Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων. Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Μαρία Χαλκίδη

Transcript

1 Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Μαρία Χαλκίδη

2 Σχεδιασμός ΒΔ Εννοιολογικός σχεδιασμός: (χρησιμοποιείται το Ο-Σ Μοντέλο.) Ποιές είναι οι οντότητες και οι συσχετίσεις? Ποια πληροφορία για αυτές τις οντότητες και συσχετίσεις πρέπει να αποθηκευτούν στη ΒΔ? Ποιοι είναι οι περιορισμοί ακεραιότητας ή οι επιχειρηματικοί κανόνες που ισχύουν? Το σχήμα της ΒΔ στο μοντέλο Ο-Σ αναπαριστάται με διαγράμματα Ο-Σ Μπορούμε να αντιστοιχίσουμε ένα διάγραμμα Ο-Σ σε σχεσιακό σχήμα. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

3 Μοντελοποίηση ΒΔ Μία βάση δεδομένων μοντελοποιείται ως: Μία συλλογή από οντότητες, Συσχετίσεις ανάμεσα σε οντότητες. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

4 Βασικές έννοιες Μοντέλου Ο-Σ (1) Μία οντότητα είναι ένα αντικείμενο πραγματικού κόσμου που μπορεί να ξεχωρίσει από τα άλλα αντικείμενα. Π.χ: specific person, company, event Μία οντότητα περιγράφεται (στη ΒΔ) χρησιμοποιώντας ένα σύνολο χαρακτηριστικών Π.χ: οι άνθρωποι έχουν ονόματα και διευθύνσεις Ένα σύνολο οντοτήτων είναι μία συλλογή από οντότητες του ίδιου τύπου που μοιράζονται τις ίδιες ιδιότητες. Π.χ: set of all persons, companies, trees, holidays Οι οντότητες σε ένα σύνολο οντοτήτων έχουν το ίδιο σύνολο χαρακτηριστικών Κάθε σύνολο οντοτήτων έχει ένα κλειδί. Κάθε χαρακτηριστικό έχει ένα πεδίο ορισμού. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

5 Χαρακτηριστικά Μία οντότητα αναπαριστάται από ένα σύνολο χαρακτηριστικών, Χαρακτηριστικά: ιδιότητες που έχουν όλα τα μέλη ενός συνόλου οντοτήτων. Παράδειγμα customer = (customer-id, customer-name, customer-street, customer-city) loan = (loan-number, amount) Πεδίο ορισμού σύνολο απο επιτρεπόμενες τιμές για κάθε χαρακτηριστικό Τύποι χαρακτηριστικών: Απλά και σύνθετα χαρακτηριστικά. Χαρακτηριστικά μίας τιμής και πολλαπλών τιμών E.g. multivalued attribute: phone-numbers Χαρακτηριστικά που προκύπτουν από άλλα E.g. age, given date of birth Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

6 Σύνθετα Χαρακτηριστικά Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

7 Βασικές έννοιες Μοντέλου Ο-Σ (2) Συσχετίσεις: Σύνδεση ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες οντότητες. Π.χ., John works in Pharmacy department. Σύνολο συσχετίσεων: Συλλογή από όμοιες συσχετίσεις. Ένα n-οστό σύνολο συσχετίσεων R σχετίζει n σύνολα οντοτήτων E1... En; Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

8 Συσχετίσεις Μαθηματικά: το R είναι ένα σύνολο από στιγμιότυπα συσχετίσεων r i όπου κάθε r i συνδέει n οντότητες R υποσύνολο καρτεσιανού γινομένου: R E1 x E2 Ε1 R E2

9 Παράδειγμα: Βιβλίο - Συγγραφέας Συγγραφέας Όνομα Τόπος-Γέννησης Γράφει ISB Τίτλος Βιβλίο Στιγμιότυπο Σύνολο Οντοτήτων Συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη Ηράκλειο Ιωάννα Καρυστιάνη Χανιά Πέτρος Τατσόπουλος Ρέθυμνο Ο Αιώνας των Λαβυρίνθων Οι Ανήλικοι Ο Άγιος της Μοναξιάς Η Καρδιά του Κτήνους Παράδειγμα (στιγμιότυπο συσχέτισης υποσύνολο του καρτεσιανού γινομένου)

