3rd International Symposium

Transcript

1 3rd International Symposium RE+D Magazine Ξνπ εληνπίδνπλ ην πξόβιεκα επελδπηέο, μελνδόρνη, operators θαη πξάθηνξεο Ζ ΔΙΙΑΓΑ ΣΟΔΗΑΕΔΡΑΗ ΛΔΑ ΡΝΟΗΠΡΗΘΑ ΞΟΝΪΝΛΡΑ Ξεξηζζόηεξα από 800 ζηειέρε θαη επηθεθαιήο εηαηξεηώλ από ηνπο ηνκείο ηνπ ηνπξηζκνύ θαη ηεο αθίλεηεο πεξηνπζίαο θαζώο θαη έλαο ζεβαζηόο αξηζκόο από ζηειέρε ηεο δεκόζηαο δηνίθεζεο παξαθνινύζεζαλ ηηο εξγαζίεο ηνπ 3νπ Γηεζλνύο Ππλεδξίνπ, πνπ δηνξγάλωζε ην πεξηνδηθό RE+D ζην μελνδνρείν Κεγάιε Βξεηαλία ζηηο 29 θαη 30 Πεπηεκβξίνπ, ζε ζπλεξγαζία κε ην ειιελνβξεηαληθό επηκειεηήξην κε ζέκα: «Δπελδπηηθέο επθαηξίεο ζηελ Διιάδα θαη ηηο γεηηνληθέο αγνξέο». Ζ δηήκεξε εθδήισζε ήηαλ εληαγκέλε ζηηο επηρεηξεκαηηθέο εθδειψζεηο Two Nations: Athens 2008, London 2009, πνπ έρνπλ ζηφρν λα θέξνπλ πην θνληά ηηο επηρεηξεκαηηθέο θνηλφηεηεο ησλ δχν ρσξψλ. Ρελ έλαξμε ησλ εξγαζηψλ θήξπμε ν βξεηαλφο πξέζβεο ζηελ Διιάδα θ. Simon Gass ν νπνίνο άζθεζε θξηηηθή γηα ηα... γλσζηά εκπφδηα πνπ αληηκεησπίδεη έλαο μέλνο πνπ ζέιεη λα επελδχζεη ζηελ Διιάδα. «Ζ Διιάδα κέλεη πίζσ, δελ βξίζθεηαη κεηαμχ πξψησλ ρσξψλ ζηε ιίζηα γηα μέλεο επελδχζεηο» δήισζε θαη πξφζζεζε «Ζ βξεηαληθή θπβέξλεζε πξνζδνθά επελδχζεηο 16 δηζ. ζηε ρψξα ζαο ηα επφκελα ρξφληα, θπξίσο ζηνλ ηνπξηζκφ θαη ην real estate, αιιά έρεηε ζεκαληηθά πξνβιήκαηα λα ιχζεηε». «Ρν ρσξνηαμηθφ ζρέδην είλαη έλα πξψην βήκα, φκσο πξέπεη ε ειιεληθή αγνξά λα γίλεη πην... πξνβιέςηκε». Πηε ζπλέρεηα απεχζπλε ραηξεηηζκφ ν πξφεδξνο ηνπ Διιελνβξεηαληθνχ Δπηκειεηεξίνπ θ. Σαξ. Γθνξίηζαο ν νπνίνο αλαθέξζεθε ηφζν ζηηο επηρεηξεκαηηθέο εθδειψζεηο Two Nations, αιιά θαη ηελ βξεηαληθή αγνξά PPP πνπ κέρξη απηή ηελ ψξα έρεη πινπνηήζεη 600 ζπλνιηθήο αμίαο 85 δηζ. Ρελ πξψηε εκέξα πξνζεγγίζηεθαλ ηέζζεξηο ζεκαηηθέο ελφηεηεο: Ν ηνπξηζκφο γείαο Ρα νινθιεξσκέλα νηθηζηηθά ζχλνια (Resorts) Νη εκπεηξίεο δηαθνπψλ (Ξαξαζεξηζηηθά, θξνπαδηέξα, βίιιεο, yachting θαη Ν ηνπξηζκφο πφιεο (City breaks) ΗΑΡΟΗΘΝΠ ΡΝΟΗΠΚΝΠ Ρν γεληθφηεξν πιαίζην ηεο ζπδήηεζεο κέζα ζην νπνίν θηλήζεθε ε πξψηε νκάδα νκηιεηψλ, αθνξνχζε ηελ δηεζλή εκπεηξία, ηελ ειιεληθή πξαγκαηηθφηεηα θαη ηηο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο πνπ αθνξνχλ ζηνλ ηνπξηζκφ γείαο. Νη νκηιεηέο θξνληηζαλ λα δηαρσξήζνπλ ηνλ Ρνπξηζκφ γείαο απφ ηνλ ηνπξηζκφ επεμίαο (spa) θαζψο ν ηειεπηαίνο έρεη ήδε ξπζκηζηεί λνκνζεηηθά, ελψ ηειεπηαία δελ πξνζειθχεη κεγάινπο παίθηεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο θνηλφηεηαο γηαηί φπσο δείρλνπλ νη έξεπλεο νη θαιέο εγθαηαζηάζεηο έρνπλ έληνλε επνρηθφηεηα θαη επνκέλσο απνζβέλνληαη κε αξγφηεξνπο ξπζκνχο. Αλαιπηηθά ν γεληθφο γξακκαηέαο ηνπ ππνπξγείνπ Ρνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο Ππ. Δπζηαζφπνπινο δηαβεβαίσζε ην θνηλφ γηα ηελ αθνζίσζε πνπ επηδεηθλχεη ε εγεζία ηνπ ππνπξγείνπ γηα ηνλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα (Spa, ζαιαζζνζεξαπείεο, ηακαηηθφο θιπ.). Ρφληζε φκσο φηη είλαη ζέκα πνπ γηα λα πξνρσξήζεη εκπιέθνληαη λνκηθέο εξκελίεο θαη εκπφδηα πνπ πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ ζε ζπλεξγαζία κε ηξία αθφκε ζπλαξκφδηα ππνπξγεία θαη πξέπεη πάλσ απ' φια λα εμαζθαιηζηεί ε πγεία ηνπ αζζελνχο. Πην ίδην κήθνο θχκαηνο θηλήζεθε θαη ν λνκηθφο ζχκβνπινο ηνπ ππνπξγνχ γείαο