Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 Ελληνική Οικονομία Το ελληνικό δημόσιο στην δημοπρασία 26-εβδομάδων άντλησε 1,63 δις με επιτόκιο 4,65%, έναντι 4,55% που είχε επιτευχθεί στην αντίστοιχη δημοπρασία του Απρ. 10, με αποδοχή και συμπληρωματικών, μηανταγωνιστικών, προσφορών ύψους 375 εκατ. Η έκδοση υπερκαλύφθηκε κατά 3,64 φορές, παρά το ότι πολλοί διεθνείς αναλυτές είχαν αποφανθεί ότι η ενέργεια του Ελληνικού Δημοσίου να βγει τόσο ενωρίς στις αγορές δεν ήταν φρόνιμη. Το αποτέλεσμα της ανωτέρω δημοπρασίας δείχνει κατ αρχήν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο για να επιτύχει σταδιακά την πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών για την φερεγγυότητα του Ελληνικού δημοσίου στη μεσο-μακροπρόθεσμη περίοδο. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το αποτέλεσμα αυτής της δημοπρασίας Ελληνικών ΕΓΕΔ είχε εξαιρετικά ευνοϊκή επίπτωση τόσο στις Ευρωπαϊκές αγορές καθώς και στο Ευρώ, όσο και στις παγκόσμιες αγορές, ανατρέποντας την αρνητική επίπτωση από την νέα εντυπωσιακή παρέμβαση της Moody s στις Ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων με την υποβάθμιση της Πορτογαλίας κατά δύο βαθμίδες στο Α1 με προοπτικές σταθερές, από το ΑΑ2. Βέβαια, το ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο για την αποκατάσταση της ισορροπίας στα δημόσια οικονομικά της τόσο βραχυχρόνια όσο και διαχρονικά, φαίνεται κυρίως από την εντυπωσιακή επίδοσή της στους ακόλουθους τομείς: α) Της μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της κατά -46,0% στο 1 ο 6μηνο. 10. β) Της θέσπισης των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είναι καταλυτικής σημασίας για την ανάπτυξη της οικονομίας στα επόμενα έτη και για τις μεσο-μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές αφορούν: (1) στο Ασφαλιστικό Σύστημα, όπου η ψήφιση των σχετικών νόμων (που αποκαθιστούν τη βιωσιμότητα του συστήματος) ολοκληρώνεται αυτή την εβδομάδα, (2) στην αγορά εργασίας, όπου προωθείται η ενίσχυση της απασχόλησης του εργατικού δυναμικού (3) στο φορολογικό σύστημα, όπου επιδιώκεται η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η αναγκαία αύξηση των δημοσίων εσόδων, (4) στον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων με το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, (5) στον εξορθολογισμό των ΔΕΚΟ για σημαντική μείωση των ελλειμμάτων τους, (6) στην δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση, για διατηρήσιμη μείωση των δημοσίων δαπανών και για αύξηση της παραγωγικότητας, κ.ά. Ειδικότερα, με βάση την υλοποίηση του Π2010 στο 1 ο 6μηνο του 2010 και με βάση τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής (μείωσης των δημοσίων δαπανών και αύξησης των καθαρών εσόδων) που ήδη έχουν θεσπισθεί και εφαρμόζονται, εκτιμάται ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδος θα μειωθεί κάτω του 8,1% το 2010, από 13,6% το Θα μειωθεί, δηλαδή, κατά περισσότερο από 6,0 π.μ. του ΑΕΠ μέσα σε ένα έτος. Επίσης, κατά το 2011 αναμένεται νέα μείωση του ελλείματος κατά τουλάχιστον 2 π.μ. του ΑΕΠ για τους ακόλουθους λόγους: α) Τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται θα συμβάλλουν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων και σε μείωση των δημοσίων δαπανών και κατά το β) Κατά το επόμενο έτος αναμένονται ουσιαστικά αποτελέσματα στην προσπάθεια μείωσης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής με την εφαρμογή των διατάξεων του νέου φορολογικού νόμου, καθώς και για την υψηλότερη είσπραξη εσόδων από ληξιπρόθεσμες φορολογικές υποθέσεις. γ) Μείωση των δημοσίων δαπανών αναμένεται το 2011 και από την προωθούμενη αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης και τη σημαντική μείωση των ελλειμμάτων των ΔΕΚΟ. Ανάκαμψη Τώρα! (περίοδος) Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -9,3% 2,8% 4μην Κύκλος Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο -8,9% 5,4% 3μην Έσοδα από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας 13,5% 158,0% 4μην Έσοδα από ΦΠΑ -9,1% 0,8% 5μην Πωλήσεις ΙΧ αυτοκινήτων -17,4% -15,7% 6μην Βιομηχανική Παραγωγή -9,2% -6,0% 5μην Νέες παραγγελίες στη Βιομηχανία -27,9% 4,7% 3μην Οικοδομική Δραστηριότητα -27,6% -24,2% 3μην Ενοίκια 3,6% 2,9% 5μην Τιμές Διαμερισμάτων -3,9% -2,4% 3μην Παραγωγή Τσιμέντου -21,4% -3,2% 5μην Παραγωγή Σκυροδέματος -24,6% -10,1% 5μην Αριθμός Συναλλαγών Οικιστικών Ακινήτων -36,0% 38,5% 3μην Αξία Συναλλαγών Οικιστικών Ακινήτων -40,4% 25,3% 3μην Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) 4,2% 2,8% Μάιος Εξαγωγές -17,5% 0,3% 5μην Εισαγωγές -21,1% -16,5% 5μην Τουρισμός (Εισπράξεις) -10,7% -7,8% 4μην Αφίξεις Τουριστών -6,7% -1,2% 6μην Ναυτιλία (Εισπράξεις) -23,4% 8,7% 3μην Εισαγωγές Πλοίων -34,3% -9,6% 3μην ΑΕΠ (πραγματικές τιμές) -2,0% -2,5% 3μην Ιδιωτική Κατανάλωση -1,8% 1,5% 3μην Επενδύσεις σε Κατοικίες -22,0% -16,7% 3μην Επενδύσεις σε Λοιπές Κατασκευές 4,0% -29,3% 3μην Επενδύσεις σε Εξοπλισμό* -19,0% -3,5% 3μην Ονομαστικό ΑΕΠ -0,7% 0,6% 3μην Πληθωρισμός με βάση το ΔΤΚ 1,2% 5,2% Ιούνιος Απασχόληση -1,2% -1,3% 3μην Απασχόληση στο Λιανικό Εμπόριο 0,5% -2,0% 3μην Απασχόληση Εργοστασιακού Δυναμικού -7,1% -3,0% 5μην Δείκτης Επιχ. Προσδοκιών Βιομηχανία 72,1 75,3 Ιούνιος Δείκτης Επιχ. Προσδοκιών Ξενοδοχεία 79,4 93,1 Ιούνιος Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργ/μοί 72,7 74,2 Ιούνιος Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης -45,7-67,0 Ιούνιος Πηγή: Ελ. Στατ., ΙΟΒΕ, ΤτΕ * Μεταλικά Προιόντα και Εξοπλισμός Μεταφορών Από την άλλη πλευρά, τα στοιχεία της συγκυρίας του 1 ου 6μήνου του 2010 (βλέπε τον σχετικό Πίνακα) δείχνουν ότι το ονομαστικό ΑΕΠ της Ελλάδος δεν θα μειωθεί το 2010 (ήδη διαφαίνονται σημαντικές ενδείξεις ανάκαμψης και του τουρισμού), ενώ η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, το ανταγωνιστικό Ευρώ και η υλοποίηση του ΕΣΠΑ μπορεί να συμβάλλουν σε θετική αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ της Ελλάδος και το Τα ανωτέρω συνεπάγονται ότι οι υποθέσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκαν οι αναλυτές που έσπευσαν

2 να προβλέψουν χρεοκοπία του Ελληνικού Δημοσίου ή αναδιάρθρωση του Ελληνικού δημοσίου χρέους δεν επαληθεύονται. Η Ελλάδα δεν θα περιέλθει σε βαθειά ύφεση και σε περίοδο αρνητικού πληθωρισμού, παρά την εκτιμώμενη πτώση του πραγματικού ΑΕΠ το 2010 κατά περίπου -3,0%. Θα επανέλθει σχετικά έγκαιρα σε ικανοποιητικούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Έχει τη δυνατότητα να μειώσει αποτελεσματικά τα δημόσια ελλείμματά της και να αναδιαρθρώσει εκ βάθρων της οικονομία της ενισχύοντας την αναπτυξιακή της δυναμική. Έχει δηλαδή τη δυνατότητα να σταθεροποιήσει και να μειώσει το δημόσιο χρέος της ταχύτερα από τις έως σήμερα εκτιμήσεις των αγορών. Παγκόσμια Οικονομία: Τον Μάιο. 10 σημειώθηκε σημαντική αύξηση του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών των ΗΠΑ στο $ 42,27 δις, από $ 24,86 δις τον Μάιο. 09, με ταυτόχρονη αύξηση του πλεονάσματος του εμπορικού ισοζυγίου της Κίνας κατά 140% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 10. Στις ΗΠΑ σημειώνεται τώρα μεγάλη αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 29,1% τον Μάιο. 10, που συμβάλλει στην αύξηση των εξαγωγών των πλεονασματικών χωρών όπως η Γερμανία, η Ιαπωνία και η Κίνα. Η αύξηση της εγχώριας ζήτησης στις ΗΠΑ και στην Κίνα συμβάλλουν αποφασιστικά στην παγκόσμια ανάκαμψη που σημειώνεται στο 1 ο 6μηνο. 10, με την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2010 να εκτιμάται τώρα στο 4,6% από το ΔΝΤ, με αύξηση και του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου κατά 9,0%. Μάλιστα, η αύξηση της ζήτησης στις ανωτέρω χώρες και σε ορισμένες άλλες αναδυόμενες οικονομίες (Βραζιλία, Ρωσία, κ.