ρ. Χρήστος Σπ. Ζούπας ιευθυντής ιαβητολογικού Κέντρου ΘΚΑ «Υγεία»

Transcript

1 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ρ. Χρήστος Σπ. Ζούπας ιευθυντής ιαβητολογικού Κέντρου ΘΚΑ «Υγεία»

2 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ Ένα παγκόσµιο ιατροκοινωνικό πρόβληµα

3 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ Επιστηµονικό ενδιαφέρον

4 Η αυξανόµενη θνητότητα του Σ τύπου 2 JAMA. 2001;285:

5 Percent ιάφοροι Τύποι Σακχαρώδη ιαβήτη Συχνότητα Παχύσαρκος, Σ τύπου 2 80% Ενήλικας µε σταθερό βάρος και Σ τύπου 2 10% Ατίθασος Σ τύπου 1 σε ενήλικες 5% Παχύσαρκος Σ τύπου 2 σε παιδιά 5-15% Νεανικός Σ τύπου 1 5%

6 ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ Σ.. ΣΤΙΣ ΗΠΑ ΤΟ 2002! 132 δισεκατοµµύρια δολάρια κοστίζει συνολικά ( άµεσα ή έµµεσα ) ο Σακχαρώδης ιαβήτης το 2002 από 98 δισεκατοµµύρια δολάρια που κόστιζε το δισεκατοµµύρια δολάρια είναι το άµεσο κόστος του Σ.. το 2002 από 44 δισεκατοµµύρια δολάρια που ήταν το ,242 είναι τα κατά κεφαλήν ιατρικά έξοδα σε άτοµα µε Σ.. 2,560 είναι τα κατά κεφαλήν ιατρικά έξοδα σε άτοµα χωρίς Σ.. 1 στα 10 δολάρια του συστήµατος υγείας ξοδεύεται σήµερα για τον Σ.. American Diabetes Association, Diabetes Care, 26, , 932, 2003

7 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ τύπου 2 Ητρίτηηλικία(>65) Συχνότητα % Σακχαρώδη ιαβήτη και ελαττωµένης ανοχής στη γλυκόζη ανάλογα µε την ηλικία στις ΗΠΑ (Halter, 1990)

8 Προδιαθεσικοί παράγοντες στην Τρίτη ηλικία για εµφάνιση Σακχαρώδη ιαβήτη) (Halter, 1990). ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ τύπου 2 Συνυπάρχουσες παθήσεις Ητρίτηηλικία(>65) Ελαττωµένη έκκριση Ινσουλίνης λόγω ηλικίας Γενετικοί παράγοντες Φάρµακα Προδιαθεσικοί Παράγοντες εµφάνισης Σ στην Τρίτη ηλικία Ινσουλινοαντίσταση λόγω γήρατος Εναπόθεση λίπους Ελαττωµένη φυσική δραστηριότητα

9 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ τύπου 2 Ητρίτηηλικία(>65) Σηµαντικοί παράγοντες που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη στη θεραπεία των ηλικιωµένων διαβητικών Προσδόκιµο επιβίωσης Ανεκτικότητα ασθενούς Παρουσία βοηθητικών υπηρεσιών Οικονοµικοί παράγοντες Συνυπάρχουσες παθήσεις ή χρόνια προβλήµατα - Ψυχιατρικά ή ψυχολογικά προβλήµατα - Επιπλοκές ιαβήτου - Περιορισµός κινητικότητας Πολύπλοκα θεραπευτικά σχήµατα

10 Τι είναι ο Σ τύπου 2? Μια εξελισσόµενη Καρδιαγγειακή νόσος µε µεταβολικές ρίζες που οφείλεται στην: Αντίσταση στην Ινσουλίνη Ινσουλίνη Σ τ. 2 υσλειτουρ- γία των β-κυττάρων Μικροαγγειοπάθεια. Νεφροπάθεια. Αµφιβληστροειδοπάθεια. Νευροπάθεια Μακροαγγειοπάθεια Στεφανιαία νόσος Εγκεφαλικά επεισόδια Περιφερική Αγγειοπάθεια Beck-Nielson H et al.j Clin Invest 1994;94: Saltiel AR, Olefsky JM. Diabetes 1996;45:1661 9