θ. Ξ. Αδακίδεο, ν νπνίνο κεηέθεξε ηνλ ραηξεηηζκφ ηνπ ππνπξγνχ θ. Γ. Αβξακόπνπινπ ηνλίδνληαο φηη «εθδειψζεηο ζαλ ηε ζεκεξηλή δίλνπλ ην έλαπζκα λα πξνρσξήζεη ην λνκνζρέδην πνπ εδψ θαη κεξηθά ρξφληα πεξηθέξεηαη κεηαμχ ησλ ππνπξγείσλ». Πηελ θαζαξά ηαηξηθή πιεπξά ηνπ δεηήκαηνο αλαθέξζεθε ν πιαζηηθφο ρεηξνπξγφο Αλδ. Φνπζηάλνο ν νπνίνο ηφληζε φηη «δηαζέηνπκε έλα πνιχ πςεινχ επηπέδνπ έκςπρν δπλακηθφ θαη θαιέο εγθαηαζηάζεηο ζηελ Αζήλα θαη ηε Θεζζαινλίθε, αιιά δελ θξνληίδνπκε λα ην

2 πξνβάιινπκε ζην εμσηεξηθφ κε απνηέιεζκα λα έρνπκε κεγάιν αληαγσληζκφ απφ ηε γεηηνληθή Ρνπξθία». Ρέινο ν επηθεθαιήο ηεο healthcare cybernetics Γξ Θ. Θωλζηαληηλίδεο φξηζε ηηο 8 ελφηεηεο ππεξεζηψλ πνπ πεξηιακβάλεη ν ζπγθεθξηκέλνο ηνκέαο θαη αλέθεξε φηη «ππάξρνπλ ήδε ζηε ρψξα καο αξθεηέο εηαηξείεο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνκέα απηφ ρσξίο λα πξνζδηνξίδνληαη σο πάξνρνη αληίζηνηρσλ ππεξεζηψλ». Ζ δξαζηεξηνπνίεζε επελδπηψλ θαη εηαηξεηψλ αλάπηπμεο ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ γείαο πξνυπνζέηεη ηελ θξαηηθή πξσηνβνπιία πξνψζεζεο ηεο ρψξαο καο σο πξννξηζκφ. ΡΑ RESORTS Βαζηθφ ζέκα ζπδήηεζεο ηεο δεχηεξεο ελφηεηαο, απνηέιεζαλ νη Νινθιεξσκέλεο Νηθηζηηθέο αλαπηχμεηο (Resorts), θαη ηα νθέιε πνπ θέξλνπλ ζηελ νηθνλνκία θαη ηνλ επελδπηή. Ν θ. Ππκεώλνγινπ, αλέιπζε ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο ηνπ πνπ αθνινπζνχλ έηζη ψζηε λα πξνζειθχζεη ε ρψξα καο μέλνπο επελδπηέο. Όπσο ηφληζε, ε εμσζηξέθεηα ηεο Διιάδαο είλαη ζεκαληηθφ λα εληζρπζεί κε θηλήζεηο πνπ ζα πξνζθέξνπλ επλντθφ επελδπηηθφ πεξηβάιινλ. Γηα ηε δπλακηθή ηεο ειιεληθήο αγνξάο θαη ηα ζρέδηα αμηνπνίεζεο ηεο πεξηνπζίαο ηεο ΔΡΑ, κίιεζε ν δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο εηαηξείαο, Σ. Θνθθώζεο, ππνζηεξίδνληαο φηη κέρξη ην ηέινο ηνπ έηνπο ζα έρεη θαηαηεζεί ζηε Βνπιή ην ρσξνηαμηθν ηνπ Ρνπξηζκνχ». Ν δηθεγφξνο θ. Β. Αβξακόπνπινο, ήηαλ ηδηαίηεξα θξηηηθφο γηα ηα βήκαηα πνπ θάλεη ε Διιάδα σο πξνο ηελ αλάπηπμε νξγαλσκέλσλ ηνπξηζηηθψλ projects. «Ζ Διιάδα θέξεηαη λα είλαη ζηηο πξψηεο πξνηηκήζεηο γηα αγνξά ηνπξηζηηθήο θαηνηθίαο θαη δελ γίλεηαη απνιχησο ηίπνηε. Απηφ ζα πξέπεη λα καο πξνβιεκαηίζεη», δήισζε ραξαθηεξηζηηθά. Ν θ. Κ. Ρζηξίθνο εθηειεζηηθφο δηεπζπληήο ηεο Dolphin CI, αλαθέξζεθε ζηα κεγάια πξφβιεκα πνπ αληηκεησπίδνπλ νη επηρεηξήζεηο πνπ ζέινπλ λα επελδχζνπλ ζηελ Διιάδα. «Κφιηο ην 8% ηεο ειιεληθήο γεο έρεη ζεζκνζεηεκέλεο ρξήζεηο, ην 92% είλαη ζηνλ αέξα, γεγνλφο πνπ ππνζάιπηεη ηελ απζαηξεζία, ηφληζε, ελψ αλαθέξζεθε ζηα νθέιε πνπ ζα πξνζθέξνπλ νη ηνπξηζηηθέο αλαπηχμεηο, φπσο ελίζρπζε ηεο απαζρφιεζεο, ηφλσζε ηνπ θαηαζθεπαζηηθνχ θιάδνπ, αχμεζε εζφδσλ γηα ην θξάηνο, αχμεζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, αλαβάζκηζε ηεο Διιάδαο σο ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ». Ν δηεπζπληήο κεζηηηθψλ ππεξεζηψλ ηεο Eurobank Property Services θ. Ι. Ραζζνύιαο, είπε φηη κε βάζε ηα ζηνηρεία δπλεηηθά, ε Διιάδα ζα κπνξνχζε λα πνπιήζεη ζε μέλνπο 1 εθαη. εμνρηθέο θαηνηθίεο θαη λα έρεη έζνδα απφ ζπλάιιαγκα 150 δηζ. «Ωζηφζν» πξφζζεζε «ππάξρεη έιιεηςε πξνηφληνο». «Καο ιείπεη ε ηφικε θαη ε επηρεηξεκαηηθή θαληαζία. Δμαθνινπζνχκε λα θάλνπκε ζπίηηα, πνπ απεπζχλνληαη κφλν ζηνπο Έιιελεο. Ξξέπεη λα γίλνπκε νη