15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 1 DG H 4

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 12 Νοεμβρίου 2009 (25.11) (OR. en) 15505/1/09 REV 1 PROCIV 173 POLGEN 180 CAB 57 ENV 772 SAN 300 TRANS 443 CODUN 41 CONOP 91 CHIMIE 93 COPEN 221 DROIPEN 150 CRIMORG 168 JAI 795 ATO 134 RECH 385 RELEX 1020 COTER 125 PHARM 21 PESTICIDE 19 VISA 383 ENFOCUSTOM 123 ENFOPOL 281 IND 149 AGRI 488 AGRILEG 207 VETER 56 DENLEG 112 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «I/A» της : Γενικής Γραμματείας προς : την ΕΜΑ/το Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ. : 11513/3/09 REV 3, 14988/09, 14859/1/09 REV 1, 14862/1/09 REV 1 Θέμα : Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση της χημικής, βιολογικής, ραδιολογικής και πυρηνικής (ΧΒΡΠ) ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχέδιο δράσης της ΕΕ στον ΧΒΡΠ τομέα - Έγκριση 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 1 DG H 4 EL

2 1. Στις 24 Ιουνίου 2009, η Επιτροπή ενέκρινε την ανακοίνωσή της σχετικά με την ενίσχυση της χημικής, βιολογικής, ραδιολογικής και πυρηνικής (ΧΒΡΠ) ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχέδιο δράσης της ΕΕ στον ΧΒΡΠ τομέα 1, η οποία βασίζεται στα ευρήματα της Ειδικής ομάδας ΧΒΡΠ που συστάθηκε από την Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2008 και αποτελείται τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς, καθώς και στα αποτελέσματα του σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε κατά το πέρας των εργασιών στην Πράγα, στην Δημοκρατία της Τσεχίας, τον Ιανουάριο του Συνολικός στόχος της ανωτέρω πολιτικής είναι μια προσέγγιση που θα περιλαμβάνει κάθε πιθανό κίνδυνο ώστε να μειωθεί η απειλή και η βλάβη από συμβάντα ΧΒΡΠ που προκαλούνται από ατύχημα, από φυσικές αιτίες ή από πρόθεση, καθώς και από τρομοκρατικές πράξεις. 3. Το σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ, το οποίο περιλαμβάνει πρόταση προοιμίου καθώς και συμπεράσματα του Συμβουλίου, εξετάστηκε από την Ομάδα «Πολιτική προστασία» με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων ΧΒΡΠ σε συνεδριάσεις στις 7-8 Ιουλίου, 16 Σεπτεμβρίου, 2 και 14 Οκτωβρίου. Στις 4 Νοεμβρίου 2009 η Ομάδα κατέληξε σε συμφωνία για το κείμενο που παρατίθεται στο Παράρτημα Βάσει των ανωτέρω, καλείται η Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων να συστήσει στο Συμβούλιο να εκδώσει τα συμπεράσματα και να εγκρίνει το σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ όπως παρατίθεται στο Παράρτημα, ως σημείο «Α» της ημερήσιας διάταξης προσεχούς του συνόδου /09 - COM(2009) Η δανική αντιπροσωπία διατύπωσε επιφύλαξη κοινοβουλευτικής εξέτασης /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 2 DG H 4 EL

3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) κινδύνων - ένα Σχέδιο Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ 1. Αναγνωρίζοντας ότι τα χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά (ΧΒΡΠ) υλικά παράγονται, μεταφέρονται και διακινούνται υπό ποικίλες περιστάσεις και συνιστούν κίνδυνο για την κοινωνία μολονότι, μέχρι σήμερα, υπήρξαν σχετικά λίγα σοβαρά συμβάντα με υλικά ΧΒΡΠ, συμπεριλαμβανομένων των τρομοκρατικών ενεργειών, οι συνέπειες ενός τέτοιου συμβάντος θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές, 2. Παρατηρώντας ότι η ΕΕ καθώς και τα κράτη μέλη της έχουν λάβει πολυάριθμα μέτρα για την προστασία του πληθυσμού από τους κινδύνους και τις απειλές συμβάντων ΧΒΡΠ που προκαλούνται από ατύχημα, από πρόθεση ή από φυσικές καταστροφές, 3. Σημειώνοντας ότι τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για την προστασία του πληθυσμού από συμβάντα ΧΒΡΠ και ότι θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, οι οποίες να διέπονται από την αρχή της αλληλεγγύης, 4. Εκτιμώντας ότι τυχόν νέα μέτρα της ΕΕ στον τομέα αυτόν θα πρέπει να βασίζονται σε αξιολόγηση των κινδύνων και των απειλών καθώς και σε εκτίμηση κόστους-οφέλους, θα πρέπει να βασίζονται στις υφιστάμενες εργασίες, να αποφεύγουν τις αλληλεπικαλύψεις και να παρέχουν προστιθέμενη αξία για τα κράτη μέλη, εξασφαλίζοντας παράλληλα συνεκτική και συνεπή προσέγγιση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας, 5. Αναγνωρίζοντας ότι οι αντιτρομοκρατικές δραστηριότητες πρέπει να διεξάγονται με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της αρχής του κράτους δικαίου, θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη ο εμπιστευτικός χαρακτήρας ορισμένων τύπων πληροφοριών, 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

4 6. Υπενθυμίζοντας ότι τα κράτη μέλη και οι τρίτες χώρες που αντιμετωπίζουν συμβάντα ΧΒΡΠ οι οποίες υπερβαίνουν τις εθνικές τους δυνατότητες ανταπόκρισης μπορούν, ανά πάσα στιγμή, να ζητήσουν την ενεργοποίηση του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας 3 για την ταχεία συγκέντρωση βοήθειας πολιτικής προστασίας και ιατρικής βοήθειας που υπάρχει στα κράτη μέλη, 7. Υπενθυμίζοντας ότι, στις 20 Δεκεμβρίου 2002, το Συμβούλιο και η Επιτροπή ενέκριναν από κοινού το πρόγραμμά τους για τη βελτίωση της συνεργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την πρόληψη και τον περιορισμό των συνεπειών από τρομοκρατικές απειλές χρήσης χημικών, βιολογικών, ακτινολογικών ή πυρηνικών μέσων (Πρόγραμμα ΧΒΡΠ) 4 υπενθυμίζοντας, ιδίως, το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, το οποίο καταρτίστηκε πολύ σύντομα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, 8. Υπενθυμίζοντας ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος της πρόσβασης τρομοκρατών σε όπλα και εκρηκτικά, από εξαρτήματα αυτοσχέδιων εκρηκτικών έως υλικό ΧΒΡΠ, αποτελεί βασική προτεραιότητα δυνάμει της Αντιτρομοκρατικής Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εγκρίθηκε την 1η Δεκεμβρίου , και της Στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής (ΟΜΚ), η οποία εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 12 Δεκεμβρίου , 9. Υπενθυμίζοντας ότι στα συμπεράσματά του της 22ας Φεβρουαρίου 2007 σχετικά με την Επιτροπή Υγειονομικής Ασφάλειας 7, το Συμβούλιο επέκτεινε την εντολή της ΕΥΑ στη πανδημία γρίπης και στο γενικό σχεδιασμό ετοιμότητας και αντίδρασης και ότι στα συμπεράσματά του της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για την υγειονομική ασφάλεια 8, το Συμβούλιο έδωσε έμφαση στην ανάγκη βελτίωσης και ενίσχυσης του συντονισμού των αντιδράσεων στις απειλές ΧΒΡΠ, Απόφαση του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2007 για τη σύσταση κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας (αναδιατύπωση), ΕΕ L 314, , σ / /4/05 REV 4, παράγραφοι 20 και / /07 + COR /08 + COR /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

