Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 14 Ιουλίου Ελληνική Οικονομία

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 14 Ιουλίου 217 Ελληνική Οικονομία Θετικό περιβάλλον για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας στο δεύτερο εξάμηνο του 217 και το 218 διαμορφώνεται κυρίως βάσει τριών δεδομένων: ι) της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης που συνοδεύτηκε με την εκταμίευση της συνδεδεμένης δόσης, ιι) τη συμβολική διάσταση της σύστασης τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έξοδο της Ελλάδας από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, ιιι) τις δεσμεύσεις τις ελληνικής κυβέρνησης για υλοποίηση των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος με τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Τα στοιχεία της οικονομικής συγκυρίας αποτελούν ενδείξεις ανάκαμψης ορισμένων σημαντικών τομέων δραστηριότητας και ισχυροποίησης της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών και επενδυτών, παρά το γεγονός ότι είναι εμφανώς επηρεασμένα από τη διατήρηση της αβεβαιότητας που συνδέθηκε με την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Στο Γράφημα 1, παρουσιάζεται η πορεία ορισμένων βασικών μεταβλητών της οικονομικής συγκυρίας. Με βάση την ετήσια μεταβολή του κινητού μέσου τριών μηνών, η μεταποιητική παραγωγή, οι εξαγωγές εκτός καυσίμων και ο δείκτης κύκλου εργασιών των λιανικών πωλήσεων εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών κινούνται ανοδικά από την αρχή του 217. Ειδικότερα, σημαντική ήταν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα, κατά 5,% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο του 217 (κινητός μέσος τριών μηνών). Από την άλλη πλευρά, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά από τον Μάιο του 216, παρά την αύξηση των τουριστικών αφίξεων (κατά 3,2% σε ετήσια βάση στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 217). Η αντίθετη πορεία των δύο αυτών μεταβλητών παρουσιάσθηκε το 216 και συνεχίσθηκε τους πρώτους μήνες του 217. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη μείωση της δαπάνης ανά διανυκτέρευση στην περίοδο αιχμής και την πτώση του μέσου αριθμού διανυκτερεύσεων ανά ταξίδι, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των αφίξεων. 25% 2% 15% 1% 5% % -5% -1% Γράφημα 1. Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας (% ετήσια μεταβολή κινητού μέσου 3 μηνών) Πηγή: ΤτΕλλάδος, ΕΛΣΤΑΤ -15% Ιαν-14 Ιουλ-14 Ιαν-15 Ιουλ-15 Ιαν-16 Ιουλ-16 Ιαν-17 Ταξιδιωτικές Εισπράξεις Λιανικές Πωλήσεις χωρίς καύσιμα Μεταποίηση Εξαγωγές χωρίς καύσιμα Εντούτοις, τον Απρίλιο του 217, σημειώθηκε αύξηση, σε ετήσια βάση, των εισπράξεων και της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, ωστόσο, στο τρίτο τρίμηνο του έτους θα έχουμε αξιόλογη άνοδο των τουριστικών εισπράξεων σε ετήσια βάση. Οι δείκτες οικονομικής συγκυρίας που προαναφέρθηκαν προοιωνίζονται ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας σε βραχυχρόνιο ορίζοντα. Ωστόσο, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων αποτελεί καταλύτη για βιώσιμη ανάπτυξη. Το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει υποτονικό για επενδύσεις στην Ελλάδα εξαιτίας της παρατεταμένης αβεβαιότητας, του διαρκώς επιβαρυνόμενου φορολογικού πλαισίου, του ασταθούς νομοθετικού πλαισίου και των στρεβλώσεων στην αγορά εργασίας και προϊόντων παρά τη βελτίωση που έχει υπάρξει την τελευταία επταετία. Όπως φαίνεται στο Γράφημα 2, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, παρά την ανοδική τους πορεία τα τελευταία τρίμηνα του 216 και στο πρώτο τρίμηνο του 217, παραμένουν σε πολύ χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (2,5%). Ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι η ροή εκταμιεύσεως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κινείται εντός στόχου στο πρώτο πεντάμηνο του έτους στα 755 εκατ., αν και οι δαπάνες αυτές διαμορφώνονται χαμηλότερα έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 216 (στα 1,1 δισ.). Η αναζωπύρωση των επενδύσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών. Το Γράφημα 3 απεικονίζει την πορεία των επιχειρηματικών προσδοκιών σε βασικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως η Βιομηχανία, οι Υπηρεσίες και οι Κατασκευές. Οι δείκτες προσδοκιών των επιχειρηματιών για τη Βιομηχανία και τις Υπηρεσίες, μετά την καθίζηση που υπέστησαν τον Ιούλιο του 215, έχουν ανακάμψει και ακολουθούν ανοδική πορεία. Ιδιαίτερα έντονη αυξητική τάση παρατηρείται στον δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στις Υπηρεσίες στο σε εκατ Γράφημα 2. Ξένες Άμεσες Επενδύσεις Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q Ξένες Άμεσες Επενδύσεις (σε εκατ.) Πηγή: ΤτΕλλάδος, ΕΛΣΤΑΤ Ξένες Άμεσες Επενδύσεις (% του ΑΕΠ) 3,% 2,5% 2,% 1,5% 1,%,5%,%

