ΜΑΘΖΜΑΣΑ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΑΘΖΜΑΣΑ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ"

Transcript

1 ΓΖΜΟΚΡΗΣΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΡΑΚΖ ΗΑΣΡΗΚΖ ΥΟΛΖ ΜΑΘΖΜΑΣΑ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ Γέζποινα Γ. Κακαγιά Δπίκοςπη Καθηγήηπια Πλαζηικήρ Υειποςπγικήρ Γ.Π.Θ. Αλεξανδπούπολη 2010

2 ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ (Φηινζνθία Ηζηνξία Σνκείο) Ζ Πιαζηηθή Υεηξνπξγηθή είλαη βαζηθφο θιάδνο ηεο ρεηξνπξγηθήο, φπσο είλαη π.ρ. ε νξζνπεδηθή, ε γπλαηθνινγία, ε νπξνινγία θαη άιιεο ρεηξνπξγηθέο εηδηθφηεηεο. Σν αληηθείκελν ηεο αθνξά ζε γεληθέο γξακκέο ηε δηφξζσζε θαη επαλφξζσζε ηεο «κνξθήο θαη ιεηηνπξγίαο» ηνπ αλζξσπίλνπ ζψκαηνο. Ζ ηδηαηηεξφηεηα πνπ δηαθξίλεη ηελ εηδηθφηεηα απηή, είλαη φηη ε ζεξαπεπηηθή πξάμε (ζπλήζσο εγρείξεζε) δε πεξηνξίδεηαη κφλν ζηε απνκάθξπλζε ηνπ λνζνγφλνπ θαη ζπρλά παξακνξθσηηθνχ παξάγνληα, αιιά επεθηείλεηαη θαη ζηελ απνθαηάζηαζε, δηφξζσζε ζην θπζηνινγηθφ, αιιά θαη ζηε βειηίσζε ηεο εκθάληζεο (κνξθήο) ηνπ αηφκνπ ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ. Οη αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ άζθεζε ηεο εηδηθφηεηαο απηήο δελ δηαθέξνπλ θαηά βάζε κε απηέο ησλ άιισλ εηδηθνηήησλ θαη νη νπνίεο είλαη: ε εμέηαζε, ε ζεξαπεία θαη ε αμηνιφγεζε ηνπ απνηειέζκαηνο. ΟΡΗΜΟ ΣΖ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ Ζ Πλαζηική, Δπανοπθυηική και Αιζθηηική σειποςπγική είναι η ιαηπική ειδικόηηηα, η οποία αζσολείηαι με οξείερ και σπόνιερ καηαζηάζειρ πος μποπεί να είναι ζςγγενείρ ή επίκηηηερ, υρ αποηέλεζμα ηπαςμαηιζμού, νόζος, θθοπάρ ή γηπαζμού ζε αζθενείρ και ηυν δύο θύλυν κάθε ηλικίαρ. κοπόρ ηηρ είναι η αποκαηάζηαζη ή βεληίυζη ηηρ λειηοςπγίαρ και θςζιολογικήρ εμθάνιζηρ, όπυρ και ηηρ εςεξίαρ ηος αηόμος. Ζ ιέμε «πιαζηηθή», ππνδειψλεη φηη ν αζθψλ ηελ εηδηθφηεηα «δεκηνπξγεί», απφ ην ξήκα «πιάζσ» ή «πιάζζσ» ή «πιάηησ», πνπ ζεκαίλεη δίλσ κνξθή ή ζρήκα ή θαηεξγάδνκαη εχπιαζηε χιε. ηελ ηέρλε, νη «πιαζηηθέο» ηέρλεο είλαη ηαπηφζεκεο κε ηνπο φξνπο εηθαζηηθέο, παξαζηαηηθέο, εηθνληζηηθέο, νπηηθέο θιπ. Ζ βαζηθφηεξε δηαθνξά ηεο γιππηηθήο απφ ηελ πιαζηηθή είλαη φηη ε πξψηε είλαη θαζαξά αθαηξεηηθή δηαδηθαζία, ελψ ε δεχηεξε απαηηεί ηε πξνζζήθε εχπιαζηνπ θαηά θαλφλα, πιηθνχ. Ζ νλνκαζία ηεο λέαο ηαηξηθήο εηδηθφηεηαο εκθαλίζηεθε γηα πξψηε θνξά ζε Γεξκαληθά βηβιία ηνπ 19 νπ αηψλα θαη ζηε ζπλέρεηα πηνζεηήζεθε απφ φιεο ηηο ρψξεο. Ζ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή εθαξκφδεη γεληθά ηελ πξνζζήθε θαη δηακφξθσζε ηζηψλ σο βαζηθή αξρή ζηε δηφξζσζε θαη επαλφξζσζε ρσξίο λα παξαγλσξίδεη θαη ην ιεηηνπξγηθφ κέξνο. Έηζη ν ζηφρνο θάζε πιαζηηθήο επέκβαζεο είλαη δηπιφο, είλαη δειαδή ε Μοπθή και Λειηοςπγία ηνπ κέξνπο ηνπ ζψκαηνο πνπ ρεηξνπξγείηαη. Ζ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή απφ θαζαξά πξαθηηθή άπνςε βαζίδεηαη ζηηο αξρέο ηεο ρεηξνπξγηθήο επηζηήκεο, εθαξκφδεη φκσο ηερληθέο θαη κεζφδνπο πνπ αλέπηπμε ε ίδηα. Απφ απηέο νη πην αληηπξνζσπεπηηθέο είλαη ε αηξαπκαηηθή ρεηξνπξγηθή, ε ειεχζεξε κεηακφζρεπζε ηνπ δέξκαηνο θαη γεηηνληθψλ κε απηφ ηζηψλ, ε ρξήζε ελζεκάησλ απφ βηνζπκβαηά πιηθά, ε εθαξκνγή ησλ θξεκλψλ, Γ.Καθαγηά. 2

3 ε πιαζηηθή Ε θ.α. Οη δηάθνξεο απηέο κέζνδνη θαη ηερληθέο εθαξκφδνληαη κε θξηηήξηα θαη ζρεδηαζκφ πνπ αθνξνχλ ηελ εθάζηνηε πεξίπησζε ζε θαζαξά αηνκηθφ επίπεδν. Ζ πείξα ηνπ ρεηξνπξγνχ δελ εμαληιείηαη κε ηε γλψζε θαη ηθαλφηεηα εθαξκνγήο, αιιά πξνυπνζέηεη ζσζηή επηινγή ηεο ηερληθήο ή κεζφδνπ πνπ ζα απνθέξεη ην βέιηηζην απνηέιεζκα. Σέινο, δελ πξέπεη λα ιεζκνλείηαη, φηη ε εηδηθφηεηα απηή έρεη θαη κηα άιιε ζεκαληηθή ηδηαηηεξφηεηα εμ αηηίαο ηνπ φηη ε αμηνιφγεζε ηνπ απνηειέζκαηνο, ηνπιάρηζηνλ ζε φηη αθνξά ην φθεινο πνπ απνθνκίδεηαη, εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηελ ππνθεηκεληθή θξίζε φρη κφλν ησλ ίδησλ ησλ αζζελψλ, αιιά θαη ηνπ θνηλσληθνχ πεξηβάιινληνο. Απηφ απνθηά ηδηαίηεξε θαη νπζηαζηηθή ζεκαζία ζηηο επεκβάζεηο αηζζεηηθήο, θαηά ηηο νπνίεο ν επηδησθφκελνο ζηφρνο είλαη ε ηθαλνπνίεζε ηνπ πθηζηάκελνπ ηε ζεξαπεπηηθή πξάμε «αζζελνχο». Ζ επηηπρία ησλ αηζζεηηθψλ επεκβάζεσλ επηηπγράλεηαη δηα κέζνπ δχν βαζηθψλ πξνυπνζέζεσλ πνπ πξέπεη απαξαηηήησο λα ηεξνχληαη. Πξψηνλ, πξέπεη λα ππάξρεη πιήξεο επηθνηλσλία θαη ζπλαληίιεςε γηαηξνχ θαη «αζζελνχο» σο πξνο ην επηδησθφκελν θαη πηζαλφ εθηθηφ απνηέιεζκα. Γεχηεξνλ, πξέπεη ην απνηέιεζκα απηφ λα επηηεπρζεί ζε κεγάιν βαζκφ, αιιά ν ίδηνο ν «αζζελήο» θαη ην πεξηβάιινλ ηνπ λα είλαη ζε ζέζε λα ην εθηηκήζεη ζσζηά. ΣΟΜΔΗ ΣΖ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ Σν κεγάιν εχξνο ησλ πεξηζηαηηθψλ πνπ εκπίπηνπλ ζηελ εηδηθφηεηα ηεο πιαζηηθήο ρεηξνπξγηθήο κπνξνχλ λα ηαμηλνκεζνχλ ζηηο πην θάησ νκάδεο: Η. πγγελείο αλσκαιίεο Πξφθεηηαη θπξίσο γηα πξνβιήκαηα κνξθήο θαη ιεηηνπξγίαο πνπ εκθαλίδνληαη εθ γελεηήο. Οξηζκέλα απφ ηα πξνβιήκαηα απηά είλαη θιεξνλνκηθά, άιια είλαη απιψο ζπγγελή πνπ φκσο κπνξεί λα εκθαλίδνπλ θάπνηα θιεξνλνκηθή πξνδηάζεζε. πγγελείο θαηαζηάζεηο πνπ ζπρλά αληηκεησπίδνληαη απφ ηνλ πιαζηηθφ ρεηξνπξγφ είλαη: 1. Σν ιαγψρεηινο ή ρεηιενζρηζηία, ην ιπθφζηνκα ή ππεξσηνζρηζηία ή αιινπ είδνπο ζπαληφηεξεο ζρηζηίεο ηνπ πξνζψπνπ. Ζ ρεηξνπξγηθή επέκβαζε πνπ γίλεηαη ζηηο πεξηπηψζεηο απηέο ζπλήζσο απνδίδεη εληππσζηαθά απνηειέζκαηα. 2. Ρηληθέο δπζκνξθίεο πνπ ζηελ πιεηνλφηεηα ησλ πεξηπηψζεσλ γίλνληαη πην εκθαλείο θαη ρεηξνπξγνχληαη κε ηελ νινθιήξσζε ηεο αλάπηπμεο. νβαξέο παξακνξθψζεηο φπσο π.ρ. αηξεζία ησλ αλαπλεπζηηθψλ ρναλψλ, ρεηξνπξγνχληαη λσξίο. 3. Κξαληνπξνζσπηθέο δπζνζηψζεηο. ηε θαηεγνξία απηή αλήθνπλ ζνβαξέο παξακνξθψζεηο ζηηο νπνίεο ππάξρεη κεγάιε απφθιηζε απφ ην θπζηνινγηθφ. Γηα ηελ δηφξζσζε ησλ θαηαζηάζεσλ απηψλ απαηηνχληαη πνιχπινθεο θαη δχζθνιεο επεκβάζεηο. Σέηνηεο θαηαζηάζεηο ή ζχλδξνκα είλαη π.ρ. ην ζχλδξνκν Treacher-Collins, ε εκη-πξνζσπηθή κηθξνζσκία, ν ππεξηεισξηζκφο θ.α Γ.Καθαγηά. 3

4 4. Γπζπιαζίεο ησλ ψησλ. ε φιν ην εχξνο, απφ ειιείςεηο (κηθξσηία, αγελεζία, ζπγγελή θνινβψκαηα κέρξη ηηο δηάθνξεο δπζκνξθίεο φπσο πεηαρηά πηεξχγηα, θππεινεηδή ψηα θιπ) 5. πγγελή παξακνξθσηηθά κνξθψκαηα ηνπ δέξκαηνο, φπσο ζπίινη, αγγεηψκαηα, θ.α. 6. Αλσκαιίεο ησλ άθξσλ. πλδαθηπιίεο ρεξηψλ θαη πνδηψλ πνπ είλαη ηα πην ζπρλά πεξηζηαηηθά ηεο νκάδαο απηήο, αιιά θαη άιιεο παζήζεηο φπσο θιηλνδαθηπιία, ζπγγελή θνινβψκαηα, ππεξάξηζκα δάθηπια θιπ. 7. Αλσκαιίεο ησλ γελλεηηθψλ νξγάλσλ κε ηελ πην αληηπξνζσπεπηηθή πάζεζε ηνλ ππνζπαδία. πρλφηαην πξφβιεκα είλαη ε θίκσζε πνπ αληηκεησπίδεηαη εχθνια κε κηθξή ρεηξνπξγηθή επέκβαζε. Πνιχ ζπάληεο θαηαζηάζεηο ηεο νκάδαο απηήο είλαη ν επηζπαδίαο θαη ε αγελεζία ηνπ θφιπνπ πνπ αληηκεησπίδνληαη κε πνιχπινθεο ρεηξνπξγηθέο επεκβάζεηο. ΗΗ Σξαπκαηηθέο θαθώζεηο θαη εγθαύκαηα Σφζν ζηελ νμεία θάζε φζν θαη ζηε φςηκε, ε πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή θαιείηαη λα αληηκεησπίζεη θαηαζηάζεηο φπσο νη αθφινπζεο: 1. Σξαχκαηα θαη θαηάγκαηα πξνζψπνπ πνπ είλαη ηδηαίηεξα ζπρλά ζε ηξνραία αηπρήκαηα. Ζ επηκειήο ζπξξαθή ησλ ηξαπκάησλ, ε αλάηαμε ησλ θαηαγκάησλ (θπξίσο ησλ ξηληθψλ θαη δπγσκαηηθψλ νζηψλ), ε κεηακφζρεπζε δέξκαηνο φηαλ ππάξρεη έιιεηκκα θαη ε απνθαηάζηαζε ησλ ηζηψλ ζηε θπζηνινγηθή αλαηνκηθή ηνπο ζέζε, απνηεινχλ ηηο αξρέο αληηκεηψπηζεο ησλ θαηαζηάζεσλ απηψλ απφ ηελ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή. 2. Σξαχκαηα κε απψιεηα δέξκαηνο θαη καιαθψλ ηζηψλ. Αληηκεησπίδνληαη κε κεηακφζρεπζε. 3. Σξαχκαηα ηεο άθξαο ρείξαο κε ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα φπσο π.ρ. δηαηνκή ηελφλησλ, λεχξσλ θιπ 4. Δγθαχκαηα απφ νπνηνδήπνηε αίηην φπσο π.ρ. ζεξκηθφ, απφ δεζηά πγξά, νμέα θαη άιια ρεκηθά αίηηα, ειεθηξηθά θιπ. Ζ αληηκεηψπηζε δηαθξίλεηαη ζηε ζεξαπεία ηεο νμείαο θάζεο (αλάλεςε κέρξη ηελ αξρηθή επνχισζε) θαη ηεο φςηκεο θαηά ηελ νπνία γίλνληαη επεκβάζεηο γηα ηα επαθφινπζα πνπ είλαη ζπλήζσο νη νπιέο, νη ξηθλψζεηο θαη άιιεο παξακνξθψζεηο. ΗΗΗ Όγθνη, λόζνη θαη θαηαζηάζεηο ηνπ δέξκαηνο ηελ νκάδα απηή πεξηιακβάλνληαη δηάθνξα πξνβιήκαηα ηνπ δέξκαηνο πνπ αληηκεησπίδνληαη ρεηξνπξγηθά. 1. Καινήζεηο παζήζεηο, φγθνη θαη κνξθψκαηα ηνπ δέξκαηνο φπσο ζπίινη, θχζηεηο, ζειψκαηα, αγγεηψκαηα, νπιέο θιπ. 2. Καθνήζεηο φγθνη φπσο ην βαζηθνθπηηαξηθφ θαη αθαλζνθπηηαξηθφ θαξθίλσκα, ην κειάλσκα, ζαξθψκαηα, δεξκαηηθέο κεηαζηάζεηο φγθσλ θιπ 3. Καξθίλνο άλσ πεπηηθήο νδνχ, δειαδή ζηφκαηνο, γιψζζαο θιπ Γ.Καθαγηά. 4