5 10. Υπενθυμίζοντας ότι, με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου , σχετικά με την ετοιμότητα για την απολύμανση θυμάτων κατόπιν συμβάντων ΧΒΡΠ, καλούνται οι χώρες που συμμετέχουν στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας να αναπτύξουν στενή συνεργασία, ιδίως στις διασυνοριακές επεμβάσεις μεταξύ γειτονικών χωρών, ώστε να διευκολύνουν την αμοιβαία συνδρομή και συνεργασία στο πλαίσιο του μηχανισμού. Τονίζοντας ότι, προς το σκοπό αυτόν, απαιτούνται κοινές ασκήσεις, ιδίως μαζικής απολύμανσης και απολύμανσης θυμάτων, 11. Υπενθυμίζοντας ότι η Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής για την ετοιμότητα έναντι βιολογικών κινδύνων, του Ιουλίου του , βελτίωσε τη συνειδητοποίηση των κινδύνων και απειλών ΧΒΡΠ και δρομολόγησε μια διαδικασία διαβουλεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τον τρόπο μείωσης των βιολογικών κινδύνων και ενίσχυσης της ετοιμότητας και της δυνατότητας ανταπόκρισης, βάσει μιας προσέγγισης που περιλαμβάνει κάθε πιθανό κίνδυνο και εστιάζεται ιδίως σε κινδύνους προερχόμενους από φυσικές καταστροφές και ατυχήματα, αλλά με προτεραιότητα στις τρομοκρατικές απειλές και υπενθυμίζοντας ότι, στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου , για την αντιμετώπιση των κινδύνων ΧΒΡΠ και την ετοιμότητα έναντι βιολογικών κινδύνων, καθορίζεται η πορεία μιας προσέγγισης που περιλαμβάνει κάθε πιθανό κίνδυνο για τον καθορισμό του τρόπου αντιμετώπισης των φυσικών ή ανθρωπογενών κινδύνων ΧΒΡΠ, ιδίως δε εκείνων που απορρέουν από την τρομοκρατική απειλή, 12. Έχοντας υπόψη την απογραφή των πράξεων της ΕΕ στον τομέα των ΧΒΡΠ οι οποίες αφορούν την πρόληψη, την ετοιμότητα και την ανταπόκριση στους βιολογικούς κινδύνους που υπάρχουν στους τομείς της ανθρώπινης υγείας (συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της ασφάλειας στο χώρο εργασίας), της υγείας των ζώων και των φυτών, της αστυνομίας, της έρευνας, του περιβάλλοντος και της πολιτικής προστασίας, την οποία το Συμβούλιο έλαβε υπό σημείωση τον Ιούνιο του , 13. Υπενθυμίζοντας ότι τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου για τη δημιουργία βάσης δεδομένων ΧΒΡΠ καλούσαν την Ευρωπόλ να δημιουργήσει ευρωπαϊκή βάση δεδομένων ΧΒΡΠ με στόχο τη συλλογή και τη συγκεντροποίηση τεχνικών πληροφοριών, αφενός για συμβάντα συνδεόμενα με τρομοκρατία ΧΒΡΠ και, αφετέρου, για προϊόντα και ουσίες ΧΒΡΠ που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν για εγκληματικούς σκοπούς / /07, COM(2007) 399 τελικό / / /2/08 REV /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 5 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

6 14. Υπενθυμίζοντας τις υποχρεώσεις δυνάμει διαφόρων διεθνών συμφωνιών και συνθηκών όπως η Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα (CWC), η Σύμβαση για τα Βιολογικά και Τοξινικά Όπλα (BTWC), η Σύμβαση για τη φυσική προστασία του πυρηνικού υλικού και η Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), καθώς και την ανάγκη συνεργασίας με εταίρους και διεθνείς οργανώσεις για τη μη διάδοση των υλικών ΧΒΡΠ, όπως τονίζεται στις προαναφερόμενες στρατηγικές της ΕΕ, 15. Υπενθυμίζοντας ότι ένα εκτεταμένο δίκτυο έχει ήδη αναπτυχθεί στον τομέα της υγείας, και ότι οι υφιστάμενοι μηχανισμοί ανταλλαγής πληροφοριών, όπως το Σύστημα Έγκαιρου Συναγερμού και Αντίδρασης (EWRS) 14, το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για την Τρομοκρατία με Βιολογικά και Χημικά μέσα (RAS BICHAT), το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) 15 και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ανταλλαγής Πληροφοριών σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες (ECURIE) 16, θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο για την εφαρμογή των μέτρων του Σχεδίου Δράσης που αφορούν την υγεία. 16. Υπενθυμίζοντας τις εργασίες της Ειδικής Ομάδας ΧΒΡΠ που δρομολογήθηκαν το Φεβρουάριο του 2008 για την εκπόνηση καταλόγου μέτρων που θα μπορούσαν να ληφθούν σε ενωσιακό επίπεδο και στα κράτη μέλη για τη μείωση των κινδύνων τρομοκρατικών ενεργειών με χρήση υλικών ΧΒΡΠ 17 και λαμβάνοντας υπόψη την έκβαση της διάσκεψης «Enhancing CBRN security» που διοργανώθηκε στην Πράγα της Τσεχικής Δημοκρατίας, στις 29 και 30 Ιανουαρίου 2009, καθώς και την έκθεση της Ειδικής Ομάδας ΧΒΡΠ, Απόφαση 2000/57/ΕΚ της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 1999, για σύστημα έγκαιρου συναγερμού και αντίδρασης για την πρόληψη και τον έλεγχο μεταδοτικών ασθενειών, ΕΕ L 21, , σ.32, όπως τροποποιήθηκε από την απόφαση 2008/351/ΕΚ της Επιτροπής, της 28ης Απριλίου 2008, ΕΕ L 117, , σ.40. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων, ΕΕ L 31, Απόφαση 87/600/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 1987 για τις κοινοτικές ρυθμίσεις σχετικά με την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, ΕΕ L 371, 30/12/1987, σ. 76. Η τελική έκθεση της Ειδικής Ομάδας υποβλήθηκε στις 13 Ιανουαρίου /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

7 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: 17. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ για την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) κινδύνων - ένα Σχέδιο Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ 18, που περιέχει δράσεις σχετικά με την πρόληψη, την ανίχνευση, την ετοιμότητα και την ανταπόκριση, οι οποίες υποστηρίζονται με οριζόντια μέτρα στο πλαίσιο υλικών ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου, 18. ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ το γενικό στόχο της ανακοίνωσης ΧΒΡΠ, ήτοι τη μείωση των απειλών και των ενδεχόμενων συνεπειών των συμβάντων ΧΒΡΠ για τους πολίτες της ΕΕ, μέσω συνεκτικού και ιεραρχημένου Σχεδίου Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ, 19. ΕΓΚΡΙΝΕΙ το Σχέδιο Δράσης έναντι χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών κινδύνων (ΧΒΡΠ) της ΕΕ όπως περιέχεται στο Παράρτημα, 20. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν το Σχέδιο Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ ώστε να ενισχύσουν τα μέτρα πρόληψης, ανίχνευσης και ανταπόκρισης στον τομέα των απειλών και κινδύνων ΧΒΡΠ, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην υλοποίηση των βασικών δράσεων που προσδιορίζονται στο σχέδιο δράσης, 21. ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ την πρόθεση της Επιτροπής να συστήσει Συμβουλευτική Ομάδα και υποομάδες ΧΒΡΠ, που θα συγκεντρώνουν κρατικούς εκπροσώπους, τεχνικούς εμπειρογνώμονες, και αρμόδιους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένου, κατά περίπτωση, του ιδιωτικού τομέα, για την προώθηση της υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ, 22. ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προαγάγουν μια ενισχυμένη νοοτροπία ασφαλείας μεταξύ άλλων : - εστιαζόμενα στην ενίσχυση των γνώσεων στα κράτη μέλη στον τομέα της ασφάλειας ΧΒΡΠ μέσω καλύτερης εκτίμησης των κινδύνων, έρευνας, ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και κοινής κατάρτισης και κοινών ασκήσεων, /09 - COM(2009) /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 7 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