2 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων πρώτο εξάμηνο του 217, εξέλιξη που συνάδει με την βελτίωση των προσδοκιών στον κλάδο του τουρισμού. Αντίθετα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές εμφανίζει έντονη μεταβλητότητα ανάλογα με την εξέλιξη των δημοσίων έργων αλλά και τις ιδιωτικές κατασκευές. Η φορολογία στην ακίνητη περιουσία βαραίνει καθοριστικά στις επενδυτικές αποφάσεις σε αυτόν το τομέα Ιουν-14 Δεκ-14 Ιουν-15 Δεκ-15 Ιουν-16 Δεκ-16 Ιουν-17 Πηγή: ΙΟΒΕ Γράφημα 3. Δείκτες Επιχειρηματικών Προσδοκιών Βιομηχανία Κατασκευές Υπηρεσίες Η ισχυροποίηση της προοπτικής εδραίωσης της ανάκαμψης αποτυπώνεται στην περαιτέρω υποχώρηση της διαφοράς αποδόσεων του ελληνικού με το γερμανικό δεκαετές ομόλογο που τείνει σταδιακά και σε βάθος χρόνου να διαμορφώσει συνθήκες προσεκτικής εξόδου του ελληνικού κράτους εκ νέου στις διεθνείς αγορές (Γράφημα 4). Στους επόμενους μήνες και υπό την προϋπόθεση διατήρησης του θετικού κλίματος, αναμένεται να παρατηρηθούν τάσεις επιστροφή των αποταμιεύσεων στο τραπεζικό σύστημα. Ήδη κατεγράφη ξανά θετική ροή καταθέσεων σε μηνιαία βάση τον Μάιο του 217 ( 638 εκατ.) μετά τη μεταβλητότητα κατά τους πρώτους μήνες του 217, απόρροια της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Γράφημα 4. Καθαρές Ροές Καταθέσεων και Διαφορά Αποδόσεων ελληνικών και γερμανικών 1ετών κρατικών 3.5 ομολόγων Ιαν-16 Μαρ-16 Μαϊ-16 Ιουλ-16 Σεπ-16 Νοε-16 Ιαν-17 Μαρ-17 Μαϊ-17 Πηγή: ΤτΕλλάδος, Bloomberg 11 1 Εθνικός Γενικός και Δομικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή: O εθνικός δείκτης τιμών καταναλωτή παραμένει σε θετικό έδαφος και τον Ιούνιο του 217, όπως και καθ όλη την διάρκεια του 217. Ειδικότερα, ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 1,% τον Ιούνιο του 217, από 1,2% τον Μάιο του 217, έναντι μείωσης,7% τον Ιούνιο του 216. Αυξητικά επιδρούν στον πληθωρισμό οι αυξημένες τιμές της ενέργειας που επηρεάζουν τις επιμέρους κατηγορίες «στέγαση» και Καθαρές Ροές Καταθέσεων (σε εκατ.), αριστ.άξονας Διαφορά Αποδόσεων (μονάδες βάσης), δεξ.άξονας «μεταφορές», καθώς και οι επιβαρύνσεις από την έμμεση φορολογία που αύξησαν τις τιμές σε εστιατόρια και ξενοδοχεία, σε αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα), στον καπνό και στις τηλεφωνικές υπηρεσίες. Την μεγαλύτερη αυξητική επίδραση στον πληθωρισμό είχε η κατηγορία «μεταφορές» που συνέβαλε κατά 1,9 εκατοστιαίες μονάδες στην αύξηση του πληθωρισμού. Επίσης, επισημαίνεται η ισχυρή επίπτωση της αύξησης του ενεργειακού κόστους στον δείκτη τιμών του καταναλωτή κατά 1,33 εκατοστιαίες μονάδες τον Ιούνιο του 217, αν και βαίνει μειούμενη (Μάιος 217: 1,72 εκατοστιαίες μονάδες), καθώς οι τιμές του πετρελαίου αυξάνονται σε ετήσια βάση με επιβραδυνόμενο ρυθμό (Ιούνιος 217: 4,8%, Μάιος 217: 8,2%). Γράφημα 5. Ετήσιες Μεταβολές Ομάδων Αγαθών και Υπηρεσιών στον Εθνικό ΔΤΚ Ξενοδοχεία-εστίαση Εκπαίδευση Αναψυχή Επικοινωνίες Μεταφορές* Υγεία Διαρκή αγαθά Στέγαση** Ένδυση και υπόδηση Αλκοολούχα ποτά και καπνός Διατροφή και μη αλκοολούχα Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ -5% -3% -1% 1% 3% 5% 7% * συμπ. πετρελαίου κίνησης και βενζίνης ** συμπ. πετρελαίου θέρμανσης και φυσικό αέριο Ιούνιος 216 Ιούνιος 217 Όπως φαίνεται στο Γράφημα 5, τις μεγαλύτερες αυξήσεις, σε ετήσια βάση, στον δείκτη τιμών καταναλωτή του Ιουνίου είχαν οι κατηγορίες: (α) «αλκοολούχα ποτά και καπνός», (β) «στέγαση» λόγω της αύξησης των τιμών στο πετρέλαιο θέρμανσης και φυσικό αέριο (και παρά τις μειώσεις στα ενοίκια κατοικιών και στον ηλεκτρισμό), και (γ) οι «μεταφορές», λόγω κυρίως των αυξήσεων των τιμών σε καύσιμα, λιπαντικά και αεροπορικά εισιτήρια. Τέλος, αύξηση, αν και μικρότερη, παρουσίασε η κατηγορία «ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια». Ωστόσο, η υψηλή στάθμιση που έχει αυτή η κατηγορία στον δείκτη τιμών καταναλωτή οδήγησε σε σημαντική θετική επίπτωση στον πληθωρισμό (,19 εκατοστιαίες μονάδες). Σημειώνεται ότι η κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» έχει την μεγαλύτερη στάθμιση στον πληθωρισμό (2,7%), ωστόσο ο δείκτης τιμών της ομάδας αυτής παρουσίασε μείωση, καθώς οι τιμές των περισσότερων προϊόντων αυτής της κατηγορίας μειώθηκαν, εξαιρουμένων των τιμών σε ελαιόλαδο, νωπά λαχανικά και καφέ. Ειδικά για το ελαιόλαδο, η αύξηση της τιμής αποδίδεται κυρίως στις κακές καιρικές συνθήκες στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία τους χειμερινούς μήνες που περιόρισαν την παραγωγή του. 2

3 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Ο δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός εξαιρουμένων των καυσίμων και των μη επεξεργασμένων φρούτων και λαχανικών, παρέμεινε χαμηλός, στο,4% τον Ιούνιο 217 (Μάιος 217:,2%). Ο δομικός πληθωρισμός αντανακλά καλύτερα παράγοντες εγχώριας ζήτησης, καθώς εξαιρεί ιδιαίτερα ευμετάβλητους παράγοντες (όπως οι αυξήσεις στην τιμή του πετρελαίου). Επιπλέον, ο υποδείκτης των μη ενεργειακών βιομηχανικών προϊόντων είναι η μόνη κατηγορία που εμφανίζει μειώσεις τιμών από τον Σεπτέμβριου του 216 μέχρι και τον Μάιο του 217, καθώς σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν αγαθά που προσφέρονται σε μειωμένες τιμές προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον διεθνή ανταγωνισμό. Η μείωση των τιμών αυτής της κατηγορίας προκαλεί εν μέρει την διατήρηση του δομικού πληθωρισμού σε χαμηλό επίπεδο. Σημειώνεται, τέλος, ότι και στην Ευρωζώνη, ο δομικός πληθωρισμός (εναρμονισμένος) παραμένει χαμηλός, στο,9% τον Μάιο του 217, αντανακλώντας την υποτονική αύξηση του κόστους εργασίας, τον χαμηλό ρυθμό αύξησης της παραγωγικότητας και την υποχρησιμοποίηση του εργατικού δυναμικού. Στην Ελλάδα οι παράγοντες αυτοί λειτουργούν περισσότερο επιβαρυντικά από ό,τι στην Ευρωζώνη λόγω της παρατεταμένης ύφεσης. Βιομηχανική Παραγωγή: Τον Μάιο του 217, ο Γενικός Δείκτης της Βιομηχανίας αυξήθηκε κατά 5,4%, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 3,5% τον Μάιο του 216. Η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής τον Μάιο του 217 σε ετήσια βάση οφείλεται στην αύξηση της παραγωγής στους τομείς ορυχεία-λατομία (+6,8%), μεταποίηση (+4,2%) και ηλεκτρισμός (+12,6%). Αντίθετα, ο δείκτης παραγωγής στην παροχή νερού μειώθηκε (-1,1%). Γράφημα 6. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία και ΡΜΙ στη Μεταποίηση Πηγή: ΙΟΒΕ, Markit Δκτ. Προσδοκιών Βιομηχανία, αριστερός άξονας PMI (δείκτης υπευθύνων προμηθειών), δεξιός άξονας Επιπλέον, επισημαίνεται ότι, τον Ιούνιο του 217, με βάση τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, ενισχύθηκε στις 92 μονάδες, από 88 τον Μάιο του 217. Επιπλέον, ο δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών Markit για τον τομέα της μεταποίησης, που αντανακλά τις επιχειρησιακές συνθήκες του τομέα, βελτιώθηκε τον Ιούνιο στις 5,5 μονάδες (Μάιος : 49,6) και διαμορφώνεται άνω των 5 μονάδων για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 216 (Γράφημα 6). Σημειώνεται ότι το 5 είναι το όριο που προσδιορίζει την ανάπτυξη ή όχι του τομέα της μεταποίησης. Από τους επιμέρους τομείς της βιομηχανίας, η μεταποιητική βιομηχανία επηρεάζει περισσότερο την εξέλιξη του γενικού δείκτη καθώς έχει συντελεστή στάθμισης 69,5%. Από τους 24 κλάδους της μεταποίησης, οι μισοί παρουσίασαν θετικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής στον δείκτη παραγωγής τον Μάιο, εκ των οποίων οι πιο σημαντικοί, με βάση την στάθμιση, είναι ο κλάδος των τροφίμων (2,4%), των παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα (3,8%), των βασικών μετάλλων (37,4%) και των δερμάτων-είδη υπόδησης (23,8%) (Γράφημα 7). Συνολικά, το πρώτο πεντάμηνο του 217, ο γενικός δείκτης της βιομηχανίας αυξήθηκε κατά 6,8%, έναντι οριακής πολύ μικρότερης αύξησης κατά,9% την ίδια περίοδο του 216. Στην παραπάνω αύξηση συνέβαλε σημαντικά η μεταποίηση η οποία ενισχύθηκε κατά 4,3% σε ετήσια βάση, και η παραγωγή ηλεκτρισμού με ετήσια αύξηση κατά 17,4% αντίστοιχα. Γράφημα 7. Ετήσια % Μεταβολή σε Επιλεγμένες Μεταποιητικές Βιομηχανίες, Μάιος 217 Ηλεκτρολ. Εξοπλισμός Βασικά Μέταλλα Δέρματα-Υπόδηση Καύσιμα Φάρμακα Τρόφιμα Χημικά Προϊόντα Ένδυση Τσιμέντο Ποτά Καπνός -19,3% -5,% -1,% -4,3% 7,2% 3,8% 2,4% 1,6% 23,8% 19,3% 37,4% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Πωλήσεις νέων Επιβατικών Αυτοκινήτων: Οι νέες εγγραφές ΙΧ επιβατικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν σημαντικά κατά 3,9% σε ετήσια βάση τον Ιούνιο του 217, έναντι μείωσης 4,2% τον Ιούνιο του 216. Στο πρώτο εξάμηνο του 217, τα αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά αυξήθηκαν κατά 16,2%, έναντι αύξησης κατά 11,3% στο πρώτο εξάμηνο του 216. Σημειώνεται ότι η αύξηση των νέων ΙΧ αυτοκινήτων στο εξάμηνο του 217 οφείλεται στην αύξηση των μεταχειρισμένων κατά 5,4%, ενώ τα καινούρια σημείωσαν μικρότερη αύξηση, κατά 6,2%. 3

4 1ο Τρ.215 2ο Τρ.215 3ο Τρ.215 4ο Τρ.215 1ο Τρ.216 2ο Τρ.216 3ο Τρ.216 4ο Τρ.216 1ο Τρ.217 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Μικτά είναι τα μηνύματα για την παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα στο πρώτο πεντάμηνο του έτους, σύμφωνα με τους πρόδρομους δείκτες συγκυρίας (Composite Leading Indicators) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Οι εν λόγω δείκτες υποδεικνύουν (Γράφημα 8) σταθεροποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας στις προηγμένες οικονομίες, ενώ παράλληλα σηματοδοτούν διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας. Γράφημα 8. Πρόδρομοι δείκτες συγκυρίας ΟΟΣΑ, Ιαν.-Μάιος 217 1,6 1,4 1,2 1, 99,8 99,6 99,4 99,2 99, 98,8 Πηγή:ΟΟΣΑ ΟΟΣΑ ΑΣΙΑ 5 Ευρωζώνη 7 ΚΥΡΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΙΑΝ.217 ΦΕΒΡ.217 ΜΑΡ. 217 ΑΠΡ. 217 ΜΑΙΟΣ 217 ΑΣΙΑ 5:Κίνα, Ινδία,Ινδονησία,ιαπωνία,Κορέα. 7 Κύριες Χώρες: Καναδάς, Γαλλία, Ιαπωνία, Γερμανία,Ιταλία,Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ Η πορεία των πρόδρομων δεικτών συγκυρίας για την Ευρωζώνη καταδεικνύει ότι η Γαλλία και η Γερμανία συνεχίζουν να αποτελούν την αναπτυξιακή ατμομηχανή της περιοχής, εν αντιθέσει με την Ιταλία η οποία εμφανίζει σημεία αποδυνάμωσης της οικονομικής της δραστηριότητας (Γράφημα 9). Γράφημα 9. Προπορευόμενοι δείκτες συγκυρίας ΟΟΣΑ βασικών οικονομιών Ευρωζώνης, Ιαν.