11 UKPDS ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

12 Η ΦΥΣΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ β-κυτταρων ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2! Λειτουργία των β- κυττάρων (%) Έτη από την ιάγνωση ukpds Holman. Diabetes Res Clin Pract. 1998;40 (Suppl. 1):S21-5

13 Η UKPDS, ΑΠΕ ΕΙΞΕ ΌΤΙ ΌΛΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΜΕ ΤΗ ΠΑΡΟ Ο ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΧΑΝΟΥΝ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ! 9 Οµάδα, µέσες τιµές 8 HbA1c (%) 7 Συµβατικός έλεγχος Γλιβενκλαµίδη Χλωροπροπαµίδη Μετφορµίνη Ινσουλίνη Έτη από Τυχαιοποίηση (UKPDS 33) Group. Lancet 1998; 352:

14 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

15 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

16 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

17 ΙΝΣΟΥΛΙΝΕΣ ΣΟΥΛΦΟΝΥ- ΛΟΥΡΙΕΣ ΙΓΟΥΑΝΙ ΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΜΕΓΛΙΤΙΝΙ ΕΣ ΘΕΙΑΖΟΛΙ Ι- ΝΕ ΙΟΝΕΣ ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΣΙ Α- ΣΗΣ ΙΝΚΡΕΤΙΝΕΣ

18 Σακχαρώδης ιαβήτης τύπου 2 Από του Στόµατος Θεραπεία Ακαρβόζη : µειώνει την απορρόφηση - Υδατάνθρακες ΕΝΖΥΜΑ ΠΕΨΗΣ Γλυκόζη ίαιτα + Άσκηση!! Σουλφονυλουρίες Μεγλιτινίδες : διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης + Ινσουλίνη (I) Γλυκόζη (G) I G I G G I G I Μετφορµίνη ελαττώνει την νεογλυκογένεση + περιορισµένη δράση στην αντίσταση στην ινσουλίνη - G I G I G I - + Θειαζολιδινεδιόνες (TZDs) PPARγ-αγωνιστές : µειώνουν την Αντίσταση στην Ινσουλίνη G I G I G G -

19 ΚΑΤΆ ΣΤΑ ΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2! ίαιτα + Άσκηση!! Ινσουλίνη Ινσουλίνη Θεραπεία Θεραπεία από από το το στόµα στόµα συν συν ινσουλίνη ινσουλίνη Θεραπεία Θεραπεία συνδυασµού συνδυασµού από από το το στόµα στόµα Μονοθεραπεία Μονοθεραπεία από από το το στόµα στόµα ίαιτα ίαιτα και και άσκηση άσκηση Adapted from Williams G. Lancet 1994; 343:

20

21 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Incretins (Ινκρετίνες? Ενδοκρίνες?) Ορµονικά Πεπτίδια που εκκρίνονται από τα νευρο- ενδοκρινικά κύτταρα του Πεπτικού Συστήµατος. Επηρεάζουν την εκκριτική λειτουργία των παγκρεατικών κυττάρων, σαν µέρος του «εντερο-παγκρεατικού άξονα». ύο είναι οι κύριοι εκπρόσωποι των «Ινκρετινών». - GLP-1: Glucagon-like like peptide 1 - GIP : Glucose-dependent insulinotropic polypeptide

22 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 Φυσιολογία των «Ινκρετινών» GLP-1 και GIP. GLP-1 Εκκρίνεται από τα άφθονα ενδοκρινικά, L κύτταρα, του βλεννογόνου του εντέρου. ιεγείρεται από τις τροφές και εκκρίνεται στην κοιλότητα του εντέρου. Η έκκριση του έχει εντυπωσιακά υψηλή συσχέτιση µε την έκκριση Ινσουλίνης! Θεωρείται ένας από τους ισχυρότερους Ινσουλινο-εκκριτικούς παράγοντες! GIP ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Εκκρίνεται από τα ενδοκρινικά, Κ κύτταρα, του βλεννογόνου του δωδεκαδακτύλου και του λεπτού εντέρου. ιεγείρεται από τους ευαπορόφητους Υδατάνθρακες και τα Λίπη. Η έκκριση αυξάνεται υπερβολικά µε τη λήψη γευµάτων. Αυξάνει την έκκριση Ινσουλίνης!

