Διιεληθνί Βνηαληθνί Κήπνη: εθηόο ηόπνπ δηαηήξεζε θαη αμηνπνίεζε ηεο Διιεληθήο Υισξίδαο.

Transcript

1 ΖΜΔΡΗΓΑ: ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΔΣΑΗΡΔΗΑ ΠΡΟΣΑΗΑ ΣΖ ΦΤΖ, Αζήλα Διιεληθνί Βνηαληθνί Κήπνη: εθηόο ηόπνπ δηαηήξεζε θαη αμηνπνίεζε ηεο Διιεληθήο Υισξίδαο. Γξ. Διέλε Μαινύπα Σαθηηθή εξεπλήηξηα ΔΛΓΟ- «ΓΖΜΖΣΡΑ» Γηεπζχληξηα Ηλζηηηνχηνπ Γελεηηθήο Βειηίσζεο θαη Φπηνγελεηηθψλ Πφξσλ Τπεχζπλε Γηθηχνπ Διιεληθψλ Βνηαληθψλ Κήπσλ Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπψλ θαη Αλζνθνκηθψλ Δηδψλ, 57001, Σ.Θ , Θέξκε, Θεζζαινλίθε,

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15 Τα θπηά έρνπλ πξνζθέξεη θαη ζπλερίδνπλ λα πξνζθέξνπλ ζηνλ άλζξωπν ζηνηρεηώδε κέζα γηα ηε δηαηήξεζε ηεο ύπαξμήο ηνπ Γηαηξνθή - θαιιηέξγεηεο Έλδπζε - θαιισπηζκφο Καηαζθεπέο (θαηαιχκαηα, κεηαθνξηθά κέζα) Γηαθφζκεζε - αλαςπρή Αληηκεηψπηζε αζζελεηψλ - ίαζε

16 Φπηνγελεηηθνί Πόξνη (ΦΠ) Το ςφνολο τησ διαθζςιμησ γενετικήσ παραλλακτικότητασ των καλλιεργοφμενων ειδών και των άγριων ςυγγενών ειδών τουσ που μπορεί να ςυμβάλει ςτη βελτίωςη των καλλιεργειών Γηαηηεηηθά πξντφληα Γηαηξνθή (ζηηεξά, ιαραληθά, θξνχηα, ξνθήκαηα θ.ά.) Λεηηνπξγηθά ηξφθηκα Φπηηθά θάξκαθα, αξσκαηνζεξαπεπηηθά έιαηα Βηνκεραλία (βακβάθη, βηνθαχζηκα θ.ά.) Άιιεο ρξήζεηο (π.ρ. θαπλφο)

17 Βηνπνηθηιόηεηα ειιεληθώλ αξσκαηηθώλ Σζάη: ηνπηθό Βαιθαληθό ελδεκηθό Sideritis scardica Διιεληθή ξίγαλε Greek oregano! Sideritis raeseri Διιεληθφ θαζθφκειν Mentha longifolia Διιεληθή κέληα! Mentha aquatica Origanum vulgare subsp. hirtum Salvia sp.

18 Σζάη ημο Βμοκμύ (Sideritis spp.) - Lamiaceae ακηημλεηδςηηθέξ ηδηόηεηεξ (αθερήμαηα, εθποιίζμαηα) ακηηθιεγμμκώδεηξ ηδηόηεηεξ (εθποιίζμαηα) ακαιγεηηθή δνάζε θαηαζηαιηηθή δνάζε ζημ Κ.Ν.. ακηη-οπενγιοθαημηθή δνάζε ακηημηθνμβηαθή δνάζε θοημζεναπεοηηθό ζθεύαζμα Melofer παναζθεοάδεηαη από εθπύιηζμα ημο θοημύ Sideritis scardica, πενηέπεη 200 ppm ζίδενμ πνόιερε ακαημίαξ

19 Γιειίζθαθμξ (Salvia officinalis) Lamiaceae θαζκόμηλξ, θαζκξμηλιά, ςαμξζθακιά, μηλξθαζκιά, λξρζθάκι, θάζκξπ, αγοιξζθακιά, μξζςακίδη, αλιθαζκιά Αιθέριο έλαιο (θουγιόνη, π-κυμένιο, κινεόλη, βορνεόλη κ.ά). α-θουγιόνη β-θουγιόνη Παξαδνζηαθό θαξκαθεπηηθό πξντόλ θπηηθήο πξνέιεπζεο γηα α) ηε ζπκπησκαηηθή ζεξαπεία ηεο ήπηαο δπζπεςίαο, όπσο θανύξα θαη θνύζθσκα, β) ηελ αλαθνύθηζε ηεο ππεξβνιηθήο εθίδξσζεο, γ) ηε ζπκπησκαηηθή ζεξαπεία ησλ θιεγκνλώλ ζην ζηόκα ή ην ιαηκό, δ) ηελ αλαθνύθηζε ησλ θιεγκνλώλ ηνπ δέξκαηνο.

20 Οη θπηνγελεηηθνί πόξνη ηεο Διιάδαο: αξηπκαηηθά Κρόκος Κοζάνης Ενδημικό Crocus sativus Πξόγνλνη Crocus cartwrightianus Crocus hadriaticus Καλλιεργείται σε Ευρώπη και Ασία Ενδημικό

21 Οη θπηνγελεηηθνί πόξνη ηεο Διιάδαο: αλζνθνκηθά Κακπαλνύια Campanula andrewsii Διιεληθό ελδεκηθό Πσιείηαη ζηε Μ. Βξεηαλία σο θαιισπηζηηθό θπηό ζε δηάθνξα θπηώξηα

22 Διιεληθή Υισξίδα NPi: NC: NE: NAe: SPi: EC: WAe: IoI: StE: Pe: EAe: πλνιηθά: θπηηθά taxa, ην 22,2% ησλ νπνίσλ είλαη ελδεκηθά (1.462 taxa) ~50% ηεο θπηηθήο πνηθηιφηεηαο ηεο Δπξψπεο ~80% ηεο θπηηθήο πνηθηιφηεηαο ησλ 13 θπηνγεσγξαθηθέο πεξηνρέο Kik: KK: Βαιθαλίσλ Πεγή: Dimopoulos, P., Raus, Th., Bergmeier, E., Constantinidis, Th., Iatrou, G., Kokkini, S., Strid, A. & Tzanoudakis, D. 2013: Vascular plants of Greece: an annotated checklist. Berlin: Botanischer Garten und Botanisches Museum Berlin-Dahlem, Freie Universität Berlin; Athens: Hellenic Botanical Society. Englera 31:

