και αναδιανομής των μεριδίων της επιβατικής πίτας. Η αντίδραση της αγοράς εκδηλώθηκε ευθύς αμέσως με το που έπεσαν οι τίτλοι τέλους στον πάλαι κρατικό αερομεταφορέα της Κύπρου. Αν και το μερίδιο που κατείχαν οι ΚΑ στη διακίνηση επιβατών ήταν σχετικά μικρό Έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον με αιχμή του δόρατος τα φθηνά εισιτήρια. (υπολογιζόταν στο 10% με 14%), η αντίδραση ιδιωτικών αεροπορικών εταιρειών ήταν έντονη σε σημείο μάλιστα που να μην είναι υπερβολή ότι έχει ξεσπάσει ένας μικρός πόλεμος για το ποια θα επικρατήσει. Παιχνίδι επί του παρόντος κάνουν δύο ιδιωτικές εταιρείες από τoν ευρωπαϊκό χώρο με πολύχρονη παρουσία στην Κύπρο. Η ρουμανικών συμφερόντων Blue Air και η ελλαδική Aegean Airlines, εκ των βασικών ανταγωνιστών των ΚΑ την τελευταία δεκαετία. Οι δύο εταιρείες κινήθηκαν αστραπιαία, γεμίζοντας το κενό πτήσεων που δημιουργήθηκε από το κλείσιμο των ΚΑ μην αφήνοντας έτσι πολλά περιθώρια σε άλλες εταιρείες να μπουν στο παιχνίδι. Η Blue Air, της οποίας η δραστηριότητα μέχρι πρότινος περιοριζόταν σε μικρό αριθμό πτήσεων προς το Βουκουρέστι, αύξησε κατακόρυφα τη δραστηριότητά της στοχεύοντας τον ελλαδικό χώρο, με δύο δρομολόγια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τα οποία είχαν και έχουν προοπτικές κερδοφορίας. Η Aegean, η οποία ανέμενε να δει τις κινήσεις του ανταγωνιστή της, άνοιξε τα χαρτιά της, παρουσιάζοντας ένα συνολικό πλάνο στρατηγικής δράσης το οποίο υπερκαλύπτει το δίκτυο πτήσεων που είχαν οι ΚΑ. Λαμβάνοντας υπόψη τις εξαγγελίες που έχουν γίνει και από τις δύο εταιρείες με μία πρώτη εκτίμηση οι χαμένες θέσεις επιβατών από το κλείσιμο των ΚΑ όχι μόνο έχουν καλυφθεί αλλά οι επιπλέον προσφερόμενες θέσεις έχουν αυξηθεί σε ποσοστό 100%. Τα πρώτα σημάδια ανακατέματος της τράπουλας της τοπικής αγοράς στις αερομεταφορές εμφανίσθηκαν στις τιμές των εισιτηρίων κυρίως σε πτήσεις προς τον Ελλάδα. Εκεί όπου οι τιμές παρουσίαζαν μια σταθερή τάση τα τελευταία χρόνια με εξαίρεση τις τιμές της Ryan Air από Πάφο η ρουμάνικη Blue Air έριξε κατακόρυφα τις τιμές των εισιτηρίων προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη σε σημείο τέτοιο που τις πρώτες μέρες οι προπωλήσεις εισιτηρίων να ξεπεράσουν τις 2 χιλιάδες. Στον αντίποδα η Aegean, που απέφυγε να ακολουθήσει την πρακτική της Blue Air, έβγαλε στην αγορά μεγάλο αριθμό εισιτηρίων σε μειωμένες τιμές και επικεντρώθηκε στο πλεονέκτημα που διαθέτει που είναι το πλούσιο δίκτυο πτήσεων τόσο σε προορισμούς όσο και αριθμό. Παρά τα θετικά για το καταναλωτικό κοινό σημάδια ειδικοί στον χώρο των αερομεταφορών θεωρούν ότι η εικόνα που υπάρχει είναι θολή και θα ξεκαθαρίσει τους επόμενους δύο με τρεις μήνες. Σημαντικό ρόλο, όπως τονίζεται, θα διαδραματίσει η αντίδραση του επιβατικού αλλά και η διατήρηση στην αγορά του μεγάλου αριθμού προσφερόμενων θέσεων. Μόνο η Aegean στους 15 προορισμούς που έχει παρουσία υπολογίζει ότι δίνει στην αγορά ετησίως 1,5 εκατ. θέσεις. Αριθμός διπλάσιος από αυτόν που πρόσφεραν οι ΚΑ. Με βάση τις πρώτες αντιδράσεις του επιβατικού κοινού πολύ σημαντικό θεωρείται και από τις δύο εταιρείες το προσιτό εισιτήριο να αυξήσει το επιβατικό κοινό αλλά και τη συχνότητα ταξιδιού σε κοντινούς προορισμούς καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Σε μία τέτοια περίπτωση εκτιμάται ότι το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης θα διατηρήσει τις τιμές των εισιτηρίων σε αγαπημένους προορισμούς των Κυπρίων επιβατών σε προσιτά επίπεδα. Η Ryan Air Οι εξαγγελίες του αντιπροέδρου της Aegean Ευτύχιου Βασιλάκη επί κυπριακού εδάφους καταμαρτυρούν τους ευρύτερους σχεδιασμούς και επιδιώξεις ώστε η ελλαδική ιδιωτική εταιρεία να έχει κυρίαρχη παρουσία στον χώρο των αερομεταφορών όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Έχοντας ως επιχειρησιακή βάση τη Λάρνακα η Aegean σε πρώτο στάδιο θα καλύψει πλήρως τις επιβατικές ανάγκες προς και από την Ευρώπη, ενώ η Κύπρος θα αποτελέσει γέφυρα προς ευρωπαϊκούς προορισμούς για τη Μέση Ανατολή. Στους ευρύτερους σχεδιασμούς περιλαμβάνεται και η επέκταση των δραστηριοτήτων και προς την πλευρά του Αραβικού Κόλπου. Οι σχεδιασμοί της Blue Air φαίνεται να κινούνται στη λογική βήμα-βήμα. Το μακροπρόθεσμο πλάνο της εταιρείας περιλαμβάνει και άλλους προορισμούς, στόχοι που θα εξαρτηθούν όμως από τα αποτελέσματα που θα επιφέρει το άνοιγμα της εταιρείας στον ελλαδικό χώρο. Στο υπό διαμόρφωση σκηνικό ερωτηματικό παραμένει η Ryan Air, η οποία επί του παρόντος δεν έχει αντιδράσει. Η ιρλανδική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους με έδρα την Πάφο που εμφανιζόταν να διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο στη μετά Κυπριακών Αερογραμμών εποχή φαίνεται να επηρεάζεται περισσότερο από τα ανοίγματα της Blue Air από τη Λάρνακα προς τον ελλαδικό χώρο. Nέα δρομολόγια της Aegean προς και από Κύπρο ΔΡΟΜΟΛOΓΙΑ ΣΥΧΝOΤΗΤΕΣ Λάρνακα - Αθήνα 42/εβδομάδα Λάρνακα - Θεσσαλονίκη 11/εβδομάδα Λάρνακα - Ηράκλειο 3/εβδομάδα Λάρνακα - Ρόδος 2/εβδομάδα Πάφος - Αθήνα 4/εβδομάδα Λάρνακα - Σαντορίνη 2/εβδομάδα (εποχικά) Λάρνακα - Μύκονος 2/εβδομάδα (εποχικά) Λάρνακα - Λονδίνο Heathrow 7/εβδομάδα Λάρνακα - Παρίσι CDG 3/εβδομάδα Λάρνακα - Ρώμη Fiumicino 2/εβδομάδα Λάρνακα - Μιλάνο Malpensa 2/εβδομάδα Λάρνακα - Μόναχο 2/εβδομάδα Λάρνακα - Τελ Αβίβ 7/εβδομάδα Λάρνακα - Βυρηττός 4/εβδομάδα Λάρνακα - Κίεβο 3/εβδομάδα Nέα δρομολόγια της Blue Aie προς και από Κύπρο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Λάρνακα - Αθήνα Λάρνακα - Θεσσαλονίκη (Τρίτη Πέμπτη Κυριακή) ΘΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΟΜΟΛOΓΙΑ Λάρνακα - Βουκουρέστι Λάρνακα - Αθήνα Λάρνακα - Θεσσαλονίκη Λάρνακα - Βουκουρέστι ΣΥΧΝOΤΗΤΕΣ 7/εβδομάδα 3/εβδομάδα 3/εβδομάδα 11/εβδομάδα 3/εβδομάδα 3/εβδομάδα Το μακροπρόθεσμο πλάνο της εταιρείας περιλαμβάνει και άλλους προορισμούς, στόχοι που θα εξαρτηθούν όμως από τα αποτελέσματα που θα επιφέρει το άνοιγμα της εταιρείας στον ελλαδικό χώρο. Νέα δεδομένα στον χώρο των εγχώριων αερομεταφορών δημιουργούν Aegean και Blue Air, μετά το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών. Η προσπάθεια των δύο εταιρειών να καταλάβουν προνομιακή θέση πιέζει τις τιμές των εισιτηρίων.

14 14-KOINONIA_Master_cy 16/01/15 17:39 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Παραλειπόμενα της αγιοποίησης ενός δημοφιλούς Οσίου Σήμερα η λειτουργία της «αγιοκατάταξής» του Παΐσιου Αθωνίτη, με την ανάγνωση της απόφασης του Οικουμενικού Πατριαρχείου Toυ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΛΑΚΑΣΑ Τοιχογραφία με τον Πορφύριο που αγιοκατατάχθηκε κι αυτός 22 χρόνια μετά τον θάνατό του. Κοσμοσυρροή αναμένεται στη μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης, όπου είναι ενταφιασμένος ο Αγιος Παΐσιος o Αθωνίτης. Χιλιάδες κόσμου αναμένονται στη μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης, όπου είναι ενταφιασμένος ο Αγιος Παΐσιος o Αθωνίτης. Από την Τετάρτη και έως το Σάββατο γινόταν αγρυπνία στο ησυχαστήριο της μονής και σήμερα Κυριακή θα γίνει η λειτουργία της «αγιοκατάταξής» του, όπως είναι η επίσημη ορολογία, όταν και θα διαβαστεί η σχετική απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αλλωστε κάθε χρόνο στις 12 Ιουλίου, πριν από την επέτειο της κοίμησής του, τελείται αγρυπνία στη μονή με τη συμμετοχή χιλιάδων πιστών. Εστω κι αν κάποιοι ισχυρίζονται ότι το Πατριαρχείο βιάστηκε να τον κάνει άγιο, κάποιοι άλλοι διακρίνουν αρμονία στις αποφάσεις του Πατριαρχείου. Ο Παΐσιος αγιοκατατάχθηκε 22 χρόνια μετά τον θάνατό του, όπως ακριβώς και ο Αγιος Πορφύριος: Οι δυο τους ήταν γνωστοί στο Αγιον Ορος ως θαυματουργοί και θεραπευτές. Την Κυριακή στη μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου αναμένεται να συρρεύσουν πιστοί από όλη τη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα - η Σουρωτή απέχει μόλις 40 λεπτά από τη Θεσσαλονίκη - αφού υπολογίζεται ότι επισκέπτονται τη μονή πάνω από άτομα την εβδομάδα. Παράλληλα, θεωρείται ότι θα υπάρξει αύξηση του θρησκευτικού τουρισμού από τη Ρωσία, όπου ο Παΐσιος ήταν πολύ δημοφιλής και η είδηση της αγιοκατάταξής του φιλοξενήθηκε σε ουκ ολίγα ΜΜΕ. «Είχε τα χαρίσματα της προόρασης, της πνευματικής καθοδήγησης, της ενάρετης ζωής, που αποτελούν μερικά από τα βασικά χαρίσματα που πρέπει να έχει ένας μάρτυρας της Εκκλησίας για να αγιοποιηθεί» ανέφερε στην «Κ», ο πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας του Παν. Αθηνών Γεώργιος Φίλιας, ο οποίος μεταξύ άλλων διδάσκει Χριστιανική Αρχαιολογία, Αγιολογία, Υμνολογία. Ο ίδιος βρίσκεται στην πλευρά όσων προσυπογράφουν την απόφαση αγιοκατάταξης του Παΐσιου, έστω κι αν αναφέρει ότι με βάση τους Κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 70 χρόνια από τον θάνατο ενός μάρτυρα για να αγιοποιηθεί. Αλλοι θέτουν το χρονικό όριο στα 100 χρόνια, αλλά η ουσία είναι ότι η χρονική καθυστέρηση κρίνεται απαραίτητη για τον βαθμό ωρίμανσης της απόφασης. Ωστόσο, σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές, το Οικουμενικό Πατριαρχείο είχε αρχίσει να εξετάζει την αγιοκατάταξη του Παΐσιου από πέρυσι την άνοιξη με δεδομένο ότι «η πίεση πιστών και μητροπολιτών κυρίως της Βορείου Ελλάδος ήταν μεγάλη». Ο Παΐσιος είχε κάνει σημαντικό έργο, βοηθώντας πιστούς Ο γέρων, πλέον, Αγιος Παΐσιος, πέρασε αρκετά χρόνια στη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων (δεξιά). Με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. είτε με φιλανθρωπίες είτε στηρίζοντάς τους ψυχολογικά και πνευματικά. Ετσι ήταν πολύ αγαπητός στον κόσμο. Το ενδιαφέρον για τον Παΐσιο ενισχύθηκε την περίοδο της οικονομικής κρίσης και κυκλοφορούν δεκάδες βιβλία με διδασκαλίες του. Από την άλλη, έχει στηθεί γύρω από τον θρύλο του ένα τεράστιο εμπόριο θρησκευτικής πίστης. Βέβαια, ο μύθος που δημιουργήθηκε ήδη πριν από τον θάνατό του, τροφοδοτήθηκε και από αμφιλεγόμενες πλευρές όπως οι προφητείες του για το τέλος του κόσμου και την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης και αλβανικών εδαφών από την Ελλάδα. Χαρακτηριστικά, δημιουργήθηκε σατιρική ιστοσελίδα που προκάλεσε αντιδράσεις και ο χειριστής της βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου. «Δεν ωφελεί να τρίβει κανείς τα γόνατά του με αμέτρητες μετάνοιες, εάν δεν τρίβει παράλληλα και τη μούρη του με την ταπείνωση (την εσωτερική μετάνοια)» είχε πει ο Αγιος Παΐσιος, και αυτή είναι μία από τις αγαπητές ρήσεις των πιο ψύχραιμων οπαδών του. Οι οποίοι συστήνουν σε όσους - πιστούς, υποψήφιους βουλευτές κ.ά.- που θα συρρεύσουν την Κυριακή στη Σουρωτή, ότι δεν είναι ορθό να τραβούν φωτογραφίες για τα ΜΜΕ, το facebook και το twitter. Εικόνες του Παΐσιου, καρτ ποστάλ του χώρου και άλλα αναμνηστικά διατίθενται στο πωλητήριο της μονής... Το Νο1 σε πωλήσεις lifestyle περιοδικό στην Κύπρο ΤΕΥΧΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΤΙΜΗ 4,50 ΜΑΖΙ Pocket size ημερολόγιο 2015 σε δύο χρωματισμούς κόκκινο και μαύρο Στα περίπτερα και στο itunes AppStore - must magazine LIKE FOLLOW WATCH

15 15-ADV ARISTOTELIS_Master_cy 16/01/15 17:40 Page 1

