Οηθνλνκνηερληθή κειέηε γηα ηελ εγθαηάζηαζε ηειεταηξηθώλ ζπζηεκάησλ γηα επείγνληα πεξηζηαηηθά ζε απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ

Transcript

1 ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΥΟΛΗ ΗΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΜΔΣΑΓΟΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΑ ΤΛΙΚΩΝ Οηθνλνκνηερληθή κειέηε γηα ηελ εγθαηάζηαζε ηειεταηξηθώλ ζπζηεκάησλ γηα επείγνληα πεξηζηαηηθά ζε απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Νηθφιανο, Γ. Καξδάζεο Επιβλέπων: Δημήτριος Γ. Κουτσούρης Καθηγητής ΕΜΠ Αθήνα, Ιούλιος 2011

2 2

3 3 ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΥΟΛΗ ΗΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΜΔΣΑΓΟΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΑ ΤΛΙΚΩΝ Οηθνλνκνηερληθή κειέηε γηα ηελ εγθαηάζηαζε ηειεταηξηθώλ ζπζηεκάησλ γηα επείγνληα πεξηζηαηηθά ζε απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Νηθφιανο, Γ. Καξδάζεο Επιβλέπων: Δημήτριος Γ. Κουτσούρης Καθηγητής ΕΜΠ Εγκρίκθκε από τθν τριμελι εξεταςτικι επιτροπι τθν... Δθμιτριοσ Κουτςοφρθσ Κακθγθτισ ΕΜΠ... Παναγιϊτθσ Τςανάκασ Κακθγθτισ ΕΜΠ... Γεϊργιοσ Ματςόπουλοσ Επίκουροσ Κακθγθτισ ΕΜΠ Αθήνα, Ιούλιος 2011

4 4... Καρδάςθσ Νικόλαοσ Διπλωματοφχοσ Ηλεκτρολόγοσ Μθχανικόσ και Μθχανικόσ Υπολογιςτϊν Ε.Μ.Π. Copyright Καξδάζεο Νηθφιανο. Με επηθχιαμε παληφο δηθαηψκαηνο. All rights reserved. Απαγνξεχεηαη ε αληηγξαθή, απνζήθεπζε θαη δηαλνκή ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, εμ νινθιήξνπ ή ηκήκαηνο απηήο, γηα εκπνξηθφ ζθνπφ. Δπηηξέπεηαη ε αλαηχπσζε, απνζήθεπζε θαη δηαλνκή γηα ζθνπφ κε θεξδνζθνπηθφ, εθπαηδεπηηθήο ή εξεπλεηηθήο θχζεο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε λα αλαθέξεηαη ε πεγή πξνέιεπζεο θαη λα δηαηεξείηαη ην παξφλ κήλπκα. Δξσηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηε ρξήζε ηεο εξγαζίαο γηα θεξδνζθνπηθφ ζθνπφ πξέπεη λα απεπζχλνληαη πξνο ηνλ ζπγγξαθέα. Οη απφςεηο θαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πεξηέρνληαη ζε απηφ ην έγγξαθν εθθξάδνπλ ηνλ ζπγγξαθέα θαη δελ πξέπεη λα εξκελεπζεί φηη αληηπξνζσπεχνπλ ηηο επίζεκεο ζέζεηο ηνπ Δζληθνχ Μεηζφβηνπ Πνιπηερλείνπ.

5 5

6 6 Πεξίιεςε θνπφ ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο απνηειεί ε κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ ηεο εγθαηάζηαζεο ηειεταηξηθήο κνλάδαο γηα επείγνληα πεξηζηαηηθά ζε απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο. ην 1 ν θεθάιαην γίλεηαη κηα ηζηνξηθή αλαδξνκή ησλ εμειίμεσλ ηεο ηειεταηξηθήο ζην εμσηεξηθφ αιιά θαη ζηελ Διιάδα, ελψ παξνπζηάδνληαη θαη νη μερσξηζηνί ηνκείο ηεο ηειεταηξηθήο. ην 2 ν θεθάιαην γίλεηαη αλαθνξά ζηελ ηειεταηξηθή επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ, ζηνπο ηνκείο ηεο ηαηξηθήο ηνπο νπνίνπο απηή ρξεζηκνπνηεί θαζψο θαη ζηα πξνγξάκκαηα ηειεταηξηθήο επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ ηα νπνία έρνπλ ήδε ηχρεη εθαξκνγήο ζηελ Διιάδα. Σν 3 ν θεθάιαην αλαθέξεηαη ζηνλ θιάδν ησλ αεξνδηαθνκηδψλ, ζηηο αλάγθεο ηηο νπνίεο απηέο θαιχπηνπλ, ζηελ εμέιημε ηνπο θαζψο θαη ζηελ εθαξκνγή ηνπο ζηνλ ειιαδηθφ ρψξν. ην 4 ν θεθάιαην παξνπζηάδνληαη 3 κέζνδνη αλάιπζεο επελδπηηθψλ ζρεδίσλ, ην Κξηηήξην Καζαξήο Παξνχζαο Αμίαο, ην Κξηηήξην ηεο Πεξηφδνπ Απνπιεξσκήο, θαη ην θξηηήξην ηνπ Δζσηεξηθνχ Βαζκνχ Απφδνζεο. ην 5 ν θεθάιαην αλαιχεηαη ην ελδερφκελν εγθαηάζηαζεο ηειεταηξηθήο κνλάδαο κε ζηφρν ηελ κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ αεξνδηαθνκηδψλ. ην 6 ν θεθάιαην κειεηάηαη θαηά πφζνλ, κε βάζε ηελ αλάιπζε πνπ έρεη πξνεγεζεί, είλαη νηθνλνκηθά εθηθηή ε εθαξκνγή ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ζρεδίνπ ζε δχν πξαγκαηηθέο πεξηπηψζεηο. ην 7 ν θεθάιαην γίλεηαη κηα ζχλνςε ησλ απνηειεζκάησλ θαη ησλ ζπκπεξαζκάησλ ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. Λέμεηο Κιεηδηά Σειεταηξηθή, Σειεταηξηθή επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ, αεξνδηαθνκηδέο, Καζαξή Παξνχζα Αμία, Έληνθε Πεξίνδνο Απνπιεξσκήο, Δζσηεξηθφο Βαζκφο Απφδνζεο.

7 7 Abstract The purpose of this thessis is to assess the economic impact of the installation of emergency telemedicine units in remote areas. The first chapter of this thessis provides a historical overview of telemedicine developments both in Greece and abroad while the areas of telemedicine are presented, as well. In a second chapter, the sector of the emergency telemedicine and the areas of medicine where it applies are discussed. In addition, in this chapter the implementation of the emergency telemedicine programs in Greece are also presented. The third chapter examines the business of Aero-Medical evacuation, the needs that this business cover and its development and its implications in Greece. The fourth chapter assesses the three methods of analysis of investment projects, the Net Present Value (NPV) criterion, the repayment period criterion and the Internal Rate of return (IRR) criterion. The fifth chapter assesses the implications of the establishment of a telemedicine unit in the reduction of the number of Aero-Medical evacuations. The sixth chapter assesses the financial viability of the current scheme, as analyzed in previous chapters, when applicable in two case studies. The seventh chapter presents a summary of the results and the conclusions of the current analysis. Key words Telemedicine, Emergency telemedicine, aeromedical evacuation, Net Present Value (NPV), repayment period criterion, Internal Rate of return (IRR)

8 8 Πίλαθαο πεξηερνκέλσλ 1. ΕΙΑΓΩΓΗ Οριςμόσ Τηλεϊατρικήσ Ιςτορία τησ Τηλεϊατρικήσ Τηλεϊατρική ςτην Ελλάδα Γενικά Τα κυριότερα προγράμματα Τθλεϊατρικισ ςτθν Ελλάδα Τομείσ Τηλεϊατρικήσ Τθλεακτινολογία Τθλεπακολογία Τθλεκαρδιολογία Τθλεχειρουργικι Τθλεογκολογία Τθλεδερματολογία Τθλεκυτταρολογια Τθλεοφκαλμολογία Τθλεαιματολογία Τθλεορκοπεδικι Τθλεψυχιατρικι Δικαιώματα αςθενή τηλεϊατρικήσ ΣΗΛΕΪΑΣΡΙΚΗ ΕΠΕΙΓΟΝΣΩΝ ΠΕΡΙΣΑΣΙΚΩΝ Οριςμόσ Γενικά Τηλεϊατρική Επειγόντων περιςτατικών ςτην Ελλάδα ΑΕΡΟΔΙΑΚΟΜΙΔΕ Οριςμόσ Τφποι αεροδιακομιδών Ιςτορία Αεροδιακομιδών Προδιαγραφζσ αςφαλείασ και ιατρικοφ εξοπλιςμοφ Αεροπλάνων και ιπτάμενου προςωπικοφ Ιατρικοφ προςωπικοφ Ιατρικοφ εξοπλιςμοφ Αεροδιακομιδζσ ςτην Ελλάδα... 40

9 Ιςτορία Σιμερα Στατιςτικά ςτοιχεία ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΛΤΗ ΕΠΕΝΔΤΣΙΚΩΝ ΦΕΔΙΩΝ Κριτήριο Παροφςασ Αξίασ (ΚΠΑ) Κριτήριο Περιόδου Αποπληρωμήσ Κριτήριο Εςωτερικοφ Βαθμοφ Απόδοςησ ΑΝΑΛΤΗ ΦΕΔΙΟΤ ΕΓΚΑΣΑΣΑΗ ΣΗΛΕΪΑΣΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΙΓΟΝΣΩΝ ΠΕΡΙΣΑΣΙΚΩΝ Ανάλυςη των βαςικών οικονομικών παραμζτρων Ανάλυςη του μοντζλου με βάςη το οποίο ζγινε η οικονομική ανάλυςη του ςχεδίου H ανάλυςη ευαιςθηςίασ για τισ διάφορεσ παραμζτρουσ Επιτόκιο αναγωγισ Κόςτοσ Εγκατάςταςθσ Κόςτοσ αεροδιακομιδισ Μθνιαία Ζξοδα Aνάλυςη του ςχεδίου με 3 κριτήρια για δεδομζνο αριθμό αεροδιακομιδών Κακαρι Παροφςα Αξία Ζντοκθ Περίοδοσ Αποπλθρωμισ Εςωτερικόσ Βακμόσ Απόδοςθσ (ΕΒΑ) ΜΕΛΕΣΗ ΠΕΡΙΠΣΩΗ (CASE STUDY) Στοιχεία και Παραδοχζσ Οικονομική ανάλυςη χωρίσ να προςμετρηθοφν ποιοτικά ςτοιχεία Οικονομική ανάλυςη με την προςμζτρηςη και ποιοτικών ςτοιχείων ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ... 73

