ª π π À π π π π ª π π π ø ƒø ø ø ø. Η πολιτική για την Παιδεία και τα «αγκάθια»

Transcript

1 Χρόνος 23ος Αρ. Φύλλου 264 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΕΥΡΩ: 0,02 Λυκαβηττού 2 Τ.Κ Αθήνα ΚΩ ΙΚΟΣ: 1398 ª π π À π π π π ª π π π ø ƒø ø ø ø Γιορτινό «πακέτο» µε προτάσεις για βιβλία και θεατρικές παραστάσεις Το.Σ της Οµοσπονδίας µας και οι υπεύθυνοι της συντακτικής οµάδας της ς ηµήτρης Τρίπκος και Μόνα Αµανατίδου σας ευχόµαστε καλές γιορτές και ευτυχισµένο το Η πολιτική για την Παιδεία και τα «αγκάθια» Φιλόδοξα σχέδια για όλο το φάσµα της εκπαίδευσης, την εισαγωγή στα Πανεπιστήµια και την πολυγλωσσία στα σχολεία έχει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, αλλά τα προβλήµατα που φαίνεται ήδη να αντιµετωπίζει είναι πάρα πολλά. Ξεκινώντας από το δηµοτικό, το Υπουργείο Παιδείας έφάρ- µοσε φέτος τη λειτουργία 800 δηµοτικών σχολείων µε αναµορφωµένο πρόγραµ- µα, και έχει στόχο µέχρι το 2013 να γενικεύσει την ε- φαρµογή του στο σύνολο της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. Στο µεταξύ όµως, ήδη άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα προβλήµατα όπως προκύπτει από σύσκεψη που έκαναν σύλλογοι δασκάλων της Αττικής, οι οποίοι χαρακτήρισαν το µοντέλο αυτό, πρωτοφανές. Ξεκινώντας από το δηµοτικό, το Υπουργείο Παιδείας έφάρµοσε φέτος τη λειτουργία 800 δηµοτικών σχολείων µε αναµορφωµένο πρόγραµµα, και έχει στόχο µέχρι το 2013 να γενικεύσει την εφαρµογή του στο σύνολο της πρωτοβάθ- µιας εκπαίδευσης. Στο µεταξύ όµως, ήδη άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα προβλήµατα όπως προκύπτει από σύσκεψη που έκαναν σύλλογοι δασκάλων της Αττικής, οι οποίοι χαρακτήρισαν το µοντέλο αυτό, πρωτοφανές. Το εν λόγω πρόγραµµα εισάγει 11 ξεχωριστά διδακτικά αντικείµενα για τις δύο πρωτες τάξεις του δη- µοτικού, 13 για τις δύο µεσαίες και 15 για την Πέ- µπτη και Έκτη τάξη του δη- µοτικού, γεγονός το οποίο επιβαρύνει τα παιδιά µε 1274 ώρες υποχρεωτικής διδασκαλίας το χρόνο, τη στιγµή που ο µέσος όρος του ΟΟΣΑ, είναι 769 ώρες το χρόνο. Οι εκπαιδευτικοί τονίζουν ότι το αναµορφω- µένο αυτό πρόγραµµα για τα δηµοτικά όχι µόνο δε βοηθάει τα παιδιά, αλλά τα συνθλίβει κάτω από το βάρος του καθηµερινού ε- πτάωρου. Επίσης, τα παιδιά αντί να πηγαίνουν στα σπίτια τους µε λιγότερες υ- ποχρεώσεις επιστρέφουν κουρασµένα και µε περισσότερο διάβασµα για την ε- πόµενη ηµέρα. Πρόβληµα έχει προκύψει φέτος και µε τις ξένες γλώσσες, λόγω των περικοπών στις δαπάνες για την εκπαίδευση. Ενώ αρχικά υπήρχε ο φιλόδοξος στόχος που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την πολυγλωσσία, φέτος σε πάρα πολλά σχολεία δεν διδάσκονται τα ιταλικά και τα ισπανικά παρά µόνο σε ελάχιστες τάξεις, παρά το γεγονός ότι οι µαθητές και οι γονείς είχαν εκδηλώσει σοβαρό ενδιαφέρον για τη διδασκαλία τους. Συνέχεια σελ. 2 ΘΕΜΑ Τα οφέλη από την είσοδο µεταναστών σε µια χώρα Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ κ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΖΑΡΩΤΙΑ Η ΣΤΟ 28ο ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΤΗΣ PALSO ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Εκδήλωση στο πλαίσιο του Μoney Show 2010 ΑΡΘΡΟ ÛÂÏ. 6-9 ÛÂÏ. 17 Ερωτηµατολόγιο για την αξιολόγηση της ποιότητας του µαθήµατος ÛÂÏ. 15 ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ-ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ Υποχρεώσεις Ιανουαρίου και απαντήσεις στα δικά σας ερωτήµατα ÛÂÏ. 18

2 2 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Θέµατα Συνέχεια από σελ. 1 Φέτος περιορίστηκαν οι διορισµοί στους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς µε αποτέλεσµα οι µαθητές που είχαν ε- πιλέξει τα ιταλικά και τα ι- σπανικά να αναγκάζονται να αλλάξουν επιλογή και να κάνουν άλλες γλώσσες. Οι σύλλογοι των καθηγητών ιταλικής και ισπανικής διαµαρτύρονται στο Υπουργείο Παιδείας για τον περιορισµό των διορισµών αλλά λύση δεν έ- χει βρεθεί. Στα µέσα του Νοεµβρίου σε 21 διευθύνσεις δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης τα κενά καθηγητών ιταλικής υπερβαίνουν τα 100. Σε όλη την Ελλάδα έχουν προσληφθεί 33 µόνιµοι καθηγητές και 23 αναπληρωτές, ενώ οι ανάγκες για καθηγητές ιταλικής είναι τεράστια αφού πάνω από παιδιά είχαν ζητήσει πέρυσι να διδακτούν τη γλώσσα αυτή. Ο σύλλογος των καθηγητών της ιταλικής αναφέρει ό- τι για φέτος η ζήτηση είχε αυξηθεί κατακόρυφα, σε ποσοστό που φτάνει σε τουλάχιστον µαθητές. Κατόπιν αυτών, είναι λογικό τα κέντρα ξένων γλωσσών αγγλικής να ανθίζουν και όχι να µαραζώνουν, όπως δήλωνε η Υπουργός Παιδείας. Όπως φαίνεται τα σχέδια του Υπουργείου Παιδείας για την πολυγλωσσία στα σχολεία θα έχουν την ίδια τύχη που είχε και η Πρόσθετη ιδακτική Στήριξη (Κρατικά Φροντηστήρια), τα οποία φέτος εξαφανίστηκαν από τα σχολεία, αφού τα ποσά από το αντίστοιχο Κοινοτικό Πρόγραµ- µα τελείωσαν. Η πολιτική για την Παιδεία και τα «αγκάθια» Όσο αφορά στις αλλαγές που προωθεί το Υπουργείο Παιδείας για την εισαγωγή στα πανεπιστήµια και στα ΤΕΙ, µε το σύστηµα του Εθνικού Απολυτηρίου, και εδώ, όπως δείχνουν τα πράγµατα τα σχέδια της Κυβέρνησης θα οδηγήσουν στο φαινόµενο να εισάγονται λιγότεροι νέοι στα ΑΕΙ. Συνεπώς, ο δρόµος για την εισαγωγή στα ΑΕΙ θα είναι στρωµµένος µε δυσκολίες και φυσικά για άλλη µια φορά τα φροντηστήρια θα είναι αυτά που θα αναλάβουν την υποστήριξη των µαθητών ως προς την πρετοιµασία τους για τα ΑΕΙ. Το Εθνικό Απολυτήριο, θα χορηγείται στους απόφοιτους του Λυκείου που θα έχουν επιτύχει κατά µέσο όρο τουλάχιστον βαθµολογία ίση µε το 50% στις εξετάσεις Εθνικού Επιπέδου, οι οποίες θα γίνονται ως εξής: Σε µαθήµατα γενικής παιδείας της Β τάξης τα οποία µπορεί να είναι η Νεοελληνική Γλώσσα, η ιστορία, τα µαθηµατικά, η φυσική, η χη- µεία και η ξένη γλώσσα. Στα µαθήµατα γενικής παιδείας της Γ τάξης και σε δύο ή τρία µαθήµατα επιλογής της ίδιας τάξης. Κατόπιν η εισαγωγή στα πανεπιστήµια θα γίνεται (µε Αµερικάνικο στύλ) πράγµα που σηµαίνει ότι όσοι θα µπαίνουν στα α- νώτατα ιδρύµατα θα περνούν από τελική αξιολόγηση, από τα ίδια τα ιδρύµατα, έτσι ώστε να βρεθούν σε κάποιο τµήµα. Ο στόχος του Υπουργείου είναι να οικοδοµήσει ένα σύστηµα εισαγωγής που θα µοιάζει στο International Baccalaureate. Θα είναι δηλαδή ένα «διετές λύκειο», το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να ασχολούνται µε µικρό αριθµό µαθηµάτων και περιορισµένη διδακτέα ύλη. Ταυτόχρονα τα παιδιά θα πρέπει να κάνουν έρευνες και εργασίες που θα βασίζονται στην κριτική σκέψη και την ικανότητα σύνθεσης, έτσι ώστε στο τέλος να µπορούν να ανταποκριθούν στο νέο εξεταστικό σύστηµα. Ένα ακόµα θέµα που απασχολεί το Υπουργείο Παιδείας είναι αυτό της παραπαιδείας και τα «ιδιαίτερα» από καθηγητές που απασχολούνται στα δηµόσια και ιδιωτικά σχολεία της χώρας. Οι γονείς καταγγέλλουν τέτοια φαινόµενα, ενώ η Οµοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος (ΟΕΦΕ), έχει ήδη καταθέσει φάκελο στο Υπουργείο ζητώντας να ε- φαρµοστεί ο νόµος που προβλέπει αυστηρές ποινές- από φυλάκιση µέχρι και οριστική παύση, ενώ ορισµένες από αυτές τις καταγγελίες είναι ήδη στα χέρια της δικαιοσύνης. Για παράδειγµα, η Εισαγγελία Πρωτοδικών της Ρόδου, διερευνά εάν είναι βάσιµες οι καταγγελίες που αφορούν σε 4 καθηγητές δη- µόσιων σχολείων που εµφανίζονται ακόµα και να εκβιάζουν µαθητές να παρακολουθήσουν τα ιδιαίτερα µαθήµατα που αυτοί παραδίδουν. Το θέµα της παραπαιδείας για πρώτη φορά θα α- ποτελέσει αντικείµενο διερεύνησης και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, συζήτηση µάλιστα που έχει προγραµµατιστεί να γίνει στις Βρυξέλλες, στις αρχές εκεµβρίου. Το Υπουργείο Παιδείας από την πλευρά του δεν έχει καταλήξει πως θα αντιµετωπίσει το φαινόµενο αυτό και τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι καταχρώνται τη θέση τους για να πιέσουν µαθητές για ιδιαίτερα µαθήµατα, αφού υπάρχει και µια κατηγορία εκπαιδευτικών που κάνει ιδιαίτερα αλλά σε µαθητές και σε περιοχές εκτός από τον βασικό τόπο εργασίας τους. ΕΥΒΟΙΑ Εκπαιδευτικό ταξίδι στην Αγγλία Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Εκπαιδευτικού Προγράµµατος Leonardo da Vinci και µε αρωγό το Επιµελητήριο Ευβοίας ο Σύνδεσµος Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Ν.Ευβοίας πραγµατοποίησε 15/ηµερο εκπαιδευτικό ταξίδι στην Αγγλία για τα µέλη του, το Ιανουάριο και τον Απρίλιο Και τα δύο γκρουπ είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν µαθήµατα και να γνωρίσουν καινούργιες µεθόδους διδασκαλίας (π.χ διαδραστικό πίνακα, εφαρµογές internet κ.α) σε κολλέγια και Πανεπιστήµια του Λονδίνου.

3 3 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Θέµατα Seminar Days by Edexcel for the Revised Version PTE General by Edexcel January 2011 London Exams Hellas is organizing a seminar tour in order to update and teachers about the revised version PTE General that will be in effect from May The Academic Consultant London Exams Hellas, Mr Nick Michelioudakis will inform teachers about: The revised PTE General (awarded by Edexcel) - Simpler, Friendlier, Kinder What are the changes to the PTE General Tests? All you need to know about how the new format makes them simpler, friendlier and kinder to the candidates. Town Date Venue Karditsa Tuesday, 11 January 2011 Hotel Kierion Trikala Wednesday, 12 January 2011 Hotel Aeton Melathron Larisa Thursday, 13 January 2011 Hotel Divani Palace Larisa Veroia Monday, 17 January 2011 Hotel Aiges Melathron Kozani Tuesday, 18 January 2011 Hotel Tselikas Katerini Wednesday, 19 January 2011 Epimelitirio Pierias Kastoria Thursday, 20 January 2011 Hotel Resort Thessaloniki Monday, 24 January 2011 Hotel Electra Palace Chalkidiki Tuesday, 25 January 2011 Dimotiko Theatro N. Moudanion Kilkis Wednesday, 26 January 2011 Epimelitirio Kilkis Serres Thursday, 27 January 2011 Hotel Philippos Xenia ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ιηµερίδα στα Χανιά Σας ενηµερώνουµε ότι ο Σύλλογος PALSO Χανίων θα πραγµατοποιήσει διηµερίδα Σάββατο 11 και Κυριακή 12 Ιουνίου 2011 µε θέµα «Πολυπολιτισµική Κοινωνία» και όχι 4 και 5 Ιουνίου που είχαµε πει αρχικά. Για το.σ. Η Πρόεδρος, Παιδάκη-Βλαζάκη Ελένη Ο Γραµµατέας, Κοντουδάκης Αντώνης ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ Εξετάσεις LAAS (PALSO) και Edexcel Σε πλήρη ετοιµότητα βρίσκονταν η Οµοσπονδία αλλά και οι Σύλλογοι για την προετοιµασία των εξετάσεων εκεµβρίου LAAS (PALSO) και EDECXEL, την ώρα που η όδευε στο τυπογραφείο. Η εµπειρία και το κύρος της PALSO α- ποτελούν εγγύηση και για τις εξετάσεις, που αναµένονταν να είναι καθ όλα άψογες και χωρίς προβλήµατα. Ρεπορτάζ από τις εξετάσεις εκεµβρίου θα φιλοξενήσουµε στο επόµενο φύλλο της εφηµερίδας µας.

4 4 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Άρθρο Μητρική γλώσσα ΓΡΑΦΕΙ Η ΡΑΝΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ (ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΤΑΛΙΚΩΝ, ΑΠΟΦΟΙΤΟΣ Α.Π.Θ.) Η απόκτηση της µητρικής γλώσσας είναι ένα από τα βασικότερα θέµατα που έχουν απασχολήσει την επιστήµη. Πρόκειται για ιδιότητα έµφυτη ή επίκτητη; Χιλιάδες χρόνια πριν οι πρώτοι άνθρωποι ζούσαν σε µικρές περιπλανώµενες οµάδες όπως τα ζώα. Η α- νάγκη όµως για επιβίωση ενεργοποίησε το άτοµο να διαφοροποιήσει τα αναπνευστικά του όργανα και να µετατρέψει τους άναρθρους ήχους σε έναρθρο λόγο, και έτσι α- ναβάθµισε ποιοτικά και ποσοτικά την επικοινωνία του. Πριν τη γένεση της Γλωσσολογίας, οι αντιλήψεις των ανθρώπων για τη γλώσσα ήταν αβάσιµες και όχι τεκµηριωµένες. Κατά τους ιστορικούς χρόνους της ελληνικής αρχαιότητας ο Έλληνας φιλόσοφος Επίκουρος είχε διατυπώσει την άποψη ότι η γλωσσική ικανότητα ήταν συνέπεια της σωµατικής και ψυχικής κατάστασης, όπως η όραση και η ακοή. Κατά τον Μεσαίωνα ο Γερµανός Χέρντερ εναντιώθηκε στις αφελείς µέχρι τότε ερµηνείες και υποστήριξε ότι η γλώσσα είναι δώρο της φύσης (1772). Την ίδια αυτή άποψη επεξεργάστηκε και ο Γ. φον Χούµπολτ στα συµπεράσµατα του οποίου βασίζονται οι σύγχρονες θεωρίες. Η απόκτηση της µητρικής γλώσσας εποµένως έχει αποτελέσει αντικείµενο επιστηµονικών ε- ρευνών εδώ και πολλά χρόνια. Μέχρι προσφάτως, τη δεκαετία του 1970 επικρατούσε η άποψη ότι τα παιδιά µαθαίνουν να µιλάνε ε- πειδή µιµούνται την οµιλία των ενηλίκων και γιατί ενισχύονται από τους ενήλικες όταν µιλάνε σωστά. Έτσι το εξήγησε ο B. F. Skinner, χρησιµοποιώντας την Ενεργό Συντελεστική Μάθηση, υποστηρίζοντας ότι η γλώσσα µαθαίνεται µε θετική ενίσχυση και έλλειψη θετικής ενίσχυσης. Η θετική ενίσχυση πριµοδοτεί το παιδί να επαναλάβει τη λεκτική συµπεριφορά και αντίστοιχα η αρνητική ώστε να µην την επαναλάβει. Ταυτόχρονα χρησιµοποίησαν ως επιχειρήµατα για τη θεωρία τους ότι παιδιά που δεν ήρθαν σε επαφή µε τη γλώσσα µέχρι την κρίσιµη ηλικία της ήβης,δεν την έµαθαν σε ικανοποιητικό βαθµό, παρά τις προσπάθειες γιατρών, ψυχολόγων και γλωσσολόγων. Αυτή λοιπόν ήταν κατά βάση η άποψη των Συ- µπεριφοριστών ή Εµπειριοκρατών, που θεωρούσαν ότι το παιδί είναι άγραφος χάρτης (tabula rasa) και η µάθηση πραγµατώνεται µέσω της επανάληψης και της διόρθωσης. Και πράγµατι πάνω στη συµπεριφοριστική θεωρία µπορούν να βρουν εξήγηση περιπτώσεις παιδιών που βρέθηκαν εγκαταλελειµµένα σε ζούγκλα και δεν άρθρωσαν ποτέ ανθρώπινο λόγο παρά µόνο άναρθρες κραυγές όπως τα ζώα. Παρόµοια εξήγηση µπορεί να δοθεί σε περιπτώσεις παιδιών που γεννήθηκαν µε ολική απώλεια ακοής, που έχει ως άµεσο επακόλουθο την παντελή έλλειψη έναρθρου λόγου. Την θεωρία της Κλασικής Εξαρτηµένης Μάθησης την υιοθέτησε και ο Albert Bandura, ο ο- ποίος την διεύρυνε και κατέληξε ότι τα παιδιά µαθαίνουν παρατηρώντας τους ενήλικες. Έτσι εξηγείται πως τα παιδιά επαναλαµβάνουν φράσεις ή λέξεις που άκουσαν από τους µεγάλους. Συµπέρανε λοιπόν ότι η µάθηση συντελείται µέσω της µίµησης και της παρατήρησης, δηλαδή ότι υπάρχει η συντελεστική µάθηση και ο νόµος του αποτελέσµατος, χωρίς να απορρίψει όµως και τον ρόλο της ενίσχυσης σε µιµητικές γλωσσικές συµπεριφορές. Η άποψη του Βandura ε- πιβεβαιώνεται αν παρατηρήσουµε πως τα παιδιά υιοθετούν τον επιτονισµό, ρυθµό και λεξιλόγιο της οικογένειάς τους. Στον άλλο αντίποδα βρίσκεται η άποψη των φυσιοκρατών, σύµφωνα µε τους οποίους η ύ- παρξη γραµµατικής δοµής και απεριόριστης δηµιουργικότητας είναι ίδιον της ανθρώπινης γλώσσας, κάτι που υποστήριξε, όπως προαναφέρθηκε ο Humboldt και ο Καρτέσιος. Ση- µαντικός εκπρόσωπος των φυσιοκρατών είναι ο γλωσσολόγος και ψυχολόγος Noam Chomsky, ο οποίος για να εξηγήσει την όλη διαδικασία της απόκτησης της γλώσσας, υποστήριξε ότι υπάρχει µια βιολογική προδιάθεση στον άνθρωπο, ένας Μηχανισµός Γλωσσικής Εκµάθησης (Language Acquisition Device), γνωστός ως L.A.D. (1965).Η θεωρία του Chomsky ενισχύθηκε και από τους ψυχογλωσσολόγους, οι οποίοι παρατήρησαν πως τα παιδιά πολλές φορές φτιάχνουν µόνα τους λέξεις ή φράσεις, δηλαδή µετασχηµατίζουν ό- σα γνωρίζουν και παράγουν νέες, που δεν έ- χουν ξανακούσει από τους γονείς και το περιβάλλον τους, πραγµατοποιώντας γλωσσικά άλµατα. Αυτή η Γενετική Μετασχηµατιστική Γραµµατική του Chomsky, δηλαδή ότι η γλωσσική ικανότητα είναι έµφυτη και απο-

