Λογιστική Κόστους Ενότητα 9: Πρότυπο κόστος

Transcript

1 Λογιστική Κόστους Ενότητα 9: Πρότυπο κόστος Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Κατανόηση των εννοιών του Προτύπου Κόστους. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Πρότυπη Κοστολόγηση. Αποκλίσεις & Είδη Αποκλίσεων. 5

6 Πρότυπη Κοστολόγηση Σχήμα 1. Πρότυπη κοστολόγηση (πηγή: διδάσκων, 2015). 6

7 Πρότυπη Κοστολόγηση Γενικά Βιομηχανικά Έξοδα (Γ. Β. Ε.). Έμμεσα υλικά παράγωγης (αναλώσιμα, ανταλλακτικά, λοιπά υλικά παράγωγης, όχι όμως υλικά συσκευασίας). Έμμεση εργασία. Αμοιβές τρίτων, παροχές τρίτων. Αποσβέσεις, φόροι / τέλη, αλλά έξοδα. 7

8 Αποκλίσεις 1/8 Σκοπός προϋπολογιστικού ελέγχου: Έλεγχος των τρεχουσών δραστηριοτήτων και των μελλοντικών αποτελεσμάτων με βάση τους κοινά και σε παρελθόντα χρόνο αποδεκτούς στόχους της επιχείρησης. Έτσι ο προϋπολογιστικός έλεγχος αποτελεί σύστημα διοίκησης στηριζόμενο σε αντικειμενικά, κοινά αποδεκτά δεδομένα, αναμφισβήτητα για ελέγχοντες και ελεγχόμενους. 8

9 Αποκλίσεις 2/8 Λειτουργία συστήματος ελέγχου. Σύγκριση προϋπολογιστικών και απολογιστικών δεδομένων: Κόστος :. o Πρότυπο μέγεθος (Π1) Πραγματικό μέγεθος (Π2). o Π1-Π2 > 0 τότε θετική απόκλιση (+). o Π1-Π2 < 0 τότε αρνητική απόκλιση (-). 9

10 Αποκλίσεις 3/8 Σύγκριση προϋπολογιστικών και απολογιστικών δεδομένων (συνέχεια): Έσοδα :. o Πραγματικό μέγεθος (Π2) - Πρότυπο μέγεθος (Π1). o Π2-Π1 > 0 τότε θετική απόκλιση (+). o Π2-Π1 < 0 τότε αρνητική απόκλιση (-). 10

11 Αποκλίσεις 4/8 Κατάρτιση προϋπολογιστικών και απολογιστικών δεδομένων: Προϋπολογιστική μέθοδος πρόβλεψης βασικών μεγεθών. o Στοιχεία παρελθόντος. o Προέκταση (πρόβλεψη) μέλλοντος. 11

12 Αποκλίσεις 5/8 Κατάρτιση προϋπολογιστικών και απολογιστικών δεδομένων (συνέχεια): Μέθοδος προτύπου κόστους πρόβλεψης βασικών μεγεθών. o Μετρήσεις ποσοτικών στοιχείων. o Καθορισμός προτύπων τιμών. o Καθορισμός προτύπου βαθμού απασχόλησης. o Καθορισμός ελαστικών προϋπολογισμών δαπανών. 12

13 Αποκλίσεις 6/8 Έλεγχος προϋπολογιστικών δεδομένων πωλήσεων: Όγκος πωλήσεων κατ αξία και κατ είδος product analysis. Πραγματοποιημένες μέσες τιμές pricing policy. Σύνθεση των πωλήσεων - % gross margin. Γεωγραφική κατανομή πωλήσεων- market analysis. Μέση αξία εκτελεσθέντων παραγγελιών EOQ. 13

14 Αποκλίσεις 7/8 Έλεγχος προϋπολογιστικών δεδομένων πωλήσεων (συνέχεια): Παράδειγμα. o Μείωση αξίας πωλήσεων (22,76%), μείωση μεικτών κερδών κατά μόνο 14,45%. 14