8 - συμβάλλοντας στην κατάλληλη αντίληψη των κινδύνων που συνδέονται με τα υλικά ΧΒΡΠ μέσω της διάδοσης της πείρας και των γνώσεων στους αρμόδιους ενδιαφερομένους, όπως οι δημόσιες αρχές, το προσωπικό πρώτης παρέμβασης, οι ερευνητές, το κοινό, οι διαχειριστές και το προσωπικό ασφαλείας, 23. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ για την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει ενωσιακό Πρόγραμμα Ανθεκτικότητας στα ΧΒΡΠ, στο οποίο θα συγκεντρώνονται οι διάφορες δραστηριότητες πολιτικής προστασίας του Σχεδίου Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ και το οποίο θα εξασφαλίζει μια ενοποιημένη συμβολή στη συνολική υλοποίηση αυτού του Σχεδίου Δράσης, 24. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ και να υποβάλει γενική έκθεση προόδου για πρώτη φορά μέχρι τα τέλη του 2011 και καλεί τα κράτη μέλη να συνδράμουν την Επιτροπή στο εγχείρημα αυτό παρέχοντας τις απαιτούμενες πληροφορίες όσον αφορά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης ΧΒΡΠ σε εθνικό επίπεδο /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ DG H 4 EL

9 Σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ Παράρτημα Ι Το Σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ έχει ως στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας ΧΒΡΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνολικός της στόχος είναι η μείωση της απειλής και της βλάβης από συμβάντα ΧΒΡΠ που προκαλούνται από ατύχημα, από φυσικές αιτίες ή από πρόθεση. Το Σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ βασίζεται σε προσέγγιση που περιλαμβάνει κάθε πιθανό κίνδυνο, η οποία περιλαμβάνει και τις τρομοκρατικές απειλές, και συμβάλει στην υλοποίηση της Αντιτρομοκρατικής Στρατηγικής της ΕΕ 19. Το σχέδιο δράσης αποτελεί πολιτική δέσμευση, η οποία μπορεί να εκληφθεί ως οδικός χάρτης των προθέσεων για τα προσεχή χρόνια. Η υλοποίηση των δράσεων του σχεδίου δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ θα πρέπει να διέπεται από τις ακόλουθες αρχές: Αν και πρωταρχικά αποτελεί ευθύνη κάθε κράτους μέλους η προστασία του πληθυσμού του από συμβάντα ΧΒΡΠ, οι πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να διέπονται από την αρχή της ενωσιακής αλληλλεγγύης, Εκτιμώντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία και να στηρίξει σχέδια σε όλη την ΕΕ, και σε γενικές γραμμές να διασφαλίσει συνεκτική και ομογενή προσέγγιση για το εν λόγω ζήτημα μεταξύ των κρατών μελών, ο υποστηρικτικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτόν θα πρέπει να συμφωνεί με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, και να εκφράζει προτίμηση, όπου είναι δυνατόν, για μη νομοθετικές λύσεις, Με σκοπό την αποφυγή της αλληλοεπικάλυψης, κάθε νέο ενωσιακό μέτρο στον εν λόγω τομέα θα πρέπει να είναι συνεπές με τους υφιστάμενους εθνικούς και διεθνείς κανονισμούς και να βασίζεται σε αυτούς, όπως και να βασίζεται σε υφιστάμενες εργασίες άλλων σχετικών διεθνών οργανισμών, Οι πολιτικές που θεσπίζονται από το σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση κινδύνων ΧΒΡΠ θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω σε στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές και, όπου χρειάζεται, σε διαβούλευση με τον ιδιωτικό τομέα, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και άλλους σχετικούς φορείς, /4/05 REV /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 9

10 Οι δράσεις για την αντιμετώπιση απειλών ΧΒΡΠ θα πρέπει να βασίζονται σε αξιολόγηση του κινδύνου και της απειλής και σε αξιολόγηση κόστους- οφέλους, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα μέτρα που λαμβάνονται είναι σχετικά και αποτελεσματικά, Ο εμπιστευτικός χαρακτήρας ορισμένων τύπων πληροφοριών θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά την φάση εφαρμογής του σχεδίου δράσης ΧΒΡΠ, Η δράση για την αντιμετώπιση της απειλής ΧΒΡΠ θα πρέπει να διενεργείται με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, περιλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αρχής του κράτους δικαίου, Η υλοποίηση των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ θα στηριχθεί οικονομικά μέσω υφιστάμενων κοινοτικών προγραμμάτων και μέσων, όπως τα εξής: «Πρόληψη, ετοιμότητα και διαχείριση των συνεπειών της τρομοκρατίας και άλλων κινδύνων που συνδέονται με την ασφάλεια» 20, και «Πρόληψη και καταπολέμηση της εγκληματικότητας» 21, καθώς και το Χρηματοδοτικό μέσο πολιτικής προστασίας 22 και το Έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης 23 (ιδίως η θεματική ενότητα Έρευνα για την ασφάλεια). Επιπλέον, το Πρόγραμμα Υγείας της ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει τις εργασίες της Eπιτροπής Ασφάλειας της Υγείας και τις δράσεις για την ετοιμότητα και την αντίδραση σε απειλές ΧΒΡΠ κατά της δημόσιας υγείας, Υφίσταται σαφής διαφορά μεταξύ δραστηριοτήτων ανίχνευσης του περιβάλλοντος και δραστηριοτήτων ανθρώπινης διάγνωσης. Οι διαφορετικές αυτές δραστηριότητες απαιτούν τη συμμετοχή ειδικών με διαφορετικό προφίλ. 20 ΕΕ L 58, , σ ΕΕ L 58, , σ ΕΕ L 71, , σ Απόφαση αριθ. 1982/2006/ΕΚ, ΕΕ L 412, , σ /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 10

