Πρώτη έκδοση: Μάιος Έντυπη έκδοση ΙSBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

Transcript

1

2 ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ: THE CARTOON INTRODUCTION TO PHILOSOPHY Από τις Εκδόσεις Hill and Wang, Νέα Υόρκη 2015 ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ: Η φιλοσοφία σε κόμικς ΣΥΓΓΡΑΦΕIΣ: Michael F. Patton & Kevin Cannon ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Έρρικα Πάλλη ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Γιώργος Ν. Πολίτης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Χρυσούλα Τσιρούκη ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Μερσίνα Λαδοπούλου ΜΑΚΕΤΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Δημήτρης Χαροκόπος Κειμένου: Michael F. Patton & Kevin Cannon, 2015 Εικονογράφησης: Kevin Cannon, 2015 Published by arrangement with Hill and Wang, a division of Farrar, Straus and Giroux, LLC, New York. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε., Αθήνα 2017 Πρώτη έκδοση: Μάιος 2017 Έντυπη έκδοση ΙSBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN Τυπώθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε χαρτί ελεύθερο χημικών ουσιών, προερχόμενο αποκλειστικά και μόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού. Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις του Ελληνικού Νόμου (Ν. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, διανομή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση, παρουσίαση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή (ηλεκτρονική, μηχανική ή άλλη) και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε. Έδρα: Τατοΐου 121, Μεταμόρφωση Βιβλιοπωλείο: Εμμ. Μπενάκη 13-15, Αθήνα Τηλ.: fax: info@psichogios.gr PSICHOGIOS PUBLICATIONS S.A. Head Office: 121, Tatoiou Str., Metamorfossi, Greece Bookstore: 13-15, Emm. Benaki Str., Athens, Greece Tel.: fax: info@psichogios.gr

3 ΜΑΪΚΛ Φ. ΠΑΤΟΝ ΚΕΒΙΝ ΚΑΝΟΝ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ σε KOMIKΣ Εικονογράφηση: Κέβιν Κάνον

4 ΣΤΗ ΣΕΡΙΛ ΣΤΑΪΝΜΠΑΧ ΠΑΤΟΝ, ΠΟΥ ΜΟΥ ΔΙΝΕΙ ΠΟΛY ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠ ΟΣΑ ΜΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. ΜΑΪΚΛ Φ. ΠΑΤΟΝ ΓΙΑ ΤΗ Ρ. Α. ΚΕΒΙΝ ΚΑΝΟΝ

5 «Δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι». Ηράκλειτος

6 Εισαγωγή

7 Στην αρχή είχαμε όλες τις απαντήσεις στα ερωτήματα σχετικά με τη ζωή. Ή, μάλλον, είχαμε μια απάντηση που ταίριαζε σε όλα τα ερωτήματα: «Ο Θεός το έκανε». ΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ!

8 ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΗΤΑΝ ΟΤΙ ΑΥΤΗ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΔΕ ΜΑΣ ΕΛΕΓΕ ΤΙΠΟΤΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΚΑΙ ΑΝ ΕΧΕΤΕ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙ ΠΟΤΕ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΘΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΟΝΤΑ. ΜΑΣ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΦΤΑΝΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ! ΕΤΣΙ ΛΟΙΠΟΝ, Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ «Ο ΘΕΟΣ ΤΟ ΕΚΑΝΕ» ΩΣ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ! ΕΠΙ ΤΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ, ΕΙΜΑΙ Ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ, ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ 20 ΠΡΩΤΟΥΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ, ΤΟΥΣ ΑΠΟΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥΣ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥΣ, ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΧΑΡΑΞΑΝ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΩΣ ΔΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ.