15 Αποκλίσεις 8/8 Διαδικασία προσδιορισμού Αποκλίσεων: Πρότυπο μέγεθος (Π1) Πραγματικό μέγεθος (Π2) Π1-Π2 > 0 τότε θετική απόκλιση (+), δηλαδή έχουμε μικρότερο πραγματικό κόστος. Π1-Π2 < 0 τότε αρνητική απόκλιση (-), δηλαδή έχουμε μεγαλύτερο πραγματικό κόστος. 15

16 Αποκλίσεις Α Υλών Σχήμα 2. Αποκλίσεις πρώτων υλών, (πηγή: διδάσκων, 2015). 16

17 Αποκλίσεις Εργασίας Σχήμα 3. Αποκλίσεις εργασίας, (πηγή: διδάσκων, 2015). 17

18 Αποκλίσεις Γ.Β.Ε. Σχήμα 4. Αποκλίσεις Γ.Β.Ε., (πηγή: διδάσκων, 2015). 18

19 Αποκλίσεις Γ. Β. Ε. 1/3 Προϋπολογισμένα σταθερά ΓΒΕ = το γινόμενο των προϋπολογισμένων προτύπων ωρών άμεσης εργασίας (ΑΕ) επί τον σταθερό συντελεστή ΓΒΕ. Αποκλίσεις βαθμού (όγκου) δραστηριότητας = οφείλονται σε διακυμάνσεις του προτύπου κόστους σχετιζόμενες με το σταθερό μέρος του συντελεστή επιβάρυνσης των ΓΒΕ. 19

20 Αποκλίσεις Γ. Β. Ε. 2/3 Πρότυπες ώρες παραγωγής = το γινόμενο της πραγματικής παραγωγής σε μονάδες προϊόντος επί τον πρότυπο χρόνο μιας μονάδας προϊόντος σε ώρες ΑΕ. Προϋπολογισμένες πρότυπες ώρες = ώρες ΑΕ που αντιστοιχούν στην προϋπολογισμένη απασχόληση για την τρέχουσα περίοδο, π.χ μονάδες επί 3 πρότυπες ώρες ανά μονάδα προϊόντος, δηλαδή Πραγματικές ώρες παραγωγής = πραγματοποιημένες ώρες ΑΕ πραγματικής παραγωγής. 20

21 Αποκλίσεις Γ. Β. Ε. 3/3 Αποκλίσεις αποτελεσματικότητας = οφείλονται σε διακυμάνσεις του προτύπου κόστους σχετιζόμενες με το μεταβλητό μέρος των ΓΒΕ. Αποκλίσεις προϋπολογισμού ΓΒΕ = οφείλονται σε διακυμάνσεις του προτύπου και πραγματικού κόστους σχετιζόμενες με τις τιμές των ΓΒΕ. 21

22 Αποκλίσεις Υλικών 1 Σχήμα 5. Προσδιορισμός αποκλίσεων άμεσων υλικών, (πηγή: ο διδάσκων, 2015). 22

23 Αποκλίσεις Εργασίας 2 Σχήμα 6. Προσδιορισμός αποκλίσεων άμεσης εργασίας (πηγή: διδάσκων, 2015). 23

24 Αποκλίσεις ΓΒΕ 3 Σχήμα 7. Προσδιορισμός αποκλίσεων Γ.Β.Ε., (πηγή: διδάσκων, 2015). 24

25 Τέλος Ενότητας.

26 Σημείωμα Αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Μαυρίδης Δημήτριος. «Λογιστική Κόστους». Έκδοση: 1.0. Κοζάνη Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: URL. 26

27 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 27

28 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 28

29 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες. ΕΛΚΕΠΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ, Β ΕΚΔΟΣΗ, ΑΘΗΝΑ, 1987, σ