Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου"

Transcript

1 Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου Δ. Σίρκου και Α. Σκαρλάτου Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη Περίληψη Oι Σαρακατσάνοι είναι κτηνοτρόφοι με γνήσια Ελληνική καταγωγή και οι ρίζες τους χάνονται στα βάθη των αιώνων. Μεταξύ των ειδικών υφίσταται διάσταση απόψεων όσον αφορά την προέλευση της ονομασίας τους, του τόπου καταγωγής τους, καθώς και του χαρακτήρα των μετακινήσεων τους. Στην εργασία αυτή γίνεται προσπάθεια να αποσαφηνιστεί αυτός ο χαρακτήρας, καθορίζοντάς τον ως νομαδισμό και διαχωρίζοντας τον από την «περιοδική περιφορά» (transhumance). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον τρόπο ζωής τους, τις καθημερινές τους δραστηριότητες, που σχετίζονται κυρίως με την κτηνοτροφία, δηλαδή τον αριθμό και τα είδη των αγροτικών τους ζώων, αλλά και το νοικοκυριό τους. Συγκεντρώθηκαν στοιχεία για την αρχιτεκτονική και τον τρόπο με τον οποίο κατασκεύαζαν τις καλύβες, τα σχολεία και τις στάνες, αντικείμενο πάνω στο οποίο οι Σαρακατσάνοι έχουν να επιδείξουν πολλές ενδιαφέρουσες ιδιαιτερότητες. Τέλος, γίνεται αναφορά στις παραδοσιακές φορεσιές, στα υφαντά και στα κεντήματά τους που αναπαριστούν με γλαφυρότητα τις αντιλήψεις αλλά και τις αξίες τους, όπως αυτές διαμορφώθηκαν με το πέρασμα των αιώνων. Λέξεις κλειδιά: Νομαδισμός, κτηνοτροφία, αρχιτεκτονική, λαϊκή τέχνη. Εισαγωγή Οι Σαρακατσάνοι θεωρούνται γνήσια νομαδικά φύλα καθώς δεν έχουν μόνιμες κατοικίες ή βοσκοτόπια σε αντίθεση με τους Βλάχους που είχαν μόνιμες εστίες στα βουνά για αυτό και θεωρούνται ημινομάδες. Συγκεκριμένα οι Σαρακατσάνοι μετακινούνταν προς τα χειμαδιά το φθινόπωρο (Αγίου Δημητρίου) και επέστρεφαν στα βουνά την άνοιξη (Αγίου Γεωργίου). Αν θεωρηθεί ότι οι νομάδες είχαν σταθερούς τόπους για χειμαδιά και θέρετρα για μεγάλες περιόδους διαπιστώνεται πως η συνήθης διάκριση μεταξύ των νομάδων και των ημινομάδων δεν έχει καθοριστική σημασία. Το 1919 επιβάλλεται ενοικιοστάσιο στα λιβάδια. Το 1938, με Με νόμο της τότε κυβέρνησης, οι Σαρακατσάνοι αναγκάστηκαν να εγγραφούν ως δημότες σε ορεινή ή πεδινή κοινότητα, οπότε η διαφορά αυτή έπαψε να υπάρχει και τυπικά. Σήμερα η έννοια των Σαρακατσάνων «σκηνιτών» έχει εκλείψει. Η σημερινή μεταβατική κτηνοτροφία μοιάζει όλο και περισσότερο με την «περιοδική περιφορά» η οποία διακρίνεται σε «άμεση περιφορά» διότι ο τόπος κατοικίας είναι ο κάμπος και σε «αντίστροφη περιφορά», που η μόνιμη κατοικία είναι η ορεινή. Από το 1950 και μετά η εγκατάλειψη της νομαδικής ζωής επιταχύνεται και οι Σαρακατσάνοι ασκούν πλέον την αντίστροφη περιφορά. Σήμερα βρίσκονται διασκορπισμένοι σε όλη την Ηπειρωτική Ελλάδα και στη Ν. Βουλγαρία. Όλοι πιστεύουν ότι κάποτε ζούσαν στην ίδια περιοχή, έχουν κοινό τόπο καταγωγής, και ως τέτοια περιοχή ορίζονται πιθανότατα τα Άγραφα Αιτωλοακαρνανία Ήπειρος. Πρέπει να τονιστεί η αδιάσπαστη εθνική και κοινωνική τους ενότητα, η ομοιομορφία της γλώσσας τους και μάλιστα οι εντελώς πρωτόγονες εκδηλώσεις της ζωής και της τέχνης τους, στοιχεία που τους κατατάσσουν στην πιο ακραιφνή γηγενή νομαδική, ποιμενική φυλή, που πλανιέται από αρχαιότατα χρόνια στον ελληνικό χώρο. Η Λιβαδοπονία στο κατώφλι του 21 ου αιώνα 65

2 Δ. Σίρκου και Α. Σκαρλάτου Ο Μακρής (1997) έπειτα από έρευνα πάνω στην προέλευση του ονόματος των Σαρακατσάνων αναφέρει τις απόψεις διαφόρων μελετητών που εκτίθενται στη συνέχεια: Ο Αραβαντινός (1856) για παράδειγμα ισχυρίζεται ότι η ονομασία τους προέρχεται από το Σακαρέσι (χωριό του Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας). Επίσης πιθανολογεί ότι ονομάστηκαν έτσι από τους Κατσάνους των Καστανοχωρίων της Ηπείρου. Ο Λαμπρίδης (1889) πιστεύει ότι το όνομα προέρχεται από τη σύνθεση της λέξης Κατσάνος και της τουρκικής λέξης καρά, που σημαίνει μαύρος, δυστυχής. Ο Höeg (1925) από την άλλη πλευρά ισχυρίζεται ότι οι Σαρακατσάνοι πήραν το όνομά τους από το ρουμάνικο sarac που σημαίνει φτωχός και δυστυχής. Ο Γεωργακάς (1945) υιοθετεί την άποψη ότι η λέξη παράγεται από τις τούρκικες λέξεις σαρί = κίτρινος, ξανθός και κατσάν = φυγάς. Ο Κοτζιούλας (1955) αντιθέτως, υποθέτει πως το όνομα των Σαρακατσάνων παράγεται από τις τουρκικές λέξεις σιάρι και κατσιάν, που σημαίνει κλεφτοφυγόδικος. Ο Τσιτσάς (1955), αντικρούει την παραπάνω άποψη ισχυριζόμενος ότι «αν η λέξη είναι τούρκικη τότε το όνομα δεν είναι Σαρακατσάνος, αλλά Καρακατσάνος απ το καρά = μαύρο και κατσάν = φεύγων, δυστυχής, πλάνητας». Ο Σκαφίδας (1955), ισχυρίζεται ότι οι Σαρακατσάνοι πήραν το όνομά τους από τη σάρικα δηλαδή την άσπρη φλοκάτα που φορούσαν οι άντρες. Ο Στατηράς (1955), συμφωνεί με τον Αραβαντινό λέγοντας ότι οι Σαρακατσαναίοι πήραν το όνομά τους απ το Σακαρέτσι του Βάλτου. Η Χατζημιχάλη (1957) τέλος, αναφέρει ότι «όλα μας δείχνουν, πως δεν υπάρχει ως τώρα καμία βέβαιη ετυμολογική βάση για την ερμηνεία του ονόματος των Σαρακατσαναίων, ούτε κανένα σημείο που να χρησιμεύει ως ερμηνευτική αφετηρία». Κτηνοτροφία, οργάνωση, εξάρτηση και λειτουργία της Οργάνωση υποδομής για τα ζώα Τα μοναδικά στοιχεία που υπάρχουν όσον αφορά τους πληθυσμούς των Σαρακατσάνων της Ηπείρου έχουν καταγραφεί το 1955 από την Χατζημιχάλη (1957). Φυσικά σήμερα οι αριθμοί αυτοί έχουν μειωθεί λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής τους και της αστικοποίησης. Πίνακας 1. Απογραφή πληθυσμού Σαρακατσάνων Ηπείρου. Περιοχή Ηπείρου Αριθμός Οικογενειών Αριθμός αιγοπροβάτων Οροσειρά: Β. Πίνδος Οροσειρά: Σμόλικας (ΒΔ Πίνδος) Τύμφη Μιτσικέλι Τζουμέρκα Οροσειρές κεντρικής & ΒΔ Ηπείρου Ο τρόπος ζωής των Σαρακατσάνων και η κοινωνική δομή της κοινωνίας τους επηρεάζεται από την κτηνοτροφία. Από το είδος του κοπαδιού παίρνει και την ονομασία του ο τσοπάνος. Χωρίζονται σε προβαταραίους (πρόβατα), γιδάρηδες ή γιδαραίους (γίδια) και βαλμάδες ή βαλμαραίους (άλογα, μουλάρια). Παρατηρείται καταμερισμός των εργασιών μεταξύ των τσοπάνων. Το γαλαροκόπαδο αποτελείται από ζώα και φυλάγεται το χειμώνα από δύο ή τρεις τσοπάνους. Το καλοκαίρι όμως δύο τσοπάνοι είναι αρκετοί για τη φύλαξη προβάτων. Οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για το στήσιμο των γιδομαντριών που πραγματοποιείται το Νοέμβριο και έπειτα βοηθούν στη κατασκευή των προτομαντριών. Αρχές Δεκεμβρίου 66 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