23 Lilium martagon Galanthus elwesii Lilium candidum Geum coccineum Οphrys ferrumequinum Γιιεκηθή βημπμηθηιόηεηα Dianthus gracilis Lilium rhodopaeum

24 Galanthus nivalis ΑΛΚΑΛΟΓΙΔΗ ΙΟΚΙΝΟΛΙΝΗ Αιθαιμεηδή ηςκ Amaryllidaceae Νάξθηζζνο Η γαλαμθαμίμη ςοηζιμξπξιήθηκε επιηρςώπ ζηημ αμηιμεηώπιζη ηηπ μεροίηιδαπ και ηηπ μεροαλγίαπ καθώπ και ζηημ ξθθαλμξλξγία και γαζηοεμηεοξλξγία. Σνμηθφ Τξ 2001 η γαλαμθαμίμη πήοε έγκοιζη από ηξμ FDA για ηη μόζξ ηξρ Alzheimer (Revinyl ). Ο βξλβόπ ηξρ Νάοκιζζξρ βοέθηκε ηόζξ πλξύζιξπ ζε γαλαμθαμίμη πξρ ςοηζιμξπξιείηαι ζε καλλιέογειεπ ζηξ Βέλγιξ για ηημ εναγωγή ηξρ θαομάκξρ πξρ ποξεοςόμεμξ από ηη θύζη καλείηαι μα αμηιμεηωπίζει μια θρζική μόζξ. (Reminyl )

25 Ίηαμξπ ξ οαγξθόοξπ Taxus baccata H ηαμόιε (δηηεξπέλην) απνκνλψζεθε γηα πξψηε θνξά ην 1964 απφ ην θπηφ Taxus brevifolia Taxaceae απφ ηνπο Wani θαη Wall (Kingston et al., 1993), νη νπνίνη παξαηήξεζαλ ηελ έληνλε θπηηαξνηνμηθή ηεο δξάζε. Ζ ηνμηθφηεηα έλαληη δψσλ θαη αλζξψπσλ ηνπ Δπξσπατθνχ είδνπο Taxus baccata είλαη γλσζηή ήδε απφ ηνλ 1ν π.υ. αηψλα. Ζ ηαμφιε παξνπζηάδεη αληηκηησηηθή δξάζε, ε νπνία εθδειψλεηαη κέζσ ζχλδεζήο ηεο κε ηελ πνιπκεξηζκέλε ηνπκπνπιίλε δηαηαξάζζνληαο κε ηνλ ηξφπν απηφ ηε δνκή ηεο κηησηηθήο αηξάθηνπ. Ζ ηαμφιε βξίζθεη εθαξκνγή ζε ζπκπαγείο θαξθίλνπο, φπσο σνζεθψλ, καζηνχ θαη πλεχκνλα. δζντρο 2000 ετών διατηρητζο Μνημείο τησ Φφςησ δίκτυο Natura 2000 Σιθωνία Χαλκιδικήσ

26 Digitalis lanata Ehrh. (Scrophulariaceae) Υειηδμκόπμνημ, Κμναθόπμνημ, Κμναθμβόηακμ, Λοζζόπμνημ, Δαθηοιίηηξ O CH 3 CH 3 OCOCH 3 OH d γλςκόζη Ο διγιηοξόζη Λαναηοζίδηρ Α διγιη Ο διγιη O H Ποπθςπογλςκοζίδηρ Α (δεζακεηςλιωθείρ Λαναηοζίδηρ Α) Διγιηοξίνη Πξλρεηέπ πξώδεπ θρηό με θαομακερηικέπ ιδιόηηηεπ, ηξ ξπξίξ ζρμπεοιλαμβάμεηαι ζηα Σημαμηικά Είδη Φρηώμ ηξρ Δικηύξρ ΦΥΣΗ H ςοηζιμξπξίηζη ηξρ θρηξύ άοςιζε από ηξ 13ξ αιώμα για ηη θεοαπεία ελκώμ εμώ ξι καοδιξηξμωηικέπ ηξρ ιδιόηηηεπ έγιμαμ γμωζηέπ ηξ Πεοιέςει κροίωπ καοδιξηξμωηικξύπ γλρκξζίδεπ και ζαπωμίμεπ. Οι ζαπωμίμεπ ηηπ δακηρλίηιδαπ ρπξβξηθξύμ ζηημ απξοοόθηζη ηωμ καοδιξηξμωηικώμ γλρκξζίδωμ από ηξ πεπηικό ζύζηημα. Οι καοδιξηξμωηικξί γλρκξζίδεπ ςοηζιμξπξιξύμηαι ζηη θεοαπεία ηωμ καοδιακώμ μόζωμ βλ. Διγξνίμη (Digoxin, Lanoxin), Διγιηξνίμη (Digitaline).

27 Κοκμννμδή (Rosa canina L.) Rosaceae Η απόζηαλε ηςκ νόδςκ άνπηζε ζηεκ Πενζία ημ 810 ή 817 μ.υ. Η δνόγε είκαη μη θανπμί ημο θοημύ, ηα θοκόνμδα, μη μπμίμη είκαη πιμύζημη ζε βηηαμίκεξ C, A, νηβμθιαβίκε, κηθμηηκηθό μλύ, θηηνηθό μλύ, ζάθπανα, θανμηέκηα, θιαβμκμεηδή. οιιέγμκηαη όηακ ανπίζμοκ κα ςνημάδμοκ, όηακ είκαη αθόμε ζθηθηά, αθαηνείηαη ε ζάνθα ημοξ λεναίκμκηαη ζηε ζθηά θαη θοιάζζμκηαη. Υνεζημμπμημύκηαη ζακ ζηοπηηθό, ακηηδηαννμσθό, γηα ακαπκεοζηηθέξ μδμύξ ζε βνμγπίηηδα, γηα ηεκ πνόιερε θαη ηε ζεναπεία ημο θνομιμγήμαημξ, αημόπηοζε, ςξ πεγή βηηαμίκεξ C θαη ελςηενηθώξ ζε πιύζεηξ μθζαιμώκ. Litozin (θάνμαθμ θαηά ηεξ μζηεανζνίηηδαξ): μεηώκεη ημοξ πόκμοξ θαη ηε δοζθαμρία ηςκ ανζνώζεςκ

