Νόζξπ Alzheimer και Σακςαοώδεπ Διαβήηεπ

Transcript

1 Νόζξπ Alzheimer και Σακςαοώδεπ Διαβήηεπ Σζνιάθε Κάγδα, MD, PhD Λεπξνιόγνο-Φπρίαηξνο, Θενιόγνο Θαζεγήηξηα Α.Π.Θ Πξόεδξνο ηεο Παλειιήληαο Οκνζπνλδίαο Λόζνπ Alzheimer

2 ΠΔΡΙΓΡΑΜΜΑ ΝΟO ALZHEIMER ΟΡΙΜΟ ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ ΓΙΑΓΝΧΗ ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ ΑΚΥΑΡΧΓΗ ΓΙΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΝΟΟ ALZHEIMER ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΙΑ ΤΥΔΣIΔΙ- DM-related AD ΠΡΟΛΗΦΗ ΚΟΙΝΗ ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ

3 Αηηίεο γηα ην 76% ηωλ ζαλάηωλ ζην 2007, ζηηο ΗΠΑ, θαηά ζεηξά ζπρλόηεηαο Καξδηνπάζεηεο; Καξθίλνο; ΑΔΔ; Υξόληεο πλεπκνλνπάζεηεο; Σξνραία (αλεπηζύκεηεο βιάβεο); Νόζνο Alzheimer; αθραξώδεο Γηαβήηεο; Γξίππε θαη πλεπκνλία; Νεθξίηηδα, λεθξσζηθό ζύλδξνκν θαη λέθξσζε; εςαηκία Natl Vital Stat Rep Aug 26;59(8):1-95.

4 ΤΝΟΗΡΟΣΗΣΑ Γ ΚΑΙ ΝΑ Αλνηα, θαηάζιηςε, θαη άγρνο ζπρλά ζπλππάξρνπλ κε άιια ςπρηαηξηθά λνζήκαηα ζε αζζελείο κε Γ Alagiakrishnan K, Sclater A. Οθηώβξηνο, 2011

5 ΚΟΙΝΟΙ ΜΗΥΑΝΙΜΟΙ 1. brain-derived neurotrophic factor, 2. Αληίζηαζε ζηελ ηλζνπιίλε θαη 3. Κπηνθίλεο Τπνζηεξίδνπλ όηη ηα λνζήκαηα απηά ηνπ εγθεθάινπ κπνξεί λα νθείινληαη ζηηο επηπινθέο ηνπ Γ ηύπνπ 2

6 ΠΟΙΑ ΔΙΝΑΙ Η ΑΡΥΗ; Η δηαηαξαρή ηεο νκνηόζηαζεο ηνπ Ca(2+) ησλ λεπξώλσλ πνπ ζρεηίδεηαη κε Ννεηηθή Γηαηαξαρή έρεη βξεζεί ζε πεηξακαηηθά κνληέια θαη ηνπ γήξαηνο θαη ηνπ Γ. ηελ πεξηθέξεηα ε δπζθνιία ζηε ξύζκηζε ηνπ ελδνθπηηάξηνπ αζβεζηίνπ Ca(2+) κπνξεί λα ελνρνπνηείηαη γηα ηελ αληίζηαζε ζηελ ηλζνπιίλε.

7 Νόζξπ Alzheimer

8 20νο ΑΙΧΝΑ Alois Alzheimer Φπρίαηξνο, Σν 1907, πεξηέγξαςε ηα θιηληθά θαη λεπξνπαζνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο λφζνπ Alzheimer s patient, Augusta Deter 51 ρξνλψλ Κεηά ην ζάλαην

9 ΝΔΤΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 20oο αηώλαο 21oο αηώλαο Ακπινεηδηθέο πιάθεο Νεπξντληδηαθέο αιινηώζεηο Ακπινεηδηθέο πιάθεο Νεπξντδηαθέο αιινηώζεηο σκάηηα ηνπ Lewy TDP-43

10 Λνεηηθή Δπίδνζε Φπζηθή πνξεία ηεο λεπξνπαζνινγίαο ηεο Ν.Α. Σα ζηάδηα ηνπ Braak γηα ηε παζνινγία λεπξνηληδίσλ(άλσ) θαη πιαθψλ(θάησ) 0 I/II III/IV V/VI Ζιηθία (έηε) 10