5 IV Δηδηθέο επαλνξζσηηθέο επεκβάζεηο ηελ νκάδα απηή αλήθνπλ εμεηδηθεπκέλεο επεκβάζεηο πνπ γίλνληαη γηα ηελ αλάπιαζε θάπνηνπ νξγάλνπ φπσο π.ρ. ε απνθαηάζηαζε ηνπ καζηνχ κεηά απφ καζηεθηνκή, αληίρεηξα, απηηνχ, κχηεο θιπ V Αηζζεηηθέο (θνζκεηηθέο) επεκβάζεηο ηελ θαηεγνξία απηή αλήθνπλ επεκβάζεηο πνπ γίλνληαη γηα λα κεηαβιεζεί θάπνην ραξαθηεξηζηηθφ, πνπ ζεσξείηαη απφ ην ίδην ην άηνκν πνπ επηδεηεί ηελ αιιαγή απηή, φηη δελ είλαη αηζζεηηθά απνδεθηφ. Σέηνηνπ είδνπο «δπζκνξθίεο» πνπ ζπρλά θαηαιήγνπλ ζηνλ πιαζηηθφ ρεηξνπξγφ είλαη π.ρ. ε γακςή θαη καθξηά κχηε, ην κεγάιν ή ην κηθξφ ζηήζνο, ε ραιαξή θνηιηά, ην γεξαζκέλν ξπηηδσκέλν πξφζσπν θ.α. ΣΟΗΥΔΗΑ ΑΠΟ ΣΖΝ ΗΣΟΡΗΑ ΣΖ ΠΛΑΣΗΚΖ ΥΔΗΡΟΤΡΓΗΚΖ Ζ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή, φπσο άιισζηε θαη νη πεξηζζφηεξεο εηδηθφηεηεο, έρεη ηηο ξίδεο ηεο ζηελ αξραηφηεηα. Πξηλ απφ 4000 ρξφληα ήηαλ γλσζηή κέζνδνο απνθαηάζηαζεο ηεο κχηεο κεηά απφ αθξσηεξηαζκφ ζην πεδίν ησλ καρψλ ή ηηκσξία πνπ επηβαιιφηαλ γηα κνηρεία ή άιινπο ιφγνπο. Ζ κέζνδνο απηή πνπ εθαξκφδεηαη αθφκα θαη ζηελ επνρή καο, ζπλίζηαηαη ζηε κεηαθνξά δέξκαηνο απφ ην κέησπν ππφ κνξθή έκκηζρνπ δεξκαηηθνχ θξεκλνχ. Σελ επνρή εθείλε ε επέκβαζε απηή γηλφηαλ απφ ηνπο αγγεηνπιάζηεο θαη νη πξψηεο αλαθνξέο ήιζαλ απφ ηελ Αίγππην θαη ηελ Ηλδία (Ηλδηθή κέζνδνο) Ο αθξσηεξηαζκφο ηεο κχηεο, ησλ ρεηιηψλ ή ησλ απηηψλ απνηεινχζε ζπλεζηζκέλε ηηκσξία γηα ηνπο αηρκαιψηνπο πνιέκνπ αθφκα θαη ζηε Βπδαληηλή πεξίνδν. Ο απηνθξάησξαο Ηνπζηηληαλφο ν Β ν θαινχκελνο «ξηλφηκεηνο» ππνβιήζεθε ζε επέκβαζε «ξηλνπιαζίαο». Πξέπεη εδψ λα πξνζζέζνπκε φηη ν παηέξαο ηεο Ηαηξηθήο Ηππνθξάηεο ν Κψνο αλαθέξεηαη ζηελ αλάηαηαμε ησλ ξηληθψλ θαηαγκάησλ ζπληζηψληαο πξνζνρή ψζηε λα κε δηαηαξάζζεηαη ε αηζζεηηθή αξκνλία ηνπ πξνζψπνπ. Ο Παχινο ν Αηγηλίηεο πεξηέγξαςε ρεηξνπξγηθέο κεζφδνπο δηφξζσζεο θαηαγκάησλ ηεο κχηεο θαη ηεο γλάζνπ θαζψο θαη εγρείξεζε γηα ηνλ ππνζπαδία. Ο Κέιζνο (ηνλ 1 ν αηψλα κ.υ..) ζρεδίαζε θαη εθάξκνζε δεξκαηηθνχο θξεκλνχο. ηελ πεξίνδν ηεο αλαγέλλεζεο ν Ηηαιφο Tagliacozzi επηλφεζε ηε δηθή ηνπ κέζνδν απνθαηάζηαζεο ηεο κχηεο, ρείινπο θαη ππεξψαο κε έκκηζρν θξεκλφ απφ ηελ έζσ επηθάλεηα ηνπ βξαρίνλα. Ο Abroise Pare ( ) παξνπζίαζε κηα επέκβαζε γηα ηε δηφξζσζε ηνπ ιαγψρεηινπ. Όκσο ην 1788 ζηε Γαιιία δηακνξθψζεθε κηα αξλεηηθή θαηάζηαζε πνπ αληηθαηνπηξίδεη ην θιίκα ηεο επνρήο, φηαλ ην Παλεπηζηήκην ησλ Παξηζίσλ απαγφξεπζε θάζε πιαζηηθή επέκβαζε ζηελ πεξηνρή ηνπ πξνζψπνπ. Καηά ηα ηέιε ηνπ 19 νπ αηψλα ην θιίκα άξρηζε λα αιιάδεη φηαλ έθαλε ηελ εκθάληζε ηεο ε ειεχζεξε κεηακφζρεπζε δέξκαηνο κε ηνπο Reverdin, Olier θαη Thiersch ελψ γίλνληαλ πξνζπάζεηεο εχξεζεο ππνθαηαζηάησλ ηνπ αλζξσπίλνπ δέξκαηνο. Ο Ακεξηθαλφο E.W.Lee ην 1880 επηρείξεζε λα κεηακνζρεχζεη δέξκα πξνβάηνπ ζε θνξηηζάθη πνπ έπαζρε απφ εθηεηακέλν Γ.Καθαγηά. 5

6 έιθνο ζηελ πεξηνρή ηεο ξάρεο. Σελ ίδηα επνρή πνιχ «δεκνθηιέο» γηα κεηακφζρεπζε ήηαλ ην δέξκα ηνπ βαηξάρνπ (!) Ζ θαζηέξσζε ηεο κεζφδνπ ειεχζεξεο κεηακφζρεπζεο δέξκαηνο απφ θάπνην ζεκείν ηνπ ζψκαηνο ζε άιιν ζην ίδην άηνκν (απηνκφζρεπκα) απνηέιεζε κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο αλαθαιχςεηο ζηελ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή. Ζ κέζνδνο απηή βξίζθεη επξχηαηε θαη ζπρλή εθαξκνγή ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ αλνηθηψλ ηξαπκάησλ θαη εγθαπκάησλ. Ζ εηδηθφηεηα ηεο Σν πείξακα ηνπ E W Lee (1880) Πιαζηηθήο ρεηξνπξγηθήο ζεκείσζε εθξεθηηθή πξφνδν κεηά απφ ηνπο δχν παγθφζκηνπο πνιέκνπο. Ο πξνθαλήο ιφγνο ήηαλ ε επηβίσζε πνιιψλ απφ ηνπο ηξαπκαηίεο θαη ζχκαηα, γεγνλφο πνπ νθεηιφηαλ ζηε βειηίσζε ησλ ζεξαπεπηηθψλ κέζσλ. Ζ ρεηξνπξγηθή ηερληθή, ηα εξγαιεία θαη νη ζπζθεπέο, ηα αληηβηνηηθά, ε ελδνθιέβηα ρνξήγεζε πγξψλ, ε κεηάγγηζε αίκαηνο θαη ηφζα άιια, δεκηνχξγεζαλ κηα λέα θαηάζηαζε. Πνιινί απφ ηνπο δηαζσζέληεο πνπ ήηαλ θαηά ηα άιια πγηείο, έθεξαλ ηα ζηίγκαηα ησλ ηξαπκάησλ θαη εγθαπκάησλ πνπ είραλ ππνζηεί ζηνλ πφιεκν. Ηδηαίηεξα νη Άγγινη πηιφηνη ηεο RAF πνπ είραλ ηξαπκαηηζζεί ζηε κάρε ηεο Αγγιίαο, θαηέιεμαλ λα έρνπλ ζνβαξέο παξακνξθψζεηο ζην πξφζσπν θαη ζηα ρέξηα. Σελ πιαζηηθή ρεηξνπξγηθή ηνπο απνθαηάζηαζε αλέιαβε κε ελζνπζηαζκφ θαη ηθαλφηεηα ν Sir Archibald McIndoe, ν νπνίνο καδί κε ηνπο παιαηφηεξνπο πξσηνπφξνπο Sir Harold Gillies θαη Professor T Kilner, έζεζαλ ηηο βάζεηο ηεο ζχγρξνλεο Πιαζηηθήο Υεηξνπξγηθήο. ηελ άιιε φρζε ηνπ Αηιαληηθνχ νη Kazanjian, Blair,Ferris Smith, Converse θαη άιινη, αλέπηπμαλ ηε λέα εηδηθφηεηα ζηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο. Ζ Πιαζηηθή Υεηξνπξγηθή ζπλέρηζε λα αλαπηχζζεηαη κε ζηαζεξά βήκαηα θαη πνιχ γξήγνξα θαηαμηψζεθε ζηνλ ηαηξηθφ θφζκν θαη ζηελ θνηλσλία. Σν 1955 έγηλε ην πξψην παγθφζκην ζπλέδξην ζηε ηνθρφικε ηεο νπεδίαο θαη άξρηζαλ λα εθδίδνληαη θαη πεξηζζφηεξα επηζηεκνληθά ζπγγξάκκαηα θαη πεξηνδηθά ζηα νπνία θαηαγξάθνληαη φια ζρεδφλ ηα επηηεχγκαηα θαη πξφνδνη ζε φηη αθνξά λέεο κεζφδνπο θαη ηερληθέο, κειέηεο θαη πεηξάκαηα, αλαζθνπήζεηο θαη ζηαηηζηηθέο θαη ηφζεο άιιεο επηζηεκνληθέο δξαζηεξηφηεηεο. Πνιχ ζχληνκα δεκηνπξγήζεθαλ θαη νξγαλψζεθαλ επηζηεκνληθέο εηαηξείεο Πιαζηηθήο Υεηξνπξγηθήο ζε πνιιέο ρψξεο ηνπ θφζκνπ. Ζ Διιεληθή Δηαηξεία Πιαζηηθήο Δπαλνξζσηηθήο θαη Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο ηδξχζεθε ην 1969 κε πξσηεξγάηε ηνλ αείκλεζην Γεψξγην Πνιπθξάηε, ν νπνίνο ζεσξείηαη ν ζεκειησηήο ηεο εηδηθφηεηαο ζηελ Διιάδα. Ο αείκλεζηνο θαζεγεηήο Γεώξγηνο ΠΟΛΤΚΡΑΣΗ ζεκειησηήο ηεο Διιεληθήο Πιαζηηθήο Υεηξνπξγηθήο Γ.Καθαγηά. 6

7 Σα επηζηεκνληθά επηηεχγκαηα ηεο ηειεπηαίαο 20εηίαο είλαη πξάγκαηη εληππσζηαθά θαη ην γεγνλφο απηφ θαζηζηά ηελ εηδηθφηεηα ηεο Πιαζηηθήο Υεηξνπξγηθήο απαξαίηεηε ζε θάζε λνζνθνκείν. Οη ιφγνη γηα ηελ πξφνδν απηή είλαη: 1. Ζ βειηίσζε ησλ ηερληθψλ θαη κεζφδσλ 2. Ζ έξεπλα πνπ νδήγεζε ζηελ αλαθάιπςε λέσλ θαξκάθσλ, πιηθψλ θαη ζπζθεπψλ 3. Σν απμεκέλν ελδηαθέξνλ πνπ ππάξρεη ζηε ζχγρξνλε θνηλσλία καο γηα ηελ ςπρηθή πγεία ηνπ αηφκνπ. Πνιιά είλαη ηα επηηεχγκαηα θαη νη πξφνδνη πνπ ζεκεηψζεθαλ, αιιά ηα πην ζεκαληηθά είλαη ηα αθφινπζα: 1. Ζ αλαθάιπςε λέσλ κεζφδσλ κεηαθνξάο ηζηψλ θαη κεηακφζρεπζεο (κπτθνί θαη κπνδεξκαηηθνί θξεκλνί, νζηενκπνδεξκαηηθνί θξεκλνί θιπ) 2. Ζ θαηαζθεπή λέσλ εκθπηεχζηκσλ πιηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο ελζέκαηα π.ρ. ηα ζηιηθνλνχρα ελζέκαηα καζηνχ, δηαηαηήξεο ηζηψλ, ελζέκαηα πδξνμπαπαηίηε, ελέζηκν θνιιαγφλν θιπ. 3. Ζ αλάπηπμε ηεο κηθξνρεηξνπξγηθήο (ρεηξνπξγηθή κε εγρεηξεηηθφ κηθξνζθφπην) κε ηελ νπνία είλαη ζήκεξα εθηθηή ε επαλαζπγθφιιεζε αθξσηεξηαζκέλσλ δαθηχισλ θιπ θαη ε ζπξξαθή κηθξψλ λεχξσλ θαη αγγείσλ 4. Ζ αχμεζε ησλ γλψζεσλ αλαηνκίαο θαη θπζην-παζνινγίαο ηνπ δέξκαηνο θαη άιισλ ηζηψλ γεηηνληθψλ κε απηφ φπσο νζηνχ, ρφλδξνπ θιπ θαη ε βαζχηεξε θαηαλφεζε ησλ κεραληζκψλ ιεηηνπξγίαο δηαθφξσλ νξγάλσλ θαη εμεξγαζηψλ φπσο π.ρ. ηεο επνχισζεο 5. Ζ εμέιημε πνπ ζεκεηψζεθε ζηηο επεκβάζεηο αηζζεηηθήο ρεηξνπξγηθήο απφ αξηζκεηηθή θαη πνηνηηθή άπνςε, φπσο θαη ε αλαθάιπςε λέσλ κεζφδσλ φπσο π.ρ. ε ιηπναλαξξφθεζε, ηα Laser θιπ. ΖΜΔΗΑ ΠΡΟΟΥΖ 1. Οξηζκόο ηεο εηδηθόηεηαο ηεο Πιαζηηθήο Δπαλνξζσηηθήο θαη Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο 2. Οη Σνκείο ηεο Πιαζηηθήο Δπαλνξζσηηθήο θαη Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο 3. Σα επηηεύγκαηα ηεο ζύγρξνλεο Πιαζηηθήο Δπαλνξζσηηθήο θαη Αηζζεηηθήο Υεηξνπξγηθήο Γ.Καθαγηά. 7

8 ΣΟ ΓΔΡΜΑ Σν δέξκα θαιχπηεη φιε ηελ επηθάλεηα ηνπ ζψκαηνο θαη κεηαπίπηεη ζε βιελλνγφλν ζηηο θπζηθέο ηνπ θνηιφηεηεο θαη νπέο ηνπ πεπηηθνχ, αλαπλεπζηηθνχ θαη νπξνγελλεηηθνχ ζπζηήκαηνο. Ζ πξνζηαζία ηνπ ζψκαηνο απφ ηηο δπζκελείο επηδξάζεηο ηνπ πεξηβάιινληνο νθείιεηαη ζηελ αθεξαηφηεηα θαη πγηή θαηάζηαζε ηνπ δέξκαηνο. Πέξα φκσο απφ ηε κεραληθή πξνζηαζία πνπ πξνζθέξεη ην δέξκα σο αζπίδα θαηά ησλ ζπλερψο εθδεινπκέλσλ θπζηθψλ, βηνινγηθψλ θαη άιισλ πξνζβνιψλ, απνηειεί ζπγρξφλσο απηφ θαζεαπηφ θαη ιεηηνπξγηθφ φξγαλν πνπ ζπκβάιιεη ζηελ νκνηνζηαζία ηνπ νξγαληζκνχ. Δθηφο απφ ηελ θαιππηήξηα ιεηηνπξγία ηνπ, είλαη φξγαλν ζεξκνξπζκηζηηθφ, κε κεραληζκνχο φπσο ε αγγεηνδηαζηνιή θαη αγγεηνζπζηνιή. Ζ θπζηθή πξνζηαζία πνπ πξνζηαζία πνπ πξνζθέξεη ην δέξκα ζηνλ νξγαληζκφ νθείιεηαη θπξίσο ζηε δνκή ηνπ, ε νπνία ζπλίζηαηαη ζηελ επηδεξκίδα επηθαλεηαθά θαη βαζχηεξα ζην ρφξην θαη ηνλ ππνδφξην ιηπψδε ηζηφ. Σν ρφξην πεξηέρεη θπξίσο θνιιαγφλν, ην νπνίν είλαη ηζρπξή πξσηεΐλε ζηελ νπνία νθείιεηαη ε ραξαθηεξηζηηθή ειαζηηθή αλζεθηηθφηεηα ηνπ. Ζ επηθαλεηαθή θεξαηίλε ζηηβάδα, θπκαίλεηαη ζε πάρνο αλάινγα κε ηηο αλάγθεο ηεο πεξηνρήο πνπ θαιχπηεη. Όπνπ ιεηηνπξγηθά απαηηείηαη, ιφγσ ησλ πηέζεσο θαη ηξηβψλ θαη γεληθψο ηξαρείαο κεηαρείξηζεο, είλαη παρηά, ελψ ζε άιιεο πεξηνρέο είλαη ιεπηή. ηελ πξψηε πεξίπησζε ραξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη νη παιάκεο θαη ηα πέικαηα, ελψ ζηε δεχηεξε ην δέξκα ησλ βιεθάξσλ. Σν πάρνο ηνπ δέξκαηνο θπκαίλεηαη απφ 0,7 ρηι ζηα βιέθαξα θαη ηελ αθξνπνζζία θαη κέρξη 3 ρηι ζηε ξάρε, πέικα θαη παιάκε. Παζνγφλνη κηθξννξγαληζκνί κεηά δπζθνιίαο εηζδχνπλ ζηνπο ππφ ηελ θεξαηίλε ζηηβάδα ηζηνχο, ελψ ζπγρξφλσο ην δέξκα επηηειεί ζπλερή «απφ-κφιπλζε» κε κεραληθέο, βηνινγηθέο θαη ρεκηθέο εμεξγαζίεο. Μεραληθψο, παζνγφλνη θαη άιινη κηθξννξγαληζκνί απνξξίπηνληαη καδί κε ηα θεξαηηλνθχηηαξα πνπ απνξξίπηνληαη απφ ηε θεξαηίλε ζηηβάδα κε ηελ εμεξγαζία ηεο απνιέπηζεο αιιά θαη κε ηελ ηαπηφρξνλε εμάηκηζε ηνπ ηδξψηα. Βηνινγηθή απφ-κφιπλζε επηηπγράλεηαη δηα ηνπ αληαγσληζκνχ ησλ κηθξνβίσλ πνπ παξαζηηνχλ πάλσ ζην δέξκα, φπσο είλαη π.ρ. ν ιεπθφο ζηαθπιφθνθθνο, κε ηνπο «εηζβνιείο». Σέινο, ε νμχηεηα ηνπ ηδξψηα, ιφγσ ηεο πεξηεθηηθφηεηαο ηνπ ζε γαιαθηηθφ νμχ, δεκηνπξγεί αθαηάιιειν πεξηβάιινλ γηα ηελ επηβίσζε θαη πνιιαπιαζηαζκφ πνιιψλ παζνγφλσλ κηθξνβίσλ. Ζ πξνζηαηεπηηθή αμία ηνπ δέξκαηνο εθηηκάηαη πεξηζζφηεξν φηαλ επέιζεη ιχζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ, ιφγσ ηξαπκαηηζκνχ ή άιιεο αηηίαο. ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΑΝΑΣΟΜΗΑ ΚΑΗ ΗΣΟΛΟΓΗΑ ΣΟΤ ΓΔΡΜΑΣΟ Σν ρξψκα δηαθέξεη ζηηο δηάθνξεο θπιέο (π.ρ. ιεπθή, καχξε, θηηξίλε θνθ) αιιά δηαθέξεη ζε απνρξψζεηο ζηα δηάθνξα κέξε ηνπ ζψκαηνο. Μεγάιν ξφιν επηηειεί ε παξνπζία θαη ε πνζφηεηα κειαλίλεο, αιιά θαη ε θαηάζηαζε ηεο θπθινθνξίαο ηνπ αίκαηνο ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή. Σν δέξκα έρεη αλψκαιε επηθάλεηα επί ηεο νπνίαο ππάξρνπλ ηξίρεο, πφξνη, αθξνινθίεο, πηπρέο θαη γξακκέο. Οη γξακκέο θαη πηπρέο έρνπλ ηδηαίηεξε Γ.Καθαγηά. 8