ά.) είναι τόσο μεγάλη ώστε να συμβάλλουν στην εντυπωσιακή αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία τον Μάιο. 10 κατά 2,6% σε μηνιαία βάση και κατά 12,4% σε ετήσια βάση, παρά το ότι η ιδιωτική κατανάλωση στη χώρα αυτή εξακολουθεί να καταγράφει αρνητική πορεία. Στις ΗΠΑ το δημοσιονομικό έλλειμμα διαμορφώθηκε και πάλι σε υψηλά επίπεδα, άνω του $ 1,0 τρις στο 1 ο 9μηνο του ΟΕ 2010, παρά το ότι δεν υπάρχουν εφέτος οι κρατικές επιχορηγήσεις προς τις τράπεζες (ύψους $ 147 δις στο 9μηνο του ΟΕ 2009), αλλά επιστροφές ενισχύσεων από τις τράπεζες στο κράτος ύψους $ 100 δις. Επομένως, η ανάπτυξη στις ΗΠΑ εξακολουθεί να στηρίζεται σε μέτρα δημοσιονομικής ενίσχυσης της οικονομίας. Για την Ευρώπη, η ένταση της κρίσης δημοσίου χρέους φαίνεται να μειώνεται, παρά τη νέα υποβάθμιση της Πορτογαλίας από τη Moody s. Οι εκδόσεις κρατικών ομολόγων και ΕΓΕΔ που έχουν πραγματοποιηθεί έως σήμερα από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης ήταν επιτυχείς και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα χρειαστεί και κάποια άλλη χώρα να καταφύγει στο Χρηματοδοτικό Μηχανισμό των 750 δις της ΖτΕ-ΔΝΤ. Επιπλέον, η ΕΚΤ φαίνεται να περιορίζει στο ελάχιστο τις αγορές κρατικών ομολόγων χωρών της ΖτΕ, οι οποίες δεν ξεπέρασαν τελικά το εξαιρετικά χαμηλό ποσό των 60 δις. Παρόλα αυτά τα spreads στα κρατικά ομόλογα των χωρών της Νότιας Ευρώπης και της Ελλάδος σημειώνουν σταδιακή πτώση, ενώ το Ευρώ έχει επανέλθει σε επίπεδα άνω των 1,27 USD/EUR.. Ελληνική Οικονομία Εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2010: Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, ο Προϋπολογισμός σε δημοσιονομική βάση παρουσίασε έλλειμμα 9,65 δις στο 1 ο 6μηνο. 10, έναντι ελλείμματος 17,87 δις στο 1 ο 6μηνο. 09. Πτώση του ελλείμματος κατά -46,0%. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού (ΤΠ) ανήλθαν στα 23,8 δις και ήταν αυξημένα κατά 7,2% σε ετήσια βάση έναντι προβλέψεων του ΕΠΣΑ για αύξησή τους κατά 11,7%. Το αποτέλεσμα αυτό κρίνεται ικανοποιητικό για τους ακόλουθους λόγους: α) Διότι επιτεύχθηκε έναντι του 1 ου 6μήνου. 09 όπου τα καθαρά έσοδα είχαν σημειώσει μικρή πτώση κατά -3,3% σε ετήσια βάση, ενώ για το σύνολο του έτους τα καθαρά έσοδα είχαν σημειώσει πτώση το 2009 κατά -6,2% και στο 6μηνο Ιουλ.-Δεκ. 09 είχαν σημειώσει πτώση κατά -8,5%. β) Διότι στο 1 ο 6μηνο. 10 η λειτουργία των εφοριών και των τελωνείων ήταν ακόμη προβληματική, ενώ σημειώθηκαν μεγάλες κινητοποιήσεις εργαζομένων στις εφορίες και τα τελωνεία, με αρνητική επίπτωση στα κρατικά έσοδα. γ) Η αύξηση του ΦΠΑ κατά 2,0 π.μ. θα εφαρμοστεί από την 1 η Ιουλίου 2010, ενώ η απόδοση των άλλων μέτρων αύξησης των εμμέσων φόρων (π.χ., των φόρων στα τσιγάρα και τα καύσιμα) θα είναι επίσης μεγαλύτερη στους επόμενους μήνες. δ) Οι φόροι περιουσίας που έχουν προγραμματισθεί για το 2010 (συνολικά, περίπου 1,3 δις) θα εισπραχθούν σχεδόν στο σύνολό τους στο 2 ο 6μηνο. 10. Ειδικότερα, στο 2 ο 6μηνο. 10 αναμένεται να εισπραχθούν 500 εκατ. περίπου από το ΕΤΑΚ 2009, 180 εκατ. περίπου από την έκτακτη εισφορά στα ακίνητα αξίας άνω των 400 χιλ. και 680 εκατ. από τον φόρο ακίνητης περιουσίας του Σημειώνεται ότι τον Μάιο- Ιούν. 10 ο ρυθμός αύξησης των καθαρών εσόδων σημείωσε οπισθοδρόμηση για τους ακόλουθους λόγους: (1) Σημειώθηκε μεγάλη πτώση στις πωλήσεις αυτοκινήτων και στα έσοδα από τους αναλογούντες φόρους, ενώ τον Απρ.-Ιούν. του 2010 σημειώθηκε επίσης μεγάλη πτώση των εισαγωγών γενικότερα και στα έσοδα που προκύπτουν από αυτή την πηγή. (2) Τον Μάιο-Ιούνιο του 2010 οι επιστροφές φόρων ανήλθαν στα 964 εκατ. και ήταν αυξημένες κατά 43,2% έναντι του Μαΐου-Ιουνίου του Έτσι στο 6μηνο. 10 οι επιστροφές φόρων ήταν μεν μειωμένες κατά -7,5% έναντι του 6μήνου. 09, αλλά αυξημένες κατά 22% έναντι του 1 ου 6μήνου. 08. Με αυτά τα δεδομένα, τα καθαρά έσοδα του ΤΠ εκτιμάται ακόμη ότι θα αυξηθούν το 2010 σε ποσοστό υψηλότερο από το 11,7% που προβλέπει το ΕΠΣΑ Η Κυβέρνηση βέβαια έχει αναθεωρημένο στόχο για αύξηση των εσόδων κατά 13,7%, λαμβάνοντας υπόψη και τα μέτρα που ελήφθησαν Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 2

3 μετά τον Μάρτιο του 2010 και ιδιαίτερα εκείνα που ανακοινώθηκαν με τη Συμφωνία Δημοσιονομικής Προσαρμογής και Μεταρρυθμίσεων (το Μνημόνιο). Ωστόσο, υπάρχει ακόμη μεγάλη καθυστέρηση στην είσπραξη των εσόδων από ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις παρελθόντων ετών, αφού στο 1 ο 5μηνο. 10 οι σχετικές εισπράξεις από άμεσους φόρους ΠΟΕ ήταν σημαντικά μειωμένες (αντί για την αύξηση που αναμενόταν) κατά -26% και από έμμεσους φόρους ΠΟΕ κατά -22,0%. Σχετικά με αυτό το θέμα το Υπ. Οικονομικών ανακοίνωσε τα ακόλουθα: α) Στο 1 ο 6μηνο. 10 επιβλήθηκαν πρόστιμα για παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας και πρόσθετος ΦΠΑ ύψους 1,8 δις, έναντι 0,9 δις στο 1 ο 6μηνο. 09. β) Προχώρησε σε κλείσιμο εστιατορίων και νυχτερινών κέντρων για μία εβδομάδα για διαπιστωμένες φορολογικές παραβάσεις. γ) Λίστα 990 φορολογουμένων με οφειλές στο κράτος άνω των 590 χιλ. έκαστος και συνολικά 6,7 εκατ., οι οποίοι διαθέτουν ακίνητα μόνο στη Μύκονο και την Σαντορίνη αξίας 289 εκατ. Οι ανωτέρω ενέργειες των φορολογικών αρχών αναμένεται να μεταφραστούν σε αυξημένα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού στο 2 ο 6μηνο. 10 και κυρίως κατά το Οι πρωτογενείς δαπάνες του ΤΠ διαμορφώθηκαν στα 24,4 δις στο 1 ο 6μηνο. 10, έναντι 27,95 δις στο 1 ο 6μηνο. 09, σημειώνοντας πτώση κατά - 12,7%, έναντι αύξησής τους κατά 16,5% στο 1 ο 6μηνο. 09 και έναντι πρόβλεψης του ΕΠΣΑ για πτώση τους κατά -4,4%. Σημαντική αναμένεται να είναι η πτώση των πρωτογενών δαπανών του ΤΠ και στο 2 ο 6μηνο. 10, καθώς οι δαπάνες αυτές διαμορφώθηκαν σε εξωπραγματικά επίπεδα το Τον Ιούνιο δεν καταβλήθηκε το επίδομα διακοπών στους μισθούς και τις συντάξεις, ενώ τον Δεκ. 10 δεν θα καταβληθεί ολόκληρο το δώρο των Χριστουγέννων. Επίσης, προωθείται η μείωση της απασχόλησης και η ανασυγκρότηση στον δημόσιο τομέα. Ειδικότερα, τα μέτρα της 2 ας Μαΐου 2010 αντιστοιχούν σε πρόσθετες περικοπές δαπανών ύψους 4,05 δις. Τα μέτρα αυτά και άλλα που ήδη εφαρμόζονται μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση (άνω του 15%) των δαπανών προσωπικού το Γενικά, οι πρωτογενείς δαπάνες αναμένεται να είναι μειωμένες το 2010 κατά ποσοστό πολύ υψηλότερο από το -5,4% που προβλέπει σήμερα η Κυβέρνηση. Οι πληρωμές τόκων ανήλθαν στα 5,73 δις στο 1 ο 6μηνο. 10, από 6,61 δις στο 1 ο 6μηνο. 09 που συνεπάγεται μείωσή τους κατά -13,3% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησής τους κατά 5,6% που προβλέπει τώρα η Κυβέρνηση. Με βάση τα σημερινά δεδομένα για το έτος ως σύνολο αναμένεται αύξηση των δαπανών για τόκους στα 13,0 δις έναντι 12,95 δις που προβλέπει το ΕΠΣΑ. Στον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων σημειώθηκε μεγάλη πτώση των εσόδων στα 0,38 δις στο 1 ο 6μηνο.10, από το εξαιρετικά χαμηλό τους επίπεδο στα 0,64 δις στο 1 ο 6μηνο. 09. Ωστόσο, για το έτος ως σύνολο η Κυβέρνηση εκτιμά τώρα ότι θα εισπράξει 3,26 δις, έναντι εκτιμήσεων του Π2010 για είσπραξη 3,86 δις. Θα σημειωθεί, δηλαδή, νέα απώλεια εσόδων από αυτή την πηγή ύψους 600 εκατ. το 2010, μετά την υστέρησή τους κατά 2,0 δις το Σημειώνεται ότι η Κυβέρνηση έχει ως στόχο να αυξήσει το ποσοστό απορρόφησης των πόρων από τα διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο 15% στο τέλος του 2010, από 7,0% που ήταν στο τέλος Μαΐου. 