10 10

11 11 1. Δηζαγσγή 1.1 Οξηζκόο Σειεταηξηθήο Έλαο νξηζκφο ηεο ηειεταηξηθήο είλαη «Oη εμεηάζεηο, ε παξαθνινχζεζε θαη ε αληηκεηψπηζε ησλ αζζελψλ θαη ε εθπαίδεπζε αζζελψλ θαη ηαηξηθνχ πξνζσπηθνχ κε ηε ρξήζε ζπζηεκάησλ, ηα νπνία επηηξέπνπλ άκεζε πξφζβαζε ζηηο γλψζεηο εμεηδηθεπκέλνπ πξνζσπηθνχ θαη ζε πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηνπο αζζελείο, αλεμάξηεηα απφ ην πνπ βξίζθνληαη ν αζζελήο θαη νη πιεξνθνξίεο». Έλαο άιινο νξηζκφο είλαη ε «Παξνρή ηαηξηθήο πεξίζαιςεο - ζε πεξηπηψζεηο φπνπ ε απφζηαζε είλαη θξίζηκνο παξάγνληαο - απφ φινπο ηνπο επαγγεικαηίεο ηνπ ρψξνπ ηεο Τγείαο ρξεζηκνπνηψληαο ηερλνινγίεο πιεξνθνξηψλ θαη επηθνηλσληψλ γηα ηελ αληαιιαγή έγθπξεο πιεξνθνξίαο γηα ηε δηάγλσζε, αγσγή θαη πξφιεςε αζζελεηψλ, ηελ έξεπλα θαη εθηίκεζε, φπσο θαη ηε ζπλερή εθπαίδεπζε ησλ επαγγεικαηηψλ Τγείαο, φια απηά ζηα πιαίζηα ηεο αλαβάζκηζεο ηεο Τγείαο ησλ αηφκσλ θαη ησλ θνηλνηήησλ ηνπο». 1.2 Ιζηνξία ηεο Σειεταηξηθήο Η ηδέα δηελέξγεηαο ηαηξηθψλ εμεηάζεσλ θαη αμηνινγήζεσλ, κέζσ ηνπ ηειεπηθνηλσληαθνχ δηθηχνπ δελ είλαη λέα. Λίγν κεηά ηελ εθεχξεζε ηνπ ηειεθψλνπ, έγηλαλ πξνζπάζεηεο γηα ηε κεηάδνζε ησλ ήρσλ ηεο θαξδηάο θαη ησλ πλεπκφλσλ ζε έλα θαηαξηηζκέλν κε ην αληίζηνηρν αληηθείκελν γηαηξφ πνπ ζα κπνξνχζε λα αμηνινγήζεη ηελ θαηάζηαζε ησλ νξγάλσλ. Ωζηφζν, ε θαθή πνηφηεηα κεηάδνζεο είρε σο απνηέιεζκα ηελ απνηπρία απηψλ ησλ πξψησλ πξνζπαζεηψλ. [1],[3],[9],[26] 1906: κεηάδνζε ειεθηξνθαξδηνγξαθήκαηνο Einthoven, ν παηέξαο ηεο ειεθηξνθαξδηνγξαθίαο, πξψηνο δηεξεχλεζε ηε κεηάδνζε ελφο ειεθηξνθαξδηνγξαθήκαηνο κέζσ ηειεθσληθψλ γξακκψλ ην Έγξαςε έλα ζρεηηθφ άξζξν " Le telecardiogramme» ζην πεξηνδηθφ επηζηεκνληθνχ πεξηερνκέλνπ Archives Internationales Physiologie 1920: Ννξβεγία ηειεταηξηθή ζηα πινία Γηαηξνί πνπ βξηζθφληνπζαλ θνληά ζηηο αθηέο, κε ηελ ρξήζε θαηάιιεισλ πνκπψλ, βνεζνχζαλ ζηελ αληηκεηψπηζε επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ ζε πινία.

12 12 Δηθόλα 1 ην εμώθπιιν ηνπ πεξηνδηθνύ RadioNews 1924: ε πξψηε έθζεζε γηα ηειεταηξηθή ην εμψθπιιν ηνπ πεξηνδηθνχ «Radio News» Απξίιεο 1924 εκθαληδφηαλ έλαο γηαηξφο πνπ κπνξνχζε λα κηιά κε έλαλ αζζελή ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κέζσ ξαδηνθπκάησλ. ην άξζξν ζπκπεξηιακβαλφηαλ θαη έλα απιφ ζρέδην ηνπ ειεθηξνληθνχ δηαγξάκκαηνο πνπ πεξηειάκβαλε φια ηα ηφηε ζαχκαηα ηεο ηερλνινγίαο 1957: ηειεταηξηθή ζην δηάζηεκα ηηο 3 Ννεκβξίνπ ηνπ 1957 κε ηελ επθαηξία ηεο εθηφμεπζεο ηνπ ππξαχινπ Sputnik2 νη επηζηήκνλεο ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο αλέπηπμαλ πνιχ πξνεγκέλα ζπζηήκαηα ηειεταηξηθήο γηα ηελ επνρή γηα λα παξαηεξήζνπλ ηελ θαηάζηαζε ηεο πγείαο ηεο Λάηθαο ηνπ πξψηνπ έκςπρνπ νξγαληζκνχ (ζθχινο) πνπ βγήθε ζην δηάζηεκα. Δμαηηίαο πξνβιεκάησλ πςειήο ζεξκνθξαζίαο ζην δηαζηεκφπινην (40 βαζκνί θειζίνπ) ην ηαμίδη γηα ηε Λάηθα θξάηεζε κνλάρα 2 κέξεο. Οη εκπεηξία φκσο πνπ αληιήζεθε θαη ζηνλ ηνκέα ηεο ηειεταηξηθήο ήηαλ πάξα πνιχ ζεκαληηθή γηα ηηο κεηέπεηηα πηήζεηο ηνπ αλζξψπνπ. 1964: ε πξψηε εθαξκνγή ηειεςπρηαηξηθήο Σν ςπρηαηξηθφ ηλζηηηνχην ηεο Nebraska ήηαλ έλα απφ ηα πξψηα ηδξχκαηα ζηνλ θφζκν πνχ ζπλδέζεθε, ρξεζηκνπνηψληαο ακθίδξνκν θιεηζηφ θχθισκα ηειεφξαζεο, κε ην θξαηηθφ λνζνθνκείν ηνπ Norfolk 112 κίιηα καθξηά. Η ζχλδεζε ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ εθπαίδεπζε θαη γηα ηελ παξνρή ζπκβνχισλ ζηνπο γηαηξνχο ηνπ ςπρηαηξηθνχ ηδξχκαηνο. 1967: Ννζνθνκείν Μαζαρνπζέηεο Δγθαηαζηάζεθε ηειεταηξηθνο ζηαζκφο πνπ παξείρε ηαηξηθέο ππεξεζίεο 24 ψξεο ην 24σξν ζε εξγαδφκελνπο ηνπ αεξνδξνκίνπ αιιά θαη ζε έθηαθηα πεξηζηαηηθά ηαμηδησηψλ

13 :Υξήζε Γνξπθφξσλ Με ρξήζε ΑΣS-6 δνξπθφξσλ έγηλε εθηθηή ε ζχλδεζε απνκνλσκέλσλ πεξηνρψλ,φπσο ε Αιάζθα θαη πεξηνρέο ηνπ Καλαδά, κε λνζνθνκεία καθξηλψλ πφιεσλ. 1977:Υξήζε ηειεταηξηθήο γηα αζηξνλαχηεο Σν θαλαδηθφ Memorial University of Newfoundland ζπκκεηείρε ζην θαλαδηθφ δηαζηεκηθφ πξφγξακκα γηα ηελ παξνρή ηειεταηξηθψλ ππεξεζηψλ κέζσ ηνπ ακεξηθαλνθαλαδηθνχ δνξπθφξνπ Hermes 1989:ηειεηαηξηθή ζε θπζηθή θαηαζηξνθή Μεηά απφ έλα πνιχ κεγάιν ζεηζκφ ζην Γεξεβάλ ηεο Αξκελίαο (ηφηε κέινο ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο) εθαξκφζηεθε, ππφ ηελ θαζνδήγεζε ηεο ακεξηθαλνζνβηεηηθήο νκάδαο εξγαζίαο ζηελ Γηαζηεκηθή Βηνινγία, έλα κίαο θαηεχζπλζεο ηειεταηξηθφ δίθηπν κεηαμχ ηνπ Γεξεβάλ θαη 4 ηαηξηθψλ θέληξσλ ζηελ Ακεξηθή 1.3 Σειεταηξηθή ζηελ Διιάδα Γεληθά Η Διιάδα έρεη κηα γεσγξαθηθή θαηαλνκή ε νπνία επλνεί ηελ αλάπηπμε ηειεταηξηθψλ ζπζηεκάησλ. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί έρνπκε πνιιά λεζηά θαη απνκνλσκέλεο νξεηλέο πεξηνρέο κε πιεζπζκφ πνπ δελ δηθαηνινγεί ηελ χπαξμε θέληξσλ πγείαο κε ηαηξηθφ πξνζσπηθφ πνπ λα κπνξεί λα αληηκεησπίζεη έλα κεγάιν κέξνο ησλ πεξηζηαηηθψλ. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα νη θάηνηθνη ησλ πεξηνρψλ απηψλ λα έρνπλ πεξηνξηζκέλε πξφζβαζε ζε ππεξεζίεο πγείαο θαη λα βαζίδνληαη γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ κνλάρα ζε δηαθνκηδέο ζε θεληξηθά ηαηξηθά θέληξα. Απηέο ηηο αλάγθεο πξνζπαζεί λα θαιχςεη ε ηειεταηξηθή ζηελ Διιάδα. Η αλάπηπμε ησλ ηειεπηθνηλσληψλ έθαλε ηερληθά εθηθηή ηελ αλάπηπμε ηειεταηξηθήο ζηελ Διιάδα. Απφ ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 ε επξσπατθή έλσζε μεθίλεζε λα ρξεκαηνδνηεί ηελ αλάπηπμε ηειεταηξηθψλ εξεπλεηηθψλ πξνγξακκάησλ θαζψο ζεσξνχζε φηη ε δεκηνπξγία ελφο ηειεταηξηθνχ δηθηχνπ είρε πξννπηηθή λα βειηηψζεη ην επίπεδν ησλ παξερνκέλσλ ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ. Απηφ καδί θαη κε εζληθή ρξεκαηνδφηεζε είρε σο απνηέιεζκα θαη ηελ πξψηε αλάπηπμε ηειεταηξηθψλ πξνγξακκάησλ ζηελ Διιάδα. [2],[4]

14 Σα θπξηόηεξα πξνγξάκκαηα Σειεταηξηθήο ζηελ Διιάδα Σν Διιεληθό Πξόγξακκα Σειεταηξηθήο Σν πξψην ζχζηεκα ηειεταηξηθήο ζηα πιαίζηα απηνχ ηνπ πξνγξάκκαηνο εγθαηαζηάζεθε ζην ηζκαλφγιεην ην 1989, ζην πιαίζην πηινηηθνχ πξνγξάκκαηνο ζε ζπλεξγαζία κε ην Δξγαζηήξην Ιαηξηθήο Φπζηθήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ. Σν 1992 κε απφθαζε ηνπ ππνπξγείνπ Τγείαο, δεκηνπξγήζεθε θαη ην αξρηθφ δίθηπν ηεο ηειεταηξηθήο πνπ ζπλέδεζε ην ηζκαλφγιεην κε 12 πεξηθεξεηαθά Κέληξα Τγείαο). Σν 1995 ε Μνλάδα εληάζζεηαη ζηνλ Οξγαληζκφ ηνπ ηζκαλφγιεηνπ, ην νπνίν νξίδεηαη σο λνζνθνκείν ππνζηήξημεο ηνπ δηθηχνπ ηειεταηξηθήο ηνπ ΔΤ. Απφ ηφηε πξνζεηέζεζαλ ζην δίθηπν θαη άιια Κέληξα Τγείαο θαη ζήκεξα ε Μνλάδα Σειεταηξηθήο είλαη ζπλδεδεκέλε κε 42 πεξηθεξηθέο κνλάδεο πγείαο. Απφ ην 1998 ιεηηνπξγνχλ θαη Σαθηηθά Σειεταηξεία ζε δηάθνξνπο ηνκείο : Πλεπκνλνινγηθψλ λνζεκάησλ, θαξδηνινγηθψλ λνζεκάησλ θαη ππέξηαζεο, νπξνινγηθψλ παζήζεσλ, επαηνινγηθψλ λνζεκάησλ, δηαβεηνινγηθφ, ιηπηδαηκηθφ θαη δηαηηεηηθήο αγσγήο, ελψ δηνξγαλψλνληαη πξνγξάκκαηα Αγσγήο Τγείαο κε ζθνπφ ηελ ελεκέξσζε αζζελψλ γηα ηε δηαηξνθή θαζψο θαη γηα ηελ πξφιεςε αζζελεηψλ. Γπζηπρψο απηή ε πξνζπάζεηα ηειεταηξηθήο έρεη κεηψζεη ζεκαληηθά ηηο παξερφκελεο ππεξεζίεο σο απνηέιεζκα ηεο ειιηπνχο ζηειέρσζήο ηεο αιιά θαη ηεο γεληθφηεξεο απνδπλάκσζεο ηνπ λνζνθνκείνπ απφ ηαηξηθφ πξνζσπηθφ ην νπνίν εθηφο ησλ άιισλ εμππεξεηεί θαη ηελ ηειεταηξηθή κνλάδα. Σν θπξηφηεξν πξφβιεκα είλαη ε αδπλακία 24ψξεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ηειεηαηξηθνχ δηθηχνπ αθνχ ε κνλάδα Σειεταηξηθήο ηνπ ΔΤ ιεηηνπξγεί πιένλ έσο ηηο 2.30 κ.κ. ζην δπλακηθφ ηεο είλαη κφιηο δχν γηαηξνί θαη έλαο ππάιιεινο Πιεξνθνξηθήο ηνπ λνζνθνκείνπ. Σν γεγνλφο απηφ «αλαηξεί» ηελ έλλνηα ηεο ηειεταηξηθήο πνπ πξέπεη λα βξίζθεηαη ζην πιεπξφ ηνπ γηαηξνχ ηεο «άιιεο άθξεο» δηά παλ ελδερφκελν.