11 ΝΟΟ ALZHEIMER ΠΡΟΚΛΗΗ ΣΟΤ 21νπ ΑΙΧΝΑ Νόζνο Alzheimer: Όιεο νη πξννδεπηηθέο άλνηεο πνπ δηάρπηα πξνζβάιινπλ ηνλ εγθέθαιν κε απνηέιεζκα λνεηηθά, ιεηηνπξγηθά, ςπρνινγηθά, ζπκπεξηθνξηθά θαη θνηλσληθά πξνβιήκαηα

12 Alzheimer and Dementia 2009

13 ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ 1.Δπηπνιαζκόο, 9% άλω ηωλ 70 ζηελ Ππιαία 6% άλω ηωλ 70 εηώλ 2. ηνλ Γήκν Μ. Αιεμάλδξνπ 3,6% >65 Tsolaki M. et al, AJAD, 1999 Tsolaki M. et al, ADI2010 Θεζκόο ηεο νηθνγέλεηαο ε4 κηθξόηεξε ζπρλόηεηα (11% vs 32%) Διαηόιαδν 11/18/2011

14 ΠΑΘΟΓΔΝΔΙΑ ΓΔΝΔΣΙΚΗ (Ηιηθία, ύλδξνκν Down, Γνλίδηα) ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΗ 11/18/2011

15 Alzheimer s disease Beta-amyloid plaques Mutations Genetic Factors Genetic Risk Factors Environmental Factors Neurofibrillary Tangles APP (Chr. 21) Presenilin 1 (Chr. 14) Presenilin 2 (Chr. 1) ApoE4 (Chr. 19) CR1, PICALM, CLU, Common variants at ABCA7, MS4A6A/MS4A4E, EPHA1, CD33 and CD2AP High cholesterol High blood pressure Smoking Omocystinaemia Diabetes Mellitus Physical inactivity Familial AD 1-5% of cases Early onset (35-65 y.) Sporadic AD % of cases Late onset (>65 y.) 15

16

17 Γηάγλωζε ηεο Νόζνπ Alzheimer: λέα δεδνκέλα

18

19 Σακςαοώδεπ Διαβήηεπ (ΣΔ) Σε ειηθίεξ μεγαιύηενεξ από 65 έηε, αθμνά πενηζζόηενμ από ημ 20% ημο γεκηθμύ πιεζοζμμύ. Χαναθηενίδεηαη από αολεμέκα επίπεδα ζαθπάνμο,

20 Σακςαοώδεπ Διαβήηεπ Αοηόμαηα ημπμζεηεί ηα άημμα ζε αολεμέκμ θίκδοκμ γηα μηθνμαγγεηαθέξ (κεθνμπάζεηα, κεονμπάζεηα, αμθηβιεζηνμεηδμπάζεηα) θαη μαθνμαγγεηαθέξ επηπιμθέξ (ζηεθακηαία κόζμξ, αγγεηαθό εγθεθαιηθό επεηζόδημ θαη πενηθενηθή αγγεημπάζεηα ηωκ θάηω άθνωκ)

21 Ο ΡΟΛΟ ΣΗ ΙΝΟΤΛΙΝΗ ΣΗ ΓΗΡΑΝΗ Ο Harold Himsworth's 75 ρξόληα πξηλ αλέθεξε ηελ μεθάζαξε ζρέζε κεηαμπ ηεο αληίζηαζεο ηεο ηλζνπιίλεο θαη ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ΚΝ. Η γήξαλζε ηνπ εγθεθάινπ ζπλνδεύεηαη από ειαηησκέλε δξαζηηθόηεηα ηεο ηλζνπιίλεο είηε εμαηηίαο κε θαιήο θπηηαξηθήο απάληεζεο ζηελ ηλζνπιίλε είηε εμαηηίαο αλεπάξθεηαο ηεο ηλζνπιίλεο, ιόγσ ηεο κε θαιήο ιεηηνπξγίαο ηνπ ΒΒΒ...

