«Σο επάγγελμα του ορκωτού ελεγκτή στην Ελλάδα»

Transcript

1 Σεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Καβάλας χολή Διοίκησης και Οικονομίας Σμήμα Λογιστικής Πτυχιακή εργασία με θέμα: «Σο επάγγελμα του ορκωτού ελεγκτή στην Ελλάδα» Τπεύζπλνο Καζεγεηήο : Σσομπανόποσλος Εσάγγελος πληάθηεο : Κιοστσούκοσστας Α. Ζαταρίας Καβάλα

2 ΞΔΟΗΔΣΝΚΔΛΑ Ξξφινγνο.3 ΘΔΦΑΙΑΗΝ 1 ο ΗΠΡΝΟΗΘΖ ΔΜΔΙΗΜΖ ΡΝ ΔΙΔΓΘΡΗΘΝ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΝΠ 1.Ηζηνξηθή επηζθφπεζε Ξεξίνδνο κέρξη ηελ έλαξμεο ιεηηνπξγίαο ηνπ Π.Ν.Ι ην έηνο Ξεξίνδνο ιεηηνπξγίαο ηνπ Π.Ν.Ι απφ ην Ξεξίνδνο απφ ην 1193 θαη κεηά πνπ άιιαμε ε κνξθή νξγαλψζεσο ηνπ Π.Ν.Ι θαη ηδξχζεθαλ ειεγθηηθέο εηαηξίεο 5 1.4Ν ηδξπηηθφο λφκνο ηνπ Π.Ν.Δ.Ι Π.Ν.Δ.Ι..10 ΘΔΦΑΙΑΗΝ 2 ο ΞΟΝΠΝΛΡΑ-ΑΛΔΜΑΟΡΖΠΗΑ-ΑΚΝΗΒΔΠ-ΔΘΛΔΠ ΡΝ ΝΟΘΩΡΝ ΔΙΔΓΘΡΖ. 2.1Ξξνζφληα ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή Αλεμαξηεζία ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή Δπηινγή ειεγθηή θαη αλάζεζε ειέγρνπ Ακνηβέο νξθσηψλ ειεγθηψλ Ρα φξηα επζχλεο ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή.15 ΘΔΦΑΙΑΗΝ 3ο ΔΟΓΑΠΗΑ ΔΙΔΓΘΡΖ-ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ-ΔΗΓΖ ΔΙΔΓΣΝ 3.1Πηάδηα ειεγθηηθήο εξγαζίαο Δθπαίδεπζε Ρν Η.Δ.Π.Ν.Δ.Ι. θαη ζθνπνί ηνπ Ρνκείο γλψζεσλ Δίδε ειέγρσλ Δμσηεξηθφο έιεγρνο Δζσηεξηθφο έιεγρνο

3 ΘΔΦΑΙΑΗΝ 4ο ΑΞΝΓΔΗΘΡΗΘΑ ΠΡΝΗΣΔΗΑ-ΔΘΘΔΠΔΗΠ ΔΙΔΓΣΝ 4.1Διεγθηηθά ηεθκήξηα Κέζνδνη θαη θφζηνο ζπιινγήο ηεθκεξίσλ Φχιια εξγαζίαο Δθζέζεηο ειέγρνπ Έθθξαζε γλψκεο Πχληαμε θαη ππνβνιή εθζέζεσλ ειέγρνπ 33 Δπίινγνο...35 ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν πφδεηγκα Λν Ξξνζάξηεκα Ηζνινγηζκνχ ΚΑΞΑΦΝΛ Α.Δ...44 Έθζεζε ειέγρνπ ΚΑΞΑΦΝΛ Α.Δ...51 Έθζεζε ειεγθηψλ ΚΑΞΑΦΝΛ Α.Δ...53 Βηβιηνγξαθία

4 ΞΟΝΙΝΓΝΠ Ζ ειεγθηηθή είλαη έλαο απφ ηνπο πην ζεκαληηθνχο θιάδνπο ηεο ινγηζηηθήο, ηνπ νπνίνπ νη ζπλερείο εμειίμεηο επηβάιινπλ ηε δηαξθή εγξήγνξζε ηνπ κειεηεηή ησλ ειεγθηηθψλ πξαγκάησλ θαη ηελ ηαθηηθή αλαλέσζε ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο. Αζρνιείηαη κε ηε δηαηχπσζε αξρψλ θαη θαλφλσλ πνπ αθνξνχλ ηε δηεμαγσγή νηθνλνκηθψλ ειέγρσλ. Νη έιεγρνη απηνί απνζθνπνχλ ζηελ επαιήζεπζε ηεο εηιηθξίλεηαο ησλ ηζρπξηζκψλ θαη ησλ δηαβεβαηψζεσλ ηξίησλ. Νη ηζρπξηζκνί απηνί αθνξνχλ θαηά θαλφλα νηθνλνκηθά δεηήκαηα. Δπίζεο ε ειεγθηηθή, σο επηζηεκνληθφο θιάδνο παξάγεη θαηλνχξηα γλψζε κέζα απφ ηε δηεμαγσγή νξζνινγηθήο θαη κεζνδηθήο έξεπλαο θαη εμαζθαιίδεη ηελ έγθπξε παξνπζίαζε ησλ λέσλ γλψζεσλ. Ζ ζχγρξνλε ειεγθηηθή είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλε κε ηηο πην βαζηθέο επηζηήκεο ηεο δηνίθεζεο νηθνλνκηθψλ κνλάδσλ, φπσο ηελ νηθνλνκηθή, ζηαηηζηηθή, λνκηθή θαη πιεξνθνξηθή. Απφ ηηο επηζηήκεο απηέο, ε ειεγθηηθή αληιεί ηε ζχγρξνλε κεζνδνινγία γηα ηελ ηθαλνπνηεηηθή επίιπζε ζεκάησλ πνπ αλαθέξνληαη ζην ππνθείκελν θαη ην αληηθείκελν ησλ ειέγρσλ θαη ηεο ειεγθηηθήο εξγαζίαο. Ν ξφινο ηνπ ειεγθηή ζηελ άζθεζε ηεο ζχγρξνλεο ειεγθηηθήο είλαη πξσηαξρηθήο ζεκαζίαο θαη απηφ γηαηί είλαη επηθνξηηζκέλνο κε ηελ επζχλε ηεο εθαξκνγήο ησλ πςειψλ ζηφρσλ ηεο ειεγθηηθήο. Ζ ζπνπδαηφηεηα ηεο ζέζεο ηνπ ειεγθηή επηβάιιεη φπσο απηφο δηαζέηεη ηδηαίηεξα πξνζφληα, πςειφ ήζνο θαη εμαίξεηε επαγγεικαηηθή θαη επηζηεκνληθή θαηάξηηζε. Ζ επάξθεηα θαη ε θαηαιιειφηεηα ησλ πξνζφλησλ ηνπ εμαξηψληαη απφ ην νηθνλνκηθφ, θνηλσληθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ ηεο ρψξαο ζηελ νπνία αζθεί ην επάγγεικα ηνπ. Θιείλνληαο ηνλ πξφινγν κνπ απηφ ζα ήζεια λα εθθξάζσ ηηο ζεξκέο κνπ επραξηζηίεο ζηνλ θαζεγεηή θαη θαζνδεγεηή κνπ θ. Ρζνκπαλφπνπιν Δπάγγειν γηα ηελ πνιχηηκε βνήζεηα ηνπ ζηελ πξνζπάζεηα πνπ έγηλε γηα ηελ ηζφξξνπε αλάπηπμε ηνπ ζεσξεηηθνχ θαη πξαθηηθνχ πιαηζίνπ ηνπ Διεγθηηθνχ επαγγέικαηνο ζηελ Διιάδα, θαζψο θαη ζηνπο γνλείο κνπ πνπ ήηαλ πάληα δίπια κνπ ζε φιεο ηηο πξνζπάζεηεο κνπ. Δπίζεο ζα ήζεια ηέινο λα επραξηζηήζσ ηνλ θίιν κνπ Μελνθψλ Αγγειάθν γηα ηελ ηερληθή ηνπ ππνζηήξημε ζηελ πηπρηαθή κνπ εξγαζία φπσο θαη ην ινγηζηηθφ γξαθείν Π. ΙΑΕΑΟΗΓΝ & ΠΗΑ Ν.Δ, φπνπ πξαγκαηνπνίεζα ηελ πξαθηηθή κνπ θαη κε βνήζεζαλ αξθεηά ζηελ πηπρηαθή κνπ εξγαζία αιιά θαη κε δίδαμαλ πνιχηηκα πξάγκαηα γηα ην ινγηζηηθφ επάγγεικα

5 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1 ο ΙΣΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΟΤ ΕΛΕΓΚΣΙΚΟΤ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΟ. 1. ΗΠΡΝΟΗΘΖ ΔΞΗΠΘΝΞΖΠΖ Ζ ηζηνξηθή εμέιημε ηεο νξγαλψζεσο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο ζηελ Διιάδα δηαθξίλεηαη ζηηο εμήο ηξεηο ρξνληθέο πεξηφδνπο: α) Πηελ πεξίνδν κέρξη ηελ έλαξμε ιεηηνπξγίαο ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ ην έηνο 1957, θαηά ηελ νπνία ν έιεγρνο ζηηο εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ αλψλπκσλ εηαηξεηψλ ήηαλ εληειψο ηππηθφο, ιφγσ αλππαξμίαο νξγαλσκέλνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο. β) Πηελ πεξίνδν ιεηηνπξγίαο ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ απφ ην έηνο 1957 έσο ην έηνο 1992, θαηά ηελ νπνία νξγαλψζεθε θαη ιεηηνχξγεζε ειεγθηηθφ επάγγεικα ζηελ Διιάδα, κε ηελ κνξθή ππνρξεσηηθήο ελψζεσο πξνζψπσλ (επαγγεικαηηψλ Διεγθηψλ) ζε έλα Λνκηθφ Ξξφζσπν, πνπ ηα κέιε ηνπ αζθνχλ δεκφζην ιεηηνχξγεκα θαη έρνπλ θαηνρπξσκέλε ηελ ειεπζεξία εθθξάζεσο ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο γλψκεο. Πηνπο θφιπνπο ηνπ λνκηθνχ απηνχ πξνζψπνπ εθπαηδεχηεθαλ θαη δεκηνπξγήζεθαλ επαγγεικαηίεο ειεγθηέο πςεινχ επηπέδνπ, πνπ δηελεξγνχζαλ νπζηαζηηθφ έιεγρν ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ ππαγφκελσλ ζηνλ έιεγρφ ηνπο εηαηξεηψλ. γ) Πηελ πεξίνδν απφ ην έηνο 1993 θαη κεηά, δειαδή απφ ηεο θαηαξγήζεσο ηεο κνξθήο νξγαλψζεσο ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ θαη δεκηνπξγίαο ειεγθηηθψλ εηαηξεηψλ. 1.1 ΞΔΟΗΝΓΝΠ ΚΔΣΟΗ ΡΖΛ ΔΛΑΟΜΖ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑΠ ΡΝ ΠΩΚΑΡΝΠ ΝΟΘΩΡΩΛ ΙΝΓΗΠΡΩΛ ΡΝ ΔΡΝΠ 1957 Κέρξη ηε ζχζηαζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ, δειαδή κέρξη ην έηνο 1957, ν έιεγρνο πνπ πξνβιέπνπλ νη δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ 2190/1920 "πεξί αλσλχκσλ εηαηξεηψλ" λα δηελεξγείηαη ζηηο εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ αλψλπκσλ εηαηξεηψλ (Ηζνινγηζκφ, Απνηειέζκαηα Σξήζεσο, Ξίλαθα Γηαζέζεσο Απνηειεζκάησλ) είρε θαηαληήζεη ηειείσο ηππηθφο θαη φινη νη Έιιελεο ζπγγξαθείο ηνπ Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ είραλ απνθαλζεί φηη: "ν έιεγρνο ηεο αλψλπκεο εηαηξείαο ζηε ρψξα καο είλαη πξάμε θαζαξψο ηππηθή, απνηεινχζα εηξσλεία έλαληη ηεο πνιηηείαο φζνλ θαη έλαληη ησλ κεηφρσλ θαη ινηπψλ ελδηαθεξφκελσλ, δηφηη, φπσο είλαη γλσζηφ ζε φινπο, ζηελ πξάμε νη δηνξηδφκελνη απφ ηε Γεληθή Ππλέιεπζε ειεγθηέο πεξηνξίδνπλ ηε δξάζε ηνπο ζηελ ππνγξαθή ηεο ππφ ηνπ Γηνηθεηηθνχ Ππκβνπιίνπ εηνηκαζζείζεο δη 'απηνχο εθζέζεσο". Ζ ρσξίο δηελέξγεηα ειέγρνπ ηππηθή ππνγξαθή ηεο Δθζέζεσο Διέγρνπ,