10 Σχήμα και Στιγμιότυπο Τύπος οντότητας (σχήμα) προσδιορίζει ένα σύνολο από οντότητες με τα ίδια γνωρίσματα Σύνολο οντοτήτων (στιγμιότυπο): κάθε χρονική στιγμή ποια συλλογή από οντότητες είναι αποθηκευμένες στη ΒΔ Το σχήμα οι τύποι οντοτήτων προσδιορίζονται κατά το σχεδιασμό Το στιγμιότυπο το σύνολο των οντοτήτων αλλάζει κάθε φορά που αλλάζουν τα αποθηκευμένα δεδομένα (εισαγωγή, διαγραφή, ενημέρωση) Συχνά χρησιμοποιούμε το ίδιο όνομα και για τα δύο (πχ ΤΑΙΝΙΑ και για τον τύπο και για τα δεδομένα)

11 Βαθμός Συσχετίσεων Βαθμός ενός τύπου συσχέτισης (degree): πλήθος των τύπων οντοτήτων που συμμετέχουν Αναφέρεται στον αριθμό του συνόλου οντοτήτων που συμμετέχουν στο σύνολο συσχέτισης. Δυαδικά (ή βαθμού 2): σύνολα συσχέτισης που περιλαμβάνουν δύο σύνολα οντοτήτων. Γενικά τα περισσότερα σύνολα συσχετίσεων στο ΣΒΔ είναι δυαδικά. Μπορεί να υπάρχουν και συσχετίσεις ανάμεσα σε περισσότερα σύνολα οντοτήτων E.g. Υποθέτουμε ότι οι υπάλληλοι μίας τράπεζας έχουν εργασίες σε πολλαπλά υποκαταστήματα και διαφορετικές εργασίες σε κάθε υποκατάστημα. Υπάρχει μία συσχέτιση ανάμεσα στα σύνολα οντοτήτων employee, job and branch Οι συσχετίσεις ανάμεσα σε περισσότερα από δύο σύνολα οντοτήτων συσχετίσεων είναι σπάνιες. Οι περισσότερες συσχετίσεις είναι δυαδικές.

12 Πληθάριθμος Συσχέτισης Πληθάριθμος για μία συσχέτιση σε πόσες συσχετίσεις (στιγμιότυπα συσχετίσεων) μια οντότητα μπορεί να συμμετέχει

13 Πληθάριθμος συσχέτισης Σχηματικά Πολλά-προς-Πολλά Πολλά-προς-Ένα Ένα-προς-Ένα

14 Πληθάριθμοι συσχετίσεων (1) Για δυαδικές συσχετίσεις ένα-προς-ένα 1:1 ένα-προς-πολλά 1:Ν πολλά-προς-ένα Ν:1 πολλά-προς-πολλά Ν:Μ Παράδειγμα - Συμβολισμός Ταινία Παίζει Ηθοποιός

15 Πληθάριθμοι συσχετίσεων (2) Παράδειγμα - Συμβολισμοί Ένα-προς-Πολλά 1:Ν 1 Ν Τμήμα Έχει Υπάλληλος Τμήμα Έχει Υπάλληλος Ένα Τμήμα έχει πολλούς Υπαλλήλους αλλά ένας Υπάλληλος ανήκει μόνο σε ένα Τμήμα Προσοχή: πόσες φορές ένα Τμήμα/Υπάλληλος εμφανίζεται στη συσχέτιση

16 Σύνολα συσχετίσεων με Χαρακτηριστικά Customer Customer-id Customer-name Customer-street Customer-city deposit Account Account- number Balance

17 Συμμετοχή ενός συνόλου οντοτήτων σε ένα σύνολο Συσχέτισης Η συμμετοχή ενός συνόλου οντοτήτων Ε σε ένα σύνολο συσχετίσεων R είναι υποχρεωτική (ολική) αν κάθε οντότητα του Ε συμμετέχει τουλάχιστον σε μια συσχέτιση στο R π.χ. Η συμμετοχή του loan στη συσχέτιση borrower είναι ολική Customer Customer-id Customer-name Customer-adress borrow Loan Loan-number Amount Αν κάποιες οντότητες του Ε δεν συμμετέχουν στο R τότε προαιρετική (μερική) Π.χ. Συμμετοχή customer στην borrower είναι μερική

