ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ"

Transcript

1

2 ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ Πρόεδρος: Ε. Μαλάμου-Λαδά Αντιπρόεδρος: Γ. Κατσάνης Γενικός Γραμματέας: Α. Πάγκαλη Ειδικός Γραμματέας: Ε. Κουσκούνη Ταμίας: Κ. Τζανέτου Σύμβουλοι: Ε. Τρίκκα - Γραφάκου Γ. Βρυώνη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑSCENT, Βασ. Σοφίας 77, Αθήνα Τηλ.: , Fax: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΔΟΣΗΣ Δ. Αδρακτά Σ. Αλεξίου Ε. Αναστασίου Α. Αρσένη Γ. Αρσένης Α. Αυλάμη Ν. Βαβάτση Ν. Βακάλης Μ. Βάρλα Α. Βατόπουλος Ε. Βογιατζάκης Γ. Βρυώνη Π. Γολεμάτη Β. Δαλαΐνα Β. Δανιηλίδης Γ. Δημητρακόπουλος Ζ. Ζουλλιέν Ε. Καδά Β. Καλαποθάκη Α. Κανσουζίδου Σ. Καρτάλη Μ. Κατελανή Γ. Κατσάνης Β. Κοκκίνου Υ. Κουμαντάκη Γ. Κουππάρη Ε. Κουσκούνη Χ. Κούτσια Τ. Κρεμαστινού Α. Κωστούλα A. Κωτσοβίλη Σ. Λεβειδιώτου Ν.Ι. Λεγάκης Ε. Μαλάμου Α. Μανιάτης Γ. Μαργαρίτη Α. Μεντής Α. Μητρούσια Κ. Μοίρας Α. Μπεθυμούτη Ε. Μποσινάκου Α. Πάγκαλη Ο. Πανιάρα Ε. Παπαφράγκας Χ. Παπαστεριάδη Ε. Παππά Ε. Παρασκάκη Β. Πετροχείλου Α. Ρουμελιώτου Α. Σταυροπούλου Σ. Τζανετής Κ. Τζανέτου Ε. Τρίκκα Χ. Τσάνταλη Ι. Τσελέντης Α. Τσακρής Μ. Φουστούκου Ι. Φραγκάκη Ε. Φραγκούλη Ε. Χωρέμη ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Κ. ΤΖΑΝΕΤΟΥ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑSCENT, Βασ. Σοφίας 77, Αθήνα, Τηλ.: , Fax: ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ: 30,00 Ευρώ. Οι συνδρομές αποστέλλονται με ταχυδρομική επιταγή στη διεύθυνση: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ASCENT Κ. ΤΖΑΝΕΤΟΥ, ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 77, ΑΘΗΝΑ ΕKΔΟΤΕΣ: Κ. ΤΖΑΝΕΤΟΥ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ: Π. ΓεωργακακοΣ, Τυρινθου 30, ανω Γλυφαδα, Τηλ.: , Fax: ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: Εταιρειών (90,00 Ευρώ), Εξωτερικού (150 US$) και Κύπρου (50 Ευρώ) αποστέλλονται με ταχυδρομική επιταγή στη διεύθυνση: Π. Γεωργακακοσ, Τυρίνθου 12, Α. Γλυφάδα ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΤΕΧΝΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΗΛ.: , FAX: , techn@.hol.gr ISSN Ι Δ Ι Ο Κ Τ Η Τ Η Σ Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Υ: Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Μ Ι Κ Ρ Ο Β Ι Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η Ε ΤΑ Ι Ρ Ε Ι Α

3 ACTA MICROBIOLOGICA HELLENICA BIMONTHLY JOURNAL OF THE GREEK SOCIETY OF MICROBIOLOGY BOARD OF THE GREEK SOCIETY OF MICROBIOLOGY FOR THE YEARS President: E. Malamou-Lada Vice President: G. Katsanis Secretary General: A. Pagali Secretary: Ε. Κouskouni Treasurer: K. Tzanetou Members: E. Trikka-Grafakou G. Vrioni SOCIETY SECRETARIAT ΑSCENT, 77 Vas. Sofias Ave, GR Athens, Greece Tel.: , Fax: D. Αdracta S. Αlexiou Ε. Αnastassiou Α. Antoniadis A. Arseni G. Arsenis Α. Avlami Α. Bethimouti Ε. Bossinakou E. Choremi V. Dalaina V. Danielides G. Dimitrakopoulos Μ. Foustoukou E. Fragouli J. Frangaki P. Golemati G. Joullien Ε. Κada V. Kalapothaki Α. Κansouzidou S. Κartali Μ. Κatelani G. Κatsanis V. Kokkinou Α. Κostoula A. Kotsovili Υ. Koumantaki G. Kouppari Ε. Κouskouni SCIENTIFIC BOARD C. Κoutsia Τ. Κremastinou Ν. Legakis S. Levidiotou Ε. Malamou Α. Maniatis G. Μargariti Α. Μentis C. Miras Α. Μitroussia Α. Pagali Ο. Paniara Ε. Papafrangas C. Papasteriadi E. Pappa V. Petrochilou Α. Roumeliotou Α. Stavropoulou E. Trikka A. Tsakris C. Τsantali J. Τselentis S. Tzanetis K. Tzanetou Ν. Vakalis Μ. Varla Α. Vatopoulos Ν. Vavatsi E. Vogiatzakis G. Vrioni EDITORS K. TZANETOu, G. Vrioni MAILING ADDRESS OF JOURNAL: ACTA MICROBIOLOGICA HELLENICA K. TZANETOU, G. Vrioni ASCENT, 77 VAS. SOFIAS AVE, GR ATHENS, GREECE, TEL.: , Fax: Annual SUBSCRIPTIONS: ABRoAD 150 USd, Cyprus 30 CYP P. GEORGAKAKOS, 12 TyRINTHOU Str., GR α. GLυfαdα, GREECE. Τel.: , Fax: ISSN INTERNET: O F F I C I A L P U B L I C A T I O N O F T H E G R E E K S O C I E T Y O F M I C R O B I O L O G Y

4 ACTA MICROBIOLOGICA HELLENICA BIMONTHLY JOURNAL OF THE GREEK SOCIETY OF MICROBIOLOGY REVIEWS Contents E. Kalogeropoulou, G. Vrioni: Diagnosis of Legionella infection... 6 K. TZANETOU: Diagnostic approach of helminthic parasitic infections with interest for clinical microbiologist P.L. Karkalousos: Τhe detection of systematic errors in haematology analyzers by using patients results CASE REPORTS e Vagiakou, m. orfanidou, d. miltsakikis, k. zourla, e. petrou, a. goula, g. ganteris, e. fragouli, e. malamou-lada: Fungal keratitis caused by Alternaria spp following injury VOLUME 53 NUMBER 1 January February 2008

5 ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Περιεχόμενα ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ Ε. ΚαλογεροποΥλου, Γ. Βρυώνη: Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp... 6 Κ. ΤζανΕτου: Διαγνωστική προσέγγιση ελμινθικών παρασιτικών λοιμώξεων με ενδιαφέρον για τον Κλινικό Μικροβιολόγο Π.Λ. ΚαρκαλοΥσος: Η ανίχνευση συστηματικών σφαλμάτων στους αιματολογικούς αναλυτές με τη χρήση αποτελεσμάτων ασθενών ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Ε. ΒαγιΑκου, Μ. ΟρφανΙδου, Δ. ΜιλτσακΑκης, Κ. ΖοΥρλΑ, Ε. ΠΕτρου, Α. ΓοΥλα, Γ. ΓκαντΕρης, Ε. ΦραγκοΥλη, Ε. ΜαλΑμου - ΛαδΑ: Μυκητιασική κερατοειδίτιδα από alternaria spp μετά από τραυματισμό ΤΟΜΟΣ 53 ΤΕΥΧΟΣ 1 Ιανουαριος Φεβρουαριος 2008

6 6 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. Ε. Καλογεροπούλου, Γ. Βρυώνη Τα βακτηρίδια του γένους Legionella αποτελούν σημαντικά αίτια νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως. Το γεγονός ότι η λοίμωξη από αυτά υποδύεται τη συμπτωματολογία άλλων νόσων του πνευμονικού παρεγχύματος, έχει ως αποτέλεσμα η οριστική διάγνωση να γίνεται μόνο εργαστηριακά. Αυτή επιτυγχάνεται με την απομόνωση του μικροοργανισμού σε ειδικά θρεπτικά υλικά, την ανίχνευση του ελεύθερου αντιγόνου Legionella στα ούρα και την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων στον ορό του ασθενή. Για τη βέβαιη εργαστηριακή διάγνωση συνηγορούν η απομόνωση του μικροοργανισμού και/ή η τετραπλάσια αύξηση του τίτλου των αντισωμάτων σε δύο δείγματα ορού (οροαναστροφή) ή αντιγονουρία. Πρόσφατα, η ανίχνευση του γενετικού υλικού της Legionella σε διάφορα κλινικά δείγματα με τη μέθοδο της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης (PCR) έχει δώσει καλά αποτελέσματα. Οι τεχνικές αυτές όμως απαιτούν προτυποποίηση για αύξηση της ευαισθησίας και της ειδικότητάς τους, ώστε να μπορέσουν να εφαρμοστούν σε μικροβιολογικά εργαστήρια ρουτίνας. Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ 2008, 53 (1): 6-15 Λέξεις κλειδιά: Legionella, εργαστηριακή διάγνωση Εισαγωγή Μια επιδημία αναπνευστικής νόσου το 1976 σε συνέδριο της Αμερικάνικης Λεγεώνας στη Φιλαδέλφεια οδήγησε στην ταυτοποίηση ενός άγνωστου ως τότε βακτηριδίου, της Legionella pneumophila. 1 Τα μέλη του γένους Legionella είναι Gram αρνητικά βακτήρια, τα οποία συνήθως αποικίζουν φυσικά υδάτινα περιβάλλοντα, όπου επιβιώνουν ως ενδοκυττάρια παράσιτα σε πρωτόζωα. Το γένος Legionella περιλαμβάνει τουλάχιστον 50 είδη και 71 ορότυπους, με την L. pneumophila να είναι το Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας, ΠΓΝ «Αττικόν», Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χαϊδάρι πιο συχνά εντοπιζόμενο είδος στο περιβάλλον. 2 Περισσότερα από 21 είδη Legionella είναι παθογόνα για τον άνθρωπο 3 με μετάδοση από το τεχνητό ή το φυσικό υδάτινο περιβάλλον (π.χ. ψυκτικά μηχανήματα, κλιματισμός, συντριβάνια, πήδακες κ.ά.) και αποτελούν ασύνηθες μεν, αλλά όχι σπάνιο αίτιο λοιμώξεων αναπνευστικού στην κοινότητα, προσβάλλοντας ιδιαίτερα ασθενείς με ανοσοανεπάρκεια ή άλλες σοβαρές συμπαρομαρτούσες νόσους. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων νόσου στον άνθρωπο, απομονώνεται το είδος L. pneumophila, ειδικά ο ορότυπος 1 (Lp1), μεταξύ 15 διαφορετικών οροτύπων, και ακολουθεί το είδος L.micdadei. Η κλινική εικόνα της λοίμωξης από Legionella

7 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. spp. περιλαμβάνει όλο το φάσμα μεταξύ της αυτοπεριοριζόμενης γριππώδους συνδρομής και της βαριάς πνευμονίας, χωρίς να υπάρχουν ειδικά κλινικά ή ακτινολογικά ευρήματα, ενώ η θνητότητα σε σοβαρές περιπτώσεις φτάνει έως 25%. 4 Διάγνωση Η εργαστηριακή διάγνωση της Legionella spp. γίνεται με: (α) απόδειξη της παρουσίας του βακτηρίου με μικροσκοπική εξέταση χρωματισμένων κλινικών δειγμάτων και στη συνέχεια καλλιέργεια in vitro και απομόνωση της Legionella spp. σε ειδικά θρεπτικά υλικά, (β) άμεσο ανοσοφθορισμό, (γ) ανίχνευση του αντιγόνου της L. pneumophila σε δείγματα ούρων, (δ) ορολογική διάγνωση με ανίχνευση των αντισωμάτων του ορού έναντι της Legionella spp. και (ε) μοριακές τεχνικές (Πίν. 1). Η απομόνωση του βακτηριδίου στην καλλιέργεια είναι η πιο ασφαλής μέθοδος και πρέπει να επιχειρείται όποτε αυτό είναι δυνατό. Είναι σημαντικό τα κλινικά δείγματα να αποστέλλονται έγκαιρα (πριν την έναρξη αντιμικροβιακής αγωγής) και σωστά (κατάλληλη ποσότητα, γρήγορη μεταφορά) στο μικροβιολογικό εργαστήριο και με την ενημέρωση ότι πιθανολογείται λοίμωξη από Legionella spp., ώστε να χρησιμοποιούνται οι κατάλληλες χρώσεις και να γίνεται σωστά η επεξεργασία των δειγμάτων. Αποστολή δειγμάτων στο εργαστήριο Τα κλινικά δείγματα για καλλιέργεια και απομόνωση της Legionella spp. (Πίν. 2) πρέπει να αποστέλλονται στο εργαστήριο το συντομότερο δυνατό κατά την οξεία φάση της λοίμωξης. 5 Ιδιαίτερη σημασία έχει η ταχεία μεταφορά στο εργαστήριο γιατί, παρότι οι λεγιονέλλες επιζούν επί μακρόν, η απομόνωσή τους μπορεί να κατασταλεί από την υπερανάπτυξη των μικροοργανισμών της φυσιολογικής χλωρίδας. Αν η άμεση καλλιέργεια των δειγμάτων δεν είναι δυνατή, τότε αυτά πρέπει να τοποθετούνται στην απλή ψύξη ή να καταψύχονται, αφού έχει παρατηρηθεί ότι η Legionella spp. επιζεί στην ψύξη για τουλάχιστον μία εβδομάδα. Τα κλινικά δείγματα που παραλαμβάνονται από το μικροβιολογικό εργαστήριο για να καλλιεργηθούν πρέπει να περιέχουν συγκεκριμένη ποσότητα υλικού, ώστε να μπορεί να γίνει καταρχήν η κατάλληλη επεξεργασία του δείγματος (Πίν. 2). 6 Δεν εφαρμόζεται ποσοτική καλλιέργεια του βρογχοκυψελιδικού εκπλύματος (BAL) για Legionella spp. και δεν συνιστάται επαναληπτική καλλιέργεια για την αξιολόγηση της Πίνακας 1. Μέθοδοι για τη διάγνωση λοίμωξης από Legionella spp. Μέθοδος Χρονικό διάστημα διάγνωσης Καλλιέργεια 3-7 ημέρες Δείγματα κατώτερου αναπνευτικού Είδος δείγματος Ευαισθησία % Ειδικότητα % Σχόλια Ανιχνεύει όλα τα είδη και τους ορότυπους Καλλιέργεια Αίμα < Περιορισμένη διαγνωστική αξία Άμεσος ανοσοφθορισμός Ανίχνευση αντιγόνου Ορολογική διάγνωση Μοριακές μέθοδοι (PCR) <4 ώρες Δείγματα κατώτερου αναπνευτικού >95 Απαιτεί εμπειρία <1 ώρα Ούρα >99 Ανίχνευση μόνο της L. pneumophila ορότυπος εβδομάδες Ορός >95 Απαιτεί εξέταση δύο διαδοχικών δειγμάτων ορών <4 ώρες Δείγματα κατώτερου αναπνευτικού, ορός, ούρα >90 >90 >90 Χρειάζεται εμπειρία, ειδικό εξοπλισμό