6 απφ ηνπο Διεγθηέο ηνπ θσδ. Λ. 2190/1920, νθεηιφηαλ ζην φηη νη ειεγθηέο απηνί δελ ήηαλ επαγγεικαηίεο ειεγθηέο θαη ν λφκνο δελ απαηηνχζε θαλέλα πξνζφλ, κε απνηέιεζκα λα δηνξίδνληαη ειεγθηέο πξφζσπα νπνηνπδήπνηε επαγγέικαηνο θαη αλεμαξηήησο κνξθψζεσο. Δπηπξνζζέησο, νη ειεγθηέο δηνξίδνληαλ θαη ακείβνληαλ απφ ηε Γηνίθεζε ηεο εηαηξείαο (αθνχ ε Γεληθή Ππλέιεπζε πάληνηε απιψο επηθχξσλε ηελ εηζήγεζε ηνπ Γηνηθεηηθνχ Ππκβνπιίνπ), ηηο πξάμεηο ηεο νπνίαο θαινχληαλ λα ειέγμνπλ θαη ζπλεπψο ππήξρε ζνβαξή εμάξηεζε ηνπ ειεγθηή απφ ηνλ ειεγρφκελν. 1.2 ΞΔΟΗΝΓΝΠ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑΠ ΡΝ ΠΩΚΑΡΝΠ ΝΟΘΩΡΩΛ ΙΝΓΗΠΡΩΛ ΑΞΝ ΡΝ ΔΡΝΠ 1957 ΔΩΠ ΡΝ ΔΡΝΠ 1992 Ζ πνιηηεία γηα λα ζεξαπεχζεη ηελ παξαπάλσ απαξάδεθηε θαηάζηαζε θαη λα νξγαλψζεη νπζηαζηηθφ δηαρεηξηζηηθφ έιεγρν ζηελ αλψλπκε εηαηξεία, κε ην Λ.Γ 3329/1955 ζχζηεζε ην Πψκα Νξθσηψλ Ινγηζηψλ, ηνπ νπνίνπ ε ιεηηνπξγία άξρηζε ηελ θαη ζην νπνίν, ζηαδηαθά, αλέζεζε ηνλ έιεγρν ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ησλ κεγάισλ (αξρηθά) θαη κηθξνκεζαίσλ (αξγφηεξα) αλψλπκσλ εηαηξεηψλ (ελψ νη κηθξνχ κεγέζνπο εηαηξείεο παξέκεηλαλ ζην πξναλαθεξζέλ θαζεζηψο ηνπ Ρππηθνχ Διέγρνπ). Δηδηθφηεξα, κε ην Λ.Γ 3329/1955 θαη ην ηξνπνπνηεηηθφ ηνπ Λ.Γ. 4107/1960 ιήθζεθαλ ηα εμήο βαζηθά κέηξα: α) Απαγνξεχεηαη ξεηά νπνηαδήπνηε αλάκεημε ηνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή ζην δηνξηζκφ ηνπ σο ειεγθηή θαη ζηνλ θαζνξηζκφ ηεο ακνηβήο ηνπ ειέγρνπ, πξνο ηελ νπνία νπδεκία ζρέζε ηδίνπ νηθνλνκηθνχ ζπκθέξνληνο είρε, αθνχ ακεηβφηαλ κε κεληαίεο πάγηεο απνδνρέο πνπ θαζνξίδνληαλ απφ ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην (άξζξα 2 θαη 14 Λ.Γ 3329/1955). β) Πην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην ηνπ Πψκαηνο, πνπ δηνξηδφηαλ κε θνηλή ππνπξγηθή απφθαζε θαη απνηειείην απφ θαζεγεηέο Ξαλεπηζηεκηαθψλ Πρνιψλ, κέιε ηνπ Διεγθηηθνχ Ππλεδξίνπ, ηνλ εθιεγκέλν Ξξφεδξν ηνπ Πψκαηνο θ.ι.π, αλαζέηνληαλ απφ ην λφκν (άξζξν 6 Λ.Γ. 3329/1955) νη εμήο αξκνδηφηεηεο: - Ζ πξφζιεςε λέσλ κειψλ, πνπ ππνρξεσηηθά ζα γίλεηαη ζηελ θαηψηαηε βαζκίδα (ηνπ Γφθηκνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή Β ) απφ πηπρηνχρνπο παλεπηζηεκηαθψλ νηθνλνκηθψλ ζρνιψλ θαη πάληνηε θαηφπηλ δηαγσληζκνχ. - Ζ δηελέξγεηα ησλ πξναγσγψλ θαη ε άζθεζε ηεο πεηζαξρηθήο εμνπζίαο. - Ν θαζνξηζκφο ηνπ χςνπο ησλ πάγησλ κεληαίσλ ακνηβψλ ησλ κειψλ ηνπ Πψκαηνο. - Ζ θαηάξηηζε θαη' έηνο πίλαθα απφ έμη (6) Νξθσηνχο Ινγηζηέο θαη ε δηαβίβαζή ηνπ ζηηο ππαγφκελεο ζηνλ έιεγρν αλψλπκεο εηαηξείεο γηα ηελ εθινγή, απφ ηνλ πίλαθα απηφλ, ησλ ειεγθηψλ ηεο ρξήζεσο (άξζξα 2 Λ.Γ. 4107/1960, 20 Λ.Γ. 4237/1962 θαη 36 2 θσδηθ. Λ. 2190/1920). Γηα ηνπο ινηπνχο ειέγρνπο ν Νξθσηφο Ινγηζηήο νξηδφηαλ απφ ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην κεηά απφ εηζήγεζε ηεο Γηνηθνχζαο Δπηηξνπήο (βι. πην θάησ πεξ. γ ) - Ν θαζνξηζκφο ησλ ακνηβψλ θάζε ειέγρνπ, ε είζπξαμε θαη θαηάζεζή ηνπο ζε εηδηθφ ινγαξηαζκφ ηεο Ρξάπεδαο Διιάδνο θαη ε αλάιεςε, απφ ην ινγ/ζκφ απηφ, ησλ αλαγθαίσλ πνζψλ γηα ηελ θάιπςε ησλ δαπαλψλ ιεηηνπξγίαο ηνπ Πψκαηνο (άξζξν 14 Λ.Γ. 3329/1955)

7 γ) Νη αξκνδηφηεηεο γηα ηα επαγγεικαηηθά ζέκαηα αλαζέηνληαη ζηε Γηνηθνχζα Δπηηξνπή, πνπ απνηειείηαη κφλν απφ εθιεγκέλα κέιε ηνπ Πψκαηνο (άξζξν 8 Λ.Γ 3329/1955). δ) Πηα άξζξα 12 1 θαη 14 1 ηνπ Λ.Γ 3329/1955 νξίδεηαη ξεηά φηη: "νη "Νξθσηνί Ινγηζηαί δελ ζεσξνχληαη δεκφζηνη ππάιιεινη, αιι' αζθνχζη δεκφζηνλ "ιεηηνχξγεκα. Θαηά ηελ εθηέιεζε ηεο εξγαζίαο ησλ νη Νξθσηνί Ινγηζηαί είλαη "αλεμάξηεηνη, απαγνξεπνκέλεο νηαζδήπνηε παξεκβάζεσο εηο ην έξγνλ ησλ "..Απαγνξεχεηαη ε απ' επζείαο κεηαμχ Νξθσηνχ Ινγηζηνχ θαη ηνπ ειεγρνκέλνπ "ζπλελλφεζηο δηα ηνλ θαζνξηζκφλ ηεο ακνηβήο". ε) Κε ην άξζξν 13 ηνπ Λ.Γ 3329/1955 ζεζπίδνληαη απζηεξφηαηεο δηαηάμεηο αζπκβίβαζηνπ ηνπ ιεηηνπξγήκαηνο ηνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή πξνο νπνηνδήπνηε άιιν επάγγεικα θαη νπνηαδήπνηε έκκηζζν ή άκηζζν ππεξεζία, ψζηε λα απνθιείεηαη ε δεκηνπξγία ζρέζεσλ πνπ ζα δχλαληαη λα επεξεάζνπλ ην έξγν ηνπ. Ξξέπεη λα επηζεκαλζεί θαη ην φηη, ε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ ίδηνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή σο ειεγθηή ηεο ίδηαο επηρεηξήζεσο δελ ήηαλ δπλαηφ λα είλαη κεγαιχηεξε ηεο 5εηίαο. ζη) Θεζπίδνληαλ απζηεξέο πξνυπνζέζεηο σο πξνο ην αλεπίιεπην ηνπ ήζνπο, ηελ αθεξαηφηεηα ηνπ ραξαθηήξα θαη ηελ αλακθηζβήηεηε αξεηή θαη απαηηνχληαλ πςειά ηππηθά θαη νπζηαζηηθά πξνζφληα (άξζξν 10 Λ.Γ. 3329/1955 θαη άξζξν 2 Β.Γ 737/1961). Ρα παξαπάλσ κέηξα (α-ζη) εμαζθάιηδαλ απφιπηα ηελ αλεμαξηεζία ηεο επαγγεικαηηθήο γλψκεο ηνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή. Απηφ απνδεηθλχεηαη απφ ην γεληθά αλαγλσξηζκέλν έξγν πνπ επηηέιεζε, θαηά ηα 36 ρξφληα ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ, ην Πψκα Νξθσηψλ Ινγηζηψλ. Ξξέπεη λα ππνγξακκηζζεί φηη, ηα πην πάλσ κέηξα ηα εηζεγήζεθαλ Άγγινη Νξθσηνί Ινγηζηέο, νη νπνίνη ηα πξψηα ρξφληα ήηαλ νη Ρερληθνί Πχκβνπινη ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ (αιιά θαη ηεο Διιεληθήο Θπβεξλήζεσο, βι. Λ.Γ. 2181/1952 θαη άξζξν 17 Λ.Γ. 3329/1955). Γειαδή, νη Άγγινη απηνί Νξθσηνί Ινγηζηέο δελ εηζεγήζεθαλ εθείλα πνπ ίζρπαλ (θαη ηζρχνπλ) ζηε ρψξα ηνπο, φρη κφλν γηαηί έθξηλαλ φηη νη ζπλζήθεο ηεο Διιάδνο δελ πξνζθέξνληαλ, αιιά θπξίσο γηαηί γλψξηδαλ ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπ ειεπζέξηνπ (εκπνξηθνχ) επαγγέικαηνο ηεο παηξίδαο ηνπο. Κε εηζήγεζε Άγγισλ Νξθσηψλ Ινγηζηψλ, πνπ φπσο πξναλαθέξζεθε ηα πξψηα ρξφληα ήηαλ ηερληθνί ζχκβνπινη, θαηαξηίζηεθαλ πξφηππα (standards) ειεγθηηθήο, ηα νπνία βαζίδνληαλ θπξίσο ζηα Αγγιηθά ειεγθηηθά πξφηππα. Ρα πξφηππα απηά αλαζεσξήζεθαλ ην έηνο 1979 θαη πξνζαξκφζηεθαλ ζηηο βαζηθέο αξρέο ησλ δηεζλψλ ειεγθηηθψλ πξνηχπσλ θαζψο θαη ζηηο εηδηθέο απαηηήζεηο ηεο Διιεληθήο λνκνζεζίαο πεξί εηαηξεηψλ. Ρν έηνο 1988, θαηά ηελ πξνζαξκνγή ηεο Διιεληθήο λνκνζεζίαο πεξί ειεγθηψλ θαη ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο πξνο ηηο δηαηάμεηο ηεο 8εο θνηλνηηθήο Νδεγίαο 84/253/ΔΝΘ, επηθξάηεζαλ νη εμήο απφςεηο: α) Όηη ην επάγγεικα ηνπ εμσηεξηθνχ ειεγθηή (Νξθσηνχ Ινγηζηή) δελ πξέπεη λα παξαιιειίδεηαη κε ηα ειεπζέξηα επαγγέικαηα ηνπ δηθεγφξνπ, γηαηξνχ θ.ι.π, αιιά κε ην επάγγεικα ηνπ Γηθαζηή. Ν Νξθσηφο Ινγηζηήο δελ είλαη ζπλήγνξνο ηεο επηρεηξήζεσο, δελ ππεξαζπίδεηαη κφλν ηα ζπκθέξνληα ηεο επηρεηξήζεσο (ησλ κεηφρσλ ηεο), φπσο ν δηθεγφξνο πνπ ππεξαζπίδεηαη ηα ζπκθέξνληα ηνπ πειάηε ηνπ θαη λφκηκα επηθαιείηαη κφλν ηα ππέξ, ελψ απνζησπά - 3 -