9 ζεκαζία γηα ηνλ πιαζηηθφ ρεηξνπξγφ, δηφηη ρεηξνπξγηθέο ηνκέο παξάιιειεο κε απηέο επνπιψλνληαη θαιχηεξα θαη θαηαιήγνπλ ζπλήζσο ζε γξακκηθή θαη θαιαίζζεηε νπιή. Οη γξακκέο απηέο νθείινληαη ζηε δηάηαμε ησλ δεζκίδσλ ηνπ θνιιαγφλνπ θαη ηνπ ειαζηηθνχ ηζηνχ εληφο ηνπ ρνξίνπ. Σηο γξακκέο απηέο πεξηέγξαςε κε ιεπηνκέξεηα ν Langer θαη έθηνηε θέξνπλ θαη ην φλνκα ηνπ. Σν δέξκα απνηειείηαη απφ ηξεηο ζηηβάδεο απφ πάλσ πξνο ηα θάησ 1) ηελ επηδεξκίδα 2) ην ρφξην ή δεξκίδα θαη 3) ην ππνδφξην. ηρίτα Δπιδερμίδα Θηλώδες τόριο ΧΟΡΙΟ Γικησωηό τόριο Ιδρωηοποιοί αδένες Υποδόριο λίπος Ζ ΔΠΗΓΔΡΜΗΓΑ Δκβξπνινγηθψο ε επηδεξκίδα πξνέξρεηαη απφ ην έμσ βιαζηηθφ δέξκα, ελψ ην ρφξην θαη ην ππνδφξην απφ ην κεζφδεξκα. Ζ επηδεξκίδα ζηεξείηαη αγγείσλ ζπλδέεηαη ζηελά κε ην ρφξην κε ηε βαζηθή κεκβξάλε ε δε επαθή ησλ δχν είλαη αλψκαιε κε ζειψδεηο πξνζεθβνιέο ηνπ ρνξίνπ. Ο ζρεκαηηζκφο απηφο είλαη σθέιηκνο θαη πξνζηαηεπηηθφο δηφηη ηπρφλ θάθσζε ζε νξηζκέλν βάζνο δελ θαηαζηξέθεη νκνηνγελψο ηε βαζηθή ζηηβάδα. Ζ επηδεξκίδα αλαγελλάηαη ηαρέσο απφ ηηο επηβηψλνπζεο λεζίδεο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ην επηπνιήο έγθαπκα κεξηθνχ πάρνπο. Οη ζηηβάδεο ηεο επηδεξκίδαο απφ θάησ πξνο ηα πάλσ είλαη νη εμείο: 1) Βαζηθή 2) Αθαλζσηή 3) Κνθθηψδεο θαη 4) Κεξαηίλε Η βαζηθή ζηηβάδα απνηειείηαη απφ κία ζεηξά βαζεφθηισλ θπιηλδξηθψλ θπηηάξσλ κε σνεηδή ππξήλα. Ηλίδηα απφ ην πξσηφπιαζκα ζπλδένπλ ηα βαζηθά θχηηαξα κεηαμχ ηνπο, ηα θχηηαξα ηεο αθαλζσηήο ζηηβάδαο θαη κε ην ρφξην (ηλίδηα ηνπ Herxheimer). Μέζα ζηα θχηηαξα ππάξρεη κειαλίλε ε νπνία φκσο παξάγεηαη θαη αλεπξίζθεηαη ελφο ησλ εηδηθψλ κειαλνθφξσλ θπηηάξσλ πνπ είλαη λεπξνγελνχο πξνέιεπζεο. Απφ ηε βαζηθή ζηηβάδα πξνέξρνληαη φιεο νη πην πάλσ ζηηβάδεο ηνπ δέξκαηνο. Η Αθαλζσηή ζηηβάδα απνηειείηαη απφ ζεηξέο (ζηξψκαηα) πνιπγνληθψλ νμεφθηισλ θπηηάξσλ πνπ ζπγθξαηνχληαη κεηαμχ ηνπο κε ηλίδηα φπσο θαη ζηε βαζηθή ζηηβάδα. Γ.Καθαγηά. 9

10 Κεραηίνη ζηιβάδα Κοκκιώδης ζηιβάδα Ακανθωηή ζηιβάδα Βαζική ζηιβάδα Οι ζηιβάδες ηης επιδερμίδας Η θνθθηώδεο ζηηβάδα πεξηέρεη θχηηαξα πεπιαηπζκέλα ξνκβνεηδνχο ζρήκαηνο ηα νπνία ζην πξσηφπιαζκα ηνπο πεξηέρνπλ θνθθία «θεξηαην-παιίλεο» θαη ζρεκαηίδνπλ 2-4 ζεηξέο. Η θεξαηίλε ζηηβάδα απνηειείηαη απφ πνιιέο ζεηξέο πεπιαηπζκέλσλ πεηαιίσλ πνπ είλαη εθθπιηζκέλα θχηηαξα. Σα «θεξαηηλνθχηηαξα» πεξηέρνπλ θεξαηίλε ε νπνία είλαη πξσηετληθή νπζία αδηάιπηε ζην λεξφ. Σν πάρνο ηεο ζηηβάδαο απηήο πνηθίιεη αλάινγα κε ηηο ιεηηνπξγηθέο αλάγθεο ησλ δηαθφξσλ πεξηνρψλ ηνπ ζψκαηνο. ΣΟ ΥΟΡΗΟ ή ΓΔΡΜΗΓΑ Σν ρφξην πεξηέρεη σο επί ην πιείζηνλ δεζκίδεο θνιιαγφλνπ θαη ειαζηίλεο αιιά θαη αγγεία θαη λεχξα, φπσο θαη δηάθνξα εμαξηήκαηα ηνπ δέξκαηνο. Οη δεζκίδεο ηνπ θνιιαγφλνπ ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο κε πνιιαπιέο ζηαπξνεηδείο ζπλδέζεηο (cross linking). Αλάκεζα ζηηο δεζκίδεο απηέο, αλεπξίζθνληαη ε δηάκεζε ζεκέιηα θαηά νπζία, θχηηαξα, λεχξα θαη αγγεία. Σν ρφξην ρσξίδεηαη ζε «επηπνιήο» ή ζειψδεο θαη ζην «ελ ησ βάζεη» ή δηθηπσηφ. Σα θχηηαξα ηνπ ρνξίνπ είλαη ηα εμήο: Ηνοβλάζηερ και ινοκύηηαπα (Fibroblasts and fibrocytes). Χνεηδή ηα πξψηα θαη αηξαθηνεηδή θαη πην ψξηκα ηα δεχηεξα. Οη Ηλνβιάζηεο παξάγνπλ θνιιαγφλν θαη δηάκεζν ζεκέιηα θαηά νπζία. Ηζηιοκύηηαπα (histiocytes) Δίλαη θχηηαξα πνπ αλήθνπλ ζην δηθηπνελδνζειηαθφ ζχζηεκα (ΓΔ) θαη ηα νπνία κεηαμχ άιισλ ιεηηνπξγηψλ έρνπλ σο απνζηνιή ηελ θάζαξζε ησλ ηζηψλ απφ μέλεο θαη λεθξέο νπζίεο δηα ηεο θαγνθπηηαξψζεσο. Σα θχηηαξα απηά απμάλνπλ ζηηο θιεγκνλέο θαη κνηάδνπλ κε ηηο ηλνβιάζηεο. Μαζηοκύηηαπα (Mast cells). Απμάλνπλ ζηηο θιεγκνλέο θαη παξάγνπλ ηζηακίλε θαη επαξίλε. Δίλαη ζρήκαηνο αηξαθηνεηδνχο θαη πεξηέρνπλ κειαγρξσκαηηθά βαζεφθηια πξσηνπιαζκαηηθά θνθθία. Πλαζμαηοκύηηαπα (Plasma cells). Δίλαη άγλσζηεο πξνέιεπζεο, πηζαλφλ απφ ην ΓΔ θαη θαη άιινπο είλαη ηξνπνπνηεζέληα ιεκθνθχηηαξα. Απνζηνιή ηνπο είλαη ε παξαγσγή αλνζνζθαηξηλψλ. Γ.Καθαγηά. 10

11 ΣΟ ΤΠΟΓΟΡΗΟ Κάησ απφ ην ρφξην βξίζθεηαη ην ππνδφξην ιίπνο. Δίλαη ζηξψκα ζπλεθηηθνχ ηζηνχ εληφο ηνπ νπνίνπ εγθιείνληαη ιηπψδε ιφβηα. Δληφο απηνχ αλεπξίζθνληαη αγγεία, λεχξα, ηδξσηνπνηνί αδέλεο θαη ζχιαθνη ηξηρψλ. ΣΑ ΔΞΑΡΣΖΜΑΣΑ ΣΟΤ ΓΔΡΜΑΣΟ μηγμαηογόνοι αδένερ. Δίλαη θπςεισηνί αδέλεο πνπ εθβάιινπλ δηα ηνπ εθθνξεηηθνχ ηνπο πφξνπ ζην ζχιαθα ηεο ηξίραο. Παξάγνπλ ην «ζκήγκα» θαη αλεπξίζθνληαη ζην επηπνιήο ρφξην. Ηδπυηοποιοί αδένερ Οη αδέλεο απηνί απνηεινχληαη απφ ην ζπείξακα πνπ βξίζθεηαη ζην ελ ησ βάζεη ρφξην θαη ζην ππνδφξην. Ο ειηθνεηδήο εθθνξεηηθφο πφξνο εθβάιιεη ζηελ επηθάλεηα ηνπ δέξκαηνο. Ηδηαίηεξε θαηεγνξία ηδξσηνπνηψλ αδέλσλ απνηεινχλ απηνί πνπ βξίζθνληαη ζηε καζράιε, ζηε πεξηλετθή θαη γελλεηηθή ρψξα, νη νπνίνη νλνκάδνληαη «απνθξηλείο» Οι ηπίσερ Ο ζχιαθαο ηεο ηξίραο βξίζθεηαη ζην ρφξην θαη βαζχηεξα κέρξη ην ππνδφξην ιίπνο. Οη ηξίρεο πνπ βιαζηάλνπλ απφ ην ζχιαθα έρνπλ ινμή θνξά θαη αλαδχνληαη ζηελ επηθάλεηα ηνπ δέξκαηνο. ηνλ ζχιαθα πξνζθχεηαη θαη ν αλνξζσηήξαο κπο ηεο ηξίραο πνπ πξνθαιεί φηαλ ζπζπάηαη ηελ αλφξζσζε ηεο. Μέζα ζηνλ ζχιαθα εηζέξρνληαη αγγεία θαη λεχξα. σημαηική ιζηολογική εικόνα ηηρ ηπίσαρ Οη όλπρεο Δίλαη πεπιαηπζκέλα θεξάηηλα πεηάιηα πνπ αλαδχνληαη απφ ηελ «θχηε» ηνπ φλπρνο ζηα άθξα ησλ δαθηχισλ. ΑΓΓΔΗΑ ΚΑΗ ΝΔΤΡΑ Ζ ιεπηνκεξήο αλαηνκηθή θαηαλνκή ησλ αγγείσλ ηνπ δέξκαηνο ζα αλαπηπρζεί ζην θεθάιαην ησλ θξεκλψλ. ε γεληθέο γξακκέο φκσο ηα αγγεία ηνπ δέξκαηνο ζρεκαηίδνπλ αγγεηαθφ δίθηπν θάησ απφ ην ρφξην θαη αγγεηαθνί θιάδνη εθπνξεχνληαη εληφο ηνπ ρνξίνπ θαη ηνπ ππνδνξίνπ. Σφζν νη αξηεξίεο φζν θαη νη θιέβεο ζρεκαηίδνπλ πινχζηα πιέγκαηα πνπ κπνξνχλ λα δηαθξηζνχλ ζε ηέζζεξα δίθηπα σο εμήο: Σν επηπνιήο ππνζειψδεο θαη ην ελ ησ βάζεη ππνζειψδεο ρνξηαθφ δίθηπν, ην ηξίην πνπ βξίζθεηαη κέζνλ πεξίπνπ ηνπ ρνξίνπ θαη ην βαζχηεξν πνπ βξίζθεηαη ζην ππνδφξην θάησ απφ ην ρφξην. Γ.Καθαγηά. 11