11 Σχέδιο δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ 1. Πρόληψη Στόχος 1: Ανάπτυξη κοινοτικών καταλόγων ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου καθώς και προσεγγίσεων της ασφάλειας που βασίζονται στην ανάλυση του κινδύνου Στόχος 2: Ενίσχυση της ασφάλειας όσον αφορά τα ΧΒΡΠ υλικά και εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου Στόχος 3: Ενίσχυση του ελέγχου των ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου Στόχος 4: Συμβολή στην ανάπτυξη νοοτροπίας υψηλής ασφάλειας από το προσωπικό Στόχος 5: Βελτίωση της ανίχνευσης και της αναφοράς ύποπτων συναλλαγών και συμπεριφορών Στόχος 6: Ενίσχυση της ασφάλειας στον τομέα των μεταφορών Στόχος 7: Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών Στόχος 8: Ενίσχυση του καθεστώτος εισαγωγών/εξαγωγών Στόχος 9: Ενίσχυση της συνεργασίας για την ασφάλεια των πυρηνικών υλικών Ανίχνευση Στόχος 1: Ανάπτυξη προσέγγισης βάσει σεναρίων/υποδειγμάτων για τον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων εργασίας στον τομέα της ανίχνευσης Στόχος 2: Καθιέρωση συστημάτων δοκιμής σε πραγματικές συνθήκες, δοκιμής σε εργαστήριο και πιστοποίησης για την ανίχνευση ΧΒΡΠ υλικών στην ΕΕ Στόχος 3: Ανάπτυξη ελάχιστων προτύπων ανίχνευσης Στόχος 4: Εντοπισμός ορθών πρακτικών σχετικά με την ανίχνευση ΧΒΡΠ υλικών, την ευαισθητοποίηση και την κατάρτιση Στόχος 5: Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών Ετοιμότητα και αντίδραση Στόχος 1: Βελτίωση του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης Στόχος 2: Ενίσχυση της ικανότητας λήψης αντιμέτρων Στόχος 3: Βελτίωση της εγχώριας και διεθνούς ροής πληροφοριών όσον αφορά καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον ΧΒΡΠ τομέα Στόχος 4: Ανάπτυξη καλύτερων εργαλείων κατασκευής υποδειγμάτων και ενίσχυση της ικανότητας απολύμανσης και επανόρθωσης Στόχος 5: Βελτίωση της ικανότητας διεξαγωγής ποινικών ερευνών Δράσεις που αφορούν την πρόληψη, την ανίχνευση και την αντίδραση στον ΧΒΡΠ τομέα Στόχος 1: Ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας Στόχος 2: Βελτίωση της επικοινωνίας με το κοινό /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 11

12 Στόχος 3: Ανάπτυξη βελτιωμένων εργαλείων πληροφόρησης για την ασφάλεια στον ΧΒΡΠ τομέα Στόχος 4: Βελτίωση της κατάρτισης Στόχος 5: Ενίσχυση της ασφάλειας του προσωπικού Στόχος 6: Ενίσχυση και παροχή προτεραιότητας στην έρευνα Στόχος 7: Εξασφάλιση της ποινικοποίησης της τρομοκρατίας ΧΒΡΠ /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 12

13 1. ΠΡΟΛΗΨΗ Οριζόντιες δράσεις (Η) Τομέας χημικών υλικών (C) Τομέας βιολογικών υλικών (B) Τομέας ραδιολογικών και πυρηνικών υλικών (RN) Στόχος 1: Ανάπτυξη κοινοτικών καταλόγων ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου καθώς και προσεγγίσεων της ασφάλειας που βασίζονται στην ανάλυση του κινδύνου 24 Δράση H.1 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να καταρτίσουν και να επικαιροποιούν τακτικά κοινοτικούς καταλόγους: χημικών παραγόντων υψηλού κινδύνου, βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου, πηγών ραδιενέργειας υψηλού κινδύνου, που προκαλούν ιδιαίτερες ανησυχίες από άποψη ασφάλειας. Οι κατάλογοι πρέπει να καταρτιστούν με κοινή προσπάθεια στην οποία θα συμμετέχουν διάφοροι φορείς με εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα των επιστημών και της ασφάλειας, η Ευρωπόλ, η Eurojust και σχετικοί διεθνείς οργανισμοί. Οι κατάλογοι αυτοί πρέπει να βασίζονται σε ανάλυση αξιολόγησης του κινδύνου και να λαμβάνουν υπόψη υφιστάμενους σχετικούς καταλόγους, όπως αυτούς που έχουν καταρτιστεί από άλλους διεθνείς οργανισμούς. Οι εργασίες πρέπει να περιλαμβάνουν συμφωνία για τα κριτήρια και την μέθοδο που θα χρησιμοποιηθούν για την κατάρτιση και την χρήση των εν λόγω καταλόγων, περιλαμβανομένων ποσοτικών κατωφλίων όπου είναι απαραίτητο. Η διαδικασία αυτή πρέπει να συμπεριλάβει κυρίως τις ακόλουθες ενέργειες: 24 Μολονότι γίνεται αναφορά στα ΧΒΡΠ υλικά σε όλο αυτό το σχέδιο δράσης, τα πυρηνικά υλικά καλύπτονται ήδη κατά το μεγαλύτερο μέρος από τους ισχύοντες κανονισμούς. Το γεγονός αυτό θα ληφθεί υπόψη στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΧΒΡΠ της ΕΕ /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 13

14 Τομέας χημικών υλικών (C) Τομέας βιολογικών υλικών (B) Τομέας ραδιολογικών και πυρηνικών υλικών (RN) εντοπισμός και ανάλυση των σχετικών ΧΒΡΠ υλικών, εκτίμηση των δυνατοτήτων να χρησιμοποιηθούν για εγκληματικούς σκοπούς και πιθανές επιπτώσεις, επιλογή των πιο επικίνδυνων υλικών με βάση την ενδεχόμενη χρησιμοποίησή τους για εγκληματικούς σκοπούς, εκτίμηση του ευάλωτου χαρακτήρα τους από πλευράς κλοπής/απώλειας (ευκολίας απόκτησής τους). Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Η ΚΥΡΙΑ ΔΡΑΣΗ θα αρχίσει το 2010 Συστάσεις αριθ. 1, 82, 83 και 167 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.2 Η Επιτροπή πρέπει: να δημιουργήσει φόρουμ για την ανάπτυξη διαλόγου σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ των αρμόδιων αρχών στον τομέα της διαχείρισης ΧΒΡΠ κινδύνων, ώστε οι διασυνοριακές απειλές να λαμβάνονται πλήρως υπόψη στις εθνικές και κοινοτικές διαδικασίες προγραμματισμού. Αυτό θα επιτρέψει την επίτευξη κοινής κατανόησης, από μέρους των κρατών μελών και της Επιτροπής, των κινδύνων που αντιμετωπίζονται σε ολόκληρη την ΕΕ. να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της διαχείρισης ΧΒΡΠ κινδύνων με τη διοργάνωση συνεδριάσεων σε περιφερειακό επίπεδο/ σε επίπεδο της ΕΕ και με τη δρομολόγηση της χρηματοδότησης προς την ανάπτυξη/τον εντοπισμό/την εφαρμογή κατάλληλων μεθόδων. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 2, 88, 168, 169 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 14

15 Τομέας χημικών υλικών (C) Τομέας βιολογικών υλικών (B) Τομέας ραδιολογικών και πυρηνικών υλικών (RN) Στόχος 2: Ενίσχυση της ασφάλειας όσον αφορά τα ΧΒΡΠ υλικά και εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου Δράση H.3 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να αναπτύξουν κριτήρια για την αξιολόγηση των ρυθμίσεων ασφάλειας στις ΧΒΡΠ εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 41, 99, 173 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.4 Τα κράτη μέλη πρέπει: να προσδιορίσουν σαφώς τις αρμοδιότητες του φορέα εκμετάλλευσης και του κράτους όσον αφορά την ασφάλεια των εγκαταστάσεων υψηλού κινδύνου, να εξασφαλίσουν ότι οι τοπικές αρχές επιβολής του νόμου και άλλοι σχετικοί οργανισμοί ασφάλειας διαθέτουν πληροφορίες σχετικά με τις εγκαταστάσεις ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου στην περιοχή τους. Συμμετέχοντες: ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 35, 38 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 15