3 Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου πρέπει να είναι όλα έτοιμα γιατί τότε γεννιούνται τα ζυγούρια και χρειάζονται προστασία. Κατόπιν κατασκευάζεται το ζυγουρομαντρί, που μπορεί να φιλοξενήσει ζωντανά. Το γιδομαντρί έχει σχήμα ελλειπτικό και σπανιότερα κυκλικό ενώ η πόρτα βρίσκεται στην μπροστινή άκρη του φράχτη. Τα γιδομαντριά τα στήνουν πάντα μακριά από τα πρατολίβαδα (λιβάδι που έβοσκαν τα πρόβατα), πάνω σε επικλινές, προσήλιο και στέρεο έδαφος. Η χωρητικότητα του είναι γίδια. Σε κάθε δύο με τρία γιδομαντριά αντιστοιχεί και μία κυκλική χαλαντζούκα (μικρό στρογγυλό καλύβι, πρόχειρα φτιαγμένο) για να κοιμούνται οι τσοπάνοι. Τα προτομαντριά στήνονται πρόχειρα στο γεννολίβαδο (το λιβάδι με την αφθονότερη βοσκήσιμη ύλη όπου βόσκουν τα νεαρά πρόβατα) σε επικλινές έδαφος. Το χωρίζουν σε διάφορα τμήματα: α) το γαλαρομάντρι (μαντρί για τις μανάδες και τα μικρά αιγοπρόβατα που δεν έχουν ακόμη απογαλακτιστεί), β) το αρνομάντρι αρνομάντρι (το μαντρί για να χωρίζουν τα βυζαστάρια αρνιά από τις μητέρες τους) και γ) το τσαγκαδάρι (για τις προβατίνες που έχασαν τα μικρά τους). Όλα αυτά τα τμήματα αποτελούν το χαγιάτι το οποίο στήνεται είτε ολόγυρα στο μαντρί είτε σε ένα τμήμα μονάχα έτσι ώστε το υπόλοιπο μέρος του μαντριού να μένει ασκέπαστο, σαν αυλή. Οργάνωση υποδομής για την οικογένεια Το κονάκι είναι το μέρος όπου οι Σαρακατσάνοι στήνουν τα καλύβια τους και όπου σταθμεύουν για να στήσουν τις πρόχειρες σκηνές τους. Το καλύβι γίνεται από ξύλα και άχυρο, φτέρες, σπάρτο ή σύρμα καθώς και τα μπηχτάρια, η κατσούλα (σκεπή) και τα οριζόντια χαρτώματα, σε επικλινές και προσήλιο μέρος. Τα καλύβια επικοινωνούν και ανάμεσα τους στέκει το «μεγάλο καλύβι» ή το «κονάκι του τσέλιγκα». Κατά την Χατζημιχάλη (1957), οι τύποι των καλυβιών είναι κυρίως δύο: το ορθό ή τουρλωτό καλύβι, που είναι καθαρά κυκλικό και η τομή του είναι ωοειδής. το μεγάλο και διπλό καλύβι ή δίπλα καλύβι με τη διπλή σκεπή που το σχήμα του είναι αψιδωτό ευθύγραμμο. Αυτός ο τύπος είναι μια ενδιάμεση μορφή καλύβας που οδηγεί και βοηθάει στη διαμόρφωση της μεγάλης αψιδωτής παραλληλόγραμμης καλύβας. Οι καλύβες είχαν κυκλικό σχήμα καθώς ο κύκλος θεωρούνταν απαραβίαστος από τα δαιμονικά στοιχεία. Επίσης στην κορυφή της καλύβας τοποθετούνταν ένας ξύλινος σταυρός και μία ασπαραγγιά, που είναι ένα ειδωλολατρικό σύμβολο απομάκρυνσης του διαβόλου. Στην εσωτερική ημιπεριφέρεια του κονακιού βρίσκονται τα κρεβάτια όπου τοποθετούνται τα σκεύη και ο ρουχισμός. Κοντά στην πόρτα είναι η «γωνιά» τους όπου η σαρακατσάνικη οικογένεια τρωει, πίνει, συζητάει, τραγουδάει και κοιμάται. Το σχολείο στήνεται στα βουνά από τις γυναίκες το καλοκαίρι. Είναι πάντα απλόχωρο και ευήλιο και το μέγεθος του ποικίλει ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Το καλύβι του δασκάλου στήνεται σε μια γωνιά του σχολείου. Ο δάσκαλος έρχεται από κάποιο κοντινό χωριό με πληρωμή. Αυτό αποδεικνύει ότι είχαν έφεση στη μάθηση και έδιναν ιδιαίτερη σημασία στο να αποκτήσουν τα παιδιά τους μόρφωση ανάλογη με των υπόλοιπων Ελληνόπουλων. Οργάνωση νοικοκυριού και γυναικείες δουλειές Η Σαρακατσάνα είχε πρότυπο τη μητέρα της και από οχτώ χρονών ασχολούνταν με το νοικοκυριό. Το χειμώνα έκοβε και κουβαλούσε τα ξύλα στην πλάτη της για την κατασκευή των καλυβιών και των μαντριών. Επίσης μετέφερε τα νεογέννητα αρνιά. Το καλοκαίρι είχαν σειρά οι «γυναικείες» δουλειές δηλαδή η ύφανση των σκουτιών, των φορεσιών και των προικιών. Εκτός αυτών ήταν υπεύθυνη για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών, που ήταν Η Λιβαδοπονία στο κατώφλι του 21 ου αιώνα 67