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 16/01/15 23:00 Page Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Ευχής έργον... Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Πολιτικό «λούνα παρκ» Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Πολλοί φλερτάρουν, για διαφορετικούς λόγους, με την ιδέα των δεύτερων εκλογών. Η αριστερότερη πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην ιδεολογική καθαρότητα και θεωρεί ότι με τις δεύτερες εκλογές θα εξασφαλισθεί η αυτοδυναμία και δεν θα υπάρχει ανάγκη συμβιβασμών από την κυβέρνηση που θα τις κερδίσει. Κάποιοι άλλοι λένε ότι θα βόλευε τον κ. Τσίπρα να ζητηθεί η παράταση του ισχύοντος Μνημονίου από μία υπηρεσιακή κυβέρνηση, έτσι ώστε να μην επωμισθεί εκείνος την (αναπόφευκτη) ευθύνη. Ορισμένοι εγκέφαλοι (συγγνώμη ξέχασα τα εισαγωγικά) της Ν.Δ. πιστεύουν ότι οι δεύτερες εκλογές αποτελούν μία μεγάλη ευκαιρία, γιατί αν αναλάβει ο κ. Τσίπρας την ευθύνη μπορεί και να τις χάσει. Εχουν δίκιο σε ένα πράγμα μόνο. Οποιος εμφανισθεί να οδηγεί τη χώρα σε επαναληπτικές εκλογές θα τιμωρηθεί αυστηρά από τον λαό και θα τις χάσει. Αφήστε που θα πρέπει να θεωρούμε πολύ υψηλό το ενδεχόμενο να πάμε σε δεύτερες κάλπες με τα ΑΤΜ να δίνουν έως κάποιο ποσό την ημέρα στον καθένα μας. Μην ξεχνάμε ότι το μεγάλο πρόβλημα στις τράπεζες το 2012 δημιουργήθηκε μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα κομματικά τερτίπια εις βάρος της χώρας. Οι δεύτερες εκλογές απλώς δεν αντέχονται. Ηδη το σκηνικό που θα αντιμετωπίσει όποιος κερδίσει την άλλη Κυριακή θα είναι οριακά διαχειρίσιμο. Τα έσοδα του κράτους έχουν καταρρεύσει και οι τράπεζες πιέζονται ασφυκτικά. Διάφοροι δοκιμασμένοι εγκέφαλοι (και πάλι ξέχασα τα εισαγωγικά) του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι έχουν λύσεις για όλα: οι δανειστές θα δώσουν άπλετο χρόνο, η ΕΚΤ θα χρηματοδοτεί τις τράπεζες άνευ όρων και ορίων και τα όποια χρηματοδοτικά κενά θα καλύπτονται από την αέναη έκδοση εντόκων γραμματίων της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ψάχνεις να βρεις με ποιον μίλησαν, ποιος τους διαβεβαίωσε ότι τα πράγματα θα είναι τόσο ρόδινα, αλλά δεν παίρνεις καμία πειστική απάντηση. Είναι σαν να βρίσκονται σε μία τέλεια άρνηση της πραγματικότητας. Δεν εκπλήσσεται κανείς, γιατί το ίδιο είχαν πάθει έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. πριν αναλάβουν τα πόστα μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Ολοι θεωρούν ότι τα πάντα λύνονται με τη μαγική μέθοδο της πολιτικής διαπραγμάτευσης. Τη δοκίμασαν άπαντες μέχρι τώρα και απέτυχε, διότι βρίσκεται σε συνεχή κίνηση το ΑΥ- ΤΟΜΑΤΟΝ των διαδικασιών και όρων που ακολουθούν οι εταίροι και δανειστές. Λίγη σημασία έχει τι λένε οι Financial Times, το Bruegel, ο Αμερικανός σοφός τάδε. Αντε και σε δικαιώνουν και σε χειροκροτούν όταν τα βάζεις με τα θηρία. Στο τέλος της ημέρας θα μαζευτούν σε ένα δωμάτιο στις Βρυξέλλες ο κ. Σόιμπλε με τους ισχυρούς του Eurogroup, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ και θα πάρουν τις αποφάσεις. Παράνομο; Πολύ. «Ανήθικο»; Ενδεχομένως. Κάπως έτσι όμως παίζεται το παιχνίδι, που είναι σκληρό και με λίγα περιθώρια ευελιξίας. Ευχής έργον θα ήταν ο λαός να εκβιάσει τη συναίνεση όλων την επόμενη Κυριακή. Να τους φέρει όλους πολύ κοντά και να τους αναγκάσει να τα βρουν προσωρινά, να αποτρέψουν την καταστροφή και να κάνουν μία κοινή προσπάθεια διαπραγμάτευσης με τους έξω. Αυτήν τη στιγμή δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Ενα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης δεν καταλαβαίνει ή δεν θέλει να καταλάβει τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Οι έξω επίσης δεν καταλαβαίνουν, γιατί πάντοτε πιστεύουν ότι οι Ελληνες πολιτικοί θα πράξουν το «λογικό» και δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος της «παρεξήγησης» της πραγματικότητας στην Αθήνα. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το σκηνικό της γενικευμένης άρνησης, εντός και εκτός Ελλάδος, θα προσέλθουμε στις κάλπες την επόμενη Κυριακή. Καταλήγουμε στις παραδοσιακές παρηγορητικές σκέψεις «εποχής»: «οι χώρες δεν πεθαίνουν», «ο Θεός είναι μεγάλος», κ.λπ., κ.λπ. Ματαίως αγωνίζονται -ως ισχυρίζονται- οι ηγέτες μας διά την σωτηρία της Ελλάδος. Η θηριώδης προεκλογική εκστρατεία, η χυδαιότης που εκπορεύεται από όλες τις πλευρές έχουν υπονομεύσει ήδη την σοβαρώς νοσούσα οικονομία πριν καν στηθούν οι κάλπες. Λίγο ακόμη και δεν θα έχει πλέον καμία σημασία πρακτικώς εάν τελικώς επικρατήσει η Νέα Δημοκρατία ή ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν πρόκειται από μίαν άποψη για προεκλογικό αγώνα, αλλά για εμφύλια διαμάχη, που παραδόξως διεξάγεται από δύο ηγέτες -τον κ. Αντώνη Σαμαρά και τον κ. Αλέξη Τσίπρα- με τρόπο λυσσώδη, αν και αμφότεροι διακηρύσσουν ότι θα κινηθούν συντεταγμένα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και διαβεβαιώνουν ότι η Ελλάς θα παραμείνει στη Ζώνη του Ευρώ. Παρόμοιος τραγέλαφος δεν έχει παρατηρηθεί στην ιστορία της Ελλάδος. Ο εθνικός διχασμός είχε ένα σοβαρό διακύβευμα - την άνευ όρων, ριψοκίνδυνη συμπόρευση με τις χώρες της Αντάντ που υποστήριζε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ή την αξιολόγηση των εξελίξεων στο ευρωπαϊκό μέτωπο ώστε η Ελλάς να συμμετάσχει τελικώς στην αναμέτρηση δίχως να διακινδυνεύσει τις επιτυχίες των δύο προηγηθέντων Βαλκανικών Πολέμων που ήσαν οι θέσεις του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α και του Λαϊκού Κόμματος. Ο εμφύλιος πόλεμος, που προεκλήθη στην δεκαετία του 40 με την εκδήλωση της κομμουνιστικής ανταρσίας είχε επίσης ένα τεράστιο διακύβευμα - εάν η Ελλάς παρέμενε στην Δύση ή θα υπάγονταν στις χώρες της σοβιετικής επιρροής. Σήμερα η αντιπαράθεση κινείται απλώς σε ψυχοπαθολογικό επίπεδο. Η τηλεοπτική εικόνα δεν προβάλλει μία πολιτική σκηνή εν συγκροτήσει, αλλά ένα «λούνα παρκ» πόλεως επαρχιακής, όπου ολοφυρόμενα μειράκια προεξαγγέλλουν την καταστροφή εάν κατισχύσει ο αντίπαλος. Θα τους υποστούμε για μία ακόμη εβδομάδα. Αλλά πέραν των ηγετών υπάρχουν οι πολίτες. Για λόγους ψυχικής ηρεμίας και προκειμένου να ψηφίσουν κατά την φύση τους και τις οικογενειακές τους παραδόσεις, θα ήταν σκόπιμο να παύσουν να παρακολουθούν ό,τι κατ ευφημισμόν καλείται σήμερα προεκλογική εκστρατεία. Καλώς ή κακώς ζούμε σε μία περίοδο μοναδικής ακρότητος στο επίπεδο των ηγετών, με εξαιρετικά περιορισμένη συμμετοχή του πλήθους και πλήρη εκτροχιασμό των πάσης φύσεως βαναύσως διαπληκτιζομένων στην τηλεοπτική οθόνη. Η Αριστερά είναι από την φύση της «επαναστατική», διότι στην ακραία έκφανσή της επιδιώκει την καθεστωτική αλλαγή -όχι διά βιαίων μέσων πλέον στην Ευρώπη- ενώ στην μετριοπαθή της εκδοχή είναι απλώς από ιδιωματική έως ακατανόητη - κάτι σαν σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο και ατέρμονες συζητήσεις. Αλλά ο ακραίος πολιτικός λόγος δεν χαρακτήριζε την κεντροδεξιά εκτός σπανίων εξαιρέσεων κατά το παρελθόν. Επί ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή την φυσιογνωμία της κυβερνήσεως και του κόμματος διαμόρφωναν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο Γρηγόρης Κασιμάτης, ο Κωνσταντίνος Ροδόπουλος - πολιτικοί μη προερχόμενοι από την Δεξιά. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ενσωμάτωσε στην Ν.Δ. την σκληρή Δεξιά, δίχως να αλλοιωθεί η φυσιογνωμία του κόμματος. Τέλος ο Κώστας Καραμανλής στην διάρκεια της πρωθυπουργίας του σκανδάλισε την Δεξιά με την μετριοπάθειά του έναντι της Αριστεράς. Εις πείσμα της κρατούσης καταστάσεως, ωστόσο, οι κεντροδεξιοί θα ψηφίσουν νομιμοφρόνως τους βουλευτές που εκτιμούν, ανεξαρτήτως του ύφους του προεκλογικού αγώνος, και τα λοιπά μετά τις εκλογές. Ηπρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ, εάν κερδίσει τις εκλογές, να διαπραγματευθεί τη μείωση του χρέους με τους ξένους δανειστές, γεννά πολλά ερωτήματα ως προς την πιθανή κατάληξη της διαδικασίας. Αυτό δεν θα κριθεί μόνο από τη διάθεση των εταίρων να αλλάξουν τα συμπεφωνημένα, αλλά και από τη διαπραγματευτική δεινότητα της ελληνικής αντιπροσωπείας. Εάν κρίνουμε απ όσα έχουμε δει στην πολιτική μας σκηνή τις τελευταίες δεκαετίες, η ελληνική πλευρά θα έχει σοβαρότατο μειονέκτημα θα αντιπροσωπεύει μια πολιτική κουλτούρα που δεν κατέχει την τέχνη της διαπραγμάτευσης, της συναίνεσης και του συμβιβασμού. Οι ρίζες αυτού του κακού είναι βαθιές. Ο προηγούμενος αιώνας σημαδεύτηκε από διχόνοια και εσωτερικές συγκρούσεις τις οποίες ο λαός πλήρωσε με το ακριβότερο τίμημα. Η Ελλάδα τότε ήταν μικρή και αδύναμη, με λιγοστούς πόρους η ανάγκη και ο φόβος υπέθαλπαν τη σύγκρουση και συσπείρωση των ανθρώπων σε ομάδες που έβλεπαν τους υπόλοιπους σαν εχθρούς που επιβουλεύονταν την ίδια μικρή πίτα. Το δυστύχημα είναι ότι οι πρόσφατες δεκαετίες σπάνιας και πολύτιμης ευημερίας δεν έγιναν αφορμή για αλλαγή νοοτροπίας. Αντιθέτως, η αίσθηση ότι υπήρχαν χρήματα και ευκαιρίες για όλους ενθάρρυνε ακόμη Στο πολιτικό αλφαβητάρι της ελληνικότητας που μάς άφησε κληρονομιά, ατίμητη και αγνοημένη, ο Οδυσσέας Ελύτης («Τα Δημόσια και τα Ιδιωτικά», Ικαρος 1990), αποτυπώνει και το βασανιστικό δίλημμα όσων πολιτών ομοφρονούν (ακόμα) με τον ποιητή και θα βρεθούν μπροστά στην κάλπη την ερχόμενη Κυριακή: «Δεν τολμάς να τραβήξεις μιαν από τις αξίες που πιστεύεις ότι ικανοποιούν την εθνική σου φιλαυτία, και βλέπεις να βγαίνουν μαζί της ένα σωρό άνθρωποι των χρηματιστηρίων, που ανεβοκατεβαίνουν στην κόλαση όπως στο σπίτι τους. Δεν κοτάς ν αγγίξεις μιαν από τις αξίες που ικανοποιούν τα αισθήματά σου για κοινωνική δικαιοσύνη, και βρίσκεσαι να κάνεις πορεία μ ένα συρφετό ανθρώπων που δεν έχουν δική τους σκέψη αλλά την περιμένουν από τον καθοδηγητή τους. Ετσι όμως η ψυχή μας υποχρεώνεται να κυλήσει πάνω σε δύο γραμμές που αδυνατούμε να παραλληλίσουμε. Ο εκτροχιασμός είναι αναπόφευκτος. Θεέ μου! Κι εγώ που ονειρευόμουν να παραλληλιστούν άλλου είδους γραμμές, κι απέβλεπα στις συντεταγμένες του γυμνού σώματος και της δικαιοσύνης, της αλκής και της ιερότητας, του παρθενικού και του ηδυπαθούς! Που ζητούσα να καθαγιασθούν πρώτα μέσα στο άδυτον του κάθε ιδιώτη τα κοινά και έτσι μόνον να γίνουν κανόνες ζωής για όλους, με το ίδιο ήθος και την ίδια δύναμη». Σήμερα η σύγχυση και παραφθορά των «αξιών» (δηλαδή των εκτιμήσεων της ποιότητας και των ιεραρχήσεων της ανάγκης) έχει οδηγήσει την ελλαδική κοινωνία σε τέτοια ασυναρτησία και παραλογισμό, που ακόμα και οι σταθερές των εννοιών έχουν αποσυντεθεί. Ο «πατριωτισμός» είναι καραμέλα στα χείλη καιροσκόπων καραγκιόζηδων ή περιθωριακών τραμπούκων. Για «κοινωνική δικαιοσύνη» μιλάνε οι βασανιστές της φτωχολογιάς και των ανήμπορων: τα συνδικαλισμένα «ρετιρέ», οι άσσοι των «απεργιών κοινωνικού κόστους», τα βλαστάρια των «καλών οικογενειών» που εκδικούνται την ανία τους καίγοντας ή καταστρέφοντας με λύσσα κάθε ίχνος κοινωνικής περιουσίας. «Φιλολαϊκή πολιτική» επαγγέλλονται οι προστάτες των πενηντάρηδων (και κάτω) συνταξιούχων, οι φανατισμένοι αρνητές κάθε αξιοκρατίας και κάθε ελέγχου της ποιότητας και της συμπεριφοράς Αδιαφορία ή άγνοια κινδύνου; Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ περισσότερο κάθε ομάδα να πιέζει για τα περισσότερα προνόμια χωρίς να λογαριάζει το κόστος που θα πλήρωνε η υπόλοιπη κοινωνία επειδή, για πρώτη φορά, φαινόταν ότι υπήρχαν χρήματα για όλους. Σε αυτό το κλίμα της μεταπολίτευσης, της ανάπτυξης και της ευημερίας ανδρώθηκαν οι νεότεροι πολιτικοί μας. Ο Αλέξης Τσίπρας, για παράδειγμα, γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1974 με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και γαλουχήθηκε σε ένα κλίμα όπου ήταν αυτόματη η μαξιμαλιστική απαίτηση κάθε οργανωμένης ομάδας για δικαιώματα και προνόμια. Και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολιτικοί είναι προϊόντα του συστήματος της μεταπολίτευσης, όπου δύο μεγάλα κόμματα εναλλάσσονταν στην εξουσία χωρίς να αναγκάζονται να διαπραγματευτούν με εταίρους για τον σχηματισμό συνασπισμών, χάρη σε εκλογικά συστήματα που εξασφάλιζαν την αυτοδυναμία. Ετσι, τα στελέχη και οι οπαδοί των μεγάλων κομμάτων, αλλά και των μικρών, έμαθαν να απαιτούν τα πάντα οι μεν επειδή γνώριζαν ότι θα ερχόταν η σειρά τους να χαρούν την εξουσία, οι δε επειδή δεν κινδύνευαν να μολύνουν τις ιδεολογίες τους με την πραγματικότητα της διακυβέρνησης αλλά με την κριτική τους επηρέαζαν την πολιτική των «γενναιόδωρων» μεγάλων κομμάτων. Κυβερνητικοί, αντιεξουσιαστές και ουτοπιστές ζούσαν σε παράλληλους κόσμους, όπου φαινόταν ότι οι πράξεις δεν είχαν κόστος, όπου ο καθένας μπορούσε να έχει αυτά που ήθελε. Σήμερα, το ΠΑΣΟΚ έχει εξαερωθεί και η Νέα Δημοκρατία έχει πληγεί βαρύτατα από το κόστος της διακυβέρνησης στα δύσκολα χρόνια της βίαιης προσαρμογής. Ο κάποτε ισχνός ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτος στις δημοσκοπήσεις, συσπειρώνοντας κάθε τάση ιδεολογικής «καθαρότητας» και πολλά ρεύματα διαμαρτυρίας. Εχει υιοθετήσει την αλαζονεία των κομμάτων εξουσίας (όπως αυτοαποκαλούνταν αυτάρεσκα η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ). Ολα αυτά θα τον δυσκολέψουν να αντιμετωπίσει έναν κόσμο όπου οι ψηφοφόροι χρειάζονται ανακούφιση και ελπίδα, όπου οι ξένοι δανειστές απαιτούν συνέχιση του προγράμματος χρηματοδότησης σε αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεων. Η συμπεριφορά του ΣΥΡΙΖΑ είναι Ψυχαναγκασμοί πανικού και μωρίας <<<<<< Και να μας χαρίσουν το χρέος, με κράτος πελα τειακό δεν υπάρχει σωτηρία. <<<<<< Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει τις εσωτερικές έριδες μεταξύ των συνιστωσών του με τη γνωστή ελληνική μέθοδο κάνει ότι δεν τις βλέπει. ΑSSOCIATED PRESS αντιγραφή του ναρκισσισμού των παλαιότερων μεγάλων κομμάτων, τα οποία δεν είχαν καμία ανάγκη να συμβιβαστούν ούτε μεταξύ τους ούτε με δανειστές και εταίρους. Οταν αναγκάστηκαν να συνεργαστούν, οι συμφωνίες τους δεν ήταν προϊόντα μακράς συζήτησης και συμβιβασμού αλλά βιαστικές και πρόχειρες, με αποτέλεσμα να