16 Δράση H.5 Η Επιτροπή πρέπει να εκπονήσει μελέτες σχετικά με: την καταλληλότητα των υφιστάμενων διατάξεων ασφάλειας για την ενίσχυση της ασφάλειας ΧΒΡΠ, τις απαιτήσεις στον τομέα της κατάρτισης για τους φορείς εποπτείας και τις αρχές επιβολής του νόμου, έτσι ώστε να διαθέτουν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα της ασφάλειας ΧΒΡΠ. Συμμετέχοντες: Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: 2011 Συστάσεις αριθ. 36, 40 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.1 Δράση B.1 Δράση RN.1 Τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τις αρμόδιες αρχές να αναπτύξουν διάλογο με τους υπεύθυνους ασφάλειας των εν λόγω χώρων και να παρέχουν συμβουλές στους φορείς εκμετάλλευσης σχετικά με τα απαιτούμενα επίπεδα ασφάλειας. Τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των υπεύθυνων ασφάλειας και των ομολόγων τους στις αρχές επιβολής του νόμου. Συμμετέχοντες: ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 39 της επιχειρησιακής ομάδας Η Επιτροπή πρέπει να επικουρεί τα κράτη μέλη ώστε να εφαρμόζονται ορθά οι ισχύουσες διαδικασίες στο επίπεδο των εργαστηριακών πειραμάτων και στο επίπεδο της ανάπτυξης μηχανισμών για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής τους. Συμμετέχοντες: Επιτροπή/ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: υπό εκτέλεση Σύσταση αριθ. 89 της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι αρχές επιβολής του νόμου τηρούν ενήμερους τους φορείς εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων στις οποίες υπάρχουν πηγές ραδιενέργειας υψηλού κινδύνου σχετικά με ενδεχόμενες απειλές, εφόσον συντρέχει λόγος ενημέρωσης. Εάν δεν υπάρχει σχετικό σύστημα, κάθε κράτος μέλος πρέπει να εξετάσει τη δυνατότητα δημιουργίας μηχανισμού επικοινωνίας, ώστε να εξασφαλίζεται η ταχεία διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια στους υπεύθυνους ασφάλειας σε εγκαταστάσεις όπου γίνεται επεξεργασία πηγών ραδιενέργειας υψηλού κινδύνου. Συμμετέχοντες: ΚΜ 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 16

17 Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 172 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.2 Δράση B.2 Δράση RN.2 Τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας χημικών υλικών υψηλού κινδύνου υπάρχουν προγράμματα ασφάλειας ή/και συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας. Τα προγράμματα ασφάλειας πρέπει να προβλέπουν επίπεδα σταδιακής διαφοροποίησης της ασφάλειας ανάλογα με το υφιστάμενο επίπεδο απειλής ή την υφιστάμενη κατάσταση. Οι σχετικές αρχές των κρατών μελών πρέπει να λαμβάνουν μέρος στην αξιολόγηση του κατά πόσον αυτά τα προγράμματα ασφάλειας πληρούν το αναγκαίο επίπεδο απαιτήσεων προστασίας. Στα υφιστάμενα έγγραφα ασφάλειας της εγκατάστασης θα πρέπει να ενσωματωθούν προγράμματα ασφάλειας ή/και συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας. Συμμετέχοντες: ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 34 της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργήσουν: μητρώο των εγκαταστάσεων κάθε κράτους μέλους στις οποίες υπάρχουν οι ουσίες που αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου, στο οποίο να μπορούν να έχουν πρόσβαση οι αρχές επιβολής του νόμου, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις ασφαλείας, διαδικασία εξακρίβωσης εάν είναι επαρκείς οι ρυθμίσεις για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων, μεταξύ άλλων στα εργαστήρια διάγνωσης που χειρίζονται και διαθέτουν οποιουσδήποτε από τους βιολογικές παράγοντες και τοξίνες υψηλού κινδύνου που περιέχονται στον κατάλογο της ΕΕ, μηχανισμό, στο πλαίσιο των εγκαταστάσεων αποθήκευσης βιολογικών παραγόντων και τοξινών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου της ΕΕ, για την περιοδική επανεξέταση των αναγκών διατήρησης αυτών των βιολογικών παραγόντων και τοξινών παράλληλα με την τήρηση αξιόπιστου μητρώου για τα αποθηκευμένα υλικά. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: από Συστάσεις αριθ. 98, 100, 104 της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να αναλύουν τα εν δυνάμει κενά και, αν χρειαστεί, να προτείνουν λύσεις σε σχέση με τις απαιτήσεις ασφάλειας για τις εγκαταστάσεις στις οποίες κατασκευάζονται ή/και απορρίπτονται ορισμένες πηγές υψηλού κινδύνου (και οι οποίες βρίσκονται εκτός των πυρηνικών εγκαταστάσεων). Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 171 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 17

18 Δράση B.3 Δράση RN.3 Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να στηρίξουν: μια διαδικασία σύμφωνα με την οποία οι (κλινικές, διαγνωστικές, πανεπιστημιακές, κ.λπ.) εγκαταστάσεις θα αποφεύγουν να διατηρούν χωρίς λόγο κλινικά δείγματα που περιέχουν οποιεσδήποτε από τις ουσίες οι οποίες αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου, την καταγραφή και την ανάπτυξη ορθών πρακτικών για τον χειρισμό των κλινικών δειγμάτων που περιέχουν οποιεσδήποτε από τις ουσίες οι οποίες αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου, την πρόοδο που σημειώνεται κατά τη δημιουργία δικτύων συνεργασίας μεταξύ των εγκαταστάσεων που επεξεργάζονται τις ουσίες οι οποίες αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου, παράλληλα με τη συνεκτίμηση των υφιστάμενων δικτύων. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να εκπονήσουν μελέτη σκοπιμότητας σχετικά με τη διασύνδεση των απαιτήσεων ελέγχου της ασφάλειας/ελέγχου του ιστορικού με τα υφιστάμενα συστήματα χορήγησης αδειών για τον χειρισμό πηγών ραδιενέργειας υψηλού κινδύνου. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 186 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 18

19 Δράση C.3 Δράση B.4 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να ενθαρρύνουν τον κλάδο της χημικής βιομηχανίας να αναπτύξει και να εφαρμόσει την πτυχή της ασφάλειας του προγράμματος Responsible Care. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 32 της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε: να επιτευχθεί ολοκληρωμένη επισκόπηση των σχετικών κανονισμών ή προτύπων και της καταλληλότητάς τους για τη βιοπροστασία και τη βιοασφάλεια, οι εγκαταστάσεις στις οποίες υπάρχουν οι ουσίες που αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου να εφαρμόζουν, ανάλογα με την περίπτωση, τη συμφωνία εργαστηρίου CEN 25 (CWA 15793), τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη βιοπροστασία της ΠΟΥ ή τα ισοδύναμα εθνικά τους πρότυπα - εκτός αν πρέπει να εφαρμόζονται ισοδύναμοι ή πιο αυστηροί εθνικοί κανονισμοί, να εφαρμόζονται κατάλληλοι εθνικοί κανονισμοί ή πρότυπα στο πλαίσιο εθνικής διαδικασίας εξουσιοδότησης ή διαπίστευσης ή ως προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας εργασίας με τις ουσίες που αναφέρονται στον κοινοτικό κατάλογο βιολογικών παραγόντων και τοξινών υψηλού κινδύνου. Επίσης, πρέπει να εξασφαλιστεί ο τακτικός έλεγχος της τήρησης και της εφαρμογής αυτών των κανονισμών ή προτύπων. 25 Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 19