developers ηεο Δπξψπεο». ΔΚΞΔΗΟΗΔΠ ΓΗΑΘΝΞΩΛ «Νπνηνο δελ έρεη ε δπλαηφηεηα λα αιιάμεη θαη λα πξνζαξκνζηεί ζα ράζεη ην ηξέλν» δήισζε ν Carlos Vogeler, αληηπξφεδξνο ηνπ νκίινπ RCI κηιψληαο ζηελ ηξίηε ελφηεηα κε ζέκα εκπεηξίεο δηαθνπψλ. «Ζ αχμεζε ηνπ γεξάζθνληνο πιεζπζκνχ πνπ έρεη γλψζε θαη πιεξνθφξεζε θαη επνκέλσο απαηηήζεηο κπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ αλάπηπμε νξγαλσκέλνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο» πξφζζεζε ν θ. Vogeler ελψ παξέζεζε ιεπηνκεξή ζηνηρεία γηα ηελ παγθφζκηα ηνπξηζηηθή αγνξά θαη ηηο ηάζεηο ζηε β' θαηνηθία. Αλαθέξζεθε αθφκε ζην βαζκφ πνπ ζα επηδξάζεη ε θξίζε ζηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. Πην ηξφπν πνπ νη μέλνη επηιέγνπλ ηε δεχηεξε εμνρηθή θαηνηθία, αλαθέξζεθε ν θ. Γ. Καλνπζάθεο, ηεο Savills Hellas. Πηελ κειέηε πνπ παξνπζίαζε αλαθέξζεθε φηη νη Βξεηαλνί έρνπλ 425 ρηιηάδεο ηδηνθηεζίεο ζην εμσηεξηθφ κε αχμεζε 55% απφ ην Απαηζηφδνμνο γηα ηελ πνξεία ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ησλ επελδχζεσλ ζηα αθίλεηα ήηαλ ν θ. Γ. Αλδξηόπνπινο πξφεδξνο ηεο Dimand. «Κεγάιε χθεζε θαηαγξάθεηαη ζηε δήηεζε εμνρηθήο θαηνηθίαο,ηνπο ηειεπηαίνπο κήλεο σζηφζν ε Διιάδα δελ ζα ππνζηεί κεγάιν πιήγκα απφ ηελ θξίζε επεηδή είλαη αλνξγάλσηε αγνξά», ηφληζε ν θ. Αλδξηφπνπινο. Ζ θπξία Αγγειηθή Ιηάθνπ, απφ ηελ πιεπξά ηεο Sotheby's αλαθέξζεθε ζηα πνιπηειή εμνρηθά ζπίηηα επηζεκαίλνληαο φηη «ππάξρνπλ αγνξαζηέο, κφλν πνπ ζηελ Διιάδα ην ζπγθεθξηκέλν πξντφλ πξνζθέξεηαη ζε πνιχ πςειφηεξεο ηηκέο ζε ζρέζε κε ην αληηζηνηρν

3 ζε άιιεο πεξηνρέο ηεο Δπξψπεο θαη ησλ ΖΞΑ». ΘΑΙΑΠΠΗΝΠ ΡΝΟΗΠΚΝΠ Ν θ. Γ. Βεξλίθνο πξνέδξνο ηεο Vernicos Yachting αλαθέξζεθε ζην γηφηηλγθ ζηελ Διιάδα θαη ηηο πξννπηηθέο αλάπηπμεο. Όπσο ηφληζε «ππάξρεη ελδηαθέξνλ γηα ηηο καξίλεο θαζψο ππάξρνπλ 19 καξίλεο κε ζέζεηο ειιηκεληζκνχ, άιιεο 22 είλαη ζε εμέιημε ελψ ην κέιινλ αλήθεη ζηηο ζχλζεηεο αλαπηχμεηο κε καξίλεο, εμνρηθά ζπίηηα, γθνιθ, μελνδνρεία θ.ιπ.». «Ρν γηφηηλγθ είλαη κεγάιν πιενλέθηεκα γηα ηελ Διιάδα θαη δελ πξέπεη λα ράζνπκε ηελ επθαηξία» θαηέιεμε ν θ. Βεξλίθνο. Ρέινο, ν πξφεδξνο ηεο HATTA, θ. Γ. Δπαγγέινπ, αλαθέξζεθε ζηηο κεγάιεο δπλαηφηεηεο πνπ έρεη ε θξνπαδηέξα ζηελ Κεζφγεην θαη εηδηθά ζηελ Διιάδα επηζεκαίλνληαο φηη «ε αλάπηπμε ηεο ζα ζπκβάιιεη ζηελ αλάζηαζε ησλ ηνπηθψλ νηθνλνκηψλ θαη ζηελ δεκηνπξγία ππνδνκψλ». Ν θ. Δπαγγέινπ είπε φηη «ζήκεξα ζηελ Διιάδα νη επηβάηεο πνπ θαηεβαίλνπλ απφ ηελ θξνπαδηέξα είλαη κφιηο ην 6,6% φηαλ ζηελ Ηηαιία είλαη ην 34%. Ωζηφζν, ζπλνιηθά νη ηνπξίζηεο ζηα ειιεληθά ιηκάληα είλαη ην 18%, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη ράλνπκε πεξίπνπ 12% ηνπξηζηψλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα έιζνπλ ζηε ρψξα καο, λα πάξνπλ εδψ ην θξνπαδηεξφπινην κε φηη απηφ ζπλεπάγεηαη γηα ηνλ ηνπξηζκφ επξχηεξα». Γ. Ξαπαζαλαζίνπ: 10 δηζ. από ην λέν αλαπηπμηαθό Πηνπο επηρεηξεκαηίεο ηνπ θιάδνπ απεπζχλζεθε ν πθππνπξγφο Νηθνλνκίαο θαη Νηθνλνκηθψλ θ. Γηάλλεο Ξαπαζαλαζίνπ ηνλίδνληαο φηη «Ζ θξίζε είρε ππνεθηηκεζεί παγθνζκίσλ, ε θαηάζηαζε είλαη ξεπζηή θαη ρξεηάδεηαη εγξήγνξζε». «Ξαξ' φια απηά» ζπλέρηζε ν πθππνπξγφο, ε Θπβέξλεζε δηλεη ηδηαίηεξε ζεκαζία ζηνπο θιάδνπο ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ησλ αθηλήησλ θαζψο απνηεινχλ αηκνκεραλέο ηεο Διιεληθήο νηθνλνκίαο». Αλ θαη εκθαλίζηεθε πξνβιεκαηηζκέλνο απφ ην γεγνλφο φηη νη επελδχζεηο ζε εκπνξηθά αθίλεηα θαηά ην α' εμάκελν ηνπ 2008 είλαη κεησκέλεο θαηά 41%, ηφληζε φηη «ζην λέν επελδπηηθφ λφκν έρνπλ εληαρζεί έξγα ζπλνιηθνχ πξνυπνινγηζκνχ 10 δηζ., κεγάιν κέξνο εθ ησλ νπνίσλ έρεη πάεη ζηνλ ηνπξηζκφ. CITY BREAKS Πην δήηεκα ηεο αμηνπνίεζεο θαη αλάπηπμεο ηνπ ζεζκνχ ησλ νιηγνήκεξσλ δηαθνπψλ ήηαλ αθηεξσκέλε ε ηειεπηαία ελφηεηα ηεο πξψηεο εκέξαο φπνπ νη νκηιεηέο δηαπίζησζαλ φηη κεηά ηνπο Νιπκπηαθνχο αγψλεο ε Διιάδα κπήθε μαλά ζηα πιάλα ησλ μέλσλ ηαμηδησηηθψλ πξαθηφξσλ, απηφ φκσο δελ θξάηεζε πνιχ. Ν θ. Γ. Γξαθφπνπινο, γεληθφο Γηεπζπληήο ηνπ ΠΔΡΔ αλαθέξζεθε ζηνλ ζπλεδξηαθφ ηνπξηζκφ, ιέγνληαο ραξαθηεξηζηηθά γηα ηε ρψξα καο φηη: «Δίκαζηε εληειψο ιάζνο θαηεπζπλζε ζε φηη αθνξά ηνλ ηνκέα ησλ ζπλεδξίσλ», δήισζε θαη εκβάζπλε ζηνπο ηξφπνπο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα αιιάμνπλ ηελ ππάξρνπζα θαηάζηαζε. Γηα ηα Boutique Hotels, κίιεζε ν γεληθφο Γηεπζπληήο ησλ μελνδνρείσλ Ζιέθηξα θ. Γ. Οέηζνο, ν νπνίνο είπε φηη ζηελ Διιάδα μελνδνρεία κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζηνχλ Boutique. Ρέινο, ν Αληηπξφεδξνο ηνπ ΖΑΡΡΑ θ. Πθξέηηαο, αλαθέξζεθε ζηνλ αζιεηηθφ ηνπξηζκφ, θαη κε ηδηαίηεξε απαηζηνδνμία δήισζε πσο «πξέπεη λα είκαζηε ε κφλε ρψξα πνπ απαγνξεχεη ηελ επηζθεςηκφηεηα ζε θάπνηνπο ρψξνπο, πεξηνξίδεη ηνλ ρξφλν επηζθεςηκφηεηαο θ.ι.π. Ιππάκαη πνιχ πνπ απφ απηή ηελ εθδήισζε απνπζηάδεη ην ππνπξγείν Ξνιηηηζκνχ». Ζ ώξα ηεο θξίζεο Ζ δεύηεξε εκέξα ηνπ ζπλεδξίνπ, πνπ ήηαλ αθηεξωκέλε ζηελ θξίζε πνπ δηέξρεηαη ην ρξεκαηνπηζηωηηθό ζύζηεκα θαη ηελ επίδξαζε πνπ απηή ζα έρεη ζηελ αγνξά αθηλήηωλ. Ρν «όρη» ηεο ακεξηθαληθήο βνπιήο ηωλ Αληηπξνζώπωλ ζην ζρέδην Paulson έξημε ηνλ Dow Jones 7% θαη ηνλ Nasdaq 9,14% κε απνηέιεζκα ζηελ έλαξμε ηωλ εξγαζηώλ ηνπ ζπλεδξίνπ όινη ζρνιίαδαλ ηελ αλαγγειία ηεο ρξεωθνπίαο έμη Δπξωπαϊθώλ ηξαπεδώλ (Fortis, Bratford & Bingley, Hypo Real Estate, Rosklide Bank, Glitnir θαη Dexia) γηα ηηο νπνίεο ζηε δηάξθεηα ηεο εβδνκάδνο απαηηήζεθε είηε θξαηηθή, είηε ηδηωηηθή παξέκβαζε γηα ηελ επηβίωζή ηνπο.

4 Ζ πξψηε νκάδα νκηιεηψλ επηθεληξψζεθε ζηηο εμειίμεηο ζηηο δηεζλείο αγνξέο θαη ζην πφζν απζηεξφ είλαη πιένλ ην πιαίζην δαλεηνδφηεζεο. «Κέρξη ζήκεξα έρνπλ θιείζεη πεξί ηηο 20 ηξάπεδεο ελψ ππνινγίδεηαη φηη κέρξη ην ηέινο ηνπ έηνπο ν αξηζκφο ζα θζάζεη ηηο 100» δήισζε ν Nick Jacobson, γεληθφο Γηεπζπληήο επελδπηηθήο ζηξαηεγηθήο γηα ζέκαηα Real Estate θαη Ρνπξηζκνχ ηεο Citibank ζην Ινλδίλν, ν νπνίνο εκθαλίζηεθε αξθεηά απαηζηφδνμνο γηα ηηο αμίεο ησλ αθηλήησλ παλεπξσπατθά. Όπσο είπε, νη ηηκέο έρνπλ ππνρσξήζεη θαηά 15% - 20% ζε ζχγθξηζε κε ην peak ηνπ 2007 ελψ πξνέβιεςε λέα... βνπηηά 15% ην επφκελo ρξνληθφ δηάζηεκα. Ξεξαηηέξσ πηψζε δηαβιέπεη, φληαο θαη εθηειεζηηθφ κέινο ζην ΓΠ ηεο EPRA, ζηηο ηηκέο ησλ ΑΔΔΑΞ ην επφκελν 12κελν θαζψο νη επελδπηέο αλαδεηνπλ ξεπζηφηεηα. Όπσο ραξαθηεξηζηηθά είπε: «Ρειείσζε έλα πάξηη δελ κπνξνχκε λα ζπλέιζνπκε απφ ην hangover». Όκσο, πάληα ππάξρεη θσο ην ζθνηάδη θαη γηα φζνπο ζέινπλ θαιφ επελδπηηθφ πξντφλ «έρεη έιζεη ε ψξα ζαο», ηφληζε ραξαθηεξηζηηθά. Ν θ. Γηώξγνο Σξπζηθόο, γεληθφο δηεπζπληήο ηεο Eurobank Properties ΑΔΔΑΞ, ηφληζε θαη απηφο ην