Μετασχηματισμοί- σχεδιασμοί κεντρικών περιοχών. Το παράδειγμα του Μεταξουργείου.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μετασχηματισμοί- σχεδιασμοί κεντρικών περιοχών. Το παράδειγμα του Μεταξουργείου."

Transcript

1 Ε.Μ.Π. ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: Χωρικές, οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της ανάπτυξης και του σχεδιασμού. ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ, Ι. ΣΑΓΙΑΣ Μετασχηματισμοί- σχεδιασμοί κεντρικών περιοχών. Το παράδειγμα του Μεταξουργείου. Βασιλική ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ Αρχιτέκτων μηχανικός ΑΠΘ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ :

2 Περιεχόμενα Έννοιες Μέθοδοι - Υποθέσεις εργασίας Α. Μετασχηματισμοί κεντρικών περιοχών, το παράδειγμα του Μεταξουργείου Α.1. Περιγραφή κεντρικών περιοχών και προϋποθέσεις αναβάθμισηςαναζωογόνησης. Χωρικές, οικονομικές, κοινωνικές προϋποθέσεις και χαρακτηριστικά αστικών κέντρων. Οι τάσεις στο Μεταξουργείο Α.2. Μεταξουργείο, φυσιογνωμία σήμερα Β. Το φαινόμενο gentrification Β.1. Προσεγγίσεις φαινομένου. (προσφορά-ζήτηση)... 9 Β.2. Άμεσα και έμμεσα αποτελέσματα του φαινομένου στο Μεταξουργείο Γ. Προτάσεις και έργα ανάπλασης στην περιοχή Γ.1. Ιστορική αναδρομή. ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ Γ.2. Αναπλάσεις και οράματα του κρατικού φορέα. Δημόσιος και ιδιωτικός χώρος Γ.2.1. «Μελέτη Αναβάθμισης Μεταξουργείου» Γ.2.2. «Αναγνώριση και Προτάσεις παρεμβάσεων για την περιοχή του Μεταξουργείου» Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Γ.3. Οι αναπλάσεις και η κρατική παρέμβαση για τον έλεγχο του φαινομένου gentrification Γ.4. Σημειακές αναπλάσεις ως η αποτελεσματικότερη μέθοδος Γ.5. Οι επιδιωκόμενοι νέοι κάτοικοι Γ.6. Πολιτισμική πολιτική και πρότυπα Γ.7. Αντιδράσεις κατοίκων Δ. Τελικές παρατηρήσεις και συμπεράσματα για την περιοχή μέσω του φαινομένου gentrification. Σύνοψη των πρώτων βλέψεων. Ποιος πρέπει τελικά να είναι ο ρόλος των αναπλάσεων Δ.1. Μετα-σχεδιασμοί, μετα-σχηματισμοί Δ.2. Ποιος πρέπει τελικά να είναι ο ρόλος των αναπλάσεων; Βιβλιογραφία: Λέξεις κλειδιά. Gentrification, πολιτισμική πολιτική και αναπλάσεις, συνολικός σχεδιασμός- σημειακές αναπλάσεις, Μεταξουργείο. 1

3 Έννοιες Μέθοδοι - Υποθέσεις εργασίας. Φαίνεται ότι η ανάπτυξη των πόλεων μετά από μια συνεχή διάχυση προς τα προάστια και την εγκατάλειψη των ιστορικών κέντρων, περνά σε μία εκ νέου αναβίωση των κεντρικών περιοχών. Λόγω των ταχύτατων αλλαγών στην παραγωγή, την οικονομία, την πολιτική, τον πολιτισμό, το ενδιαφέρον άρχισε να στρέφεται ξανά στις κεντρικές περιοχές των σύγχρονων αστικών κέντρων. Οι μεταλλαγές που υπόκεινται οι κεντρικές περιοχές τις τελευταίες δεκαετίες στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις αφορούν στις νέες τάσεις «εξευγενισμού» περιοχών που έχουν υποβαθμιστεί. Οι αναπλάσεις τέτοιων περιοχών προωθούν τη σταδιακή ανάπτυξή τους, όμως ταυτόχρονα εκτοπίζουν τον ντόπιο πληθυσμό εξαιτίας των υπεραξιών που δημιουργούν. Το φαινόμενο αυτό έχει και υπέρμαχους που υποστηρίζουν την αναβίωση των κεντρικών περιοχών, την επανάχρηση και αξιοποίηση του κτιριακού αποθέματος, αλλά και επικριτές που τονίζουν την εισροή «νέων κατοίκων» και των εκτοπισμό των ντόπιων, καθώς και αδικαιολόγητη αύξηση των ενοικίων και των αξιών γης. Η κοινωνιολόγος Ruth Glass εισήγαγε τον όρο gentrification το 1964 για να προσδιορίσει αυτήν την εισροή υψηλών εισοδηματικών στρωμάτων σε γειτονιές ή περιοχές για να αντικαταστήσουν τον μικρομεσαίο και χαμηλού εισοδήματος πληθυσμό που ζούσαν ήδη σε αυτές. Το φαινόμενο όμως αυτό αφορά στις ευρύτερες αλλαγές που υπόκεινται οι κεντρικές «υποβαθμισμένες» περιοχές, αλλά ταυτόχρονα και τις τάσεις παγκοσμιοποίησης που επιδρούν στον αστικό χώρο ομογενοποιώντας ότι αταίριαστο στη νέα εποχή. Στα ελληνικά αυτός ο όρος μεταφράζεται ως «εξευγενισμός», όμως δεν είναι αρκετά επιτυχής αφού η λέξη αυτή έχει μία θετική χροιά, κάτι που δεν συμβαίνει με το διττό χαρακτήρα του gentrification. Το φαινόμενο gentrification είναι ένα πολύπλοκο κοινωνικό φαινόμενο που βρίσκεται σε άμεση σχέση με το χώρο. Προϋποθέτει και εν δυνάμει πολιτισμική ποιότητα δομημένου χώρου, ιστορικό υπόβαθρο, αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποιεί τα χωρικά δρώμενα και το αρχιτεκτονικό δυναμικό για την προβολή της πόλης. Έχει λοιπόν άμεση σχέση με τις επενδύσεις στο χώρο, τις αναπλάσεις, την προβολή και την τουριστική αξιοποίηση. Το φαινόμενο αυτό του «εξευγενισμού» ή καλύτερα gentrification θα διερευνηθεί μέσα από δευτερογενείς πηγές και βιβλιογραφία δίνοντας ορισμούς και προϋποθέσεις εφαρμογής του, καθώς θα γίνει και μια πρώτη αναφορά στο χώρο του Μεταξουργείου. Το Μεταξουργείο επηρεάζεται και από την πρώτη προσέγγιση του gentrification που είναι το «χάσμα ενοικίων» και την απαξίωση της γης και του κτηριακού αποθέματος, αλλά και από την δεύτερη προσέγγιση, που δίνεται έμφαση σε πολιτισμικούς παράγοντες, δηλαδή τα πρότυπα κατανάλωσης και την επιθυμία της ζωής στο κέντρο των πόλεων. Σε όλα τα παραπάνω συνέβαλλαν οι μελέτες αναπλάσεων που διεξήχθηκαν τη δεκαετία του 90 στην Αθήνα, καθώς και η σύσταση οργανισμού Ενοποίησης Αρχαιολογιών χώρων για την προστασία και ανάδειξη του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Περιοχές όπως η Πλάκα, το Μεταξουργείο, το Γκαζοχώρι και η περιοχή του Ψυρρή μετά από μελέτες αναπλάσεων «αναβαθμίζονται» και κατά συνέπεια εισρέουν σε αυτές «νέοι κάτοικοι» και νέες χρήσεις. Έντονα λοιπόν εμφανείς είναι οι κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές στο κέντρο της Αθήνας. Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε έναν καθοριστικό παράγοντα που συνέβαλλε στην μεταλλαγή της Αθήνας, με τα μεγάλα έργα υποδομής, και αυτός είναι η 2

4 διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του Οι επενδύσεις ξένου κεφαλαίου, ιδιωτικές πρωτοβουλίες και αναπλάσεις δημόσιων χώρων μετάλλαξαν την Αθήνα. Το ζητούμενο λοιπόν αυτής της εργασίας είναι να περιγράψει τις μεταλλαγές αυτές που συμβαίνουν στην περιοχή του Μεταξουργείου. Οι επιπτώσεις των αναπλάσεων και οι αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία γίνονται εμφανείς στην πολεοδομική και αρχιτεκτονική μορφή της περιοχής, τις χρήσεις γης, αλλά και την πληθυσμιακή σύνθεση των κατοίκων. Χαρακτηριστικά που ενδιαφέρουν όπως: ο χαρακτήρας της περιοχής, ιστορική φυσιογνωμία και ταυτότητα της περιοχής μέχρι στιγμής, θα διευρυνθούν μέσα από δευτερογενή στοιχεία. Οι σημερινές τάσεις εξέλιξης και η θέση του κράτους είναι υποχρεωτικό να εξεταστούν για μια ολοκληρωμένη πρώτη προσέγγιση. Αν ο κρατικός φορέας έχει γνώση των εξελίξεων επίσης είναι σημαντικό στοιχείο που θα βοηθήσει να ολοκληρωθεί η υπόθεση εργασίας. Η επιρροή των προτάσεων ανάπλασης στην σημερινή εξέλιξη της περιοχής είναι στοιχείο που αποδεικνύει το πέρασμα από έναν συνολικό σχεδιασμό σε επιλεκτικές δρομολογημένες αναπλάσεις. Τα εννοιολογικά εργαλεία όπως αυτό του gentrification είναι ικανά να εξηγήσουν και αλλαγές στο Αθηναϊκό αστικό κέντρο; Η αναπαραγωγή ίδιων ορισμών σε παγκόσμιο επίπεδο μήπως γενικεύει φαινόμενα μεταλλαγών των πόλεων; (Καλαντίδης 2006) Ποιος ο ρόλος της πολιτισμικής πολιτικής στη διαδικασία αναζωογόνησης των πόλεων και γιατί επιλέγονται αυτού του είδους οι σχεδιαστικές πρακτικές αφού προκαλούν ταυτόχρονα κοινωνικούς μετασχηματισμούς; Υποθέσεις εργασίας- Μεθοδολογία. Η σύνθεση του πληθυσμού αλλάζει. Η περιοχή του Μεταξουργείου μία κατεξοχήν περιοχή κατοικίας με έντονο το πολυπολιτισμικό στοιχείο λόγω μεταναστών, δέχεται πιέσεις ομογενοποίησης. Η γειτνίαση με περιοχές όπως ο Ψυρρής, το Γκάζι, καθώς και το παράδειγμα της Πλάκας, που έχουν υποστεί έντονες αλλαγές τα τελευταία χρόνια επηρεάζει και την περιοχή του Μεταξουργείου. Οι νέες μορφές αναψυχής, η κατασκευή πολυτελών κατοικιών, τα νέα στέκια πολιτισμού έλκουν «νέους κατοίκους», που όμως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει εκτοπισμός των ντόπιων κατοίκων. Το έντονο υποβαθμισμένο οικιστικό απόθεμα έλκει τις κατασκευαστικές εταιρίες και σταδιακά δημιουργούνται υπεραξίες γης χωρίς κανέναν έλεγχο από το κράτος. Άρα η αναζωογόνηση μιας περιοχής όπως αυτής που θα μελετηθεί, μέσω αναπλάσεων του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, δημιουργεί ενδιαφέρον σε νέους κατοίκους διαφορετικής οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης και έτσι αυξάνονται οι αξίες ακινήτων. Ενδιαφέρον έχει η εκμετάλλευση της απαξίωσης της αστικής γης σε μία περιοχή λαϊκής κατοικίας και επαναδραστηριοποίησή της μέσω αναπλάσεων κρατικής ή ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Οι έντονες αντιφάσεις που διαπιστώνονται με μια πρώτη ματιά οδηγούν σε συμπεράσματα μη γενίκευσης του φαινομένου gentrification. Αρχικά στην εργασία θα περιγραφούν κάποιες από τις τάσεις και τις αλλαγές που υπόκειται το Μεταξουργείο. Ταυτόχρονα θα αναφερθούν τα μεγάλα έργα υποδομής και πολιτικές αναπλάσεων της Αθήνας που επηρέασαν την περιοχή. Στη δεύτερη ενότητα θα προσεγγιστεί το φαινόμενο του gentrification, που θα αποτελέσει το θεωρητικό υπόβαθρο και στη συνέχεια θα γίνει προσπάθεια ανάγνωσης της περιοχής του Μεταξουργείου μέσα από το συγκεκριμένο πλαίσιο. Κρίνεται σκόπιμη και μια ιστορική ανασκόπηση της 3

5 περιοχής για να παρουσιαστεί η μέχρι στιγμής κατάσταση, έτσι ώστε να γίνει κατανοητή η μεταβολή της πληθυσμιακής σύνθεσης και να συγκριθεί με το σήμερα. Οι τάσεις που διαφαίνονται θα δρομολογήσουν και την εξέλιξή της. Η εργασία θα εστιάσει στις αναπλάσεις του κρατικού φορέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης και τα κίνητρα που δόθηκαν για την εξέλιξη της περιοχής. Η προωθούμενη πολιτισμική πολιτική και τα πρότυπα κατοίκησης που δημιουργούνται οδηγούν σε σημειακές αναπλάσεις του κράτους και ιδιωτών που μεταλλάσουν την περιοχή. Τομείς κλειδιά της συγκεκριμένης εργασίας θα αποτελέσουν η κατοικία, η αναψυχή, οι πολιτισμικές χρήσεις και αυτές γιατί ανταποκρίνονται καλύτερα στη σύνδεση με το gentrification και τις αναπλάσεις. Η μελέτη θα επικεντρωθεί στα χωρικά τμήματα του κεντρικού πυρήνα του Μεταξουργείου καθώς και στα όρια με τις οδούς : Ιερά οδός και Πειραιώς γιατί εκεί εντοπίστηκαν αντιφάσεις που ενδιαφέρουν για τη συσχέτιση με φαινόμενα gentrification. Ο σχεδιασμός και τα οράματα είναι αυτά που θα περιγράψουν την επιθυμητή εικόνα της περιοχής και τις τάσεις που διαφαίνονται ενώ οι επιπτώσεις που έχουν αυτά στους ντόπιους ως κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές θα περιγράψουν την πραγματικότητα. Α. Μετασχηματισμοί κεντρικών περιοχών, το παράδειγμα του Μεταξουργείου. Α.1. Περιγραφή κεντρικών περιοχών και προϋποθέσεις αναβάθμισηςαναζωογόνησης. Χωρικές, οικονομικές, κοινωνικές προϋποθέσεις και χαρακτηριστικά αστικών κέντρων. Οι τάσεις στο Μεταξουργείο. Μια σειρά από μελέτες αναπλάσεων, καθώς και η επιθυμία αναβάθμισης του κέντρου της Αθήνας παρακίνησε καταστάσεις και διαδικασίες ώστε να μιλάμε σήμερα για μεταλλαγές στον αστικό ιστό. Μεταλλαγές, που θέλοντας να μιμηθούν αγγλοσαξονικά πρότυπα, επηρέασαν την κοινωνική δομή της πόλης. Η διαδικασίες αυτές ξεκινάνε τη δεκαετία του 70 με την περίπτωση της Πλάκας και συνεχίστηκαν μέχρι σήμερα είτε με αφορμή τους ολυμπιακούς αγώνες και την Ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων είτε με δικαιολογία την έντονη οικιστική και κοινωνική υποβάθμιση του κέντρου. Σε αντίθεση όμως με τα Ευρωπαϊκά παραδείγματα η Αθήνα δεν έχει υποστεί σοβαρά πλήγματα στα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία της, αλλά ούτε παρουσιάζει έντονες κοινωνικές ανισότητες τέτοιες που να εκτοπίζονται πλήρως, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, οι ντόπιοι από τις περιοχές κατοίκισής τους. Η ελληνική αυτή ιδιομορφία κατά βάση έχει σχέση με την μικροιδιοκτησία, τα υψηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης, αλλά και τη μίξη χρήσεων που ίσως απέτρεπαν μέχρι στιγμής τουλάχιστον τις ολικές αναπλάσεις στον ιδιωτικό χώρο. Οι βασικές διαδικασίες μεταλλαγής πηγάζουν κυρίως από την ανάγκη προβολής της προς τον διεθνή χώρο, καθώς προσανατολίζεται πια στον τουρισμό και την αναψυχή. Το κέντρο αποκτά νέες χρήσεις που θα επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις των κατοίκων και θα αποτρέψουν τη συνεχή επέκταση της ήδη εκτεταμένης Αθήνας. Τα μεγάλα έργα που έχουν συνδεθεί με την περίοδο των Ολυμπιακών αγώνων έδωσαν ώθηση στην Αθήνα να ξεπεράσει οικονομικά εμπόδια και να στοχεύει πια σε έργα εντυπωσιασμού. Το γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες από τη μια αποτελούν δυσεύρετη ευκαιρία για συγκροτημένες παρεμβάσεις αναβάθμισης των πόλεων, από την άλλη όμως 4