4 Δ. Σίρκου και Α. Σκαρλάτου βασισμένη στις θεμελιώδεις αξίες της σαρακατσάνικης ηθικής, που είναι: η οικογένεια, η κοινότητα, η αγνότητα, η παράδοση και η ανυποταξία. Το σαρακατσάνικο νοικοκυριό είχε απαραιτήτως ορισμένα σκεύη τα οποία χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες: α) Τα χαλκώματα και άλλα μεταλλικά αντικείμενα και σκεύη, β) τα ξύλινα που ήταν κυρίως χειροποίητα, γ) υφαντά σκεύη και δ) εργαλεία όπως το τσεκούρι, το κλαδευτήρι, το τσαπί, οι βελόνες, το κοπίδι και το ψαλίδι. Σχέση των υφαντών με την πρώτη ύλη (μαλλί) και με τον τρόπο ζωής Μέχρι το 1920 η γυναικεία σαρακατσάνικη φορεσιά αποτελείται από: το κατασάρκι δηλαδή τη μάλλινη φανέλα, τα χειρότια που είναι πλεχτά μανίκια πλούσια στολισμένα, τη φούστα με το κορμί δηλαδή το μεσοφόρι, το ποκάμισο, την ποδιά που πήρε τη θέση της τραχηλιάς και στην Ήπειρο φοριέται μόνο από τις νύφες. Ακολουθεί το φουστάνι με τις φλώρες που είναι ανοιχτό από τη μια πλευρά για να φοριέται εύκολα όταν οι Σαρακατσάνες κάνουν εξωτερικές δουλειές ή στα ταξίδια τους. Έπεται η σεγκούνα, το τσαμαντάνι, η καθημερινίσια κάπα, το γκουζιόκ που είναι ο νυφιάτικος και γιορτινός επενδυτής, η πέτσινη ζώνα που τη φορούσαν ακόμα και για τις δουλειές. Το καθημερινό τους πανωφόρι ήταν η «βελεντζούλα από πλάτες» που στερεωνόταν στους ώμους ή πάνω από το κεφάλι όταν έκανε κρύο. Τα τσουράπια φοριούνται χωρίς φτέρνες για να προστατεύονται όταν μένουν ξιπόλητες ενώ καλύπτουν το πόδι πάνω από τον αστράγαλο ως λίγο πιο πάνω από το γόνατο. Σημαντικό στοιχείο της στολής αποτελεί ο καθημερινός κεφαλόδεσμος, δηλαδή το μαντήλι. Ο νυφιάτικος κεφαλόδεσμος αποτελείται από το φέσι, το τσιπομάντηλο, τον κούκλο και την ομπόλια. Τέλος τα κοσμήματα είναι: οι κομποθηλιές, το τσαπράζι, το θηλυκάρι και το ασημοζούναρο για την ασημοσουγιά το οποίο ήταν δώρο του γαμπρού και δενόταν στο χέρι ή στο πόδι της Σαρακατσάνας για να προφυλαχτεί από τις οχιές και για να μπορεί να κόβει με ευκολία τους θάμνους, τα κλαδιά και τις τριχιές. Η καθημερινή αντρική φορεσιά είναι η φλώρα μπουραζάνα που σιγά σιγά αντικαταστάθηκε από την μαύρη μπουραζάνα. Όμως, μέχρι τον 19 ο αιώνα οι Σαρακατσάνοι φορούσαν φουστανέλα, που αργότερα χρησιμοποιείται μόνο σαν επίσημη στολή. Η σαρακατσάνικη παραδοσιακή στολή μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αφέθηκε στην επήρεια του Δυτικού κόσμου και χρησιμοποιείται όλο και πιο σπάνια. Η Σαρακατσάνα κεντούσε το γύρο του φουστανιού, το γύρο από το γιλέκο της, τα χειρότια και την τραχηλιά (ποδιά) καθώς και τα σακουλάκια που έβαζε τα προσωπικά της είδη. Από την αντρική ενδυμασία κεντούσε μόνο τα χειρότια. Η ζωή της Σαρακατσάνας επικεντρωνόταν στη φύση και την εκκλησία. Η φύση, μέσα στην οποία ζούσε μόνιμα, εμπλούτισε την φαντασία της, ενώ η εκκλησία με την μοναδική Βυζαντινή της παράδοση αποτέλεσε για αυτήν πηγή πνευματικής και καλλιτεχνικής έμπνευσης. Όλα τα μοτίβα των κεντημάτων της είναι εμπνευσμένα από τα φυτά και τα ζώα και χαρακτηρίζονται από ποικίλες γεωμετρικές συνθέσεις. Τα πιο συνηθισμένα κεντρικά μοτίβα είναι τα κεφάλια, οι ημισέληνοι και οι σταυροί. Οι σταυροί και τα ερπετά προστατευτικά σύμβολα-, ήλιοι και φεγγάρια σύμβολα γονιμότητας- πήγασαν όλα από την πρωταρχική αντίληψη του ανθρώπου για το φυσικό περιβάλλον που ρύθμιζαν και έλεγχαν τη ζωή του και την ίδια του την ύπαρξη. Η Σαρακατσάνα προσπάθησε να παγιδεύσει και να εξορκίσει αυτές τις μαγικές δυνάμεις με την βελόνα της κεντώντας αυτά τα σύμβολα στην ποδιά της. Από τις κύριες ασχολίες της Σαρακατσάνας ήταν ο αργαλειός, ο οποίος είναι ο μοναδικός στην Ευρώπη που μπορεί να παραλληλιστεί με τον πρωταρχικά πρωτόγονο οριζόντιο αργαλειό του εδάφους. Ο αργαλειός ήταν απλός στην κατασκευή του και αποτελείται από έξι ξύλα, δηλαδή τέσσερις φούρκες κατακόρυφες, οι δύο χαμηλές και οι άλλες δύο ψηλότερες και δύο οριζόντια αυτιά. Φυσικά το κύριο υλικό που χρησιμοποιούσε ήταν το μαλλί το οποίο ήταν άφθονο λόγω των προβάτων. 68 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

5 Οι Σαρακατσάνοι της Ηπείρου Οι φάσεις που θα περάσει η επεξεργασία του μαλλιού για να γίνει το ύφασμα είναι οι εξής: α) το διάλεγμα των ποκαριών, β) το πλύσιμο και το ξύσιμο των μαλλιών, γ) το βάψιμο και το γνέσιμο, δ) το ιδίασμα, ε) το τύλιγμα και το μπελόνιασμα. Τα υφαντά που προέκυπταν από αυτή τη διαδικασία ήταν οι βελέντζες, τα τσιόλια, τα αλογοτσιόλια, οι τέντες, τα τσάκια, οι κουβέρτες, οι στρώσεις, τα προσκέφαλα, τα σακιά, οι κάπες, οι ενδυμασίες τους και άλλα. Συμπεράσματα και προτάσεις Οι Σαρακατσάνοι ήταν καθαρά νομαδική φυλή, οι λεγόμενοι σκηνίτες. Ο τρόπος ζωής τους, καθώς και η κοινωνική δομή τους σχετίζονται άμεσα με την κτηνοτροφία, ενώ τα κύρια είδη ζώων τους ήταν τα πρόβατα και τα γίδια. Το κύριο υλικό για την κατασκευή του ρουχισμού και των υφαντών τους ήταν το μαλλί των αιγοπροβάτων τους, ενώ όλα τα διακοσμητικά μοτίβα αυτών επηρεάζονταν από τη φύση, την κτηνοτροφία και το θρησκευτικό τους συναίσθημα, που πηγάζει από τη Βυζαντινή παράδοση. Όλα αυτά αποδεικνύουν τη γνήσια ελληνική τους καταγωγή και συνείδηση. Σήμερα, ο σαρακατσάνικος νομαδικός τρόπος ζωής έχει εκλείψει και τη θέση του πήρε ο ημινομαδισμός καθώς οι εκπρόσωποι του είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στις περιφερειακές κοινότητες ακόμα και στα αστικά κέντρα. Προκειμένου να μην χαθούν όλα αυτά τα σημαντικά για την ελληνική λαογραφία παραδοσιακά στοιχεία, θεωρείται σκόπιμη η λεπτομερής και ολοκληρωμένη καταγραφή του τρόπου ζωής, των ηθών και των εθίμων, καθώς επίσης και η σύγκριση αυτών με τους Σαρακατσάνους της υπόλοιπης Ελλάδας. Προτείνεται η δημιουργία ενός εθνογραφικού πάρκου (υπαίθριο μουσείο) όπου θα αναπαριστάται ένα αυθεντικό σαρακατσάνικο χωριό με όλες τις λειτουργίες του και θα δίνει την ευκαιρία σε όλους να γνωρίσουν αυτό το μοναδικό κομμάτι της ελληνικής παράδοσης. Βιβλιογραφία Μακρή, Ε Ζωή και παράδοση των Σαρακατσαναίων, Ιωάννινα Ομάδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Γυμνασίου Λυκειακών τάξεων Τσεπελόβου) Δήμος Τύμφης Φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, Τσεπέλοβο Sanders, I The nomadic peoples of northern Greece: ethnic puzzle and cultural survival Reprinted from social forces vol. 33, No 2, U.S.A. Yiannakidou, A Thracian embroideries, Athens Χατζημιχάλη. Α Σαρακατσάνοι, τόμος πρώτος, Αθήνα Ψυχογιός Δ., Ρ. Καυτατζόγλου, Ε. Μανωλόγλου, Α. Μιχαλακοπούλου, Μ. Ναούμη και Γ. Παπαπέτρου Ο οικονομικός και κοινωνικός μετασχηματισμός αγροτικών κοινοτήτων, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Αθήνα Η Λιβαδοπονία στο κατώφλι του 21 ου αιώνα 69