5 5 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Άρθρο κοµµένη από ενισχύσεις και µιµήσεις, έγινε α- ποδεκτή και από άλλους επιστήµονες όπως ο Eric Lenneberg (1967) και έγινε ευρύτερα γνωστή ως Γενετική Προσέγγιση. Μέσα από αυτήν την πορεία κατέληξε σήµερα να υπάρχει η νοοκρατική άποψη (rationalism) που στηρίζεται στα παρακάτω επιχειρήµατα, βασισµένα στη Γενετική Μετασχηµατιστική Γλωσσολογική Θεωρία: -Κάθε άνθρωπος θα µάθει τουλάχιστον µία γλώσσα, άσχετα µε το βαθµό της ευφυϊας του -Το µικρό παιδί ακούει περιορισµένο αριθµό προτάσεων και ίσως όχι πάντα σωστών, αλλά κατορθώνει σε λίγα χρόνια να εσωτερικεύσει ένα ολόκληρο σύστηµα -Μαθαίνοντας τη µητρική γλώσσα επαναλαµβάνουµε λέξεις ή φράσεις, αλλά σύντοµα παράγουµε άλλες που δεν έχουµε ξανακούσει (παραγωγικότητα της γλώσσας) -Τα παιδιά συµβαίνει να δηµιουργούν δική τους «γλώσσα» µε σκοπό να συνεννοούνται µεταξύ τους χωρίς να γίνονται αντιληπτά από τους άλλους Προσαρµόζοντας τις αρχές του Αριστοτέλη θα µιλούσαµε για δυνάµει ύπαρξη και ενεργεία πραγµάτωση της γλωσσικής ικανότητας. Μεταξύ των δύο παραπάνω διαµετρικά αντίθετων αντιλήψεων κινείται και η άποψη των βιολόγων, οι οποίοι χαρακτήρισαν την ανθρώπινη γλώσσα ως ειδολογικά καθορισµένη δηλαδή, καθορισµένη από το ανθρώπινο βιολογικό είδος. Αυτή η άποψη στηρίζεται στο ότι οι άνθρωποι έρχονται στον κόσµο εφοδιασµένοι µε τα απαραίτητα όργανα (λάρυγγα, στοµατική κοιλότητα, φωνητικές χορδές, αρκετά ανεπτυγµένο το κέντρο οµιλίας στον εγκέφαλο κ.α.) και πιθανότατα λόγω των µικροδιαφορών στα όργανα αυτά, από φυλή σε φυλή, µέσω της εξελικτικής πορείας, να υπάρχει µια µικρή γενετική προδιάθεση για την ευκολότερη εκµάθηση της µητρικής γλώσσας. Για αυτούς τα κληρονοµηµένα και επίκτητα σχήµατα αλληλοεπενεργούν και αλληλοσυµπληρώνονται. Μια ακόµα οπτική έρχονται να προσθέσουν και οι ψυχολόγοι, οι οποίοι έχουν καταλήξει στο συµπέρασµα ότι τα παιδιά δε µιµούνται τυφλά την γλώσσα που ακούν, αλλά την αναλύουν και εξάγουν κανόνες και σε αυτό ακριβώς το φαινόµενο οφείλονται και λάθη υπεργενίκευσης, όπως π.χ. το πάρτι τα πάρτια, κατά το αγόρι τα αγόρια ή το παιδί τα παιδιά, κάτι το οποίο αποδείχτηκε και από την πειραµατική µελέτη της Berko, που απέδειξε ότι τα παιδιά εξάγουν παραγωγικούς κανόνες. Στο σηµείο αυτό θα βοηθούσε αν κάναµε αναδροµή στη βρεφική και προσχολική ηλικία ε- νός παιδιού για να αντιληφθούµε καλύτερα τη λειτουργία της απόκτησης της γλώσσας. Η γλωσσική παραγωγή λοιπόν αρχίζει µε άναρθρους ήχους που αυξάνονται σε συχνότητα και ποικιλία κατά τον 4 µε 7 µήνα. Τα βάβισµα αρχίζει τον 6 µε 7 µήνα, που είναι η επανάληψη συλλαβών. Γύρω στον 9 µε 12 µήνα πραγ- µατώνονται λεκτικές ανταλλαγές ακατανόητες, αλλά µε σωστό τονισµό και ρυθµό. Κατά τη µετάβαση στη γλωσσική περίοδο το παιδί δηµιουργεί ένα ιδιότυπο λεξιλόγιο που υποδηλώνει ότι έχει καταλάβει πως συνδέονται τα φωνήµατα για να παραχθούν λέξεις. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το παιδί, α- κολουθεί µια καθορισµένη πορεία στα νοή- µατα που θέλει να εκφράσει, ανεξάρτητα α- πό τη µητρική του γλώσσα. Τα νοήµατα που εκφράζονται είναι: Ύπαρξη Εξαφάνιση Επανάληψη Κτήση Τόπος Υποκείµενο- αντικείµενο Υποκείµενο πράξη Πράξη- αντικείµενο Ερώτηση ιαπολιτισµικές µελέτες επίσης έχουν δείξει ότι το ίδιο συµβαίνει και µε την κατάκτηση της γραµµατικής. Έτσι δίνεται ιδιαίτερη προσοχή από τα παιδιά στη σειρά που είναι τοποθετη- µένες οι λέξεις και µετά στις καταλήξεις τους. Τα στάδια από τα οποία διέρχεται ένα παιδί ό- ταν µαθαίνει τη γλώσσα είναι ίδια για όλες τις γλώσσες του κόσµου, γεγονός που καταδεικνύει την ετοιµότητα του οργανισµού να µάθει σταδιακά τη γλώσσα. Η ταχύτητα διέλευσης α- πό τα στάδια εξαρτάται κυρίως από τις διαδικασίες µάθησης και δεν είναι έµφυτη ικανότητα. Εποµένως η γλωσσική ανάπτυξη ακολουθεί µια καλά προκαθορισµένη πορεία, η οποία φαίνεται πως οφείλεται σε µια βιολογική προδιάθεση η οποία όµως επηρεάζεται και από περιβαλλοντικούς παράγοντες και κυρίως τον τρόπο µε τον οποίο µιλάνε οι ενήλικες. Τα ανθρώπινα όντα είναι «γενετικώς προγραµµατισµένα» να αναπτύξουν ένα σύνολο φωνητικών κανόνων. Η εφαρµογή ό- µως αυτού του συστήµατος αποτελεί αντικεί- µενο κλασικής ενεργής συντελεστικής και µιµητικής µάθησης όπως και άλλες συµπεριφορές στη ζωή του ανθρώπου ή ακόµα και της ευφυΐας, που κατά ένα ποσοστό οφείλεται στην κληρονοµικότητα αλλά και σε περιβαλλοντικές επιδράσεις. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Roman Jakobson, Tα µεγάλα ρεύµατα της γλωσσολογίας, Εκδόσεις Περιοδικού Θεσσαλική Εστία, Αθήνα. Εγκυκλοπαίδεια Επιστήµη και Ζωή, τόµος 4, εκδόσεις Χατζηιακώβου α.ε. Μπαµπινιώτης Γεώργιος, Θεωρητική Γλωσσολογία, Εισαγωγή στη σύγχρονη Γλωσσολογία, Αθήνα, Κλειώ Ριζούλη, ιδακτικές Σηµειώσεις, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη Πετρούνιας Ευάγγελος, ιδακτικές Σηµειώσεις, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, Στέλλα Βοσνιάδου, Εισαγωγή στη ψυχολογία, Τόµος Α, Gutenberg, Αθήνα Σύγχρονη Ψυχολογία, Εκδόσεις Αλέξανδρος, 3ος τόµος, Φιλιππάκη Warburton Ειρήνη, Εισαγωγή στη θεωρητική γλωσσολογία, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1992.

6 6 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Αφιέρωµα Τα οφέλη από την είσοδο µεταναστών σε µια χώρα Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Α.Π.Θ. κ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΖΑΡΩΤΙΑ Η ΣΤΟ 28ο ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΤΗΣ PALSO Χαίροµαι ιδιαίτερα που βρίσκοµαι µεταξύ συναδέλφων εκπαιδευτικών, δασκάλων, γιατί θα ήθελα να ζητήσω την κατανόησή σας στο εξής: Είναι δεδοµένο όταν µιλάµε για κοινωνικοοικονοµικά θέµατα, ότι δε θα υπάρχει πλήρης ταύτιση απόψεων και συµφωνία σε ό,τι αναφέρει ο εισηγητής ή ο- ποιοσδήποτε συνοµιλητής του. Άλλωστε αυτό είναι και το ζητούµενο. Σκοπός µου σή- µερα δεν είναι να πω πράγµατα που θα µας βρουν όλους σύµφωνους, είναι ν αναδείξω την προσωπική µου, επιστηµονικά αν θέλετε δικαιολογηµένη ή όχι, γνώµη, ως προς το ζήτηµα της µετανάστευσης, καθώς και προσωπικές απόψεις ως προς το ρόλο που συγκεκριµένα µπορούν να παίξουν οι φορείς παροχής υπηρεσιών εκπαίδευσης ξένων γλωσσών στη χώρα µας, ειδικότερα σ αυτό το ζήτηµα. εν είναι νοµίζω καθόλου τυχαίο, µάλλον είναι ιδιαίτερα εύστοχο, το γεγονός ότι επιλέξατε αυτή τη συγκεκριµένη θεµατική ενότητα στη συγκεκριµένη χρονική συγκυρία για τη χώρα. Να σας θυµίσω κάτι: Η πρώτη ουσιαστική νοµοθετική πρωτοβουλία της νέας Κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι από την αρχή βρέθηκε στη µέση µιας έξαρσης χρηµατοπιστωτικής επίθεσης από τους διεθνείς κύκλους, ήταν να προχωρήσει ακριβώς στην ψήφιση του νόµου για τη µεταναστευτική πολιτική. εν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι το ζήτηµα αυτό µας απασχολεί σαν κοινωνία. Επιτέλους, πρέπει να το δούµε κατά- µατα, είναι ένα τεράστιο κοινωνικό φαινόµενο, τόσο διεθνώς, όσο και ειδικότερα στην περίπτωση της ελληνικής κοινωνία, ένα κοινωνικό φαινόµενο το οποίο λίγο πολύ µας έ- πιασε απροετοίµαστους. Η αλήθεια είναι ότι η παγκοσµιοποίηση α- ποτελεί πλέον ένα αδιαµφισβήτητο κεντρικό συστατικό στοιχείο της κοινωνικοοικονοµικής εξέλιξης. Μάλιστα είναι ένα στοιχείο το οποίο κάλλιστα θα µπορούσε να ο- δηγήσει στην ολική ανατροπή αυτού που γνωρίζουµε ως µεταβιοµηχανικό καπιταλιστικό µοντέλο ανάπτυξης και οικονοµικής δραστηριοποίησης. εν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η διεθνοποίηση ως εξέλιξη των κοινωνιών, χαρακτηρίζει την ανθρωπότητα συνολικά ή τις ε- πιµέρους περιοχές. Και σε άλλες περιόδους, στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας έχου- µε ανάλογες περιπτώσεις διεθνοποίησης. Είναι όµως η πρώτη φορά στο πλαίσιο της βιο- µηχανικής κοινωνίας που η παγκοσµιοποίηση θέτει υπό αµφισβήτηση τη βασική σχέση δόµησης του αστικού κράτους. Τη σχέση µεταξύ καπιταλιστικής οικονοµικής ανάπτυξης και εθνοκεντρικής κρατικής οντότητας. εν πρόκειται απλά για τη δηµιουργία νέων εθνικών συνειδήσεων, όπως ας πούµε στις ΗΠΑ πριν από περίπου δύο αιώνες, ή απλά για τη σύγκρουση κάποιων παλαιότερων ε- θνικών ταυτοτήτων µε νεότερες εθνικές ταυτότητες, όπως σε πολλά σχετικά σύγχρονα κεντροευρωπαϊκά κράτη, αλλά πρόκειται για την ουσιαστική ρήξη µεταξύ των ταξικών συµφερόντων και των εθνοκεντρικών αντιλήψεων. Αυτό δεν πρέπει να µας τροµάζει. Λέγοντας ότι η πολυπολιτισµική κοινωνία είναι η κοινωνία του µέλλοντος, δεν πάει να πει ότι ο καθένας από µας πρέπει να χάσει την εθνική του ταυτότητα ή τον τοπικό, γεωγραφικό, εθνολογικό, πολιτισµικό, αυτοπροσδιορισµό του. Συνεχίζουµε παρά το γεγονός ότι είµαστε Έλληνες, να είµαστε Πόντιοι, Θρακιώτες, Κρήτες ή οτιδήποτε άλλο. Συνεχίζουµε παρά το γεγονός ότι εντασσόµαστε σε µια ο- λοένα και πιο συνεκτικά µετεξελισσόµενη κοινωνία, αυτήν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να είµαστε Έλληνες, και πολύ περισσότερο δε, θα συνεχίσουν να έχουνε αυτή την ταυτότητά µας όσοι το επιθυµούν, όσοι µεγαλώνουν και διαµορφώνουν κοινωνική α- ντίληψη µε αυτή την ταυτότητα, ακόµη και αν, ελπίζω κάποια στιγµή, και η δική µας κοινωνία αποκτήσει τα πολυπολιτισµικά χαρακτηριστικά που θ αποτελέσουν και τα συγκριτικά της πλεονεκτήµατα στην κοινωνία των εθνών. Είτε λόγω της διεθνοποίησης του κεφαλαίου που είναι η πρωταρχική δύναµη, είτε λόγω της κινητικότητας της εργασίας που είναι η δευτερεύουσα εξέλιξη που ακολουθεί τη διεθνοποίηση του κεφαλαίου, οι πολυπολιτισµικές κοινωνίες είναι το µέλλον, χωρίς όµως αυτό να σηµαίνει ότι προκύπτουν και εγκαθίστανται έτσι αυτόµατα και χωρίς δυσκολίες. ύο είναι οι πηγές των δυσκολιών στην εξέλιξη των πολυπολιτισµικών κοινωνιών και δυστυχώς και τις δυο χαρακτηρίζουν την ελληνική κοινωνία. Όταν βρισκόµαστε σε µια περίοδο κρίσεως κοινωνικής, οικονοµικής, πολιτικής, πολιτισµικής όπως δυστυχώς συµβαίνει στην πατρίδα µας αυτή τη στιγµή, και δεν εννοώ µόνο τον τελευταίο χρόνο, τότε πολλές κοινωνικές οµάδες έχουν ν αντιµετωπίσουν ιδιαίτερης έντασης οικονοµικές και πολιτικές δυσκολίες. Ως αποτέλεσµα, αναπτύσσονται πολλές διατοµεακές, διαταξικές αντιπαραθέσεις ή έχθρες µεταξύ κοινωνικών οµάδων, έχθρες τις οποίες κάλλιστα εξτρεµιστικοί κύκλοι µπορούν να εκµεταλλευθούν και ν α- ξιοποιήσουν πολιτικά. Την ίδια στιγµή, η Ελλάδα, εκτός από το γεγονός ότι βιώνει µια κατάσταση πολύπλευρης συστηµικής κρίσεως, έχει και το εξής χαρακτηριστικό: Είµαστε µια περιοχή που ιστορικά έχει διαµορφώσει µια αρκετά ι- σχυρή (και καλώς που την έχει διαµορφώσει) εθνική πολιτισµική ταυτότητα. Αυτά τα δύο στοιχεία είναι που δυσκολεύουν ιδιαίτερα την προοδευτική µετάβαση προς µια πολυπολιτισµική κοινωνία. υστυχώς, η Την ίδια στιγµή, η Ελλάδα, εκτός από το γεγονός ότι βιώνει µια κατάσταση πολύπλευρης συστηµικής κρίσεως, έχει και το εξής χαρακτηριστικό: Είµαστε µια περιοχή που ιστορικά έχει δια- µορφώσει µια αρκετά ισχυρή (και καλώς που την έχει διαµορφώσει) εθνική πολιτισµική ταυτότητα. Αυτά τα δύο στοιχεία είναι που δυσκολεύουν ιδιαίτερα την προοδευτική µετάβαση προς µια πολυπολιτισµική κοινωνία. ελληνική πολιτεία δεν κατάφερε µέχρι σήµερα, και νοµίζω έχουµε πολλά βήµατα να κάνουµε προς αυτή την κατεύθυνση, ν αναπτύξει ένα ολοκληρωµένο σχέδιο µεταναστευτικής πολιτικής, να δει ακριβώς τι ζητάει από τους µετανάστες, τι µπορεί να της δώσουν τα µεταναστευτικά ρεύµατα που περνάνε από τη χώρα, είτε µένουν σε αυτήν είτε ό- χι, και βεβαίως τι µπορεί και η ίδια να δώσει σε αυτά. Αλλά πριν περάσουµε σε αυτό το ερώτηµα, το οποίο θα µου δώσει τη δυνατότητα να πω πολύ συγκεκριµένες προτάσεις ως προς το ρόλο που έχουν να παίξουν οι σχολές ξένων γλωσσών σ αυτή την κατεύθυνση, θα ήθελα να µου επιτρέψετε, πολύ σύντοµα, να κάνουµε µια αναδροµή, µια προσπάθεια αναζήτησης θεωριών που εξηγούν το φαινόµενο της µετανάστευσης και µιλούν για τις όποιες επιπτώσεις έχει αυτό στις κοινωνίες υποδοχής των µεταναστών. Η βασική θεωρητική προσέγγιση που µιλάει για το φαινόµενο της µετανάστευσης και η ο- ποία τυγχάνει της ευρύτερης αποδοχής από τους κύκλους των οικονοµολόγων και των κοινωνικών επιστηµόνων, χωρίς αυτό βεβαίως να σηµαίνει ότι είναι και η πιο σωστή, είναι η νεοκλασική, στατική, ποσοτική ανάλυση των επιπτώσεων της µετανάστευσης. Κοντολογίς λέει το εξής: Θεωρεί ότι υπάρχει µια «τέλεια» λειτουργούσα αγορά εργασίας, µια «τέλεια» προσφορά και ζήτηση εργασίας, δηλαδή ο ανταγωνισµός στην τέλεια µορφή του, συνεχώς σε πλήρη απασχόληση, µε τους µισθούς να προσαρµόζονται αναλόγως προκειµένου να διασφαλίζεται η ύπαρξη ε- παρκών θέσεων εργασίας για όλους όσους θέλουν να εργασθούν. Σε µια τέτοια υποθετική κατάσταση, η εισροή µεταναστών σε µια χώρα θα προκαλέσει δυο πράγµατα: Αύξηση της κερδοφορίας των εργοδοτών και της ανταγωνιστικότητας της χώρας υποδοχής, ταυτόχρονα βέβαια µείωση των αποδοχών των εργαζοµένων. Αποδεικνύεται όµως ότι η µείωση της ευηµερίας της µιας οµάδας, είναι µικρότερη από τα οφέλη συνολικά της οικονοµίας, οπότε σε µια αόριστη και γενικόλογη προοπτική αναδιανοµής των οφελών, όλοι βγαίνουν λίγο πολύ κερδισµένοι. Αυτό µε πολύ απλοϊκό τρόπο παρατιθέµενο, αλλά νοµίζω στον πυρήνα της σκέψης των νεοκλασικών, είναι το επιχείρηµα το οποίο χρησιµοποιείται προκειµένου να προβληθεί η ανάγκη απελευθέρωσης της χωρικής µετακίνησης της εργασίας. Βέβαια, η συγκεκρι- µένη θεωρητική ανάλυση µπορεί κάλλιστα να εξηγήσει το τι συνέβαινε στην Αµερική των δύο προηγούµενων αιώνων ή στις κεντροευρωπαϊκές οικονοµίες στη µεταπολεµική περίοδο, αλλά δε µπορεί να εξηγήσει το τι συµβαίνει και πώς προκύπτει η σχετικά περιοριστική µεταναστευτική πολιτική πολλών χωρών τόσο στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε άλλες περιοχές του ανεπτυγµένου οικονοµικά δυτικού κόσµου. Γιατί εφ' όσον υποστηρίζουµε ότι η µετανάστευση είναι ένα ευρύτερο κοινωνικό καλό που προκαλεί καθαρά οφέλη για ό- λους, σε µια προοπτική αναδιανοµής µάλιστα αυτών, γιατί να υπάρχουν αντιρρήσεις και προστατευτικές δικλείδες που δηµιουργούν δυσκολίες στην πλήρη απελευθέρωση της ιστορικής µετακίνησης των εργαζο- µένων; Και το δεύτερο σχετικό ερώτηµα: Γιατί να είναι οι εκφραστές του εργατικού κινήµατος, αυτοί οι οποίοι συνήθως ιστορικά, παραδοσιακά υποστηρίζουν την απελευθέρωση της µετακίνησης των εργαζοµένων, αυτοί δηλαδή οι οποίοι υποτίθεται ότι έχουν να υποστούν τις άµεσες απώλειες από την εισροή εργασίας; Μάλλον λοιπόν, η συγκεκριµένη θεωρητική ανάλυση κάπου χάνει κάτι από την πραγµατικότητα και δυσκολεύεται κατά τη δική µου προσωπική άποψη να εξηγήσει το τι ακριβώς συµβαίνει σήµερα στις σύγχρονες, δυτικές, οικονοµικά ανεπτυγµένες οικονοµίες (ίσως µεταξύ αυτών να µπορούσαµε να συµπεριλάβουµε και τη χώρα µας). Η δυσκολία της αυτή έχει να κάνει κατ' αρχήν µε το γεγονός ότι ξεκινάει κανείς από µια αυστηρή παραδοχή περί πλήρους απασχόλησης. Πουθενά δεν υπάρχει πλήρης απασχόληση, όπως πουθενά επίσης δεν υπάρχει και «τέλεια» αγορά εργασίας. Μάλλον δεν υπάρχει καν αγορά εργασίας: θα µου επιτρέψετε µια ιδιαίτερα ριζοσπαστική προσέγγιση. Υπάρχουν ηµιαυτόνο- µα συστήµατα απασχόλησης, ορισµένα για κάθε κλάδο, για κάθε αντικείµενο εργασίας, για κάθε τοπική κοινωνία, τα οποία µεταξύ τους σχετίζονται όλα µαζί, αλλά σε καµία περίπτωση, δεν θα µπορούσαµε να µιλήσουµε για µια «τέλεια» αγορά εργασίας, πόσο µάλλον δε για µια κατάσταση πλήρους απασχόλησης. Συνεπώς η ανεργία είναι ένα φαινό- µενο µε το οποίο πρέπει να µάθουµε να ζού- µε στη συγκεκριµένη τουλάχιστον µορφή κοινωνικής, οικονοµικής οργάνωσης. Σε κατάσταση ανεργίας δηλαδή όχι σώνει και καλά υπερβάλλουσας ζήτησης εργασίας όπου ψάχνουµε και δε βρίσκουµε εργαζόµενους σε τέτοια κατάσταση η είσοδος µεταναστών δηµιουργεί πάρα πολλά κοινωνικά