6 λόγω χρονικών πιέσεων δεν πραγματοποιήθηκαν έργα με την επιδιωκόμενη ποιότητα. (Σταματίου 2003,168) Υποδομές για τους κατοίκους του κέντρου αντικαθίσταται πια από μεγάλα έργα κυρίως κυκλοφοριακά και πολιτισμικά, ώστε να αποκτήσει μία θέση στο παιχνίδι ανταγωνισμού με τις άλλες πρωτεύουσες. Έργα τα οποία αποδυναμώνουν τον κεντρικό συνολικό σχεδιασμό και εστιάζουν σε επιλεγμένες επιλεκτικές παρεμβάσεις και σε «νέου τύπου» σχεδιασμούς, για την προσέλκυση επενδύσεων αιχμής και την εμπέδωση του επιδιωκόμενου διεθνούς ρόλου της πόλης. (Βαΐου Μαντουβάλου Μαυρίδου 2004, 16) Ακόμα για το στρατηγικό σχεδιασμό και το μύθο του απόντος κράτους γράφεται: «Ο ρόλος του κράτους είναι καίριος για τις διαδικασίες που οδηγούν σε επιλεκτική εγκατάλειψη, καταστροφή, παραγωγή ή επαναξιοποίηση τμημάτων του αστικού χώρου, με στόχο την αποδοτική λειτουργία της αγοράς ακινήτων, ώστε να είναι δυνατή η πραγματοποίηση πολύ υψηλών γαιοπροσόδων και κερδών.». (Βαΐου Μαντουβάλου Μαυρίδου 2004, 16) Σε αυτό το σημείο λοιπόν είναι σκόπιμο να εισάγουμε και την έννοια του gentrification, με την έννοια της συνειδητής απαξίωσης της γης στο κέντρο της Αθήνας και την εκμετάλλευση αυτού του χάσματος της γαιοπροσόδου από το κράτος ή τους ιδιώτες. Το gentrification ως διαδικασία υποβοηθείται από αυτόν τον νέο σχεδιασμό, που με την έλλειψη μέτρων από την πλευρά του κράτους για τις ευπαθείς ομάδες, αλλά και την παρακίνηση σημειακών αναπλάσεων και μεγάλων πολιτισμικών ή κυκλοφοριακών έργων δημιουργούνται αντιφάσεις, που όμως λόγω της παγκοσμιοποιημένης πρακτικής πρόκειται να ομογενοποιηθούν, αφού αυτό επιτάσσουν οι τάσεις εξέλιξης των πόλεων. Οι σημειακές αναπλάσεις, που με τον όρο σημειακές θέλουμε να υποδηλώσουμε τη μικρή κλίμακα σε αντίθεση με τις αναπλάσεις περιοχών, είναι στο προσκήνιο. Εκτός από τακτική δραστηριοποίησης αποτελούν καταλύτη για τις αλλαγές που καθορίζουν τους μετασχηματισμούς αλλά και τους μετα-σχεδιασμούς του αστικού χώρου. Η άλλη οπτική του gentrification μπορεί να εισαχθεί σε αυτό το σημείο γιατί έχει να κάνει με την πολιτισμική πολιτική και την προωθούμενη εικόνα των πόλεων. Οι σημειακές αναπλάσεις αποσυντονίζουν τα βλέμματα και δημιουργούν φαντασιακές εικόνες που προβάλλονται για το κάλεσμα «νέων κατοίκων», «νέων χρηστών». Το Μεταξουργείο, για να επανέλθουμε στην περιοχή μελέτης, γειτνιάζει με τέτοιας κλίμακας αναπλάσεις που αναφέραμε και επιπλέον το γεγονός ότι αποτελεί τμήμα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας συγκεντρώνει τα βλέμματα και του κρατικού φορέα και του ιδιωτικού κεφαλαίου. Η μόνη περιοχή κατοικίας και μάλιστα ιστορικής λαϊκής συνοικίας (Αγριαντώνη 1995) στην ευρύτερη ζώνη του κέντρου, βρίσκεται στο στόχαστρο για δημιουργία θύλακα πολυτελούς κατοικίας λόγω του γεγονότος ότι γειτνιάζει με περιοχές του εμπορικού κέντρου, Ψυρρή, Γκάζι, Πειραιώς (Πολιτισμικός άξονας), που δεν έχουνε κατοικία. Έτσι από τη μια βολεύει η μέχρι στιγμής απαξίωση της γης γι αυτό το στόχο, και από την άλλη βρίσκεται κοντά και επηρεάζεται από πόλους πολιτισμού, οπότε συγκεντρώνει (μέχρι στιγμής) στοιχεία ώθησης σε φαινόμενα gentrification. Οι τάσεις λοιπόν στην περιοχή καθορίζονται: 1. Από τις γύρω μετασχηματισμένες περιοχές, 2. Από το γεγονός ότι ανήκει στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, 3. Από το εγκαταλελειμμένο κτιριακό απόθεμα που διαθέτει, 4. Από το χαρακτήρα και την φυσιογνωμία της περιοχής, 5

7 5. Από το γεγονός ότι αποτελεί περιοχή κατοικίας σε μια ευρύτερη ζώνη κυρίως εμπορικών και πολιτισμικών χρήσεων, 6. Από την πολιτισμικότητα και την ζωντάνια που εμπνέει. Αυτές οι δυναμικές εξέλιξης της περιοχής, πρόκειται να επιφέρουν οικονομικούς και κατά συνέπεια κοινωνικούς μετασχηματισμούς, λόγω των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων που κατοικούν σε αυτήν. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι αλλάζει ο χάρτης της αγοράς ακινήτων: «Η ανάπτυξη του ευρύτερου τομέα Κεραμεικού - Βοτανικού - Ελαιώνα, σύμφωνα με τις απόψεις ανθρώπων της αγοράς ακινήτων, μπορεί να «λειτουργήσει» ως «πιλότος» για την ανάπτυξη της αγοράς κατοικίας τα επόμενα χρόνια. Ήδη το «μήνυμα» αυτό φαίνεται ότι το έχουν πάρει μεγάλες κατασκευαστικές οι οποίες επενδύουν είτε σε κατοικίες (Μεταξουργείο, Κεραμεικός) είτε σε κτίρια γραφείων (Βοτανικός, Καβάλας).» (Σιώτος, Καθημερινή 1 ) Εικόνα 1: πηγή: Με τις αλλαγές στις τιμές γης και ενοικίων, τα οικονομικά ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα, συμπεριλαμβανομένων και των μεταναστών είναι ευάλωτα σε τέτοιου είδους εξελίξεις εφόσον δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος ζωής αν ανέβει το status της περιοχής και άρα ο εκτοπισμός τους είναι αναπόφευκτος. Η κρατική πολιτική σε τέτοιες φάσεις δεν μπορεί να προστατεύσει τέτοιες ομάδες αφού οι σημειακές αναπλάσεις επωφελούν επενδυτές και κοινωνικές ομάδες που συμμετέχουν στο καταναλωτικό σύστημα των νέων αναπτύξεων. Συγκεκριμένα: «Η επιλεκτική εστίαση σε περιοχές της πόλης που προσφέρονται για τέτοιες παρεμβάσεις αντικαθιστά σταδιακά την πολιτική γενικής ρύθμισης που ήταν συναρτημένη με το κράτος πρόνοιας και τις λειτουργίες του. Από τη δεκαετία του 1980 εμπεδώνεται σταδιακά η αντίληψη ότι η κοινωνική πολιτική, οι κοινωνικοί θεσμοί και οι κοινωνικές υπηρεσίες αποτελούν βάρος στην οικονομική 1 6

8 ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.» (Βαΐου Μαντουβάλου Μαυρίδου 2004, 17) Το σημαντικό λοιπόν σε αυτή την νέα αστική ανάπτυξη δεν είναι οι κοινωνικές υποδομές ή οι συνολικές αναπλάσεις για τους κατοίκους της, αλλά ένα ανταγωνιστικό παιχνίδι εντυπώσεων μεταξύ πόλεων. Το Μεταξουργείο πρέπει να βοηθήσει την Αθήνα σε αυτό το ρόλο αφού αποτελεί τμήμα του ιστορικού της κέντρου. Στη σημερινή Αθήνα οι μνήμες και η ιστορία έχουν μεγάλη σημασία για το marketing των πόλεων. Ο αρχαιολογικός περίπατος της Αθήνας πρόκειται να διαπεράσει και την περιοχή του Μεταξουργείου. Η ιστορία του τόπου του αξίζει να αναδειχτεί και σε αυτό συνέβαλε ένας ακόμα φορέας η «Ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων». Άρα εκτός από τα μεγάλα έργα των ολυμπιακών αγώνων ένα ακόμα εμβληματικό έργο πρόκειται να επηρεάσει την περιοχή. Το παλίμψηστο του Μεταξουργείου αναγνωρίστηκε ως στοιχείο ανάδειξης μιας φαντασιακής ιστορικής εικόνας. Με την αξιοποίησή του θα προβληθεί το δυνατό σημείο της Αθήνας που είναι η ιστορία της και κατά βάση η αρχαιότητά της. Η θεαματικοποίηση της μνήμης και της ιστορίας εμπλέκεται με το πολεοδομικό γίγνεσθαι της πόλης σε παρόντα χρόνο. (Βαΐου Μαντουβάλου Μαυρίδου 2004, 24) Α.2. Μεταξουργείο, φυσιογνωμία σήμερα. Οι αλλαγές λοιπόν και οι εν δυνάμει μετασχηματισμοί που λαμβάνουν χώρα στο Μεταξουργείο παρακινούνται από εμβληματικούς σχεδιασμούς της ευρύτερης Αθήνας, αλλά και των γύρω περιοχών, από τις χαμηλές τιμές και την κατοίκηση από κοινωνικά αδύναμες ομάδες καθώς και από οργανισμούς που επιθυμούν να επιβάλλουν μια φαντασιακή ταυτότητα. Η περιοχή σήμερα σε επίπεδο σχεδιασμού, πέρα από κάποιες πεζοδρομήσεις και περιορισμούς όρων δόμησης έχει παραδοθεί στις εξελίξεις που γνώρισε τα τελευταία χρόνια. Ενέργειες που την καθόρισαν στο παρελθόν είναι ότι λόγω προαστικοποίησης πολλοί από τους κατοίκους της μετεγκαταστάθηκαν αλλού, οπότε τη δεκαετία του 1990 πολλοί μετανάστες πήγαν λόγω φτηνού ενοικίου και κατοίκησαν σε παλιά ή εγκαταλελειμμένα κτίρια. Η ταυτότητα της περιοχής χαρακτηρίζεται από πολυπολιτισμικότητα. Η μίξη χρήσεων είναι κάτι χαρακτηριστική. Συνεργεία, καφενεία, μικρομάγαζα επιπέδου γειτονίας, μαζί με θεατρικά εργαστήρια και νυχτερινά κέντρα, τοπικές χρήσεις και υπερτοπικές, κατοικίες μαζί με βιοτεχνίες, συνυπάρχουν στο Μεταξουργείο. 2 Το κτιριακό δυναμικό του με πολλές δυνατότητες αξιοποίησής τους. Στην περιοχή υπάρχουν πολλά νεοκλασικά, τα περισσότερα βέβαια εγκαταλελειμμένα και κενά. Η κατάτμηση οικοπέδων είναι χαρακτηριστική λόγω των στενόμακρων γεωμετρικών του χαρακτηριστικών κυρίως στην περιοχή προς την Ιερά Οδό. Στενοί δρόμοι και πεζόδρομοι δημιουργούν ένα κλίμα γειτονίας που σε συνδυασμό με τα χαμηλά ύψη κτιρίων δεν εμποδίζουν τον ηλιασμό και τον αερισμό των κτιρίων. Οι ελεύθεροι χώροι ελλείπεις όπως και στο υπόλοιπο τμήμα του κέντρου. Το ανθρώπινο δυναμικό της αποτελείται κυρίως από μικρά και μεσαία στρώματα. Παλιοί κάτοικοι και μετανάστες δημιουργούν κλίμα πολυπολιτισμικό σε μια περιοχή του κέντρου. 2 βλέπε: Μαναηλόγλου Ελ , Τάσεις ανάπτυξης στην περιοχή του Μεταξουργείου, διπλωματική εργασία, ΔΠΜΣ Πολεοδομία Χωροταξία. 7

9 Εικόνα 2 3: Εικόνες Περιοχής. Πεζόδρομος Δημόσιος Χώρος. Η διαφορετικότητα των χωρικών ενοτήτων που συνιστούν την περιοχή δημιουργεί πολλαπλές εικόνες με αποτέλεσμα όλες οι σχεδιαστικές ενέργειες να τη διαχωρίζουν σε λειτουργικές ζώνες. Οι τάσεις στην περιοχή γίνονται εμφανείς στο νοτιοδυτικό τμήμα του Μεταξουργείου και κυρίως γύρω από το παλιό κτίριο του μεταξουργείου, αλλά και διάσπαρτα ανάμεσα από τις οδούς Μυλλέρου, Πειραιώς, Ιερά οδός και Κωσταντινουπόλεως. Αυτά είναι και τα τμήματα που γειτνιάζουν με το Γκάζι και του Ψυρρή, και από κει έχουν αρχίσει οι πρώτες πιέσεις. Εικόνα 4: Μέτωπα πιέσεων και εκτοπισμοί. Οι πιέσεις είναι κάποιες ανακαινίσεις- αποκαταστάσεις νεοκλασικών, αλλά και υψηλής αισθητικής μονοκατοικίες, παραδοσιακά καφενεία, χώροι πολιτισμού, τέχνης και θεάτρου. Προφανώς η δημιουργία αυτών σε συνδυασμό με την υπάρχουσα υποδομή δημιουργεί μικτά συναισθήματα και υποψιάζει για τα πρώτα στοιχεία gentrification από την πλευρά των επιλογών κατοίκησης. Από την άλλη τα πολλά εγκαταλελειμμένα και κενά απαξιωμένα οικόπεδα οδηγούν σε φαινόμενα gentrification από την πλευρά του χάσματος γαιοπροσόδου. Παρακάτω θα γίνει αναφορά στις δύο αυτές πλευρές του gentrification για να γίνει κατανοητό το φαινόμενο και πως αυτό θα επηρεάσει ή θα βοηθήσει την ανάγνωση της περιοχής. 8

10 Β. Το φαινόμενο gentrification. Β.1. Προσεγγίσεις φαινομένου. (προσφορά-ζήτηση) 3 Το φαινόμενο του gentrification αναφέρεται στην κοινωνική, οικονομική μεταλλαγή κεντρικών περιοχών. Κατά κύριο λόγο περιγράφει την εισροή «νέων» κατοίκων, υψηλότερων οικονομικών και κοινωνικών στρωμάτων, σε «υποβαθμισμένες» περιοχές και τη σταδιακή εκτόπιση του ντόπιου πληθυσμού. Το φαινόμενο συνδέεται άμεσα με αστικές αναπλάσεις δημόσιων φορέων αλλά και κτιριακές αναπλάσεις ιδιωτικών φορέων. Οι στρατηγικές που υιοθετούνται έχουν στόχο την αστική αναζωογόνηση κεντρικών περιοχών. Το αν προηγείται η δημόσια παρέμβαση ή το αντίθετο εξαρτάται σε κάθε περίπτωση από την εκάστοτε μελέτη περίπτωσης. Στο Μεταξουργείο για παράδειγμα, αποτελεί έναυσμα το ενδιαφέρον της τοπικής αυτοδιοίκησης για την περιοχή και τα προγράμματα και οι στρατηγικές σχεδιασμού, ώστε να προσελκύσει το επενδυτικό κεφάλαιο. Το gentrification είναι μια διαδικασία επανεπένδυσης στο κέντρο μιας πόλης και σχετίζεται άμεσα με την αστική ανάπτυξη νεωτερικών πόλεων. Μετά από την συνεχή επέκταση των πόλεων τον ενδιαφέρον άρχισε να στρέφεται στα κέντρα των πόλεων τα οποία παρουσίαζαν εν δυνάμει χαρακτηριστικά και συμβολική αξία. Επίσης η αλλαγή στην παραγωγική διαδικασία και τα νέα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης είναι μόνο κάποιες από τις πιο εμφανείς διαδικασίες που έστρεψαν τον ενδιαφέρον στα υποβαθμισμένα κέντρα και κατά συνέπεια στο υπό μελέτη φαινόμενο. Η λέξη gentrification προέρχεται από τη λέξη «gentry», που περιγράφει ανθρώπους καλής ανατροφής και υψηλής κοινωνικής θέσης, ευγενείς και γαιοκτήμονες της υπαίθρου κατώτερους σε σχέση με τους ευγενείς του παλατιού. 4 Ο όρος gentrification παραπέμπει στο ταξικό σύστημα της Αγγλίας και χρησιμοποιείται για πρώτη φορά από την κοινωνιολόγο Ruth Glass το 1964 για να μιλήσει για τις αλλαγές που υπόκεινται περιοχές του Λονδίνου, κυρίως ως προς την πληθυσμιακή τους σύνθεση. Αναφέρει λοιπόν: Σε πολλές από τις εργατικές συνοικίες του Λονδίνου έχουν εισρεύσει κάτοικοι από μεσαίες τάξεις, ανώτερες και κατώτερες. Φτωχά σπίτια δύο δωμάτια πάνω και δύο κάτω με τη λήξη του συμβολαίου μίσθωσης ανακαινίζονται και γίνονται κομψές και ακριβές κατοικίες. [ ] Από τη στιγμή που αυτή η διαδικασία του gentrification ξεκινήσει σε μια περιοχή, συνεχίζει ταχύτατα, μέχρι που όλοι, ή σχεδόν όλοι από τους κατοίκους της εργατικής τάξης εκτοπιστούν και όλος ο κοινωνικός χαρακτήρας της περιοχής αλλάξει. (Glass, R. (1964). London: aspects of change. Londen: Macgibbon & Kee.) (Smith 2000,33) Τις τελευταίες δεκαετίες το gentrification έχει απασχολήσει πολλούς ερευνητές γι αυτό και πολλές φορές χρησιμοποιείται για να περιγράψει γενικότερα τις αλλαγές που υπόκειται ο αστικός χώρος μέσα από την παγκοσμιοποίηση, την επανα-αστικοποίηση και την αποβιομηχάνηση των κέντρων των πόλεων. Μέσα από τη διεθνή βιβλιογραφία 3 Για επιπλέον ανάλυση των προσεγγίσεων βλέπε Μουκούλης Π. 2007, Φαινόμενα Gentrification: Θεωρητικές προσεγγίσεις για τη Δημιουργία, την Εξέλιξη και τις Επιπτώσεις στον Αστικό χώρο, σπουδαστική μεταπτυχιακή εργασία, ΔΠΜΣ Πολεοδομία Χωροταξία

