Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς στην ορνιθοπανίδα της Ολυμπίας και η συμβολή των εργασιών αποκατάστασης της βλάστησης

Transcript

1 Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς στην ορνιθοπανίδα της Ολυμπίας και η συμβολή των εργασιών αποκατάστασης της βλάστησης Δρ Γεώργιος Λυριντζής, Διατελέσας Τακτικός Ερευνητής του ΕΘΙΑΓΕ Υπεύθυνος Γενικού Συντονισμού Έργου Τεχνικού Συμβούλου Αποκατάστασης Τοπίου Ολυμπίας Σπίνος (Fringilla coelebs) 15 εκ. Μαυροτσιροβάκος (Sylvia melanocephala) 13 εκ. Καρβουνιάρης (Phoenicurus ochruros) 14 εκ. Ο ήλιος συνεχίζει να λάμπει πάνω από την Ολυμπία, μια και η φωτιά που πλησίασε απειλητικά, σεβάστηκε τον αρχαιολογικό χώρο και ο άνθρωπος σύντομα αποκατέστησε τον περιβάλλοντα χώρο του μνημείου αυτού που περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Επιπρόσθετα, η ευρύτερη περιοχή που ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και στη Ζ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ) έχει χαρακτηρισθεί ως Ειδική περιοχή φυσικού κάλλους και περιλαμβάνεται στο Ευρωπαϊκό δίκτυο Natura Η πυρκαγιά της 26 ης Αυγούστου 2007 δεν κατέστρεψε μόνο το φυσικό περιβάλλον, όπως αυτό διαχρονικά είχε διαμορφωθεί γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο και το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο (ΝΑΜ), αλλά είχε και σημαντικά δυσμενείς επιπτώσεις στην πανιδική σύσταση και ειδικότερα στην πτερωτή πανίδα της περιοχής. Η εικόνα του τοπίου, όπως αυτό διαμορφώθηκε αμέσως μετά την καταστρεπτική πυρκαγιά, κάθε άλλο παρά προσέφερε κατάλληλες συνθήκες για την παραμονή και ενδιαίτηση των διαφόρων ειδών της πανίδας και ιδιαίτερα της ορνιθοπανίδας που παρατηρείται στην Ολυμπία. Άλλωστε, όλα τα πουλιά έχουν προσαρμοσθεί, ώστε να εκμεταλλεύονται όσο το δυνατόν καλύτερα τις ευκαιρίες που προσφέρει το περιβάλλον και ο βιότοπος στον οποίο ζουν και τους ταιριάζει. Η υφιστάμενη κατάσταση πριν την πυρκαγιά Δεδομένου, ότι στην ευρύτερη του αρχαιολογικού χώρου περιοχή οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες (εκχερσώσεις, επιχωματώσεις παραποτάμιων περιοχών, βόσκηση και άσκηση θήρας) είναι ελεγχόμενες ή αρκετά περιορισμένες, από μακρού χρόνου είχαν διαμορφωθεί οι κατάλληλες συνθήκες για την παρουσία μιας πλούσιας σε είδη και αριθμό ορνιθοπανίδας. Σύμφωνα με την εξειδικευμένη μελέτη του Τεχνικού Συμβούλου Αποκατάστασης του Αρχαιολογικού και Ευρύτερου Τοπίου της Ολυμπίας, έχουν καταγραφεί με

2 Ε Θ Ι Α Γ Ε 4 / 5 Δεντροφυλλοσκόπος (Phylloscopus colybita) 11 εκ. Μαυροσκούφης (Sylvia atricapilla) 14 εκ. Τσίχλα (Turdus philomelos) 23 εκ. βεβαιότητα ενενήντα επτά (97) είδη πουλιών στην άμεση περιοχή ενδιαφέροντος, δηλαδή στον αρχαιολογικό χώρο, το ΝΑΜ, τους γύρω λόφους (Κρόνιο, Ζούνη, Καλόσακα, Οινόμαο), την περιοχή της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (ΔΟΑ), τα γειτονικά τμήματα του Κλαδέου και του Αλφειού, όπως μέσα και γύρω από την κατοικημένη περιοχή. Τα πλέον κοινά και συνηθισμένα είδη πουλιών επικράτησαν στις ανωτέρω περιοχές και προσαρμόσθηκαν στους βιότοπους, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν μετά τις πρώτες ανασκαφικές εργασίες ( ) και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις (βοσκή, υλοτομία) κατά τη χρονική αυτή περίοδο, αλλά και με τη σταδιακή εισβολή και επικράτηση της χαλεπίου πεύκης στους γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο λόφους. Αντίθετα, η σύνθεση των ειδών εκτιμάται ότι δεν επηρεάσθηκε αρκετά στις παραποτάμιες περιοχές του Κλαδέου και του Αλφειού, όπου η παραποτάμια πλούσια σε είδη και πυκνότητα βλάστηση και οι παρακείμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις προσφέρουν ασφαλή καταφύγια και ποικιλία τροφής. Σύμφωνα με υπάρχουσες παρατηρήσεις, που αναφέρονται στην παραπάνω μελέτη, την άνοιξη η Τελετή της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας γίνεται πάντα υπό τον ήχο του μελωδικού τραγουδιού του σπίνου (Fringilla coelebs) και το χαρακτηριστικό κελάηδημα του μαυροτσιροβάκου (Sylvia melanocephala). Το φθινόπωρο στα ερείπια του αρχαιολογικού χώρου συναντά κανείς πολλούς καρβουνιάρηδες (Phoenicurus ochruros), ενώ στα δέντρα πετούν δεντροφυλλοσκόποι (Phylloscopus collybita) και μαυροσκούφηδες (Sylvia atricapilla). Συχνή είναι επίσης στον αρχαιολογικό χώρο και η παρουσία της τσίχλας (Turdus philomelos). Τέλος, το χειμώνα στο χώρο του Σταδίου παρατηρούμε σταχτοσουσουράδες (Mοtacilla cinerea), λευκοσουσουράδες (Motacilla alba) και λιβαδοκελάδες (Anthus pratensis). Η μεγάλη επισκεψιμότητα που επικεντρώνεται κυρίως στους περιορισμένους χώρους του ΝΑΜ και του αρχαιολογικού χώρου περιορίζουν τα είδη πουλιών που είναι αρκετά ευαίσθητα ή απαιτητικά στους βιότοπους που τους ταιριάζουν. Έτσι, σύμφωνα με έναν προκαταρκτικό κατάλογο, τα είδη που επικρατούν στην Ολυμπία είναι τα τυπικά είδη ορνιθοπανίδας του ελληνικού μεσογειακού τοπίου που παρατηρούνται εύκολα σχεδόν παντού ή και στον κατάλληλο βιότοπο την κατάλληλη εποχή και ανέρχονται σε εξήντα έξι (66) διαφορετικά είδη πουλιών. Από αυτά τριάντα δύο (32) χαρακτηρίζονται ως επιδημητικά ή μεταναστευτικά που φωλιάζουν στην περιοχή, ενώ τα υπόλοιπα σταθμεύουν ή διαχειμάζουν και σε αυτά περιλαμβάνονται κυρίως και τα είδη που δεν παρατηρούνται συχνά ή είναι σπάνια. Τα είδη της ορνιθοπανίδας της Ολυμπίας κατατάσσονται ανάλογα με τα ενδιαιτήματα που προτιμούν και που είναι δυνατό να διακριθούν σε αυτά των δασωμένων, καλλιεργούμενων, παραποτάμιων και αστικών περιοχών. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα πλέον κοινά και συνηθισμένα είδη, ανάλογα με τους βιότοπους που συχνάζουν, ώστε να διευκολύνεται στην παρατήρηση ο επισκέπτης της περιοχής. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς στους βιότοπους Στα δάση και στις θαμνώδεις περιοχές υπάρχει πολύ μεγάλη ποικιλία πουλιών δεδομένης της άφθονης τροφής, αλλά και των πολλών και ασφαλών σημείων στα δέντρα και στη βλάστηση για το φώλιασμα. Η επικράτηση της χαλεπίου πεύκης πριν από το περιστατικό της πυρκαγιάς στον Κρόνιο, στους γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο λόφους, στην περιοχή της ΔΟΑ και του ΝΑΜ ήταν βασική αιτία υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων των πουλιών σε σχέση με το απώτερο παρελθόν, όταν - σύμφωνα με αναφορές η ορνιθοπανίδα ήταν πλούσια ιδιαίτερα στα επικρατούντα τότε δάση δρυός και άλλα μεσογειακά φυτικά είδη χαμηλού υψόμετρου.