22 ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

23 ΝΟΗΣΙΚΔ ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΔ Δ ΑΘΔΝΔΙ ΜΔ Γ Οη ειηθησκέλνη κε δηαβήηε είραλ ρακειόηεξα ζθνξ ζηελ πξνζνρή, ζηελ ςπρνθηλεηηθή θαη εθηειεζηηθή ιεηηνπξγία, αιιά δελ ππήξραλ δηαθνξέο ζηε κλήκε ή ζηε ζεκαζηνινγηθή κλήκε θαη γιώζζα από ηνπο ειηθησκέλνπο πνπ δελ έπαζραλ από ζαθραξώδε δηαβήηε. Δπίδξαζε ζηελ ζπκκόξθσζε ζηελ ζύλζεηε αγσγή Κακία δηαθνξά ζε ζρέζε κε ηε θαξκαθεπηηθή αγσγή. Κάπνηνο ζπγθεθξηκέλνο ξόινο ζην Γ σο παξάγνληαο θηλδύλνπ γηα ηηο λνεηηθέο δηαηαξαρέο απαηηεί καθξνρξόληεο κειέηεο. National Alzheimer's Coordinating Center's (31) Uniform Data Set (UDS). (3421 elderly research subjects from ) Curr Aging Sci Oct 21

24 Σρζςέηιζε ΝΑ-ΣΔ Οη αζζεκείξ με ΣΔ έπμοκ διπλάζιξ κίμδρμξ μα αμαπηύνξρμ ΝΑ (Biessels et al., 2005) Επίζεξ έπεη παναηενεζεί ειαηηωμέκε έθθναζε ηωκ γμκηδίωκ πμο θωδηθμπμημύκ ηεκ ηκζμοιίκε θαη ημοξ αολεηηθμύξ πανάγμκηεξ ηεξ ηκζμοιίκεξ Ι θαη ΙΙ, όπωξ επίζεξ ηεξ ηκζμοιίκεξ θαη ηωκ οπμδμπέωκ IGF-I ζε εγθεθάιμοξ αζζεκώκ με ΝΑ (Steen θ.α. 2005) Η ειάηηωζε αοηή αολάκεηαη με ηεκ ελέιηλε ηεξ κόζμο θαη ζπεηίδεηαη με ηεκ ειάηηωζε ηεξ αθεηοιμπμιίκεξ (Rivera θ.α. 2005)

25 Σρζςέηιζε με Ήπια Νξεηική Διαηαοαςή (ΗΝΔ) Η ΗΝΔ ζςεηίδεηαι με ποώιμε έμαονε (<65 εηώμ), μεγαλύηεοε διάοκεια (>10 εηώμ) και με ηε ζξβαοόηεηα ηξρ ΣΔ Η ζοπκόηεηα εμθάκηζεξ ημο ΣΔ ήηακ ίδια ζε αζζεκείξ με ΗΝΔ θαη ζε ογηείξ εζειμκηέξ Παναηενήζεθακ δηαθμνέξ ακάμεζα ζημοξ δηάθμνμοξ ηύπμοξ ΗΝΔ (Αμκεζηηθήξ θαη με αμκεζηηθήξ μμνθήξ)

26 Σηα ανπηθά ζηάδηα ηεξ ΝΑ παναηενήζεθε ελάηηωζε ηεπ ςοεζιμξπξίεζεπ ηεπ γλρκόδεπ ηξρ εγκεθάλξρ καηά 45% Ειαηηωμέκε έθθναζε ηωκ οπμδμπέωκ ηκζμοιίκεξ, IGF-I θαη II ζε αζζεκείξ με ΝΑ

27 Διαβήηεπ ηύπξρ 3?

28 Φαομακερηική αγωγή Οη ςαμελέπ ζργκεμηοώζειπ οξζιγλιηαδόμεπ μπμνμύκ κα ειαηηώζμοκ ηε ζογθέκηνωζε ημο β- αμοιμεηδμύξ αολάκμκηαξ ημκ LRP1, έκακ ελωθοηηάνημ μεηαθμνέα ημο β-αμοιμεηδμύξ ζημκ αημαημεγθεθαιηθό θναγμό Σύζηαζε γηα πνεζημμπμίεζε ηεξ νμζηγιηηαδόκεξ γηα ηεκ ακηημεηώπηζε ηεξ ΝΑ ζε πμιύ παμειόηενεξ δόζεηξ από αοηέξ γηα ημκ ΣΔ Moon et al., 2011

29 Σρζςέηιζε με APOE4 Τα άημμα πμο έπμοκ ΣΔ θαη ημ αιιήιημ APOE4 έπμοκ πάκω από δηπιάζημ θίκδοκμ κα πάζμοκ ΝΑ από ηα άημμα πμο έπμοκ μόκμ ημ αιιήιημ APOE4. Messier 2003, Peila θ.α. 2002