28 Υξήζεηο Αξσκαηηθώλ-Φαξκαθεπηηθώλ Φπηώλ (ΑΦΦ) Βηνκεραλία ηξνθίκσλ (ξνθήκαηα,αξηπκαηηθά θ.ά.) Βηνκεραλία θαξκάθσλ Βηνκεραλία θαιιπληηθώλ Αξσκαηνπνηία Εσηθή παξαγσγή (δσνηξνθέο, αληηνμεηδσηηθά, αληηβηνηηθά θ.ά.) Φπηνπαζνινγία Εηδαληνινγία (αιιεινπάζεηα)

29 ΔΤΡΩΠΖ: Γηεζλήο Έλσζε Βνηαληθώλ Κήπσλ (BGCI)-( Γηεζλήο νξγαληζκφο, Πεξηζζφηεξα απφ 700 κέιε (θπξίσο Βνηαληθνχο Κήπνπο) ζε 118 ρψξεο, θνπφο: ε δηαζθάιηζε ζε παγθφζκην επίπεδν ηεο πξνζηαζίαο θαη δηαηήξεζεο ηεο θπηηθήο βηνπνηθηιφηεηαο, Τπνζηεξίδνπλ ηελ αλάπηπμε θαη εθαξκνγή ηεο Παγθφζκηαο ηξαηεγηθήο γηα ηε δηαηήξεζε ησλ θπηηθψλ εηδψλ (Global Strategy for Plant Conservation -GSPC) ζε παγθφζκην, εζληθφ θαη ηνπηθφ επίπεδν,

30

31 Δπξσπατθή Κνηλνπξαμία Βνηαληθώλ Κήπσλ (European Consortium BGCI) Ίδξπζε εθπξφζσπνη πλεδξηάδεη 2 θνξέο/ έηνο θνπόο: ζρεδηαζκφο παλεπξσπατθψλ πξσηνβνπιηψλ γηα ηνπο Βνηαληθνχο Κήπνπο, ζην πιαίζην ηεο εθαξκνγήο ηεο χκβαζεο γηα ηε Βηνπνηθηιφηεηα θαη άιισλ επξσπατθψλ πνιηηηθψλ θαη ζηξαηεγηθψλ

32 ΔΛΛΑΓΑ: Ννκνζεζία Δζληθή ηξαηεγηθή γηα ηε Βηνπνηθηιόηεηα γηα ηα έηε (ΦΔΚ Β 2383/ ). Γεληθόο ζηόρνο: αλάζρεζε απψιεηαο βηνπνηθηιφηεηαο Αλάδεημε βηνπνηθηιφηεηαο σο εζληθφ θεθάιαην Δληαηηθνπνίεζε ηεο ζπκβνιήο ηεο Διιάδαοζηελ παγθφζκηα απνηξνπή απψιεηαο ηεο βηνπνηθηιφηεηαο Νόκνο γηα ηε Γηαηήξεζε ηεο Βηνπνηθηιόηεηαο (ΦΔΚ Α 60/ ) θνπόο: 1. Ζ αεηθφξνο δηαρείξηζε θαη απνηειεζκαηηθή δηαηήξεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο, σο πνιχηηκνπ, αλαληηθαηάζηαηνπ θαη ζπνπδαίαο ζεκαζίαο εζληθνχ θεθαιαίνπ, 2. Ζ δηαηήξεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο πξνυπνζέηεη δηαδηθαζίεο πξνγξακκαηηζκνχ θαη δηαρείξηζεο, ζην πιαίζην ησλ νπνίσλ εμαζθαιίδεηαη επξεία θάζε δηαβνχιεπζεο, ψζηε λα αμηνπνηείηαη ε βέιηηζηε επηζηεκνληθή γλψζε θαη ε δηαζέζηκε ηερλνγλσζία.

33 EX SITU ΓΗΑΣΖΡΖΖ πκπιεξσκαηηθφ εξγαιείν ηεο επί ηφπνπ (in situ) δηαηήξεζεο (ζην θπζηθφ πεξηβάιινλ ησλ νξγαληζκψλ ελδηαθέξνληνο), γίλεηαη ζε βνηαληθνχο θήπνπο θαη ηξάπεδεο ζπεξκάησλ ηφρνο 8 ηεο Παγθφζκηαο θαη Δπξσπατθήο ηξαηεγηθήο γηα ηε Γηαηήξεζε ησλ Φπηψλ (GSPC): ηνπιάρηζηνλ 75% ησλ απεηινχκελσλ θπηψλ λα βξίζθεηαη ζε ex situ ζπιινγέο, θαηά πξνηίκεζε ζηε ρψξα πξνέιεπζεο, θαη 20% απηψλ λα έρνπλ πεξηιεθζεί ζε πξνγξάκκαηα απνθαηάζηαζεο Δπηηαγή ηνπ Νφκνπ 3937 (άξζξν 11): Πξνζηαζία ηεο ελδεκηθήο βηνπνηθηιφηεηαο. θαη δηαηήξεζε ησλ ζεκαληηθψλ εηδψλ ρισξίδαο, παλίδαο θαη άιισλ νκάδσλ νξγαληζκψλ ζε βνηαληθνχο θήπνπο ή/θαη ηξάπεδεο γελεηηθνχ πιηθνχ

34 ΤΝΟΛΗΚΖ EΚΣΟ TΟΠΟΤ ΓΗΑΣΖΡΖΖ 711 taxa 523 taxa Γηα ηα ελδεκηθά θπηά ηεο Διιάδαο (n=1415) βξέζεθαλ: 619 θαηαγξαθέο ζε βνηαληθνχο θήπνπο θαη 477 ζε ηξάπεδεο ζπεξκάησλ. Τπαξθηή εθηφο ηφπνπ δηαηήξεζε: αθξηβήο ηαχηηζε επηζηεκνληθψλ νλνκάησλ θαηαιφγνπ κε ηηο βάζεηο δεδνκέλσλ ηνηρεία απφ: Krigas N., Menteli V. & Vokou D. Analysis of the ex situ conservation of the Greek endemic flora, at national, European and global scale, and effectiveness in meeting GSPC Target 8 Biodiversity and Conservation (submitted)