10 και στο 35% στο τέλος του Δηλαδή, έως το τέλος του επομένου έτους θα πρέπει να έχουν εισπραχθεί τα 8,4 δις από τα 24 δις περίπου που θα πρέπει να εισπραχθούν έως το Όσον αφορά τις δαπάνες του ΠΔΕ ανήλθαν στα 3,7 δις στο 1 ο 6μηνο. 10, από 6,14 δις στο 1 ο 6μηνο. 09. Συνολικά για το 2010 η Κυβέρνηση εκτιμά τώρα ότι οι δαπάνες αυτές θα διαμορφωθούν στα 9,2 δις και θα είναι μειωμένες κατά -4,0% έναντι του Η μεγάλη πτώση των δαπανών αυτών στο 1 ο 6μηνο. 10 είχε σημαντική αρνητική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας στο 6μηνο αυτό. Ωστόσο, στο 2 ο 6μηνο. 10 αναμένεται μεγάλη αύξησή τους κατά 60%, με σημαντική θετική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ. Με βάση τα ανωτέρω, και με την υπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν μεταβολές στα δεδομένα προσαρμογής της κεντρικής στη γενική κυβέρνηση, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται τώρα ότι θα μειωθεί σε ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 8,1% του ΑΕΠ που προβλέπεται από το ΔΝΤ. Ήδη, το Institute of International Finance (IIF) σε πρόσφατη μελέτη του για την Ελληνική οικονομία προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μπορεί να μειωθεί στο 6,0% του ΑΕΠ το 2010 (από 8,1% του ΑΕΠ που προβλέπει το ΔΝΤ) και στο 5,5% του ΑΕΠ το 2011 (από 7,6% του ΑΕΠ που προβλέπει το ΔΝΤ). Η εκτίμηση αυτή του IIF για το 2010 είναι απολύτως συμβατή με την υλοποίηση του προϋπολογισμού στο 1 ο 6μηνο. 10. Βιομηχανική Παραγωγή: Ο δείκτης παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας υποχώρησε εκ νέου κατά -4,4% σε ετήσια τον Mάιο 10 και διαμορφώθηκε στο 88,9 (2005=100) από 84,8 τον Απρ. 10 (+4,9% σε μηνιαία βάση). Στο 1 ο 5μηνο. 10 οι απώλειες του δείκτη της μεταποίησης ανήλθαν στο -4,8% σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -12,8% στο 1 ο 5μηνο. 09. Όσον αφορά στους επιμέρους κλάδους της μεταποιητικής βιομηχανίας στο 1 ο 5μηνο. 10 σημειώνεται η σημαντικά μικρότερη μείωση της παραγωγής τους σε ετήσια βάση συγκριτικά με το 1 ο 5μηνο. 09. Ειδικότερα επισημαίνεται: α) Η αισθητή αύξηση της παραγωγής του κλάδου ξυλείας κατά +25,5% σε ετήσια βάση στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι της πτώσης του κατά -37,0% στο 1 ο 5μηνο. 09. β) Η αύξηση της παραγωγής του σημαντικού κλάδου των βασικών μετάλλων (βλ. συντελεστές στάθμισης στον Πίνακα) κατά +10,9% σε ετήσια βάση στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι πτώσης της κατά -23,6% στο 1 ο 5μηνο. 09. γ) Η αύξηση της παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων κατά+6,4% στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι αύξησης κατά +13,3% στο 1 ο 5μηνο. 09. δ) Η αύξηση της παραγωγής του κλάδου μηχανοκίνητων οχημάτων κατά +2,7% στο 1 ο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 3

4 5μηνο. 10 από πτώση τους κατά -33,8% στο 1 ο 5μηνο. 09. ε) Η αύξηση της παραγωγής του κλάδου χημικών προϊόντων κατά +1,5% στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι πτώσης τους κατά -17,0% στο 1 ο 5μηνο. 09. Συνεχίσθηκε και στο 1 ο 5μηνο. 10 η πτώση της παραγωγής της κλωστοϋφαντουργίας κατά -18,8% (1 ο 5μηνο. 09: -30,7%) και του ετοίμου ενδύματος κατά -23,6% (1 ο 5μηνο, 09: -20,8%), εξαιτίας του ανταγωνισμού που εξακολουθούν να υφίστανται οι κλάδοι αυτοί από την Κίνα και γενικά από τις γειτονικές χώρες χαμηλού κόστους. Επίσης, συνεχίζεται η πτώση της παραγωγής των κλάδων δέρματος και ειδών υπόδησης (1 ο 5μηνο. 10: - 33,4%, 1 ο 5μηνο. 09: -8,1%), μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού (1 ο 5μηνο. 10: -18,8%, 1 ο 5μηνο. 09:-42,2%) και καπνού (1 ο 5μηνο. 10: -19,5%, 1 ο 5μηνο. 09: 10,2%). Επισημαίνεται η μικρή πτώση της παραγωγής της βιομηχανίας τροφίμων κατά -2,1% στο 1 ο 5μηνο. 10 (1 ο 5μηνο. 09: -4,9%), καθώς και η επιβράδυνση της πτωτικής πορείας της παραγωγής του σημαντικότατου κλάδου των μη μεταλλικών ορυκτών (1 ο 5μηνο. 10: -6,9, 1 ο 5μηνο. 09: -26,9%). Μεταβολή (%, σε ετήσια βάση) της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας κατά κλάδο Στάθμιση στο ΔΠΜΒ Ιαν.-Μάιος'10 Ιαν.-Μάιος'09 Τρόφιμα 18,23% -2,1% -4,9% Φαρμακευτικά Προϊόντα και σκευάσματα 1,74% 6,4% 13,3% Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 11,30% -2,0% 7,1% Καπνός 1,90% -19,5% -10,2% Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 3,10% -18,8% -30,7% Είδη Ένδυσης 3,40% -23,6% -20,8% Ξύλο και φελός 1,20% 25,5% -37,0% Χημικά Προϊόντα 5,34% 1,5% -17,0% Μη μεταλλικά ορυκτά 10,30% -6,9% -26,9% Βασικά μέταλλα 8,00% 10,9% -23,6% Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων 5,10% -6,2% -23,1% Έπιπλα 1,54% -8,8% -30,4% Ηλεκτρ.Υπολ.-Ηλεκτρον.&Οπτικά προϊόντα 1,21% -21,8% -43,4% Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού 2,05% -18,8% -42,2% Δείκτης Παραγ. Μεταποιητικής Βιομ. (ΔΠΜΒ) 100,00% -4,8% -12,8% Πηγή: ΕΛΛ. ΣΤΑΤ. Όσον αφορά στον Γενικό Δείκτη της Βιομηχανικής Παραγωγής μειώθηκε στο 1 ο 5μηνο. 10 κατά -6,0% σε ετήσια βάση από -9,7% στο 1 ο 4μηνο. 09. Στη ΖτΕ η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε στο 1 ο 5μηνο.10 κατά +6,0%. Η πτώση του δείκτη της ελληνικής βιομηχανίας προήλθε από την προαναφερθείσα μείωση της μεταποιητικής παραγωγής, καθώς και από την πτώση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κατά -10,8% (1 ο 5μηνο. 09: -0,2%), λόγω κυρίως των ευμενών καιρικών συνθηκών που μείωσαν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Σημειώνεται ωστόσο ότι η μείωση της παραγωγής αντανακλά σε κλαδικό επίπεδο και τις εξαιρετικά δυσμενείς εξελίξεις στον δημοσιονομικό τομέα και στις αγορές κρατικών ομολόγων. Μειώθηκε επίσης η παραγωγή των ορυχείων και λατομείων (-5,0%), έναντι ωστόσο πτώσης -10,9% στο 1 ο 5μηνο. 09. Μεγάλη ήταν η μείωση της εξόρυξης άνθρακα και λιγνίτη (-12,7%) για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Σημαντική ήταν η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου (1 ο 5μηνο. 10: +122,8%), λόγω της εύρεσης κοιτάσματος πετρελαίου και φυσικού αερίου στο πεδίο «Ε» του Πρίνου της νήσου Θάσου και της εξόρυξης μεταλλούχων μεταλλευμάτων, κυρίως αργιλίου κατά 37,8% στο 1 ο 5μηνο. 10 από μεγάλη πτώση κατά -43% στο 1 ο 5μηνο. 09. Συνολικά το 2010 η παραγωγή της μεταποιητικής βιομηχανίας αναμένεται να σημειώσει μικρή πτώση της τάξεως του -4,3% από τα ήδη πολύ χαμηλά επίπεδα του Θετική εξέλιξη θα πρέπει να θεωρείται η αξιόλογη άνοδος του δείκτη νέων παραγγελιών στη βιομηχανία (Μάρτ. 10: +15,5% σε ετήσια βάση), αλλά ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη βιομηχανία εξακολουθεί να διαμορφώνεται σε επίπεδα σημαντικά κάτω του 50, αν και αυξήθηκε τον Ιούν. 10 (Ιούν. 10: 42,2, Μάιος 10: 41,8). Τέλος, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία αν και αυξήθηκε τον Ιούν. 10 διαμορφώνεται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Η απουσία ενδείξεων ανάκαμψης της δραστηριότητας στον τομέα των οικοδομών και των κατασκευών συμβάλλει επίσης αρνητικά στην ανάκαμψη των κλάδων της βιομηχανίας που συνδέονται με τον κλάδο των κατασκευών και ιδιαίτερα των κατοικιών. Όγκος ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας: Ο όγκος με βάση τις άδειες οικοδομών (κατοικήσιμων και μη κτισμάτων) μειώθηκε εκ νέου τον Απρ. 10 κατά -34,5% σε ετήσια βάση, έναντι -36,3% τον Μάρτ. 10, ενώ είχε σημειώσει πτώση κατά -40,0% και τον Απρ. 09. Στο 1 ο 4μηνο 10 ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε κατά -23,8%, έναντι πτώσης κατά -22,9% στο 1 ο 4μηνο 09. Παράλληλα, σημειώθηκε και μείωση του αριθμού των αδειών κατά -6,0% στο 1 ο 4μηνο. 10 και κατά -15,4% τον Απρ. 10 σε ετήσια βάση. Ειδικότερα αναφορικά με τις άδεις κατοικιών (νέες κατοικίες και προσθήκες κατοικιών) σημειώνεται ότι ο αριθμός τους ανήλθε στο 1 ο 3μηνο. 10 στις , έναντι στο 1 ο 3μηνο. 09, ενώ τον Μάρτ. 10 ανήλθαν στις από τον Μάρτ. 09. Συνολικά το 2010 αναμένεται μείωση του όγκου των οικοδομικών αδειών της τάξεως του -12,0%, έναντι πτώσης του κατά -26,5% και -17,3% το 2009 και 2008 αντίστοιχα. Επισημαίνεται ότι το 2009 αναλογούσαν σχεδόν δύο κατοικίες (κύριες, πατρογονικές και εξοχικές) ανά νοικοκυριό από 1,4 κατοικίες το 2000, ενώ και το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην κύρια κατοικία ανήλθε στο 81% των νοικοκυριών, έναντι 70% στη Ζώνη του Ευρώ. Πίνακας: Αριθμός Οικοδομικών Αδειών Κατοικιών Ιαν Φεβ Μαρτ Απρ Μάιος Ιουν Ιουλ Αυγ Σεπτ Οκτ Νοε Δεκ Έτος Πηγή: ΕΛΛ. ΣΤΑΤ. Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 4

5 Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στην κατασκευή κατοικιών αυξήθηκε σημαντικά τον Ιούν. 10 στο 39,8 από στο 21,3 τον Μάϊο. 10 (Μαϊος 10: 55,0), παραμένοντας όμως σε πολύ χαμηλό επίπεδο (2006=100). Σημειώνεται η άνοδος του αριθμού των συναλλαγών επί οικιστικών ακινήτων κατά +38,5% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3μηνο. 10, έναντι πτώσης κατά -50,2% στο 1 ο 3μηνο. 09 και κατά -36,0% συνολικά το Αυξήθηκε επίσης και η αξία των συναλλαγών οικιστικών ακινήτων κατά 25,3%, έναντι πτώσης κατά -52,1% στο 1 ο 3μηνο 09 και -40,4% το Συνεχίζεται η άνοδος των ενοικίων κατά 2,6% σε ετήσια βάση, με μείωση των τιμών των διαμερισμάτων κατά -2,6% Στο διάγραμμα φαίνεται ο λόγος των τιμών των διαμερισμάτων προς τον δείκτη των ενοικίων. 73,6 81,0 Λόγος Δείκτη τιμών διαμερισμάτων προς τον δείκτη ενοικίων (2007=100) 87,8 88,0 85,5 90,9 98,7 100, ο 3μην.10 Η παραγωγή σκυροδέματος σημείωσε νέα πτώση κατά -10,1% σε ετήσια βάση στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι πτώσης κατά -26,4% το 1 ο 5μηνο 09, κατά - 25,3% το 2009 και -11,2% το Επίσης, η παραγωγή τσιμέντου μειώθηκε ελαφρά κατά -3,2% στο 1 ο 5μηνο 10 από -26,3% στο 1 ο 5μηνο. 09. Το συνολικό κόστος κατασκευής αυξήθηκε στο 1 ο 3μηνο. 10 κατά +1,2% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησής του κατά 1,8% στο 1 ο 3μηνο. 09. Τέλος, τα πραγματικά επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων ευρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο. Ειδικότερα, το ονομαστικό επιτόκιο του συνόλου των στεγαστικών δανείων με όλες τις επιβαρύνσεις διαμορφώθηκε τον Μάϊο 10 στο 3,71%, με πληθωρισμό 5,2% στον ίδιο μήνα, έναντι 3,74% τον Απρ. 10 και 4,08% συνολικά το 2009 με μέσο πληθωρισμό 1,2%. Δείκτες Εμπιστοσύνης Επιχειρήσεων (ΙΟΒΕ): Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΙΟΒΕ) βελτιώθηκε τον Ιούν. 10 στο 63,8 ( =100), έναντι 61,9 τον Μάϊο 10 και 72,3 τον Ιούν. 09. Όλοι οι τομείς και κύριοι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας κατέγραψαν άνοδο πλην του Λιανικού Εμπορίου. Σημειώνεται ότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην ΕΕ-27 παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος (Ιούν. 10: 100,1, Μάϊος 10: 100,2) και στη ΖτΕ παρουσίασε μικρή άνοδο (Ιούν 10: 98,7, Μάϊος 10: 98,4). Πιο αναλυτικά: 97,9 91,1 87,2 α) Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία αυξήθηκε τον Ιούν. 10 στο 75,3 (Μάϊος 10: 74,9) και διαμορφώθηκε λίγο κάτω του επιπέδου του Ιούν. 09 (76,0) και πάνω από τον μέσο όρο του 2009 (72,1). Η βελτίωση του δείκτη τον Ιούν. 10 οφείλεται κυρίως: 1) στη θετική διαμόρφωση των προσδοκιών των επιχειρήσεων αναφορικά την εξέλιξη των εξαγωγών στο προσεχές 3μηνο (Ιούν. 10: 9,2, Μάϊος 10: 13,1, Απρ. 10: 18,4), 2), στη μείωση των αποθεμάτων έτοιμων προϊόντων που εμφάνισαν τη χαμηλότερη τιμή τους από τον Σεπτ. 09 (Ιούν. 10: +17, Μάϊος 10: +25), 3) στην αύξηση του ποσοστού χρησιμοποίησης του εργοστασιακού δυναμικού (Ιούν. 10: 69,8%, Μάϊος 10: 67,6%, Ιούν. 09: 70,2%%), 3), στην άνοδο των μηνών εξασφαλισμένης παραγωγής (Ιούν. 10: 4,0, Μαϊος 10: 3,7). Ελαφρά άνοδο σημείωσε και ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) στο 42,2 τον Ιούν. 10 από 41,8 τον προηγούμενο μήνα. β) Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές σημείωσε σημαντική άνοδο στο 51,1 τον Ιούν. 10 από 44,0 τον Μάϊο 10 και 69,9 τον Ιούν. 09. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από την άνοδο του δείκτη κατασκευής δημοσίων έργων, ο οποίος τον Ιούν. 10 έφθασε το 60,2 που αποτελεί την καλύτερη εφετινή επίδοση και αφετέρου από την άνοδο των προσδοκιών των κατασκευαστών κατοικιών (Ιούν. 10: 39,8, Μάϊος 10: 21,3). Δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στους κλάδους του Λιανικού Εμπορίου Ιούνιος. 10 Μάιος. 10 Απρ. 10 Μάρτ. 10 Λιανικό Εμπόριο 53,3 64,3 64,0 54,5 Τρόφιμα-Ποτά-Καπνός 71,7 86,3 69,7 60,8 Είδη Οικιακού Εξοπλισμού 53,3 54,8 55,9 50,6 Οχήματα - Ανταλλακτικά 32,5 47,3 53,4 43,5 Πολυκαταστήματα 98,5 94,0 101,3 72,8 Υφάσματα-Ένδυση-Υπόδυση 53,2 65,7 82,6 60,2 Πηγή: ΙΟΒΕ γ) Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο, σημείωσε τον Ιούν 10 πτώση στο 53,3 από 64,3 τον Μάϊο. 10 και 90,4 τον Ιούν. 09. Ειδικότερα: Ο δείκτης προσδοκιών στα «Τρόφιμα-Ποτά-Καπνός», διαμορφώθηκε τον Ιούν. 10 στο 71,7 από 86,3 τον Μάϊο 10 και 80,4 τον Ιούν. 09. Αντίθετα, στα «Πολυκαταστήματα», ο δείκτης εμπιστοσύνης κινήθηκε ανοδικά τον Ιούν. 10 στο 98,5, από 94,0 τον Μάϊο 10, υπερβαίνοντας την περυσινή του επίδοση (Ιούν. 09: 94,1). Νέα πτώση των επιχειρηματικών προσδοκιών σημειώθηκε στην κλάδο «Υφάσματα-Ένδυση- Υπόδηση» (Ιούν. 10: 53,2, Μάϊος 10: 65,7, Ιούν. 09: 83,1). Επίσης, περιορίσθηκαν οριακά για δεύτερο κατά σειρά μήνα οι προσδοκίες στα είδη «Οικιακού Εξοπλισμού» (Ιούν. 10: 53,3, Μάιος. 10: 54,8, Ιούν. 09: 58,6) και κατά πολύ περισσότερο στα «Οχήματα-Ανταλλακτικά» (Ιούν. 10: 32,5, Μάιος. 10: 47,3, Ιούν.09: 111,8), όταν όμως πέρυσι είχε αναθερμανθεί η ζήτηση από τη μείωση των τελών ταξινόμησης αυτοκινήτων. Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 5