8 ηα ελαληίνλ ηνπ. Ν Νξθσηφο Ινγηζηήο πξέπεη λα ελεξγεί φπσο αθξηβψο ν Γηθαζηήο. Ρν πφξηζκα ηνπ ειέγρνπ ηνπ Νξθσηνχ Ινγηζηή πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθφ θαη ακεξφιεπην έλαληη πάλησλ. β) Όηη γηα λα ππάξρεη ζηε ρψξα καο πξαγκαηηθά αλεμάξηεην ειεγθηηθφ επάγγεικα κε ζεζκηθφ ραξαθηήξα, έηζη ψζηε λα δηελεξγείηαη νπζηαζηηθφο θαη αληηθεηκεληθφο έιεγρνο πςεινχ επηπέδνπ, επηβάιιεηαη λα δηαηεξεζεί ε κνξθή νξγαλψζεσο πνπ επηβιήζεθε κε ην Λ.Γ. 3329/1955 θαη λα πξνζαξκνζηεί ε κνξθή απηή, φπνπ απαηηείηαη, κε ηηο δηαηάμεηο ηεο 8εο (84/253/ΔΝΘ) νδεγίαο, δεδνκέλνπ φηη ε Νδεγία απηή πξνβιέπεη θαη ηε κνξθή νξγαλψζεσο πνπ έρεη θαζηεξσζεί κε ην Λ.Γ 3329/1955. Ξξάγκαηη, ε 8ε Νδεγία απαηηεί, ν λφκηκνο έιεγρνο ησλ εηήζησλ ινγαξηαζκψλ (νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ) ησλ εηαηξεηψλ θαη ησλ ελνπνηεκέλσλ ινγαξηαζκψλ ζπλφισλ επηρεηξήζεσλ (άξζξν 1), λα δηελεξγείηαη απφ έληηκα πξφζσπα (άξζξν 3), ηα νπνία ζα δηαθαηέρνληαη απφ επαγγεικαηηθή ζπλείδεζε (άξζξν 23) θαη ζα είλαη εμαζθαιηζκέλε ε επαγγεικαηηθή αλεμαξηεζία ηνπο (άξζξν 24) ελψ παξάιιεια πξέπεη λα δηαζέηνπλ πςεινχ επηπέδνπ ηππηθά θαη νπζηαζηηθά πξνζφληα (άξζξα 4-8), ε 8ε νδεγία δελ ππεηζέξρεηαη ζην ζέκα ηνπ ηξφπνπ νξγαλψζεσο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο. Ρν ζέκα απηφ, αλ δειαδή νη ειεγθηέο ζα είλαη νξγαλσκέλνη ππφ κνξθή "εηαηξεηψλ" (δηαθφξσλ κνξθψλ) ή ζα είλαη ειεχζεξνη επαγγεικαηίεο ή "δεκφζηνη ιεηηνπξγνί" κε θαηνρπξσκέλε ηελ ειεπζεξία ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο γλψκεο, αθήλεηαη λα ξπζκηζζεί απφ ηελ εζσηεξηθή λνκνζεζία θάζε ρψξαο. Απηφ πξνθχπηεη ζαθψο απφ ηα εμήο: βα) Πην πξννίκην ηεο Νδεγίαο αλαθέξεηαη φηη άδεηα, γηα ηε δηελέξγεηα ηνπ λφκηκνπ ειέγρνπ ησλ ινγηζηηθψλ εγγξάθσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 1, ρνξεγείηαη "ηφζν ζε θπζηθά πξφζσπα, φζν θαη ζε εηαηξείεο πξνζψπσλ πνπ είλαη δπλαηφλ λα είλαη "λνκηθά πξφζσπα ή άιιεο κνξθέο εηαηξεηψλ ή ελψζεηο πξνζψπσλ". ββ) Πηελ 2 ηνπ άξζξνπ 1 ηεο Νδεγίαο νξίδεηαη φηη ηα πξφζσπα ζηα νπνία ρνξεγείηαη άδεηα "κπνξεί λα είλαη, αλάινγα κε ηε λνκνζεζία θάζε θξάηνπο κέινπο, θπζηθά "πξφζσπα ή λνκηθά πξφζσπα ή άιιεο κνξθέο εηαηξεηψλ ή ελψζεηο πξνζψπσλ "(εηαηξείεο ειέγρνπ θαηά ηελ έλλνηα ηεο παξνχζαο Νδεγίαο)" βγ) Πηελ 2 ηνπ άξζξνπ 2 ηεο Νδεγίαο νξίδεηαη φηη ε άδεηα ρνξεγείηαη απφ ηηο αξρέο ησλ θξαηψλ κειψλ, νη νπνίεο "κπνξεί λα είλαη, γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο παξνχζαο "Νδεγίαο, επαγγεικαηηθέο ελψζεηο, ππφ ηνλ φξν φηη ηνπο έρεη αλαγλσξηζηεί βάζεη ηνπ "Δζληθνχ δηθαίνπ ε αξκνδηφηεηα λα ρνξεγνχλ άδεηα θαηά ηελ έλλνηα ηεο παξνχζαο "Νδεγίαο." βδ) Απφ ην Δζληθφ δίθαην (άξζξν 10 4 Λ.Γ 3329/1955 θαη άξζξν 2 6 Β.Γ 737/1961) έρεη παξαζρεζεί ε αξκνδηφηεηα επηινγήο θαη δηνξηζκνχ ησλ Νξθσηψλ Ινγηζηψλ ζην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ θαη νξίδεηαη φηη ε ζρεηηθή απφθαζε ηνπ Δπνπηηθνχ Ππκβνπιίνπ δεκνζηεχεηαη ζε πεξίιεςε ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Θπβεξλήζεσο. Γειαδή, ρνξεγείηαη άδεηα (κε αηνκηθή πξάμε) ζε θπζηθά πξφζσπα, απφ επαγγεικαηηθή έλσζε κε βάζε εηδηθή εμνπζηνδφηεζε ηνπ λφκνπ, φπσο απαηηεί ε Νδεγία. Κε ην ΞΓ 15/ βάζε ησλ πξναλαθεξζέλησλ απφςεσλ, έγηλε πξνζαξκνγή ησλ πεξί ειεγθηψλ θαη ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο δηαηάμεσλ (Λνκνζεηηθά δηαηάγκαηα 3329/1955 θαη 4107/1960 θαη ηνπ Β.Γ 737/1961) ηεο Διιεληθήο λνκνζεζίαο πξνο ηηο δηαηάμεηο ηεο 8εο (84/253/ΔΝΘ) Νδεγίαο, ρσξίο - 4 -

9 λα κεηαβιεζεί ε πθηζηάκελε κνξθή νξγαλψζεσο (ππνρξεσηηθή έλσζε επαγγεικαηηψλ ειεγθηψλ ζε έλα λνκηθφ πξφζσπν), πεξηιήθζεθαλ φκσο ζην άξζξν 6 3 θαη 4 ηνπ πξναλαθεξζέληνο Ξ.Γ 15/1989 νη κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο ησλ άξζξσλ 15 θαη 19 ηεο Νδεγίαο θαη παξεζρέζε ην δηθαίσκα λα γίλνπλ κέιε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ θαη πξφζσπα πνπ είραλ αζθήζεη ζηελ Διιάδα ην λφκηκν έιεγρν εηήζησλ ή ελνπνηεκέλσλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη είραλ πξνζφληα ηζφηηκα κε εθείλα ησλ Νξθσηψλ Ινγηζηψλ - κειψλ ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ. Ζ πξνζαξκνγή απηή θξίζεθε απφ ην αλψηαην Γηνηθεηηθφ Γηθαζηήξην ηεο ρψξαο, ην Ππκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο, φηη είλαη ζχκθσλε κε ηηο δηαηάμεηο ηεο θνηλνηηθήο Νδεγίαο, ηφζν κε ηε γλσκνδφηεζή ηνπ 795/1988 πνπ ζπληάρζεθε θαηά ηελ επεμεξγαζία ηνπ ζρεδίνπ ηνπ Ξ.Γ, φζν θαη κε ηηο απνθάζεηο ηνπ 3786, 3789, 3791 θαη 3792 ηνπ έηνπο 1990, πνπ εθδφζεθαλ επί πξνζθπγψλ ηξίησλ. Αξγφηεξα φκσο, ην έηνο 1992, επηθξάηεζε ηειηθά ζηελ Θπβέξλεζε ε άπνςε φηη πξέπεη θαη ζηελ Διιάδα λα πηνζεηεζεί ε κνξθή νξγαλψζεσο πνπ επηθξαηεί ζηηο άιιεο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, δειαδή ζε εηαηξείεο ειεγθηψλ. 1.3 ΞΔΟΗΝΓΝΠ ΑΞΝ ΡΝ ΔΡΝΠ 1993 ΘΑΗ ΚΔΡΑ ΞΝ ΑΙΙΑΜΔ Ζ ΚΝΟΦΖ ΝΟΓΑΛΩΠΔΩΠ ΡΝ ΠΩΚΑΡΝΠ ΝΟΘΩΡΩΛ ΙΝΓΗΠΡΩΛ ΘΑΗ ΗΓΟΘΖΘΑΛ ΔΙΔΓΘΡΗΘΔΠ ΔΡΑΗΟΔΗΔΠ Αξρηθά, κε ην άξζξν 75 ηνπ λφκνπ 1969/1991 (πνπ ηξνπνπνηήζεθε κεηαγελέζηεξα κε ηα άξζξα 32 Λ. 2076/1992 θαη 18 1 θαη 8 ηνπ Λ. 2231/1994) πξνβιέθζεθε ε κεηαβνιή ηεο κνξθήο νξγαλψζεσο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο θαη νξίζηεθε φηη κε πξνεδξηθφ Γηάηαγκα (Ξ.Γ) πνπ ζα εθδνζεί ζα θαζνξηζηνχλ, κε βάζε ηα πξνβιεπφκελα ζηελ 8ε (84/253/ΔΝΘ) Νδεγία ηεο Δ.Δ, νη εηδηθφηεξνη φξνη νξγαλψζεσο, ιεηηνπξγίαο θαη αζθήζεσο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο. Πηε ζπλέρεηα, κε ην Ξ.Γ 226/1992 "πεξί ζπζηάζεσο, νξγαλψζεσο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ, θαζψο θαη πεξί ησλ φξσλ εγγξαθήο ζε εηδηθφ Κεηξψν θαη αζθήζεσο ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ Νξθσηνχ Διεγθηή", ηνπ νπνίνπ νη δηαηάμεηο θαζνξηδφηαλ φηη αξρίδνπλ λα εθαξκφδνληαη απφ , θαηαξγήζεθαλ νη πξνεγνχκελεο δηαηάμεηο πεξί Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ θαη νξίζηεθαλ ηα εμήο βαζηθά: α) Όηη ζπληζηάηαη Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ - Π.Ν.Δ (πνπ ήδε κε ην άξζξν 38 3 Λ. 2733/1999 κεηνλνκάζηεθε ζε Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ - Π.Ν.Δ.Ι), απνηεινχκελν απφ επαγγεικαηίεο ειεγθηέο πνπ απνιακβάλνπλ πξνζσπηθήο θαη ιεηηνπξγηθήο αλεμαξηεζίαο θαη εγγξάθνληαη ζε εηδηθφ Κεηξψν, ην νπνίν είλαη δεκφζην βηβιίν (άξζξα 1 θαη 2 ηνπ Ξ.Γ). β) Όηη ζην εηδηθφ Κεηξψν εγγξάθνληαη ηα ήδε ππεξεηνχληα κέιε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ θαζψο θαη ηα πξφζσπα πνπ πιεξνχλ ηα πξνζφληα θαη ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ θαζνξίδνληαη ζην άξζξν 10 5 ηνπ Ξ.Γ θαη ζηηο κεηαβαηηθέο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 24 ηνπ ίδηνπ Ξ.Γ. Κεηαγελέζηεξα, κε ηηο εηδηθέο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 2 Λ. 2257/1994, νξίζηεθαλ επλντθφηεξεο πξνυπνζέζεηο εγγξαθήο ζην εηδηθφ Κεηξψν. γ) Όηη ζε ηδηαίηεξε κεξίδα ηνπ εηδηθνχ Κεηξψνπ εγγξάθνληαη νη εηαηξείεο - 5 -