6 Δ. Σίρκου και Α. Σκαρλάτου The Sarakatsani of Εpirus D. Sirkou and A. Skarlatou Laboratory of Range Ecology, Aristotle University of Thessaloniki, Thessaloniki Summary The Sarakatsani are stockbreeders, shepherds of pure Greek origin. A debate occurs among the experts concerning the etymology of their name, their origin as well as the character of their movements. In this paper, the character of these circuits is elucidated and defined as nomadism. It also focuses particularly on their way of life, their daily activities that associate mainly with the stockbreeding, meaning the number and the species of their animals, the movements that were followed during the year as well as their household. Information was gathered regarding their architecture, the way they built their huts, schools and shipholds that is quite significant and interesting. Finally the traditional dresses and embroideries are described as they lively represent the concepts and values as they formed during the centuries. Key words: Nomadism, stockbreeding, architecture, traditional art. 70 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

12/θέσιο Δημοτικό Σχολείο Παραμυθιάς

12/θέσιο Δημοτικό Σχολείο Παραμυθιάς 12/θέσιο Δημοτικό Σχολείο Παραμυθιάς ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Μ Ε Λ Ι Ν Α ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Κωλέτση Βασιλική ΠΕ 11 Μάστορα Έλλη ΠΕ 70 Σχολ. Έτος 2000-2001 Τ Α Ξ Ε Ι Σ Β1-ΣΤ1-ΣΤ2 ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΦΟΡΕΣΙΑ Σουλιώτισσα, στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ. Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος :

ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ. Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος : ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος : 2016-2017 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σκοπός της εργασίας είναι η ευαισθητοποίηση των νέων για τους παραδοσιακούς χορούς

Διαβάστε περισσότερα

Μόδα και ενδυμασία από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεότερους χρόνους.

Μόδα και ενδυμασία από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεότερους χρόνους. 1ο ΓΕΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ-ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ 2011-2012 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑ PR1 ΟΜΑΔΑ 3 Μόδα και ενδυμασία από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεότερους χρόνους. Αρχαϊκή, Κλασσική, Ελληνιστική, Ρωμαϊκή Περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Ι ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΦΟΥ Σχολική χρονιά: 2013-2014 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Εργασία από τα παιδιά της Γ2 Υπεύθυνη δασκάλα: Χριστίνα Αγαθοκλέους Ο παπλωματάς Ο παπλωματάς είναι ένα από τα παραδοσιακά επαγγέλματα

Διαβάστε περισσότερα

16 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΑΞΕΙΣ: Ε1 & Ε2

16 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΑΞΕΙΣ: Ε1 & Ε2 16 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΑΞΕΙΣ: Ε1 & Ε2 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΩΝ ΑΠΛΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ: ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΤΣΙΑΠΑΛΙΩΚΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ 1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ 3 Ιμάτιο-Εξωμίδα-Χλαμύδα. Κώστας Μπάρτζης και Έλενα Τασίου 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσ/νίκης Τμήμα Δ2 2013-2014

ΟΜΑΔΑ 3 Ιμάτιο-Εξωμίδα-Χλαμύδα. Κώστας Μπάρτζης και Έλενα Τασίου 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσ/νίκης Τμήμα Δ2 2013-2014 ΟΜΑΔΑ 3 Ιμάτιο-Εξωμίδα-Χλαμύδα Κώστας Μπάρτζης και Έλενα Τασίου 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσ/νίκης Τμήμα Δ2 2013-2014 Ιμάτιο, Από τι υλικό είναι; - Πώς είναι (σχήμα); 1) Το ιμάτιο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινά Χρόνια. Τι έτρωγαν, Τι έπιναν Οι συνήθειες τους, Ενδυμασία

Βυζαντινά Χρόνια. Τι έτρωγαν, Τι έπιναν Οι συνήθειες τους, Ενδυμασία Βυζαντινά Χρόνια Τι έτρωγαν, Τι έπιναν Οι συνήθειες τους, Ενδυμασία Τι έτρωγαν Στη διατροφή των Βυζαντινών βασικό ρόλο είχαν το ψωμί, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα δημητριακά που τα μαγείρευαν με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ «Η περιβαλλοντική διάσταση μέσα στη λαϊκή παράδοση του τόπου μας» ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΣΤ Τάξη (20) και Ε Τάξη (20) ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Σάββας Παναγιώτης, Τσακνάκης Γεώργιος,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΩΣΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ο αριθμός των βοοειδών και αιγοπροβάτων παρουσίασε σημαντικές διακυμάνσεις μεταπολεμικά. Τα βοοειδή έπειτα από μια σημαντική πτώση κατά

Διαβάστε περισσότερα

Καλλιεργώντας τη γη. νιν ή ινίν σκάλα του αμπελιου

Καλλιεργώντας τη γη. νιν ή ινίν σκάλα του αμπελιου Καλλιεργώντας τη γη άλετρο βουκάνη ή δουκάνη νιν ή ινίν σκάλα του αμπελιου πενταδόντιν δρεπάνι Οι άνθρωποι όργωναν τη γη με το ξύλινο άλετρο που το έσερναν τα βόδια και έβαζαν τους σπόρους του σιταριού.

Διαβάστε περισσότερα

Κατσούνα, σαρίκι και στιβάνια -Τα αξεσουάρ των αγροτών της Κρήτης

Κατσούνα, σαρίκι και στιβάνια -Τα αξεσουάρ των αγροτών της Κρήτης Κατσούνα, σαρίκι και στιβάνια -Τα αξεσουάρ των αγροτών της Κρήτης Μπορεί η κυβέρνηση να απαγόρευσε στους αγρότες της Κρήτης να φέρουν στην Αθήνα τα τρακτέρ, ωστόσο εκείνοι έκαναν απόβαση με τον γνωστό

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΟΝΤΑΡΙ. O βασιλιάς των ζώων. Η οικογένεια των λιονταριών. Λιοντάρια

ΛΙΟΝΤΑΡΙ. O βασιλιάς των ζώων. Η οικογένεια των λιονταριών. Λιοντάρια Λιοντάρια Μέγεθος Βάρος Τροφή Περιοχή ως 1,90 μέτρα μήκος ως 1,10 μέτρα ύψος μέχρι 250 κιλά τρώνε ζώα μεγάλα, όπως καμηλοπαρδάλεις, αντιλόπες, ζέβρες Αφρική και Ινδία ΛΙΟΝΤΑΡΙ Τα λιοντάρια είναι τα μεγαλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

Project A Λυκείου. Ασημακοπούλου Όλγα Διαμαντοπούλου Λώρα Καραφύλλη Ελένη Τζεβελεκάκη Μαρία. Θέμα: Ιστορική συνέχεια στους παραδοσιακούς χορούς

Project A Λυκείου. Ασημακοπούλου Όλγα Διαμαντοπούλου Λώρα Καραφύλλη Ελένη Τζεβελεκάκη Μαρία. Θέμα: Ιστορική συνέχεια στους παραδοσιακούς χορούς Project A Λυκείου Ασημακοπούλου Όλγα Διαμαντοπούλου Λώρα Καραφύλλη Ελένη Τζεβελεκάκη Μαρία Θέμα: Ιστορική συνέχεια στους παραδοσιακούς χορούς Οι παραδοσιακοί χοροί στην αρχαία Ελλάδα Ο χορός στην Αρχαία

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης

Επίσκεψη στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Επίσκεψη στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Την Πέµπτη 24 του Οκτώβρη επισκεφτήκαµε το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης που βρίσκεται σε ένα χωριό της Πάφου τη Γεροσκήπου. Εκεί έχει πολλά αντικείµενα που χρησιµοποιούσαν οι

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος Πολιτιστική Κληρονομιά περιλαμβάνει: τον απτό πολιτισμό (όπως κτήρια, μνημεία, τοπία, βιβλία, έργα τέχνης και τεκμήρια),

Ο όρος Πολιτιστική Κληρονομιά περιλαμβάνει: τον απτό πολιτισμό (όπως κτήρια, μνημεία, τοπία, βιβλία, έργα τέχνης και τεκμήρια), Η Πολιτιστική Κληρονομιά είναι η κληρονομιά των φυσικών αντικειμένων και των άυλων χαρακτηριστικών μιας ομάδας ή κοινωνίας που κληρονομούνται από τις προηγούμενες γενιές, διατηρούνται στο παρόν και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η λεοπάρδαλη, η νυχτερίδα ή η κουκουβάγια βλέπουν πιο καλά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι;