8 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 Πίνακας 2. Κλινικά δείγματα για διάγνωση λοίμωξης από Legionella spp (από Iseberg 6 ) Δείγμα Απαιτούμενη ποσότητα - σχόλια Κατώτερου αναπνευστικού Πτύελα Βρογχικές αναρροφήσεις Τραχειακές αναρροφήσεις 3 ml Βρογχικά εκπλύματα Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα (BAL) 50 ml Υλικό ειδικής βρογχικής βούρτσας Στείρα βιολογικά υγρά Η βούρτσα κόβεται mm πριν από το τέλος της, τοποθετείται σε μικρό αποστειρωμένο δοχείο με 0,5 ml φυσιολογικού ορού ή θρεπτικού ζωμού TSB Περικαρδιακό Πλευριτικό Περιτοναϊκό Βρογχικό ή πνευμονικό βιοπτικό υλικό Άλλοι ιστοί και υλικά από τραύματα Αιμοκαλλιέργειες 5 ml Τοποθέτηση δείγματος σε αποστειρωμένη γάζα που έχει εμβαπτισθεί σε φυσιολογικό ορό και τοποθέτησή της σε αποστειρωμένο δοχείο Παράδειγμα: προσθετικές καρδιακές βαλβίδες Δεν υπάρχει αξιόπιστη μέθοδος για την ανίχνευση Legionella spp από το αίμα αντιμικροβιακής αγωγής, αφού η καλλιέργεια της Legionella spp. αφενός είναι δύσκολη με χαμηλές ανιχνευόμενες συγκεντρώσεις, αφετέρου μπορεί να παραμένει θετική για αρκετές εβδομάδες μετά από την εφαρμογή κλινικά επιτυχούς αντιμικροβιακής αγωγής. Δείγματα σε ποσότητα μικρότερη της απαιτούμενης είτε απορρίπτονται (π.χ. BAL σε ποσότητα < 30 ml), είτε ενημερώνεται ο κλινικός ιατρός για την επισφαλή αξιολόγησή τους (π.χ. πλευριτικό υγρό < 5 ml.) 6 Επίσης συλλέγονται και αποστέλλονται στο εργαστήριο δείγματα ούρων για ανίχνευση του αντιγόνου της Legionella spp. Το δείγμα ούρων μεταφέρεται άμεσα στο εργαστήριο σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, διαφορετικά διατηρείται στην απλή ψύξη. Δεν πρέπει όμως να καταψυχθεί γιατί έτσι μειώνονται η ευαισθησία και η ειδικότητα της δοκιμασίας. 7 Μικροσκόπηση Η διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. στη συνήθη κλινική πρακτική γίνεται με την αναζήτηση της παρουσίας του βακτηριδίου κατά τη μικροσκοπική εξέταση κλινικών δειγμάτων. Οι Legionellae spp. είναι πλειομορφικά Gramαρνητικά βακτηρίδια με σποραδική εμφάνιση νηματοειδών μορφών μήκους 20 μm και τα οποία συνήθως εμφανίζουν ελαφρώς λεπτυσμένα άκρα και κεντρικές στενώσεις. Η ανίχνευση Legionella spp. σε κλινικά δείγματα με την εφαρμογή χρώσης κατά Gram δεν είναι εύκολη, γι αυτό είναι απαραίτητη η χρήση εναλλακτικών μεθόδων χρώσης. Παρατεταμένη χρώση με σαφρανίνη ή η προσθήκη βασικής φουξίνης βελτιώνει την ευαισθησία της Gram χρώσης. Σε κλινική υποψία λοίμωξης από Legionella spp. με μη διαγνωστική τη χρώση Gram, η εφαρμογή της χρώσης της γεντιανής (μισή Gram χρώση), της χρώσης Gimenez

9 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. ή της χρώσης Giemsa, μπορεί επίσης να αυξήσει την ευαισθησία στην ανάδειξη του βακτηριδίου. Σε ιστολογικά παρασκευάσματα χρησιμοποιούνται συνήθως χρώσεις εμποτισμού με άργυρο (χρώσεις Dieterle και Warthin-Starry). 8 Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πτύελα ασθενών με λοίμωξη από Legionella spp. είναι συνήθως υδαρή με μεγάλο αριθμό επιθηλιακών κυττάρων (> 25 κ.ο.π.) και μικρό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων, ώστε να μην ισχύουν τα κλασικά κριτήρια απόρριψης των πτυέλων όταν πιθανολογείται η λοίμωξη αυτή και να προωθείται το δείγμα προς καλλιέργεια. 6,9 Καλλιέργεια Η καλλιέργεια των διαφόρων κλινικών δειγμάτων παραμένει η μέθοδος αναφοράς για τη διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp., με ευαισθησία και ειδικότητα που φτάνει το 80-90% και 100%, αντίστοιχα. 10 Η Legionella spp. είναι πρωτοπαθές παθογόνο του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και έτσι κατάλληλα δείγματα είναι οι βρογχικές εκκρίσεις, το BAL, το πλευριτικό υγρό, το βρογχικό και το πνευμονικό βιοπτικό υλικό. Δείγματα αναπνευστικού που είναι δύσκολο να ληφθούν δεύτερη φορά (όπως είναι το BAL, το πλευριτικό υγρό, και το βρογχικό ή το πνευμονικό βιοπτικό υλικό) πρέπει να καλλιεργούνται και για Legionella spp., ακόμα και αν αυτό δεν έχει ζητηθεί από τον κλινικό ιατρό. Πάντως, η μεμονωμένη καλλιέργεια πτυέλων παρουσιάζει χαμηλή ευαισθησία (<10%) στη διάγνωση της νόσου. 10,11 Οι λεγιονέλλες είναι απαιτητικοί μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται βραδέως, ώστε η απομόνωση έστω και μιας αποικίας να επιβεβαιώνει τη διάγνωση. 12 Η πιθανότητα να απομονωθεί Legionella spp. από κλινικό δείγμα είναι μεγαλύτερη όταν δεν υπάρχει ανταγωνισμός (ή υπάρχει σε περιορισμένη έκταση) από άλλα μικρόβια. Οι καλλιέργειες κλινικών δειγμάτων τα οποία περιέχουν χλωρίδα, όπως είναι τα πτύελα, οι βρογχικές και οι τραχειακές αναρροφήσεις, πρέπει να ενοφθαλμίζονται σε εκλεκτικά υλικά αφού πρώτα τα δείγματα υποστούν επεξεργασία με διάλυμα KCl-HCl (ph 2,2). 6 Η συνήθης πρακτική των κλινικών ιατρών να μη ζητούν την ανίχνευση Legionella σε συνήθη δείγματα του αναπνευστικού οδηγεί στην υποεκτίμηση της επίπτωσης της νόσου, αλλά και στην καθυστερημένη αναγνώριση περιπτώσεων επιδημίας. Σε ό,τι αφορά την ακριβή επεξεργασία των δειγμάτων, τα πτύελα, οι βρογχικές και οι τραχειακές αναρροφήσεις μπορούν να ενοφθαλμίζονται με αποστειρωμένο βαμβακοφόρο στυλεό απευθείας στα τρυβλία και στη συνέχεια να γίνονται οι διαδοχικές αραιώσεις. Εάν το δείγμα περιέχει πυώδεις ή αιματηρές περιοχές, αυτές πρέπει να επιλέγονται και να καλλιεργούνται κατά προτίμηση. 6 Τα φυσιολογικά στείρα βιολογικά υλικά, καθώς και τα βρογχικά και βρογχοκυψελιδικά εκπλύματα, πρέπει να φυγοκεντρούνται και το ίζημά τους στη συνέχεια να ενοφθαλμίζεται στα κατάλληλα θρεπτικά υλικά. Το πνευμονικό βιοπτικό υλικό πρέπει πρώτα να ομογενοποιείται και στη συνέχεια να καλλιεργείται. Τα δείγματα αυτά μετά τον ενοφθαλμισμό τους φυλάσσονται στην ψύξη για επανέλεγχο με ειδικές τεχνικές, αν αυτό χρειαστεί. 6 Αναφορικά με την καλλιέργεια αίματος, η απομόνωση Legionella spp. είναι πολύ δύσκολη και γενικά μη αναμενόμενη με την εφαρμογή συμβατικών ή αυτοματοποιημένων συστημάτων, καθώς και τη χρήση συστημάτων λύσης με φυγοκέντρηση (Isolator). 13 Πάντως, υπάρχουν μεμονωμένες αναφορές για ανάπτυξη του μικροοργανισμού μέσω τυφλών ανακαλλιεργειών ζωμών αιμοκαλλιεργειών σε τρυβλία BCYE. Κάπως καλύτερα είναι τα αποτελέσματα των αιμοκαλλιεργειών με απευθείας ενοφθαλμισμό σε τρυβλίο BCYE. Σε κάθε περίπτωση, η ευαισθησία των αιμοκαλλιεργειών στην ανάδειξη της νόσου φαίνεται να είναι περιορισμένη (<10%) και να αφορά κυρίως στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς, που, εξάλλου, θετικοποιούν ευκολότερα τα δείγματα του αναπνευστικού. 14 Τα θρεπτικά υλικά που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια της Legionella spp. είναι: 1) το ειδικό για την ανάπτυξη της τρυβλίο BCYE-α (άγαρ εκχυλίσματος ζύμης ενεργού άνθρακα εμπλουτισμένο με α-κετογλουταρικό, buffered charcoal-yeast extract agar), 2) το τρυβλίο PAC (BCYE με α-κετογλουταρικό, επιλεγμένους αντιμικροβιακούς παράγοντες polymixin, anisomycin, cefamandole και βαφικές ύλες) και 3) το τρυβλίο PAV (BCYE με επιλεγμένους αντιμικροβιακούς παράγοντες polymixin, anisomycin, vancomycin και βαφικές ύλες) που χρησιμοποιείται σε κλινικά δείγματα με χλωρίδα. 6,7 Ειδικότερα, σε δείγματα ασθενών με κυστική ίνωση ή νοσοκομειακών ασθενών που είναι αποικισμένοι με gram αρνητικά βακτήρια, εκτός από την