7 7 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Αφιέρωµα προβλήµατα, πολλές δυσκολίες στη λειτουργία της ντόπιας απασχόλησης. Άρα παρά το γεγονός ότι είναι όντως, και το υποστηρίζου- µε µε όλες µας τις δυνάµεις, µια πηγή πλούτου για τη χώρα που υποδέχεται µετανάστες, ταυτόχρονα αποτελεί και ένα κοινωνικό πρόβληµα το οποίο πρέπει να λύσουµε. Νοµίζω η πιο εύστοχη κατ εµέ, και θα δεχθώ ευχαρίστως εάν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στη συζήτηση, προσέγγιση του φαινοµένου της µετανάστευσης, είναι αυτή στο πλαίσιο µιας µαρξικής σύγχρονης αντίληψης που αντιλαµβάνεται ένα σύµπλεγµα ταξικών αντιπαραθέσεων και πραγµατικών πολιτιοικονοµικών ισορροπιών. Ουσιαστικά µιλώντας για το θέµα της µετανάστευσης, συντελούνται δυο σηµεία κοινωνικής αντιπαράθεσης. Το πρώτο είναι το εξής: Να µπουν ή να µη µπουν οι µετανάστες; Να τους δεχθούµε ή να µη τους δεχθούµε; Εδώ, οι επιδιώξεις των δύο βασικών οργανωµένων ταξικών συµφερόντων, των δυο βασικών κοινωνικών οµάδων, εργοδοσίας και εργαζοµένων, συµπίπτουν. Συµπίπτουν για διαφορετικούς λόγους. Γιατί προφανώς και ευλόγως η εργοδοσία σκέφτεται ότι έτσι, µε το φθηνότερο εργατικό δυναµικό, θ αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά της επιχειρηµατικής δραστηριοποίησης (µας ενδιαφέρει πολύ, γι αυτό θα µιλήσουµε στη συνέχεια, η ποιότητα του ανθρώπινου δυναµικού), ενώ οι εργαζό- µενοι και οι επίσηµοι φορείς αντιπροσώπευσής τους, πιστεύουν ότι µε την αύξηση του ανθρώπινου δυναµικού, µε την ποσοτική αύξηση αυτών που µπορούν να εκφράσουν, αυξάνει προφανώς και η πολιτική τους δύνα- µη, η δυνατότητα που έχουν να επηρεάσουν την κεντρική εξουσία. Για διαφορετικούς λόγους λοιπόν, τα κοινωνικά συµφέροντα εργοδοσίας και εργαζοµένων ως προς το ερώτηµα «να δεχθούµε ή ό- χι τους µετανάστες;» συµπίπτουν. Πού υ- πάρχει λοιπόν το πρόβληµα, ειδικότερα στην ελληνική οικονοµία και κοινωνία; Το ζήτηµα δηµιουργείται όταν είµαστε σε συνθήκες κρίσης, όταν υπάρχει ιδιαίτερα αυξηµένη ανεργία, όταν η οικονοµία µας είναι σε ύφεση και οι δυσκολίες είναι υπαρκτές, προκαλώντας συγκρούσεις µεταξύ κοινωνικών οµάδων, τις οποίες πιστεύουν ότι µπορούν να εκµεταλλευθούν συγκεκριµένοι εξτρεµιστικοί κύκλοι για τους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς. Και µάλιστα, εδώ είναι και ένα ιδιαίτερο ση- µείο τριβής το οποίο νοµίζω το αναγνωρίζει κανείς αν δει το τι γίνεται στην πολιτική σκηνή της χώρας. Προκύπτει µια πρόσθετη δυσκολία για τα πολιτικά κόµµατα που εκφράζουν τα αστικά συµφέροντα µε τον έναν ή τον άλλον τρόπο καθώς προσπαθούν να ταυτιστούν µε τους προαναφερόµενους εξτρεµιστικούς, φοβικούς κύκλους εθνικής και όχι πολυπολιτισµικής προσέγγισης, των οποίων την πολιτική συµµαχία έχουν ανάγκη. Το δεύτερο σηµείο της κοινωνικής αντιπαράθεσης είναι αυτό το εξής: Άπαξ και δεχόµαστε τους µετανάστες πώς, µε ποιους τρόπους θα γίνει η ένταξή τους στην «αγορά εργασίας», µε ποιους τρόπους θα ενταχθούν στο σύστηµα απασχόλησης της χώρας, πώς θα προσαρµοστούν ή όχι, οι όροι απασχόλησης για τους µετανάστες και για τους γηγενείς εργαζόµενους. Εδώ ακριβώς ανακύπτει µια ριζική, βαθιά σύγκρουση µεταξύ των δύο διαφορετικών κοινωνικών οµαδοποιήσεων. Για παράδειγ- µα, υπάρχει η Οδηγία Μπολκενστάιν, µε τις όποιες περαιτέρω διαφοροποιήσεις της, η οποία ναι µεν υποστηρίζει τη µετακίνηση εργαζοµένων µέσα από τα ενδοκοινοτικά σύνορα ή και εκτός, αλλά όµως προωθώντας την προς τα κάτω προσαρµογή των ό- ρων εργασίας. από την άλλη, επιχειρηµατολογεί κανείς για τη διασφάλιση των ίδιων όρων εργασίας για τους εργαζοµένους (µισθοί, ωράρια, ασφαλίσεις κτλ.) µε το καθεστώς που ισχύει στο εσωτερικό της χώρας. Προφανώς η ισορροπία των συγκρουόµενων ταξικών συµφερόντων, να προκύπτει κάπου στη µέση. Είναι λοιπόν σηµαντικό ν αναγνωρίσουµε το ποιες είναι οι δυο σηµαντικές διαφοροποιηµένες κοινωνικές αντιπαραθέσεις για να µπορούµε να συµµετάσχουµε και σε µια ευρύτερη πολιτική κουβέντα σχετικά µε το ζήτηµα της µετανάστευσης. Περνώντας όµως στην ουσία του θέµατος και για σας σήµερα, θεωρώ ότι πέρα από αυτές τις θεωρητικές, ποσοτικές, ευρύτερες µακροπολιτικές αναζητήσεις που έχουν τη σηµασία τους, πρέπει να δούµε και το εξής: Ασχέτως εάν εισερχόµενοι οι µετανάστες στη χώρα µας µειώσουν τους µισθούς, διαµορφώσουν αυξηµένη ανεργία, προσαρµόσουν προς τα κάτω τους όρους εργασίας ή αν δεχθούµε να έχουµε µια πιο κοινωνική πολιτική προς όφελος των όρων απασχόλησης ό- λου του εργατικού δυναµικού, προκειµένου µεταξύ άλλων να ενισχύσουµε την εγχώρια ζήτηση κτλ., ασχέτως του πως θα καταλήξει η ισορροπία της πολιτικής διαµάχης, εκείνο που είναι ιδιαίτερα σηµαντικό είναι ότι για να έχουµε, που σίγουρα µπορούµε να έχουµε, τα καθαρά οφέλη από την εισροή ανθρώπινου δυναµικού στη χώρα απαιτείται µια στοχευόµενη, ποιοτικά δοµηµένη µακρόπνοη στρατηγική ως κράτος αλλά και ο καθένας από µας ως πολίτης, ως επαγγελµατίας. Επιτρέψτε µου να σας πω εν τάχει ποια είναι αυτά τα οφέλη για την οικονοµίας µας στο σύνολό της: Όσο πιο µεγάλος είναι ο πληθυσµός µιας χώρας, τόσο είναι µεγαλύτερη η δύναµή της στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Εάν κάποια στιγµή η µικρή Ελλάδα έλεγε στις ΗΠΑ «θα κάνω εµπάργκο στα προϊόντα σου», αυτό δεν θα είχε σπουδαία βαρύτητα. Εάν όµως αντίστροφα οι ΗΠΑ έλεγαν «θα κάνω εµπάργκο στα ελληνικά προϊόντα», προφανώς αυτό είναι πολύ σηµαντικό Ó ÂÈ ÛÂÏ. 8

8 8 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Αφιέρωµα Oι τρεις κατηγορίες µεταναστών Ó ÂÈ applefi ÛÂÏ. 7 ζήτηµα. Κρατήστε το αυτό: το µέγεθος της εγχώριας αγοράς είναι ιδιαίτερα σηµαντικό. Είναι πλούτος για τη χώρα να έχουµε πολλούς που κατοικούν µαζί µας, ακόµη και αν είναι αλλοεθνείς. Μάλλον ιδιαίτερα αν είναι αλλοεθνείς, γιατί ένα άλλο στοιχείο πλούτου µιας χώρας είναι η πολυπολιτισµική της ταυτότητα. Όχι η απώλεση του εθνικού χαρακτήρα, αλλά η πολυπολιτισµική της ταυτότητα. Άλλο στοιχείο: Προωθούµε εξαγωγές και διεθνείς άµεσες επενδύσεις. Ξέρετε τι µεγάλη συµβολή έχουν στη λειτουργία ελληνικών επιχειρήσεων στην Αλβανία οι Αλβανοί µετανάστες όταν γυρίζουν στην πατρίδα τους; Το γνωρίζετε ότι η ελληνική επιχειρηµατικότητα στην αλβανική οικονοµία αν δεν είναι πρώτη είναι δεύτερη, σε σύγκριση µε άλλες ξένες επιχειρηµατικές παρεµβάσεις; Βασική όµως προϋπόθεση για ν αντλήσου- µε τα οφέλη που µπορούµε ως ελληνική κοινωνία από τη µετανάστευση, είναι ακριβώς να µπορέσουµε να επενδύσουµε στην ποιότητα του ανθρώπινου δυναµικού που εισέρχεται στη χώρα µας. Και εδώ ακριβώς είναι ο δικός σας ρόλος, µεταξύ άλλων. Γιατί η ποιότητα του ανθρώπινου δυναµικού προκύπτει από δυο πράγµατα: 1) Από το ανθρώπινο κεφάλαιο που ενσω- µατώνει. ( είτε ποια είναι η διαφορά του ανθρωπίνου κεφαλαίου µε το φυσικό κεφάλαιο: φυσικό κεφάλαιο είναι το στυλό, ένα εργαλείο που ενσωµατώνει υπεραξία και ε- γώ το χρησιµοποιώ για να παράγω. Ανθρώπινο κεφάλαιο είναι ότι την ίδια στιγµή που γράφω, δε χρησιµοποιώ µόνο το στυλό, χρησιµοποιώ και τις όποιες γραµµατικές γνώσεις έχω για να µεταφέρω τις σκέψεις µου στο χαρτί. Ανθρώπινο κεφάλαιο είναι λοιπόν το σύνολο των γνώσεων και δεξιοτήτων που ενσωµατώνουν οι µέσοι εργαζό- µενοι είτε από τη χώρα τους, είτε µαθαίνοντας αυτά που εµείς µπορούµε να τους δώσουµε εδώ στη δική µας χώρα.) 2) Την ίδια στιγµή είναι πολύ σηµαντική η διαδικασία µέσα από την οποία µπορούν να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό της χώρας, ντόπιοι και νεοεισερχόµενοι εργαζόµενοι. Αν δε µπορούν να ενταχθούν, όσο ανθρώπινο κεφάλαιο και να έχουν, ή ν αποκτήσουν, για µας θα είναι αναξιοποίητοι. Ίσα-ίσα που δηµιουργούνται προβλήµατα. Επιστρέφουµε λοιπόν στην αρχική µας διαπίστωση, ότι το θέµα της µετανάστευσης είναι καίριας σηµασίας για την ελληνική οικονοµία. εν είναι τυχαίο ότι στο νέο θεσµικό πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον «Καλλικράτη», προβλέπεται συγκεκριµένα η δυνατότητα που θα έχουν οι νέες τοπικές Αυτοδιοικήσεις να υπεισέλθουν µε πολύ ουσιαστικό τρόπο στο ζήτηµα της αντιµετώπισης του προβλήµατος της κοινωνικής ένταξης των µεταναστών στην περιοχή τους. Ενδεικτικά αναφέρω τις δυνατότητες που έχουν: εµπλοκή των µεταναστών σε ανοιχτές διαδικασίες λήψεως αποφάσεων για διοικητικά και κοινωνικά ζητήµατα άλλωστε το δικαίωµα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι σε εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης ήταν ένα µεγάλο ζήτη- µα για τη χώρα η ανάληψη πρωτοβουλιών που θα προάγουν την ενηµέρωση των πολιτών για τη διαπολιτισµική επικοινωνία, η λειτουργία ειδικών δοµών διοίκησης για την εξυπηρέτηση των µεταναστών µε το ηµοτικό Συµβούλιο να µπορεί να συγκροτήσει ένα Συµβούλιο Ένταξης Μεταναστών ως συµβουλευτικό όργανο και βεβαίως και η ανάπτυξη δοµών γλωσσικής εκπαίδευσης σε συνεργασία µε εκπαιδευτικούς φορείς της περιοχής, ιδιώτες ή του δηµόσιου το- µέα. Ξανά λοιπόν το προκείµενο: Ποιος είναι ο δικός σας ρόλος στην προοπτική ενίσχυσης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναµικού και διευκόλυνσης της εθνικής τους ένταξης; Θα είµαι πολύ σύντοµος: Πιστεύω ειλικρινά και µαζί µε άλλους συναδέλφους ότι εάν δεν προχωρήσουµε σε µια εξατοµικευµένη α- ντιµετώπιση του προβλήµατος της µετανάστευσης, καλύτερα, του ζητήµατος της µετανάστευσης, όπως και σε όλα τα εθνικά ζητήµατα, αν δηλαδή δεν προσεγγίσουµε τον κάθε ένα µετανάστη ως έχει, ως άτοµο µε τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του και τους ιδιαίτερους στόχους του δεν θα έχουµε αποτέλεσµα. ε µπορούµε να προβάλλουµε ολιστικές µόνο και συνολικές λύσεις, αλλά πρέπει να πάµε και σε µικροπολιτική προσέγγιση. Εάν δεν προχωρήσουµε σε µια εξατοµικευµένη αντιµετώπιση του προβλήµατος της µετανάστευσης, καλύτερα, του ζητήµατος της µετανάστευσης, όπως και σε όλα τα εθνικά ζητήµατα, αν δηλαδή δεν προσεγγίσουµε τον κάθε ένα µετανάστη ως έχει, ως άτοµο µε τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του και τους ιδιαίτερους στόχους του δεν θα έχουµε αποτέλεσµα. ε µπορούµε να προβάλλουµε ολιστικές µόνο και συνολικές λύσεις, αλλά πρέπει να πάµε και σε µικροπολιτική προσέγγιση. Μπορεί και πρέπει λοιπόν κανείς να ξεχωρίσει τρεις πολύ διαφορετικές κατηγορίες µεταναστών στη χώρα µας: οι «µετανάστεςπολίτες», αυτοί δηλαδή που έχουν επιλέξει, είτε εξαρχής είτε έτσι όπως προέκυψε η παραµονή τους εδώ, να µείνουν στη χώρα µας. Αυτή η κατηγορία αποτελεί (όπως βεβαίως και οι υπόλοιπες, αλλά µάλλον σε µικρότερο βαθµό) µια σηµαντική προέκταση του πελατειακού κοινού στο οποίο απευθύνετε τις συνήθεις υπηρεσίες σας. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι ο δικός σας ο ρόλος είναι διττός: η ξενόγλωσση εκπαίδευση βοηθά στην κοινωνικοοικονοµική ένταξη των µαθητών. Πέρα από την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους (είναι προφανές ότι ένας εργαζόµενος που ξέρει ξένες γλώσσες ή και την εδώ οµιλουµένη είναι πολύ πιο αποτελεσµατικός), η παρακολούθηση των προγραµµάτων των σχολών ξένων γλωσσών βοηθάει και την κοινωνικοοικονοµική τους ένταξη. εν πρέπει να ξεχνάµε, στην ελληνική πολιτεία, έτσι όπως έχει εξελιχθεί, ο δικός σας ρόλος, καλώς ή κακώς, δεν είναι α- πλά να µεταδώσετε ξένες γλώσσες. Είναι και να συµβάλλετε στην κοινωνικοποίηση της ελληνικής νεολαίας, όπως άλλωστε έχει συµβεί όλες αυτές τις δεκαετίες. Αντιστοίχως, η συµβολή σας στην κοινωνικοποίηση και στην κοινωνική ένταξη των µεταναστών νεολαίας και ενηλίκων, είναι πολύ σηµαντική. Η δεύτερη κατηγορία: «Εποχιακοί µετανάστες» στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη κατηγορία: εν έχει τις ίδιες ανάγκες µε την πρώτη, ούτε πρέπει να την αντιµετωπίσουµε εµείς ως επιχειρηµατίες, ως εκπαιδευτικοί και ως ε- νεργοί πολίτες µε τον ίδιο τρόπο. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι έρχονται µόνο για µερικούς µήνες, εργάζονται, ξαναγυρίζουν πίσω, ξανάρχονται και ούτω καθ' εξής. Σε αυτήν την περίπτωση θα µπορούσατε να στοχεύσετε σε ταχύρρυθµα τµήµατα γλωσσικής εκπαίδευσης, τόσο στην Ελληνική στη γλώσσα που οµιλείται στη χώρα υποδοχής, όσο και σε άλλες γλώσσες, δεδοµένης µάλιστα της υποδεέστερης εκπαιδευτικής υποδοµής που υπάρχει στη χώρα προέλευσης. (Τυγχάνει οι συγκεκριµένης κατηγορίας µετανάστες να προέρχονται κυρίως από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες.) Η τρίτη κατηγορία είναι αυτή των διερχοµένων µεταναστών και εδώ θα ήθελα να επι- µείνω: Ένα πολύ σηµαντικό ποσοστό του µεταναστευτικού ρεύµατος που εισέρχεται στη χώρα, δε θέλει να µείνει στην Ελλάδα. Το παγιδεύουµε, µε τις ιδιαίτερα δύσκολες διαδικασίες έκδοσης αδειών, µε τις ιδιαίτερα επίπονες γραφειοκρατικές διαδικασίες καταγραφής τους, µε το να µην ελέγχουµε αποτελεσµατικά τις εισόδους και τις εξόδους της χώρας δε χρειάζεται απάνθρωπος αλλά απαιτείται αποτελεσµατικός τρόπος µεταχείρισης. Είναι ιδιαίτερα τραγικό ότι µε την πολιτική που ασκούσαµε µέχρι πρότινος, δηµιουργήσαµε πρόβληµα και γι αυτούς και για µας. Πρόκειται λοιπόν για µια ιδιαίτερη κατηγορία µεταναστών, (απαιτείται προσοχή να διερευνήσουν οι αρµόδιοι φορείς, ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι, γι αυτό µίλησα για εξατοµικευµένη προσέγγιση στο θέµα της µετανάστευσης). Ως προς αυτήν την κατηγορία µεταναστών ανοίγει και για σας ένα πεδίο δόξης, θα µου επιτρέψετε να πω, λαµπρό. Κατά την εδώ παραµονή τους, σε συνεργασία µε την επίσηµη πολιτεία, µπορεί να τους παρέχονται συγκεκριµένες υπηρεσίες εκµάθησης ξένων γλωσσών. Όχι απλά γιατί κάτι τέτοιο θα τους είναι γενικότερα χρήσιµο, αλλά γιατί πολλές φορές η γνώση της γλώσσας της χώρας στην οποία θέλουν να πάνε, του τελικού τους προορισµού, είτε είναι ένα ιδιαίτερο προσόν για να βρουν εκεί σύντοµα απασχόληση, είτε αποτελεί πολλές φορές ουσιαστική προϋπόθεση για να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό της συγκεκριµένης χώρας και να αποκτήσουν πολιτικά δικαιώµατα. Συνεπώς, ειδικότερα γι αυτή την κατηγορία µεταναστών, αντί να λειτουργήσουµε αρνητικά, ως µια πολιτεία που τους ε- γκλωβίζει, να λειτουργήσουµε όλοι µαζί κράτος, επαγγελµατίες, πολίτες ως µια δοµή συνεργασίας που τους υποστηρίζει και τους διευκολύνει στην αποπεράτωση του ταξιδιού τους, στο να φτάσουν στον τελικό τους προορισµό. Θέλω να ολοκληρώσω λέγοντας το εξής: Είναι βασικό για µένα ν αντιληφθούµε ότι η µετανάστευση είναι ζήτηµα. Την κάναµε πρόβληµα, αλλά όµως είναι ευκαιρία να συµβάλλει και αυτή, αν την αξιοποιήσουµε σωστά, στην οικονοµική και κοινωνική ανάταση της χώρας µας. Να σας δώσω δυο παραδείγµατα: Προσπαθήστε να δείτε καλές πρακτικές, στο διαδίκτυο θα βρείτε τι συµβαίνει σε άλλες περιοχές. Ιδιωτικό Ινστιτούτο Ξένων Γλωσσών στην Αυστρία, συνεργάζεται µε την αυστριακή κυβέρνηση, µε τον Αυστριακό Λογαριασµό για την Κοινωνική Ένταξη των Μεταναστών, στο να παρέχονται συγκεκριµένες υπηρεσίες µετάδοσης γλωσσικών γνώσεων, είτε στα γερµανικά είτε σε άλλες γλώσσες. εύτερο παράδειγµα καλής πρακτικής: Πρόγραµµα για την αποτελεσµατική ένταξη των µεταναστών της Κυβέρνησης του Καναδά σε συνεργασία πάλι µε φορείς, ιδιωτικούς ή δη- µόσιους, µετάδοσης γνώσεων ξένων γλωσσών. Υπάρχει πολύ µεγάλος χώρος συνεργασίας του κράτους µε την Οµοσπονδία σας, µε τους επαγγελµατίες στο χώρο σας και αυτό το οποίο απλώς απαιτείται είναι µια αµοιβαία κατανόηση και µία αξιοποίηση των όποιων συµπερασµάτων του συνεδρίου σας. Σας ευχαριστώ ξανά πάρα πολύ και εύχοµαι κάθε επιτυχία στις εργασίες σας.