9 ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΕΣΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΣΤΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΣΑΝ ΤΟΝ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣΕ, ΕΝΑΝ ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟ ΔΙΑΝΟΗΤΗ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΜΕ ΕΜΜΟΝΗ ΣΤΙΣ ΑΦΗΡΗΜΕΝΕΣ, ΣΥΧΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. ΧΜΜΜ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΣΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΜΕΝΑ. ΑΛΗΘΕΙΑ, ΟΣΟΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΧΟΥΝ ΠΟΙΚΙΛΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ! ΚΑΙ ΑΝ ΘΑ Π-ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ Ε-ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΑΙ-ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΜΑΣ. ΘΑΛΗΣ Π.Χ. ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ Π.Χ. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ Π.Χ. ΤΟΜΑΣ ΧΟΜΠΣ ΡΕΝΕ ΝΤΕΚΑΡΤ (ΚΑΡΤΕΣΙΟΣ) ΤΖΟΝ ΛΟΚ Αρχαία Ελλάδα 700 Π.Χ.-500 Μ.Χ. Μεσαίωνας ΣΩΚΡΑΤΗΣ Π.Χ. ΠΛΑΤΩΝΑΣ Π.Χ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Π.Χ. ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ ΜΠΑΡΟΥΧ ΣΠΙΝΟΖΑ ΓΚΟΤΦΡΙΝΤ ΒΙΛΧΕΜΛ ΛΑΪΜΠΝΙΤΣ

10 ΜΑΛΛΟΝ ΑΝΤΡΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ, ΔΕ ΝΟΜΙΖΕΤΕ; ΝΑΙ, ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΤΙ, ΕΝΩ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ ΤΑ ΜΕΓΙΣΤΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟ ΚΑΝΟΝΑ. ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΕΔΩ, ΘΑ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΘΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ ΤΟΥΣ ΓΕΜΑΤΟΥΣ ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ ΠΟΥ ΒΛΕΠΕΤΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ. ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΕΥΚΑΙΡΗ ΤΗ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΘΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΤΙΣ ΣΕΙΡΑ. ΜΕΓΑΛΕΣ ΙΔΕΕΣ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ, ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΟΥΜΕ ΣΤΟΧΑΣΤΕΣ ΑΠΟ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΕΙΡΑ. ΠΛΙΤΣ ΩΡΑΙΑ ΦΤΙΑΞΑΤΕ ΤΟ ΜΟΥΣΤΑΚΙ ΜΟΥ. ΤΖΟΡΤΖ ΜΠΕΡΚΛΕΪ ΖΙΛΙΕΝ ΟΦΡΕ ΝΤΕ ΛΑ ΜΕΤΡΙ ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΧΙΟΥΜ ΚΑΡΟΛΟΣ ΡΟΒΕΡΤΟΣ ΔΑΡΒΙΝΟΣ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΒΙΛΧΕΛΜ ΝΙΤΣΕ Πρώιμη νεότερη εποχή ος αιώνας 20ός αιώνας ΙΜΜΑΝΟΥΕΛ ΚΑΝΤ ΟΥΙΛΙΑΜ ΠΕΪΛΙ ΤΖΕΡΕΜΙ ΜΠΕΝΘΑΜ ΤΖΟΝ ΣΤΟΥΑΡΤ ΜΙΛ ΑΛΑΝ ΤΙΟΥΡΙΝΓΚ ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΤΣΑΛΜΕΡΣ 1966

11 ΠΙΘΑΝΟΤΑΤΑ ΕΧΕΤΕ ΑΚΟΥΣΕΙ ΟΤΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΦΙΑ. ΩΣΤΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΟΛΥ ΠΙΟ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ. ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ, ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ. ΓΙΑ ΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΗΣΕΤΕ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΨΑΞΕΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΙ ΣΚΕΦΤΗΚΑΝ ΑΛΛΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΣΚΕΦΤΗΚΑΝ. ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ, ΘΑ ΕΡΩΤΕΥΤΕΙΤΕ ΤΗ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΙΣΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ. ΤΩΡΑ, ΠΙΣΩ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΟΥ, ΓΥΡΩ ΣΤΟ 500 Π.Χ., ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (ΟΥΤΕ ΒΕΒΑΙΑ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΑ ΣΑΝ ΑΥΤΟ). ΜΟΝΟ Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΜΑΣ. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΧΡΟΝΩΝ ΠΟΥ ΑΚΟΜΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ! 14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