πξφβιεκα πνπ ππάξρεη επηζεκαίλνληαο φηη ηελ αγνξά πιένλ ηελ νδεγνχλ νη επελδπηέο θη φρη νη θαηαζθεπαζηέο. «Ξξφβιεκα αληηκεησπίδνπλ νη developers θπξίσο απηνί πνπ ε ρξεκαηνδφηεζε ησλ έξγσλ γηλφηαλ κέζσ ηξαπεδψλ. Ρψξα ζα πξέπεη λα βξνπλ ίδηα θεθάιαηα». Όπσο αλέθεξε ζηελ Διιάδα δελ ππάξρεη κεγάιε θξίζε επεηδή ην επελδπηηθφ πξντφλ είλαη αλχπαξθην ελψ πξνέβιεςε αλαβνιή αξθεηψλ κεγάισλ επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, πσιήζεηο αθηλήησλ, αιιά θαη ηνπνζεηήζεηο θεθαιαίσλ ζε αμηφινγα αθίλεηα κε πςειέο απνδφζεηο. Αλάινγε ήηαλ θαη ε νκηιία ηνπ θ. Αξε Θαξπηηλνχ, λένπ γεληθνχ δηεπζπληή ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο Αθηλήησλ ηεο Δζληθήο Ρξάπεδαο ε νπνία δηαζέηεη ραξηνθπιάθην αθηλήησλ άλσ ηνπ 1,2 δηζ. Ν θ. Θαξπηηλόο, «ραξηνγξάθεζε» ηελ θξίζε θαηά θιάδν θαη γεσγξαθηθή πεξηνρή επεζήκαλε φηη ε θξηζε πιήηηεη θπξίσο Ακεξηθή θαη Δπξψπε ζηελ νπνία ππνθέξνπλ ηα μελνδνρεία, πέθηνπλ νη ηηκέο ζηα δηακεξίζκαηα ελψ θαιχηεξα είλαη ηα πξάγκαηα γηα εκπφξην θαη γξαθεία. Ρα λέα δελ είλαη θαιά, είπε ν θ. Θαξπηηλφο ν νπνίνο φκσο δηέβιεςε θαη ηελ ζεηηθή πιεπξά ηεο θξίζεο. «Κε ηελ θξίζε έξρεηαη ην ηέινο ηνπ ξίζθνπ», επεζήκαλε θαη πξφζζεζε: «Ζ επηζηξνθή ζε πξαγκαηηθά δεδνκέλα, ζε πξαγκαηηθά εηζνδήκαηα θαη ζε πξαγκαηηθέο απνδφζεηο είλαη πιένλ ην νπζηαζηηθφ πνπ θνηηάεη θαλείο». «Πήκεξα ζηελ Διιάδα» θαηέιεμε, «παξφηη νη απνδφζεηο ζεσξεηηθά έρνπλ αλέβεη, δε βξίζθεηο ιφγσ ηεο ξερήο αγνξάο εχθνια πξάμεηο. Γηαηί νη πσιεηέο δελ είλαη αλαγθαζκέλνη λα πνπιήζνπλ, άξα αληηζηέθνληαη ζηελ ηηκή θαη φηαλ ν αγνξαζηήο ζέιεη απφδνζε ηεο ηάμεο ηνπ 7%, ηνπ 7,5% θαη ν πσιεηήο ζπλερίδεη λα επηκέλεη ζε απφδνζε θάησ απφ 7%, κε απνηέιεζκα λα κελ γίλεηαη πξάμε. Ξαξφηη ζεσξεηηθά ε αγνξά έρεη αλεβάζεη ηα yields. Ρν ξίζθν λα ππάξμεη ππεξπξνζθνξά απφ ππεξβνιηθή νηθνδφκηζε δελ είλαη πιένλ ζνβαξφ γηαηί φινη νη developers έρνπλ κεηψζεη ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπο». Ν λένο γεληθφο δηεπζπληήο ηεο Emporiki RE θ. Θέλλπ Δπαγγέινπ επεζήκαλε φηη νη επηπηψζεηο ηεο θξίζεο ήιζαλ αξγά, απφ ην β' ηξίκελν ηνπ 2008, γηαηί ε αγνξά είλαη κηθξή θαη εζσζηξεθήο. Πηελ παξνχζα θάζε, δήηεζε ππάξρεη θαη πξνέξρεηαη απφ κία νκάδα ζεζκηθψλ επελδπηψλ πνπ έρεη εδξαησζεί γηα πξψηε θνξά ζηελ εγρψξηα αγνξά (ΑΔΔΑΞ, ηδησηηθά funds θαη ιίγνη μέλνη ζεζκηθνί). Πην εξψηεκα αλ είλαη θαιή ζηηγκή λα αγνξάζεη θαλείο ή λα πεξηκέλεη ν θ. Δπαγγέινπ αλέθεξε ραξαθηεξηζηηθά φηη δελ ππάξρεη ιφγνο αλακνλήο αλ ε ζπκθσλία είλαη θαιή, πνπ ζεκαίλεη φηη ν ελδηαθεξφκελνο επελδπηήο ζα πξέπεη λα εμεηάδεη θαηά πεξίπησζε ην θάζε deal. «Ζ θξίζε έρεη ρηππήζεη ηφζν ην επελδπηηθφ θνηλφ, έρεη ρηππήζεη ηνπο ηδηνθηήηεο θαη ηνπο ρξήζηεο, έρεη ρηππήζεη ηελ θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηφηεηα, έρεη ρηππήζεη θπζηθά ηελ ηξνθνδνζία θαη ηε δήηεζε θαη θπζηθά έρεη ρηππήζεη θαη ηνπο δείθηεο ηεο αγνξάο». Απηφ δήισζε ν επηθεθαιήο ηνπ εθηηκεηηθνχ ηκήκαηνο, ICAS, ηεο Colliers θ. Γ. Ξαπαρξήζηνο, ν νπνίνο ζηάζεθε ζην γεγνλφο φηη ζε επίπεδν επελδχζεσλ, έρνπκε πςειά θφζηε, έρνπκε δπζθνιία ζηε δηάζεζε πίζησζεο, πιένλ θαη απφ ηηο ηξάπεδεο δηφηη εμεηάδνπλ κε κεγάιε ππεπζπλφηεηα πιένλ ηα δηάθνξα ραξαθηεξηζηηθά κε νηθνλνκνηερληθνχο φξνπο πξηλ δψζνπλ ην πξάζηλν θσο.