9 9 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ξενόγλωσσο ένθετο La page du français Rubriques tenues par Olivier Delhaye BONNES PRATIQUES Une leçon zéro de «grammaire» Belle leçon zéro, non? Mais que se passera-t-il aux cours suivants? SÉANCES SUIVANTES L élève présentera chaque fois ses productions. L enseignant les corrigera avec lui. Il lui fera redire autant de fois que nécessaire toutes ses productions orales. Il faudra atteindre la perfection. Puis l enseignant construira, avec le concours de l apprenant, les activités à réaliser pour la fois suivante. Quelles seront-elles? Les mêmes, tout simplement. Le presseur veillera juste à augmenter progressivement la taille des textes à exploiter : 100 mots, 200 mots, une page entière. Un élève motivé aura atteint un niveau de connaissance et de mise en œuvre du système de la langue qui permettra le lancement d activités plus complexes et surtout mieux ciblées. C était le premier objectif de cours, celui qu ont servi ces cinq premières séances de cours. L exemple que nous livrons ici est celui d un cours particulier. Sachez en passant que les cours particuliers ont de plus en plus la cote, notamment dans le système éducatif finlandais dont on connaît la renommée. Rien n empêche toutefois de suivre une démarche identique avec des classes d élèves. Vous aurez constaté que tous les documents utilisés sont rigoureusement authentiques. Le seul échantillon suspect pourrait être la lecture à voix haute du premier texte par l enseignant. Si vous redoutez cette épreuve, enregistrez un ami ou préférez la transcription d une séquence audio trouvée sur le Net. Pour revenir au titre de ce petit article, si notre souci premier était bien ici le développement de la compétence grammaticale, il est toutefois passé par une exploitation communicative de textes sociaux basée sur une approche inductive des phénomènes à aborder : en se livrant aux activités de médiation proposées (lecture / résumé / traduction, en grec / en français, oralement / par écrit), l élève n aura pas arrêté d apprendre à apprendre, tout en communiquant. Yeah! Avant de soumettre à des apprenants de plus de 15 ans, connaissant déjà au moins une langue étrangère, les documents sociaux qui permettront de développer quelque compétence, on peut gagner du temps en leur faisant d abord repérer les grandes lignes du fonctionnement de la langue à apprendre. Comment? En leur proposant des documents authentiques extrêmement brefs, au cours de l exploitation desquels ils acquerront les connaissances de base de la morphosyntaxe du français. Vous ne savez pas comment vous y prendre? Dans ce cas, suivez la description qui suit du déroulement d une première leçon de français dont les objectifs sont concentrés sur la compréhension et la mise en exercice du système de la langue. Ces pratiques ont été expérimentées, avec beaucoup succès, dans le cadre de cours particuliers. Les cours de ce type étant de plus en plus souvent organisés dans les centres pour l apprentissage des langues, les enseignants trouveront une raison supplémentaire de lire ce qui suit avec intérêt. PREMIÈRE SÉANCE Matériel : n importe quel journal francophone, par exemple un numéro récent du Monde ; colle et ciseaux ; six feuilles de papier A4. Toute les interactions orales qui vont suivre se déroulent bien entendu dans la langue maternelle de l apprenant, le plus probablement en grec, donc. Assis aux côtés de son élève, l enseignant ouvre le journal et y recherche six textes minuscules, d une cinquantaine de mots environ. Il isolera, par exemple, un fait divers, l annonce d un spectacle, une légende de photo, un bulletin météo, un chapeau sous quelque titre, le premier paragraphe d un article trop long. L enseignant découpe soigneusement ces textes et les colle chacun au centre d une feuille A4. Il demande ensuite à l élève de lui dire de quoi parle un premier texte. Celui-ci rappelle poliment à l enseignant qu il ne connaît pas encore le français. Le presseur précise sa question : «Ce texte parle-t-il de bananes?». L apprenant se penche sur le texte et répond, par exemple : «Non, de politique.» L enseignant demande alors à l élève comment il a compris que ce texte parlait de politique. Ce dernier tente de prononcer quelques mots qu il a reconnu : économie, gouvernement, ministère, socialiste. Il se rend compte que ces mots ressemblent beaucoup à leurs équivalents dans l une ou l autre langue déjà apprise. Il pose peutêtre aussi de premières questions : «Que signifie tel mot, est-ce que ce les est un article, où est le verbe dans cette phrase?». Il tâche de ne pas répondre et d amener l apprenant à émettre des hypothèses. Il l encourage en acquiesçant discrètement, quelle qu en soit la validité. Il demande ensuite à l élève de lire à voix haute ce premier texte. L élève déclare à juste titre qu il ne sait pas comment se prononcent tous ces mots. Le presseur propose de lui lire une première fois le texte. L apprenant soulagé accepte la proposition. Le presseur lit le texte à un rythme extrêmement rapide puis annonce à l apprenant qu il devra en préparer une lecture parfaite pour le prochain cours. L apprenant demande s il devra lire le texte au même rythme. Le presseur explique qu on ne communique pas efficacement quand on ânonne et qu il est préférable d apprendre le plus tôt possible à s exprimer à un rythme normal. L apprenant demande aussi comment il pourra réentendre la prononciation correcte du texte. Il demande que l enseignant lui fournisse un modèle à emporter. Ce dernier s exécute en lisant le texte de sa plus belle voix et en l enregistrant, par exemple, sur une clé USB. Il dit bien à l apprenant que l exercice est très difficile et qu il devra s enregistrer des dizaines de fois avant d arriver à un résultat satisfaisant. Il lui explique que c est au début de l apprentissage d une langue que la prononciation doit être travaillée. Une fois ce premier «devoir» assigné, l enseignant passe au second des six textes qu il a retenus. Il annonce à l apprenant qu il devra lui en apporter une traduction en grec. La réaction ne se fera pas attendre : «Comment pourrai-je trouver la traduction des mots que je ne comprends pas? Ne devrais-je pas acheter un dictionnaire? Lequel me conseillez-vous?». L enseignant lui donne les références d un dictionnaire pas cher et/ou des adresses électroniques utiles (plugin Im Translator, dictionnaires en ligne). L exercice ne fera toutefois pas peur tant le texte est bref : pour rappel, au maximum 50 mots. L heure est venue de passer au troisième texte. L apprenant devra en fournir un résumé oral. Là, ce sera la panique. Le presseur la neutralise en aidant l apprenant à «résumer» les deux premières phrases. Lorsqu il propose à l apprenant de présenter un résumé du quatrième texte en grec, ce dernier sera tout content. Il apprendra néanmoins tout autant de français puisqu il devra d abord décoder ce qu il aura à résumer. Plus que deux textes! Pour le cinquième, l enseignant demande un résumé écrit en français : ce sera la première production écrite de votre élève mais il ne le lui dira surtout pas pour ne pas l effrayer. Le plus incroyable pour la fin : le sixième texte devra être lu en français et à voix haute. Oui, cet exercice ressemble au premier. Mais ici, l opération se fera sans modèle et sans filet! Voilà. Il ne reste plus à l enseignant qu à insister auprès de l apprenant sur le fait qu un élève est seul responsable de ses progrès, que l ampleur de ses progrès sera proportionnelle à celle de ses efforts et surtout au niveau des exigences qu il aura vis-à-vis de lui-même. ÉDUCATION La créativité et son importance pour l avenir Une vidéo (voir illustration) d une dizaine de minutes qui fait entrvoir un avenir possible des systèmes éducatifs. Pour la trouver, taper simplement changing paradigms sur Youtube. J encourage les collègues à la regarder. En outre, l illustration qui est faite au tableau interactif des propos de Ken robinson est tout bonnement merveilleuse d efficacité et d humour. Un bel exemple de l impact des cours multimédia.

10 10 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα «Άννα είπα!» «Ένα βότσαλο στη λίµνη» «Επικί «Άννα είπα!» Του Παναγιώτη Μέντη Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1996 και καθιέρωσε τον Παναγιώτη Μέντη ως συγγραφέα ενώ η Λήδα Πρωτοψάλτη έλαβε το 1997 το Βραβείο Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών για την ερµηνεία της. Κλεισµένη σε ένα θάλαµο ψυχιατρικής κλινικής µια γυναίκα αναπολεί καθηµερινά τη ζωή της. Κι απ αυτή τη ζωή ένα πράγµα µόνο θέλει: να θυµάται και να αναπλάθει µε τη φαντασία της τη σχέση µε τη µάνα της. Μια σχέση που τη σφράγισε καταστρέφοντας κάθε όνειρο που είχε για το µέλλον της. Ζει µέσα στο άρρωστο µυαλό της σκηνές και σχέσεις, που έγραψαν ανεξίτηλα µέσα της το µαρτύριο που έζησε εξ αιτίας των εµµονών, των νουθεσιών, των απαγορεύσεων, της νοοτροπίας γενικότερα µιας µάνας, που κι εκείνη πριν από την κόρη της έζησε µια ά- θλια και βασανισµένη ζωή, στην προσπάθειά της να στηριχτεί στα πόδια της και να στηρίξει µια οικογένεια που ένας άρρωστος και βασανισµένος πατέρας δεν µπορούσε να στηρίξει. Η ιστορία της Άννας είναι η ιστορία ά- πειρων γυναικών που οι περισσότερες µπορεί να γλύτωσαν µεν τον ε- γκλεισµό σε µια κλινική, έχουν όµως αποτυπωµένα πάνω τους ανεξίτηλα τα σηµάδια από µιας οδυνηρή σχέση Μάνας-Κόρης. Θανάσης Παπαγεωργίου. Τους ρόλους ερµηνεύουν: Λήδα Πρωτοψάλτη, Θανάσης Παπαγεωργίου, Νίκη Χαντζίδου, Ευδοκία Σουβατζή, Εύα Καµινάρη, ηµήτρης Θεοδώρου, Βάσω Ορκοπούλου. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟΑ (Μπισκίνη 55, Ζωγράφου, τηλ , «Κυρία Κούλα» «Κατσαρίδα» «Η... ανοίγει την αυλαία «Ένα βότσαλο στη λίµνη» Α.Σακελλάριου - Χ. Γιαννακόπουλου Το έργο διαδραµατίζεται στην Αθήνα του Ο Επιχειρηµατίας Μανώλης Σκουντρής είναι ένας πιστός και καλός σύζυγος. Εχει όµως ένα φοβερό ελάττωµα και αυτό είναι η τσιγγουνιά του. Η σύζυγός του Βέττα τον αγαπάει και υποµένει, αλλά πολλές φορές την φθάνει στα όρια της. Ο Σκουντρής έχει συνέταιρο τον Γιώργο, που τρελαίνεται για τον ποδόγυρο. Μια µοιραία σύµπτωση, γίνεται η αιτία που αλλάζει την καθηµερινότητα της οικογένειας Σκουντρή και α- ποδεικνύει πώς οι αληθινές αξίες υ- πάρχουν δίπλα µας, αλλά πολλές φορές τις αγνοούµε, γιατί απλά τις θεωρούµε δεδοµένες. Αρκεί όµως ένα βότσαλο για να ταράξει την ακύµαντη οικογενειακή λίµνη; Την απάντηση θα την βρούµε µέσα απο την παράσταση που υπόσχεται να µας χαρίσει στιγ- µές ψυχαγωγίας και αυτογνωσίας, γιατί τα χρόνια µπορεί να περνάνε γρήγορα αλλά οι πραγµατικές αξίες παραµένουν αναλλοίωτες. Παύλος Χαικάλης. Ηθοποιοί: Παύλος Χαικάλης, Χάρης Σώζος, Στέλλα Παπαδηµητρίου, Νικολέττα Καρρά, Φωτεινή Ντεµίρη, Θόδωρος Ρωµανίδης, Ιωάννα Ασηµακοπούλου, Γωγώ Κατσιανάκου. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΓΚΛΟΡΙΑ (Τηλέφωνο: ). «Επικίνδυνες Σχέσεις» Βασισµένο στο οµώνυµο µυθιστόρηµα του Λακλό Η σατανική Μαρτέιγ ζει βάζοντας στοιχήµατα πάνω στην κρυφή ερωτική ζωή των άλλων και κυριαρχεί µε αυτό τον τρόπο κοινωνικά. Κάποια µέρα, η Μαρτέιγ αναθέτει στον πρώην εραστή της, τον ακόλαστο Βαλ- µόν, να αποπλανήσει τη νεαρή κοπέλα που πρόκειται να παντρευτεί. Εκείνος τα καταφέρνει θαυµάσια, κερδίζοντας έτσι το στοίχηµα. Η α- πρόσµενη άφιξη της ωραιότατης Τουρβίλ θεωρείται ως πρόκληση για τη Μαρτέιγ που αναθέτει στον Βαλ- µόν να την κατακτήσει, προσφέροντάς του ως τίµηµα µια βραδιά µαζί της. Έτσι, ο Βαλµόν επιδίδεται σε ένα ρεσιτάλ υποκρισίας, χρησιµοποιώντας ως όπλο τη γοητεία του και την τέχνη του στον έρωτα, και παρουσιάζεται στην Τουρβίλ σαν ένας ανιδιοτελής ερωτευµένος. Τελικά πετυχαίνει το σκοπό του, αλλά ερωτεύεται και ο ίδιος το θήραµά του, µε αποτέλεσµα να καταστρέψει όχι µόνο την Τουρβίλ, αλλά και τον εαυτό του. ιασκευή Σκηνοθεσία σχεδιασµός σκηνικού χώρου: Γιώργος Κιµούλης. Παίζουν: Θάλεια Ματίκα, Τάσος Ιορδανίδης, Νικολέτα Κοτσαϊλίδου, ηµήτρης Σαµόλης, Σταυρίνα Ψιµοπούλου, Αντώνης Αντωνάκος, Μαρουσώ Γεωργοπούλου, Αγάπη Παπαθανασιάδου. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΜΑ (Β Σκηνή). (Αγ. Κωνσταντίνου και Ακοµινάτου 15 17, τηλέφωνο: ). «Φρεναπάτη» του Πιερ Κορνέιγ Αναζητώντας τα ίχνη του επαναστατηµένου γιου της, µια συντηρητική µητέρα επισκέπτεται ένα µάγο. Εκείνος µε ένα χτύπηµα ραβδιού ξεδιπλώνει µπροστά της τους έρωτες και τις απίστευτες περιπέτειες του κανακάρη της. Η µητέρα βλέπει άραγε την πραγµατικότητα του παιδιού της ή µια κατασκευή του µάγου, που παίζει µε την αγωνία της, τιµωρώντας την έτσι για την υπερβολική της αυστηρότητα; Ενεργοποιώντας το παιχνίδι της ψευδαίσθησης και της σκηνικής δράσης, ο Κορνέιγ δηµιουργεί ένα «θέατρο µέσα στο θέατρο», όπου συγγραφέας, ηθοποιοί και «θεατές» αναµιγνύουν τη ζωή µε την τέχνη και την πραγµατικότητα µε τη φαντασία. Ο ηµήτρης Μαυρίκιος σκηνοθετεί το αριστουργηµατικό αυτό έργο του 1635, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο και υπογράφει τη µετάφραση και τη διασκευή που βασίζεται στην αναθεωρηµένη από τον συγγραφέα εκδοχή του Μετάφραση - ιασκευή - ηµήτρης Μαυρίκιος Πρωταγωνιστούν: Εύα Κοταµανίδου, Χρήστος Λούλης, Έµιλυ Κολιανδρή. Αθήνα, Εθνικό Θέατρο - Κεντρική Σκηνή. τηλ , «Φθινοπωρινή ιστορία» Του Αλεξέι Αρµπούζωφ Πρόκειται για την τρυφερή ιστορία δύο µοναχικών ανθρώπων, που συναντιούνται σε ένα παραλιακό θεραπευτήριο στις αρχές του φθινοπώρου, αλλά και στις αρχές του φθινοπώρου της ζωής τους. Ο χειρούργος Ροντιόν έχει χηρέψει από τη γυναίκα που λάτρευε και είναι διευθυντής του θεραπευτηρίου. Η Λύντια έχει ζήσει αλλεπάλληλους χωρισµούς από τους συντρόφους και τους συζύγους της και είναι φιλοξενούµενη στο θεραπευτήριο. Μοναχικός και ερµητικά κλεισµένος στον εαυτό του ο Ροντιόν, εξωστρεφής και τρυφερή προς όλους η Λύντια. Από τις πρώτες συναντήσεις τους δηµιουργείται µια περίεργη χη- µεία ανάµεσα σε αυτό το αντιφατικό δίδυµο: µε συνεχείς αναδροµές στο παρελθόν, λεπτό χιούµορ και οξυδερκείς διαλόγους, οι δύο µεταιχµιακής ηλικίας ήρωες αρχίζουν να φτιά-

