Ligji I Ohmit Gjatë rrjedhës së rrymës nëpër përcjellës paraqitet. rezistenca. Georg Simon Ohm ka konstatuar

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ligji I Ohmit Gjatë rrjedhës së rrymës nëpër përcjellës paraqitet. rezistenca. Georg Simon Ohm ka konstatuar"

Πρίσκα Γαλάνης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Rezistenca elektrike Ligji I Ohmit Gjatë rrjedhës së rrymës nëpër përcjellës paraqitet rezistenca. Georg Simon Ohm ka konstatuar varësinë e ndryshimit të potencialit U në skajët e përcjellësit metalik me prerje terthore konstante gjatë rrjedhës së rrymës me intenzitet I: Varësia është konstante. ndryshimi i potencialit U = R = konst. Kjo shprehje njihet si Ligji I Ohmit. I intenziteti I rrymës 1

2 O Me një operacion të thjeshtë algjebrik fitohët U = IR Në skajet e përcjellësit në të cilën rrjedh rryma elektrike paraqitet ndryshim i potencialit. Përcjellësi në tërë gjatësinë nuk është në potencial të njejtë diçka që është kryekëput tjetër në raport me dukuritë në elektrostatikë. Në elektrostatikë i tërë përcjellësi gjithënjë është në potencial të njejtë 2

3 Rezistenca elektrike dhe përqueshmëria elektrike Rezistenca elektrike e përcjellësit mund të konstatohët me matjen e intenzitetit të rrymës dhe tensionit në skajet e përcjellësit-sipas ligjit të Ohmit: U R = I Njësia matëse për rezistencen elektrike: [U ] V [R] = = = [I] A (ohm) 3

4 O Përqueshmëria elektrike vlera reciproke e rezistencës: G = 1 = R I U Njësia matëse për përçueshmërinë elektrike: [I] A 1 [G] = = = = S (siemens) [U ] V 4

5 O Ligji I Ohmit mund të shtrohët edhe me shprehjet: U U R = I = U = IR I R I G = I = GU U = U I G Shfrytëzojmë atë shprehje e cila për rastin konkret është më e përshtatshme. 5

Rezistenca elektrike e telit përcjellës Rezistenca e përcjellësit metalik me prerje terthore konstante është: Gjatësia e përcjellësit Rezistenca elektrike e

6 Rezistenca elektrike e telit përcjellës Rezistenca e përcjellësit metalik me prerje terthore konstante është: Gjatësia e përcjellësit Rezistenca elektrike e përcjellësit l R = ρ S Rezistenca elektrike specifike e materialit Prerja terthore e përcjellësit përqueshmëria specifike e materialit Përqueshmëria elektrike G është: G = S l 6

7 Rezistenca elektrike specifike Rezistenca specifike elektrike (rezistenca) është rezistenca elektrike e përcjellësit me siperfaqe terthore dhe gjatësi të njësishme Njësia matëse për rezistencën specifike elektrike është: S] m2 [r] = [R] [ = = m [l ] m Kjo njësi është jopraktike shpesh përdorët: 2 mm -6 [r] = = 10 m m 7

8 O Përqueshmëria elektrike specifike Përqueshmëria elektrike specifike vlera reciproke e rezistencës specifike: 1 = _ r Njësia matëse për përqueshmërin elektrike specifike : _ l m S [ ]= [G] = S = = [S] m2 m m Sm =10-6S _ = µ _ mm2 mm28

9 Varësia e rezistencës elektrike prej temperaturës Rezistenca elektrike e përcjellësit metalik varët nga temperatura e përcjellësit. Ohm këtë bamuri nuk ka mundur ta konstatojë në mungesë të instrumenteve matëse të sakta Rezistenca në një temperaturë t me saktësi është: Koeficienti termik I rezistencës R = R (1+a J) t 20 Rezistenca në 20oC Ndryshimi i temperaturës në raport me 20oC 9

10 Koeficienti termik I rezistencës a rritja relative e rezistencës për rritjen e temperaturës prej 1oC. Njësia matëse: 1 [a]= o C Ndryshimi i temperaturës (pozitiv ose negativ) DJ në raport me atë në 20 o C matet me o C. emperatura referente është e a.sh.q. temperatura e dhomës prej 20oC është lehtë të realizohët dhe të mbahët. 10

Përcjellësit në pajisjet elektrike shpesh I ekspozohën temperaturave që janë mbi 100o C - dhe rritja e rezistencës në praktikë nuk guxonë të abstrahohët : = R (1+a J) Rt 20 Koeficienti termik a

11 Përcjellësit në pajisjet elektrike shpesh I ekspozohën temperaturave që janë mbi 100o C - dhe rritja e rezistencës në praktikë nuk guxonë të abstrahohët : = R (1+a J) Rt 20 Koeficienti termik a caktohët në rrugë empirike. Ai ndryshon për materiale të ndryshme është e dhënë nëpër manuele/katalogje Varësia e rezistencës në metalët e pastërta nga temperatura zakonisht është më e madhe se te legurat. Disa jometale kanë koeficientin e rezistencës elektrike të temperaturës negativ 11

12 Rezistenca elektrike për ndërrime të shprehura të R t temperaturës = R (1+a J) Rt 20 J 0 o C] Në ndërrimet e mëdha të temperaturës aproksimimi linear i rezistencës nuk është edhe aq I sakët 12

13 Superperçueshmëria R t o J [ C] Disa percjellës nëse u zbritet temperatura tepër e humbin fare rezistencën dukuria e superpërqueshmërisë 0 13

14 Superperçueshmëria- prezente te zhiva dhe disa jometale. ek supërpercueshmeria rryma elektrike rrjedh vetëm nëpër sipërfaqen (lekuren) e supërpërcjellësit. Dendësia e rrymës brenda supërpërcjellësit është zero Brenda supërpërcjellësit nuk mundet që të ekzistonë fusha magnetike Supërpërcjellësit I humbin vetit e tyre prej supërpërcuesit nëse ndodhen në fushën magnetike të fuqishme. 14

15 Ligji I Joulit Njeri nga efektet e rrymës elektrike është efekti I nxehtësisë Sasia e energjisë së nxehtësisë nëse dihët intenziteti I rrymës është: Rezistenca elektrike nëpër të cilën rrjedh rryma W = R I Sasia e energjisë së nxehtësisë- 2 t koha intenziteti I rrymës përmes shprehjës së Ligjit të Ohmit U 2 2 W = RI t = UIt = R t = GU 2 t 15

Σχετικά έγγραφα

Fluksi i vektorit të intenzitetit të fushës elektrike v. intenzitetin të barabartë me sipërfaqen të cilën e mberthejnë faktorët

Fluksi i vektorit të intenzitetit të fushës elektrike v. intenzitetin të barabartë me sipërfaqen të cilën e mberthejnë faktorët Ligji I Gauss-it Fluksi i ektorit të intenzitetit të fushës elektrike Prodhimi ektorial është një ektor i cili e ka: drejtimin normal mbi dy faktorët e prodhimit, dhe intenzitetin të barabartë me sipërfaqen