15 15 Δξεπλεηηθό έξγν ΝΙΚΑ (Γεληθεπκέλν ύζηεκα Γηαρείξηζεο θαη Δπεμεξγαζίαο Ιαηξηθήο Δηθόλαο) Σν ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα μεθίλεζε λα ιεηηνπξγεί ην 1995, ρξεκαηνδνηήζεθε κεξηθψο απφ ηε Γεληθή Γξακκαηεία Έξεπλαο θαη Σερλνινγίαο θαη είρε σο ζηφρν ηελ αλάπηπμε ελφο γεληθεπκέλνπ νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο γηα ηε δηαρείξηζε θαη ηελ επεμεξγαζία ηεο ηαηξηθήο εηθφλαο. Ο ζηφρνο ήηαλ ηα απνηειέζκαηα απηήο ηεο έξεπλαο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ θάιπςε αλαγθψλ ηεο πεξηθέξεηαο ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο πφξνπο θαη ηελ ηερλνγλσζία ηνπ θέληξνπ δηαγλψζεσλ. Σν ζχζηεκα πεξηειάκβαλε: Δμεηδηθεπκέλε βάζε πνιπκέζσλ γηα θείκελν, ήρν, βηνζήκαηα, θηλνχκελε θαη αθίλεηε ηαηξηθή εηθφλα Δμεηδηθεπκέλε βηβιηνζήθε επεμεξγαζίαο θαη αλάιπζεο εηθφλαο Αλνηθηφ ζχζηεκα δηαζχλδεζεο, ζπκβαηφ κε ηηο ππάξρνπζεο εκπνξηθά δηαζέζηκεο ηαηξηθέο ζπζθεπέο θαη κε πηινηηθή εθαξκνγή ζε αθηηλνινγηθά κεραλήκαηα θαη ππεξερνγξάθνπο Δπηθνηλσληαθφ δίθηπν πνπ ζα πινπνηεζεί κε γξήγνξα δίθηπα γηα κηθξέο ελδνλνζνθνκεηαθέο απνζηάζεηο θαη ηειεθσληθέο γξακκέο γηα απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο Σν ζπγθεθξηκέλν ζχζηεκα μεθίλεζε λα εθαξκφδεηαη πηινηηθά ζην Ωλάζεην Καξδηνρεηξνπξγηθφ Κέληξν γηα θαξδηνινγηθά πεξηζηαηηθά. Γηα ηελ δεχηεξε θάζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ εγθαηαζηάζεθε ζην Κέληξν Τγείαο ηεο Ιζηηαίαο θαη ζην λνζνθνκείν Κχκεο απφ ην ΔΜΠ έλα πηινηηθφ ζχζηεκα ηειεταηξηθήο. Σν ζχζηεκα ζπλδπάδεη εθαξκνγέο ηειεαθηηλνινγίαο θαη ηειεθαξδηνινγίαο κε ηελ πινπνίεζε κηαο εχρξεζηεο εθαξκνγήο ςεθηνπνίεζεο κεηάδνζεο θαη επηζθφπεζεο αθηηλνινγηθψλ θηικ αιιά θαη ηειεπαξαθνινχζεζεο θαξδηνγξαθηθψλ δεδνκέλσλ κέζσ ηεο κεηάδνζεο ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν θαξδηνγξαθεκάησλ 3 απαγσγψλ. Σν ζχζηεκα ππνζηεξίδεηαη απφ ην Ννζνθνκείν Υαιθίδαο.

16 16 Πξόγξακκα ηειεθαξδηνινγίαο ΣΑΛΩ Σν 1997 αξρίδεη ε ιεηηνπξγία ηνπ πξνγξάκκαηνο Σειεθαξδηνινγίαο ΣΑΛΩ, κε λνζνθνκείν ππνζηήξημεο ην Ωλάζεην Καξδηνρεηξνπξγηθφ Κέληξν θαη ππνζηεξηδφκελεο κνλάδεο ηα Κέληξα Τγείαο Μήινπ, Μπθφλνπ, Νάμνπ, αληνξίλεο θαη θηάζνπ. Η θχξηα αλάγθε πνπ πξνζπάζεζε λα θαιχςεη ην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα είλαη ε θαη νίθνλ ηειεπαξαθνινχζεζε θαη ηειεδηάγλσζε αιιά θαη ε ηειεπαξαθνινχζεζε ηεο θαηάζηαζεο αζζελψλ (απφ εηδηθνχο γηα ηελ θάζε αζζέλεηα γηαηξνχο) πνπ βξίζθνληαη ζε κνλάδα εληαηηθήο ζεξαπείαο. Γηα ηελ θάιπςε απηψλ ησλ αλαγθψλ ζρεδηάζηεθε θαη αλαπηχρζεθε κηα θηλεηή ηαηξηθή ζπζθεπή ε νπνία ζα επηηξέπεη ηελ ζπιινγή θαη κεηάδνζε ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ γηα ηελ θιηληθή θαηάζηαζε ηνπ αζζελνχο (φπσο ειεθηξνθαξδηνγξάθεκα, ε αξηεξηαθή πίεζε θ.α.) κέζσ ελζχξκαησλ θαη αζχξκαησλ ηειεπηθνηλσληαθψλ δηθηχσλ. Σν Πξόγξακκα Hermes Σν 1999 νινθιεξψζεθε ε εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο Hermes, ζηα πιαίζηα ηνπ νπνίνπ παξέρνληαλ ηειεταηξηθέο ππεξεζίεο κεηξφηεηαο ζε λεζηά ηνπ Αηγαίνπ (ζπγθεθξηκέλα Νάμν θαη Μχθνλν). Η θχξηα αλάγθε πνπ θάιππηε ην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα ήηαλ ε παξνρή ζπκβνπιψλ ζηνπο ηνπηθνχο ηαηξνχο απφ εμεηδηθεπκέλνπο γηαηξνχο φηαλ είλαη αδχλαηε ε κεηαθνξά δηα ζαιάζζεο ηεο κέιινπζαο κεηέξαο. Μεηά ηνλ πξψην θαηξφ ιεηηνπξγίαο ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθε φρη κφλν γηα ηελ αληηκεηψπηζε έθηαθησλ πεξηζηαηηθψλ αιιά θαη γηα ηελ ηαθηηθή παξαθνινχζεζε εγθπκνλνχζαλ γπλαηθψλ. Πξόγξακκα ηειεταηξηθήο ζηηο θπιαθέο Κνξπδαιινύ Σνλ Ινχλην ηνπ 2000 έρνπκε ηελ θαηαζθεπή ελφο θέληξνπ ηειεταηξηθήο ζηηο θπιαθέο Κνξπδαιινχ Ο ζηφρνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνζπάζεηαο ήηαλ ε παξνρή ηειεταηξηθψλ ππεξεζηψλ ζηνπο θξαηνχκελνπο ησλ θπιαθψλ νχησο ψζηε λα κεησζεί ν αξηζκφο θαη ε ζπρλφηεηα ησλ δηαθνκηδψλ κε ζπλέπηα κείσζε ηνπ θφζηνπο θαη αχμεζε ηεο αζθάιεηαο θαη ησλ παξερφκελσλ ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ ζηνπο θξαηνχκελνπο.

17 17 Σν πξόγξακκα Vodafone Σν ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα έγηλε ζε 3 ζηάδηα. Σν πξψην ζηάδην μεθίλεζε ην 2002 Υαηδεπαηέξεην Κέληξν Απνθαηάζηαζεο παζηηθψλ Παηδηψλ φπνπ δεκηνπξγήζεθε έλα πξφγξακκα θαζεκεξηλήο ηειεπαξαθνινχζεζεο παηδηψλ κε εγθεθαιηθή παξάιπζε θαη θηλεηηθά πξνβιήκαηα. ηελ αξρή ε εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο γηλφηαλ ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ λνζνθνκείνπ, αιιά κεηά απφ θάπνην θαηξφ εμνηθείσζεο (θαη ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ απαξαίηεηνπ εμνπιηζκνχ) κε ηελ ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία ην πξφγξακκα κεηαθέξζεθε παξείρε θαη νίθνλ παξαθνινχζεζε θάλνληαο πνιχ πην απιή θαη άκεζε ηελ παξαθνινχζεζε ηεο θαηάζηαζεο ησλ αζζελψλ απφ παηδηάηξνπο, θπζηνζεξαπεπηέο, εξγνζεξαπεπηέο, ςπρνιφγνπο θαη θνηλσληθψλ ιεηηνπξγνχο. Σν πξψην ζηάδεην ηνπ πξνγξάκκαηνο νινθιεξψζεθε κέζα ην Σν δεχηεξν ζηάδην ηνπ πξνγξάκκαηνο αθνξνχζε ηελ εμέηαζε αζζελψλ κε ρξφληεο παζήζεηο. Η ρξήζε ηνπ πξνγξάκκαηνο κεηά απφ έλα πεξίπνπ ρξφλν πηινηηθήο ιεηηνπξγίαο (2006) αθνξνχζε 17 δήκνπο. Τινπνηήζεθε απφ κέιε (ηαηξνχο θαη λνζειεπηηθφ πξνζσπηθφ) απφ δήκνπο κέιε ηνπ Γηαδεκνηηθνχ Γηθηχνπ Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο ΟΣΑ απφ φιε ηε ρψξα θαζψο θαη απφ 4 εηδηθεπκέλνπο ηαηξνχο ηνπ «Ιαηξηθνχ Κέληξνπ Αζελψλ». Γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζπζθεπέο πνπ επηηξέπνπλ ηελ εμέηαζε (φπσο θαξδηνγξάθεκα ή ν έιεγρνο αλαπλεπζηηθήο ιεηηνπξγίαο) αζζελψλ κε ρξφληεο παζήζεηο απφ εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ. Σν ηξίην ζηάδην ηνπ πξνγξάκκαηνο μεθίλεζε ην 2011 θαη επέθηεηλε ηελ παξνρή ηειεταηξηθψλ ππεξεζηψλ ηφζν γεσγξαθηθά φζν θαη πνζνηηθά. Γεσγξαθηθά απμήζεθε απφ 17 ζε 30 ηα κέξε (ζε ζχλνιν 10 πεξηθεξηψλ) πνπ παξέρνληαη νη ηειεταηξηθέο ππεξεζίεο. Αθφκα επεθηάζεθε θαη ην εχξνο ησλ αζζελψλ πνπ απεπζχλεηαη αθνχ πιένλ αθνξά θαη νκάδεο πιεζπζκνχ πνπ ζεσξνχληαη πςεινχ θηλδχλνπ (π.ρ. παρχζαξθνη, θαπληζηέο, θ.ά.) Σν πξφγξακκα αθνξά ζηε δηαδηθαζία ιήςεο εμεηάζεσλ (φπσο έλα θαξδηνγξάθεκα) κέζσ εηδηθνχ εμνπιηζκνχ, ζε αζζελείο ελφο πεξηθεξεηαθνχ ηαηξείνπ θαη ηελ ειεθηξνληθή απνζηνιή ηνπο ζην Ιαηξηθφ Κέληξν Αζελψλ, κέζσ δηθηχνπ θηλεηήο ηειεπηθνηλσλίαο. [2],[5],[10],[6],[7],[35]