23 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ H Ιστορία του Exendin-4 (Εxenatide) Είναι πρωτείνη που ανιχνεύθηκε στο σίελο ενός ερπετού της ερήµου της Αριζόνα ονόµατι Gila! H ονοµασία προέρχεται από τα ακρωνύµια των λέξεων: Ex-ocrine gland product with end-ocr ocr-ine function! Το Exenatide είναι συνθετικό παράγωγο που η δράση του προσοµοιάζει µε αυτή του GLP-1. Απορροφάτε εύκολα και έχει µεγαλύτερο µέσο όρο ζωής.

24

25 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Mιµητικά των Υποδοχέων GLP-1 Exenatide AC 2993-Lilly Lilly- (BYETTA-5 και 10mcg). Approved FDA 4/2005. Exenatide LAR (Μακράς( διάρκειας-άπαξ άπαξ της εβδοµάδος!) Liraglutide NN2211-NovoNordisk NovoNordisk (φάση( 3) CJC-1131 AVE-0010(ZP 0010(ZP-10) 10) GSK BIM CS-872

26 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΡΟΠΟΙ ΡΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΝΚΡΕΤΙΝΗΣ GLP-1 ιεγείρει την, δια µέσου της γλυκόζης, έκκριση Ινσουλίνης! Αναστέλλει την έκκριση Γλυκαγόνης και ελαττώνει την παραγωγή γλυκόζης από το ήπαρ. Καθυστερεί την κένωση του στοµάχου. Προκαλεί κορεσµό και ελαττώνει τη πρόσληψη τροφής. Αυξάνει την ευαισθησία στην Ινσουλίνη. Προάγει τον πολλαπλασιασµό και την νέο-γέννεση των β-κυττάρων!!

27 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Παρενέργειες-Ασφάλεια-Αποδοχή Exenatide (BYETTA-Lilly Lilly-5-10mcg) Γαστρεντερικές διαταραχές Ναυτία 39-49% Έµετοι 14-15% 15% ιάρροια 10-17% 17% Υπογλυκαιµία σε συνδυασµό µε Σουλφονυλουρία %

28 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ του Εxenatide (Byetta-Lilly) Καινούργια κατηγορία αντιδιαβητικών φαρµάκων, που παρεµβαίνει ευεργετικά σε πολλούς µηχανισµούς της παθοφυσιολογίας του Σ. Στη µορφή που κυκλοφορεί σήµερα, επηρεάζει περισσότερο την µεταγευµατική υπεργλυκαιµία, από το σάκχαρο νηστείας. Προκαλεί ήπια, αλλά σταθερή απώλεια βάρους, στην πλειονότητα των ασθενών.. Οι παρενέργειες προέρχονται κυρίως από το Γαστρεντερικό σύστηµα και είναι δοσο-εξαρτώµενες εξαρτώµενες. Παρουσιάζοντα συνήθως στην αρχή και είναι µέτριες ως σοβαρές. Οδηγούν στη διακοπή το 3-5%! εν προκαλεί Υπογλυκαιµία. Μόνο όταν συνδυάζεται µε Σουλφονυλουρίες χρειάζεται προσοχή και ελάττωση της δόσης. Είναι ενέσιµο. Χορηγείτε 2 φορές την ηµέρα! Έχει υψηλό κόστος. εν υπάρχουν ακόµη συγκριτικές µελέτες για µεγάλο χρονικό διάστηµα.

29

30 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Αναστολείς του DPP-IV Vildagliptin (LAF 237) Sitagliptin Saxagliptin Denagliptin R1438 PSN9301 TS-021 TA-6666 Πολλά άλλα!!

31 Φυσιολογική Έκκριση Ινσουλίνης: Η Ιδέα του σχήµατος ινσουλίνης Basal-Bolus Bolus Ενδογενής Ινσουλίνη ράση της Ινσουλίνης Ινσουλίνη Bolus Βασική Ινσουλίνη Π Γ ΠΥ Χρόνος Χορήγησης Π=πρωινό; Γ=γεύµα; =δείπνο; ΠΥ= προ του ύπνου. Προσαρµογή από: 1. Leahy JL. In: Leahy JL, Cefalu WT, eds. Insulin Therapy. New York, NY: Marcel Dekker,, Inc.; 2002.