18 Ολική Συμμετοχή Σχηματικά Ε1 Ε2 Ε1 Ε2 Ε1 Ε2 Ολική Συμμετοχή για το Ε1 Ολική Συμμετοχή για το Ε2 Ολική Συμμετοχή και για το Ε1 και για το Ε2

19 Αυτοπαθείς Συσχετίσεις Ένας τύπος που συμμετέχει σε μια σχέση παίζει ένα συγκεκριμένο ρόλο Employee Employee_id Employee_name Telephone-number manager worker Works-for Αυτοπαθείς συσχετίσεις Μπορεί να συνδέει δύο εκφάνσεις της ίδιας οντότητας Παράδειγμα (εργαζόμενος/διευθυντής)

20 Ασθενή σύνολα οντοτήτων Ένα σύνολο οντοτήτων που δεν έχει πρωτεύον κλειδί αναφέρεται σαν ασθενές σύνολο οντοτήτων. Το μερικό κλειδί μίας ασθενής οντότητας είναι ένα σύνολο από χαρακτηριστικά που την προσδιορίζουν ανάμεσα σε όλες τις οντότητες του ασθενούς συνόλου οντοτήτων.

21 Ασθενείς Τύποι Οντοτήτων Μια ασθενής οντότητα Ε πρέπει να συμμετέχει με ολική συμμετοχή σε μια ένα-προς-πολλά συσχέτιση R με ένα τύπο οντοτήτων F R: προσδιορίζουσα συσχέτιση, F: προσδιοριστικό σύνολο οντοτήτων Προσδιορίζεται μοναδικά από μερικό κλειδί (γνωρίσματα της Ε) + κλειδί της F

22 Ασθενή σύνολα οντοτήτων (2) Primary key for payment (loan-number, payment-number) Προσδιοριστής της ασθενής οντότητας

23 Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων (ανακεφαλαίωση) Οντότητες, Συσχετίσεις, Χαρακηριστικά Κλειδί Βαθμός (πόσοι τύποι οντοτήτων) συνήθως δυαδικές Πληθυκότητα (πόσες φορές μια οντότητα εμφανίζεται (το πολύ) στη συσχέτιση 1:1, 1:Ν, Ν:Μ Συμμετοχή ολική ή μερική Ώρες Απασχόλησης Εργαζόμενος ΑΤ Όνομα Δουλεύει Τμήμα Αριθμός-Τμήματος Όνομα

24 Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Εννοιoλογικός Σχεδιασμός (Conceptual Design) Με βάση την περιγραφή του προβλήματος (που προέκυψε μετά την Ανάλυση Απαιτήσεων) Σχεδιασμός του σχήματος της Βάσης Δεδομένων χρησιμοποιώντας το Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων

25 Μοντέλα Οντοτήτων Συσχετίσεων- Σημασιολογία Συσχετίσεων Μία συσχέτιση μεταξύ δύο οντοτήτων μπορεί να θεωρηθεί ως μία απεικόνιση μεταξύ τους, αν οι οντότητες εκληφθούν ως σύνολα από πραγματοποιήσεις τους Η απεικόνιση αυτή μπορεί να είναι: ένα - προς - ένα (1:1) ένα - προς - πολλά (1:Ν) πολλά - προς - ένα (Ν:1) πολλά - προς - πολλά (Μ:Ν)

26 Σχέση ένα-προς-ένα (1:1) Μία συσχέτιση 1:1 μεταξύ δύο οντοτήτων συνδέει κάθε πραγματοποίηση της μιας οντότητας με μία το πολύ πραγματοποίηση της άλλης Για παράδειγμα, κάθε καθηγητής διδάσκει ένα το πολύ μάθημα και κάθε μάθημα διδάσκεται από έναν μόνο καθηγητή τότε η σχέση TEACHES είναι 1:1 όπως φαίνεται στο διάγραμμα οντοτήτων - σχέσεων του σχήματος. PROFESSOR 1 TEACHES 1 COURSE Παράδειγμα συσχέτισης 1:1

27 Συσχέτιση ένα-προς-πολλά (1:Ν) 1/2 Μία συσχέτιση 1:Ν μεταξύ δύο οντοτήτων συνδέει κάθε πραγματοποίηση της οντότητας με καμία, μία ή πολλές πραγματοποιήσεις της δεύτερης και κάθε πραγματοποίηση της δεύτερης οντότητας με ακριβώς μία πραγματοποίηση της πρώτης. Στις συσχετίσεις 1:Ν η κατεύθυνση είναι σημαντική διότι προσδιορίζει μία ιεραρχική δομή μεταξύ των οντοτήτων. Συχνά, η οντότητα "1" ονομάζεται γονική (parent) και η οντότητα "Ν" απογονική (child).