18 Σνκείο Σειεταηξηθήο Σειεαθηηλνινγία Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ κεηάδνζε αθηηλνινγηθψλ εηθφλσλ(φπσο αθηηλνγξαθία, αξονικι και μαγνθτικι τομογραφία) απφ έλα απνκαθξπζκέλν ζεκείν ζε άιιν. γηα γλσκάηεπζε ή/θαη παξνρή ζπκβνπιψλ ζεξαπείαο. Απφ ηα πξψηα ζπζηήκαηα ηειεαθηηλνινγίαο είρε εγθαηαζηαζεί ζηελ δεθαεηία ηνπ 1930 ζε έλα βξεηαληθφ θξνπαδηεξφπινην. Αλ θαη ε θηινζνθία ησλ ζπζηεκάησλ έρεη παξακείλεη ε ίδηα, απφ ηφηε έρνπλ εμειηρζεί δξακαηηθά ηερλνινγηθά Γηα ηελ ιεηηνπξγία ελφο ηειεαθηηλνινγηθνχ θέληξνπ ρξεηάδεηαη ε ςεθηνπνίεζε ησλ πξνο κεηάδνζε αθηηλνινγηθψλ εηθφλσλ. Απηή ε ςεθηνπνίεζε αθηηλνινγηθψλ θηικ γίλεηαη είηε κέζσ ζπζηήκαηνο δηαθαλνζθφπεηνπ / video camera είηε κέζσ film scanners. ηελ πξψηε πεξίπησζε ην θηικ θσηίδεηαη κέζσ ηνπ δηαθαλνζθνπείνπ θαη ε εηθφλα ςεθηνπνηείηαη κέζσ κίαο πςειήο επθξίλεηαο video camera. Η ηερληθή απηή, παξφηη νηθνλνκηθή, παξνπζηάδεη αξθεηά κεηνλεθηήκαηα κε βαζηθφηεξα απηφ ηεο αλνκνηφκνξθεο θσηεηλφηεηαο, ηεο δπζθνιίαο ζηελ ρξήζε (ηνπνζέηεζε ηνπ θηικ θαη αλάθηεζε ηεο πιεξνθνξίαο).ο δεχηεξνο ηξφπνο δειαδή ηα film scanners, είλαη εμεηδηθεπκέλεο ζπζθεπέο ςεθηνπνίεζεο αθηηλνινγηθψλ θηικ. Οη ζπζθεπέο απηέο ρξεζηκνπνηνχλ είηε ηελ ηερλνινγία CCD είηε laser. Πιενλεθηήκαηά ηνπο είλαη ε απηνκαηνπνίεζε ηεο δηαδηθαζίαο ςεθηνπνίεζεο, θαη ε πςειή πνηφηεηα / πηζηφηεηα ςεθηνπνίεζεο. Μεηνλέθηεκα ην θάπσο πςειφ θφζηνο ηνπο παξφηη νη ηηκέο ηέηνησλ ζπζθεπψλ νινέλα κεηψλνληαη. Η ηειεαθηηλνινγία είλαη ν πην δηαδεδνκέλνο ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο. [41].[42] Σειεπαζνινγία Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ κεηάδνζε παζνινγναλαηνκηψλ εμεηάζεσλ γηα γλσκάηεπζε ή/θαη παξνρή ζπκβνπιψλ ζεξαπείαο.. Ο φξνο ηειεπαζνινγία δεκηνπξγήζεθε απφ ηνλ Ronald S. Weinstein,M.D. ην 1986 ζε κηα δεκνζίεπζε ζε επηζηεκνληθφ πεξηνδηθφ ηαηξηθνχ πεξηερνκέλνπ. Η ηειεπαζνινγία δηαθξίλεηαη ζε ζηαηηθή θαη δπλακηθή. ηελ πεξίπησζε ηεο ζηαηηθήο ηειεπαζνινγίαο, κία ή πεξηζζφηεξεο αθίλεηεο (ζηαηηθέο) εηθφλεο ζπιιέγνληαη, απνζεθεχνληαη πξνζσξηλά, θαη ζηε ζπλέρεηα κεηαδίδνληαη off-line γηα δηάγλσζε. ηε

19 19 δπλακηθή ηειεπαζνινγία επηηπγράλεηαη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν (real time) κεηάδνζε θηλνχκελσλ εηθφλσλ ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ εμ' απνζηάζεσο κεραληθφ έιεγρν ηνπ κηθξνζθνπίνπ. Καη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο ηειεπαζνινγίαο, ν ηππηθφο εμνπιηζκφο πεξηιακβάλεη κία πςειήο επθξίλεηαο θάκεξα ζπλδεδεκέλε ζε έλα κηθξνζθφπην, έλα ππνινγηζηηθφ ζηαζκφ ςεθηνπνίεζεο, θσδηθνπνίεζεο, θαη κεηάδνζεο εηθφλαο, ειεθηξνκεραληθά ζπζηήκαηα γηα ηνλ έιεγρν ηνπ κηθξνζθνπίνπ / θάκεξαο θαζψο θαη ην ππνινγηζηηθφ ζχζηεκα ιήςεο, απεηθφληζεο θαη απνζήθεπζεο ζηελ πιεπξά ηνπ εηδηθεπκέλνπ ηαηξνχ. Δίλαη ζαθέο φηη ηα θξίζηκα ραξαθηεξηζηηθά είλαη ε δηαθξηηηθή ηθαλφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο ςεθηνπνίεζεο θαη απεηθφληζεο ησλ δεδνκέλσλ (ηφζν γηα ηελ ζηαηηθή φζν θαη ηε δπλακηθή ηειεπαζνινγία) θαη ην εχξνο δψλεο ηνπ ηειεπηθνηλσληαθνχ δηθηχνπ γηα ηελ πεξίπησζε ηεο δπλακηθήο εθαξκνγήο. [11] Σειεθαξδηνινγία Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ κεηάδνζε θαξδηνινγηθψλ εμεηάζεσλ. Δίλαη ν πξψηνο ηνκέαο (ρξνληθά) ηεο ηειεταηξηθήο. Οη πξψηεο εθαξκνγέο ηειεθαξδηνινγίαο εκθαλίζηεθαλ πξηλ απφ 70 ρξφληα, ρξεζηκνπνηψληαο ην ηειεθσληθφ δίθηπν γηα ηελ ηειε-αθξφαζε θαξδηαθψλ ήρσλ θαη αλαπλεπζηηθψλ αθξναζηηθψλ επξεκάησλ ρξεζηκνπνηψληαο επαίζζεηα κηθξφθσλα ζπλδεδεκέλα ζην ηειεθσληθφ δίθηπν. ηε δεθαεηία ηνπ 60 ρξεζηκνπνηήζεθε ην FAX γηα ηε κεηάδνζε θαξδηνγξαθηθψλ θαη εγθεθαινγξαθηθψλ εθηππψζεσλ κέζσ ηειεθσληθνχ δηθηχνπ. Σελ ηειεπηαία δεθαεηία έγηλε δπλαηή ε εμ' απνζηάζεσο δηάγλσζε ερνθαξδηνγξαθεκάησλ, γηα ηελ νπνία απαηηείηαη: ε ρξήζε ελφο ςεθηαθνχ θαξδηνγξάθνπ γηα ηελ αλάθηεζε, ζε ςεθηαθή κνξθή, ηνπ θαξδηνγξαθήκαηνο, ελφο ηειεπηθνηλσληαθνχ δηθηχνπ, ζπλήζσο απιφ ηειεθσληθφ δίθηπν θαη ελφο ππνινγηζηηθνχ ζηαζκνχ γηα ηελ απνζήθεπζε θαη απεηθφληζε ηνπ. [12],[13] Σειερεηξνπξγηθή Δίλαη ε δπλαηφηεηα γηα έλαλ γηαηξφ λα πξνβαίλεη ζε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε ζε έλαλ αζζελή ρσξίο λα βξίζθεηαη ζηνλ ίδην ρψξν.

20 20 ε αληίζεζε κε ηε ξνκπνηηθή ρεηξνπξγηθή πνπ είλαη ήδε αξθεηά αλεπηπγκέλε, ε ηειερεηξνπξγηθή εθκεηαιιεχεηαη ηελ πξφνδν ηεο ξνκπνηηθήο ρεηξνπξγηθήο αιιά θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ θαζηζηψληαο ηελ απφζηαζε γηαηξνχ αζζελή αζήκαληε. Μηα απφ ηηο πξψηεο ηειεγρεηξήζεηο έγηλε ζηηο 7 επηεκβξίνπ 2001 απφ ηνλ γηαηξφ Γξ Jacques Marescaux ν νπνίνο βξηζθφκελνο ζηελ Νέα Τφξθε εγρείξεζε επηηπρψο αζζελή πνπ βξηζθφηαλ ζην ηξαζβνχξγν ηεο Γαιιίαο. Η ζπγθεθξηκέλε πξνζπάζεηα νλνκάζηεθε επηρείξεζε Lindbergh. [13],[43] Σειενγθνινγία Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ πξνζθέξεη ηαηξηθέο ππεξεζίεο ζε αζζελείο πνπ πάζρνπλ απφ δηάθνξα είδε θαξθίλσλ ρσξίο λα ρξεηάδεηαη ζηνλ ίδην ρψξν ε παξνπζία γηαηξνχ θαη αζζελή. Σα πξψηα ηειενγθνινγηθά πξνγξάκκαηα μεθίλεζαλ ζηα ηέιε ηνπ 1980, αιιά ζε επξεία θιίκαθα κεηά ην Η ηειενγθνινγία ρξεζηκνπνηεί πνιινχο ηνκείο ηηο ηειεταηξηθήο θαη εθαξκφδεηαη ζε επξεία βάζε ζε αξαηνθαηνηθεκέλεο πεξηνρέο (π.ρ. Καλαδάο) φπνπ ε παξνπζία εηδηθνχ νγθνιφγνπ ζε θνληηλή απφζηαζε είλαη δχζθνιν λα εμαζθαιηζηεί. [15],[16], [17],[18] Σειεδεξκαηνινγία Ο ζηφρνο ηεο ηειεδεξκαηνινγίαο, είλαη ε παξνρή ησλ θαηάιιεισλ ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ ζε πεξηνρή φπνπ δελ ππάξρεη ν θαηάιιεινο δεξκαηνιφγνο γηαηξφο παξα κφλν θάπνηνο εηδηθεπφκελνο ή άιιεο εηδηθφηεηαο γηαηξφο. Η ηειεδεξκαηνινγία (φπσο ε ηειεπαζνινγία ) δηαθξίλεηαη ζε ζηαηηθή θαη δπλακηθή. Καηά ηελ ζηαηηθή ηειεδεξκαηνινγία εηθφλα ή θάπνηα άιιε κέζνδνο ςεθηνπνίεζεο ησλ ζρεηηθψλ εμεηάζεσλ ηνπ αζζελνχο ζηέιλεηαη γηα δηάγλσζε κέζσ ηληεξλεη ζηνλ θαηάιιειν δεξκαηνιφγν γηαηξφ. Πξφθεηηαη γηα κηα πνιχ ζηελ πινπνίεζε ηερληθή ηφζν ζε ηαηξηθφ πξνζσπηθφ φζν θαη ζε εμνπιηζκφ, φκσο ε αλππαξμία feedback θαζψο θαη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν νπηηθή επαθή κε ηνλ αζζελή, θαζηζηνχλ ρεηξφηεξε πνηνηηθά ηελ ζηαηηθή ηειεδεξκαηνινγία