12 ΘΑ ΕΙΜΑΙ Ο ΟΔΗΓΟΣ ΣΑΣ Σ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ. ΠΙΣΤΕΨΤΕ ΜΕ, ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΕΝΑΝ ΤΥΠΟ ΣΑΝ ΕΜΕΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΑΣ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΑ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ, ΕΙΔΑΛΛΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΠΟΛΥ ΕΥΚΟΛΑ ΝΑ ΤΡΟΜΑΞΕΤΕ. ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΠΟΥ ΝΑ ΑΡΧΙΣΟΥΜΕ; ΑΑΑ! ΔΟΥΛΕΥΕΙ. ΘΑ ΑΡΧΙΣΟΥΜΕ ΜΕ ΕΝΑΝ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΘΑΛΗΣ. Ο ΘΑΛΗΣ, ΑΝΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΟΣ ΜΕ ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΔΑΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΣ, ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΩΝΤΑΣ ΤΗ ΦΥΣΗ. ΒΑΣΙΣΜΕΝΟΣ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ, Ο ΘΑΛΗΣ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΟΤΙ Η ΖΩΗ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΝ ΑΠΟ ΝΕΡΟ. ΤΙΚ ΤΙΚ ΓΚΛΟΥ ΓΚΛΟΥ ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΜΑΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΑΝΟΗΤΟ ΤΩΡΑ, ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ Ο,ΤΙ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΛΛΑ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΗΤΑΝ ΚΑΤΙ ΡΗΞΙΚΕΛΕΥΘΟ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΜΙΑΣ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΟΥ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΑΛΩ ΜΠΛΟΥΠ ΜΠΛΟΥΠ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15

13 ΠΟΤΑΜΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ! 16 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

14 ΕΧΕΤΕ ΥΠΟΨΗ ΟΤΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΚΡΙΒΗΣ Ή ΚΑΘ ΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ, ΚΑΤΙ ΠΟΥ Σ ΕΜΑΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΠΟΛΥ. ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ. ΒΛΕΠΕΤΕ, Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΒΡΙΘΕΙ ΑΠΟ ΟΠΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ, ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΠΛΙΤΣ ΤΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΦΗΓΗΣΗ ΜΕ ΚΟΜΙΚΣ; Καμία. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος! Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι η ερώτησή του ήταν ΡΗΤΟΡΙΚΗ. ΜΙΑ ΚΑΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΚΟΜΙΚΣ ΦΡΙΝΤΡΙΧ; ΒΓΑΛΕ ΜΕ ΕΞΩ, MEIN HERR. Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ! ΕΙΣΑΓΩΓΗ 17

15 ΓΙΑ ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΣΤΟΧΑΣΤΕΣ Σ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ, ΠΡΟΣΘΕΣΑΜΕ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΕΞ ΑΥΤΩΝ. ΕΪ, ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ; ΟΠΩΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ. ΛΥΠΑΜΑΙ. ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΩΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΕΪ, ΜΟΥ ΔΙΝΕΙΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΟΥΠΙ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΣΑΙ; ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ Γ. 540 Π.Χ. Θ. 480 Π.Χ. «Ο ήλιος είναι καινούργιος κάθε μέρα». Αναφέρθηκε από τον Αριστοτέλη στα Μεταφυσικά (350 π.χ.) και από άλλους Ο Ηράκλειτος ήταν προσωκρατικός Έλληνας φιλόσοφος. Είναι γνωστός για την έμφαση που έδινε στην αλλαγή και στην παροδικότητα και όχι στη σταθερότητα στον κόσμο. ΤΟ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ: Είναι κυρίως γνωστός μέσα από συζητήσεις για το έργο του από νεότερους συγγραφείς. Έχουν διασωθεί μόνο διάσπαρτα κομμάτια από το έργο του. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Έφεσος ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ FuN FACT 18 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΥΦΟΣ ΤΟΥ ΑΠΕΚΤΗΣΕ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ «ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ».

16 ΤΕΛΙΚΑ, ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ; ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, Ο ΙΣΑΑΚ ΝΕΥΤΩΝΑΣ ΗΤΑΝ ΓΝΩΣΤΟΣ ΩΣ ΕΝΑΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΠΡΟΤΟΥ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΓΙΝΕΙ ΓΝΩΣΤΟΣ ΩΣ ΦΥΣΙΚΗ. ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΥ, Ο ΟΡΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. ΜΠΟΝΚ! ΒΛΕΠΕΙΣ, Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΩΣ ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΝΑ ΕΞΗΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΓΥΡΩ ΜΑΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΜΟΝΟ ΦΥΣΙΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ. ΕΥΡΗΚΑ! Ο ΘΑΛΗΣ, ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ, ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ ΟΤΙ Η ΥΛΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΕ ΣΤΕΡΕΗ, ΥΓΡΗ Ή ΑΕΡΙΑ ΜΟΡΦΗ, ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ ΟΤΙ ΤΟ ΝΕΡΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΜΟΡΦΕΣ. ΓΙ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΚΑΤΕΛΗΞΕ ΣΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΝΕΡΟ. Η ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Ο ΘΑΛΗΣ, ΑΝ ΚΑΙ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ, ΠΡΟΣΦΕΡΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΕΞΗΓΗΣΗ. Η ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΘΕΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΙΟ ΣΤΑΘΕΡΗ ΚΑΘΩΣ ΑΝΑΡΩΤΙΟΜΑΣΤΕ, ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ. ΣΑΝ ΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, ΕΤΣΙ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΜΕΤΑΒΑΛΛΕΤΑΙ ΔΙΑΡΚΩΣ! Με το ζόρι τον προφταίνω! Άσε που γεμίζεις σκουπίδια! ΕΙΣΑΓΩΓΗ 19