Η λεοπάρδαλη, η νυχτερίδα ή η κουκουβάγια βλέπουν πιο καλά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι; ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Η λεοπάρδαλη, η νυχτερίδα ή η κουκουβάγια βλέπουν πιο καλά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι; Κανένα από αυτά τα ζώα. Στο απόλυτο σκοτάδι είναι αδύνατο να δει κανείς ο,τιδήποτε. Ποια δουλειά

Διαβάστε περισσότερα

Μια μέρα στη ζωή μιας γυναίκας που φτιάχνει «μαρτενίτσες»

Μια μέρα στη ζωή μιας γυναίκας που φτιάχνει «μαρτενίτσες» Μια μέρα στη ζωή μιας γυναίκας που φτιάχνει «μαρτενίτσες» Ονομάζομαι Μαρία, είμαι συνταξιούχα, και κατασκευάζω «μαρτενίτσες» από χόμπι αλλά και για ένα μικρό εισόδημα. Πρώτα, όμως, θα σας εξηγήσω τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Παροιμίες Ζώα Θηλαστικά Πρόβατο Αν είν τ αρνιά σου αμέτρητα, πες πως αρνιά δεν έχεις. [Ελληνική]

Παροιμίες Ζώα Θηλαστικά Πρόβατο Αν είν τ αρνιά σου αμέτρητα, πες πως αρνιά δεν έχεις. [Ελληνική] Παροιμίες Ζώα Θηλαστικά Πρόβατο Αν είν τ αρνιά σου αμέτρητα, πες πως αρνιά δεν έχεις. Αναμασά τα λόγια της σαν παλιοπροβατίνα Απ τον κακό βοσκό, ψώριασαν τα πρόβατα Απ του διαβόλου το μαντρί μήτε κατσίκι

Διαβάστε περισσότερα

Οι ενδυμασίες της Αφρικής

Οι ενδυμασίες της Αφρικής Οι ενδυμασίες της Αφρικής Εισαγωγή Η ενδυμασία είναι ένα από τα σπουδαιότερα συστατικά της καθημερινής μας ζωής και ταυτόχρονα σημαντικό πολιτιστικό στοιχείο, καθώς οι διάφορες εποχές κρίνονται και από

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΤΙ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΑΝΤΙΚΗ

ΓΙΑΤΙ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΑΝΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΡΙΝΑΣ ΛΗΜΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: «ΥΦΑΝΤΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΥΦΑΝΤΙΚΗΣ» ΣΧΟΛ ΕΤΟΣ 2006-07 καθηγήτριες: Ολυμπία Μανουσογαννάκη ΠΕ 04 συντονίστρια

Διαβάστε περισσότερα

attica mag Πάνω από όλα ο άνθρωπος και οι ανάγκες του περιοδική έκδοση της Attica Bank S.A. Τε ύ χ ο ς 0 7 - Ι α ν ο υ ά ρ ι ο ς 2 0 1 2

attica mag Πάνω από όλα ο άνθρωπος και οι ανάγκες του περιοδική έκδοση της Attica Bank S.A. Τε ύ χ ο ς 0 7 - Ι α ν ο υ ά ρ ι ο ς 2 0 1 2 Τε ύ χ ο ς 0 7 - Ι α ν ο υ ά ρ ι ο ς 2 0 1 2 attica mag περιοδική έκδοση της Attica Bank S.A. 2012 Πάνω από όλα ο άνθρωπος και οι ανάγκες του attica mag ταξιδεύοντας Τα άτια της δυτικής

Διαβάστε περισσότερα

Η μετακινούμενη κτηνοτροφία ως πολιτιστική κληρονομιά

Η μετακινούμενη κτηνοτροφία ως πολιτιστική κληρονομιά ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΫΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ Η μετακινούμενη κτηνοτροφία ως πολιτιστική κληρονομιά Βασιλική Λάγκα Ιωάννινα, 8 Μαρτίου 2015 Οι καταβολές της μετακινούμενης κτηνοτροφίας Εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. Μέχρι πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο χωριό μου το Ριζοκάρπασο, αλλά μετά την εισβολή ήρθαμε με την μητέρα μου

Διαβάστε περισσότερα

Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς. 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης

Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς. 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς 1 Σχολείο: 63 ο Δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Συμμετέχοντες Τάξη / Τμήμα: ΣΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ 1900 ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ PROJECT 3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΜΑΔΑΣ 1 v ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ 2/Θ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΓΙΑΣΟΥ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Σχολικό έτος 2004 2005 ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ: ΖΟΥΜΠΟΥΛΗ ΜΑΤΕΛΗ ΜΥΡΣΙΝΗ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΖΑΝΗ ΕΙΡΗΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία Ταξιδεύουμε στην ηπειρωτική Ελλάδα, χρησιμοποιώντας διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ «Η κτηνοτροφία στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» 20 Νοεμβρίου 2015, Κομοτηνή Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες

Διαβάστε περισσότερα

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( )

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( ) Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας (1996 2006) Ε. Τσατσιάδης, Α. Άνιφτος και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Ε1) ΣΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Ε1) ΣΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Ε1) ΣΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ Την ημέρα του γάμου μαζεύονται οι κοπέλες στο σπίτι της νύφης και την ντύνουν. Μετά η μάνα της, της πλένει τα πόδια για να

Διαβάστε περισσότερα

Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης: εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1: ΤΕΜΑΧΙΟ 2: ΤΕΜΑΧΙΟ 3: ΤΕΜΑΧΙΟ

Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης: εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1: ΤΕΜΑΧΙΟ 2: ΤΕΜΑΧΙΟ 3: ΤΕΜΑΧΙΟ Οι 3 διαστάσεις της ύπαρξης εξωτερική ύπαρξη, εσωτερική ύπαρξη και γλώσσα 1 ΤΕΜΑΧΙΟ 2 ΤΕΜΑΧΙΟ 3 ΤΕΜΑΧΙΟ SENSES ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΔΙΑΚΟΨΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΟΡΙΑΣ Η ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ.

Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ Βασιλένα Πετκόβα ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση

Διαβάστε περισσότερα

4. Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ

4. Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ 4. Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Οι Αθηναίοι πολίτες ~120.000 Ήταν η μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην πόλη. Από αυτούς πήγαζε κάθε εξουσία. Κατάγονταν

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα αρχείου: ΑΡΓΑΛΕΙΟΣ Κατάλογος: C:\1 DATA\AA-SYLLOGOS\Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α\ΚΕΙΜΕΝΑ WORD\ΠΑΤΣΑΣ Πρότυπο: C:\Users\Θεοφιλος

Όνομα αρχείου: ΑΡΓΑΛΕΙΟΣ Κατάλογος: C:\1 DATA\AA-SYLLOGOS\Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α\ΚΕΙΜΕΝΑ WORD\ΠΑΤΣΑΣ Πρότυπο: C:\Users\Θεοφιλος Αργαλειός Tα παλιά χρόνια στο χωριό µας οι γυναίκες εκτός των άλλων εργασιών τους ασχολούνταν µε την ύφανση. Το πιο απαραίτητο και το πιο πολύτιµο εργαλείο για την κάθε οικογένεια εκείνα τα χρόνια ήτανε

Διαβάστε περισσότερα

Η γυναίκα με τα χέρια από φως

Η γυναίκα με τα χέρια από φως ΛIΛH ΛAMΠPEΛΛH Σειρά: Κι αν σου μιλώ με Παραμύθια... Η γυναίκα με τα χέρια από φως Εφτά παραμύθια σχέσης από την προφορική παράδοση Τρεις τρίχες λύκου Ζούσε κάποτε, σ ένα μικρό χωριό, ένας άντρας και μια

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής. «Ένας περίπατος στο ηλιακό μας σύστημα»

Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής. «Ένας περίπατος στο ηλιακό μας σύστημα» Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής «Ένας περίπατος στο ηλιακό μας σύστημα» Εκπαιδευτικός: Μπλούχου Στεφανία Τάξη: Β Σχολικό έτος: 2012-13 ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Συμβολή στη μελέτη και την προβολή της παραδοσιακής ενδυμασίας στον ελληνικό χώρο: έμπνευση και δημιουργία

