"Μεθοδολογία Εγκληματολογικών Ερευνών και Μελετών"

Transcript

1 ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ "Μεθοδολογία Εγκληματολογικών Ερευνών και Μελετών" ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ Το Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το Εργαστήριο Μεθοδολογίας και Έρευνας στην Εγκληματολογία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, διοργάνωσαν κατά το ακαδημαϊκό έτος το Σεμινάριο «Μεθοδολογία Εγκληματολογικών Ερευνών και Μελετών». Επιστημονικά υπεύθυνες του Σεμιναρίου ήταν η Καθ. Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Διευθύντρια του ΕΑστΕ, και η Δρ. Ιωάννα Τσίγκανου, Διευθύντρια Ερευνών στο ΕΚΚΕ και επιστημονικά υπεύθυνη του Εργαστηρίου Μεθοδολογίας και Έρευνας στην Εγκληματολογία του ΕΚΚΕ. Στην Οργανωτική Ομάδα συμμετείχαν: Η υπεύθυνη διοικητικής υποστήριξης του ΕΑΣΤΕ Ντορίνα Ηλιοπούλου, Κοινωνιολόγος & MSc Criminology, η Ντόρα Γιαννάκη, Πολιτικός Επιστήμονας Εμπειρογνώμονας Πολιτικών Ασφάλειας & Δικαιοσύνης (MA Security & Justice), Υπ. Διδάκτωρ Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου και ο Ευάγγελος Χαϊνάς, Κοινωνιολόγος, ΜΔΕ Εγκληματολογίας και Υπ. Διδάκτωρ Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου. Ο σκοπός του Σεμιναρίου ήταν διττός: αφενός, η ενδελεχής εξέταση των μεθόδων και τεχνικών που προσιδιάζουν στην εμπειρική διερεύνηση του αστεακού εγκληματικού φαινομένου στο πλαίσιο μιας γενικότερης συζήτησης περί μεθόδων και εργαλείων της εγκληματολογικής έρευνας, και αφετέρου, η εξέταση συγκεκριμένων ζητημάτων μεθοδολογικής εφαρμογής μέσα από την παρουσίαση των διπλωματικών, διδακτορικών, 1

2 μεταδιδακτορικών και λοιπών μελετών από πλευράς συμμετεχόντων, με στόχο την ανάπτυξη διαλόγου και τη διευκόλυνσή τους κατά την εκπόνηση των μελετών τους. Το εν λόγω Σεμινάριο ξεκίνησε στις 9/11/2016 και ολοκληρώθηκε στις 24/5/2017 και λάμβανε χώρα κάθε Τετάρτη στην Αίθουσα Γ2 του Παντείου Πανεπιστημίου (3 ο ς όρ. Επταώροφου κτιρίου), στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του ΕΚΚΕ (Κρατίνου 9 & Αθηνάς 8ος όροφος, είσοδος από Κρατίνου) καθώς και στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του ΕΑΣΤΕ (αίθ. Δ8 κτιρίου ΔΕΣΚΟΙ). Στο Σεμινάριο συμμετείχαν, μετά από ανοιχτή πρόσκληση και αξιολόγηση των σχετικών αιτήσεων, συνολικά 25 άτομα: 1 μεταδιδάκτορας, 1 διδάκτορας, 8 υποψήφιοι διδάκτορες, 5 τελειόφοιτοι μεταπτυχιακοί φοιτητές και 10 μεταπτυχιακοί φοιτητές δευτέρου έτους. Κατά το χειμερινό εξάμηνο, το Σεμινάριο οργανώθηκε με την μορφή διαλέξεων, στο πλαίσιο των οποίων οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να παρακολουθήσουν εισηγήσεις που διενεργήθηκαν από εξέχοντες καλεσμένους, πανεπιστημιακούς και ερευνητές, σε θέματα που σχετίζονταν με τις μεθόδους και τα εργαλεία της επιστημονικής έρευνας. Στο τέλος κάθε εισήγησης, τα μέλη του Σεμιναρίου συμμετείχαν ενεργά σε εποικοδομητικές συζητήσεις επί μεθοδολογικών ζητημάτων, ενώ παράλληλα λάμβαναν και χρήσιμο υποστηρικτικό-εκπαιδευτικό υλικό από τους εισηγητές. Το πρόγραμμα των διαλέξεων του χειμερινού εξαμήνου διαμορφώθηκε ως εξής: (Πάντειο Πανεπιστήμιο): Έναρξη, χαιρετισμοί και εισαγωγικές εισηγήσεις από τις επιστημονικά υπεύθυνες του σεμιναρίου. Εισαγωγή στην εμπειρική διερεύνηση του αστεακού εγκληματικού φαινομένου (Καθηγήτρια Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Τμήμα Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστημίου). Εισαγωγή στην μεθοδολογία της εγκληματολογικής έρευνας (Δρ. Ιωάννα Τσίγκανου, Διευθύντρια Ερευνών ΕΚΚΕ). 23/11/2016 (Πάντειο Πανεπιστήμιο): Μέθοδοι, τεχνικές και εργαλεία μελέτης και χαρτογράφησης του αστεακού εγκληματικού φαινομένου (Καθηγήτρια Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Δρ.Αναστασία Χαλκιά, Υπ.Δρ. Ευάγγελος Χαϊνάς, Πάντειο Πανεπιστήμιο). 2