-Μάιος , 1,8 1,6 1,4 1,2 1, 99,8 99,6 Πηγή:ΟΟΣΑ ΙΑΝ.217 ΦΕΒΡ.217 ΜΑΡ. 217 ΑΠΡ. 217 ΜΑΙΟΣ 217 Γαλλία Γερμανία Ιταλία Σύμφωνα με προσωρινές εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, το πραγματικό ΑΕΠ για το σύνολο των χωρών που συμμετέχουν στο διεθνή οργανισμό, αυξήθηκε κατά,5% (σε τριμηνιαία βάση) το πρώτο τρίμηνο του 217, έναντι,7% που είχε σημειωθεί το προηγούμενο τρίμηνο, αντανακλώντας τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης (,2% έναντι,5% το προηγούμενο τρίμηνο) και των επενδύσεων (,2% έναντι,3%). Οι καθαρές εξαγωγές προσέφεραν επιπλέον,1 ποσοστιαία μονάδα στη συνολική αύξηση του ΑΕΠ, ενώ οι συμβολές από τη δημόσια κατανάλωση και την μεταβολή των αποθεμάτων ήταν αμελητέες (Γράφημα 1). Τα αίτια της αύξησης του ΑΕΠ διαφέρουν μεταξύ των σημαντικότερων επτά οικονομιών (Καναδάς, Γαλλία, Ιαπωνία, Γερμανία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο). Ειδικότερα, στον Καναδά, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά,9% το πρώτο τρίμηνο του 217 από,7% που ήταν το προηγούμενο τρίμηνο, αντανακλά κυρίως την ισχυρή συνεισφορά των αποθεμάτων και των επενδύσεων. Γράφημα 1. Συνιστώσες ΑΕΠ χωρών ΟΟΣΑ, τριμ. ρυθμοί μεταβολής (%),6,5,4,3,2,1 -,1 -,2 -,3 Στη Γερμανία, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά,6% το πρώτο τρίμηνο, έναντι,4% το προηγούμενο τρίμηνο, σχετίζεται με την συνεισφορά των καθαρών εξαγωγών, των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Στη Γαλλία, η σταθεροποίηση του ρυθμού ανάπτυξης κατά,5% που είχε επιτύχει στο τέταρτο τρίμηνο του 216 αποδίδεται στην σημαντική πτώση των καθαρών εξαγωγών και την ασθενέστερη συνεισφορά της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, η αύξηση των αποθεμάτων κατά,7% το πρώτο τρίμηνο του 217, έναντι μείωσης,2% που είχε καταγραφεί στο προηγούμενο τρίμηνο, συνέβαλε στο να αντισταθμισθεί ένα μεγάλο τμήμα των απωλειών. Στην Ιταλία, η οριακή επιτάχυνση της αύξησης του ΑΕΠ στο,4% από,3% που ήταν στο προηγούμενο τρίμηνο αποδίδεται στην συνεισφορά της αύξησης των αποθεμάτων και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σημειώνεται η αρνητική συμβολή των καθαρών εξαγωγών και των επενδύσεων στο ΑΕΠ. Στις ΗΠΑ, η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του 217 στο,4% έναντι,5% που ήταν στο προηγούμενο τρίμηνο, αντικατοπτρίζει, κυρίως τη μείωση των αποθεμάτων και τον περιορισμό της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, οι επιδράσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη θετική συνεισφορά των επενδύσεων και την ανάκαμψη των καθαρών εξαγωγών (1 ο Τριμ.217:,1% 4 ο Τριμ.216: -,5%). Στην Ιαπωνία, η διατήρηση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ (+,3%) στο επίπεδο του τετάρτου τριμήνου του 216, σχετίζεται με την αυξημένη συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη χαμηλή συνεισφορά των καθαρών εξαγωγών και των επενδύσεων.,8,7,6,5,4,3,2,1 Ιδιωτική κατανάλωση Κατανάλωση Γενικής Κυβέρνησης Επενδύσεις Καθαρές εξαγωγές Αποθέματα ΑΕΠ Πηγή:ΟΟΣΑ 4

5 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Ιουλ-16 Αυγ-16 Σεπ-16 Οκτ-16 Νοε-16 Δεκ-16 Ιαν-17 Φεβ-17 Μαρ-17 Απρ-17 Μαϊ-17 Ιουν-7 Δεκ-7 Ιουν-8 Δεκ-8 Ιουν-9 Δεκ-9 Ιουν-1 Δεκ-1 Ιουν-11 Δεκ-11 Ιουν-12 Δεκ-12 Ιουν-13 Δεκ-13 Ιουν-14 Δεκ-14 Ιουν-15 Δεκ-15 Ιουν-16 Δεκ-16 Ιουν ο Εξάμ. 217 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Τέλος, στο Ηνωμένο Βασίλειο, η άνοδος του ΑΕΠ κατά,2% έναντι,7% του προηγούμενου τριμήνου, αποδίδεται στην σημαντική πτώση των καθαρών εξαγωγών και της συγκρατημένης υποχώρησης της ιδιωτικής κατανάλωσης οι οποίες δεν μπόρεσαν να αντισταθμισθούν πλήρως από την ανάκαμψη των αποθεμάτων, την αύξηση των επενδύσεων και της κατανάλωσης της Γενικής Κυβέρνησης. ΗΠΑ Αγορά εργασίας Το ποσοστό της ανεργίας αυξήθηκε στο 4,4% τον Ιούνιο, από 4,3% τον Μάϊο, ενώ σημειώνεται η έντονα πτωτική τάση των τελευταίων ετών (βλ. Γράφημα 11). Επιπλέον, τον Ιούνιο, ενισχύθηκε σημαντικά και περισσότερο του αναμενομένου η δημιουργία νέων θέσεων, καθώς δημιουργήθηκαν 222 χιλ. νέες θέσεις εργασίας (ή, 1,4% του εργατικού δυναμικού). Παράλληλα, αναθεωρήθηκε προς τα πάνω ο αριθμός των νέων θέσεων εργασίας κατά τον Μάϊο, με αποτέλεσμα ο κινητός μέσος όρος τριμήνου (Απρίλιος-Ιούνιος) να διαμορφώνεται στις 194 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, επίπεδο που ενδεχομένως δύσκολα θα διατηρηθεί κατά τους επόμενους μήνες. Εντούτοις, παρά τη διαμόρφωση του ποσοστού ανεργίας περί το επίπεδο πλήρους απασχόλησης και τη σημαντική αύξηση των νέων θέσεων εργασίας, οι αυξητικές πιέσεις στις αποδοχές από εργασία παραμένουν υποτονικές και χωρίς ενδείξεις ενίσχυσης. Είναι ενδεικτικό ότι, τον Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο, ο ρυθμός αύξησης των μέσων ωριαίων αποδοχών από εργασία παρέμεινε αμετάβλητος, στο 2,5% σε ετήσια βάση. Αυτό ενισχύει την εκτίμηση κάποιων αξιωματούχων της Fed, ότι η καμπύλη Phillips, η οποία περιγράφει τη σχέση ανάμεσα στο ποσοστό ανεργίας και του ρυθμού μεταβολής των μισθών, φαίνεται να είναι πιο επίπεδη σε σχέση με προηγούμενους οικονομικούς κύκλους. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της Fed (Ιούνιος 217), το ποσοστό ανεργίας θα διαμορφωθεί στο 4,3% το 217 και θα μειωθεί περαιτέρω, στο 4,2%, το 218 και 219. Γράφημα 11. Ποσοστό ανεργίας 1,5 9,5 8,5 7,5 6,5 5,5 4,5 3,5 Γράφημα 12. Εξέλιξη ποσοστού συμμετοχής του εργατικού δυναμικού (participation rate) , 66, Πηγή: Bloomberg 65,4 64,7 64,1 63,7 63,3 Επιπροσθέτως, τον Ιούνιο, το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού (participation rate) αυξήθηκε στο 62,7%, έναντι 62,6% τον Μάϊο. Η σημαντική αποκλιμάκωση του ποσοστού ανεργίας κατά το τελευταίο έτος, διαμορφούμενο περί το επίπεδο πλήρους απασχόλησης, έχει οδηγήσει σε ελαφρά μόνο άνοδο του ποσοστού συμμετοχής του εργατικού δυναμικού (βλ. Γράφημα 12), αποστερώντας την οικονομία από σημαντικούς πόρους. Έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου 62,9 62,7 62,8 62,9 Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου συρρικνώθηκε τον Μάϊο, στα $46,5 δισ., έναντι $47,6 δισ. τον Απρίλιο (βλ. Γράφημα 13), κυρίως εξ αιτίας της μείωσης των εισαγωγών αγαθών, η οποία ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη από την μείωση των εξαγωγών. Ωστόσο, το πρώτο πεντάμηνο του 217, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ήταν αυξημένο κατά 13,1% (ή, $27 δισ.), καθώς καταγράφηκε σημαντική αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (κατά $81,4 δισ.), η οποία αντιστάθμισε την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (κατά $54,3 δισ.). Μεσοπρόθεσμα, το ύψος του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου θα επηρεασθεί από: α) Τον επιταχυνόμενο ρυθμό αύξησης της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, ο οποίος αναμένεται να ενισχύσει τις εξαγωγές των ΗΠΑ. β) Την αύξηση των βασικών επιτοκίων της Fed, η οποία θα ενισχύσει την ισοτιμία του δολλαρίου, ceteris paribus. Το αποτέλεσμα αυτό θα μπορούσε να μετριασθεί σε περίπτωση που και άλλες Κεντρικές Τράπεζες περιορίσουν την επεκτατική πολιτικής τους. Γράφημα 13. Έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου: Αυξημένο κατά 12,% σε ετήσια βάση τον Μάιο (δισ. δολ. ΗΠΑ) Πηγή: Bloomberg ,2-43, -39,9-44,6-41,1-41,6-41,1-41,5-43,4 Τάση -45,3-37,4-38,4-41,5-43,8-41,1-41,1-36,5-43,1-46,4-44,6-48,8-44,9-45,3-46,5-47,6 Πηγή: US Census Bureau 5

6 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Μαρ-15 3 p e r. M o v. Avg. (Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή ) Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Σεπ-15 Σεπ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Μαρ-16 Μαρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Ιουλ-16 Σεπ-16 Σεπ-16 Νοε-16 Δεκ-16 Ιαν-17 Μαρ-17 Μαρ-17 Μαϊ-17 Ιουν-17 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) ΕΚΤ Η ΕΚΤ, στις , δημοσίευσε τα πρακτικά της συνεδρίασης της 7 ης -8 ης Ιουνίου. Σύμφωνα με τα πρακτικά, η ανάκαμψη στη ΖτΕ καθίσταται ολοένα και πιο σταθερή και διευρυνόμενη, στηριζόμενη στις ιδιαιτέρως ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης, ως αποτέλεσμα της επεκτατικής νομισματική πολιτικής της ΕΚΤ, από τον Ιούνιο του 214. Μεσοπρόθεσμα, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να αυξηθεί με ρυθμό υψηλότερο από αυτόν που αρχικά αναμένετο, με αποτέλεσμα να αναθεωρηθούν προς τα πάνω οι προβλέψεις της ΕΚΤ για τον ρυθμό αύξηση του ΑΕΠ (βλ. Πίνακα 1). Σύμφωνα με την ΕΚΤ, η εγχώρια ζήτηση θα στηριχθεί κυρίως στην περαιτέρω ενίσχυση της καταναλωτικής δαπάνης και στην ενδυνάμωση των επενδύσεων, καθιστώντας την οικονομία της ΖτΕ ισχυρότερη και λιγότερο ευάλωτη σε εξωγενείς παράγοντες. Αναλυτικότερα, η καταναλωτική δαπάνη ευνοείται από τη συνεχή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, λόγω της αύξησης των εισοδημάτων από εργασία, των χαμηλών τιμών της ενέργειας και την αύξηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων. Οι ιδιωτικές επενδύσεις ενισχύονται από τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, την αύξηση της κερδοφορίας και την άνοδο των επιχειρηματικών προσδοκιών, σε επίπεδα υψηλότερα του ιστορικού μέσου. Επιπροσθέτως, η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα και το παγκόσμιο εμπόριο διατηρούν τη δυναμική τους και, ως εκ τούτου, η ΕΚΤ αναμένει αύξηση των εξαγωγών. Σύμφωνα με τα πρακτικά, ο πληθωρισμός έχει παρουσιάσει έντονες διακυμάνσεις τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας της τιμής της ενέργειας και των τροφίμων, ενώ οι πιέσεις στον υποκείμενο πληθωρισμό είναι υποτονικές, χωρίς να παρουσιάζουν ενδείξεις ανοδικής τάσης μεσοπρόθεσμα (βλ. Πίνακα 1). Σχετικά με τους καθοδικούς κινδύνους που περιβάλλουν τις προοπτικές ανάπτυξης της ΖτΕ, η ΕΚΤ επισημαίνει ότι σχετίζονται κυρίως με: α) γεωπολιτικούς κινδύνους, β) την αβεβαιότητα που περιβάλλει την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, γ) τις αδυναμίες των οικονομιών κάποιων αναδυομένων οικονομιών, όπως της Βραζιλίας, της Τουρκίας και της Κίνας. Πίνακας 1. Προβλέψεις εμπειρογνωμόνων ΕΚΤ για την ΖτΕ (ετήσια ποσοστιαία μεταβολή) έτος αναφοράς ημ/νία έκδοσης Ιούν. Ιούν. Μάρτ. διαφορά φορά φορά Ιούν. Μάρτ. δια- Ιούν. Μάρτ. δια ΑΕΠ 1,7 1,9 1,8,1 1,8 1,7,1 1,7 1,6,1 Πληθωρισμός,2 1,5 1,7 -,2 1,3 1,6 -,3 1,6 1,7 -,1 Ανεργία 1, 9,4 9,4, 8,8 8,9 -,1 8,3 8,4 -,1 Σημ.: Με πράσινο/κόκκινο σημειώνονται οι αναθεωρήσεις προς τα πάνω/κάτω. Πηγή: ΕΚΤ, Βιομηχανική παραγωγή Η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε, τον Μάϊο, κατά 4,% σε ετήσια βάση, μετά από άνοδο 1,2% τον Απρίλιο (βλ. Γράφημα 14). Σημειώνεται ότι, σε ετήσια βάση, αύξηση κατέγραψαν όλες οι επιμέρους ομάδες της βιομηχανικής παραγωγής, αντανακλώντας τον διευρυμένο χαρακτήρα που έχει η οικονομική ανάκαμψη. Επιπλέον, σε ετήσια βάση, τον Μάϊο, εντυπωσιακή ήταν η αύξηση της παραγωγής: i) διαρκών καταναλωτικών αγαθών κατά 7,5%, αντανακλώντας την αισιοδοξία των νοικοκυριών για τα σημερινά και μελλοντικά εισοδήματά τους, ii) κεφαλαιουχικών αγαθών κατά 5,5%, ως αποτέλεσμα των σημαντικά βελτιωμένων επιχειρηματικών προσδοκιών για την ανάκαμψη της εγχώριας και παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας. Γράφημα 14. Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή βιομηχανικής παραγωγής 4,5 Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή 4, Κινητός μέσος 3 μηνών 4,% 3,5 3, 2,5 2,5% 2, 1,5 1,,5, -,5-1, Πηγή: Eurostat Δείκτης PMI Markit για τις λιανικές πωλήσεις Ο δείκτης PMI Markit για τις λιανικές πωλήσεις, τον Ιούνιο, ανήλθε σε υψηλό 23 μηνών, στις 53,2 μονάδες, έναντι 52, μονάδων τον Μάιο. Όπως φαίνεται στο Γράφημα 15, ο δείκτης PMI Markit για τις λιανικές πωλήσεις διαγράφει έντονα ανοδική πορεία κατά τους τελευταίους τέσσερεις μήνες, αντανακλώντας τους σχετικά υψηλούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης των λιανικών πωλήσεων κατά την περίοδο Μαρτίου-Μαϊου, οι οποίοι κυμάνθηκαν περί το 2,6% (στοιχεία της Eurostat). Επιπροσθέτως, τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν μία σημαντική αύξηση στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης τον κλάδο, παρά τη συμπίεση του περιθωρίου κέρδους σε αυτόν. Σε επίπεδο κράτους-μέλους, αξιοσημείωτη ήταν η άνοδος του αντίστοιχου δείκτη στη Γαλλία, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 211, στις 56,3 μονάδες Γράφημα 15. Δείκτης PMI Markit για τις λιανικές πωλήσεις Πηγή: PMI Markit 6

7 Αριθμός συμβολαίων Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Ισοτιμίες Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου του Σικάγου, οι συνολικές καθαρές τοποθετήσεις (αγορές μείον πωλήσεις) για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) στο ευρώ (Γράφημα 16) την εβδομάδα που Γράφημα 16. Specs θέσεις εναντίον (short) του ευρώ Πηγή: CFTC,IMM, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank έληξε στις 3 Ιουλίου αυξήθηκαν κατά συμβόλαια, με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές θέσεις να διαμορφωθούν στα συμβόλαια από Σημειώνεται ότι πρόκειται για τη δεύτερη κατά σειρά εβδομαδιαία αύξηση που έχει καταγραφεί από τις 2 Ιουνίου 217. Ευρώ: Το ευρώ εμφανίζεται ενισχυμένο σε εβδομαδιαία βάση έναντι του δολαρίου-ηπα, κινούμενο υψηλότερα κατά 1,1% από το χαμηλό των τελευταίων 14 ετών ($1,342) που κατέγραψε στις 3 Ιανουαρίου 217. Η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου το πρωί της 1ης Ιουλίου στην Ευρώπη διαμορφωνόταν περί τα 1,1385 USD/EUR από 1,1362 USD/EUR που ήταν στις 4 Ιουλίου, με αποτέλεσμα το ευρώ να σημειώνει από την αρχή του έτους κέρδη 8,3% έναντι του δολαρίου. Η άνοδος του ευρώ αποδίδεται στις εκτιμήσεις των επενδυτών ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα επιδιώξει να τερματίσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) στις αρχές του νέου έτους. Οι αγορές διατηρούν στάση αναμονής ενόψει της εξαμηνιαίας παρουσίασης της νομισματικής πολιτικής της Fed από την Πρόεδρο της Janet Yellen ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών Υπηρεσιών της Βουλής, καθώς και την ομιλία της στην Επιτροπή Τραπεζικών Υποθέσεων της Γερουσίας μεταξύ Ιουλίου, προκειμένου να διακρίνουν την μελλοντική πορεία των επιτοκίων. Ελβετικό Φράγκο: Το ευρώ, εμφανίζεται ενισχυμένο έναντι του φράγκου στην αρχή της εβδομάδας, κινούμενο στην περιοχή των 1,11 φράγκων. Σημειώνεται ότι το ευρώ ενισχύεται έναντι του φράγκου από την αρχή του έτους κατά 2,7%. Βάσει των δημοσιευθέντων νομισματικών στοιχείων της ΤτΕλβετίας (SNB), την προηγούμενη εβδομάδα, εκτιμάται ότι δεν υπήρξε παρέμβασή της στην αγορά συναλλάγματος για αποτροπή ενίσχυσης του φράγκου, καθώς το ποσό των μετρητών που οι εμπορικές τράπεζες της Ελβετίας είχαν καταθέσει στην SNB, ανήλθε οριακά στα 578,71 δισ. φράγκα για την εβδομάδα που έληξε στις 7 Ιουλίου, έναντι 578,64 δισ. φράγκα που ήταν την εβδομάδα μέχρι και 3 Ιουνίου. Το υψηλό πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελβετίας λειτουργεί υποστηρικτικά στο φράγκο. Ωστόσο, η μείωση της πολιτικής αβεβαιότητας στον Ευρωπαϊκό χώρο μετά τις γαλλικές εκλογές και η πιθανολογούμενη υιοθέτηση μιας περιοριστικής νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, αναμένεται ότι θα επηρεάσουν αρνητικά το ελβετικό φράγκο στο προσεχές μέλλον. Στερλίνα: Αρνητική η εικόνα της στερλίνας σε εβδομαδιαία βάση, καθώς στις 1 Ιουλίου κατέγραφε απώλειες τόσο έναντι του δολαρίου-ηπα (1,2875 USD/GBP), όσο και έναντι του ευρώ (,884 GBP/EUR). Σωρευτικά η στερλίνα καταγράφει απώλειες 3,8% έναντι του ευρώ από την αρχή του έτους και κέρδη 4,6% σε σχέση με το δολάριο. Σημειώνεται ότι από την ημέρα διεξαγωγής του δημοψηφίσματος της 23 ης Ιουνίου 216 η στερλίνα έχει διολισθήσει κατά 13,1% έναντι του δολαρίου και κατά 15,3% έναντι