Συμβολή στη μελέτη και την προβολή της παραδοσιακής ενδυμασίας στον ελληνικό χώρο: έμπνευση και δημιουργία Συμβολή στη μελέτη και την προβολή της παραδοσιακής ενδυμασίας στον ελληνικό χώρο: έμπνευση και δημιουργία Ως τις αρχές του 20ού αι. η ελληνική εθνική ενδυμασία συνηθιζόταν σε ολόκληρη σχεδόν την ύπαιθρο

Διαβάστε περισσότερα

Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας Σεμινάριο : Τα Πετρογέφυρα της Ελλάδας

Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας Σεμινάριο : Τα Πετρογέφυρα της Ελλάδας ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΟΝΙΤΣΑΣ ΠΡΑΜΑΝΤΩΝ Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας Σεμινάριο : Τα Πετρογέφυρα της Ελλάδας Γεφύρι Η κατασκευή ενός γεφυριού είχε ανέκαθεν μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

Ενδυμασία και Μόδα από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεώτερους χρόνους

Ενδυμασία και Μόδα από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεώτερους χρόνους 1ο ΓΕΛ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ-ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ 2011-2012 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑ PR1 ΟΜΑΔΑ 2 Ενδυμασία και Μόδα από τους προϊστορικούς μέχρι τους νεώτερους χρόνους Ομάδα 2 Οι Θεές των Όφεων Η ενδυμασία στους

Διαβάστε περισσότερα

Η ΖΩΗ ΣΤΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ

Η ΖΩΗ ΣΤΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ Η ΖΩΗ ΣΤΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ Οι περιοχές των τροπικών δασών όπως βλέπεις και στον παραπάνω παγκόσμιο χάρτη, βρίσκονται στη Νότια Αμερική(γύρω από τον ισημερινό), στη Βόρεια Αμερική(ανάμεσα από τον Τροπικό του

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311. Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις.

Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311. Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις. Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311 Πολυτεχνική Σχολή Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ Φαρζανέ Κοχαρή ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εκτροφή Μεταξοσκώληκα

Εκτροφή Μεταξοσκώληκα Εκτροφή Μεταξοσκώληκα 1 / 5 Ας σημειωθεί ότι η παραγωγή μεταξιού στην Ελλάδα είναι ελλειμματική. Η σηροτροφία μπορεί να αποδώσει σε διάστημα μόλις 45 ημερών, ένα αρκετά ικανοποιητικό εισόδημα νωρίς το

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται Η μαμά μου πήγαινε στο 26 ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας. Η καλύτερη ανάμνηση που έχει είναι οι φίλοι της και η τάξη που μύριζε κιμωλία. Ελευθερία Η γιαγιά μου την τάξη της είχε 87 παιδιά. Τα άτακτα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει η Ευρυδίκη Αμανατίδου

Γράφει η Ευρυδίκη Αμανατίδου Γράφει η Ευρυδίκη Αμανατίδου Σε μια αυλή, ζούσαν καμιά δεκαριά γαλοπούλες, μαύρες και με μακριούς λαιμούς κι όλη την ώρα φώναζαν γλου-γλου-γλου. Αχώριστες ήταν και τριγυρνούσαν και τσιμπολογούσαν. Κι έτσι

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το κοινόχρηστο καθεστώς χρήσης των λιβαδιών αποτελούσε πρόβλημα για την ορθολογική αξιοποίηση τους και στο απώτερο παρελθόν. Ορισμένες κατηγορίες κτηνοτρόφων

Διαβάστε περισσότερα

Αξιοποίηση της βλάστησης των ορεινών βοσκοτόπων

Αξιοποίηση της βλάστησης των ορεινών βοσκοτόπων Αξιοποίηση της βλάστησης των ορεινών βοσκοτόπων Χαμηλές αποδόσεις ως προς την ποσότητα Ικανότητα επιβίωσης με περιορισμένους πόρους τροφή Προσαρμοστικότητα στις ιδιαίτερες εδαφοκλιματολογικές συνθήκες

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ Γεωγραφικά στοιχεία Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου, γνωστός και ως Βάλια Κάλντα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσπρόσιτη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου στα όρια μεταξύ των νομών Γρεβενών και

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Μυθικά πλάσματα. Ευρώπη. Μαίρη Ζαχάρη Αθηνά Καλανταρίδου Μαργαρίτα Καραγιαννιδου Χριστίνα Λουκίσα

Μυθικά πλάσματα. Ευρώπη. Μαίρη Ζαχάρη Αθηνά Καλανταρίδου Μαργαρίτα Καραγιαννιδου Χριστίνα Λουκίσα Μυθικά πλάσματα Ευρώπη Μαίρη Ζαχάρη Αθηνά Καλανταρίδου Μαργαρίτα Καραγιαννιδου Χριστίνα Λουκίσα Βαμπίρ ή Βρικόλακας Η ακριβής ετυμολογία της λέξης Βαμπίρ είναι ασαφής. Πιστεύεται πως πήρε το ονομά της

Διαβάστε περισσότερα

«Ταξιδεύοντας στον κόσµο των παραµυθιών». 27 Φεβρουαρίου έως 2 Μαρτίου. Δημοτικό Σχολείο www.protypa.gr

«Ταξιδεύοντας στον κόσµο των παραµυθιών». 27 Φεβρουαρίου έως 2 Μαρτίου. Δημοτικό Σχολείο www.protypa.gr «Ταξιδεύοντας στον κόσµο των παραµυθιών». 2 Φεβρουαρίου έως 2 Μαρτίου 2013 Δημοτικό Σχολείο www.protypa.gr Ο Διγενής ψυχομαχεί κι η γης τονε τρομάζει. Βροντά κι αστράφτει ο ουρανός και σειέται ο πάνω κόσμος,

Διαβάστε περισσότερα

3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης

3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης 3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης Σύγχρονη Συνάντηση με την Παράδοση Ομαδική Εργασία Μνημειακού Χαρακτήρα Ομάδα 1 Γυμνάσιο Χρησιμοποιώντας την παραδοσιακή ξυλογλυπτική,

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Η γυναίκα ως σύζυγος και μητέρα Η γυναίκα ως πολεμικό λάφυρο Γυναίκα και επιτάφιες τιμές ηρώων Η τύχη του γυναικείου πληθυσμού μετά την άλωση μιας πόλης

Διαβάστε περισσότερα

Δραστηριότητες Προσέγγισηs του Δάσους για παιδιά προσχολικής & πρώτης σχολικής ηλικίας

Δραστηριότητες Προσέγγισηs του Δάσους για παιδιά προσχολικής & πρώτης σχολικής ηλικίας Δραστηριότητες Προσέγγισηs του Δάσους για παιδιά προσχολικής & πρώτης σχολικής ηλικίας Οδηγός του Εκπαιδευτικού ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΦΑΝΣΗ ΚΑΙ ΓΝΕΣΙΜΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

ΥΦΑΝΣΗ ΚΑΙ ΓΝΕΣΙΜΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ Ομάδα 5 Μαρία Στεφανία - Ευάγγελος Σχολικό έτος 2013 2014 1 Ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Π.Τ.Δ.Ε. Α.Π.Θ. Tμήμα Δ2 Ερωτήσεις 1. Τί υλικά χρησιμοποιούσαν για την ύφανση και από ποιες

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία Β Τετραμήνου. 4 ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Β 4

Ερευνητική Εργασία Β Τετραμήνου. 4 ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Β 4 Ερευνητική Εργασία Β Τετραμήνου 4 ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Β 4 Σχολικό έτος :2013 2014 Παγιούλα Αναστασία Παναγιωτόπουλος ημήτρης Παναγιωτοπούλου Νικολέτα Παπά Γιάννης Παπαδημητρίου Ελένη Παπαευσταθίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ 1939-1945