35 ΔΛΛΑΓΑ: Τπάξρνπζα θαηάζηαζε ΓΗΑΣΖΡΖΖ Δ ΣΡΑΠΔΕΔ ΓΔΝΔΣΗΚΟΤ ΤΛΗΚΟΤ ΚΑΗ ΒΟΣΑΝΗΚΟΤ ΚΖΠΟΤ

36 Σξάπεδα Γελεηηθνύ Τιηθνύ (ΣΓΤ) ΔΛΓΟ ΓΖΜΖΣΡΑ- Ηλζηηηνύην Γελεηηθήο Βειηίσζεο θαη Φπηνγελεηηθώλ Πόξσλ ΚΟΠΟ: Ζ δηαηήξεζε ησλ εζληθώλ θπηηθώλ γελεηηθώλ πόξσλ (ηνπηθώλ πνηθηιηώλ θαιιηεξγνύκελσλ εηδώλ θαη άγξησλ ζπγγελώλ κε ηα θαιιηεξγνύκελα είδε), πνπ απεηινύληαη από γελεηηθή δηάβξσζε ή εμαθάληζε, πξνο όθεινο ησλ επόκελσλ γελεώλ. ~ δείγκαηα ζπιινγήο εγρψξησλ παξαδνζηαθψλ πνηθηιηψλ θαη απηνθπψλ εηδψλ ζπγγελψλ κε ηα θαιιηεξγνχκελα Τπεύζπλε: Γξ. Φ. Μπισλά, Αλαπιεξψηξηα Δξεπλήηξηα ΔΛΓΟ-ΓΖΜΖΣΡΑ, phmylona@nagref.gr

37 Σξάπεδα πεξκάησλ Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ Ηλζηηηνύην Γελεηηθήο Βειηίσζεο θαη Φπηνγελεηηθώλ Πόξσλ-ΔΛΓΟ ΓΖΜΖΣΡΑ Γηαηήξεζε ζπεξκάησλ απηνθπώλ εηδώλ ηεο ειιεληθήο ρισξίδαο (ζπιινγή απεπζείαο από ηε θύζε, από ηηο κεηξηθέο θπηείεο απηνθπώλ ηνπ Δξγαζηεξίνπ ή από ηνλ Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ). >1.500 θσδηθνί >700 είδε Plant acn: Family: Genus: Species: Seed collection date: Seed acn: Container acn: Seed weight/number: Τπεύζπλε: Γξ. Δ. Μαινχπα, Σαθηηθή Δξεπλήηξηα ΔΛΓΟ-ΓΖΜΖΣΡΑ,

38 Σξάπεδα πεξκάησλ Μνλάδαο Γηαηήξεζεο Μεζνγεηαθώλ Φπηώλ ηνπ ΜΑΗΥ (ΜΓΜΦ Δπηθεληξψλεηαη ζηε δηαηήξεζε ελδεκηθψλ θαη απεηινχκελσλ κε εμαθάληζε άγξησλ εηδψλ ηεο Κξήηεο Γηαηεξνύληαη: ~ 200 είδε (~800 θσδηθνί πξφζβαζεο) ~ 350 θσδηθνί ζπάλησλ ηνπηθψλ πνηθηιηψλ θαιιηεξγνχκελσλ εηδψλ (θπξίσο ςπραλζή, ιαραληθά, δεκεηξηαθά) πλζήθεο απνζήθεπζεο: -18 o C Τπεύζπλε: Γξ. Υ. Φνπξλαξάθε, flora@maich.gr

39 ΓΗΑΠΟΡΑ ΣΩΝ ΔΝΓΖΜΗΚΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ Δ ΣΡΑΠΔΕΔ ΠΔΡΜΑΣΩΝ 344 taxa ζε 14 ηξάπεδεο ζπεξκάησλ (Σ) 7 ρσξψλ ηεο Δπξψπεο Μ.Α.Η.Υ. (150), Δ.Κ.Π.Αζελψλ (121), Β.Β.Κ.Κξνπζζίσλ (112)

40 ΔΛΛΑΓΑ: Δζληθό Γίθηπν Βνηαληθώλ Κήπσλ Αξηζκεί 16 κέιε (Βνηαληθνί Κήπνη θαη ζπιινγέο), πλεδξηάδεη ζε εηήζηα βάζε θνπόο: λα δηεπθνιχλεη ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο, λα πξνζδηνξηζηεί ν ξφινο θαη ε απνζηνιή ησλ Βνηαληθψλ Κήπσλ αιιά θαη λα απνηειέζεη ε ίδηα ε έλσζε ζηξαηεγηθφ κέζν αλάπηπμεο ην νπνίν ζα ζπκβάιεη ζηελ ελαξκφληζε ησλ επηδηψμεσλ ησλ Κήπσλ, πάληα κε ζεβαζκφ ζηε λνκνζεζία πεξί πξνζηαηεπνκέλσλ θπηψλ θαη ζηηο δηεζλείο ζπκβάζεηο.

41 Βνηαληθόο Κήπνο Ηνπιίαο θαη Αιεμάλδξνπ Ν. Γηνκήδνπο Γεκηνπξγήζεθε θαη ιεηηνπξγεί ράξηο ζην θιεξνδφηεκα ηνπ Α. Ν. Γηνκήδε πξνο ην Παλεπηζηήκην Αζελψλ. Υατδάξη Αηηηθήο Έθηαζε: ζηξ. θηινμελεί > είδε θπηψλ. Ο θαιιηεξγεκέλνο ηνπ ηνκέαο έρεη έθηαζε 200 ζηξ. Πξνο αλάπηπμε βξίζθεηαη ην Σκήκα Δλδεκηθψλ, πάλησλ θαη Απεηινχκελσλ Φπηψλ ηεο Διιεληθήο Υισξίδαο. Γηαζέηεη ηξάπεδα ζπεξκάησλ θαη θπηνζήθε (herbarium).