20 Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: υπό εκτέλεση Συστάσεις αριθ. 117, 119 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.4 Σχετικά με την ασφάλεια των χημικών εγκαταστάσεων υψηλού κινδύνου, τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να αναπτύξουν μια στρατηγική προσέγγιση η οποία να βασίζεται σε προσεγγίσεις ανάλυσης των κινδύνων σε εθνικό επίπεδο, να θέτει ουσιαστικούς στόχους και να προβλέπει τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την αύξηση της ασφάλειας. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 37 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.5 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να αντικαταστήσουν, όπου είναι δυνατό, τη χρησιμοποίηση χημικών προϊόντων υψηλού κινδύνου με κατάλληλα εναλλακτικά προϊόντα χαμηλότερου κινδύνου και να μειώσουν τη μεταφορά χημικών υψηλού κινδύνου, όπου αυτό είναι βιώσιμο από οικονομικής και τεχνικής πλευράς /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 20

21 Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 3 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.6 Η Επιτροπή πρέπει να συγκεντρώσει τις αρχές ασφάλειας των κρατών μελών με σκοπό την καταγραφή ορθών πρακτικών σχετικά με την ασφάλεια των χημικών εγκαταστάσεων υψηλού κινδύνου. Βάσει αυτών των εργασιών, η Επιτροπή πρέπει να συντάξει ένα έγγραφο ορθών πρακτικών στο οποίο να θίγονται θέματα όπως: η ευθύνη μιας αρχής να εκτιμήσει τα μέτρα ασφάλειας που ισχύουν για τα διάφορα είδη υλικών, η δημιουργία διαφόρων επιπέδων ασφάλειας, ανάλογα με τους κινδύνους που συνδέονται με ορισμένους χημικούς παράγοντες, τον όγκο ορισμένων υλικών ή τους συνδυασμούς υλικών. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: 2011 Σύσταση αριθ. 33 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 21

22 Στόχος 3: Ενίσχυση του ελέγχου των ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου Δράση C.7 Δράση RN.4 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίσουν, αν αυτό δεν συμβαίνει ήδη σήμερα, ότι η χημική βιομηχανία εγγυάται, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις, ότι χημικά προϊόντα και είδη εξοπλισμού υψηλού κινδύνου παραδίδονται μόνο σε νόμιμους χρήστες. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να δημιουργηθεί ένα ικανοποιητικό σύστημα έγκρισης των πελατών, το οποίο να είναι ανάλογο προς τους κινδύνους και οικονομικά αποδοτικό. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με το εμπόριο χημικών προϊόντων στο διαδίκτυο πρέπει να γίνουν αντικείμενο πιο εμπεριστατωμένης μελέτης. Τα κράτη μέλη πρέπει να μεριμνήσουν ώστε τα εθνικά μητρώα πηγών να περιέχουν ολοκληρωμένες πληροφορίες για όλες τις πηγές υψηλού κινδύνου και τους κατόχους τους. Συμμετέχοντες: ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 170 της επιχειρησιακής ομάδας Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: από Σύσταση αριθ. 4 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 22

23 Δράση RN.5 Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τους χρήστες ραδιολογικών υλικών υψηλού κινδύνου και άλλους σχετικούς φορείς να ακολουθούν την βέλτιστη πρακτική (π.χ. κατά τη χρησιμοποίηση, μεταφορά, αποθήκευση και διάθεση), βάσει των υφιστάμενων κανονισμών και να αντικαταστήσουν, όπου είναι δυνατό, τα ραδιολογικά υλικά υψηλού κινδύνου με κατάλληλα εναλλακτικά υλικά. Συμμετέχοντες: Επιτροπή/ΚΜ Δράση C.8 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσουν τα οφέλη της δημιουργίας συστήματος αδειοδότησης για ορισμένα χημικά προϊόντα υψηλού κινδύνου (ιδιαίτερα για ορισμένες πρόδρομες ουσίες παραγόντων χημικού πολέμου (CWA) 26 ) ανάλογου με αυτό που ισχύει για ορισμένες διαβαθμισμένες ουσίες στο πλαίσιο του κανονισμού για τις πρόδρομες ουσίες ναρκωτικών και εάν χρειάζεται να το θεσπίσουν. Όσον αφορά τα χημικά προϊόντα που καλύπτονται από τη CWC 27 και τον όμιλο της Αυστραλίας, το σύστημα αδειοδότησης CWC πρέπει να θεωρηθεί ως ένα σύστημα που επιτρέπει την επίτευξη μερικών ή όλων των στόχων που έχουν τεθεί. Δράση RN.6 Τα κράτη μέλη πρέπει να δρομολογούν, όποτε είναι δυνατό, προγράμματα ανάκτησης μη χρησιμοποιούμενων πηγών υψηλού κινδύνου. Η δρομολόγηση προγράμματος ανάκτησης πηγών μπορεί να συνδυαστεί με τη δημιουργία ενός προγράμματος ανταλλαγής πηγών μεταξύ των κρατών μελών, έτσι ώστε οι ανακτηθείσες πηγές να μπορούν να τίθενται στη διάθεση των κρατών που τις χρειάζονται (αντί να κατασκευάζονται νέες πηγές). Συμμετέχοντες: ΚΜ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 178 της επιχειρησιακής ομάδας Παράγοντες χημικού πολέμου. Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 23

24 Θα πρέπει να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στο κοινωνικό και οικονομικό κόστος της συμπερίληψης μαζικών χημικών. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: από το 2011 Σύσταση αριθ. 5 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.9 Δράση RN.7 Η Επιτροπή πρέπει να εκπονήσει μελέτη σκοπιμότητας σχετικά με τη δυνατότητα χρησιμοποίησης του μηχανισμού τεκμηρίωσης των παραδόσεων με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και παρακολούθηση της αλυσίδας εφοδιασμού (ενδεχόμενος σύνδεσμος με τη διαδικασία ανίχνευσης και εντοπισμού). Συμμετέχοντες: Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 9 της επιχειρησιακής ομάδας Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσουν το δυναμικό και τις λεπτομέρειες καθιέρωσης συστημάτων ανίχνευσης πηγών υψηλού κινδύνου (π.χ. συστήματα που βασίζονται στο διαδίκτυο και είναι προσιτά στους χρήστες, ηλεκτρονική τοποθέτηση ετικετών στις πηγές), μαζί με ανάλυση κόστους-οφέλους. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 174 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.10 Η Επιτροπή πρέπει να εκπονήσει μελέτη σχετικά με την ευκολία πρόσβασης του ευρέος κοινού σε ορισμένες χημικές ουσίες υψηλού κινδύνου και σχετικά με τα ενδεχόμενα κενά ασφάλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 24

25 Συμμετέχοντες: Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: από το 2011 Σύσταση αριθ. 10 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση RN.8 Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να εκπονήσει μελέτες σχετικά με τις αιτίες και τις συνέπειες της απώλειας ελέγχου των πηγών ραδιενέργειας, σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των χρησιμοποιούμενων και μη χρησιμοποιούμενων πηγών στην ΕΕ και σχετικά με το σύστημα μεταφοράς ραδιενεργών πηγών για νόμιμες χρήσεις. Συμμετέχοντες: Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 176 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση RN.9 Η Επιτροπή πρέπει να διευκολύνει τις ανταλλαγές εμπειριών όσον αφορά επιτυχείς στρατηγικές ανίχνευσης και ανάκτησης ορφανών πηγών (άρθρο 9 της οδηγίας για τον έλεγχο των κλειστών πηγών υψηλής ραδιενέργειας (HASS) 28 ). Συμμετέχοντες: Επιτροπή 28 Οδηγία 2003/122/Ευρατόμ, της 22ας Δεκεμβρίου 2003, για τον έλεγχο των κλειστών πηγών ραδιενέργειας και των εκθέτων πηγών, ΕΕ L 346, , σ /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 25