28 Συσχέτιση ένα-προς-πολλά (1:Ν) 2/2 Για παράδειγμα, αν κάθε καθηγητής μπορεί να διδάσκει πολλά μαθήματα και κάθε μάθημα διδάσκεται από ακριβώς έναν καθηγητή τότε η σχέση TEACHES είναι 1:Ν, όπως φαίνεται στο διάγραμμα οντοτήτων-σχέσεων του σχήματος. Στο σχήμα η οντότητα PROFESSOR είναι γονική και η οντότητα COURSE απογονική. PROFESSOR 1 TEACHES Ν COURSE Παράδειγμα συχέτισης 1:Ν

29 Συσχέτιση πολλά-προς-πολλά (Μ:Ν) Μία συσχέτιση Μ:Ν μεταξύ δύο οντοτήτων συνδέει κάθε πραγματοποίηση της μίας με καμία, μία ή πολλές πραγματοποιήσεις της άλλης. Για παράδειγμα, αν κάθε καθηγητής μπορεί να διδάσκει πολλά μαθήματα και κάθε μάθημα μπορεί να διδάσκεται από πολλούς καθηγητές τότε η σχέση TEACHES είναι Μ:Ν, όπως φαίνεται στο διάγραμμα οντοτήτων-σχέσεων του σχήματος. PROFESSOR Μ TEACHES Ν COURSE Παράδειγμα συσχέτισης Μ:Ν

30 Πολλαπλές Συσχετίσεις Είναι δυνατό να υπάρχουν περισσότερες από μία συσχετίσεις μεταξύ δύο ή περισσότερων οντοτήτων. Για παράδειγμα, μεταξύ των οντοτήτων STUDET και COURSE υπάρχουν οι σχέσεις ATTEDS και ΕΧΑΜ όπως φαίνεται στο σχήμα. Ανάλογα με το πρόβλημα επιλέγεται η πρώτη σχέση ή η δεύτερη ή και οι δύο. ATTEDS M STUDET COURSE M EXAM Παράδειγμα ύπαρξης πολλαπλών συσχετίσεων μεταξύ δύο οντοτήτων.

31 Βαθμοί Συσχετίσεων Βασικές έννοιες Παράδειγμα δυαδικής και τριαδικής συσχέτισης Συσχέτιση μεταξύ ζευγών τριών οντοτήτων Επαναληπτικές συσχετίσεις

32 Βασικές Έννοιες Κάθε συσχέτιση συνδέει ένα συγκεκριμένο αριθμό οντοτήτων. Ο αριθμός αυτός ονομάζεται βαθμός (degree) της συσχέτισης. Μία συσχέτιση μεταξύ δύο οντοτήτων έχει βαθμό 2 και ονομάζεται δυαδική (binary) Μία συσχέτιση μεταξύ τριών οντοτήτων έχει βαθμό 3 και ονομάζεται τριαδική (ternary) κ.ο.κ. Οι συσχετίσεις με βαθμό μεγαλύτερο από 2 ονομάζονται σύνθετες (complex) συσχετίσεις. Σε μερικές περιπτώσεις μία συσχέτιση μπορεί να συνδέει δύο εκφράσεις της ίδιας οντότητας. Μία τέτοια συσχέτιση έχει βαθμό 1 και ονομάζεται μοναδική (unary) ή επαναληπτική (recursive). Μία επαναληπτική σχέση μπορεί να είναι 1:1, 1:Ν ή Ν:Μ.