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ 1939-1945 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ 1939-1945 ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ 3 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΟΞΑ (ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ 1939-1945) ΣΥΛΛΟΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

www.pilionwalks.com Caroline Pluvier & Ruud Schreuder 1

www.pilionwalks.com Caroline Pluvier & Ruud Schreuder 1 5. Δράκεια - Χάνια - Δράκεια Mάιος 2015 - Επειδή θα συναντήσετε μερικά προβλήματα κάνοντας αυτή την διαδρομή τώρα, σας συνιστούμε να μη την κάνετε μέχρι να την ελέγξουμε έμεις οι ίδιοι τον Σεπτέμβριο.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ FRAMME LIFE 08 NAT//GR//000533 ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ Το FRAMME, "Μεθοδολογία Αποκατάστασης Πυρόπληκτων Μεσογειακών Δασών - Ασφάλεια & Αποδοτικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Προσωρινών Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του Ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118Α ). Άρθρο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Η προστατευόμενη περιοχή της κοιλάδας του Αίθωνα Αρχαγγέλου-Μαλώνας Ρόδου» Υπεύθυνη καθηγήτρια: Αγγελική Λιάκου Σχ. Έτος 2013-2014 Στο Γυμνάσιο Καλυθιών υλοποιήθηκε,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΔΙΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ. χαρτονένια κομμάτια 1 ταμπλό 2 ταμπλό αγροκτήματος (ένα για κάθε παίκτη)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΔΙΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ. χαρτονένια κομμάτια 1 ταμπλό 2 ταμπλό αγροκτήματος (ένα για κάθε παίκτη) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΔΙΟΥ του Uwe Rosenberg για 2 παίκτες ηλικίας 13 και άνω ΠΕΡΙΛΗΨΗ Παίρνετε τους ρόλους αγροτών και εκτρέφετε πρόβατα, γουρούνια αγελάδες και άλογα. Τρείς εργάτες σας βοηθούν στις εργασίες

Διαβάστε περισσότερα

Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη.

Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη. Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη. Η γυναίκα στην αρχαία Ελλάδα, έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, προκειμένου να συμβιβάζεται με τα πρότυπα της ανδροκρατικής κοινωνίας.

Διαβάστε περισσότερα

1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ. Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος:

1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ. Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος: 1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος: 2013-2014 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τη φύση, να γνωρίσουν την ελιά, την ιστορία και τη

Διαβάστε περισσότερα

Η φορεσιά ενός λαού, εκφράζει άμεσα όπως είναι γνωστό- το αισθητικό επίπεδο και τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες τις οποίες βιώνει σε κάθε

Η φορεσιά ενός λαού, εκφράζει άμεσα όπως είναι γνωστό- το αισθητικό επίπεδο και τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες τις οποίες βιώνει σε κάθε ΦΟΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΧΟΡΟΙ Μια περιγραφική και ερμηνευτική προσέγγιση της γυναικείας φορεσιάς του Ασπροποτάμου, με έμφαση στον ρόλο της ποδιάς. Η φορεσιά ενός λαού, εκφράζει άμεσα όπως είναι γνωστό- το αισθητικό

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας

Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της ς Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της ς Χ. Ζιωγάνας, Γ. Κιτσοπανίδης και

Διαβάστε περισσότερα

Τα ρούχα του Βασιλιά

Τα ρούχα του Βασιλιά Ρόλοι Τα ρούχα του Βασιλιά (κουκλοθέατρο και όχι μόνο από τα παιδιά για τα παιδιά) Β: Βασιλιάς ΒΑ: Βασίλισσα Γ: Γάτα Συ: Συμβουλάτορας Π : παιδιά με μοίρασμα των διαλόγων Ρούχα : άσπρα ή μονόχρωμα ώστε

Διαβάστε περισσότερα

«Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα»

«Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα» «Λουλουδάκι μου π ανθείς, πες μου τι φορεσιά φορείς!» Μέσα από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Γεια σας τριαντάφυλλα» Αρτηνού Δήμητρα, ΠΕ 70 (τοποθέτηση /Δ/ντρια) Καρκανιά Γεωργία, ΠΕ 70 (απόσπαση από 10ο

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία της υφαντικής στο πλαίσιο της δράσης Πηνελόπη-Ghandi

Διδασκαλία της υφαντικής στο πλαίσιο της δράσης Πηνελόπη-Ghandi ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ Ε - ΣΤ ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ Διδασκαλία της υφαντικής στο πλαίσιο της δράσης Πηνελόπη-Ghandi ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ο παρακάτω σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Στη χώρα μας, οι κύριες χρήσεις γης είναι Λιβάδια Γεωργικές εκτάσεις Δάση Ιδιαίτερα στον ορεινό και

Διαβάστε περισσότερα

Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και της Αραβίας. Στην Αμερική η Μοχάβι(Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια).

Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και της Αραβίας. Στην Αμερική η Μοχάβι(Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια). H ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ Στη Γη υπάρχουν μεγάλες αφιλόξενες άνυδρες εκτάσεις που ονομάζονται έρημοι.καλύπτουν το 1/3 της ξηράς και βρίσκονται κυρίως κοντά στους δύο Τροπικούς ( Αιγόκερω και Καρκίνου) Στην Κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Γ`, Δ`, Ε` ΚΑΙ ΣΤ` ΤΑΞΕΩΝ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ 1. ΔΑΟΥΛΑ ΝΙΚΗ 2. ΤΣΕΤΣΙΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑ 3. ΛΑΚΗΣ ΦΑΝΗΣ 4. ΜΠΑΚΑΛΜΠΑΣΗ ΕΛΕΝΗ 6/ΘΕΣΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΕΡΔΙΚΟΥΣΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Στη Μινωική Κρήτη απεικονίζονται χοροί με μορφή λιτανείας ή πομπής.οι αρχαίοι Έλληνες προκειμένου να μιλήσουν για το χορό, χρησιμοποιούσαν

Στη Μινωική Κρήτη απεικονίζονται χοροί με μορφή λιτανείας ή πομπής.οι αρχαίοι Έλληνες προκειμένου να μιλήσουν για το χορό, χρησιμοποιούσαν ΧΟΡΟΣ Τι είναι ο χορός; Ο χορός είναι μορφή καλλιτεχνικής και αθλητικής έκφρασης η οποία γενικά αναφέρεται στην κίνηση του σώματος, συνήθως ρυθμική και σύμφωνη με τη μουσική. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Παρασκευή, 01 Μάρτιος :33 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 01 Μάρτιος :54

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Παρασκευή, 01 Μάρτιος :33 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 01 Μάρτιος :54 Πρώτη Μαρτίου σήμερα, και πρώτη μέρα της Άνοιξης, με το έθιμο του «Μάρτη» ή «Μαρτιά», να ξαναγυρίζει, ανακινώντας παιδικές αναμνήσεις. Παμπάλαιο έθιμο ο «Μάρτης», με βαλκανική διασπορά, και τις ρίζες του

Διαβάστε περισσότερα

Kangourou Greek Competition 2015

Kangourou Greek Competition 2015 Thales Foundation Cyprus P.O. Box 28959, CY2084 Acropolis, Nicosia, Cyprus Kangourou Greek Competition 2015 Level 3 4 Γ - Δ Δημοτικού 14 Νοεμβρίου/November 2015 10:00 11:15 Ερώτηση 1 10: 3 βαθμοί Ερώτηση

Διαβάστε περισσότερα

Σεισμός Πώς μπορούμε να προστατευθούμε;

Σεισμός Πώς μπορούμε να προστατευθούμε; Σεισμός Πώς μπορούμε να προστατευθούμε; www.oasp.gr Διεύθυνση Κοινωνικής Αντισεισμικής Άμυνας Τμήμα Εκπαίδευσης Ενημέρωσης Μέτρα Προστασίας πριν τον σεισμό κατά τη διάρκεια μετά τον σεισμό Πριν τον σεισμό

Διαβάστε περισσότερα

Γ1, 3 ο Δημοτικό σχολείο Αρτέμιδας

Γ1, 3 ο Δημοτικό σχολείο Αρτέμιδας Γ1, 3 ο Δημοτικό σχολείο Αρτέμιδας Η φραουλιά Η φράουλα ένα φυτό της άνοιξης. Είναι πολυετές, έρπον κυρίως αλλά και αναρριχώμενο ποώδες φυτό με τριχωτά σύνθετα φύλλα που αποτελούνται από 3 φυλλάρια που

Διαβάστε περισσότερα

κόσμου τους θυσαυρούς που δεν

κόσμου τους θυσαυρούς που δεν μες στο μουσείο, μες στο μουσείο μια μερα μπήκα με φόρα κι εγω, μη με τραβάτε μη μου κολλάτε, απ το μουσείο δεν θέλω Στο Μουσείο να βγω. Τρέχω Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς τρέχω μές στα δωμάτια, μ