10 10 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 επεξεργασία του δείγματος με διάλυμα KCl-HCl (ph 2.2), είναι χρήσιμο να ενοφθαλμιστεί επιπλέον το επεξεργασμένο δείγμα και σε ένα μη εκλεκτικό υλικό, όπως είναι το BAP, ή σε ένα τρυβλίο BCYE-α που δεν περιέχει κυστεΐνη (BCYE- L ). 6,15 Ο ενοφθαλμισμός στα τρυβλία αυτά βοηθά στον εντοπισμό των αποικιών της Legionella spp. ως εξής: οι μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται στο BCYE-α τρυβλίο, αλλά όχι στο BAP τρυβλίο ή στο τρυβλίο BCYE- L είναι πιθανό να αποτελούν αποικίες Legionella spp., κάτι που διευκρινίζεται στη συνέχεια με περαιτέρω έλεγχο. Η ανάπτυξη των διαφόρων ειδών Legionella spp. δεν είναι ίδια στα διάφορα τρυβλία με αντιβιοτικά. Για παράδειγμα, η L. micdadei είναι ευαίσθητη στη cefamandole και δεν αναπτύσσεται στο τρυβλίο PAC. Επίσης αναφέρονται στη βιβλιογραφία είδη Legionella spp. τα οποία αναπτύσσονται σε τρυβλία PAV, ενώ αδυνατούν να αναπτυχθούν σε τρυβλία PAC. 16 Αυτό καταδεικνύει την ανάγκη χρήσης πολλαπλών ειδικών θρεπτικών υλικών για την επιτυχέστερη απομόνωση των ειδών Legionella spp. Τα ενοφθαλμισμένα υλικά επωάζονται στους 35 ο - 37 ο C σε περιβάλλον με αέρα και σχετική υγρασία 50-70% για 7 ημέρες. Η εξέταση των τρυβλίων για την αναγνώριση ύποπτων αποικιών γίνεται κάθε μέρα. Οι αργά αναπτυσσόμενες τυπικές αποικίες της Legionella spp. ανιχνεύονται εντός του πρώτου 24ώρου με τη χρησιμοποίηση στερεοσκοπικού μικροσκοπίου (x20 - x50). 6 Οι νεαρές αυτές αποικίες είναι πολύ μικρές και παρουσιάζουν κυανό, πρασινωπό ή πορφυρό ιριδισμό. Οι ώριμες αποικίες ηλικίας 3-4 ημερών έχουν διάμετρο 3-4 mm και έχουν εμφάνιση σαν τριμμένο γυαλί. Οι παλαιότερες αποικίες χάνουν σταδιακά τον ιριδισμό τους και παρουσιάζονται γκριζωπές με λευκό κέντρο. Οι αποικίες πρέπει επίσης να εξετάζονται χρησιμοποιώντας λάμπα UV μακρού μήκους κύματος (Wood s lamp, 365 nm) σε σκοτεινό δωμάτιο, γιατί κάποιες αποικίες ειδών Legionella spp. εκπέμπουν συγκεκριμένο ιριδισμό κάτω από λάμπα UV, όπως γαλαζόλευκο (π.χ. L. bozemanii, L. dumoffii, L. anisa), κίτρινο-πράσινο (π.χ. L. wadsworthiii, L. birminghamensis) ή κόκκινο ιριδισμό (π.χ. L. erythra, L. rubrilucens). 6 Οι αποικίες που παρουσιάζουν στοιχεία από την ανωτέρω μορφολογία πρέπει καταρχήν να βαφτούν κατά Gram. Εάν αναδειχθούν Gram αρνητικά λεπτά βακτηρίδια, πρέπει να ερευνηθεί αν η κυστεΐνη ( L - cysteine) είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του βακτηρίου. Αυτό γίνεται με την ανακαλλιέργεια της ύποπτης αποικίας τόσο σε τρυβλίο BCYE-α όσο και σε αιματούχο τρυβλίο ή σε τρυβλίο BCYE- L. 6,7 Σε στελέχη τα οποία αναπτύσσονται σε τρυβλίο BCYE-α και όχι σε BAP ή σε τρυβλίο BCYE- L μπορούν να εφαρμοστούν τελικές μέθοδοι ταυτοποίησης οι οποίες οδηγούν στην οριστική διάγνωση. Τέτοιες είναι η μέθοδος της μικροσυγκόλλησης (Agglutination Latex Test Oxoid, UK), που ανιχνεύει τόσο τους ορότυπους 1 και 2-14 της L. pneumophila, όσο και άλλα είδη Legionella spp. παθογόνα για τον άνθρωπο, καθώς επίσης και η μέθοδος του άμεσου ανοσοφθορισμού (DFA) επί της ύποπτης αποικίας 6 (Εικ. 1). Άμεσος ανοσοφθορισμός Η Legionella spp. μπορεί επίσης να ανιχνευθεί με απευθείας εφαρμογή άμεσου ανοσοφθορισμού (Direct Fluorescent Antibody, DFA) σε κλινικά δείγματα. Η εφαρμογή της μεθόδου απαιτεί εμπειρία, η δε ευαισθησία της είναι περίπου 25-70% με πολύ υψηλή ειδικότητα, παρότι έχουν περιγραφεί και διασταυρούμενες αντιδράσεις με είδη όπως Pseudomonas spp., Bacteroides fragilis και Staphylococcus aureus. Οι διασταυρούμενες αντιδράσεις μειώνονται σημαντικά όταν χρησιμοποιείται μονοκλωνικό αντίσωμα συζευγμένο με φλουορεσκεΐνη. 10 Δεδομένου ότι η ακρίβεια μιας διαγνωστικής μεθόδου σχετίζεται άμεσα με την εκ των προτέρων πιθανότητα για θετικό αποτέλεσμα, σε περιοχές που έχουν χαμηλή επίπτωση λοίμωξης από Legionella spp., η θετική και η αρνητική προγνωστική αξία του άμεσου ανοσοφθορισμού είναι μη αποδεκτές. Πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η γρήγορη αναγνώριση του βακτηρίου εντός 2 έως 4 ωρών και η δυνατότητα εφαρμογής της μετά από την έναρξη αντιμικροβιακής θεραπείας. Ανίχνευση του αντιγόνου της Legionella spp. στα ούρα Η αντιγονουρία από Legionella μπορεί να ανιχνευτεί ήδη από την ημέρα έναρξης των συμπτωμάτων έως και εβδομάδες αργότερα. Οι κλασικές μέθοδοι ανίχνευσης αντιγόνων Legionella στα ούρα είναι η ραδιοανοσολογική, η ανοσοενζυμική και η μέθοδος της συγκολλητινοαντίδρασης. Σήμερα, σε ευρεία εφαρμογή είναι η ανοσοχρωματογραφική μέθοδος ανίχνευσης του

11 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. 11 Εικόνα 1. Αλγόριθμος ταυτοποίησης Legionella spp από καλλιέργεια σε BCYE άγαρ. *Λάμπα UV μήκους κύματος 365-nm, ** οι σταυροί αναφέρονται στο μέγεθος ανάπτυξης: 4+ καλή ανάπτυξη, 1+ πτωχή ανάπτυξη, 0 όχι ανάπτυξη (τροποποίηση από Edelstein 7 ) αντιγόνου οροομάδας 1 της L. pneumophila στα ούρα (Binax NOW, Portland, Maine). 17 Η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε ασθενείς με λοίμωξη αναπνευστικού που δεν παράγουν πτύελα και προσφέρει γρήγορο αποτέλεσμα μέσα σε 15 λεπτά. Ανιχνεύει λοιμώξεις οι οποίες οφείλονται στο συχνότερα απαντούμενο ορότυπο (ορότυπος 1 της L. pneumophila), 18 γι αυτό μια αρνητική δοκιμασία δεν αποκλείει την πιθανότητα λοίμωξης από άλλους ορότυπους ή άλλα είδη Legionella spp. Παρότι η ειδικότητα της ανοσοχρωματογραφικής μεθόδου στην ανίχνευση του οροτύπου 1 προσεγγίζει το 100% και η ευαισθησία της είναι επίσης υψηλή φτάνοντας το 70-90%, ιδιαίτερα προσεκτική πρέπει να είναι η κλινική αξιολόγηση του θετικού αποτελέσματος, καθώς ορισμένοι ασθενείς, κυρίως ανοσοκατασταλμένοι, με αργή υποχώρηση του πυρετού, συνεχίζουν να εκκρίνουν το αντιγόνο στα ούρα τους για πάνω από 60 ημέρες. 19 Πρέπει δηλαδή με βάση την ανοσολογική εικόνα και την κλινική πορεία του ασθενούς να εκτιμάται αν το θετικό αποτέλεσμα αντικατοπτρίζει ενεργό λοίμωξη ή λοίμωξη σε αποδρομή. Διαλυτό επίσης αντιγόνο Legionella spp. μπορεί να ανιχνευτεί και σε δείγματα εκτός των ούρων, όπως είναι τα πτύελα, ο πνευμονικός ιστός, το πλευριτικό υγρό και ο ορός του αίματος, αν και κάτι τέτοιο δεν έχει τύχει ευρείας εφαρμογής. 10 Ορολογική διάγνωση Λοιμώξεις οφειλόμενες σε είδη Legionella spp. συχνά διαγιγνώσκονται και με την εφαρμογή ορολογικών μεθόδων, με ευαισθησία που κυμαίνεται μεταξύ 41-94%. 20 Πρέπει να σημειωθεί ότι έχει παρατηρηθεί και η μεμονωμένη παραγωγή IgG, IgM ή IgΑ αντισωμάτων σε λοιμώξεις από Legionella spp. 7,20 Τα αντισώματα ανιχνεύονται με μεθόδους μικροσυγκόλλησης, με ανοσοενζυμικές τεχνικές ή με δοκιμασίες έμμεσου ανοσοφθορισμού (IFA). 20,22 Μεταξύ αυτών, η δοκιμασία έμμεσου ανοσοφθορισμού αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς για την ορολογική διάγνωση της νόσου και ανιχνεύει αντισώματα IgG, IgM και IgΑ. 7 Η οριστική διάγνωση απαιτεί οροαναστροφή, η

12 12 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 οποία ορίζεται ως η αύξηση του τίτλου των αντισωμάτων, από ένα ελάχιστο αρχικό τίτλο 1:128 σε τουλάχιστον τετραπλάσιο τίτλο ενός μεταγενέστερου δείγματος. Μεμονωμένος τίτλος 1:256 με τη δοκιμασία IFA πιθανολογεί τη νόσο σε περιόδους επιδημίας και μπορεί να θεωρηθεί καταρχήν θετικός, κάτι που δεν είναι αποδεκτό για την αναγνώριση σποραδικών περιπτώσεων. Αρκετοί ασθενείς (25%-40%) εμφανίζουν οροαναστροφή εντός της πρώτης εβδομάδας νόσησης. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις μια τετραπλάσια αύξηση του τίτλου των αντισωμάτων είναι συνήθως ανιχνεύσιμη εντός 3-4 εβδομάδων αν και σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται χρόνος άνω των 10 εβδομάδων. 22,23 Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ορισμένοι ασθενείς εμφανίζουν αντισώματα καθυστερημένα, μετά από 6 εβδομάδες νόσησης, σε μεμονωμένες δε περιπτώσεις είναι εντελώς αδύνατη η ανίχνευση αντισωμάτων. 10 Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση της οροαναστροφής δεν είναι άμεση, συχνά δε είναι ιδιαίτερα καθυστερημένη, γεγονός που περιορίζει την αξία της στη γρήγορη αιτιολογική αντιμετώπιση του ασθενούς. Μοριακές τεχνικές άμεσης ανίχνευσης Η εφαρμογή τεχνικών μοριακής μικροβιολογίας επέτρεψε την ταχεία διάγνωση λοίμωξης από Legionella spp., ανιχνεύοντας ακόμα και ελάχιστες ποσότητες γενετικού υλικού όλων των ειδών και οροτύπων του συγκεκριμένου μικροοργανισμού. 24 Η πρώτη από αυτές τις τεχνικές χρησιμοποιούσε ραδιοσημασμένο ανιχνευτή όλων των ειδών Legionella (Gen-Probe, San Diego, Calif.) με ποικίλες ειδικότητες και ευαισθησίες Το γεγονός όμως ότι έδωσε 13 ψευδώς θετικές περιπτώσεις κατά την εφαρμογή της σε ένα νοσοκομείο, οδήγησε στην απόσυρση του συγκεκριμένου αντιδραστηρίου από την αγορά. 28 Στη συνέχεια αναπτύχθηκαν διάφορες in house τεχνικές αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (polymerase chain reaction, PCR) με στόχο πολλαπλασιασμού σε διάφορες περιοχές του γενετικού υλικού του βακτηριδίου: mip γονίδιο (macrophage infectivity potentiator), 5S ριβοσωμιακό DNA γονίδιο, 16S ριβοσωμιακό DNA γονίδιο και 23S-5S DNA spacer (Πίν. 3). To mip γονίδιο είναι ειδικό του γένους Legionella, ενώ τα 5S και 16S γονίδια είναι ειδικά του είδους L. pneumophila. Τα κλινικά δείγματα στα οποία γίνεται η ανίχνευση είναι ποικίλα, κυρίως δείγματα του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πτύελα και BAL, αλλά και φαρυγγικά ή ρινοφαρυγγικά επιχρίσματα, μονοκύτταρα περιφερικού αίματος, ούρα και ορός. Η ευαισθησία κυμαίνεται από 11 έως 100%, 20 ίση ή μεγαλύτερη της καλλιέργειας αν πρόκειται για δείγματα του κατώτερου αναπνευστικού, η οποία αυξάνεται ανάλογα με το στάδιο της νόσου και τον αριθμό των δειγμάτων που ελέγχονται ανά ασθενή. 24,29 Η ειδικότητα αναφέρεται στην πλειονότητα των δημοσιεύσεων και είναι μικρότερη του 99%. Καλύτερα αποτελέσματα φαίνεται να έχει η πιο πρόσφατα εφαρμοζόμενη real-time PCR, με μεγαλύτερα ποσοστά ευαισθησίας και ειδικότητας Εντούτοις, για να καθιερωθεί η PCR ως διαγνωστικό εργαλείο ρουτίνας στη λοίμωξη από Legionella spp., θα πρέπει η ειδικότητα να είναι μεγαλύτερη του 99%. 20 Το γεγονός ότι η PCR μπορεί να εφαρμοστεί σε κλινικά δείγματα εκτός αναπνευστικού, όπως ορό και ούρα, είναι ιδιαίτερα ελκυστικό, δεδομένου ότι λύνει το πρόβλημα της μη παραγωγής πτυέλων από τον ασθενή. 29,33,34 Η ευαισθησία ανίχνευσης του DNA της Legionella στον ορό είναι χαμηλή (~50-60%), αλλά μπορεί να αυξηθεί (~70-90%) αν εφαρμοστεί σε ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη. 35,36 Πρόσφατα άρχισε να εφαρμόζεται εμπορική δοκιμασία ανίχνευσης των οροτύπων 1-14 της L. pneumophila σε πτύελα ασθενών (BD ProbeTec ET L. pneumophila, Becton Dickinson), η οποία έγινε αποδεκτή από το Food and Drug Administration (FDA), αλλά λείπουν δεδομένα από την κλινική εφαρμογή της. 37 Το πρόβλημα των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων με in house και εμπορικές δοκιμασίες δεν είναι εύκολο να λυθεί, δεδομένου ότι μπορεί να μην πρόκειται για πραγματικά ψευδή αποτελέσματα, αλλά για αδυναμία της μεθόδου αναφοράς να ανιχνεύσει το παθογόνο 37. Εξωτερικός έλεγχος ποιότητας της μοριακής ανίχνευσης Legionella σε κλινικά δείγματα εφαρμόστηκε σε 46 εργαστήρια μεταξύ των ετών 2004 και Τα περισσότερα των εργαστηρίων χρησιμοποιούσαν in house τεχνικές (93%) και το ποσοστό των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων (panel δειγμάτων αρνητικών για DNA Legionella spp.) ήταν 4% το 2004 και 8,2% το 2005, γεγονός που δείχνει ότι οι εφαρμοζόμενες μεθοδολογίες δεν έχουν πλήρως προτυποποιηθεί. 38 Χρειάζεται, επομένως, προσοχή στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων και οι εργαστηριακοί ιατροί θα πρέπει να συνεργάζονται