12 Σα ιεκθαγγεία πνπ μεθηλνχλ ηπθιά απφ ην κέζν πεξίπνπ ησλ ζειψλ ηνπ ρνξίνπ, ζρεκαηίδνπλ ην ππνζειψδεο δίθηπν ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα ζπλδέεηαη κε ην ππνδφξην δίθηπν. ΝΔΤΡΑ Σν δέξκα δηαζέηεη φρη κφλν πινχζηα αγγείσζε αιιά θαη πνιχπινθε θαη επίζεο πινχζηα λεχξσζε κε πνηθηιία λεπξηθψλ ηλψλ θαη λεπξηθψλ απνιήμεσλ. ηελ επηδεξκίδα, αλεπξίζθνληαη ειεχζεξεο θνκβηνεηδείο απνιήμεηο ησλ ακχεισλ λεπξηθψλ ηλψλ εληφο ηεο αθαλζσηήο ζηηβάδαο. Οη απνιήμεηο απηέο επζχλνληαη γηα ηελ αίζζεζε ηνπ πφλνπ. Μεηαμχ ηεο βαζηθήο ζηηβάδαο θαη βαζχηεξα αλεπξίζθνληαη νη απηηθνί κελίζθνη ησλ Merkel-Ranvier γηα ηελ αίζζεζε ηεο αθήο. ην ρφξην, ακχεινη θπξίσο, αιιά θαη εκκχεινη ειεχζεξεο απνιήμεηο ηλψλ ηνπ ζσκαηηθνχ θαη λεπξνθπηηθνχ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο, ζρεκαηίδνπλ ζηελ πεξηνρή ησλ ζειψλ ην «πεξηαγγεηαθφ» δίθηπν. ηα δάθηπια θαη πάιη ζηελ πεξηνρή ησλ ζειψλ, αλεπξίζθνληαη εηδηθά ζσκάηηα αθήο, ηα ησλ Wagner Meissner, ζηε δε γελλεηηθή ρψξα, ηα άθξα ησλ ρεηιέσλ θαη ηεο γιψζζαο ηα ζσκάηηα Krause (θαινχκελα θαη γελλεηηθά). ην ππνδφξην, πιελ ησλ λεπξηθψλ ηλψλ, έρνπκε θαη ηα ζσκάηηα Vater Paccini γηα ηελ ελ ησ βάζεη αίζζεζε θαη ηα ζσκάηηα Ruffini πηζαλφλ γηα ηελ αίζζεζε ηεο ζεξκφηεηαο. ΟΗ ΦΤΗΚΔ ΗΓΗΟΣΖΣΔ ΣΟΤ ΓΔΡΜΑΣΟ Οη θπζηθέο ηδηφηεηεο ηνπ δέξκαηνο νθείινληαη ζηε δνκή ηνπ θαη θπξίσο ζην ρφξην, ην νπνίν απνηειείηαη απφ ίλεο θνιιαγφλνπ, ειαζηίλεο, αγγεία θαη ζεκέιηα νπζία. Οη θπζηθέο ηνπ ηδηφηεηεο δηαθνξνπνηνχληαη ζηα δηάθνξα κέξε ηνπ ζψκαηνο αλάινγα κε ηηο ιεηηνπξγηθέο αλάγθεο. Σν θνιιαγφλν δηαηάζζεηαη ζε ραιαξέο δέζκεο παξάιιειεο κε ηελ επηθάλεηα ηνπ δέξκαηνο, νη νπνίεο πξνζαλαηνιίδνληαη θαη εθηείλνληαη πξνο ηελ θαηεχζπλζε ζπγθεθξηκέλεο ειθηηθήο ηάζεο. Κάζε δέζκα θνιιαγφλνπ ζρεκαηίδεηαη απφ εθαηνληάδεο ηλίδηα, πνπ απνηεινχληαη απφ ηξηπιέο ζπεηξνεηδή κφξηα θνιιαγφλνπ. Ζ πιαζηηθφηεηα ηνπ θνιιαγνλνχρνπ ηζηνχ επηηξέπεη θηλήζεηο πξνο φιεο ηηο θαηεπζχλζεηο, έηζη ψζηε ην δέξκα λα αθνινπζεί αλεκπφδηζηα ηηο ππνθείκελεο θηλήζεηο, αιιά κε θάπνην φξην, πέξα απφ ην νπνίν είλαη αδχλαηε ε πεξαηηέξσ κεηαθίλεζε (stress strain curve) (ρήκα ) Οη ειαζηηθέο ίλεο ηνπ ρνξίνπ είλαη ιεπηφηεξεο ηνπ θνιιαγφλνπ θαη ε ιεηηνπξγία ηνπο απνζθνπεί ζηελ επαλαθνξά ησλ δεζκψλ ηνπ θνιιαγφλνπ κεηά απφ έιμε/ηάζε ζηελ πξνεγνχκελε ραιαξή θαηάζηαζε εξεκίαο. Ζ δηάκεζε ζεκέιηα νπζία, ε νπνία δηεπθνιχλεη σο ιηπαληηθφ ηηο θηλήζεηο ησλ ηλψλ ηνπ θνιιαγφλνπ θαη ηεο ειαζηίλεο, πεξηέρεη ζπγρξφλσο ζξεπηηθά ζηνηρεία κε πιεζψξα βιελλν-πνιπζαθραξηηψλ. ηελ φιε αξρηηεθηνληθή ηνπ ρνξίνπ ζπκκεηέρνπλ αηκνθφξα αγγεία, λεχξα, ιεκθαγγεία θαη δηάθνξα πγξά ζηνηρεία φπσο αίκα θαη ιφκθν. Αλεπξίζθνληαη επίζεο ηξίρεο πνπ δηαπεξλνχλ ην ρφξην θαη ην ππνδφξην πξνο ηελ επηθάλεηα, νη νπνίεο φκσο πεξηνξίδνπλ ζρεηηθά ηελ ειαζηηθφηεηα ηνπ. Οη θπζηθέο ηδηφηεηεο ηνπ δέξκαηνο θαη θπξίσο ζε φηη αθνξά ηηο ειαζηηθέο θαη εθηαηηθέο δπλαηφηεηεο πνπ παξνπζηάδεη ιφγσ ηεο δνκήο ηνπ είλαη νη αθφινπζεο: Γ.Καθαγηά. 12

13 1. Γινην- ειαζηηθόηεηα, ε νπνία δηαθξίλεηαη ζε (α) έξπνπζα ραιάξσζε (creep relaxation) θαη (β) ραιάξσζε ηάζεο ή πίεζεο (stress relaxation) ηελ πξψηε παξαηεξείηαη πξννδεπηηθή επηκήθπλζε ηνπ δέξκαηνο φηαλ έιθεηαη απφ ζηαζεξή δχλακε (ηάζε) κέρξη ζεκείνπ ξήμεο. ηε δεχηεξε, φηαλ ην δέξκα έρεη ειθπζζεί ζε θάπνηα απφζηαζε θαη ζηαζεξνπνηεζεί, ε δχλακε έιμεο κεηψλεηαη. 2. Ιδηόηεηεο ζε ζρέζε κε ηε δεξκαηηθή ηάζε. Χο «ειαζηηθφηεηα» ηνπ δέξκαηνο θαιείηαη ην θαηλφκελν θαηά ην νπνίν κεηά απφ εθαξκνγή ειθηηθήο ηάζεο θαη επηκήθπλζεο ηνπ, φηαλ ε ηάζε απηή αίξεηαη, ε ηδηφηεηα ηνπ δέξκαηνο λα επαλέξρεηαη ζηελ πξνεγνχκελε ηνπ θαηάζηαζε. Χο «εθηαηηθφηεηα» είλαη ην θαηλφκελν θαηά ην νπνίν κεηά απφ εθαξκνγή ηάζεο γηα θάπνην ρξνληθφ δηάζηεκα ην δέξκα, παξ φιε ηελ ειαζηηθφηεηα πνπ δηαζέηεη, δελ επαλέξρεηαη ζηελ αξρηθή ηνπ θαηάζηαζε. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο αλάπηπμεο ηνπ αηφκνπ, ην δέξκα πξνζαξκφδεηαη ζηηο ιεηηνπξγηθέο αλάγθεο ηνπ ζψκαηνο θπξίσο ζε φηη αθνξά ηηο αξζξψζεηο. Έηζη, εθεί πνπ απαηηείηαη πεξηζζφηεξν δέξκα φπσο π.ρ. ε πξφζζηα επηθάλεηα ησλ γνλάησλ, ην δέξκα πξνζαξκφδεηαη έηζη ψζηε λα έρεη κεγαιχηεξε επηθάλεηα. Ζ εθαξκνγή δχλακεο (ηάζεο) έιμεο ζην δέξκα έρεη ηα εμήο απνηέιεζκαηα: α) Σν δέξκα ιφγσ ηεο ειαζηηθφηεηαο πνπ δηαζέηεη απμάλεηαη ζε επηθάλεηα. Όηαλ ε ηάζε απηή είλαη κεγάιεο δηάξθεηαο φπσο π.ρ. ζην ιεκθνίδεκα, θήιε, εγθπκνζχλε θ.α. θαηαζηάζεηο, ιφγσ ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο εθηαηηθφηεηαο, ε αχμεζε απηή είλαη κφληκε. Σν θαηλφκελν απηφ εθαξκφδεηαη ηερληηά ζηε κέζνδν «δηάηαζεο» κε ηε ρξήζε εηδηθψλ δηαηαηήξσλ ηζηψλ. β) Όηαλ ε ηάζε είλαη κεγαιχηεξε ηεο αληνρήο ηνπ δέξκαηνο θαη ζε κηθξφ ζρεηηθά δηάζηεκα, ηφηε πξνθαινχληαη κηθξνξήμεηο ζην ρφξην, νη νπνίεο είλαη κφληκεο. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη νη γλσζηέο «ξαγάδεο» ηεο εγθπκνζχλεο. γ) Δθαξκνγή ηζρπξήο ηάζεο ζε κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα κπνξεί λα νδεγήζεη ζε αλνμαηκία ησλ ηζηψλ ιφγσ ηεο απφθξαμεο ησλ αηκνθφξσλ αγγείσλ, ζνβαξνχ πεξηνξηζκνχ ηεο θπθινθνξίαο θαη σο ηειηθή θαηάιεμε, ηε λέθξσζε ησλ ηζηψλ. Σο ιζηοπικό πείπαμα ηος Langer πος απέληξε ζηην σαπηογπάθηζη ηυν γπαμμών ελάσιζηηρ ηάζηρ ζηο ανθπώπινο δέπμα. Γ.Καθαγηά. 13

14 Σν αλζξψπηλν δέξκα είλαη ζπλερψο «ππφ ηάζε» πνπ δηαθέξεη ζηα δηάθνξα κέξε ηνπ ζψκαηνο. Ζ θπζηνινγηθή ηάζε ζε θάπνην ζεκείν είλαη πεξηζζφηεξν εκθαλήο κεηά απφ ηξαπκαηηζκφ, φηαλ νη φρζνη ηνπ ηξαχκαηνο αθίζηαληαη θαη ην ηξαχκα ραίλεη αλνηθηφ. Ο Langer ( ) πξαγκαηνπνίεζε έλα ηζηνξηθφ πείξακα πξνθαιψληαο ζε πησκαηηθφ δείγκα ζηξνγγπιέο νπέο. Αλάινγα κε ην ζρήκα ηνπ αλνηθηνχ ηξαχκαηνο (ζηξνγγπιφ ή αηξαθηνεηδέο) θαη ηελ θαηεχζπλζε ηνπ, θαηάξηηζε ράξηεο ηεο επηθάλεηαο ηνπ αλζξσπίλνπ ζψκαηνο θαη θαζφξηζε ηηο γξακκέο «ειάρηζηεο ηάζεο». Υεηξνπξγηθέο ηνκέο θαη ηξαχκαηα παξάιιεια κε ηηο γξακκέο απηέο επνπιψλνληαη ζπλήζσο κε αηζζεηηθά άξηζηεο νπιέο, ελψ αληίζεηα αλ είλαη θάζεηεο θαηαιήγνπλ ζε ππεξηξνθηθέο θαη πην δχζκνξθεο νπιέο. Οι γπαμμέρ ελάσιζηηρ ηάζηρ ηος δέπμαηορ όπυρ σαπηογπαθήθηκαν από ηον Langer Σα αηπακηοειδή ζσήμαηα δείσνοςν ηιρ ηομέρ σειποςπγικήρ εξαίπεζηρ όγκυν ηος δέπμαηορ ζηα διάθοπα ζημεία ηος ζώμαηορ, έηζι ώζηε μεηά ηη ζςππαθή ηος ηπαύμαηορ, να πποκύπηει γπαμμική οςλή παπάλληλη με ηιρ γπαμμέρ ελασίζηηρ ηάζηρ. Αλάινγα κε ηελ ειηθία ηνπ αηφκνπ, νη ηάζεηο πνπ επεξεάδνπλ ην δέξκα ζηηο δηάθνξεο πεξηνρέο είλαη επίζεο δηαθνξεηηθέο. ηα παηδηά είλαη κεγαιχηεξεο ελψ ζηνπο ειηθησκέλνπο ιηγφηεξεο. Με ηελ πξφνδν ηεο ειηθίαο νη ηάζεηο κεηψλνληαη θαη ηειηθψο επέξρεηαη ε γλσζηή ζε φινπο «ραιάξσζε». Γ.Καθαγηά. 14

15 Πορεία γεγονόηων Γ.Καθαγηά. Ζ ΔΠΟΤΛΧΖ ΣΟΤ ΣΡΑΤΜΑΣΟ Σα ηξαχκαηα δηαθέξνπλ κεηαμχ ηνπο ζε δηάθνξεο παξακέηξνπο φπσο είλαη νη ζπλζήθεο ηνπ ηξαπκαηηζκνχ, ην είδνο ηνπ αηηίνπ πνπ ην πξνθάιεζε, ην κέξνο ηνπ ζψκαηνο, ην βάζνο θαη ε έθηαζε ηεο βιάβεο θαη άιια. Δληνχηνηο ε επνπισηηθή εμεξγαζία είλαη κία θαη κνλαδηθή, εμειηζζφκελε ζπλήζσο θπζηνινγηθά, ε νπνία φκσο κπνξεί λα επηβξαδπλζεί ή θαη λα αλαζηαιεί, απφ δηάθνξνπο εμσγελείο ή ελδνγελείο παξάγνληεο. Οη θάζεηο ηεο επνπισηηθήο εμεξγαζίαο πνπ αθνξνχλ ηα πάζεο θχζεσο ηξαχκαηα είλαη: 1. Ζ θάζε ηεο αηκφζηαζεο θαη ηεο νμείαο θιεγκνλήο 2. Ζ θάζε ηεο θπηηαξηθήο κεηαλάζηεπζεο θαη δεκηνπξγίαο θνθθηψδνπο θαη ζπλδεηηθνχ ηζηνχ 3. Ζ αγγεηνγέλεζε 4. Ζ επηζειηνπνίεζε 5. Ζ ζπζηνιή ή ζπξξίθλσζε ηνπ ηξαχκαηνο 6. Ζ θάζε ηεο ππεξηξνθίαο θαη ηεο σξίκαλζεο ηεο νπιήο (αλαθαηαλνκή ηνπ θνιιαγφλνπ αλαδηακφξθσζε ησλ ηζηψλ tissue remodelling) Απφ ρξνληθή άπνςε νη θάζεηο απηέο εμειίζζνληαη ζπγρξφλσο ρσξίο λα απαηηείηαη πεξάησζε ηεο πξνεγνχκελεο θαη απνδίδεηαη ζρεκαηηθά ζην ρήκα (1). Ζ πξψηε ακέζσο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ πεξίνδνο ζηα πξψηα δχν 24σξα κπνξεί λα ραξαθηεξηζζεί σο απσική, ε επφκελε, πνπ δηαξθεί κεξηθέο κέξεο, σο ενδιάμεζη, ε επφκελε σο ότιμη θαη κεηά, ε ηελική, ε νπνία δηαξθεί κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ μεπεξλά ηνπο 12 κήλεο. ύνθεζη κολλαγόνοσ, Αιμόζηαζη Φλεγμονή Μεηανάζηεσζη - πολλαπλαζιαζμός μεζεγτσμαηικών κσηηάρων Δπιθηλιοποίηζη Αγγειογένεζη, σρρίκνωζη ηοσ ηραύμαηος, ύνθεζη πρωηεογλσκανών Αναδιαμόρθωζη οσλής Ημέρες μεηά ηο ηραύμα σήμα 1 Οι θάζειρ ηηρ εποςλυηικήρ εξεπγαζίαρ. Χζηφζν, γηα ηελ ελεξγνπνίεζε ησλ αλσηέξσ θάζεσλ, πξνεγνχληαη πξνθαηαξθηηθέο δηεξγαζίεο νη νπνίεο δελ είλαη απνιχησο γλσζηέο θαη νθείινληαη ζηελ απειεπζέξσζε δηαθφξσλ παξαγφλησλ πνπ νλνκάδνληαη ζπιινγηθψο «κςηοκίνερ» ή «αςξηηικοί παπάγονηερ». Πξφθεηηαη γηα Γ.Καθαγηά. 15

16 πξσηεΐλεο νη νπνίεο δηακεζνιαβνχλ ζηελ θπηηαξηθή ιεηηνπξγία κε δέζκεπζε ππνδνρέσλ πνπ βξίζθνληαη ζηελ θπηηαξηθή κεκβξάλε. Ο θάζε έλαο απφ απηνχο ηνπο παξάγνληεο έρεη δηαθνξεηηθή βηνινγηθή δξάζε, κε απνηέιεζκα λα ελεξγνπνηνχλ κηα κεγάιε πνηθηιία θπηηαξηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Ζ νλνκαζία ηνπο πξνέξρεηαη είηε απφ ην θχηηαξν απφ ην νπνίν πξνέξρνληαη, είηε απφ ηε δξάζε ηνπο. Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ επνχισζε παξαηίζεληαη ζηνλ πίλαθα: ΑΤΞΖΣΗΚΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΓΡΑΖ ΠΑΡΑΓΟΝΣΑ ΚΗΝΖΣΟΠΟΗΖΖ ΚΤΣΣΑΡΧΝ (θάζε νμείαο θιεγκνλήο) Inflammatory Cell Migration PDGF TGF-β TNF-α ΚΗΝΖΣΟΠΟΗΖΖ ΗΝΟΒΛΑΣΧΝ (Fibroblast migration) PDGF TGF-β EGF ΠΟΛΛΑΠΛΑΗΑΜΟ ΗΝΟΒΛΑΣΧΝ (Fibroblast proliferation) PDGF TGF-β EGF IGF TNF-α IL-1 ΑΓΓΔΗΟΓΔΝΔΖ (Angiogenesis) bfgf (FGF2) afgf (FGF1) TGF-β TGF-α EGF TFN-α VEGF IL-8 PD-ECGF ΔΠΗΘΖΛΗΟΠΟΗΖΖ (Epithelialisation) EGF TGF-α KGF (FGF7) bfgf (FGF2) IGF HB-EGF ΤΝΘΔΖ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΤ (Collagen Synthesis) PDGF TGF-β bfgf (FGF2) EGF Γ.Καθαγηά. 16