30 Σε πειοαμαηόδωα-1

31 Σε πειοαμαηόδωα-2 Τα πεηναμαηηθά μμκηέια ζηνεπημδμθίκεξ πανμοζίαζακ ειαηηωμέκα επίπεδα β-αμοιμεηδμύξ θαη η-πνωηείκεξ πμο ζπεηίδμκηαη με ειαηηωμέκε έθθναζε ηωκ γμκηδίωκ ηεξ ηκζμοιίκεξ, ημο IGF-II θαη ηωκ οπμδμπέωκ ηεξ ηκζμοιίκεξ Lester-Coll θ.α. 2006

32 Τα ημληθά ceramides (ιηπίδηα πμο απμηειμύκηαη από ζθηγγμιηπίδηα θαη έκα ιηπανό μλύ) μπμνμύκ κα πνμθαιέζμοκ ειάηηωζε ηεξ έθθναζεξ ηεξ ηκζμοιίκεξ θαη ημο IGF όπωξ επίζεξ θαη κμεηηθέξ δηαηαναπέξ ζε πεηναμαηηθά μμκηέια ΣΔ

33

34

35 Longitudinal studies report lower intelligence quotient (IQ), decreased mental efficiency, and worse school performance in children with type 1 diabetes compared to children without diabetes. Older adults with type 2 diabetes show a 1.5- to 2.0- fold increased risk of cognitive decline compared to adults without diabetes. Research studies indicate that individuals with type 2 diabetes have a greater than 2-fold increased risk of developing Alzheimer s disease (AD) compared to individuals without type 2 diabetes.

36 17 πκβνπιέο γηα ηε κείσζε ηνπ θηλδχλνπ ηεο άλνηαο ΞΟΝΠΔΣΔ ηε ΓΗΑΡΟΝΦΖ ζος ΞΟΝΠΔΣΔ ηο ΠΥΚΑ ζος Λα εξαζκείρ ηο ΚΑΙΝ ζος Λα κάνειρ ζςσνά CHECK-UP (ΑΞ, ΠΓ, σολεζηεπίνε Δλικοβακηεπίδιο) ΞΟΝΠΔΣΔ ηεν ΘΝΗΛΥΛΗΘΖ ζος ΕΥΖ ΞΟΝΠΔΜΔ ΡΖΛ ΘΑΡΑΘΙΗΤΖ ΞΟΝΠΔΣΔ ηο ΘΔΦΑΙΗ ζος ΦΟΝΛΡΗΠΔ ΡΖΛ ΝΗΘΝΓΔΛΔΗΑ ΠΝ ΞΟΝΠΔΣΔ ηιρ ΠΛΖΘΔΗΔΠ ζος (κάπνιζμα, αλκοόλε) Ζ ζυζηή σπήζε ηυν θαπμάκυν Ζ καλή ποιόηεηα ηος ύπνος Ζ εναζσόλεζε και έκθπαζε με ηεν Ρέσνε ΓΗΑΡΖΟΖΠΔ ΡΖΛ ΞΗΠΡΖ ΠΡΝ ΘΔΝ

37 Πξνζνρή ζηνλ δηαβήηε

38 Γιαβήηερ ηύπος 2 και νόζορ Alzheimer 30-90% κεγαιχηεξνο θίλδπλνο γηα ΛΑ ζηνπο αζζελείο κε δηαβήηε 1-5 πζηεκαηηθή αλαζθφπεζε: Αχμεζε ηεο επίπησζεο θάζε είδνπο άλνηαο (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ΛΑ & ηεο αγγεηαθήο άλνηαο) ζε δηαβεηηθνχο ζε 7/10 κειέηεο 6

39 ΞΟΝΠΦΑΡΖ ΚΔΙΔΡΖ ΠΔ ΓΗΑΒΖΡΗΘΝΠ Mejía-Arango S, October απφ 749 αζζελείο κε Γ αλέπηπμαλ άλνηα, επνκέλσο νη αζζελείο κε Γ έρνπλ απμεκέλν θίλδπλν. Θνηλσληθνδεκνγξαθηθνί παξάγνληεο θαη άιιεο ζπλνζεξφηεηεο (ΤΠΔΡΣΑΖ, ΘΑΣΑΘΙΗΦΖ) ζπκβάιινπλ ζηε ζρέζε Γ θαη Άλνηαο.