11 11 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα νδυνες Σχέσεις» «Φρεναπάτη» «Φθινοπωρινή ιστορία» Ορφανά» «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλµπα» «Κεκλεισµένων των θυρών» χνουν γέφυρες µεταξύ τους, γιατί συναισθάνονται ότι µόνη λύση στην ε- σώτερη αναταραχή καθενός αποτελεί η συµπληρωµατική παρουσία του άλλου. Ο Ροντιόν και η Λύντια αφήνονται να παρασυρθούν στα νερά ενός φθινοπωρινού ποταµού, όχι ορµητικού ό- πως την άνοιξη, όχι παγωµένου ό- πως το χειµώνα, ενός ποταµού γαλήνιου, όπως οι ώριµες, αλλά όχι γερασµένες καρδιές τους. Ιωάννα Μιχαλακοπούλου Παίζουν: Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Κατερίνα Μαραγκού. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ «ΑΛΜΑ» (Αγ. Κωνσταντίνου και Ακοµινάτου τηλέφωνο : ). «Κυρία Κούλα» του Μένη Κουµανταρέα Βασισµένη στην οµότιτλη νουβέλα του Μένη Κουµανταρέα, η «κυρία Κούλα» µεταφέρεται στη σκηνή για να αφηγηθεί τον άδοξο έρωτα µιας ώριµης µεσοαστής για έναν κατά πολύ νεώτερό της φοιτητή. Η ιστορία του ονείρου µιας γυναίκας, που διεκδικεί απ τη ζωή µια τελευταία αγάπη κατάδική της, ένα βλέµµα που να τη σκεπάζει ολόκληρη. Σκηνοθεσία-σκηνικά-κοστούµια- µουσική επιµέλεια: Νίκος Μαστοράκης Παίζουν: Λυδία Κονιόρδου, Γιώργος Φριντζήλας, Ειρήνη Ιγγλέση. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ, (Φρυνίχου 14 Πλάκα, τηλ , «Κατσαρίδα» του Βασίλη Μαυρογεωργίου Το εξωφρενικό ντανταϊστικό µιούζικαλ (δρόµου) του Βασίλη Μαυρογεωργίου επιστρέφει µε νέα διανοµή και µε σκοπό αυτή τη φορά να αλωνίσει την Ελλάδα! Οι θεατές, σε κάθε γωνιά της χώρας, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τις απίθανες περιπέτειες της µικρής κόκκινης κατσαρίδας, που αγωνίζεται να κατακτήσει ένα στόχο ζωής, να ανέβει στο φεγγάρι. Η κατσαρίδα περιπλανιέται στα τρίσβαθα των υπονό- µων αλλά και σε αφιλόξενους δρό- µους, διασχίζει ωκεανούς, χορεύει και τραγουδά µέσα σε δαιδαλώδεις αεραγωγούς, γνωρίζει άλλα έντοµα, τρωκτικά και ανθρώπους (απ την καλή κι απ την ανάποδη) και ταυτόχρονα διατηρεί ακλόνητη την πίστη της στο µεγάλο όνειρο. Αυτή άλλωστε είναι και το µόνο µέσο που διαθέτει για να το πραγµατοποιήσει Κείµενο - Βασίλης Μαυρογεωργίου Παίζουν οι ηθοποιοί: Θοδωρής Πετρόπουλος, Σεραφείµ Ράδης. Θεσσαλονίκη, Θέατρο Κολοσσαίον. τηλ , «Ορφανά» Ντέννις Κέλλυ Η Έλεν και ο Ντάννυ ζουν προστατευµένοι στον ωραίο κόσµο που έ- χουν φτιάξει µε τον κόπο τους. Όµως ο έξω κόσµος θα εισβάλει µια µέρα βίαια στη ζωή τους, όταν θα εµφανιστεί µπροστά τους ο αδελφός της Έλεν, ο Λίαµ. Βουτηγµένος στα αίµατα. Κι αυτή είναι µόνο η αρχή. Ο Λίαµ τους λέει πως προσπάθησε να βοηθήσει έναν τραυµατισµένο, καθώς προχωρά όµως η αφήγησή του, γίνεται φανερό πως είναι πολύ περισσότερο µπλεγµένος στην ιστορία. Τι στάση θα κρατήσει το ζευγάρι; Στην προσπάθεια να προστατέψουν τον «δικό τους άνθρωπο», την οικογένειά τους, η µια λάθος επιλογή ακολουθεί την άλλη, σαρώνοντας το γά- µο τους και όλες τις βεβαιότητες της ζωής τους. Και καθώς το έργο εξελίσσεται σαν ένα θρίλερ της σύγχρονης πόλης, ξεπηδούν µια σειρά ερωτήµατα που δεν έχουν εύκολη απάντηση: Τι σηµαίνει να ζεις σε µια περιοχή όπου αισθάνεσαι ότι ανά πάσα στιγµή µπορούν να σου κάνουν κακό; Πόσο µας σκάβει ο φόβος και πού µπορεί να µας οδηγήσει; Τι είναι ο ρατσισµός και πότε χτυπάει την πόρτα µας; Μήπως προσπαθώντας να προφυλάξουµε τον εαυτό µας και τους δικούς µας ενάντια στους άλλους κινδυνεύουµε να διαπράξουµε τα χειρότερα; Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Παίζουν οι ηθοποιοί: Μιχάλης Οικονόµου, Μαρία Κίτσου, Όµηρος Πουλάκης. Αθήνα, Θέατρο Νέου Κόσµου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Τηλέφωνο: , «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλµπα» του Federico Garcia Lorca Στον περίεργο, ποιητικό και σουρεαλιστικό κόσµο του Federico Garcia Lorca η οικογένεια και η κοινωνία τυραννάει όσους το αξίζουν και µόνο λίγοι µπορούν να διεκδικήσουν την ελευθερία και µπορούν να πληρώσουν το τίµηµα γι αυτήν. Σε ένα πολύ δραµατικό, ίσως το καλύτερο έργο του, ο Lorca δηµιουργεί πορτρέτα µοναδικών γυναικών. Πέντε κόρες και η µητέρα τους βασανίζονται από ερωτικό πάθος, αντιζηλία και µοναξιά. Στο πρόσωπο των θυγατέρων της καταπιεστικής Μπερνάρντα, ο Lorca αφηγείται µια µοναδική ερωτική ι- στορία, µόνο που ο έρωτας µετατρέπεται σε συµφορά, η υπακοή γίνεται συνενοχή και η µητρότητα έγκληµα. «Οι πιο ερωτικοί άνθρωποι κρύβονται» λέει ο Federico Garcia Lorca και είναι πολλές φορές µόνοι και είναι λίγοι εκείνοι που µπορούν να α- ντισταθούν στη µοναξιά και την καταπίεση. Στάθης Λιβαθινός. Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Σµαράγδα Σµυρναίου, Αννέζα Παπαδοπούλου, Τζίνη Παπαδοπούλου, Γωγώ Μπρέµπου, Εκάβη Ντούµα, Κόρα Καρβούνη, Λουκία Μιχαλοπούλου, Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ Ο ΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, (Κεφαλληνίας 16, Κυψέλη Τηλέφωνο: ). «Κεκλεισµένων των θυρών» του Ζαν-Πωλ Σαρτρ Τρεις άγνωστοι µεταξύ τους, πρόσφατα νεκροί, ο Garcin, η Inez και η Estelle οδηγούνται στην κόλαση από έναν µυστηριώδη υπηρέτη, η οποία κόλαση, όπως απεικονίζεται στο συγκεκριµένο έργο, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα σαλόνι µε τρεις ί- διους καναπέδες διαφορετικής απόχρωσης. εν υπάρχουν καθρέφτες, δεν υπάρχουν παράθυρα, δεν υπάρχουν βιβλία. εν υπάρχει ύπνος, ούτε καν δάκρυα. Το εγκληµατικό τους παρελθόν, οι α- ντιδικίες, οι διαξιφισµοί, οι ειρωνείες, οι ηθικοί και µη εκβιασµοί, τους οδηγούν στο συµπέρασµα ότι είναι τελείως παράλογο να προσπαθούν να ξεχάσουν την παρουσία των άλλων. Ο δειλός Garcin, η σκληρή οµοφυλόφιλη Inez πού θα ποθήσει την νάρκισσο παιδοκτόνο Estelle, πολύ γρήγορα συνειδητοποιούν ότι η συνεύρεση τους δεν είναι τυχαία και ότι ο καθένας τους θα γίνει ο βασανιστής των άλλων δύο. Η ειρωνεία βρίσκεται στο γεγονός ότι η συγκεκριµένη κόλαση δεν προσφέρει πυρωµένα σίδερα και φωτιές σαν µαρτύριο, αλλά την ταπείνωση και τον εξευτελισµό των χαρακτήρων καθώς αυτοί α- ποκαλύπτονται µεταξύ τους. Εδώ οι ψυχές απογυµνώνονται από τα µυστικά τους και εκτίθενται στο ανελέητο φως της κόλασης. Έφη Μουρίκη. Παίζουν: Συνέχεια σελ. 12

12 12 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα «Ο θαυµατοποιός» «Ολόκληρος ο Σαίξπηρ σε µια ώρα» «Σου «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού» «Η γυνή να φοβήται τον άνδρα» «Ο Θε Συνέχεια από σελ. 11 Βλαδίµηρος Κυριακίδης, Έφη Μουρίκη, Κατερίνα Παπουτσάκη, Γιώργος Πολυχρονόπουλος. Αθήνα, ΝΕΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΡΜΕΝΗ, (Σπ. Τρικούπη 34 & Κουντουριώτου, Εξάρχεια, τηλ ). «Ο θαυµατοποιός» του Μπράιαν Φρίελ Ο Ιρλανδός θαυµατοποιός Φρανκ Χάρντυ περιοδεύει για χρόνια, µαζί µε τη σύντροφο του Γκρέις και τον µάνατζέρ του Τέντι, στα χωριά της Ουαλίας και της Σκοτίας, προτού επιστρέψουν στην πατρίδα του ελπίζοντας σε ένα καλύτερο αύριο. Αλέξης Ρίγλης. Παίζουν: Άρης Λεµπεσόπουλος, Μαριάνθη Σοντάκη, Χρήστος Στέργιογλου. Αθήνα, Θέατρο Ιλίσια-Ντενίση. τηλ «Ολόκληρος ο Σαίξπηρ σε µια ώρα» των Άνταµ Λονγκ, Τζες Ουίνφιλντ και Ντάνιελ Σίνγκερ Ο Άκης (Σακελλαρίου), η Ναταλία ( ραγούµη), ο Γεράσιµος (Γεννατάς) κι ο Αντώνης (Λουδάρος) ανεβάζουν για µία ακόµη φορά τα Άπαντα του Σαίξπηρ, έτσι τουλάχιστον θέλουν να πιστεύουν, µε τον εξωπραγµατικά ε- πηρµένο τίτλο «ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ Ο ΣΑΙΞΠΗΡ ΣΕ ΜΙΑ ΩΡΑ», σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΡΟΕΣ (Ιάκχου 16, Γκάζι, τηλέφωνο: ). «Σουίτα στο Πλάζα» του Νηλ Σάιµον Έργο σπονδυλωτό. Τρεις ιστορίες που λαµβάνουν χώρα σε τρεις διαφορετικές πόλεις του κόσµου. Όλα ε- κτυλίσσονται σε µια Σουίτα του ξενοδοχείου Πλάζα στην Νέα Υόρκη, στην Αθήνα και στο Χονγκ-Κόνγκ. Πρόκειται για ένα έργο που αγαπήθηκε από το παγκόσµιο κοινό! Μια γλυκόπικρη κωµωδία µε στοιχεία φάρσας που σχολιάζει µε µία ιδιαίτερη µατιά τον γάµο και ότι αυτός επιφέρει χαρά, παιδιά, πλαστικές, ποτό, κρέµες σύσφιξης, διαζύγια, προβλήµατα, έρωτες, γραµµατείς, ταξίδια, αποµόνωση, αγάπη, οικογένεια, ένα ζεστό σπίτι και µια Σουίτα στο Πλάζα Απόδοση ιασκευή: Αλέξανδρου Ρήγα, ηµήτρη Αποστόλου Αλέξανδρου Ρήγα Πρωταγωνιστούν: Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Αντώνης Καφετζόπουλος, Τζίνα Αλιµόνου, Μάνος Ψιστάκης, Υακίνθη Παπαδοπούλου. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ Αθηνά ( εριγνύ 10 & Πατησίων, Π. Άρεως, Τηλ.: , ). «Το είπνο» της Μόιρα Μπουφίνη Το έργο αποτελεί µια σάτιρα πάνω στην ανερχόµενη µεσοαστική τάξη- η κάτοχος της εξουσίας- που µας οδηγεί τα τελευταία χρόνια, σε περίεργα δείπνα εν µέσω υπαρξιακής και κοινωνικής κρίσης. Καλεσµένοι σε δείπνο µια ζωγράφος, ένας επιστήµων και µια σεξοβόµβα. Η οικοδέσποινα γιορτάζει την έκδοση του τελευταίου βιβλίου του άντρα της. Η βραδιά διανθίζεται µε την άφιξη ενός ξένου που ρίχνει στη πόρτα τους η οµίχλη. Ένας αµίλητος σερβιτόρος, που προσλαµβάνεται µέσω µιας σκοτεινής ιστοσελίδας του ι- ντερνέτ, συµπληρώνει την εικόνα. Το δείπνο της Κόλασης αρχίζει µε την «Πρωτογενή Σούπα». Μια απίθανη κωµωδία-θρίλερ που τελειώνει µε αίµα. ιαγόρας Χρονόπουλος Παίζουν: ήµητρα Χατούπη, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Μυρτώ Αλικάκη, Θόδωρος Κατσαφάδος, Κίµων Φιορέτος, Έρρικα Μπίγιου και ο Κωστής Καπελώνης. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΡΟΛΟΥ ΚΟΥΝ (Υπόγειο Πεσµαζόγλου 5). «Τα όνειρο του Χάϊµε» Του Πάνου Μπρατάκου Μια φορά και έναν καιρό όχι τόσο µακρινό -ίσως τον σηµερινό;- ένα αγόρι ευγενικό και λιγάκι ντροπαλό κλείνει χρόνια δεκαοχτώ και µε τρόπο µαγικό: ΠΕΘΑΙΝΕΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ Ε, από κει και πέρα γίνεται χαµός. Ο ευγενής νέος, χτυπηµένος αλύπητα από την Μοίρα, καλείται να ωριµάσει απότοµα, για να τα βγάλει πέρα µε τους σκληρούς κανόνες της ζωής των «µεγάλων». Για να τα καταφέρει πρέπει να επιστρατεύσει όλες του τις δυνάµεις, τις οποίες φυσικά δεν έχει προλάβει να ανακαλύψει ακόµα (γιατί ΚΑΝΕΝΑ κοινωνικό σύστηµα δεν θα πάρει ποτέ στα σοβαρά µια τέτοια τραγική πιθανότητα). Η Μοίρα βέβαια δεν θα κάτσει να τον περιµένει µε σταυρωµένα χέρια. Θα τον χαστουκίσει, θα τον ποδοπατήσει, θα τον τσαλακώσει ανελέητα, ασταµάτητα και αδυσώπητα, µέχρι να ξυπνήσει τον ΕΝΑ ΒΟΤΣΑΛΟ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ƒ º ƒ È Ù Ì ÏË ÏÏfiÁˆÓ PALSO Î È ÓÙÚ ÓˆÓ ÏˆÛÛÒÓ PALSO. TÈÌ ÂÈÛÈÙËÚ ˆÓ ÁÈ ÁÎÚÔ apple Óˆ ÙˆÓ 30 ÙfiÌˆÓ 17ú ( Ó ÙÔÌÔ). ÚÔ applefiıâûë: appleèîôèóˆó ÁÈ Î ıôúèûìfi ËÌÂÚÔÌËÓ ÛÙÔ ÙËÏ ÊˆÓÔ Î È Ë Âapple ÂÈÍË ÙÔ ÎÔ appleôóèô ÙË «ÓËÌ ÚˆÛË» ÛÙÔ Ù ÌÂ Ô applefi ÙÔÓ appleâ ı ÓÔ ÙÔ ÏÏfiÁÔ ÙÔ... Ήρωα µέσα του Γιάννης Ρήγας, ιανοµή (µε αλφαβητική σειρά): ηµήτρης ιακοσάββας (Φύλακας), Γιάννης Καραούλης (Χάιµε), Πάολα Μυλωνά (Μάριαν), Μιχάλης Σιώνας (Κατεργάρης), Βιργινία Ταµπαροπούλου (Πενέλοπε), Γιάννης Τσιακµάκης (Λαρς), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Κρίστιαν). Θεσσαλονίκη, Πειραµατική Σκηνή Μ. Λαζαριστών, (Τηλ. κρατήσεων: ). «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού» του Ντάριο Φο Αν και γράφτηκε το 1970 για να α- σκήσει κριτική στην κατάχρηση ε- ξουσίας του συστήµατος δικαοσύνης της Ιταλίας και της κυβερνητικής διαφθοράς, µετά από σαράντα χρόνια ο θεατής θα βρει πολλές οµοιότητες µε την Ελλάδα του σήµερα. Ο Ντάριο Φο έγραψε τον «Τυχαίο θάνατο ενός α- ναρχικού» µετά από µια τροµοκρατική επίθεση στην Εθνική Αγροτική Τράπεζα στο Μιλάνο. Η εξουσία καλείται να παίξει το ψεύτικο χαρτί της τροµοκρατίας, να µεταδώσει στην πλειονότητα του πληθυσµού την παθητική τροµοκρατία, ώστε να µπορέσει να καλέσει σε συσπείρωση την αστική τάξη και όλα ΘΕΑΤΡΟ ΓΛΟΡΙΑ

13 13 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα ίτα στο Πλάζα» «Το είπνο» «Τα όνειρο του Χάϊµε» ός της σφαγής» «Ο επιστάτης» «Μαίρη Μαίρη» αυτά µέσα από την κωµική µατιά του Ντάριο Φο. Σπύρος Παπαδόπουλος. Παίζουν: Σπύρος Παπαδόπουλος, Κώστας Αποστολάκης, Αντώνης Καρυστινός, Αλέξανδρος Καλπακίδης, Στέλιος Πέτσος, ήµητρα Στογιάννη. Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ «ΑΛΕΚΟΣ ΑΛΕΞΑΝ ΡΑΚΗΣ» (Κυψέλης 54, τηλ: , ). «Η γυνή να φοβήται τον άνδρα» του Γιώργου Τζαβέλλα «Η γυνή να φοβήται τον άνδρα», είναι µια από τις πιο επιτυχηµένες ταινίες στην ιστορία του ελληνικού κινη- µατογράφου, µε πλήθος αναφορών στη ζωή και στα προβλήµατα της µικροαστικής τάξης στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα. Αυτό το χειµώνα ζωντανεύει στο θέατρο µε τον Γιάννη Μπέζο και τη Ναταλία Τσαλίκη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Γιάννης Μπέζος. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Γιάννης Μπέζος, Ναταλία Τσαλίκη, Παύλος Ορκόπουλος, Φαίδρα ρούκα, Γιώργος Ψυχογιός, Γιάννης Στόλλας, Βαλέρια Κουρούπη, Άγγελος Μπούρας, Γιάννα Παπαγεωργίου, η- µήτρης Κανέλλος, Ελένη Σιδερά, Λήδα ƒ º ƒ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΚΛΕΙ Ι È Ù Ì ÏË ÏÏfiÁˆÓ PALSO Î È ÓÙÚ ÓˆÓ ÏˆÛÛÒÓ PALSO. TÈÌ ÂÈÛÈÙËÚ ˆÓ ÁÈ ÁÎÚÔ apple Óˆ ÙˆÓ 30 ÙfiÌˆÓ 10ú ( Ó ÙÔÌÔ). ÚÔ applefiıâûë: appleèîôèóˆó ÁÈ Î ıôúèûìfi ËÌÂÚÔÌËÓ ÛÙÔ ÙËÏ ÊˆÓÔ Î È Ë Âapple ÂÈÍË ÙÔ ÎÔ appleôóèô ÙË «ÓËÌ ÚˆÛË» ÛÙÔ Ù ÌÂ Ô applefi ÙÔÓ appleâ ı ÓÔ ÙÔ ÏÏfiÁÔ ÙÔ... Καπνά Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΒΩΤΟΣ (Πειραιώς 115,τηλ: , «Ο Θεός της σφαγής» της Γιασµίνα Ρεζά, ύο σύγχρονα ζευγάρια ενωµένα µε τα ιερά δεσµά του γάµου- συναντώνται µε αφορµή το άγριο ξύλο που έπαιξαν τα παιδιά τους. Η πρόθεσή τους είναι να τα συµφιλιώσουν και να ξαναφτιάξουν το κλίµα ανάµεσά τους. Αντ αυτού, οι τέσσερεις αυτοί αξιοπρεπείς, σύγχρονοι πολίτες µετατρέπονται σε άγρια θηρία. Από την ανώδυνη συζήτηση περί ζαχαροπλαστικής, οµοφυλοφιλίας, δηµοκρατίας, ι- σότητας και αντιρατσιστικών αναζητήσεων εκτρέπονται σε έναν καυγά. Ουσιαστικά σε ένα µακελειό. Σταµάτης Φασουλής. Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Βούρος, Κάτια ανδουλάκη, Κατιάνα Μπαλανίκα και Γιάννης Φέρτης Αθήνα, ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΙΑ ΑΝ ΟΥΛΑΚΗ (Αγ. Μελετίου 61Α & Πατησίων Κυψέλη, τηλ ) «Ο επιστάτης» Με τον Επιστάτη ο Πίντερ αφηγείται ΘΕΑΤΡΟ ΓΛΟΡΙΑ την ιστορία της κοινωνικής ζωής, τις ανθρώπινες απόπειρες συµβίωσης και συνύπαρξης, αναλύοντας τα τεχνάσµατα, τις παγίδες, τις µεταµορφώσεις Ένας γέρο αλήτης βρίσκει καταφύγιο σε ένα ακατάστατο δωµάτιο ενός εγκαταλελειµµένου σπιτιού. Πρόκειται για την εισβολή ενός παρείσακτου σε ένα χώρο που δύο αδέλφια τον διεκδικούν, µολονότι νοιώθουν µετέωροι και οι ίδιοι. Ο ένας, ο Άστον, ο καλός Σαµαρείτης ζει σε µια συναισθηµατική αποµόνωση, µαστορεύοντας τις διάφορες µηχανές του και κάνοντας όνειρα ότι θα φτιάξει στην αυλή ένα υπόστεγο. Ο άλλος, ο Μικ µε ανησυχίες επιχειρη- µατικές µοιάζει πολυάσχολος αλλά, κατά βάση ζει σε ένα κόσµο ονειρικό- εφιαλτικό. Ο εισβολέας δέχεται την δουλειά του Επιστάτη που του προσφέρουν τα δύο αδέλφια, χωριστά ο καθένας, αλλά δεν εµπιστεύεται κανέναν, µισεί τους ξένους, φοβάται και κρατάει σε απόσταση τα δύο αδέλφια και νοιώθει να απειλείται ακόµη και µέσα από την προσφορά, υπονοµεύοντας τη σχέση και των δύο αδελφών προς ίδιον όφελος. Αντώνη Αντύπα. Παίζουν: ηµήτρης Καταλειφός, Λαέρτης Βασιλείου, Χάρης Φραγκούλης. Αθήνα, ΑΠΛΟ ΘΕΑΤΡΟ, Χαρ. Τρικούπη 4, Καλλιθέα. τηλ , , «Μαίρη Μαίρη» Το έργο αφηγείται µε πολύ χιούµορ την ιστορία του Μποµπ και της Μαίρης, που εννέα µήνες µετά τον χωρισµό τους, συναντιούνται ύστερα από παρότρυνση του κοινού τους φίλου Όσκαρ, στο διαµέρισµα του πρώτου στην Νέα Υόρκη, για να ξεκαθαρίσουν κάποια φορολογικά ζητήµατα. Ο Μποµπ, συγγραφέας θεατρικών έργων, ετοιµάζεται να παντρευτεί την Τίφανυ, µία νεαρή κοπέλα µε µανία για την υγιεινή διατροφή, ενώ η Μαίρη µε την παρουσία της γοητεύει τον φίλο του Μπο- µπ και διάσηµο σταρ της τηλεόρασης Ντερκ. Τόσο ο Μποµπ όσο και η Μαίρη φοβούνται να µείνουν µόνοι τους, αντιµέτωποι µε τα αλληλοσυγκρουόµενα συναισθήµατα που τρέφουν ο ένας για τον άλλον. Μέχρι τη στιγµή... Η παράσταση ανεβαίνει σε µετάφραση, διασκευή και σκηνοθεσία Γιώργου Κιµούλη, σκηνικά Αναστασίας Αρσένη, κοστούµια Ιωάννας Τιµοθεάδου, φωτισµούς Ελίζας Αλεξανδροπούλου. Βοηθός σκηνοθέτη είναι η Έφφη Αλεξάνδρου. Πρωταγωνιστούν: Αντιγόνη ρακουλάκη, Παναγιώτης Πετράκης, Μάνος Παπαγιάννης, Ισίδωρος Σταµούλης, Ευγενία Παναγοπούλου. Θέατρο Πόρτα, Μεσογείων 59, Αθήνα, τηλ ΠΑΙ ΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «Το χρυσό κλειδί» Tο θεατρικό έργο του Κώστα Τσιάνου, εµπνευσµένο απο το οµώνυµο παραµύθι του Αλεξέι Τολστόι, «Το Χρυσό Κλειδί». Την παράσταση σκηνοθετεί ο Γιώργος Φρατζεσκάκης, ο Αγγελος Μέντης φροντίζει για τα σκηνικά και τα κοστούµια, ο Camilo Bentancor για την χορογραφία και ο ιονύσης Τσακνής µελοποιεί αυτό το µουσικό έργο για παιδιά σε 9 εικόνες. Το καλλιτεχνικό επιτελείο: Την παράσταση, που υπόσχεται να κρατήσει αµείωτο το ενδιαφέρον των µικρών της φίλων, πλαισιώνουν οι Θεόδωρος Ρω- µανίδης, Λουκία Στεργίου, Αργύρης Γαλάρης, Αίγλη Κοντονίκου, Μαργαρίτα Γερογιάννη, Γιάννης ιακάκης. Αθήνα, Θέατρο Γκλόρια. Ιπποκράτους 7, Αθήνα, Τηλ.:

14 14 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα βιβλιοπαρουσίαση Ένα πεινασµένο στόµα Λένα ιβάνη Εκδόσεις Καστανιώτη Τι θέλει το πεινασµένο στόµα του νεαρού φοιτητή µε τόσο πάθος από τον καθηγητή του; Τα λεφτά του; Τη γυναίκα του; Το γιο του; Τη δουλειά του; Τη ζωή του; Μια ιστορία ζήλιας, πόθου και πάθους, για έναν άνθρωπο που έφτασε µέχρι τα άκρα και τα ξεπέρασε. Η καλοσύνη των ξένων Πέτρος Τατσόπουλος Εκδόσεις Μεταίχµιο Με τον τίτλο δανεισµένο από µια φράση της Μπλανς Ντι Μπουά, στο "Λεωφορείον ο Πόθος" του Τενεσί Ουίλιαµς, ο Πέτρος Τατσόπουλος α- νατέµνει την ιστορία της υιοθεσίας του. Ισορροπεί ανάµεσα στο κωµικό και στο δραµατικό στοιχείο. Λίγο απ το αίµα σου Σώτη Τριανταφύλλου Λευκή ορχιδέα Καίτη Οικονόµου Πως να κρυφτείς Αµάντα Μιχαλοπούλου Στους πέντε ανέµους Μαρίνα Πετροπούλου Εκδόσεις Πατάκη Πάντως, σε τούτο εδώ το βιβλίο -που µοιάζει µε µυθιστόρηµα αλλά δεν είναι είναι το χρονικό της ζωής µαςπρωταγωνιστούν ο Ιερώνυµος ντε Μπιουτ, η Λύντια ντε Μπιουτ κι εγώ, όπως λέει η συγγραφέας. Εκδόσεις Ψυχογιός Αµείλικτα παιχνίδια της µοίρας και ραδιουργίες αδίστακτων ανθρώπων οδηγούν σε χωρισµούς, προδοσίες και ατυχήµατα µε τραγικές συνέπειες ωστόσο, σε κάθε σκληρή δοκιµασία υπάρχει πάντα ένα ανεκτίµητο στήριγµα: η αγάπη σε όλες τις µορφές της. Εκδόσεις Καστανιώτη Ένα πολυφωνικό µυθιστόρηµα για την αναζήτηση της αλήθειας και της ταυτότητας, της πατρίδας που είναι η γλώσσα και τα αγαπηµένα πρόσωπα. Μια περιπέτεια που διατρέχει τόπους από τον Κορινθιακό ως το Βερολίνο και την Ταγγέρη. Εκδόσεις Λιβάνη Τέσσερις διαφορετικές γυναίκες εµπιστεύονται τον έρωτα και α- κροβατούν ανάµεσα στο φως, το σκοτάδι και την πλάνη του.όνειρα, ψευδαισθήσεις, πλαστογραφηµένες αγάπες, αποκαλύψεις και κρυµµένα µυστικά... Οδυσσέας και Μπλουζ Ευγενία Φακίνου Οι µάνες της άδειας αγκαλιάς Θοδωρής Παπαθεοδώρου Μια µεγάλη καρδιά γεµίζει µε ελάχιστα Μάρω Βαµβουνάκη Αιώνια επιστροφή Ελένη Γκίκα Εκδόσεις Καστανιώτη Ο Οδυσσέας, εκκεντρικός συγγραφέας που ζει αποµονωµένος σε µια ορεινή κοινότητα. Η Μπλουζ, επιµελήτρια κειµένων και σκηνοθέτις ντοκιµαντέρ µε κοινωνικά θέµατα. Το Τρένο των νεφών, ένα βιβλίο που περιµένει το τέλος του. Εκδόσεις Ψυχογιός Γυναίκες του Εµφυλίου Ψυχές που καρτεράνε τρεµοσβήνοντας Μετά τις ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΛΗΣΜΟΝΙΑΣ, οι τρεις ηρωίδες αυτού του βιβλίου, µορφές και µοίρες του λαού µας, βορά σ έναν απάνθρωπο εµφύλιο σπαραγµό. Εκδόσεις Ψυχογιός O άνθρωπος είναι κα- µωµένος από συγκρούσεις. Η αρµονία που αποτελεί προϋπόθεση αλλά και στόχο, η ωριµότητα, δύσκολα πετυχαίνονται στην πράξη. Εκδόσεις Ψυχογιός Μια ιστορία µέσα στην Ιστορία, και οι παράλληλοι κόσµοι της τέχνης και της ζωής. Οι χάρτινοι ήρωες που αποκτούν υ- πόσταση έξω από το βιβλίο και οι άνθρωποι που θα γίνουν σελίδα, γκρο πλαν, υστερόγραφο, τελεία και παύλα, χα- µένος χρόνος και για τούτο, Αιώνια Επιστροφή. Η γυναίκα του φάρου Πασχαλία Τραυλού Η ξυπόλητη των Αθηνών Φιλοµήλα Λαπατά Ληξιπρόθεσµα δάνεια Πέτρος Μάρκαρης Το χάρισµα της Βέρθας Φωτεινή Τσαλίκογλου Εκδόσεις Ψυχογιός Μόνο ο Άρης Μαυροειδής µπόρεσε να καταλάβει ποια ήταν πραγµατικά η γυναίκα του φάρου... Εκείνος αναγνώρισε στο πρόσωπο της άλαλης Αυγής το πρόσωπο της σκιάς που είχε στοιχειώσει το νου του. Εκδόσεις Καστανιώτη Ένα µυθιστόρηµα µε φόντο την κοσµοπολίτικη Αθήνα της Μπελ Επόκ ( ). Μια ιστορία γεµάτη ι- στορίες. Μια θυσία που προκαλεί ένα µεγάλο πείσµα κι ένα µεγάλο έρωτα, ίντριγκες, µίση και πάθη. Εκδόσεις Γαβριηλήδη Τα "Ληξιπρόθεσµα δάνεια" είναι το πρώτο µέρος µιας τριλογίας, της "Τριλογίας της Κρίσεως". Και τα τρία µυθιστορήµατα έχουν ως θέµα την κρίση που ταλανίζει σήµερα τους Εκδόσεις Καστανιώτη Η Βέρθα ζει και µεγαλώνει σε µια ανήσυχη πόλη. Μια πόλη που φοβάται τον εαυτό της και ονειρεύεται µια άλλη ζωή για τους προγόνους και τα παιδιά της. Κανένας δε γνωρίζει για το φάντασµα του µικρού αδερφού της... Έλληνες. Το τελευταίο τσιγάρο Λένα Μαντά Εκδόσεις Ψυχογιός Όλη η ζωή του Μιχάλη, ένα τελευταίο τσιγάρο. Ένα τελευταίο τσιγάρο χρειάστηκε πριν πάρει την απόφαση να παντρευτεί τη γυναίκα που αγάπησε κι ας ήταν τόσο νέος. Σπανιόλικα παπούτσια κι άλλες ιστορίες Άλκη Ζέη Τα σακιά Ιωάννα Καρυστιανή Εκδόσεις Καστανιώτη Τι έχουν, µωρέ, τα δικά σας σακιά; Μια χρεωκοπία, έναν ξενιτεµένο, κατραπακιές της εφορίας, αποτυχία στον ΑΣΕΠ, µια κακιά πεθερά, έναν νευρασθενικό προϊστάµενο... Για περάστε να ρίξετε µια µατιά στο δικό µου, να σας κοπεί ο βήχας. Στη δευτέρα παρουσία ας µας βάλουν απουσία Χρ. Χωµενίδης Εκδόσεις Καστανιώτη Τα "Σπανιόλικα παπούτσια" της Άλκης Ζέη, κείµενα µε έντονο το αυτοβιογραφικό στοιχείο (πολιτικό και υπαρξιακό), συνιστούν µια σειρά αυθεντικών ιστοριών που άνετα θα τις χαρακτήριζε κανείς ως διηγήµατα. Εκδόσεις Πατάκη Ό,τι και αν πει κανείς, το "Στη ευτέρα Παρουσία ας µας βάλουν απουσία" παραµένει έ- να σύµπλεγµα ιστοριών που πλέει µεταξύ θείας και ανθρώπινης κωµωδίας.

15 15 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Άρθρο Ερωτηµατολόγιο για την αξιολόγηση της ποιότητας του µαθήµατος Πολλά έχουν ειπωθεί για τη σηµασία και τη βαρύτητα που έχει η εκπαιδευτική διαδικασία στη διαµόρφωση χαρακτήρων. εν αµφισβητείται πως η κατάλληλη µέθοδος διδασκαλίας ενισχύει τα α- ποτελέσµατα της µάθησης. Η σύνδεση µάλιστα των γνώσεων µε την καθηµερινή ζωή, αλλά και η εφαρµογή τους, η σαφήνεια των εκπαιδευτικών στόχων, η ποικιλία διδακτικών µεθόδων και η εξατοµίκευση, κατά περίπτωση, της διδασκαλίας, είναι, επιγραµµατικά, ορισµένοι µόνο από τους παράγοντες που καλό είναι να λαµβάνονται υπόψη για να µπορούµε να µιλάµε για ποιοτικό µάθηµα. Στην προσπάθεια να βελτιωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία, καλό είναι ο εκπαιδευτικός ανά τακτά χρονικά διαστήµατα να αξιολογεί τη µέθοδο διδασκαλίας του και τα αποτελέσµατα αυτής. Επίσης, πρέπει να διερευνάται κατά πόσον η διδασκαλία ανατροφοδοτείται από τα πορίσµατα της αξιολόγησης. Το υλικό της ο- ποιασδήποτε αξιολόγησης καλό θα ήταν να συγκεντρώνεται, να ταξινοµείται και να παρουσιάζεται τόσο στους µαθητές, όσο και στους γονείς αυτών. Η ενηµέρωση των γονέων για την εικόνα του µαθητή θα πρέπει να είναι βασισµένη σε µετρήσιµα στοιχεία, να είναι συστηµατική και να παρουσιάζει την εξελικτική µαθησιακή πορεία του µαθητή. Ένας τρόπος επαναπροσδιορισµού και ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι για παράδειγµα το φύλλο αξιολόγησης του µαθήµατος, όπως επίσης και ο φάκελος του κάθε µαθητή, το λεγόµενο portfolio, το ο- ποίο περικλείει όλη τη σχολική πορεία και ε- ξέλιξη του µαθητή σε κάποιο µάθηµα. Ο ατο- µικός αυτός φάκελος επίδοσης του µαθητή µπορεί να συζητείται και να συγκρίνεται και µε αυτούς των υπολοίπων µαθηµάτων µε τους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς και πριν α- πό την επίδοση βαθµολογίας να παρουσιάζεται µια σφαιρικότερη και ουσιαστικότερη εικόνα για την πορεία του µαθητή. Με τον τρόπο αυτό εντοπίζονται ευκολότερα οι λόγοι, που ο µαθητής ενδεχοµένως δεν είχε µια σταθερή εξελικτική πορεία βελτίωσης. Ένας άλλος τρόπος εκτίµησης του µαθήµατος και εντοπισµού πιθανότατα κάποιων σηµείων που θα χρειάζονταν βελτίωση ή τροποποίηση, είναι και το ακόλουθο ερωτηµατολόγιο που απευθύνεται σε µαθητές και θα συνέβαλλε αρκετά ως επιπλέον δείκτης αξιολόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το ερωτηµατολόγιο αυτό µπορεί να χρησιµοποιηθεί µετά από την αρχική επαφή και γνωριµία του εκπαιδευτικού µε τους µαθητές, µε σκοπό ο εκπαιδευτικός να έχει µία σαφέστερη εικόνα για το έργο του και κατά πόσο αυτό και σε πόσο βαθµό µάλιστα είναι α- ποδεκτό από την εκάστοτε τάξη. Είναι µια µορφή αυτοαξιολόγησης, επαναπροσδιορισµού του διδακτικού έργου και, ενδεχοµένως, βελτίωσης του εκπαιδευτικού. Προτιµητέο θα ήταν να δοθεί ένα τέτοιου είδους ερωτηµατολόγιο στις τελευταίες τάξεις του ηµοτικού και, πιθανότατα, και στις πρώτες τάξεις του Γυµνασίου. Προϋπόθεση, βέβαια, αποτελεί ότι το ερωτηµατολόγιο θα πρέπει να διαφοροποιείται και να αναπροσαρµόζεται στη βαθµίδα εκπαίδευσης που α- πευθύνεται, εφόσον µπορεί κάλλιστα να χρησιµοποιηθεί και σε µεγαλύτερες ηλικίες. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Ερωτηµατολόγιο για την ποιότητα του µαθήµατος- Ερωτη- µατολόγιο µαθητή ηµοτικού, Ινστιτούτο ανάπτυξης της ποιότητας, Βισµπάντεν Γερµανίας. Πηγή : Ερωτηµατολόγιο ανατροφοδότησης του εκπαιδευτικού από τους µαθητές µε τίτλο: Πόσο ι- κανοποιηµένος είσαι µε το δάσκαλό σου;, Υπουργείο Παιδείας, Τεχνών και Πολιτισµού της Αυστρίας. Πηγή : df/fbgesamt.pdf

16 16 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ειδικό αφιέρωµα Παιδικά Χωριά SOS Πάντοτε η ΠΑΛΣΟ διακρίνονταν για την ευαισθησία της σε θέµατα κοινωνικής αλληλεγγύης. 'Όποτε υπήρξαν περιπτώσεις που συνάδελφοι ή συµπολίτες µας χρειάστηκαν βοήθεια (µετά από καταστρεπτικούς σεισµούς, πυρκαγιές κ.λ.π) η Οµοσπονδία µας υ- Υπάρχει ένα Χωριό που αγκαλιάζει µε αγάπη και φροντίδα τα παιδιά που είναι µόνα στον κόσµο. Που δίνει σε κάθε παιδί ξεχωριστά, τη ζεστασιά ενός δικού του σπιτικού, τη συντροφιά των φίλων και των αδελφών του, το ενδιαφέρον για την µόρφωση του, την ξενοιασιά του παιχνιδιού. Που χαρίζει στα παιδιά το µητρικό χάδι και την αγάπη µιας Μητέρας SOS, που έχουν ανάγκη και που χρειάζονται περισσότερο απ όλα. Αυτή είναι η εικόνα, ο ρόλος και η αξία του Παιδικού Χωριού SOS. Μια µεγάλη οικογένεια που αγκαλιάζει µε α- γάπη τα παιδιά ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Ú. º ÏÏÔ 264 ø π : 1398 π π ÓÂÏÏ ÓÈ ÌÔÛappleÔÓ π ÈÔÎÙËÙÒÓ ÓÙÚˆÓ ÓˆÓ ÏˆÛÛÒÓ Ú Ê : Î ËÌ Î È Î ËÙÙÔ 2 ËÏ.: Fax: palsed@palso.gr EÎ fiùë Ú appleîô ËÌ ÙÚË ª È ÒÓÔ 100, ÙÚ ËÏ.: , tripkosd@gmail.com Àapple ı ÓË appleô ÁÈ ÙÔ.. Ì Ó Ù Ô ªfiÓ ÂˆÊ. ÓˆÛÛÔ 187, Ú ÎÏÂÈÔ ËÏ.: , manmona@otenet.gr ËÌÔÛÈÔÁÚ ÊÈÎ appleèì ÏÂÈ : ÈÎÔÏ ÙÛ Ú ÁÎ appleèì ÏÂÈ ÏË : Ó ÛË Ï Ó palsotax@gmail.com Yapple ı ÓÔ È Ê ÌÈÛË : È ÓÓË Ï appleapple ËÏ.: , gsalapas@palso.gr ºˆÙÔÁÚ Ê Â :. ÛÂÚapple ÏË appleèì ÏÂÈ Ú ÁˆÁ «À» ÚÔ 30, ÏË ËÏ , logotepo@otenet.gr Οργανώσεις κοινωνικής δράσης και αλληλεγγύης Το χαµόγελο του παιδιού Πολλά τα προβλήµατα των παιδιών. Πολλά παιδιά έχουν ανάγκη ένα ζεστό σπιτικό, µια αγκαλιά, ένα «χαµόγελο». Εµείς προσπαθού- µε και θέλουµε να δώσουµε «χαµόγελο» σε κάθε παιδί που το έχει ανάγκη και αγωνιούµε, αν θα έχουµε αυτή τη δυνατότητα, κάθε φορά που ένα παιδί µας χρειάζεται. εν έχουµε δικαίωµα και δεν πρέπει να λέµε «όχι» σε ένα παιδί που έχει την ανάγκη µας. τηλ Η Κιβωτός του κόσµου πήρξε αρωγός. Στο πλαίσιο αυτό είναι και η πρωτοβουλία αυτή που στόχο έχει να "προκαλέσει" τα µέλη µας να συνεισφέρουν σε φορείς που δραστηριοποιούνται στην κοινωνική συνεισφορά και αλληλεγγύη. Η Κιβωτός µεριµνά για παιδιά που βίωναν καθηµερινά την εγκατάλειψη, το ρατσισµό και τον κοινωνικό αποκλεισµό σε µια από τις πιο υποβαθµισµένες περιοχές της Αθήνας,την Ακαδηµία Πλάτωνος. Ιδρύθηκε το 1998 από τον εικοσιεξάχρονο τότε πατέρα Αντώνιο Παπανικολάου µε σκοπό να αποτελέσει µια ε- στία φροντίδας, συµπαράστασης και ελπίδας για το µέλλον των παιδιών αυτών, της άλλης Αθήνας. Η Κιβωτός συγκεντρώνει σήµερα περίπου 200 παιδιά, από βρέφη έως δεκαοκτώ ετών, σε µια πολυθρησκευτική και πολυπολιτισµική κοινότητα που ανθεί και µεγαλουργεί µε την αγάπη του Χριστού.Τα 150 Ελληνόπουλα, µαζί µε τα παιδιά από χώρες όπως η Ρουµανία, Βουλγαρία, Αλβανία, Ουκρανία, Ρωσία, Καζακστάν, Γκάνα, Αφγανιστάν και το Ιράκ,βιώνουν όλα µαζί αρµονικά τη στοργή και την ειρήνη της Κιβωτού που τους ανακουφίζει από τη φτώχεια, την πείνα, τις αρρώστειες, την εξαθλίωση,την εκµετάλλευση και την αγραµµατoσύνη. Εκτός των εθελοντών που φροντίζουν ανιδιοτελώς τις βασικές ανάγκες των παιδιών ό- πως σίτιση, ένδυση ψυχαγωγία, περίθαλψη,σxολική ένταξη, άλλοι εθελοντές τα διδάσκουν αφιλοκερδώς φροντιστηριακά µαθή- µατα, άλλοι τους παρέχουν επαγγελµατική κατάρτιση, και όλοι, µαζί µε την αγάπη των δωρητών και την αδιάκοπη φροντίδα και προσευχή του πατρός Αντωνίου, συµβάλλουν στην κοινωνική τους ένταξη και καταξίωση. Στόχος του πατρός Αντωνίου είναι να µην ι- δρυµατοποιηθούν τα παιδιά, αλλά να παραµένουν µαζί µε τη µητέρα τους. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός οι άστεγες, αλλά και ά- πορες µητέρες ενισχύονται µηνιαίως µε οικονοµικά βοηθήµατα, πληρώνοντας µισθώµατα µικρών κατοικιών και δίδοντας οικονοµικά βοηθήµατα στις µητέρες αυτές για λογαριασµούς νερού και ηλεκτρικού ρεύµατος, και ταυτόχρονα βρίσκοντας εργασία στη µητέρα µε απώτερο σκοπό να σταθεί στα πόδια της, να πάρει τη ζωή της στα χέρια της και την ευθύνη των παιδιών της. Στοιχεία επικοινωνίας: ιεύθυνση: Ζηνοδώρου 3 & Καλλικλέους Κολωνός - Αθήνα Τηλέφωνο: , FAX: info@kivotostoukosmou.org Γιατροί Χωρίς Σύνορα Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι µια διεθνής, α- νεξάρτητη, ιατρική, ανθρωπιστική οργάνωση που στόχο έχει την παροχή ιατρικής βοήθειας οπουδήποτε υπάρχει ανάγκη χωρίς καµία φυλετική, θρησκευτική, πολιτική ή άλλη διάκριση. εσµευόµαστε να προστατεύουµε τους πληθυσµούς που περιθάλπουµε ενηµερώνοντας την κοινωνία µας για όσα βλέπουµε να συµβαίνουν στις περιοχές όπου εργαζόµαστε και καταγγέλλοντας την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Ο κοινός Καταστατικός Χάρτης 1. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν τη βοήθειά τους α/ σε πληθυσµούς που βρίσκονται σε κατάσταση επείγουσας ανάγκης β/ στα θύµατα που προκαλούνται είτε από φυσικούς είτε από ανθρώπινους παράγοντες, γ/ σε όσους υποφέρουν εξαιτίας εξεγέρσεων, χωρίς καµία φυλετική, θρησκευτική, φιλοσοφική ή πολιτική διάκριση. 2. Εργαζόµενοι µε ουδετερότητα και πλήρη α- µεροληψία, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα διεκδικούν, στο όνοµα της παγκόσµιας ιατρικής ηθικής και του δικαιώµατος στην ανθρωπιστική προσφορά υπηρεσιών, την πλήρη και απόλυτη ελευθερία στην άσκηση των δραστηριοτήτων τους. 3. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι υποχρεωµένοι να σέβονται τις δεοντολογικές αρχές του επαγγέλµατός τους και να διατηρούν την πλήρη ανεξαρτησία τους απέναντι σε οποιαδήποτε εξουσία, ή σε οποιαδήποτε θρησκευτική, πολιτική ή οικονοµική δύναµη. 4. Εθελοντές οι ίδιοι, µετρούν τους κινδύνους των αποστολών που θα φέρουν εις πέρας και δεν διεκδικούν για τους εαυτούς τους καµία άλλη ανταµοιβή πέραν αυτής που η Οργάνωση είναι σε θέση να τους προσφέρει. Το Ελληνικό Τµήµα - Η δράση µας Το Ελληνικό Τµήµα ξεκίνησε τη δράση του το Μέχρι σήµερα περισσότεροι από 450 Έλληνες γιατροί, νοσηλευτές, διοικητικοί και τεχνικοί έχουν συµµετάσχει σε προγράµµατα σε πάνω από 40 χώρες όπως το Κουρδιστάν, η Λιβερία, το Ελ Σαλβαδόρ, το Ιράκ, η Αιθιοπία, η πρώην - Γιουγκοσλαβία, η Ρουάντα, η Κένυα, η Σρί Λάνκα, η Αϊτή, το Αφγανιστάν, η Ακτή Ελεφαντοστού και άλλες. Σήµερα, το Ελληνικό Τµήµα συνεργάζεται µαζί µε το Ισπανικό Τµήµα των ΓΧΣ µέσα από το Κοινό Επιχειρησιακό Κέντρο Βαρκελώνης - Αθήνας (OCBA). Μέσα στα πλαίσια αυτής της συνεργασίας, το Ελληνικό Τµήµα των ΓΧΣ λειτουργεί σήµερα προγράµµατα στη Ζάµπια, το Νίγηρα, τη Λ Κονγκό και το Μαρόκο, ενώ έ- χουν ολοκληρωθεί προγράµµατα στο Μαλάουι, τη Λιβερία, την Αρµενία, τη Γιουγκοσλαβία, την Παλαιστίνη, τη Γεωργία, τη Ρωσία, το Καζακστάν, την Μοζαµβίκη, την Ινδία και την Τουρκία. Στην Ελλάδα οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι α- ναγνωρισµένοι ως µη - κερδοσκοπικο σωµατείο από το εκέµβριο του 1990 (αρ. αποφ. Πρωτοδικείου Αθηνών 3780/1990). Η έδρα της Οργάνωσης είναι η Αθήνα. Επικοινωνία: Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Ξενίας 15, Αθήνα, Τηλ.: , Γιατροί του Κόσµου Μια Ανθρωπιστική Οργάνωση βαθιά Ελληνική Οι Γιατροί του Κόσµου Ελλάδας δηµιουργήθηκαν το 1990 και αποτελούν µία γνήσια Ελληνική Oργάνωση που ακολουθεί το δικό της µονοπάτι βασιζόµενη στις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας, διατηρώντας την οικονοµική και διοικητική της ανεξαρτησία.ταυτόχρονα, ω- στόσο, παραµένουν µέρος του ιεθνούς ικτύου των ΓτΚ το οποίο αποτελείται από 14 συνολικά τµήµατα (Γερµανία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Σουηδία, Ελβετία, Καναδάς, Ιαπωνία και Αργεντινή). Συµπληρώνοντας 20 χρόνια συνεχούς δράσης το 2010, οι Γιατροί του Κόσµου έχουν αναγνωριστεί στη συνείδηση των πολιτών, ως µια αξιόπιστη και αποτελεσµατική οργάνωση η ο- ποία προωθεί τα συναισθήµατα αλληλεγγύης της ελληνικής κοινωνίας. Με δεκάδες αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ελλάδα και σε αναπτυσσόµενες χώρες, Έλληνες γιατροί, υγειονοµικό προσωπικό, διοικητικοί και τεχνικοί προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά. Επικοινωνία: Γιατροί του Κόσµου Ελλάδας Σαπφούς , Αθήνα Τηλ FAX