21 21 Καηά ηελ δπλακηθή ηειεδεξκαηνινγία ηα ηαηξηθά δεδνκέλα ζηέιλνληαη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν ζηνλ δεξκαηνιφγν ν νπνίνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ γηαηξφ πνπ βξίζθεηαη καδί κε ηνλ αζζελή ιακβάλεη φζα παξαπάλσ δεδνκέλα ρξεηάδεηαη γηα ηελ φζν δπλαηφλ θαιχηεξε δηάγλσζε. Πξφθεηηαη γηα κηα ηερληθή ε νπνία επηηπγράλεη πνιχ θαιά απνηειέζκαηα, έρνληαο φκσο ην κεηνλέθηεκα φηη απαηηεί ηελ ηαπηφρξνλε παξνπζία 2 γηαηξψλ. [14] Σειεθπηηαξνινγηα Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ κεηάδνζε θπηηαξνινγηθψλ εηθφλσλ (φπσο εηθφλεο απφ κηθξνζθφπηα) απφ έλα απνκαθξπζκέλν ζεκείν ζε άιιν. γηα γλσκάηεπζε ή/θαη παξνρή ζπκβνπιψλ ζεξαπείαο. Γηα ηελ ιεηηνπξγία κηαο ηειεθπηηαξνινγηθήο εγθαηάζηαζεο απαηηείηαη πέξα απφ ην κηθξνζθφπην, κηα θσηνγξαθηθή κεραλή κε κεγάιε αλάιπζε θαη αξηζκφ pixel, κηα ζπζθεπή ε νπνία λα ζπλδέεη ην κηθξνζθφπην κε ηελ θσηνγξαθηθή κεραλή, θαη 2 ππνινγηζηέο ν έλαο γηα ηελ απνζηνιή κέζσ ίληεξλεη ησλ θσηνγξαθηψλ θαη ν άιινο γηα λα κπνξεί λα δερηεί ν απνκαθξπζκέλνο γηαηξφο ηηο θσηνγξαθίεο απηέο. [18],[19] Σειενθζαικνινγία Οη εθαξκνγέο ηειενθζαικνινγίαο έρνπλ ζαλ ζηφρν λα επηηξέπνπλ ηελ πξφζβαζε ζε εμεηδηθεπκέλνπο νθζαικίαηξνπο αιιά θαη νθζαικνινγηθά κεραλήκαηα αλά πάζα ζηηγκή θαη απφ νπνηνδήπνηε κέξνο. Όπσο θαη ζηηο πεξηζζφηεξεο εθαξκνγέο ηειεταηξηθήο ηα ζπζηαηηθά ζηνηρεία ελφο ζπζηήκαηνο ηειενθζαικνινγίαο είλαη ην ζχζηεκα αλάθηεζεο θαη ςεθηνπνίεζεο εηθφλαο θαη ην ζχζηεκα κεηάδνζεο ςεθηαθψλ εηθφλσλ. ηηο πεξηζζφηεξεο εθαξκνγέο ηειενθζαικνινγίαο ε εθαξκνγή απαηηεί κεηάδνζε αθίλεησλ (ζηαηηθψλ) νθζαικνινγηθψλ εηθφλσλ. Η πην ζπλεζηζκέλε εθαξκνγή γηα ηελ αλάθηεζε εηθφλσλ ηειενθζαικνινγίαο είλαη ε ρξήζε CCD θάκεξαο ηνπνζεηεκέλεο εκπξφο απφ κηα αθηηλνζθνπηθή αγγεηνγξαθηθή ζπζθεπή, έλα νθζαικνινγηθφ κηθξνζθφπην, ή ε ςεθηνπνίεζε slides νθζαικνινγηθψλ εηθφλσλ. Σα ηειεπηαία ρξφληα ρξεζηκνπνηνχληαη ςεθηαθέο θσηνγξαθηθέο κεραλέο (DigitalCameras) ζπλδεκέλεο ζε νθζαικνινγηθά εμεηαζηήξηα (slit-lamps) επηηξέπνληαο έηζη ηελ αλάθηεζε νθζαικνινγηθψλ εηθφλσλ πςειήο δηαθξηηηθήο ηθαλφηεηαο. Δπηπιένλ είλαη δπλαηή ε ςεθηνπνίεζε εηθφλσλ κέζσ ηνπ Οθζαικνζθφπην Laser

22 22 (Scanning Laser Ophthalmoscope) πνπ ρξεζηκεχεη γηα ηελ εμέηαζε αλσκαιηψλ ηνπ ακθηβιεζηξνεηδνχο. Μεηά ηελ ςεθηνπνίεζε ηνπο, νη δηαγλσζηηθέο εηθφλεο απνζεθεχνληαη θαη ελδερνκέλσο ζε κεηαγελέζηεξν ρξφλν κεηαδίδνληαη ζηνλ εμεηδηθεπκέλν νθζαικίαηξν γηα γλσκάηεπζε θαη παξνρή πεξαηηέξσ νδεγηψλ. [20] Σειεαηκαηνινγία Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ κεηάδνζε αηκαηνινγηθψλ εμεηάζεσλ γηα γλσκάηεπζε ή/θαη παξνρή ζπκβνπιψλ ζεξαπείαο. Η αλάπηπμε θαηλνηφκσλ ηερλνινγηψλ ζηνλ ηνκέα ηεο αηκαηνινγίαο καδί κε ηελ ζεκαληηθή βειηίσζε ησλ ηειεπηθνηλσληψλ, έθαλαλ πνιχ πην επηηαθηηθή ηελ επέθηαζε ηεο εθαξκνγήο ηεο ηειεαηκαηνινγίαο. Η έιιεηςε φκσο ζρεηηθήο εθπαίδεπζεο θαη πιηθνχ εμνπιηζκνχ έρεη σο ηψξα απνηξέςεη ηελ εθηεηακέλε εμάπισζε ηεο ηειεαηκαηνινγίαο. [22],[23] Σειενξζνπεδηθή Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αθνξά ηελ γλσκάηεπζε ή/θαη παξνρή ζπκβνπιψλ ζεξαπείαο γηα πεξηζηαηηθά κε νξζνπεδηθά πξνβιήκαηα. Είναι ζνασ τομζασ που ζχει πολφ μεγάλα περικϊρια ανάπτυξθσ ιδίωσ όταν είναι δφςκολθ θ μεταφορά του αςκενι και είναι δφςκολθ θ παρουςία κατάλλθλου γιατροφ (π.χ. λόγω απόςταςθσ κόςτουσ κλπ) Για τθν ςωςτι λειτουργία τθσ τθλεϊατρικισ για τθν ορκοπεδικι χρειάηεται να ςυνδυαςτοφν διάφορα τμιματα τθσ τθλεϊατρικισ (τθλεακτινολογία κ.α.) [44] Σειεςπρηαηξηθή Δίλαη θιάδνο ηεο ηειεταηξηθήο θαη ιεηηνπξγεί σο έλαο ελαιιαθηηθφο ηξφπνο παξνρήο ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο ζε άηνκα πνπ βξίζθνληαη ζε απνκαθξπζκέλεο θαη δπζπξφζηηεο πεξηνρέο.

23 23 Η ηειεςπρηαηξηθή αμηνπνηψληαο ηελ αλάπηπμε ησλ ππνινγηζηψλ θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ, κέζσ ηεο ηειεδηάζθεςεο πξνζθέξεη ζεξαπεπηηθέο ζπλεδξίεο, εθηίκεζε πεξηζηαηηθψλ, ζπληαγνγξαθήζεηο, εθδφζεηο πηζηνπνηεηηθψλ, επνπηεία θαη εθπαίδεπζε πξνζσπηθνχ θαη άιισλ ζηειερψλ πγείαο, δηελέξγεηα νκάδσλ πξνζσπηθνχ, ηειεδηνίθεζε θ.ι.π Δίλαη έλαο απφ ηνπο πιένλ δπλακηθά αλαπηπζζφκελνπο θιάδνπο ηεο ηειεταηξηθήο ζήκεξα.[21] 1.5 Γηθαηώκαηα αζζελή ηειεταηξηθήο Λφγσ ηεο ηδηαίηεξεο θχζεο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ εμνξηζκνχ ιεηηνπξγεί απφ απφζηαζε, θάζε εκπιεθφκελνο είηε είλαη αζζελήο ή πνιίηεο ή επαγγεικαηίαο ζηνλ ρψξν ηεο πγείαο θαζίζηαηαη πην επάισηνο ζε θαθφβνπιεο ελέξγεηεο ηξίησλ πξνζψπσλ,ζε αζηνρίεο θαη ζε ιάζε. Δηδηθφηεξα ζέκαηα πνπ πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ είλαη: Οη ξφινη θαη νη επζχλεο ησλ εκπιεθνκέλσλ αιιά θαη ησλ θνξέσλ Η αζθάιεηα θαη ε αθεξαηφηεηα ησλ δεδνκέλσλ, ησλ πιεξνθνξηψλ, ησλ ζπζηεκάησλ θαη ησλ εγθαηαζηάζεσλ ηεο ηειεταηξηθήο Σα δηθαηψκαηα θαη νη ππνρξεψζεηο ησλ γηαηξψλ, ησλ αζζελψλ θαη ησλ πνιηηψλ ελ γέλεη Μεηαμχ ησλ ζεκάησλ πνπ απαζρνινχλ ηδηαίηεξα φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο, είλαη ηα εμήο: ζε πνηφλ αλήθεη ε επζχλε ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ Σειεταηξηθήο θαη πσο κπνξνχλ λα εθαξκφδνληαη απαξεγθιίησο νη θαλφλεο πνπ ηπρφλ ζα ηεζνχλ; είλαη απαξαίηεηνο έλα εηδηθφο λφκνο γηα ηελ Σειεταηξηθή; θαη αλ λαη, ηη πξέπεη λα πεξηιακβάλεη ππάξρνπλ εκπφδηα πνπ πξέπεη λα απνκαθξπλζνχλ πξνθεηκέλνπ λα αλαπηπρζνχλ ζε κεγάιε θιίκαθα θαη κε επηηπρία νη ππεξεζίεο Σειεταηξηθήο; Ιδηαίηεξα θξίζηκν ζηνλ ηνκέα ηεο ηειεταηξηθήο είλαη ην δήηεκα ηεο πξνζηαζίαο ησλ πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ ηνπ αζζελή.

24 24 Πξφθεηηαη γηα έλα πνιχ επαίζζεην δήηεκα πνπ αθνξά φινπο θαζψο ν θάζε αζζελήο επηζπκεί λα έρεη πιήξε έιεγρν ησλ δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ πνπ ηνλ αθνξνχλ θαη ζέιεη λα γίλεηαη θαιή ρξήζε θαη κφλνλ πξνο φθειφο ηνπ. Η ζέιεζε απηή ζήκεξα ππνζηεξίδεηαη θαη απφ πιαίζηα πνπ έρνπλ ηεζεί ηφζν ζε εζληθφ φζν θαη δηεζλέο επίπεδν. Σν πιένλ ζεκαληηθφ ζέκα πνπ αθνξά ηηο ππεξεζίεο Σειεταηξηθήο είλαη "ε έγθξηζε ρξήζεο, απφ ηνλ επαξθψο πιεξνθνξεκέλν πνιίηε ή αζζελή". ηα Αγγιηθά ν φξνο είλαη γλσζηφο σο "Informed Consent" Οη ηαηξνί ή νη άιινη επαγγεικαηίεο πγείαο πνπ ρεηξίδνληαη ηειεταηξηθφ εμνπιηζκφ θαη ιακβάλνπλ κέξνο ζηε παξνρή ππεξεζηψλ Σειεταηξηθήο, νθείινπλ λα ιακβάλνπλ ηελ έγθξηζε ηνπ αζζελνχο πξηλ ηε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο. ε πεξίπησζε πνπ απηφ δελ είλαη δπλαηφλ, ε έγθξηζε πξέπεη λα ιακβάλεηαη απφ ζπγγεληθά πξφζσπα, φπσο ν λφκνο νξίδεη θαη γηα ηηο άιιεο πεξηπηψζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ πγείαο. Παξάιιεια ζα πξέπεη λα ζπκάηαη θάζε εκπιεθφκελνο ζηε παξνρή ππεξεζηψλ, φηη νη επαγγεικαηίεο πγείαο νθείινπλ λα ρξεζηκνπνηνχλ θάζε δηαζέζηκν κέζν, πξνο φθεινο ηνπ αζζελνχο. Ωο ζπλέπεηα ηεο γεληθήο απηήο ξχζκηζεο, δελ κπνξεί λα επηθαιεζηεί θαλείο άγλνηα ρξήζεσο ή φηη πξφθεηηαη γηα απαίηεζε πέξαλ ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ. Σέηνηα επηρεηξήκαηα κπνξεί λα επηθαιεζηεί θάζε επαγγεικαηίαο, αιιά ζε θαηάιιειν ρξφλν θαη βέβαηα φρη θαηά ηελ αληηκεηψπηζε πεξηζηαηηθψλ. Πξνθαλψο ν ηαηξφο (θαη γεληθφηεξα θάζε επαγγεικαηίαο πγείαο) κπνξεί λα επηθαιεζηεί «κε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο γηα επηζηεκνληθνχο ιφγνπο» (δειαδή λα είλαη ηεο άπνςεο φηη ε ρξήζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο ηερλνινγίαο θαη δηαδηθαζίαο, δελ πξφθεηηαη λα ζπκβάιεη ζηελ πξνζπάζεηα επηηπρνχο αληηκεηψπηζεο ηνπ πεξηζηαηηθνχ), κε παξάιιειε αλάιεςε ηεο ζρεηηθήο επζχλεο. Παξάιιεια, ν αζζελήο ή νη νηθείνη ηνπ, δελ έρνπλ δηθαίσκα λα απαηηήζνπλ ηε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο Σειεταηξηθήο, αλ δελ είλαη ζχκθσλνο θαη ν ηαηξφο ή ν λνζειεπηήο. Η Διιάδα έρεη πηνζεηήζεη ηηο γεληθέο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο πνπ έρνπλ ηεζεί ζηα πιαίζηα δηεζλψλ νξγαληζκψλ (π.ρ. ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπξψπεο θαη ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο) θαη έρεη ζέζεη ζε εθαξκνγή ηνλ Νφκν 2472 ηνπ 1997, πνπ αθνξά ηελ «Πξνζηαζία ηνπ αηφκνπ απφ ηελ επεμεξγαζία δεδνκέλσλ πξνζσπηθνχ ραξαθηήξα».