40 ΞΟΝΠΦΑΡΖ ΚΔΙΔΡΖ ΠΔ ΖΙΗΘΗΥΚΔΛΝΠ Ohara T, October, 2011 ε 1,017 ειηθησκέλνπο 60 ρξνλψλ ρσξίο άλνηα Βξέζεθε φηη ν Γ είλαη ζεκαληηθφο παξάγσλ θηλδχλνπ γηα φια ηα είδε ηεο άλνηαο, ηεο ΛΑ θαη ηεο ΑΓΓΑ. Δπηπιένλ, ηα επίπεδα 2-ψξεο PG (postload glucose), αιιά φρη ηα επίπεδα FPG (fasting plasma glucose), ζρεηίδνληαη κε ηηο άλνηεο.

41 J Neurol Sci Sep 30. Diabetes, related conditions, and dementia. Luchsinger JA. Οη κειέηεο έρνπλ δείμεη ζπζρέηηζε κεηαμχ ηνπ Γ θαη ηνπ πςεινχ θηλδχλνπ άλνηαο, αιιά ε ζπζρέηηζε είλαη πην κεγάιε κε ηελ αγγεηαθή άλνηα. ε εμέιημε βξίζθνληαη κειέηεο, νη νπνίεο ζα καο πιεξνθνξήζνπλ αλ ζηξαηεγηθέο πνπ πξνθπιάζζνπλ απφ ηελ εκθάληζε Γ ή αληηκεησπίδνπλ ζσζηά ην Γ θαη φπνπ κεηξψληαη θαη νη λνεηηθέο ιεηηνπξγίεο έρνπλ σο απνηέιεζκα θαη ηελ πξνθχιαμε απφ λνεηηθή έθπησζε θαη άλνηα

42

43 Ξποζοσή ζηεν πασςζαπκία

44 Ξασςζαπκία ζηε μέζε και 3ε ελικία και κίνδςνορ άνοιαρ Λ= 2798, ΖΠΑ, 5.4 ρξφληα follow-up 480 λέα πεξηζηαηηθά άλνηαο (245 ΛΑ) 39% αχμεζε ηνπ θηλδχλνπ γηα άλνηα αλ ΒΚΗ > 30 ζηε κέζε ειηθία 62% αχμεζε ηνπ θηλδχλνπ γηα άλνηα αλ ΒΚΗ <20 ζηελ ηξίηε ειηθία ΒΚΗ ζηελ ηξίηε ειηθία: δε βξέζεθε ζπζρέηηζε BMI >30 ζηελ ηξίηε ειηθία: κεησκέλνο θίλδπλνο

45 Κεηαβολικό ζύνδπομο και κίνδςνορ άνοιαρ Λ= 4895 ειηθησκέλεο γπλαίθεο Οη 497 είραλ κεηαβνιηθφ ζχλδξνκν 23% πην απμεκέλνο θίλδπλνο άλνηαο εληφο 4 εηψλ

46 The Deadly Quintet Ζ ζαλάζηκε πεληάδα- Σν κεηαβνιηθφ ζχλδξνκν the Dysmetabolic Syndrome Ανηίζηαζη ζηην Ινζοςλίνη Υπέπηαζη 50% Διαβήηηρ Δςζλιπιδαιμία 50% Πασςζαπκία 80-90%

47 Πξνζνρή Πεξηνξηζκφο θαγεηνχ θαη άλνηα

48 Ζ επίδξαζε ηνπ πεξηνξηζκνχ ηνπ θαγεηνχ Ο πεξηνξηζκφο ηνπ θαγεηνχ κεγαιψλεη ηνλ κέζν φξν δσήο ζηα πνληίθηα, ηα hamster θαη ηα ζθπιηά, φηαλ μεθηλά ζε κηθξή ειηθία ή λσξίο ζηελ ελήιηθε δσή Ζolehan ea 1986

49 Δπίδπαζε ηος πεπιοπιζμού ηος θαγεηού Αξνπξαίνη- ειεχζεξε πξφζιεςε ηξνθήο. Γηάξθεηα δσήο: εκέξεο Αξνπξαίνη- 50% ηεο ειεχζεξεο πξφζιεςεο. Γηάξθεηα δσήο: εκέξεο Ζolehan ea 1986