5 «Ό,ηη αθνχκε ηελ Ξαξαζθεπή ζηηο ΖΞΑ» δήισζε ραξαθηεξηζηηθά, «πεξλάεη ηνλ Αηιαληηθφ κέζα ζην Παββαηνθχξηαθφ θαη έξρεηαη ηε Γεπηέξα θαη ζθάεη, ζα ρηππήζεη ελδερνκέλσο ζχληνκα θαη εδψ». «Πηε Γπηηθή Δπξψπε έρνπκε δηαθνξνπνηήζεηο ζηα yields. Έρνπκε κηα απμεηηθή ηάζε 75 έσο 100 κνλάδεο βάζεο. Γεγνλφο ην νπνίν νδεγεί ζε κηα δηφξζσζε ηηκψλ. Αληηζέησο ζηα Βαιθάληα έρνπκε κηα ζπκπίεζε ζηηο απνδφζεηο, επεηδή αθξηβψο ηα Βαιθάληα έηξεραλ πάληα κε πςειφηεξνπο ξπζκνχο απφ ηελ επεηξσηηθή Δπξψπε, εκείο είκαζηε ηεο άπνςεο φηη απμάλνληαη, αιιά βαίλνπλ κεηνχκελεο». Όπσο θαη νη ππνινηπνη ζπλνκηιεηέο ηνπ panel ζπκθψλεζαλ φηη ζε ηέηνηεο επνρέο είλαη πνιχ πην πηζαλφ λα βιέπνπκε κεηαβηβάζεηο απηφλνκσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ παξά νιφθιεξσλ ραξηνθπιαθίσλ. To δεχηεξν πάλει είρε ζέκα ηηο επελδχζεηο πνπ πξνσζνχλ ηα funds ζηε ιεγφκελε Λέα Δπξψπε, δειαδή ζηηο ρψξεο ηεο Βαιθαληθήο θαη ηεο Λνηηναλαηνιηθήο Δπξψπεο, ζηηο αλαδπφκελεο αγνξέο πνπ εκθαλίδνπλ ηεξάζηηα πεξηζψξηα αλάπηπμεο ζην ηνκέα ηνπ real estate. Ηδηαίηεξε αλαθνξά έγηλε γηα ηελ εθξεθηηθή αλάπηπμε ηεο Ρνπξθίαο θαη ηελ εηζβνιή ησλ μέλσλ επελδπηψλ ζηελ Νπθξαλία θαη ηα ξίζθα πνπ παίξλνπλ. Ζ ΛΔΑ ΔΟΩΞΖ Πηνλ ηξφπν πνπ αληηκεησπίδνπλ ηα λέα δεδνκέλα ζηελ πεξηνρή ησλ Βαιθαλίσλ αλαθέξζεθαλ νη νκηιεηέο ηεο επφκελεο ελφηεηαο πνπ είρε ζέκα «Δπελδπηηθέο επθαηξίεο ζηηο γεηηνληθέο ρψξεο - Κπνξνχκε λα κηιάκε γηα λέα ζειίδα;» Ν ζπληνληζηήο ηνπ panel θ. Ράζνο Θνηδαλαζηάζεο γεληθφο δηεπζπληήο ηεο 8G Capital Partners νδήγεζε ηε ζπδήηεζε ησλ πςειψλ πξνζθεθιεκέλσλ ζε βαζκφ πνπ ην αθξναηήξην πήξε κηα ζπγθξνηεκέλε θαη πιήξε εηθφλα σο πξνο ην ηη δηαθπβεπεηαη απηή ηε ζηηγκή ζηηο αγνξέο απηέο πν είλαη ηνπνζεηεκέλεο πνιιέο επηρεηξήζεηο θαη ηξάπεδεο απφ ηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ. Ρν βαζηθφηεξν δήηεκα πνπ απαζρφιεζε ηνπο επελδπηέο είλαη ε επαλαθνζηνιφγεζε ηνπ επελδπηηθνχ θηλδχλνπ θαη νη ζπλέπεηεο πνπ απηή ζα έρεη ζηελ απνπεξάησζε έξγσλ θαζψο ε ρξεκαηνδφηεζή ηνπο γίλεηαη αθξηβφηεξε. Δδψ νη επελδπηέο θαη νη developers επηπξφζζεηα λα αληηκεησπίζνπλ δεηήκαηα φπσο: πνιηηηθφο θίλδπλνο ζηελ Νπθξαλία, κηα αγνξά 40 εθαηνκκπξίσλ θαηνίθσλ, ην ίδην θαη ζηελ Ρνπξθία, επίζεο κηα αγνξά 65 εθαηνκκπξίσλ θαηνίθσλ ζην θαηψθιη ηεο ΔΔ κε 20 εθαηνκκχξηα λένπο, Βνπιγαξία θαη Ονπκαλία λα θξελάξνπλ νη ΑΜΔ θαη Πεξβία λα θηλείηαη ελάληηα ζε θάζε...λφκν ηεο αγνξάο! Γηα φια απηά κίιεζαλ ν νηθνλνκηθφο δηεπζπληήο ηεο Lamda Development θ. Νδπζζέαο Αζαλαζίνπ, ν ππεχζπλνο ηεο EKTASIS Development γηα ηηο Βαιθαληθέο αγνξέο θ. Γηώξγνο Γελεξάιεο, ν δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο δεχηεξεο ζε κέγεζνο εηαηξείαο αλαπηπμεο ζηελ Δπξψπε Multi Development, θ. Λico Veldhuis, ε Partner ηεο Global Finance θπξία Ηβάλα Bozjak, ν δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο Zeus Capital Partners θ. Πηέιιηνο Εαββφο θαη ην ηδξπηηθφ κέινο ηνπ fund Bluehouse θ. Γηάλλεο Γειηθαλάθεο. Δηδηθφ αθηέξσκα ζην ζέκα απηφ ζα έρνπκε ζε επφκελν ηεχρνο. TO ICSC Δμαξεηηθά ελδηαθέξνληα ζηνηρεία έδσζε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ γεχκαηνο, ν θ. St. Pragnell επηθεθαιήο ηεο θξηηηθήο