11 προκύπτουν δύο βασικές πλευρές του φαινομένου: την πλευρά της προσφοράς ή αλλιώς μαρξιστική θεώρηση και την πλευρά της ζήτησης ή πολιτισμική θεώρηση. Την πλευρά της προσφοράς υποστηρίζουν συγγραφείς που ήταν επηρεασμένοι από τον Harvey, με τις θεωρίες για την άνιση ανάπτυξη και τα κυκλώματα συσσώρευσης κεφαλαίου του και έδωσαν έμφαση σε παράγοντες όπως είναι η κατάλληλη επένδυση στο κατασκευασμένο περιβάλλον. (Savage - Warde 2005,156) Ο Neil Smith, από τους βασικούς υποστηρικτές αυτής της πλευράς, υποστήριξε ότι το «χάσμα των ενοικίων» είναι αυτό που εξηγεί γιατί συμβαίνει το gentrification σε μια περιοχή. Η υποβάθμιση του κέντρου και η πτώση των τιμών λόγω προαστικοποίησης και μετέπειτα η αποβιομηχάνισή του, οδήγησαν σε μεταβαλλόμενες αξίες γης που ευνοούσαν τις επενδύσεις ιδιωτικού κεφαλαίου, με πρόφαση την αναζωογόνηση. Έτσι όταν μια περιοχή υποβαθμίζεται οι αξίες γης και τα ενοίκια μειώνονται, τότε λοιπόν είναι η κατάλληλη στιγμή για επενδύσεις. Αυτή η διαφορά λοιπόν, που δημιουργείται ανάμεσα στην αντικειμενική αξία γης και στην φαντασιακή, επιθυμητή ωθεί τους διάφορους φορείς ή ακόμα και τους ιδιοκτήτες σε ανακαινίσεις - αναπλάσεις και πιέζει τους ντόπιους κατοίκους, κυρίως ενοικιαστές να εγκαταλείψουν την περιοχή τους. (Μουκούλης 2007) Η άλλη πλευρά έδωσε έμφαση στη ζήτηση και ιδιαίτερα στην επιθυμία μερικών ανθρώπων να ζήσουν στο κέντρο των πόλεων. (Savage - Warde 2005,156) Έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά των ίδιων των εξευγενιστών, τις προσωπικές επιλογές τους και τα διλλήματα της καθημερινής ζωής που ακολουθούν την κατασκευή του αστικού χώρου. (Ley 1996, 22) Σημαντικό ρόλο παίζει η αποβιομηχάνιση και ταυτόχρονα η τριτογενοποίηση της οικονομίας στα κέντρα των πόλεων που οδηγεί στην εμφάνιση μιας νέας μεσαίας τάξης, δηλαδή εξειδικευμένα στελέχη με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ευαισθησίες σε πολιτιστικά θέματα. Αυτή η θεώρηση κριτικάρει την πλευρά της προσφοράς λέγοντας ότι: «αναγνωρίζει μια προϋπόθεση για τη συγκέντρωση της αστικής τάξης, αλλά δεν προσφέρει κάποια αναζήτηση των πολιτισμικών πλευρών της προτίμησης για διαβίωση στην πόλη. Συγκεκριμένα όπως τονίζει η Zukin, αγνοεί το γεγονός ότι μια ουσιαστική προϋπόθεση για τη συγκέντρωση της αστικής τάξης είναι και η διαδικασία όπου μια πολιτισμική πρωτοπορία μετακινείται σε μια περιοχή για να της δώσει πολιτισμική νομιμότητα.» (Savage - Warde 2005, ) Από τους κύριους εκφραστές της είναι ο D.Ley που τονίζει την αξία του στυλ και του lifestyle των νέων μεσαίων αστικών στρωμάτων, που προωθείται στα πλαίσια της υπερκατανάλωσης προϊόντων και συμβόλων. Σε αυτά τα πλαίσια η διαφορετικότητα δρομολογεί εισροές νέων κατοίκων στα κέντρα των πόλεων. Τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται η σημασία και των δύο πλευρών και γίνεται σύνθεση αυτών για να περιγράψουν αυτά τα φαινόμενα.(μουκούλης 2007) Έτσι απαραίτητη προϋπόθεση για το gentrification είναι το οικονομικό αλλά και το πολιτισμικό στοιχείο, καθώς και η «νέα μεσαία τάξη» που δημιουργείται. Για μια πιο άμεση προσέγγιση του φαινομένου είναι απαραίτητο να μην υποστηρίξουμε μόνο τη δεύτερη θεώρηση και άρα τον εξευγενισμό μόνο ως προς τις προτιμήσεις των εξευγενιστών, αλλά και να λάβουμε υπ όψιν το ρόλο των κατασκευαστών και του κράτους. (Smith 1996, 57) Επίσης η Zukin είναι σύμφωνη με τις επεξηγήσεις της πλευράς της προσφοράς και τις πλαισιώνει με έννοιες που δημιουργήθηκαν από τον Harvey, δίνει όμως μεγαλύτερη έμφαση σε πολιτισμικούς παράγοντες. (Savage - Warde 2005,155) Πάντως είναι αδύνατο να ερμηνευτεί το gentrification μονόπλευρα αφού είναι ένα πολυσύνθετο οικονομικό και κοινωνικό φαινόμενο, που σχετίζεται άμεσα με την παγκοσμιοποίηση, τον 10

12 μετασχηματισμό της παραγωγικής βάσης, την αποβιομηχάνιση και το «μάρκετινγκ» των πόλεων. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί ότι η ανάγνωση του Μεταξουργείου είναι απαραίτητο να λάβει υπόψη της και τις δύο πλευρές αλλά και τη σύνδεση του gentrification με τις αναπλάσεις συνολικές ή εστιασμένες και τις ανακαινίσεις νεοκλασικών. Β.2. Άμεσα και έμμεσα αποτελέσματα του φαινομένου στο Μεταξουργείο. Οι υποστηρικτές του φαινομένου παρουσιάζουν ως επιχείρημα το γεγονός της επανάχρησης και αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος και της διατήρησης και ανάδειξης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Έτσι λοιπόν ξεκινάει η κινητοποίηση μιας περιοχής που μέχρι πρότινος ήταν υποβαθμισμένη και αυξάνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον από τον ιδιώτη. Με τις αναπλάσεις του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου πολλά εγκαταλελειμμένα κτίρια αποκτούν χρήση και βελτιώνεται η ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος και άρα η ποιότητα ζωής όλων των κατοίκων. Άμεση επίπτωση είναι και η αύξηση των τιμών των ιδιοκτησιών βοηθώντας έτσι τους ντόπιους να αναβαθμιστεί η περιουσία τους. Τέλος επιτυγχάνεται η απογκετοποίηση μέσω μιας κοινωνικής ανάμειξης διαφόρων στρωμάτων με συνέπεια τη μείωση της εγκληματικότητας. Σίγουρα είναι προφανές ότι στην περιοχή του Μεταξουργείου το απαξιωμένο κτιριακό απόθεμα έλκει τον επενδυτή, ώστε να αναδειχτεί και να προστατευτεί από την περεταίρω υποβάθμιση. Όντως είναι κρίμα η εξαρχής εγκατάλειψη εφόσον το κράτος δεν μερίμνησε για την αξιοποίησή του. Οι αναπλάσεις λοιπόν για τους υποστηρικτές μπορούν να παίξουν το ρόλο της ενεργοποίησης του αστικού ιστού κάτι που σε ιδανικές συνθήκες βοηθάει την καθημερινή ζωή των ντόπιων και αναβαθμίζει την περιουσία τους. Όμως στην πραγματικότητα το κίνητρο του επενδυτή δεν είναι όπως προαναφέραμε, η αναζωογόνηση της περιοχής με άμεσα αποτελέσματα στους κατοίκους της. Έτσι λοιπόν από την άλλη οι επικριτές τονίζουν τον εκτοπισμό των ντόπιων και κυρίως των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων από μια «νέα μεσαία τάξη». Κατά βάση ο εκτοπισμός αποτελεί αναγκαία συνθήκη για να θεωρηθεί ότι μια περιοχή βρίσκεται σε διαδικασία gentrification. Αυτές οι δημογραφικές αλλαγές που παρατηρούνται έχουν επιπτώσεις σε πολυπολιτισμικές περιοχές, που με την αύξηση υψηλότερων οικονομικών και κοινωνικών τάξεων, μειώνονται οι εθνικές μειονότητες και άρα ομογενοποιείται μια τέτοια περιοχή. Ένα δεύτερο σημείο είναι η αλλαγή χρήσεων γης, χρήσεων ασύμβατων ως προς το χαρακτήρα της περιοχής. Πρώην βιομηχανικές περιοχές μετατρέπονται σε περιοχές αναψυχής και άρα εκτοπίζονται οι κάτοικοι λόγω όχλησης. Το gentrification πάντως βελτιώνει τις υποδομές και τον κτιριακό πλούτο όμως αυτές οι ενέργειες ωφελούν παρά μόνο ένα μέρος του πληθυσμού και σε καμία περίπτωση αυτό το ποσοστό δεν ανήκει στους γηγενείς. «To gentrification, ενθαρρύνθηκε ιδιαίτερα από τις αμερικάνικες τοπικές κυβερνήσεις, διότι θεωρήθηκε ότι θα προσέλκυε νέους κατοίκους με υψηλό εισόδημα, οι οποίοι μέσα από τις φορολογικές τους εισφορές θα βοηθούσαν στην επίλυση δημοσιονομικών προβλημάτων των πόλεων. Όπως τόνισε ο Smith (1979), δεν ήταν μία επιστροφή ανθρώπων, αλλά μία επιστροφή του κεφαλαίου στη πόλη. Με αυτή την έννοια, απλώς συνεισφέρει στο μεγαλύτερο κοινωνικό διαχωρισμό στέγασης.» (Savage - Warde 2005,155) Το μέλλον λοιπόν του Μεταξουργείου δεν πρόκειται να ξεφύγει από αυτήν την πολιτική επένδυσης. Τα άμεσα και έμμεσα αποτελέσματα του 11

13 φαινομένου εξαρτώνται από την άσκηση πολιτικών μέτρων μέσω ενοικιοστασίων από το κράτος αλλά ταυτόχρονα και από την αντίσταση σε αυτήν την τάση ομογενοποίησης των κατοίκων και των χρήσεων. Γ. Προτάσεις και έργα ανάπλασης στην περιοχή. Στο Μεταξουργείο οι στρατηγικές σχεδιασμού αποσκοπούν τόσο στην διασκέδαση και στην ψυχαγωγία μέσα από την υψηλή αρχιτεκτονική, όσο και στην ανάδειξη της πολιτισμικής ταυτότητας του τόπου μέσω πολιτιστικών προγραμμάτων και βιομηχανιών. Η διεύρυνση των στόχων των αναπλάσεων δημόσιων και ιδιωτικών προγραμμάτων θα αποκαλύψει την επιθυμητή εικόνα του Μεταξουργείου. Καταρχήν όμως είναι σκόπιμο να παρουσιαστεί ένα σύντομο ιστορικό αυτής της περιοχής. Γ.1. Ιστορική αναδρομή. ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ Η περιοχή Μεταξουργείο πήρε το όνομά της από το εργοστάσιο του μεταξουργείου που λειτούργησε το 19ο αι. για κάποια χρόνια. Η περιοχή βρισκόταν έξω από την ιστορική πόλη της Αθήνας, αλλά στον άμεσο περίγυρό της, ήταν περιοχή αγροτική αλλά με ιστορικές προδιαγραφές. Η αστικοποίησή της ξεκίνησε με την εγκατάσταση της πρωτεύουσας στην Αθήνα και την ένταξη της περιοχής στα σχέδια της νέας πόλης. Τα σχέδια των Κλεάνθη-Σάουμπερτ και Κλέντσε, με την χωροθέτηση των ανακτόρων στις γειτονικές για το Μεταξουργείο περιοχές, Ομόνοια και Δίπυλο, κινητοποίησε τις αγορές γης και τις επενδύσεις. Λόγω των προοπτικών που δόθηκαν στην περιοχή, δηλαδή ως ζώνη κεντρικών λειτουργιών, ο Γεώργιος Καντακουζηνός αγόρασε ακίνητο που θα λειτουργούσε ως εμπορικό κέντρο, καθώς άρχισαν να χτίζονται και μεγάλες κατοικίες ευπόρων. Όμως η χωροθέτηση των ανακτόρων στο αντιδιαμετρικά αντίθετο άκρο της πόλης, σταμάτησε τις κατασκευαστικές ενέργειες στην περιοχή για κάποια χρόνια. Ουσιαστικά η μετατροπή του ημιτελούς κτιρίου του Καντακουζηνού σε μεταξουργείο είναι που καθόρισε και την πορεία της περιοχής. Έτσι: «Όταν λοιπόν η εταιρεία «Βράμπε» αποφάσισε την αγορά του συγκροτήματος και τη μετατροπή του σε μεταξουργείο (1852), η περιοχή δεν είχε ακόμη ενσωματωθεί στον ιστό της πόλης. Η επιλογή του συγκεκριμένου κτιρίου προφανώς οφειλόταν στο γεγονός ότι δεν υπήρχαν στην Αθήνα της εποχής ανάλογου μεγέθους κτίρια που να προσφέρονται για τέτοιες χρήσεις. Αλλά και η επιδιωκόμενη νέα χρήση δεν ερχόταν σε σύγκρουση με τον, αδιαμόρφωτο άλλωστε ακόμη, χαρακτήρα της περιοχής, μιας περιοχής με προοπτικές μάλλον υποβαθμισμένες, στις παρυφές της πόλης. Η δεύτερη αυτή (συγκυριακή) επέμβαση επρόκειτο να έχει μακροσκοπικές επιπτώσεις στο μέλλον της περιοχής, με πολύ μεγαλύτερη δηλαδή χρονική εμβέλεια από όσο έζησε το ίδιο το μεταξουργείο, και αυτό γιατί στην πραγματικότητα συμβάδιζε με ορισμένες τάσεις μεγάλης διάρκειας που είχαν ήδη εγγραφεί στη δομή της πόλης. Τις τάσεις αυτές, η ίδρυση του μεταξουργείου τις ενίσχυσε: πρόκειται για την ενσωμάτωση της περιοχής στην παραγωγική ζώνη της πρωτεύουσας.» (Αγριαντώνη 1995, 160-1) Έτσι λοιπόν το μεταξουργείο, τα εργαστήρια του Ορφανοτροφείου, το Γκάζι αποτέλεσαν τον πρώτο πόλο έλξης παραγωγικών λειτουργιών και κατά συνέπεια χρήσεις παρεμφερείς, όπως εργαστήρια, εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης των μεταφορών, ξυλουργεία και εργαστήρια μετάλλου, στη δυτική πλευρά της Αθήνας. 12