50 ΝΟΗΣΙΚΔ ΓΙΑΣΑΡΑΥΔ ΚΑΙ Η ΔΞΔΛΙΞΗ ΣΟΤ Δ ΤΠΔΡΗΛΙΚΔ ΜΔ ΑΚΥΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΣΗ ΣΤΠΟΤ ΙΙ. ΓΙΓΑΚΣΟΡΙΚΗ ΓΙΑΣΡΙΒΗ Θέκλαρ Γ. Χαηζηαδαμίδος Ειδικήρ Γενικού Ιαηπού Εκπονήθηκε ζηην Γηριαηρική Μονάδα ηης Β Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ

51 ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Ομάδα Ι Μεηά ένα έηορ επανεξεηάζθηκαν 107 από ηα 120 άηομα. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ 25 Ομάδα ΙΙ ΗΝΔ 30 Ομάδα ΙΙΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΙ -ΣΔ ΙΙ 26 Ομάδα ΙV MCI-ΣΔ ΙΙ 26

52

53 ΡΔΗ ΘΔΠΠΑΙΝΛΗΘΖΠ, 155, DIAMADI, DIABETES MELLITUS AND ALZHEIMER'S DISEASE, KYRIAKOS KAZAKOS Δξεπλεηηθφ Πξφγξακκα "Αξρηκήδεο ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ 21 εθ. Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα "Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Κάζεζε" κε ζπγρξεκαηνδφηεζε ηνπ "Δπξσπατθνχ Θνηλνηηθνχ Σακείνπ"(ΔΘΣ). 3. Βιολογικέρ και ιαηπικέρ επιζηήμερ "Biological and Medical sciences" ηε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ζπκκεηείραλ 2000 επηζηήκνλεο απφ 320 Παλεπηζηήκηα θαη Δξεπλεηηθά Θέληξα. 203 πξνηάζεηο ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ

54 ΔΜΖΓΖΠΖ ΡΖΠ ΛΝΖΡΗΘΖΠ ΔΘΞΡΥΠΖΠ Δμεηάζζεθαλ 226 αζζελείο κε Λφζν Alzheimer ή ππνθινηψδε αγγεηαθή άλνηα θαη 135 αmci ή ππνθινηψδε αγγεηαθή MCI. Όηαλ ππήξρε Γ, ππνινγίζηεθε ιέπηπλζε ηνπ κεησπηαίνπ ινβνχ 0.02 φηαλ ζπλππήξραλ βιάβεο WMH θαη 0.13 ρσξίο WMH

55 ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΠΡΖΛ ΔΜΔΙΗΜΖ Δμεηάζζεθαλ 608 αζζελείο ζηελ θνηλφηεηα Ζ παξνπζία ηνπ Γ αχμεζε ηνλ θίλδπλν ηεο ιεηηνπξγηθήο αληθαλφηεηαο ζε αζζελείο κε ΛΑ Sanz CM, September, 2011

56 ΓΗΑΡΗ Ν ΠΓ ΔΗΛΑΗ ΞΑΟΑΓΝΛΡΑΠ ΘΗΛΓΛΝ ΓΗΑ ΛΑ; Θαη ζηηο δπν θαηαζηάζεηο παξαηεξείηαη απεπαηζζεηνπνίεζε ησλ ππνδνρέσλ ηλζνπιίλεο ζηνλ εγθέθαιν. Ζ ινζοςλίνε δπα υρ αςξεηικόρ παπάγονηαρ ζηον εγκέθαλο θαη είλαη λεπξνπξνζηαηεπηηθή, ελεξγνπνηεί ηελ παξαγσγή λέσλ δελδξηηψλ, επηδηνξζψλεη ηνπο λεπξψλεο θαη πνιιαπιαζηάδεη ηα βιαζηνθχηηαξα.