26 Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 177 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση RN.10 Η Ευρωπόλ, λαμβάνοντας υπόψη τις μελέτες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, πρέπει να αναλύσει τις απώλειες, τις κλοπές και άλλες σχετικές εγκληματικές δραστηριότητες που συνδέονται με πηγές υψηλού κινδύνου στην ΕΕ. Η ανάλυση αυτή πρέπει να λάβει δεόντως υπόψη τη φύση αυτών των ιδιαίτερων συμβάντων και τη φύση των εν λόγω πηγών, καθώς και των ορφανών πηγών. Η ανάλυση θα πρέπει επίσης να εστιαστεί στο ερώτημα του κατά πόσον και σε ποιο βαθμό υφίσταται στο εσωτερικό της Ευρώπης ή στο εξωτερικό μαύρη αγορά για ραδιενεργά υλικά. Η ανάλυση αυτή μπορεί να διενεργηθεί σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IAEA) 29, την Ιντερπόλ και άλλες αρμόδιες αρχές. Πρέπει να τεθεί στη διάθεση των αρμόδιων εθνικών αρχών και να επικαιροποιείται τακτικά. Συμμετέχοντες: Ευρωπόλ/ΚΜ/Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 199 της επιχειρησιακής ομάδας 29 Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 26

27 Στόχος 4: Συμβολή στην ανάπτυξη νοοτροπίας υψηλής ασφάλειας από το προσωπικό Δράση H.6 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να εντοπίζουν, να αναπτύσσουν και να διαδίδουν ορθές πρακτικές στον τομέα της κατάρτισης και της εκπαίδευσης σχετικά με την ασφάλεια ώστε να αυξάνουν την ευαισθητοποίηση των ατόμων που εργάζονται με ΧΒΡΠ υλικά υψηλού κινδύνου, έχουν πρόσβαση σ αυτά ή τα χειρίζονται όσον αφορά τις κατάλληλες διαδικασίες προστασίας. Πρέπει επίσης να εξεταστεί η δυνατότητα ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τις ελάχιστες απαιτήσεις κατάρτισης όσον αφορά την ασφάλεια για τα άτομα που εργάζονται, έχουν πρόσβαση ή χειρίζονται τέτοιου είδους υλικά, βάσει της εμπειρίας σε εθνικό επίπεδο σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ-27. Αυτό μπορεί να γίνει στο πλαίσιο διαδικασίας αξιολόγησης από ομότιμους σύμφωνα με την οποία εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη θα επισκέπτονται ο ένας τον άλλον με σκοπό να διδαχθούν από την εμπειρία τους και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σε συγκεκριμένους τομείς. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/φορείς και οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Η ΚΥΡΙΑ ΔΡΑΣΗ θα αρχίσει το 2010 Συστάσεις αριθ. 26, 189 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.7 Τα κράτη μέλη πρέπει να αναπτύξουν και να ενθαρρύνουν την εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων κατάρτισης για το ιδιωτικό προσωπικό ασφάλειας που μπορεί να έλθει σε επαφή με ΧΒΡΠ υλικά υψηλού κινδύνου. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/όργανα και οργανισμοί της ΕΕ/ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 29, 190 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 27

28 Δράση H.8 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει: να δεσμευθούν μαζί με τα ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της έρευνας ότι θα βελτιώσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με θέματα ασφάλειας και θα διευκολύνουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την αντιμετώπιση απειλών στον τομέα της ασφάλειας, να διοργανώνουν, όταν χρειάζεται, ειδική κατάρτιση όσον αφορά την ασφάλεια για το προσωπικό της βιομηχανίας και της έρευνας που εργάζεται σε εγκαταστάσεις στις οποίες υπάρχουν ουσίες ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου. Η εργασία αυτή πρέπει να οδηγήσει στην ενίσχυση της νοοτροπίας ασφάλειας στον τομέα της έρευνας και της βιομηχανίας. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 27, 207 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση C.11 Δράση B.5 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να ενθαρρύνουν τον κλάδο της χημικής βιομηχανίας να αναπτύξει και να υιοθετήσει κώδικες δεοντολογίας σχετικά με τη ευαισθητοποίηση σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Σύσταση αριθ. 30 της επιχειρησιακής ομάδας Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τις επαγγελματικές ή άλλες σχετικές ενώσεις που εργάζονται σε βιολογικούς τομείς να αναπτύξουν και να υιοθετήσουν κώδικες δεοντολογίας για τα μέλη τους. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: υπό εκτέλεση Σύσταση αριθ. 95 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 28

29 Δράση B.6 Τα κράτη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να καθορίσουν τις απαιτήσεις για τους υπεύθυνους βιοασφάλειας (ρόλους, αρμοδιότητες και κατάρτιση). Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 121 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 29

30 Στόχος 5: Βελτίωση της ανίχνευσης και της αναφοράς ύποπτων συναλλαγών και συμπεριφορών Δράση H.9 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει: να εντοπίζουν και να ανταλλάσσουν ορθές πρακτικές σχετικά με την αναφορά ύποπτων συναλλαγών σε σχέση με ΧΒΡΠ υλικά υψηλού κινδύνου που χρησιμοποιούνται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς στο πλαίσιο της ΕΕ (π.χ. βιομηχανία, ιατρικός κλάδος, έρευνα), να καθορίσουν τις λεπτομέρειες για την αναφορά απωλειών ή ύποπτων συναλλαγών και ταυτόχρονα να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με ύποπτες συναλλαγές και να ενθαρρύνουν την αναφορά των συναλλαγών αυτών στις αρχές επιβολής του νόμου. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/οργανισμοί της ΕΕ/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 7, 96 έως 97 και 195 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.10 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να καταρτίσουν κατευθυντήριες γραμμές που θα προορίζονται για τον τομέα της βιομηχανίας, τον ιατρικό κλάδο και την ερευνητική κοινότητα και οι οποίες θα περιέχουν κριτήρια που αφορούν τους τύπους συμπεριφοράς, σε σχέση με συναλλαγές, που μπορεί να προκαλέσουν υποψίες. Οι αρχές των κρατών μελών πρέπει να καθοδηγούν τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με ό,τι συνιστά ύποπτη συναλλαγή. Συμμετέχοντες: Μ/Επιτροπή/οργανισμοί της ΕΕ/ενδιαφερόμενα μέρηπερίοδος υλοποίησης: από το 2010 Περίοδος υλοποίησης: από το 2010 Συστάσεις αριθ. 6, 196 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 30