42 Ο Βνηαληθόο Κήπνο Ηνπιίαο θαη Αιεμάλδξνπ Ν.Γηνκήδνπο νθείιεη όρη κόλν ηελ επσλπκία ηνπ αιιά θαη ηελ ύπαξμή ηνπ, ζηνλ Αιέμαλδξν Ν. Γηνκήδε. Eίλαη Κνηλσθειέο Ίδξπκα Ν.Π.Η.Γ. Γηνηθείηαη από πεληακειή Γηνηθεηηθή Δπηηξνπή, ζηελ νπνία πξνεδξεύεη ν εθάζηνηε Πξύηαλεο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ. Έηνο ίδξπζεο: 1952 (αλνηρηόο ζην θνηλό από ην 1975) Έθηαζε: 1860 ζηξέκκαηα ηα 200 θαιιηεξγεκέλα Γεσγξαθηθή ζέζε: Βόξεηεο θιηηύεο ηνπ Όξνπο Αηγάιεσ, απόζηαζε 8 ρικ. από ην θέληξν ηεο Αζήλαο, πςόκεηξν

43 Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ (BBKK) Αλήθεη ζηνλ Διιεληθφ Γεσξγηθφ Οξγαληζκφ «Γήκεηξα»- εγθαίληα 2001, Φπζηθφ Γξπνδάζνο Κξνπζζίσλ (Πνληνθεξαζηά, Κηιθίο), Έθηαζε: 310 ζηξ., 600 κ πςφκεηξν, Γηαηήξεζε (In situ & ex situ), πξνζηαζία θαη ε αλάδεημε ησλ απηνθπψλ ειιεληθψλ θαη βαιθαληθψλ εηδψλ (θπξίσο ζηα ζπάληα θαη απεηινχκελα θπηά). N

44 Φηινμελεί 500 θπηηθά taxa Έηνο ίδξπζεο : 1964 Έθηαζε : 8.000κ 2

45 Διάσωση σπάνιων απειλούμενων αυτοφυών φυτών της χώρας μας Παρουσίαση στους επισκέπτες ζωντανών συλλογών φυτικών είδών Λειτουργία τράπεζας σπερμάτων, φυτοθήκης και φωτοθήκης Ενίσχυση της τοπικής, εθνικής και διεθνούς σημασίας του κήπου Εμπλουτισμός με νέα έιδη φυτών (κυρίως σπάνια, απειλούμενα) Οργάνωση ξεναγήσεων σε ομάδες με ειδικό ενδιαφέρον Επικοινωνία και ανταλλαγές με άλλους κήπους Συνεργασία με διάφορους οργανισμούς για τη διάσωση των σπανίων φυτών Εκπαιδευτικά προγράμματα και δραστηριότητες Η παρουσίαση των φυτικών συλλογών γίνεται αξιοποιώντας το φυσικό ανάγλυφο με γνώμονα τις ανάγκες των φυτών για ήλιο και υγρασία. Το αποτέλεσμα είναι ο κήπος να παρουσιάζει την εικόνα ενός «φυσικού τοπίου»

46 Βνηαληθόο Κήπνο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ Παλεπηζηεκηαθφο Β. Κήπνο- ίδξπζε ην 1835, Βξίζθεηαη ζηελ Αζήλα (Ηεξά Οδφο θαη π. Πάηζε 56), Έθηαζε: 7 ζηξ., Καιιηεξγνχληαη πεξίπνπ 200 είδε θπηψλ, Δθδίδεη εηήζην θαηάινγν ζπεξκάησλ πξνο αληαιιαγή (Index Seminum), κε πεξηζζφηεξνπο απφ 180 Βνηαληθνχο Κήπνπο αλά ηνλ θφζκν.

47 Βνηαληθόο Κήπνο Κεθαινληάο Γεκηνπξγήζεθε απφ ην Ίδξπκα Φσθά-Κνζκεηάηνπ, ην 1998 Βξίζθεηαη ζην Αξγνζηφιη Κεθαινληάο Έθηαζε: 18 ζηξ. θνπόο: ε πξνζηαζία θαη αλάδεημε ηεο απηνθπνχο κεζνγεηαθήο ρισξίδαο θαη ηδηαίηεξα, ησλ ζπάλησλ θαη απεηινχκελσλ θπηψλ

48 Πάξθν Γηάζσζεο Υισξίδαο θαη Παλίδαο ηνπ Πνιπηερλείνπ Κξήηεο Δγθαηληάζηεθε ην 2004, Βξίζθεηαη ζηα Υαληά, Έθηαζε: 300 ζηξ., Γηαηεξνχληαη απηνθπή θπηά ηεο Κξήηεο (έρνπλ θαηαγξαθεί θαη αλαγλσξηζηεί ~ 350 δηαθνξεηηθά θπηηθά είδε πνπ αλαπηχζζνληαη ζηνπο θπζηθνχο νηθφηνπνπο ηνπ Πάξθνπ), Ζ θπηνζήθε (Herbarium) ηνπ Πάξθνπ πεξηιακβάλεη ~ 1700 απνμεξακέλα θπηηθά δείγκαηα απφ φιε ηελ Κξήηε, Πξαγκαηνπνηείηαη πεξηβαιινληηθή έξεπλα, εθπαίδεπζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ζε ζέκαηα.

49 Ο Βοτανικός Κήπος τοσ ΜΑΙΧ O Βνηαληθόο Κήπνο Ελδεκηθώλ θαη Απεηινπκέλωλ Φπηώλ ηεο Κξήηεο ηνπ Μεζνγεηαθνύ Αγξνλνκηθνύ Ιλζηηηνύηνπ Χαλίωλ (Μ.Α.Ι.Χ.), βξίζθεηαη ζηνλ πεξηβάιινληα ρώξν ηνπ Ιλζηηηνύηνπ ζε απόζηαζε 3 ρικ. από ηα Χαληά θαη θαιύπηεη έθηαζε ~5 ζηξεκκάηωλ. Επηπιένλ έρνπλ δεκηνπξγεζεί θαη άιιεο ελόηεηεο θήπωλ όπωο αξωκαηηθώλ & θαξκαθεπηηθώλ θπηώλ. Ο Βνηαληθόο θήπνο ιεηηνπξγεί ζε ζηελή ζρέζε κε ηελ Τξάπεδα Σπεξκάηωλ ηνπ ΜΑΙΧ ε νπνία έρεη ζθνπό ηελ καθξνρξόληα δηαηήξεζε ηνπ πνιύηηκνπ απηνύ γελεηηθνύ πιηθνύ θαζώο θαη ηε κειέηε ηεο αλαπαξαγωγηθήο βηνινγίαο ηωλ εηδώλ θαη ηε δεκηνπξγία πξωηνθόιιωλ θύηξωζεο.