17 17 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ρεπορτάζ Θεσσαλονίκη: εκδήλωση στο πλαίσιο του «Μoney Show 2010» «Τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών είναι αδιαφιλονίκητα ο θεσµός που διαχρονικά εξασφαλίζει τη γνώση και την πιστοποίηση της ξένης γλώσσας στα Ελληνόπουλα», τεκµηριώνουν τα πορίσµατα της έρευνας που διεξήγαγε η εταιρία έρευνας και επικοινωνίας Τo the point (Research Consulting Communication) για το Σύλλογο Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Β.Ε. Την Κυριακή 28 Νοεµβρίου 2010 στα πλαίσια του πολυσυνεδρίου Money Show στο ξενοδοχείο Hyatt Regency της Θεσσαλονίκης ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών Β.Ε.-PALSO πραγµατοποίησε µια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση µε δύο θεµατικές ενότητες. Η πρώτη ενότητα µε τη µορφή τεχνολογικού εργαστηρίου αφορούσε τη διεξοδική ενηµέρωση των µελών πάνω σε leadership technologies και την εφαρ- µογή τους στα Κ.Ξ.Γ. Οµιλητής ήταν ο ιδιοκτήτης Κ.Ξ.Γ. και µέλος PALSO κος ηµήτρης Αϊβάζογλου και θέµα παρουσίασης: "Blogging στα Κ.Ξ.Γ. Είναι απλά µια µόδα ή ένα καινοτόµο, πολύτιµο εργαλείο στην εκµάθηση της ξένης γλώσσας;" Ο κος Αϊβάζογλου, δηµιουργός του EFL club, έδωσε µια εµπεριστατωµένη εικόνα του blogging στα Κ.Ξ.Γ., µίλησε για τα οφέλη του σε µαθητές και καθηγητές και παρουσίασε βήµα-βήµα τη χρήση του blogging από αρχάριους µέσους και προχωρηµένους, διαφωτίζοντας και ε- ντυπωσιάζοντας συγχρόνως τους παρευρισκόµενους. Το συµπέρασµα που εξήχθη είναι ότι η χρήση και η ευρεία εφαρµογή της τεχνολογίας στα Κ.Ξ.Γ. θα αποτελέσει το συγκριτικό, ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα και θα εξασφαλίσει τη διαχρονία τους στην ξενόγλωσση εκπαίδευση. Η δεύτερη θεµατική ενότητα αφορούσε το ρόλο της ι- διωτικής ξενόγλωσσης εκπαίδευσης και τη συµπεριφορά της κοινωνίας απέναντί της. Οµιλητές ήταν οι κ.κ. Κώστας Ποσειδώνος, Επιστηµονικός Σύµβουλος του Ε.Ε.Θ. και ηµήτρης Κατσαντώνης, διευθύνων σύµβουλος της εταιρίας ερευνών και επικοινωνίας To the point. Συγκεκριµένα ο κος Ποσειδώνος έκανε µια ιστορική α- ναδροµή στη µακρόχρονη (70 χρόνια περίπου) και α- διαµφισβήτητη συνεισφορά των Κ.Ξ.Γ. στη γλωσσο- µάθεια των Ελλήνων και τόνισε το πολυεπίπεδο έργο τους που δεν περιορίζεται µόνο στην εκπαίδευση αλλά είναι επίσης ουσιαστικό στον πολιτισµό και στην οικονοµία του τόπου. Αµέσως µετά, ο κος. Κατσαντώνης σε µια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση, βασισµένη σε κοινωνικές µετρήσεις και την ανάλυσή τους, ερµήνευσε στερεότυπα και αντιφάσεις στη στάση της κοινωνίας απέναντι στον ιδιωτικό τοµέα της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης. Τα πορίσµατα της έρευνάς του ήταν ιδιαίτερα θετικά για τον κλάδο δεδοµένου ότι η κοινωνία κατά τη συντριπτική της πλειοψηφία εξέφρασε την πεποίθηση ότι τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών είναι αναµφισβήτητα οι εγγυητές της άριστης γνώσης και της πιστοποίησης γλωσσοµάθειας των Ελλήνων και συνεπώς των υψηλών ποσοστών γλωσσοµάθειάς τους. Θερµό χαιρετισµό στην εκδήλωση έστειλε ο Υφυπουργός Μεταφορών Συγκοινωνιών και ικτύων κος Γ. Μαγκριώτης. Επίσης χαιρετισµό απηύθυνε η Σχολική Σύµβουλος dr Αγγελική εληγιάννη η οποία παρέστη σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης.

18 18 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Στήλη Ù ÈÔ Ô æ ÔÏÔÁ, Ó appleù ÍË È ÈÔ Î È Master Îapple  ÛË ÛÙË ª ıëûë, Â Ó È Û ÁÁÚ Ê ÙÔ È Ï Ô ª ı Óˆ  ÎÔÏ. ÙËÏ ÁÚ ÊÂÈ Ô ÚÈ ÎÔ µ ÛÈÏÔÌ ÓˆÏ ÎË τα γλωσσοψυχοπαιδαγωγικά Βιώνουµε όλοι, κι ιδιαίτερα εµείς οι εκπαιδευτικοί, τις κολοσσιαίες αλλαγές που γίνονται στους τρόπους σκέψης και συµπεριφοράς µεγάλης µερίδας µαθητών µας. Αλλαγών που εντείνουν το χάσµα των µαθησιακών προφίλ και φυσικά των αντιλήψεων. Μια αρχική προσπάθεια κατανόησης της κατάστασης επιχειρώ αυτό το µήνα. Στο πρώτο µέρος της στήλης, το παιδαγωγικό, αρχίζω την παρουσίαση των οθονόβιων. Ελπίζω ότι η λέξη οθονόβιοι σύντοµα θα βρει τη θέση της στα λεξικά µας. Οι οθονόβιοι ζουν, εργάζονται και διασκεδάζουν δίπλα Οι οθονόβιοι Μια γενιά πριν ζούσαµε στο ρυθµό κι υποφέραµε από τους ήχους των εξατµίσεων των µηχανόβιων. Σήµερα περάσαµε στην αθόρυβη ε- ποχή της οθόνης. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η συνεχής έκθεση µας σε οθόνες αλλάζει τον τρόπο που σκεπτόµαστε και λειτουργούµε. Μερικές από αυτές τις αλλαγές µε τις ε- πιπτώσεις τους στην καθηµερινότητα όλων µας είναι: Στην ανάγνωση και στη λογική Οι αγαπητικοί της οθόνης είναι ρηχοί ταχυαναγνώστες σε αντίθεση µε τις µέχρι σήµερα έ- ρευνες που έδιναν ψηλά ποσοστά κατανόησης σε όσους διάβαζαν γρήγορα. Οι οθονόβιοι ή screen agers ζουν το παρόν, είναι λιγότερο εγγράµµατοι και αδυνατούν να εκτελέσουν απλές αριθµητικές πράξεις. Σε πρόσφατα σεµινάρια µου ταχυανάγνωσης επιβεβαίωσα την αδυνα- µία µαθητών Στ ηµοτικού να διαβάσουν απλά κείµενα στην Ελληνική γλώσσα µε ανεκτή ταχύτητα και να απαντήσουν σε εύκολες ερωτήσεις κατανόησης. Επίσης, η αδυναµία στην εκτέλεση αριθµητικών πράξεων παρατηρείται πλέον σε όλες τις ηλικίες των οθονόβιων κι ανάµεσα σε φοιτητές κι υπάλληλους καταστηµάτων. Να χρησι- µοποιήσουµε κοµπιουτεράκι; ζητούν όλοι. Στη σκέψη Oι λάτρεις των οθονών προτιµούν εικόνες από λέξεις, είναι ενεργοί αλλά φαίνεται να αγνοούν το ευρύτερο πλαίσιο του θέµατος και την σχετική κουλτούρα. Αντιδρούν µε ταχύτητα σε πολλαπλές πηγές πληροφοριών, αλλά η προσοχή κι η κατανόηση τους µπορεί να είναι ρηχή. Προσδοκούν να έ- χουν γρήγορες απαντήσεις και πιστεύουν ότι αν κάνουν κάτι λάθος τότε αυτό µπορεί να διορθωθεί εύκολα µε το πάτηµα ενός διακόπτη. ηλαδή, σα να κάνουµε delete, reset, clear entry, back space σε µια υπολογιστική µηχανή. σε µια οθόνη υπολογιστή, κινητού τηλεφώνου, βιντεοπαιχνιδιού, ηλεκτρονικού βιβλίου ή τηλεόρασης. Υπολογίζεται ότι µέχρι την ηλικία των 20 ετών θα έχουν περάσει ώρες µπροστά από µια οθόνη. Στο δεύτερο µέρος, το γνωστικό, σας παρουσιάζω, σε περίληψη, τα περιεχόµενα του νέου µου βιβλίου Θυµά- µαι εύκολα που κυκλοφορεί. Οι συνάδελφοι που επιθυ- µούν περισσότερη πληροφόρηση για το βιβλίο µπορούν να επικοινωνούν µαζί µου. Στο τρίτο µέρος, το γλωσσικό, σας παρουσιάζω άλλο ένα ισχυρό ατού των οµαδικών µαθηµάτων. Στην µνήµη Η αδυναµία τους στην αποµνηµόνευση είναι εµφανής κατ αρχή στην ασθενική µνήµη εργασίας τους. Επιπλέον, πιστεύουν ότι κάθε τι βρίσκεται σε ένα σκληρό δίσκο, έτσι δεν προσπαθούν να αναπτύξουν τις προσωπικές µνηµονικές στρατηγικές τους. Ότι θέλουµε, υπάρχει στο google σου απαντούν µε αφέλεια. Στην καθηµερινότητα Εύρηµα του που αφορά παιδιά και έ- φηβους 8-18 ετών στις Η.Π.Α δείχνει ότι περνούν 11 ώρες την ηµέρα µπροστά από οθόνες κάθε είδους. Το αποτέλεσµα είναι ότι οι οθονόβιοι µπορεί να έχουν 100δες ψηφιακούς φίλους σε κοινωνικά δίκτυα, αλλά δεν γνωρίζουν τα πλήρη ονόµατα των συµµαθητών τους! Η ε- πακόλουθη ψηφιακή αποµόνωση τους στερεί από την αυθεντικότητα ή το τυχαίο µιας συνάντησης στο δρόµο. Το χειρότερο όµως είναι ότι η ευφορία που δη- µιουργεί η προσκόλληση τους σε µια οθόνη µε ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι το εµπόδιο για να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Έρευνα έδειξε ότι ο σύγχρονος οθονόβιος δέχεται 300% περισσότερες πληροφορίες από ένα άτοµο που ζούσε το ίνει την ε- ντύπωση ότι είναι εξυπνότερος, ενώ στην πραγµατικότητα τα λάθη που επαναλαµβάνει είναι τόσο χαζά που θα µπορούσε να χαρακτηριστεί ότι πάσχει από µερική βλακεία. Την επόµενη φορά που θα συναντήσετε λάτρεις της οθόνης παρατηρείστε σε τι βαθµό οι σκέψεις κι οι προτάσεις τους είναι: πρωτότυπες, ανεξάρτητες, συγκεντρωµένες, ευρείες, ήρεµες, στοχαστικές, προβλεπτικές ή καινοτόµες. Όλα αυτά δείχνουν βαθιά νοητική επεξεργασία, χαρακτηριστικό της ανθρώπινης σκέψης. Το θέµα δεν εξαντλείται εδώ, γι αυτό θα συνεχίσω στο επόµενο σηµείωµα µε τις επιπτώσεις της συνεχούς έκθεσης σε οθόνες µαθητών του ηµοτικού, όπως τις κωδικοποίησα µετά από αρκετές συναντήσεις γονέων και εκπαιδευτικών σε διάφορες περιοχές. Θυµάµαι εύκολα Λίγα λόγια για το νέο βιβλίο µου. Πιστεύω ότι θυµούνται εύκολα αυτοί που γνωρίζουν ποιες στρατηγικές αποµνη- µόνευσης είναι κατάλληλες για την προσωπικότητα τους, δηµιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον και τις εφαρµόζουν δια βίου. Το εγχειρίδιο Θυµάµαι εύκολα Βοηθά να ανακαλύψετε το µαθησιακό σας τύπο. Αποκαλύπτει πώς θυµούνται οι διάφοροι µαθησιακοί τύποι, ειδικοί, επαγγελµατίες, ηλικιωµένοι, καλλιτέχνες, ε- πιστήµονες κ.α.. Σας οδηγεί πώς να δηµιουργείτε ιδανικές συνθήκες για να θυµάστε.. Άτοµα, Αντικείµενα, Αριθµούς, Βιώµατα, Γλώσσες, ιαλέξεις, ροµολόγια, Επεισόδια, Ηµεροµηνίες, Λάθη, Λεξιλόγιο, Μαθήµατα, Ονόµατα, Όνειρα, Πελάτες, Ραντεβού, Ρόλους, Ταξίδια, Τόπους, Τηλέφωνα. Σας δείχνει πώς θυµόµαστε τις καθηµερινές µας δουλειές, παραγγελίες και υποχρεώσεις. Προβάλλει µε 10δες παραδείγµατα µνηµονικές στρατηγικές από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα. Αποκαλύπτει την επίδραση που έχουν τόποι κι αντικείµενα στη µνήµη µας. Παρουσιάζει χρήσιµες ιδέες και παραδείγµατα για εκπαιδευτικούς και γονείς για την ανάπτυξη της µνήµης µαθητών και φοιτητών. Οδηγεί γονείς µικρών παιδιών πώς να αναπτύξουν την παρατηρητικότητα και τη µνήµη τους. Συστήνει 10δες ιδέες σε ενήλικες κάθε ηλικίας για να εκπαιδεύσουν τη µνή- µη τους ανέξοδα! Το Θυµάµαι εύκολα είναι γραµµένο, σε 132 έγχρωµες σελίδες, σε απλή κατανοητή γλώσσα. Ελπίζω ότι τα σκίτσα, οι φωτογραφίες, τα σοφά λόγια, τα µαθήµατα υπέρ-µνήµης, οι ασκήσεις, τα παραδείγµατα, οι παροτρύνσεις Θυ- µήσου και Σηµειώστε θα σας διευκολύνουν στην πρόσληψη των ιδεών. Τέλος, πιστεύω ότι οι χαρακτηριστικές εµπειρίες ανώνυµων και επώνυµων Ελλήνων θα µείνουν χαραγµένες στη µνήµη σας και θα σας βοηθήσουν να α- ναπτύξετε νέες στρατηγικές µνήµης. Οµαδικά µαθήµατα Η προσπάθεια που έκαναν πολλοί συνάδελφοι συλλογικά και ατοµικά την περίοδο των εγγραφών για να πείσουν τους ενδιαφερόµενους για την υπεροχή των οµαδικών µαθηµάτων ήταν κολοσσιαία. Το άρθρο µου για τα ιδιαίτερα µοιράστηκε σε αρκετές πόλεις. Είναι ανάγκη όµως αυτή η προσπάθεια να γίνεται µε διάφορους τρόπους όλο το χρόνο. Μια τέτοια ιδέα σας παρουσιάζω σήµερα. Το µικρό κείµενο που ακολουθεί µπορεί να γίνει project, σύνθηµα, κι άποψη στη διδασκαλία µας. Υπονοεί τη διαρκή χρήση της εµπειρίας των µαθητών µας σε κάθε στάδιο της διδασκαλίας. Όχι µε τη δασκαλοκεντρική µορφή των ερωταποκρίσεων, αλλά µε µια πραγµατικής αλληλεπίδραση που µπορείτε να υλοποιήσετε ανάλογα µε τις συνθήκες και το θέµα. "What is it which is bought dearly, fered for nothing, and then most ten refused? Experience, old people's experience." Isak Dinesen, 1934 We learn from our experiences. And it is our privilege to share those experiences with other people. We're here to help each other. Whether or not we learn from each other is an individual choice. The gems experiences that are collected over the years form a treasure chest wisdom that longs to be distributed. Why not tap into that wealth? And in turn, we're giving someone the gift being recognized and valued. Our students become autonomous & autotelic personalities when participating in near authentic episodes.