προκύπτουν συνεχώς προβλήματα και τριβές μεταξύ των κυβερνητικών συμμάχων. Επίσης, οι διαπραγματεύσεις με τους ξένους εταίρους έδειχναν την τραγική έλλειψη πείρας της ελληνικής πλευράς. Στην περίπτωση του ΣΥ- ΡΙΖΑ, όμως, υπάρχει κι άλλος ένας ανησυχητικός οιωνός: ενώ η ηγεσία του δεν διστάζει να συγκρουστεί με άλλα κόμματα και δηλώνει ότι θα τηρήσει σκληρή στάση εναντίον των δανειστών, αντιμετωπίζει τις εσωτερικές έριδες μεταξύ των συνιστωσών του με τη γνωστή ελληνική μέθοδο κάνει ότι δεν τις βλέπει. Ούτε εκεί δείχνει κάποια διαπραγματευτική ικανότητα. Η μεγαλύτερη αδυναμία του ΣΥ- ΡΙΖΑ, όμως, είναι ότι ενώ κάθε πολίτης διαπραγματεύεται μονίμως πλέον με την ανάγκη και το χρέος, και χρειάζεται κυβέρνηση με νέους ανθρώπους, νέες ιδέες και άλλες συμπεριφορές, το κόμμα που υπόσχεται ανατροπή μιμείται πιστά όσα οδήγησαν στο αδιέξοδο. Από αδιαφορία ή άγνοια κινδύνου; των λειτουργών του κράτους, οι υπερασπιστές της ασύδοτης «πελατειακής» δημοσιοϋπαλληλίας, του ολοκληρωτικού καθεστώτος της διαπλοκής κομμάτων και «νταβατζήδων». Μιλάνε για «προτεραιότητα της παιδείας» αυτοί που παρέδωσαν τα πανεπιστήμια και τα σχολειά στον κρετινισμό των «κομματικών νεολαιών», αυτοί που ετσιθελικά, με αναίσχυντη φασιστική αυθαιρεσία, επέβαλαν τη μονοτονική γραφή, δηλαδή το βίαιο τέλος της ιστορικής συνέχειας του Ελληνισμού, γλωσσικής συνέχειας, με μπαϊράκι την καφρική «ιδεολογία της ευκολίας». Οι νοσταλγοί του σοβιετικού «παραδείσου» συνεχίζουν να «μάχονται» δήθεν για «ελευθερίες» και «δικαιώματα», με τη νοσταλγία τους να παρακάμπτει ψυχαναγκαστικά τη φρικώδη κακουργία των Γκουλάγκ και της Κολιμά, τα εκατομμύρια των σφαγιασμένων στον βωμό του τρόμου, τη θηριωδία της πιο εφιαλτικής απανθρωπίας που γνώρισε ποτέ ο πλανήτης μας. Ναι, έχουν ακόμα κόμμα στην Ελλάδα οι νοσταλγοί του ολοκληρωτισμού της παράνοιας και οπαδοί της δικτατορίας (δήθεν του προλεταριάτου), κόμμα νομιμοποιημένο από τον «εθνάρχη» Καραμανλή ωσάν να είναι ποτέ δυνατό να νομιμοποιηθεί σε μια συντεταγμένη κοινωνία η κατάλυση των νόμων, να υποκατασταθεί το κράτος Δικαίου από το «δίκιο του εργάτη», όπως φαντάζεται αυτό το «δίκιο» το κάθε γκρουπούσκουλο μανιακών της βίας και της καταστροφής. Αλλά το πολίτευμα στο Ελλαδιστάν είναι η απολυταρχική κομματοκρατία, γι αυτό δεν υπάρχει και Σύνταγμα: χάρτης που να οριοθετεί κοινωνικούς στόχους κοινά συμφωνημένους και τη διαφορά των θεσμικών τρόπων για την επιδίωξη των στόχων. Οι κυβερνήσεις κατηγορούνται από τις αντιπολιτεύσεις ότι «έχουν κάνει το Σύνταγμα κουρελόχαρτο» και ο καταλογισμός είναι τεκμηριωμένος, όχι ρητορικός. Κουρελόχαρτο, επειδή κάθε αναθεώρηση του Συντάγματος θωρακίζει πληρέστερα την απολυταρχική κομματοκρατία και κάθε αντιπολίτευση, όταν γίνεται κυβέρνηση, επιτείνει την εκδοχή του «κουρελόχαρτου» για να στήσει το δικό της πελατειακό κράτος. Συμπληρώνει ο Σεφέρης το κληροδότημα πολιτικής αγωγής του Ελύτη, με ακόμα μεγαλύτερη πίκρα: «Βρίσκω, λέει, πως είναι θλιβερό και βαρύ, καθώς προχωρούν τα χρόνια, να καταλήγω στο συμπέρασμα πως δεν έχουμε προκόψει ούτε μια γραμμή σε αυτά τα ζητήματα (τα πολιτικά). Κι όταν ένας τόπος δε δείχνει προκοπή μέσα σε σαράντα χρόνια, αυτό σημαίνει πως πέφτει κατακόρυφα». Σαράντα εννέα επιπλέον χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο Σεφέρης κατέθετε αυτή την πικρή πιστοποίηση (1966). Και η κατρακύλα του τόπου επιτάθηκε ακατάσχετη, πήρε την ταχύτητα χιονοστιβάδας. Φτάσαμε σήμερα σε τέτοιες επιδόσεις θρασύτητας, ώστε να δημιουργεί «καινούργιο» κόμμα διεκδικώντας και πάλι ρόλο στη διαχείριση των κοινών, ποιος; Ο ολίγιστος των Παπανδρέου, από τους κατεξοχήν υπόδικους στις συνειδήσεις για την ολοκληρωτική καταστροφή που ζει η χώρα σήμερα, πρόσωπο - σύμβολο της ανικανότητας και της διεθνούς γελοιοποίησης του ελληνικού ονόματος. Τι θα έλεγαν άραγε σήμερα ο Σεφέρης, ο Ελύτης για το πολιτικό μας σκηνικό, τις μακάβριες φιγούρες των αμετανόητων κομματανθρώπων που οδήγησαν, τα τελευταία τρία χρόνια, την Ελλάδα στη διάλυση και στην ατίμωση. Τουλάχιστον δεν τολμούν να ζητήσουν την ψήφο μας όσοι κακούργησαν τον εξωφρενικό υπερδανεισμό της χώρας για να γιγαντώσουν το πελατειακό τους κράτος. Τη ζητούν όμως αυτοί που για να συντηρήσουν άθικτη τη χλιδή των «νταβατζήδων» και των πραιτωριανών, λήστεψαν τον αποταμιευμένο στα ασφαλιστικά ταμεία και στα ελληνικά «ομόλογα» μόχθο των πολιτών, οδήγησαν τη χώρα στον εφιάλτη της χρεοκοπίας: στις δέκα επιχειρήσεις να έχουν κλείσει οι οχτώ, η αποβιομηχάνιση να είναι σχεδόν ολοκληρωτική, η ανεργία σωστή κόλαση και ψυχολογικό μαρτύριο για τις μισές (τουλάχιστον) οικογένειες στην Ελλάδα. Η νεολαία να ξενιτεύεται, η εθνική ανεξαρτησία χαμένη, το ελληνικό όνομα ταυτισμένο διεθνικά με τον εξευτελισμό και την ντροπή. Ρητορεύουν έξαλλοι σαν νευρόσπαστα οι ένοχοι, πανικόβλητοι μήπως χάσουν τις καρέκλες και βρεθούν στο εδώλιο, αθύρματα μιας αντιπολίτευσης που οι ίδιοι με την παραφροσύνη τους την εξέθρεψαν και τη γιγάντωσαν: μετέτρεψαν ένα συνονθύλευμα από ιδεολογικές θρησκοληψίες σε κόμμα εξουσίας με σαρωτική των πάντων δυναμική. Οι εξελίξεις δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν.

17 17-ELLADA_Master_cy 16/01/15 22:52 Page 17 Kυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Για να υπάρχει τουλάχιστον κάποια Δεξιά... Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι πότε άτσαλα, πότε επιδέξια, μα πάντα αυτοσχεδιάζοντας ο ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) έχει μεταβάλει τις θέσεις του επί το λογικότερο, στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Δεν απειλεί με φυγή από την Ευρώπη, ούτε λέει πια ότι θα «σκίσει το Μνημόνιο» (σ.σ.: η φράση χρησιμοποιείται μεταφορικώς). Λέει ότι θα πάει για πολιτική διαπραγμάτευση, και πιστεύει ότι θα την κερδίσει. Ακόμη και αν κερδίσει, βέβαια, το αποτέλεσμα της νίκης του θα είναι μια συμφωνία με τους εταίρους-δανειστές μας, η οποία προφανώς θα αποτυπωθεί σε ένα κείμενο, ένα νέο μνημόνιο - θα είναι όμως ένα μνημόνιο των ονείρων μας, οπότε το αρνητικό φορτίο της λέξης εξαερώνεται. Βεβαιότατα λυπάμαι πολύ αλλά δεν υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα να ευοδωθεί το «σχέδιο» του Αλέξη Τσίπρα. Θα αντιμετωπίσει τη μεταχείριση που επεφύλαξαν οι εταίροι στον Ευάγγελο, όταν επιχείρησε να τους υπνωτίσει με τις παπαρολογίες που θεωρούμε πολιτική στην Ελλάδα. «Eχετε τρία λεπτά, να απαντήσετε σε αυτό που σας ρωτάμε όλοι εδώ μέσα» του είχε πει ένας Σκανδιναβός κοτσιδάκιας, αν θυμάμαι καλά. Ομως ακόμη και αν δεχθούν οι εταίροι να προωθήσουν θεσμικά τις απαιτήσεις της Ελλάδας του Τσίπρα, η ευρωπαϊκή διαδικασία είναι χρονοβόρος: Eurogroup Working Group πρώτα, Eurogroup έπειτα, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο τέλος. Για τη Γαλλία του Ολάντ, η Ευρώπη χρειάσθηκε σχεδόν τρεις μήνες ώσπου να κάνει την προσαρμογή στην πολιτική της. Για την Ελλάδα του Τσίπρα θα ανατρέψει τον εαυτό της με επανάσταση; Ο Τσίπρας, αν γίνει πρωθυπουργός, θα κληθεί να αντιμετωπίσει μια πολύπλευρη κρίση: οικονομική, συνταγματική ενδεχομένως (έχουμε και το προεδρικό, βλέπετε) και, επίσης, κρίση στις σχέσεις μας με την Ευρώπη, με ενδεχόμενες επιπτώσεις στον γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας. Ολο αυτό δε ο Τσίπρας και οι συνεργάτες του θα πρέπει να το χειρισθούν μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονικό, θεσμικό και διαδικαστικό πλαίσιο. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι η πιθανότητα του λάθους αυξάνεται δραματικά. Θα ψηφίσω, λοιπόν, τη Ν.Δ. του Σαμαρά. Οχι γιατί πιστεύω ότι το αξίζει πλήρως, ούτε γιατί πιστεύω ότι μπορεί να έλθει πρώτη. Αλλά επειδή αν είναι να διαλυθεί η χώρα, καλό είναι την επόμενη μέρα να υπάρχει ακόμη η Δεξιά για να τη ξαναφτιάξει. Επιπλέον δε η τύχη το έφερε να ψηφίζω για πρώτη φορά στην Β Αθηνών, οπότε δεν προβληματίζομαι με τη σταυροδοσία: Γεωργιάδης, Δένδιας, Μητσοτάκης, Χατζηδάκης αλφαβητικά. Ανήκει πάντα στο έθνος Το μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συμβαίνει να είναι Ελληνας, δηλαδή ο προσφιλής μας Εξοχότατος και Μεγαλοπρεπής Δημήτριος Λουδοβίκος Ραϋμόνδος Ουμβέρτος κ.λπ. Αβραμόπουλος, δήλωσε ότι θα ήταν καλό να υπάρξει ειδική μεταχείριση των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου ως προς το Σύμφωνο Σταθερότητας. Δεν μπήκα στον κόπο να ψάξω για το ακριβές κείμενο, διότι ήμουν βέβαιος εξαρχής ότι, αφού τη δήλωση έκανε ο Μεγαλοπρεπής, οπωσδήποτε θα ήταν εντελώς αβλαβής - όσο π.χ. η ευχή της Αντζελίνας Ζολί να εξαλειφθεί κάποτε το όνειδος της υποδούλωσης και της εμπορίας ανθρώπων. Είτε το είπε είτε όχι, ένα και το αυτό, όσον αφορά την Με τη φωνή της κυρίας στη διαφήμιση: «Αλέξη, τελείωνε! Αλέξη, ξεκόλλα!». ουσία της κρίσης που προκάλεσαν οι πρόωρες εκλογές στις σχέσεις μας με την Ευρώπη. Εκείνο όμως που προσέδωσε βαρύτητα στη δήλωση της Αυτού Εξοχότητος αρκετή βαρύτητα, ώστε να την προσέξουμε εμείς στο εσωτερικό ήταν ότι τον επαίνεσε ο ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) με επίσημη ανακοίνωση του γραφείου Τύπου και, επιπλέον, προφορική δήλωση του εκπροσώπου του κόμματος. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Οτι εξακολουθεί να υφίσταται η πιθανότητα να είναι η Α. Ε. ο Μεγαλοπρεπής η «μη κομματική» υποψηφιότητα του ΣΥΡΙΖΑ για την προεδρία, την οποία ο Τσίπρας υπαινίχθηκε σε κάποια πρόσφατη συνέντευξη. Γιατί όχι; Εφόσον η επόμενη Βουλή είναι υποχρεωμένη να εκλέξει Πρόεδρο Δημοκρατίας, έστω και αν δεν έχει σχηματισθεί κυβέρνηση, ο Επίτροπος, πρώην (ίσως και νυν, αν δεν έχει παραιτηθεί τυπικά) αντιπρόεδρος της Ν.Δ., πρώην υπουργός της Ν.Δ., πρώην αρχηγός κόμματος, πρώην διπλωμάτης με βαθμό AP / ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΒΡΑΚΗΣ συμβούλου και πρώην «Ρηγάς» στα πανεπιστημιακά χρόνια, είναι η ενδεδειγμένη επιλογή για μια γρήγορη λύση. Παρακάτω εξηγώ τους λόγους. Πρώτον, επειδή ο Αβραμόπουλος είναι, βασικά, επαγγελματίας όπως και ο Τσίπρας. Βρίσκεται στη δουλειά για τους ίδιους ακριβώς λόγους με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) και με τους περισσότερους άλλους πολιτικούς ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης. Συνεπώς, στο επίπεδο αυτό μπορεί να υπάρξει πλήρης συνεννόηση. Δεύτερον, επειδή ο Αβραμόπουλος έχει παντού μόνο φίλους. (Πλην κάποιων ολίγων, ιταμών χαρακτήρων, αιχμαλωτισμένων στις μικρότητές τους...). Αν κάποτε ιδρυθεί έδρα Δημοσίων Σχέσεων ή αν ήδη υπάρχει και δεν το γνωρίζω, π.χ. σε ΤΕΙ ενός γραφικού κεφαλοχωρίου λίγο πιο πάνω από την Αμφισσα, θα πρέπει να πάρει το όνομά του. Διότι όπως είπε ένα παλαιός και εμπειρότατος πολιτικός, ο οποίος τον αποκαλεί ακόμη «Δημητράκη» (με γνήσια τρυφερότητα, φυσικά), «αν είσαι ακροδεξιός και μιλήσεις μαζί του μένεις με την εντύπωση ότι είναι και αυτός το ίδιο, αν είσαι φιλελεύθερος θα πιστέψεις ότι είναι φιλελεύθερος». Θέλω να πω με αυτά ότι, υπό κανονικές συνθήκες, χωρίς έκτακτες αναταράξεις, μπορεί να ελπίζει βασίμως ότι θα συγκεντρώσει την οιονεί διαπαραταξιακή ψήφο. Επομένως, μπορεί να εκλεγεί με ένα αξιοπρεπές ποσοστό και όχι με κάτι που θα κυμαίνεται μεταξύ 120 και 150 ψήφων. Η παράμετρος αυτή έχει σημασία, διότι πόσο κύρος θα έχει ένας Πρόεδρος που θα έχει εκλεγεί με σχετική πλειοψηφία, ιδίως αν η Βουλή που τον εξέλεξε διαλυθεί λόγω επαναληπτικών εκλογών; (Κάποιοι ωστόσο θα αντιτείνουν και εν μέρει θα έχουν δίκιο ότι το κύρος δεν ενδιαφέρει, αφού ο θεσμός της προεδρίας είναι κυρίως ένας τεχνικός λόγος για να κάνουμε πιο συχνά «γιορτή της δημοκρατίας»...). Τρίτον, πάω στοίχημα ότι θα επιθυμούσε και ο ίδιος να γίνει πρόεδρος. Αφενός διότι είναι γεννημένος για τον ρόλο και, αφετέρου, επειδή, μετά τα πρόσφατα κρούσματα ισλαμικής τρομοκρατίας στην καρδιά της Ευρώπης, το χαρτοφυλάκιο της Μετανάστευσης γίνεται «φλέγον». Γιατί να μην το αφήσει λοιπόν να φλέγεται και να μην ασχοληθεί με ασφαλέστερες δραστηριότητες από τις οποίες δεν κινδυνεύει να τσουρουφλίσει τα δάχτυλά του; Τέταρτον, για εμένα αλλά και πολλούς άλλους λάτρεις του κιτς, οι παρεμβάσεις που θα επιφέρει ο Αβραμόπουλος στη διακόσμηση του προεδρικού μεγάρου και οι αλλαγές στο πρωτόκολλο θα αφήσουν εποχή. Εν ολίγοις, θα κάνει το μέγαρο «παλατάκι»: θα το κάνει μια προβολή του Ελυζέ μέσα από τα μάτια του Παγκρατίου και της Κυψέλης, κατά την ηρωική εποχή του ελληνικού μικροαστισμού. Αρα το γέλιο είναι εγγυημένο και, γιατί όχι, απαραίτητο στη δύσκολη και κρίσιμη περίοδο που ξεκινά για όλους μας. Εντούτοις, υπάρχει και ένα σοβαρό μειονέκτημα στην υποθετική περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) προτείνει Αβραμόπουλο - με τον οποίο, να υπενθυμίσω, οι αμοιβαία καλές σχέσεις έχουν βάθος: αν εκλεγεί πρόεδρος ο συγκεκριμένος πολιτικός, είναι βέβαιο ότι παρασκηνιακά θα αξιοποιήσει ή, αν προτιμάτε, θα εκμεταλλευθεί στο έπακρο τις πολιτικές δυνατότητες που του δίνει ο ρόλος. Ο Αβραμόπουλος, δηλαδή, θα πλάσει τον ρόλο στα μέτρα του, όχι στα μέτρα του Τσίπρα... kassimatis@kathimerini.gr Στο οικογενειακό τραπέζι Tου ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ Α ς αφήσουμε κατά μέρος το παρελθόν. Και ας ρίξουμε μια ματιά στο ομιχλώδες παρόν, εκεί όπου ζητούν την ψήφο μας πολιτικοί χωρίς πολιτικές, υποσχόμενοι ένα μέλλον αβαθές, ρηχό όπως η ρητορεία τους ή η σιωπή τους. Σ αυτό το παρόν, που ένα ενθουσιώδες πλήθος υποδέχεται έναν πρώην πρωθυπουργό και νυν υποψήφιο βουλευτή σε συγκέντρωση της Θεσσαλονίκης φωνάζοντας «Ηρθε η ώρα του Καραμανλή». Προφανώς κάτι είχαν στο μυαλό τους, κάτι αντίστοιχο με αυτό που ένα άλλο πλήθος άκουγε έναν άλλον πρωθυπουργό να το παροτρύνει από το αίθριο του Μουσείου Μπενάκη: «Πάμε!» Να πάμε, δεν έχω αντίρρηση, αν ξέραμε όμως και για πού το βάλαμε θα ήταν καλύτερα. Οπως θα ήταν καλύτερα εάν κάποιος μου έλεγε για ποιον λόγο πιστεύει πως ήρθε η ώρα του Καραμανλή. Τι είναι αυτό που έκανε ή είπε στα χρόνια αυτά της δοκιμασίας για να με πείσει πως ήρθε η ώρα του; Πότε, επιτέλους, θα σπάσει την περίφημη σιωπή του για να καταλάβουμε κι εμείς οι αφελείς πως όντως κάτι έχει να μας πει; Αφελείς, αφελέστατοι και παρά τα παθήματά μας τραγικά αθώοι, αν δεν έχουμε ακόμη καταλάβει πως η πολιτική μας ζωή, αν αποδείχθηκε εκτός των άλλων ανάξια των περιστάσεων και των δυσκολιών, είναι γιατί στηρίζεται στα φυλετικά αντανακλαστικά και στις λεγόμενες δημοκρατικές δυναστείες. Σιωπηλός και μουτρωμένος από τα ορεινά του Κοινοβουλίου ο ένας, παρακολούθησε τα τεκταινόμενα χωρίς να πει ούτε δυο λέξεις, μουτρωμένος ο άλλος, σαν θυμωμένο παιδί, μας άφησε την μπάλα μας και έτρεχε δεξιά κι αριστερά για να δίνει διαλέξεις και να παίζει με ανθρώπους που τον καταλαβαίνουν. Γνωρίζοντας και ο ένας και ο άλλος πως τα πτυχία των αμερικανικών πανεπιστημίων που διαθέτουν δεν στάθηκαν ικανά για να διαγράψουν την ιδιότητα των φυλετικών αρχηγών που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν την τρίτη πολιτική φυλή, τη φυλή της μεγάλης αριστεράς. Και πάλι το επαναλαμβάνω. Δεν με ενδιαφέρει το παρελθόν τους, δεν με ενδιαφέρουν τα σφάλματά τους. Αυτούς τους ίδιους θα έπρεπε να τους ενδιαφέρουν, όπως ενδιέφεραν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1974 και γι αυτό έγινε εθνάρχης. Αν βρουν λίγο χρόνο από την περισυλλογή τους ας θυμηθούν το περίφημο εκείνο του «Γατόπαρδου»: «Πρέπει να αλλάξουμε αν θέλουμε να μείνουμε ίδιοι». Εκείνο που ενδιαφέρει είναι το παρόν: τι έχει να μας πει ο Κώστας Καραμανλής και τι τον εμπόδισε τόσα χρόνια να το πει, και τι ο Γεώργιος Ανδρέα, ο οποίος παρά τη φλυαρία του δεν κατάφερε να μας το πει. Η κατάσταση είναι σοβαρή για να ασχολούμαστε με οικογενειακά τραπέζια. Και η κατάσταση θα γίνει ακόμη σοβαρότερη μετά τις εκλογές, όταν οι πολιτικές δυνάμεις θα υποχρεωθούν να ανασυνταχθούν, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμά τους. ttheodoropoulos@kathimerini.gr Πολιτικοί στο τρένο της μεγάλης φυγής Η ευρηματικότητά τους είναι αληθινά ανεξάντλητη. Ο Γιάννης Ιωαννίδης λέει πως θα εγκαταλείψει την πολιτική «για να επιστρέψει στη μεγάλη του αγάπη, τον αθλητισμό». Στον οποίο, βέβαια, δεν έχει βρει ακόμη θέση, αλλά μια και στη Βουλή τα έδρανα μοιάζουν να είναι ήδη πιασμένα, η επιστροφή στους πάγκους δείχνει καλή ιδέα. Η Μαρία Ρεπούση, πάλι, θέλει να κάνει «ένα μικρό διάλειμμα» απ τη Βουλή γιατί «δεν ήταν και δεν θα γίνει επαγγελματίας της πολιτικής» καμία σχέση δεν έχει το γεγονός ότι ο ΣΥ- ΡΙΖΑ τελευταία στιγμή τής έκλεισε την πόρτα. Και ο Απόστολος Κακλαμάνης λέει πως δεν θα είναι υποψήφιος σ αυτές τις εκλογές, όχι γιατί κινδυνεύει να μη βρει ούτε την ψήφο του στην κάλπη, αλλά επειδή δεν είναι δίκαιο να πάρει θέση στον «εμφύλιο» των Βενιζελικών με τους Παπανδρεϊκούς. Φυσικά, υπάρχουν κι εκείνοι που βιώνουν σιωπηλά τον μικρό τους εφιάλτη στον δρόμο προς την κάλπη. Οπως ο Βύρων Πολύδωρας, που μια στιγμή πριν τρυπώσει στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας των ΑΝΕΛ, τον πήρε ο προεκλογικός στρατηγός άνεμος και τον πέταξε στην κούτα με τα αποχρωματισμένα γαλάζια υλικά, μαζί με τον Παναγιώτη Ψωμιάδη. Κι αν κανείς απ τους δύο πρώην νεοδημοκράτες δεν θέλησε να εξηγήσει πώς βρέθηκε στα... πιτς του κοινοβουλευτισμού, οι Πασόκοι συνάδελφοί τους ανέλαβαν να καλύψουν το κενό. Η Αννα Διαμαντοπούλου, ας πούμε, δεν θα πολιτευτεί γιατί παρατηρεί τον «κατακερματισμό της Αριστεράς, που θυμίζει τη δεκαετία του 50», και είναι απογοητευμένη απ τους «σημερινούς σχηματισμούς». Περιέργως, δεν λέει τίποτε για τους σχηματισμούς που έκανε ερήμην της ο Γ. Φλωρίδης, με τον οποίο μήνες τώρα ετοίμαζαν νέο πολιτικό φορέα, αλλά εκείνος τελευταία στιγμή έστριψε σαν το F16 και χώθηκε πρώτος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ. Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα παραμένει ίδιο: η κ. Διαμαντοπούλου ξέμεινε στο καλντερίμι του σοσιαλισμού μαζί <<<<<< Ρέκορντμαν της κατηγορίας, ο Προκόπης Παυλόπουλος, που σε αυτές τις εκλογές εγκαταλείπει την πολιτική για τέταρτη συνεχόμενη φορά. με τον Δ. Ρέππα και τον Χ. Καστανίδη, που λένε πως κι εκείνοι αποφάσισαν να μην πολιτευθούν ξανά, όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά για να μη νομίσει ο κόσμος ότι θέλουν να ξαναγίνουν υπουργοί! Οσο αλλόκοτο κι αν ακούγεται, ο μεν Χ. Καστανίδης δηλώνει πως δεν βρήκε ψηφοδέλτιο να τον χωρέσει γιατί «η στήριξή μου στον Γιώργο Παπανδρέου δεν συνδέεται με την κατοχή αξιωμάτων», ο δε Δ. Ρέππας λέει πως αποσύρθηκε γιατί «οφείλουμε να πείσουμε ότι δεν συμμετέχουμε στα κοινά για την κατάληψη θώκων». Της ΜΑΡΙΛΗΣ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ Οσο κι αν ψάξετε στα ψηφοδέλτια, δεν θα βρείτε τα ονόματά τους. Οι αναχωρητές των εκλογών, προς μεγάλη στενοχώρια των ψηφοφόρων, άφησαν πίσω τους τη Βουλή, και από εδώ και στο εξής έχουν σκοπό να ιδιωτεύσουν. Κι έτσι, ο ψηφοφόρος όχι μόνο καλείται να αποχωριστεί ύστερα από δεκαετίες τους αγαπημένους του παλαιοπασόκους, αλλά μαζί τους θα χάσει και τις νεότερες φυσιογνωμίες του κοινοβουλευτισμού. Οπως η Χρ. Γιαταγάνα, ο Π. Μελάς και ο Β. Καπερνάρος, που έσπασε και το μικρό του δαχτυλάκι χτυπώντας το χέρι στο έδρανο. Ειδική μνεία, όμως, θα πρέπει να γίνει και σε μια άλλη κατηγορία αναχωρητών βουλευτών: είναι οι άνθρωποι που λένε πως φεύγουν απ τη Βουλή κάθε που μοιάζουν τα πράγματα να σκουραίνουν, αλλά ξαναγυρνούν όταν δουν φως στο κομματικό παράθυρο. Οπως, ας πούμε ο Α. Σπηλιωτόπουλος. Ενα χρόνο πριν, ορκιζόταν πως θα εγκατέλειπε την πολιτική αν δεν κέρδιζε τον Δήμο Αθηναίων, αλλά στο ενδιάμεσο κάπως καθυστέρησε, και κατέληξε τώρα, οκτώ μήνες αργότερα, να ανακοινώσει πως μπαίνει στο τρένο της μεγάλης κοινοβουλευτικής φυγής. Ή όπως ο ρέκορντμαν της κατηγορίας, ο Προκόπης Παυλόπουλος. Που σε αυτές τις εκλογές εγκαταλείπει την πολιτική για τέταρτη συνεχόμενη φορά! Ηδη απ το 1996, επί Μ. Εβερτ, ο κ. Παυλόπουλος έλεγε πως «άμα φύγει ο Μιλτιάδης θα γυρίσω κι εγώ στο πανεπιστήμιο...», ενώ την ίδια ατάκα τη λάνσαρε και σε παραλλαγή «άμα φύγει ο Καραμανλής...» το Καθώς όμως όλοι έφευγαν κι εκείνος έμενε, πέρασε το 2009, πέρασε και το 2012, και τώρα με βλέμμα μελαγχολικό, ο Π. Παυλόπουλος μάς λέει πως φεύγει ξανά. Αυτή τη φορά, μάλιστα, αποχωρεί επειδή θέλει «να αφήσει χώρο στους νεότερους ανθρώπους». Ομως παρότι φεύγει για πάντα, προειδοποιεί πως δεν καταθέτει την κομματική του ταυτότητα, ούτε και έχει σταματήσει να ενδιαφέρεται για τα κοινά. Οπότε, όλα δείχνουν πως ισχύει αυτό που έλεγε ο κακός στον Αστυνόμο Σαΐνη στο τέλος κάθε επεισοδίου: «Φεύγω... Αλλά μόνο μέχρι την επόμενη φορά!». ΑΠΕ

18 18-ELLADA_Master_cy 16/01/15 23:15 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Τα «δύο συν ένα» σενάρια μετά τις εκλογές Κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη Ν.Δ., κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με ψήφο ανοχής από ΠΑΣΟΚ ή «Ποτάμι» ή επαναληπτικές εκλογές Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη Ν.Δ., κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με ψήφο ανοχής από το ΠΑΣΟΚ ή το «Ποτάμι», ή επαναληπτικές εκλογές είναι τα «δύο συν ένα» σενάρια της επόμενης ημέρας της αναμέτρησης της 25ης Ιανουαρίου. Σενάρια, στα οποία συγκλίνουν κορυφαία στελέχη όλων των βασικών «συνιστωσών» της πολιτικής σκηνής, υπό την αίρεση, βεβαίως, ότι θα επιβεβαιωθούν οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις, με τους ΑΝΕΛ και το Κίνημα Παπανδρέου να μένουν έστω οριακά εκτός Βουλής, τους δύο πυλώνες του νέου δικομματισμού να καταγράφουν υψηλά ποσοστά, αλλά το πρώτο κόμμα να μην υπερβαίνει τον πήχυ της αυτοδυναμίας και τα λοιπά κοινοβουλευτικά κόμματα να συμπιέζονται εκλογικά. Προκειμένου την πρώτη εντολή να έχει ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς θα πρέπει βεβαίως η Ν.Δ. να ανατρέψει την τρέχουσα δημοσκοπική εικόνα που δίδει σταθερό προβάδισμα 3-3,5 ποσοστιαίων μονάδων στον ΣΥΡΙΖΑ. Εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο, αλλά σύμφωνα με επιτελείς του πρωθυπουργού, επιτεύξιμο καθώς, όπως υποστηρίζουν, το προφίλ των αναποφάσιστων ψηφοφόρων είναι ευνοϊκότερο για τη Συγγρού απ ό,τι για την Κουμουνδούρου, καθώς στην πλειονότητά τους όσοι δεν έχουν οριστικοποιήσει την πολιτική τους επιλογή, έχουν φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Αντ. Σαμαράς κατέστησε από την περασμένη εβδομάδα σαφές ότι θα επιδιώξει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας ακόμη και εάν η Ν.Δ. διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία 151 εδρών. Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ Ως εκ τούτου, στην περίπτωση κατά την οποία η Ν.Δ. στην τελική ευθεία προς τις κάλπες ανατρέψει το δημοσκοπικό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ και είναι πρώτο κόμμα, ο σχηματισμός βιώσιμης κυβέρνησης συνεργασίας δεν θα είναι δύσκολο εγχείρημα: Το «Ποτάμι» και το ΠΑΣΟΚ προτάσσουν ως «κόκκινη γραμμή» την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, ενώ έχουν αποδεχθεί τη θέση ότι η μετάβαση στην προληπτική γραμμή πίστωσης και στη μεταμνημονιακή περίοδο περνάει μέσα από την ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης από την τρόικα, άρα υπάρχει έδαφος σύγκλισης με τη Ν.Δ. Παράλληλα, από το 2012, ο κ. Σαμαράς απέδειξε εμπράκτως ότι μπορεί να διασφαλίσει τη συνοχή μιας μη μονοκομματικής κυβέρνησης, αφού παρά την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ και τις ενδοκυβερνητικές διαφωνίες, η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ συνεχίστηκε απρόσκοπτα μέχρι το αδιέξοδο στην προεδρική εκλογή. Αντιθέτως, ο σχηματισμός κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με ψήφο ανοχής από άλλα κόμματα ή οι επαναληπτικές εκλογές είναι το πιθανότερο σενάριο στην περίπτωση κατά την οποία ο κ. Αλ. Τσίπρας δεν επιτύχει, αλλά πλησιάσει την αυτοδυναμία και οι λοιπές -πλην Ν.Δ.