57 STEM CELLS Ann Neurol Sep;70(3): Ιππόκαμπος υποκοκκιώδης ζώνη (SGZ) A. J. Eischa, H. A. Cameronb, J. M. Encinasc et al J Neurosci November 12; 28(46):

58 ΓΗΑΡΗ Ν ΠΓ ΔΗΛΑΗ ΞΑΟΑΓΝΛΡΑΠ ΘΗΛΓΛΝ ΓΗΑ ΛΑ; Άιινη κεραληζκνί πνπ ελνρνπνηνχληαη γηα ηελ Λνεηηθή έθπησζε είλαη: Ζ αγγεηαθή βιάβε Οη αξλεηηθέο επηδξάζεηο ηεο ππν- θαη ππεξγιπθαηκίαο Πνηθίιεο δπζιεηηνπξγίεο ζηηο δξάζεηο ηεο ηλζνπιίλεο πνπ ζπλνπηηθά ηηο ιέκε «αληίζηαζε ζηελ ηλζνπιίλε».

59 ΠΔΡΙΓΡΑΜΜΑ ΝΟO ALZHEIMER ΟΡΙΜΟ ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ ΓΙΑΓΝΧΗ ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ ΑΚΥΑΡΧΓΗ ΓΙΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΝΟΟ ALZHEIMER ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΙΑ ΤΥΔΣIΔΙ- DM-related AD ΠΡΟΛΗΦΗ ΚΟΙΝΗ ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ

60 ΦΑΟΚΑΘΑ ΓΗΑ ΡΝΛ ΠΓ ΣΟΖΠΗΚΑ ΠΡΖΛ ΛΔΟΝΔΘΦΙΗΠΖ Τπάξρνπλ αξθεηά θάξκαθα γηα T2DM, ηα νπνία επαλεπαηζζεηνπνηνχλ ηνπο ππνδνρείο ηεο ηλζνπιίλεο θαη ίζσο εκπνδίδνπλ ηελ λεπξνεθθχιηζε. 1.the incretins GLP-1 (glucagon-like peptide-1) δξνπλ φπσο ε ηλζνπιίλε-θαη 2. GIP (glucose-dependent insolinotropic polypeptide).

61 ΦΑΟΚΑΘΑ ΡΝ ΠΓ ΣΟΖΠΗΚΑ ΠΡΖΛ ΛΔΟΝΔΘΦΙΗΠΖ ηα πεηξακαηηθά κνληέια ηεο ΛΑ, οι αγυνιζηέρ ηυν ςποδοσέυν GLP-1 ελαηηώνοςν 1. ηνλ ζρεκαηηζκφ ησλ ακπινεηδηθψλ πιαθψλ, 2. ηε θιεγκνλψδε αληίδξαζε ζηνλ εγθέθαιν, πποθςλάζζοςν ηοςρ νεςπώνερ από ηο οξειδυηικό ζηπερ, πποκαλούν αύξεζε ηυν δενδπιηών, θαη 5. πποθςλάζζοςν ηε ζςναπηική πλαζηικόηεηα. Νι BDNF (brain-derived neurotrophic factor), NGF (nerve growth factor) θαη ν IGF-1 (insulin-like growth factor 1) έρνπλ λεπξνπξνζηαηεπηηθέο ηδηφηεηεο ζε πξνθιηληθέο κειέηεο

62

63 JL CUMMINGS New Engl J Med 2004; 351: 56-61? Intra cellular

64 ΦΑΟΚΑΘΑ ΡΝ ΠΓ ΣΟΖΠΗΚΑ ΠΡΖΛ ΛΔΟΝΔΘΦΙΗΠΖ Οη απμεηηθνί παξάγνληεο ενεπγοποιούν νεςποπποζηαηεςηικούρ μεσανιζμούρ και ςποζηεπίδεηαι φηη ε αξρηθή δηαδηθαζία πνπ ζα κπνξνχζε λα θηλεηνπνηήζεη ηνλ θαηαξξάθηε ηεο λεπξνεθθχιηζεο ζηελ ΛΑ ζα κπνξνχζε λα είλαη ε πξψηκε απεπαηζζεηνπνίεζε ησλ ππνδνρέσλ ηεο ηλζνπιίλεο.

65

66 ΦΑΟΚΑΘΑ ΡΝ ΠΓ ΣΟΖΠΗΚΑ ΠΡΖΛ ΛΔΟΝΔΘΦΙΗΠΖ exendin-4 (Ex-4), a long-acting glucagon-like peptide-1 (GLP-1) receptor agonist copper chelation with triethylenetetramine Peripheral insulin-sensitizer drug metformin Pitavastatin and 4'-hydroxy-3'- methoxyacetophenone (HMAP) Ανηιτςσυζικά και ΠΓ?