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Από τη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ. Ερατώ Αϊδίνη Χρύσα Βουλιστιώτη Κωνσταντίνος Κονδύλης Εύη Ξουρή Θεοδώρα Τελάκη

ΑΡΧΑΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ. Ερατώ Αϊδίνη Χρύσα Βουλιστιώτη Κωνσταντίνος Κονδύλης Εύη Ξουρή Θεοδώρα Τελάκη ΑΡΧΑΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ Ερατώ Αϊδίνη Χρύσα Βουλιστιώτη Κωνσταντίνος Κονδύλης Εύη Ξουρή Θεοδώρα Τελάκη ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ: Μινωικός Πολιτισμός(3.000-1420) Μυκηναϊκός Πολιτισμός(1.600-1.100) Αρχαϊκή Εποχή(800-500)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις»

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» Διδάσκουσα: Κούβου Ουρανία Φοιτήτρια: Παπαϊωάννου Αργυρώ

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του Φερδινάνδου Συγγραφέας: Μούνρω Λιφ. Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου

Η ιστορία του Φερδινάνδου Συγγραφέας: Μούνρω Λιφ. Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου Η ιστορία του Φερδινάνδου Συγγραφέας: Μούνρω Λιφ. Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου Μια φορά κι έναν καιρό στην Ισπανία υπήρχε ένας μικρός ταύρος που το όνομά του ήταν Φερδινάνδος. Όλοι οι άλλοι μικροί

Διαβάστε περισσότερα

3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης. Κύπρος Ξανα! Re-Cyprus! Ομαδική εργασία 5 μαθητών. Ομα δα 1 - Γυμνα σιο

3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης. Κύπρος Ξανα! Re-Cyprus! Ομαδική εργασία 5 μαθητών. Ομα δα 1 - Γυμνα σιο 3 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Εικαστικών Τεχνών Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης Κύπρος Ξανα! Re-Cyprus! Ομαδική εργασία 5 μαθητών Ομα δα 1 - Γυμνα σιο Σκέψεις και προβληματισμοί: Ποίες είναι οι παραδόσεις της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τα φύλλα εργασίας προέρχεται εξολοκλήρου από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Διαβάζουμε: Οι Κυκλάδες οφείλουν το όνομά τους στη γεωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και Τεχνολογία Α και Β ΦΑΡΜΑ

Σχεδιασμός και Τεχνολογία Α και Β ΦΑΡΜΑ Σχεδιασμός και Τεχνολογία Α και Β ΦΑΡΜΑ Από Ειρήνη Πετράκη (δασκάλα / σύμβουλο ΣΧ.Τ.) ΦΑΡΜΑ ομές ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΜΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1 Ο 40λεπτο Τα ζώα της φάρμας ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Ζώα της φάρμας ή αλλιώς ήμερα ζώα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια

Διαβάστε περισσότερα

Γεωμετρική Εποχή Πώς περνούμε τη μέρα μας;

Γεωμετρική Εποχή Πώς περνούμε τη μέρα μας; Γεωμετρική Εποχή Πώς περνούμε τη μέρα μας; ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ 0 Γνωρίζουμε από τα αγγεία σε τάφους ότι κατά την Γεωμετρική Εποχή, οι άνθρωποι στην Κύπρο έπιναν κρασί, χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο, έτρωγαν

Διαβάστε περισσότερα

4. ΗΜΟΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑ ΑΣ - 41 -

4. ΗΜΟΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑ ΑΣ - 41 - 4. ΗΜΟΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑ ΑΣ - 41 - 4.1 ΑΓΙΟΣ ΣΩΣΤΗΣ Όπως και τα υπόλοιπα, έτσι και το πρώην σχολείο του Αγίου Σώστη είναι ένα πέτρινο κτίριο µε κεραµοσκεπή και βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Tο κτίριο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ο κύκλος της ζωής των Μαστόρων στα Προπολεμικά χρόνια http://www.kerasovo.gr/habits/137.html

Ο κύκλος της ζωής των Μαστόρων στα Προπολεμικά χρόνια http://www.kerasovo.gr/habits/137.html Ο κύκλος της ζωής των Μαστόρων στα Προπολεμικά χρόνια http://www.kerasovo.gr/habits/137.html Το χωριό μας, η Αγία Παρασκευή (Κεράσοβο) Κόνιτσας ήταν από τα μέσα του 19ου αιώνα κατεξοχήν μαστοροχώρι καθώς

Διαβάστε περισσότερα

Ο Λαογραφικός Όμιλος Ελλήνων Αμερικής εορτάσε την Επέτειο ίδρυσης του

Ο Λαογραφικός Όμιλος Ελλήνων Αμερικής εορτάσε την Επέτειο ίδρυσης του 19/02/2019 Ο Λαογραφικός Όμιλος Ελλήνων Αμερικής εορτάσε την Επέτειο ίδρυσης του / Ομογένεια Πραγματοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία η τσιπουροβραδιά το Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2019 στο Πολιτιστικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ. (Monachus monachus)

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ. (Monachus monachus) ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ (Monachus monachus) Η Μεσογειακή Φώκια είναι το µόνο είδος φώκιας που συναντάται στη Μεσόγειο και αποτελεί ένα από τα πλέον απειλούµενα είδη θαλάσσιων θηλαστικών στον

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ. Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου. (Δημιουργική γραφή)

Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ. Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου. (Δημιουργική γραφή) Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΩΣ Διασκευή ενός κεφαλαίου του λογοτεχνικού βιβλίου (Δημιουργική γραφή) Ο γάμος σε μια κλειστή κοινωνία όπως το χωριό που βρισκόταν η παρέα των αγοριών ήταν ένα γεγονός που αφορούσε όλο

Διαβάστε περισσότερα

Μια μέρα στη ζωή μιας καλαθοποιού

Μια μέρα στη ζωή μιας καλαθοποιού Μια μέρα στη ζωή μιας καλαθοποιού Γεια σας, ονομάζομαι Χέλεν. Είμαι εργάτρια σε πρεμνοφυές δάσος και καλαθοποιός. Τα πρεμνοφυή δάση γεννιούνται από αραβλαστήματα και δίνουν ξύλο μικρών διαστάσεων. Το ξύλο

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού. «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους»

Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού. «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους» Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους» Γ και ΣΤ Τάξη 2007 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία είναι μια συνεργασία της Γ Τάξης και ΣΤ Τάξης του

Διαβάστε περισσότερα

Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής

Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής: Τοξοβολία Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α Σερρών,

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία. Κτηνοτροφία

Γεωργία. Κτηνοτροφία Γεωργία Κτηνοτροφία 1 Ιστορική Αναδρομή Πως ξεκίνησε η γεωργία και η εξέλιξή της. Η εποχή που άρχισε ο άνθρωπος να ασχολείται μ' αυτή δεν μπορεί να οριστεί ακριβώς. Μπορούμε όμως να πούμε ότι θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

«Το Πάσχα στη Λιλιπούπολη!» ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: ΜΠΟΥΦΕΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΜΗΜΑ: ΠΝ2 Τα αλεπουδάκια ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ

«Το Πάσχα στη Λιλιπούπολη!» ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: ΜΠΟΥΦΕΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΜΗΜΑ: ΠΝ2 Τα αλεπουδάκια ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ «Το Πάσχα στη Λιλιπούπολη!» ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: ΜΠΟΥΦΕΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΜΗΜΑ: ΠΝ2 Τα αλεπουδάκια ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ 2017-2018 «Κι είναι ακόμη τα γόνατα που κάθιζε αμίλητος, δυο δυο τα παιδιά κι απλώνοντας δίπλα του,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΥΗ (ΠΑΛΑΤΙ-ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ- ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ) 5 η ομάδα

ΣΚΕΥΗ (ΠΑΛΑΤΙ-ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ- ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ) 5 η ομάδα 5 η ομάδα 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Τάξη Ε2 2014-2015 Μυρσίνη Μαλιόγκα, Ευάγγελος Σωτηριάδης, Κατερίνα Γαλλιού 1. Τι σκεύη χρησιμοποιούσαν οι αυτοκράτορες στις στρατιωτικές

Διαβάστε περισσότερα