του ευρώ. Η αδυναμία της στερλίνας αποδίδεται στην επιφυλακτικότητα των επενδυτών για την πορεία της οικονομίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Η περαιτέρω εξασθένιση της καταναλωτικής ζήτησης τον Ιούνιο μετά από ένα αδύναμο πρώτο τρίμηνο, εντείνει τις ανησυχίες για την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας, καθώς η επίπτωση της διολίσθησης της στερλίνας μετά το δημοψήφισμα για την απομάκρυνση από την Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται περισσότερο αισθητή. Ο Διοικητής της Τραπέζης της Αγγλίας (ΒοΕ), Mark Carney, εξέφρασε την άποψη ότι για να καθοριστεί εάν η κεντρική τράπεζα θα ξεκινήσει να αυξάνει το βασικό της επιτόκιο, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει το κατά πόσο η επιβράδυνση των καταναλωτικών δαπανών μπορεί να αντισταθμισθεί από ενδεχόμενη αύξηση των εξαγωγών και των επενδύσεων. Εντούτοις, η αγορά τιμολογεί αύξηση του βασικού επιτοκίου στη συνεδρίαση της 14 ης Δεκεμβρίου κατά,25%, με πιθανότητα 51,7%. Η συμπεριφορά των επενδυτών αποτυπώνεται στο ασφάλιστρο κινδύνου (CDS-credit default swaps) πενταετούς διάρκειας το οποίο στις 1 Ιουλίου υποχώρησε στα 2,9 bps από 21,9 bps που ήταν στις 4 Ιουλίου. 7

8 Μάρτιος 215 Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Ιανουάριος 216 Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Ιανουάριος 217 Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος 217 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Αγορές ομολόγων Η πορεία του προγράμματος QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ) Οι αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ (Γράφημα 17) την εβδομάδα μέχρι τις 7 Ιουλίου στο πλαίσιο εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ανήλθαν στα 1.623,35 δισ. με αποτέλεσμα ο μέσος εβδομαδιαίος όρος από την έναρξη του προγράμματος να υπολογίζεται στα 13,3 δισ. Παράλληλα, στην ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προχώρησε σε αγορές καλυμμένων ομολόγων, αξίας 416 εκατ. και Asset-backed securities αξίας 349 εκατ. Επίσης, την περασμένη εβδομάδα η ΕΚΤ πραγματοποίησε αγορές εταιρικών και ασφαλιστικών ομολογιακών τίτλων αξίας 2,3 δισ. ενώ από τις 8 Ιουνίου 216 έχει συνολικά αγοράσει 98,9 δισ. Γράφημα 17. Πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ΕΚΤ δισ. Εφαρμογή προγράμματος: 122 εβδομάδες 8 Ανώτατο όριο αγορών μήνα Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) του 1ετούς ομολόγου λήξης 24 Φεβρ. 227 διαμορφωνόταν το πρωί της 1ης Ιουλίου μεταξύ 87,8-88,27 ήτοι απόδοση 5,39%-5,47%. Σημειώνεται ότι στις 4 Ιουλίου 217 το 1ετές ομόλογο της Ελληνικής Δημοκρατίας κατέγραψε χαμηλό αποδόσεως 5,21% και στις υψηλό αποδόσεως 19,27%. Γράφημα 18. Αποδόσεις 1ετών ομολόγων Γερμανία Ολλανδία Γαλλία Πορτογαλία Ιταλία Ισπανία Ελλάδα,47,53,66,74,82,9 2,13 2,27 1,51 1,66 3, 3, Πηγή: Reuters, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank 4-Ιουλ-17 Ανώτατο όριο αγορών μήνα 5,37 5,44 1-Ιουλ-17 Η διαφορά απόδοσης μεταξύ του Ελληνικού 1ετούς και Γερμανικού ομολόγου (spread) ανήλθε στις 491 μονάδες βάσης. Παράλληλα, η απόδοση του 1ετούς Γερμανικού ομολόγου, ως σημείο αναφοράς του κόστους δανεισμού της Ζώνης του Ευρώ, ανήλθε στο,53% (Γράφημα 18). Το 1ετές ομόλογο της Πορτογαλίας στις 1 Ιουλίου κατέγραφε απόδοση 3,11%, της Ισπανίας 1,66% και της Ιταλίας 2,27%. Η διαφορά απόδοσης του 1ετούς Πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με την αντίστοιχη του Γερμανικού, ανήλθε σε εβδομαδιαία βάση στις 257 μ.β. και του 1ετούς Ιταλικού ομολόγου ανήλθε στις 174 μ.β. (Πίνακας 2). Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 1- ετούς ομολόγου διαμορφωνόταν στο 2,38% στις 1 Ιουλίου 217. Πίνακας 2. Διαφορά αποδόσεων 1ετών ομολόγων της ΖτΕ με το αντίστοιχο 1ετές της Γερμανίας 1-Ιουλ-17 4-Ιουλ-17 Διαφορά μβ* Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Πορτογαλία Γαλλία Ολλανδία Πηγή: Reuters Κύπρος Πληθωρισμός Ο πληθωρισμός υποχώρησε, για δεύτερο κατά σειρά μήνα, στο,7% τον Ιούνιο από 1,1% τον Μάιο και στο πρώτο εξάμηνο του 217 ήταν, σε μέσο επίπεδο, 1,3%. Ωστόσο, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός παρέμεινε αμετάβλητος στο,9% τον Ιούνιο και στο πρώτο εξάμηνο του 217 διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, στο 1,3%. Τη μεγαλύτερη αύξηση σημείωσαν οι τιμές του ηλεκτρισμού, της ύδρευσης και του φυσικού αερίου, ενώ την εντονότερη μείωση παρουσίασαν οι τιμές των αλκοολούχων ποτών και του καπνού. 3,% 2,% 1,%,% -1,% -2,% -3,% *μβ=μονάδες βάσης Γράφημα 19. Εναρμονισμένος πληθωρισμός Ιουν-16 Αυγ-16 Οκτ-16 Δεκ-16 Φεβ-17 Απρ-17 Ιουν-17 Πηγή: Στατιστική Αρχή Κύπρου,9% Προϋπολογισμός Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού σχεδόν πενταπλασιάσθηκε, σε ετήσια βάση, στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαίου και ανήλθε στα 113,9 εκατ. (,6% του ΑΕΠ) από 24,6 εκατ. (,1% του ΑΕΠ) στο αντίστοιχο διάστημα του 216, καθώς τα έσοδα παρουσίασαν αρκετά εντονότερη αύξηση συγκριτικά με τις δαπάνες. Αναλυτικότερα, τα έσοδα του προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 8,2%, ως 8