31 Στόχος 6: Ενίσχυση της ασφάλειας στον τομέα των μεταφορών Δράση H.11 Η Επιτροπή πρέπει να διοργανώσει εργαστήρια σχετικά με την ασφάλεια στον τομέα των μεταφορών όσον αφορά τα ΧΒΡΠ υλικά. Στα εργαστήρια αυτά πρέπει να συμμετέχουν εμπειρογνώμονες από τον τομέα των μεταφορών και από άλλους συναφείς τομείς, από τις υπηρεσίες ασφάλειας και από τις αρχές επιβολής του νόμου και τις εποπτικές αρχές. Στα σεμινάρια αυτά πρέπει να εξετάζονται τα ακόλουθα θέματα: εκτίμηση του κατά πόσον οι υφιστάμενοι κανόνες ασφάλειας στον τομέα των μεταφορών καλύπτουν όλα τα ΧΒΡΠ υλικά, προσδιορισμός και ανταλλαγή ορθών πρακτικών στα κράτη μέλη σχετικά με τη μεταφορά ΧΒΡΠ υλικών (π.χ. περιορισμένες ποσότητες στο πλαίσιο μιας μεταφοράς ή συστήματα ανίχνευσης), αξιολόγηση της ανάγκης ανάπτυξης συστημάτων ανίχνευσης και εντοπισμού για τη μεταφορά ΧΒΡΠ υλικών, προσδιορισμός και ανταλλαγή ορθών πρακτικών σχετικά με την εφαρμογή των τρεχουσών απαιτήσεων για τους κώδικες ADR 30, RID 31, ADN 32 και IMDG 33, όπως η ανάπτυξη σχεδίων ασφάλειας. προσδιορισμός απαιτήσεων ασφάλειας για επιχειρήσεις υλικοτεχνικής υποστήριξης για τη μεταφορά υλικών ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου, εξέταση των επιπτώσεων συστήματος κοινοποίησης για τις διεθνείς μεταφορές ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου, εξέταση των επιπτώσεων και του κόστους/οφέλους όσον αφορά την καθιέρωση της απαίτησης ότι μόνο εγκεκριμένοι μεταφορείς θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου. Αυτοί οι εγκεκριμένοι μεταφορείς θα υποχρεούνται να ακολουθήσουν τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας που έχουν συμφωνηθεί, εκτίμηση του ενδεχόμενου αρνητικού αντίκτυπου των αυστηρών απαιτήσεων μεταφοράς στους μεταφορείς ουσιών υψηλού κινδύνου και εξέταση της δυνατότητας διορθωτικών μέτρων. Οι εργασίες αυτές πρέπει να ενταχθούν σε ήδη υφιστάμενες διαδικασίες όπως η κοινή συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής για την Ευρώπη, των Ηνωμένων Εθνών (UNECE) 34 και της OTIF Ευρωπαϊκή συμφωνία σχετικά με τις διεθνείς οδικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων. Ευρωπαϊκή συμφωνία σχετικά με τις διεθνείς σιδηροδρομικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων. Ευρωπαϊκή συμφωνία σχετικά με τις διεθνείς μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων μέσω της εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Διεθνής ναυτιλιακός κώδικας για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων (ο οποίος έχει αναπτυχθεί ως ενιαίος διεθνής κώδικας για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων μέσω θαλάσσης, και καλύπτει ζητήματα όπως η συσκευασία, η κυκλοφορία και η αποθήκευση εμπορευματοκιβωτίων, με ιδιαίτερη αναφορά στον διαχωρισμό ασυμβίβαστων ουσιών). Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη. Διακυβερνητικός Οργανισμός Διεθνών Σιδηροδρομικών Μεταφορών /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 31

32 Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 43, 115, 180 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.12 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να ενθαρρύνουν την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου, άλλων συναφών εθνικών οργανισμών ασφάλειας και εποπτικών αρχών και των μεταφορέων ΧΒΡΠ υλικών. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 44, 110 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.13 Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν την κατάλληλη βελτίωση της κατάρτισης του προσωπικού στον τομέα της μεταφοράς όσον αφορά τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας σχετικά με την ασφάλεια ΧΒΡΠ υλικών. Στις ασκήσεις ΧΒΡΠ που διενεργούνται από τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα θέματα ασφάλειας των μεταφορών. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 116, 179 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 32

33 Δράση B.7 Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να δρομολογήσουν τη δημιουργία μιας ικανότητας και ενός μηχανισμού, στο επίπεδο της ΕΕ, για την ταχεία και ασφαλή μεταφορά βιολογικών δειγμάτων, σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 142 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση RN.11 Τα κράτη μέλη μαζί με την Επιτροπή πρέπει να εκτιμήσουν τη σκοπιμότητα και την ενδεχόμενη σχέση κόστους/οφέλους όσον αφορά τη δημιουργία ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου των διασυνοριακών μεταφορών πηγών ραδιενέργειας υψηλού κινδύνου. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/ οργανισμοί της ΕΕ Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 181 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση RN.12 Η Επιτροπή πρέπει να εκπονήσει μελέτη για την ανάλυση του κατά πόσον (και με ποιο τρόπο) όλες οι πηγές ραδιενέργειας, και ιδιαίτερα εκείνες που αναγνωρίζονται ως πηγές υψηλού κινδύνου, καλύπτονται από τα υφιστάμενα νομικά καθεστώτα στον τομέα των μεταφορών. Η ανάγκη νέων κανόνων στον τομέα της μεταφοράς πηγών υψηλού κινδύνου πρέπει να εκτιμηθεί ανάλογα με το αποτέλεσμα της προαναφερθείσας ανάλυσης. Συμμετέχοντες: Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Σύσταση αριθ. 182 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 33

34 Στόχος 7: Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών Δράση H.14 Τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν κατά πόσον υπάρχουν πιθανοί προβληματικοί τομείς στο πλαίσιο της οριζόντιας και της κάθετης ροής πληροφοριών μεταξύ των φορέων που χειρίζονται ΧΒΡΠ υλικά υψηλού κινδύνου τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και μεταξύ των κρατών μελών. Κάθε κράτος μέλος πρέπει να εκτιμήσει κατά πόσον οι κάτοχοι αδειών λαμβάνουν τις συναφείς αναγκαίες πληροφορίες όσον αφορά τις πραγματικές απειλές. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 13, 193 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.15 Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι κάθε μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση τις αρμόδιες εθνικές αρχές σε περίπτωση κλοπής ή απώλειας ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου. Οι αρμόδιες εθνικές αρχές πρέπει να ενημερώνουν χωρίς καθυστέρηση τις αρμόδιες αρχές επιβολής του νόμου και τις εποπτικές αρχές που έχουν την ευθύνη συγκέντρωσης αυτών των πληροφοριών και την υποχρέωση κατάλληλης αντίδρασης, όταν η σχετική πληροφορία δεν έχει ακόμη δοθεί από το ενδιαφερόμενο μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 17, 197 της επιχειρησιακής ομάδας 15505/1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 34

35 Δράση H.16 Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων φορέων μέσω σαφώς καθορισμένου μηχανισμού κοινοποίησης ο οποίος δίνει τη δυνατότητα σε όλους να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές σχετικά με την απώλεια/κλοπή ΧΒΡΠ υλικών υψηλού κινδύνου ή σχετικά με ύποπτες συναλλαγές. Οι υπεύθυνοι για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων πρέπει, τουλάχιστον, να γνωρίζουν τα στοιχεία των αρμόδιων αρχών επιβολής του νόμου σε τοπικό επίπεδο. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/οργανισμοί της ΕΕ/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 18, 197 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.17 Η Επιτροπή μαζί με τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τις δημόσιες αρχές να παρέχουν, αν χρειαστεί, κατάλληλες πληροφορίες ασφάλειας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού υλικών ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου, στους πρώτους παρεμβαίνοντες (αστυνομία, πυροσβεστική υπηρεσία, ιατρικές υπηρεσίες ή άλλες ειδικές μονάδες, ανάλογα με την περίπτωση) και στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ώστε να επικεντρωθεί η προσοχή στα θέματα που συνιστούν πηγές ανησυχίας. Συμμετέχοντες: ΚΜ/Επιτροπή/οργανισμοί της ΕΕ/ενδιαφερόμενα μέρη Περίοδος υλοποίησης: Συστάσεις αριθ. 14, 245 της επιχειρησιακής ομάδας Δράση H.18 Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα δημιουργίας μηχανισμού προειδοποίησης, ώστε να εξασφαλίζεται η ταχεία διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια στους υπεύθυνους ασφάλειας των εγκαταστάσεων στις οποίες υπάρχουν υλικά ΧΒΡΠ υψηλού κινδύνου /1/09 REV 1 ΣΠΚ/γπ 35