33 Παράδειγμα Δυαδικής και Τριαδικής Συσχέτισης Στο σχήμα φαίνεται ένα παράδειγμα δυαδικής και ένα παράδειγμα τριαδικής σχέσης. 1 DEPARTMET BELOGS STUDET α) Δυαδική συσχέτιση SUPPLIER M K CUSTOMER CPS PRODUCT β) Τριαδική συσχέτιση

34 Συσχέτιση μεταξύ ζευγών τριών οντοτήτων 1/2 SUPPLIER M K CUSTOMER CPS PRODUCT Η τριαδική συσχέτιση υπαγορεύεται από το γεγονός ότι ο οργανισμός επιθυμεί να γνωρίζει: ποιοι προμηθευτές προμηθεύουν ποια προϊόντα ποιοι πελάτες αγοράζουν ποια προϊόντα ποιοι προμηθευτές προμηθεύουν ποιους πελάτες ποιοι προμηθευτές προμηθεύουν ποια προϊόντα σε ποιους πελάτες Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

35 Συσχέτιση μεταξύ ζευγών τριών οντοτήτων 2/2 Θα αρκούσε ο σχηματισμός τριών δυαδικών σχέσεων, μία για κάθε ζεύγος οντοτήτων αν ενδιέφεραν μόνο τα τρία πρώτα ερωτήματα: ποιοι προμηθευτές προμηθεύουν ποια προϊόντα ποιοι πελάτες αγοράζουν ποια προϊόντα ποιοι προμηθευτές προμηθεύουν ποιους πελάτες PRODUCT M SP PC M M SUPPLIER CS CUSTOMER Συσχετίσεις μεταξύ ζευγών τριών οντοτήτων. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

36 Αυτοπαθείς Συσχετίσεις Μία σχέση μπορεί να συνδέει δύο εκφράσεις της ίδιας οντότητας. Μία τέτοια σχέση έχει βαθμό 1 και ονομάζεται αυτοπαθής ή μοναδική (unary) ή επαναληπτική (recursive). Μία επαναληπτική σχέση μπορεί να είναι 1:1, 1:Ν ή Ν:Μ όπως φαίνεται στο σχήμα. PERSO 1 1 ο σύζυγος η σύζυγος MARRIAGE α) Επαναληπτική συσχέτιση 1:1 1 προϊστάμενος EMPLOYEE SUPERVISIO υφιστάμενος β) Επαναληπτική συσχέτιση 1:Ν PRODUCT δευτερογενές M πρωτογενές ASSEMPLY γ) Επαναληπτική συσχέτιση Ν:Μ Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

37 Εξαρτήσεις Ύπαρξης 1/2 Η ύπαρξη κάθε πραγματοποίησης μίας οντότητας μπορεί να εξαρτάται ή όχι από την ύπαρξη μίας πραγματοποίησης μιας άλλης οντότητας που συνδέεται με την πρώτη μέσω μιας σχέσης. Η εξάρτηση αυτή ονομάζεται εξάρτηση ύπαρξης (existence dependency). Το σύμβολο ( ή ) δηλώνει υποχρεωτική συμμετοχή της αντίστοιχης οντότητας στη σχέση. Αντίθετα, το σύμβολο ( ) δηλώνει προαιρετική συμμετοχή. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

38 Εξαρτήσεις Ύπαρξης 2/2 Στο παρακάτω σχήμα μπορούμε να δούμε τα τέσσερα δυνατά είδη συμμετοχής δύο οντοτήτων σε μία σχέση. PATIET OCCUPACY 1 DEPARTMET α) Υποχρεωτική συμμετοχή και των δύο οντοτήτων. 1 PATIET OCCUPACY DEPARTMET β) Προαιρετική συμμετοχή και των δύο οντοτήτων. PATIET 1 OCCUPACY DEPARTMET PATIET 1 OCCUPACY DEPARTMET δ) Υποχρεωτική συμμετοχή της μιας οντότητας και προαιρετική της άλλης. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

39 Διάσπαση Συσχετίσεων Πολλά-Προς-Πολλά 1/2 Κάθε συσχέτιση Ν:Μ μεταξύ δύο οντοτήτων μπορεί να διασπαστεί σε δύο συσχετίσεις 1:Ν χωρίς απώλεια πληροφοριών. Η διάσπαση αυτή είναι επιθυμητή για δύο κύριους λόγους: καθιστά ευκολότερη τη διαδικασία ελέγχου της ορθότητας ενός μοντέλου δεδομένων ως προς την αναπαράσταση των οντοτήτων και των συσχετίσεων μεταξύ τους καθιστά δυνατή την απευθείας αναπαράσταση των σχέσεων σε κάθε ΣΔΒΔ Η διάσπαση μίας συσχέτισης Μ:Ν σε δύο συσχετίσεων 1:Ν δεν μπορεί να γίνει με τη δημιουργία δύο συσχετίσεων μεταξύ των οντοτήτων (μία 1:Ν και μία Ν:1) Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