9 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων αποτέλεσμα της αύξησης των έμμεσων φόρων, των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και των μη φορολογικών εσόδων. Παράλληλα, οι δαπάνες του προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 1,%, λόγω κυρίως των υψηλότερων μισθών, ενώ μειωμένα ήταν τα επιδόματα, οι παροχές κοινωνικής ασφάλισης και οι συντάξεις. Ρουμανία Πληθωρισμός Ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο,9% τον Ιούνιο, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 215, από,6% τον Μάιο (Γράφημα 2). Ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε θετικό επίπεδο, για έκτο στη σειρά μήνα, καθώς έχει εξαλειφθεί η επίδραση της μείωσης του βασικού συντελεστή ΦΠΑ στο 2% από 24% τον Ιανουάριο του 216. Στο πρώτο εξάμηνο του έτους, ο πληθωρισμός, σε μέσο επίπεδο, ήταν,4%. Ωστόσο, ο πληθωρισμός παρέμεινε πολύ χαμηλότερα από τον στόχο της ΤτΡουμανίας (1,5%- 3,5%) και εκτιμάται ότι θα ανέλθει σταδιακά και θα διαμορφωθεί πάνω από το κατώτατο επίπεδο του στόχου στο τέταρτο τρίμηνο του ,% 1,%,% -1,% -2,% Γράφημα 2. Πληθωρισμός,9% Ιουν-16 Αυγ-16 Οκτ-16 Δεκ-16 Φεβ-17 Απρ-17 Ιουν-17 Πηγή: Στατιστική Αρχή Ρουμανίας 9

10 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές) -5,5-9,1-7,3-3,2,4 -,2, Ιδιωτική Κατανάλωση -6,5-9,9-7,9-2,6,4 -,2 1,4 Δημόσια Κατανάλωση -4,2-7, -7,2-6,4-1,4, -2,1 Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου -19,3-2,7-23,4-8,4-4,6 -,2,1 Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 4,4,8 1,1 1,5 7,8 3,4-2, Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -3,4-8,2-9,4-2,4 7,6,3 -,4 Γενικός Δκτ Τιμών Καταναλωτή 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3-1,7 -,8 Ανεργία (%) 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 25,1 23,6 Χρηματοδότηση Ιδιωτικού Τομέα, -3,1-4, -3,9-3,1-2, -1,5 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) (1) -5,7-3,3-1, 1,7,2,5 3,9 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 146,2 172,1 159,6 177,4 179,7 177,4 179, Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -11,4-1, -3,8-2, -1,6,1 -,6 (1) Με βάση τον ορισμό του οικονομικού π ρογράμματος π ροσαρμογής της Ελλάδας Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιμη έτος έτος Q1 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικού Εμπορίου (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) -,5,4-2, -2,4 3,7 2,3 2,4 (Ιαν. Απρ.) Νέες εγγραφές Επιβατηγών Αυτοκινήτων 13,8 1,7 -,3 19,5 16,8 4, 16,2 (Ιαν.- Ιούν.) Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα (όγκος σε χιλ. μ 3 ) -,2-6,9-11,9-3,9 38,4-9,5 16,7 (Ιαν.-Μαρ.) Βιομηχανική Παραγωγή: Μεταποίηση 1,8 4, 1,1 7,3 5,1 2,3 4,3 (Ιαν.-Μάιος) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 45,4 49,2 49,1 49,5 49,4 48,7 5,5 (Ιούν.) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 89,7 91,8 9,6 9,3 92,1 94,1 94, (Ιούν.) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 81,9 91,2 9,7 91,9 91,1 91,2 92, (Ιούν.) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -51, -68, -68, -71, -68, -65, -68,87 (Ιούν.) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) Ιδιωτικός Τομέας -2, -1,4-2,1-2, -1,6-1,5-1, (Μάιος) Επιχειρήσεις -,9,1-1,4-1, -,5,1,4 (Μάιος) - Βιομηχανία 2,4-1,5 -,3,2 -,7-1,5-3,2 (Μάιος) - Κατασκευές -,9 -,7 1,,8 -,5 -,7-2,8 (Μάιος) - Τουρισμός,6 2,3,9,4,3 2,3 2,5 (Μάιος) Νοικοκυριά -3,1-2,8-3, -3, -2,8-2,8-2,4 (Μάιος) - Καταναλωτικά Δάνεια -2,3 -,8-1,7-1,5 -,7 -,8 -,6 (Μάιος) - Στεγαστικά Δάνεια -3,5-3,5-3,4-3,4-3,4-3,5-3,1 (Μάιος) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -1,7 -,8 -,9 -,9-1, -,4 1, (Ιούνιος) Δομικός Πληθωρισμός -,5 -,1,,3 -,3 -,7,4 (Ιούνιος) Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -5,1-2,4-4,4-2,5-1,5-1, -1,8 (Α τρίμηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -,2, -,8 -,4 2,1-1,,4 (Α' τρίμηνο) Ιδιωτική Κατανάλωση -,2 1,4 -,7 -,7 6,1 1,1 1,7 (Α' τρίμηνο) Δημόσια Κατανάλωση, -2,1-3,5-1,5-1,3-2, 1, (Α' τρίμηνο) Επενδύσεις -,2,1-1,1 17,8 12,6-13,8 11,2 (Α' τρίμηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 3,4-2, -1,4-9,9 1,8 4,9 4,8 (Α' τρίμηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών,3 -,4-1,1-2,1 13,8 3,3 1,9 (Α' τρίμηνο) Ισοζύγιο Πληρωμών (σε δις ) Εξαγωγές Αγαθών 24,8 24,5 5,5 6,1 6,3 6,6 9, (Ιαν.-Απρ.) Εισαγωγές Αγαθών 42, 41,1 9,7 1,2 1,1 11,1 15,2 (Ιαν.-Απρ.) Εμπορικό Ισοζύγιο -17,2-16,6-4,2-4,1-3,8-4,5-6,2 (Ιαν.-Απρ.) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών,2-1,1-2,4 -,4 4, -2,3-3, (Ιαν.-Απρ.) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώμη, πρόβλεψη ή εκτίμηση που περιέχεται σε αυτό μεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καμία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριμένη χρήση και δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιανδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία θα μπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση με οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν μέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση αυτού του δελτίου ή τμήματος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του.