10 ή θνηλνπξαμίεο ειεγθηψλ πνπ πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ άξζξνπ 17 ηνπ Ξ.Γ. Πήκεξα, ζηε κεξίδα απηή είλαη γξακκέλεο 23 εηαηξείεο ειεγθηψλ, νη νπνίεο βξίζθνληαη θαη ζε ιεηηνπξγία. δ) Όηη ηα φξγαλα ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ είλαη ε Γεληθή Ππλέιεπζε, ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην, ην Δπηζηεκνληθφ Ππκβνχιην θαη ην Ξεηζαξρηθφ Ππκβνχιην, φπσο εηδηθφηεξα δηεπθξηλίδεηαη ζηηο επφκελεο ε) Όηη κέιε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ είλαη νη Νξθσηνί Διεγθηέο (ήδε κε ην άξζξν 38 3 Λ. 2733/1999 κεηνλνκάζηεθαλ "Νξθσηνί Διεγθηέο Ινγηζηέο"), νη Δπίθνπξνη Νξθσηνί Διεγθηέο, νη Γφθηκνη Νξθσηνί Διεγθηέο θαη νη Αζθνχκελνη Νξθσηνί Διεγθηέο. Δηζαγσγηθφο βαζκφο είλαη ε βαζκίδα ηνπ Αζθνχκελνπ Νξθσηνχ Διεγθηή, ζηελ νπνία δηνξίδεηαη ν έρσλ αλεπίιεπην ήζνο θαη αλακθηζβήηεηε αξεηή θαη εθφζνλ είλαη θάηνρνο πηπρίνπ νηθνλνκηθήο Ξαλεπηζηεκηαθήο Πρνιήο. Ζ πξναγσγή ζηηο επφκελεο βαζκίδεο γίλεηαη κεηά απφ επηηπρείο επαγγεικαηηθέο εμεηάζεηο (άξζξα 2 θαη 10 ηνπ Ξ.Γ). ζη) Πην άξζξν 15 ηνπ Ξ.Γ νξίδεηαη φηη ην επάγγεικα ηνπ Νξθσηνχ Διεγθηή είλαη αζπκβίβαζην πξνο νπνηνδήπνηε άιιν επάγγεικα, φπσο εηδηθφηεξα θαζνξίδεηαη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ απηνχ. Πην δε άξζξν 16 πεξηγξάθεηαη αλαιπηηθά ην ειεγθηηθφ έξγν θαη δηεπθξηλίδεηαη, φηη ην ππνβαιιφκελν, απφ ηνλ Νξθσηφ Διεγθηή, ζηε Γεληθή Ππλέιεπζε ησλ κεηφρσλ ή εηαίξσλ "Ξηζηνπνηεηηθφ Διέγρνπ", επέρεη ηε ζέζε ηεο εθζέζεσο ειέγρνπ πνπ πξνβιέπεηαη απφ ην άξζξν 37 ηνπ θσδ. Λ. 2190/1920 "πεξί αλψλπκσλ εηαηξεηψλ" Ζ Γεληθή Ππλέιεπζε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ, ζχκθσλα κε ην άξζξν 7 ηνπ Ξ.Γ, απνηειείηαη απφ ηνπο εγγεγξακκέλνπο ζην εηδηθφ Κεηξψν Νξθσηνχο Ινγηζηέο Διεγθηέο πνπ δελ ηεινχλ ζε αλαζηνιή αζθήζεσο ηνπ επαγγέικαηνο, ελψ απνθιείνληαη νη ειεγθηηθέο εηαηξείεο θαη νη θνηλνπξαμίεο Διεγθηψλ. Ζ Γεληθή Ππλέιεπζε απνηειεί ην αλψηαην φξγαλν ηνπ Πψκαηνο θαη ζπλέξρεηαη ηαθηηθψο άπαμ ηνπ έηνπο, εληφο ηεζζάξσλ κελψλ απφ ηε ιήμε ηνπ, θαη εθηάθησο φηαλ ζπγθιεζεί απφ ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην. Ζ Γεληθή Ππλέιεπζε έρεη ηηο εμήο αξκνδηφηεηεο: - Απνθαζίδεη επί παληφο ζέκαηνο πνπ αθνξά ζηελ νξγάλσζε θαη άζθεζε ηνπ επαγγέικαηνο. - Δγθξίλεη ηηο εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο θαη ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηνπ Πψκαηνο. - Δθιέγεη αλά ηξηεηία ηνπο Ξξνέδξνπο θαη ηα κέιε ηνπ Δπνπηηθνχ Ππκβνπιίνπ θαη ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Ππκβνπιίνπ, θαζψο θαη ηνλ εθπξφζσπφ ηεο ζην Ξεηζαξρηθφ Ππκβνχιην. Ρν Δπνπηηθφ Ππκβνχιην απνηειείηαη απφ έμη (6) κέιε θαη ηνλ Ξξφεδξφ ηνπ, πνπ εθιέγνληαη αλά ηξηεηία απφ ηε Γεληθή Ππλέιεπζε. Ρν Δπνπηηθφ Ππκβνχιην αζθεί ηε δηνίθεζε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ σο λνκηθνχ πξνζψπνπ θαη είλαη επηθνξηηζκέλν κε ηελ επνπηεία ηνπ έξγνπ ησλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ. Δηδηθφηεξα έρεη ηηο εμήο αξκνδηφηεηεο (βι. άξζξα 8 θαη 9 Ξ.Γ): α) Γηαρεηξίδεηαη ηα νηθνλνκηθά ηνπ Πψκαηνο, ζπληάζζεη ηηο εηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο θαη ηνλ πξνυπνινγηζκφ θαη ηηο ππνβάιιεη πξνο έγθξηζε - 6 -

11 ζηε Γεληθή Ππλέιεπζε ηνπ Πψκαηνο. β) Γηνξίδεη ηνπο έρνληεο ηα λφκηκα πξνζφληα (θαηά ην άξζξν 10 ηνπ Ξ.Γ) Νξθσηνχο Διεγθηέο Ινγηζηέο, Δπίθνπξνπο θαη Γφθηκνπο θαη δηαηάζζεη ηελ εγγξαθή ηνπο ζην εηδηθφ Κεηξψν. γ) Απνθαζίδεη, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 21 ηνπ Ξ.Γ, ηε δηαγξαθή εθ ηνπ Πψκαηνο παληφο κέινπο ηνπ. δ) Θαλνλίδεη ηα ηεο δηεμαγσγήο ησλ εμεηάζεσλ γηα ηε, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 10, εηζδνρή ζην Π.Ν.Δ λέσλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ ή γηα ηελ πξναγσγή ζηελ επφκελε βαζκίδα ησλ Αζθνχκελσλ, Γφθηκσλ θαη Δπίθνπξσλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ. ε) Αζθεί, δηα ησλ αξκνδίσλ νξγάλσλ, επνπηεία θαη έιεγρν επί ηνπ Πψκαηνο θαη επηβιέπεη ην αζθνχκελν απφ ηνπο Νξθσηνχο Διεγθηέο έξγν, γηα ηελ ηήξεζε ησλ λφκσλ θαη θαλφλσλ ηεο επαγγεικαηηθήο δενληνινγίαο θαη ηε δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο θαη δηαθάλεηαο ησλ παξερφκελσλ απφ απηνχο ππεξεζηψλ θαη ηνπ θχξνπο ηνπ επαγγέικαηνο. ζη) Κεηά απφ πξνεγνχκελε γλψκε ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Ππκβνπιίνπ, εθδίδεη θαλνληζκνχο πνπ αθνξνχλ ζηε δηακφξθσζε, ζπκπιήξσζε θαη εθαξκνγή ησλ Διεγθηηθψλ Ξξνηχπσλ θαη ηελ ελαξκφληζή ηνπο πξνο ηα Θνηλνηηθά ή άιια Γηεζλή Ξξφηππα. δ) Κεηά απφ πξνεγνχκελε γλψκε ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Ππκβνπιίνπ, εθδίδεη γεληθέο νδεγίεο πνπ αθνξνχλ ζηελ άζθεζε ησλ ππφ ηνπ παξφληνο δηαηάγκαηνο πξνβιεπφκελσλ ειέγρσλ. ε) Κεηά απφ πξνεγνχκελε γλψκε ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Ππκβνπιίνπ, δηακνξθψλεη θαλφλεο επαγγεικαηηθήο δενληνινγίαο γηα ηα κέιε ηνπ Πψκαηνο θαη ηνπο ππνβάιιεη πξνο έγθξηζε ζηε Γεληθή Ππλέιεπζε. ζ) Αζθεί θάζε άιιε αξκνδηφηεηα πνπ πξνβιέπεηαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ Ξ.Γ ή αλαηίζεηαη ζ' απηφ κε απφθαζε ηεο Γεληθήο Ππλέιεπζεο. Ρν Δπηζηεκνληθφ Ππκβνχιην απνηειείηαη απφ ηέζζεξα κέιε θαη ηνλ Ξξφεδξν πνπ εθιέγνληαη, κεηαμχ ησλ ελ ελεξγεία ή πξψελ Νξθσηψλ Διεγθηψλ ή θαη θαζεγεηψλ αλσηάησλ εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ ζηα γλσζηηθά αληηθείκελα ηεο ινγηζηηθήο ή ειεγθηηθήο, απφ ηε Γεληθή Ππλέιεπζε ηνπ Πψκαηνο θαηά ηα νξηδφκελα ζην άξζξν 7 ηνπ Ξ.Γ (βι. πξνεγ. 8). Ρν Δπηζηεκνληθφ Ππκβνχιην θαηαξηίδεη ή επεμεξγάδεηαη ηνπο θαλνληζκνχο, νδεγίεο θαη άιια επηζηεκνληθά θείκελα ηεο αξκνδηφηεηαο ηνπ Δπνπηηθνχ Ππκβνπιίνπ θαη γλσκνδνηεί επί ησλ παξαπεκπφκελσλ ζ' απηφ δεηεκάησλ. Δπίζεο, ην Δπηζηεκνληθφ Ππκβνχιην είλαη αξκφδην γηα ηελ εμέηαζε θαη αληηκεηψπηζε ηερληθψλ ή πξαθηηθψλ δεηεκάησλ ζρεηηθψλ κε ηελ άζθεζε πνηνηηθνχ ειέγρνπ επί ηεο εξγαζίαο ησλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ. Δηδηθφηεξα, ην Δπηζηεκνληθφ Ππκβνχιην κπνξεί λα εμεηάδεη ηα θχιια εξγαζίαο πνπ ζηεξίδνπλ ηε γλψκε ηνπ Νξθσηνχ Διεγθηή θαη λα ππνβάιεη ζρεηηθή έθζεζε - 7 -