επηηξνπήο ηνπ Γηεζλνχο Ππλεδξίνπ Δκπνξηθψλ Θέληξσλ (ICSC). Αλαθέξζεθε ζηε λέα γεληά εκπνξηθψλ θέληξσλ, ζηελ κεηάβαζε απφ ηα γλσζηά Malls ζε πην ζχλζεηεο εκπνξηθέο αλαπηχμεηο πνπ ζπλδπάδνπλ εκπφξην, ςπραγσγία, παξνρή ππεξεζηψλ, πνιηηηζκφ, αζιεηηζκφ ζε θηίξηα κε λέα αξρηηεθηνληθή αληίιεςε θαη λέεο ηνπνζεζίεο. «Ζ βηνκεραλία ησλ εκπνξηθψλ θέληξσλ βξίζθεηαη ζε έλα ζηαπξνδξφκη ην νπνίν νδεγεί ζε λέεο επθαηξίεο, λέεο ηδέεο θαη λέεο δεζκεχζεηο. Δρνπκε εηζέιζεη ζε κηα ζπλαξπαζηηθή επνρή...», ηφληζε ν θ. Pragnell. ΝΗ ΠΚΞΟΑΜΔΗΠ Ζ ηξίηε νκάδα νκηιεηψλ αλαθέξζεθε ζηε ζρέζε ησλ ζπκπξάμεσλ δεκφζηνπ θαη Ηδησηηθνχ ηνκέα, θαη ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο κπνξεί κέζα απφ ην ζπγθεθξηκέλν εξγαιείν λα αλαβαζκηζηεί ην αζηηθφ πεξηβάιινλ. Ραπηφρξνλα ε αξρηηέθησλ - πνιενδφκνο θαη αληηπξφεδξνο ηεο Γηεζλνχο Δλσζεο

6 Αξρηηεθηφλσλ (UIA) θπξία Ιίδα Πηόια ηνπνζεηήζεθε πάλσ ζε δεηήκαηα πξαζηλεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο. «Γελ είλαη απιά δήηεκα βηνθιηκαηηθψλ πξνδηαγξαθψλ, ή πξνθήξπμεο αξρηηεθηνληθψλ δηαγσληζκψλ γηα ηα δεκφζηα θηήξηα» δήισζε ραξαθηεξηζηηθά, «ην ζέκα είλαη ε ζεζκηθή ζσξάθηζε ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ αξρηηέθηνλα ζε φια ηα επίπεδα θαη ηηο βαζκίδεο». «Απηφ πνπ είλαη απαξαίηεην» ηφληζε, «είλαη ε χπαξμε πνιενδνκηθνχ ζρεδηαζκνχ. Νη αξρηηέθηνλεο πέξαλ ησλ ππνινίπσλ, επηδεηνχκε θαη ηελ αζθάιεηα ησλ επελδπηψλ, ε νπνία ρσξίο ηνλ απαξαίηεην πνιενδνκηθφ ζρεδηαζκφ δελ πξφθεηηαη λα ππάξμεη». Ν εηδηθφο γξακκαηέαο γηα ηηο ΠΓΗΡ ζην ππνπξγείν Νηθνλνκίαο θαη Νηθνλνκηθψλ θ. Ιεωλίδαο Θνξξέο, ππνγξάκκηζε ηε ζεκαζία ησλ PPP θαη έδσζε ζηνηρεία γηα έξγα πνπ γίλνληαη ζηε ρψξα καο. Ππγθεθξηκέλα, φπσο δήισζε «δξνκνινγνχληαη 52 έξγα ΠΓΗΡ κε πξνππνινγηζκφ 5,7 δηζ. Νινθιεξψζεθε ν πξψηνο δηαγσληζκφο, ελψ βξίζθνληαη ζε εμέιημε άιινη 12, χςνπο 1,5 δηζ.», θαη ζπλέρηζε φηη ηα έξγα «αθνξνχλ εθπαηδεπηηθέο ππνδνκέο -ζρνιεία, παλεπηζηήκηα, εζηίεο-, ηνλ ηνκέα ηεο πγείαο, ηεο δηθαηνζχλεο - θπιαθέο, δηθαζηηθά κέγαξα-, ηνπ ηνπξηζκνχ θαη αζιεηηζκνχ, ηνπ πεξηβάιινληνο, ηεο άκπλαο, ησλ κεηαθνξψλ, αληαπνδνηηθά έξγα ΝΡΑ θαη ηέινο θηήξηα ζηέγαζεο Γεκνζίσλ πεξεζηψλ». Ρέινο, αλαθέξζεθε ζην φηη ε ζπκκεηνρή ηνπ δεκνζίνπ κέζα απφ ην ΞΓΔ ζηα έξγα απηά βξίζθεηαη ζήκεξα ζην 7% θαη ζα θζάζεη ζηαδηαθά ζην 15%». Ν δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο Θηεκαηηθήο Δηαηξείαο ηνπ Γεκνζίνπ θ. Θ. Γθξάηδηνο, αλέιπζε ην ζρέδην ηεο ΘΔΓ γηα ηελ αμηνπνίεζε ηεο αθίλεηεο πεξηνπζίαο ηνπ Γεκνζίνπ θαη ζηα έξγα πνπ πξνσζεί κε δηαγσληζκνχο ε εηαηξεία. «Απφ ην 2007, έρνπλ ππνβιεζεί ζηελ αξκφδηα επηηξνπή ΠΓΗΡ απφ ηελ ΘΔΓ 15 πξνηάζεηο, ελψ κέρξη ην ηέινο ηνπ 2008 ε ΘΔΓ ζα έρεη ππνγξάςεη ηε ζχκβαζε γηα ην πξψην ΠΓΗΡ, πνπ αθνξά ζηνπο ππξνζβεζηηθνχο ζηαζκνχο». Ωο πξνο ηηο βηνθιηκαηηθέο πξνδηαγξαθέο, ν δηεπζχλσλ ζχκβνπινο ηεο ΘΔΓ δήισζε φηη πάληα ππήξρε ζηελή ζρέζε κε ην ΘΑΞΔ φινη νη δηαγσληζκνί πεξηέρνπλ πξνδηαγξαθέο γηα ηελ ελεξγεηαθε ζπκπεξηθνξά ησλ θηεξίσλ, ελψ γηα ην ππνπξγείν νηθνλνκηθψλ κειεηάηαη ε λνκηθή θφξκα ψζηε λα πξνθεξπρζεί αξρηηεθηνληθφο δηαγσληζκφο. ΡΑ ΔΚΞΝΟΗΘΑ ΘΔΛΡΟΑ Πην ηειεπηαίν panel ην ζέκα ζπδήηεζεο ήηαλ ην ιηαληθφ εκπφξην σο κνριφο αλάπηπμεο ηεο ειιεηθήο αγνξάο αθηλήησλ. Αλαιχζεθαλ δεηήκαηα φπσο ν λένο ηξφπνο δσήο πνπ ππαγνξεχνπλ ηα εκπνξηθά θέληξα (life style retail), ε «ζχγθξνπζε» εκπνξηθψλ δξφκσλ κε ηα malls, ε ρξεκαηνδφηεζε ησλ κεγάισλ εκπνξηθψλ αλαπηχμεσλ θ.