14 Με το κλείσιμο του μεταξουργείου ο 1875 η περιοχή αλλάζει πορεία και αρχίζει να κατοικείται μαζικά από λαϊκά στρώματα που είχαν άμεση ανάγκη από στέγη. «Η υποβαθμισμένη ήδη ταυτότητα της αλλά και ο χαρακτήρας της νέας ζήτησης (μάζες μεταναστών, για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση, από την ύπαιθρο και τις επαρχιακές πόλεις) συνέτειναν ώστε να διαμορφωθεί μια λαϊκή συνοικία με μικρά και ταπεινά σπίτια, που στέγασε τεχνίτες, μεροκαματιάρηδες και κάθε λογής μικροεπαγγελματίες και βιοτέχνες, κυρίως Πελοποννήσιους αλλά και νησιώτες.» (Αγριαντώνη 1995,165) Αυτή όμως η εισβολή της κατοικίας άρχισε να συνδέεται με τις παραγωγικές διαδικασίες που κυριαρχούσαν στην περιοχή, συνδέοντας έτσι χώρους εργασίας με κατοικίες, ενισχύοντας έτσι μια εικόνα λαϊκής-μικροαστικής συνοικίας. «Η διαδικασία διαμόρφωσης δεν υπήρξε ωστόσο γραμμική. Η φυσιογνωμία της συνοικίας προέκυψε από τη σύνθεση αντίρροπων τάσεων που φάνηκαν κατά καιρούς να επικρατούν προσωρινά (ζώνη παραγωγική - ζώνη κατοικίας) και από τη διαπλοκή μεμονωμένων (συγκυριακών) ενεργειών και δομικών ροπών της ανάπτυξης της πόλης. Το μεγάλο κτίριο, το κτίριο του μεταξουργείου, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι παραγωγικές λειτουργίες, με κεντρικό άξονα την οδό Μυλλέρου, διείσδυσαν στη νεοεποικισμένη περιοχή, για να διαμορφωθεί ένα αξεδιάλυτο πλέγμα κατοικίας-εργασίας, μια αστική γειτονιά με ιδιαίτερη ταυτότητα.» (Αγριαντώνη 1995,170) Μια από τις κεντρικές συνοικίες του κέντρου, κατοικήθηκε από εργάτες και αποτέλεσε μια λαϊκή γειτονιά με μικρές μονώροφες ή διώροφες κατοικίες, μερικές φορές συνδυασμένες και με επαγγελματική στέγη, χτισμένες στο λαϊκό νεοκλασικό ιδίωμα. Αυτόν τον χαρακτήρα τον διατήρησε μέχρι το (Δημητριάδης 1993,12) Το Μεταξουργείο τη δεκαετία του , όπως όλη η Αθήνα γνωρίζει την οικοδόμηση της πολυκατοικίας με το σύστημα της αντιπαροχής, όμως όχι σε βαθμό τέτοιο που χαρακτηρίζει τις υπόλοιπες περιοχές της Αθήνας, λόγω ότι οι κάτοικοι του Μεταξουργείου ήταν εργάτες και δεν είχαν πρόσβαση σε πιστωτικά ιδρύματα για δάνεια, αλλά και λόγω των μικρών ιδιοκτησιών, τα μικρά πλάτη δρόμων και των αρχαιολογικών λειψάνων. Στοιχεία υποβάθμισης αποτελούν οι δρόμοι που περιβάλουν την περιοχή και την αποκόπτουν από τις γύρω, αλλά και το γεγονός ότι η περιοχή ως αρχαιολογική δεν έχει τις ελευθερίες ώστε να χτιστούν πολυώροφες πολυκατοικίες. (Αγγελίδης 1992,118) Έτσι αυτές τις δεκαετίες παρατηρείται μια έξοδος του πληθυσμού και άρα μια εγκατάλειψη των σπιτιών, προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια εγκατάλειψη και μια υποβάθμιση του κτιριακού αποθέματος με συνέπεια την εισροή νέων χρήσεων όπως χονδρεμπόριο, αποθήκες και συνεργεία. Από την άλλη λόγω φτηνών ενοικίων η περιοχή κατοικήθηκε από μικρομεσαίους και μετανάστες και ουσιαστικά ενσωμάτωσε ομάδες κοινωνικές τέτοιες που την προσδιόρισαν ως μια περιοχή ετεροτήτων με μια αμφισημία νοημάτων, μια πολυπολιτισμική περιοχή. Γ.2. Αναπλάσεις και οράματα του κρατικού φορέα. Δημόσιος και ιδιωτικός χώρος. Η περιοχή μελέτης βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας και ορίζεται από τη λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως, τις οδούς Δεληγιάννη, Αγ. Κωνσταντίνου, Πειραιώς και την Ιερά οδό. Η όλη υποβάθμιση της περιοχής, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην τοπική αυτοδιοίκηση και την αρχαιολογική υπηρεσία, δημιουργεί αντιφάσεις χωρικές στην περιοχή και άρα και κοινωνικές και οικονομικές. Η 13

15 εικόνα της εγκατάλειψης σε ορισμένα σημεία μέσω των εγκαταλελειμμένων κτιρίων, αλλά και η ζωντάνια σε άλλες λόγω του πληθυσμού και των μικρο-χρήσεων, προσδίδουν στην περιοχή ένα ενδιαφέρον που βέβαια δεν αφήνει αδιάφορους ούτε τους δημόσιους φορείς αλλά ούτε και το επενδυτικό κατασκευαστικό κεφάλαιο. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο προσκήνιο, και λόγω των προς υλοποίηση προγραμμάτων ανάπλασης για την αναζωογόνηση της περιοχής, έλκονται νέοι κάτοικοι. Οι αναπλάσεις αυτές ξεκινούν από τα τέλη της δεκαετίας του 80 και αρχές 90, με στόχο την αναβάθμιση της καθημερινής ζωής και την ανταπόκριση με πιο άμεσο τρόπο σε πιεστικά ζητήματα που τίθεται. (Καρύδης 2006, 297). Οι μελέτες αυτές της πολεοδομικής αναβάθμισης ανατέθηκαν από το Δήμο σε ιδιώτες και στην πρώτη σειρά περιλαμβάνεται μαζί με το Εμπορικό Τρίγωνο, η περιοχή του Ψυρρή και το Μεταξουργείο. Η «πολεοδομική μελέτη αναβάθμισης περιοχής Μεταξουργείου» ανατέθηκε το 1990 στο γραφείο μελετών του Ι. Δημητριάδη. (Αραβαντινός 1997, 256) Επίσης εκτός από τις παραπάνω μελέτες ενδιαφέρον παρουσιάζει και το πρόγραμμα πολεοδομικής παρέμβασης που υλοποιήθηκε στην Αθήνα ως «Ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας», με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου αρχαιολογικού περίπατου από το Ολυμπείο μέχρι τον Κεραμικό και μέχρι την Ακαδημία Πλάτωνος μέσω «Δημόσιου Σήματος». Εκτός από αυτή την ενοποιημένη περιοχή που διατρέχει και την περιοχή του Μεταξουργείου, είχαν συνταχθεί και μελέτες αναβάθμισης σε περιοχές με ιδιαίτερη σημασία όπως το Μεταξουργείο. (Καρύδης 2006, 297) Το πρόγραμμα αυτό «ερωτοτρόπησε με μια εξαιρετικά ατροφική ιστορική μνήμη» που δεν χώραγε ότι μεσοπολεμικό σε αυτήν την «αρχαιόπληκτη ιστορική μνήμη». (Καρύδης 2006, 300) Πιο αναλυτικά παρακάτω θα γίνει αναφορά σε προθέσεις των δημόσιων φορέων να αναπλάσουν την περιοχή καθώς και επενδύσεις σημειακές ιδιωτών για την αναβάθμιση και εξυγίανση. Ξεκινώντας με χρονολογική σειρά θα διερευνηθούν οι στόχοι και ποιους ωφελούν τέτοιου είδους ενέργειες. Παρουσιάζεται λοιπόν η παραγωγική πλευρά του gentrification μέσα από τις αναπλάσεις. Η πλευρά της ζήτησης παρουσιάζεται ως επιθυμία κοινωνικής αναβάθμισης και προσέλκυσης νέων ευκατάστατων κατοίκων, από την μεριά των μελετητών. Το γεγονός πάντως είναι ότι η εικόνα που προβάλλεται σε σχέση με την εικόνα που υπάρχει έρχονται σε ρήξη. Ο ρεαλισμός υπολείπεται σε σχέση με το φαντασιακό σχεδιασμό. Γ.2.1. «Μελέτη Αναβάθμισης Μεταξουργείου» Το Μεταξουργείο μια κατ εξοχήν περιοχή κατοικίας, τις τελευταίες δεκαετίες παρουσιάζει τάσεις εγκατάλειψης της κατοικίας και ταυτόχρονης εισροής χρήσεων που στην πλειοψηφία τους έρχονται σε σύγκρουση με αυτήν. Σε εφαρμογή των κατευθύνσεων του Ρυθμιστικού της Αθήνας και του Προγράμματος Στρατηγικών Παρεμβάσεων του Δ. Αθηναίων, εκπονήθηκε μελέτη αναβάθμισης από την Εταιρία Μελετών Περιβάλλοντος ΕΠΕ, Ι. Δ. Δημητριάδης και Συνεργάτες, το Η μελέτη έχει ως πρωταρχικό στόχο την ενίσχυση της χρήσης κατοικίας. (Δημητριάδης 1993) Το γεγονός ότι σε σχέση με τις γύρω περιοχές όπως Ψυρρή, Εμπορικό Τρίγωνο, το Μεταξουργείο, διατηρεί ακόμη σε μεγάλο βαθμό τη χρήση της κατοικίας, τονίζετε η ανάγκη διατήρησής της. Η ανάγκη της αναβάθμισης προέκυψε επίσης και από την εικόνα υποβάθμισης που παρουσίαζε η περιοχή σύμφωνα με τις προδιαγραφές της μελέτης ανάθεσης. Ένα ακόμα στοιχείο όμως που προκαλεί ενδιαφέρον στις προδιαγραφές είναι και η παρουσία στοιχείων ιστορικού 14

16 και παραδοσιακού ενδιαφέροντος, που κρίνεται η διάσωση και διατήρησή τους αναγκαία για την ιστορία της Αθήνας. Επίσης διερευνάτε και η σχέση του Μεταξουργείου με τις γύρω περιοχές του. Στο Μεταξουργείο αλλά και κυρίως στην περιοχή του Ψυρρή είχαν συγκεντρωθεί βιοτεχνίες «δεύτερης διαλογής», οι οποίες σχετίζονται άμεσα και εξαρτώνται από την οικονομική δραστηριότητα του Εμπορικού Τριγώνου. Έτσι αποτελούσαν περιοχές εκτόνωσης των λειτουργιών του Εμπορικού Τριγώνου, με αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, πλην της δημιουργίας κάποιων θέσεων εργασίας. Βέβαια ο διαχωριστικός ρόλος της οδού Πειραιώς μεταξύ των δύο περιοχών διευκολύνει τη διαφοροποίηση των πολεοδομικών στόχων μεταξύ τους. Συνοψίζοντας οι στόχοι της μελέτης, σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τις κατευθύνσεις της Διευθύνουσας Υπηρεσίας (Δ/νση Σχεδίου Πόλεως), είναι: 1. Αναβάθμιση, στο βαθμό του δυνατού, της παραδοσιακής δομής της γειτονιάς του Μεταξουργείου και της ταυτόχρονης τόνωσης της κατοικίας. 2. Ανάδειξη της ιστορικής/αρχαιολογικής σημασίας τμημάτων της περιοχής, σε συνδυασμό με ανάλογες παρεμβάσεις που προτείνονται για γειτονικές περιοχές. 3. Ανάδειξη-προστασία του εναπομένοντος κτηριακού πλούτου και του αρχικού πολεοδομικού ιστού. 4. Απομάκρυνση των οχλουσών χρήσεων. 5. Αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος με κύριο στόχο τον περιορισμό της διερχόμενης κυκλοφορίας. 6. Γενική βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος με ιδιαίτερη προσοχή στην αισθητική αναβάθμιση. (Δημητριάδης 1993, 2) Η περιοχή παρουσιάζει μια πολεοδομική υποβάθμιση και μια κοινωνική που «αλληλοτροφοδοτούνται». Στη μελέτη επισημαίνεται η χαμηλή αξία που έχουν οι οικοδομές σε μεγάλο μέρος του Μεταξουργείου. Τα προβλήματα που προτίθεται να αντιμετωπιστούν είναι: α) η ραγδαία εγκατάλειψη του κτιριακού πλούτου της περιοχής και η υποβάθμισή του, β) η ταυτόχρονη εγκατάλειψη του Μεταξουργείου από τους παλιούς κατοίκους του και η εισροή μεγάλου αριθμού μειονοτικών οικογενειών, που δίνουν την εικόνα του γκέτο σε τμήματα της περιοχής, σε συνδυασμό με τη χαμηλή κατάσταση των κατοικιών όπου διαμένουν, γ) η ραγδαία εγκατάλειψη της κατοικίας και η ταυτόχρονη εισροή χρήσεων ασύμβατων με αυτήν, δ) ο διαμελισμός του πολεοδομικού ιστού από αρτηρίες και άλλους δρόμους με υψηλούς φόρτους κυκλοφορίας, κυρίως διερχόμενης, ε) η συστηματική καταστροφή της κλίμακας της παλιάς γειτονιάς με της εισροή πολυώροφων κτιρίων, ακόμη και σε στενούς δρόμους, στ) οι υψηλοί συντελεστές δόμησης, ζ) ο μεγάλος αριθμός λεωφορειακών γραμμών και αφετηριών μέσα στα όρια της περιοχής μελέτης, η) η μεγάλη έλλειψη σε κοινωνική υποδομή και δημόσιους ελεύθερους χώρους, θ) η αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση και τέλος ι) η συνεχής πληθυσμιακή μείωση κατά τις τελευταίες δεκαετίες. (Δημητριάδης 1993,14) 15

17 Δίνεται μεγάλη σημασία στην ιστορία, δηλαδή την προστασία και ανάδειξη της ιστορικής της φυσιογνωμίας, καθώς και στην επιστροφή σε ένα τρόπο ζωής στο κέντρο της πόλης με παράλληλη εξυγίανσή του. Συνδέεται άμεσα το Μεταξουργείο και με τις γειτονικές περιοχές αφού αντίστοιχα προγράμματα στου Ψυρρή και Γκαζοχώρι, η εξυγίανση του Ελαιώνα, η αξιοποίηση του χώρου της ΔΕΦΑ ως πολιτιστικό κέντρο, ο αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού, η πεζοδρόμηση της Ιεράς Οδού, οι στάσεις του μετρό, θα επηρεάσουν άμεσα τη περιοχή μελέτης. Η μελέτη αναβάθμισης θέτει ρυθμιστικά προγράμματα, δηλαδή κατανομή και κανονισμούς χρήσεων γης, όρων δόμησης, τροποποίηση ρυμοτομικού κ.α., προγράμματα οργανωμένης ανάπλασης σε ειδικές ζώνες, Ιερά Οδός, Δημοσίου Σήματος και Δουρούτη, σε προγράμματα σημειακών επεμβάσεων, όπως πλατείες, δημόσιους ελεύθερους χώρους και τέλος σε ειδικά προγράμματα πεζοδρομήσεων, τεχνικών υποδομών και διατήρησης κτιριακού αποθέματος. Η βαρύτητα σε «ειδικές ζώνες οργανωμένης ανάπλασης», με ολική ανάπλαση αν πραγματοποιούνταν θα άλλαζαν οριστικά το χαρακτήρα της περιοχής. Συγκεκριμένα στην Ιερά Οδό προτείνει «έναν ισχυρό πόλο ακτινοβολίας για την ανάδειξη της φυσιογνωμίας της ιστορικής Αθήνας», επιχειρεί να αποτελέσει «καταλύτη» για τη μελλοντική εξέλιξη, και όλα αυτά μπορούν να πραγματοποιηθούν λόγω χαμηλών ενοικίων. Προτείνονται κυρίως χρήσεις κατοικίας αλλά και δημόσιες από το χώρο του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της αναψυχής. Επιθυμείται η προσέλκυση «καλλιτεχνών» και παραδοσιακών χειροτεχνών, που με τον κατάλληλο τύπο κατοικίας θα συνδυαστούν με τα εργαστήριά τους. Στην ζώνη του Δημόσιου Σήματος επιδιώκεται ποιότητα χώρου ανάλογη με του χώρου της Πλάκας. Στη ζώνη Δουρούτη θα γίνει μια συμβολική αναφορά στην ιστορία του Μεταξουργείου, αφού είναι ο ιστορικός πυρήνας στον οποίο οφείλει και την ονομασία του. Θα παίξει το ρόλο «κύριου δημόσιου χώρου εστίασης», κέντρο πολιτισμού και ψυχαγωγίας. Σε οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ Γερμανικού και Μ. Αλεξάνδρου, η μελέτη προτείνει να διατεθεί για κατοικία, δίνοντας ένα υψηλής ποιότητας δείγμα τρόπου ζωής μέσα στην κεντρική ιστορική πόλη. (πρόθεση που εκμεταλλεύεται η ΓΕΚ σε άλλο βέβαια οικόπεδο) Αυτές οι ζώνες θα αποτελούσαν την εικόνα της περιοχής αφού θα παρείχαν υψηλή αρχιτεκτονική, ποιότητα ζωής ιστορία, και γενικά στοιχεία για το marketing που απευθύνονται σε νέους κατοίκους ή επισκέπτες. Γενικά στη μελέτη τίθενται ζητήματα συγκράτησης του υπάρχοντος πληθυσμού και την εισροή νέων κατοίκων. Στόχος μια παραδοσιακή γειτονιά, μια αναβίωση δηλαδή του χαρακτήρα της παλιάς συνοικίας, πεζόδρομοι, πλατείες σε οραματικό όμως επίπεδο αφού δεν έγινε μια επιπλέον αναγνώριση των επιθυμιών και της ταυτότητας των ντόπιων. Η μελέτη λοιπόν συνολικά δίνει την εντύπωση μιας μελέτης πρότυπο, η οποία οραματίζεται το Μεταξουργείο με βάση τον ιδανικό κάτοικο μιας νέας μεσαίας αστικής τάξης και όχι τον κάτοικο μικρομεσαίο ή μετανάστη. Γίνονται οι πρώτες νύξεις για gentrification ίσως όχι με τέτοιες προθέσεις. Συγκεκριμένα, σε κάποιο σημείο που αναφέρεται στο πρόγραμμα πεζοδρομήσεων αναφέρει: «με την πάροδο του χρόνου και με την επιδιωκόμενη εισροή κατοίκων υψηλότερου οικονομικού επιπέδου, αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των Ι.Χ. που ανήκουν σε κατοίκους της περιοχής.». (Δημητριάδης 1993,86) 16