3 Κατανομή ειδών της ορνιθοπανίδας της Ολυμπίας στους διάφορους βιότοπους α/α Ελληνική ονομασία Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας* Δάση με πλούσια βλάστηση Δάση με ξέφωτα, αραιά δάση Θαμνώδεις περιοχές Περιοχές με δένδρα 1 Σταχτοτσικνιάς Ardea cinerea Σ 2 Πορφυροτσικνιάς Ardea purpurea Σ 3 Ξεφτέρι Accipiter nisus Χ 4 Γερακίνα Buteo buteo Σ-Χ 5 Βραχοκιρκίνεζο Falco tinnunculus Χ 6 Νερόκοτα Gallinula chloropus Χ 7 Ποταμοσφυριχτής Charadrius dubius ΜΦ-Σ 8 Ακτίτης Actitis hipoleucos Σ 9 Ήμερο περιστέρι Columba livia dom. ΕΦ 10 Δεκαοχτούρα Streptopelia decaocto ΕΦ 11 Τρυγόνι Streptopelia turtur Σ 12 Γκιώνης Otus scops ΕΦ 13 Κουκουβάγια Athene noctua ΕΦ 14 Νανόμπουφος Asio otus ΕΦ 15 Σταχτάρα Apus apus ΜΦ-Σ 16 Αλκυόνη Alcedo atthis Χ 17 Μελισσοφάγος Merops apiaster Σ 18 Τσαλαπετεινός Upupa epops Σ 19 Δεντροσταρήθρα Lullula arborea Χ 20 Σταρήθρα Alauda arvensis Χ 21 Οχθοχελίδονο Riparia riparia Σ 22 Σταβλοχελίδονο Hirundo rustica ΜΦ-Σ 23 Μιλτοχελίδονο Hirundo daurica Σ 24 Σπιτοχελίδονο Delichon urbica ΜΦ-Σ 25 Δεντροκελάδα Anthus trivialis Σ 26 Λιβαδοκελάδα Anthus pratensis Χ 27 Νεροκελάδα Anthus spinoletta Χ 28 Κιτρινοσουσουράδα Motacilla flava Σ 29 Σταχτοσουσουράδα Motacilla cinerea Χ 30 Λευκοσουσουράδα Motacilla alba Χ 31 Τρυποφράχτης Troglodytes troglodytes Χ 32 Κοκκινολαίμης Erithacus rubecula Σ-Χ 33 Αηδόνι Luscinia megarhynchos ΜΦ-Σ 34 Καρβουνιάρης Phoenicurus ochruros Σ-Χ 35 Καστανολαίμης Saxicola rubetra Σ 36 Μαυρολαίμης Saxicola torquata ΕΦ-Σ 37 Κότσυφας Turdus merula ΕΦ-Χ 38 Τσίχλα Turdus philomelos Χ 39 Ψευταηδόνι Cettia cetti ΕΦ 40 Ωχροστριτσίδα Hippolais pallida ΜΦ 41 Μαυροτσιροβάκος Sylvia melanocephala ΕΦ 42 Μαυροσκούφης Sylvia atricapilla Σ-Χ 43 Δεντροφυλλοκόπος Phylloscopus collybita Σ-Χ 44 Θαμνοφυλλοσκόπος Phylloscopus trochilus Σ 45 Πυρροβασιλίσκος Regulus ignicapillus Χ 46 Σταχτομυγοχάφτης Muscicapa striata ΜΦ-Σ 47 Αιγίθαλος Aegithalos caudatus ΕΦ 48 Γαλαζοπαπαδίτσα Parus caeruleus ΕΦ 49 Καλόγερος Parus major ΕΦ 50 Καμποδεντροβάτης Certhia brachydactyla ΕΦ 51 Υφάντρα Remiz pendulinus ΕΦ 52 Κοκκινοκεφαλάς Lanius scenator ΜΦ-Σ 53 Κίσσα Garrulus glandarius ΕΦ 54 Καρακάξα Pica pica ΕΦ 55 Κάργια Corvus monedula Χ 56 Κουρούνα Corvus corone cornix ΕΦ-Χ 57 Ψαρόνι Strurnus vulgaris Σ-Χ 58 Σπιτοσπουργίτης Passer domesticus ΕΦ 59 Δεντροσπουργίτης Passer montanus ΕΦ-Σ 60 Χωραφοσπουργίτης Passer hispaniolensis ΕΦ 61 Σπίνος Fringilla coelebs ΕΦ-Χ 62 Φλώρος Carduelis chloris ΕΦ 63 Καρδερίνα Carduelis carduelis ΕΦ 64 Λούγαρο Carduelis spinus Χ 65 Σιρλοτσίχλονο Emberiza cirlus ΕΦ 66 Τσιφτάς Miliaria calandra Χ * Καθεστώς παρουσίας ΕΦ: Επιδημητικό, φωλιάζει, ΜΦ: Μεταναστευτικό, φωλιάζει, Σ: Σταθμεύει, Χ: Διαχειμάζει Φρύγανα