40 Διάσπαση Συσχετίσεων Πολλά-Προς-Πολλά 2/2 DOCTOR M VISIT PATIET α) Συσχέτιση Μ:Ν. D_R 1 DOCTOR PATIET 1 P_D β) Εσφαλμένος τρόπος διάσπασης της συσχέτισης του (α). DOCTOR 1 D_V VISIT V_P 1 PATIET γ) Ορθός τρόπος διάσπασης της συσχέτισης του (α). Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

41 Μοντέλα Οντοτήτων Συσχετίσεων Παρερμηνείες Νοήματος συσχετίσεων Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού ενός μοντέλου οντοτήτων - σχέσεων είναι αναγκαίο να προσδιοριστεί και κατανοηθεί πλήρως το νόημα κάθε συσχέτισης και η αντιστοιχία του προς τους κανόνες του οργανισμού και τις πληροφοριακές απαιτήσεις των χρηστών του. Στη συνέχεια περιγράφονται τα προβλήματα που προκύπτουν από ορισμένα σφάλματα ερμηνείας του ακριβούς νοήματος κάθε συσχέτισης. Ζεύγη σχέσεων Ν:1/1:Ν Παραλείψεις σχέσεων Ανακριβείς βαθμοί σχέσεων Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

42 Ζεύγη συσχετίσεων Ν:1/1:Ν 1/2 Ένα ζεύγος σχέσεων Ν:1/1:Ν παρουσιάζεται όταν μία οντότητα συνδέεται με σχέσεις 1:Ν με δύο άλλες οντότητες. Τέτοια ζεύγη σχέσεων πρέπει να αποφεύγονται διότι μπορεί να οδηγήσουν σε παρεκκλίσεις του εννοιολογικού μοντέλου από το βασικό σκοπό του. DEPARTMET D_S 1 SCHOOL 1 S_S STUDET α) Διάγραμμα οντοτήτων συσχετίσεων με ζεύγη συσχετίσεων Ν:1/1 :Ν. DEPARTMET D-S SCHOOL S-S STUDET T1 Σ1 Φ1 T2 T3 T4 Σ2 Φ2 Φ3 Φ4 β) Πραγματοποίηση του διαγράμματος του (α). Φ5 Πρόβλημα ανάκτησης δεδομένων λόγω ύπαρξης ζεύγους συσχετίσεων Ν:1/1:Ν. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

43 Ζεύγη συσχετίσεων Ν:1/1:Ν 2/2 Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται ένα εναλλακτικό διάγραμμα οντοτήτωνσχέσεων για την ίδια βάση δεδομένων. Έτσι, το πρόβλημα που προκαλεί το διάγραμμα του σχήματος της προηγούμενης διαφάνειας επιλύεται με απλή αναδιάταξη των σχέσεων. SCHOOL 1 S_D DEPARTMET 1 D_S STUDET α) Διάγραμμα οντοτήτων συσχετίσεων χωρίς ζεύγος συσχετίσεων Ν:1/1:Ν. SCHOOL S-D DEPARTMET D-S STUDET Σ 1 Σ2 Τ1 Τ2 Τ3 Τ4 Φ1 Φ2 Φ3 Φ4 β) Πραγματοποίηση του διαγράμματος του (α). Φ5 Αναθεωρημένο διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

44 Παράληψη συσχετίσεων Η παράληψη αναγκαίων σχέσεων μεταξύ των οντοτήτων μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μη σύνδεση ορισμένων πραγματοποιήσεων κάποιων οντοτήτων που όμως επιβάλλεται από τους κανόνες του οργανισμού. Για παράδειγμα, το διάγραμμα οντοτήτων - συσχετίσεων του σχήματος της προηγούμενης διαφάνειας δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα αν οι κανόνες του πανεπιστημίου επιτρέπουν την ύπαρξη φοιτητών που δεν ανήκουν σε τμήματα αλλά απ ευθείας σε σχολές. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται ένα εναλλακτικό διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων στο οποίο έχει παραλειφθεί η συσ χέτιση μεταξύ των οντοτήτων SCHOOL και DEPARTMET δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα (ανάλογα μα τους κανόνες του οργανισμού). SCHOOL 1 S_S STUDET S_D 1 DEPARTMET Διάγραμμα οντοτήτων -σχέσεων με πιθανή παράλειψη συσχέτισης Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