12 ζην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην αλ θαη φπνηε ηνπ δεηεζεί ή θαη ζε πεξηπηψζεηο πνπ ππάξρνπλ επψλπκεο θαηαγγειίεο. Νη έιεγρνη ηνπ Δπηζηεκνληθνχ Ππκβνπιίνπ δελ απνηεινχλ παξέκβαζε ζην έξγν ησλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ. Ρν Ξεηζαξρηθφ Ππκβνχιην είλαη ηξηκειέο θαη απνηειείηαη: α) Απφ ηνλ Ξξφεδξφ ηνπ, πνπ είλαη ελ ελεξγεία ή πξψελ δηθαζηηθφο ιεηηνπξγφο θαη δηνξίδεηαη κε ηνλ αλαπιεξσηή ηνπ απφ ηνλ πνπξγφ Δζληθήο Νηθνλνκίαο, αθνχ αθνινπζεζεί ε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 41 3 ηνπ Λ. 1756/1988. β) Απφ έλα κέινο ηνπ Δπνπηηθνχ Ππκβνπιίνπ, νξηδφκελν κε ηνλ αλαπιεξσηή ηνπ απφ ην Ππκβνχιην απηφ. γ) Απφ έλα Νξθσηφ Διεγθηή Ινγηζηή, εθιεγφκελν κε ηνλ αλαπιεξσηή ηνπ απφ ηε Γεληθή Ππλέιεπζε ηνπ Πψκαηνο. Ρα παξαπηψκαηα γηα ηα νπνία γίλεηαη παξαπνκπή ζην Ξεηζαξρηθφ Ππκβνχιην, απφ ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην, παληφο κέινπο ηνπ Πψκαηνο, θαζψο θαη νη επηβιεηέεο πνηλέο, θαζνξίδνληαη ζην άξζξν 20 ηνπ Ξ.Γ. Ζ δε αθνινπζνχκελε πεηζαξρηθή δηαδηθαζία θαζνξίδεηαη ζην ΞΑΟΑΟΡΖΚΑ 2 πνπ πξνζαξηάηαη ζην Ξ.Γ θαη απνηειεί αλαπφζπαζην κέξνο απηνχ. Κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 18 ηνπ Ξ.Γ ξπζκίδνληαη ιεπηνκεξψο ηα ζέκαηα ηεο αλαζέζεσο ηνπ ειέγρνπ θαη ηνπ θαζνξηζκνχ ηεο ακνηβήο, θαζψο θαη ε αζθνχκελε απφ ην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην επνπηεία θαη έιεγρνο επί ησλ ζεκάησλ απηψλ. Πηηο δηαηάμεηο απηέο γηα ηελ αλάζεζε ηνπ ειέγρνπ πξνβιέπεηαη φηη, ηα θαηά λφκν αξκφδηα φξγαλα ηεο ππνθείκελεο ζε ηαθηηθφ έιεγρν νηθνλνκηθήο κνλάδαο εθιέγνπλ κία ηνπιάρηζηνλ εηαηξεία νξθσηψλ ειεγθηψλ ινγηζηψλ, απφ ηηο εγγεγξακκέλεο ζην εηδηθφ Κεηξψν ηνπ άξζξνπ 13 5 ηνπ Ξ.Γ, ε νπνία αλαζέηεη ηνλ έιεγρν ζε έλαλ ηνπιάρηζηνλ Νξθσηφ Διεγθηή Ινγηζηή κέινο ηεο. Ζ ππφ έιεγρν νηθνλνκηθή κνλάδα δηθαηνχηαη λα πξνηείλεη, ζηελ ειεγθηηθή εηαηξεία πνπ εθιέγεη, ηνλ Νξθσηφ Διεγθηή Ινγηζηή πνπ επηζπκεί λα νξηζζεί ειεγθηήο ηεο. Κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 19 ηνπ Ξ.Γ αληηκεησπίδνληαη ηα ζέκαηα ηεο επζχλεο ηνπ δηελεξγήζαληνο ηνλ έιεγρφ Νξθσηνχ Διεγθηή Ινγηζηή, γηα ηπρφλ δεκία πνπ επήιζε απφ ηνλ έιεγρφ ηνπ ζηελ ειεγρφκελε νηθνλνκηθή κνλάδα, θαζψο θαη ηα ζέκαηα ηεο απνδεκηψζεσο απηήο. Δηδηθφηεξα νξίδεηαη φηη: Ν Νξθσηφο Διεγθηήο επζχλεηαη γηα θάζε δεκία εθ ζεηηθήο ελεξγείαο ή παξαιείςεψο ηνπ θαηά ηνλ έιεγρν θαη ηελ έθδνζε ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ ειέγρνπ, εθ' φζνλ απηή νθείιεηαη ζε δφιν ή βαξεία ακέιεηα ηνπ αζθήζαληνο ηνλ έιεγρν θαη απνδεδεηγκέλα πξνθιήζεθε απφ ηε ρξήζε ηνπ πηζηνπνηεηηθνχ ειέγρνπ. Ζ επζχλε πξνο απνδεκίσζε δελ κπνξεί λα είλαη αλψηεξε ηνπ πεληαπιάζηνπ ηνπ ζπλφινπ ησλ εθάζηνηε εηήζησλ απνδνρψλ ηνπ Ξξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Ξάγνπ, ή ηνπ ζπλφινπ ησλ ακνηβψλ ηνπ επζπλφκελνπ Νξθσηνχ Διεγθηή θαηά ηελ πξνεγνχκελε δηαρεηξηζηηθή πεξίνδν, εθφζνλ νη ηειεπηαίεο ππεξβαίλνπλ ην πξνεγνχκελν φξην. Πε πεξίπησζε ησλ εηαηξείσλ ησλ νξθσηψλ ειεγθηψλ ινγηζηψλ ηα παξαπάλσ φξηα αθνξνχλ ζηνλ θάζε κέηνρν ή εηαίξν ρσξηζηά, ε δε εηαηξεία ζεσξείηαη αιιειεγγχσο ζπλππεχζπλε γηα ηελ θάιπςε ηεο πξνζγελνκέλεο απφ ηνλ κέηνρν ή εηαίξν δεκίαο. Νη Νξθσηνί Διεγθηέο ή εηαηξείεο απηψλ ή θνηλνπξαμίεο απηψλ ζηηο νπνίεο - 8 -

13 ζπκκεηέρνπλ ππνρξενχληαη, επί πνηλή δηαγξαθήο απφ ην Κεηξψν, λα έρνπλ αζθαιηζηηθή θάιπςε απφ λνκίκσο ιεηηνπξγνχζα ζηελ Διιάδα ή ζε άιιε Σψξα ηεο Δπξσπατθήο Θνηλφηεηαο αζθαιηζηηθή εηαηξεία γηα επζχλε πξνο απνδεκίσζε νηνπδήπνηε δεκησζέληνο θπζηθνχ ή λνκηθνχ πξνζψπνπ, ζχκθσλα κε ηα πξναλαθεξζέληα. Ζ αζθαιηζηηθή θάιπςε δελ κπνξεί λα είλαη θαηψηεξε ηνπ 150% ηνπ ζπλφινπ ησλ ακνηβψλ, ηηο νπνίεο ν Νξθσηφο Διεγθηήο ή ε εηαηξεία ειεγθηψλ ή ε θνηλνπξαμία Νξθσηψλ Διεγθηψλ έιαβαλ θαηά ηελ πξνεγνχκελε δηαρεηξηζηηθή πεξίνδν, νπσζδήπνηε δελ κπνξεί λα είλαη θαηψηεξε ηνπ δεθαπιάζηνπ ησλ ζπλνιηθψλ εθάζηνηε εηεζίσλ απνδνρψλ ηνπ Ξξνέδξνπ ηνπ Αξείνπ Ξάγνπ. Γηα ηε δηελέξγεηα ησλ ειέγρσλ νη Νξθσηνί Διεγθηέο Ινγηζηέο είλαη ππνρξεσκέλνη λα εθαξκφδνπλ ηα πξφηππα ειεγθηηθήο ηνπ πξψελ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ (βι. πξνεγ. 4), ηα νπνία είλαη δεκνζηεπκέλα ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Θπβεξλήζεσο (ΦΔΘ η.β 1119/1979 θαη 126/1993) θαη ηα νπνία πηνζεηήζεθαλ κε ζρεηηθή απφθαζε ηνπ Δπνπηηθνχ Ππκβνπιίνπ. Ρα πξφηππα απηά είλαη ζχκθσλα κε ηηο βαζηθέο αξρέο ησλ Γηεζλψλ Διεγθηηθψλ Ξξνηχπσλ. Ήδε έρεη μεθηλήζεη επξχηεξε πξνζαξκνγή ηνπο πξνο ηα Γηεζλή Διεγθηηθά Ξξφηππα, κε ζηφρν ζην άκεζν κέιινλ λα κελ ππάξρεη δηαθνξά κεηαμχ ηνπο, εθηφο απφ ηηο εηδηθέο απαηηήζεηο ηεο Διιεληθήο λνκνζεζίαο γηα ηνλ έιεγρν ησλ εηαηξεηψλ. Δπίζεο ν Νξθσηνί Διεγθηέο Ινγηζηέο ππνρξενχληαη λα εθαξκφδνπλ ηνλ "Θαλνληζκφ Δπαγγεικαηηθήο Γενληνινγίαο ησλ κειψλ ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ" πνπ έρεη δεκνζηεπζεί ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Θπβεξλήζεσο (ΦΔΘ η.β 364/1997). Ξξέπεη λα αλαθεξζεί θαη ην φηη έρνπλ μεθηλήζεη δηαδηθαζίεο, γηα ηελ θαηάξηηζε θαη πηνζέηεζε "Θαλνληζκνχ Ξνηνηηθνχ Διέγρνπ ηνπ έξγνπ ησλ Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ", ν νπνίνο ζα είλαη πξνζαξκνζκέλνο ζηηο απαηηήζεηο θαη ηνπο φξνπο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηε απφ (αξζ. 2001/256EC) ζχζηαζε (recommendation) απφθαζε ηεο Δπηηξνπήο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, κε ηίηιν "Γηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ ππνρξεσηηθνχ ινγηζηηθνχ ειέγρνπ ζηελ Δ.Δ. - Διάρηζηεο ππνρξεψζεηο", πνπ απνηειεί "ζχζηαζε ηεο Δπηηξνπήο πξνο ηα Θξάηε κέιε", θχξηα ππφδεημε ηεο νπνίαο είλαη ε δεκηνπξγία αλεμάξηεηνπ νξγάλνπ απφ "νκφηηκνπο ειεγθηέο" πνπ ζα αζθνχλ ηνλ πνηνηηθφ έιεγρν επί κνλίκνπ βάζεσο. Κεηά ηε ιεηηνπξγία ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Ινγηζηψλ ηελ , νη εηαηξείεο πνπ δελ ππήρζεζαλ ζηνλ έιεγρφ ηνπ παξέκεηλαλ ζην θαζεζηψο ηνπ ηππηθνχ ειέγρνπ, πνπ ίζρπε ηελ επνρή εθείλε (βι. πξνεγ. 2 θαη 3). Ρν έηνο 1962, κε ην άξζξν 35 ηνπ Λ.Γ 4237, πξνζηέζεθε ζην Λ. 2190/1920 "πεξί αλψλπκσλ εηαηξεηψλ" ην λέν άξζξν 36α, κε ην νπνίν νξίζηεθε φηη: φηαλ, ζχκθσλα κε ηηο ηζρχνπζεο θάζε θνξά δηαηάμεηο, δελ πξνβιέπεηαη ε δηελέξγεηα ειέγρνπ αλψλπκεο εηαηξείαο απφ Νξθσηφ Ινγηζηή, "ν έιεγρνο δηελεξγείηαη θαηά πξνηίκεζε απφ πηπρηνχρν ηεο Αλσηάηεο Πρνιήο Νηθνλνκηθψλ θαη Δκπνξηθψλ Δπηζηεκψλ", πνπ έρεη ζπκπιεξψζεη ην ηξηαθνζηφ έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ θαη έρεη θαηαζηεί πηπρηνχρνο ηνπιάρηζηνλ πέληε έηε πξν ηνπ δηνξηζκνχ ηνπ. Γειαδή, κε ηηο δηαηάμεηο απηέο νξίζηεθαλ θάπνηα ζηνηρεηψδε πξνζφληα γηα ηα πξφζσπα πνπ ζα δηελεξγνχζαλ ηνλ έιεγρν ησλ εηαηξεηψλ απηψλ. Ρν έηνο 1995, κε ην άξζξν 13 1 ηνπ Λ. 2339, αληηθαηαζηάζεθαλ νη - 9 -