3 30/11/2016 (ΕΚΚΕ): Αποτυπώνοντας κοινωνικές πραγματικότητες. Πανόραμα απογραφικών δεδομένων (Γιώργος Κανδύλης, Ερευνητής ΕΚΚΕ). Ζητήματα μεθοδολογίας της χαρτογραφικής απεικόνισης κοινωνικοδημογραφικών δεδομένων (Δρ. Ιωάννα Τσίγκανου, Διευθύντρια Ερευνών ΕΚΚΕ). 7/12/2016 (Πάντειο Πανεπιστήμιο): Γεωγραφικό profiling (κ. Ιωσήφ Καμπανάκης, Αναλυτής Εγκληματολογικών Πληροφοριών). 21/12/2016 (ΕΚΚΕ): Έρευνα, Κύβος, Σειρά και Πακέτο Μεταδεδομένων: Μεθοδολογική προσέγγιση με έμφαση στην τεκμηρίωση (Δρ. Απόστολος Λιναρδής, Ερευνητής ΕΚΚΕ). 11/1/2017 (Πάντειο Πανεπιστήμιο): Ποσοτική Εγκληματολογία (Καθηγήτρια Αγλαΐα Καλαματιανού, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο). 18/1/2017 (ΕΚΚΕ): "Ανακάλυψη", ταξινόμηση, προστασία των δεδομένων σε περιβάλλον ερευνητικών υποδομών (Δρ. Δήμητρα Κονδύλη, Ερευνήτρια ΕΚΚΕ). 25/1/2017 (ΕΚΚΕ): Ποιοτικές μέθοδοι ανάλυσης (Καθηγήτρια Άννα Λυδάκη, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο). 1/2/2017 (ΕΚΚΕ): Κοινωνική έρευνα: Βασικά ζητήματα και προβληματισμοί (Καθηγήτρια Νότα Κυριαζή, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο). 8/2/2017: Νέα εργαλεία στην ποιοτική ανάλυση δεδομένων (κα. Λουκία Μαρία Φρατσέα, Ερευνήτρια Τμήματος Γεωγραφίας Χαροκοπείου Πανεπιστημίου). Κατά το εαρινό εξάμηνο, το Σεμινάριο οργανώθηκε με την μορφή εργαστηρίων (workshops) στην βάση των προτάσεων ερευνών/μελετών των συμμετεχόντων. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν συνολικά 20 παρουσιάσεις ερευνητικών σχεδίων από τους συμμετέχοντες, οι οποίοι μέσω των εργασιών τους ανέδειξαν μια ευρεία ποικιλία ερευνητικών θεματικών και αξιοποίησαν μια πληθώρα μεθοδολογικών εργαλείων, τόσο από τον χώρο της ποσοτικής όσο και της ποιοτικής έρευνας. Στο τέλος κάθε παρουσίασης, υπήρχε επαρκής χρόνος για συζήτηση και σχολιασμό σχετικά με την μεθοδολογία της κάθε έρευνας, με συντονίστριες τις επιστημονικά υπεύθυνες του Σεμιναρίου, διαδικασία η οποία αποδείχθηκε ιδιαίτερα επωφελής για όλα τα μέλη του Σεμιναρίου. 3

4 Το πρόγραμμα των παρουσιάσεων του εαρινού εξαμήνου διαμορφώθηκε ως εξής: 8/03: Εναρκτήρια Εισήγηση Καθ. Χ. Ζαραφωνίτου «Η Μεθοδολογία της Έρευνας» Ημ/νια Εισηγητής Τίτλος Μέθοδος Έρευνας 15/3 Κοντοπούλου Ελένη «Ο ποινικός στιγματισμός του ανηλίκου και η επίδρασή του στη δευτερογενή παρέκκλιση» Σταν Ροξάνα-Ισαμπέλα «Συγκριτική διερεύνηση της παραβατικότητας ανηλίκων στην Ελλάδα: αλλοδαποί και Έλληνες» 22/3 Χαϊνάς Βαγγέλης «Περιβαλλοντική Εγκληματολογία και κοινοτικές μορφές πρόληψης του εγκλήματος» Ποσοτική [περιγραφική στατιστική ανάλυση, διασταυρώσεις (crosstabs), απλή γραμμική συσχέτιση (r-pearson)] Ηλιοπούλου Ντορίνα Examining the shifting role of graffitiart in six English cities vandalism or the sign of a creative city? A local authority perspective 29/3 Κόλλια Πηνελόπη «Τιμωρητικές στάσεις των αποφυλακισθέντων (ανήλικων/νέων) και των δικαστών και εισαγγελέων: συγκλίσεις και αποκλίσεις» Πανάγος Κων/νος «Διενεργώντας συνεντεύξεις με νεαρούς παραβάτες: Το υποβοηθούμενο ερωτηματολόγιο ως εργαλείο ταυτόχρονης παραγωγής Ποιοτικές Μέθοδοι [ημιδομημένες συνεντεύξεις (δυο διαφορετικών ερευνητικών ομάδων) και επικουρικά σ' αυτή την επιτόπια μη συμμετοχική παρατήρηση (παρακολούθηση δικών ανηλίκων)]. 4