13 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. 13 Πίνακας 3. Μοριακές τεχνικές για την ανίχνευση DNA της Legionella σε κλινικά δείγματα (τροποποίηση από den Boer 20 ) Γονίδιο στόχος rrna rrna mip rrna 16S rrna Είδος κλινικού δείγματος Δείγματα αναπνευστικού, υλικό βιοψίας Δείγματα αναπνευστικού Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα Δείγματα αναπνευστικού Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα Μέθοδος αναφοράς Ευαισθησία Βιβλιογραφική αναφορά Καλλιέργεια 71% [17] Καλλιέργεια 70% [18] Καλλιέργεια 100% [19] Καλλιέργεια, άμεσος ανοσοφθορισμός, οροδιάγνωση 5S rrna Ορός, ούρα Καλλιέργεια, οροδιάγνωση 5S rrna Ούρα Καλλιέργεια, οροδιάγνωση, αντιγόνο στα ούρα 5S rrna Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα 11% [20] Καλλιέργεια 100% [21] 64% [7] 72% [22] Καλλιέργεια 100% [9] 5S rrna Υλικό βιοψίας Καλλιέργεια 69% [9] mip Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα Καλλιέργεια 100% mip Υλικό βιοψίας Καλλιέργεια 17% 16S rdna 23S-5S rrna Βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα Δείγματα αναπνευστικού Καλλιέργεια 100% [23] Καλλιέργεια, οροδιάγνωση, αντιγόνο στα ούρα 94% [10] mip Πτύελα Καλλιέργεια 100% [24] με τους κλινικούς για την ερμηνεία απρόσμενων αποτελεσμάτων, σύμφωνα με την κλινική εικόνα του ασθενούς και την επιδημιολογία της νόσου στη συγκεκριμένη περιοχή. 37 Συμπέρασμα Η διαφορική διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp. από τις άλλες πνευμονίες δεν είναι εύκολη. Εντούτοις, η έγκαιρη διάγνωση έχει συνδεθεί με χαμηλή θνητότητα, ως αποτέλεσμα της χορήγησης κατάλληλης αντιμικροβιακής αγωγής. Από την ανακάλυψη του αιτιολογικού παράγοντα τη δεκαετία του 1990, η καλλιέργεια και η ανίχνευση αντισωμάτων ήταν τα μόνα εργαλεία διάγνωσης στα περισσότερα μικροβιολογικά εργαστήρια ρουτίνας. Η χαμηλή ευαισθησία της καλλιέργειας, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση οροαναστροφής, είχαν ως αποτέλεσμα την υποεκτίμηση συχνότητας της νόσου. Η εμφάνιση εμπορικής δοκιμασίας ανίχνευσης αντιγόνου της Legionella στα ούρα οδήγησε στη διάγνωση περισσότερων περιστατικών και στην ελάττωση της θνητότητας, γεγονός που φαίνεται να είναι αντανάκλαση της έγκαιρης διάγνωσης. Βέβαια η ευαισθησία της μεθόδου είναι 70-90% σε περιπτώσεις πνευμονίας από L. pneumophila ορότυπου 1, αλλά είναι μικρότερη

14 14 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 αν πρόκειται για λοίμωξη από άλλους οροτύπους. Άρα, για την επίτευξη της μέγιστης ευαισθησίας χρειάζεται συνδυασμός καλλιέργειας, ορολογικών δοκιμασιών και ανίχνευσης αντιγόνου στα ούρα. Στο μέλλον, η εφαρμογή εύκολης τεχνικής PCR με υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα μεγαλύτερη από 99%, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp., και δεν αποκλείεται να αποτελέσει, σε συνδυασμό ίσως και με άλλες δοκιμασίες, τη μέθοδο αναφοράς. Summary Diagnosis of Legionella infection E. Kalogeropoulou, G. Vrioni Department of Clinical Microbiology, Attikon University Hospital, Medical School, University of Athens, Chaidari, Greece Since the discovery of Legionella spp., the microbiological diagnosis has been based on the culture and the serological investigation. Both methods require considerable time to produce results and have low to moderate sensitivity. In addition, the detection of the soluble Legionella antigen in urine specimens is a useful tool for the early diagnosis of Legionella infection. In order to reach the most accurate diagnosis, culture, serological investigation, and urinary antigen testing should all be performed together. In the last decade, much effort has been directed towards the development of assays detecting Legionella nucleic acid, but so far widely varying results on rather small patient numbers have been reported. Furthermore, these assays are laborious and complicated and thus they are not yet suitable for use in the routine clinical microbiological laboratory. Acta Microbiologica Hellenica 2008, 53 (1): 6-15 Key words: Legionella, diagnosis Βιβλιογραφία 1. McDade JE, Shepard CC, Fraser DW, et al. Legionnaires, disease. Isolation of a bacterium and demonstration of its role in other respiratory disease. N Engl J Med 1977, 297: Fang GD, Yu VL, Vickers RM. Disease due to the Legionellaceae (other than Legionella pneumophila). Historical, microbiological, clinical and epidemiological review. Medicine 1989, 68: Benin AL, Benson RF, Besser RE. Trends in Legionnaires disease, : declining mortality and new patterns of diagnosis. Clin Infect Dis 35: Wilkinson H.W. Hospital laboratory diagnosis of Legionella infections. Centers for Disease Control, Atlanta,Ga Iseberg HD. Clinical Microbiology Procedures Handbook, 2 nd edition, Section 3, pp Edelstein PH. Legionella. Στο: Manual of Clinical Microbiology. Murray PR et al. 9 th ed, American Society of Microbiology, Washington DC, 2007: Winn W, Jr, Allen S, Janda W, Koneman E, Procop G, Schreckenberger P, et al. Legionella. Στο: Koneman s color atlas and textbook of diagnostic microbiology, 6 th ed., Lippincott Williams and Wilkins, 2006: Ingram JG, Plouffe JF. Danger of sputum purulence screens in culture of Legionella species. J Clin Microbiol 1994, 32: Murdoch DR. Diagnosis of Legionella infection, Clin Infect Dis 2003, 36: Edelstein PH. Legionnaires disease. Clin Infect Dis 1993, 16: Stout JE, Rihs JD, Lu VL. Legionella. Στο: Manual of Clinical Microbiology, Murray PR et al., 8 th ed., American Society of Microbiology, Washington DC, 2003:

15 Διάγνωση της λοίμωξης από Legionella spp Ingram JG, Plouffe JF. Danger of sputum purulence screens in culture of Legionella species. J Clin Microbiol 1994, 32: Edelstein PH, Meyer RD, Finegold SM. Laboratory diagnosis of Legionnaires disease. Am Rev Respir Dis 1980, 121: Edelstein PH. Detection of selected fastidious bacteria. Clin Infect Dis 2000, 31: Lee TC, Vickers RM, Yu VL,Wagener MM. Growth of 28 Legionella species on selective culture media: A comperative study. J Clin Microbiol 1993, 31: Wever PC, Yzerman EPF, Kuijper EJ, Speelman P, Dankert J. Rapid diagnosis of Legionnaires disease using an immunochromatographic assay for Legionella pneumophila serogroup 1 antigen in urine during an outbreak in the Netherlands. J Clin Microbiol 2000, 38: Kashuba ADM, Ballow CH. Legionella urinary antigen testing: potential impact on diagnosis and antibiotic-therapy. Diagn Microbiol Infect Dis 1996, 24: Kohler RB,Winn WC, Wheat LJ. Onset and duration of urinary antigen excretion in Legionnaires disease. J Clin Microbiol1984, 20: Den Boer JW and Yzerman EP. Diagnosis of Legionella infection in Legionnaires disease. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2004, 23: Wilkinson HW, Farshey CE, Fikes BJ, et al. Measure of immunoglobulin G-, M-, and A-specific titers against Legionella pneumophila and inhibition of titers against nospecific, gram-negative bacteria antigens in the indirect immunofluorescence test of Legionellosis. J Clin Microbiol 1970, 10: Malan AK, Martins TB, Jaskowski TD, Hill HR, Litwin CM. Comparison of two commercial enzyme-linked immunosorbent assays with an immunofluorescence assay for detection of Legionella pneumophila types 1 to 6. J Clin Microbiol 2003, 41: Monforte R, Estruch R, Vidal J, Cervera R, Urbano- Marquez A. Delayed seroconversion in Legionnaires disease. Lancet 1988, 2: Murdoch DR. Diagnosis of Legionella infection. Clin Inf Dis 2003, 36: Doebbeling BN, Bale MJ, Koontz FP, Helms CM, Wenzel RP, Pfaller MA. Prospective evaluation of the Gen-Probe assay for detection of Legionellae in respiratory specimens. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1988, 7: Pasculle AW, Veto GE, Krystofiak S, McKelvey K, Vrsalovic K. Laboratory and clinical evaluation of a commercial DNA probe for the detection of Legionella spp. J Clin Microbiol 1988, 27: Wilkinson HW, Sampson JS, Plikaytis BB. Evaluation of a commercial gene probe for identification of Legionella cultures. J Clin Microbiol : Laussucq S, Schuster D, Alexander WJ, Thacker WL, Wilkinson HW, Spika JS. False-positive DNA probe test for Legionella species associated with a cluster of respiratory illnesses. J Clin Microbiol 1988, 26: Murdoch DR, Walford EJ, Jennings LC, Light GJ, Schousboe MI, Chereshsky AY, et al. Use of the polymerase chain reaction to detect Legionella DNA in urine and serum samples from patients with pneumonia. Clin Infect Dis 1996, 23: Υπεύθυνη αλληλογραφίας: Γεωργία Βρυώνη Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας ΠΓΝ «Αττικόν» Ρίμινι 1, Χαϊδάρι, Αττική gvrioni@med.uoa.gr

16 16 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ Διαγνωστική προσέγγιση ελμινθικών παρασιτικών λοιμώξεων με ενδιαφέρον για τον Κλινικό Μικροβιολόγο Κ. Τζανέτου Στην Ελλάδα αυτόχθονες περιπτώσεις ελμινθικών λοιμώξεων απαντούν εξαιρετικά σπάνια. Σποραδικές εγχώριες ελμινθικές εντερικές λοιμώξεις έχουν διαγνωσθεί στο Εργαστήριό μας με αίτια τα νηματώδη Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Strongyloides stercoralis και τα κεστώδη Taenia spp. Οι περισσότερες αναφερόμενες περιπτώσεις παρασιτικών λοιμώξεων είναι εισαγόμενες, λόγω μεγάλης εισροής μεταναστών από αναπτυσσόμενες χώρες. Η πιο συχνή ελμινθική εντερική λοίμωξη που διαγιγνώσκεται σε αλλοδαπούς, αλλά δεν ενδημεί στη χώρα μας, είναι η αγκυλοστομίαση (Hookworm). Αντίθετα, η κυστική εχινοκοκκίαση ή υδατίδωση που οφείλεται στον Echinococcus granulosus παραμένει ακόμα ενδημική στην Ελλάδα και αποτελεί ένα σοβαρό αίτιο νοσηρότητας. Στην ανασκόπηση αυτή αναφέρονται ο τρόπος μετάδοσης και οι κλασικές και νεότερες μέθοδοι διάγνωσης των πιο συχνών ελμινθικών λοιμώξεων. Τα πλέον χαρακτηριστικά γνωρίσματα των παρασίτων αυτών στο στάδιο της προνύμφης ή του ώριμου σκώληκα απεικονίζονται σε μια σειρά φωτογραφιών, που ελήφθησαν όλες από ασθενείς του Νοσοκομείου μας, με σκοπό την πληροφόρηση και την εκπαίδευση των κλινικών μικροβιολόγων. Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ 2008, 53 (1): Λέξεις κλειδιά: Ελμινθικές λοιμώξεις, Strongyloides, Hookworms, Ascaris, Trichuris, Enterobius, Echinococcus, Taenia Βιοπαθολόγος-Κλινικός Μικροβιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Μικροβιολογικού Εργαστηρίου ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα Αν και στη χώρα μας μπορεί να απαντηθούν οι πλέον ασυνήθεις παρασιτικές λοιμώξεις, λόγω της μαζικής εισροής μεταναστών από Ασία και Αφρική, στην ανασκόπηση αυτή θα αναφερθούν μόνο οι λοιμώξεις από έλμινθες που έχουν ενδιαφέρον είτε γιατί ενδημούν ακόμα στην Ελλάδα ή γιατί απαντούν συχνότερα σε αλλοδαπούς. Με έμφαση στις μεθόδους διάγνωσης θα αναφερθούν οι λοιμώξεις από τα νηματώδη, Strongyloides stercoralis, Hookworms, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Enterobius vermicularis και από τα κεστώδη, Echinococcus spp. και Taenia spp. Strongyloides stercoralis Ο μικρός νηματώδης σκώληκας Strongyloides stercoralis ενδημεί σε πολλές τροπικές και υποτροπικές περιοχές του κόσμου, κυρίως στη Ν.Α. Ασία, στη Ν. Αμερική και στην Αφρική (κάτω από τη Σαχάρα). Η στρογγυλοειδίαση σποραδικά παρα-