25 25 Πιεξνθνξίεο γηα ηα ηζρχνληα λνκηθά θείκελα θαη ξπζκίζεηο κπνξεί λα αλαδεηήζεη θαλείο απφ ην Τπνπξγείν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο, ηελ Ιαηξηθή Δηαηξεία Αζελψλ θαη ηελ Δπξσπατθή Έλσζε. [9]

26 26 2 Σειεταηξηθή Δπεηγόλησλ πεξηζηαηηθώλ 2.1 Οξηζκόο Δίλαη ν ηνκέαο ηεο ηειεταηξηθήο πνπ αζρνιείηαη κε ηελ παξνρή ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ ζε επείγνληα πεξηζηαηηθά 2.2 Γεληθά Η ηειεταηξηθή έρεη πνιχ κεγάιεο πξννπηηθέο ζηνλ ηνκέα ηεο επείγνπζαο θξνληίδαο κηαο θαη εθκεηαιιεχεηαη ηελ εκπεηξία θαη ηελ πξφνδν ησλ ππνινίπσλ ηειεταηξηθψλ εηδηθνηήησλ. Η πεξίζαιςε ησλ επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ είλαη κηα δχζθνιε θαη πνιχπινθε δηαδηθαζία φπνπ ε ηαρχηεηα θαη ε ιήςε ζσζηψλ απνθάζεσλ είλαη πνιχ ζεκαληηθά ζπζηαηηθά ζηελ δηάγλσζε θαη ηελ πεξίζαιςε ηνπ αζζελνχο. Έλαο άιινο παξάγνληαο δπζθνιίαο είλαη νη δχζθνιεο ζπλζήθεο απφ πιεπξάο εμνπιηζκνχ φηαλ πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ πεξηζηαηηθά εθηφο ηνπ λνζνθνκείνπ φπσο πνιχ ζπρλά ζπκβαίλεη ζε πεξηπηψζεηο αηπρεκάησλ, θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ θηι. ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο νη άζρεκεο ζπλζήθεο θαη ε απφζηαζε απφ ην λνζνθνκείν θάλνπλ αθφκα πην ζεκαληηθή ηελ ζσζηή επηηφπνπ δηάγλσζε θαη ηελ επηινγή ηεο θαηάιιειεο ζεξαπείαο. ε απηφ ην πιαίζην, ε δπλαηφηεηα γηα παξνρή ηειεταηξηθψλ ππεξεζηψλ ζα κπνξνχζε λα παίμεη πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ ιήςε ζσζηψλ θαη γξήγνξσλ απνθάζεσλ βειηηψλνληαο ην επίπεδν αληηκεηψπηζεο ηέηνησλ πεξηζηαηηθψλ. Η αλάπηπμε ησλ ηειεπηθνηλσληψλ θαη ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ θαζψο θαη ε βειηίσζε ηεο αμηνπηζηίαο ηνπο είρε σο απνηέιεζκα ηελ βειηίσζε ηεο αληηκεηψπηζεο ησλ επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ. Η δπλαηφηεηα γξήγνξεο πξφζβαζεο ζηνλ θάθειν ελφο αζζελνχο θαη ε δπλαηφηεηα παξαθνινχζεζεο απφ απφζηαζε ηεο θαηάζηαζεο ηνπ είλαη δπν θαιά παξαδείγκαηα ηεο ρξήζεο ησλ ηειεπηθνηλσληψλ θαη ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ.

27 27 ε επείγνληα πεξηζηαηηθά εθηόο ηνπ λνζνθνκείνπ ηελ πεξίπησζε επείγνληνο πεξηζηαηηθνχ εθηφο ηνπ λνζνθνκείνπ ε ρξήζε ηειεταηξηθψλ εθαξκνγψλ ζε αζζελνθφξα δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζην ηαηξηθφ πξνζσπηθφ γηα απεπζείαο ζχλδεζε κε γηαηξφ πνπ εηδηθεχεηαη ζε ηέηνηνπ είδνπο πεξηζηαηηθά. Η κεηάδνζε πιεξνθνξηψλ γηα ηηο δσηηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ αζζελνχο βνεζάεη ζηελ ιήςε ηεο ελδεδεηγκέλεο ζεξαπείαο (κέρξη ηελ δηαθνκηδή ηνπ ζην θαηάιιειν λνζνθνκείν). Αλ απηή δελ είλαη εθηθηή κέζσ ηειεταηξηθψλ εθαξκνγψλ ζην αζζελνθφξν ν εηδηθφο επηιέγεη ηε θαηάιιειε ζεξαπεία, ελψ παξάιιεια παξαθνινπζεί ηελ θαηάζηαζε ηνπ αζζελνχο θαη ελεκεξψλεη ην λνζνθνκείν γηα ηπρφλ επηπινθέο. Έλα παξάδεηγκα επηηπρεκέλεο ρξήζεο ηεο ηειεταηξηθήο, φπσο έδεημε ζρεηηθή έξεπλα, φπνπ θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο κεηαθνξάο αζζελψλ κε έκθξαγκα ηνπ κπνθαξδίνπ ν γηαηξφο πνπ ζπλφδεπε ηνλ αζζελή θαηά ηελ κεηαθνξά ηνπ επηθνηλσλνχζε κε εηδηθφ θαξδηνιφγν γηα ηελ θαιχηεξε εθηίκεζε ηεο θαηάζηαζεο, απηφ είρε σο απνηέιεζκα ηε κείσζε θαηά 54 ιεπηά ηνπ ρξφλνπ αλακνλήο ησλ αζζελψλ κε έκθξαγκα ηνπ κπνθαξδίνπ. Η ρξήζε ηεο ηειεταηξηθήο ζε εθηφο λνζνθνκείνπ πεξηζηαηηθά βνεζάεη επίζεο θαη ζηελ θαιχηεξε δηαρείξηζε ησλ πεξηζηαηηθψλ θαζψο κεηψλεη δξαζηηθά ηνλ αξηζκφ ησλ πεξηζηαηηθψλ πνπ εηζήρζεζαλ ρσξίο λα ρξεηάδνληαη εληαηηθή θξνληίδα. Η ηαρχηαηε αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο έρεη δεκηνπξγήζεη λέεο εθαξκνγέο πνπ επεθηείλνπλ ηελ ρξήζε ηεο ηειεταηξηθήο ζηα επείγνληα πεξηζηαηηθά. Δθαξκνγέο αθφκα θαη ζηα θηλεηά κπνξνχλ λα παξέρνπλ ελδείμεηο πνπ λα επηηαρχλνπλ ηελ παξνρή πεξίζαιςεο. Η παξαθνινχζεζε ησλ αζζελψλ κε έλαλ ηέηνην ηξφπν θάλεη ηελ εθαξκνγή ηνπ πξσηνθφιινπ επείγνπζαο παξνρήο βνήζεηαο πην άκεζε θαη κε θαιχηεξα απνηειέζκαηα. Θα κπνξνχζε ελδερνκέλσο λα απνηειέζεη ιχζε αθφκα θαη γηα ηελ απνηξνπή απηνθηνληψλ. Τπάξρνπλ φκσο θαη θάπνηεο πεξηπηψζεηο νη νπνίεο απνηεινχλ πεξίπνπ ην 25% ησλ ζπλνιηθψλ πεξηπηψζεσλ (φπσο νη αγγεηαθέο εγθεθαιηθέο παζήζεηο ) φπνπ ηα ζπζηήκαηα ηειεταηξηθήο επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ δελ κπνξνχλ λα δψζνπλ ιχζε θαη απαηηείηαη ε γξεγνξφηεξε δπλαηή κεηαθνξά ζε λνζνθνκείν.

28 28 ε επείγνληα πεξηζηαηηθά ζπγθεθξηκέλσλ εηδηθνηήησλ Οη εθαξκνγέο θαη ε εκπεηξία, πνπ έρεη αληιήζεη ε ηειεταηξηθή επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ, απφ ηε ρξήζε ηεο ηειεταηξηθήο ζε έλα πνιχ κεγάιν εχξνο εηδηθνηήησλ είρε σο απνηέιεζκα ηελ ζεκαληηθή βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ παξνρήο. Έλα θαιφ ηέηνην παξάδεηγκα (φπσο έδεημε ζρεηηθή έξεπλα)είλαη ην πνζνζηφ επηηπρεκέλεο δηάγλσζεο ησλ ηειενθζαικνινγίθσλ ππεξεζηψλ ζε έθηαθηα πεξηζηαηηθά, ην νπνίν είλαη ζπγθξίζηκν κε ην πνζνζηφ επηηπρεκέλεο δηάγλσζεο ησλ παξαδνζηαθψλ νθζαικνινγηθψλ δηαγλψζεσλ. Έλαο αθφκα ηνκέαο πνπ ε ηαρχηεηα θαη ιήςε ζσζηήο απφθαζεο παίδεη πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν είλαη ζε αζζέλεηεο ζηνπο ηνκείο ηεο λεπξνινγίαο θαη ηεο λεπξνρεηξνπξγηθήο φπνπ εηθφλεο ηεο θαηάζηαζεο ηνπ αζζελνχο πξέπεη λα ζηαιζνχλ ζε εηδηθνχο λεπξνιφγνπο (ή λεπξνρεηξνπξγνχο αληίζηνηρα). Πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν γηα ηελ θαηάιιειε δηάγλσζε δηαδξακαηίδεη ε ιήςε ησλ εηθφλσλ ηεο θαηάζηαζεο ηνπ αζζελνχο ζε θαιή πνηφηεηα Πνιχ ζεκαληηθή είλαη θαη ε ρξήζε ηεο ηειεταηξηθήο ζε επείγνληα πεξηζηαηηθά φπνπ ρξεηάδεηαη ε κεηάδνζε ξαδηνινγηθψλ εηθφλσλ. Η δπζθνιία εγθαηάζηαζεο λπρηεξηλήο βάξδηαο γηαηξψλ ηεο ζπγθεθξηκέλεο εηδηθφηεηαο ζηα πεξηζζφηεξα λνζνθνκεία θαζίζηα αθφκα πην αλαγθαία ηελ ρξήζε ηεο ηειεηαηξηθήο ζηα επείγνληα πεξηζηαηηθά κηαο θαη γηα ηελ δηάγλσζε θαη ηελ πεξίζαιςε ησλ αζζελψλ θαηά ηηο λπρηεξηλέο ψξεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηαηξηθά θέληξα πνπ εθείλε ηελ ψξα ιεηηνπξγνχλ (απηφ κπνξεί πνιχ εχθνια λα εθαξκνζηεί ζε ρψξεο κε πνιιέο δψλεο ψξαο φπσο νη Η.Π.Α. θαη ε Ρσζζία) Γηα ηελ δηεπθφιπλζε απηνχ ηνπ ηνκέα αιιά θαη ηελ κεηάδνζε θαη άιισλ βηνζεκάησλ (φπσο πίεζε ηνπ αίκαηνο, επίπεδν νμπγφλνπ, ειεθηξνθαξδηνγξάθεκα, ζεξκνθξαζία ζψκαηνο θ.α.) έρνπλ αλαπηπρζεί ζπζθεπέο ςεθηαθήο βνήζεηαο( Personal Digital Assistant (PDA) devices). ε απνκνλσκέλεο πεξηνρέο, θπιαθέο Η ρξήζε ηεο ηειεηαηξηθήο ζε απνκνλσκέλεο πεξηνρέο ζπρλά εληζρχεηαη απφ ηελ κεγάιε έιιεηςε πξνζσπηθνχ ζπγθεθξηκέλσλ εηδηθνηήησλ ζηηο πεξηνρέο απηέο. Γηα απηφ ην ιφγν ε ρξήζε ηεο ηειεηαηξηθήο κπνξεί λα ρξεζηκεχεη γηα ηελ βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ παξερφκελεο