50 Κέντρο Πληρουόρησης Παξάιιεια κε ηελ έθζεζε ηνπ δωληαλνύ γελεηηθνύ πιηθνύ ζηνλ Βνηαληθό Κήπν, ιεηηνπξγεί ην Κέληξν πιεξνθόξεζεο γηα ηελ απεηινύκελε ριωξίδα θαη ηνπο απεηινύκελνπο βηνηόπνπο ηεο Κξήηεο. Σην θέληξν πιεξνθόξεζεο ππάξρεη κόληκε έθζεζε θωηνγξαθηθνύ πιηθνύ, δηαηίζεληαη ελεκεξωηηθά θπιιάδηα θαη πξνβάιινληαη ζρεηηθά DVD.

51 Ηππνθξάηεηνο Βνηαληθόο Κήπνο Ηδησηηθφο Βνηαληθφο Κήπνο- Με θεξδνζθνπηθή αζηηθή εηαηξία πνπ ιεηηνπξγεί απφ ην 2007 Βξίζθεηαη ζηελ Κσ- ρψξνο Ηππνθξάηεηνπ Ηδξχκαηνο Έθηαζε: 5 ζηξ. Φηινμελεί 200 απφ ηα 250 θπηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ Ηππνθξαηηθή ζπιινγή γηα ηε ζεξαπεία ησλ αζζελεηψλ. Γηαζέηεη Σξάπεδα πφξσλ

52 Ζ Ηζηνζειίδα Ηππνθξάηεηνπ Βνηαληθνχ Κήπνπ Βόηαλα από ην Α-Ω Έξγα Σέρλεο

53 Γαζνβνηαληθόο Κήπνο Ηδξχζεθε θαη ιεηηνπξγεί κε πξσηνβνπιία θαη θξνληίδα ηνπ Δξγαζηεξίνπ Γαζηθήο Βνηαληθήο - Γεσβνηαληθήο ηεο ρνιήο Γαζνινγίαο θαη Φπζηθνχ Πεξηβάιινληνο ηνπ Αξηζηνηειείνπ Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο (θχηεπζε 1970), Βξίζθεηαη ζηε Θεζζαινλίθε, ηνλ θήπν αλαπηχζζνληαη μπιψδε είδε (δέλδξα θαη ζάκλνη) ηεο ειιεληθήο ρισξίδαο θαζψο θαη έλαο κηθξφο αξηζκφο μεληθψλ εηδψλ. θνπόο: ε εθπαίδεπζε ησλ θνηηεηψλ ηεο ρνιήο Γαζνινγίαο θαη Φπζηθνχ Πεξηβάιινληνο.

54 Βνηαληθόο Κήπνο ηαπξνύπνιεο Βξίζθεηαη θαη αλήθεη ζην Γήκν Παχινπ Μειά Θεζζαινλίθεο θαη εγθαηληάζηεθε ην 2002, Έθηαζε: 5 ζηξ., Βξίζθεηαη ζηε Θεζζαινλίθε, Φηινμελεί είδε θπηψλ.πεξηιακβάλεη πνηθίιεο θαηεγνξίεο θαιισπηζηηθψλ εηδψλ. ηόρνη: ε παξνρή γλψζεο γχξσ απφ ηνλ θφζκν ησλ θπηψλ θαη ε πεξηβαιινληηθή εθπαίδεπζε.

55 ΓΗΑΠΟΡΑ ΣΩΝ ΔΝΓΖΜΗΚΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ Δ ΒΟΣΑΝΗΚΟΤ ΚΖΠΟΤ 439 taxa sε 213 Βνηαληθνχο Κήπνπο (ΒΚ) 36 ρσξψλ Ζ πιεηνλόηεηα ζηελ Δπξώπε: Διιάδα (298), Μ. Βξεηαλία (148), Γεξκαλία (126), Ζ.Π.Α. (86) θαη Γαιιία (79) Σα πεξηζζόηεξα ζε: Β.Β.Κ.Κξνπζζίσλ (151 taxa), M.A.I.X. (114), Royal Botanic Gardens, Kew, UK (84 taxa)

56 Δίζνδνο Παξάδεηγκα: Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ (ΒΒΚΚ) Γηαηήξεζε Διιεληθώλ Απηνθπώλ N Greece In situ (>400 είδη): 16ha Δλδηαίηεκα γηα >10 είδε νξρηδέσλ Δίζνδνο Ex situ (>1000 είδη): 15ha

57 Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο ζηε Θέξκε Αλήθεη ζηνλ ΔΛΓΟ- «Γήκεηξα», ιεηηνπξγεί απφ ην 2008, Θέξκε Θεζζαινλίθεο, Έθηαζε: 8 ζηξ., 0 κ πςφκεηξν δηαηήξεζε >1.000 πιήξσο αλαγλσξηζκέλα είδε ζε κνξθή δσληαλνχ θπηηθνχ πιηθνχ

58 Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ (BBKK) Μία ζηξαηεγηθή κε 6 πνιηηηθέο 1. Μόλνλ απηόρζνλα θπηά 2. Κπξίσο ζεκαληηθά απηόρζνλα θπηά (ελδεκηθά, ζπάληα, απεηινύκελα, ηξσηά, πξνζηαηεπόκελα, θπηά κε πηζαλό αλζνθνκηθό ή θαξκαθεπηηθό ελδηαθέξνλ) 3. Πιήξσο ηεθκεξησκέλεο ζπιινγέο 4. Πνιιαπιαζηαζκόο θαηά πξνηεξαηόηεηα ησλ ζεκαληηθώλ εηδώλ 5. πλδπαζκέλε in situ θαη ex situ δηαηήξεζε 6. Δπαηζζεηνπνίεζε γηα ηελ πνηθηιόηεηα απηνθπώλ θπηηθώλ εηδώλ

59 πιινγή απηνθπώλ εηδώλ πιινγή πνιιαπιαζηαζηηθνύ πιηθνύ (δσληαλά άηνκα, ζπέξκαηα, κνζρεύκαηα) Απνμεξακέλα δείγκαηα θπηώλ Γείγκαηα ρώκαηνο Φσηνγξαθηθό πιηθό Γεσγξαθηθέο ζπληεηαγκέλεο ησλ ηόπσλ ζπιινγήο Ζ ζπιινγή γίλεηαη δηαζέηνληαο εηδηθή άδεηα