67 ΓΔΛΔΡΗΘΖ ΠΓ ΘΑΗ ΛΑ Curr Mol Med Jul 1;11(5): Gene-activation mechanisms in the regression of atherosclerosis, elimination of diabetes type 2, and prevention of dementia. Luoma PV.

68 ΠΔΡΗΟΣΔΡΖ ΔΡΔΤΛΑ ΥΡΔΗΑΕΔΣΑΗ... Κνξηαθνί κεραληζκνί ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο κλήκεο ηεο ζπλαπηηθήο πιαζηηθφηεηαο ηεο λεπξνεθθχιηζεο ηεο επίδξαζεο ηνπ ζηξεο ηεο επίδξαζεο ηεο θιεγκνλήο

69 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΙΚΔ ΠΡΟΔΓΓΙΔΙ ΑΝΔΞΑΡΣΗΙΑ

70

71

72 ΤΜΜΔΣΟΥΗ 12 April 2010: Study examines the longevity of emotions Αζζελείο κε ακλεζία είδαλ κηθξά θηικ πξώηα απηά πνπ πξνθαινύζαλ ιύπε θαη κεηά απηά πνπ πξνθαινύζαλ ραξά. Αλ θαη μερλνύζαλ ην πεξηερόκελν ησλ ηαηληώλ, ηα ζπλαηζζήκαηα παξέκελαλ γηα κεγάιν ρξνληθό δηάζηεκα. Justin Feinstein, University of Iowa, Proceedings of the National Academy of Science.

73

74

75 ΤΜΜΔΣΟΥΗ ALZHEIMER CAFÉ-ΟΚΟΛΑΣΑ (Φπρνθνηλσληθή παξέκβαζε)

76

77 ΑΝΑΣΑΙΜΗ ΓΙΟΡΣΗ ΣΟΤΓΚΡΙΜΑ ΑΤΓΟΤ (Φπρνθνηλωληθή παξέκβαζε) 18/11/2011

78

79 Δσταριστώ για την προσοτή σας Slide 43

80 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΙΚΔ ΠΡΟΔΓΓΙΔΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΗ

81

82

83

84 Δξγνζεξαπεία θαη Γλωζηηθή Απνθαηάζηαζε

85 Δξγνζεξαπεία θαη Γλωζηηθή Απνθαηάζηαζε

86

87 ER Μάγδα Σζνιάθε, MD, PhD Νεπξνιόγνο-Φπρίαηξνο, Θενιόγνο, Αλαπιεξώηξηα Καζεγήηξηα, Α.Π.Θ. Πξόεδξνο ηεο Διιεληθήο Οκνζπνλδίαο Νόζνπ Alzheimer

88

89 ...ην λα παξεκβαίλεηο θαη λα αιιάδεηο ηελ πνηόηεηα δωήο ηωλ αλζξώπωλ είλαη πνιύ θαιύηεξν από ην λα αιιάδεηο ηελ πνξεία ηεο λόζνπ

90 ΑΚΥΑΡΧΓΗ ΓΙΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΝΟΟ ALZHEIMER ΠΡΟΚΛΗΗ ΣΟΤ 21ΟΤ ΑΙΧΝΑ ΤΝΓΤΑΜΟ ΚΟΙΝΧΝΙΚΟΤ ΚΑΙ ΔΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟΤ ΔΡΓΟΤ Γεκόθξηηνο: Άηνκα θαη αζαλαζία ςπρήο Μ. Βαζίιεηνο: Ρήηνξαο, Γηαηξόο, Αζηξνλόκνο, Άγηνο, Ιδξπηήο ηεο Βαζηιεηάδαο 18/11/2011

91

92 ΞΔΟΗΠΠΝΡΔΟΖ ΔΟΔΛΑ, ΓΛΥΠΖ ΘΑΗ ΑΙΙΖΙΔΞΗΓΟΑΠΖ ΣΟΔΗΑΕΔΡΑΗ... ΠΡΟΓΡΑΚΚΑ ΣΖΙΔΘΠΑΗΓΔΤΖ ΓΗΑ ΣΖΛ ΑΛΟΗΑ ΗΑΣΡΗΘΟ ΤΙΙΟΓΟ ΠΔΚΠΣΖ 4:00-6:00

93