14 πξναλαθεξζείζεο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 36α ηνπ θσδ. Λ. 2190/1920 θαη νξίζηεθε φηη: φηαλ, ζχκθσλα κε ηηο δηαηάμεηο πνπ ηζρχνπλ θάζε θνξά, δελ πξνβιέπεηαη ε δηελέξγεηα ειέγρνπ αλψλπκεο εηαηξείαο απφ Νξθσηφ Διεγθηή, " ν έιεγρνο δηελεξγείηαη απφ ειεγθηέο πηπρηνχρνπο αλσηάησλ ζρνιψλ, πνπ έρνπλ άδεηα αζθήζεσο νηθνλνκνινγηθνχ επαγγέικαηνο απφ ην Νηθνλνκηθφ Δπηκειεηήξην ηεο Διιάδνο", ε νπνία ηνπο έρεη ρνξεγεζεί ζχκθσλα κε ην άξζξν 2 ηνπ Ξ.Γ 475/1991 "πεξί νηθνλνκνινγηθνχ επαγγέικαηνο θαη ηεο άδεηαο αζθήζεψο ηνπ". Πηε λέα απηή δηάηαμε νξίδεηαη θαη ην φηη, νη ειεγθηέο απηνί δελ δχλαηαη λα επαλαδηνξίδνληαη γηα πεξηζζφηεξεο απφ πέληε εηαηξηθέο ρξήζεηο. 1.4 Ν ΗΓΟΡΗΘΝΠ ΛΝΚΝΠ ΡΝ ΠΩΚΑΡΝΠ ΝΟΘΩΡΩΛ ΔΙΔΓΘΡΩΛ ΙΝΓΗΠΡΩΛ (Π.Ν.ΔΙ.) Ν Λ ζεσξείηαη ν ηδξπηηθφο λφκνο ηνπ "Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ". Ρν άξζξν 75 ηνπ λφκνπ απηνχ (ην νπνίν θαηαρσξείηαη νιφθιεξν παξαθάησ ζηελ αξρηθή ηνπ κνξθή) νξίδεη φηη: α) Ν ππνρξεσηηθφο έιεγρνο ηε νηθνλνκηθήο δηαρεηξίζεσο ησλ αλσλχκσλ εηαηξεηψλ θαη άιισλ επηρεηξήζεσλ, ηδξπκάησλ θαη νξγαληζκψλ, πνπ απαηηεί απμεκέλα πξνζφληα, ζα αζθείηαη απφ Νξθσηνχο Διεγθηέο εγγξαθφκελνπο ζε εηδηθφ κεηξψν (αληί ησλ Νξθσηψλ Ινγηζηψλ κειψλ ηνπ Π.Ν.Ι. πνπ ιεηηνπξγνχζε ηφηε). β) Ζ νξγάλσζε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ ζα γίλνληαλ κε Ξξνεδξηθφ Γηάηαγκα (πξφθεηηαη γηα ην Ξ.Γ 226/92) Π.Ν.Δ.Ι. Ρν Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ (Π.Ν.Δ.Ι) ηδξχζεθε κε ην Ξ.Γ 226/1992 (ΦΔΘ 120 Α ) θαηά λνκνζεηηθή εμνπζηνδφηεζε ηνπ άξζξνπ 75 ηνπ λφκνπ 1969/91. Ρν Ξ.Γ 226/92 ηξνπνπνηήζεθε κε ην Ξ.Γ 121/1993 (ΦΔΘ 53 Α ), ην άξζξν 18 ηνπ λφκνπ 2231/1994, ην άξζξν ηξίην ηνπ λφκνπ 2257/1994, ην Ξ.Γ 341/1997 (ΦΔΘ 232 Α ) θαη ην άξζξν 38 ηνπ λφκνπ 2733/1999. Κε ηελ ηειεπηαία δηάηαμε ηνπ Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ κεηνλνκάζηεθε ζε Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ (Π.Ν.Δ.Ι), δηφηη αξρηθψο ε επσλπκία ηνπ ήηαλ Πψκα Νξθσηψλ Διεγθηψλ. Ρν Π.Ν.Δ.Ι ιεηηνπξγεί κε ηε κνξθή Λνκηθνχ Ξξνζψπνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ. Πχκθσλα κε ην άξζξν 2 ηνπ Ξ.δ 226/92 ε ζχζηαζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ Π.Ν.Δ.Ι απνβιέπεη ζηελ άζθεζε ηνπ ειέγρνπ ηεο νηθνλνκηθήο δηαρεηξίζεσο ησλ πάζεο θχζεσο δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ νξγαληζκψλ θαη επηρεηξήζεσλ ή εθκεηαιιεχζεσλ, αλεμαξηήησο ηεο λνκηθήο ηνπο κνξθήο (ηδξχκαηνο, εηαηξείαο ή άιινπ λνκηθνχ πξνζψπνπ δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ δηθαίνπ), απφ πξφζσπα κε απμεκέλα επαγγεικαηηθά πξνζφληα, πνπ αζθνχλ ην έξγν ηνπο κε δηαθάλεηα θαη ππεπζπλφηεηα, έηζη ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε εγθπξφηεηα θαη αμηνπηζηία ησλ πνξηζκάησλ ησλ δηελεξγνπκέλσλ ειέγρσλ, ζχκθσλα κε ηα δηεζλψο αλαγλσξηζκέλα Διεγθηηθά πξφηππα θαη ηνπο φξνπο πνπ ηίζεληαη απφ ηελ εζσηεξηθή θαη ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία

15 Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ παξαπάλσ ζθνπνχ νη Νξθσηνί Διεγθηέο απνιακβάλνπλ πξνζσπηθήο θαη ιεηηνπξγηθήο αλεμαξηεζίαο, ππνθείκελνη πάλησο ζηηο ππνρξεψζεηο θαη ηηο επζχλεο πνπ πξνζδηνξίδνληαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ παξφληνο. Πηνπο ζθνπνχο ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ πεξηιακβάλεηαη θαη ε πξναγσγή ηεο Ινγηζηηθήο θαη Διεγθηηθήο επηζηήκεο. Ρν Π.Ν.Δ.Ι δηνηθείηαη απφ επηακειέο Δπνπηηθφ Ππκβνχιην, ην νπνίν εθιέγεηαη απφ ηε Γεληθή Ππλέιεπζε απηνχ. ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2 ο ΠΡΟΟΝΣΑ-ΑΝΕΞΑΡΣΗΙΑ-ΑΜΟΙΒΕ-ΕΤΘΤΝΕ ΣΟΤ ΟΡΚΩΣΟΤ ΕΛΕΓΚΣΗ. 2.1 ΞΟΝΠΝΛΡΑ ΡΝ ΝΟΘΩΡΝ ΔΙΔΓΘΡΖ Ρα ειάρηζηα πξνζφληα πνπ πξέπεη λα έρεη ν εμσηεξηθφο ειεγθηήο γηα λα είλαη ζε ζέζε λα αζθήζεη ην έξγν ηνπ ζηηο ρψξεο κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο νξίδνληαη απφ ηελ Όγδ0εΝδεγία ηνπ Ππκβνπιίνπ ηεο. Απηά ζπλνςίδνληαη α) ζηε ζεσξεηηθή θαη επηζηεκνληθή θαηάξηηζε ηνπ θπζηθνχ πξνζψπνπ (ππνςήθηνπ ειεγθηή), β) ζηελ ηθαλφηεηα ηνπ λα εθαξκφδεη ηηο ζεσξεηηθέο ηνπ γλψζεηο θαηά ηξφπν νξζνινγηζηηθφ θαηά ηελ άζθεζε ηνπ ειέγρνπ θαη γ) ζην αλεπίιεπην ήζνο ηνπ. Ζ αλαγλψξηζε απηψλ ησλ πξνζφλησλ επηβεβαηψλεηαη κε ηελ ρνξήγεζε απφ ηελ πνιηηεία άδεηαο ειέγρνπ. Πηε ρψξα καο, άδεηα δηελέξγεηαο εμσηεξηθνχ ειέγρνπ ρνξεγείηαη ζε φζνπο έρνπλ ηα πξνζφληα ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή. Δίλαη δειαδή κέιε ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ (Π.Ν.Δ.Ι.) Έλα θπζηθφ πξφζσπν γηα λα γίλεη νξθσηφο ειεγθηήο ζα πξέπεη λα έρεη άξηηα ζεσξεηηθή θαη επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε, αμηφινγε επηκφξθσζε, πινχζηα πείξα, αλακθηζβήηεηε αλαγλψξηζε ηεο αθεξαηφηεηαο ηνπ ραξαθηήξα ηνπ θαη λα είλαη ελήκεξνο ησλ πξφζθαησλ εμειίμεσλ ζηνπ ηνκείο ηεο αξκνδηφηεηαο ηνπ. Νξηζκέλα πξνζφληα επαιεζεχνληαη κε εμεηάζεηο, ελψ άιια αμηνινγνχληαη απφ ηνπο αλψηεξνπο ζηελ ηεξαξρία ειεγθηέο. Ζ ειεγθηηθή ζηαδηνδξνκία ελφο θπζηθνχ πξνζψπνπ αξρίδεη, ζπλήζσο, απφ ηελ βαζκίδα ηνπ αζθνχκελνπ ειεγθηή θαη λα εγγξαθεί ζην Κεηξψν ησλ αζθνχκελσλ νξθσηψλ ειεγθηψλ, ζα πξέπεη λα:

16 Έρεη ηελ ειιεληθή ηζαγέλεηα ή είλαη Έιιελαο νκνγελήο ή λα είλαη ππήθννο θξάηνπο κέινπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη λα έρεη κφληκε θαηνηθία ζηε Διιάδα. Δίλαη θάηνρνο πηπρίνπ νηθνλνκηθψλ, εκπνξηθψλ ή βηνκεραληθψλ ζπνπδψλ αλσηάηνπ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο ηεο εκεδαπήο ή ηζφηηκνπ ηεο αιινδαπήο. Δίλαη απαιιαγκέλνο απφ ηα δηάθνξα θσιχκαηα δηνξηζκνχ πρ εθπιήξσζε ζηξαηησηηθψλ ππνρξεψζεσλ. Έρεη αλεπίιεπην ήζνο θαη αλακθηζβήηεηε αξεηή. Ζ δεχηεξε βαζκίδα είλαη απηή ηνπ δφθηκνπ νξθσηνχ ειεγθηή. Ν αζθνχκελνο ειεγθηήο δηνξίδεηαη ζηελ βαζκίδα απηή θαη εγγξάθεηαη ζην αληίζηνηρν Κεηξψν δφθηκσλ νξθσηψλ ειεγθηψλ, εθφζνλ έρεη αζθήζεη απνδεδεηγκέλα ειεγθηηθφ έξγν γηα δχν ρξφληα ζηε βαζκίδα ηνπ αζθνχκελνπ θαη έρεη επηηχρεη ζηηο εμεηάζεηο ησλ εμήο ζεσξεηηθψλ θαη πξαθηηθψλ ζεκάησλ: 1) Γεληθή ινγηζηηθή θαη ινγηζηηθή εηαηξηψλ, 2) Αξρέο θαη κέζνδνη ειεγθηηθήο, 3) Θψδηθαο βηβιίσλ θαη ζηνηρείσλ, 4) Αζηηθφ θαη εκπνξηθφ δίθαην, 5) Καζεκαηηθά θαη ζηαηηζηηθέο κέζνδνη, 6) Νηθνλνκηθή ησλ επηρεηξήζεσλ, ρξεκαηννηθνλνκηθή θαη πνιηηηθή νηθνλνκία, 7) Βαζηθέο αξρέο ηεο νηθνλνκηθήο δηαρείξηζεο ησλ επηρεηξήζεσλ. Δπίζεο ν ππνςήθηνο πξέπεη λα θαηέρεη θαη λα ρξεζηκνπνηεί επαξθψο κία απφ ηηο επίζεκεο γιψζζεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, εθηφο ηεο Διιεληθήο. Ν δφθηκνο νξθσηφο ειεγθηήο δηνξίδεηαη ζηελ βαζκίδα ηνπ επίθνπξνπ νξθσηνχ ειεγθηή θαη εγγξάθεηαη ζην αληίζηνηρν Κεηξψν χζηεξε απφ ηξηεηή Απνδεδεηγκέλε άζθεζε ηνπ ειεγθηηθνχ έξγνπ ηνπ ζηελ βαζκίδα ηνπ δφθηκνπ θαη εθφζνλ έρεη επηηχρεη ζε κηα ζεηξά εμεηάζεσλ. Νη εμεηάζεηο απηέο θαιχπηνπλ ηηο εμήο ζεκαηηθέο ελφηεηεο: 1. Βηνκεραληθή θαη Γηνηθεηηθή ινγηζηηθή, 2. Διιεληθφ Ινγηζηηθφ Πρέδην, Θιαδηθά Ινγηζηηθά Πρέδηα, Γηεζλή Ινγηζηηθά Ξξφηππα, 3. Γίθαην εηαηξηψλ θαη Ξησρεπηηθφ δίθαην, 4. Ινγηζηηθέο εθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο, 5. Δζσηεξηθφο Έιεγρνο. Ν ειεγθηήο πνπ έρεη αζθήζεη απνδεδεηγκέλα ειεγθηηθφ έξγν γηα κηα ηξηεηία ζηελ βαζκίδα ηνπ επίθνπξνπ θαη έρεη νινθιεξψζεη επηηπρψο εμεηάζεηο ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο γλψζεο ζηνπο νπνίνπο θαη εμεηάδεηαη είλαη νη εμήο: 1. Διεγθηηθή(δηακφξθσζε θαη δηαηχπσζε πνξηζκάησλ έιεγρνπ, εηδηθνί έιεγρνη, επαγγεικαηηθή δενληνινγία) 2. Αλάιπζε νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ, 3. Δμεηδηθεπκέλα ζέκαηα θνξνινγίαο εηζνδήκαηνο θαη ινηπνί θφξνη,

17 4. Δξγαηηθφ δίθαην θαη δίθαην θνηλσληθήο αζθάιηζεο, 5. Δλνπνηεκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Νξθσηφο ειεγθηήο κπνξεί λα δηνξηζηεί θαη νπνηνδήπνηε θπζηθφ πξφζσπν εθφζνλ α) είλαη ππήθννο ρψξαο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, β) είλαη θάηνρνο άδεηαο άζθεζεο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο ζε ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γ) έρεη πνιπεηή πείξα θαη δ) έρεη επηηχρεη ζηηο εμεηάζεηο ζε ζέκαηα Φνξνινγίαο, Αζηηθνχ θαη Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ, Γηθαίνπ Δηαηξηψλ, Δξγαηηθνχ Γηθαίνπ θαη Ξησρεπηηθνχ Γηθαίνπ ηεο ρψξαο καο. Απφ ηα αλσηέξσ ζπλάγεηαη φηη άδεηα άζθεζεο ηνπ ειεγθηηθνχ επαγγέικαηνο έρεη κφλν ν Νξθσηφο Διεγθηήο. Νη επίθνπξνη, νη δφθηκνη θαη νη αζθνχκελνη ειεγθηέο βνεζνχλ ηνπο νξθσηνχο ειεγθηέο ζην ειεγθηηθφ έξγν. Δλεξγνχλ πάληνηε επ νλφκαηη, γηα ινγαξηαζκφ θαη ππ επζχλε ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή. Απαζρνινχληαη δε κε ζρέζε ηδησηηθνχ δηθαίνπ απνθιεηζηηθά απφ ηνπο νξθσηνχο ειεγθηέο, απφ ηηο ειεγθηηθέο εηαηξίεο ή απφ ηηο θνηλνπξαμίεο νξθσηψλ ειεγθηψλ. 2.2 ΑΛΔΜΑΟΡΖΠΗΑ ΡΝ ΝΟΘΩΡΝ ΔΙΔΓΘΡΖ Ρν δεχηεξν απφ ηα γεληθά πξφηππα ηεο Διεγθηηθήο νξίδεη φηη ν ειεγθηήο πξέπεη λα είλαη αλεμάξηεηνο θαη αλεπεξέαζηνο ζηε ζθέςε γηα λα κπνξέζεη λα θεξδίζεη ηελ εκπηζηνζχλε ηνπ θνηλνχ θαη λα απνθηήζεη ην απαξαίηεην πξνζσπηθφ θαη επαγγεικαηηθφ θχξνο. Θαηά ηελ εθηέιεζε ηεο ειεγθηηθήο εξγαζίαο, ν ειεγθηήο πξέπεη λα είλαη έληηκνο, επζχο θαη εηιηθξηλήο. Λα είλαη επίζεο απαιιαγκέλνο απφ πξνθαηαιήςεηο, εχλνηεο θαη απφ νηηδήπνηε ζα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί αζπκβίβαζην πξνο ηελ αθεξαηφηεηα ηνπ ραξαθηήξα ηνπ θαη ην επάγγεικα ηνπ. Ρν Ξ.Γ. 226 νξίδεη φηη νη νξθσηνί ειεγθηέο πξέπεη λα δηαζέηνπλ πιήξε επαγγεικαηηθή θαη πξνζσπηθή αλεμαξηεζία ζε ζρέζε κε ηνλ ειεγρφκελν. Δπίζεο, νη εηαηξίεο θαη νη θνηλνπξαμίεο ειεγθηψλ πξέπεη λα έρνπλ νηθνλνκηθή θαη ιεηηνπξγηθή απηνηέιεηα θαη αλεμαξηεζία απφ νπνηνδήπνηε ειεγρφκελν ή άιιν λνκηθφ ή θπζηθφ πξφζσπν θαζψο θαη επαξθή δχλακε ζε ειεγθηηθφ πξνζσπηθφ γηα ηελ θαιή θαη έγθαηξε εθηέιεζε ησλ αλαιακβαλφκελσλ ειέγρσλ. Ρε δεηνχκελε αλεμαξηεζία ηνπ ειεγθηή εμαζθαιίδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ νη δηαδηθαζίεο α) ηεο επηινγήο ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή απφ ηελ πξνο έιεγρν επηρείξεζε, β) ηεο αλάζεζεο ηνπ ειέγρνπ ησλ ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη γ) ηνπ θαζνξηζκνχ ηεο ακνηβήο ηνπ ειεγθηή. 2.3 ΔΞΗΙΝΓΖ ΔΙΔΓΘΡΖ ΘΑΗ ΑΛΑΘΔΠΖ ΔΙΔΓΣΝ Ζ δηνίθεζε κηαο επηρείξεζεο πνπ επηζπκεί ην δηνξηζκφ ελφο νξθσηνχ ειεγθηή γηα ηελ δηελέξγεηα ηνπ ηαθηηθνχ ειέγρνπ ησλ νηθνλνκηθψλ ηεο θαηαζηάζεσλ έρεη ηελ δπλαηφηεηα άκεζεο ή έκκεζεο επηινγήο ηνπ. Πηελ πξψηε πεξίπησζε, πξνηείλεη ζε κηα εηαηξία ή θνηλνπξαμία ειεγθηψλ ηνλ δηνξηζκφ ζπγθεθξηκέλσλ ειεγθηψλ θαη ησλ αλαπιεξσκαηηθψλ ηνπο απφ απηνχο πνπ

18 αλήθνπλ ζηελ δχλακε ηεο. Ζ πξφηαζε ηεο πξέπεη λα γίλεη δεθηή απφ ηελ εηαηξία ή ηελ θνηλνπξαμία γηα λα νινθιεξσζεί ε δηαδηθαζία ηνπ δηνξηζκνχ. Πηε δεχηεξε πεξίπησζε, ε δηνίθεζε ηεο πξνο έιεγρν επηρείξεζεο επηιέγεη κηα εηαηξία ή θνηλνπξαμία ειεγθηψλ απφ απηέο πνπ είλαη εγγεγξακκέλεο ζην Κεηξψν Νξθσηψλ Διεγθηψλ θαη ε νπνία ζηε ζπλέρεηα αλαζέηεη ηελ επζχλε ηνπ ειέγρνπ ζε έλα ηνπιάρηζην ειεγθηή θαη ηνλ αλαπιεξσκαηηθφ ηνπ. Ζ εηαηξία ή ε θνηλνπξαμία πνπ απνδέρεηαη ηελ αλάζεζε ελφο ειέγρνπ ζε κηα επηρείξεζε πξέπεη λα γλσζηνπνηήζεη ζηελ επηρείξεζε θαη ζην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην ηνπ Π.Ν.Δ.Ι.: 1. Ρν φλνκα ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή ή ηα νλφκαηα ησλ ειεγθηψλ ζηνπο νπνίνπο αλέζεζε ηελ επζχλε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ειέγρνπ, 2. Ρηο ψξεο απαζρφιεζεο ησλ ειεγθηψλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ ειεγθηηθνχ έξγνπ. Ρν επνπηηθφ ζπκβνχιην ηνπ Π.Ν.Δ.Ι. θαηαρσξεί θάζε αλάζεζε ηαθηηθνχ ειέγρνπ ζε εηδηθέο κεξίδεο θαηά νξθσηφ ειεγθηή, εηαηξία ή θνηλνπξαμία ειεγθηψλ ψζηε λα κπνξεί λα παξαθνινπζεί α) ηνλ αξηζκφ ησλ ειέγρσλ πνπ έρνπλ αλαηεζεί ζε θάζε νξθσηφ ειεγθηή ζηε δηάξθεηα κηαο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ, β) ηελ ηήξεζε ηνπ αλψηαηνπ νξίνπ εηήζηαο απαζρφιεζεο ηνπ θάζε νξθσηνχ ειεγθηή θαη ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ θαη γ) ηελ λνκηκφηεηα ησλ δηαδηθαζηψλ αλάζεζεο ησλ ηαθηηθψλ ειέγρσλ. 2.4 ΑΚΝΗΒΔΠ ΝΟΘΩΡΩΛ ΔΙΔΓΘΡΩΛ Γηα λα απνθεπρζεί ε δεκηνπξγία θιίκαηνο αζέκηηνπ αληαγσληζκνχ κεηαμχ ησλ ειεγθηψλ θαη λα εμαζθαιηζζεί ε επαγγεικαηηθή αλεμαξηεζία ηνπο, ν λνκνζέηεο θαζηέξσζε φζν ην δπλαηφ πην δηαθαλείο δηαδηθαζίεο θαζνξηζκνχ ηεο ακνηβήο ηνπο θαη ησλ σξψλ απαζρφιεζεο ηνπο. Έηζη, ην ηξνπνπνηεκέλν άξζξν 18 ηνπ Ξ.Γ. 226 νξίδεη φηη: Βαζηθή πξνυπφζεζε γηα ηελ αλάιεςε νπνηνπδήπνηε ηαθηηθνχ ειέγρνπ απφ εηαηξία ή θνηλνπξαμία ειεγθηψλ είλαη ε ακνηβή ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ ειέγρνπ λα κελ ππεξβαίλεη ην έλα δέθαην ηνπ ζπλφινπ ησλ εζφδσλ πνπ πξαγκαηνπνίεζε ε εηαηξία ή ε θνηλνπξαμία ειεγθηψλ θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πξνεγνχκελεο δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ. Ρν Δπνπηηθφ Ππκβνχιην ηνπ Π.Ν.Δ.Ι. θαζνξίδεη ην αλψηαην φξην απαζρφιεζεο θάζε νξθσηνχ ειεγθηή θαη ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ θαη ην ειάρηζην κέζν εληαίν σξνκίζζην γηα ηελ απαζρφιεζε ηνπο. Θάζε δηαθνξνπνίεζε ηνπ κέζνπ εληαίνπ σξνκηζζίνπ απφ εηαηξία ή θνηλνπξαμία ειεγθηψλ γλσζηνπνηείηαη ζην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην ηνπ Π.Ν.Δ.Ι. θαη ηζρχεη γηα φινπο ηνπ κειινληηθνχο ειέγρνπο ηεο εηαηξίαο. Ρν Δπνπηηθφ Ππκβνχιην θαζνξίδεη εηεζίσο ηηο ειάρηζηεο ψξεο πξαγκαηνπνίεζεο ηνπ ηαθηηθνχ ειέγρνπ ηεο θάζε επηρεηξεκαηηθήο κνλάδαο ή θαηεγνξίαο νκνεηδψλ κνλάδσλ νη νπνίεο πξαγκαηνπνηνχληαη απφ κέιε ηνπ Π.Ν.Δ.Ι. εγγεγξακκέλα ζηα Κεηξψα