32

33 ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ Αυτό όµως που αποτέλεσε πραγµατική επανάσταση στο τοµέα της Ινσουλινοθεραπείας, ήταν η έγκριση στις αρχές του χρόνου, από το FDA των ΗΠΑ και το Medical Εvaluation Αgency, (MEA) της Ευρώπης, της εισπνεόµενης Ινσουλίνης EXUBERA της εταιρείας Pfizer, που αποτελεί την πρώτη -µη ενέσιµη- Ινσουλίνη που κυκλοφορεί στην αγορά, µετά από 85 περίπου χρόνια, για χορήγηση και στους δύο τύπους Σακχαρώδη ιαβήτη! H πρώτη αναφορά για την εισπνεόµενη Ινσουλίνη έγινε το 1925! Αλλά µόλις το 1970 ο Wingley και συν. τεκµηρίωσαν την υπογλυκαιµική της δράση δια της πνευµονικής οδού!

34 ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ Η χορήγηση Ινσουλίνης δια της πνευµονικής οδού, αξιοποιεί το πλεονέκτηµα, της πολύ µεγάλης κυψελιδικής επιφάνειας απορρόφησης-που είναι όσο ένα γήπεδο τένις-!! σε συνδυασµό µε την πλούσια τριχοειδική αιµάτωση των κυψελίδων. Μεγάλο µειονέκτηµα η απόσταση που πρέπει να διανείσουν τα µικροσωµατίδια της Ινσουλίνης από τη στοµατική κοιλότητα µέχρι την κυψελιδοτριχοειδική µεµβράνη, µε αποτέλεσµα µόνο ένα 10% της εισπνεόµενης Ινσουλίνης να φθάνει στη συστηµατική κυκλοφορία! Αυτό φυσικά απαιτεί τη χορήγηση πολύ µεγάλων δόσεων Ινσουλίνης, µε πιθανότητα αύξησης του κόστους θεραπείας και την µεγάληαύξησητωναντισωµάτων της Ινσουλίνης!

35 ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ Η δράση της εισπνεόµενης Ινσουλίνης είναι συγκρίσιµη µε αυτή των ταχείας δράσεως Ινσουλινών και πρόκειται να χρησιµοποιηθεί προγευµατικά για την κάλυψη της µεταγευµατικής υπεργλυκαιµίας. Μπορεί να χορηγηθεί σε συνδυασµό µε βραδείας δράσεως Ινσουλίνη ή και µε αντιδιαβητικά δισκία. Η συχνότητα των υπογλυκαιµιών από την εισπνεόµενη Ινσουλίνη δεν φαίνεται να διαφέρει από τις υποδορίως χορηγούµενες Ινσουλίνες. Χρειάζεται όµως ιδιαίτερη προσοχή όταν χορηγείται σε συνδυασµό µε Σουλφονυλουρίες. Μοναδική ίσως παρενέργεια, η αυξηµένη συχνότητα επίµονου ξηρού βήχα σε ένα ποσοστό 15-20%, που οδηγεί ένα 2-3% σε διακοπή της θεραπείας. Μέχρι σήµερα έχει χρησιµοποιηθεί από 3500 ασθενείς µε Σ τύπου1 και κυρίως 2, µε ασφάλεια και χωρίς ιδιαίτερα πνευµονολογικά προβλήµατα. Μόνο όµως σε ένα µικρό αριθµό διαβητικών χορηγείται συνεχώς για περισσότερα από 2 χρόνια.

36 ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ εν έχει χρησιµοποιηθεί σε άτοµα µε πνευµονικά ή αναπνευστικά προβλήµατα. Για το λόγο αυτό αντενδείκνυται η χορήγηση της σε διαβητικούς µε Χρόνια Αποφρακτική Πνευµονοπάθεια, Άσθµα, Χρόνια Βρογχίτιδα και σε Καπνιστές, αφού το Κάπνισµα αλλοιώνει την διαπερατότητα της κυψελιδοτριχοειδικής µεµβράνης και οδηγεί σε ταχύτερη απορρόφηση της Ινσουλίνης και βαριές Υπογλυκαιµίες. Οι καπνιστές µπορούν να χρησιµοποιήσουν την εισπνεόµενη Ινσουλίνη, µόνο αν έχουν διακόψει το κάπνισµα πρίν από 6-12 µήνες! Έτσι η εισπνεόµενη Ινσουλίνη µπορεί να αποτελέσει ένα επιπρόσθετο κίνητρο διακοπής του καπνίσµατος για κάθε καπνιστή διαβητικό που απεχθάνεται τις ενέσεις!