17 Eλμινθικές παρασιτικές λοιμώξεις 17 τηρείται και σε εύκρατες χώρες με αναφορά τοπικών περιπτώσεων στη Ν.Α. Ευρώπη και στη χώρα μας. 1 Οι εκδηλώσεις της λοίμωξης εκτείνονται από ασυμπτωματική ηωσινοφιλία στους ανοσοεπαρκείς μέχρι διάσπαρτη λοίμωξη με σηπτικό shock στους ανοσοκατασταλμένους. Κύκλος ζωής του Strongyloides. Ο πολύ μικρός (μήκους 2 mm) ώριμος παρασιτικός θηλυκός σκώληκας ζει ακριβώς υπό το βλεννογόνο του λεπτού εντέρου (νήστιδας και δωδεκαδακτύλου). Δεν υπάρχει παρασιτικός αρσενικός σκώληκας και είναι πιθανόν ο θηλυκός να παράγει τα ωάρια από παρθενογένεση. Τα ωάρια εκκολάπτονται σχεδόν αμέσως στους ιστούς του βλεννογόνου και απελευθερώνουν τη ραβδοειδή (rhabditiform) προνύμφη. Έτσι, δεν αποβάλλονται ωάρια με τα κόπρανα, αλλά μόνο ραβδοειδείς προνύμφες. Οι 1ου σταδίου προνύμφες (L1) ονομάζονται ραβδοειδείς, λόγω του ραβδοειδούς οισοφάγου. Στο περιβάλλον, οι 1ου σταδίου προνύμφες (rhabditiform/ L1 larvae) μπορεί να μεταμορφωθούν μετά από 2 εκδύσεις (L2) στις μολυσματικές φιλαριοειδείς, 3ου σταδίου προνύμφες (filariform/l3 larvae) (άμεσος κύκλος) ή να διαφοροποιηθούν μετά από 4 εκδύσεις (L4) σε ώριμους μη παρασιτικούς σκώληκες, αρσενικό και θηλυκό, οι οποίοι ζουν ελεύθερα (έμμεσος ή ετερογενής κύκλος). Το ελεύθερο θηλυκό είναι βραχύτερο και ισχυρότερο του παρασιτικού θηλυκού και έχει ένα βραχύ ραβδοειδή οισοφάγο. Το ελεύθερο αρσενικό έχει μια αιχμηρή ουρά, κεκαμμένη κοιλιακά, με 2 άκανθες και μία χίτινη θήκη (gubernaculum). Οι σκώληκες αυτοί απελευθερώνουν ωάρια από τα οποία εκκολάπτονται οι ραβδοειδείς προνύμφες (L 1 ), οι οποίες συνήθως μετά από δύο εκδύσεις (L 2 ) δίνουν τις μολυσματικές φιλαριοειδείς προνύμφες (L 3 ) ή, μετά από 4 εκδύσεις (L 4 ), μπορεί να δώσουν μια άλλη γενιά από ώριμους σκώληκες, συνεχίζοντας έτσι τον έμμεσο κύκλο. Μετά από επαφή του ανθρώπου με το μολυσμένο με κόπρανα έδαφος, οι φιλαριοειδείς προνύμφες διατρυπούν την επιδερμίδα, εισέρχονται στη φλεβική κυκλοφορία και φθάνουν στους πνεύμονες, όπου εισβάλλουν στις κυψελίδες και υφίστανται δύο εκδύσεις. Οι νεαροί σκώληκες μεταναστεύουν κατόπιν στο τραχειοβρογχικό δένδρο και τον πρόσθιο φάρυγγα, όπου καταπίνονται, για να φθάσουν στο λεπτό έντερο. Εκεί, το θηλυκό διατρυπά το βλεννογόνο, ωριμάζει και αρχίζει να παράγει ωάρια. Η δυνατότητα του S. stercoralis να προκαλεί σοβαρή νόσο οφείλεται στο φαινόμενο της αυτολοίμωξης και υπερλοίμωξης. Ορισμένες ραβδοειδείς προνύμφες, ενώ ευρίσκονται ακόμα μέσα στον αυλό του εντέρου, μεταμορφώνονται πρόωρα σε φιλαριοειδείς, διατρυπούν τον εντερικό βλεννογόνο και μεταναστεύουν διά των πνευμόνων στο έντερο, προκαλώντας έτσι εσωτερική αυτολοίμωξη και αύξηση του παρασιτικού φορτίου στο έντερο. Εξωτερική αυτολοίμωξη μπορεί να συμβεί, όταν ραβδοειδείς προνύμφες, προερχόμενες από κόπρανα που έχουν μολύνει την περιπρωκτική περιοχή, αναπτυχθούν πρόωρα σε φιλαριοειδείς και διατρήσουν την περιπρωκτική επιδερμίδα (οι φιλαριοειδείς προνύμφες μπορεί να προέρχονται και από τον αυλό του εντέρου). Λόγω του φαινομένου της αυτολοίμωξης (εσωτερικής και εξωτερικής) η λοίμωξη διαιωνίζεται, χωρίς νέα έκθεση του ανθρώπου σε εξωγενή μολυσματική προνύμφη. Σε καταστάσεις συνδεόμενες με καταστολή της ανοσοαπάντησης του ξενιστή (ιδιαίτερα της λειτουργίας των Τ-λεμφοκυττάρων) ο κύκλος της αυτολοίμωξης επιταχύνεται, με αποτέλεσμα ταχεία αύξηση του φορτίου των ώριμων σκωλήκων, η οποία οδηγεί στο σύνδρομο της υπερλοίμωξης. Μη ελεγχόμενη υπερλοίμωξη εξελίσσεται σε διάσπαρτη στρογγυλοειδίαση (disseminated strongyloidiasis). Στην περίπτωση αυτή, οι φιλαριοειδείς προνύμφες, αφού διέλθουν τον εντερικό βλεννογόνο, δεν ακολουθούν τη φυσιολογική οδό μετανάστευσης διά των πνευμόνων, αλλά διασπείρονται στα διάφορα όργανα (ανώμαλος κύκλος). Διάγνωση. Η διάγνωση βασίζεται στην ανεύρεση και τυποποίηση της ραβδοειδούς προνύμφης στα κόπρανα ή στο δωδεκαδακτυλικό υγρό. Η εξέταση των κοπράνων γίνεται με άμεσο νωπό παρασκεύασμα ή μετά από συγκέντρωση με φορμαλδεΰδη-οξικό αιθέρα (μέθοδος καθίζησης του Ritchie). Η ευαισθησία της μεθόδου αυξάνει, όταν εξεταστεί σειρά από δείγματα κοπράνων. Εάν τα κόπρανα είναι αρνητικά, μπορεί να ληφθεί δωδεκαδακτυλικό περιεχόμενο με ενδοσκοπική αναρρόφηση ή με το Enterotest (string test) και να εξεταστεί για ραβδοειδείς προνύμφες, οι οποίες εύκολα εντοπίζονται από τη χαρακτηριστική κυματοειδή κίνηση. Η αβαθής στοματική κοιλότητα και το μεγάλο αρχέγονο γεννητικό όργανο (άθροισμα κυττάρων στο μέσο του μήκους του σώματος) είναι χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τη ραβδοειδή προνύμφη από την αντίστοιχη των Hookworms (Εικ. 1). Ανεύρεση φιλαριοειδούς προνύμφης στα κόπρανα ή το δωδεκαδακτυλικό υγρό αποτελεί ένδειξη υπερλοίμωξης. Για τη συγκέντρωση μικρού αριθμού προνυμφών στα κόπρανα χρησιμοποιείται η τεχνική Baermann,

18 18 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 Εικόνα 1. Ραβδοειδής προνύμφη (rhabditiform larvae) του Strongyloides stercoralis σε νωπό παρασκεύασμα κοπράνων ασθενούς από την Αίγυπτο. Διακρίνονται η αβαθής στοματική κοιλότητα, ο ραβδοειδής οισοφάγος και το αρχέγονο γεννητικό όργανο που είναι άθροισμα κυττάρων στο μέσο του μήκους του σώματος (genital primordium) (x400). με την οποία μπορεί να εξεταστεί μεγάλη ποσότητα κοπράνων. Διάφορες τεχνικές καλλιέργειας κοπράνων έχουν εφαρμοστεί για τη λήψη της φιλαριοειδούς προνύμφης 3ου σταδίου, η οποία εύκολα μπορεί να τυποποιηθεί από την εντομή στην ουρά και την έλλειψη θήκης (Εικ. 2, 3), χαρακτηριστικά τα οποία τη διαφοροποιούν από την αντίστοιχη των Hookworms. Η καλλιέργεια είναι πολύ ευαίσθητη μέθοδος, επειδή βοηθά στην ανακάλυψη των προνυμφών από εξέταση μεγάλου ποσού κοπράνων. Οι μέθοδοι που έχουν εφαρμοστεί είναι η καλλιέργεια Εικόνα 2. Μολυσματικές φιλαριοειδείς προνύμφες (filariform/l 3 larvae) του Strongyloides stercoralis, οι οποίες ελήφθησαν από ραβδοειδείς (L 1 ) μετά από καλλιέργεια των κοπράνων ασθενούς με εντερική στρογγυλοειδίαση (Harada-Mori tube filter paper method) (x400). Tα χαρακτηριστικά που την διαφοροποιούν από την αντίστοιχη των Hookworms είναι η εντομή στην ουρά, η έλλειψη θήκης και ο επιμήκης οισοφάγος ίσος περίπου με το μισό του μήκους του σώματος. Εικόνα 3. Η χαρακτηριστική εντομή στην ουρά της φιλαριοειδούς προνύμφης και η έλλειψη θήκης είναι χαρακτηριστικά τα οποία τη διαφοροποιούν από την αντίστοιχη των Hookworms. των κοπράνων σε σωληνάριο (Harada-Mori tube filter paper method), σε τρυβλίο που περιέχει νερό (Petri dish culture method) και σε τρυβλίο με άγαρ. 2 Μια τροποποιημένη μέθοδος καλλιέργειας σε τρυβλίο με άγαρ συνιστάται ως η πλέον ευαίσθητη. 3 Σε ασθενείς με υπερλοίμωξη και διασπορά, οι φιλαριοειδείς προνύμφες μπορεί να ανιχνευθούν στα πτύελα, τις βρογχικές εκπλύσεις και το βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα (BAL). Έχουν επίσης βρεθεί και τυποποιηθεί στο ασκιτικό υγρό, τα ούρα και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Ακόμα σε βαριές λοιμώξεις, ωάρια (σπάνια), προνύμφες και των δύο τύπων και ώριμοι σκώληκες μπορεί να ανευρεθούν στα κόπρανα (Εικ. 4). Αγκυλοστομίαση (λοίμωξη από Hookworms) Η λοίμωξη από Hookworms στον άνθρωπο προκαλείται από τις νηματώδεις έλμινθες Necator americanus και Ancylostoma duodenale και μεταδίδεται με επαφή με το μολυσμένο χώμα. Είναι μια από τις πιο κοινές χρόνιες λοιμώξεις με 740 εκατομμύρια περιπτώσεις σε πτωχές αγροτικές περιοχές τροπικών και υποτροπικών χωρών. 4 Η λοίμωξη σήμερα έχει ξεπεράσει σε σπουδαιότητα την Αφρικανική τρυπανοσωμίαση, το Δάγγειο πυρετό, τη νόσο του Chagas, τη σχιστοσωμίαση και τη λέπρωση. 5 Ο N. americanus είναι το πιο συχνό είδος παγκόσμια, ενώ το A. duodenale είναι γεωγραφικά περιορισμένο. Ο N. americanus (Hookworm του νέου κόσμου) απαντά στις νότιες πολιτείες της Αμερικής, την Καραϊβική, την κεντρική και τη νότια Αμερική,