- κοινοβουλευτικές δυνάμεις κινούνται σε χαμηλά ποσοστά. Με δεδομένο ότι τόσο η Συγγρού, όσο και η Κουμουνδούρου απορρίπτουν, τουλάχιστον επί του παρόντος, κατηγορηματικά λύσεις οικουμενικής ή μεγάλου συνασπισμού και ότι το ΚΚΕ αποκλείει ακόμη και την προοπτική της ψήφου ανοχής, εκ των πραγμάτων οι συνομιλητές του ΣΥΡΙΖΑ περιορίζονται στα λοιπά κόμματα του δημοκρατικού τόξου που θα είναι παρόντα στην επόμενη Βουλή. Ομως, κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μεταδίδουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πως δεν προκρίνουν ως λύση την κυβέρνηση συνεργασίας με σχηματισμούς όπως το ΠΑΣΟΚ ή το «Ποτάμι». Οπως αναφέρουν, εάν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν και ο κ. Αλ. Τσίπρας διαθέτει στην επόμενη Βουλή περισσότερες από 140 έδρες θα ήταν άτοπο να εμπλακεί σε διαπραγμάτευση για ένα κοινά αποδεκτό «οδικό χάρτη» με κόμματα της τάξης του 4 ή του 6% και να υποχρεωθεί να «νοθεύσει» το πρόγραμμά του. Το «ρίσκο» Κατά τις ανωτέρω πηγές, προσφορότερη λύση στο πολιτικό αδιέξοδο θα ήταν η δημιουργία κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την ανοχή κάποιου ή κάποιων από τα λοιπά κόμματα. Ομως, αντίστοιχοι προβληματισμοί αναπτύσσονται εσχάτως και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και του «Ποταμιού». Σύμφωνα με στελέχη των δύο κομμάτων, θα ήταν μεγάλο «ρίσκο» η πλήρης συμμετοχή τους σε κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά όσο ο κ. Αλ. Τσίπρας δεν αποκλείει ρητά τη λογική των μονομερών ενεργειών έναντι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφού τυχόν αδιέξοδο στις σχέσεις με τους εταίρους θα σηματοδοτούσε και «συνευθύνη». Αντιθέτως, η λογική της ανοχής δίδει τη δυνατότητα σε όποιο κόμμα κινηθεί στη συγκεκριμένη κατεύθυνση να την αποσύρει εάν διαπιστωθεί ότι τίθεται σε κίνδυνο η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Ομως, με δεδομένο ότι ακόμη και για τη λύση της «ανοχής» απαιτείται ένα μίνιμουμ συνεννόησης, στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα, αλλά απέχει οριακά από την αυτοδυναμία, το ενδεχόμενο των επαναληπτικών εκλογών δεν θα πρέπει να αποκλείεται είτε άμεσα είτε ύστερα από μερικούς μήνες. Οι στόχοι Σαμαρά στην τελική ευθεία προς τις κάλπες Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Με όπλο τη λελογισμένη ανησυχία για τον κίνδυνο ενός ατυχήματος που θα «τινάξει στον αέρα» τις προσπάθειες των τελευταίων ετών αλλά και με ενίσχυση της προσπάθειας γοητείας των μετριοπαθών ψηφοφόρων στον χώρο του κέντρου εισέρχεται στην τελική ευθεία για την κάλπη της 25ης Ιανουαρίου η Ν.Δ. του Αντώνη Σαμαρά. Ο πρωθυπουργός ήδη από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας έδωσε το στίγμα των προθέσεών του για την τελική μάχη. Επεδίωξε να σχηματοποιήσει γύρω από τη Ν.Δ. μία ευρωπαϊκή - αστική παράταξη, προσκαλώντας σε αυτήν όχι μόνο τη σημαντική μερίδα των αναποφάσιστων ψηφοφόρων (σ.σ.: σταθερά σε διψήφιο ποσοστό) αλλά και τους πολίτες που φέρονται αποφασισμένοι να στηρίξουν σχήματα του σοσιαλδημοκρατικού χώρου, όπως το «Ποτάμι», το ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα, και πάντως όλους όσοι τάσσονται υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας. Η συντριπτική πλειοψηφία, άλλωστε, των πολιτών επιμένει στην ανάγκη παραμονής της Ελλάδας στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, ένα στοιχείο που ο κ. Σαμαράς αναμένεται να αξιοποιήσει τα επόμενα, λίγα, 24ωρα μέχρι τις κάλπες. Πώς; Αναδεικνύοντας τον κίνδυνο, λόγω των πολλών και αντικρουόμενων απόψεων στο εσωτερικό της Κουμουνδούρου αλλά και της ισχυρής τάσης ρήξης με την Ευρώπη, η χώρα να βρεθεί απομονωμένη και χωρίς ερείσματα, σε πείσμα της ισχυρής βούλησης του 75% των πολιτών. Μία ακόμη παράμετρος που αναδεικνύουν τα στελέχη του Μαξίμου είναι αυτή του ατυχήματος μόνον και μόνον εξαιτίας της δεδομένης καθυστέρησης - εμπλοκής που ενδέχεται να υπάρξει στην ολοκλήρωση της διαβούλευσης με την τρόικα. Η νέα κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ασφυκτικές προθεσμίες -το ισχύον πρόγραμμα λήγει στις 28 Φεβρουαρίου- ενώ με δεδομένη τη βούληση του ΣΥΡΙΖΑ να μη διαβουλευθεί «με τους υπαλλήλους της τρόικας», το ενδεχόμενο μιας εμπλοκής μοιάζει παραπάνω από πιθανό, λένε στο Μαξίμου. Προσθέτουν, δε, ότι ακόμη κι αν υπάρξει και νέα παράταση του προγράμματος, ουδείς μπορεί να αποκλείσει ισχυρούς κλυδωνισμούς, όπως κατέδειξε, άλλωστε, και η πρωτοβουλία των συστημικών τραπεζών να ενεργοποιήσουν την πρόσθετη κάλυψη του ELA προκειμένου να αντεπεξέλθουν στη φυγή καταθέσεων. «Χαμένη ψήφος» Την προηγούμενη εβδομάδα, ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε ονομαστικά στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και τους Ευάγγελο Βενιζέλο και Φώτη Κουβέλη, που συμμετείχαν στην απερχόμενη κυβέρνηση, προκειμένου να οικοδομήσει μία νοητή ιστορική συνέχεια ευρωπαϊσμού στην Ελλάδα. Αποκάλυψε, κατά πολλούς, και τις πηγές από τις οποίες προσδοκά να αντλήσει ψήφους προς την τελική ευθεία για την κάλπη, δηλαδή από ΠΑΣΟΚ, «Ποτάμι» και Κίνημα Παπανδρέου. Από τη Ν.Δ. δεν ακούγεται η φράση «χαμένη ψήφος», τουλάχιστον όχι επισήμως. Αλλωστε, αρκεί η δημόσια κάθετη άρνηση του κ. Τσίπρα για μετεκλογική συνεργασία με τα τρία αυτά κόμματα, ώστε να Μέσα στην εβδομάδα ο Αντώνης Σαμαράς θα κορυφώσει την προεκλογική του στρατηγική απευθυνόμενος σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. στοιχειοθετηθεί το επιχείρημα του Μαξίμου ότι ΠΑΣΟΚ, «Ποτάμι» ακόμη και το Κίνημα μπορούν να έχουν μετεκλογικό ρόλο μόνον εφόσον η Ν.Δ. αναδειχθεί πρώτο κόμμα. Αλλωστε, ο εκλογικός νόμος που «πριμοδοτεί» με 50 έδρες το πρώτο κόμμα ακόμη και με μία ψήφο διαφορά από το δεύτερο, δεν επιτρέπει οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική. Εξ ου και ο κ. Σαμαράς έσπευσε να διαμηνύσει την πρόθεσή του για συγκρότηση μιας ευρείας φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης (σ.σ.: δηλαδή με τη συμμετοχή των κομμάτων του κέντρου που θα μπουν στη Βουλή) ακόμη και αν η Ν.Δ. αναδεικνυόταν αυτοδύναμη από τις κάλπες. Το πόσοι θα ανταποκριθούν τελικά, εάν η ψαλίδα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις μικρύνει ή διευρυνθεί, δεν θα κριθεί από την οργανωτική επάρκεια που επέδειξε το κόμμα ήδη από την προκήρυξη των εκλογών, ούτε βέβαια από τη διαφημιστική καμπάνια και το μπαράζ των δημοσιεύσεων στο Διαδίκτυο. Θα κριθεί, απολύτως, από το μήνυμα που θα εκπέμψει η Ν.Δ. στην τελική ευθεία, για τη μορφή του οποίου, όπως πληροφορείται η «Κ», υπήρχαν και υπάρχουν ακόμη διαφωνίες στον στενό πυρήνα των συνεργατών του κ. Σαμαρά. Για τους περισσότερους, η στροφή προς το «κέντρο» ή κατά τη φράση της καραμανλικής περιόδου τον «μεσαίο χώρο» (σ.σ.: που κάποτε έκρινε τις εκλογές) αποτελούσε μονόδρομο. Για κάποιους άλλους, οι ψηφοφόροι αυτής της κατηγορίας θα στήριζαν εκόντες άκοντες τον κ. Σαμαρά οπότε το βάρος θα έπρεπε να πέσει στους ψηφοφόρους της, εκτός Ν.Δ., Δεξιάς. Το αποτέλεσμα της προσεχούς Κυριακής, και όχι φυσικά οι δημοσκοπήσεις, θα κρίνουν ποιος είχε δίκιο... ΑΠΕ Δύο περιφέρειες που «καίνε» τη Ν.Δ. Tης ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Συνεντεύξεις σε κεντρικά τηλεοπτικά μέσα και εφημερίδες και επισκέψεις στο Λεκανοπέδιο, κυρίως στη Β Αθηνών, προγραμματίζει για την τελευταία εβδομάδα της προεκλογικής μάχης ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Ωστόσο, δεν θα μεταβάλει στάση στο ζήτημα της τηλεοπτικής μονομαχίας με τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα, επιμένοντας ότι «δεν κάνει διάλογο με υβριστές». Και αυτό παρά το γεγονός ότι καθημερινά πληθαίνουν οι γαλάζιες «φωνές» που τάσσονται υπέρ του ντιμπέιτ. Πέραν των ομιλιών του σε ανοικτές συγκεντρώσεις στην Καλαμάτα σήμερα, στη Θεσσαλονίκη την Τετάρτη και στην Αθήνα την Παρασκευή, ο κ. Σαμαράς επιλέγει να κορυφώσει την προεκλογική του στρατηγική απευθυνόμενος σε μαζικά ακροατήρια. Ο σχεδιασμός αυτός είναι σαφές ότι συνδέεται με τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους, οι οποίοι σε ολόκληρη την επικράτεια παραμένουν σε ασυνήθιστα υψηλά για τη συγκυρία επίπεδα. Είναι εξίσου δεδομένο ότι το Λεκανοπέδιο και κυρίως η Β Αθηνών και δευτερευόντως η Β Πειραιώς βρίσκονται στην αιχμή του προεκλογικού ενδιαφέροντος της Ν.Δ. «Εγιναν πολλές επισκέψεις στην περιφέρεια. Τώρα, σειρά έχει η Αθήνα» λένε χαρακτηριστικά συνεργάτες του. Ο κομματικός μηχανισμός εργάζεται ήδη πυρετωδώς για την κεντρική προεκλογική ομιλία του κ. Σαμαρά την Παρασκευή το απόγευμα στο Σύνταγμα (στην... πάνω πλευρά της πλατείας), με την οποία ο πρωθυπουργός επιδιώκει στην εκπνοή της προεκλογικής περιόδου να μεταδώσει το μήνυμα της συσπείρωσης αλλά και της δυναμικής νίκης. Μεγάλη προετοιμασία, όμως, γίνεται και για την ομιλία του στη Θεσσαλονίκη την Τετάρτη, παρουσία του πρώην πρωθυπουργού Κων. Καραμανλή. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στον σχεδιασμό του επιτελείου περιλαμβάνεται και περιοδεία του πρωθυπουργού σε γειτονικό νομό της Θεσσαλονίκης, αν και δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις. Την ίδια ημέρα, ο κ. Σαμαράς αναμένεται να πραγματοποιήσει επίσκεψη στη Β Θεσσαλονίκης και κυρίως στην επαρχία Λαγκαδά, ενώ το απόγευμα θα μιλήσει στο Βελλίδειο. Σήμερα, εξάλλου, ο κ. Σαμαράς θα μεταβεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Καλαμάτα όπου θα μιλήσει στις 7 μ.μ. Παραμένει, δε, σε εκκρεμότητα επίσκεψή του στην Πάτρα, η οποία αναβλήθηκε λόγω της έκτακτης μετάβασής του στο Παρίσι. Ταυτοχρόνως, το πολυπληθές επιτελείο της Ν.Δ. υπό τον κ. Χρ. Λαζαρίδη κωδικοποιεί τις στοχευμένες παρεμβάσεις που θα κάνει ο πρωθυπουργός την τελευταία εβδομάδα, ενώ έχει ήδη αποστείλει σε όλους τους βουλευτές μακροσκελή non paper με στόχο να αποφευχθεί η πολυγλωσσία και να γίνει η σύγκριση με τη «Βαβέλ» -όπως την αποκαλούν- του ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο ο ίδιος ο κ. Σαμαράς όσο και το ηγετικό επιτελείο βρίσκονται σε καθημερινή επαφή με τα στελέχη «πρώτης γραμμής» τα οποία, μαζί με του, θα σηκώσουν την τελευταία εβδομάδα το βάρος της επικοινωνιακής αντιπαράθεσης στα ΜΜΕ. Πάντως, ενδεικτικό της αγωνίας αλλά και της εγρήγορσης που επικρατεί στο γαλάζιο επιτελείο είναι ότι το πρόγραμμα του πρωθυπουργού για την τελευταία εβδομάδα παραμένει ανοικτό και θα συμπληρώνεται μέρα μέρα και ανάλογα με τα ζητήματα που ανακύπτουν. «Κλειδί» για το εκλογικό αποτέλεσμα οι αναποφάσιστοι Των ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ, ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΙΑΚΑ* Μέσα σε ένα κλίμα αυξανόμενης έντασης στην πορεία προς τις εκλογές, οι μετακινήσεις των ψηφοφόρων που δεν έχουν οριστικοποιήσει ακόμη την επιλογή τους και η στάση των αναποφάσιστων ενδέχεται να αποδειχθούν καθοριστικής σημασίας παράγοντες για το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα. Εδώ και μερικές εβδομάδες, ουσιαστικά από την περίοδο που ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, η πόλωση αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο πολιτικό σκηνικό και το άθροισμα των δύο πρώτων κομμάτων βαίνει διαρκώς αυξανόμενο. Ο ΣΥ- ΡΙΖΑ και η Ν.Δ. αθροίζουν στις τελευταίες δημοσκοπήσεις 58%-60%, ανεβάζοντας το ποσοστό τους κατά περίπου 4-5 μονάδες σε σχέση με ένα μήνα νωρίτερα. Οπως προμηνύουν τα περισσότερα ευρήματα, στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, ο δικομματισμός θα κυμανθεί άνω του 60%, πιθανότατα κοντά ή και γύρω στα επίπεδα του 65%. Ηδη πριν από την έναρξη ή κατά την αρχή της προεκλογικής περιόδου, ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων έχει κατασταλάξει στην επιλογή του και τίποτε δεν τους επηρεάζει προς άλλη κατεύθυνση. Αντιθέτως, κάποιοι άλλοι, αν και δείχνουν να έχουν επιλέξει κομματική προτίμηση, δεν είναι απολύτως βέβαιοι πως θα μείνουν σταθεροί στην επιλογή τους μέχρι το τέλος. Η δεύτερη αυτή κατηγορία ψηφοφόρων δεν είναι πλειοψηφική, αλλά δεν είναι αμελητέα. Στην τελευταία έρευνα της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και <<<<<< Αποτελούν περίπου το 10% - 15% του εκλογικού σώματος και προέρχονται από το σύνολο του πολιτικού φάσματος. Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (10-12/1/2015) για λογαριασμό του ΣΚΑΪ, καταγράφηκε πως σχεδόν έξι στους δέκα ερωτώμενους (56,5%) δηλώνουν σίγουροι για την κομματική τους προτίμηση και εκφράζουν την πεποίθηση πως κανείς παράγοντας δεν θα τους έκανε να αλλάξει στάση. Αντιθέτως, ένας στους τρεις ψηφοφόρους απαντάει πως είναι πιθανό να αλλάξει άποψη είτε λόγω φόβου και υπό την επιρροή διεθνών εξελίξεων (13,5%) είτε επειδή εκτιμά πως η έκβαση της αναμέτρησης μπορεί να τον επηρεάσει στην επιλογή του (16,5%), κάνοντάς τον να συμπεριφερθεί ως «στρατηγικός ψηφοφόρος» που ψηφίζει όχι το κόμμα που νιώθει κοντύτερά του, αλλά το κόμμα που αισθάνεται πως η ψήφος του θα είναι «πιο χρήσιμη». Παρατηρώντας τους ψηφοφόρους κάθε κόμματος χωριστά βλέπουμε μια σημαντική διαφοροποίηση. Οι ψηφοφόροι της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και αυτοί της Χ.Α., του ΚΚΕ αλλά και του ΚΙΔΗ- ΣΟ, έχουν ποσοστά βεβαιότητας άνω του 60% - 65%, με τους πλέον βέβαιους να είναι οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ (80%) και του ΣΥΡΙΖΑ (72%). Στον αντίποδα, οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, των ΑΝΕΛ και του «Ποταμιού» φαίνεται να αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο στα ερεθίσματα της προεκλογικής καμπάνιας, έχοντας πολύ χαμηλότερα ποσοστά βεβαιότητας, που κινούνται γύρω στο 40%. Ουσιαστικά, οι ψηφοφόροι των τριών τελευταίων κομμάτων δείχνουν δυνητικά περισσότερο ευάλωτοι να επιλέξουν άλλα κόμματα. Αναλύοντας περαιτέρω το ενδεχόμενο αλλαγής στάσης των ψηφοφόρων των ΠΑΣΟΚ, ΑΝΕΛ και «Ποταμιού» παρατηρούμε πως για το ΠΑΣΟΚ (3 στους 10) και το «Ποτάμι» (2 στους 10) είναι πιθανό να υπάρξει αλλαγή στάσης λόγω της «αίσθησης πως ο χαρακτήρας της αναμέτρησης είναι αμφίρροπος και πως η διαφορά μεταξύ των κομμάτων μειώνεται», ενώ για τους ΑΝΕΛ υπάρχει ενδεχόμενο αλλαγής στάσης (2/10) λόγω μιας νέας εξαγγελίας ή ενός ξαφνικού φόβου. Οι αναποφάσιστοι αποτελούν περίπου το 10% - 15% του εκλογικού σώματος. Προέρχονται από το σύνολο του πολιτικού φάσματος, αλλά σημαντικό τμήμα τους είτε δεν ψήφισε στις προηγούμενες εκλογές (το 13,5% των αναποφάσιστων) είτε ψήφισε ένα πολύ μικρό κόμμα, που δεν πέτυχε να εισέλθει στο Κοινοβούλιο (10,5% των αναποφάσιστων). Σημαντικό μέρος τους επίσης είναι ψηφοφόροι των κομμάτων της κυβέρνησης του 2012: Ν.Δ. (21,5%), ΠΑΣΟΚ (11,5%), ΔΗ- ΜΑΡ (6%). Αντιθέτως, πολύ μικρό ποσοστό των αναποφάσιστων συνιστούν ψηφοφόροι της Χ.Α. (1,5%) ή του ΚΚΕ (1,5%) του * Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και ο κ. Γιώργος Σιάκας υπ. διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