6 δ) Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Υπηρεσίες, αυξήθηκε αισθητά (Ιούν. 10: 63,1, Μάιος 10: 56,7, Ιούν, 09: 75,3). Παράλληλα, βελτιώθηκαν και οι προοπτικές για το επόμενο 3μηνο (Ιούν. 10: -16,5, Μάϊος 10: -18,7). Οι τουριστικοί δείκτες εμπιστοσύνης αυξήθηκαν σημαντικά ιδίως στα Ξενοδοχεία-Εστιατόρια (Ιούν. 10: 93,1, Μάιος 10: 73,2, Ιούν. 09: : 72,7). Η προοπτική της αυξημένης ζήτησης του κλάδου προκύπτει από την άνοδο των προσδοκιών για το προσεχές 3μηνο (Ιούν. 10: +8, Μάιος 10: -10). Η διαμόρφωση του δείκτη επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στους επιμέρους κλάδους του τομέα των υπηρεσιών παρουσιάζεται συνοπτικά στον παρακάτω Πίνακα, επισημαίνοντας την άνοδο των προσδοκιών στις εταιρίες συμβούλων, διαφημιστικές εταιρίες και άλλες συναφείς δραστηριότητες και στους χρηματοπιστωτικούς (εκτός τραπεζών) οργανισμούς. ε) Ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών διαμορφώθηκε τον Ιούν. 10 στο επίπεδο του Μαϊου 10 (-67). Παραμένουν αμετάβλητες τον Ιούν 10 οι προβλέψεις για την ανεργία, μειώνεται η πρόθεση για μείζονες αγορές στο προσεχές 12μηνο, αλλά περιορίζεται το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» (Ιούν. 10: 56%, Μάιος 10: 60%). Δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στους κλάδους των Υπηρεσιών Ιούνιος. 10 Μάιος. 10 Απρ. 10 Μάρτ. 10 Υπηρεσίες 63,1 56,8 64,1 61,7 Ξενοδοχεία-Εστιατόρια 93,1 73,2 80,3 63,4 Τουριστικά Πρακτορεία 48,1 50,0 75,9 81,9 Ενδιάμεσοι Χρηματοοικ. Οργαν. 74,2 70,6 73,7 73,7 Υπ. Πληροφορικής 38,5 37,5 40,9 41,8 Εταιρείες Συμβούλων, Διαφημ.Εταιρ. 67,7 62,7 60,9 62,7 Πηγή: ΙΟΒΕ Εμπορευματικές Συναλλαγές (ΕΛ. ΣΤΑΤ.): Οι εξαγωγές αγαθών σημείωσαν στο 1 ο 5μηνο. 10 οριακή άνοδο κατά 0,3% σε ετήσια βάση, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα οι εισαγωγές αγαθών ήσαν σημαντικά μειωμένες κατά -16,5%. Τον Μάϊο 10 οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά -5,8%, ενώ οι εισαγωγές αγαθών παρουσίασαν μεγάλη πτώση κατά -21,7%. Λόγω της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας οι εισαγωγές μειώνονται πολύ περισσότερο από ό,τι οι εξαγωγές. Διεθνής Οικονομία ΗΠΑ: Σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικών, το έλλειμμα του Προϋπολογισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα $68,42 δις τον Ιούν. 10, έναντι $94,33 δις τον Ιούν. 09. Το σωρευτικό έλλειμμα των πρώτων 9 μηνών του οικονομικού έτους 2010, το οποίο λήγει την 30 η Σεπτεμβρίου 2010, διαμορφώθηκε στα $1,004 τρις, έναντι $1,086 τρις το αντίστοιχο περσινό 9μηνο. Η πτώση του ελλείμματος το οικονομικό έτος 2010 οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι το ΟΕ 2010 υπήρξαν επιστροφές κεφαλαίων από τον TARP στο Δημόσιο ύψους $ 110 δις, ενώ στο ΟΕ 2009 είχε σημειωθεί η παροχή $ 147 δις από το Δημόσιο στο TARP. Από αυτή και μόνο την εξέλιξη το δημόσιο έλλειμμα μειώθηκε κατά $ 247 δις. Επίσης, οι επιχορηγήσεις της Δημοσίου στις κρατικές επιχειρήσεις Freddie Mac και Fannie Mae ήταν μειωμένες κατά $ 42 δις. Όλα τα άλλα κονδύλια δαπανών του Π2010 ήταν σημαντικά αυξημένα, με τις επιχορηγήσεις για επιδόματα ανεργίας να είναι αυξημένες κατά 48,9%. Σημειώνεται ότι το συνολικό έλλειμμα στο οικονομικό έτος 2009 ανήλθε στα $ 1,42 τρις, με το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης να διαμορφώνεται στο 11% του ΑΕΠ. Με βάση τις έως σήμερα εξελίξεις, και με την προοπτική αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,3%, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο οικονομικό έτος του 2010 αναμένεται γύρω στο 9,8% του ΑΕΠ, με το χρέος της γενικής κυβέρνησης να ανέρχεται στο 93,0% του ΑΕΠ. Σημαντική συμβολή στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ το 2010 έχουν τα αυξημένα φορολογικά έσοδα λόγω της υψηλής ανάπτυξης, αλλά και τα πολύ χαμηλά επιτόκια αναχρηματοδότησης του δημοσίου χρέους, τα οποία για τα 10ετή ομόλογα διαμορφώνονταν για αρκετούς μήνες ακόμη και κάτω του 3,0%. Ωστόσο, οι δαπάνες για τόκους ήταν αυξημένες κατά 20,2% στο 1 ο 9μηνο του ΟΕ 2010 τόσο λόγω του αυξημένου χρέους, όσο και λόγω των υψηλότερων πληρωμών τόκων σε ομόλογα των οποίων η απόδοση προσδιορίζεται από τον πληθωρισμό. Πάντως, στην περίοδο της μεγάλης αβεβαιότητας, που προέκυψε από την κρίση δημοσίου χρέους της Ελλάδος και των άλλων χωρών της ΖτΕ που επιβαρύνονται με πολύ υψηλά δημόσια ελλείμματα και χαμηλή ανάπτυξη, οι επενδυτές προτιμούν την αγορά κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ και της Γερμανίας που θεωρούνται ως απολύτως ασφαλείς αγορές. Με την ενίσχυση της προτίμησης των επενδυτών για υψηλότερη απόδοση με σχετικά υψηλότερο κίνδυνο τις τελευταίες ημέρες, τα επιτόκια των μακροχρόνιων ομολόγων των ΗΠΑ και της Γερμανίας επανήλθαν σε υψηλότερα επίπεδα (10ετή ομόλογα ΗΠΑ: 3,12%, 10ετή ομόλογα Γερμανίας: 2,66%), αλλά εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλά σε σχέση με την εξέλιξή τους στο παρελθόν. Όσον αφορά το έλλειμμα ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, σημείωσε νέα διεύρυνση στα $ 42,27 δις τον Μάϊο 10 από $ 40,32 δις τον Απρ. 10, $ 40,42 δις τον Μάρτ. 10 και $24,86 δις τον Μάϊο 09. Επίσης, στο 5μηνο Ιαν.-Μάϊος. 10 το έλλειμμα αυξήθηκε στα $197,84 δις, από $143,74 δις στο αντίστοιχο 5μηνο. 09. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 29,1% σε ετήσια βάση (εξηγώντας την μεγάλη αύξηση των εξαγωγών πολλών πλεονασματικών χωρών παγκοσμίως) και κατά 2,9% σε μηνιαία βάση τον Μάϊο 10, ενώ η αύξηση των εξαγωγών ήταν (επίσης εντυπωσιακή) 21,0% σε ετήσια βάση και 2,4% σε μηνιαία βάση. Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι η παρατηρούμενη αύξηση της εγχώριας ζήτησης στις ΗΠΑ διαχέεται και πάλι σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές, ενώ η αύξηση των εξαγωγών δεν είναι ικανή να συγκρατήσει το έλλειμμα σε διατηρήσιμα Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 6

7 επίπεδα. Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη στην οικονομία των ΗΠΑ θα στηριχθεί για μια ακόμη φορά στα μέτρα ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης στις ΗΠΑ, τα οποία, ωστόσο, στηρίζουν και πάλι και τις εξαγωγές των πλεονασματικών χωρών (Γερμανία, Ιαπωνία, άλλες χώρες της ΝΑ Ασίας). Άλλωστε, η αυξητική πορεία του ελλείμματος στις ΗΠΑ θα πρέπει να συνδυαστεί και με την εκ νέου μεγάλη αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών της Κίνας, όπως αναλύεται στη συνέχεια. Οι πωλήσεις χονδρικού εμπορίου υποχώρησαν τον Μάιο 10 κατά -0,3% σε μηνιαία βάση έναντι αύξησης +0,9% τον Απρ. 10. Ωστόσο, σε ετήσια βάση οι πωλήσεις αυτές ήταν αυξημένες τον Μάιο κατά 15,1%, δείχνοντας την πολύ υψηλή αύξηση της εγχώριας ζήτησης κατά το Στην αγορά εργασίας, οι αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας επανήλθαν σε πτωτική πορεία και μειώθηκαν περισσότερο του αναμενομένου, κατά 21 χιλ. άτομα την εβδομάδα που έκλεισε την , σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, στις 454 χιλ., ενώ ο μέσος 4 εβδομάδων διαμορφώθηκε στις 466 χιλ. Το επίπεδο αυτό ωστόσο, εξακολουθεί να είναι υψηλό, αφού η διατηρήσιμη ανάκαμψη της οικονομίας συνδυάζεται με πτώση των αιτήσεων για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας κάτω των 400 χιλ. και ταυτόχρονα με αύξηση της απασχόλησης κατά 100 χιλ. ή περισσότερο μηνιαίως. Ζώνη του Ευρώ: Τα ΔΣ της EKT συνήλθε την για να αποφασίσει για τα επιτόκια και τη γενικότερη νομισματική πολιτική. Η σύνοδος αυτή πραγματοποιήθηκε σε ένα οικονομικό περιβάλλον στο οποίο επικρατούσαν αυξημένες ανησυχίες για την οικονομική υγεία πολλών Ευρωπαϊκών Τραπεζών, για τις οποίες επιβάλλονται στην τρέχουσα περίοδο σημαντικοί έλεγχοι επιβίωσης σε ακραίες οικονομικές καταστάσεις (stress tests). Σε αυτό το περιβάλλον η ΕΚΤ αποφάσισε να αφήσει το επιτόκιο παρέμβασης αμετάβλητο στο 1,0% και επίσης προχώρησε σε διαβεβαιώσεις των αγορών ότι θα συνεχίσει να παρέχει απεριόριστη ρευστότητα στις τράπεζες της Ζώνης του Ευρώ με την ειδική χρηματοδοτική διευκόλυνση 3μηνης διάρκειας στο σημερινό χαμηλό επιτόκιο. Η ΕΚΤ ευελπιστεί ότι οι επικείμενοι έλεγχοι της φερεγγυότητας των τραπεζών υπό ακραία αρνητικές συνθήκες και η δημοσίευσή τους θα αυξήσουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων και θα ομαλοποιήσουν τη λειτουργία της διατραπεζικής αγοράς χρήματος, η οποία σήμερα είναι ουσιαστικά κλειστή για τις τράπεζες πολλών χωρών. Βέβαια, πολλά θα εξαρτηθούν και από τις βασικές παραδοχές με τις οποίες θα διεξαχθούν τα stress tests. Στον τομέα της παραγωγής σημειώνεται η μεγάλη αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία (όπως αναλύεται στη συνέχεια) αλλά και η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στη Γαλλία, κατά 1,7% σε μηνιαία βάση τον Μάιο. 10, από -0,5% τον Απρ. 10, ενώ σε ετήσια βάση η αύξηση ήταν 8,0%. Ανάλογη ήταν και η εξέλιξη στην Ιταλία, με την παραγωγή να αυξάνεται κατά 1,0% σε μηνιαία βάση τον Μάιο. 10 και 7,3% σε ετήσια βάση. Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την ανάκαμψη της παραγωγής στη ΖτΕ από το 2 ο 3μηνο. 10, εξέλιξη που συμβαδίζει και με το επίπεδο των δεικτών ΡΜΙ στη μεταποίηση και ενισχύουν τις προσδοκίες για αύξηση του ΑΕΠ της ΖτΕ κατά +0,4% σε 3μηνιαία βάση στο 2 ο 3μηνο. 10, από +0,2% στο 1 ο 3μηνο. 10. Γερμανία: Εντυπωσιακά μεγάλη ήταν η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής κατά 2,6% σε μηνιαία βάση τον Μάιο. 10, που ήταν πολύ υψηλότερη από αυτή που ανέμεναν οι αναλυτές (+0,6%). Σε ετήσια βάση η αύξηση της παραγωγής ήταν 12,4% και είναι εξαιρετικά ισχυρή συγκρινόμενη με τις εξελίξεις στο παρελθόν. Σημειώνεται ότι αν η βιομηχανική παραγωγή παραμείνει αμετάβλητη τον Ιούν. 10, τότε η αύξησή της στο 2 ο 3μηνο. 10 θα ανέλθει στο 5,8% σε 3μηνιαία βάση και θα είναι πολύ ισχυρότερη από την αύξησή της κατά 1,0% στο 1 ο 3μηνο. 10. Η εξέλιξη αυτή συνεπάγεται αύξηση του ΑΕΠ στο 2 ο 3μηνο. 10 κατά 1,2% σε 3μηνιαία βάση. Σημειώνεται ότι τόσο οι δείκτες PMI όσο και οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών στη μεταποιητική βιομηχανία δεν παρέχουν καμιά ένδειξη για υποχώρηση της παραγωγής τον Ιούν. 10. Με αυτά τα δεδομένα και παρά τη νέα πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων κατά -2,4% τον Μάιο 10, -3,6% τον Απρ. 10 και -4,0% τον Μάρτ. 10, η Γερμανία φαίνεται καλά τοποθετημένη για να σημειώσει υψηλή ανάπτυξη το 2010, την οποία ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν άνω του 2,0%, έως και 2,5%, εξέλιξη που πιθανότατα να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ της ΖτΕ άνω του 1,0% το Στον εξωτερικό τομέα της Γερμανίας, το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίσθηκε, παρά τις προσδοκίες για αύξηση, στα 10,6 δις τον Μάιο. 10, από 12,8 δις τον Απρ. 10 και 10,3 δις τον Μάιο. 09. Η μείωση αυτή οφείλεται στη μεγάλη αύξηση των εισαγωγών κατά +14,8% σε μηνιαία βάση τον Μάιο. 10 (-7,2% τον Απρ. 10), η οποία υπερκάλυψε την αύξηση των εξαγωγών κατά +9,2% (-6,3% τον Απρ. 10). Πάντως, σε ετήσια βάση οι εξαγωγές και οι εισαγωγές σημείωσαν εντυπωσιακή αύξηση τον Μάιο. 10 κατά 29,3% και 34,7% αντίστοιχα. Η μείωση του πλεονάσματος θεωρείται προσωρινή, καθώς εκτιμάται περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους επόμενους μήνες, λόγω της έντονης ζήτησης προϊόντων από τις Ασιατικές χώρες και κυρίως την Κίνα, εξέλιξη που ενισχύεται και από την υποτίμηση του Ευρώ. Σωρευτικά, το πλεόνασμα της Γερμανίας το 5μηνο Ιαν.-Μάιο. 10 διαμορφώθηκε στα 60,4 δις, έναντι 46,9 δις την αντίστοιχη περίοδο 2009, με αύξηση των εξαγωγών κατά +16,1% σε ετήσια βάση και των εισαγωγών κατά 13,9%. Η ΕΕ προβλέπει αύξηση των εξαγωγών κατά 6,2% το 2010, έναντι της μεγάλης πτώσης τους κατά -14,2% το 2009, αλλά και των εισαγωγών κατά 4,6% (από πτώση -8,9% το 2009). Ως εκ τούτου, ο εξωτερικός τομέας θα στηρίξει την ανάπτυξη με συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ κατά +0,8 π.μ. το 2010, έναντι -3,0 π.μ. το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 7

8 Κίνα: Η Κυβέρνηση της Κίνας ανακοίνωσε ότι προωθεί νέες επενδύσεις σε υποδομές στη Δυτική Κίνα, προϋπολογισμού ύψους $ 101 δις (που ισοδυναμούν περίπου στο 2,0% του ΑΕΠ). ΟΙ επενδύσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν επενδύσεις σε σιδηροδρομικές μεταφορές, σε οδικές αρτηρίες, σε αεροδρόμια, σε ορυχεία, σε σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας (αιολική, πυρηνική, υδροηλεκτρική, κ.λπ.) και δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο δεν είναι ευκρινές το αν οι επενδύσεις αυτές αποτελούν νέα επενδυτικά προγράμματα και πρόσθετες δαπάνες ή αν έχουν ήδη ανακοινωθεί στο παρελθόν και περιλαμβάνονται στα προγράμματα ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης που ήδη εφαρμόζονται. Το βέβαιο είναι ότι τα προγράμματα αυτά μπαίνουν σε φάση υλοποιήσεως και ότι η εγχώρια ζήτηση στην Κίνα εξακολουθεί να ενισχύεται με δραστικές κρατικές παρεμβάσεις. Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω κινήσεις της Κυβέρνησης έρχονται σε αντίθεση με άλλες αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει στον περιορισμό της πρόσβασης σε χρηματοδότηση των Επενδυτικών Οργανισμών στην Περιφέρεια που ελέγχονται από την Κυβέρνηση (Local Government-Owned Investment Vehicles ή LGIVs). Οι Οργανισμοί αυτοί ήταν οι κύριοι φορείς που συνέβαλαν στη μεγάλη αύξηση των επενδύσεων σε περιφερειακές υποδομές και στη μεγάλη αύξηση της εγχώριας ζήτησης στην Κίνα στους τελευταίους 18-μήνες. Για να περιορίσουν τις ανησυχίες για υπερθέρμανση της οικονομίας οι τράπεζες υποχρεώθηκαν από την Κυβέρνηση να περιορίσουν την δανειστική τους δραστηριότητα προς τα LGIVs. Υπήρχαν έτσι ανησυχίες ότι αυτή η παρέμβαση θα αφαιρούσε από τους LGIVs τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τα επενδυτικά προγράμματα που είχαν αρχίσει και θα οδηγούσε σε δραστικό περιορισμό της επενδυτικής δραστηριότητας στους τομείς δραστηριότητας των LGIVs. Με αυτά τα δεδομένα, οι νέες ανακοινώσεις της Κυβέρνησης για επενδύσεις σε έργα υποδομής στην περιφέρεια, μπορεί να αποτελούν αναπροσανατολισμό αυτής της δραστηριότητας με πραγματοποίηση των σχετικών επενδύσεων χωρίς την παρέμβαση των LGIVs. Το βέβαιο είναι ότι οι αναγκαίες επενδύσεις σε υποδομές στην Κίνα είναι ακόμη τεράστιες και μπορεί να συμβάλλουν στην ικανοποιητική αύξηση της εγχώριας ζήτησης στην Κίνα για αρκετά ακόμη έτη. Η αυξητική πορεία αυτών των επενδύσεων μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμος μηχανισμός εξισορρόπησης των παγκόσμιων μακροοικονομικών ανισορροπιών και εξόδου της παγκόσμιας οικονομίας από την κρίση. Το πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε και πάλι σημαντικά κατά 140% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 10 στα $ 20,02 δις, έναντι $ 19,5 δις τον Μάιο. 10. Συνεχίζεται η μεγάλη αύξηση των εξαγωγών κατά 43,9% σε ετήσια βάση, ενώ ο ρυθμός αύξησης των εισαγωγών περιορίσθηκε στο +34,1%, από 48,3% τον Μάιο. 10. Σε μηνιαία βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά +4,3% τον Ιούν. 10, ενώ οι εισαγωγές κατά +4,6%, από μείωση -5,1% τον Μάιο. 10. Η επιβράδυνση της αυξητικής πορείας των εισαγωγών σε ετήσια βάση θεωρείται θετική εξέλιξη, καθώς σηματοδοτεί περιορισμό των ενδείξεων υπερθέρμανσης της εγχώριας οικονομίας. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της πολύ υψηλής αύξησης της εγχώριας πιστωτικής επέκτασης που οδηγούσε σε σημαντική αύξηση της εγχώριας ζήτησης τόσο για κατανάλωση όσο και για επενδύσεις. Από την άλλη μεριά, σημειώνεται η εντυπωσιακή αύξηση των εξαγωγών της Κίνας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 43,2% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 10, παρά τα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες της ΕΕ. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ επίσης αυξήθηκαν κατά 43,8% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 10, προς την Ιαπωνία κατά 37,1%, ενώ προς την Ταιβάν κατά 58,3%, από 77,7% σε ετήσια βάση τον Μάιο. 10. Πάντως, στο 1 ο 6μηνο. 10, το εξωτερικό πλεόνασμα της Κίνας μειώθηκε κατά -42,7% έναντι της αντίστοιχης περιόδου το 2009, στα $ 55,77 δις, με τις εξαγωγές να είναι αυξημένες κατά 34,0% στα $ 699,3 δις στο 6μηνο αυτό, επιβεβαιώνονται την ισχυρή ζήτηση από το εξωτερικό και τις εισαγωγές κατά 53,0% αντίστοιχα. Πάντως, το 2 ο 3μηνο. 10 το εμπορικό πλεόνασμα αυξήθηκε κατά 18,3% έναντι του αντίστοιχου 3μηνου του 2009, ενώ σε σχέση με το 1 ο 3μηνο. 10 το πλεόνασμα αυξήθηκε κατά $ 26,7 δις στα $ 41,2 δις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει αύξηση των εξαγωγών της Κίνας κατά 12,3% το 2010, έναντι μείωσής τους κατά -10,3% το 2009, με αύξηση και των εισαγωγών κατά 18,0%, από 1,9% το Τέλος, ανησυχία προκαλεί η συνεχιζόμενη αύξηση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας, τα οποία αυξήθηκαν κατά $ 7,2 δις το 2 ο 3μηνο. 10 σε νέο υψηλό επίπεδο στα $ 2,4543 τρις. Τον Ιούν. 10 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα αυξήθηκαν κατά $ 14,7 δις, ενώ τον Μάιο. 10 σημειώθηκε εκροή κεφαλαίων και μεγάλη μείωση των διαθεσίμων κατά $ 51 δις, η οποία συνέπεσε με την κρίση χρέους στην ΖτΕ. Οι εξελίξεις αυτές και η ανάγκη αποτροπής της υπερθέρμανσης στην εγχώρια οικονομία εξακολουθούν να δείχνουν την ανάγκη ανατίμησης του Yuan έναντι του δολαρίου και των άλλων νομισμάτων. Ωστόσο, παρά τις πιέσεις από τις ΗΠΑ για άμεση ανατίμηση του Yuan, το ΔNΤ παραδέχεται ότι, λόγω του μεγέθους των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας, αυτή η διαδικασία πρέπει να είναι σταδιακή, προκειμένου να αποφευχθεί μεγάλη μεταβλητότητα στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές Jan-06 May-06 Sep-06 Jan-07 Εμπορικό Ισοαύγιο Κίνας (σε $ δις) May-07 Sep-07 Jan-08 Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ στην πρόσφατη Έκθεσή του (July 2010) εκτιμά την αύξηση του ΑΕΠ της Κίνας στο May-08 Sep-08 Jan-09 May-09 Sep-09 Jan-10 May-10 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 8

9 10,5% το 2010 και στο 9,6% το 2011, από 9,1% το Επίσης, η αύξηση του ΑΕΠ της Ινδίας θα φτάσει το 9,4% το 2010 και το 8,4% το 2011, από 5,7% το Τέλος, η αύξηση του ΑΕΠ της Βραζιλίας εκτιμάται στο 7,1% το 2010 και στο 4,2% το 2011, από -0,2% το Οι χώρες αυτές μαζί με τις ΗΠΑ αποτελούν βασικό στήριγμα της παγκόσμιας ανάπτυξης τόσο το 2010 όσο και το Ισπανία: Το δημοσιονομικό έλλειμμα της κεντρικής διοίκησης στο 5μηνο. 10 διαμορφώθηκε στα 18,82 δις ή 1,79% του ΑΕΠ καταγράφοντας μείωση -5,7% σε ετήσια βάση, παρά την αύξηση των κοινωνικών δαπανών στα 10,7 δις. στο 5μηνο. 10 από 5,8 δις. στο 5μηνο. 09, κυρίως λόγω της ενίσχυσης φορολογικών εσόδων που αποτελούν το 93% των συνολικών δημόσιων εσόδων. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 9,3% του ΑΕΠ το 2010 και στο 4,4% του ΑΕΠ το 2012 (από προηγούμενο στόχο 5,3% του ΑΕΠ το 2012), από δημοσιονομικό έλλειμμα 99,7 δις ή 9,49% του ΑΕΠ το 2009 και 30,6 δις ή 2,81% του ΑΕΠ το Υπερκαλύφθηκε η έκδοση 5ετούς ομολόγου της κυβέρνησης, την , με άντληση 3,5 δις, έναντι δημοπρατούμενου ποσού 2,5 δις- 3,5 δις. Η μέση απόδοση διαμορφώθηκε στο 3,66 % από το 3,53% το Μάϊο. 10 αυξάνοντας έτσι το κόστος δανεισμού του κράτους κατά 12,5 μ.β. Σημειώνεται ότι το κόστος εξαγοράς ασφαλιστικής κάλυψης έναντι πιστωτικού κινδύνου (CDS στα 5ετή ομόλογα) διαμορφώθηκε στις 210 μ.β την από 215 μ.β. την και το προηγούμενο υψηλό 270 μ.β. την Την η εταιρία Moody s ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε νέα αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ισπανικού Δημοσίου, με προοπτική υποβάθμισης του δημοσίου χρέους της χώρας έως και κατά δύο βαθμίδες από το σημερινό «Αaa» (S&P: AA, Fitch: AA+). Στην αγορά εργασίας, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε για τρίτο συνεχόμενο μήνα κατά -2,1% σε μηνιαία βάση τον Ιουν. 10. Με τους εγγεγραμμένους ανέργους να διαμορφώνονται στα 3,98 εκατ. άτομα τον Ιουν. 10 από 4,6 τον Μάϊ. 10. Ειδικότερα ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων μειώθηκε κατά -3,0% σε μηνιαία βάση τον Ιουν. 10 στη βιομηχανία, -2% στις υπηρεσίες και -2,8% στις κατασκευές. Σημειώνεται ότι το ποσοστό ανεργίας διαμορφώνονταν στο υψηλό 20,05% στο 1ο 3μηνο. 10. Ο πληθωρισμός, βάση του ΔΤΚ, αυξήθηκε κατά 1,8% σε ετήσια βάση τον Μάϊ. 10 από 1,5% τον Απρ. 10 και -0,9% τον Μάϊ. 09. Η επιτάχυνση του πληθωρισμού οφείλεται κυρίως στις πιο υψηλές τιμές φαγητού και ποσίμων. Στην εξέλιξη του πληθωρισμού στους προσεχείς μήνες θα επιδράσει αφενός η αύξηση του ΦΠΑ κατά 2π.μ., στο 18%, τον Ιουλ. 10. και αφετέρου η διατήρηση της κατανάλωσης σε σχετικά χαμηλό επίπεδο εξαιτίας και των σημαντικών μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που λαμβάνει η κυβέρνηση. Η επίδραση από τα δημοσιονομικά μέτρα διαφαίνεται ήδη στο λιανικό εμπόριο όπου οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν για δεύτερο συνεχόμενο μήνα κατά -1,9% σε ετήσια βάση τον Μάι. 10 από -2,4% τον Απρ. 10. Ωστόσο ο δείκτης εμπιστοσύνης του καταναλωτή αυξήθηκε οριακά στις 65,9 μ.β. τον Ιούν. 10 από 65,1 μ.β. τον Μάι. 10 και από το ιστορικά χαμηλό 46,3 μ.β. τον Ιούλ. 09, παραμένει ωστόσο κάτω από τις 100 μ.β. που διαχωρίζει το αισιόδοξο από το απαισιόδοξο κλίμα. Στον κλάδο της βιομηχανίας, ο δείκτης παραγωγής αυξήθηκε για δεύτερο συνεχή μήνα κατά 2,4% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10, λιγότερο από ότι αναμένονταν, από 5,7% το Μαρτ. 10 (πρώτη ετήσια αύξηση από τον Απρ. 08). Στην αγορά ακινήτων οι πωλήσεις κατοικιών αυξήθηκαν κατά 17,6% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 στις 34,3 χιλ. στον μήνα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε στα 21,2 δις το 4μηνο. 10 από 26,5 δις στο 4μηνο. 09. Το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα 15,2 δις το 4μηνο. 10 από 15,7 δις. το 4μηνο 09. και το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών αυξήθηκε στα 5,6 δις. από 5,5 δις. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων συρρικνώθηκε στα 6 δις. το 4μηνο. 10 από 12 δις το 4μηνο Πορτογαλία: 276,54 μ.β. Ισπανία: 210,2 μ.β. Ελλάδα: 791,02 μ.β. Ιρλανδία: 237,25 μ.β. Ιταλία: 171,72 μ.