17 Η θάζε ηεο αηκόζηαζεο θαη ηεο νμείαο θιεγκνλήο Ακέζσο κε ηε δεκηνπξγία ηνπ ηξαχκαηνο ν πξψηνο κεραληζκφο πνπ ελεξγνπνηείηαη είλαη ε αλάζρεζε ηεο αηκνξξαγίαο θαη ν ζρεκαηηζκφο πήγμαηορ. Απηφ επηηπγράλεηαη κε ηελ ζπζηνιή ησλ απιψλ ησλ αγγείσλ πνπ έρνπλ δηαηακεί θαη ηελ ζπζζψξεπζε αηκνπεηαιίσλ, ηα νπνία ζπγθνιινχληαη κεηαμχ ηνπο θαη ζρεκαηίδνπλ πήγκα, κέζα ζην νπνίν δεκηνπξγείηαη δίθηπν ηληθήο. ηε δηαδηθαζία απηή ελέρνληαη νη παξάγνληεο πήμεο ΥΗΗ θαη VII θαη ζπνπδαίν ξφιν παίδεη ε θηκπξνλεθηίλε (fibronectin). Σν πήγκα ζπγθνιιά ηηο φρζεο ηνπ ηξαχκαηνο ή φηαλ ε ηξαπκαηηθή επηθάλεηα είλαη κεγάιε, ζρεκαηίδεη έλα θαιππηηθφ ζηξψκα. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ πξφρεηξε θάιπςε ηνπ ηξαχκαηνο θαη ηε ζρεηηθή απνκφλσζε ηνπ απφ ην πεξηβάιινλ. Σαπηφρξνλα παξάγεηαη εμίδξσκα (νξψδεο πγξφ) πνπ βνεζά καδί κε ηελ αηκνξξαγία ζηελ θάζαξζε ηνπ ηξαχκαηνο απφ μέλα ζψκαηα. Με ηελ έθζεζε ησλ ζηνηρείσλ απηψλ ζηνλ αέξα ε επηθάλεηα ηνπ ηξαχκαηνο μεξαίλεηαη θαη ζρεκαηίδεηαη «επίπαγνο» ( αγγι. scab). Αλ νη επηθαλεηαθνί ηζηνί ηνπ ηξαχκαηνο είλαη λεθξνί, ηφηε ζρεκαηίδεηαη λεθξσηηθή εζράξα. Σφζν ε βιάβε απηή θαζ εαπηή ζηνπο ηζηνχο, φζν θαη ε ελεξγνπνίεζε παξαγφλησλ ηεο πήμεσο, ζεκαηνδνηνχλ ηελ έλαξμε ησλ εμεξγαζηψλ ηεο οξείαρ θλεγμονήρ θαη πξνθαινχλ ηελ απειεπζέξσζε νπζηψλ φπσο νη πξνζηαγιαδίλεο θαη ε ηζηακίλε απφ ηα πιαζκνθχηηαξα, κε απνηέιεζκα ηε αχμεζε ηεο δηαπεξαηφηεηαο ησλ αγγείσλ, ηελ αγγεηνδηαζηνιή θαη ηελ αχμεζε ηεο ξνήο ηνπ αίκαηνο ζηελ πεξηνρή. Ζ νμεία θιεγκνλή εμειίζζεηαη ηαρχηαηα, δεκηνπξγεί θιηληθή ζπκπησκαηνινγία πνπ ν Celsus πξψηνο πεξηέγξαςε κε ηνπο φξνπο : Rubor, Calor, Tumor, Dolor, δειαδή Δξπζξφηεηα θαη Θεξκφηεηα (απφ ηελ αχμεζε ηεο ξνήο ηνπ αίκαηνο) Γηφγθσζε (απφ ην νίδεκα), θαη Πφλνο. Πξέπεη εδψ λα δηεπθξηληζζεί φηη ε νμεία θιεγκνλή, παξά ην γεγνλφο φηη ε θιηληθή ζπκπησκαηνινγία είλαη παξφκνηα, δελ ζεκαίλεη κφιπλζε θαη δηαπχεζε ηνπ ηξαχκαηνο θαη φηη είλαη κηα θπζηνινγηθή εμέιημε, πνπ δελ έρεη θαη αξρήλ, ζρέζε κε ηελ παξνπζία ή φρη κηθξνβίσλ. Ο πφλνο θαη ην νίδεκα ζεσξνχληαη θπζηνινγηθνί ακπληηθνί κεραληζκνί, δηφηη πεξηνξίδνπλ ηηο θηλήζεηο θαη επηβάιινπλ θαηά θάπνην ηξφπν, ηελ αλάπαπζε ηνπ πάζρνληνο. Μεηά απφ ζχληνκε πεξίνδν αγγεηνζύζπαζεο (ιφγσ ηεο δξάζεο ησλ θαηερνιακηλψλ, ηεο αληίδξαζεο ηνπ ζπκπαζεηηθνχ θαη ηεο δξάζεο πξνζηαγιαδηλψλ πνπ ειεπζεξψλνληαη απφ ηα θαηεζηξακκέλα θχηηαξα ), ε νπνία βνεζά θαη ηελ αλάζρεζε ηεο αηκνξξαγίαο, πξνθαιείηαη αγγειοδιαζηολή. Ζ ηειεπηαία είλαη ην απνηέιεζκα ηεο δξάζεο ηεο ηζηακίλεο, ησλ θηληλψλ θαη ησλ πξνζηαγιαδηλψλ PGE1 PGE2 Ζ ηζηακίλε παξάγεηαη θπξίσο απφ ηα πιαζκαηνθχηηαξα, ηα νπνία βεβαίσο απειεπζεξψλνπλ θαη άιιεο νπζίεο. Λφγσ ηεο απμεκέλεο δηαπεξαηφηεηαο ησλ αγγείσλ θαη ηεο παξαγσγήο άθζνλνπ εμηδξσκαηηθνχ πγξνχ πξνθαιείηαη νίδεκα. Σν εμηδξσκαηηθφ πγξφ πεξηέρεη πξσηεΐλεο, πνηθηιία ζξεπηηθψλ ζηνηρείσλ, απμεηηθνχο παξάγνληεο θαη έλδπκα πνπ βνεζνχλ ζηελ επνχισζε. πγρξφλσο απειεπζεξψλνληαη θχηηαξα, θπξίσο πολςμοπθοπύπηνα θαη μονοκύηηαπα, ηα νπνία βνεζνχλ καδί κε ην εμίδξσκα, ζηνλ θαζαξηζκφ ηνπ Γ.Καθαγηά. 17

18 Κσρίαρτο είδος κσηηάροσ ζηο ηραύμα Γ.Καθαγηά. ηξαχκαηνο θαγνθπηηαξψλνληαο ηνπο λεθξσκέλνπο ηζηνχο. Οη λεθξσκέλνη ηζηνί απνδνκνχληαη ζε πεξηβάιινλ ηζηηθήο νμέσζεο, ε νπνία πξσηνγελψο νθείιεηαη ζηελ αχμεζε ηνπ pco2 θαη ειάηησζε ηνπ po2. Ζ ηζηηθή νμέσζε νθείιεηαη δεπηεξνγελψο θαη ζηελ απειεπζέξσζε θαη ζπζζψξεπζε ζηελ πεξηνρή ηνπ ηξαχκαηνο Γαιαθηηθνχ, Ππξνζηαθπιηθνχ θαη Κηηξηθνχ νμένο απφ ηελ αλαεξφβηα γιπθφιπζε. Ζ ειάηησζε ηνπ ΡΖ ησλ ηζηψλ καδί κε ην νίδεκα θαη ηνλ εξεζηζκφ ησλ αηζζεηηθψλ λεπξηθψλ απνιήμεσλ απνηεινχλ ηα αίηηα ηνπ πφλνπ ζην ηξαχκα. Σα πνιπκνξθνπχξελα θχηηαξα ησλ νπνίσλ ν αξηζκφο απμάλεηαη ζηα επφκελα ηνπ ηξαχκαηνο δχν εηθνζηηεηξάσξα, απνηεινχλ ηελ πξψηε γξακκή ακχλεο θαη θαηά ησλ κηθξνβίσλ θαη ξχπσλ πνπ ππάξρνπλ ζην ηξαχκα, δηφηη θαγνθπηηαξψλνπλ θάζε μέλε νπζία θαη αζθαιψο θαη ηα κηθξφβηα. Αλ ην ηξαχκα είλαη θαζαξφ, ηα πνιπκνξθνπχξελα θαγνθπηηαξψλνπλ ηα πξντφληα απνδνκήο ησλ λεθξσκέλσλ ηζηψλ. Σα πνιπκνξθνπχξελα δελ έρνπλ κεγάιε δηάξθεηα δσήο θαη αληηθαζίζηαληαη κεηά απφ 2-3 εκέξεο απφ ηα μακποθάγα θχηηαξα, ηα νπνία είλαη απηά πνπ θπξίσο αλαιακβάλνπλ, θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο επνχισζεο, ηνλ θαζαξηζκφ ηνπ ηξαχκαηνο, αιιά ζπγρξφλσο παξάγνπλ θαη πνιιέο νπζίεο πνπ βνεζνχλ ηελ επνχισζε φπσο π.ρ. απμεηηθνχο παξάγνληεο (θπηνθίλεο), πξνζηαγιαδίλεο θαη παξάγνληεο ζπκπιεξψκαηνο ( complement factors).σα καθξνθάγα θχηηαξα έρνπλ ηεξάζηην θαη θπξίαξρν ξφιν ζηελ εμέιημε ηεο επνχισζεο. Δθηφο ηεο θαγνθπηηαξηθήο ηνπο δξάζεο εθθξίλνπλ θνιιαγελάζεο, ειαζηάζεο θαη άιια έλδπκα πνπ απνδνκνχλ ηνπο θαηεζηξακκέλνπο ηζηνχο. Δπηπιένλ ζεσξνχληαη φηη παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν θαη ζηελ πεξαηηέξσ αλαδηακφξθσζε ησλ ηζηψλ (tissue remodelling) Μεηαμχ άιισλ, παξάγνπλ απμεηηθνχο παξάγνληεο πνπ πξνάγνπλ ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ησλ ηλνβιαζηψλ θαη ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγήο ηνπ θνιιαγφλνπ. Ζ παξνπζία ησλ καθξνθάγσλ θπηηάξσλ κεηά ηελ πξψηε απφ ην ηξαχκα εβδνκάδα, ειαηηψλεηαη ζεκαληηθά. Σα πξνεμάξρνληα ζηελ επφκελε θάζε θχηηαξα είλαη νη ηλνβιάζηεο. (ρήκα 2) Ινοβλάζηες Μακροθάγα Οσδεηερόθιλα Δρσθρά, Αιμοπεηάλια Ημέρες μεηά ηον ηρασμαηιζμό σήμα 2 Κςηηαπική δπαζηηπιόηηηα ηηρ εποςλυηικήρ εξεπγαζίαρ Γ.Καθαγηά. 18

19 Ξέλα πιηθά, κηθξφβηα, κεγάιεο πνζφηεηεο θαηεζηξακκέλσλ θαη λεθξσκέλσλ ηζηψλ, κεηαηξέπνπλ ηελ νμεία θιεγκνλή ζε ρξφληα θαη αλαζηέιινπλ ηελ νκαιή εμέιημε ηεο επνπισηηθήο εμεξγαζίαο. Ζ ρξφληα θιεγκνλή είλαη βιαπηηθή γηα ηνλ ηξαπκαηία, δηφηη εθηφο άιισλ γεληθψλ πξνβιεκάησλ, ζε ηνπηθφ θπηηαξηθφ επίπεδν, ε ζπλερήο απειεπζέξσζε ζε κεγάιεο πνζφηεηεο πξσηενιπηηθψλ ελδχκσλ θαη ειεχζεξσλ ξηδψλ νμπγφλνπ, πξνθαινχλ ηειηθψο παξαηεηακέλεο βιάβεο ζηνπο ηζηνχο. Ζ νμεία θιεγκνλή απνηειεί ζπνπδαία θαη αλαληηθαηάζηαηε εμεξγαζία. ε αζζελείο πνπ βξίζθνληαη ππφ αλνζνθαηαζηνιή θαη ζηνπο νπνίνπο ε θιεγκνλψδεο αληίδξαζε είλαη επεξεαζκέλε, δπζθνιεχνληαη θαη πνιιέο θνξέο αδπλαηνχλ λα επνπιψζνπλ ηα ηξαχκαηα ηνπο. ηα θαζαξά ηξαχκαηα ε νμεία θιεγκνλή δηαξθεί πεξίπνπ κηα εβδνκάδα, ζε ξππαξά θαη δηαππεκέλα ηξαχκαηα φκσο, ιφγσ θαη ηεο δεκηνπξγίαο εζράξαο απφ κεγάιεο πνζφηεηεο λεθξσκέλσλ ηζηψλ, ε θάζε απηή παξαηείλεηαη γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα κέρξη ηελ πιήξε θάζαξζε ηνπ ηξαχκαηνο. Η θάζε ηεο κεηαλάζηεπζεο θπηηάξσλ ηνπ κεζεγρύκαηνο ρεκαηηζκόο θνθθηώδνπο θαη ζπλδεηηθνύ ηζηνχ Ζ θάζε απηή ραξαθηεξίδεηαη απφ ηε κεηαλάζηεπζε θπηηάξσλ ηνπ κεζεγρχκαηνο απφ ηνπο γχξσ θπζηνινγηθνχο ηζηνχο θαη ξπζκίδεηαη θπξίσο απφ δηάθνξεο θπηνθίλεο (απμεηηθνχο παξάγνληεο). Ζ δηάξθεηα ηεο θάζεο απηήο είλαη πεξίπνπ 2-3 κέξεο. Μεηά απφ ηνλ θαζαξηζκφ ηνπ ηξαχκαηνο, αξρίδνπλ λα εκθαλίδνληαη ζηελ πεξηνρή ινοβλάζηερ, θχηηαξα ηα νπνία παξάγνπλ θνιιαγφλν θαη ζεκέιηα κεζνθπηηάξηα νπζία. Οη ηλνβιάζηεο πξνέξρνληαη απφ ηελ φρζε ηνπ ηξαχκαηνο θαη απνηεινχλ πξψηκεο κνξθέο ησλ ηλνθπηηάξσλ. Παξάιιεια κε ηελ βηνζχλζεζε ηνπ θνιιαγφλνπ αξρίδεη θαη ε αγγεηνγέλεζε, ν ζρεκαηηζκφο δειαδή, λεφπιαζησλ αγγείσλ. Ο ζρεκαηηδφκελνο, ινηπφλ, κοκκιώδηρ ιζηόρ απνηειείηαη απφ ζεκέιην νπζία, θνιιαγφλν θαη λεφπιαζηα αγγεία. Σν φλνκα ηνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ θνθθηψδε εκθάληζε ηνπ. (Δηθ.1 α-β) Δικόνα 1 (α) Κνθθηώδεο ηζηόο ζε ηξαύκα κε απώιεηα δέξκαηνο ηελ 15 ε εκέξα κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκό. ηηο όρζεο ηνπ ηξαύκαηνο δηαθξίλεηαη αξρόκελε επηζειηνπνίεζε. (β) Πιήξεο επνύισζε κεηά από κεηακόζρεπζε Διεύζεξνπ δεξκαηηθνύ κνζρεύκαηνο. Γ.Καθαγηά. 19