19 19-ELLADA_Master_cy 16/01/15 23:29 Page 19 Kυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Η αυτοδυναμία, η πολυφωνία και τα εμπόδια του ΣΥΡΙΖΑ Πεδίο διαφορετικών τοποθετήσεων, από στελέχη του κόμματος, η οικονομία Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ «Οχι μισή ευκαιρία, καθαρή εντολή» επιμένουν στον ΣΥΡΙΖΑ, καθιστώντας σαφές ότι το αίτημα για αυτοδυναμία, που συμπεριλαμβάνει όλο και πιο εμφατικά σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις του ο κ. Αλέξης Τσίπρας, θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή κατά την τελευταία προεκλογική εβδομάδα. Από την ανάλυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των δημοσκοπήσεων, τα ηγετικά στελέχη της Κουμουνδούρου έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η επίτευξη αυτοδυναμίας είναι, πλέον, εφικτή. Αν και στον ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτουν το ενδεχόμενο νέας προσφυγής στην κάλπη, μένει να φανεί πώς θα λειτουργήσουν στην περίπτωση που δεν εξασφαλίσουν αυτοδυναμία. Μια μικρή διαφορά από τη Ν.Δ. θα λειτουργήσει σίγουρα πιο πιεστικά στην κατεύθυνση να καταβληθούν προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Μια μεγαλύτερη διαφορά ενισχύει τον πειρασμό επαναληπτικών εκλογών. Ενδεχομένως το σενάριο των επαναληπτικών εκλογών να εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς της Κουμουνδούρου, καθώς, σε αυτήν την περίπτωση, η όποια υπηρεσιακή κυβέρνηση σχηματισθεί για την περίοδο ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, εκ των πραγμάτων θα ζητήσει παράταση του προγράμματος, απαλλάσσοντας τον ΣΥΡΙΖΑ από την πιθανότητα να αναγκαστεί να το κάνει μια δική του κυβέρνηση. Αυτή τη στιγμή, στην Κουμουνδούρου εκτιμούν ότι οι πιθανότητες Τι δείχνει ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ για αυτοδυναμία αγγίζουν το 70%, ενώ δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για την κατάκτηση της πρώτης θέσης. Πιστεύουν ότι, αφού έως τώρα δεν έχουν αποδώσει τα διλήμματα που ετέθησαν από την πλευρά της Ν.Δ., δεν θα αποδώσουν και στην τελική ευθεία για τις εκλογές και αισθάνονται δικαιωμένοι στην εκτίμησή τους ότι «το 2015 δεν είναι 2012» όσον αφορά τον βαθμό επηρεασμού των ψηφοφόρων από τον φόβο αστάθειας. Επιπροσθέτως, ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του πιστεύουν ότι αυτό ακριβώς το στοιχείο, η δυναμική που, παραδοσιακά στις εκλογικές αναμετρήσεις, δίνει η βεβαιότητα της πρώτης θέσης στο κόμμα που προηγείται, είναι ο παράγοντας που διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες για την επίτευξη αυτοδυναμίας. Το μεγαλύτερο εμπόδιο, πάντως, στην κατάκτηση της αυτοδυναμίας ενδεχομένως να το συναντήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο εσωτερικό του. Η κακόηχη πολυφωνία όσον αφορά την πολιτική της επόμενης ημέρας συνεχίζεται ανεξέλεγκτα, λαμβάνοντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, χαρακτηριστικά ακραίας ιλαρότητας και δεν αναμένεται να κοπάσει. ΕΝΦΙΑ, φορολογική πολιτική, ύψος προσδιορισμού του μεγάλου πλούτου, προσλήψεις στο Δημόσιο, διαχείριση της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, σχεδόν όλα τα θέματα της οικονομικής ατζέντας, δηλαδή, αποτέλεσαν πεδίο διαφορετικών τοποθετήσεων από στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τουλάχιστον η εκ μεταγραφής υποψήφια κ. Ραχήλ Μακρή φρόντισε να απαντήσει Διεθνώς ονομάζεται poll of polls και στα ελληνικά θα μπορούσε να παραφραστεί ως «η μητέρα των δημοσκοπήσεων». Είναι, με απλά λόγια, ο μέσος όρος των προβλέψεων όλων των ερευνών λίγο πριν από τις εκλογές. Και όποιος αναρωτιέται αν είναι έγκυρη μια τέτοια καταγραφή, η επιστημονική απάντηση είναι πως το poll of polls θεωρείται μια απολύτως παραδεκτή μέθοδος, δεδομένου ότι δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να υπολογίζει τις μέσες ποσοστιαίες τιμές των δημοσκοπικών εκτιμήσεων, με συνέπεια βεβαίως να επικυριαρχούν τα πλειοψηφούντα και όχι τα ακραία σενάρια. Το ελληνικό poll of polls διαμορφώθηκε από τις τελευταίες έρευνες 12 εταιρειών και ενός πανεπιστημίου (δημοσιεύθηκαν από τις 7 έως τις 15 Ιανουαρίου) και είναι οι εξής: Interview, GPO, Marc, Metron, MRB, Rass, Palmos, Pulse, K-Research, Alco, DATA RC, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Public Issue. Αυτό σημαίνει, βεβαίως, ότι οι προβλέψεις τους δεν είναι οι οριστικές, καθώς οι περισσότερες θα πραγματοποιήσουν τουλάχιστον μία ακόμη έρευνα την εβδομάδα που έρχεται. Οπως είναι γνωστό, επίσης, οι περισσότερες εταιρείες δημοσιοποιούν μόνον την πρόθεση ψήφου, καταγράφοντας και το ποσοστό των αναποφάσιστων. Και όταν προσπαθούν να εκτιμήσουν το αποτέλεσμα υποχρεώνονται να κάνουν μια μάλλον αυθαίρετη πρόβλεψη. Οτι οι αναποφάσιστοι θα συμπεριφερθούν στις κάλπες ακριβώς όπως και οι αποφασισμένοι και δεν θα λειτουργήσουν εις βάρος ή επ ωφελεία κάποιου κόμματος. Με την εκ των πραγμάτων επισφαλή αυτή προϋπόθεση διαμορφώθηκε (και έτσι πρέπει να διαβαστεί) η «ενδεικτική πρόβλεψη αποτελέσματος» του poll of polls που δημοσιεύει η «Κ». Οπως φαίνεται και στον πίνακα, η εκτίμηση του ποσοστού που θα λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το 34,7% και της Ν.Δ. το 30,2%, ενώ ακολουθούν το «Ποτάμι» με 7%, η Χρυσή Αυγή (6,2%), το ΚΚΕ (5,6%), το ΠΑΣΟΚ (4,7%) και με εντελώς οριακό τρόπο (3%) φαίνεται να διασφαλίζουν (μέχρι στιγμής) την είσοδό τους στη Βουλή οι ΑΝΕΛ. Τι συνεπάγεται ειδικώς το τελευταίο; Την πλήρη αδυναμία πρόβλεψης για το πόσο κοντά ή πόσο μακριά από την αυτοδυναμία θα φτάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, αν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν. Οπως έχει λεχθεί επανειλημμένως, ο περιβόητος πήχυς της αυτοδυναμίας διαμορφώνεται από το αθροιστικό ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής (όσο μεγαλύτερο είναι, τόσο υποχωρεί ο πήχυς από το 39% προς το 35%). Αν λοιπόν τις επόμενες ημέρες η δημοσκοπική πρόβλεψη για τους ΑΝΕΛ αλλάξει επί τα χείρω για τον Η «καθαρή εντολή» για αυτοδυναμία θα αποτελεί το κεντρικό σύνθημα στις εμφανίσεις του Αλέξη Τσίπρα, την τελευταία προεκλογική εβδομάδα. στο επίμονο ερώτημα «Πού θα βρει ο ΣΥΡΙΖΑ τα λεφτά;», λέγοντας ότι με την ενεργοποίηση του ELA θα έχει τη δυνατότητα η Τράπεζα της Ελλάδος να τυπώσει 100 δισ. ευρώ, ενώ επέμεινε ότι η άποψή της είναι σωστή, ακόμη και έναντι της κριτικής που δέχθηκε από στελέχη του οικονομικού επιτελείου της Κουμουνδούρου. Στον ΣΥΡΙΖΑ, δημοσίως, υποβαθμίζουν την επίπτωση που μπορεί να έχει αυτή η εικόνα ανεξέλεγκτης κακοφωνίας και λένε ότι δεν μπορεί, πλέον, να επηρεάσει τη διαμόρφωση του αποτελέσματος. Ωστόσο, ιδιωτικά, γίνονται παρεμβάσεις προς τους «αποκλίνοντες» από συνεργάτες του κ. Τσίπρα. Ενδεικτικό, δε, της ενόχλησης που προκάλεσε η δήλωση της κ. Μακρή είναι το σχόλιο στελέχους του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Είναι ένα θέμα αν καταλαβαίνει τι λέει». κ. Καμμένο και παράλληλα δεν προκύψει κάποια δυναμική στο κόμμα Παπανδρέου, τότε είναι πιθανόν να έχουμε δύο... μικρομέγαλα κόμματα εκτός Βουλής. Με συνέπεια να προκύπτει ως πιθανό πια σενάριο τα λεγόμενα λοιπά κόμματα (μαζί με τη ΔΗΜΑΡ, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ.) να αθροίσουν ακόμη και άνω του 10% και ο πήχυς της αυτοδυναμίας να υποχωρήσει περί το 36,5% ή και ακόμη χαμηλότερα (αν τα λοιπά αθροίσουν 12%, οι 151 έδρες διασφαλίζονται με 35,6%). Οι δύο αυτοί αστάθμητοι παράγοντες (ΑΝΕΛ και κόμμα Παπανδρέου) είναι που κάνουν τους δημοσκόπους να μιλούν για μία από τις πιο δύσκολα προβλέψιμες εκλογικές μάχες ως προς το αν θα μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση την άλλη Κυριακή. Οπως φαίνεται στον πίνακα, στην εντελώς υποθετική περίπτωση που το poll of polls επιβεβαιωθεί μέχρι κεραίας, ο ΣΥΡΙΖΑ θα λάβει 145 έδρες και θα χρειάζεται οπωσδήποτε τη συνδρομή των 8 βουλευτών των ΑΝΕΛ για να φτάσει Η Κουμουνδούρου, την ίδια στιγμή, επιχειρεί να αποφορτίσει το κλίμα που διαμορφώνεται, μετά την επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στον ELA για άντληση ρευστότητας. Οπως λένε στελέχη της, τα κεφάλαια που θα αντλήσουν σε αυτή τη φάση είναι ψίχουλα μπροστά στην κατάσταση που είχε διαμορφωθεί το 2012 και του μεγέθους της παρέμβασης που είχε απαιτηθεί τότε, ενώ βάζουν στο τραπέζι και μια δόση συνωμοσιολογίας, προσθέτοντας τη φράση «αν όλο αυτό δεν είναι μια κίνηση σκοπιμότητας για τη διαμόρφωση κλίματος». Παράλληλα, αναφορικά με το διεθνές περιβάλλον, εκτιμούν ότι όλοι, πλέον, έχουν προεξοφλήσει την εκλογική επικράτηση του ΣΥ- ΡΙΖΑ και οι δημόσιες τοποθετήσεις που γίνονται σε σχέση με την Ελλάδα έχουν χαρακτηριστικά άτυπης έναρξης της διαπραγμάτευσης με την επόμενη κυβέρνηση. σε μια οριακή αυτοδυναμία 153 εδρών. Τι θα γίνει στην περίπτωση που οι ΑΝΕΛ μείνουν εκτός Βουλής π.χ. με 2,9%; Ο ΣΥΡΙΖΑ θα αυξήσει κατά 3 τις έδρες του, φτάνοντας στις 148 και θα χρειάζεται πλέον να συμπράξει είτε με τα «απεχθή» του κόμματα («Ποτάμι» - ΠΑΣΟΚ) είτε με το ΚΚΕ, που απορρίπτει κάθε περίπτωση συνεργασίας με τον κ. Τσίπρα. Αυτός είναι ο λόγος που ουδείς μπορεί να αποκλείσει το οικονομικά επισφαλέστατο για τη χώρα σενάριο των δεύτερων εκλογών. Ας σημειωθεί, τέλος, ότι οι δημοσκόποι θεωρούν καθοριστική την εβδομάδα που έρχεται, επισημαίνοντας δύο ενδεχόμενα που θεωρούν εξίσου πιθανά. Να επικρατήσει ο φόβος και η Ν.Δ. να μειώσει τη διαφορά, καθώς όλες οι έρευνες βρίσκουν ότι η πλειονότητα των αναποφάσιστων προέρχεται από τις τάξεις της ή και το ακριβώς αντίθετο ενδεχόμενο. Η ψαλίδα να ανοίξει λόγω της προσδοκίας νίκης που καταγράφεται πλέον υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. ΑΠΕ Πώς θα λυθεί το αδιέξοδο με τη Χρυσή Αυγή Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Εισηγήσεις να σταλεί ένα διεθνές μήνυμα απαξίωσης της Χρυσής Αυγής, στην περίπτωση που διαψεύσει όλες τις εις βάρος της δημοσκοπήσεις και αναδειχθεί τρίτο κόμμα, δέχεται η Προεδρία της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, συνταγματολόγοι που μελετούν όσα παράδοξα είναι πιθανόν να γνωρίσει η χώρα τις επόμενες εβδομάδες έχουν ήδη ενημερώσει το Προεδρικό Μέγαρο ότι ακόμη και αν βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο νεοναζιστικό μόρφωμα, μπορεί κάλλιστα να το αποφύγει με ένα απλό τηλεφώνημα στις φυλακές Κορυδαλλού. Και σε αυτό η ΠτΔ απλά θα διαμηνύσει στον προφυλακισμένο Νίκο Μιχαλολιάκο την υποχρέωσή του να στείλει στον κ. Παπούλια κάποιον μη προφυλακισμένο συνεργάτη του προκειμένου ο τελευταίος να επιβεβαιώσει το τυπικόν και αναμενόμενον. Οτι δηλαδή ουδείς διανοείται να συνεργαστεί με οποιονδήποτε τρόπο με τη Χ.Α. Σύμφωνα με τους συνταγματολόγους, άλλωστε, υπάρχει και προηγούμενο για να αντιμετωπισθεί η περίπτωση που η Χ.