18 Εικόνα 5: Οι 3 «ειδικές ζώνες οργανωμένης ανάπλασης». Ένα άλλο σημείο είναι στις κοινωνικές υποδομές, που δεν υπολογίζει τις ανάγκες με βάση τον «ρευστό πληθυσμό», δηλαδή εσωτερικούς και εξωτερικούς μετανάστες, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι με την εφαρμογή του προγράμματος η σύνθεση του πληθυσμού θα γίνει «ομαλότερη». «Ο μελλοντικός αυτός πληθυσμός αναμένεται να είναι σταθερότερος και ομοιογενέστερος από τον σημερινό, δεδομένου ότι η αναβάθμιση είναι φυσικό να οδηγήσει σταδιακά στην απομάκρυνση σημαντικού αριθμού μεταναστών, κυρίως των εξωτερικών που η εγκατάστασή τους είναι προσωρινή, αλλά και στην αφομοίωση εκείνων που θα απομείνουν ως μόνιμοι κάτοικοι. Θα πρέπει πάντως να ληφθεί υπόψη ότι, λόγω της κεντρικότητάς της, η περιοχή θα προσελκύσει μεγαλύτερο του συνήθους ποσοστό ολιγομελών νοικοκυριών» (Δημητριάδης 1993,90-91) Είναι σαφές ότι επιθυμούνται φαινόμενα gentrification, που βέβαια λογικό να αναφέρεται σε προσωρινούς κατοίκους, αλλά το ζήτημα δεν είναι η ενσωμάτωση εκείνων που θα «αντέξουν» την ανατίμηση, μέσω αναβάθμισης, αξιών γης, γιατί έτσι, απλά μετατοπίζεις το πρόβλημα των «προσωρινών μεταναστών» σε διπλανές περιοχές. Η επιθυμία νέων κατοίκων υψηλότερων οικονομικών στρωμάτων προφανώς είναι το όνειρο αναβάθμισης κάθε πολεοδόμου, αφού η δυσκολία αντιμετώπισης υποβαθμισμένων περιοχών χωρίς την παρακίνηση ενδιαφέροντος σε επενδυτές θέλει πολύ παραπάνω κόστος. Έτσι λοιπόν η παραπάνω μελέτη συνολικής ανάπλασης της περιοχής του Μεταξουργείου, προτείνει σαφέστατα την αναβάθμιση συνολικά της περιοχής. Το ζήτημα που αφορά στη συγκεκριμένη εργασία είναι η εικόνα που επιθυμείται να δοθεί στην περιοχή. Μέσα από τις αναπλάσεις, πεζοδρομήσεις και γενικά τις αποκαταστάσεις συνολικά και σημειακά η 17

19 περιοχή θα αναβαθμιστεί. Η πρόθεση όμως αυτής της εργασίας δεν είναι για να απορρίψει αυτήν την αναβάθμιση που έτσι κι αλλιώς πρέπει να γίνει προς όφελος των κατοίκων, αλλά είναι για να δείξει μια δρομολόγηση τάσεων προς φαινόμενα gentrification και μια σύνδεση των αναπλάσεων με το gentrification. Σε σχέση με την παραπάνω μελέτη σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί η έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου/ Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών/ Τομέας Πολεοδομίας Χωροταξίας με επιστημονικό υπεύθυνο την Σ. Αυγερινού-Κολώνια, το 1995 και τίτλο «Έρευνα δυνατοτήτων εφαρμογής μιας εξειδικευμένης πολιτικής κατοικίας, στα πλαίσια της πολεοδομικής εξέλιξης - αναβάθμισης, ιστορικών περιοχών του κέντρου της Αθήνας : η περίπτωση του Μεταξουργείου». Μέχρι το 1995 από τα προγράμματα αναπλάσεων στο Μεταξουργείο είχαν υλοποιηθεί μόνο κάποιες πεζοδρομήσεις και κηρύξεις διατηρητέων. Το παραπάνω ερευνητικό πρόγραμμα με τη διατύπωση προτάσεων και υποθέσεων εργασίας πραγματοποιήθηκε για να αποτελέσει τη βάση επιπλέον εξειδικευμένων μελετών σε καίρια ζητήματα περιοχών κατοικίας των κέντρων των πόλεων, ώστε να απαντηθούν ερωτήματα όπως βιωσιμότητας και ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Η μελέτη αναφέρεται σε τάσεις εκτοπισμού αν εφαρμοστούν τα μέτρα της μελέτης ανάπλασης. Συγκεκριμένα: «Διαπιστώνεται ένα ενδιαφέρον για επενδύσεις σε αγορές κτιρίων που θα επιφέρει ενδεχομένως δυσμενείς επιπτώσεις για τους ενοικιαστές και χρήστες. Αυτά τα φαινόμενα δεν αποκλείεται να πολλαπλασιαστούν με την εφαρμογή των μέτρων συνολικής ανάπλασης.» Επίσης διατυπώνεται η υπόθεση της εγκατάλειψης της περιοχής από τους εναπομείναντες κατοίκους και «τη λειτουργία της περιοχής ως επενδυτικό αποθεματικό, χωρίς παράλληλη και άμεση ανανέωση και εξέλιξη του». Συνεπώς η μελέτη προσπαθεί να ξεκαθαρίσει αν και κατά πόσο μπορεί να διαμορφωθεί «ένα πλαίσιο οικονομικοκοινωνικών, θεσμικών και πολεοδομικών μηχανισμών παρέμβασης στην αγορά ακινήτων, ώστε να βοηθηθεί η βιωσιμότητα και η μελλοντική εξέλιξη αυτής της ιστορικής συνοικίας της Αθήνας». Η μελέτη έθιξε σημαντικά ζητήματα εκτοπισμού και αλλαγής της σύνθεσης των κατοίκων, που θα προκύψουν από τη μελέτη ανάπλασης κάτι που απασχολεί και τη συγκεκριμένη εργασία. Η υπόθεση εργασίας λοιπόν είναι κοινή κατά μία έννοια, δηλαδή της σύνδεσης των φαινομένων gentrification με τις αναπλάσεις. Μέσα από τα ερωτηματολόγια της μελέτης προέκυψαν απόψεις για τις πολεοδομικές επεμβάσεις στο Μεταξουργείο, που μάλλον ήταν ουδέτερες αφού τα βασικότερα προβλήματα των κατοίκων δεν επιλύθηκαν. Οι ελλείπεις πεζοδρομήσεις που εφαρμόστηκαν δεν επέδρασαν θετικά αλλά ούτε αρνητικά στην καθημερινή ζωή των κατοίκων. Οπότε σε αυτή την περίπτωση από την εφαρμογή σημειακών αναπλάσεων δηλαδή πεζοδρομήσεων υφίσταται μετασχηματισμός με την έννοια που προσεγγίζεται στην εργασία. Γ.2.2. «Αναγνώριση και Προτάσεις παρεμβάσεων για την περιοχή του Μεταξουργείου» Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων. Η δεύτερη σημαντική σχεδιαστική προσέγγιση έγινε από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ μαζί με την Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων. Διέκριναν την περιοχή του Μεταξουργείου λόγω της κεντρικότητάς της και της θέσης της στον ιστορικό πυρήνα της πόλης. Έτσι ανατέθηκε μελέτη με τίτλο «Αναγνώριση και προτάσεις παρεμβάσεων για την περιοχή του Μεταξουργείου» στο μελετητικό γραφείο της Α. Καρύδη, το Μία μελέτη για τη 18

20 διαχείριση του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας και την επανένωση των επί μέρους περιοχών του σε μια ενιαία δομή υπηρεσιών μητροπολιτικού κέντρου και μια αντιληπτική ενότητα, με αναφορές στον ιστορικό και βιωμένο χώρο. Δίνεται σημασία για ανάδειξη: 1. Στην αξία της χωροθέτησης στους σημαντικούς άξονες συσχέτισης με την παραγωγική ενδοχώρα, 2. Στην πύλη τεχνών ποικίλου φάσματος δημιουργών, 3. Στη λειτουργία ως μνημειακού δρόμου, 4. Στην αμεσότητα των προτύπων λαϊκής επιβίωσης και συλλογικής ζωής, στην ανθρώπινη κλίμακα, 5. Στη γειτνίαση και οπτική επαφή του χώρου με τα σύμβολα του δημιουργικού πνεύματος της πόλης. (Καρύδη 2001) Επιπλέον οι στόχοι της μελέτης είναι: 1. Επανένταξη του Μεταξουργείου στην αντιληπτική ενότητα του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, με αποκατάσταση των προσπελάσεων των πεζών και ανάδειξη αναφορών και μνημείων. 2. Λειτουργική ενσωμάτωση σε μια ενιαία δομή υπηρεσιών μητροπολιτικού κέντρου, η οποία συνδυάζει και ενότητες κατοικίας με ειδικά χαρακτηριστικά. 3. Πρόκληση του παράλληλου ενδιαφέροντος από συλλογικούς και δημόσιους φορείς που να μπορούν να αναλάβουν επικουρικό ρόλο στην αναμόρφωση του περιεχομένου και του οικονομικού ρόλου της περιοχής, σύμμετρα προς το γεωμετρικό πλεονέκτημα της κεντρικότητας, μετέχοντας με επενδυτικά προγράμματα στην ανάπτυξή της. 4. Επισήμανση της ανάγκης οργανικά συσχετισμένων δράσεων προγραμματισμού για τις δημόσιες υποδομές και για το ρόλο τους στην ανάπλαση του κέντρου. Ουσιαστικά λοιπόν αναφέρεται σε: «μια ανανέωση και επανάχρηση της περιοχής, μέσω του μηχανισμού της αγοράς, ώστε αυτός να ανταποκριθεί στο στόχο ανάδειξης της ιστορίας και της κεντρικότητας. Σε μια ανταγωνιστικότητα που απαιτεί προβολή και κινητοποίηση από τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Μια αναθέρμανση της αγοράς με νέες χρήσεις που εγγυώνται την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.» (Καρύδη 2001) Προτείνονται περιοριστικά μέτρα στη δόμηση και στις παραγωγικές δραστηριότητες, αναθεωρήσεις και επικαιροποιήσεις της μελέτης του Δημητριάδη και του προεδρικού διατάγματος χρήσεων (ΦΕΚ 616/98). Αναφέρεται ότι το Μεταξουργείο από «φυτώριο μικρο-επιχειρηματικής δραστηριότητας» περιορίζεται να μετασχηματιστεί σε περιοχή κατοικίας και κεντρικών χρήσεων. «Η εμμονή στην επανάχρησή του ως τόπου κατοικίας δεν πρέπει να αποτελέσει μονοκαλλιέργεια.» «Νέες υπηρεσίες πόλοι έλξης νέας ζήτησης θα χρειαστεί να εγκατασταθούν προσβλέποντας σε μία κατ αρχήν υπερτοπική πελατεία.» Η είσοδος των θεάτρων επιτρέπει μια βάση επανοικίωσης των Αθηναίων με το συγκεκριμένο τόπο που έχει το πλεονέκτημα του «κέντρου απόκεντρου». Το ζητούμενο δηλαδή είναι «η οργάνωση και η διαχείριση της εισόδου των νέων χρήσεων και όχι η αποτροπή τους». Υποστηρίζεται η αναγκαιότητα κάποιου «προωθητή» στη διαχείριση της επανάχρησης μέσω της προβολής και ίσως της προώθησης του marketing της περιοχής για νέες επενδύσεις. 19

21 Η κήρυξη ακόμα περισσότερων διατηρητέων αξιοποιεί την παράδοση της αστικής μονοκατοικίας του κέντρου που κερδίζει κύρος τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και αυτή η μελέτη λοιπόν οραματίζεται ένα Μεταξουργείο του παρελθόντος, αναβιώνει μνήμες και παραβλέπει την κοινωνική σύνθεση των κατοίκων. Στα πλαίσια της προβολής και του διεθνούς ανταγωνισμού των πόλεων είναι πιο αποτελεσματικό και κερδοφόρο να βγάλεις προς τα έξω κάτι ξεχασμένο και παλιό που ζει στα θεμέλια του σήμερα από το να προσφέρεις ήπιες και ουσιαστικές αναπλάσεις για τους ίδιους τους κατοίκους. Η παραπάνω μελέτη παρόλο που εκπονήθηκε πριν τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί τίποτα. Γ.3. Οι αναπλάσεις και η κρατική παρέμβαση για τον έλεγχο του φαινομένου gentrification. Το gentrification έτσι έχει άμεση σχέση με τις αστικές αναπλάσεις ή αναπλάσεις (αποκαταστάσεις ή ανακαινίσεις) κτιρίων που έρχονται να ανακαινίσουν το γερασμένο αστικό περιβάλλον ώστε να αναπλαστεί η ίδια η εικόνα του με βάση τα διεθνή πρότυπα. «Μέσα από την αστική ανάπλαση και άλλες διαδικασίες όπως το μάρκετινγκ του τόπου και το image-making που στόχο έχουν την παραγωγή εμπορευματοποιημένων χώρων αναψυχής, τα κυβερνητικά και τα επιχειρηματικά συμφέροντα επιδιώκουν να προσελκύσουν νέες εμπορικές επενδύσεις στην πόλη και πιο συγκεκριμένα στο κέντρο της, να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον των τουριστών και να πυροδοτήσουν την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας.» (Stevenson 2007, 159) Μέσα λοιπόν από την υποβάθμιση και απαξίωση του κτιριακού αποθέματος στα κέντρα των πόλεων και την ζήτηση κατοικίας των νέων μεσαίων στρωμάτων, η παρέμβαση του κράτους έρχεται να καθορίσει την εικόνα τέτοιων περιοχών μέσω αναπλάσεων. Στο Μεταξουργείο που όπως είπαμε πιο πάνω δημιουργούνται μεγάλες διαφορές στις τιμές ακινήτων και υπάρχουν κενά και εγκαταλελειμμένα κτίσματα, ο κρατικός φορέας ή η τοπική αυτοδιοίκηση προγραμματίζει πεζοδρομήσεις, ρυθμίζει τις χρήσεις γης και προβλέπει αναπλάσεις κτιρίων με δημόσιο, πολιτιστικό ή κοινωφελή χαρακτήρα, σκοπεύοντας στην αναζωογόνηση τέτοιων περιοχών. Αυτή η περιοχή, που βρίσκετε στο κέντρων της Αθήνας, λαϊκής κατοικίας, αποτελεί θύλακα πολυπολιτισμών και φτωχότερων στρωμάτων είναι επιρρεπές σε τέτοιου είδους επεμβάσεις λόγω του «κενού ενοικίων» που αναφέραμε πιο πάνω. Προϋπόθεση επίσης αποτελεί και η εκάστοτε γειτνίαση με ιστορικούς χώρους ή με αναβαθμισμένες και εξευγενισμένες περιοχές. Οι νέες χρήσεις, το ανθρώπινο αστικό περιβάλλον, τα ιστορικού χαρακτήρα κτίσματα, η εγγύτητα σε διοικητικές, πολιτισμικές παροχές, καθώς και η πολυπλοκότητα της ταυτότητας τους συμβάλλουν στην εισροή νέων κατοίκων και τη σταδιακή εκτόπιση των γηγενών. Η τάση λοιπόν είναι ο εκτοπισμός που όπως είδαμε σε όλες τις μελέτες αναπλάσεων μιλάνε για τον νέο επιθυμητό κάτοικο, που θα βοηθήσει την αναβάθμιση της περιοχής. Ο σχεδιασμός λοιπόν έχει άμεση σχέση με τα φαινόμενα και τις διαδικασίες του gentrification γιατί έτσι δημιουργούνται τα κίνητρα για επενδύσεις μεγάλων κατασκευαστικών εταιριών. Για τον de Certeau, οι επίσημες στρατηγικές, όπως η αρχιτεκτονική, η πολεοδομία και ο αστικός σχεδιασμός υπονομεύουν τα κυρίαρχα νοήματα τα οποία εγγράφονται ή επιβάλλονται στο τοπίο. (Stevenson 2007, 113) Το θέμα έγκειται στο γεγονός ότι ναι μεν το κράτος δημιουργεί τις προϋποθέσεις αναβάθμισης, όμως το κράτος είναι και το μόνο που μπορεί να ελέγξει και τις άμεσες 20