19 Eλμινθικές παρασιτικές λοιμώξεις 19 Εικόνα 4. Ωάρια του Strongyloides stercoralis, τα οποία περιείχαν ζώσα ραβδοειδή προνύμφη (παρουσίαζαν κίνηση υπό το μικροσκόπιο) στο δωδεκαδακτυλικό υγρό ασθενούς με σύνδρομο υπερλοίμωξης και διάσπαρτης στρογγυλοειδίασης. την κεντρική και τη νότια Αφρική, τη νότια Ασία και την Πολυνησία. Το A. duodenale (Hookworm του παλαιού κόσμου) ευρίσκεται κυρίως στη νότια Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική, τη βόρεια Ινδία, τη βόρεια Κίνα και την Ιαπωνία. Σε αντίθεση με τα 2 ανθρωπόφιλα είδη υπάρχουν άλλα 3 ζωοφιλικά είδη που μπορεί να μολύνουν τον άνθρωπο. Το A. ceylanicum μολύνει σκύλους και γάτες, αλλά δεν θεωρείται σπουδαίο παθογόνο για τον άνθρωπο. Το Hookworm του σκύλου A. caninum προκαλεί στον άνθρωπο ηωσινοφιλική εντερίτιδα στη βόρειο-ανατολική Αυστραλία 6 και το A. braziliense που προκαλεί δερματική μεταναστεύουσα προνύμφη (cutaneous larva migrans). Κύκλος ζωής των Hookworms. Μια από τις κύριες διαφορές μεταξύ των δύο παρασίτων είναι ότι ο N. americanus μπορεί να συμπληρώσει τον κύκλο ζωής του μόνο μετά τη διάτρηση της επιδερμίδας από τις φιλαριοειδείς προνύμφες 3ου σταδίου, ενώ το A. duodenale μπορεί να μεταδοθεί και από το στόμα. Μετά τη διάτρηση και την είσοδο στην κυκλοφορία, οι φιλαριοειδείς προνύμφες φέρονται στους πνεύμονες, μεταναστεύουν στις αναπνευστικές οδούς και κατόπιν καταπίνονται για να μεταφερθούν στο ανώτερο λεπτό έντερο, όπου ωριμάζουν σεξουαλικά. Οι ώριμοι σκώληκες προσκολλώνται με τη βοήθεια των δομών του στόματος (2 αιχμηρές ημισεληνοειδείς πλάκες για το N. americanus, 2 ζεύγη κυρτών δοντιών για το A. duodenale) στον εντερικό βλεννογόνο του δωδεκαδακτύλου και της νήστιδας. Το θηλυκό αρχίζει να γεννά ωάρια 5 περίπου μήνες μετά την αρχική λοίμωξη. Τα ωάρια αποβάλλονται με τα κόπρανα στο έδαφος, όπου μετά από 1-2 ημέρες εκκολάπτονται οι ραβδοειδείς προνύμφες (rhabditiform larvae). Οι μολυσματικές φιλαριοειδείς προνύμφες (filariform larvae) αναπτύσσονται μέσα σε 5-8 ημέρες και παραμένουν ζωντανές στο έδαφος για μερικές εβδομάδες. Εάν ώριμες φιλαριοειδείς προνύμφες του A. duodenale καταποθούν, μπορούν να αναπτυχθούν σε ώριμους σκώληκες στο λεπτό έντερο, χωρίς τη μετανάστευση διαμέσου των πνευμόνων. Επανειλημμένη έκθεση στην 3 ου σταδίου προνύμφη καταλήγει σε τοπικό κνησμώδες, ερυθηματώδες, κηλιδώδες εξάνθημα γνωστό ως κνησμός του εδάφους (ground itch). Η κύρια κλινική εκδήλωση από N. americanus και A. duodenale είναι η σιδηροπενική αναιμία που είναι η συνέπεια από τη χρόνια απώλεια αίματος. 7 Διάγνωση. Οι δερματικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από Hookworms θα πρέπει να διαφοροποιούνται από τη δερματίτιδα από κερκάρια (swimmer s itch) και το έρπον εξάνθημα (creeping eruption) από άλλες αιτίες όπως στρογγυλοειδίαση, γναθοστομίαση και προνύμφες εντόμων. Η οριστική διάγνωση γίνεται από την ανεύρεση και τυποποίηση των χαρακτηριστικών ωαρίων στα κόπρανα. Μοιάζουν με τα ωάρια του Trichostrongylus, αλλά είναι μικρότερα (τα ωάρια του Trichostrongylus είναι μακρύτερα, με περισσότερο αιχμηρά άκρα). Τυπικά, έχουν λεπτό τοίχωμα με διαυγές διάστημα μεταξύ του αναπτυσσόμενου εμβρύου και του τοιχώματος (Eικ. 5). Αν μη μονιμοποιημένα κόπρανα παραμείνουν για περισσότερο από 24 ώρες σε θερμοκρασία δωματίου, εκκολάπτονται από τα ωάρια οι ραβδοειδείς προνύμφες (rhabditiform larvae), οι οποίες πρέπει να διαφοροποιηθούν από τις αντίστοιχες του Strongyloides (χαρακτηριστικά των προνυμφών 1ου σταδίου των Hookworms αποτελούν το βαθύ στοματικό άνοιγμα και το υποτυπώδες αρχέγονο γεννητικό όργανο). Η καλλιέργεια των κοπράνων μέχρι το μολυσματικό στάδιο της φιλαριοειδούς προνύμφης αυξάνει την ευαισθησία στην ανίχνευση της λοίμωξης και επιτρέπει την τυποποίηση των ειδών Necator και Ancylostoma (Πίν. 1), καθώς και τη διαφοροποίηση από τη φιλαριοειδή του Strongyloides (οι φιλαριοειδείς των Hookworms έχουν θήκη, μήκος οισοφάγου

20 20 Δελτιον Ελληνικησ Μικροβιολογικησ Εταιρειασ Τόμος 53, Τεύχος 1, 2008 Πίνακας 1. Χαρακτηριστικά διαφοροποίησης της φιλαριοειδούς προνύμφης των ειδών Necator και Ancylostoma Necator Ancylostoma Φιλαριοειδής προνύμφη Ουρά Βραχεία και οξύαιχμη (63 μm) Μακρά και αμβλεία (85 μm) Θήκη Έντονες γραμμώσεις, ιδίως Αμυδρές επιδερμικές γραμμώσεις στο οπίσθιο άκρο Κεφαλή Αιχμηρή Αμβλεία Έντερο Εμφανές διάστημα μεταξύ εντέρου Μη εμφανές διάστημα μεταξύ εντέρου και οισοφάγου και οισοφάγου Οισοφαγικός εξοπλισμός Προέχει (το πρόσθιο άκρο μοιάζει Δεν προέχει με αγκαθωτή χοάνη) Εικόνα 5. Ωάριο σε νωπό παρασκεύασμα κοπράνων ασθενούς με λοίμωξη από Hookworms. Τα ωάρια είναι πανομοιότυπα και στα 2 είδη, περιέχουν έμβρυο το οποίο είναι διαιρεμένο σε 4-8 κύτταρα, όταν περνούν στα κόπρανα (στάδιο μορούλας) και έχουν λεπτό τοίχωμα με διαυγές διάστημα μεταξύ του αναπτυσσόμενου εμβρύου και του τοιχώματος. ίσο με το 1/4 του μήκους του σώματος και δεν παρουσιάζουν εντομή στην ουρά) (Εικ. 6). Τα κόπρανα μπορεί να καλλιεργηθούν με την απλή μέθοδο του Harada-Mori σε σωληνάριο με διηθητικό χαρτί (testtube filter paper method) ή σε τρυβλίο με άγαρ. 8 Ascaris lumbricoides H Ascaris lumbricoides είναι ο μεγαλύτερος νηματώδης σκώληκας με ένα δισεκατομμύριο περιπτώσεις παγκόσμια (περίπου το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού). 9 Κύκλος ζωής. Ο άνθρωπος μολύνεται με τη λήψη των μολυσματικών ωαρίων που περιέχουν την προνύμφη 3ου σταδίου, είτε κατευθείαν από το χώμα (συνήθης τρόπος μετάδοσης στα παιδιά), είτε μέσω μολυσμένης τροφής (ιδίως ωμών λαχανικών) και νερού. Τα ωάρια εκκολάπτονται στο δωδεκαδάκτυλο, οι δε απελευθερούμενες προνύμφες διατρυπούν το βλεννογόνο του εντέρου, εισέρχονται στο σύστημα της πυλαίας και φθάνουν στο ήπαρ, όπου κινούνται ελεύθερα στα κολποειδή. Μερικές, μέσω των ηπατικών φλεβών και της δεξιάς καρδίας, φθάνουν στους πνεύμονες (άλλες μπορεί να φθάσουν εκεί μέσω του λεμφικού συστήματος) και εισέρχονται στις κυψελίδες και το βρογχικό δένδρο. Στους πνεύμονες οι προνύμφες υφίστανται δύο εκδύσεις (στις 5-6 ημέρες και στις 10 ημέρες) και αυξάνουν σημαντικά σε μήκος. Κατόπιν, ανέρχονται στην τραχεία, το λάρυγγα και τον υποφάρυγγα, όπου και καταπίνονται. Όταν φθάσουν στο λεπτό έντερο, ωριμάζουν σεξουαλικά σε θηλυκό και αρσενικό (περίπου σε 65 ημέρες) και μετά τη σύζευξη το θηλυκό γεννά μεγάλο αριθμό ωαρίων ( /ημέρα), τα οποία αποβάλλονται με τα κόπρανα στο έδαφος. Τα γόνιμα ωάρια (αποβάλλονται και μη γόνιμα) απαιτούν 2 εβδομάδες -σε υγρό και θερμό έδαφος- για να γίνουν μολυσματικά. Διάγνωση. Η διάγνωση της ασκαρίασης γίνεται από την ανεύρεση προνυμφών, ωαρίων και ώριμων σκωλήκων. Κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής φάσης της λοίμωξης, προνύμφες μπορεί να βρεθούν στα πτύελα ή το γαστρικό έκπλυμα. Σε παιδί με συμπτώματα από το αναπνευστικό (βήχα συρίττουσα αναπνοή, δύσπνοια), περιφερική ηωσινοφιλία (>20%) και στικτές πνευμονικές διηθήσεις στην ακτινογραφία θώρακος είναι πιθανή η διάγνωση συνδρόμου Loeffler. Κατά τη διάρκεια της εντερικής φάσης, η διάγνωση γίνεται από την ανεύρεση των ωαρίων, γό-

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ε. ΠΕΤΕΙΝΑΚΗ Aναπληρώτρια Καθηγήτρια Μικροβιολογίας Διευθύντρια Εργαστηρίου Μικροβιολογίας ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ φάση της κλινικής ιατρικής Η μικροβιολογία

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές Ιατρικής Μικροβιολογίας

Βασικές αρχές Ιατρικής Μικροβιολογίας Σελίδες 1 έως 5 ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Για τους φοιτητές Β εξαμήνου ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Παν/κό έτος 2011-2012 Ύλη αποτελεί η θεματολογία των μαθημάτων (αμφιθεάτρου, εργαστηρίων, φροντιστηρίων)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ 1η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΞΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» ΛΑΜΙΑ 21 22 22 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005 ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή ιάγνωση Γρίπης Μοριακή διάγνωση ή όχι?

Εργαστηριακή ιάγνωση Γρίπης Μοριακή διάγνωση ή όχι? Εργαστηριακή ιάγνωση Γρίπης Μοριακή διάγνωση ή όχι? Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΣΠΑΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Αναπλ. Καθηγητής ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΟΜΗ ΙΩΝ ΓΡΙΠΗΣ ΓΟΝΙ ΙΑ ΙΩΝ ΓΡΙΠΗΣ Μέθοδοι

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία της Δημόσιας Υγείας Α. Βανταράκης Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Εργαστηριακή αξιολόγηση της αξιοπιστίας του strep testστη διάγνωση και τον καθορισμό της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής σε ασθενείς με οξεία πυώδη αμυγδαλίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων Αικατερίνη Μασγάλα Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής Aικατερίνη Κωνσταντοπούλειο Κ. Μασγάλα ΓΝΝΙ Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος Επιμελήτρια

Διαβάστε περισσότερα

H&R Legionella One Step Legionella pneumophila Antigen Test Device

H&R Legionella One Step Legionella pneumophila Antigen Test Device H&R Legionella One Step Legionella pneumophila Antigen Test Device Ανδριάνα Μοννά ΑΜ: 10031 Πρακτική Άσκηση : Υγείας Μέλαθρον Προβλεπόμενη χρήση To Η&R Legionella One Step Legionella pneumophila Antigen

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ν. Βακάλης Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ν. Βακάλης Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ν. Βακάλης Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΣΧΕΣΗ ΝΕΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Συμβατική Παρασιτολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Ν.ΒΑΚΑΛΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Ν.ΒΑΚΑΛΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Ν.ΒΑΚΑΛΗΣ Η εργαστηριακή διερεύνηση σε ταξιδιώτη που επιστρέφει καθοδηγείται από : Τις κλινικές εκδηλώσεις (πυρετός, διάρροια,δερματίτιδες...) Την ανοσολογική

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Ιακωβίδης. Πνευμονολόγος Aν. Διευθυντής Μονάδα επεμβατικής Πνευμονολογίας Γ.Π.Ν. «Γ. Παπανικολάου

Δ. Ιακωβίδης. Πνευμονολόγος Aν. Διευθυντής Μονάδα επεμβατικής Πνευμονολογίας Γ.Π.Ν. «Γ. Παπανικολάου Δ. Ιακωβίδης Πνευμονολόγος Aν. Διευθυντής Μονάδα επεμβατικής Πνευμονολογίας Γ.Π.Ν. «Γ. Παπανικολάου Νέα διαγνωστικά μέσα για τη λανθάνουσα φυματίωση Η στοχευμένη δοκιμασία δερματικής φυματινοαντίδρασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Dr Α. Μεντής, Ιατρός Βιοπαθολόγος, Κλινικός Μικροβιολόγος ιευθυντής ιαγνωστικού Τμήματος ιευθυντής Εργαστηρίου Ιατρικής Μικροβιολογίας ιευθυντής Εθνικού Εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

Aνίχνευση του στρεπτοκόκκου ομάδας Β σε έγκυες γυναίκες: Καλλιέργεια, ή PCR;

Aνίχνευση του στρεπτοκόκκου ομάδας Β σε έγκυες γυναίκες: Καλλιέργεια, ή PCR; Aνίχνευση του στρεπτοκόκκου ομάδας Β σε έγκυες γυναίκες: Καλλιέργεια, ή PCR; Γ. Γερολυμάτος, Σ. Μπάκα, Π. Καρλοβασίτη, Ε. Λογοθέτης, Η. Τσούμα, Γ. Καππαρός, Β. Γεννηματά, Ε. Κουσκούνη Εργαστήριο Βιοπαθολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘ. ΤΖ. ΚΟΥΡΕΑ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΥ Δρ. ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο και Εμβολιασμοί. Καθ. Αθανάσιος Τσακρής

Εργαστήριο και Εμβολιασμοί. Καθ. Αθανάσιος Τσακρής Εργαστήριο και Εμβολιασμοί Καθ. Αθανάσιος Τσακρής Σημαντικός ο Ρόλος του Εργαστηρίου στη Δημόσια Υγεία,για Νοσήματα που Προλαμβάνονται με τον Εμβολιασμό Στη Διάγνωση και έγκαιρη αντιμετώπιση: Μοριακή ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

ΛΗΨΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΛΗΨΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΛΗΨΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Βασιλική Κουλουρίδα Βιοπαθολόγος Συντ. δ/ντρια, ΓΠΝ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Λοίμωξη του διαβητικού ποδιού (DFI) Όλες οι δερματικές βλάβες, έλκη, είναι επιμολυσμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ METEKΠAIΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 2012 2013 ΑΙΘΟΥΣΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ I.ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ (3ος όροφος) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΡΙΕΤΙΑ 2007 2009

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΡΙΕΤΙΑ 2007 2009 ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΑΠΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΟΥ ΤΡΙΕΤΙΑ 2007 2009 1 Μικροβιολογικό Τμήμα, Γ.Ν. Νίκαιας-Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων», 2 Ά Χειρουργική Κλινική, Γ. Ν. Νίκαιας-Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων» Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 Κ. Μέλλου, Θ. Σιδερόγλου, Μ. Ποταμίτη-Κόμη, Θ. Γεωργακοπούλου, Χ. Χατζηχριστοδούλου Γραφείο Τροφιμογενών

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΚΥΣΤΙΚΗ ΙΝΩΣΗ

ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΚΥΣΤΙΚΗ ΙΝΩΣΗ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΚΥΣΤΙΚΗ ΙΝΩΣΗ Παναγέα Θ. 1, Δημητρουλέα Α. 1, Βελετζά Αικ. 1, Σκαρμούτσου Ν. 1, Σταμούλος Κ. 1, Βελεγράκη Α. 2, Μαρτσούκου Μ. 1 1 Βιοπαθολογικό Τμήμα, Γ.Ν. Σισμανόγλειο-

Διαβάστε περισσότερα

Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία. προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη

Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία. προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη Παρουσίαση περιστατικού Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία σε ασθενή με ιστορικό μελιταίου πυρετού προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη Νέπκα Μάρθα Τσιάμαλος Παντελής Ασθενής 26 ετών, 1. 1. εργαζόμενος

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp.

Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp. Ανάπτυξη Mοριακών Tεχνικών Real-Time PCR για την Aνίχνευση Eντεροαιμορραγικών Στελεχών E. coli, Campylobacter jejuni και Salmonella spp. 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατρικής Βιοπαθολογίας Η εφαρμογή μοριακών

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟΠΤΩΝ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ ΠΤΗΝΩΝ εκέµβριος 2005

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟΠΤΩΝ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ ΠΤΗΝΩΝ εκέµβριος 2005 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟΠΤΩΝ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ ΠΤΗΝΩΝ εκέµβριος 2005 Για ασθενείς που διερευνώνται για γρίπη των πτηνών, η έγκαιρη επιβεβαίωση µε εργαστηριακές

Διαβάστε περισσότερα

Υπερηωσινοφιλία μοναδική ένοχη η Bartonella henselae?

Υπερηωσινοφιλία μοναδική ένοχη η Bartonella henselae? Υπερηωσινοφιλία μοναδική ένοχη η Bartonella henselae? Γουρνιεζάκη Γ.¹, Ηλιάκη Ε.¹, Μαίση Μ.¹, Σπαθαράκη Β.²,Κασιμάτη Α.³, Κουλεντάκη Μ.¹,Καραπλιού Κ.¹, Κοζύρη Α.¹,Καλοκύρη Ρ.¹. 1. Αιματολογικό εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΡΗΓΟΡΩΝ ΤΕΣΤ. C. difficile GDH / Toxin A / Toxin B

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΡΗΓΟΡΩΝ ΤΕΣΤ. C. difficile GDH / Toxin A / Toxin B ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΡΗΓΟΡΩΝ ΤΕΣΤ C. difficile GDH / Toxin A / Toxin B Πλήρες κιτ ανοσοχρωματογραφίας ενός βήματος για την ταυτόχρονη ποιοτική ανίχνευση και διαφοροποίηση των GDH / Toxin A / Toxin B του C. Difficile

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΛΜΟΝΕΛΛΩΣΗ Ασθένεια που προκαλείται από τα είδη του γένους Salmonella,, Salmonella Προσβάλλει όλα τα ζωικά είδη και Χαρακτηρίζεται από ένα ή συνδυασμό από τα ακόλουθα τρία συμπτώματα: σηψαιμία,, οξεία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ Π. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Ε. «ΘΡΙΑΣΙΟ» ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ Ειδικές ατμοσφαιρικές συνθήκες Ειδικά υλικά λήψης, μεταφοράς,

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης 1 Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Τι είναι η λανθανουσα φυματική λοίμωξη (ΛΦ)? 2 Υποκλινική νόσος ΛΦ είναι η παρουσία M. tuberculosis

Διαβάστε περισσότερα

ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Ιζηματινο-αντίδραση ονομάζουμε την ένωση ενός διαλυτού αντιγόνου με το ομόλογο αντίσωμα του και το σχηματισμό ιζήματος. Στην πρώτη φάση γίνεται η ταχεία ένωση του αντιγόνου με το αντίσωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΖΩΑ. Δρ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ ΧΡΥΣΑ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΖΩΑ. Δρ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ ΧΡΥΣΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΖΩΑ Δρ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ ΧΡΥΣΑ 2 ΝΗΜΑΤΕΛΜΙΝΘΕΣ Toxocara canis- Toxocara cati Η τοξοκαρίαση προκαλείται από δύο είδη εντερικών νηματελμίνθων, κυρίως από Toxocara canis,

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημία είναι κάθε κατάσταση στην οποία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα (επίπτωση) ενός νοσήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΝΟΣΟΦΘΟΡΙΣΜΟΣ Εισαγωγή Ο ανοσοφθορισµός είναι η µέθοδος κατά την οποία χρησιµοποιούνται φθορίζοντα αντισώµατα για την ανίχνευση και εντόπιση αντιγόνου ή αντισώµατος

Διαβάστε περισσότερα

c Key words: cultivation of blood, two-sets blood culture, detection rate of germ Vol. 18 No

c Key words: cultivation of blood, two-sets blood culture, detection rate of germ Vol. 18 No 2008 245 2 1) 1) 2) 3) 4) 1) 1) 1) 1) 1), 2) 1) 2) 3) / 4) 20 3 24 20 8 18 2001 2 2 2004 2 59.0 2002 1 2004 12 3 2 22.1 1 14.0 (CNS), Bacillus c 2 p 0.01 2 1 31.3 41.9 21.4 1 2 80 CNS 2 1 74.3 2 Key words:

Διαβάστε περισσότερα

pneumoniae ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

pneumoniae ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΜΦΑΝΙΣΗ OXA-8 ΚΑΡΒΑΠΕΝΕΜΑΣΩΝ ΣΕ ΣΤΕΛΕΧΗ Klebsiella pneumoniae ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (ΠΓΝΙ) Γ. Καπνίση, Ε. Πριάβαλη, Α. Γιαννάκη, Α. Παπαδημητρίου, Π. Παπαδιώτη, Α. Καλλιντέρη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘ. ΤΖ. ΚΟΥΡΕΑ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΥ Δρ. ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΤΖΑΝΑΚΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΟΛΥΝΣΗ : Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού στον οργανισμό του ανθρώπου. ΛΟΙΜΩΞΗ : Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασμός του παθογόνου μικροοργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ. Αικατερίνη Κ. Μασγάλα. Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής

ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ. Αικατερίνη Κ. Μασγάλα. Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής ΠΝΕΥΜΟΝΙΕΣ Αικατερίνη Κ. Μασγάλα Επιμελήτρια Α Α Παθολογικής Κλινικής Ορισμοί Πνευμονία της κοινότητας: Λοίμωξη του πνευμονικού παρεγχύματος που αποκτήθηκε στην κοινότητα. Ενδονοσοκομειακή πνευμονία: Η

Διαβάστε περισσότερα

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Η νέα εποχή στον Προγεννητικό Έλεγχο: Μοριακός Καρυότυπος - array CGH - Συγκριτικός γενωμικός υβριδισμός με μικροσυστοιχίες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ

ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2009 ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ Ε. ΠΕΤΕΙΝΑΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι Ανίχνευσης Αντιγόνων Αντισωμάτων

Μέθοδοι Ανίχνευσης Αντιγόνων Αντισωμάτων Μέθοδοι Ανίχνευσης Αντιγόνων Αντισωμάτων Νεφελομετρία Ανοσοφθορισμός ΝΕΦΕΛΟΜΕΤΡΙΑ Πρόκειται για μέθοδο συγκέντρωσης διάφορων ουσιών στα βιολογικά υγρά κυρίως πρωτεΐνες που αντιδρούν με αντισώματα σχηματίζοντας

Διαβάστε περισσότερα

ιερεύνηση κρουσµάτων Λεγεωνέλλωσης ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΧΟΧΛΑΚΗΣ

ιερεύνηση κρουσµάτων Λεγεωνέλλωσης ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΧΟΧΛΑΚΗΣ ιερεύνηση κρουσµάτων Λεγεωνέλλωσης ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΧΟΧΛΑΚΗΣ Λεγεωνέλλωση Γενικός όρος «λεγεωνέλλωση ή νόσος των λεγεωνάριων» Βακτηριακές λοιµώξεις, που προκαλούνται από τα είδη Legionella (L. pneumophila, Legionella

Διαβάστε περισσότερα

ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΙΖΗΜΑΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Ιζηματινο-αντίδραση ονομάζουμε την ένωση ενός διαλυτού αντιγόνου με το ομόλογο αντίσωμα του και το σχηματισμό ιζήματος. Στην πρώτη φάση γίνεται η ταχεία ένωση του αντιγόνου με το αντίσωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΛΑΦΡΩΝ ΑΛΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΥΡΑ. Χρυσούλα Νικολάου

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΛΑΦΡΩΝ ΑΛΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΥΡΑ. Χρυσούλα Νικολάου ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΛΑΦΡΩΝ ΑΛΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΥΡΑ Χρυσούλα Νικολάου Μονοκλωνικές ελεύθερες ελαφρές αλύσεις Οι μονοκλωνικές ελεύθερες ελαφρές αλύσεις οι οποίες είναι γνωστές ως πρωτεΐνη Bence

Διαβάστε περισσότερα

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες:

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος TΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού - Ρινίτιδα.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ (SSI) ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ (PN) Ρουμπελάκη Μαρία Νοσηλεύτρια PhD,καθηγήτρια ΤΕΙ Ηρακλείου

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ (SSI) ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ (PN) Ρουμπελάκη Μαρία Νοσηλεύτρια PhD,καθηγήτρια ΤΕΙ Ηρακλείου ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ (SSI) ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ (PN) Ρουμπελάκη Μαρία Νοσηλεύτρια PhD,καθηγήτρια ΤΕΙ Ηρακλείου ΛΟΙΜΩΞΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ (SSI) Επιπολής (SSI S) Εν τω βάθει (SSI D) Οργάνου/Χώρου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ Δρ. ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΤΖΑΝΑΚΑΚΗ 1 από 11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ. Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο. Δεκέμβριος 2014

ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ. Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο. Δεκέμβριος 2014 ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Γ. Λ. Δαΐκος, M.D. Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο Δεκέμβριος 2014 Επιδημιολογία Η πνευμονία είναι η έκτη κατά σειρά αιτία θανάτου Επίπτωση: 500-1000 περιπτώσεις /100.000 Στη χώρα μας υπολογίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

POLYMERASE CHAIN REACTION (PCR) ΑΛΥΣΙΔΩΤΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΑΣΗΣ

POLYMERASE CHAIN REACTION (PCR) ΑΛΥΣΙΔΩΤΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΑΣΗΣ POLYMERASE CHAIN REACTION (PCR) ΑΛΥΣΙΔΩΤΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΑΣΗΣ Kary Mullis (Nobel Χημείας, 1993) in vitro τεχνική ( molecular photocopying ) Εφαρμογή σε όλους τους τομείς της Βιολογίας Στις περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 2013-2017 Σπαθαράκη Παρασκευή επιμ. Α Αιματολογικό Εργαστήριο ΠΑΓΝΗ Απρίλιος 2018 1 Εισαγωγή Η νόσος των ψυχροσυγκολλητινών

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ

Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ Διάγνωση της HIV λοίμωξης Από το 1985 και μέχρι σήμερα η διαγνωστική διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΩΝ. Μαρία Τσερώνη Νοσηλεύτρια ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΩΝ. Μαρία Τσερώνη Νοσηλεύτρια ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΩΝ Μαρία Τσερώνη Νοσηλεύτρια ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ Δεκαετία 1950: σκέψη για κατασκευή εύκαμπτων ενδοσκοπίων Δεκαετία 1960: εφαρμογή εύκαμπτων ενδοσκοπίων στη γαστρεντερολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ Σεπτέμβριος 2018

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ Σεπτέμβριος 2018 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ Σεπτέμβριος 2018 Εργαστηριακή διάγνωση γρίπης δεν απαιτείται για την χορήγηση αντιιικής θεραπείας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο αυξημένης δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 18 Νοεμβρίου 2009 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

ISO/TS :2012 Kαταμέτρηση Salmonella spp μέθοδος mini MPN

ISO/TS :2012 Kαταμέτρηση Salmonella spp μέθοδος mini MPN Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κτηνιατρικό Εργαστήριο Χαλκίδας, Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Σαλμονελλών ISO/TS 6579-2:2012 Kαταμέτρηση Salmonella spp μέθοδος mini MPN Αθανάσιος Κατσίμπρας 2013

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΛΕΓΕΩΝΑΡΙΩΝ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ. Βένια Σταύρου Βιολόγος, PhD candidate Δεκέμβριος, 2017

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΛΕΓΕΩΝΑΡΙΩΝ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ. Βένια Σταύρου Βιολόγος, PhD candidate Δεκέμβριος, 2017 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΛΕΓΕΩΝΑΡΙΩΝ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ Βένια Σταύρου Βιολόγος, PhD candidate Δεκέμβριος, 2017 Legionella spp Λεγεωνελλα,παθογόνο, αερόβιο, μη σπορογόνο gram βακτήριο

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Σημαντικά Σημεία ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Η δηλούμενη επίπτωση της ελονοσίας στην Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση. Για την πενταετία

Διαβάστε περισσότερα

Το Εργαστήριο μπορεί να συστήσει τον τρόπο λήψης, καθώς και τα κατάλληλα υλικά λήψης και μεταφοράς των δειγμάτων.