20 Ζ κεηαλάζηεπζε ησλ ηλνβιαζηψλ πξνθαιείηαη απφ ρεκεηνηαθηηθά εξεζίζκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ νπζίεο πνπ παξάγνπλ αξρηθψο ηα θιεγκνλψδε θαη αξγφηεξα θαη ηα ίδηα ηα κεζεγρπκαηηθά θχηηαξα. Ζ θίλεζε ησλ ηλνβιαζηψλ πξαγκαηνπνηείηαη σο εμήο: Σα θχηηαξα απηά δηαζέηνπλ ζηε κεκβξάλε ηνπο ππνδνρείο, νη νπνίνη κπνξνχλ λα πξνζθνιιψληαη θαη λα απνθνιιψληαη κε νπζίεο φπσο ε θηκπξνλεθηίλε (fibronectin), ηληθή θαη βηηξνλεθηίλε (vitronectin), πνπ αλεπξίζθνληαη κέζα ζην λενζρεκαηηδφκελν θνθθηψδε ηζηφ (matrix) ζηελ πεξηνρή ηνπ ηξαχκαηνο. Ο έλαο απφ ηνπο πφινπο ηνπ θπηηάξνπ ηεο ηλνβιάζηεο είλαη πξνζθνιιεκέλνο ελψ ν άιινο είλαη ειεχζεξνο. Μφιηο ν ειεχζεξνο πφινο ζπλδεζεί θαη πξνζθνιιεζεί κε θαηάιιειν ππνδνρέα, ηφηε απνθνιιάηαη ν πξψηνο θαη αξρίδεη λα αλαδεηά λέα ζέζε πξνζθφιιεζεο πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηνπ θιεγκνλψδνπο ηζηνχ ηνπ ηξαχκαηνο. Ζ θίλεζε απηή κέζα ζηνλ λενζρεκαηηδφκελν ηζηφ δηεπθνιχλεηαη ζεκαληηθά απφ ηελ παξνπζία ηνπ παιινπξνληθνχ νμένο. Σελ κεηαλάζηεπζε ησλ ηλνβιαζηψλ έρνπλ βξεζεί λα πξνάγνπλ θπηνθίλεο φπσο νη PDGF, PDGF-β θαη άιινη. Οη ηλνβιάζηεο πνπ ηειηθψο θαηαιήγνπλ κέζα ζηελ πεξηνρή ηνπ ηξαχκαηνο, αξρίδνπλ λα πνιιαπιαζηάδνληαη θαη λα απμάλνληαη ζε αξηζκφ. Παξάγνληεο πνπ πξνάγνπλ ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ηνπο είλαη π.ρ. νη PDGF-β, TNF, IL-1, EGF θαη άιινη. Ζ πνζφηεηα ηνπ θνθθηψδνπο ηζηνχ πνπ ζρεκαηίδεηαη ζηε θάζε απηή είλαη αλάινγε ηεο πνζφηεηαο ηνπ νπιψδνπο ηζηνχ πνπ ππάξρεη κεηά ηελ πιήξε επνχισζε. ε ηξαχκαηα πνπ έρνπλ ζπξξαθεί, ε πνζφηεηα ηνπ παξαγφκελνπ θνθθηψδνπο ηζηνχ θαη ηεο ηειηθήο νπιήο είλαη ζρεηηθά πνιχ κηθξφηεξε απφ απηή ηνπ αλνηθηνχ ηξαχκαηνο πνπ επνπιψλεηαη ζε πνιχ κεγαιχηεξν ρξφλν. Σν θνιιαγφλν είλαη ην αλζεθηηθφηεξν ζπζηαηηθφ ηνπ δέξκαηνο. Ζ κεραληθή αληνρή ηνπ δέξκαηνο νθείιεηαη θπξίσο ζην θνιιαγφλν. Σν ρφξην απνηειείηαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθά απφ ίλεο θνιιαγφλνπ πνπ δηαηάζζεηαη ζε δεζκίδεο ζηνλ εμσθπηηάξην ρψξν. Με ηνλ ζρεκαηηζκφ ηνπ θνθθηψδνπο ηζηνχ ην ηξαχκα απνθηά κεραληθή αληνρή, ε νπνία βεβαίσο απμάλεηαη πξννδεπηηθά κε ηελ παξαγσγή πεξηζζφηεξνπ θνιιαγφλνπ θαη ηελ σξίκαλζε ηνπ. Ο ξπζκφο παξαγσγήο θνιιαγφλνπ απμάλεηαη ηαρχηαηα θαη ζπλερίδεηαη ζε πςεινχο ξπζκνχο γηα πεξίπνπ 2 κε 4 εβδνκάδεο. Μεηά ην δηάζηεκα απηφ, ε παξαγσγή ηνπ κεηψλεηαη θαη ηειηθψο εγθαζίζηαηαη δπλακηθή ηζνξξνπία κεηαμχ ηεο βηνζχλζεζεο θαη απνδνκήο ηνπ απφ ηελ θνιιαγελάζε. Ζ ειηθία, ε ηάζε ηνπ δέξκαηνο ζηελ εθάζηνηε πεξηνρή, ε πίεζε θ.α. επεξεάδνπλ ην ξπζκφ ζχλζεζεο ηνπ θνιιαγφλνπ. Ο παξάγνληαο TGF-β πξνάγεη ζεκαληηθά ηελ ζχλζεζε ηνπ κε απνηέιεζκα λα δεκηνπξγείηαη ζπζζψξεπζε, δηφηη ειαηηψλεη ηε δξάζε ηεο πξσηεάζεο. Ζ βηνζχλζεζε ηνπ θνιιαγφλνπ ιακβάλεη ρψξα εληφο ηνπ θπηηάξνπ. Αξρηθψο κέζα ζηα ξηβνζψκαηα, ζρεκαηίδνληαη ηξείο πνιππεπηηδηθέο αιπζίδεο πνπ είλαη γλσζηέο σο α-άιπζνη θαη έρνπλ ίζν κήθνο θαη επαλαιακβαλφκελε ζεηξά ακηλνμέσλ. Ζ γιπθίλε εκθαλίδεηαη ζε θάζε ηξίηε ζέζε αιιά ζηηο άιιεο ζέζεηο, ηα ακηλνμέα είλαη δηαθνξεηηθά ζηελ θάζε άιπζν. ηε ζπλέρεηα νη ηξείο απηέο άιπζνη ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο θαη ζρεκαηίδνπλ ην «ππυηοκολλαγόνο». Γ.Καθαγηά. 20

21 Απφ ηα πνιιά είδε θνιιαγφλσλ πνπ έρνπλ αλαθαιπθζεί, δηαθξίλνληαη ηέζζεξηο θχξηνη ηχπνη θνιιαγφλνπ (Η, ΗΗ, ΗΗΗ, θαη IV), αλάινγα κε ην είδνο ησλ ακηλνμέσλ πνπ πεξηέρνπλ, εθηφο ηεο ιπζίλεο θαη ηεο πξνιίλεο πνπ φια πεξηέρνπλ ζηηο ίδηεο ζπγθεθξηκέλεο ζέζεηο. Έρεη βξεζεί φηη ην θνιιαγφλν ηχπνπ ΗΗΗ είλαη απηφ πνπ θπξίσο ζπληίζεηαη ζηνλ θνθθηψδε ηζηφ ησλ δεξκαηηθψλ ηξαπκάησλ, παξφιν πνπ ν ηχπνο απηφο βξίζθεηαη ζε κηθξέο πνζφηεηεο ζην θπζηνινγηθφ δέξκα. Με ηελ επίδξαζε εηδηθψλ ελδχκσλ, επηηπγράλεηαη ε πδξνμπιίσζε ηεο πξνιίλεο ζε πδξνμππξνιίλε θαη ηεο ιπζίλεο ζε πδξνμπιπζίλε πνπ απνηεινχλ ηα θχξηα θαη πην ζεκαληηθά ακηλνμέα ηεο αιχζνπ ηνπ θνιιαγφλνπ. Γηα ηελ πδξνμπιίσζε απαηηείηαη ε παξνπζία ζηδήξνπ, αζθνξβηθνχ νμένο (Vit C), νμπγφλνπ θαη άιισλ ζηνηρείσλ ησλ νπνίσλ ε έιιεηςε in vitro εκπνδίδεη ηε ζχλζεζε ηνπ θνιιαγφλνπ. Αιιά θαη in vivo έρεη απνδεηρζεί φηη ε έιιεηςε ηεο Βηηακίλεο C θαη ε ππνμία ησλ ηζηψλ επεξεάδεη αξλεηηθά ηελ επνχισζε. Αηειήο πδξνμπιίσζε έρεη σο απνηέιεζκα ηελ ελδνθπηηάξηα ζπζζψξεπζε πξσηνθνιιαγφλνπ θαη δηαθνπή ηεο πεξαηηέξσ εμεξγαζίαο. Ζ θνξηηδφλε επίζεο δξα αξλεηηθά ζηε θάζε απηή δηφηη θαηαζηέιιεη ηε δξάζε δηαθφξσλ ελδχκσλ κε απνηέιεζκα ηε παξαγσγή ππνπδξνμπιησκέλνπ θνιιαγφλνπ πνπ ζηελ νπζία, δελ κπνξεί λα αλαπηχμεη δηαζηαπξνχκελνπο δεζκνχο (cross links) θαη δηαζπάηαη κε κεγάιε επθνιία. Ζ ηειηθή ελδνθπηηάξηνο θάζε είλαη ν ζρεκαηηζκφο ηξηπιήο δεμηφζηξνθεο έιηθαο θαη ζηε ζπλέρεηα απειεπζεξψλεηαη ζηνλ εμσθπηηάξην σο «ηποποκολλαγόνο», ην νπνίν πνιχ ζχληνκα κεηαηξέπεηαη ζε ψξηκν θνιιαγφλν κε ηελ αλάπηπμε κεηαμχ ησλ ειίθσλ ηνπ θνιιαγφλνπ δηαζηαπξνχκελσλ δεζκψλ. Γηα ηελ κεηαηξνπή απηή ρξεηάδεηαη ελέξγεηα, πνπ παξέρεηαη απφ ηελ ηξηθνζθνξηθή αδελνζίλε. Σν θνιιαγφλν απνηειεί ην ζπνπδαηφηεξν ζπζηαηηθφ ηεο νπιήο, δειαδή ηνπ ζπλδεηηθνχ ηζηνχ. Σν θνιιαγφλν βξίζθεηαη ζηνλ εμσθπηηάξην ρψξν κέζα ζηε ζεκέιην νπζία, ε νπνία επίζεο θαίλεηαη φηη παξάγεηαη απφ ηελ ηλνβιάζηε. Οξηζκέλεο κάιηζηα ηλνβιάζηεο πηζηεχεηαη φηη παξάγνπλ απνθιεηζηηθά ζεκέιηα νπζία θαη θαζφινπ θνιιαγφλν. Ζ ζεκέιηα νπζία θπξηαξρεί ζηνλ εμσθπηηάξην ρψξν θαη απνηειείηαη απφ λεξφ, ειεθηξνιχηεο, γιπθνπξσηεΐλεο (φπσο ε θηκπξνλεθηίλε) θαη απφ πξσηενγιπθάλεο πνπ είλαη πινχζηεο ζε βιελλνπνιπζαθραξίηεο (ελψζεηο κε κεγάιν κνξηαθφ βάξνο), φπσο ε ρνλδξντηίλε θαη ην παιινπξνληθφ νμχ. Ο ξφινο ηεο ζεκέιηαο νπζίαο δελ είλαη πιήξσο γλσζηφο, αιιά θαίλεηαη φηη κεηαμχ ησλ άιισλ, πξνάγεη ηελ σξίκαλζε ηνπ θνιιαγφλνπ. Η αγγεηνγέλεζε Ζ αγγειογένεζη επαλνξζψλεη ην αγγεηαθφ δίθηπν πνπ θαηαζηξάθεθε απφ ηνλ ηξαπκαηηζκφ θαη εμειίζζεηαη ηαπηφρξνλα κε ηελ παξαγσγή ηνπ θνιιαγφλνπ, αξρηθά κε ηε δεκηνπξγία λεφπιαζησλ ηξηρνεηδψλ κέζα ζηνλ θνθθηψδε ηζηφ. Δλδνζειηαθά θαη επηζειηαθά ζηνηρεία κε πνιιαπιαζηαζκφ ησλ θπηηάξσλ ζρεκαηίδνπλ αγγεηαθνχο θαη ιεκθηθνχο θφιπνπο, νη νπνίνη πθίζηαληαη ζπξηγγνπνίεζε, δηακνξθψλνληαο έηζη έλα λέν αγγεηαθφ δίθηπν. Σα λεφπιαζηα αγγεία ζρεκαηίδνπλ δίθηπν κεηά απφ ηξία εηθνζηηεηξάσξα απφ ην ρξφλν ηνπ ηξαπκαηηζκνχ. ηελ πεξαηηέξσ εμέιημε ηνπο απφ ηα ηξηρνεηδή απηά, ζρεκαηίδνληαη αξηεξίεο θαη θιέβεο. Γ.Καθαγηά. 21

22 Ζ εμεξγαζία απηή πξνθαιείηαη ζε πεξηβάιινλ ρακεινχ ΡΖ ιφγσ ηεο παξνπζίαο γαιαθηηθνχ νμένο θαη κείσζεο ηνπ pco2 ζηνπο ηζηνχο. ηελ αξρή ζρεκαηίδνληαη κηθξνί βιαζηνί ζηα θιεβίδηα ησλ πγηψλ ηζηψλ γχξσ απφ ηελ αλάγγεηα ηξαπκαηηζκέλε πεξηνρή. Ο πνιιαπιαζηαζκφο ησλ ελδνζειηαθψλ θπηηάξσλ απμάλεη ην κέγεζνο ησλ βιαζηψλ ελψ κέζα ζε απηνχο ηα ελδνζειηαθά θχηηαξα θπξηνχληαη έηζη ψζηε ηειηθψο λα δεκηνπξγήζνπλ απινχο. Ζ αχμεζε θάζε βιαζηνχ ζπλερίδεηαη κέρξη λα ζπλαληήζεη θάπνηνλ άιιν βιαζηφ κε ηνλ νπνίν ελψλεηαη. Οη απινί ελψλνληαη κεηαμχ ηνπο θαη έηζη ζρεκαηίδνληαη λεφπιαζηα αγγεία. Ο πνιιαπιαζηαζκφο θαη ε κεηαλάζηεπζε ησλ ελδνζειηαθψλ θπηηάξσλ θαζψο θαη ε δηείζδπζε θαη πξνέιαζε ηνπο κέζα ζηνλ λενζρεκαηηδφκελν θνθθηψδε ηζηφ, δηεπθνιχλεηαη απφ ηελ έθθξηζε νπζηψλ φπσο π.ρ. ε θηκπξνλεθηίλε. Ο πνιιαπιαζηαζκφο ησλ ελδνζειηαθψλ θπηηάξσλ πξνάγεηαη θπξίσο απφ ηνλ παξάγνληαη FGF2 θαη ζε κηθξφηεξν βαζκφ απφ ηνπο FGF, αfgf θαη βfgf. Πνιινί άιινη απμεηηθνί παξάγνληεο εκπιέθνληαη ζηελ αγγεηνγέλεζε, αιιά θαη ζηελ σξίκαλζε, δειαδή ηελ πεξαηηέξσ εμέιημε θαη δηαθνξνπνίεζε ησλ αγγείσλ. Ζ δξάζε ηνπο κεηψλεηαη ζεκαληηθά, κφιηο νη λένη ηζηνί απνθηήζνπλ πιήξεο αγγεηαθφ δίθηπν. Δικόνα 3 α-β-γ-δ. Οι θάζειρ ηηρ επούλυζηρ δεπμαηικού ηπαύμαηορ Η επηζειηνπνίεζε Ζ επηδεξκίδα απνηειεί ην χζηαην θαιππηηθφ ζηξψκα ηνπ ζψκαηνο. Απνκνλψλεη ηνπο βαζχηεξνπο ηζηνχο ηνπ ζψκαηνο απφ ην πεξηβάιινλ θαη ζπγρξφλσο ην πξνθπιάζζεη. Ζ πξνζηαηεπηηθή ηεο αμία γίλεηαη εκθαλήο ζε πεξηπηψζεηο ιχζεο ηεο ζπλέρεηαο ηεο, νπφηε θαη ζπκβαίλνπλ πνηθίιεο επηπηψζεηο. Γηα ην ιφγν απηφ επηβάιιεηαη λα απνθαηαζηαζεί ην ζπληνκφηεξν. Χο επηζειηνπνίεζε νξίδεηαη ε επαλαδεκηνπξγία επηδεξκίδαο (θαιππηηθνχ επηζειίνπ) ζηελ επηθάλεηα ηνπ επνπινχκελνπ ηξαχκαηνο. Δπηζειηαθά θχηηαξα ηεο βαζηθήο ζηνηβάδαο ηεο επηδεξκίδαο απφ ηελ φρζε ηνπ ηξαχκαηνο, ακέζσο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ, αξρίδνπλ λα δηαηξνχληαη θαη λα πνιιαπιαζηάδνληαη. Σα επηζειηαθά θχηηαξα πξνέξρνληαη απφ ηελ πγηή επηδεξκίδα ησλ ρεηιέσλ ηνπ ηξαχκαηνο αιιά θαη απφ άιιεο πεγέο πνπ είλαη ηα εμαξηήκαηα ηνπ δέξκαηνο (ζχιαθεο ηξηρψλ, ηδξσηνπνηνί θαη ζκεγκαηνγφλνη αδέλεο), νη νπνίεο απνθηνχλ ηδηαίηεξε αμία ζε ηξαχκαηα κεξηθνχ πάρνπο φπνπ Γ.Καθαγηά. 22