60 Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ - Δξγαζηήξην Θεκαηηθέο ελόηεηεο ζηνλ Κήπν ησλ Αηζζήζεσλ «Οζκέο από ζπκάξηα» Υδρόφιλα είδη Αρωματικά-φαρμακευτικά Πολυετή ποώδη

61 Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ (BBKK) & Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ πιινγέο Μεηξηθέο θπηείεο Δγγελήο/ αγελήο πνιιαπιαζηαζκόο κε θιαζηθέο & βηνηερλνινγηθέο κεζόδνπο > θσδηθνί ζπιιεγκέλσλ απηνθπώλ εηδώλ > πιήξσο αλαγλσξηζκέλα είδε

62 Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ Αγξφθηεκα Θέξκεο Θεζζαινλίθε Γηαηήξεζε κεηξηθώλ θπηώλ >1.800 θσδηθνί πξφζβαζεο > πιήξσο αλαγλσξηζκέλα είδε Πεξίπνπ 200 αξσκαηηθά θαη θαξκαθεπηηθά είδε πιινγή νξρενεηδώλ Κξπνθήπην (Cold Frame) Ex situ : δηαηήξεζε θπηνγελεηηθψλ πφξσλ, δπλαηφηεηα αμηνπνίεζεο θαη επαλεηζαγσγήο ησλ ζπάλησλ εηδψλ ζην θπζηθφ ηνπο πεξηβάιινλ Δθαξκνγή ηεο χκβαζεο γηα ηε Βηνπνηθηιφηεηα (Convention on Biological Diversity)

63 Έκθαζε ζηελ αγελή αλαπαξαγσγή κε κνζρεχκαηα Πψο; Έξεπλα Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ Γηεξεύλεζε κεζόδσλ αλαπαξαγσγήο Αλάπηπμε πξσηνθόιισλ

64 Πψο αιιηψο; Βνηαληθά ζηνηρεία Πεξηγξαθή Πξνεηνηκαζία εδάθνπο ζηνλ αγξό ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΟ ΚΑΛΛΗΔΡΓΔΗΑ Salvia fruticosa Miller, νηθνγέλεηα Labiatae θνηλό: θαζθόκειν Πνιπεηήο αεηζαιήο ζάκλνο ησλ εχθξαησλ ζεξκψλ πεξηνρψλ, χςνπο έσο 70 cm κε βιαζηφ πνιχθιαδν, ηεηξαγσληθφ, ρλνπδσηφ. Αλζίδεη ηελ άλνημε, Απξίιην Μάην αλάινγα κε ην πςφκεηξν. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηηο αληηζεπηηθέο, αληηνμεηδσηηθέο, ζπαζκνιπηηθέο θαη ζηππηηθέο ηδηφηεηέο ηνπ. Βαζχ φξγσκα ηε δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ. Γηα βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο θαιά ρσλεκέλε θνπξηά ή ζθεπάζκαηα εγθεθξηκέλα. Δπνρή θύηεπζεο Μέζα θζηλνπψξνπ, κεηά ηηο πξψηεο βξνρέο. Δλαιιαθηηθά αξρέο άλνημεο. ΔΛΓΟ-«ΓΖΜΖΣΡΑ», Γεληθή Γ/λζε Αγξνηηθήο Έξεπλαο, Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπψλ θαη Αλζνθνκηθψλ Δηδψλ, Θέξκε, Tει , Fax: , Ππθλόηεηα θύηεπζεο Δδαθηθέο απαηηήζεηο - Λίπαλζε Άξδεπζε Δρζξνί - Αζζέλεηεο πγθνκηδή - Ξήξαλζε Απόδνζε - Παξαγόκελε βηνκάδα Έσο θπηά / ζηξέκκα, θαζψο ηα θπηά αλαπηχζζνληαη αξθεηά (0,70-1 m κεηαμχ ησλ γξακκψλ Υ 0,50-0,60 m επί ησλ γξακκψλ). Οη απνζηάζεηο κεηαμχ ησλ γξακκψλ θαζνξίδνληαη απφ ηα θαιιηεξγεηηθά εξγαιεία ησλ παξαγσγψλ. Πξνηηκά εδάθε πνπ δεζηαίλνληαη λσξίο ηελ άλνημε φπσο ακκψδε, ραιηθψδε, αζβεζηνιηζηθά κε έθζεζε ζηνλ ήιην, κε εχξνο ph απφ 6,5 8 (πξνηηκφηεξν νπδέηεξν). Άξδεπζε απαηηείηαη κφλν θαηά ηελ επνρή εγθαηάζηαζεο ησλ θπηψλ. ηελ ζπλέρεηα ε θαιιηέξγεηα αλαπηχζζεηαη μεξηθή ρσξίο απαηηήζεηο ζε λεξφ. Γελ αληηκεησπίδεη ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα απφ ερζξνχο ή αζζέλεηεο. ε πεξηπηψζεηο εδαθψλ πνπ δελ ζηξαγγίδνπλ ππάξρεη πεξίπησζε αλάπηπμεο κπθεηνινγηθψλ αζζελεηψλ ζην ξηδηθφ ζχζηεκα (ζεςηξηδίεο). πγθνκηδή ζηελ πιήξε άλζηζε Απξίιην Μάην αλάινγα κε ηελ πεξηνρή θαιιηέξγεηαο. πιιέγεηαη φιν ην ππέξγεην κέξνο ζε χςνο 10 cm πάλσ απφ ην έδαθνο. Τπάξρεη πεξίπησζε δεχηεξεο ζπγθνκηδήο αξρέο επηεκβξίνπ. Ξήξαλζε ζε ζθηεξφ κέξνο ζε ζεξκνθξαζία κηθξφηεξε ησλ 40 o C. Γηάξθεηα θαιιηέξγεηαο έηε. Ζ απφδνζε ζε λσπφ πξντφλ κπνξεί λα θηάζεη ηα kg/ζηξ ζηνλ δεχηεξν - ηξίην ρξφλν θαιιηέξγεηαο. Ζ ζρέζε λσπνχ: μεξνχ είλαη πεξίπνπ 3,5 : 1.