29 29 ηαηξηθήο πεξίζαιςεο ηδίσο αλ ν ρξφλνο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ κεηαθνξά ζε θάπνην θεληξηθφ λνζνθνκείν είλαη πνιχ κεγάινο. Οη θπιαθέο είλαη έλα αθφκε παξάδεηγκα πνπ ε ρξήζε ηεο ηειεταηξηθήο επηηπγράλεη θαη αχμεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ παξερφκελσλ ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ αιιά θαη κείσζε ηνπ θφζηνπο. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί εληφο ηνλ θπιαθψλ παξαηεξείηαη θαη κεγαιχηεξε (απφ ην θαλνληθφ) ζπρλφηεηα επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ αιιά θαη ε δηαθνκηδή ησλ θξαηνπκέλσλ έρεη νξηζκέλνπο πεξηνξηζκνχο (εθηφο απφ ηαηξηθφ πξνζσπηθφ απαηηείηαη θαη ε παξνπζία αληξψλ ηεο αζθάιεηαο θαηά ηελ κεηαθνξά) πνπ απμάλνπλ ζεκαληηθά ην θφζηνο θαη ηνλ ρξφλν δηαθνκηδήο ηνπο. [36],[37] 2.3 Σειεταηξηθή Δπεηγόλησλ πεξηζηαηηθώλ ζηελ Διιάδα Πξνγξάκκαηα Σειεταηξηθήο επεηγόλησλ πεξηζηαηηθώλ πνπ έρνπλ εθαξκνζηεί ζηελ Διιάδα Σν πξόγξακκα Ambulance Σν 1996 μεθίλεζε ε εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο Ambulance. Ο ζηφρνο ηνπ πξνγξάκκαηνο ήηαλ ε αλάπηπμε κηαο θνξεηήο ζπζθεπήο ηειεηαηξηθήο έθηαθηεο αλάγθεο πνπ λα κπνξεί λα κεηαδψζεη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κέζσ δηθηχνπ GSM εηθφλεο θαη βηνινγηθά ζήκαηα ελφο αζζελνχο. Η ζπζθεπή απνηειείηαη απφ 2 κέξε. Σν πξψην κέξνο ιέγεηαη θηλεηή κνλάδα θαη είλαη απηφ πνπ βξίζθεηαη θνληά ζηνλ αζζελή. Σν δεχηεξν κέξνο είλαη ηνπνζεηεκέλν ζην λνζνθνκείν θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο εηδηθνχο γηα θάζε πεξίπησζε ηαηξνχο νχησο ψζηε λα ρεηξηζηνχλ κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ηα πεξηζηαηηθά ηεο θηλεηήο κνλάδαο. Με απηφ ηνλ ηξφπν επηηπγράλεηαη ε ηειεδηάγλσζε ε ππνζηήξημε απφ κεγάιε απφζηαζε θαη ε παξνρή ζπκβνπιψλ πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο κε ηε βνήζεηα θηλεηψλ ζπζθεπψλ, απφ γηαηξνχο πνπ βξίζθνληαη ζε έλα θέληξν ζπληνληζκνχ έθηαθηεο αλάγθεο ή έλα εηδηθεπκέλν λνζνθνκείν. Σν ζπγθεθξηκέλν έξγν πινπνηήζεθε απφ ην Δξγαζηήξην Βηνταηξηθήο Σερλνινγίαο ηνπ ΔΜΠ κε ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη άιισλ θνξέσλ απν ηελ Διιάδα. [35]

30 30 Δηθόλα 2: Η αξρηηεθηνληθή ηνπ ζπζηήκαηνο Ambulance. Αξηζηεξά θαίλεηαη ε θηλεηή Σν πξόγξακκα Emergency-112 Ξεθίλεζε ην 1998 θαη είλαη νπζηαζηηθά ε ζπλέρεα ηνπ πξνεγνχκελνπ πξνγξάκκαηνο Ambulance. Δίρε σο ζηφρν ηελ ζπλέρηζε θαη ηελ πεξεηέξν αλάπηπμε κηαο θνξεηήο ζπζθεπήο ηειεταηξηθήο έθηαθηεο αλάγθεο πνπ λα κπνξεί λα κεηαδψζεη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κέζσ δηθηχσλ GSM POTS, ISDN εηθφλεο ηνπ αζζελή αιιά θαη άιια ζεκαληηθά βηνζήκαηα (φπσο ειεθηξνθαξδηνγξάθεκα, πίεζε αίκαηνο, θαξδηαθφο παικφο, θνξεζκφο νμπγφλνπ ζην αίκα, ζεξκνθξαζία ζψκαηνο θ.α.), Απνηειείηαη απφ δχν κέξε. Σν πξψην κέξνο είλαη απηφ πνπ παξάγεη ηα πξνο κεηάδσζεη ηαηξηθά ζήκαηα θαη κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη απηφκαηα ζε αζζελνθφξα, αγξνηηθά λνζνθνκεηαθά θέληξα ή νπνηνδήπνηε άιιν απνκαθξπζκέλν θέληξν πγείαο, ελψ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί θαη γηα ηελ ηειεταηξηθή παξαθνινχζεζε αζζελψλ ζην ζπίηη, ελψ κπνξεί αθφκα θαη λα πξνζαξκφζεη ηελ ιεηηνπξγία ηνπ αλάινγα κε ηηο απαηηήζεηο ηνπ πεξηζηαηηθνχ. Σν δεχηεξν κέξνο φπσο θαη ζην πξφγξακκα Ambulance είλαη ηνπνζεηεκέλν ζην λνζνθνκείν

31 31 θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο εηδηθνχο γηα θάζε πεξίπησζε ηαηξνχο νχησο ψζηε λα ρεηξηζηνχλ κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν ηα πεξηζηαηηθά ηεο θηλεηήο κνλάδαο. Αλαπηχρηεθε απφ ην Δξγαζηήξην Βηνταηξηθήο Σερλνινγίαο ηνπ ΔΜΠ κε ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη άιισλ θνξέσλ θαη ρξεζεκνπνηείηαη κε επηηπρία απφ ην 1998 ζηελ Διιάδα, ζηελ Κχπξν θαη ζηελ Ιηαιία. [35] Δηθόλα 3 Σα ηαηξηθά θέληξα (Αζήλα Θεζζαινλίθε) θαη ε πεξηνρέο πνπ εμππεξεηνύλ Σν πξόγξακκα «Πιεξνθνξηαθό ύζηεκα Πξνλνζνθνκεηαθήο Δπείγνπζαο Ιαηξηθήο» Σν πξφγξακκα «Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Πξνλνζνθνκεηαθήο Δπείγνπζαο Ιαηξηθήο» μεθίλεζε ηνλ Ιαλνπάξην ηνπ 1996, θαη ρξεκαηνδνηείηαη θαηά έλα κέξνο απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή. Έρεη σο ζθνπφ ηελ αλαβάζκηζε ησλ εζληθψλ ζπζηεκάησλ πξνλνζνθνκεηαθήο αληηκεηψπηζεο επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ (π.ρ. Δ.Κ.Α.Β.) ρξεζηκνπνηψληαο ζχγρξνλεο ηερλνινγίεο πιεξνθνξηθήο θαη ηειεπηθνηλσληψλ. Σν πξφγξακκα εληάζζεηαη ζηελ πξνζπάζεηα λα αλαπηπρζεί έλα νινθιεξσκέλν πεξηθεξεηαθφ δίθηπν ηειεταηξηθήο ζηελ Κξήηε θαη δίλεη ιχζεηο γηα ηε γεσγξαθηθή παξαθνινχζεζε αζζελνθφξσλ θαη θηλεηψλ κνλάδσλ, ηε βέιηηζηε ρξήζε ησλ δηαζέζηκσλ πφξσλ, ηε ιήςε, κεηαθνξά,

32 32 αλάιπζε θαη απνζήθεπζε δσηηθψλ παξακέηξσλ κε ηε δπλαηφηεηα ηειεπαξαθνινχζεζεο πεξηζηαηηθψλ, θαζψο θαη έλα ειεθηξνληθφ αξρείν επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ. Πεξηγξαθή πζηήκαηνο Σν πηινηηθφ Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Πξνλνζνθνκεηαθήο Δπείγνπζαο Ιαηξηθήο ηνπ Δ.Κ.Α.Β. Κξήηεο απνηειείηαη απφ κηα ζεηξά εθαξκνγψλ πνπ εμππεξεηνχλ ην πξνζσπηθφ ηνπ Δ.Κ.Α.Β. θαη ησλ άιισλ θνξέσλ πγείαο κε ηνπο νπνίνπο ζπλεξγάδεηαη. Πην ζπγθεθξηκέλα, ππάξρνπλ νη εμήο εθαξκνγέο: Η εθαξκνγή γηα ηνπο ηειεθσλεηέο θαη δηαρεηξηζηέο ζην θέληξν θαζνδήγεζεο ηνπ Δ.Κ.Α.Β. επηηξέπεη ηε δεκηνπξγία, ζπκπιήξσζε θαη εθηχπσζε ηεο ειεθηξνληθήο «Κάξηαο Πεξηζηαηηθνχ». Μέζσ εηδηθψλ αιγνξίζκσλ βνεζάεη ζηε ζσζηή εθηίκεζε ηεο βαξχηεηαο ηνπ πεξηζηαηηθνχ θαη ζηελ επηινγή ησλ θαηαιιειφηεξσλ πφξσλ (π.ρ. αζζελνθφξν ή θηλεηή κνλάδα). Γείρλεη αλά πάζα ζηηγκή φια ηα πεξηζηαηηθά πνπ βξίζθνληαη ζε εμέιημε ή ζε αλακνλή ζε κνξθή ιίζηαο ή θαη ζ έλα ειεθηξνληθφ ράξηε. Η εθαξκνγή γηα ηνπο γηαηξνχο ζην θέληξν θαζνδήγεζεο ηνπ Δ.Κ.Α.Β., ζε ζπλεξγαζία κε ηα εηδηθά ππνζπζηήκαηα ζηηο θηλεηέο κνλάδεο ή ζ έλα Κέληξν Τγείαο, δίλεη ηε δπλαηφηεηα ηειεπαξαθνινχζεζεο πεξηζηαηηθψλ κε βάζε ησλ δσηηθψλ παξακέηξσλ, ησλ ειεθηξνθαξδηνγξαθεκάησλ θαη ησλ εηθφλσλ βίληεν, πνπ κεηαδίδνληαη κέζσ ηειεταηξηθήο απφ ηνλ ηφπν ηνπ ζπκβάληνο. Απηή ε ιεηηνπξγία είλαη πξνυπφζεζε γηα ηειεδηάζθεςε θαη ηειεδηάγλσζε. Δπίζεο, κέζσ ηεο «Κάξηαο Κιηληθήο Δθηίκεζεο», ν γηαηξφο ζην Δ.Κ.Α.Β. κπνξεί λα θαηαγξάθεη ιεπηνκεξψο θαη δνκεκέλα ηελ θαηάζηαζε ηνπ αζζελνχο θαη ηα αληίζηνηρα ζεξαπεπηηθά κέηξα γηα φιε ηε δηάξθεηα ηνπ πεξηζηαηηθνχ. Η εθαξκνγή γηα ηε δηνίθεζε ηνπ θέληξνπ ηνπ Δ.Κ.Α.Β. ρξεζηκνπνηεί πξνρσξεκέλεο κεζφδνπο γηα ηελ αλάιπζε δεδνκέλσλ απφ ην αξρείν πεξηζηαηηθψλ, κε ζθνπφ ηελ ππνζηήξημε δηνηθεηηθψλ απνθάζεσλ πνπ αθνξνχλ, κεηαμχ άιισλ, ηελ πξφζιεςε, εθπαίδεπζε θαη ηνλ θαζεκεξηλφ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ πξνζσπηθνχ, θαζψο θαη ηελ αγνξά εμνπιηζκνχ.