ιπ. Ν θ. Θ. Σαξαγθηώλεο, πξφεδξνο ηνπ νκίινπ Σαξαγθηψλε, κίιεζε γηα ην ξφιν πνπ δηαδξακαηίδνπλ ηα εκπνξηθά θέληξα, ζηελ πνιηηηζκηθή αιιά θαη γεληθφηεξε εμέιημε ηνπ θνηλνχ, δειψλνληαο ραξαθηεξηζηηθά γηα ην επίπεδν ησλ εκπνξηθψλ ζηελ Διιάδα, «Πηελ Διιάδα ππάξρνπλ δχν θαηεγνξίεο αλζξψπσλ. Απηνί πνπ δεκηνπξγνχλ θαη απηνί πνπ αληηηίζεληαη ζηελ δεκηνπξγία. Ππλήζσο δε νη ηειεπηαίνη απηνραξαθηεξίδνληαη θαη πξνζηάηεο ηνπ πεξηβάιινληνο». «Νη πφιεηο καο πξέπεη λα εμειηρζνχλ», ζπλέρηζε, «ζίγνπξα αγαπψ ην πξάζηλν, αιιά θαη ηελ εμέιημε». «Όπνηνο ζέιεη πξάζηλν αο πάεη ζηελ εμνρή», θαηέιεμε, ηνλίδνληαο φηη «κε απηή ηε ινγηθή δελ ζα αλαπηπρζνχλ πνηέ κεγάια projects ζην θέληξν. Ρέινο, ζε εξψηεζε ζρεηηθά κε ηελ επθνιία δαλεηνδνηήζεσλ δήισζε «Νη ηξαπεδίηεο είλαη έθπιεθηνη κε φζα ζπκβαίλνπλ ζην ρψξν ηνπο... Γχζθνινο θαηξφο ινηπφλ γηα δαλεηνδνηήζεηο». Ν γεληθφο δηεπζπληήο ηεο ECE - Lamda Development θ. Nίθνο Μεζάιεο κίιεζε γηα ηελ πξφζθαηε ξχζκηζε πνπ δίλεη ηε δπλαηφηεηα επηινγήο ηνπ θαηαζηεκαηάξρε λα εληαρζεί ζην ΦΞΑ, κεηαηξέπνληαο ηε ζρέζε ελνηθίνπ ζε ζρέζε παξνρήο ππεξεζηψλ. Ν θ. Μεζάιεο είπε πσο «καο δίλεη ηελ δπλαηφηεηα λα παξέρνπκε ζηνλ θαηαζηεκαηάξρε κηα ζεηξά ππεξεζηψλ - θαζαξηζκφο, θχιαμε θ.ι.π.- πνπ είλαη πξνο φθεινο ηνπ θαηαζηεκαηάξρε θαη εμππεξεηείηαη ζηελ θαζεκεξηλφηεηά ηνπ». H δηεπζχλνπζα ζχκβνπινο ηεο Αζελατθήο Νηθνλνκηθήο θαη εθπξφζσπνο ηεο JLL ζηελ Διιάδα θπξία Γίθα Αγαπεηίδνπ, έδσζε ζηνηρεία γηα ηα εκπνξηθά θέληξα θαη ηελ εμέιημή ηνπο επξσπατθά θαη ζηελ Διιάδα. Σαξαθηεξηζηηθά αλέθεξε φηη ζηελ Διιάδα, ζε αληίζεζε κε ηα επξσπατθά θέληξα, κφιηο ην 28% ησλ εκπνξηθψλ θέληξσλ βξίζθνληαη ζην θέληξν θη απηφ εμαηηίαο ηεο έιιεηςεο γεο θπξίσο. Πηα επφκελα ρξφληα, αλακέλεηαη λα πξνζηεζνχλ γχξσ ζηα έλα εθαη. η.κ. ελνηθηάζηκσλ ρψξσλ.

7 Πε εξψηεζε ζρεηηθά κε ηηο πσιήζεηο κέζσ δηαδηθηχνπ είπε φηη «ζίγνπξα είλαη θάηη ην νπνην ζπκθέξεη θαη ην θαηάζηεκα θαη ην θνηλφ, ζηε Κ. Βξεηαλλία ππάξρεη, αιιά ζηελ ρψξα καο λνκίδσ φηη ζπδεηάκε γηα θάηη πνπ ζα δνπλ κάιινλ ηα εγγφληα καο». Ρέινο, φζνλ αθνξά ηηο επελδχζεηο είπε ραξαθηεξηζηηθά φηη «ηα πξάγκαηα είλαη δχζθνια γηα επελδχζεηο. Ρψξα νη επελδπηέο έρνπλ απαηηήζεηο γηα πςειφηεξεο απνδφζεηο». Ν θ. Γηάλλεο Θενδωξήο, CEO ηεο Emporiki Leasing, κίιεζε γηα ηα πιενλεθηήκαηα ησλ εκπνξηθψλ θεληξσλ θαη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξεη ην leasing. Σαξαθηεξηζηηθά δήισζε «Ρν leasing ζε ζρέζε κε έλα δάλεην, είλαη ζίγνπξα πξνηηκφηεξν, γηαηί δελ είλαη εμαληιεηηθά λνκνζεηεκέλν. Κάιηζηα ζηελ ζγθεθξηκέλε πεξίνδν ηεο παγθφζκηαο θξίζεο ην leasing έρεη ζίγνπξα φια ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ ην θάλνπλ πην ζπκθεξνπζα ιχζε. Ν developer κπνξεί λα επαλαθηήζεη άκεζα ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ θεθαιαίνπ ρσξίο λα ράζεη ηνλ έιεγρν ηνπ project». copyright Wave Media Operations LTD Όξνη ρξήζεο Created by Inertia