β. CDS 5ετή ομολόγων 1/1/10 17/1/10 2/2/10 18/2/10 6/3/10 22/3/10 7/4/10 23/4/10 9/5/10 25/5/10 10/6/10 26/6/10 12/7/10 Πορτογαλία Ισπανία Ελλάδα Ιρλανδία Ιταλία Πορτογαλία: Την η εταιρεία Moody s ανακοίνωσε την υποβάθμιση του κρατικού χρέους της Πορτογαλίας κατά δύο βαθμίδες στο Α1 με προοπτική <<σταθερό>>, από ΑΑ2 με προοπτική «αρνητικό», κάνοντας αναφορά στη προοπτική για ανεμική οικονομική ανάπτυξη και για την ανάγκη για δομικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της δυναμικής στην πραγματική οικονομία. Σημειώνεται ότι η ανωτέρω εξέλιξη δεν αποτέλεσε έκπληξη καθώς από τον Μάι. 10 η Moody s είχε θέσει υπό αξιολόγηση για πιθανή αναθεώρηση το κρατικού χρέος της Πορτογαλίας έως και δύο βαθμίδες. Η S&P αξιολογεί το κρατικό χρέος στο Α- και η Fitch στο ΑΑ-. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 1,5% στο 5μηνο. 10 στα 4,4 δις έχοντας ωστόσο μειωθεί κατά 137 εκατ. έναντι του ελλείμματος στο 4μηνο. 10. Τα δημόσια έσοδα αυξήθηκαν κατά 1,3% σε ετήσια βάση στα 14,1 δις (αύξηση των φορολογικών εσόδων: 6,3%) και οι δημόσιες δαπάνες επίσης κατά 1,3% στα 18,5 δις. Tο κόστος εξαγοράς ασφαλιστικής κάλυψης έναντι πιστωτικού κινδύνου (CDS στα 5ετή ομόλογα) διαμορφώθηκε στις 277 μ.β. την από 272 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 9

10 μ.β. την και το προηγούμενο υψηλό 336 μ.β. την Στους επόμενους μήνες αναμένεται η εφαρμογή πρόσθετων φορολογικών μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση τον Μάι. 10, όπως η μείωση των μισθολογικών αμοιβών στο δημόσιο κατά -5% το 2010 και «πάγωμα» των μισθών στο δημόσιο το 2011, η αύξηση του ΦΠΑ κατά 1π.μ. στο 21% και η επιβολή υψηλότερης φορολογίας σε εταιρίες με κέρδη πάνω από 2 εκατ. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι ο περιορισμός του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 7,3% του ΑΕΠ το 2010 και στο 4,6% του ΑΕΠ το 2011 από 9,4% του ΑΕΠ το Σημειώνεται ότι η απόδοση των μέτρων της κυβέρνησης, από την πλευρά των εσόδων, για δημοσιονομική προσαρμογή εξαρτάται και από την ανάκαμψη της οικονομίας. Υπενθυμίζεται ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,8% σε ετήσια βάση το 1 ο 3μηνο. 10 από μείωση -1% το 4 ο 3μηνο. 09 και -2,7% το 2009, ενώ σε τριμηνιαία βάση αυξήθηκε κατά 1,1% το 1 ο 3μηνο. 10. Η κυβερνητική εκτίμηση για αύξηση του ΑΕΠ το 2010 διαμορφώνεται στο 0,7%. Η ΤτΠορτογαλίας μείωσε την εκτίμηση του ΑΕΠ για το 2011 στο 0,2% από 0,8% ενώ ανέβασε την εκτίμηση του ΑΕΠ για το 2010 στο 0,9 % από 0,4%. Σύμφωνα με την ΤτΠορτογαλίας η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιβραδυνθεί από το 2 ο 6μηνο. 10 ενώ έκανε αναφορά στην έλλειψης δυναμικότητας στην αγορά εργασίας, τη διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης σε χαμηλό επίπεδο και τη δημοσιονομική προσαρμογής. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε, βάση του ΔΤΚ, στο 1,1% σε ετήσια βάση τον Μάι. 10 από 0,7% τον Απρ. 10, ενώ έδειξε να επιβραδύνεται σε μηνιαία βάση στο 0,2% από 0,4%. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν οι υψηλότερες τιμές στον κλάδο των μεταφορών καθώς και η αύξηση των διεθνών εμπορεύσιμων προϊόντων (πετρέλαιο, κ.α.). Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) στο 4μηνο. 10 διαμορφώθηκε στα 5,17 δις από 6,3 δις στο 4μηνο. 09, καθώς το εμπορικό έλλειμμα και το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων μειώθηκε ενώ το πλεόνασμα υπηρεσιών αυξήθηκε. Το έλλειμμα στο ΙΤΣ στο 3μηνο. 10 διαμορφώνονταν στο 9% του ΑΕΠ (έναντι αντίστοιχου ελλείμματος 0,8% του ΑΕΠ στην ΖτΕ) από 10,8% του ΑΕΠ το 1 ο 3μηνο. 09. Το εμπορικό έλλειμμα την περίοδο Μάρ.- Μάι. 10 ανήλθε στα 4,8 δις αυξημένο κατά 4,2% σε ετήσια βάση, έπειτα από αύξηση των εισαγωγών κατά 13,1% και των εξαγωγών κατά 18,4%. Ρουμανία: Ο πληθωρισμός, βάση τον ΔΤΚ, έμεινε στο 4,38% τον Ιούν. 10 από 4,42% τον Μάι. 10. Ωστόσο η απόφαση της κυβέρνησης για αύξηση του ΦΠΑ κατά 5 π.μ. στο 24% με εφαρμογή από τον Ιούλ. 10 θα οδηγήσει σε επιτάχυνση του πληθωρισμού κοντά στο 8% σε ετήσια βάση τον Δεκ. 10, έναντι στόχου της ΤτΡουμανίας για πληθωρισμό 2,5% - 4,5%. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε για τρίτο συνεχή μήνα στο 7,4% τον Ιούν. 10, από 7,7% τον Μάι. 10 και 6% τον Ιούν. 09, υπό την επίδραση εποχικών κυρίως παραγόντων στον κλάδο των κατασκευών και στην γεωργία. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων μειώθηκε στους 681 χιλ. τον Ιούν. 10, από 702 χιλ. τον Μάι. 10 και 549 χιλ. τον Ιούν. 09. Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο του δανειοδοτικού προγράμματος με το ΔΝΤ και την ΕΕ, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα κατά 70 χιλ. στους 1,29 εκατ. εργαζομένους έως τον Δεκ. 11 και κατά 250 χιλ. στον πιο μακροχρόνιο ορίζοντα. Στον κλάδο της βιομηχανίας, ο δείκτης παραγωγής συνέχισε να αυξάνει, κατά 5,8% σε ετήσια βάση τον Μάιο. 10 ( παραγωγή και παροχή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, φυσικού αερίου, ζεστού νερού και κλιματισμού : +7,8%, μεταποίηση : +7% και ορυχεία και λατομεία : -15,8%), από 7,9% τον Απρ. 10 (στοιχεία μη διορθωμένα για εποχιακές διακυμάνσεις). Ο κλάδος της βιομηχανίας συνέβαλε θετικά στην μεταβολή του ΑΕΠ το 1 ο 3μηνο. 10 βοηθώντας να περιορίσει την ετήσια μείωση του ΑΕΠ στο -2,6%. Στα προσεχείς τρίμηνα αναμένεται ότι θα παραμείνει θετική η συμβολή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ, στηριζόμενη στη ζήτηση από το εξωτερικό, ωστόσο η λήψη μέτρων δημοσιονομική προσαρμογής εκτιμάται ότι θα καταστείλει την ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης με αρνητική συμβολή στο ΑΕΠ. Η κυβέρνηση σε πρόσφατες δηλώσεις της εκτιμά μείωση του ΑΕΠ κατά -1,5% το Το εμπορικό έλλειμμα στο 5μηνο. 10 διαμορφώθηκε στα 3,8 δις από 3,9 δις στο 5μηνο. 09, έπειτα από αύξηση των εξαγωγών κατά 24,8% σε ετήσια βάση στα 14,9 δις και των εισαγωγών 17,5% στα 17,6 δις. Οι εμπορικές συναλλαγές προς κράτη-μέλη της ΕΕ αναλογούσαν στο 73,6% του συνόλου για τις εξαγωγές και στο 72,1% για τις εισαγωγές. Στους προσεχείς μήνες, η αύξηση του ΦΠΑ, τα μέτρα για μείωση των δημόσιων δαπανών σε μισθούς, και η διολίσθηση του εγχώριου αναμένεται ότι θα δράσουν ανασταλτικά στην ζήτηση και ειδικότερα στην επιτάχυνση των εισαγωγών. Υπενθυμίζεται ότι στην περίοδος της ύφεσης η μείωση των εισαγωγών ήταν πολύ πιο μεγάλη από αυτή των εισαγωγών με αποτέλεσμα την αποκλιμάκωση του εμπορικού ελλείμματος. Η επιβράδυνση της ύφεσης στην εγχώρια οικονομία και η επαναφορά σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης σε πολλές χώρες στην ΕΕ-27 έχουν επαναφέρει τις εμπορικές συναλλαγές σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Υπενθυμίζεται ότι στο 5μηνο. 10 το δημοσιονομικό έλλειμμα διευρύνθηκε στα RON (εγχώριο νόμισμα) 16,7 δις ή 3,1% του ΑΕΠ από 2,2% του ΑΕΠ στο 4μηνο. 10. Σύμφωνα με το Υπ. Οικονομίας η κυβέρνηση θα πετύχει τον οικονομικό όρο στο πλαίσιο του δανείου με το ΔΝΤ και την ΕΕ για δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από 6,8% του ΑΕΠ το 2010 καθώς αναμένει ότι η κατασταλτική επίδραση, στην διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος, από την αύξηση του ΦΠΑ κατά 5.π.μ. στο 24% και τη μείωση των μισθών στο δημόσιο κατά -25%, θα γίνει εμφανής στους προσεχείς μήνες. Σημειώνεται ότι στην τελευταία δημοπρασία 3μηνων έντοκων γραμματίων του δημοσίου, την , η κυβέρνηση απέρριψε όλες τις προσφορές καθώς το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 10