Α. επιδιώξει τη μετάβαση του Μιχαλολιάκου στο Προεδρικό για να κάνει ένα διεθνές τηλεοπτικό σόου. Την εποχή που ο Ανδ. Παπανδρέου ήταν στο Ωνάσειο και έπρεπε να λάβει διερευνητική εντολή, ο Χρ. Σαρτζετάκης του την έδωσε τηλεφωνικά... Ολα τούτα, που είθε βέβαια να αποδειχθούν αχρείαστες νομικές «συμβουλές» στην Προεδρία, περιήλθαν μάλλον παρεμπιπτόντως σε γνώση της «Κ», καθώς όλοι οι συνταγματολόγοι ασχολούνται με κάτι πραγματικά πρωτόγνωρο που ενδέχεται να προκύψει σε αυτές τις εκλογές και έχει σαφώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Και αυτό δεν είναι άλλο από το ενδεχόμενο να διαπιστωθεί αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης πριν καν συνεδριάσει η νέα Βουλή. Με συνέπεια, ο κ. Παπούλιας να υποχρεούται συνταγματικά να διαλύσει τη νέα Βουλή πριν καν συγκροτηθεί σε Σώμα, και εμποδίζοντας έτσι την εκλογή του διάδοχου του! Επειδή είναι πιθανό να μπερδευτήκατε, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στις 26 Ιανουαρίου, αν δεν έχει προκύψει αυτοδυναμία, ο κ. Παπούλιας οφείλει να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον νικητή. Αν αυτή δεν τελεσφορήσει σε τρεις μέρες, θα τη δώσει στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, κι αν ούτε αυτή καρποφορήσει στον αρχηγό του τρίτου. Σε κάθε περίπτωση ο ΠτΔ μέχρι τις 4 Φεβρουαρίου θα γνωρίζει τελεσίδικα αν μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση καθώς το Σύνταγμα τον υποχρεώνει σε αυτό το διάστημα να έχει καταβάλει και μια έσχατη προσπάθεια καλώντας από κοινού τους πολιτικούς αρχηγούς μήπως βρεθεί βιώσιμη κυβερνητική λύση. Επομένως αν αυτή δεν βρεθεί ώς τις 4 Φεβρουαρίου, ο κ. Παπούλιας θα περιέλθει στην αμήχανη θέση να πρέπει να διαλύσει τη νέα Βουλή πριν καν αυτή συνέλθει σε Σώμα (η πρώτη συνεδρίαση έχει προγραμματισθεί για τις 5 Φεβρουαρίου) και να προκηρύξει νέες εκλογές. Αμήχανη διότι με τη συνταγματική αυτή υποχρέωσή του θα αμφισβητείται η δυνατότητα της επόμενης Βουλής να εκλέξει τον διάδοχό του. Λόγω αυτού του πρωτόγνωρου (αλλά όχι απίθανου) αδιεξόδου ο κ. Παπούλιας ζήτησε ήδη τη γνώμη των γνωστότερων συνταγματολόγων της χώρας. Και, κατά πληροφορίες, έχει ήδη καταλήξει στην απόφαση η επόμενη Βουλή να εκλέξει σε κάθε περίπτωση τον διάδοχό του. Με άλλα λόγια, ακόμη και αν δεν προκύψει κυβέρνηση ώς τις 4 Φεβρουαρίου, ο κ. Παπούλιας θα αξιώσει επιτακτικά από τους αρχηγούς των κομμάτων να συμφωνήσουν στην ανάγκη να συγκροτηθεί σε Σώμα η επόμενη Βουλή και να γίνει ομαλά η διαδοχή του. Τι σημαίνει αυτό με απλά λόγια; Οτι ο κ. Παπούλιας φέρεται αποφασισμένος να εξαντλήσει κάθε περιθώριο που του εισηγούνται ότι διαθέτει προκειμένου να αποτρέψει την πιθανότητα των διπλών εκλογών καθώς φέρεται να έχει πεισθεί ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικό για τη χώρα. ΚΩΝ. ΖΟΎΛΑΣ Σκεπτικισμός λόγω ΣΥΡΙΖΑ στις πρεσβείες Τα αντικρουόμενα μηνύματα που εκπέμπουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ προκαλούν σύγχυση και ανησυχία στις πρεσβείες των σημαντικών χωρών στην Αθήνα, όπως προκύπτει από εκτενείς συζητήσεις της «Κ» με πρέσβεις και κορυφαίους διπλωμάτες. Ο σκεπτικισμός δεν περιορίζεται στην οικονομία, αλλά επεκτείνεται και στους γεωπολιτικούς συσχετισμούς και στην προσέγγιση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις διεθνείς συνεργασίες, κυρίως σε ευαίσθητους τομείς, όπως η τρομοκρατία. Ολοι περιγράφουν τον Αλέξη Τσίπρα ως «πιο ώριμο» απ ό,τι στο παρελθόν, σημειώνοντας ότι «περιστοιχίζεται από καλύτερους συμβούλους». Εκτιμούν ότι σταδιακά το κόμμα καθίσταται πιο συστημικό, περιορίζοντας τη συγκρουσιακή ρητορική, αλλά η πολυφωνία τούς κάνει να αναρωτιούνται «ποιος είναι ο πραγματικός ΣΥΡΙΖΑ». Οι ξένες διπλωματικές αποστολές αναρωτιούνται σε περίπτωση που νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι ποίου σημείου είναι διατεθειμένος να φθάσει ο κ. Τσίπρας στην αντιπαράθεση με τους εταίρους και αν θα διατηρήσει ενωμένο το κόμμα του. «Φοβάμαι το ρήγμα ανάμεσα στους πιο ρεαλιστές και την Αριστερή Πλατφόρμα», τόνισε Δυτικός πρέσβης και με αφοπλιστική ειλικρίνεια αναρωτήθηκε: «Πώς θα διαχειρισθούν ένα σύστημα που μισούν;». Κάποιοι μίλησαν για τον κίνδυνο να «γυρίσουμε πολλές δεκαετίες πίσω και να υπάρξει μια απόπειρα διόρθωσης λαθών της μεταπολεμικής περιόδου». Ενδεικτική της αγωνίας που επικρατεί, αλλά και της λεπτομερούς ενασχόλησης με τις εξελίξεις, είναι η γνώση διαδικαστικών λεπτομερειών σε βαθμό που εκπλήσσει. Ευρωπαίος πρέσβης εξέφραζε την «ελπίδα» ότι σε πιθανές δεύτερες εκλογές θα ενδυναμωθεί η πιο ρεαλιστική γραμμή του κόμματος, καθώς ο κ. Τσίπρας θα επιλέξει τη λίστα των υποψηφίων και, άρα, θα αντικαταστήσει τους «ακραίους», αγνοώντας όμως ότι, παρότι ο αρχηγός όντως έχει το σχετικό δικαίωμα, είθισται να διαμορφώνει τις λίστες με βάση τη σειρά που προέκυψε στην προηγούμενη αναμέτρηση. Στην οικονομία, εμφανίζονται απόλυτοι για την ανάγκη τήρησης των συμφωνηθέντων. Αναγνωρίζουν στη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση το δικαίωμα επιλογών στο μείγμα πολιτικής, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι «δεν θα αμφισβητηθεί η δημοσιονομική εξυγίανση». Μιλούν, πάντως, για άγνοια του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε., που απειλεί να φέρει την Ελλάδα σε πορεία σύγκρουσης με ολόκληρη την Ευρώπη. «Ο συμβιβασμός και η συνεργασία είναι στο DNA της Ενωσης», τόνισε Ευρωπαίος πρέσβης, ο οποίος απέρριψε ως εντελώς αβάσιμη τη σκέψη για δημιουργία «κοινού μετώπου» Ελλάδας, Γαλλίας και Ιταλίας. Ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται η λαθρομετανάστευση και η αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής των τζιχαντιστών, καθώς η γεωγραφική θέση της Ελλάδας την καθιστά πιθανή πύλη εισόδου. Εκθειάζουν τις επιδόσεις των ελληνικών Αρχών στο εσωτερικό «συλλάβατε τους δυο σημαντικότερους τρομοκράτες» ενώ χαρακτηρίζουν τη συνεργασία με δικές τους υπηρεσίες άριστη, όπως απέδειξε πρόσφατη επιχείρηση στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Εκθειάζουν τους δύο τελευταίους υπουργούς Προστασίας του Πολίτη και αναρωτιούνται ποιος θα αναλάβει το συγκεκριμένο αξίωμα σε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής, η Κουμουνδούρου είναι καθησυχαστική, διαμηνύοντας ότι θα ακολουθήσει πολιτική συνέχειας.

20 20-ELLADA_Master_cy 16/01/15 23:41 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 Μόνο ένα ισχυρό «Ποτάμι» θα μπορεί να ελέγχει το φαβορί των εκλογών Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ* Φτάσαμε, λοιπόν, στην εβδομάδα που θα πρέπει να αποφασίσουμε με ποιους θα πάμε και ποιους θα αφήσουμε. Παντού, βέβαια, κυριαρχεί το σκηνοθετημένο σκηνικό πόλωσης των δύο διεκδικητών της εξουσίας. Οι προεκλογικές μέρες περνούν με αλληλοκατηγορίες, ακραίους διαξιφισμούς, κενά συνθήματα χωρίς προτάσεις και σχέδια. Ολα αυτά δημιουργούν ένα τείχος αποπροσανατολισμού της κοινωνίας. Είναι αυτό που θέλουν οι δύο μονομάχοι. Να μην ζητήσουν οι πολίτες τις (ανύπαρκτες) προτάσεις τους για τα εθνικά οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, τα προβλήματα που χαράσσουν την καθημερινότητα όλων μας. Τα κομματικά καφενεία της δεκαετίας του 80 αναβιώνουν από την λαϊκίστικη Δεξιά και την παρωχημένη Αριστερά που επιχειρούν με όπλο την πόλωση και τον φανατισμό να εγκλωβίσουν τους ψηφοφόρους. Από τη μία είναι η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, που εγκαθίδρυσαν το πελατειακό κράτος και τη διαφθορά, που πτώχευσαν τους πολίτες μέσω της υπερφορολόγησης και των άδικων οριζόντιων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, που υποβάθμισαν την ιατρική περίθαλψη και τη δικαιοσύνη, που γκετοποίησαν τους μετανάστες και γιγάντωσαν τις νεοναζιστικές συμμορίες. Και από την άλλη έχουμε τον ΣΥΡΙΖΑ που κατασυκοφάντησε την ιδιωτική πρωτοβουλία, σαμποτάρισε ακόμα και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ενίσχυσε τις συντεχνίες εις βάρος της κοινωνίας, επιτέθηκε στον εκσυγχρονισμό του δημόσιου πανεπιστημίου, γιγάντωσε την απαισιοδοξία του κόσμου και τον έκανε καχύποπτο ακόμη και προς την Ευρώπη και τις αξίες της. Η μόνη ίσως αισιόδοξη νότα στο πολεμικό κλίμα των ημερών είναι η ωριμότητα που επιδεικνύει ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος που αρνείται τις αυτοδυναμίες και «προκρίνει» συνεργασίες ως την πλέον ασφαλή λύση για τη διακυβέρνηση της χώρας. Μοχλός σε αυτήν την προσπάθεια της κοινωνίας να εξασφαλίσει συνεργασίες και μεγάλες κοινωνικές συμφωνίες, είναι όπως εξελίσσονται τα πράγματα μόνο το «Ποτάμι». Ενα Κίνημα που ενώ εξασφαλίζει τη ριζική ανανέωση του πολιτικού προσωπικού, συνδέει τη χώρα με τις κυρίαρχες επιλογές της. Την Ευρώπη, το ευρώ και τις δυτικές αξίες της ιδιωτικής οικονομίας και του κοινωνικού κράτους. Το Κίνημά μας από <<<<<< Στόχος μας είναι το κλεί - σιμο της αξιολόγησης από την τρόικα, η επίτευξη βιώσιμου χρέους και η διασφάλιση κρίσιμων δεσμεύσεων στο εσωτερικό. τη πρώτη κιόλας μέρα που εκδηλώθηκε «μίλησε» για «μικρές και μεγάλες συμμαχίες του 51%» και καλλιέργησε την ανάγκη συνεννόησης και συνεργασίας των πολιτικών σχηματισμών. Η χώρα δεν έχει χρόνο, είπαμε, και προτρέψαμε όλους να αναζητήσουν άμεσα βιώσιμες λύσεις, χωρίς εμφυλιοπολεμικές ρητορείες. Σύνθεση και όχι ιδεολογικά στερεότυπα έχει ανάγκη η χώρα. Η προσπάθειά μας απέδωσε καρπούς πρώτα απ όλα στο «Ποτάμι». Πολίτες με φιλοευρωπαϊκές ιδέες από τους χώρους της νεολαίας, της μεταρρυθμιστικής Αριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας και του κοινωνικού φιλελευθερισμού είναι πια εδώ μαζί μας. Οχι σαν συνιστώσες αλλά σαν μια ενιαία δύναμη αλλαγής. Με όλους αυτούς δουλέψαμε και παραγάγαμε τις δημοσιευμένες προτάσεις μας, που είναι άμεσα υλοποιήσιμες για όλα σχεδόν τα μείζονα προβλήματα της χώρας. Οι πολίτες απαιτούν, μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου, τα δημοκρατικά κόμματα να μην εγκαταλείψουν τη χώρα ακυβέρνητη, αλλά να κάνουν μια προσπάθεια να ξεπεράσουν τους κακούς τους εαυτούς και να υιοθετήσουν τον πολιτικό πολιτισμό της συναίνεσης και της σύνθεσης. Και το «Ποτάμι» είναι εδώ για να παίξει τον ρόλο του εγγυητή της σταθερότητας της χώρας την επόμενη μέρα των εκλογών. Οι αμφιλεγόμενες ευρωπαϊκές θέσεις που προβάλλει συχνά το φαβορί των εκλογών μπορούν να ελεγχθούν μόνο από ένα ισχυρό «Ποτάμι» που θα αποτρέψει κάθε διάθεση εκτροπής από τις ιστορικές κεκτημένες ευρωπαϊκές όχθες της χώρας. Και μπορεί οι σχολιαστές να αρέσκονται να αναφέρονται μόνο στον ιδρυτή του «Ποταμιού», όμως η πραγματικότητα είναι πλέον άλλη. Πρόσωπα αναγνωρισμένα, με πολύχρονη και πολυδιάστατη επαγγελματική καταξίωση, με δοκιμασμένες ηγετικές ικανότητες είναι πλέον το «Ποτάμι». Πρόσωπα που εγγυώνται ότι το Κίνημά μας μπορεί να έχει σημαντική συμβολή στη σύνταξη ενός πραγματικά πατριωτικού στρατηγικού σχεδίου δράσης της χώρας. Ηδη η «οικονομική ομάδα του Ποταμιού» έχει διαμορφώσει μια διαπραγματευτική στρατηγική που ικανοποιεί την κοινωνική ανάπτυξη της χώρας χωρίς όμως παράλληλα να προκαλεί τους δανειστές μας. Το «Ποτάμι» διαθέτει ανατρεπτικές ιδέες, μαζί όμως με συγκροτημένες λύσεις για όλα τα πιεστικά και ανοιχτά θέματα της κρίσιμης διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας. Στόχος μας είναι το κλείσιμο της αξιολόγησης από την τρόικα, η επίτευξη βιώσιμου χρέους, καθώς και η διασφάλιση κρίσιμων δεσμεύσεων στο εσωτερικό. Καμία αποδοχή «κουρέματος» ή περαιτέρω φορολόγησης καταθέσεων, αύξηση του κατώτατου μισθού ανάλογα με την αύξηση του ΑΕΠ, δράσεις για τους ανέργους, επιδοτήσεις για την εκπαίδευσή τους και την ένταξή τους σε θέσεις εργασίας. Και βέβαια ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στους συμπατριώτες μας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας γιατί αποτελεί πολιτική ντροπή να μιλάμε για πλεονάσματα, αν δεν έχουμε νικήσει την πραγματική φτώχεια. Η συντριπτική πλειονότητα της ηγετικής ομάδας και των υποψηφίων βουλευτών του «Ποταμιού» δεν έχει κομματικό παρελθόν, παρά μόνον σημαντικές επιστημονικές, επαγγελματικές και κοινωνικές περγαμηνές. Και μαζί με τα στελέχη που έχουν μόνο θετικό αποτύπωμα στην πολιτική δράση μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση του πολίτη με την πολιτική. Να δημιουργήσουμε μια νέα σχέση χωρίς εξαρτήσεις και συμφέροντα. Να ξαναστήσουμε, δηλαδή, μια σχέση που έχει ισοπεδωθεί από τα σκάνδαλα και τον σφιχτό εναγκαλισμό των απερχόμενων πολιτικών με τα συμφέροντα που θεωρούν τσιφλίκι τους τη χώρα. Τέτοιες ώρες την επόμενη Κυριακή οι πολίτες θα έχουν αποφασίσει. Το πόσο μεγάλο θα είναι το «ναι» στην προσπάθεια εθνικής αναγέννησης, το πόσο μεγάλο θα είναι το ποσοστό του «Ποταμιού» θα καθορίσει την πορεία της χώρας. Το πόσοι άξιοι και άφθαρτοι άνθρωποι με δημιουργικές ιδέες θα μπουν στη νέα Βουλή θα κρίνει την τύχη των μαχών που έρχονται. Το «φράγμα» της οπισθοδρόμησης σπάει με ισχυρό «Ποτάμι». Θα τα αλλάξουμε όλα, λοιπόν, χωρίς να γκρεμίσουμε τη χώρα; * Ο κ. Σταύρος Θεοδωράκης είναι επικεφαλής του «Ποταμιού». Τρία μέτωπα και ένα αγκάθι για το ΠΑΣΟΚ Ο βασικός στόχος του κ. Παπανδρέου Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ «Σε αυτές τις εκλογές ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την κάλπη». Με αυτή τη φράση επιχειρούν να περιγράψουν την κρισιμότητα των εκλογών της επόμενης Κυριακής οι στενοί συνεργάτες του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ την τελευταία εβδομάδα πριν από την αναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου θα εντείνει ακόμη περισσότερο την κριτική του προς τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ στη βάση της αναγκαιότητας για εθνική γραμμή συναίνεσης την επομένη των εκλογών, αλλά και προς τους ψηφοφόρους. Οι συνεργάτες του κ. Βενιζέλου τονίζουν ότι οι εκλογές δεν είναι δημοσκόπηση και οι πολίτες θα πρέπει να σκεφτούν «δίχως ελαφρότητα» επιλέγοντας να παράσχουν χρήσιμη ψήφο. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζουν ότι σε διαφορετική περίπτωση, οι πολίτες θα βρεθούν προ της δυσάρεστης έκπληξης να λάβει την τρίτη εντολή σχηματισμού κυβέρνησης ο φυλακισμένος αρχηγός της Χρυσής Αυγής. Τονίζουν, επίσης, ότι όσα προτείνονται τις τελευταίες ημέρες, κυρίως από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, είναι αόριστα και ανεφάρμοστα, ως εκ τούτου δεν είναι προοδευτικά, αλλά συντηρητικά. «Είναι οπισθοχώρηση σε σχέση με αυτό που έχουμε», αναφέρουν ενδεικτικά οι συνεργάτες του κ. Βενιζέλου. Γίνεται, λοιπόν, προφανές ότι ο κ. Βενιζέλος μειώνει αισθητά τους τόνους έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, δίχως, ωστόσο, να αποφεύγει την κριτική επί της αμφισημίας και της αοριστίας των θέσεων που εκφράζουν τα στελέχη της Κουμουνδούρου. Ο κ. Βενιζέλος θα επιμείνει στη γραμμή της ανυπαρξίας αυτοδυναμίας, καλώντας για συμμετοχή σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας και τους δύο βασικούς διεκδικητές της εξουσίας. Κριτική στο «Ποτάμι» Στην κατεύθυνση της κριτικής των προηγούμενων ημερών θα κινηθεί και εναντίον του «Ποταμιού», το οποίο, όπως λένε στη Χαρ. Τρικούπη, «έχει θολά νερά». Οι συνεργάτες του κ. Βενιζέλου περιγράφουν το κόμμα του κ. Στ. Θεοδωράκη ως «ένα μείγμα ετερόκλητων στοιχείων, με κοινό αποκλειστικό στόχο τη συμμετοχή και τη νομή της εξουσίας που ποθούν γιατί μέχρι τώρα στερήθηκαν, αδιακρίτως εταίρων, πολιτικών, στόχων και κοινωνικής αναφοράς». Σε κάθε περίπτωση, προεξοφλούν ότι ακόμη και αν το «Ποτάμι» βρεθεί ως κυβερνητικός εταίρος σε μια πιθανή κυβέρνηση μετά τις 25 Ιανουαρίου, σύντομα θα ακολουθήσει την πορεία της ΔΗ- ΜΑΡ προς, όπως λένε, την πολιτική λήθη. Στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου τις τελευταίες ημέρες αποφεύγουν να ξεκινήσουν οποιαδήποτε συζήτηση για το Κίνημα του κ. Γ. Παπανδρέου. Στη Χαρ. Τρικούπη υπενθυμίζουν τις εξελίξεις του Νοεμβρίου του 2011, προκειμένου να απαντήσουν στον κ. Παπανδρέου, ο οποίος έχει αναδείξει σε κεντρικό στοιχείο της προεκλογικής εκστρατείας του την άποψη πως τότε υπονομεύθηκε από τον κ. Βενιζέλο, προκειμένου να χάσει την πρωθυπουργία. Ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος γνωστοποίησε ότι ο κ. Παπανδρέου του είχε προτείνει την πρωθυπουργία λίγο μετά τη Στη Χαριλάου Τρικούπη εκφράζουν ικανοποίηση για τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του κ. Βενιζέλου ανά την χώρα. σχετική πρόταση στον κ. Φίλ. Πετσάλνικο και πριν εκείνη που τελικώς απεδέχθη ο κ. Λ. Παπαδήμος, κάτι το οποίο επιβεβαίωσε εμμέσως και ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος κ. Γ. Πεταλωτής. Στο προσκήνιο βρίσκονται, προφανώς, οι κινήσεις των λεγόμενων προβεβλημένων στελεχών, όπως οι Μιχ. Χρυσοχοΐδης, Φώφη Γεννηματά και Ανδρ. Λοβέρδος, οι οποίοι άλλωστε έχουν να δώσουν και μια σκληρή εκλογική μάχη στη Β Αθηνών. Ενώ στη γραμμή πυρός έχει προστεθεί και ο κ. Γ. Φλωρίδης, ο οποίος επαναδραστηριοποιήθηκε στη γενικότερη προσπάθεια της Χαρ. Τρικούπη. Στο παρασκήνιο διεξάγεται μια πολύ σκληρή μάχη με σκοπό να συγκρατηθούν σε διαχειρίσιμα ποσοστά οι διαρροές προς το κόμμα του κ. Παπανδρέου. Σε όλες τις νομαρχιακές ανά τη χώρα και το λεκανοπέδιο Αττικής, τα στελέχη της Χαρ. Τρικούπη έχουν αναλάβει μια παράλληλη εργασία, πέρα από τη διάχυση της γενικής γραμμής που εκπορεύεται από το επιτελείο του κ. Βενιζέλου. Ευθύνη για όλη αυτή τη διαδικασία έχουν τα τοπικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ σε έμμεση ή άμεση συνεννόηση και με τον γραμματέα του κόμματος κ. Ν. Ανδρουλάκη. Από την έως τώρα εξέλιξη των γεγονότων, εκτιμούν ότι οι διαρροές είναι μικρές και αφορούν κυρίως κάποια συνδικαλιστικά στελέχη. Τέλος, υφίσταται ικανοποίηση για τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του κ. Βενιζέλου ανά τη χώρα, ωστόσο στη Χαρ. Τρικούπη κρατούν χαμηλούς τόνους. EUROKINISSI Με βασικό στόχο το ΠΑΣΟΚ και τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο θα κινηθεί και την τελευταία προεκλογική εβδομάδα ο κ. Γ. Παπανδρέου και τα στελέχη του Κινήματός του. Τα βασικά στοιχεία της στρατηγικής του κ. Παπανδρέου παραμένουν απαράλλαχτα από την πρώτη ομιλία του στο Μουσείο Μπενάκη στις 3 Ιανουαρίου. Συνοπτικά: Πρώτον, στο Κίνημα κατηγορούν τον κ. Βενιζέλο για υπονόμευση, με σκοπό την εξώθηση σε παραίτηση του κ. Παπανδρέου το Δεύτερον, υπερασπίζονται την κυβερνητική διετία και τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν εκείνη την περίοδο. Τρίτον, τάσσονται υπέρ μιας υπό όρους κυβερνητικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Και, τέταρτον, αμφισβητούν τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, αφήνοντας μάλιστα αιχμές για την αντιμετώπιση που τυγχάνει ο πρώην πρωθυπουργός από μερίδα μέσων ενημέρωσης. Συγκεκριμένα, ο κ. Παπανδρέου στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας διατύπωσε ο ίδιος και ευθέως την κατηγορία υπονόμευσης προς τον κ. Βενιζέλο, θέση από την οποία δεν μετακινήθηκε ουδείς στο Κίνημα ακόμα και μετά την έμμεση παραδοχή πως πράγματι, ο πρόεδρος του Κινήματος είχε προτείνει τον Νοέμβριο του 2011 την πρωθυπουργία και στον κ. Βενιζέλο. Στο Κίνημα περιγράφουν τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ως «συνυπεύθυνο», μαζί με τον κ. Α. Σαμαρά, για την κατάργηση των μεταρρυθμίσεων που ο κ. Παπανδρέου προώθησε ως πρωθυπουργός. Χρησιμοποιούν, μάλιστα, αυτό το επιχείρημα ως βάση για την κατηγορία ταύτισης με τη Δεξιά που προσάπτουν στον κ. Βενιζέλο. Ο κ. Παπανδρέου και οι επιτελείς του αμφισβητούν, επίσης, τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων από τη στιγμή που το Κίνημα άρχισε να καταγράφεται σε αυτές. Υποστηρίζουν ότι είναι χρονικά ανέφικτο να έχει καταγραφεί η δυναμική του Κινήματος στην κοινή γνώμη και ευελπιστούν πως την τελευταία εβδομάδα το κόμμα τους θα αυξήσει την επιρροή του. Ως παράδειγμα αναφέρουν την προσέλευση, όπως λένε, στις συγκεντρώσεις του κ. Παπανδρέου, γεγονός που, κατά την άποψη των συνεργατών του πρώην πρωθυπουργού, αποδεικνύει ότι μεγάλο τμήμα των παραδοσιακών ψηφοφόρων του ΠΑ- ΣΟΚ έχει μετακινηθεί προς το Κίνημα. Ο κ. Παπανδρέου θα συνεχίσει τις περιοδείες του και αυτή την εβδομάδα, επιστρέφοντας μάλιστα και στην Αττική, όπου αναμένεται να πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία ομιλία, ενώ θα κλιμακώσει και τις προσωπικές εμφανίσεις του στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Αξιοσημείωτο και απρόσμενο για τους περισσότερους παρατηρητές στοιχείο της καμπάνιας του κ. Παπανδρέου είναι η ολική επαναφορά των επιχειρημάτων που χρησιμοποιούσε και το Ο κ. Παπανδρέου τονίζει επίμονα ότι παρά τα λάθη που έγιναν, η πολιτική πρόταση που κατέθεσε τότε, εξακολουθεί να είναι επίκαιρη. Και τούτο διότι, όπως λέει, αποδεικνύεται ότι η οικονομία μπορεί να ανακάμψει μόνον εφόσον πραγματοποιηθούν ριζικές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του κράτους. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμούν ότι θα μπορούσε να βρεθεί πολιτικό έδαφος συνεννόησης με τον ΣΥΡΙΖΑ, σε περίπτωση, βέβαια, που το νεοπαγές κόμμα κατορθώσει να υπερκεράσει το 3% που απαιτείται για να εισέλθει στη Βουλή. ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΔΟΣ Το μουστάκι, η τούμπα, τα «παπαγαλάκια» και το τζιπ Της ΜΑΡΙΛΗΣ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ Οι δρόμοι τους συνήθως διασταυρώνονται όταν πλησιάζουν οι εκλογές. Διόλου τυχαίο που τότε ακριβώς ξεκινούν και τα... τρακαρίσματα. Οταν οι επικοινωνιολόγοι συναντώνται με τους πολιτικούς, αλλόκοτες καταστάσεις προκύπτουν. Κι έτσι, πριν από μία εβδομάδα, ο ΣΥ- ΡΙΖΑ χωρίς να το ξέρουν τα στελέχη του, πιάστηκε να έχει κλέψει το βασικό σύνθημα του Κώστα Σημίτη απ το 2000, «Το μέλλον ξεκίνησε». Και στη Ν.Δ., τα επικοινωνιακά λάθη έφεραν σε τέτοια κατάσταση τον πρωθυπουργό, που έφτασε να εξωπετάξει τον σκηνοθέτη της ομιλίας του στη Λάρισα. Βλέπετε, σε αντίθεση με τον παλαιό μάγο της κάμερας, τον Τ. Μπιρσίμ, που έκανε τους δέκα να μοιάζουν χίλιοι, ο σύγχρονος «μάγος» εξαφάνισε τους δέκα μες στο σκοτάδι της οθόνης! Η σχέση είναι παλιά και πολυκύμαντη και τα παραδείγματα πάμπολλα: Αύγουστος του 1996 και στο Ελληνικό είχε μόλις φτάσει ο Γιόζεφ Γκλικ, ο διάσημος καθηγητής Ψυχολογίας που θα άλλαζε το προφίλ του «Μπουλντόζα» στον δρόμο προς την κάλπη. Μόνο που ο ξένος ειδήμων είχε έρθει έπειτα από πρόσκληση του Τζαννή Τζαννετάκη, χωρίς ποτέ να έχει δει τον Μιλτιάδη Εβερτ. Μετά τη συνάντηση μαζί του, ο κ. Γκλικ όχι μόνο έβγαλε εισιτήριο επιστροφής, αλλά έδωσε και σειρά από συνεντεύξεις με διόλου κολακευτικό περιεχόμενο για τον τότε αρχηγό της Ν.Δ. Ακόμα πιο παλιά; Πάμε στην εποχή της ΔΗΑΝΑ. Το κόμμα του Κωστή Στεφανόπουλου έπνεε τα λοίσθια κι εκείνος ρώτησε τα στελέχη του τι πιστεύουν πως πρέπει να κάνει. Και από τον φέρελπι νεαρό επικοινωνιολόγο που ονομαζόταν <<<<<< Οταν οι επικοινωνιολόγοι συναντώνται προεκλογικά με τους πολιτικούς το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα επιτυχές. Αρης Σπηλιωτόπουλος έλαβε την εξής συμβουλή: «Να ξυρίσετε το μουστάκι σας»! Μην αναρωτιέστε - δεν πρόκειται για συνωνυμία. Είναι το γνωστό γαλάζιο στέλεχος που μερικά χρόνια αργότερα συμβούλευσε τον Κ. Καραμανλή να γοητεύσει τις κάμερες παίζοντας μπροστά τους ποδόσφαιρο. Πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να παραδοθεί εκείνη η ανεπανάληπτη προεδρική τούμπα στην τηλεοπτική αιωνιότητα... Φυσικά, δεν φταίει πάντα ο επικοινωνιολόγος για την τούμπα των ποσοστών. Πολλές φορές φταίει η χημεία με τον υποψήφιο ή με τους συμβούλους του. Πάρτε, ας πούμε, την ατυχή συνεργασία της Μελίνας Μερκούρη με τον πολυδιαφημισμένο Ζακ Σεγκελά. Οσο παράξενο κι αν ακούγεται, ίσως ήταν εξαιτίας του που χάθηκε η δημαρχία της Αθήνας το Κι έτσι την ίδια ώρα που ο Αντώνης Τρίτσης πανηγύριζε τη νίκη του, ο Σεγκελά παραδεχόταν πως έκανε την πιο αποτυχημένη εκστρατεία της καριέρας του. Τα σύννεφα είθισται να μαζεύονται πολύ πριν φτάσουμε στην κάλπη. Οπως συνέβη και το 2009 στα γραφεία της Ρηγίλλης. Ηταν λίγο πριν από τις ευρωεκλογές που ένας χαμογελαστός διαφημιστής πάτησε το «on» κι έβαλε το dvd να παίζει. Ολα τα γαλάζια στελέχη βρήκαν τα πουλάκια στο βίντεο χαριτωμένα και τους διαλόγους πιασάρικους. Για κακή τους τύχη, δεν συνέβη το ίδιο την επομένη και με τους τηλεθεατές. Κι έτσι, τα «παπαγαλάκια» της Ν.Δ. που είχαν βάλει στόχο να κουτσουλίσουν τον Γ. Παπανδρέου, ράμφισαν αλύπητα τις μονάδες δημοτικότητας της Ν.Δ.! Γιατί παραδοσιακά στην πολιτική, όλα μοιάζουν να πηγαίνουν καλά, μέχρι τη στιγμή που έρχεται η καταστροφή. Κι έτσι, ένα διαφημιστικό σποτ αξίας ευρώ μπορεί ακόμη και να ξεριζώσει μια αγάπη με αξία ανεκτίμητη. Αν δεν το πιστεύετε, ρωτήστε την Ολγα Κεφαλογιάννη: μέχρι τη μέρα που έγινε υπουργός Tουρισμού, εκείνη και ο Ν. Καραχάλιος είχαν τις καλύτερες σχέσεις. Και ύστερα, ήρθε το διαφημιστικό που γυρίστηκε στο Λονδίνο για την προώθηση της Ελλάδας. Ο επικοινωνιολόγος συμβούλεψε την πολιτικό να τραβά φωτογραφίες με το iphone της, ενώ στο βάθος χορεύουν συρτάκι στις όχθες του Τάμεση νεαροί άνδρες και γυναίκες. Αν αφαιρέσουμε τον Τάμεση και το iphone, θα μπορούσε να είναι χορογραφία από ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη. Οπότε, ως σάουντρακ του μιούζικαλ, ταίριαξε απρόσμενα το «ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο». Το οποίο, λογικά, ακόμα και τώρα θα θυμίζει στον Γ. Τζαννετάκο τη δική του επαφή με τους επικοινωνιολόγους της κάλπης, τότε που όλοι τους νόμιζαν πως θα γίνει υπερνομάρχης. «Μα, βρε παιδιά, είστε σίγουροι;», ψέλλισε με το που του έδειξαν σ ένα σποτ τον εαυτό του ως θηριώδες τζιπ να ετοιμάζεται να τσαλαπατήσει το cinquecento της Φώφης Γεννηματά. «Βρε παιδιά, εγώ δεν ξέρω καν να οδηγώ», ξαναείπε μήπως και πείσει τη γαλάζια ομήγυρη. Αλλά κανείς δεν τον άκουσε...