19 Ρν Δπνπηηθφ Ππκβνχιην παξαθνινπζεί ηηο ηηκνινγνχκελεο ακνηβέο θαη εξεπλά θάζε πεξίπησζε έθπησζεο ή επηζηξνθήο ηεο ειάρηζηεο ακνηβήο ειέγρνπ. Ζ ζπλνιηθή απαζρφιεζε ηνπ αζθνχκελνπ ειεγθηή ή ησλ αζθνχκελσλ ειεγθηψλ ζε θάζε ζπγθεθξηκέλν έιεγρν δελ πξέπεη λα ππεξβαίλεη ην ζχλνιν ησλ σξψλ απαζρφιεζεο ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή θαη ηνπ ινηπνχ ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ ζηνλ ίδην έιεγρν. Ν νξθσηφο ειεγθηήο ππνβάιεη ζην Δπνπηηθφ Ππκβνχιην αλάιπζε ησλ σξψλ απαζρφιεζεο ηνπ ίδηνπ θαη ηνπ βνεζεηηθνχ ειεγθηηθνχ πξνζσπηθνχ πνπ απαηηήζεθαλ γηα ηελ νινθιήξσζε ζπγθεθξηκέλνπ ηαθηηθνχ ειέγρνπ. Ζ αλεμαξηεζία ηνπ ειεγθηή εληζρχεηαη κε ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ αζπκβίβαζηνπ ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ. Ρν Ξ.Γ. 226 νξίδεη φηη ην επάγγεικα ηνπ Νξθσηνχ Διεγθηή είλαη αζπκβίβαζην πξνο: Ρελ ηδηφηεηα ηνπ εκπφξνπ, ηνπ δεκφζηνπ ππαιιήινπ, ηνπ ππαιιήινπ Λ.Ξ.Γ.Γ., ηνπ δηθεγφξνπ ή ζπκβνιαηνγξάθνπ, ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπκβνχινπ αλσλχκσλ εηαηξηψλ, ή δηαρεηξηζηή Δ.Ξ.Δ., Νπνηαδήπνηε έκκηζζε ππεξεζία ζε ηδησηηθή επηρείξεζε ή λνκηθφ πξφζσπν ηδησηηθνχ δηθαίνπ θαη ζε νξγαληζκφ, Ρελ ηήξεζε ινγηζηηθψλ βηβιίσλ Ρελ απφθηεζε απφ ηνλ ειεγθηή κεηνρψλ ηεο ειεγρφκελεο απφ απηφλ εηαηξίαο, Ρν δαλεηζκφ ηεο ειεγρφκελεο εηαηξίαο απφ ηνλ ειεγθηή ή ηελ παξνρή εγγπήζεσλ ππέξ ηεο εηαηξίαο θαη αληηζηξφθσο. 2.5 ΡΑ ΝΟΗΑ ΔΘΛΖΠ ΡΝ ΝΟΘΩΡΝ ΔΙΔΓΘΡΖ. Ν νξθσηφο ειεγθηήο φπσο θαη θάζε κέινο ελφο επαγγέικαηνο πνπ έρεη αλαιάβεη λα εμππεξεηήζεη πξαθηηθά αιιά απνηειεζκαηηθά θάπνηα ζπγθεθξηκέλε αλάγθε ηνπ επξχηεξνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ, έρεη, πέξα θαη εθηφο απφ ηελ λνκηθή επζχλε θαη εζηθή επζχλε έλαληη ηεο θνηλσλίαο θαη ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πειαηψλ ηνπ. Ζ επζχλε απηή επηβάιιεηαη απφ ηνλ Π.Ν.Δ.Ι. ζε πνιιέο ρψξεο κε ηελ κνξθή ελφο επαγγεικαηηθνχ θψδηθα ζπκπεξηθνξάο πξνο ηνπο πειάηεο, φπσο επίζεο ππάξρεη θαη θψδηθαο ζπκπεξηθνξάο πξνο ηα κέιε ηνπ ζψκαηνο. Θαη ηνχην γηαηί νη λνκηθά πξνζδηνξηζκέλεο επζχλεο δελ επαξθνχλ λα πεξηγξάςνπλ αιιά θαη λα δηακνξθψζνπλ πιήξσο θαη ζε θάζε πεξίπησζε ηελ πξέπνπζα ζηελ πξάμε ζπκπεξηθνξά θάζε επαγγεικαηία. Ν θψδηθαο απηφο ζπκπεξηθνξάο, πνπ νηθεηνζειψο αλαιακβάλεη λα επηβάιιεη ζηα κέιε ηνπ έλα ζψκα νξθσηψλ ειεγθηψλ, δελ είλαη ηίπνηε άιιν απφ ηελ αλαγλψξηζε ηεο θνηλσληθήο επζχλεο ηελ νπνία επηβάιιεη ε επξεία θνηλσληθή δηάζηαζε ηνπ επαγγέικαηνο. Έλαο ηέηνηνο θψδηθαο εζηθήο επζχλεο είλαη θάηη παξαπάλσ απφ κηα θσδηθνπνηεκέλε ζπκπεξηθνξά. Δμππεξεηεί θαη ην ίδην ην επάγγεικα πξνζηαηεχνληαο ην θαη επελδχνληαο ην κε ην θαηάιιειν θνηλσληθφ image. Δίλαη έλα κήλπκα θαη κηα ππφζρεζε πξνο ηα έμσ φηη ην επάγγεικα έρεη ζπγθεθξηκέλνπο θνηλσληθνχο

20 ζηφρνπ πνπ εμππεξεηεί, θαη φηη ελδηαθέξεηαη γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ πξνο ηελ θνηλσλία κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν. Ρν θνηλφ έρεη αλάγθε λα εκπηζηεπηεί έλαλ νξθσηφ ειεγθηή σο πξνο ηελ ηθαλφηεηα θαη ηηο πξνζέζεηο ηνπ λα ην εμππεξεηήζεη ζηηο ζπγθεθξηκέλεο αλάγθεο γηα ηηο νπνίεο ν ζεζκφο ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή έρεη εγθαζηδξπζεί, κε επζχλε θαη ζπλέπεηα πξνζσπηθή θαη εζηθή, θαη φρη απιψο νηθνλνκηθή φπσο ίζσο κηα επηρείξεζε άιινπ αληηθεηκέλνπ ζα έθαλε. Ζ πξνζσπηθή εζηθή εγγχεζε ηνπ νξθσηνχ ειεγθηή είλαη ην ζεκαληηθφηεξν ζηνηρείν πνπ ζπληειεί ζηελ δεκηνπξγία ηεο εκπηζηνζχλεο ησλ δηάθνξσλ θνηλσληθψλ νκάδσλ νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχλε ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ θέξνπλ ηελ ππνγξαθή ησλ νξθσηψλ ειεγθηψλ. Γελ ππάξρεη ζπγθεθξηκέλνο θαη γεληθφο θψδηθαο θνηλσληθήο, επαγγεικαηηθήο ζπκπεξηθνξάο θαη θνηλσληθήο επζχλεο, ν νπνίνο κπνξεί λα εθαξκνζηεί ζε φινπο ηνπο ειεγθηέο θαη ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο. Νη ζρεηηθνί θαλφλεο θαη ηα πξφηππα έρνπλ δηακνξθσζεί κε ηελ καθξνρξφληα άζθεζε ηνπ ζεζκνχ θαη ηελ πείξα πνπ ζπζζσξεχεηαη θαη πεξλά ζηηο επεξρφκελεο γελεέο, αιιά θαη ζπλερίδνπλ λα δηακνξθψλνληαη γηα λα αληηκεησπηζηνχλ θαηλνχξηεο θαηαζηάζεηο θαη θνηλσληθά δεδνκέλα, θαζψο νιφθιεξε ε θνηλσλία αιιάδεη κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ. Γηα ηνπ νξθσηνχο ειεγθηέο σο παξάδεηγκα ζα κπνξνχζε λα ρξεζηκνπνηεζεί ν θψδηθαο επαγγεικαηηθήο ζπκπεξηθνξάο (Code of Professional Ethics by the American Institute of Certified Public Auditors) ηνπ Πψκαηνο Νξθσηψλ Διεγθηψλ Ινγηζηψλ ησλ ΖΞΑ. Απφ ηελ πιεπξά ηνπο, νη εζσηεξηθνί ειεγθηέο ζηηο ΖΞΑ έρνπλ ην δηθφ ηνπο θψδηθα επαγγεικαηηθήο επζχλεο θαη ζπκπεξηθνξάο, πνπ επηκειείηαη ην Institute of Internal Auditors ησλ ΖΞΑ. Νη θψδηθεο απηνί αλαθέξνληαη κε ιεπηνκέξεηα ζε ζπγθεθξηκέλν ηξφπν ζπκπεξηθνξάο θαη αληηκεηψπηζεο επαγγεικαηηθψλ ζεκάησλ θαη θαηαζηάζεσλ. Ν νξθσηφο ειεγθηήο ζα πξέπεη λα κπνξεί λα δηακνξθψζεη ηελ πξνζσπηθή ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη αθφκα λα επηβάιιεη ζηνλ εαπηφ ηνπ ηδηαίηεξεο ππνρξεψζεηο θαη επηπιένλ επζχλεο πξνο ηνπο πειάηεο ηνπ. Αλαθνξηθά κε ηελ επαγγεικαηηθή ζπκπεξηθνξά ησλ νξθσηψλ ειεγθηψλ ηεο Διιάδαο, απφ ηνλ λφκν πξνβιέπνληαη κηα ζεηξά απφ πξνιεπηηθέο απαγνξεχζεηο θαη νδεγίεο αιιά θαη θπξψζεηο (βι. αξζξ. 15 θαη Ξ.Γ. 226/92). Γηα ηελ εηδηθφηεξε, φκσο, πξνζσπηθή εζηθή ζπκπεξηθνξά ησλ κειψλ ηνπ επαγγέικαηνο, θαη θάζε επαγγέικαηνο, δελ είλαη δπλαηφλ λα πξνβιεθζνχλ θπξψζεηο, θαη κηα ηέηνηα εζηθή επαθίεηαη θαηά ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο απνθιεηζηηθά ζηελ αθεξαηφηεηα ηνπ ραξαθηήξα ελφο εθάζηνπ επαγγεικαηία