22 αρνητικές συνέπειες του φαινομένου. Οι ευθύνες λοιπόν του σχεδιασμού είναι μεγάλες και θα έπρεπε να μην φτάνουμε σε ακραίες λύσεις του τύπου όχι στην δημιουργία υποδομών και στις αναπλάσεις, αλλά έλεγχο στις τιμές ακινήτων και στις διάφορες χρήσεις αναψυχής, πάγωμα των ενοικίων και κίνητρα στους ίδιους τους κατοίκους. Οι κάτοικοι είναι ευάλωτοι στις αναπλάσεις και ο μόνος που μπορεί να τους στηρίξει άμεσα είναι το κράτος. Το ότι φτάνουμε εξ αρχής σε υποβάθμιση είναι ακόμα ένα στοιχείο που θα έπρεπε να ελεγχθεί. Ο έλεγχος επομένως των τιμών αγοράς και των χρήσεων γης σε ένα θεωρητικό πλαίσιο μπορεί να προλάβει καταστάσεις εκτοπισμού και ταυτόχρονα να διαμορφώσει βιώσιμες συνθήκες κατοικίας και εργασίας στους ντόπιους. Κατά βάση οι σκοποί και οι λειτουργίες της τοπικής αρχής μπορούν να διακριθούν στα εξής: 1. ως προμηθευτές πρόνοιας, 2. ως ρυθμιστές της τοπικής οικονομίας, 3. ως μεσάζοντες της διαμόρφωσης συλλογικής ταυτότητας, 4. ως εξαναγκαστικού φορέα κοινωνικής ευταξίας και πειθαρχίας. (Savage - Warde 2005, ) Αυτά σε καμία περίπτωση δεν έχουν την ίδια βαρύτητα αλλά η αντίστοιχη τοπική αρχή επιλέγει σε τι θα δώσει βαρύτητα και ταυτόχρονα θα φανεί αν επιζητά gentrification ή όχι. Βέβαια τον έλεγχο μπορούν να τον αναλάβουν, ένα μέρος τουλάχιστον, και οι επιτροπές γειτονιάς και κάποια κοινωνικά κινήματα στην πόλη που ενδιαφέρονται πραγματικά για το αστικό τους περιβάλλον και δεν υποκύπτουν στο μάρκετινγκ και την εικόνα που εν δυνάμει θέλει να δώσει ο κρατικός σχεδιασμός. Για τον de Certeau η πόλη αποτελεί: «μέσα από τις χρήσεις των χώρων της από τους κατοίκους της, γίνεται ένας άλλος σημαντικός τόπος όπου αναπτύσσονται τακτικές αντίστασης από «τα κάτω» προς «τα πάνω»». (Stevenson 2007, 113) Γ.4. Σημειακές αναπλάσεις ως η αποτελεσματικότερη μέθοδος. Παρόλη την πολεοδομική πολιτική που αναλύθηκε πιο πάνω, μέσω οργανωμένων μελετών ανάπλασης, συνδυάζοντας παράλληλα σημειακά έργα αποκατάστασης του δημόσιου χώρου και παρεμβαίνοντας σε θύλακες παραδοσιακής κατοικίας, αγνοήθηκε η κοινωνική μέριμνα και η περιβαλλοντική και οικονομική διάσταση του ήδη υπάρχοντος δυναμικού. Η αναποτελεσματικότητα λοιπόν των δημόσιων φορέων για ουσιαστική επέμβαση στα καθημερινά προβλήματα οδήγησε σε μία στασιμότητα της περιοχής τα τελευταία χρόνια. Βέβαια με τους Ολυμπιακούς Αγώνες η όλη κινητοποίηση της Αθήνας σε θέματα ανάπτυξης έκανε πιο εμφανή τα σημάδια μιας άνισης κοινωνικής δομής. Οι γειτονικές περιοχές μετασχηματίστηκαν στα πρότυπα της πολιτισμικής πολιτικής και οι πρώτες πιέσεις άρχισαν να φαίνονται και στο Μεταξουργείο. Η μεμονωμένη υλοποίηση κάποιων δημόσιων χώρων ή κτιρίων άρχισε να κάνει την εμφάνισή της και βέβαια αυτό δεν είναι δυνατό να μην καθορίσει τη συνέχεια. Σημαντικό, λοιπόν, ρόλο θα παίξουν στην περιοχή σημειακές αποκαταστάσεις και αναπλάσεις με στόχο την ανάδειξη και την αξιοποίηση δυνατοτήτων της περιοχής. Όμως : «Η χωρικά αποσπασματική και σημειακή, ή ημιτελής σε πολλές περιπτώσεις, αντιμετώπιση καταδεικνύει περιορισμένες δυνατότητες παρέμβασης λόγω ήδη εκτεταμένων αλλοιώσεων του πολεοδομικού ιστού, διοικητικών και συντονισμένων 21

23 αδυναμιών συναρμόδιων κρατικών και λοιπών φορέων, μη διάθεσης απαιτούμενων κονδυλίων.». (Σταματίου 2003, 167) Η νέα ανάπτυξη των εστιασμένων παρεμβάσεων μπορεί να είναι κρατικά ή ιδιωτικά έργα μικρής ή μεγάλης εμβέλειας. Λόγω της μη εφαρμογής ολοκληρωμένων προγραμμάτων ο Δ. Αθηναίων ξεκινάει από την μετασκευή του κτιρίου του Παλαιού Μεταξουργείου σε συγκρότημα Ηλεκτρονικού Κέντρου Ενημέρωσης, παράλληλα διαμορφώνεται η Πλατεία Αυδή και Δουρούτη από τη Δ/ση Οδοποιίας. Η προοπτική της περιοχής σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό και με την τύχη του τμήματος του Γκαζοχωρίου που εφάπτεται της Ιεράς Οδού αλλά και με την ανάπτυξη που θα λάβει ο κόμβος Ιεράς Οδού και Πειραιώς, αν ποτέ πραγματοποιηθούν οι προγραμματισμένες αναπλάσεις. Εικόνα 6 7: Το παλιό κτίριο του Μεταξουργείου, η πλατεία Αυδή και Δουρούτη. Ένα ακόμα σημαντικό γεγονός, που δείχνει σημάδια του gentrification, είναι ο ευρωπαϊκός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε το Ο διαγωνισμός αφορούσε τον σχεδιασμό πρότυπου συγκροτήματος κατοικιών και καταστημάτων, που η ΓΕΚ Α.Ε. Συμμετοχών, Ακινήτων, Κατασκευών προτίθεται να ανεγείρει σε ακίνητο ιδιοκτησίας της στην οδό Μυλλέρου 27. Στόχος ήταν: «η δημιουργία ενός συγκροτήματος κατοικιών με ιδιαίτερο και ανανεωτικό χαρακτήρα, που φιλοδοξεί να αποτελέσει θελκτική εκδοχή εναλλακτικής κατοίκησης στο κέντρο της Αθήνας για ανθρώπους δημιουργικούς και δραστήριους, που αναζητούν την καινοτομία και την ποιότητα».(πρακτικά διαγωνισμού ή Δομές 06/06) Βέβαια τονίζεται η ιδιαιτερότητα της περιοχής με απαίτηση στην καλύτερη ανταπόκριση στον σύνθετο χαρακτήρα της, αλλά και στις γενικές απαιτήσεις τις αγοράς. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Το ακίνητο προορίζεται πρωταρχικά για χρήση κατοικίας. Η θέση του στο κέντρο της γειτονιάς του Μεταξουργείου και η μεγάλη του έκταση το καθιστούν σημαντικό στοιχείο για την πολεοδομική αναβάθμιση της περιοχής, αλλά και ευκαιρία για την σύλληψη μιας νέας στρατηγικής και μιας νέας σχεδιαστικής προτάσεως για την ένταξη ενοτήτων κατοικίας σημαντικού εμβαδού, σε ιστορικό κέντρο νεώτερης πόλης.». Είναι ότι ακριβώς οραματίστηκαν οι μελέτες ανάπλασης της περιοχής, σε μικρότερη κλίμακα από έναν ιδιωτικό φορέα. Αν το πείραμα πιάσει τότε επειδή πραγματικά πρόκειται για καλόγουστες κατοικίες, το αποτέλεσμα θα είναι η δημιουργία και άλλων τέτοιων μονάδων υψηλής κατοίκησης και κατά συνέπεια νέοι κάτοικοι υψηλού οικονομικού ή πνευματικού κεφαλαίου. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο μέσα από τα πρακτικά του διαγωνισμού μία «εικαζόμενη μελλοντική μορφή» της περιοχής. Δεν υπήρχε μόνο οικονομική σκοπιμότητα 22

24 για όλον αυτόν τον ντόρο που έγινε στους κύκλους των αρχιτεκτόνων, αλλά και μια προώθηση ενός νέου αναβαθμισμένου τρόπου ζωής στο κέντρο. Εικόνα 8: Το συγκρότημα κατοικιών και καταστημάτων. Εικόνα 9: πηγή: Δομές 06/06. Ως ειδική κατεύθυνση δόθηκε: «Εκτιμάται ότι μεταξύ των ενδιαφερομένων να κατοικήσουν στο συγκρότημα θα είναι καλλιτέχνες διαφόρων ειδικοτήτων, που είναι πιθανόν να χρειάζονται χώρους εργαστηρίων. Ενθαρρύνεται γενικά η πρόταση ανανεωτικών τύπων κατοικιών με ιδιαίτερο χαρακτήρα.». Να λοιπόν και οι καλλιτέχνες που ως πρωτοπόροι είναι αυτοί που θα αναλάβουν την αναζωογόνηση της γειτονίας αποδυναμώνοντας έτσι το ρόλο του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σημειακές αναπλάσεις ή ακόμα και καινούργιες πολυτελείς κατασκευές κατοικίας μπορούν να επηρεάσουν και να εξευγενίσουν την περιοχή. Παρακάτω παραθέτονται κάποια δείγματα καινούριων οικοδομών σε αντιπαράθεση με τα εγκαταλελειμμένα που υπάρχουν στο Μεταξουργείο. Λόγω περιορισμένου χρονικού διαστήματος η έρευνα περιορίστηκε σε κάποια δείγματα αρχιτεκτονικής ή αποκαταστάσεις ιδιωτικών κτιρίων ώστε απλά ο αναγνώστης να αποκτήσει μια πρώτη εικόνα των εξελίξεων σε μια λαϊκής κατοικίας περιοχή. Επίσης καταγράφτηκαν χώροι πολιτισμού και θέατρα ώστε να φανεί η διάχυση των πολιτιστικών χρήσεων και κατά πόσο επηρέασαν την οικοδομική δραστηριότητα. Ο στόχος ήταν να φανεί κατά πόσο συμπίπτει αυτή η σημειακή δραστηριότητα με τις τρεις ζώνες των οργανωμένων αναπλάσεων της Μελέτης Αναβάθμισης, ώστε να τονιστεί το γεγονός ότι οι τάσεις εξέλιξης της περιοχής δρομολογήθηκαν από αυτή τη μελέτη. Η καταγραφή θα έπρεπε να έχει θέσει περισσότερα κριτήρια όπως ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κατασκευών, ιδιωτικά δημόσια και χρήσεις, ακόμα και κατάσταση των ιδιοκτητών, ώστε να μπορεί να βοηθήσει στη διεξαγωγή συμπερασμάτων. Κάποιες διάσπαρτες σημειακές αναπλάσεις ανακαινίσεις ιδιωτικών κατοικιών, σε συνδυασμό με κάποιες αναπλάσεις δημόσιων χώρων, με αναπλάσεις του δημόσιου χώρου, αλλά πιο πολύ σε επίπεδο πλατείας, χωρόσημων δηλαδή για την περιοχή δραστηριοποιεί το Μεταξουργείο και προωθεί κατασκευές καινούριες με στόχο υψηλά οικονομικά στρώματα πληθυσμού. 23

25 24

26 Εικόνα 10 16:Εικόνες από κτίρια της περιοχής σε αντίθεση με τα πολλά εγκαταλελειμμένα κτίρια. Γ.5. Οι επιδιωκόμενοι νέοι κάτοικοι. Επειδή σε όλες τις μελέτες αναπλάσεων και παρεμβάσεων έγινε λόγος για επιθυμία εισροής νέων κατοίκων είναι σκόπιμο να αναφερθούμε στη διεθνή βιβλιογραφία για το ποιος είναι αυτός και ουσιαστικά ποια είναι αυτή η «νέα μεσαία τάξη». Μέσα από όλες αυτές τις αλλαγές που έχει υποστεί η νεώτερη πόλη αλλάζει και ο κάτοικος της, ο οποίος ενδιαφέρεται για πολιτισμό και lifestyle. Αυτό το lifestyle επιτυγχάνεται με την κατοίκηση στα κέντρα των πόλεων, λόγω του ότι αυτά έχουν ένα 25

ο εκτοπισμός της κατοικίας από το Γκαζοχώρι

ο εκτοπισμός της κατοικίας από το Γκαζοχώρι Δ.Π.Μ.Σ. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Β : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ και ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ και ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ο εκτοπισμός της κατοικίας από το Γκαζοχώρι φοιτήτρια:

Διαβάστε περισσότερα

Σημερινές ελληνικές πόλεις δέχονται μεγάλο αριθμό μεταναστών Εγκατάσταση τους σε υποβαθμισμένες περιοχές Προβληματισμός : Πως μπορεί ο αρχιτέκτων

Σημερινές ελληνικές πόλεις δέχονται μεγάλο αριθμό μεταναστών Εγκατάσταση τους σε υποβαθμισμένες περιοχές Προβληματισμός : Πως μπορεί ο αρχιτέκτων ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ-ΑΛΛΑΓΗΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ Σημερινές ελληνικές πόλεις δέχονται μεγάλο αριθμό μεταναστών Εγκατάσταση τους σε υποβαθμισμένες περιοχές Προβληματισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Το φαινόμενο της αστικοποίησης στο Δήμο Ζωγράφου»

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Το φαινόμενο της αστικοποίησης στο Δήμο Ζωγράφου» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ» ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: «ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ-ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ» ΜΑΘΗΜΑ: «ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ

ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ Ε.Μ.Π. -ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. -ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ι. ΠΟΛΥΖΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την εφαρμογή προγραμμάτων αστικής αναγέννησης. Προτάσεις για το μέλλον

Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την εφαρμογή προγραμμάτων αστικής αναγέννησης. Προτάσεις για το μέλλον Προγράμματα αστικής αναγέννησης και βιώσιμη ανάπτυξη. Ελληνικές και Βρετανικές εμπειρίες ΤΕΕ / ΤΚΜ ΣΕΜΠΧΠΑ Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την εφαρμογή προγραμμάτων αστικής αναγέννησης. Προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ 1 Η ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 2 Τα εργαλεία ανάγνωσης της ταυτότητας της πόλης. Τα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟ 5 ο Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την. Προτάσεις για το μέλλον

Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την. Προτάσεις για το μέλλον Προγράμματα αστικής αναγέννησης και βιώσιμη ανάπτυξη. Ελληνικές και Βρετανικές εμπειρίες ΤΕΕ / ΤΚΜ ΣΕΜΠΧΠΑ Εισαγωγή στη διεθνή και ελληνική εμπειρία από την εφαρμογή προγραμμάτων αστικής αναγέννησης. Προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργασίες με τον Λευτέρη Παπαγιαννάκη. Ερευνητικά προγράμματα Ε.Μ.Π. για την. Ερευνητικό πρόγραμμα Ε.Μ.Π. για ένα. Αθήνας Αττικής (δεκαετία 2000)

Συνεργασίες με τον Λευτέρη Παπαγιαννάκη. Ερευνητικά προγράμματα Ε.Μ.Π. για την. Ερευνητικό πρόγραμμα Ε.Μ.Π. για ένα. Αθήνας Αττικής (δεκαετία 2000) Ημερίδα Τ.Ε.Ε. / 11 Φεβρουαρίου 2010 Λουδοβίκος Κ. Βασενχόβεν Ομότιμος Καθηγητής Ε.Μ.Π. Συνεργασίες με τον Λευτέρη Παπαγιαννάκη Ερευνητικά προγράμματα Ε.Μ.Π. για την περιοχή του Ελαιώνα (δεκαετία του 1990)

Διαβάστε περισσότερα

«γεωγραφικές δυναμικές και σύγχρονοι μετασχηματισμοί του ελληνικού χώρου» σ. αυγερινού- κολώνια, ε. κλαμπατσέα, ε.χανιώτου ακαδημαϊκό έτος

«γεωγραφικές δυναμικές και σύγχρονοι μετασχηματισμοί του ελληνικού χώρου» σ. αυγερινού- κολώνια, ε. κλαμπατσέα, ε.χανιώτου ακαδημαϊκό έτος «γεωγραφικές δυναμικές και σύγχρονοι μετασχηματισμοί του ελληνικού χώρου» σ. αυγερινού- κολώνια, ε. κλαμπατσέα, ε.χανιώτου ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 «ηοργανωμένηδόμησηστοελληνικόαστικότοπίο» φοιτήτρια:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ 7 ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-2012 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Σ. ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ-ΚΟΛΩΝΙΑ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μάθημα 2Σ6 01. ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ελένη ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Γρηγόρης ΚΑΥΚΑΛΑΣ Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μάθημα 2Σ6 01. ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ελένη ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Γρηγόρης ΚΑΥΚΑΛΑΣ Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μάθημα 2Σ6 01 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Ελένη ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Γρηγόρης ΚΑΥΚΑΛΑΣ Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο 2 0 1 3-2014 1 Α. ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΑ Δίκτυο οικισμών και