23 ππάξρεη κεξηθή θαηαζηξνθή ηνπ ρνξίνπ ζε βάζνο. Αλ ην ηξαχκα έρεη κεγάιε επηθάλεηα, ηφηε ελδερνκέλσο λα ππάξρνπλ ζηελ επηθάλεηα ηνπ λεζίδεο απφ επηζήιην, ησλ νπνίσλ ηα θχηηαξα επίζεο πνιιαπιαζηάδνληαη. Οη λεζίδεο απηέο κπνξεί λα πξνέξρνληαη απφ ζχιαθεο ηξηρψλ θαη εθθνξεηηθψλ πφξσλ ηνπ δέξκαηνο. Ο πνιιαπιαζηαζκφο ησλ επηζειηαθψλ θπηηάξσλ, πνπ κπνξεί λα θζάζεη θαη κέρξη δέθα θχηηαξα ηελ ψξα, ζρεκαηίδεη έλα ζηξψκα επηζειίνπ, πνπ ηειηθά ζα θαιχςεη φιε ηελ θνθθηψδε επηθάλεηα. ε θαζαξά ηξαχκαηα πνπ έρνπλ ζπξξαθεί, φπσο είλαη ηα ρεηξνπξγηθά, ην θελφ κεηαμχ ησλ ρεηιέσλ ηνπ ηξαχκαηνο είλαη ειάρηζηα ρηιηνζηά, γεγνλφο πνπ επηηξέπεη ζηε επηζειηνπνίεζε λα νινθιεξσζεί ζε ψξεο. Σν αληίζεην ζπκβαίλεη ζε ηξαχκαηα κε κεγάιν θελφ. ηα επηθαλεηαθά εγθαχκαηα θαη ζηηο εθδνξέο, φπνπ δελ ππάξρεη ιχζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ ρνξίνπ θαη ησλ ππνθείκελσλ ηζηψλ, είλαη ε θαη εμνρήλ επνπισηηθή εμεξγαζία. ε θπηηαξηθφ επίπεδν νη εμειίμεηο (ρήκα 3) μεθηλνχλ κεξηθέο ψξεο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ. Σα θπβνεηδή θχηηαξα ηεο βαζηθήο ζηηβάδαο ηεο πγηνχο επηδεξκίδαο ζηηο φρζεο ηνπ ηξαχκαηνο, αξρίδνπλ λα επηκεθχλνληαη θαη λα κεηαθηλνχληαη πξνο ην θέληξν ηεο ηξαπκαηηθήο επηθάλεηαο, δηαηαζζφκελα ζε κνλφζηηβν ζηξψκα. Σα δεζκνζψκηα πνπ ζπγθξαηνχλ ηα θχηηαξα απηά κεηαμχ ηνπο θαη κε ηελ βαζηθή κεκβξάλε ηεο επηδεξκίδαο, εμαθαλίδνληαη, επηηξέπνληαο έηζη ηελ απαγθίζηξσζε ηνπο θαη ζηε ζπλέρεηα ηελ κεηαλάζηεπζε ηνπο. Γελ είλαη γλσζηφ ην εξέζηζκα πνπ πξνθαιεί απηήλ ηελ απαγθίζηξσζε παξφιν πνπ θάπνην ξφιν θαίλεηαη λα παίδεη ε ρακειή ζπγθέληξσζε αζβεζηίνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πςειή ζπγθέληξσζε καγλεζίνπ, γεγνλφο πνπ έρεη απνδεηρζεί in vitro. Ζ κεηαλάζηεπζε γίλεηαη πάλσ ζηε βαζηθή κεκβξάλε, φπνπ απηή είλαη αθέξαηα θαη ζηε ζπλέρεηα ζηελ επηθάλεηα ηνπ λεφπιαζηνπ θνθθηψδε ηζηνχ. Άπζη ηηρ κςηηαπικήρ ζςνοσήρ Μεηανάζηεςζη πολλαπλαζιαζμόρ διαθοποποίηζη σήμα 3 - Οι κςηηαπικέρ μεηαβολέρ ηυν επιθηλιακών κςηηάπυν καηά ηην επούλυζη Ο πνιιαπιαζηαζκφο ησλ επηζειηαθψλ θπηηάξσλ αξρίδεη ψξεο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ, ελψ ε κεηαλάζηεπζε έρεη ήδε αξρίζεη. Με ηελ αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ, πεξηζζφηεξα θχηηαξα πξνζθέξνληαη γηα ηελ πξνψζεζε ηεο κνλνζηξσκαηηθήο θπηηαξηθήο ζηηβάδαο. Ζ κεηαλάζηεπζε θαη εμάπισζε ηεο γίλεηαη απφ δηάθνξεο αθεηεξίεο ζηα ρείιε ηνπ ηξαχκαηνο θαη κε θεληξνκφια θαηεχζπλζε. Μφιηο φκσο ηα επηθεθαιήο θχηηαξα ζπλαληεζνχλ κε άιια απφ ηελ αληίζεηε θαηεχζπλζε, ηφηε ε πξνέιαζε αλαζηέιιεηαη (contact inhibition) θαη αξρίδεη ε δηαθνξνπνίεζε ησλ επηζειηαθψλ θπηηάξσλ. Σα θχηηαξα απνθηνχλ θπβνεηδέο ζρήκα θαη αλαπηχζζνληαη δεζκνζψκηα πνπ ηα ζηαζεξνπνηνχλ κεηαμχ ηνπο θαη κε ηελ λέν-αλαπηπζζφκελε βαζηθή κεκβξάλε. Ο πνιιαπιαζηαζκφο ησλ θπηηάξσλ νδεγεί ηειηθψο ζηε δεκηνπξγία ησλ ππφινηπσλ πξνο ηελ επηθάλεηα ζηηβάδσλ κέρξη ηελ θεξαηίλε, φπσο ζηε θπζηνινγηθή επηδεξκίδα. Γ.Καθαγηά. 23

24 Οη θπηνθίλεο πνπ εκπιέθνληαη ζηε κεηαλάζηεπζε θαη πνιιαπιαζηαζκφ ησλ επηζειηαθψλ θπηηάξσλ είλαη ηεο νκάδαο EGF (πνπ είλαη ν πξψηνο παξάγνληαο πνπ αλαθαιχθζεθε). Ο EGF-α είλαη ηζρπξφο παξάγνληαο γηα ακθφηεξεο ηηο πην πάλσ δηεξγαζίεο, ελψ ν TGF-β εληζρχεη κφλν ηε κεηαλάζηεπζε. Οη παξάγνληεο απηνί εθθξίλνληαη απφ ηα θιεγκνλψδε θαη ηα ίδηα ηα επηζειηαθά θχηηαξα. ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ ε πξνειαχλνπζα επηδεξκίδα ζπλαληά εζράξα ή επίπαγν, ε πεξαηηέξσ πξνέιαζε δηεπθνιχλεηαη κε ηελ παξαγσγή ηλν-ιπηηθψλ ελδχκσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηα θχηηαξα ηεο θεξαηίλεο ζηηβάδαο. Χζηφζν ε λέα επηδεξκίδα δελ έρεη φιεο ηηο ιεηηνπξγηθέο ηδηφηεηεο ζε ζχγθξηζε κε ηε θπζηνινγηθή. Τζηεξεί ζε αξηζκφ θπηηάξσλ ηεο βαζηθήο ζηηβάδαο θαη είλαη πην επάισηε ζε κεραληθά εξεζίζκαηα, δηφηη ην ζπλνιηθφ πάρνο είλαη κηθξφηεξν ζην θέληξν ζε ζρέζε κε ηελ πεξηθέξεηα ηεο επνπισζείζεο πεξηνρήο. Ζ ζπλνρή ηεο πξνο ηνπο ππνθείκελνπο ηζηνχο κεηνλεθηεί ζεκαληηθά ιφγσ ηνπ φηη δελ απνθαζίζηαληαη νη ζειψδεηο πξνζεθβνιέο κέζα ζην ζειψδεο ζηξψκα ηνπ ρνξίνπ (rete pegs), πνπ ζην θπζηνινγηθφ δέξκα εμαζθαιίδνπλ ζηαζεξφηεηα. Η ζπζηνιή ή ζπξξίθλσζε ηνπ ηξαύκαηνο Με ηνλ φξν «ζπζηνιή» ή «ζπξξίθλσζε» ελλννχκε ηε κείσζε ηνπ εκβαδνχ ηνπ ηξαχκαηνο, ε νπνία ζπληζηά αλεμάξηεηε εμεξγαζία θαη δελ εμαξηάηαη απφ ηελ παξνπζία θνθθηψδνπο ηζηνχ ή ηελ επηζειηνπνίεζε. Σν φηη είλαη φλησο αλεμάξηεηε εμεξγαζία απνδεηθλχεηαη απφ ην γλσζηφ πείξακα ζε απηηά θνλίθινπ ζηα νπνία δεκηνπξγήζεθαλ δηακπεξή θπθιηθά ηξαχκαηα νιηθνχ πάρνπο (νπέο). Σα ηξαχκαηα απηά επνπιψλνληαη κε απιή ζπξξίθλσζε δηφηη θακηά άιιε εμεξγαζία δελ είλαη δπλαηφλ λα ιάβεη ρψξα. Σν θαηλφκελν είλαη πην έληνλν ζε νξηζκέλα κέξε ηνπ ζψκαηνο φπσο π.ρ. ζηελ παιάκε φπνπ αλνηθηά ηξαχκαηα επνπιψλνληαη ρσξίο ζπξξαθή ή κφζρεπκα κέζα ζε κεξηθέο κέξεο θαη θαηαιείπνπλ ζπλήζσο θαιαίζζεηε γξακκηθή νπιή. Ζ ζπξξίθλσζε αξρίδεη 4-5 κέξεο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ θαη δηαξθεί πεξίπνπ 15 κέξεο, κπνξεί φκσο λα δηαξθέζεη πεξηζζφηεξν ρξφλν ελφζσ ην ηξαχκα παξακέλεη αλνηθηφ. Ο ξπζκφο ζπξξίθλσζεο είλαη πεξίπνπ 0,6 0,7 ρηι. εκεξεζίσο. Χζηφζν, ε ηαρχηεηα ηεο ζπξξίθλσζεο εμαξηάηαη θαη απφ ην πνηφλ θαη ηε ραιάξσζε ησλ γχξσ ηζηψλ. Γηα παξάδεηγκα, πην γξήγνξα εμειίζζεηαη ζηνλ γινπηφ παξά ζην ηξηρσηφ ηεο θεθαιήο. Σεηξάγσλα, νξζνγψληα θαη άιισλ ζρεκάησλ ειιείκκαηα κε γσλίεο, ζπξξηθλνχληαη ηαρχηεξα απφ ηα θπθιηθά. Ζ ζπξξίθλσζε δελ έρεη ζρέζε κε ην κέγεζνο ηνπ ηξαχκαηνο, ζπκβαίλεη απνθιεηζηηθά ζε αλνηθηά ηξαχκαηα θαη κπνξεί λα θαηαιήμεη ζε κηθξή νπιή πνπ ε έθηαζε ηεο είλαη ην έλα δέθαην ηνπ αξρηθνχ εκβαδνχ ηνπ ηξαχκαηνο.. Γελ είλαη γλσζηφο ν κεραληζκφο ηεο ζπξξίθλσζεο ηνπ ηξαχκαηνο. Ζ πηζαλφηεξε ζεσξία ππνζηεξίδεη φηη νξηζκέλνη ηλνβιάζηεο απνθηνχλ ηδηφηεηεο ιείσλ κπτθψλ ηλψλ θαη νλνκάδνληαη εθεμήο «κπνβιάζηεο», νη νπνίεο αλαγλσξίδνληαη κφλν κε ην ειεθηξνληθφ κηθξνζθφπην. ηε δηαθνξνπνίεζε απηή, αιιά θαη ζε άιιεο ηεο εμεξγαζίαο απηήο, θαίλεηαη φηη θάπνην ξφιν έρεη ν παξάγνληαο TGF-β. Οη κπνβιάζηεο δηαηάζζνληαη ζηηο φρζεο ηνπ ηξαχκαηνο θαη αζθνχλ κεηαμχ ηνπο έιμε πξάγκα πνπ δεκηνπξγεί θεληξνκφιν θίλεζε ησλ Γ.Καθαγηά. 24

25 ρεηιέσλ ηνπ ηξαχκαηνο πνπ βαζκηαία θαιχπηνπλ ηειηθψο ηε γπκλή επηθάλεηα. Σν φηη ε «ελεξγφο πεξηνρή» βξίζθεηαη ζηηο φρζεο ηνπ ηξαχκαηνο έρεη απνδεηρζεί θαη πεηξακαηηθά, δηφηη ε ρεηξνπξγηθή εμαίξεζε ηνπ θέληξνπ ηεο ηξαπκαηηθήο επηθάλεηαο νπδφισο επεξεάδεη ηε ζπξξίθλσζε, ελψ αληηζέησο ε εμαίξεζε ηεο πεξηθεξηθνχ φρζνπ επηβξαδχλεη ή θαη ελδερνκέλσο ηελ αλαζηέιιεη πιήξσο. Ζ εμεξγαζία απηή δελ είλαη έληνλε ή θαη δελ παξαηεξείηαη ζηα εγθαχκαηα αιιά νχηε θαη ζηα ρξφληα ηξαχκαηα θαη έιθε. Δίλαη επίζεο δπλαηφλ λα αλαζηαιεί κεηά απφ αθηηλνζεξαπεία ή ρεκεηνζεξαπεία, γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεη φηη ε φιε εμεξγαζία αθνξά θπηηαξηθή θπξίσο δξαζηεξηφηεηα ρσξίο λα επεξεάδεηαη ζεκαληηθά απφ ηελ παξνπζία θνιιαγφλνπ. Παξά ηαχηα, ε παξνπζία ηνπ θνιιαγφλνπ ζε κεηαγελέζηεξν ζηάδην είλαη ζεκαληηθή ζηε ζηαζεξνπνίεζε ηνπ ζπξξηθλσζέληνο ηξαχκαηνο. Ζ ζπξξίθλσζε ηνπ ηξαχκαηνο είλαη αζθαιψο σθέιηκε εμεξγαζία, φρη φκσο γηα φια ηα κέξε ηνπ ζψκαηνο φπσο π.ρ. ζην πξφζσπν, φπνπ ε έιμε ησλ γεηηνληθψλ ηνπ ηξαχκαηνο ηζηψλ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ζεκαληηθέο θαη αλεπηζχκεηεο παξακνξθψζεηο. Αξλεηηθέο ιεηηνπξγηθέο επηπηψζεηο κπνξεί λα έρεη ζηα αλνηθηά ηξαχκαηα πνπ βξίζθνληαη θνληά ζε αξζξψζεηο, φπνπ νη αθηλεηνπνίεζε κε λάξζεθεο κπνξεί λα δψζεη πξφζθαηξεο ιχζεηο, δηφηη έρεη παξαηεξεζεί φηη κεηά ηελ αθαίξεζε θαη αλ δελ έρεη κεζνιαβήζεη ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία, ε ζπξξίθλσζε εμειίζζεηαη κε κεγαιχηεξε ηαρχηεηα. Μέρξη ζήκεξα δελ έρεη βξεζεί θαξκαθεπηηθή ζεξαπεία πνχ λα αλαζηέιιεη ηε ζπξξίθλσζε ζε θιηληθέο εθαξκνγέο, αιιά ζε πεηξακαηηθφ επίπεδν θαίλεηαη φηη αληαγσληζηέο ησλ ιείσλ κπτθψλ ηλψλ ηελ αλαζηέιινπλ. Σέινο, πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη ε ξίθλσζε ησλ νπιψλ είλαη εληειψο δηαθνξεηηθφ θαηλφκελν πνπ ζπκβαίλεη ζην ήδε επνπισζέλ ηξαχκα θαη δελ αθνξά ηα αλνηθηά ηξαχκαηα. Η θάζε αλαδηακόξθσζεο ηεο νπιήο Μεηά ηελ επηζειηνπνίεζε θαη πιήξε θάιπςε ηνπ ηξαχκαηνο ε λένζρεκαηηζζείζα νπιή πθίζηαηαη κεηαβνιέο κέρξη λα θαηαιήμεη ζηελ ηειηθή ηεο κνξθή. Απφ θιηληθή άπνςε ε πεξίνδνο απηή πνπ δηαξθεί πνιινχο κήλεο δηαθξίλεηαη ζε θάζε ππεηξνθίαο θαη σξίκαλζεο. Καηά ηελ πεξίνδν απηή πνπ απνηειεί ην ηειηθφ ζηάδην ηεο επνπισηηθήο εμεξγαζίαο ζπληειείηαη ε αναδιαμόπθυζη ηηρ οςλήρ (remodelling). Σξείο πεξίπνπ εβδνκάδεο κεηά απφ ηνλ ηξαπκαηηζκφ, ε παξαγσγή θνιιαγφλνπ ζηαζεξνπνηείηαη ζε θαηψηεξα επίπεδα κέζσ ελφο κεραληζκνχ ζηνλ νπνίν ζπκκεηέρνπλ ε ηληεξθεξφλε-γ θαη ην λενζρεκαηηζζέλ δίθηπν θνιιαγφλνπ. εκαληηθή επίδξαζε έρεη ν παξάγνληαο TNF-α θαη πηζαλφλ θαη ν TNF-β. Ζ ηληεξθεξφλε-γ θαίλεηαη φηη κεηψλεη φρη κφλν ηα επίπεδα ηνπ θνιιαγφλνπ αιιά θαη ηεο θηκπξνλεθηίλεο. ηελ πεξίνδν απηή ν αξηζκφο ησλ θπηηάξσλ κεηψλεηαη κε απφπησζε. Ζ απφπησζε είλαη δηεξγαζία θαηαθεξκαηηζκνχ ησλ θπηηάξσλ ζε κφξηα πνπ ζπλδένληαη κε ηε κεκβξάλε θαη ζηε ζπλέρεηα θαγνθπηηαξψλνληαη. Σα ελδνζειηαθά θχηηαξα είλαη ηα πξψηα πνπ ππφθεηληαη ζε απφπησζε, έπνληαη νη κπνβιάζηεο, νη νπνίεο εμαθαλίδνληαη φηαλ ε ζπξξίθλσζε ηνπ ηξαχκαηνο έρεη νινθιεξσζεί πεξί ηελ 21 ε κέξα απφ ηνλ ηξαπκαηηζκφ. ην ζεκείν απηφ ε Γ.Καθαγηά. 25