37 Η ΖΩΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ O ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΑΡΧΙΖΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΚΟΙΛΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ!!

38 Σωστή ιατροφή στο Σ

39 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Παχυσαρκογενές (Obesogenic) και Diabesity ιαβητογενές περιβάλλον (Diabetogenic)

40 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Η αύξηση παρακολούθησης της Τηλεόρασης κατά 2 ώρες το 24ωρο αυξάνει τη ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ κατά 23%!! Και τον ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2, 14%!! Η αύξηση της Παχυσαρκίας είναι παράλληλη µε την αύξηση του Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 2!! Η αύξηση του βάρους κατά 4 κιλά, µεταξύ κιλών, αυξάνει σηµαντικά τη προδιάθεση για Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 2!! (NEJM,337,1997)(

41 ΑΙΤΙΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ! ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!! 1) ΑΘΛΗΣΗ και ΑΚΙΝΗΣΙΑ Έλλειψη Αθλητικών δραστηριοτήτων στα Σχολεία!! Ελάττωση αριθµού παιδότοπων και αλανών!!! Απασχόληση στα PC και στα Ηλεκτρονικά παιχνίδια!! Ανασφαλείς δρόµοι (αυτοκίνητα, µηχανάκια, αλητεία)!!

42 ΑΙΤΙΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ! ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!! 2)ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ! Γενετική προδιάθεση!! Υπερβολικό βάρος γονέων!! Κακή και φτωχή διατροφή µε άγνοια µαγειρικής!! Άγνοια γονέων σε θέµατα υγείας!

43 ΑΙΤΙΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ! ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!! 3) ΙΑΤΡΟΦΗ ΙΑΤΡΟΦΗ!!! Πληµµελής ενηµέρωση των παιδιών για τις τροφές µε υψηλή θερµιδική αξία!!! Χρησιµοποίηση των κυλικείων η/και των αυτόµατων µηχανών στα σχολεία µε ανεξέλεγκτες τροφές!! Αυξηµένη χρησιµοποίηση ταχειφαγείων (fast-food)!!! food)!!!

44 ΑΙΤΙΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ! Έπαψε η οικογένεια να τρώει µαζί, ιδίως τις Κυριακές και τις αργίες και οι µητέρες δεν µαγειρεύουν όπως παλιά!!! ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!! 3) ΙΑΤΡΟΦΗ!!! Συναγωνισµός και µεγιστοποίηση της προσφερόµενης ποσότητας φαγητού στα ταχυφαγεία!! (junk foods)! Συνήθεια να τρώµε συχνά έξω!! ιασκεδάζουµε τρώγοντας περισσότερο και µιλώντας λιγότερο!!

45 ΑΙΤΙΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ! ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ!! 4)ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ!!! Σωστή διατροφή και µαγειρική δεν διδάσκονται πλέον στα σχολεία!! Πολιτιστικές και θρησκευτικές αντιλήψεις επηρεάζουν τη γνώση!! Η ανεξέλεγκτη προβολή, από τα ΜΜΕ της αφθονίας και της ποικιλίας των τροφών και των επιπτώσεων στη ζωή µας,είναι πληµµελής έως καταστροφική!!!

46 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗΣ Σ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ! ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ! ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ!! ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ!! ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΞΟ Α ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ! ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΥΞΗΣΗ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ

47 Το µεγάλο χάσµα!!! υτικός τρόπος ζωής!!! το χάσµα µεγαλώνει!!!!! Μεσογειακός τρόπος ζωής!!!

48 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Ηελπίδαµας

49 ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΧΑΝΟΝΤΑΣ ΒΑΡΟΣ - ΚΕΡ ΙΖΕΙΣ ΖΩΗ! ΟΣΑ ΚΙΛΑ ΧΑΝΕΙΣ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΖΩΗΣ ΚΕΡ ΙΖΕΙΣ! ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! EYXΑΡΙΣΤΩ!!!