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ 1 Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ένα αειφόρο πρότυπο Ήβη Νανοπούλου Αρχιτέκτων - Διευθύνων σύμβουλος ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΕΜ

ένα αειφόρο πρότυπο Ήβη Νανοπούλου Αρχιτέκτων - Διευθύνων σύμβουλος ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΕΜ Η πόλη ως καταλύτης για ένα αειφόρο πρότυπο ανάπτυξης Ήβη Νανοπούλου Αρχιτέκτων - Διευθύνων σύμβουλος ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΕΜ Διαπιστώσεις Πού ζούμε ; Ο χάρτης αναπαριστά τη συγκέντρωση πληθυσμού

Διαβάστε περισσότερα

Πολεοδομία σε περιβάλλον κρίσης. και με ποια εργαλεία; Σεμινάριο ΣΥΠΟΚ /ΕΤΕΚ. Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας

Πολεοδομία σε περιβάλλον κρίσης. και με ποια εργαλεία; Σεμινάριο ΣΥΠΟΚ /ΕΤΕΚ. Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας Σεμινάριο ΣΥΠΟΚ /ΕΤΕΚ Παγκόσμια Ημέρα Πολεοδομίας Πολεοδομία σε περιβάλλον κρίσης Τι μπορεί να προσφέρει Τι πρέπει να προσφέρει Τι πρέπει να επιτύχει και με ποια εργαλεία; Γλαύκος Κωνσταντινίδης Πολεοδόμος

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα

Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα ΠΕΔΑ ΤΟΠΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚA PORTALS ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΕΔΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΝΟΜΟΙ ΔΙΑΦΟΡΑ Home / Ποδήλατο / Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα Πρότυπος βιοκλιματικός σχεδιασμός στην Ελευσίνα 20 Σεπ 2016

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Ι : Γ.ΠΟΛΥΖΟΣ,.ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, Θ.ΒΛΑΣΤΟΣ ΣΠΟΥ : ΤΑΝΤΟΥ ΕΛΕΝΗ 8 ο ΕΞΑΜΗΝΟ, 2003-2004

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Ι : Γ.ΠΟΛΥΖΟΣ,.ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, Θ.ΒΛΑΣΤΟΣ ΣΠΟΥ : ΤΑΝΤΟΥ ΕΛΕΝΗ 8 ο ΕΞΑΜΗΝΟ, 2003-2004 ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Ι : Γ.ΠΟΛΥΖΟΣ,.ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, Θ.ΒΛΑΣΤΟΣ ΣΠΟΥ : ΤΑΝΤΟΥ ΕΛΕΝΗ 8 ο ΕΞΑΜΗΝΟ, 2003-2004 H περιοχή µελέτης ορίζεται από την πλατεία Οµόνοιας και Καραϊσκάκη και από τις οδούς:

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016 1ο ερώτημα Γιατί και με ποιους όρους η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς ενός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008

ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 ΠΑΛΟΓΟΥ ΣΟΦΙΑ / ΧΑΛΚΙΔΑ _ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ / ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΕΣ : ΒΑΪΟΥ ΝΤΙΝΑ _ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΤΟΥ ΑΛΕΚΑ «...Οι σημαντικότερες

Διαβάστε περισσότερα

Αστικές αναπλάσεις από την θεωρεία στην πράξη; Η περίπτωση Κεραμεικού-Μεταξουργείου (ΚΜ)

Αστικές αναπλάσεις από την θεωρεία στην πράξη; Η περίπτωση Κεραμεικού-Μεταξουργείου (ΚΜ) Αστικές αναπλάσεις από την θεωρεία στην πράξη; Η περίπτωση Κεραμεικού-Μεταξουργείου (ΚΜ) Ιάσων Τσάκωνας, Διευθύνων Σύμβουλος, OLIAROS Property Development PRODEXPO 14o Συνέδριο για την ανάπτυξη & αξιοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ A.Π. / ΔΤΥ ΠΡΟΣ : Πρόεδρο ΔΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ A.Π. / ΔΤΥ ΠΡΟΣ : Πρόεδρο ΔΣ 1 ΠΡΟΣ : Πρόεδρο ΔΣ ΘΕΜΑ : ΣΧΕΤ : Πολεοδομική μελέτη περιοχής Bοσπόρου Γνωμοδότηση ΣΧΟΠ (πράξη 222 /συνεδρία 19 η / 01. 06. 99) Α. Ο Δήμος προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τα έντονα προβλήματα των αντικρουόμενων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ. Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ. Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων 1 Η «σύγχρονη» έννοια της ανάπτυξης Στηρίζεται στην βασική παραδοχή της αειφορίας, που επιτάσεις την στενή σχέση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012, ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ»

ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012, ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ Ο.Κ.Ε. κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012, ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ» Η Αθήνα, και ειδικότερα

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΡΙΖΟΥΠΟΛΗΣ ΠΕΡΙΣΣΟΥ

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΡΙΖΟΥΠΟΛΗΣ ΠΕΡΙΣΣΟΥ ΕΜΠ ΣΧΟΛΗΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΤΟΜΕΙΣ Ι,ΙΙ,ΙΙΙ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2006 07 9ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΙΤΕΚΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ 9: ΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΡΙΖΟΥΠΟΛΗΣ ΠΕΡΙΣΣΟΥ ΟΜΑ Α 2 ΠΕΡΙΟΧΗ Β

Διαβάστε περισσότερα

Για μια αειφόρο προσέγγιση της οικιστικής ανάπτυξης. Θάνος Παγώνης, αρχιτέκτων - πολεοδόμος

Για μια αειφόρο προσέγγιση της οικιστικής ανάπτυξης. Θάνος Παγώνης, αρχιτέκτων - πολεοδόμος Για μια αειφόρο προσέγγιση της οικιστικής ανάπτυξης Θάνος Παγώνης, αρχιτέκτων - πολεοδόμος Διαπιστώσεις Ο μισός πληθυσμός της γης στεγάζεται ήδη σε πόλεις καταναλώνοντας περίπου τα ¾ των πόρων του πλανήτη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ 8 - ΕΜΒΑΘΥΝΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Θ.ΠΑΓΩΝΗΣ, Ε.ΜΙΧΑ ΣΠΟΥΔ. ΟΜΑΔΑ: Β.ΧΑΤΖΗΚΟΥΤΟΥΛΗ, Ε.ΝΕΟΦΥΤΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ 8 - ΕΜΒΑΘΥΝΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Θ.ΠΑΓΩΝΗΣ, Ε.ΜΙΧΑ ΣΠΟΥΔ. ΟΜΑΔΑ: Β.ΧΑΤΖΗΚΟΥΤΟΥΛΗ, Ε.ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ 8 - ΕΜΒΑΘΥΝΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Θ.ΠΑΓΩΝΗΣ, Ε.ΜΙΧΑ ΣΠΟΥΔ. ΟΜΑΔΑ: Β.ΧΑΤΖΗΚΟΥΤΟΥΛΗ, Ε.ΝΕΟΦΥΤΟΥ H ΠΟΛΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Πολιτιστικές υποδομές αρχιτεκτονικά έργα μεγάλης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Άρης Σαπουνάκης Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες Πολεοδομικού Σχεδιασμού

Θεωρίες Πολεοδομικού Σχεδιασμού ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική ομάδα: Ελένη Ανδρικοπούλου, Γρηγόρης Καυκαλάς 8 ο Μάθημα Αστικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΟΥΜ III: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΣΥΝΟΧΗ (Οµάδα Εργασίας: Π. Ζέϊκου, Κ. Νάνου, Ν. Παπαµίχος, Χ. Χριστοδούλου)

ΦΟΡΟΥΜ III: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΣΥΝΟΧΗ (Οµάδα Εργασίας: Π. Ζέϊκου, Κ. Νάνου, Ν. Παπαµίχος, Χ. Χριστοδούλου) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ Στρατηγικό Σχέδιο για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης Υλοποίηση Σχεδίου ράσης Φόρουµ Κοινωνικού ιαλόγου ΦΟΡΟΥΜ III: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Ι. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ; Η πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί για την πραγματοποίηση των αντικειμενικών

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Θέµα Περιβάλλοντος 8ου 8 ο εαρινό εξάµηνο ακαδηµαϊκό έτος ΘΕΜΑ:

Ειδικό Θέµα Περιβάλλοντος 8ου 8 ο εαρινό εξάµηνο ακαδηµαϊκό έτος ΘΕΜΑ: Ειδικό Θέµα Περιβάλλοντος 8ου 8 ο εαρινό εξάµηνο ακαδηµαϊκό έτος 2004-2005 ΘΕΜΑ: Πρόταση αναβάθµισης της πλατείας του Αγιού Γεωργίου, επί της οδού Πειραιώς ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ : ΠΕΤΡΑΤΟΥ ΜΑΝΤΩ, ΡΑΜΠΟΤΑ ΜΑΡΙΑ 1 Η

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ NAFPLIO A. THE HISTORIC CHARACTER OF THE CITY B. PROPOSALS FOR PROTECTION AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT THE OLD CITY - VIEW FROM THE

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΑ ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΒΙΤΣΑΣ

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΑ ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΒΙΤΣΑΣ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΒΙΤΣΑΣ Άρης Σαπουνάκης Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑ

ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ Μαριάνθη Λιάπη, Αρχιτέκτων Μηχανικός Δρ Κωνσταντίνος Αλκέτας Ουγγρίνης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης Πλαίσιο εκπόνησης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα διπλωµατική εργασία µε τίτλο «Η πόλη της Καστοριάς ως τουριστικός προορισµός», µελετάται η σχέση τουρισµού και πόλης, εξετάζοντας αν η αλλαγή που παρατηρείται σήµερα στη φυσιογνωµία

Διαβάστε περισσότερα

Ο Δήμος Αχαρνών. ΓΠΣ Δήμου Αχαρνών (2004) Υφιστάμενες χρήσεις γης

Ο Δήμος Αχαρνών. ΓΠΣ Δήμου Αχαρνών (2004) Υφιστάμενες χρήσεις γης Ο Δήμος Αχαρνών ΓΠΣ Δήμου Αχαρνών (2004) Υφιστάμενες χρήσεις γης 2 Ανάλυση SWOT Δυνατά σημεία (S) Αδυναμίες (W) Ευκαιρίες (O) Απειλές (T) Γεωγραφική θέση Μεταφορικό δίκτυο Στρατηγική θέση στο Λεκανοπέδιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Σελ. 1

ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Σελ. 1 Η πολιτική αστικής ανάπτυξης περιλαμβάνει δράσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών του αστικού περιβάλλοντος και διαβίωσης του πληθυσμού. Η βελτίωση επηρεάζει την ελκυστικότητα της πόλης και αυξάνει

Διαβάστε περισσότερα

Η εξέλιξη στις καμπύλες ενοικίου μετά την αναβάθμιση της κεντρικής υποβαθμισμένης περιοχής στην πόλη

Η εξέλιξη στις καμπύλες ενοικίου μετά την αναβάθμιση της κεντρικής υποβαθμισμένης περιοχής στην πόλη Η εξέλιξη στις καμπύλες ενοικίου μετά την αναβάθμιση της κεντρικής υποβαθμισμένης περιοχής στην πόλη Ενοίκιο r ανά m 2 Μ Α Κέντρο της πόλης Καμπύλη ενοικίου των νέων σε ηλικία με υψηλά εισοδήματα Β d 2

Διαβάστε περισσότερα

H Μητροπολιτική Αθήνα αντιμετωπίζει ριζικές αλλαγές και σύνθετα πολεοδομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα

H Μητροπολιτική Αθήνα αντιμετωπίζει ριζικές αλλαγές και σύνθετα πολεοδομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα 1 2 H Μητροπολιτική Αθήνα αντιμετωπίζει ριζικές αλλαγές και σύνθετα πολεοδομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα 3 Περιβαλλοντική υποβάθμιση 4 Σε αναζήτηση της σύγχρονης ταυτότητας 5 Ανεργία -

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧ ΟΛΗ Α Ρ Χ ΙΤ Ε Κ Τ Ο Ν ΩΝ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ ΩΝ Τ Ο Μ Ε Α Σ Ι Ι Ι Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α - Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Κ Α Ι Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ο Σ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα FATE ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Πρόγραμμα FATE ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Πρόγραμμα FATE ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Παρατηρήσεις επί της πρότασης/μελέτης Γενικές 1. Η μελέτη δεν έχει τη δομή ούτε μίας οικονομοτεχνικής ή επιχειρησιακής μελέτης αλλά ούτε και

Διαβάστε περισσότερα

Αστική αειφορία. ιαµόρφωση και εφαρµογή ολοκληρωµένων πιλοτικών προγραµµάτων βιώσιµης αστικής ανάπτυξης. Το πρόγραµµα URBAN Κερατσίνι - ραπετσώνα.

Αστική αειφορία. ιαµόρφωση και εφαρµογή ολοκληρωµένων πιλοτικών προγραµµάτων βιώσιµης αστικής ανάπτυξης. Το πρόγραµµα URBAN Κερατσίνι - ραπετσώνα. Ε.Μ.Π. ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΜΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΠΟΛΗ, ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΠΟΛΗ, ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Τ Μ Η Μ Α Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ ΟΔΟΣ ΠΑΤΗΣΙΩΝ 42 ΤΚ: 106 82 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι κλασικές προσεγγίσεις αντιμετωπίζουν τη διαδικασία της επιλογής του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα επίδρασης ορισμένων μεμονωμένων παραγόντων,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΑΡΧΕΙΟ ΜΠΟΣ Α ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕ Ο ΠΑΠΑΣΤΑΘΗ ΦΙΛΑ ΕΛΦΕΙΑΣ

ΗΜΑΡΧΕΙΟ ΜΠΟΣ Α ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕ Ο ΠΑΠΑΣΤΑΘΗ ΦΙΛΑ ΕΛΦΕΙΑΣ Στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του ήμου Αχαρνών (σύμφωνα με τις διατάξεις του Άρθρου του Ν. 2508/97) καθορίζονται: α) οι περιοχές ειδικής προστασίας που δεν πρόκειται να πολεοδομηθούν (Ζώνη Προστασίας Κηφισού

Διαβάστε περισσότερα

Η πόλη και οι λειτουργίες της.

Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η έννοια του οικισµού. Τον αστικό χώρο χαρακτηρίζουν τα εξής δύο κύρια στοιχεία: 1. Το «κέλυφος», το οποίο αποτελείται από οικοδομικούς όγκους και τεχνικό εξοπλισμό συσσωρευμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ/ΔΠΜΣ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Σύστημα πολεοδομικών μελετών στην Ελλάδα

ΕΜΠ/ΔΠΜΣ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Σύστημα πολεοδομικών μελετών στην Ελλάδα ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Θεσ/νίκη Εθνική οδός Τύρναβος Τρίκαλα Βόλος Εθνική οδός Λαμία Αθήνα Πάτρα Βέροια, Θεσ/νίκη Σέρβια, Λάρισα, Αθήνα Εθνική οδός Αθήνας - Πάτρας Σιάτιστα, Καστοριά,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Εθνικό Πρόγραμμα για την Επανεκκίνηση της Αθήνας, τη Δημιουργία Θέσεων Εργασίας και τη Στήριξη της Κοινωνικής Συνοχής

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Εθνικό Πρόγραμμα για την Επανεκκίνηση της Αθήνας, τη Δημιουργία Θέσεων Εργασίας και τη Στήριξη της Κοινωνικής Συνοχής Δευτέρα, 9 Απριλίου 2012 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Εθνικό Πρόγραμμα για την Επανεκκίνηση της Αθήνας, τη Δημιουργία Θέσεων Εργασίας και τη Στήριξη της Κοινωνικής Συνοχής Υπογράφηκε σήμερα 09/04 από την Υπουργό Ανάπτυξης,

Διαβάστε περισσότερα

Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας

Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας ΟΣΑΑ Ορεστιάδας 2007-2013 Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας Δήμος Ορεστιάδας Σκοπός Η ανάπλαση, χωρική και κοινωνική ανασυγκρότηση, βιώσιμη οικονομική και κοινωνική αναζωογόνηση στοχευμένου θύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Η Πάφος εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα στους περισσότερους τομείς της κοινωνικής και Οικονομικής δραστηριότητας τής πόλης.