33 33 Η εθαξκνγή γηα ην πιήξσκα ησλ θηλεηψλ κνλάδσλ θξνληίδεη ζρεδφλ απηφκαηα γηα ηε ιήςε θαη απνζηνιή ησλ δσηηθψλ παξακέηξσλ ηνπ αζζελνχο θ.ι.π., απφ ην αζζελνθφξν πξνο ην θέληξν θαζνδήγεζεο ηνπ Δ.Κ.Α.Β. Πξέπεη αθφκε λα ηνληζζεί, φηη νη απαξαίηεηεο ελέξγεηεο ηνπ πξνζσπηθνχ ηεο θηλεηήο κνλάδαο είλαη ειάρηζηεο, έηζη ψζηε ην πιήξσκα κπνξεί λα ζπγθεληξσζεί ζηνλ αζζελή. [35]

34 34 3. Αεξνδηαθνκηδέο 3.1 Οξηζκόο Ωο αεξνδηαθνκηδή νξίδεηαη σο ε κεηαθνξά νμέσο ή θαη βαξέσο παζρφλησλ αζζελψλ ζε/ε απφ κηα ζε άιιε πγεηνλνκηθή κνλάδα κε αεξνπνξηθά κέζα ππφ ηαηξηθφ έιεγρν θαη θξνληίδα ή ε κεηαθνξά ηαηξψλ γηα παξνρή πξψησλ βνεζεηψλ εθφζνλ ηνχην θξίλεηαη αλαγθαίν. [29] 3.2 Σύπνη αεξνδηαθνκηδώλ Οη αεξνδηαθνκηδέο, κπνξνχλ λα θαηαηαγνχλ ζε 4 θαηεγνξίεο: α) Πρωτογενείς: Δίλαη νη αεξνδηαθνκηδέο βαξέσλ παζρφλησλ αζζελψλ απφ ηνλ ηφπν ηνπ ζπκβάληνο ζηνλ πιεζηέζηεξν θαηάιιειν πγεηνλνκηθφ ζρεκαηηζκφ, γηα ηελ νινθιεξσκέλε αληηκεηψπηζε ηεο πάζεζήο ηνπ. β) Δεστερογενείς: Δίλαη νη αεξνδηαθνκηδέο βαξέσο παζρφλησλ αζζελψλ απφ πξσηνβάζκην πγεηνλνκηθφ ζρεκαηηζκφ ζηνλ πην θνληηλφ θαηάιιειν πγεηνλνκηθφ ζρεκαηηζκφ, γηα ηελ νινθιεξσκέλε αληηκεηψπηζε ηεο πάζεζήο ηνπ. γ) Τριτογενείς: Δίλαη νη αεξνδηαθνκηδέο αζζελψλ απφ δεπηεξνβάζκην ή ηξηηνβάζκην πγεηνλνκηθφ ζρεκαηηζκφ ζε Μνλάδα Δληαηηθήο Θεξαπείαο ή ζε εμεηδηθεπκέλν Κέληξν γηα ηελ πάζεζή ηνπ ή ηελ απνζεξαπεία ηνπ. δ) Τεταρτογενείς: Δίλαη νη αεξνδηαθνκηδέο γηα ηνλ επαλαπαηξηζκφ ηνπ αζζελνχο, κεηαθνξά αζζελψλ γηα κεηακφζρεπζε ή κεηαθνξά κνζρεπκάησλ. [27] 3.3 Ιζηνξία Αεξνδηαθνκηδώλ ηξαηησηηθή Οη αεξνδηαθνκεδέο, φπσο θαη πνιιέο άιιεο εθεπξέζεηο, μεθίλεζαλ σο ζηξαηησηηθέο εθαξκνγέο. Η ηδέα γηα ηελ ρξήζε αεξνζθαθψλ γηα ηελ κεηαθνξά αζζελψλ είλαη ζρεδφλ φζν παιηά φζν θαη ε ηδέα ηεο πηήζεο γεληθφηεξα. Η πξψηε αεξνκεηαθνξά ηξαπκαηηψλ εηθάδεηαη

35 35 νηη έγηλε θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πνιηνξθίαο ηνπ Παξηζηνχ ην 1870, φηαλ ρξεηάζηεθε λα κεηαθεξζνχλ 160 ηξαπκαηίεο Γάιινη ζηξαηηψηεο κε ηε ρξήζε ελφο αεξφζηαηνπ ζε άιιν κέξνο ηεο Γαιιίαο. Η ηζηνξηθή αιήζεηα απηνχ ηνπ πεξηζηαηηθνχ δελ έρεη εμαθξηβσζεί. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Α παγθνζκίνπ πνιέκνπ έγηλαλ νη πξψηεο δνθηκέο απφ δηάθνξνπο ζηξαηησηηθνχο νξγαληζκνχο γηα αεξνδηαθνκηδέο. Δθείλε ηελ πεξίνδν ρξεζηκνπνηήζεθαλ απφ ην ζηξαηφ θαη Ναπηηθφ ησλ Ηλσκέλσλ πνιηηεηψλ γηα ηελ δηάζσζε επηδψλησλ απφ αηπρήκαηα πνπ έιαβαλ ρψξα εληφο ησλ Ηλσκέλσλ Πνιηηεηψλ. Δμαηηίαο ηεο κηθξήο ηερλνινγηθήο πξνφδνπ ησλ ηφηε αεξνζθαθψλ νη αεξνδηαθνκηδέο ήηαλ πεξηνξηζκέλεο ζηνλ αξηζκφ. Καηά ηελ δεθαεηία ηνπ 1920 ε πξφνδνο ησλ αεξνδηθνκηδψλ ήηαλ ζεκαληηθή θαζψο θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ απνηθηαθψλ πνιέκσλ ζηελ Μέζε Αλαηνιή ρξεζηκνπνηήζεθαλ απφ ηελ Γαιιία θαη ηελ Μεγάιε Βξεηαλία πιήξσο εμνπιηζκέλα αεξνζθάθε κε απνηέιεζκα ηελ επηηπρή δηαθνκηδή 7000 ηξαπκαηηψλ ησλ ηφηε πνιέκσλ. ηνλ Ιζπαληθφ εκθχιην νη Νάδη νξγάλσζαλ ηελ πξψηε αεξνδηαθνκηζηηθή κνλάδα κε ζηφρν ηελ πεξηζπιινγή ηξαπκαηηψλ γηα πεξίζαιςε ζηελ Ναδηζηηθή Γεξκαλία. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Β παγθνζκίνπ πνιέκνπ είρακε ζηελ Ακεξηθή γηα πξψηε θνξά ηελ ρξήζε ειηθνπηέξσλ γηα ηηο αλάγθεο αεξνδηαθνκηδψλ. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ πνιέκνπ ηεο Κνξέαο γηα πξψηε θνξά εθηφο απφ ηελ κεηαθνξά ησλ ηξαπκαηηψλ απφ ην πεδίν κάρεο, ειηθφπηεξα ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ κεηαθνξά αζζελψλ πνπ βξίζθνληαλ ζε θξίζηκε θαηάζηαζε απφ ηα ηνπηθά ππνεμνπιηζκέλα θέληξα πεξίζαιςεο ζε λνζνθνκεία πνπ είραλ ζηεζεί ζε πινία.

36 36 Δηθόλα 4 ειηθόπηεξα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηαηξηθνύο ζθνπνύο ζηνλ πόιεκν ηεο Κνξέαο Πνιηηηθή Η πξψηεο ρξήζεηο πνιηηηθψλ αεξνζθαθψλ γηα αεξνδηαθνκηδέο ήηαλ ζε αξαηνθαηνηθεκέλεο πεξηνρέο (φπσο ν Βφξεηνο Καλαδάο, ε θεληξηθή Απζηξαιία θαη νη ζθαλδηλαβηθέο ρψξεο) πνπ ιφγσ ρηνληνχ ή άιισλ θαηξηθψλ ζπλζεθψλ είλαη απξνζπέιαζηεο νδηθφο γηα κήλεο. Οη πξψηεο αεξνδηαθνκηδέο ζε απηέο ηηο πεξηνρέο γηλφληνπζαλ απφ κηθξά αεξνζθάθε πνπ ρξεζηκνπνηψληνπζαλ γηα ηελ κεηαθνξά πξνκεζεηψλ, αιιεινγξαθίαο θαη γηαηξνχο ζηηο απνκνλσκέλεο θνηλφηεηεο. Οη πξψηεο θαλνληθέο πξνζπάζεηεο κε κέζα απνθιεηζηηθά γηα απηφ ην ζθνπφ έγηλαλ ζηελ νπεδία, θαη ιίγν αξγφηεξα ζην ηάκ (Σατιάλδε). Η πξψηε επίζεκε ππεξεζία αεξνδηθνκηδψλ φκσο ηδξχζεθε ζηελ Απζηξαιία θαη νλνκάζηεθε Βαζηιηθή Τπεξεζία Ιπηάκελσλ Γηαηξψλ (Royal Flying Doctor Service) πνπ ζπλερίδεη λα ππάξρεη κέρξη ζήκεξα.

37 37 Δηθόλα 5 αεξνζθάθε ηεο Βαζηιηθή Τπεξεζία Ιπηάκελσλ Γηαηξώλ ηεο Απζηξαιίαο Οη πξψηεο αεξνδηαθνκηδέο ζηελ Αθξηθή έιαβαλ ρψξα ην 1934 ζην Μαξφθν, Η πξψηε κνλάδα αεξνδηαθνκηδψλ ζηελ Ακεξηθή ηδξχζεθε κεηά ην ηέινο ηνπ Β παγθνζκίνπ πνιέκνπ ζην Saskatchewan ηνπ Καλαδά πνπ είρε σο ζηφρν ηελ δηαζχλδεζε ησλ θαηνίθσλ ησλ απνκαθξπζκέλσλ απηψλ πεξηνρψλ κε ηα θεληξηθά λνζνθνκεία. Σν 1947 ηδξχζεθε ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο ε πξψηε κνλάδα αεξνδηαθνκηδψλ κε πηζηνπνίεζε FAA. Σν πξψην ειηθφπηεξν απνθιεηζηηθά ζρεδηαζκέλν γηα αεξνδηαθνκηδέο νλνκαδφηαλ Crhistoph 1 (πήξε ην φλνκα ηνπ απφ ηνλ Άγην Υξηζηφθνξν) θαη πξψηε θνξά ρξεζηκνπνηήζεθε ην 1970 ζην Μφλαρν (Γεξκαλία).Δίρε ηφζν κεγάιε επηηπρία πνπ ακέζσο ππήξμε ελδηαθέξνλ γηα ηελ βειηίσζε ηνπ. 4 ρξφληα αξγφηεξα ην Crhistoph 10 βγήθε ζηελ παξαγσγή, Κάζε 5 ρξφληα έβγαηλε κηα βειηίσζε ηνπ πξνεγνχκελνπ κνληέινπ. [29]

38 38 Δηθόλα 6 κηα από ηηο πνιιέο εθδώζεηο ηνπ γεξκαληθνύ ειηθόπηεξνπ Crhistoph 3.4 Πξνδηαγξαθέο αζθαιείαο θαη ηαηξηθνύ εμνπιηζκνύ Αεξνπιάλσλ θαη ηπηάκελνπ πξνζσπηθνύ ηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο νη πηιφηνη κεηαθνξάο αζζελψλ ρξεηάδεηαη λα έρνπλ πνιπεηή εκπεηξία ζε ζπκβαηηθά αεξνζθάθε θαζψο νη ζπλζήθεο πηήζεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο αεξνδηαθνκηδήο είλαη αξθεηά πην απαηηεηηθέο ζπγθξηηηθά κε ηηο θαλνληθέο πηήζεηο. ηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο κηα ζεηξά αηπρεκάησλ ζε αεξνδηθνκηδεο είρε σο απνηέιεζκα ηελ ζέζπηζε απζηεξφηεξσλ πξνυπνζέζεσλ αζθαιείαο, χκθσλα κε ηα λέα ζηάληαξ αζθαιείαο θάζε αεξνδηαθνκηζηηθή εηαηξεία πξέπεη λα απνθηήζεη ηελ CAMS πηζηνπνίεζε, ε νπνία απαηηεί ε θάζε εηαηξεία λα έρεη ην δηθφ ηεο αεξνζθάθνο, λα ην ιεηηνπξγεί κε δηθφ ηεο πξνζσπηθφ θαη λα παηξλάεη αλα ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα απφ αμηνιφγεζε θαηά πφζνλ νη παξερφκελεο ππεξεζίεο ηεξνχλ ηα ζηάληαξ αζθαιείαο Ιαηξηθνύ πξνζσπηθνύ Η ζχζηαζε ηνπ ηαηξηθνχ πξνζσπηθνχ πνηθίιεη αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε θαη ηελ βαξχηεηα ηνπ πεξηζηαηηθνχ. Σν πιήξσκα κηαο αεξνδηαθνκηδήο 3 νπ θαη 4 νπ ηχπνπ ζπλήζσο πεξηιακβάλεη έλαλ δηαζψζηε κηα λνζνθφκν θαη ζε κεξηθέο πεξηπηψζεηο θαη έλαλ γηαηξφ, ην πιήξσκα κηαο αεξνδηαθνκηδήο 1 νπ θαη 2 νπ ηχπνπ πεξηιακβάλεη έλαλ δηαζψζηε, κηα λνζνθφκα, έλαλ αλαηζζεζηνιφγν θαη ζπρλά θαη έλαλ ρεηξνχξγν, ην πιήξσκα ζε απηή ηελ