45 Ανακριβείς Βαθμοί Συσχετίσεων Σε μερικές περιπτώσεις προκύπτουν προβλήματα στο σχεδιασμό εννοιολογικών μοντέλων δεδομένων από τον μη ακριβή προσδιορισμό των βαθμών ορισμένων συσχετίσεων. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

46 Παράδειγμα Διαγράμματος Ο/Σ με Ανακριβή Βαθμό Συσχετίσεων 1/5 Στο Σχήμα 1(α) φαίνεται ένα διάγραμμα οντοτήτων-σχέσεων που περιλαμβάνει τις οντότητες DOCTOR, PATIET και DRUG και τις Ν:Μ συσχετίσεις DOC_DR και PAT_DR. Αν οι σχέσεις αυτές διασπαστούν, σε δύο σχέσεις 1:Ν η κάθε μία, τότε προκύπτει το διάγραμμα οντοτήτων-σχέσεων του Σχήματος 1(β) που περιέχει ένα ζεύγος σχέσεων Ν:1/1:Ν. Η επαυξημένη μορφή αυτού του διαγράμματος φαίνεται στο σχήμα της επόμενης διαφάνειας. DOCTOR M DOC_DR DRUG M PAT_DR PATIET α) Αρχικό διάγραμμα οντοτήτων -συσχετίσεων DOCTOR DOC_DR DRUG PAT_DR PATIET β) Διάσπαση των συσχετίσεων του αρχικού διαγράμματος οντοτήτων -συσχετίσεων Σχήμα 1. Παράδειγμα συγκαλυπτόμενου ζεύγους συσχετίσεων Ν:1/1:Ν. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

47 Παράδειγμα Διαγράμματος Ο/Σ με ανακριβή βαθμό συσχετίσεων 2/5 Tο πρώτο πρόβλημα που παρουσιάζει το μοντέλο οντοτήτων-συσχετίσεων του Σχήματος 1(α) μπορεί να επιλυθεί όπως φαίνεται στο Σχήμα 2. DRUG M DOC_DR PAT_DR M DOCTOR M DOC_PAT PATIET Σχήμα 2. Πρόσθεση της συσχέτισης DOC_PAT στο διάγραμμα οντοτήτων σχέσεων. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

48 Παράδειγμα Διαγράμματος Ο/Σ με Ανακριβή Βαθμό Συσχετίσεων 3/5 Το πρόβλημα πάλι είναι ότι υπάρχουν συγκαλυπτόμενα ζεύγη συσχετίσεων Ν:1/1:Ν στο διάγραμμα του Σχήματος 2 όπως φαίνεται στο Σχήμα 3. DRUG 1 1 DOC_DR PAT_DR 1 1 DOCTOR 1 DOC_PAT 1 PATIET Σχήμα 3. Διάσπαση των συσχετίσεων του διαγράμματος του Σχήματος 2. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

49 Παράδειγμα Διαγράμματος Ο/Σ με Ανακριβή Βαθμό Συσχετίσεων 4/5 Η συνολική λύση του προβλήματος επιτυγχάνεται με τη δημιουργία μιας τριαδικής συσχέτισης μεταξύ των οντοτήτων DOCTOR, DRUG και PATIET όπως φαίνεται στο Σχήμα 4. Δηλαδή, το όλο πρόβλημα ανάγεται σε πρόβλημα ακριβούς προσδιορισμού του βαθμού της συσχέτισης. DRUG M K DOCTOR D_P_D PATIET ΣΧΗΜΑ 4. Διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων με τριαδική συσχέτιση Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς

50 Παράδειγμα Διαγράμματος Ο/Σ με Ανακριβή Βαθμό Σχέσεων 5/5 Η τριαδική συσχέτιση του Σχήματος 4 μπορεί να διασπαστεί σε δυαδικές συσχετίσεις κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μία δυαδική συσχέτιση Μ:Ν διασπάται σε δύο συσχετίσεις 1:Ν. Το αντίστοιχο διάγραμμα οντοτήτωνσυσχετίσεων φαίνεται στο Σχήμα 5. DRUG 1 DOCTOR 1 PRESCRIPTIO 1 PATIET ΣΧΗΜΑ 5. Διάσπαση τριαδικής συσχέτισης. Βάσεις Δεδομένων Ι, Παν. Πειραιώς