5 ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων» 5/04 Γιαννάκη Ντόρα «Νέοι σε κρίση; Μια έρευνα για τις επιπτώσεις της λιτότητας στην Ελληνική Νεολαία». 26/04 Πουλή Ελένη «Αστυνομική βία και δικαιώματα του Ανθρώπου» Ελευθέριος Φλεριανός «Η εμπιστοσύνη του κοινού στο επίσημο σύστημα άσκησης κοινωνικού ελέγχου του εγκλήματος. Μεθοδολογικά προβλήματα στην εμπειρική διερεύνησή της» 3/05 Μωραΐτη Παυλίνα «Το φαινόμενο της παιδεραστίας στην Ελλάδα. Οι περιπτώσεις των καταστημάτων κράτησης Τρίπολης και Γρεβενών» Ποιοτικές Μέθοδοι (Μελέτη Αρχείων & Ανάλυση Περιεχομένου) Ντεληγιώργη Αιμιλία- «Παιδική κακοποίηση και Γεωργία ενδοοικογενειακή συντροφική βία» 10/05 Σερίφη Παναγιώτα «Η αλλαγή της σύγχρονης Ελληνικής Κοινωνίας- η συνεισφορά της Νέας Γενιάς» Μάνεση Σταυρούλα «Υπάρχει δικαίωμα στη ζωή; Η περίπτωση της θανατικής ποινής» (βιβλιογραφία) Απειρανθίτου Μαρούσα «Εγκληματολογική Ανάλυση σε σχολικά βιβλία του Δημοτικού» 17/05 Τζουραμάνη Όλγα Variations of self-esteem levels within substance abusing populations Κυριαζή Αικατερίνη «Η πόλη του Μεσολογγίου. Πρόσβαση Το περιεχόμενο της έρευνας δεν 5

6 σ' αυτήν και περιβάλλοντας χώρος μέσα απ' τις αφηγήσεις των Γάλλων ταξιδιωτών(18ος-19ος αιώνας). Πως η γεωγραφική θέση της πόλης επηρέασε την ιστορία της» 24/05 Αθανασάκης Ιωάννης «Η συμβολή της βιογραφικής προσέγγισης στην εγκληματολογία» Γεώργα Αντωνία «Η κοινωνική επανένταξη πρώην κρατουμένων στην Ελλάδα της κρίσης. Μία ποιοτική προσέγγιση» υπόκειται στις μεθόδους (βιογραφική προσέγγιση,ιστορίες ζωής) (προσωπικές συνεντεύξεις) Πεπόνη Αγγελική «Μελέτη της ανεπίσημης κοινωνικής αντίδρασης στην σεξουαλική επιθετικότητα μέσα από ηλεκτρονικά μέσα: Η περίπτωση της Μυρτούς» (ανάλυση περιεχομένου) Μετά το κλείσιμο του φετινού κύκλου του Σεμιναρίου «Μεθοδολογία Εγκληματολογικών Ερευνών και Μελετών, χορηγείται Βεβαίωση Παρακολούθησης σε όσους συμμετείχαν στα 2/3 των εισηγήσεων/παρουσιάσεων, ενώ θα χορηγηθεί Πιστοποιητικό Παρακολούθησης σε όσα μέλη παρακολούθησαν επαρκώς το Σεμινάριο (τουλάχιστον τα 2/3 των συνεδριών) και παρουσίασαν το ερευνητικό τους σχέδιο κατά το εαρινό εξάμηνο. ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ 6

7 Η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Αστεακής Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Η Επιστημονικά Υπεύθυνη του Εργαστηρίου Μεθοδολογίας και Έρευνας στην Εγκληματολογία του ΕΚΚΕ Καθηγήτρια Χριστίνα Ζαραφωνίτου Ιωάννα Τσίγκανου Διευθύντρια Ερευνών ΕΚΚΕ 7