26 Φσζιολογική ανηοτή ηοσ δέρμαηος Γ.Καθαγηά. δχλακε ζξαχζεο (breaking strength) ηνπ ηξαχκαηνο είλαη κφλν 15% ηνπ θπζηνινγηθνχ δέξκαηνο, παξά ην φηη ην πεξηερφκελν θνιιαγφλν είλαη ζηε κέγηζηε δπλαηή πνζφηεηα. Ζ εμεξγαζία ηεο αλαδηακφξθσζεο ηεο νπιήο απμάλεη ζε κεγάιν βαζκφ ηε δχλακε ζξαχζεο. Πεξίπνπ έμη εβδνκάδεο κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ ε αληνρή ηεο νπιήο απμάλεη ζε επίπεδα 80-90% ηνπ θπζηνινγηθνχ δέξκαηνο, γηα λα ζηαζεξνπνηεζεί ηειηθψο γχξν ζην 80% κεηά ηνπο έμη κήλεο, ρσξίο λα θηάλεη πνηέ ην 100%. (ρήκα 4) ηε θάζε ηεο αλαδηακφξθσζεο ηεο νπιήο ππάξρεη ζπλερήο παξαγσγή θαη απνδνκή θνιιαγφλνπ (δπλακηθή ηζνξξνπία), αιιά ην θνιιαγφλν πνπ ζπληίζεηαη είλαη ππθλφηεξν θαη πξνζαλαηνιίδεηαη αλάινγα κε ηηο γξακκέο ηάζεο ηνπ δέξκαηνο. Ζ απνδνκή νθείιεηαη ζηηο κεηαιν-πξσηετλάζεο νη νπνίεο έρνπλ θνιιαγνλν-ιπηηθή δξάζε. Σξεηο απφ απηέο έρνπλ ήδε απνκνλσζεί νη MMP-1, MMP-2 θαη MMP3 θαη ε θάζε κηα, απνδνκεί δηαθνξεηηθνχο ηχπνπο θνιιαγφλνπ. Ζ δξάζε ηνπ ξπζκίδεηαη απφ δηάθνξα έλδπκα κεηαμχ ησλ νπνίσλ είλαη θαη ε παινπξνληδάζε ππφ ηελ επίδξαζε θαη ησλ απμεηηθψλ παξαγφλησλ TGF-β, PDGF, IL-1 θαη ΔGF. ηε δηεξγαζία ηεο αλαδηακφξθσζεο ν αξηζκφο ησλ ελδνκνξηαθψλ θαη δηακνξηαθψλ δηαζηαπξνχκελσλ δεζκψλ (intra- and inter-molecular cross links) κεηαμχ ησλ ηλψλ ηνπ θνιιαγφλνπ, απμάλνληαη ζεκαληηθά. ηελ αχμεζε απηή νθείιεηαη ε ελίζρπζε ηεο αληνρήο εθειθπζκνχ (tensile strength) θαη ε δχλακε ζξαχζεο (breaking strength). ηελ ίδηα πεξίνδν σξίκαλζεο ην θνιιαγφλν ηχπνπ ΗΗΗ κεηψλεηαη θαη αληηθαζίζηαηαη απφ θνιιαγφλν ηχπνπ Η. Ζ πνζφηεηα ησλ γιπθνδακηλν-γιπθαλψλ ειαηηψλεηαη φπσο θαη ε πνζφηεηα ηνπ αίκαηνο. Ημέρες μεηά ηον ηρασμαηιζμό σήμα 4 : Ανηοσή ηηρ οςλήρ ζε δύναμη θπαύζηρ. Ζ ανηοσή ηος θςζιολογικού δέπμαηορ ζηον κάθεηο άξονα ηος διαγπάμμαηορ είναι ηο 100%. Ο αιιαγέο απηέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζηελ πεξίνδν ηεο αλαδηακφξθσζεο θαη σξίκαλζεο ηεο νπιήο (remodelling), είλαη θαη θιηληθά νξαηέο, δηφηη ε νπιή πξννδεπηηθά γίλεηαη ιηγφηεξν θφθθηλε, πην καιαθή θαη ειαηηψλεηαη ην πάρνο ηεο, Ζ φιε δηαδηθαζία σξίκαλζεο δηαξθεί πεξίπνπ έλα ρξφλν κεηά ηνλ ηξαπκαηηζκφ. (ρεηηθά κε ηελ εμέιημε θαη αληηκεηψπηζε ησλ νπιψλ πξβι. ην εηδηθφ θεθάιαην) Γ.Καθαγηά. 26

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ Κιηληθή ηαμηλόκεζε ηνπ βαζκνύ ηεξεδνληθήο βιάβεο ηωλ νπώλ θαη ζρηζκώλ καζεηηθώλ επηθαλεηώλ θαηά ICDAS 1 νο Βαζκόο

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣΑ Ο πολσμεριζμός Πολσμεριζμός είναι η τημική ανηίδραζη καηά ηην οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαθορεηικών οργανικών ενώζεων, ποσ ονομάζονηαι μονομερή, ενώνονηαι και ζτημαηίζοσν

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό.

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό. ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΠΑΙΓΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΛΔΤΚΩΙΑ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ Μειέηε ηωλ παξαγόληωλ από ηνπο νπνίνπο εμαξηάηαη ε ειεθηξνκαγλεηηθή δύλακε. Τιηθά - πζθεπέο: Ηιεθηξνληθή δπγαξηά, ηξνθνδνηηθό ηάζεο, ξννζηάηεο, ακπεξόκεηξν,

Διαβάστε περισσότερα

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Εηζαγσγή Οη ηερληθέο ζπληήξεζεο ηξνθίκσλ έρνπλ ζθνπό : α) λα παξεκπνδίζνπλ αλεπηζύκεηεο κεηαβνιέο ζηα ραξαθηεξηζηηθά (γεύζε - ρξώκα -

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ.

Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ. Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ. ΜΠΙΛΙΛΗ ΑΝΑΣΑΙΑ Νοσηλεύτρια Σ.Δ. ΜSc Προϊσταμένη τμήματος ΦΙΑπ Γ.Ν. ΚΑΣ ΜΟΥΙΓΗ ΘΔΜΙΣΟΚΛΗ Νοσηλεστής Σ.Δ. τμήματος ΦΙΑπ Γ.Ν. ΚΑΣ ΒΟΤΡΛΔΓΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ Νοσηλεύτρια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΝΔΥΗΕΟΜΔΝΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΣΟΤ 2010-2011

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΝΔΥΗΕΟΜΔΝΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΣΟΤ 2010-2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΝΔΥΗΕΟΜΔΝΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΣΟΤ 2010-2011 Σα καζήκαηα γίλνληαη ζην γξαθείν ησλ ηαηξώλ ηνπ Tκήκαηνο θάζε Πέκπηε 12:00 14:00, ρξεζηκνπνηώληαο ηα θαηάιιεια νπηηθναθνπζηηθά κέζα, εθηόο Ηνπιίνπ θαη Απγνύζηνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες. ΦΩΣΟΤΝΘΔΗ Δλαιιαθηηθή δηεξγαζία παξαγσγήο ελέξγεηαο Υξεζηκνπνηείηαη από ηνπο νλνκαδόκελνπο θσηνζπλζεηηθνύο νξγαληζκνύο Οπζηαζηηθά ε αληίζηξνθε δηεξγαζία ηεο αλαπλνήο πλίζηαηαη ζηελ δέζκεπζε ειηαθήο ελέξγεηαο

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ. ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ.. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ..

ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ. ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ.. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ.. ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ. ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ.. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ.. ΘΔΜΑ Α Σηηο εκηηειείο πξνηάζεηο Α.1 Α.4 λα γξάςεηε ζην ηεηξάδην ζαο ηνλ αξηζκό ηεο πξόηαζεο θαη, δίπια, ην γξάκκα πνπ αληηζηνηρεί ζηε θξάζε ε νπνία ηε ζπκπιεξώλεη

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ 1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ ΝΟΗΠΚΝΠ 2 Τν πεηξέιαην, πνπ κεξηθέο θνξέο ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα απνθαιείηαη θαη μαύπορ σπςσόρ ή τσάι τος Ρέξαρ, είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Γ1.2. ΟΗ ΑΝΣΧΝΤΜΗΔ ηελ παιαηά εθθιεζηαζηηθή ζιαβηθή, νη αλησλπκίεο δηαθξίλνληαλ ζε δπν κεγάιεο

Διαβάστε περισσότερα

Τηλζφωνο: 99543321 Ε-mail: savvas_email@yahoo.com Ώρες διδασκαλίας: 16:00 19:15 μμ

Τηλζφωνο: 99543321 Ε-mail: savvas_email@yahoo.com Ώρες διδασκαλίας: 16:00 19:15 μμ ΠΑΙΓΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΙΣΟΤΣΟ ΚΤΠΡΟΤ Πξόγξακκα Δπηκόξθσζεο Τπνςεθίσλ Καζεγεηώλ Σερλνινγίαο Γελάξεο 2011 ΗΛΔΚΣΡΟΝΙΚΑ Ι (Ύιε Γπκλαζίνπ) Διδάσκων: Σαββίδης Σάββας Τηλζφωνο: 99543321 Ε-mail: savvas_email@yahoo.com

Διαβάστε περισσότερα

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ )

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Τν πξόβιεκα - Γηαξξνή λεξνύ Αθόκε θαη κηα κηθξή δηαξξνή λεξνύ κπνξεί λα πξνθαιέζεη θαηαζηξνθή αλ δελ αληρλεπζεί εγθαίξσο Δηαξξνή κπνξεί λα πξνέιζεη

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

1. Η απιή αξκνληθή ηαιάλησζε πνπ εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη πιάηνο Α = 20 cm θαη

1. Η απιή αξκνληθή ηαιάλησζε πνπ εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη πιάηνο Α = 20 cm θαη ΛΤΜΔΝΔ ΑΚΖΔΗ ΣΖΝ ΔΤΡΔΖ ΑΡΥΗΚΖ ΦΑΖ 1. Η αιή αξκνληθή ηαιάλησζε ν εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη ιάηνο Α = cm θαη ζρλόηεηα f = 5 Hz. Τε ρξνληθή ζηηγκή = ην κηθξό ζώκα δηέξρεηαη αό ηε ζέζε ανκάθξλζεο

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ι Τειηθή Εμέηαζε: 5 Σεπηέκβξε 6 (Δηδάζθσλ: ΑΦ Τεξδήο) ΘΕΜΑ Θεσξνύκε θβαληηθό ζύζηεκα πνπ πεξηγξάθεηαη από Φακηιηνληαλή Η, ε νπνία ζε κνξθή πίλαθα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ηδηνζπλαξηήζεηο, θαη

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Κοιμωμικά δίκτυα (multiplex network) Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Facebook? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην LinkedIn? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Twitter? Αεροπορικές γραμμές της Ευρώπης(multiplex

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία

Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία Δρ Σηαμάηιος Α. Παπαδάκης Ορθοπαιδικός Χειροσργός Επιμεληηής Α - Ε.Σ.Υ. Δ Ορθοπαιδική Κλινική Γ.Ν.Α. KAT Αγαπεηέ Γηαηξέ.. Υειρόγραθο κείμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) =

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) = ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 9. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(,y) = y.. Να ππνινγηζηνύλ ηα νινθιεξώκαηα: a) ln b) a) 3cos b) e sin 4. Να ππνινγηζηεί ην νινθιήξσκα: S ( y) 3

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο

Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο Οδηγίες για ηη διδαζκαλία ηων θιλολογικών μαθημάηων ζηο Ενιαίο Λύκειο (απόζπαζμα) Αθήνα 2001 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ Α. Τν πεξηερόκελν ηεο πεξίιεςεο (0-12

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ Α. Αεπόβια ικανόηηηα: ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ 1. Φόλλοος ζηα δύο καλάθια: νη αζιεηέο είλαη απέλαληη από ηα ηακπιώ ζε δπν γξακκέο. Οη πξώηνη έρνπλ από κηα κπάια. Με ην ζύλζεκα θάλνπλ θόιιννπ

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο.

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο. 7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ση είλαη έλαο θαηαρσξεηήο; O θαηαρσξεηήο είλαη κηα νκάδα από flip-flop πνπ κπνξεί λα απνζεθεύζεη πξνζσξηλά ςεθηαθή πιεξνθνξία. Μπνξεί λα δηαηεξήζεη ηα δεδνκέλα ηνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Δημήτρης Χασάπης ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΗΝ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Οη γεσκεηξηθέο ζρέζεηο κεηξηθή ζεώξεζε ηνπ ρώξνπ - Απόζηαζε αλάκεζα ζε δύν ζεκεία / κήθνο - Επηθάλεηα / επίπεδα ζρήκαηα /

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε Κβαντικοί Υπολογισμοί Πέκπηε Γηάιεμε Kπθισκαηηθό Mνληέιν Έλαο θιαζηθόο ππνινγηζηήο απνηειείηαη από αγσγνύο θαη ινγηθέο πύιεο πνπ απνηεινύλ ηνπο επεμεξγαζηέο. Σηνπο θβαληηθνύο ε πιεξνθνξία βξίζθεηαη κέζα

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΔΧΜΔΣΡΙΑ ΓΙΑ ΟΛΤΜΠΙΑΓΔ

ΓΔΧΜΔΣΡΙΑ ΓΙΑ ΟΛΤΜΠΙΑΓΔ ΒΑΓΓΔΛΗ ΦΤΥΑ 2009 ελίδα 2 από 9 ΔΤΘΔΙΔ SIMSON 1 ΒΑΙΚΔ ΠΡΟΣΑΔΙ 1.1 ΔΤΘΔΙΑ SIMSON Γίλεηαη ηξίγσλν AB θαη ηπρόλ ζεκείν ηνπ πεξηγεγξακκέλνπ θύθινπ ηνπ. Αλ 1, 1 θαη 1 είλαη νη πξνβνιέο ηνπ ζηηο επζείεο πνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: /0/03 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΘΕΜΑΣΩΝ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε:

Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε: 1 ΟΡΙΜΟΙ MONOTONIA AKΡOTATA Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε: Σν ιέγεηαη ζέζε ή ζεκείν ηνπ ηνπηθνύ κεγίζηνπ θαη ην ( ηνπηθό κέγηζην.

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Σει.1 Σο ζςγκεκπιμένο εγσειπίδιο δημιοςπγήθηκε για να βοηθήζει ηην καηανόηζη ηηρ διαδικαζίαρ μεηαθοπάρ δεδομένων ηηρ

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 7.1: ΣΑΣΙΚΟ ΗΛΔΚΣΡΙΜΟ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 7.1: ΣΑΣΙΚΟ ΗΛΔΚΣΡΙΜΟ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 7.1: ΣΑΣΙΚΟ ΗΛΔΚΣΡΙΜΟ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Μνληέινπ αηόκνπ κε βάζε ην πξόηππν ηνπ BOHR Τιηθά Κνθηάθη Κνπίδη ύξκα ρνληξό θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα 11 Ηουνίου 2018 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ. (Ενδεικηικές Απανηήζεις)

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα 11 Ηουνίου 2018 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ. (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα Ηουνίου 08 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α Α. Απόδεημε ζεωξήκαηνο ζει. 99 ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α. α.

Διαβάστε περισσότερα

Δπαστηπιότητα 1 - ανάπτςξη, μεταγλώττιση, αποσυαλμάτωση και. εκτέλεση ππογπάμματορ

Δπαστηπιότητα 1 - ανάπτςξη, μεταγλώττιση, αποσυαλμάτωση και. εκτέλεση ππογπάμματορ 1 Δπαστηπιότητα 1 - ανάπτςξη, μεταγλώττιση, αποσυαλμάτωση και εκτέλεση ππογπάμματορ Κάζε πξσί ν Karel μππλάεη ζην θξεβάηη ηνπ όηαλ έλα ξνκπόη-εθεκεξηδνπώιεο ηνπ πεηάεη ηελ εθεκεξίδα, πνπ αλαπαξηζηάλεηαη

Διαβάστε περισσότερα

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 30 ν Παλειιήλην πλέδξην Γαζηξεληεξνινγίαο 11-14 Ννεκβξίνπ 2010, Αζήλα Annals of Gastroenteroly 2010;23(Suppl):7-67 212 30 ν Παλειιήλην πλέδξην Γαζηξεληεξνινγίαο 11-14

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοηικός έλεγτος καρεκλών γραθείοσ - διαζηαζιακές μεηρήζεις ΔΗΖΓΖΣΖ : ΝΣΑΛΟ ΓΔΧΡΓΗΟ

Ποιοηικός έλεγτος καρεκλών γραθείοσ - διαζηαζιακές μεηρήζεις ΔΗΖΓΖΣΖ : ΝΣΑΛΟ ΓΔΧΡΓΗΟ Ποιοηικός έλεγτος καρεκλών γραθείοσ - διαζηαζιακές μεηρήζεις ΔΗΖΓΖΣΖ : ΝΣΑΛΟ ΓΔΧΡΓΗΟ ΖΜΔΗΟ Α Τν νκνίσκα πξέπεη λα ηνπνζεηείηαη ζηελ επηθάλεηα ηνπ θαζίζκαηνο ζπκκεηξηθά ζην ελδηάκεζν επίπεδν κε ηέηνην ηξόπν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ(1) ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ(1) ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ() ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΘΔΜΑ : Αλ ηζρύεη 3 3, λα δείμεηε όηη ηα ζεκεία Μ, Ν ηαπηίδνληαη. ΘΔΜΑ : Α Β Μ Γ Σην παξαπάλσ ζρήκα είλαη 3. α) Γείμηε όηη

Διαβάστε περισσότερα