Η Πάφος εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα στους περισσότερους τομείς της κοινωνικής και Οικονομικής δραστηριότητας τής πόλης. Η Πάφος εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα στους περισσότερους τομείς της κοινωνικής και Οικονομικής δραστηριότητας τής πόλης. Τα προβλήματα αυτά μετά τον ερχομό της Οικονομικής κρίσης οξυνθήκανε

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος 14

Περιεχόμενα. Πρόλογος 14 Περιεχόμενα Πρόλογος 14 Κεφάλαιο 1 Ιστορική εξέλιξη των πόλεων 17 1.1 Ορισμός της πόλης και βασικές έννοιες.................... 17 1.2 Η εξέλιξη των πόλεων............................... 21 1.3 Βασικές

Διαβάστε περισσότερα

Άνθρωπος και δοµηµένο περιβάλλον

Άνθρωπος και δοµηµένο περιβάλλον ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Άνθρωπος και δοµηµένο περιβάλλον Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Επιλέξετε τη σωστή από τις παρακάτω προτάσεις, θέτοντάς την σε κύκλο. 1. Το περιβάλλον γίνεται ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ α) όταν µέσα

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ Επιστημονικός υπεύθυνος: καθ. Χ. Κοκκώσης Εργαστήριο Περιβάλλοντος και Χωρικού

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Η ανάγκη αναθεώρησης του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό προκύπτει αφενός από γενικότερες

Διαβάστε περισσότερα

Η περιοχή του ήµου Μενεµένης βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Πολεοδοµικού Συγκροτήµατος

Η περιοχή του ήµου Μενεµένης βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Πολεοδοµικού Συγκροτήµατος 2 ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ Η ανάπτυξη των Λαχανοκήπων και της ευρύτερης περιοχής Α. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ Η περιοχή του ήµου Μενεµένης βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Πολεοδοµικού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΤΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ: Η περίπτωση του Φαληρικού Όρµου

ΑΣΤΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ: Η περίπτωση του Φαληρικού Όρµου ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ: Αρχιτεκτονική-Σχεδιασµός του χώρου- Κατεύθυνση: Πολεοδοµία-Χωροταξία Μάθηµα: Περιβαλλοντικές συνιστώσες του σχεδιασµού και της οικιστικής ανάπτυξης. ΑΣΤΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ:

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων στην Περιφέρεια Αττικής

Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων στην Περιφέρεια Αττικής ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Σύμβουλοι Εξειδίκευσης Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ) του ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗΣ 2014-2020 Στρατηγική Ολοκληρωμένων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Η ΗΑΒΙΤΑΤ AGENDA ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τον Ιούνιο του 1996, στη Δεύτερη Παγκόσμια Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ανθρώπινους Οικισμούς (HABITAT II) που πραγματοποιήθηκε στην

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ. Οκτώβρης 2008

ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ. Οκτώβρης 2008 ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Οκτώβρης 2008 ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ Ο στρατηγικός σχεδιασμός της πόλης επιτυγχάνεται μέσα από το Γ.Π.Σ. Σε βάθος χρόνου οριοθέτηση των οχλουσών δραστηριοτήτων με στόχο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ. Ελευσίνα. 08 / 09 /2011 Αρ. Πρωτ. 21413

ΓΕΝΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ. Ελευσίνα. 08 / 09 /2011 Αρ. Πρωτ. 21413 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Διεύθυνση:Χατζηδάκη 41 & Δήμητρος ΕΛΕΥΣΙΝΑ Πληρ.: κ. Π. Λινάρδος Τηλ.: 210 5537 309 Fax: 210 5537 279 Email: Ελευσίνα. 08 / 09 /2011 Αρ. Πρωτ. 21413

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΙΙ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Ε.Μ.Π. ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΙΙ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Ε.Μ.Π. ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΙΙ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Ε.Μ.Π. ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΘΙΜΟΥ ΕΛΕΝΑ-04107602, ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ-04107601 6 Ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Σ.ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

οκ _ τόπους παρεμβάσεις τοπίου για την ανάδειξη του παραλιακού μετώπου του Ναυπλίου

οκ _ τόπους παρεμβάσεις τοπίου για την ανάδειξη του παραλιακού μετώπου του Ναυπλίου Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π. τομέας Ι _ αρχιτεκτονικών συνθέσεων Ιούλιος 2012 Σπουδαστική ομάδα _ Αγαπητού-Κυρίτση Αλεξάνδρα-Νιόβη Χουντάλα Παναγιώτα Επιβλέποντες καθηγητές _ Καρβουντζή Βαλεντίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Άρης Σαπουνάκης Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Αναστασία Στρατηγέα. Υπεύθυνη Μαθήματος

ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Αναστασία Στρατηγέα. Υπεύθυνη Μαθήματος ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Πηγή: Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Διαβάστε περισσότερα

1. Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τοπικής οικονομίας και αξιοποίηση ΤΠΕ

1. Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τοπικής οικονομίας και αξιοποίηση ΤΠΕ Σχεδιασμός για την υποβολή Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης για την πόλη των Γιαννιτσών του Δήμου Πέλλας στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014 2020 1. Αιτιολόγηση των Στρατηγικών Στόχων 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Μέρος Α

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Μέρος Α ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΠΑΑ )

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΠΑΑ ) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η Ευρώπη επενδύει στις Αγροτικές περιοχές ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2014-2020 (ΠΑΑ 2014-2020) ΜΕΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της αστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα Διαχρονικές αναγνώσεις

Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της αστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα Διαχρονικές αναγνώσεις Ε.Μ.Π. ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Κατεύθυνση: Πολεοδομία και Χωροταξία Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της αστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα Διαχρονικές αναγνώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες Πολεοδομικού Σχεδιασμού

Θεωρίες Πολεοδομικού Σχεδιασμού ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική ομάδα: Ελένη Ανδρικοπούλου, Γρηγόρης Καυκαλάς 9 ο Μάθημα Αστικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

1η Ελληνο - Γαλλική & Διεθνής Συνάντηση, SD-MED:

1η Ελληνο - Γαλλική & Διεθνής Συνάντηση, SD-MED: Ε ΘΝΙΚΟ Μ ΕΤΣΟΒΙΟ Π ΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ & ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 1η Ελληνο - Γαλλική & Διεθνής Συνάντηση, SD-MED: «Πολιτικές χωρικού σχεδιασμού και διευθέτησης

Διαβάστε περισσότερα

Κτιριακός τομέας και τεχνικός κόσμος στην περίοδο οικονομικής κρίσης: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις

Κτιριακός τομέας και τεχνικός κόσμος στην περίοδο οικονομικής κρίσης: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Κτιριακός τομέας και τεχνικός κόσμος στην περίοδο οικονομικής κρίσης: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις Άνθιμος Αμανατίδης

Διαβάστε περισσότερα

Re-think-Athens / ξανα-σκέψου την Αθήνα

Re-think-Athens / ξανα-σκέψου την Αθήνα Re-think-Athens / ξανα-σκέψου την Αθήνα (εικ.1) Κυρίες και κύριοι Ζούμε σε μια πόλη ξεχωριστή, σε μια από τις λίγες πόλεις του κόσμου, των οποίων το κέντρο κατοικείται συνέχεια, χιλιάδες χρόνια τώρα, έχοντας

Διαβάστε περισσότερα

Αειφορικός σχεδιασµός & κατασκευή κτιρίων

Αειφορικός σχεδιασµός & κατασκευή κτιρίων 2η Ηµερίδα για την Ελληνική Πλατφόρµα για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή Αειφορικός σχεδιασµός & κατασκευή κτιρίων στο πλαίσιο των στόχων της Πλατφόρµας για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Η Περιφερειακή Επιστήμη.

Η Περιφερειακή Επιστήμη. VII. Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η Περιφερειακή Επιστήμη. Τι είναι; Τι την συνέθεσε; ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι δυνατότητες της περιφερειακής οικονομικής ανάλυσης είναι περιορισμένες. Η φύση των προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερειακή ανάπτυξη- Περιφερειακές ανισότητες. Εισαγωγικές έννοιες. Συσσώρευση Κεφαλαίου, Χωρικός Καταμερισμός Εργασίας

Περιφερειακή ανάπτυξη- Περιφερειακές ανισότητες. Εισαγωγικές έννοιες. Συσσώρευση Κεφαλαίου, Χωρικός Καταμερισμός Εργασίας Περιφερειακή ανάπτυξη- Περιφερειακές ανισότητες. Εισαγωγικές έννοιες. Συσσώρευση Κεφαλαίου, Χωρικός Καταμερισμός Εργασίας «Χωρικές, Οικονομικές, Κοινωνικές και Περιβαλλοντικές Διαστάσεις της Ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασίες Κοινωνικού Αποκλεισμού στο σύγχρονο αστικό ιστό. Η Ελληνική εμπειρία

Διαδικασίες Κοινωνικού Αποκλεισμού στο σύγχρονο αστικό ιστό. Η Ελληνική εμπειρία ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΜΠ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ- ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ : 2007-2008 Μάθημα : Χωρικές, Κοινωνικές, Οικονομικές και Περιβαλλοντικές

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ -Η κάθε αστική ή αγροτική τοποθεσία που µαρτυρεί πολιτισµό έχει µνηµειακή αξία -Το ενδιαφέρον δεν περιορίζεται µόνο στην υψηλή αρχιτεκτονική αλλά και στα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ:ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ TICCIH

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ:ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ TICCIH ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ:ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ TICCIH S0 ΜΑΘΗΜΑ 13 Ο (25.1.2013) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΕΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Χωρικός Σχεδιασµός & Αρχιτεκτονική. Τάκης ούµας Αρχιτέκτονας Μηχανικός

Χωρικός Σχεδιασµός & Αρχιτεκτονική. Τάκης ούµας Αρχιτέκτονας Μηχανικός Χωρικός Σχεδιασµός & Αρχιτεκτονική Τάκης ούµας Αρχιτέκτονας Μηχανικός Νοµοθετικές Ρυθµίσεις Ν.947/79 Ν.1337/83 οριοθέτηση του αστικού ιστού µε παράλληλη ένταξη πυκνοδοµηµένων περιοχών αυθαιρέτων σε Σχέδιο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΥΠΑΝΑΠΤΥΞΗΣ : ανέπτυξε τη θεωρία περί «άνισης ανταλλαγής». Η θεωρία του αποτελεί μέρος μιας πιο λεπτομερούς ερμηνείας της μεταπολεμικής

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλεία του Πολεοδοµικού Σχεδιασµού ΓΠΣ - ΣΧΟΟΑΠ

Εργαλεία του Πολεοδοµικού Σχεδιασµού ΓΠΣ - ΣΧΟΟΑΠ Εργαλεία του Πολεοδοµικού Σχεδιασµού ΓΠΣ - ΣΧΟΟΑΠ ΘΕΟ ΟΣΗΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Τοπ. Μηχ/κός Πολεοδόµος Προϊστάµενος Τµήµατος Σχεδιασµού Οργανισµού Ρυθµιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΓΕΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΠΑΤΗΣΙΩΝ

ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΓΕΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο φόβος του εγκλήματος Η εγκληματικότητα στην Ελλάδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΑΤΗΣΙΩΝ (ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ) Πολεοδομική

Διαβάστε περισσότερα

Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα!

Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα! 1 Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα! Η Ευρώπη αλλάζει. Η Χώρα επαναπροσδιορίζεται. Ο Δήμος Κοζάνης σε μετάβαση. Επιλογή μας, αλλά και αναγκαιότητα, η αλλαγή. Αλλαγή που σημαίνει κίνηση! Η πόλη

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο. Κατεύθυνση ΙΙ: Αστικός ιστός, καθημερινή ζωή, δημόσιος χώρος

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο. Κατεύθυνση ΙΙ: Αστικός ιστός, καθημερινή ζωή, δημόσιος χώρος Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΓΙΑΤΗΧΑΛΚΙΔΑ. γενικά: πρωτεύουσα ν.ευβοίας 80 χλμ από την Αθήνα 53.584 κάτοικοι επίσημα

Β. ΓΙΑΤΗΧΑΛΚΙΔΑ. γενικά: πρωτεύουσα ν.ευβοίας 80 χλμ από την Αθήνα 53.584 κάτοικοι επίσημα Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΠΑΛΟΓΟΥ ΣΟΦΙΑ A. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντικείμενο: Χαλκίδα Στόχος: μελέτη του θαλάσσιου μετώπου Μέθοδοι επεξεργασίας: βιβλιογραφία-διαδίκτυο αεροφωτογραφίες

Διαβάστε περισσότερα

Απογραφές Γεωμετρικό μοντέλο Γραμμικό μοντέλο

Απογραφές Γεωμετρικό μοντέλο Γραμμικό μοντέλο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Υδατικών Πόρων Μάθημα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα Άσκηση ΔΕ1: Εκτίμηση παροχών σχεδιασμού έργων υδροδότησης οικισμού Σύνταξη

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ & ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ «Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα στην πόλη της Σπάρτης»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ & ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ «Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα στην πόλη της Σπάρτης» ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ & ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ «Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα στην πόλη της Σπάρτης» ΒΕΡΟΥΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, MSc ΠΡΟΕΔΡΟΣ Τ.Ε.Ε. Ν.Ε. ΛΑΚΩΝΙΑΣ Σπάρτη 25.09.2016 ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΩΝ

ΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Δήμος Λάρνακας Δήμος Λιβαδιών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος 15

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος 15 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος 15 1 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 17 1.1 Διαστάσεις και παράμετροι διαμόρφωσης των χαρακτηριστικών της τουριστικής ανάπτυξης 17 1.1.1 Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ. Λεύκωμα Λάρισας 8.000 8.000 χρόνια νεότητας ΛΑΡΙΣΑ 1900 ΛΑΡΙΣΑ 1940-1945 ΛΑΡΙΣΑ 1910 ΛΑΡΙΣΑ 1950 ΛΑΡΙΣΑ 1950

ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ. Λεύκωμα Λάρισας 8.000 8.000 χρόνια νεότητας ΛΑΡΙΣΑ 1900 ΛΑΡΙΣΑ 1940-1945 ΛΑΡΙΣΑ 1910 ΛΑΡΙΣΑ 1950 ΛΑΡΙΣΑ 1950 Πολεοδομική Ανασυγκρότηση Αναβάθμιση του κέντρου της Λάρισας 2009 ΛΑΡΙΣΑ 1900 ΛΑΡΙΣΑ 1910 ΛΑΡΙΣΑ 1940-1945 ΛΑΡΙΣΑ 1950 ΛΑΡΙΣΑ 1950 1 ΛΑΡΙΣΑ 1950 ΛΑΡΙΣΑ 1956 ΛΑΡΙΣΑ 1960 ΛΑΡΙΣΑ 1970 ΛΑΡΙΣΑ 1980 Η ΟΔΟΣ ΗΠΕΙΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ - ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ GENTRIFICATION

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ - ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ GENTRIFICATION Ε.Μ.Π. Δ.Π.Μ.Σ. Κατεύθυνση: «Πολεοδομία Χωροταξία» ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ - ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ GENTRIFICATION Επιβλέπων καθηγητής: Μπελαβίλας Νίκος Φοιτήτρια: Δρίτσα Αθηνά ΑΘΗΝΑ, 2009 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αλλαγή στα κοινωνικά, οικονομικά και πολεοδομικά δεδομένα της περιοχής του Κέντρου της Πόλης

Αλλαγή στα κοινωνικά, οικονομικά και πολεοδομικά δεδομένα της περιοχής του Κέντρου της Πόλης Αλλαγή στα κοινωνικά, οικονομικά και πολεοδομικά δεδομένα της περιοχής του Κέντρου της Πόλης Ο Δήμος Λεμεσού πρωτοστάτησε για την δημιουργία του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου στο κέντρο της πόλης αφού πίστευε

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ε. τμήμα Κερκύρας / Ν.Α. Νομού Κερκύρας. Ημερίδα με θέμα: Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός Όρος Ζωής για την Κέρκυρα

Τ.Ε.Ε. τμήμα Κερκύρας / Ν.Α. Νομού Κερκύρας. Ημερίδα με θέμα: Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός Όρος Ζωής για την Κέρκυρα Τ.Ε.Ε. τμήμα Κερκύρας / Ν.Α. Νομού Κερκύρας Ημερίδα με θέμα: Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός Όρος Ζωής για την Κέρκυρα Εισήγηση : Δημήτριος Ντοκόπουλος, Αρχιτέκτων - Πολεοδόμος "Από τον Ν.Δ. 17-7-23

Διαβάστε περισσότερα

Εγκύκλιος. Οδηγίες εφαρµογής του άρθρου 3 παρ. 1 περ. δ(x) του Ν. 3299/2004 ( επενδυτικά σχέδια δηµιουργίας χώρων κοινωνικών και πολιτιστικών

Εγκύκλιος. Οδηγίες εφαρµογής του άρθρου 3 παρ. 1 περ. δ(x) του Ν. 3299/2004 ( επενδυτικά σχέδια δηµιουργίας χώρων κοινωνικών και πολιτιστικών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ /ΝΣΗ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ /ΝΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΟΥ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Σ. Α. Θ. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Προξένου Κοροµηλά Θεσσαλονίκη Τηλ FAX

Σ. Α. Θ. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Προξένου Κοροµηλά Θεσσαλονίκη Τηλ FAX Κ Τ Ι Ζ Ο Ν Τ Α Σ Θ Ε Α Τ Ρ Α ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΩΝ ΘΕΑΤΡΩΝ ΤΟΥ ΟΠΠ 97 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ ΤΟΥΣ 21-22 - 23 /01/ 1997 Χαιρετισµός του προέδρου του ΣΑΘ Θανάση Κ. Παππά Αγαπητοί προσκεκληµένοι

Διαβάστε περισσότερα