65 Β.Κ.: Αμηνπνίεζε θπηνγελεηηθώλ πόξσλ Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ: κεηξηθά θπηά, πξσηφθνιια πνιιαπιαζηαζκνχ, δνθηκέο πεδίνπ, παξαγσγή απνμεξακέλνπ θπηηθνχ πιηθνχ, ηαπηνπνίεζε θπηηθνχ πιηθνχ Φπηώξηα Μαδηθφο πνιιαπιαζηαζκφο επηιεγκέλνπ θπηηθνχ πιηθνχ (κνζρεχκαηα + in vitro) Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ Βηνκεραλία Παξαζθεπή θπηηθψλ ζθεπαζκάησλ, θπηηθψλ θαιιπληηθψλ Παξαγσγνί Πηινηηθά πξνγξάκκαηα θαιιηέξγεηαο κε ζηφρν ζπκβνιαηαθέο θαιιηέξγεηεο

66 Γηακάλησ Λάδαξε, Δπίθνπξε Καζεγήηξηα Δξγαζηήξην Φαξκαθνγλσζίαο, Σκήκα Φαξκαθεπηηθήο, ΑΠΘ Thymbra capitata (=Coridothymus capitatus) οκενγαζίεξ: Μειέηε ΑΦΦ Γιιάδαξ Ακάιοζε αηζενίςκ ειαίςκ Αένηα Υνςμαημγναθία-Φαζμαημθςημμεηνία Μάδαξ (GC-MS) ΤΣΑΣΙΚΑ %, ΘΤΜΑΡΙ ΑΝΣΟΡΙΝΗ-θσδηθόο Νν5 ΤΡΟ-θσδηθόο Νν21 ΝΑΞΟθσδηθόο Νν2 ΑΝΔΡΟθσδηθόο Νν2 α-thujene α-pinene Camphene β-pinene 1-Octen-3-ol Myrcene α-fellandrene α-terpinene 0.96 p-cymene Sylvestrene γ-terpinene Linalool Borneol 3.08 Terpinen-4-ol Thymol 0.47 Carvacrol β-caryophyllene ΑΠΟΔΟΗ % (ml/100 gr)

67 Ση άιιν; Πσο αιιηψο; Προώθηςη των φυςικών πόρων (φυτική ποικιλότητα), Ανάδειξη τησ φυςικήσ κληρονομιάσ, Ενίςχυςη τησ ανταγωνιςτικότητασ, άρα και ανάλογο οικονομικό όφελοσ. Γρηγοριάδου Κ., Παπαναςτάςη Κ., Μαλοφπα Ε., Εμπορική αξιοποίηςη των τριών αυτοφυών αρωματικών/φαρμακευτικών ειδών δίκταμο (Origanum dictamnus L.), κρίταμο (Crithmum maritimum L.) και μελιςςόχορτο (Melissa officinalis L.). Πρακτικά 23ου Συνεδρίου τησ Ελληνικήσ Εταιρείασ τησ Επιςτήμησ των Οπωροκηπευτικών, τεφχοσ Β:

68 Σερληθή ππνζηήξημε γηα θαηλνηόκα πξντόληα Κξίηακν ζπιιεγκέλν απφ ηε θχζε (ζπλεξγαζία κε Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο & Αμηνπνίεζεο Απηνθπψλ θαη Αλζνθνκηθψλ Δηδψλ) Καιιηέξγεηα θξίηακνπ ζε κεγαιύηεξε θιίκαθα εηεζίσο 1ν έηνο 20 ζηξ. 2ν έηνο 60 ζηξ. 3ν έηνο 90 ζηξ. Μεηαπνίεζε θαη ζπζθεπαζία κε ζηόρν ηελ θαηάθηεζε ησλ επξσπατθώλ αγνξώλ

69

70 Τι απαιηείηαι: Καηάξηηζε ελεκέξσζε Πεξηβαιινληηθή επαηζζεηνπνίεζε

71 Ex situ δηαηήξεζε ζηε Θέξκε Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο

72 Δια βίου Μάθηση

73 Εκπαίδευζη ζε Κυκλάδες και Δωδεκάνηζα Δγθαηάζηαζε θαιιηεξγεηψλ θαη ιεηηνπξγία κνλάδσλ κεηαπνίεζεο

74 Καλλιζργεια, μεταποίηςη και διαςφάλιςη ποιότητασ των ελληνικών αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών: βαςικζσ αρχζσ καθετοποιημζνησ παραγωγήσ (2013) Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδασ, Παράρτημα Μακεδονίασ-Θράκησ, Καβάλα, Εκδ. Γ.Κ. Λουπζλησ, 90 ςελ.,isbn:

75 Καη Παραδείγματα υποστήριξης επιχειρηματικών προσπαθειών

76 Παξνρή ζπκβνπιώλ θαη ππνζηήξημεο ζε θαιιηεξγεηέο Rosmarinus officinalis Νάμνο Orignanum vulgare αληνξίλε Origanum dictamnus etc Κξήηε Crithmum maritimum Υαιθηδηθή Γηάθνξεο θαιιηέξγεηεο Δξκηφλε, Πεινπφλλεζνο Γηάθνξεο θαιιηέξγεηεο Φιψξηλα

77 Δπηρεηξεκαηηθέο πξνζπάζεηεο Σερληθνί ζχκβνπινη: δεκηνπξγία ξνθεκάησλ γεπζηγλσζία θαη πξνζδηνξηζκφο ησλ θπηηθψλ εηδψλ

78 Καηλνηόκεο επηρεηξεκαηηθέο θηλήζεηο (αξσκαηηθό αιάηη)

79 Πσο κπνξεί λα βνεζήζεη ε Διιεληθή Δηαηξία Πξνζηαζία ηεο Φύζεο (ΔΔΠΦ) ην Γίθηπν ησλ Διιεληθώλ Βνηαληθώλ Κήπσλ (ΓΔΒΚ) πκκεηνρή ζηηο ζπλαληήζεηο ηνπ ΓΔΒΚ κε νξηζκφ ελφο εθπξνζψπνπ ηεο ΔΔΠΦ

80 Συμμετοχή ςτην Eurogard VII, PARIS 2015

81 Η προςταςία των Ελληνικών ειδών είναι θζμα όλων μασ! Σασ ευχαριςτώ θερμά για την προςοχή ςασ