17 Το πιο διασκεδαστικό μάθημα φιλοσοφίας που θα παρακολουθήσετε ποτέ! ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ, Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΒΑΣΙΚΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ: «Αν αυτό δεν είναι το πλατωνικό ιδεώδες ενός βιβλίου κόμικ, τότε δεν ξέρω τι είναι! Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΕ ΚΟΜΙΚΣ των Μάικλ Φ. Πάτον και Κέβιν Κάνον είναι εξαιρετική, κι αυτό θα είναι μάλλον και το μόνο στο οποίο θα μπορούσαν να συμφωνήσουν όλοι οι φιλόσοφοι που θα βρείτε στις σελίδες του βιβλίου». Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΟΥ ΣΚΕΠΤΕΣΘΑΙ. Jim Ottaviani, συγγραφέας των βιβλίων THE IMITATION GAME, FEYNMAN και PRIMATES Στο Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΕ ΚΟΜΙΚΣ, οι Μάικλ Φ. Πάτον και Κέβιν Κάνον μάς εισάγουν σε έναν σύνθετο κόσμο με τον πιο απλό τρόπο. Με τον Ηράκλειτο για οδηγό μας, ταξιδεύουμε στον ποταμό της φιλοσοφίας, γνωρίζοντας κορυφαίους στοχαστές που άφησαν το στίγμα τους σε μια διάρκεια τριών χιλιετιών και παρακολουθώντας συζητήσεις και διαφωνίες πάνω σε διάφορα πεδία: από τη λογική και τη νόηση μέχρι την ηθική και την έννοια του θείου. Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΩΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ. Συνδυάζοντας τα παιχνιδιάρικα σκίτσα του Κάνον με τα χιουμοριστικά και επιμορφωτικά κείμενα του Πάτον, Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΕ ΚΟΜΙΚΣ κάνει ξανά διασκεδαστική την αναζήτηση της αλήθειας, μεταδίδοντάς μας ταυτόχρονα την αγάπη για τη σοφία και τη γνώση. «Ο Μάικλ Φ. Πάτον και ο Κέβιν Κάνον έχουν καταφέρει κάτι εκπληκτικό: μια ενδελεχή εισαγωγή στη φιλοσοφία σε μορφή κόμικς. Με απαράμιλλο πνεύμα, εξαιρετικό ρυθμό και φοβερά σκίτσα, οι δημιουργοί συστήνουν στον αναγνώστη, με τρόπο απλό αλλά και ακριβή, βασικές ιδέες από τον κόσμο της φιλοσοφίας, μυώντας τον στον Δυτικό τρόπο σκέψης». Mark Lance, καθηγητής Φιλοσοφίας και Δικαίου, Πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ. ΒΡΟΥΜ! ΒΡΟΥΜ! Ο ΜΑΪΚΛ Φ. ΠΑΤΟΝ είναι καθηγητής Φιλοσοφίας και συντονιστής του προγράμματος φιλοσοφικών και θρησκευτικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μοντεβάλο. Ζει στο Μοντεβάλο της Αλαμπάμα με τη σύζυγό του Σέριλ. Ο ΚΕΒΙΝ ΚΑΝΟΝ είναι βραβευμένος εικονογράφος, με συμμετοχή σε πολλά βιβλία κόμικς. Ζει Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ, ΟΠΩΣ Η ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ. στη Μινεάπολη της Μινεσότα. 20 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Eκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Η αισθητική είναι η μελέτη της ΟΜΟΡΦΙΑΣ! KΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ: 19448