4 Ελαιώνες Αμπέλια Κήποι Ετήσιες καλλιέργειες, χωράφια Παραποτάμιες περιοχές, κανάλια, υγρότοποι Βραχώδεις Κατοικίες, Ρυάκια Ε Θπεριοχές Ι Α Γ Ε 6 κτίρια / 7 Παλιά κτίρια Πάρκα

5 Σταχτοσουσουράδα (Motacilla cinerea) 18 εκ. Λευκοσουσουράδα (Motacilla alba) 18 εκ. Λιβαδοκελάδα (Anthus pratensis) 14,5 εκ. Η πυρκαγιά της 26 ης Αυγούστου 2007 πλησίασε τον αρχαιολογικό χώρο από βορρά αφού πέρασε από την περιοχή του χωριού Πλάτανος, καίγοντας κυρίως δενδρώδεις καλλιέργειες, υπολείμματα ετήσιων καλλιεργειών, μικρά ακαλλιέργητα τμήματα εδάφους με ποώδη βλάστηση και χαμηλούς θάμνους και τέλος κάποιες μικρές συστάδες πεύκων και κυπαρισσώνες. Στον Κρόνιο και τους γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο λόφους και τον αύλειο χώρο του ΝΑΜ, λόγω των επικρατουσών καιρικών συνθηκών και του μεγάλου θερμικού φορτίου, η καταστροφή κάθε είδους βλάστησης δασικού χαρακτήρα ήταν πλήρης. Στην ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου και ειδικότερα γύρω από το Αρχαίο Στάδιο υπάρχουν εγκατεστημένες γεωργικές καλλιέργειες που αποτελούνται κυρίως από ελαιόδενδρα και ελάχιστα εσπεριδοειδή και αμπέλια. Οι ελαιώνες και γενικότερα οι καλλιεργημένες εκτάσεις φιλοξενούν πολλά είδη πουλιών παρέχοντας αφενός ποικιλία καταφυγίων και σημείων κατάλληλων για το φώλιασμα και αφετέρου ευρεία επιλογή τροφής από σπόρους, καρπούς, έντομα κ.ά. Οι επιπτώσεις της καταστρεπτικής πυρκαγιάς ήταν σημαντικές στις εκτάσεις των ελαιοδένδρων και λιγότερες στις εκτάσεις με εσπεριδοειδή και αμπέλια. Η ολική καταστροφή των δένδρων, που διαπιστώθηκε από τους ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων καλλιεργειών, επηρέασε σημαντικά τους πληθυσμούς των πουλιών. Η αντικατάσταση ή συμπλήρωση του φυτικού αυτού κεφαλαίου που καταστράφηκε θα συμβάλει βραχυχρόνια στην επιστροφή της ορνιθοπανίδας στις καλλιεργούμενες αυτές εκτάσεις. Σημειώνεται όμως, ότι θα πρέπει να αποφευχθούν κατά το δυνατόν η χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων που συνιστούν τοξικές ουσίες για τα διάφορα είδη πουλιών που ενδιαιτούν στους βιότοπους αυτούς. Στις παραποτάμιες περιοχές του Αλφειού και του Κλαδέου τα πουλιά τρέφονται κυρίως με φυτά και ασπόνδυλους οργανισμούς, ενώ φωλιάζουν σε τρύπες στις όχθες και στην πλούσια παραποτάμια βλάστηση. Τα πλημμυρικά φαινόμενα στις εν λόγω περιοχές λόγω των καταστρεπτικών πυρκαγιών του Αυγούστου 2007 στις λεκάνες απορροής τους, επηρέασαν σε κάποιο βαθμό τα είδη των πουλιών στους βιότοπους αυτούς. Οι πραγματοποιηθείσες εργασίες εκβάθυνσης της κοίτης στον Αλφειό ποταμό, όπως και η ενίσχυση του παλαιού αναχώματος στην εγγύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου, είχαν δυσμενείς επιπτώσεις στην περιορισμένη σε είδη ορνιθοπανίδα του βιότοπου αυτού. Στην κατοικημένη περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας αλλά και στον ευρύτερο αστικό χώρο όπου υπάρχουν οι εγκαταστάσεις του Παλαιού Αρχαιολογικού Μουσείου (Σύγγρειον) και της Ζ ΕΠΚΑ δεν υπήρξαν ζημιές από την πυρκαγιά, με αποτέλεσμα οι πληθυσμοί της ορνιθοπανίδας σε μεγάλο βαθμό να μην επηρεασθούν στις περιοχές αυτές. Ως γνωστόν, τα πουλιά που ζουν στις κατοικημένες περιοχές συχνά φωλιάζουν σε κτίρια και εκμεταλλεύονται πηγές τροφής που έχουν στενή σχέση με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι η κίνηση των παντός είδους οχημάτων που μεταφέρουν τους επισκέπτες στην περιοχή έχει περιορισθεί μέχρι τους δύο ειδικούς χώρους στάθμευσης εντός του αστικού χώρου, ενώ η κίνηση οχημάτων εντός του αρχαιολογικού χώρου είναι αρκετά περιορισμένη κατά τη διάρκεια της ημέρας και σχεδόν ανύπαρκτη κατά τη διάρκεια της νύχτας, γεγονότα τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ήσυχου - κατά το δυνατόν - περιβάλλοντος που ευνοεί τόσο το πέταγμα όσο και το φώλιασμα των πουλιών. Στο τελευταίο, επίσης συμβάλλει και η ανυπαρξία φωτισμού τη νύχτα στο μεγαλύτερο μέρος του αρχαιολογικού χώρου και της ευρύτερης περιοχής.

6 Ε Θ Ι Α Γ Ε 8 / 9 Η συμβολή των εργασιών αποκατάστασης Αμέσως μετά την πυρκαγιά, ο κύριος και πρωταρχικός στόχος ήταν να αποκατασταθεί ο αρχαιολογικός χώρος και η περιβάλλουσα ευρύτερη περιοχή με σκοπό την ανασύσταση του Ολυμπιακού τοπίου με άμεσα μέτρα προστασίας του εδάφους και αποκατάστασης της βλάστησης. Πιο συγκεκριμένα, οι άμεσες και κατεπείγουσες παρεμβάσεις αφορούσαν στην προστασία του εδάφους με ειδικών προδιαγραφών αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα και στην αποκατάσταση της βλάστησης με κατάλληλη επιλογή των φυτικών ειδών και λεπτομερή εκτέλεση των τεχνικών παρεμβάσεων για τη διαμόρφωση του τοπίου. Τα αντιδιαβρωτικά αντιπλημμυρικά έργα ολοκληρώθηκαν στο δίμηνο Σεπτεμβρίου Οκτωβρίου 2007, με ταυτόχρονη υλοτομία και απομάκρυνση του καμένου ιστάμενου ξυλώδους όγκου, με την όσο το δυνατόν λιγότερη επιβάρυνση της ηρεμίας του Ολυμπιακού τοπίου από το μηχανικό εξοπλισμό υλοτομίας, μετατόπισης, φόρτωσης και μεταφοράς ξυλείας. Για την επίτευξη του στόχου αποκατάστασης της βλάστησης και της διαμόρφωσης του τοπίου, προτάθηκε η φύτευση μιας πλειάδας δένδρων και θάμνων που συμμετείχαν στη σύνθεση του αρχαίου δρυοδάσους και από τα οποία τα περισσότερα εκτοπίσθηκαν ή ήταν σε καταπίεση από τη χαλέπιο πεύκη που κυριάρχησε στις μέρες μας. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η σταθερότητα του εδάφους απέναντι στις πυρκαγιές, αυξάνεται η βιοποικιλότητα και δημιουργούνται παράλληλα ευνοϊκές συνθήκες για τη βραχυπρόθεσμη επάνοδο και αύξηση της ορνιθοπανίδας στον αρχαιολογικό χώρο. Οι φυτοκομικές εργασίες ολοκληρώθηκαν εντός σαράντα (40) ημερών μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2008 με τη φύτευση φυτών στους λόφους και στους χώρους εξέλιξης της Τελετής της Αφής ή και μεγάλης επισκεψιμότητας (Μνημείο P. de Coubertin, διαδρομή λαμπαδηδρόμου, αύλειος χώρος ΝΑΜ). Από τα φυτευθέντα είδη, τα είδη δρυός (βελανιδιά, χνοώδης, αριά, πουρνάρι), τα κωνοφόρα (κουκουναριά, κυπαρίσσι) και τα διάφορα πλατύφυλλα (κουτσουπιά, φλαμουριά, πικροδάφνη, λυγαριά, φιλλύκι, σπάρτο, ράμνος, σφένδαμος, χαρουπιά, λεύκη κ.λπ.) θα προσφέρουν βραχυπρόθεσμα με το φύλλωμά τους ασφαλές καταφύγιο και θα ευνοήσουν το φώλιασμα των επιδημητικών και μεταναστευτικών πουλιών. Ενώ είδη όπως η ελιά, ο κράταιγος, η κοκκορεβιθιά, ο σχίνος, η δάφνη, η κουμαριά, η μυρτιά κ.ά. θα προσφέρουν με τους καρπούς τους σημαντική ποικιλία στη διατροφή των πτερωτών ειδών, τα οποία με τη σειρά τους θα βοηθήσουν στην εξάπλωση των φυτών αυτών, μεταφέροντας τους σπόρους με τα περιττώματά τους. Οι πρώτες ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές. Τα πουλιά επιστρέφουν στην Ολυμπία χρησιμοποιώντας τα κορμοτεμάχια των κορμοδεμάτων για να σταθούν πρόσκαιρα και τα τιτιβίσματά τους ακούγονται ανάμεσα στα μικρά και μεγάλα δένδρα των φυτοκομικών επεμβάσεων. Διαπιστώσεις - Προτάσεις Οι πληθυσμοί της ορνιθοπανίδας της Ολυμπίας, εκτιμάται ότι διαμορφώθηκαν κυρίως στις δασωμένες περιοχές τα τελευταία εκατόν τριάντα χρόνια μετά τις πρώτες ανασκαφικές εργασίες και την επικράτηση της χαλεπίου πεύκης στον Κρόνιο και τους γύρω λόφους. Οι σοβαρές επιπτώσεις της πυρκαγιάς της 26 ης Αυγούστου 2007 επηρέασαν σημαντικά τα ενδιαιτήματα των ειδών ορνιθοπανίδας της Ολυμπίας και για την ανάκαμψή τους πρέπει να ληφθούν μέτρα διαχείρισης. Οι διεργασίες αποκατάστασης για την προστασία του εδάφους και την επανεγκατάσταση της βλάστησης, που εκτελέσθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Η επιλογή και σύνθεση των φυτικών ειδών που χρησιμοποιήθηκαν στις φυτοκομικές επεμβάσεις, όπως επίσης και η - κατά θέσεις φυσική κυρίως από πλατύφυλλα είδη αναγέννηση, συμβάλλουν στην επαναφορά της ορνιθοπανίδας στην καμένη περιοχή. Τα γειτονικά τμήματα του Κλαδέου και του Αλφειού ποταμού, διευκολύνουν την επιστροφή των πουλιών στην περιοχή, καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες τους σε νερό. Συμπληρωματικές δράσεις, όπως ανάπτυξη συστήματος τεχνητών φωλιών, θα συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση και εμπλουτισμό της ορνιθοπανίδας, παράλληλα με τον έλεγχο των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή. Επίσης, κρίνεται απαραίτητη περαιτέρω έρευνα με παρατηρήσεις από συγκεκριμένες θέσεις των ειδών για την παρακολούθηση της σύνθεσης και αριθμητικής τους μεταβολή. Πληροφορίες: Δρ Γεώργιος Λυριντζής Βυζαντίου 10, Μαρούσι κιν.: Αλκυόνη (Alcedo atthis) 16 εκ.