19 19 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Θέµα - Χρήσιµα ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Le parole e i significati dell Italiano DOMENICA MINNITI GONIAS Leader Books Atene 2010 Από το εξώφυλλο: Dalla bibliografia scientifica dell italiano mancava uno studio che illustrasse sotto vari punti di vista l aspetto più concreto e affascinante di questa lingua: il lessico. In questo libro si parla dunque delle parole dell italiano, della loro antica derivazione dal greco o dal latino, del loro imprestito da altre lingue, del loro mutare a seconda del mutare della storia, della società e della cultura italiana. Tali cambiamenti sono visibili nei suoni, nelle forme e in modo particolare nei contenuti delle parole, i significati. Il sistema delle significazioni dell italiano viene esaminato alla luce del metodo storico (Bréal 1904), da una parte, e della semantica componenziale, dall altra (Chierchia 1997); se grazie al primo è possibile fornire l etimologia e ricostruire i mutamenti semantici di gran parte dei termini dell italiano, in base alla seconda vengono spiegate le relazioni che intercorrono fra i lessemi, cioè fra le unità minime di significato che compongono la struttura del lessico. Obiettivo principale del libro è di introdurre lo studente di LS allo sviluppo della competenza semantico-lessicale (CL), ovvero della capacità di usare la maggior quantità possibile di lessico italiano in maniera pertinente e secondo le modalità previste dal Quadro Comune Europeo per le Lingue. Con questa finalità e sulla scorta (scuola, famiglia, vita quotidiana, ecc.) secondo il Curricolo per l italiano nei Licei greci (Minniti 2008). Infine, si esaminano le regole principali in base alle quali si procede alla formazione delle parole in italiano (Dardano 2009). La lingua di cui si tratta nel saggio è l italiano dell uso medio (Sabatini 1985) con le sue variazioni geografiche, i lessici speciali, le frasi fatte : insomma, l italiano come da repertorio (Berruto 1987), e dunque ben diverso dall italiano didattico di tanti manuali per stranieri. L ottica comunicativa e variazionale nella quale si colloca la riflessione sul lessico è rafforzata poi da esempi di analisi contrastiva (dall italiano, lo spagnolo e l inglese), facendo particolare attenzione alle somiglianze apparenti fra una lingua e l altra (Weinreich 1963), ovvero ai cosiddetti falsi amici che sono notoriamente dei veri e propri nemici della comunicazione e della traduzione interlinguistica. La sezione bibliografica (pp ) contiene: I) riferimenti ai più importanti titoli pubblicati sul lessico in inglese, tedesco, francese, spagnolo, italiano e greco; II) bibliografia dei dizionari dell italiano sia monolingue (dell uso, etimologico, di frequenza, inverso, enciclopedico, ecc.), che bilingue (italianogreco-italiano); III) fonti elettroniche per lo studio del lessico dell italiano. presiedono ai significati delle parole di una lingua trova posto di diritto nello studio della lingua, specialmente di quella straniera. Obiettivo del volume è frire un ponte tra la ricerca e l ambito d uso delle parole. Esso si rivolge dunque non solo a chi è interessato alla ricerca linguistica, ma anche a insegnanti, di ogni ordine e grado scolastico, che possono trovarvi spunti di riflessione e suggerimenti per lo sviluppo della competenza lessicale in italiano. Από τα περιεχόµενα: Capitolo I: I vari tipi di significato a seconda della categoria grammaticale della parola. I principi in base ai quali si organizzano i significati all interno di una lingua. L etimologia. Capitolo II: I prestiti lessicali dell italiano (dal latino, il greco, il francese, lo spagnolo e l inglese). La formazione delle parole come fattore di creazione del lessico. La varietà dell italiano e il lessico: dialettalismi, regionalismi, gergalismi (i linguaggi giovanili), lingue speciali (l italiano come lingua europea). Capitolo III: Il lessico mentale. Lessico passivo e lessico attivo. Aspetti principali delle parole e loro ordine di apprendimento. Il lessico italiano nel Quadro Comune di Riferimento Europeo per le Lingue. Il vocabolario di base dell italiano. Capitolo IV: Strutturazione e graduazione dei suggerimenti del lexical approach (Lewis 1992, 1997), si appunta l esame su Από την εισαγωγή: del lessico. Lessico e traduzione. Vari tipi di dizionari dell italiano. Come usare i tre percorsi ispirati all approccio naturale, Conquistare la competenza semantico- dizionari nell apprendimento/insegnamento comunicativo-culturale e contrastivo lessicale significa impadronirsi di un linguistico (Nation 2001). (Vygotskij 1934, Wittgenstein 1953, tesoro, il più vasto e ricco possibile, di Appendici: Le duemila parole del lessico Galisson 1979, Lado 1957). Vengono inoltre parole e dominare il maggior numero fondamentale dell italiano. Testi scelti sulla presentate le duemila parole del possibile di significati di una lingua on line, variazione linguistica. Tipologia di esercizi vocabolario fondamentale (LIP 1993), cioè in fase di enunciazione. La lessicali e semantici (secondo Berretta divise per àmbiti situazionali e nozionali comprensione dunque dei fenomeni che 1977 e Simone 1995). ΖΗΤΟΥΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Τσέχικης και Ρώσικης γλώσσας Καθηγήτρια, απόφοιτος του Πανεπιστηµίου του Καρόλου της Πράγας, ζητεί εργασία σε Κ.Ξ.Γ. στην Αθήνα. Τηλ.: ακτυλογράφηση και στα Γαλλικά. Αναλαµβάνω δακτυλογραφήσεις κειµένων στην Ελληνική / Γαλλική γλώσσα. Παράδοση σε έντυπη µορφή, σε CD. Αποστολή µέσω . Tηλ.: ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Αγγλικών, Γαλλικών, Γερµανικών, Ιταλικών, Ισπανικών καθηγητές/ριες ζητούνται από τον Εκπαιδευτικό Όµιλο ΓΡΑΨΑ, αν έχετε ταλέντο στη διδασκαλία ελάτε ΤΩΡΑ να γνωριστούµε! Τηλ.: , 5-9 µ.µ. Εκδοτικός οίκος ELT µε έδρα την Αθήνα, ζητάει α- ντιπρόσωπο. Κρίνονται ως απαραίτητα, άπταιστα αγγλικά, εµπειρία στον χώρο, διαθεσιµότητα για µετακινήσεις. Επιθυµητό προσωπικό αυτοκίνητο. Παρέχεται ικανοποιητικό πακέτο αµοιβής, κινητό, laptop. Aποστολή βιογραφικών στο info@aheadbooks.com ΠΩΛΗΣΕΙΣ - ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓ. ΧΩΡΩΝ Πωλείται Κ.Ξ.Γ. στα Νότια προάστεια µε άδεια για 5 αίθουσες και γραφείο. Πλήρως εξοπλισµένο. υνατότητα διακανονισµού. Τηλ.: Ενοικιάζεται φροντιστηριακός χώρος, λόγω συνταξιοδότησης, 153 τ.µ., 6 αίθουσες διδασκαλίας, χώροι υποδοχής και αναµονής, 2 WC, 2 είσοδοι, 4 βεράντες, πολύ κεντρικό σηµείο Αγίας Παρασκευής. Πλήρως εξοπλισµένο. Τηλ.: Ενοικιάζεται επαγγελµατικός χώρος, κατάλληλος για φροντιστήριο ή Παιδικό Σταθµό όπως λειτουργεί µέχρι σήµερα. Ανεξάρτητη είσοδος, ανεξάρτητη θέρµανση µε φυσικό αέριο, 256 τµ σε δύο επίπεδα και 60 τµ αύλειος χώρος µε δένδρα. Θεσσαλονίκη, Κυβέλης 4 - ελφών 37. Τηλ.: , Ενοικιάζονται στο Λονδίνο δωµάτια κεντρικά πλήρως επιπλωµένα, πλησίον σταθµών για τουρισµό, µαθήµατα αγγλικών, εκδροµές, 5-7 ηµερών. Τηλ.: ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Κ.Ξ.Γ. Πωλούνται µαγνητικοί πίνακες µαρκαδόρου, συνεδριακό τραπέζι, καθίσµατα, πλήρες διευθυντικό γραφείο και τραπέζια SATO, έδρες, βιβλιοθήκες, πολυθρόνες. Τηλ.: Πωλείται εξοπλισµός Κ.Ξ.Γ. 10 τραπέζια, 19 καρέκλες κινούµενες, 2 έδρες, 6 θρανία, 3 πίνακες µαρκαδόρου, κασετόφωνο, video, βιβλιοθήκες και καναπές. Τηλ.: ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ Πωλούνται βιβλία Γερµανικών σε άριστη κατάσταση για όλα τα επίπεδα επίσης Video,κασσέτες και CD. Τι- µή κάθε βιβλίου 7. Τηλ.: ,

20 20 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Στήλη º ƒ π - π π ÙÂ ÏÙÂ Ì Ù ÂÚˆÙ Ì Ù ÁÈ Ù ÈÎ Û ı Ì Ù Στο πλαίσιο της...αµφίδροµης ενηµέρωσης η εφηµερίδα της Οµοσπονδίας σας δίνει τη δυνατότητα να στείλετε τα δικά σας ερωτήµατα για φορολογικά λογιστικά θέµατα µε επιστολή στα γραφεία της Οµοσπονδίας ή στο mail palsotax@gmail.com Γράφει ο Ιωάννης Μποτζάκης Λογιστής Α Τάξης (Ηράκλειο Κρήτης) Ιανουάριος 2010 Στον τον πρώτο µήνα της νέας χρονιάς πρέπει να είµαστε προετοιµασµένοι ώστε να «κλείσουµε» τις υποχρεώσεις µας που αφορούν την προηγούµενη χρονιά. Θα πρέπει να δούµε εάν: έχουν περαστεί τα τελευταία τι- µολόγια εξόδων, έχουν περαστεί τα ενοίκια όλου του χρόνου, είναι µε ιδιόχρηση να έχει περαστεί στα βιβλία µας, έχουν περαστεί οι µισθοδοσίες ώστε να είµαστε προετοιµασµένοι στις δηλώσεις του φόρου εισοδή- µατος. έχει πληρωθεί το ποσοστό 0,5 % επί του ήµου, στα τιµολόγια διαφηµίσεων (πριν την κατάθεση των δηλώσεων), για να µπορέσει να περαστεί η διαφήµιση ως έξοδο. Επίσης τον µήνα αυτό είµαστε υπόχρεοι για την υποβολή προσωρινής δήλωσης και φόρου µισθωτών υπηρεσιών (ΦΜΥ) που παρακρατείτε ανά δίµηνο & αποδίδετε µέχρι της 20 του εποµένου µήνα. Έτσι για το δίµηνο Νοέµβριο & εκέµβριο 2010 πρέπει να α- ποδοθεί µέχρι της 20 Ιανουαρίου 2011 ΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ!! ΜΗΤΡΩΟ ΜΑΘΗΤΩΝ (Άρθρο 10 παρ.5β του ΚΒΣ) 6.1 Υπόχρεοι Ο εκµεταλλευτής παιδικού σταθ- µού, εκπαιδευτηρίου, σχολής, φροντιστηρίου Ο εκµεταλλευτής εργαστηρίου ε- λευθέρων σπουδών Ο εκµεταλλευτής κάθε άλλης φύσης επιχείρησης ή οργανισµού µε χαρακτήρα διδακτικό ή επαγγελ- µατικής κατάρτισης 6.2 Χρόνος ενηµέρωσης Με την εγγραφή του µαθητή. (Άρθρο 17 παρ.10γ του ΚΒΣ). 6.3 Περιεχόµενοβιβλίου Στο Μητρώο Μαθητών καταχωρούνται : Το ονοµατεπώνυµο και η διεύθυνση των µαθητών που φοιτούν Η χρονολογία έναρξης της φοίτησης Το ποσό που συµφωνείται χωριστά για τα δίδακτρα, τα τροφεία, τα µεταφορικά και τα λοιπά δικαιώµατα Η χρονολογία διακοπής της φοίτησης 6.4 Ενδεικτικό υπόδειγµα Μητρώου Μαθητών (1) Η περίοδος που αφορά το συµφωνούµενο ποσό µπορεί να είναι µήνας ή δίµηνο ή ετήσια. 6.5 Επισηµάνσεις Όταν τα δίδακτρα συµφωνούνται και εισπράττονται για κάθε ώρα διδασκαλίας, το µητρώο µαθητών ε- νηµερώνεται κάθε φορά µε την έ- ναρξη και τη λήξη του µαθήµατος και καταχωρείται σε αυτό το ποσό ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ιαβάσαµε ότι από οι αποδοχές των εργαζοµένων στον ιδιωτικό τοµέα κατατίθενται από τους εργοδότες ταυτόχρονα και συνολικά µε τις α- σφαλιστικές εισφορές και το φόρο µισθωτών υπηρεσιών σε τράπεζα και µεταφέρονται και αποδίδονται από αυτή στους λογαριασµούς των δικαιούχων µισθωτών, στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και το ηµόσιο, αντίστοιχα. Τα ερωτήµατα µας είναι: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Απάντηση 1: Υπάγεται κανονικά στην διάταξη αυτή για να µπορεί να αφαιρέσει ως έξοδο την µισθοδοσία του καθηγητή που απασχολεί. ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Σύµφωνα µε την επίσηµη α- πάντηση που έδωσε το υ- πουργείο Οικονοµικών (µε α- ριθµό πρωτοκόλλου: Λ15Β ΕΞ 2010)σε ερώτηση της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών αναφέρει στην παράγραφο 3 τα εξής: «Η Α.Π.Υ. από τους εκµεταλλευτές Κέντρων Ξένων Γλωσσών εκδίδεται στο χρόνο που µε βάση την ειδικότερη συµφωνία ολοκληρώνεται η υπηρεσία.(π.χ. ανά ώρα, ανά µήνα, ανά τρίµηνο, ανά έτος εφάπαξ κτλ) και πάντως όχι της ωριαίας αµοιβής, πέραν των άλλων στοιχείων του µαθητή (εγκ.3/1992 παρ ) εν απαιτείται η αναγραφή της τάξης φοίτησης και των παρακολουθούµενων µαθηµάτων, στο µητρώο µαθητών. Όταν οι µαθητές είναι αδέλφια, ακό- µα και όταν συµφωνείται ένα ενιαίο ποσό διδάκτρων, πρέπει στο µητρώο µαθητών να καταχωρούνται διακεκριµένα οι µαθητές µε χωριστή αναγραφή του ποσού διδάκτρων που αναλογεί στον καθένα. Σε περίπτωση δοκιµαστικής παρακολούθησης µαθηµάτων πρέπει να κατα χωρείται κανονικά ο µαθητής στο µητρώο µαθητών. Επίσης στη στήλη συµφωνηθέν ποσό να αναγράφεται η ένδειξη «δοκιµαστική παρακολούθηση» καθώς και να ενηµερώνεται αναλόγως η στήλη µεταβολή, µετά την οριστική απόφαση του µαθητή, για παραµονή ή αποχώρηση. εν υπάρχει υποχρέωση τήρησης πρόσθετου βιβλίου σε περίπτωση που η εκπαίδευση παρέχεται σε ε- γκαταστάσεις τρίτων (κατοικία µαθητών, ξενοδοχεία, επαγγελµατικές εγκαταστάσεις των εκπαιδευο- µένων κ.λπ.). Επί παροχής υπηρεσιών εκπαίδευσης σχετικά µε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (H/Y) σε παιδιά προσχολικής και πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης µε σκοπό την απόκτηση γνώσεων ψυχαγωγικού χαρακτήρα, πρέπει να τηρείται µητρώο µαθητών (εγκ. Φ.Π.Α. apple ÓÙ ÛÂÈ ÛÙ ÈÎ Û ÂÚˆÙ Ì Ù Απάντηση 2: Υπάγεται κανονικά και σε αυτήν την περίπτωση στην διάταξη αυτή για να µπορεί να αφαιρέσει ως έξοδο την µισθοδοσία της συζύγου που απασχολεί. ο λογαριασµός που θα πληρώνει ο επιχειρηµατίας θα πρέπει να είναι ειδικός επαγγελµατικός λογαριασµός επιχείρησης από τον οποίο θα γίνονται όλες πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία στο (σύνολο της ή µέρος αυτής). Επίσης παρέχεται η δυνατότητα η εν λόγω Α.Π.Υ. να εκδίδεται κατά το χρόνο που η αµοιβή είναι απαιτητή και ο πελάτης αποκτά το σχετικό δικαίωµα λήψης των υπηρεσιών, χωρίς όµως να αποτελεί παράβαση των διατάξεων του ν. 2523/1997 η µη έκδοση της κατά το χρόνο αυτό( παράγραφος 2 του παρόντος), ε- φόσον βέβαια αυτή εκδοθεί στο χρόνο που ο- ρίζεται από τις γενικές διατάξεις. Στις ανωτέρω περιπτώσεις εφόσον εισπράττεται προκαταβολή µπορεί να εκδοθεί από τον εκµεταλλευτή του Κέντρων Ξένων Γλωσσών απόδειξη είσπραξης προκαταβολής και στην ΠΟΛ.1041/ ). Όταν οι υπόχρεοι σε τήρηση µητρώου µαθητών διατηρούν και υ- ποκατάστηµα κοντά στο κεντρικό και κάποιοι µαθητές παρακολουθούν µαθήµατα, άλλες µέρες στο κεντρικό και άλλες στο υποκατάστηµα, οι µαθητές πρέπει να καταχωρούνται και στα δύο µητρώα µαθητών. Μπορεί βέβαια να ζητηθεί από την αρµόδια.ο.υ. η κατά διάφορο τρόπο τήρηση του µητρώου µαθητών του υποκαταστή- µατος ή ακόµα µη τήρησή του. Τα εκπαιδευτικά νοµικά πρόσωπα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (µε εξαίρεση τις αστικές εταιρίες της παρ.1 του άρθρου 2 του ΚΒΣ) δεν έχουν υποχρέωση τήρησης θεωρηµένου µητρώου µαθητών γιατί δεν διενεργούν πράξεις που υπόκεινται σε Φ.Π.Α. Για την εκπαίδευση που παρέχεται µέσω διαδικτύου (τηλεµατική) και χωρίς την φυσική παρουσία του µαθητή, δεν τηρείται πρόσθετο βιβλίο. 1. Φροντιστήριο Ξένων Γλωσσών (Ατοµική επιχείρηση) πού απασχολεί έναν καθηγητή ωροµίσθιο υπάγεται στην παραπάνω διάταξη περί µισθοδοσίας; 2. Φροντιστήριο Ξένων Γλωσσών (Ατοµική επιχείρηση), ιδιοκτήτης πού απασχολεί την σύζυγο του ή οποία δηλώνεται προαιρετικά στο ΙΚΑ τι γίνεται; Η σύζυγος ή οποία τηρεί κοινό λογαριασµό µε τον σύζυγο υποχρεούται επίσης να ανοίξει και άλλο δικό της λογαριασµό µισθοδοσίας; 3. Οι εισφορές ΙΚΑ καταβάλλονται υποχρεωτικά από την Ατοµική ε- πιχείρηση µέσω της Τράπεζας µε την οποία γίνεται ή Μισθοδοσία ή οποιαδήποτε Τράπεζα µε την οποία τηρεί λογαριασµό οι πληρωµές µισθωτών, δαπανών,παγίων κτλ και οι εισπράξεις από πελάτες άνω των 1.500,00 ευρώ. για τον λογαριασµό αυτόν θα περιµένουµε διευκρινίσεις από το υπουργείο. Απάντηση 3: Όπως γράφω παραπάνω θα καταβάλλονται από ειδικό επαγγελµατικό λογαριασµό της επιχείρησης. Θα ήθελα να σας ρωτήσω τι θα ισχύει από 1/1/2011 αναφορικά µε την έκδοση αποδείξεων των διδάκτρων. Θα υποχρεούµαστε να κόβουµε στο τέλος κάθε µήνα τις απλήρωτες αποδείξεις ή θα έχουµε την δυνατότητα να τις εκδίδουµε στο τέλος της σχολικής χρονιάς (π.χ. 31/5/... ) και των πρώτων δόσεων (Οκτ. Νοεµ. εκ. ) µέχρι 31/12/.... όπως είχαµε την δυνατότητα να κάνουµε µέχρι σήµερα. συνέχεια να εκδοθεί Α.Π.Υ. στον χρόνο που προαναφέρεται. Συµβουλή µας: Να εκδίδεται Α.Π.Υ. για κάθε είσπραξη χρηµάτων (διδάκτρων) από τον µαθητή και πάντα µε την ολοκλήρωση της υπηρεσίας. Όταν η υπηρεσία διαρκεί η απόδειξη εκδίδεται κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό µέρος της αµοιβής για τις υπηρεσίες που παρασχέθηκαν και όχι πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία. Ση- µειώνεται, ότι αν στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου κάποιοι µαθητές δεν έχουν καταβάλει τα δίδακτρα, πρέπει να εκδοθούν Α.Π.Υ. µε πίστωση.