Το Εργαστήριο μπορεί να συστήσει τον τρόπο λήψης, καθώς και τα κατάλληλα υλικά λήψης και μεταφοράς των δειγμάτων. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ιατρική Σχολή Εργαστήριο Μικροβιολογίας ΜΟΝΑΔΑ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑΣ Υπεύθυνος : Γ. Βρυώνη, Επίκουρη Καθηγήτρια Τηλ.: 210-7462129, 210-7462127 Fax: 210-7462210 Email:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΦYΛΑΞΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Σταυρούλα-Δάφνη Ελευθεριάδου Ιατρός

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΦYΛΑΞΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Σταυρούλα-Δάφνη Ελευθεριάδου Ιατρός ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΦYΛΑΞΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV Σταυρούλα-Δάφνη Ελευθεριάδου Ιατρός Επαγγελματική έκθεση ΟΡΙΣΜΟΣ: η επαφή των επαγγελματιών υγείας με υλικά που είναι ή μπορεί να είναι

Διαβάστε περισσότερα

BSc, MSc Πρόληψη και Έλεγχος Λοιμώξεων (University of Athens)

BSc, MSc Πρόληψη και Έλεγχος Λοιμώξεων (University of Athens) Προληπτικά μέτρα και Αντιμετώπιση της Λεγεωνέλλας σε Υπηρεσίες Υγείας 1.Φαίδωνος Ελένη Νοσηλευτική Λειτουργός Γενικό Νοσοκομείο Πάφου BSc, MSc Πρόληψη και Έλεγχος Λοιμώξεων (University of Athens) 2. Σαρόγλου

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα

Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα Ενδοβρογχική φυματίωση: Ένα σπάνιο αίτιο χρόνιου βήχα Γκιόκα Χ. Σπυράτος Δ. Γκιουλέκας Δ. Ιακωβίδης Δ. Κοντακιώτης Θ. Χλωρός Δ. Σιχλετίδης Λ. Πνευμονολογική Κλινική ΑΠΘ Παρουσίαση περιστατικού Ασθενής

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση 3: Αιμοσυγκόλληση. Εργαστήριο Ανοσολογίας Εαρινό εξάμηνο 2019 Υπεύθυνες Διδάσκουσες: Βογιατζάκη Χρυσάνθη, Τσουμάνη Μαρία

Εργαστηριακή άσκηση 3: Αιμοσυγκόλληση. Εργαστήριο Ανοσολογίας Εαρινό εξάμηνο 2019 Υπεύθυνες Διδάσκουσες: Βογιατζάκη Χρυσάνθη, Τσουμάνη Μαρία Εργαστηριακή άσκηση 3: Αιμοσυγκόλληση Εργαστήριο Ανοσολογίας Εαρινό εξάμηνο 2019 Υπεύθυνες Διδάσκουσες: Βογιατζάκη Χρυσάνθη, Τσουμάνη Μαρία Αιμοσυγκόλληση Ορισμός: Αιμοσυγκόλληση είναι ο σχηματισμός συγκολλήσεων-αθροισμάτων

Διαβάστε περισσότερα

The new multicomponent vaccine against meningococcal serogroup B, 4CMenB: immunological, functional and structural characterization of the antigens

The new multicomponent vaccine against meningococcal serogroup B, 4CMenB: immunological, functional and structural characterization of the antigens The new multicomponent vaccine against meningococcal serogroup B, 4CMenB: immunological, functional and structural characterization of the antigens Το νέο, πολλαπλών συστατικών, εµβόλιο έναντι της οροοµάδας

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της...

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της... ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της... Γενετική Μηχανική o Περιλαμβάνει όλες τις τεχνικές με τις οποίες μπορούμε να επεμβαίνουμε στο γενετικό υλικό των οργανισμών.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ

ΒΙΟΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΒΙΟΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Βασιλική Γεννηματά Αν. Καθηγήτρια Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ ΒΙΟΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚH ΕΠIΘΕΣΗ Ορισμός CDC: Σκόπιμη απελευθέρωση Iών, βακτηρίων,

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές Δοκιμασίες που πραγματοποιούνται στο Π.Ε.Δ.Υ Κρήτης.

Εργαστηριακές Δοκιμασίες που πραγματοποιούνται στο Π.Ε.Δ.Υ Κρήτης. Εργαστηριακές Δοκιμασίες που πραγματοποιούνται στο Π.Ε.Δ.Υ Κρήτης. Είδος δείγματος Εξεταζόμενη παράμετρος Μέθοδος Πρότυπο Διαπιστευμένη Αρίθμηση μικροοργανισμών ενσωμάτωσης σε στερεό ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 6222 καταμέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήρια Λοίμωξης Χειρουργικού πεδίου (SSI)

Κριτήρια Λοίμωξης Χειρουργικού πεδίου (SSI) Κριτήρια Λοίμωξης Χειρουργικού πεδίου (SSI) Πνευμονίας (PN) ΡουμπελάκηΜαρία Νοσηλεύτρια PhD Καθηγήτρια εφαρμογών ΤΕΙ Ηρακλείου Λοίμωξη Χειρουργικού πεδίου- Πνευμονία SSI Λοίμωξη Χειρουργικού Πεδίου SSI-S

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές PCR και υβριδισμού. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Βιοπαθολόγος, Λέκτορας ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών ipapapar@med.uoa.

Αρχές PCR και υβριδισμού. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Βιοπαθολόγος, Λέκτορας ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών ipapapar@med.uoa. Αρχές PCR και υβριδισμού Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Βιοπαθολόγος, Λέκτορας ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών ipapapar@med.uoa.gr Ιστορικά στοιχεία Πρώτη αναφορά in vitro ενζυματικής αντίδρασης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή και βασικός χειρισµός του οπτικού µικροσκοπίου.

Περιγραφή και βασικός χειρισµός του οπτικού µικροσκοπίου. Περιγραφή και βασικός χειρισµός του οπτικού µικροσκοπίου. Κατά τη µικροσκοπική παρατήρηση η θέση του οργάνου πρέπει να παραµένει σταθερή. Πατήστε το διακόπτη λειτουργίας του µικροσκοπίου και ρυθµίστε την

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 21 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2017 ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΑΛΜΟΝΕΛΛΩΝ-ΣΙΓΚΕΛΛΩΝ Κύρια σημεία - Η δηλούμενη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ANGEL TEST αναίμακτη ανέξοδη (δωρεάν) μνημονιακή διαγνωστική προσέγγιση στον καρκίνο του πνεύμονα

ANGEL TEST αναίμακτη ανέξοδη (δωρεάν) μνημονιακή διαγνωστική προσέγγιση στον καρκίνο του πνεύμονα ANGEL TEST αναίμακτη ανέξοδη (δωρεάν) μνημονιακή διαγνωστική προσέγγιση στον καρκίνο του πνεύμονα ΚΡΑΣΟΥΛΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β Β ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ. Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ CQVA149A3401

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 23-10-11 ΘΕΡΙΝΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Όλα τα βακτήρια: Α. διαθέτουν κυτταρικό

Διαβάστε περισσότερα

3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΑ Το VRESelect αρ. καταλόγου περιέχει 20 πλάκες ανά συσκευασία.

3. ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΑ Το VRESelect αρ. καταλόγου περιέχει 20 πλάκες ανά συσκευασία. VRESelect 63751 Ένα επιλεκτικό και διαφορικό μέσο χρωμογόνου για την ποιοτική ανίχνευση της γαστρεντερικής αποικίας του ανθεκτικού στη βανκομυκίνη εντερόκοκκου Enterococcus faecium (VREfm) και του ανθεκτικού

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμοί νοσοκομειακών λοιμώξεων

Ορισμοί νοσοκομειακών λοιμώξεων Ορισμοί νοσοκομειακών λοιμώξεων Ιωαννίδου Ελένη Παθολόγος Εξειδικευόμενη Λοιμωξιολογίας Νοσοκομείο Ρεθύμνου Ουρολοιμώξεις Σηψαιμίες Λοιμώξεις συνδεόμενες με αγγειακούς καθετρες Ουρολοιμώξεις UTI-A συμπτωματικ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 4. Οροδιαγνωστική των λοιμώξεων & Μοριακές τεχνικές στη διάγνωση των λοιμώξεων. Α. Βελεγράκη

Άσκηση 4. Οροδιαγνωστική των λοιμώξεων & Μοριακές τεχνικές στη διάγνωση των λοιμώξεων. Α. Βελεγράκη Άσκηση 4 Οροδιαγνωστική των λοιμώξεων & Μοριακές τεχνικές στη διάγνωση των λοιμώξεων Ανοσο-ορολογικές δοκιμασίες Ανιχνεύουν αντιγόνα (Ag) στον ορό, ή την ανταπόκριση του ανθρώπινου οργανισμού (αντισώματα-ab)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΩΝ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΧΟΛΗ: Επιστημών Υγείας και Πρόνοιας ΤΜΗΜΑ: ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Διευθύντρια: Καθηγήτρια Ανθούλη Αναγνωστοπούλου Φραγκίσκη

Διαβάστε περισσότερα

Λεγεωνέλλες Legionella pneumophila Legionellaceae:

Λεγεωνέλλες Legionella pneumophila Legionellaceae: Λεγεωνέλλες Gram(-) βακτηρίδιο 1976 επιδημία πνευμονίας σε μέλη Αμ. λεγεώνας Legionella pneumophila Legionellaceae: 50 είδη, 71 ορότυποι ~ 28 είδη σχετίζονται με λοιμώξεις στον άνθρωπο Επικράτεια Βακτήρια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΝΑ ΠΑΜΦΙΛΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ

ΛΕΝΑ ΠΑΜΦΙΛΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΛΕΝΑ ΠΑΜΦΙΛΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ Η ικανοποιητική διαδικασία ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ πρέπει να περιλαμβάνει: 1.Επιβεβαίωση ομάδας & Rhesus του ασθενούς 2. Screening αντισωμάτων του ορού του ασθενούς για την ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α(Η1Ν1)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α(Η1Ν1) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α(Η1Ν1) Σε ασθενείς που διερευνώνται για γρίπη

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 11 Ο ρόλος του ιατρικού εργαστηρίου στην ομάδα υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας

Κεφάλαιο 11 Ο ρόλος του ιατρικού εργαστηρίου στην ομάδα υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Κεφάλαιο 11 Ο ρόλος του ιατρικού εργαστηρίου στην ομάδα υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Α. Κριεμπάρδης Στόχοι κεφαλαίου Μετά τη μελέτη του παρόντος κεφαλαίου, ο αναγνώστης θα είναι σε θέση να

Διαβάστε περισσότερα

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων Δοκιμασίες κοπράνων Γιώργος Χουλιάρας, Παιδογαστρεντερολόγος, Πανεπιστημιακός Υπότροφος, Υπεύθυνος Ενδοσκοπήσεων & Ιατρείου Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Nοσημάτων του Εντέρου Μονάδα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ Γένος Μycobacterium (G+C 60-70% DNA) Μέγεθος:0.2-0.6 * 1-10 μm Αερόβιο, μη-κινητό,δεν σχηματίζει σπόρια. Ανθίστανται στον αποχρωματισμό από οξέα-αλκοόλη Θεωρούνται

Διαβάστε περισσότερα

Οι νέες τεχνολογίες στο σύγχρονο κλινικό εργαστήριο- Diagnostic stewardship

Οι νέες τεχνολογίες στο σύγχρονο κλινικό εργαστήριο- Diagnostic stewardship ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Πολιτικές διαχείρισης κα Ελέγχου της Ιατρικής Τεχνολογίας: Νέε δυνατότητες-καλύτερα Αποτελέσματα Οι νέες τεχνολογίες στο σύγχρονο κλινικό εργαστήριο- Diagnostic stewardship Καθ. Αθανάσιος Τσακρής

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ RAPID POLYMYXIN NP TEST ΣΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ COLISTIN ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ (ColR) KLEBSIELLA PNEUMONIAE

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ RAPID POLYMYXIN NP TEST ΣΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ COLISTIN ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ (ColR) KLEBSIELLA PNEUMONIAE ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ RAPID POLYMYXIN NP TEST ΣΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ COLISTIN ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ (ColR) KLEBSIELLA PNEUMONIAE Ε.Μάλλη 1, Ι.Βουλγαρίδη 1, Κ.Τσιλιπουνιδάκη 1, Ζ.Φλώρου 1, Α.Στέφος 3, Σ.Ξύτσας 1, Π.Πυρίδου 1, Κ.Παπαγιαννίτσης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδες 40 η /2011-44 η /2011 21 Νοεμβρίου 2011 Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2011-2012 σε Ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/01/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες

Διαβάστε περισσότερα

Λανθάνουσα Φυματίωση: Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματίολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

Λανθάνουσα Φυματίωση: Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματίολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Λανθάνουσα Φυματίωση: 1 Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματίολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ 2 5% ανάπτυξη ΤΒ στα πρώτα 2 έτη 10-15% Σε όλο τον υπόλοιπο βίο Ορισμός Λανθανουσας Φυματικής Λοίμωξης 3

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους: Τι είναι ο HPV; Ο HPV (Human Pappiloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι μια από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες μολύνσεις στον άνθρωπο. Ο HPV είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος

Διαβάστε περισσότερα

-Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

-Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ -Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΟΡΙΖΟΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ Διαγνωστική ανοσονεφελομετρική εξέταση για τον ποσοτικό προσδιορισμό απτοσφαιρίνης ( HPT ) σε ανθρώπινο ορό ή πλάσμα με το σύστημα EasyNeph.

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία

Χρόνια μυελογενής λευχαιμία Χρόνια μυελογενής λευχαιμία 1-2 νέα περιστατικά /έτος, διάμεση ηλικία περίπου 60 ετών. Χαρακτηρίζεται από μεγάλη άνοδο των λευκών αιμοσφαιρίων, σπληνομεγαλία και πιθανόν υψηλές τιμές αιμοπεταλίων. Η νόσος

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2004-2015 ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΑΛΜΟΝΕΛΛΩΝ-ΣΙΓΚΕΛΛΩΝ Κύρια σημεία - Η δηλούμενη

Διαβάστε περισσότερα